syllabus-prawo administracyjne

Załącznik nr 3
do uchwały nr 53/XI/2008
Senatu Uniwersytetu Jagiellońskiego
z dnia 26 listopada 2008 r.
SYLABUS PRZEDMIOTU
Prawo administracyjne
Lp.
Elementy składowe sylabusu
Opis
1.
Nazwa przedmiotu
Prawo administracyjne
2.
Nazwa jednostki prowadzącej
przedmiot
Wydział Prawa i Administracji UJ,
Katedra Prawa Administracyjnego
Kierunek - prawo stacjonarne – WPA-10.P-106
Kierunek – prawo niestacjonarne – WPA-10.PZ-106
Kierunek – administracja stacjonarna – WPA-A151
Kierunek – administracja niestacjonarna – WPA-AZ151
3.
Kod przedmiotu
4.
Język przedmiotu
Polski
5.
Grupa treści kształcenia,
w ramach której przedmiot
jest realizowany
Przedmiot jest realizowany w ramach grupy treści podstawowych
6.
Typ przedmiotu
Jest to przedmiot obowiązkowy do zaliczenia II lub III roku studiów na kierunkach: prawo stacjonarne i niestacjonarne oraz administracja stacjonarna i niestacjonarna i do ukończenia całego
toku studiów na tych kierunkach.
7.
Rok studiów, semestr
Kierunek – prawo stacjonarne i niestacjonarne oraz administracja
stacjonarna i niestacjonarna – II lub III rok studiów; przedmiot
całoroczny
Imię i nazwisko osoby (osób)
prowadzącej przedmiot
Kierunek - prawo stacjonarne – koordynator i prowadzący:
prof. dr hab. Jan Zimmermann;
prowadzący ćwiczenia: dr Dorota Dąbek, dr Piotr Dobosz, dr
Joanna Lemańska, dr Mariusz Kotulski, dr Marta Kisielowska, dr
Joanna Człowiekowska, dr Andrzej Duda
Kierunek – prawo niestacjonarne – koordynator: prof. dr hab.
Jan Zimmermann, dr hab. Iwona Niżnik-Dobosz; prowadzący
ćwiczenia: dr Ewa Szczygłowska
kierunek administracja stacjonarna – prowadzący: dr hab. Wojciech Jakimowicz, dr Mariusz Kotulski
ćwiczenia: dr Joanna Człowiekowska, dr Andrzej Duda, mgr Mariusz Oleś, mgr Piotr Tarkowski, mgr Przemysław Wszołek
kierunek administracja niestacjonarna – prowadzący: dr Dorota
Dąbek
ćwiczenia – dr Ewa Szczygłowska
8.
1
9.
Imię i nazwisko osoby (osób)
egzaminującej bądź udzielającej zaliczenia w przypadku,
gdy nie jest nim osoba prowadząca dany przedmiot
Kierunek - prawo stacjonarne – prof. dr hab. Jan Zimmermann;
Kierunek – prawo niestacjonarne – prof. dr hab. Jan Zimmermann,
dr hab. Iwona Niżnik-Dobosz
Kierunek administracja stacjonarna – dr hab. Wojciech Jakimowicz, prof. dr hab. Jan Zimmermann
Kierunek administracja niestacjonarna – dr Dorota Dąbek, prof. dr
hab. Jan Zimmermann
10.
Formuła przedmiotu
Wykład i ćwiczenia
11.
Wymagania wstępne
Nie dotyczy
12.
Liczba godzin zajęć dydaktycznych
Kierunek - prawo stacjonarne i administracja stacjonarna – wykład
– 60 godzin, ćwiczenia – 60 godzin;
Kierunek – prawo niestacjonarne i administracja niestacjonarna –
wykład – 42 godziny,
ćwiczenia- 42 godziny;
13.
Liczba punktów ECTS przypisana przedmiotowi
11 punktów ECTS
14.
Czy podstawa obliczenia
średniej ważonej?
Przedmiot stanowi podstawę obliczenia średniej ważonej –
11 punktów ECTS stanowi podstawę obliczenia średniej ważonej.
15.
Założenia i cele przedmiotu
16.
Metody dydaktyczne
17.
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu, w tym zasady
dopuszczenia do egzaminu,
zaliczenia z przedmiotu,
a także formę i warunki zaliczenia poszczególnych form
zajęć wchodzących w zakres
danego przedmiotu
Przedmiotem kursu „Prawo administracyjne” jest przedstawienie i
zaznajomienie studentów z podstawowymi pojęciami i instytucjami prawnymi w tym zakresie w oparciu o dorobek doktryny i
orzecznictwa sądowego. Wykorzystane są również porównawcze i
podstawowe instytucje prawa administracyjnego Unii Europejskiej. Przedmiotem kursu jest także obowiązująca regulacja prawna z zakresu administracyjnego prawa ustrojowego i materialnego,
a także ogólne elementy regulacji procesowej.
Kierunek – prawo stacjonarne i administracja stacjonarna– wykład
1 raz w tygodniu, 1 godz. 30 min.; 1 raz w tygodniu ćwiczenia,
1godz.30 min., łącznie -40 tygodni
Kierunek – prawo niestacjonarne i administracja niestacjonarna –
wykład 1 raz na 2 tygodnie,2 godz. 15 min.; ćwiczenia 1 raz na 2
tygodnie, 2 godz. 15 min.
Na wszystkich ww. kierunkach zasadą jest egzamin w formie pisemnej – test, wyjątkiem egzamin w formie ustnej. Egzamin pisemny trwa 50 min. Od roku 2008/2009 – egzamin testowy.
2
ZAGADNIENIA WSTĘPNE
I. Administracja
1. Znaczenie pojęcia. Sposoby definiowania administracji
2. Administracja a administracja publiczna. Różne postacie administracji
publicznej
3. Opisywanie administracji publicznej przez jej cechy
II. Prawo administracyjne
1. Sposób definiowania prawa administracyjnego w oparciu o definicję
administracji
2. Definiowanie w oparciu o cechy prawa administracyjnego. Przegląd
podstawowych cech
3. System prawa administracyjnego. Problem kodyfikacji
4. Podział prawa administracyjnego. Prawo ustrojowe. Prawo materialne.
Prawo procesowe. Prawo zewnętrzne i wewnętrzne
5. Prawo administracyjne a inne gałęzie prawa
6. Normy prawa administracyjnego – cechy charakterystyczne, rodzaje
7. Sankcje w prawie administracyjnym
18.
Treści merytoryczne przedmiotu oraz sposób ich realizacji
III. Tworzenie prawa administracyjnego – źródła prawa
1. Pojęcie i cechy źródeł prawa administracyjnego i ich hierarchia
2. Konstytucja a prawo administracyjne
3. Ustawy
4. Umowy międzynarodowe
5. System źródeł prawa Unii Europejskiej
6. Istota delegacji ustawowej
7. Rozporządzenia – charakterystyka, rodzaje
8. Inne akty centralne. Uchwały. Zarządzenia
9. Istota i system lokalnych źródeł prawa
10. Prawo miejscowe administracji rządowej
11. Prawo miejscowe samorządu terytorialnego
12. Akty porządkowe
13. Akty planowania
14. Normy techniczne
15. Akty zakładowe
16. Prawo wewnętrzne
17. Tzw. niezorganizowane źródła prawa administracyjnego
18. Promulgacja i publikacja aktów prawnych
IV. Zasady prawa administracyjnego – przegląd
1. Problem części ogólnej prawa administracyjnego
2. Istota zasad ogólnych prawa administracyjnego
3. Rodzaje zasad ogólnych prawa administracyjnego i ich katalog (o poszczególnych zasadach będzie szerzej mowa przy okazji omawiania innych tematów)
ADMINISTRACJA PUBLICZNA WOBEC SIEBIE –
ADMINISTRACYJNE PRAWO USTROJOWE
I. Podmioty administrujące
1. Organ administracji publicznej. Organ administrujący. Pojęcia
2. Kompetencja administracyjna. Przenoszenie kompetencji
3. Klasyfikacje organów administracyjnych
4. Kolegialność i jednoosobowość
5. Urząd administracyjny
6. Pojęcie samorządu
7. Rodzaje samorządu
8. Zakład administracyjny (publiczny)
9. Inne podmioty administrujące
10. Wykonywanie funkcji i zadań publicznych przez organizacje społeczne
11. Prywatyzacja zadań publicznych
3
II. Struktura administracji publicznej i związki między podmiotami
1. Struktura resortowa
2. Struktura terytorialna (pozioma)
3. Centralizacja i decentralizacja. Autonomia
4. Koncentracja i dekoncentracja
5. Kierownictwo
6. Nadzór
7. Kontrola
8. Zwierzchnictwo i zespolenie
9. Koordynacja
10. Współdziałanie
III. Administracja rządowa
1. Prezydent RP
2. Organy centralne podległe Sejmowi RP
3. Rada Ministrów
4. Prezes Rady Ministrów
5. Ministrowie
6. Komitety
7. Terenowa administracja rządowa – wojewoda, administracja zespolona,
administracja niezespolona
IV. Samorząd terytorialny
1. Istota samorządu terytorialnego. Teorie samorządu terytorialnego
2. Tzw. reformy samorządowe
3. Źródła prawa samorządu terytorialnego. Europejska Karta Samorządu
Lokalnego
4. Struktura samorządu terytorialnego
5. Gmina. Istota. Pojęcie
6. Zadania gminy
7. Organy gminy. Referendum lokalne. Rada. Organ jednoosobowy. Organy wewnętrzne i pomocnicze.
8. Radni
9. Mienie komunalne
10. Funkcjonowanie gminy
11. Związek komunalny. Porozumienie komunalne
12. Powiat. Istota. Pojęcie. Zadania
13. Organy powiatu. Rada. Zarząd.
14. Starosta
15. Funkcjonowanie powiatu
16. Województwo samorządowe. Istota. Zadania
17. Sejmik wojewódzki
18. Samorządowe Kolegia Odwoławcze
19. Nadzór nad samorządem terytorialnym
20. Nadzór a sądownictwo administracyjne
21. Sądowa ochrona samodzielności samorządu terytorialnego
ADMINISTRACJA PUBLICZNA WOBEC PODMIOTÓW
ZEWNĘTRZNYCH
I. Podstawowe konstrukcje i pojęcia
1. Pojęcia opisujące relacje między administracją a podmiotami zewnętrznymi
2. Stosunek administracyjnoprawny. Istota
3. Rodzaje stosunków administracyjnoprawnych
4. Powstawanie stosunków administracyjnoprawnych
5. Sytuacja administracyjnoprawna
6. Interes. Interes publiczny. Interes indywidualny. Interes prawny – interes faktyczny
7. Obowiązek publiczny
8. Publiczne prawa podmiotowe
9. Rozróżnienie imperium i gestii w działaniach zewnętrznych administracji
4
II. Stosowanie prawa przez administrację publiczną
1. Istota administracyjnego stosowania prawa
2. Istota stosowania prawa administracyjnego
3. Mechanizm administracyjnego i sądowego stosowania prawa
4. Akt administracyjny. Pojęcie. Istota
5. Przegląd klasyfikacji aktów administracyjnych. Kryteria
6. Akt generalny. Akt generalny a akt normatywny
7. Mechanizm przygotowania aktu administracyjnego
8. Akt indywidualny. Decyzja
9. Podstawa prawna aktu indywidualnego
10. Swobodne uznanie i uznanie administracyjne. Teorie uznania administracyjnego
11. Moc obowiązująca aktu administracyjnego. Prawomocność
12. Teoria wadliwości aktu administracyjnego
13. Bezwzględna nieważność aktu administracyjnego
14. Domniemanie ważności aktu administracyjnego
15. Akty pozorne
16. Akty bezpośrednio zobowiązujące
17. Umowa publicznoprawna
18. Ugoda
19. Porozumienie administracyjne
20. Działania faktyczne i materialno-techniczne w stosowaniu prawa
21. Działania informacyjne
22. Działania nieuregulowane bezpośrednio przez prawo
23. Milczenie administracji
24. Upływ czasu w stosowaniu prawa przez administrację
III. Wykonywanie obowiązków administracyjnych
1. Istota egzekucji administracyjnej
2. Regulacja postępowania egzekucyjnego
3. Środki egzekucyjne
SĄDOWNICTWO ADMINISTRACYJNE
1. Istota sądownictwa administracyjnego. Sądownictwo administracyjne a
sądowa kontrola administracji
2. Systemy sądownictwa administracyjnego. System francuski. System
niemiecki. system angielski. System polski. Kryteria porównania
3. Stosunek SA do innych organów państwa
4. Ustrój SA
5. Przedmiot ochrony
6. Przedmiot i zakres kontroli
7. Podmioty. Legitymacja
8. Zróżnicowanie skarg
9. Kryterium kontroli
10. Przedmiot rozpoznania
11. Przedmiot orzekania
12. Dwuinstancyjność sądownictwa administracyjnego
13. Skuteczność i efektywność działania sądu administracyjnego
POZASĄDOWA KONTROLA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
1. System kontroli pozasądowej
2. Rodzaje kontroli
3. Kontrola parlamentarna
4. Rzecznik Praw Obywatelskich
5. Kontrola państwowa
6. Kontrola prokuratorska
7. Kontrola społeczna
8. Kontrola resortowa i międzyresortowa
5
19.
Wykaz literatury podstawowej
i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego
przedmiotu
J. Zimmermann, Prawo administracyjne, Warszawa 2008
Alternatywnie:;
J. Boć (red.), Prawo administracyjne, Wrocław 2005;
Z. Duniewska, B. Jaworska-Dębska, R. Michalska-Badziak, E.
Olejniczak-Szałowska, M. Stahl, Prawo administracyjne. Pojęcia,
instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie., Łódź 2004
M. Wierzbowski, Z. Cieślak, J. Jasielski, J. Lang, M. Szubiakowski, A. Wiktorowska, Prawo administracyjne, Warszawa 2003;
Ponadto wymagana jest znajomość podstawowych aktów prawnych.
1. Kodeks postępowania administracyjnego – ustawa z dnia 14
czerwca 1960 r. (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.)
2. Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn.
zm.)
3. Ustawa z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz. U. z 2008
r. Nr 7, poz. 239)
4. Europejska Karta Samorządu Lokalnego z dnia 15 października
1985 r., ratyfikowana w dniu 26 kwietnia 1993 r. (Dz. U. z 1994 r.
Nr 124, poz. 607, sprost. Dz.U. z 2006 r., Nr 154, poz. 1107)
5. Ustawa z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich
(Dz. U. z 2001 r. Nr 14, poz. 147 z późn. zm.)
6. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U.
z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.)
7. Ustawa z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 856 z późn.
zm.)
8. Ustawa z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli
(Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1701)
9. Ustawa a dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz. U. z
2003 r. Nr 24, poz. z późn. zm.)
10. Konstytucja RP – ustawa z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr
78, poz. 483)
11. Ustawa z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz. U. z 2007 r. Nr 65, poz. 437 z późn. zm.)
12. Ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji
rządowej w województwie (Dz. U. z 2009 r. Nr 31, poz. 206)
13. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa
(Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590 z późn. zm.)
14. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym
(Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.)
15. Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego
trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz. U. Nr 96,
poz. 603 z późn. zm.)
16. Ustawa z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych (Dz. U. Nr 39, poz. 443 z późn. zm.)
17. Ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2007, Nr 68,
poz. 449 z późn. zm.)
18. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym (Dz.
U. Nr 88, poz. 895 z późn. zm.)
19. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. o zasadach przystępowania
jednostek samorządu terytorialnego do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych (Dz. U. Nr 91, poz.
1009 z późn. zm.)
20. Ustawa z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego
Warszawy (Dz. U. Nr 41, poz. 361 z późn. zm.)
21. Ustawa z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze
wójta, burmistrza i prezydenta miasta (Dz. U. Nr 113, poz, 984 z
późn. zm.)
22. Ustawa z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 z późn. zm.)
23. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu
6
przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn.
zm.)
24. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873 z późn. zm.)
25. Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek
samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2008 r.Nr 88, poz. 539)
26. Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o partnerstwie publicznoprywatnym (Dz. U. Nr 169, poz. 1420)
Literatura szczegółowa (artykuły) ma charakter uzupełniający i jest
wymagana tylko podczas ćwiczeń.
* sporządzono w oparciu o broszurę „Europejski system transferu i akumulacji punktów (ECTS). Krótki przewodnik”, opracowany na podstawie przewodnika „Europejski System Transferu i Akumulacji Punktów i Suplement do Dyplomu”, sfinansowany w ramach funduszy Programu SOCRATES-Erasmus, Warszawa 2006.
7