docNr 1/2015 - Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Gorzowie
download 
Reklamacja Transkrypt
Nr 1/2015 - Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Gorzowie
Nr 1/2015 27-28.02.2015 ISSN ISSN Spis Treści 2 .................................................. Wstep redaktorski 40 ................................................ Część edukacyjna 5 ................................................. Dietetyczne ABC... 41 ..................................... Język polski -podstawa 7 ........................Air Soft Gun -czyli paintball bez 54 .................................... Matematyka -podstawa farby 9 ...................................... Czym jest rynek FOREX? 11 .......................... Filmy przydatne do matury - “Złodzieje Rowerów” 14 .......................................................Płonąca... koza 72 ............................... Język angielski -podstawa 82 ........................................... Fizyka -rozszerzenie 99 ............................................... Jezyk polski ustny 115 .............................................................. Prasówki 16 .............................................. Patriotyzm w rapie 18 ............................ Prawo -pytania czytelników 20 ........................................ Czy warto rozmawiać z psychologiem szkolnym? 22 ........................... Ściąganie plików z internetu 25 .......................Coaching sportowy. SMARTnie wyznaczaj cele 27 .............................. Czego jeszcze potrzeba Ci, abyś zmieniał świat? 29 .............................. Laserowa Mysz Dla Gracza Kontakt: - Doradzamy Jak Wybrać i Kupić Mądrze Wydawca Instytut Edukacyjny AKADEMOS Patrycja Czarnecka-Jaskóła MojaMatura.pl ul. Dąbrowskiego 8 lok. 23 42-202 Częstochowa 32 .......................................Sanitas animalium pro salute homini 36 ..................................... Kosmetyki i takie tam... 38 ................................................... Projekt «Le Żak» Redaktor naczelny Tomasz Jaskóła [email protected] 887 645 231 Redakcja [email protected] Reklama [email protected] 2 Wstęp Dziś wielki dzień dla naszego, prawie 40 osobowego, zespołu. Oddajemy w Wasze ręce tygodnik MojaMatura.pl. Nasz zespół to wspaniali ludzie, którzy stanowią o sile tego pisma. Znajdziecie ich w zakładce zespół, czytacie ich materiały i artykuły. Pracowaliśmy nad naszym projektem 13 miesięcy. Dziś widzimy efekty tej pracy, naszej wizji i wysiłku. Nasz tygodnik – mam nadzieję tak właśnie pisać „Nasz” – jest eksperymentem na rynku edukacyjnym w Polsce. Składa się z dwóch części: „lajtowej” części nieedukacyjnej i części edukacyjnej - stanowiącej powtórkę przed maturą / będącej przygotowaniem do matury. W pierwszej części zapoznacie się z różnymi cyklami, które -mogą Was zainteresować w czasie, w którym przygotowujecie się do - najważniejszego dla Was egzaminu w 2015 roku. Niektóre z nich służą poradą w problemach, jakie możecie napotkać w tym wieku, inne mają charakter bardziej rozrywkowy. Są tam cykle: maturzysta i prawo, psychologia, ASG/militaria, moda trendy, muzyka, zdrowie i uroda - w tym fitness z trenerem, wizaż, technologie, Videotesty.pl, portrety osób, które odniosły sukces, ludzi intrygujących, oryginalnych, bądź tych którzy zderzyli się z trudną rzeczywistością - (licealistów, studentów, 30 latków, emigrantów), fauna i flora, spor t, miss i mister mojamatura. pl, ciekawostki maturalne itd. Druga część składa się z trzech części: oryginalnych, profesjonalnych materiałów opracowywanych dla naszego tygodnika przez najlepszych specjalistów. Uznaliśmy, że do godziny „0” czyli do 4 maja 2015 -, wydamy dla Was blisko 100 arkuszy maturalnych z rozwiązaniami z 14 przedmiotów. W każdym numerze znajdziecie 4-5 arkuszy z różnych przedmiotów. Druga części to cotygodniowe „prasówki” z prasy i telewizji potrzebne do nauczania wiedzy o społeczeństwie, ale i potrzebne do ogólnego rozwoju każdego ucznia szkoły ponadgimnazjalnej w klasach od 1 do 3. Kolejnym elementem jest pięć opracowanych tematów do matury ustnej z języka polskiego co tydzień oraz film godny obejrzenia przed maturą „Polaka” czy WOS-u wraz z recenzją tego filmu. Trzecią częścią są odpowiedzi do arkuszy – te pojawią się z następnym numerze. Czy to jest płatne? Za wyjątkiem bieżącego numeru … hmm … niestety tak! Uznaliśmy, że istnieją tylko dwa abonamenty – miesięczny i roczny. Miesięczny to 9,99 PLN natomiast do 31 sierpnia 2015 roku „półroczny” 19,99 PLN. W przypadku niepowodzenia – czego Wam i sobie nie życzymy, macie dostęp przed sierpniową poprawką do kolejnych nowych arkuszy przez dwa miesiące. Zauważyliście z pewnością, że dostajecie świetne i profesjonalne narzędzie do pracy w przygotowaniu do matury 2015 roku. Zatem - praktyczny poradnik: zaloguj się na www. mojamatura.pl, opłać abonament – najlepiej do sierpnia 2015 za 19,99 i miej dostęp do arkuszy i niespodzianek oraz konkursów. Pobieraj co tydzień w każdy piątek treść naszego tygodnika w trzech rozszerzeniach pdf., epub, mobi. Poczytaj sobie, daj „lajka” na FB profilowi mojamatura.pl. Wydrukuj sobie arkusze i rozwiązuj … sukcesywnie ze wszystkich przedmiotów maturalnych. Co tydzień dostaniesz nowe arkusze, nowe artykuły i odpowiedzi do poprzednich numerów. Zapraszam do najlepszego tygodnia edukacyjnego w Polsce … Red. naczelny Tomasz Jaskóła 3 88 nowych arkuszy do 4 maja co tydzień nowe zestawy 20 typów arkuszy 14 przedmiotów 120 tematów ustnych z języka polskiego 100 prasówek Dietetyczne ABC… Jakub Feliksik [email protected] Coach i trener sportowy. Absolwent AWF w Krakowie. Ekspert Fitness, absolwent kursów CrossFit. Wielki miłośnik sportu i zdrowego stylu życia. Piłkarz, tenisista, bokser, narciarz. Trener personalny. Dietetyczne ABC… Moje zainteresowanie zdrowym stylem życia trwa od dobrych dwudziestu lat. W tym czasie byłem świadkiem kilku, kilkunastu trendów dietetycznych. Dieta to nic innego, jak sposób w jaki się odżywiamy. Odpowiednio zbilansowana dieta sprawia, że nasze ciało funkcjonuje bez problemów i czujemy się dobrze. Przekłada się to przede wszystkim na nasz wygląd, a nasz wygląd na to jak postrzegają nas inni. Dlatego warto zwrócić szczególną uwagę na to co jemy, o jakich porach i w jakich proporcjach. W tym artykule, postaram się omówić podstawowe zasady, jakie według mnie pomogą Wam mieć fitfigurę. Pamiętajcie, zdrowy rozsądek będzie tu potrzebny. Żyjemy w czasach nadmiaru informacji, bardzo różnej jakości. Z jednej strony jesteśmy bombardowani masą reklam, które mówią nam jakie suplementy diety są nam niezbędne do życia. Z drugiej, wiemy jak dramatycznie spada jakość produktów żywieniowych. Jeżeli to pierwsze jest nabijaniem nas w butelkę, to drugie jest faktem: jakość produktów spożywczych jest coraz gorsza. Jednak nie o tym dziś napiszę. restrykcyjne diety, spożywając bardzo niewiele kalorii. Niestety, po pewnym czasie nie wytrzymują i jedzą wszystko, co mają w lodówce. Pytają czemu gromadzi się u nich tłuszcz, skoro 3 tygodnie jedzą mało, a zdarzyły się im tylko dwa dni słabości. Tajemnica tkwi w tym, że nasz organizm jest inteligentny: gdy jemy mało jakiś czas, po czym pozwalamy sobie na szaleństwo, to szaleństwo to zostaje odłożone w postaci tłuszczu na czas kiedy – jak zakłada nasz organizm - będziemy go potrzebować. Regularne jedzenie sprawi, że nasz organizm będzie wiedział, czego się spodziewać. Zapanuje harmonia. Dietetyczne ABC – zasady: Śniadanie królewskie, obiad książęcy, kolacja żebraka. Rozłożenie ilościowe posiłków powinno właśnie tak wyglądać. Śniadanie to posiłek, który będziemy wykorzystywać jako paliwo przez tę część dnia, kiedy jesteśmy najbardziej aktywni. Warto więc zatankować Jedz regularnie, o ściśle określonych porach. Ta zasada sprawi, że twój organizm będzie wiedział czego się spodziewać i nie będzie odkładał tłuszczu na „czarną godzinę”. Bywają u mnie klienci, który stosują bardzo 5 źródło: foodiesfeed.com sporo, a paliwo powinno być dobrej jakości. Z upływem dnia, powinniśmy jeść mniej, a ostatni posiłek zjedzmy na dwie godziny przed snem. W późniejszych artykułach będę szerzej to omawiać i analizować. Pożegnajmy się z cukrem. Cukier jest jak narkotyk - wiele badań wskazuje na, że tak właśnie jest. Powoduje podwyższenie poziomu serotoniny i dopaminy, czyli hormonów wywołujących uczucie szczęścia i pobudzenie. Cukier występuję wszędzie, to nie tylko słodycze i coca cola. Występuje w pieczywie, owocach i wielu innych produktach spożywczych. Całkowita eliminacja cukru z diety jest bardzo trudna, więc warto zacząć od produktów, które mają go najwięcej. W pierwszej kolejności zrezygnujcie ze słodyczy i słodkich napojów. Słodzić możecie miodem. Zamiast jogurtu o smaku truskawkowym, który nigdy nie widział truskawki, kupcie naturalny i dodajcie do niego rodzynki, orzech i odrobinę miodu. Uwierzcie mi, da się jeść smacznie i zdrowo! Używajcie produktów jak najmniej przetworzonych. W sklepie wybierajcie takie produkty, które zostały najmniej przetworzone: pełnoziarniste produkty zbożowe, chude mięso, świeże ryby, świeże warzywa i owoce, jajka, naturalne jogurty, zsiadłe mleko itd.. Dania z puszek i słoików są ubogie w wartości odżywcze i są sztucznie wzbogacane. Pijamy na zdrowie, oczywiście wodę. Nasze ciało w olbrzymiej części składa się z wody. Łatwo ją tracimy, pocąc się i wydzielając mocz. Nie możemy zapominać o odpowiednim nawodnieniu. Dorosły człowiek, powinien wypijać przynajmniej 1.5 litra wody. W określonych przypadkach, jak wyczynowi sportowcy wiele więcej. Sporo moich klientów mówi, że woda im nie smakuje. Wystarczy wcisnąć kilka kropel cytryny, a powinno pomóc. W następnych artykułach będę wracał i omawiał szerzej zasady dobrze zbilansowanej diety. A wy dbajcie o wasze ciało, pamiętajcie, że macie je tylko jedno. Osobiste podejście: Tak jak każdy mam chwile słabości i lubię zjeść coś, co niekoniecznie uznajemy za zdrowe. Mój organizm wie, że sobota to taki dzień, kiedy może się spodziewać nagrody za przepracowany cały ciężki tydzień. Sobotę ustanowiłem dniem pizzy, bo nie ukrywam – uwielbiam. Smakuja wtedy naprawdę wyjątkowo, zdecydowanie lepiej niż jedzona co drugi dzień. źródło: foodiesfeed.com 6 Air Soft Gun Mikołaj Szyca [email protected] uczeń liceum, działacz społeczny, rekonstruktor, miłośnik otaku. –czyli paintball bez farby Air Soft Gun (ASG) to repliki karabinów i pistoletów naturalnej wielkości strzelające plastikowymi kulkami kalibru 6 mm. Tą samą nazwą określa się sport, w którym tychże replik używa się do odwzorowania manewrów wojskowych. ASG przez ostatnie lata zyskuje na popularności i w ten typ rozrywki angażuje się coraz więcej młodych osób spragnionych wrażeń. „Strzelanki” – sposób na dobre spędzenie dnia wolnego Schemat jest zazwyczaj prosty: kilka dni wcześniej umawiacie się w stylu: „idziemy postrzelać”, absolutne minimum to cztery osoby. Bierzecie repliki, mundur (jeśli jesteście wyposażeni), okulary ochronne i w drogę. Na Jak zacząć? – jedno z najtrudniejszych pytań dla początkujących Początki zdecydowanie nie należą do łatwych, zwłaszcza w tak niepopularnej formie. Na samym początku sugeruję przeczytać zasady (jednak do zasad też nie należy podchodzić zbyt restrykcyjnie: ASG nie ma jednego oficjalnego regulaminu, dlatego lepiej przeczytać kilka regulaminów i wyciągnąć z nich spójne zasady). Od tego trzeba zacząć jeśli chce się być wartościowym towarzyszem broni dla kolegów. Jeśli chodzi o granice wiekowe to klarują się one następująco: o 14 – 16 lat – tylko strzelanki nieoficjalne (tzw. niedzielne), na których zdobywasz doświadczenie, o 16 – 18 lat – dopuszcza się udział w większości dużych zjazdów za zgodą rodziców, o natomiast od 18 roku życia nie są już nakładane ograniczenia. Po odrobieniu lekcji przychodzi czas na pierwsze zakupy. Przypuszczam, że niewiele osób chciałoby inwestować paręset złotych na profesjonalny sprzęt, dlatego na początek sugeruję zakup następujących elementów: źródło: wikimedia.org początek nikt nie będzie od was nic więcej wymagał. Po około trzech strzelankach warto znaleźć większą grupę zawodników z okolicy (którzy najczęściej mają założone już fora lub grupy na facebook’u) i chodzić na ich stosunkowo większe manewry. Z doświadczenia mogę powiedzieć, że dzielenie się na podgrupy nigdy nie przynosi pozytywnych skutków dla lokalnego środowiska ASG. 7 o shotgun firmy AGM imitujący Mossberg’a - koszt to około 60 zł, o okulary ochronne (wymagane na wszystkich rodzajach strzelanek) dobrze jest, jeśli mają atest, bo to zapewnia większy poziom bezpieczeństwa oczu - na początek najtańszy model o dużej wytrzymałości: okulary BHP, do kupienia w każdym sklepie budowlanym, o a także paczka kulek do luf precyzyjnych o wadze 0,25 g (nie tych pomarańczowych), najekonomiczniejszym wyjściem jest paczka zawierająca 4000 sztuk. Rodzaje replik – nie jest to raczej trudny wybór Według oficjalnego schematu repliki dzielą się na trzy typy: sprężynowe, elektryczne i gazowe. Najbardziej podstawowymi są repliki sprężynowe, których działanie opiera się po prostu na pociągnięciu i odepchnięciu jednego z elementów przed każdym strzałem. Replikami sprężynowymi mogą być shotguny, karabiny snajperskie (tzw. snajperki) oraz pistolety, jednak z nich wszystkich profesjonalnie używa się tylko shotgunów. Niestety wadą wszystkich replik sprężynowych jest ich bardzo mały zasięg i żywotność, są one bardzo podatne na złamania, dlatego nie są w powszechnym użyciu. Drugim typem replik są najpopularniejsze na rynku, używane zdecydowanie przez większość, repliki elektryczne. System działania opiera się na poborze prądu w zamontowanym specjalnym akumulatorze i wykonywaniu szybkiego wypchnięcia kulki przez tłok. Repliki te są zdecydowanie droższe od sprężynowych, ponieważ w porównaniu do nich tu trzeba dopłacić nie mniej jak 300 złotych. Wśród replik elektrycznych najczęściej używanymi są karabiny szturmowe i maszynowe oraz pistolety maszynowe (nie mylić ze zwykłymi pistoletami). Wadą replik elektrycznych jest głównie cena, jednak jest ona adekwatna do wygód jakie ten typ replik oferuje. Ostatnim, rzadko spotykanym typem są repliki gazowe, zasilane Green gazem lub dwutlenkiem węgla w kapsułkach. Nie są to repliki tak drogie, jak większość elektrycznych, jednak koszt eksploatacji wywołany koniecznością stałej konserwacji i jednorazowym użyciem gazu sprawia, iż niewiele osób w nie inwestuje. Najczęściej spotykanymi tego typu replikami są pistolety, gdyż nie zużywają wiele gazu (w przeliczeniu wychodzi 3 grosze za strzał), czasami można spotkać także co bogatszych snajperów, w przypadku których koszt jednego strzału to 15 groszy. Umundurowanie i wyposażenie – miejsce, gdzie pomysłowość ograniczają tylko materiały Coś, o czym wiele osób po zakupieniu karabinu i okularów zapomina, jest odpowiedni mundur. Najtańsze modele kupimy już od 50 zł. Następne dochodzą buty - tutaj nie polecam oszczędzać, bo nieraz buty ratują kostkę lub też całą stopę. Buty desantowe są najlepszym rozwiązaniem, jednak jeśli nie posiadacie niespożytkowanych 200 zł, to zawsze można biegać w tenisówkach lub innych lekkich butach. Dobrym pomysłem jest zakup kamizelki taktycznej do noszenia magazynków oraz dodatkowych magazynków, co usprawni szybkość strzelania. Tak więc, na sprzęt można wydawać tysiące, jednak jest to raczej rozwiązanie dla pasjonatów, którym na hobby nie szkoda. Podsumowując: Jeśli znudziło cię granie w CS’a, BF’a czy też inne strzelanki, to możesz znaleźć zupełnie nowe wrażenia w ASG. Jest to forma rozrywki, której nie można porównać do żadnej innej: jest niepowtarzalna i ma swoje liczne udogodnienia wobec rozgrywki. Jeśli szukasz ludzi, warto spróbować to zrobić przez stronę WMASG. pl, gdzie można znaleźć kontakt do osób zaangażowanych w strzelanie ASG z całej Polski. Jeśli masz jakieś pytania – pisz, chętnie na wszystkie odpowiem. 8 FibonacciTeam [email protected] Blog Fibonacci Team jest agregacją wiedzy na temat rynku Forex oraz projektów edukacyjnych. Kształci i doskonali warsztat Tradera. Wykorzystanie narzędzi jakie dostarcza koncepcja Harmonic Tradingu oraz geometrii rynkowych. Czym jest rynek FOREX? Czym jest rynek FOREX? Nazwa FOREX pochodzi od angielskiego wyrażenia foreign exchange, która oznacza wymianę międzynarodową i odnosi się do globalnego rynku wymiany walut. Forex jest zdecentralizowanym rynkiem pozagiełdowym (OTC – over the counter). Jest to rynek rozproszony, choć posiadający swoje główne centra w kilku miastach świata (m.in. w Londynie, Nowym Jorku i Tokio). Rdzeniem rynku FX jest globalna sieć międzybankowa - Interbank, gdzie dokonywane są transakcje wymiany walutowej pomiędzy bankami, funduszami, a także innymi instytucjami finansowymi. Drobni inwestorzy, w szczególności inwestorzy indywidualni, nie mają bezpośredniego dostępu do rynku międzybankowego, korzystają oni z usług brokera (Market Makera lub ECN’a). Najczęściej wykonywane są transakcje w oparciu o pary walutowe, szczególnie EURUSD, która bez wątpienia jest najbardziej popularnym instrumentem, najbardziej płynnym, przez co koszty jakie ponosimy handlując na tym walorze są stosunkowo małe. Na rynku instrumentów pochodnych (a takim rynkiem jest FX) możemy zawierać zarówno długie jak i krótkie pozycje, czyli grać na zwyżkę jak i zniżkę danej pary. 9 Obecnie dostęp do rynku jest powszechny i stosunkowo łatwy. Wystarczy bowiem komputer i podłączenie do Internetu, zainstalowanie odpowiedniej platformy transakcyjnej oraz dysponowanie stosunkowo niewielkim kapitałem. Indywidualni inwestorzy to najliczniejsza grupa wśród uczestników rynku walutowego, a ich działania mają charakter spekulacyjny - opierający się głównie na znacznych wahaniach ceny. Transakcje mają wymiar zapisu elektronicznego, który nie ma nic wspólnego z fizyczną dostawą. To właśnie dzięki tym transakcjom rynek walutowy jest tak płynny. Kursy kształtowane są non stop, mają zmienny charakter, a rynek działa 24h na dobę przez 5 dni w tygodniu. Prawo popytu i podaży powoduje ciągłe wahania, które to daytraderzy starają się wykorzystać podczas swojego handlu. Najczęściej inwestorzy indywidualni kierują się Analizą Techniczną, której elementy starają się wykorzystać w celu budowania określonej przewagi na rynku. Warto podkreślić, że AT sprawdza się na wyjątkowo płynnych i dynamicznych rynkach. Z czasem każdy inwestor wypracowuje sobie określone podejście, które często nazywane jest metodologią handlu, która uwzględnia zarówno elementy związane z Trading Planem, czyli sposoby otwierania pozycji, korzystanie z określonych technik czy strategii rynkowych, odpowiednie jej zabezpieczanie przy wykorzystaniu zleceń obronnych Stop – Loss oraz co ważniejsze określanie docelowych miejsc, gdzie cena jest w stanie dotrzeć, co w konsekwencji doprowadzi do osiągnięcia określonej korzyści finansowej. Nasz Team tworzą traderzy osiągający ponadprzeciętne i systematyczne stopy zwrotu na rynku FOREX. Zapraszamy do odwiedzin naszego nowego Serwisu -http://www.fiboteamschool.pl/ 10 Filmy przydatne do matury „Złodzieje Rowerów” Maria Lompe [email protected] Maturzystka 2015 roku lat 18. Przyszła psycholog najchętniej we Wrocławiu. Wybierze się w podróż na Kubę. Gra na fortepianie i gitarze. Interesuje się filmem i literaturą. Dużo łatwiej jest zrozumieć problem który możemy zobaczyć, niekoniecznie namacalnie często wystarcza dobra przenośnia. Jej najlepszą współczesną formą jest film, zajmuje też najmniej czasu w dotarciu do istoty zjawiska, a ponadto dostarcza wrażeń estetycznych. Stworzono wiele dzieł, które nadają się do interpretacji wszelakich zjawisk w naukach humanistycznych, dlatego w nich najłatwiej się poruszać poprzez popieranie teorii praktyką filmową. Do każdego działu omawianego na danym przedmiocie humanistycznym można znaleźć film, który zawiera w swojej treści nakreślenie, a niejednokrotnie wyjaśnienie problemów współczesnych, uniwersalnych. Pierwszym działem omawianym na lekcjach WOS-u jest społeczeństwo, dział bardzo ogólny, w którym zawarte są informacje od modelu rodziny, poprzez socjalizacje, aż po podstawowe nurty socjologii i wyjaśnianie zjawisk społecznych. gospodarcza, a każdy radzi sobie jak może. Główny bohater filmu - Antonio Ricci, mąż i ojciec dwójki dzieci, dostaje pracę przy rozwieszaniu plakatów. Warunkiem otrzymania posady jest posiadanie roweru, który Antonio zastawił by wyżywić rodzinę. Jego żona - Maria, sprzedaje swój posag sześć prześcieradeł i za pieniądze otrzymane ze sprzedaży wykupuje rower dla męża. Jednak podczas pierwszego dnia pracy rower Antoniego zostaje skradziony, a mężczyzna zmuszony jest znaleźć złodzieja na własną rękę. Głównym wątkiem filmu jest Wiele z tych zagadnień zostało poruszonych we włoskim filmie z 1948 roku w reżyserii Vittorio de Sica „Złodzieje rowerów”. Klasyka kina włoskiego, której akcja toczy się w powojennych Włoszech, w których jak w całej Europie panuje depresja 11 źródło: youtube.com poszukiwanie złodzieja przez Antoniego wraz z jego synem Brunem, jednak nie to w filmie jest najważniejsze. W „Złodziejach rowerów” doskonale został przedstawiony powojenny Rzym, problem braku pracy, który dotyka wszystkich i błędne koło patologii społecznych, które wynikają nie tyle z chciwości ludzi, co z chęci przeżycia i utrzymania swojej rodziny. Przez film możemy zrozumieć jak w latach powojennych w Europie ważne było posiadanie jednej, konkretnej rzeczy, która dawała ogromne możliwości. Posiadanie roweru oznaczało możliwość pracy, utrzymanie rodziny i godne życie. Kluczową sceną w filmie jest scena w restauracji, z której łatwo można wywnioskować, że ten kto jest bogaty w powojennym Rzymie, je raz w tygodniu pizzę. Jest to kino, które w bardzo subtelny sposób pokazuje najważniejsze problemy społeczne, źródło: youtube.com gradacje społeczeństwa, rozwarstwienie i próbę jego odbudowy, a także samo społeczeństwo, które po latach nazizmu jest agresywne i ma ogromny kompleks niższości. Przez film ten można zrozumieć realia powojennego życia, ale i zależności społeczne i to jak sytuacja gospodarcza kraju wpływa na poszczególne jednostki. W stulecie narodzin kina „Złodzieje rowerów” zostali wpisani na watykańską listę 45 filmów fabularnych, które propagują 12 szczególne wartości religijne, moralne lub artystyczne. Film zdobył nominację do Oscara za najlepszy scenariusz, a także dwa złote globy. Największą zaletą filmu jest jego prostota i tak wydawałoby się banalny dylemat moralny, który w obecnych czasach już nie istnieje. Polecam „Złodziei rowerów” każdemu kto poprzez alegorię filmową chce poczuć klimat i odczuć problemy powojennej Europy. Do wygrania 2 tablety Samsung MojaMatura Konkurs Termin do 5 marca rozstrzygniecie 12 marca Napisz dowoloną formę pisemną (może być powiększona o fotografię, video lub audio) w jednej z 8 kategorii: Pracę konkursową wyślij do nas na adres [email protected] 1. Prawo i problemy prawne młodzieży szkół 2. Problemy psychologiczne lub pedagogiczne młodzieży. 3. Hobby – jak spędzam czas? Ciekawe hobby. 4. Moda i trendy w ubiorze, wizażu, gadżety. 6. Muzyczne trendy. 7. Sport. 8. Technologia – nowości w świecie cyfrowy. Galaxy Tab 3 Lite 7” (jeden w kategorii uczeń i jeden w kategorii nauczyciel) średnich. 5. Zdrowie, uroda, styl życia, fitness. Do wygrania 2 tablety Pełny regulamin, formularz zgłoszeniowy oraz warunki znajdziesz na mojamatura.pl/konkurs Płonąca... koza Grzegorz CESARZ [email protected] Twórca fabuł gier. Xentis z gry Margonem. Projektant wirtualnych światów. Poczuj się jak w serialu Lekarze Czy twórca gry powinien dokładnie zaplanować, w jaki sposób gracz powinien pokonywać wyzwania stawiane przed nim, czy pozwolić mu na pełną dowolność? Game developerzy mają skłonności do kreowania się na dyktatorów świata rozrywki komputerowej. Chcieliby mieć pełną kontrolę. Tymczasem gracze kochają anarchię! Salvadorzy Dali gamedevu Twórcy gier komputerowych mają z reguły porąbane pomysły. Jednak jest tylko kilku takich, którzy są na tyle odważni, by rzeczywiście wprowadzić je w życie i, co więcej, sprawić, że spodobają się też innym. To prawdziwa sztuka. Nie każdy potrafi wziąć ziemniaka i powiedzieć ludziom, że to bateria Duracella. Od dłuższego czasu drażnią mnie gry, gdzie widzę, że jestem prowadzony wąską drogą, jak po sznurku od jednej cutsceny do drugiej i właściwie nie rozwiązuję problemów, tylko muszę się domyślać, jakie rozwiązanie problemów przewidział twórca. Mój własny mały wszechświat Dlatego zabieram swoje zabawki i idę do piaskownicy, a raczej do sandboxa, czyli do miejsca, gdzie może nie jestem panem i władcą, ale na pewno lokalnym watażką. Typowymi sandboxami są GTA, czy Minecraft, ale kto zajmowałby się takimi nudami. Przecież gry mają być odjechane, prawie tak bardzo jak japońskie. 14 Najpierw moją uwagę zwrócił Surgeon Simulator. Pomyślałem, że zrobienie takiej gry z kontrolą dłoni, to musi być małe arcydzieło. Najpierw jednak zobaczyłem trailer. Okazało się, że ta gra to jeden wielki glitch, ale game developer zupełnie sobie z tego nic nie robił i pomimo, że miała to być operacja serca, to wyciągnął kilka zbędnych organów, zgubił piłę i po kilku chwilach zacząłem się bawić równie dobrze, co on. Kontynuacją tej gry było Alien Surgery i to był już zupełny, nomen omen, kosmos. Oczywiście przeprowadzaliśmy autopsję obcego, ale zostało dodane utrudnienie: pływającą, niedającą się kontrolować dłonią musieliśmy wbić kod na małej klawiaturze zamku cyfrowego. Sukces wbrew wszystkim wysiłkom Te dwie produkcje były zrobione typowo dla ubawu, jednak gracze podchwycili to bardzo szybko. Operacje były tak szalone, a trailery zrobione z takim poczuciem humoru, że ludzie po prostu je sobie zaczęli wysyłać, a później ściągać grę i wszystko zaczęło się kręcić. Miałem moją piaskownicę albo, kto woli, dom wariatów, mogłem w końcu robić, co mi się podobało i nie musiałem się martwić, że pacjent zejdzie mi w międzyczasie. Me, meee Następnym sandboxem był Goat Simulator. Słyszałem o nim wcześniej, ponieważ takie szalone pomysły rozprzestrzeniają się w sieci z prędkością błyskawicy. Niedługo po tym przybiegł do mnie nasz programista i pokazał na telefonie swój nowy nabytek: biegającą kozę z wywalonym językiem, do którego przykleiła się siekiera i teraz zwierzę zamieniło się w postrach niczego niespodziewających się przechodniów. Zabawa była przednia nawet na tak małym ekranie. Najciekawsza we wszystkich sandboxach jest eksploracja, a eksploracja kozą, to jest właśnie to, czego nam trzeba. W każdym otwartym świecie czekają na nas ukryte niespodzianki. Jak w starym GTA, można było kraść samochody i bawić się z Policją, ale jeśli wiedziało się, gdzie szukać, to można było się przejechać się po mieście czołgiem. Podobnie jest w Goat Simulator, czeka nas wysadzanie stacji benzynowych, do tego mnóstwo glitchy pozostawionych z rozmysłem przez twórców. „Twórcy gier komputerowych mają z reguły porąbane pomysły.” Choroba szalonych… kóz Jeśli myśleliście, że nie można już bardziej zwariować, to ludzie z Coffee Stain Studios poszli o krok dalej. Pojawił się DLC Goat MMO Simulator, który jest właściwie parodią gier MMORPG w klimacie fantasy. Oprócz standardowych klas z gier RPG można wybrać np.: kuchenkę mikrofalową. W opisie na Steamie twórcy sugerują rozrywkę w postaci: „Stay a while and listen to Dumblebore the Grey in Twistram”. Oczywiście to jest symulacja MMO, więc nie liczcie, że zmierzycie się z kozami innych graczy, choć specjaliści od parzystokopytnych z Coffee Stain obiecują, że symulacja jest tak rzeczywista, że nie zauważycie, że to tylko symulacja. Jak spada posmarowana kromka chleba? Mimo tych ton surrealizmu, to nie były gry, przez które postanowiłem się bliżej przyjrzeć gatunkowi comedy sandbox. Powodem był powrót Bossa Studios i wczesny dostęp do I am Bread – symulatora kromki chleba. Która rusza w podróż po kuchni w epickim 15 queście, by stać się tostem. Trudnością jest głównie to, że toster jest zepsuty, ale przecież świat jest otwarty i jest tyle sposobów, żeby się sparzyć! Kartografia poziom ekspert Są gracze, którzy kochają eksplorację świata przygotowanego przez twórców gry, a jeśli jeszcze można się przy tym dobrze bawić, to czego tak naprawdę chcieć więcej? Rzeczywiście szalone pomysły doktorów Frankensteinów gamedevu mają świetny buzz w sieci, bo tak naprawdę internauci kochają wariatów. Wszystkie trailery, opisy gier są, według mnie, majstersztykiem dowcipu i właściwie klimatem gry w pigułce. Fajnie jest to pokazać znajomym, pobawić się, znaleźć kilka sekretów i niesamowitych glitchy. Zabawa trwa tym dłużej, im większy jest świat do eksploracji i im więcej czeka w nim rzeczy do odkrycia. Koza w czołgu, to byłoby coś (wszystkie prawa do pomysłu zastrzeżone)! Oczywiście twórcy nie pozwolą się nam nudzić, pojawiają się już Anniversary Editions, pewnie kolejne DLC i na pewno nowe, jeszcze bardziej nienormalne pomysły. Mimo to, należy pozostać w naszym wszechświecie, ponieważ nie tak dawno oglądałem również screeny z kolejne symulacji, tym razem można wcielić się w… kamień. Właściwie to takie Tamagotchi tylko zamiast dinozaura mamy kawałek skały. Ciekawe ile rodzajów mchu można na nim wyhodować. Kozy i szaleni doktorzy upamiętnieni Każdy chyba sam powinien sobie odpowiedzieć, jak długo będzie go bawił żart opowiadany w kółko. Warto spróbować, żeby się przekonać o tym na własnej „skórze”. Jestem wielki fanem małych studiów i developerów indie, a przede wszystkim ludzi, którzy potrafią zarazić sporą część Internetu swoimi niecodziennymi pomysłami. Nawet jeśli takie symulatory może nie są grami, do których ciągle się wraca, to na pewno na stałe wpisały się do historii gier komputerowych. Myślę, że na to zasłużyły. Patriotyzm w rapie Rafał Kazik [email protected] Raper, student prawa na KUL. Człowiek zwykły, niezwykły. Aktywny uczestnik kultury Hip-Hop. Wydał nieoficjalny album „Młody kot”. „Patriotyzm w rapie” Motyw patriotyzmu w rapie nie jest czymś nowym. Już od dłuższego czasu możemy odnaleźć w tekstach treści, które ukazują nam przywiązanie, szacunek i miłość do ojczyzny. Dzieje się tak, ponieważ raperzy nie boją się raczej poruszać tematów, które z reguły są niszowe w innych gatunkach muzyki. Jest to być może zbyt dalece wysunięty wniosek, OK. Niemniej jednak, trudno się choć w części nie zgodzić z tą tezą. Szczególnie teraz, kiedy możemy być świadkami kolejnego «boomu», w efekcie którego mamy naprawdę zróżnicowanych artystów i tematy przez nich poruszane. Przy doborze utworów obrałem kryterium, by nie były one starsze niż dwa, góra trzy lata. Jest to spowodowane chociażby tym, by przybliżyć projekty, które mogły umknąć Waszej uwadze. Kolejność na liście nie ma znaczenia, gdyż przy takiej tematyce trudno ocenić czy porównać „skalę patriotyzmu”. Kierujemy się głównie emocjami, czy chociażby „ciarkami na plecach”, które zależą indywidualnie od każdego słuchacza. Dodatkowo, polecam szerzej zapoznać się dyskografią poszczególnych artystów. na by pisać godzinami. Kękę jest niezwykle wyróżniającym się raperem, który dał się poznać szerszej publiczności zupełnie niedawno. „Jeden kraj”, jak i wiele innych utworów od tego Pana, są przeze mnie określane mianem „hymnu”. Mówiąc w skrócie, jeżeli za dziesięć lat uruchomię ten numer, będę go słuchał z taką samą satysfakcją, jak za pierwszym razem. Ponadto, na płycie „Takie rzeczy”, możemy znaleźć jeszcze wiele utworów podobnej tematyki, np.: „Iskra” czy bardziej radykalna „Krucjata”. #2 źródło: youtube.com Tau - BHO (gościnnie: Bezczel, Klaudia Duda) https://www.youtube.com/watch?v=Uo7ZUg9_EtY Tau, kiedyś znany jako Medium, nie tak dawno przeżył głębokie nawrócenie, które w wyjątkowy sposób wywiera wpływ na jego rap. W utworze BHO (Bóg, Honor, Ojczyzna) poza świetną warstwą muzyczną i liryczną, klimat budują również wycinki dźwięku z marszu niepodległości, słowa roty, czy mowa Jana Pawła II. źródło: youtube.com #1 Kękę - Jeden kraj https://www.youtube.com/watch?v=NqbkvfJLxB4 Zaczniemy od osoby, na której temat moż- 16 źródło: youtube.com #3 #5 O.S.T.R. & KASTA - Dziś idę walczyć - Mamo! (prod. Matheo & Grzech Piotrowski) Tadek - Żołnierze Wyklęci https://www.youtube.com/watch?v=EYxJNOVR_t0 źródło: youtube.com #4 Kękę i Marta Zalewska - Wiersz o nas i chłopcach (prod. Matheo & Grzech Piotrowski) https://www.youtube.com/watch?v=BgcAWLgCONQ „Nowe pokolenie 14/44” to projekt, na którym możemy znaleźć m. in. te dwa w/w utwory, które szczególnie zwróciły moją uwagę. Cały album, wysłuchany ze spokojem, wprowadza w niesamowity klimat. Poza stricte rapowym wkładem, duży wpływ na wcześniej wspomniany klimat mają tu również wokaliści, którzy swoim śpiewem przekazują słuchaczowi wyjątkowe emocje. 17 źródło: youtube.com https://www.youtube.com/watch?v=salpkH7aK9U Jakkolwiek wcześniejsze projekty związane ze składem „Firma” mogą budzić kontrowersje, tak ostatnie projekty od Tadka są naprawdę godne polecenia. Teksty są proste, a flow według wielu pozostawia wiele do życzenia. Polecam jednak wsłuchać się w teksty, z których młodzi powinni czerpać nie tylko wiedzę, ale przede wszystkim zaszczepić w sobie szacunek do prawdziwych bohaterów. Takich, o których w telewizji nie usłyszymy. To by było na tyle. Jeżeli macie jakieś pytania związane z artykułem, chcielibyście podzielić się innymi utworami o podobnej tematyce lub porozmawiać na tematy oscylujące wokół kultury Hip-hop, piszcie na adres: [email protected] Prawo Agata Jacewicz [email protected] Absolwentka prawa oraz administracji na Uniwersytecie Wrocławskim, obecnie aplikantka adwokacka. Specjalizuje się głownie w prawie karnym i w tej dziedzinie prawa odnosi największe sukcesy. Zajmuje się także prawem rodzinnym oraz prawem nieruchomości. –pytania czytelników 1) Często jestem świadkiem, gdy wieczorami na moim osiedlu policjanci z patrolu (zwykle dwóch) podchodzą do grupki młodych ludzi siedzących na ławce i dokonują ich przeszukania. Raz przeszukali także mnie. Czy mieli do tego prawo? Nic złego nie robiliśmy, po prostu siedzieliśmy. Nie należy mylić przeszukania z kontrolą osobistą. Pierwsze z nich przeprowadzane jest w ramach toczącego się postępowania karnego. W Twoim przypadku chodziło o kontrolę osobistą. Najwidoczniej policjanci stwierdzili, że istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia. Do tego wystarczy niewiele, przynajmniej w mniemaniu funkcjonariuszy. Mogą np. podejrzewać, że macie przy sobie substancje zabronione. Pamiętaj o swoich prawach podczas kontroli - policjant który do niej przystępuje ma obowiązek wyjaśnić dlaczego jego zdaniem zaistniała przesłanka uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, a na Twoje żądanie sporządza z takiej kontroli protokół. Uprawnienie do kontroli osobistej nie przysługuje np. ochroniarzom z sklepie. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, Rozporządzenie w sprawie sposobu postępowania przy wykonywaniu niektórych uprawnień policjantów. 18 2) Kupiłam przez Internet kurtkę skórzaną, która niestety okazała się pęknięta przy kieszeni, na dodatek wymiary podane przez sprzedawcę różnią się od rzeczywistych. Odesłałam kurtkę i zażądałam zwrotu pieniędzy. Po jakimś czasie kurier dostarczył mi nową kurtkę, bez wad, w dobrym rozmiarze. Co mogę teraz zrobić? Nie chcę kurtki, chciałabym odzyskać pieniądze. Kupując towar przez Internet od osoby prowadzącej działalność pod firmą (czyli w drogeriach, oficjalnych sklepach internetowych czy na aukcjach, gdzie sprzedający prowadzi działalność gospodarczą) masz prawo odesłać go w ciągu 14 dni od daty jego otrzymania. Sprzedawca ma obowiązek oddać Ci pieniądze w równowartości ceny za towar (koszty przesyłki pokrywasz Ty). Jednak przy niezgodności towaru z umową, a więc gdy towar jest wadliwy, ma dziury, jest źle uszyty, rozmiar się nie zgadza – ostatnią rzeczą, do jakiej chce dopuścić sprzedawca jest zwrot pieniędzy. Dlatego też często oferuje nam inny towar w cenie reklamowanego, bon podarunkowy itp. Nie jest to rozwiązanie przewidziane prawem i nie musisz na nie przystać. Zażądaj zwrotu pieniędzy pod rygorem odstąpienia od umowy. Warto także zwrócić się z takim problemem do Miejskiego Rzecznika Praw Konsumenta działającego przy Urzędzie Miasta. Bezpłatnie doradzi, jakie kroki podjąć, a po jego interwencji spór zwykle się kończy. Pamiętaj, że innym prawem rządzi się kupowanie od osób prywatnych np. przez popularny portal aukcyjny. Wtedy zastosowanie będą miały przepisy Kodeksu cywilnego, a nasze prawa jako kupującego są zawężone. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 30 maja 2014 o prawach konsumenta. 3) Nie znam swojego ojca, ponieważ zostawił nas gdy byłem bardzo mały i nie utrzymywał kontaktu ze mną ani z mamą. Uznał mnie jednak i mam jego nazwisko. Słyszałem, że czasami dochodzi do sytuacji, gdzie dzieci spłacają długo po rodzicach, których nie znali. Chciałbym uniknąć takiej sytuacji. Czy mogę to jakoś załatwić zawczasu? Istnieje taka możliwość. Przewidziane jest w art. 1048 Kodeksu cywilnego i jest to umo- wa o zrzeczenie się dziedziczenia. Może ją zawrzeć, w roli zrzekającego się, ze swoim przyszłym spadkodawcą każda osoba należąca do kręgu spadkobierców ustawowych. Jak widzisz do tego byłaby potrzebna obecność Twojego ojca. Innym rozwiązaniem będzie odrzucenie spadku już po śmierci spadkodawcy. Osoby powołane do dziedziczenia mają na to 6 miesięcy od dnia otwarcia spadku dla spadkobierców ustawowych lub od dnia ogłoszenia testamentu dla spadkobierców testamentowych. Jeśli nie masz kontaktu z ojcem może zdarzyć się tak, że o jego śmierci dowiesz się znacznie później. Wówczas termin biegnie od dnia, w którym się o niej dowiedziałeś lub od dnia, w którym dowiedziałeś się o ogłoszeniu testamentu. Pamiętaj, że powołując się na tą okoliczność należy ją jednak dobrze udowodnić, gdyż sąd nie da nam wiary „na słowo”. W przypadku skutecznego odrzucenia spadku nie będziesz dziedziczył żadnych długów po ojcu. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny. 19 Czy warto rozmawiać z psychologiem szkolnym? Hanna Żółcińska, [email protected] Psycholog. Ukończyła Uniwersytet Warszawski specjalizując się w Psychologii Klinicznej Dzieci i Młodziezy oraz w Psychologii Wychowawczej Stosowanej. Prowadzi warsztaty dla młodzieży i rodziców. Psycholog szkolny? TAK! Rozmowa psychologiczna i jej specyfika. W roku 2011 Ministerstwo Edukacji Narodowej nałożyło na szkoły obowiązek dostarczenia wsparcia psychologiczno-pedagogicznego. W środowisku zawrzało. Pojawiły się kłopoty z budowaniem zespołów pomocowych, nowymi stanowiskami pracy, a wynagrodzenie dla nowych pracowników stało się wyzwaniem dla dyrektorów szkół i samorządów terytorialnych. Okres dojrzewania to czas zmian w sferze biologicznej, poznawczej, emocjonalnej, społecznej oraz stopniowe uzyskiwanie statusu tożsamości dorosłego człowieka. To czas zawieszenia między byciem dzieckiem a byciem dorosłym, mogący nieść ze sobą poczucie zagubienia lub osamotnienia. Teoretycy zajmujący się okresem dojrzewania dzielą je na wczesne i późne. Wczesne dojrzewanie to przede wszystkim obciążenie zmianami hormonalnymi. Późne dojrzewanie, rozpoczynające się w okolicy piętnastego roku życia, to okres podejmowania nowych ról, zobowiązań i tworzenia planów na przyszłość. Czas liceum to nie tylko próby odpowiedzi pytanie, „Kim jestem?” ale także, „Dokąd zmierzam?”. Zadaniem rozwojowym młodego człowieka jest wytyczenie własnej drogi rozwoju i ścieżki przygotowania do zawodu. Często, w tym trudnym zadaniu, pomocni są życzliwi dorośli. Zdarza się jednak, że młody człowiek, pozostawiony jest sobie sam, bo jest: samodzielny – więc nie potrzebuje niczyjej pomocy, zdolny – skoro dobrze się uczy to sobie radzi, jest z rodziny z tradycjami w danym zawodzie –więc oczywiście, że wybierze taką ścieżkę kariery… Wymagania czy etykiety wobec młodych ludzi można by tu mnożyć i zastanawiać się jakie konsekwencje przynoszą. Przyjmowanie nowych ról społecznych i planowanie przyszłości jest niewątpliwie trudne. Psycholog, umożliwia zrozumienie własnych potrzeb, emocji oraz zmiany sposobu postrzegania napotykanych trudności. Istotą rozmowy z psychologiem jest poznanie przez niego sposobu funkcjonowania osoby i dostarczenie jej informacji zwrotnych. Rozmowa z psychologiem to rozmowa w warunkach intymnych, bez oceniania, rad czy Ostatecznie, do wielu szkół wrócił psycholog i pojawił się tajemniczy gabinet, do którego stereotypowo odsyłane są „dzieci sprawiające problemy” lub te „z problemami”. Wśród zadań psychologa szkolnego, w zreformowanym systemie edukacji, wymieniane są: monitorowanie środowiska szkolnego, odpowiadanie na potrzeby uczniów, nauczycieli i rodziców, wprowadzanie programów psychoprofilaktycznych, działania mediacyjne i interwencyjne. Według sondażu, przeprowadzonego na II Kongresie Pedagogów i Psychologów Szkolnych, oczekiwania wobec psychologów szkolnych oraz możliwości ich działań są niedookreślone. Moje spostrzeżenia i rozmowy z młodzieżą szkolną utwierdzają mnie w przypuszczeniach, że młodzi ludzie są niechętni wobec korzystania ze wsparcia psychologa szkolnego. Właśnie: „wsparcia” - W czym? Celem tego krótkiego artykułu jest zaprezentowanie czytelnikowi tego, co licealista może wynieść z kontaktu z psychologiem szkolnym. Chciałabym również dołożyć swoją małą cegiełkę do oswojenia postaci psychologa i zmiany postrzegania jego wizerunku jako osoby, która naprawia te „trudne dzieci”. 20 krytyki. Taka rozmowa pozwala na poznanie siebie i swoich mocnych stron, na jakie warto stawiać w momentach trudnych. Moje mocne strony, czyli poradnictwo zawodowe. Jeśli jesteś licealistą, który chciałby skorzystać z porady psychologa, napisz do mnie na adres [email protected] Twój list – oczywiście anonimowo - oraz moja odpowiedz mają szansę na ukazanie się w kolejnym z numerów Moja Matura w rubryce Psycholog i Maturzysta. Współcześnie klasy lub całe licea są profilowane. Wymaga się od młodego człowieka, tego by się „określił” –Jesteś humanistą czy ścisłowcem? Wolisz uczyć się języków obcych czy masz zdolności muzyczne? Lepiej radzisz sobie w sportach indywidualnych czy grupowych? Szkoły prześcigają się w mnożeniu zajęć pozalekcyjnych, a rodzice wysyłają swoje dzieci na dodatkowe lekcje, by miały szansę na dobry start. Młody człowiek ma tylko wybrać, choć też nie zawsze może. Psycholog szkolny dysponuje testami psychologicznymi i narzędziami diagnozy. Zadaniem testów psychologicznych jest dostarczenie próbek zachowań, które świadczą o poziomie danej cechy względem innych osób. Wyniki testów zdolności czy preferencji informują o tym, jakie są mocne strony osoby i co warto rozwijać z uwagi na predyspozycje czy preferencje. Truizmem wydaje się powiedzenie, że jeśli ktoś umie coś robić i nie wymaga to wysiłku, będzie lubił to robić i rozwijał się w tej dziedzinie. Tak jest z pasjami i zainteresowaniami. Kluczem do wyboru ścieżki edukacji i zawodu jest właśnie znalezienie tego, co robi się dobrze. Ludzie różnią się między sobą na poziomie biologicznym, wychowują się w różnych środowiskach i podlegają różnym wpływom społecznym. Taka różnorodność nazywana jest przez psychologów różnicami indywidualnymi i jest mierzona w testach inteligencji, zdolności i preferencji. Istnieją narzędzia pomiaru umożliwiające określenie cech, które predysponują do wykonywania określonego zawodu. Psycholog tworzy profil zdolności takiej osoby i informuje ją o dobrych stronach i możliwościach rozwoju. Czy to nie brzmi dobrze? Wspieranie uczniów zdolnych i testy przesiewowe. Często nauczyciele zauważają umiejętności i cechy ucznia wyróżniające go pośród innych. Taki uczeń nazywany jest uczniem uzdolnionym. Bycie uczniem zdolnym niesie ze sobą pozytywne, ale również negatywne konsekwencje dla ucznia, nauczyciela i rodzica. Młody zdolny człowiek może być bardzo lubiany lub odtrącony przez rówieśników. Na- 21 uczyciele mogą cenić sobie jego wiedzę lub być niechętni wobec trudnych pytań, jakie zadaje. Rodzice mogą starać się wspierać lub zanadto obciążać dodatkowymi zadaniami. Psycholog szkolny ma za zadanie wesprzeć osoby zdolne. Powinien wspólnie z uczniem, nauczycielami i rodzicami wypracować strategię, która nie zakłóci rozwoju ucznia w innych dziedzinach. Mediacje szkolne i rodzinne. Psycholog, dzięki swojej wiedzy i umiejętnościom, może być również mediatorem. Mediator to osoba, która uczestniczy w rozwiązaniu sporu między osobami. Istotą mediacji jest nie to, aby osiągnąć kompromis, ale by zaspokoić potrzeby i oczekiwania obu stron konfliktu. Konflikt w mediacjach, postrzegany jest jako zjawisko pozytywne, ponieważ umożliwia pokonanie trudności komunikacyjnych i zaspokojenie potrzeb. Z prośbą o mediacje do psychologa może zgłosić się uczeń, nauczyciel oraz rodzic. Drugą stroną może być inny uczeń, nauczyciel lub rodzic. W sytuacji konfliktu, psycholog może zaproponować kilka spotkań, w tym spotkania na osobności, w których psycholog zobowiązuje się do chronienia intymności i prywatności każdej ze stron. Istnieje jeszcze więcej sposobów wspierania rozwoju młodzieży w szkołach. To, na jakich warunkach będzie się to odbywać zależy od wielu elementów, wiedzy, chęci i elastyczności oraz postaw klienta-ucznia, profesjonalisty-psychologa oraz zasad panujących w placówce. Zadaniem psychologa szkolnego jest towarzyszenie i otwieranie drzwi gabinetu dla ucznia, nauczyciela i rodzica. Profesjonalistów, których zaciekawiły sposoby wspierania uczniów odsyłam do publikacji pod redakcją Grażyny Katry „Rola i zadania psychologa szkolnego…” Ściąganie plików z internetu Konrad Graczyk [email protected] Student V roku prawa na Uniwersytecie Śląskim. Stypendysta Rektora UŚ, Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Autor kilku artykułów naukowych z zakresu prawa cywilnego, postępowania cywilnego i historii prawa. Szachista. Przysłowie mówi, że w internecie można znaleźć wszystko, a ten, kogo w Internecie nie ma, nie istnieje. Dziś trudno sobie wyobrazić dzień bez komputera i Internetu. Surfując w sieci musimy pamiętać, że wszystko, co widzimy, zostało przez kogoś napisane, skomponowane, nagrane itd. Ten „ktoś” jest autorem. Autorem listu, książki, zdjęcia, wiersza, twórcą gry komputerowej, muzykiem... To, co wynika z jego „utworu”, jest jego prawem. Jest to jego prawo autorskie. Na mocy prawa autorskiego (ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych) utwór – niezależnie od jego formy: czy jest to tekst, nagranie, obraz, rzeźba itd. jest chroniony. Prawo autorskie dzielimy na o s o b i s t e i majątkowe. P r a w e m osobistym jest np. to, że wyłącznie dana osoba może występować jako autor danego dzieła. Wszyscy wiemy, że Adam Mickiewicz napisał „Pana Tadeusza”. Gdyby jednak ktoś chciał to zmienić i jako autora podać np. Juliusza Słowackiego, naruszyłby prawo autorskie i popełniłby przestępstwo. Jeśli do przygotowywanej przez nas pracy zaczerpniemy fragment z „Pana Tadeusza”, to nie tylko musimy podać tytuł książki, ale także imię i nazwisko autora. Drugi rodzaj praw autorskich – majątkowe — są korzyściami ekonomicznymi odnoszonymi przez autora. Będzie to np. wynagrodzenie za korzystanie z utworu. Prawa majątkowe są ograniczone czasowo. Po upływie 70 lat od śmierci twórcy lub pierwszego rozpowszechnienia dzieła wygasają, co oznacza, że utwory danego autora przechodzą do tzw. domeny publicznej. Na tej zasadzie w 2015 r. wejdą do domeny publicznej dzieła autorów zmarłych w 1945 r. W prawie autorskim – a w tej gałęzi prawa cywilnego teraz się znajdujemy – istnieje jednak coś takiego jak „dozwolony użytek osobisty”. Dzięki temu nie musimy czekać 70 lat od śmierci twórcy, aby za pośrednictwem Internetu legalnie obejrzeć sobie film, posłuchać piosenki czy też przeczytać książkę. Możemy ściągnąć rozpowszechnione w sieci pliki i nie będzie to naruszeniem prawa, zarówno jeśli pliki pobierzemy na dysk komputera czy też będziemy je odtwarzać w przeglądarce internetowej (choć faktycznie również w tym wypadku dana treść jest przez nas pobierana na dysk i znajduje się w pamięci komputera). Aby nie było naruszenia prawa dany utwór musi być już rozpowszechniony. W praktyce będzie to oznaczać, że np. ściągnąć film możemy po jego premierze. Nie naruszymy prawa ściągając plik pod warunkiem, że ściągniemy go na własny użytek i będziemy go – jak mówi prawo - „normalnie” używać. Takim „Nie możemy również pobranych plików ponownie udostępniać. Udostępnianie plików jest przestępstwem” 22 normalnym użyciem będzie oczywiście oglądanie pobranych filmów czy zdjęć w gronie domowników. Nie możemy uzyskiwać korzyści z pobranych plików, czyli np. odpłatnie wyświetlać pobranego filmu czy też sprzedawać jego kopie. Nie możemy również pobranych plików ponownie udostępniać. Udostępnianie plików jest przestępstwem, ponieważ godzi w interesy twórców. Pobranego na dysk naszego komputera filmu czy innego utworu nie możemy więc „wrzucić” do Internetu np. przez hosting plików, ponieważ będzie to naruszeniem prawa autorskiego (chyba że mamy zgodę). Za przestępstwo to grozi kara grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Jest to przestępstwo ścigane w trybie prywatnoskargowym, co oznacza, że do jego ścigania wymagany jest wniosek określonej osoby (autora, wydawcy). Bez takiego wniosku policja i prokuratura są bezsilne. Tyle odpowiedzialność karna. Jeśli naruszylibyśmy prawo autorskie, to pokrzywdzony twórca może żądać od nas przed sądem zadośćuczynienia – wtedy weszlibyśmy na drogę odpowiedzialności cywilnej. „Anonimowość, którą zwykł nam dawać Internet, może być bardzo złudna.“ Ale uwaga! Odpowiedzialność karna grozi nie tylko za zwykłe udostępnienie utworu w sieci bez zgody. Jeśli pobierając treści z sieci korzystamy z tzw. „torrentów”, czyli protokołów wymiany i dystrybucji plików, to jednocześnie pobierany plik udostępniamy i w efekcie popełniamy przestępstwo. Lepiej jest wystrzegać się programów tego rodzaju, jeśli nie chcemy, aby policja zapukała do drzwi... Lepiej jest nie naruszać prawa autorskiego, bowiem policja i prokuratura naprawdę ma możliwość ustalenia danych osób korzystających z łącza internetowego i komputera, choćby po numerze IP. Anonimowość, którą zwykł nam dawać Internet, może być bardzo złudna... Internet jest wielką skarbnicą treści różnego rodzaju. Dostarcza nam rozrywki, ale także wiedzy. Korzystając z niego, trzeba jednak pamiętać o prawie autorskim – nie tylko dla bezpieczeństwa autora, ale także własnego. Konkluzja: ściąganie plików z sieci jest legalne, natomiast ich udostępnianie – nie! 23 Jakub Feliksik [email protected] Coach i trener sportowy. Absolwent AWF w Krakowie. Ekspert Fitness, absolwent kursów CrossFit. Wielki miłośnik sportu i zdrowego stylu życia. Piłkarz, tenisista, bokser, narciarz. Trener personalny. Coaching sportowy. SMARTnie wyznaczaj cele Cel – miejsce w którym chcemy się znaleźć: pojutrze, za miesiąc, za wiele lat… .Całe nasze życie składa się z ich osiągania, a także mniejszych lub większych porażek z nimi związanymi. Będę tu z Wami rozmawiał (liczę, że będziecie do mnie pisać) na tematy związane ze zdrowym stylem życia. Podzielę się z Wami wszystkim tym, czego się nauczyłem, doświadczyłem i zostawiłem w miejscach, gdzie trenowałem – czyli cząstką siebie. Cel jaki sobie stawiam, to zachęcenie Was do rozpoczęcia/ kontynuowania aktywności fizycznej. Oczywiście ten cel jest bardziej rozbudowany i złożony, ale jest mój i w większej części taki pozostanie ;) Często rozmawiam ze swoimi klientami o ich zdrowiu, aktywności, diecie i oczywiście celach jakie mają przed sobą. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, jak dobrze określony cel wpływa na drogę która nas czeka, aby go osiągnąć. Dlatego dziś podzielę się z Wami jedną z metod, która pomaga w dobrym określeniu celu. Metoda ta jest uniwersalna, doskonale sprawdza się w kwestiach sportowych, lecz możecie ją również stosować w innych dziedzinach życia: S.M.A.R.T. S.M.A.R.T. to sposób formułowania celów, który zwiększa szanse na ich realizację. Cóż on oznacza ? - To akronim angielskich słów: Simple, Measurable, Achievable, Relevant, Timely defined. Jak należy to rozumieć ? S – sprecyzowany, prosty M – mierzalny A – atrakcyjny, osiągalny R – realistyczny, odpowiedni T – terminowy, określony w czasie Nadajmy tym ogólnym hasłom troszkę więcej sensu i wyjaśnijmy szczegółowo, o co chodzi. SPRECYZOWANY, PROSTY – każdy cel powinien być sformułowany w taki sposób, aby nie dawał możliwości nadinterpretacji. Musi być jasno określony. Zróbmy to na przykładzie: 25 S M Chcę schudnąć! Ten cel nie jest smartny. Jest bardzo ogólny i nie ułatwi nam zadania. Jeżeli przedstawimy go bardziej precyzyjnie, np.: Chcę schudnąć 7 kg - tu mamy konkret, znamy ilość kilogramów, o jaką chcemy się pomniejszyć : MIERZALNY – przykład powyżej i tu może zostać S – sprecyzowany, wykorzystany. Mierzalny prosty to taki, gdzie będziemy M – mierzalny mieli określone jasno A – atrakcyjny, ramy czasowe, pojawi osiągalny R – realistyczny, odpowiedni T – terminowy, określony w czasie R T się czytelny punkt odniesienia. Musimy mieć również możliwość mierzenia progresu, czyli postępu w czasie jego realizowania. ATRAKCYJNY, OSIĄGALNY – tu pojawia się element motywujący. Powinniśmy tak ustalić cel, abyśmy mieli radość z jego realizacji. Im większa radość z wyznaczonego celu, tym większe prawdopodobieństwo na jego osiągnięcie. REALISTYCZNY, ODPOWIEDNI – taki, który będzie możliwy do osiągnięcia. Gdy pojawiają się cele nierealne, pojawi się również rozczarowanie w momencie niepowodzenia. Tego absolutnie nie chcemy. TERMINOWY – posiadający deadline, jasno określoną granicę czasową. Zbliża się sprawdzian… doskonale rozumiecie o co mi chodzi ;) S.M.A.R.T. jest jedną z metod, która pozwala nam szerzej i dokładniej podejść do kwestii określania swojego celu. Im więcej czasu poświęcicie na analizę waszych celów, tym większa szansa na ich realizację. Dobrze wziąć ołówek, kartkę i rozpisać to, do czego dążymy – uświadomimy sobie wiele spraw, znajdziemy gotowe rozwiązania zawczasu. Osobiste podejście: Często jeżdżę w Tatry: to miejsce, które sprawia, że czuję się lepiej. Zawsze spotykam tam cudownych ludzi i wracam do codzienności pełen energii. Wiele spraw nabiera innego znaczenia i zmienia perspektywę. To za sprawą wysiłku fizycznego (endorfiny), kontaktu z naturą, której żyjąc w mieście mamy deficyt. Po drodze do Zakopanego, na Łysą Polanę, dużo wcześniej widzę górskie szczyty. Rozpoznaję je, więc mogę powiedzieć, że widzę swój cel. Pamiętajcie jednak, jak ważna jest droga na szczyt – każdy krok, zejścia, podejścia, zmieniająca się pogoda. To wszystko sprawia, że po wejściu na szczyt czujemy stuprocentowe spełnienie i satysfakcję. Każdy kolejny zdobyty szczyt, buduje naszą osobowość. Jesteście młodzi i wierzę, że uda Wam się osiągnąć każdy zamierzony cel. Bądźcie wytrwali i zdeterminowani w osiąganiu WASZYCH CELÓW! 26 Czego jeszcze potrzeba Ci, abyś zmieniał świat? Jeśli zaczynasz czytać ten artykuł to uważaj, bo może okazać się on dla Ciebie bardzo niebezpieczny! Zmuszony jestem bowiem postawić Cię przed dwoma pytaniami. Zapewne wielokrotnie stykasz się w życiu codziennym z różnymi rozwiązaniami pewnych problemów, które sam rozwiązałbyś inaczej. Być może codziennie widzisz jakiś problem, którego jeszcze nikt nie rozwiązał i pieklisz się, bo sam dawno wpadłeś już na kilka pomysłów „jak to zrobić”. W związku z tym pierwsze pytanie brzmi - „Co zrobiłbyś gdybyś umiał stworzyć wszystko, co zechcesz?”. Gdy już na nie odpowiesz (zrób to!), przygotuj się na drugie, znacznie trudniejsze - „Co zrobisz już teraz, jeśli powiem Ci, że istnieje branża, w której zmienić oraz zrobić/zrealizować/wykonać możesz niemal wszystko?”. Ta branża to informatyka. Zarówno uczelnia, jak i codzienna praca zawodowa nauczyły mnie bardzo jasno, że nie ma tutaj niemal żadnych granic. A jeśli w danym momencie wydaje mi się, że są - to najczęściej jest to złudzenie lub - co zdarza się bardzo rzadko - faktyczna granica, istniejąca jednak tylko po to, aby została rozbita. Rozumiem jednak, że dla osób, które patrzą na IT z zewnątrz, a Marek Czuma [email protected] autor bloga www.marekczuma.pl, fascynat gier wideo oraz aplikacji użytkowych. Aktywnie działający na rzecz rozwoju portalu www. technoevaluation.com. Zakochany w Łodzi od 1993 roku. także (a może przede wszystkim ) dla tych, którzy dziedzinę tę znają ze szkolnych zajęć informatyki może się ona wydać czymś potężnym i odległym, do czego dostęp mają jedynie „druidzi” znający tajniki tej niezwykłej magii. Zgodzę się w jednym - jest to dziedzina potężna. Stawiam jednak wielkie „veto!” wobec stwierdzenia, że nie mogą tworzyć w niej „zwykli” ludzie. Jeśli nie miałeś wcześniej kontaktu z informatyką (poza tworzeniem prezentacji w PowerPoint;) ), to w moich artykułach postaram się wprowadzić Cię do „grona druidów”. Jeśli próbowałeś już swoich sił, to w cyklu tym liczę, że znajdziesz trochę inspiracji i pomocy odnośnie tworzenia. Czym będziemy się zajmowali? Niemal wszystkim! Postaram się miedzy innymi pokazać jak stworzyć prostą aplikację użytkową (tak! to znaczy, że będziesz mógł potem z niej korzystać i że przyda ci się ona w codziennym życiu) wykorzystującą bazę danych i korzystającą z danych zamieszczonych w Internecie (brzmi groźnie? To niech przestanie, bo leży to w zasięgu twojej ręki! Poza tym dostaniesz odpowiednią pomoc, ale o tym później). Mało? Razem zrobimy prosta grę wideo, w której będziesz mógł grać na swoim smartfonie czy komputerze (a może więcej niż jedną...?). No! ale wiadomo, że nasza branża to nie tylko programowanie. Nauczysz się też, jak tworzyć grafiki - zarówno 2D jak i 3D. A 27 źródło fotografii: picjumbo.com teraz ekstra bonus! Dlatego,, że mam głębokie przekonanie, że artykuły nie powinny być jednostronne. Dlatego też to Ty powinieneś zareagować i gdy tylko pomyślisz, że jakąś tematykę chciałbyś poznać bardziej - napisz do mnie. Jeśli pomysł będzie naprawdę dobry - napiszę o nim artykuł. Wspomniałem o tym, że nie jesteś skazany na to, żeby w pojedynkę mierzyć się z problemami podczas tworzenia i już się z tego tłumaczę. Otóż MojaMatura.pl to nie jedyne miejsce, gdzie możesz mnie znaleźć. Zapraszam na mojego bloga (www.marekczuma. pl), na którym będziesz mógł przeczytać rozwinięcie czytanych tutaj artykułów, pozyskać materiały oraz – co najważniejsze dla tego wątku – nawiązać kontakt ze mną. Tak więc ja oraz osoby, które co jakiś czas będą pomagały mi w tworzeniu artykułów będziemy do twojej dyspozycji. W każdym artykule będę zachęcał Cię nie tylko do spróbowania swoich sił w konkretnej tematyce, ale przede wszystkim do tworzenia swoich dzieł i dzielenia się nimi. Zachęcam nie tylko Ciebie, ale i twoich kolegów do tego, abyśmy stworzyli swoistą społeczność młodych twórców. Obiecuję również, że jeśli któryś z Twoich pomysłów spodoba mi się szczególnie – nie omieszkam o nim wspomnieć tutaj lub na swoim blogu. Również jeśli będziesz miał jakieś pytania z szeroko pojętej informatyki – napisz do mnie, a ja zadam je ludziom z branży, którzy zajmują się tym na co dzień. Tak więc ruszamy na podbój świata! Zapnij pasy, szykuj dużo ciekawości i determinacji, bo będą one niezbędne. I zawsze, ale to zawsze, pamiętaj – jeśli jakiekolwiek granice faktycznie istnieją, to są one do rozwiązania w Tobie. Czy to wszystko znaczy, że możesz po prostu teraz usiąść i za miesiąc zbudujesz iTunes? Oczywiście, że nie. To znaczy, że jeśli usiądziesz teraz i będziesz robił coraz to lepsze aplikacje, za miesiąc lub dwa postawisz pierwszą aplikację, z której będziesz mógł korzystać w życiu codziennym, zaś za dwa lata stworzysz razem ze znajomymi taką, z której korzystać będzie cała Polska. Branża informatyki to nie świat idylliczny. Żeby do czegoś dojść faktycznie trzeba być bardzo wytrwałym i zdeterminowanym, trzeba codziennie budować nowe elemenciki swojego systemu (jakby to zaśpiewała Hayley Williams – „budować dom cegła po nudnej cegle…”). Jest to jednak świat w którym to nie układy, a twój dobry pomysł i ciężka praca mogą przynieść Ci sukces. Zachęcam zatem do kreowania swoich pomysłów, wdrażania ich i dzielenia się nimi z innymi. Świat można zmienić. Trzeba tylko chcieć i wykazać więcej determinacji niż konkurencja ;) Powodzenia! 28 Myszka laserowa to marzenie prawie każdego gracza. Nie są tanie, jednak zapewniają maksymalną dokładność sensorów i potrafią pracować z ogromnymi rozdzielczościami, co czyni z nich idealną broń na wirtualnym polu bitwy. W tym poradniku przedstawimy Wam kilkanaście naszych propozycji i podpowiemy na co zwrócić uwagę, kupując laserową mysz dla gracza. W porównaniu do myszek optycznych, które świetnie radzą sobie przy niższych wartościach DPI, a także są po prostu tańsze, myszki laserowe charakteryzują się bardzo dokładnymi sensorami, potrafiącymi operować na większościach powierzchni. Za lepszą technologię przyjdzie nam jednak zapłacić nieco więcej, niż za myszki optyczne. Jednak dobre myszki optyczne i laserowe są porównywalne, tak pod względem ceny, jak i jakości i osiągów. Zapraszamy także na materiał filmowy na YouTube.com/videotesty JAK DOBRAĆ MYSZKĘ LASEROWĄ? Musicie zadać sobie kilka pyta: • Ile chcę wydać na myszkę? • Jak dużą mam dłoń? • W jakie gry gram? • Na jakich wartościach DPI gram? • Czy potrzebuję myszki z oprogramowaniem? Myszkę optyczną mogliśmy kupić już od 50 zł, mając na myśli w miarę przyzwoite modele. Dobry „laser” to wydatek od 80 do 100 zł. Przy okazji należy pamiętać, że średnio myszkę kupujemy raz na kilka lat, więc kupując mądrze dobrze zainwestujemy nasze pieniądze. DOBRE, A TANIE. MYSZKI DO 100 ZŁ Tracer Transformer -prawdopodobnie najtańsza myszka laserowa na rynku. Kupić ją można za jakieś 50 zł. Największa zaleta tego modelu to cena i możliwość regulacji wagi ciężarkami. Oczywiście za taką kwotę nie ma co się spodziewać, że myszka wytrzyma kilka lat grania. Mysz posiada 6 przycisków i 4 wartości DPI, najwyższa to 3400. Sensor też nie należy do najlepszych. Warta polecenia Laserowa Mysz Dla Gracza – Doradzamy Jak Wybrać i Kupić Mądrze jedynie najbardziej oszczędnym miłośnikom laserów. Hama uRage Evo - moim zdaniem genialna i nieco niedoceniana myszka niemieckiego producenta. Kupić ją możemy już za 80 zł. Myszka jest bardzo solidnie wykonana, kształtem przypomina znany model Bloody V5, jednak wykończona jest błyszczącym plastikiem i podświetlana na niebiesko. Posiada 6 przycisków i precyzyjny sensor o wartości 3200 DPI. Atutem są także przełączniki firmy Omron pod przyciskami, zapewniające dużą ilość kliknięć. Tracer Sniper - najtańsza myszka z sensorem Avago 9500.Sensor jest precyzyjny i osiąga wartość nawet 6000 DPI. Myszka jest wygodna i dość dobrze wykonana, posiada podświetlane elementy. Łącznie ma aż 9 programowalnych przycisków i dodatkowe ciężarki, pozwalające dostosować wagę myszki. Bez wątpienia ta mysz jest idealnym przykładem, że da się połączyć dobry sensor i przyzwoite wykonanie z rozsądną ceną. MODELE DLA WYMAGAJĄCYCH. 100-200 100-200 ZŁ Hama Ice Dragon - oryginalna myszka za około 130 złotych. Wyróżnia ją ciekawy design i biały kolor. Producent wyposażył ją w sensor osiągający wartość 3400 DPI. Przyciski skrywają w sobie przełączniki firmy Omron, co jest ogromną zaletą. Myszka posiada 6 przycisków i dobrze leży w dłoni, dzięki czemu użytkowanie nawet kilka godzin nie sprawia problemu. Uroku dodaje jej także niebieskie podświetlenie. Cm Storm Mizar - myszka za około 150 złotych. Posiada sensor, uważany za najdokładniejszy na rynku, mowa o Avago 9800. Rozdzielczość myszki to aż 8200 DPI, działa dobrze na każdej podkładce i ma 7 programowalnych przycisków. Gumowane 29 Serwis VideoTesty.pl [email protected] jest portalem technologicznym przybliżającym swoim użytkownikom wiedzę na temat urządzeń elektroniki użytkowej w postaci multimedialnych prezentacji wideo oraz opiniotwórczych recenzji tekstowych. boki zapewniają świetny chwyt. Tt eSPORTS by Thermaltake Theron myszka za 160 złotych, wyposażona w sensor Avago 9500, o wartości 5600DPI. Ma 8 programowalnych przycisków i świetne oprogramowanie. Jest bardzo wygodna i przyciąga wzrok oryginalnym podświetleniem. 5 ciężarków pozwoli dostosować wagę myszki do naszych upodobań. Genius Gila - najbardziej zaawansowana myszka tego producenta. Kupimy ją średnio za 170 zł. Posiada wszystko, czego gracz potrzebuje do szczęścia. Sensor Avago 9800, zapewniający 8200 DPI, aż 12 programowalnych przycisków, podświetlenie, system ciężarków i bardzo oryginalny wygląd. Gryzoń jest bardzo solidnie wykonany i wygodny. Qpad 5K - bardzo precyzyjna myszka, dysponuje sensorem o rozdzielczości 5040 DPI. Kosztuje niecałe 200 zł. Mysz posiada 7 przycisków, z czego 5 programowalnych. Największą zaletą myszki jest jej kształt. Jest bardzo wygodna i zapewnia podparcie dla wszystkich palców dłoni. NAJLEPSZE MYSZKI NA RYNKU. POWYŻEJ 200 ZŁ Steelseries Sensei Raw Heat Orange - jedna z najlepszych myszek tego producenta, kosztująca około 200 zł. Występuje w kilku wersjach, wersję Heat Orange wyróżnia błyszcząca powłoka i pomarańczowe podświetlenie. Świetny sensor laserowy zapewnia DPI o wartości 5670. Myszka jest lekka i posiada duże ślizgacze wysokiej jakości, dzięki czemu po podkładce przemieszcza się bez wysiłku. Przyciski zaprogramujemy za pomocą aplikacji Steelseries Engine, która umożliwia tworzenie zaawansowanych makr. Aivia Krypton - to duża mysz od firmy Gigabyte. Musimy za nią dać jakieś 229 zł. Myszka posiada zaawansowany i precyzyjny sensor, zapewniająca 8200 DPI. Przełączniki przycisków wytrzymują 10 milionów kliknięć, a przyciski myszki skonfigurujemy za pomocą programu Ghost. Mysz wyposażono w zaawansowany system doboru wagi i dwa zestawy różnych ślizgaczy. Rapoo V900 - o tej myszce niedługo będzie głośno. Jej cena wyniesie około 229 zł, mieliśmy okazję ją już testować w naszej redakcji. Uzbrojona w sensor VPro, dysponuje rozdzielczością 8200 DPI. Myszka jest bardzo wygodna i wykonana niezwykle solidnie. Posiada programowalne przyciski i ładne podświetlenie, przy okazji jej design jest przemyślany, co przekłada się na wygodę użytkowania. Pod przyciskami znajdują się przełączniki firmowane przez Omrona. Tt eSPORTS by Thermaltake Level 10M myszka za około 270 zł, w dużej mierze wykonana z aluminium, projektowana wspólnie z projektantami BMW. Dla jednych brzydka, dla innych piękna, jednak bez wątpienia jedna z najoryginalniejszych myszek na rynku. Sensor zapewni 8200 DPI a 7 konfigurowalnych przycisków świetnie sprawdza się podczas gier. Ciekawostką jest, że myszkę możemy dopasować do swojej dłoni za pomocą dwóch śrub, zmieniając wysokość i kąt nachylenia myszki. Logitech G500 - klasyczna myszka za jakieś 280 złotych, model będący na rynku sporo czasu i chwalony przez wielu graczy. Duża i bardzo precyzyjna mysz. Powstała także nowa wersja 500S. Model G500 posiada sensor pracujący z wartością 5700 DPI, myszka posiada system ciężarków i programowalne przyciski. Dobre ślizgacze są atutem myszki, jednak najbardziej wyróżnia ją oryginalny wygląd. Myszka wygląda jak by przetrwała wojnę. Mad Catz R.A.T. 7 - wydatek rzędu 290 zł, kiedyś myszka sygnowana przez firmęSaitek (Cyborg). Moim zdaniem najbardziej dziwna i niezwykła zarazem mysz na rynku. W zestawie otrzymujemy specjalny klucz i szereg wymiennych akcesoriów. Konfigurować możemy kilka części myszki, dopasowując ją do swojej dłoni. Mysz pracuje z maksymalnym DPI wynoszącym 6400 i posiada programowalne przyciski. Występuje w kilku kolorach. Razer Taipan - to wydatek 300 zł, myszka posiada sensor 4G, operujący z wartością aż 8200 DPI. Mysz posiada uniwersalny kształt, jest porządnie wykonana i ma przyciski konfigurowalne w programie Razer Synapse. W sumie przycisków jest aż 9. Nie zabrakło także, charakterystycznego dla Razera, zielonego podświetlenia. 30 Roccat Tyon - najnowsze dzieło niemieckiego studia. Mysz kosztuje ok. 430 zł. W zamian oferuje niezwykle precyzyjne sensor R3, o wartości 8200 DPI, a także specjalną przepustnicę X-Celerator, przydatną w grach. Myszka posiada aż 16 konfigurowalnych przycisków i niezwykle udaną rolkę 2D Titan Wheel. Gryzoń dla najbardziej wymagających graczy od Roccata dostępny jest w dwóch wersjach kolorystycznych. myszkę odpowiednio wykonaną, wygodną dla nas i spełniającą nasze wymagania. Jeśli lubicie proste myszki i wystarczą Wam 3 przyciski podstawowe, to nie trzeba szukać wymyślnych rozwiązań. Natomiast jeśli potrzebujecie wielu przycisków, lubicie podświetlane myszki i ogromne wartości DPI, to także jest to sprzęt wart swojej ceny. W razie wątpliwości zapraszamy także na nasze forum technologiczne, gdzie możecie zapytać naszych ekspertów o radę. DOBRA MYSZKA - WYBÓR NA LATA NAJPOPULARNIEJSZE MYSZKI NA RYNKU Przedstawiliśmy Wam kilkanaście przykładów myszek, które są warte swojej ceny. Oczywiście dobrych myszek na rynku jest znacznie więcej, ale pamiętajcie by kupując kierować się kilkoma zasadami. Kupić Aby dodatkowo ułatwić wybór przedstawiamy Wam najpopularniejsze obecnie modele wg. najnowszego rankingu Myszek z 1/2015. 31 Sanitas animalium pro salute homini. Z czym kojarzy się zawód lekarza weterynarii? Pierwsze skojarzenie to, naturalnie, praca w gabinecie/przychodni/klinice dla zwierząt. Słuszne, ale niewyczerpujące. 32 W artykule pierwszym części ogólnej Kodeksu Etyki Lekarza Weterynarii napisano: „Powołaniem lekarza weterynarii jest dbałość o zdrowie zwierząt oraz weterynaryjna ochrona zdrowia publicznego i środowiska. Celem nadrzędnym wszystkich jego działań jest zawsze dobro człowieka w myśl dewizy: „Sanitas animalium pro salute homini”. Krótko mówiąc, lekarz weterynarii dba o zdrowie ludzi dbając o zdrowie zwierząt. W jaki sposób? Aby to zrozumieć trzeba poznać wszystkie możliwości wykonywania zawodu lekarza weterynarii. ważne. Lekarze zawsze podchodzą do swoich pacjentów z szacunkiem i sercem, ale muszą widzieć różnicę między koniem chodzącym pod siodłem, będącym pupilem swojej „ludzkiej” rodziny i z zagwarantowanym dożywociem oraz takim, który jest tuczony. Nie wartościuję też sposobów utrzymywania zwierząt. Marta Gruszczyńska [email protected] lekarz weterynarii – absolwentka Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Miłośniczka zwierząt. Pasjonatka dziennikarstwa i blogów przyrodniczych. Lekarze zajmujący się zwierzętami gospodarskimi mają pod opieką wielu pacjentów z różnych gospodarstw lub z jednego dużego stada. Lekarze leczący Ludzie najczęściej spotykają się z lekarzami weterynarii zajmującymi się leczeniem zwierząt towarzyszących. Do tej grupy zwierząt zaliczane są przede wszystkim psy i koty, ale od jakiegoś czasu także niektóre zwierzęta gospodarskie - konie, kozy, świnie; zwierzęta egzotyczne (nieudomowione) gady, płazy, ptaki, króliki, świnki morskie, szynszyle, fretki, gryzonie. Rzadko się zdarza, aby jeden lekarz zajmował się tymi wszystkim grupami zwierząt. Zwykle lekarze zajmują się jedną z nich, często mając konkretną specjalizację (np. choroby wewnętrzne, choroby zakaźne, kardiologia, neurologia itd.). Lekarze zajmujący się zwierzętami towarzyszącymi najczęściej pracują stacjonarnie, czyli w gabinetach, przychodniach i klinikach. Czasem istnieje potrzeba zrealizowania wizyty domowej, jednak należy pamiętać, że leczenie w warunkach gabinetu jest zawsze lepsze z punktu widzenia lekarza i pacjenta. Wszystko jest pod ręką i w optymalnych warunkach. Przede wszystkim jest bezpieczniej. W trochę inny sposób pracują lekarze zajmujący się zwierzętami gospodarskimi, czyli pracującymi z ludźmi w polu lub hodowanymi w celu wytwarzania żywności. Ponieważ w tym przypadku zwierzęta się niejako „narzędziami” w rękach ludzi przeważa leczenie terenowe. Koszt leczenia stacjonarnego przewyższałyby wartość leczonego zwierzęcia. Chciałabym zaznaczyć w tym miejscu, że nie jest moją intencją wartościowanie tych dwóch aspektów pracy lekarzy weterynarii i ich podejścia do pacjentów. Oba są bardzo potrzebne i 33 Mogłoby się wydawać, że lekarze weterynarii praktykujący leczenie zwierząt mają niewiele wspólnego ze zdrowiem ludzi. Nie jest to prawda. Lekarze ci zabezpieczają ludzi przed wieloma groźnymi chorobami przez profilaktykę ich zwierząt. Mowa tu przede wszystkim o szczepieniach ochronnych, które zapobiegają nie tylko chorobom zagrażającym życiu zwierząt, ale też zoonozom, czyli chorobom przenoszonym ze zwierząt na ludzi. Najważniejszą i najgroźniejszą z nich jest wścieklizna. Jest to choroba śmiertelna dla zwierząt i ludzi, podlegająca obowiązkowi zgłaszania i zwalczana z urzędu. Coroczne szczepienia przeciwko wściekliźnie są obowiązkiem ustawowym opiekunów wszystkich psów, które ukończyły 3- ci miesiąc życia, czyli są już po komplecie szczepień przeciwko innym chorobom zakaźnym. Drugą formą profilaktyki stosowaną u zwierząt, a mającą wpływ na zdrowie ludzi jest stosowanie leków przeciwpasożtniczch. Chociaż trzeba się wyjątkowo postarać, aby zarazić się robakami, pchłami, świerzbem bądź innym dowolnym pasożytem od psa czy kota, to jednak nie jest to niemożliwe. Profilaktyka przeciwpasożytnicza nie jest obowiązkowa, jednak warto o niej pamiętać, ponieważ zarażenie się pasożytem wewnętrznym lub zewnętrznym jest doświadczeniem uciążliwym i ciężkim w opanowaniu. Leki podaje się zwierzętom „w ciemno” lub po uprzednim badaniu, w którym stwierdzono obecność pasożytów. Najlepiej robić to przynajmniej raz na pół roku, a jeśli ze zwierzęciem mają kontakt małe dzieci, to nawet co trzy miesiące. Bardzo ważne jest też edukowanie społeczeństwa przez lekarz weterynarii w zakresie prawidłowej profilaktyki zoonoz. Sztandarowym przykładem jest tu toksoplazmoza. To Przechorowana przez kobietę, która nie jest w ciąż nie daje praktycznie żadnych objawów, za to pozostawia odporność (przechorowanie działa jak szczepionka). Jest zrozumiałe, że ludzie obawiają się toksoplazmozy, a przez to kotów. Rolą lekarza weterynarii jest wyjaśnienie często spanikowanym właścicielom kota, że o ile jest on zarażony toksoplazmozą, to zaraża dalej tylko przez bardzo krótki okres w ciągu całego swojego życia. Poza tym, tak jak w przypadku innych pasożytów wewnętrznych, wystarczy zachować podstawowe zasady higieny, aby uniknąć zarażenia. To typowe „choroby brudnych rąk”. Lekarz powinien też uświadomić opiekunom zwierząt, że często źle szacują ryzyko obawiając się na przykład pcheł czy pasożytów wewnętrznych, którymi, jak uważają, mogą się bardzo łatwo zarazić od zwierzęcia, a zupełnie bagatelizują wściekliznę i szczepienia przeciwko niej. Zwykle argumentują to tym, że „wścieklizny nie ma”. Owszem, na palcach jednej ręki można policzyć jej przypadki u ludzi i zwierząt, ale to właśnie dzięki szczepieniom! Lekarze nieleczący Lekarze weterynarii mogą też wybrać drogę zawodową związaną z Inspekcją Weterynaryjną. Jest to państwowa instytucja kontrolno- nadzorcza, która podlega organowi administracji rządowej, jakim jest Główny Lekarz Weterynarii. Struktura Inspekcji nie jest bardzo skomplikowana, ale myślę, że nie ma sensu opisywanie jej w tym miejscu. Praca Inspekcji Weterynaryjnej polega na zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, chorób tym zoonoz, które mogą być przenoszone na człowieka ze zwierzęcia lub przez produkty pochodzenia zwierzęcego. Polega to między innymi na zwalczaniu czynników wywołujących te choroby, monitorowaniu zakażeń zwierząt; badaniu zwierząt rzeźnych i produktów pochodzenia zwierzęcego. Inspekcja Weterynaryjna zajmuje się też weterynaryjną kontrolą graniczną, kontrolą handlu i wywozu zwierząt oraz produktów pochodzenia zwierzęcego. Kontrola wywozu ma związek zarówno ze zwierzętami hodowlanymi jak i towarzyszącymi. Do zadań Inspekcji Weterynaryjnej należy też sprawowanie nadzoru nad bezpieczeństwem produktów pochodzenia zwierzęcego, w tym nad spełnianiem wymaganiami weterynaryjnymi przy ich produkcji, umieszczaniu na rynku oraz sprzedaży bezpośredniej, wprowadzaniem na rynek zwierząt i ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego, wytwarzaniem, obrotem i stosowaniem środków żywienia zwierząt, zdrowiem zwierząt przeznaczonych do rozrodu oraz jakością zdrowotną materiału biologicznego, obrotem produktami leczniczymi weterynaryjnymi, wyrobami medycznymi przeznaczonymi dla zwierząt oraz warunkami ich wytwarzania, wytwarzaniem i stosowaniem pasz leczniczych, przestrzeganiem przepisów o ochronie zwierząt, przestrzeganiem zasad identyfikacji i rejestracji zwierząt oraz przemieszczaniem zwierząt, przestrzeganiem wymagań weterynaryjnych w gospodarstwach utrzymujących zwierzęta gospodarskie. Podsumowując, Inspekcja to armia lekarzy dbających o przestrzeganie prawa na wszystkich polach związanych w jakikolwiek sposób ze zwierzętami, niezależnie czy chodzi o zwierzęta hodowlane czy towarzyszące. Inspekcja działa głównie na poziomie Powiatowych Inspektoratów Weterynarii (PIW), na których czele stoją Powiatowi Lekarze Weterynarii. Zadania „biurowe” Inspekcji wypełniają lekarze zatrudnieni w Powiatowych Inspektoratach Weterynarii. Lekarze ci wykonują też kontrole „terenowe”. Niektóre czynności „terenowe” powierzane są lekarzom nie zatrudnionym w PIWach, tylko wyznaczonym do pełnienia tych czynność w imieniu Powiatowych Lekarzy Weterynarii. Jest tak na przykład w przypadku nadzoru nad działaniem zakładów ubojowych i przetwórczych. Rola lekarzy pracujących w Inspekcji Weterynaryjnej w ochronie zdrowia ludzi jest oczywista i wnika bezpośrednio z zadań postawionych przed Inspekcją. 34 Konkurs do wygrania 100zł + bilety do kina 1 pobierz i wydrukuj „jemiołę” 2 wykorzystaj „jemiołę” do zdjęcia z sympatią 3 wyślij nam zdjęcie na maila: [email protected] Termin do 5 marca Wszystkie potrzebne materiały, regulamin oraz formularz zgłoszeniowy znajdziesz na mojamatura.pl/missimister MojaMatura Konkurs Kosmetyki i takie tam... Cześć! Mam na imię Ania. Kosmetykami interesuję się już od wielu lat. To moje prawdziwe hobby i pasja. Ukończyłam kilka szkoleń kosmetyczno – makijażowych, współpracowałam z firmami kosmetycznymi. Często maluję moje koleżanki, znajome i sprawia mi to dużo radości. Zawodowo pracuję w obsłudze klienta, bardzo lubię pracować z ludźmi, poznawać nowe osoby a celem mojej pracy jest pomoc innym. Cykl ten będzie próbą pokazania Wam moich pomysłów na makijaż a także postaram się testować dla Was nowości kosmetyczne.. Czekam także na Wasze propozycje – jakie kosmetyki sprawdzić, na jaką okazję przygotować makijaż. Najlepsze pomysły zrealizuję. Dziś chciałabym zaprezentować Wam makijaż na imprezę. Odważny i mocny. 1. Po demakijażu, nałożeniu kremu nawilżającego, pierwszym elementem jest nałożenie podkładu – odpowiednio dobranego do koloru skóry. Następnie używamy korektora do zatuszowania niedoskonałości i cieni pod oczami, delikatnie rozsmarowujemy i wklepujemy kosmetyk. Kolejnym etapem będzie wygładzenie makijażu pudrem sypkim 2. Podkreślamy brwi zestawem do brwi – bezbarwny żel i cień do brwi, w zastępstwie może być kredka. Zaczynamy makijaż oczu: od czarnej kreski na górnej powiece ( jak najbliżej linii rzęs), lekko wyjeżdżając za ruchomą część powieki – robimy przedłużenie kreski 3. Później na całą powiekę i przestrzeń do brwi nakładamy bardzo jasny beżowy cień. Następnie od linii rzęs i czarnej kreski do załamania powieki malujemy całość bardzo ciemnym szarym cieniem – prawie czarnym 36 4. Na linii załamania powieki, żeby lekko rozmazać ciemny cień, malujemy linię cieniem brązowym. Wyżej – do brwi nakładamy ponownie jasny beżowy cień. Później poprawiamy narysowaną wcześniej czarną kreskę 5. Pod okiem, tuż przy dolnej linii rzęs malujmy kreskę niebieską kredką – tak do 3⁄4 długości, 6. Kolejną kreskę, do wewnętrznego kącika oka malujemy srebrną kredką, obrysowując też oko pod niebieską kreską 7. Zaznaczamy delikatnie czarną kredką na dole zewnętrzny kącik oka, kreska ta powinna łączyć się z kreską z górnej powieki. Malujemy rzęsy czarnym pogrubiającym tuszem 8. Modelujemy twarz różem lub pudrem rozświetlającym. Usta malujemy błyszczykiem w odcieniu jasnego różu, usta powinny być o ton ciemniejsze od ich naturalnej barwy. I gotowe. Miłej zabawy! Anna Sitak [email protected] zawsze uśmiechnięta, czasami zwariowana kobieta, ciekawa świata, społecznik 37 Projekt «Le Żak» przedmioty, na które po prostu się uczę bo wiem, że to będzie mi potrzebne. Proszę o krótkie przedstawienie się. Jestem studentem II roku na Politechnice Warszawskiej, studiuję Mechanikę i budowę maszyn na Wydziale Inżynierii Produkcji. Karolina Buczyńska [email protected] Karolina Buczyńska, studentka II roku Bezpieczeństwa Narodowego w Akademii Obrony Narodowej. O studiowaniu, życiu w wielkim mieście i planach na przyszłość rozmawiałam z Jaromirem, studentem II roku, mieszkającym obecnie w Warszawie. W ten sposób spełnia się Twoje marzenie z liceum? Marzenie jest zbyt mocnym słowem. Myślałem o tej uczelni, ewentualnie o Polibudzie Wrocławskiej. Dostałem się do Wawy, więc tu jestem. Pochwal się, co zdawałeś na maturze? Matmę, fizykę i angielski na poziomie rozszerzonym + oczywiście obowiązkowy ‚pakiet podstawowy’. Dlaczego akurat TEN kierunek i TA uczelnia? Co było priorytetem przy wyborze? Jest to związane z Twoimi zainteresowaniami? Powołaniem? Może kwestia perspektywy wysokich zarobków po ukończeniu studiów? Zawsze miałem kontakt z mechaniką. Dziadko ma warsztat samochodowy. Renoma warszawki + dodatkowo pasja spowodowały, że wylądowałem na WIPie. W planach jest podyplomówka „silniki spalinowe”, prawdopodobnie na SiMRze (Wydziale Samochodów i Maszyn Roboczych) albo już na Częstochowskiej Polibudzie, jeszcze nie wiem. Studia wyglądają tak, jak to sobie wyobrażałeś w liceum? W ogólniaku nie zastanawiałem się aż tak, jak będzie wyglądać moje życie. Wiedziałem, że będzie to mechanika. Jak na razie dążę do jak najlepszego wyniku końcowego studiów. Zajmujesz się bardziej „studiowaniem” czy nauką? :) Zależy. Są przedmioty zapychacze. Wtedy dobra ściąga załatwia sprawę. Ale są 38 Czy Twój plan zajęć pozwala Ci na rozwijanie pasji i zainteresowań? Są one takie same jak w liceum? Może pojawiły się jakieś nowe? Jeśli tak, czym to było spowodowane? Skomplikowane pytanie. Bardzo obszerne poza tym. Czy plan umożliwia rozwijanie pasji? Umożliwia. Ale i utrudnia jednocześnie. Co mam na myśli: studiuję na WIPie. Są koła naukowe, do których mógłbym należeć. Ale ich tematyka aż tak mnie nie pociąga. Wolałbym np. być w kole naukowym Formuła Student na Polibudzie Częstochowskiej, ale nie jest to możliwe ze względu na odległość Wa-wa - Cz-wa. Niezmiennie, od małego, zainteresowanie mechaniką i konstrukcjami jest wszechobecne w moim życiu. Wiele mówi się o tym, że wyjazd do większego miasta wiąże się z nowymi możliwościami. Co o tym myślisz? Czy uważasz, że w swoim mieście rodzinnym mógłbyś się rozwijać? Nie znam jeszcze rynku, wciąż nie miałem na przykład obowiązkowych praktyk, więc niewiele mogę powiedzieć na ten temat. Nie wiem które miasto daje większe perspektywy. W Częstochowie na przykład jest bardzo dużo małych warsztatów. Ale Warszawa zapewne też ma. Jak oceniasz swoje szanse na rynku pracy? Jaka jest Twoja opinia odnośnie bezrobocia w zawodzie, który Cię interesuje? Najlepsze jest to, że ja wciąż nie wiem kim będę. Po WIPie na pewno będę technologiem, więc pracę znajdę wszędzie tam, gdzie są maszyny i proces wytwórczy. Przewidujesz emigrację po ukończeniu studiów? Kierunek, który studiujesz daje Ci taką możliwość? Jest to możliwe. Byłem w Anglii pomiędzy ogólniakiem a studiami. Widziałem dużo ofert pracy jako operator maszyny CNC. A to jest właśnie jeden z zawodów, który bankowo gwarantuje mi WIP. Czy koszty utrzymania się są w Twoim mieście wysokie? Oj, są wysokie. Zwłaszcza jeżeli chodzi o mieszkanie i ewentualne rozrywki, wliczając w to wyjście do klubu. Jak oceniasz szansę na „dorobienie sobie” w trakcie studiów w Twoim mieście? Jesteś już studentem pracującym? Jest to możliwe, ale trzeba mieć luźniejsze dni. Niestety, pierwsze 2 lata na polibudzie to zapierdziel, żeby się utrzymać. Później, około 6 semestru chcę normalnie zacząć pracę. Może i w zawodzie, bo będzie to już możliwe. Często imprezujesz? :) Nie bardzo. Ogranicza się to głównie do wypicia wina ze znajomymi raz na 2 tygodnie i wyjścia na bilard z siostrzyczką raz w tygodniu mniej więcej (ona płaci, that’s why). Mówi się, że w liceum zawieramy przyjaźnie na całe życie. Zgadzasz się z tym? Czy nadal utrzymujesz kontakt z przyjaciółmi z LO? I tak, i nie. O wszystko trzeba dbać, zwłaszcza jeżeli chodzi o relacje interpersonalne. Kontakt z wieloma ludźmi się urwał, ale jest mała grupka ludzi z którymi cały czas rozmawiam. W większości jednak, tę małą Jaromir, zdjęcie z facebooka Krótka ankieta: Stopień trudności dostania się na studia: dla mnie 6 (dobrze napisałem maturę) Trudności w trakcie studiów (raczej luz czy straszna orka?): 2+ (nie ma tragedii ale jest ciężko. Na 4 semestr idę już z warunkiem) Miasto, w którym studiujesz, pod kątem estetycznym: 4 Komunikacja miejska: 5+ Koszty utrzymania się: 2 Kulturalna strona miasta (muzea, kluby itd.): 3+ (sporo tego, ale ceny czasem są problemem) 39 grupkę stanowią ludzie, z którymi znałem się już na przykład w podstawówce. Na pewno poznałeś mnóstwo nowych ludzi. Nazwałbyś to bardziej przyjaźniami czy znajomościami? Znajomości. Są może z 2-3 osoby, z którymi zaczynam się przyjaźnić. Ale pełną przyjaźnią bym tego nie nazwał - jest za wcześnie, za mało wspólnych wspomnień itd. Poznałeś kogoś wyjątkowo interesującego? Z ciekawą pasją? Kogoś, kto Cię inspiruje? Nie bardzo. Przynajmniej nie teraz, nie wczoraj. Są osoby stanowiące natchnienie. Siostrzyczka na przykład. Ale żebym miał z kogoś brać przykład z grona uczelni... Nieee, nie ma nikogo takiego. Czy wśród kadry dydaktycznej jest ktoś, kogo możesz nazwać swoim autorytetem? Dlaczego? Na studiach? Nie ma nikogo takiego. Za wcześnie jest bym mógł oceniać. Jest jeden wykładowca, słabo go znam. Zajmuje się strukturą i budową metali. Przynajmniej na tym przedmiocie go poznałem. Dlaczego? Odebrałem go jako fanatyka i świra na punkcie technologii. Bardzo pozytywny człowiek. No i z ogólniaka też mam paru ulubionych nauczycieli, tudzież z gimnazjum. Bardzo charyzmatyczne osoby. Jak wyobrażasz sobie swoją przyszłość? Planujesz powrót do miasta rodzinnego? Możesz powiedzieć, że miasto, w którym studiujesz to miejsce, w którym chciałabyś/chciałbyś rozpocząć i rozwijać karierę zawodową? Oj nie mam pojęcia. Na razie chcę uzyskać inżyniera. Co będzie później - zobaczy się. :) Część Edukacyjna Arkusze maturalne: Język polski -podstawa Matematyka -podstawa Język angielski -podstawa Dodatkowo: Język polski -część ustna Prasówki -z wiadomości TVP i “Polityki” Fizyka -rozszerzenie 40 MJP 2015 Własność mojamatura.pl Arkusz zawiera informacje prawnie chronione WPISUJE ZDAJĄCY KOD PESEL miejsce na naklejkę dysleksja EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA POLSKIEGO Poziom podstawowy Przykładowy arkusz egzaminacyjny mojamatura nr 1 (2014/2015) Czas pracy: 170 minut Liczba punktów do uzyskania: 70 Pamiętaj, że na właściwym egzaminie maturalnym należy: 1. Sprawdzić, czy arkusz egzaminacyjny zawiera określoną ilość stron. Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego egzamin. 2. Rozwiązania zadań zamieścić w miejscu na to przeznaczonym. 3. Pisać czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/atramentem. 4. Wyraźnie przekreślić błędne zapisy. Nie używaj korektora. 5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą oceniane. 6. Możesz korzystać ze słownika poprawnej polszczyzny i słownika ortograficznego. Strona 1 z 13 Przeczytaj uważnie teksty, a następnie wykonaj zadania umieszczone pod nimi. Odpowiadaj na podstawie tekstów i tylko własnymi słowami – chyba że w zadaniu polecono inaczej. Udzielaj tylu odpowiedzi, o ile jesteś proszona/y. Zadanie Zadanie1.1 mojamatura.pl Ignacy Witz Sentymentalny Herod W słynnym paryskim muzeum impresjonistów – mieszczącym się dziś w stojącym u wejścia do ogrodów Tuillerie pawilonie zwanym „Jeu de Paume” – znajduje się obraz ujarzmiający od pierwszego wejrzenia oko widza. Przedstawia on, na tle bujnej, podzwrotnikowej roślinności, czarną i dziwaczną postać murzyńskiej czarownicy, zaklinającej grą na flecie olbrzymie, jadowite węże. Na zielono seledynowym niebie jak złoty pieniądz świeci tajemniczy i chłodny krąg księżyca . Ogromne liście są wymalowane starannie, czysto i drobiazgowo, kompozycją rządzi srogi, niezakłócony rytm, według którego układają się posłusznie fale rzeki i gałęzie drzew. Czerwono upierzony, fantastyczny ptak ożywia płomiennym akcentem niezwykłą kolorystycznie gamę obrazu. Obraz nazywa się „Zaklinaczka wężów”, a namalował go Henri Rousseau. Płótno to posiada jakąś niepokojącą siłę. Jest barbarzyńskie jak sam temat, który legł u jego podstaw. Wszystko: od gamy kolorystycznej grającej tu ogromną rolę, aż po natężenie światła, układ kompozycyjny i niezwykłą fabułę – zdecydowanie wyróżnia ten dziwny obraz spośród innych otaczających go płócien. A przecież są tam obrazy nie byle jakie. W najbliższym sąsiedztwie „Zaklinaczki wężów” wiszą bowiem przesycone słońcem pejzaże – owoce obserwacji zmiennej, tętniącej życiem natury. Są to świetliste, słoneczne, pełne powietrza kompozycje pędzla Maneta, Moneta, malarstwa nowożytnego wyszli z zamkniętych pracowni w plener i rozstawili swe sztalugi w pejzażu, aby malować świat w pełnym blasku. (…)Pissarra, Sisleya, Renoira – wielkich odnowicieli sztuki, którzy po raz pierwszy w historii Równocześnie jednak ładunek pierwotnej siły zawarty w tym dziele, jego brutalność, tajemniczość ekspresji nie pozwalają widzowi na najmniejsze nawet uczucie obojętności lub chłodu. (…) Jakże się nie uśmiechnąć na widok tej prostoty, jakże nie pomyśleć przy tym, o ile lat wyprzedził Celnik europejskich surrealistów, którzy ten chwyt do dziś dnia wciąż jeszcze niezmordowanie eksploatują? Na podstawie : Ignacy Witz, Wielcy malarze amatorzy, Warszawa 1964, Wyd. Zw. CRZZ, s. 25-26. Tekst nawiązuje do obrazu Zaklinaczka węży ( pl.wikipedia.org/wiki/Zaklinaczka_węży) Strona 2 z 13 Zadanie 1.(0–1) (0-1) Zadanie1.1.1 mojamatura.pl Odwołując się do powyższego tekstu, wyjaśnij znaczenie epitetu - „barbarzyńskie płótno”- występującego w akapicie drugim : ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 2.(0–2) (0-2) Zadanie1.1.2 mojamatura.pl Prześledź uważnie początek tekstu i uzupełnij luki przytoczonych fragmentów epitetów, wpisując użyte w tekście przymiotniki. Dotyczą one detali obecnych na obrazie Rousseau. A. Roślinność B. Postać C. Węże D. Niebo E. Pieniądz F. Liście G. Ptak Zadanie (0-1) Zadanie1. 1.33.(0–1) mojamatura.pl Autor przywołuje w tekście nazwiska słynnych malarzy. Czyni tak, aby: A. Wykazać się erudycją i znajomością historii sztuki. B. Poprzeć przykładami swoje stwierdzenia, dotyczące znaczenia dzieła Rousseau. C. „upiększyć tekst” D. Bez wyraźnej przyczyny Zadanie ( 0-1.) Zadanie1. 1.44.(0–1) mojamatura.pl Wyjaśnij, jaką informację o genezie „Zaklinaczki wężów” przekazuje nam autor tekstu w przedostatnim akapicie: A. Dzieła Rosseau też były „świetliste, słoneczne, pełne powietrza”. B. Obrazy Rousseau nie powstawały w plenerze, lecz w pracowni malarza C. Obraz „Zaklinaczka wężów” to także „owoc obserwacji zmiennej, tętniącej życiem natury”. D. Obraz Rousseau nie powinien znaleźć się w sąsiedztwie wymienionych mistrzów malarstwa nowożytnego. Strona 3 z 13 Zadanie 5.(0–1) (0-1) Zadanie1.1.5 mojamatura.pl Wybierz odpowiednie stwierdzenie, interpretując znaczenie tytułu tekstu „Sentymentalny Herod” w kontekście późniejszej impresji , dotyczącej obrazu „Zaklinaczka wężów”: A. Tytuł nawiązuje do apodyktycznego, ale o gołębim sercu, artysty, którego słabością są obrazy ukazujące sentymentalne sceny. B. Tytuł jest dziełem przypadku i nie należy przywiązywać do niego większej wagi. C. Prowokujący tytuł wskazuje na prowokujące treści i formę obrazu. D. Tytuł zwraca uwagę na siłę środków wyrazu obrazów malarza wizjonera, który umie oczarować widza i zawładnąć jego wyobraźnią, odgadnąć jego najskrytsze i zaskakujące marzenia. Zadanie 6.(0–1) (0-1) Zadanie1.1.6 mojamatura.pl Przedstaw argument, którym autor uzasadnia uniwersalny charakter i, wciąż aktualne zainteresowane obrazami Celnika zarówno twórców, jak i widzów. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 7.(0–2) (0-2) Zadanie1.1.7 mojamatura.pl Wyjaśnij, jaką funkcję kompozycyjną i znaczeniową pełni pytanie kończące tekst. Wyjaśnij, jak nazywa się taka figura stylistyczna ? ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Strona 4 z 13 Zadanie Zadanie2.2 mojamatura.pl Zabawa w ruch, czyli „wkręcanie widza” Film animowany to film zrealizowany techniką poklatkową, w którym nieruchomemu przedmiotowi nadano iluzoryczny ruch. Poklatkowa technika realizacji oznacza jednostkowe opracowanie każdej klatki. Między kolejnymi zdjęciami następuje zmiana położenia fotografowanego obiektu; w ten sposób w czasie projekcji uzyskuje się złudzenie ruchu – nieruchomego w rzeczywistości- obiektu. Ten proces pozornego ożywiania nieruchomych obrazów to właśnie animacja. Film rysunkowy to odmiana filmu animowanego, której tworzywem jest płaski rysunek, a animacja, czyli proces pozornego ożywiania statycznych przedmiotów (w tym wypadku rysunków) odbywa się przez zastępowanie przed kamerą jednego rysunku innym. Wyobrażają one kolejne fazy ruchu narysowanego obiektu. Rejestrowane poklatkowo , wyświetlane z prędkością 24 (w telewizji -25) klatek na sekundę, dają wrażenie naturalnej prędkości ruchu. (…) Film kombinowany jest specyficzną coraz bardziej popularną odmianą filmu animowanego, będącego kolażem różnych technik, nie tylko animacyjnych ( choć z ich przewagą), np. łączenie animacji rysunkowej z kukiełkową czy też z tradycyjnymi zdjęciami filmowymi (tzw. żywy plan), trikami, technikami noncamerowymi ( rysowanie lub malowanie bezpośrednio na taśmie filmowej).(…) Przyszłość animacji należy do trójwymiaru, realizowanego przy użyciu technologii 3D. Tradycyjne rysunki i lalki zostają zastąpione najczęściej wygenerowanymi komputerowo wizualizacjami, z których każda reprezentuje odrębną klatkę animacji. Nie jest to jednak zasadą, bazę dla animacji trójwymiarowej mogą stanowić także realnie istniejące lalki, wykorzystywane do tej pory wyłącznie w animacji 2D. (…) Wybitni autorzy polskich filmów animowanych to np. : Władysław Nehrebecki i , jak się wydaje, jeszcze bardziej utalentowany, Piotr Paweł Lutczyn. Nehrebecki to pionier polskiego filmu rysunkowego.(…) Jeden z pierwszych laureatów Orderu Uśmiechu. Moskwie. Lutczyn to autor wielu odcinków popularnych seriali rysunkowych dla dzieci (…). Na podstawie „65 lat polskiej animacji dla dzieci”, oprac. Jerzy Armata, Łódź 2012r, Wydawnictwo Instytutu Sztuki Filmowej - Muzeum Kinematografii w Łodzi- Filmoteka Narodowa. Tytuł fragmentu nadany przez autorkę testu Zadanie Zadanie2.1. 2.1 (0-1) (0–1) mojamatura.pl Powyższy tekst ma charakter : A. Informacyjny B. Perswazyjny C. Polemiczny D. Argumentacyjny Strona 5 z 13 Zadanie 2. (0- 2) 2.22(0–2) mojamatura.pl Do kolejnych akapitów tekstu ułóż pięć pytań odnoszących się do istotnych elementów tekstu. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie2.2.3 Zadanie 3.(0–2) (0-2) mojamatura.pl Odwołując się do tekstu wskaż trzy przykłady słownictwa specjalistycznego funkcjonującego w języku zawodowym (mogą to być wyrażenia) i ułóż z nimi trzy zdania. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 4.(0–1) (0-1) Zadanie2.2.4 mojamatura.pl Ironiczny tytuł przekształć tak, aby pozbawić go ironii. Możesz nadać inny, własny tytuł, jednak nie powinien on być utrzymany w konwencji ironicznej. ....................................................................................................................................................... Zadanie 5.(0–4) (0-4) Zadanie2.2.5 mojamatura.pl Zdecyduj i zaznacz ( oznaczeniami O lub I), które zdania zawierają opinię, a które są tylko informacją: A. Poklatkowa technika realizacji oznacza jednostkowe opracowanie każdej klatki. B. Wyobrażają one kolejne fazy ruchu narysowanego obiektu. C. Przyszłość animacji należy do trójwymiaru, realizowanego przy użyciu technologii 3D. D. Wybitni autorzy polskich filmów animowanych to np. : Władysław Nehrebecki i , jak się wydaje, jeszcze bardziej utalentowany, Piotr Paweł Lutczyn. Strona 6 z 13 Zadanie Zadanie2.6. 2.6 (0-1) (0–1) mojamatura.pl Sformułuj główną myśl tekstu w postaci tezy. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie (0-50) Zadanie3.3 (0–50) mojamatura.pl Wybierz jeden temat i napisz wypracowanie. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 250 słów. TEMAT 1 Czy przestrzeń, w której funkcjonują wspólnie bohaterowie, może ich od siebie oddalać, odwracać? Rozważ problem bohaterów istniejących w jednej przestrzeni, ale „odwróconych od siebie”, odwołując się do zamieszczonego fragmentu Granicy Zofii Nałkowskiej , innego przykładu z literatury oraz wybranego tekstu kultury. Pierwsze spotkanie Zenona Ziembiewicza z Justyną Bogutówną nie miało następstw bezpośrednich. Wiedział, że o ile jest pogoda, może Justynę zawsze znaleźć na tym samym miejscu i przy tym samym zajęciu. A odkąd jeszcze jako chłopak zrozumiał, co oznaczają wyczekujące po ogrodzie albo skradające się w ciemności pod okna ojcowskiej kancelarii dziewczyny, nie lubił „folkloru”. O tym zaś czasie, gdy po „cudzie nad Wisłą” i ciężkich późniejszych latach paryskich przyjechał na parę tygodni do rodziców, miał głowę zaprzątniętą zupełnie innymi sprawami. Później przypomniał sobie dokładnie i był o tym najgłębiej przekonany, że przez cały ten pierwszy okres wyraźnie Justyny unikał, niewiele o tym myśląc, omijał nawet z daleka część ogrodu, którędy podchodziła w stronę kuchni. Rzeczą zaprzątającą go teraz przede wszystkim była „włoska polityka kolonialna”, którą obrał sobie za temat doktoryzacyjnej rozprawy, oraz zagadnienie stosunku do własnych rodziców, które miało zadecydować o dalszym jego losie. Wychudzony na „charterowym” wikcie, odziany w zły i wytarty garnitur, dzięki dyplomowi wyższej szkoły paryskiej uzbrojony w wiedzę o sprawach „socjalnych i internacjonalnych”, na świat tutejszy patrzył teraz „europejskimi” oczami. Wszystko wydawało się egzotyczne: daleki wschód, dworek polski, nawet melodyjne dźwięki języka. Całe życie boleborzańskie, widziane w tych nowych kategoriach przylegało do ziemi małe i całkowicie niepojęte. Dziwna była jej struktura, niczym już nie podparta, trzymająca się nie wiadomo jak pozbawiona wszelkiego usprawiedliwienia prócz faktu trwania. Na nic nie było pieniędzy, ale po brzydkim i zapuszczonym domu snuło się mnóstwo służby, która przez swą obecność podtrzymywała jedynie owo trwanie i której zalegano z wypłatą pensji przez całe miesiące. Bo na przykład był osobny chłopak, Florek, tylko do czyszczenia pańskich butów i do nastawiania samowara o każdej porze dnia, ponieważ pan Walerian nie ufał nikomu drugiemu, a jako amator herbaty, w imbryku gotowanej nie znosił. Łazienka i kanalizacja stanowiły zbytek nieosiągalny, a tak zwane „srebra” oraz prześcieradła i obrusy z najcieńszego płótna dziesiątkami tuzinów zalegały szafy i kredensy. Dawniej oburzała Zenona w życiu Boleborzy jego niemoralność, teraz zdumiewał go jego nonsens. Historyczna konieczność przetrwania - ta cnota ludów, które zaznały niewoli - skostniała teraz w nawyk i działała nadal jako podświadomy metafizyczny imperatyw godności istnienia. Wszystko zmierzało do tego, aby zachować kształt życia, z którego wyciekła już wszelka treść. Obecność Justyny Bogutówny dała się też podciągnąć pod kategorię tych dziejowych skostnień. Jedynym jej zajęciem było haftowanie serwet, obrusów i podpinek. Wszystko musiało tu być „ręczne”, włącznie z koronkami, którymi rozszywała tę bieliznę i które też umiała robić. I jeżeli nawet naprawdę nie kosztowała nic, to jednak wszystkie godziny jej dnia szły na to, by coś leżało nieużytecznie w zamkniętych na klucz szufladach. Wykwintna bowiem bielizna zaledwie parę razy do roku zjawiała się na stole i łóżkach, jedynie przy nadzwyczajnych i coraz rzadszych okazjach, na co dzień zaś używano zupełnie innej. Strona 7 z 13 Zresztą rozważanie fenomenu Justyny przez Zenona od tej jedynie strony trwało bardzo niedługo. Wkrótce ich wzajemny stosunek przybrał zupełnie inny charakter. (Zofia Nałkowska, Granica, http://biblioteka.kijowski.pl/nalkowska%20zofia/granica.pdf,) TEMAT 2 Zinterpretuj podany utwór. Postaw tezę/ hipotezę interpretacyjną i ją uzasadnij. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 250 słów. Miron Białoszewski, Szare eminencje zachwytu Jakże się cieszę, że jesteś niebem i kalejdoskopem, że masz tyle sztucznych gwiazd, że tak świecisz w monstrancji jasności, gdy podnieść twoje wydrążone pół-globu dokoła oczu, pod powietrze. Jakżeś nieprzecedzona w bogactwie, łyżko durszlakowa! Piec też jest piękny: ma kafle i szpary, może być siwy, srebrny, szary - aż senny... a szczególnie kiedy tasuje błyski albo gdy zachodzi i całym rytmem swych niedokładności w dzwonach palonych polanych biało wpływa w żywioły obleczeń monumentalnych. Strona 8 z 13 WYPRACOWANIE na temat nr ………… ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Strona 9 z 13 ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Strona 10 z 13 ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Strona 11 z 13 ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Strona 12 z 13 BRUDNOPIS (nie podlega ocenie) Strona 13 z 13 MM 2015 Własność mojamatura.pl Arkusz zawiera informacje prawnie chronione WPISUJE ZDAJĄCY KOD PESEL miejsce na naklejkę dysleksja EGZAMIN MATURALNY Z MATEMATYKI Poziom podstawowy Przykładowy arkusz egzaminacyjny mojamatura nr 1 (2014/2015) Czas pracy: 170 minut Liczba punktów do uzyskania: 50 Pamiętaj, że na właściwym egzaminie maturalnym należy: 1. Sprawdzić, czy arkusz egzaminacyjny zawiera określoną ilość stron. Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego egzamin. 2. Rozwiązania zadań zamieścić w miejscu na to przeznaczonym. 3. Pisać czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/atramentem. 4. Wyraźnie przekreślić błędne zapisy. Nie używaj korektora. 5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą oceniane. 6. Możesz korzystać ze słownika poprawnej polszczyzny i słownika ortograficznego. Strona 1 z 18 ZADANIA ZAMKNIĘTE. W zadaniach 1–24 wybierz i zaznacz poprawną odpowiedź. Zadanie 11.(0-1) (0–1) Zadanie mojamatura.pl 3 5 ;2 zapisano w postaci ułamka dziesiętnego i zaokrąglono z dokładnością 16 1 6 8 Długość przedziału do pierwszego miejsca po przecinku. Błąd bezwzględny jaki popełniono, wynosi: A. 3 8 B. 7 16 16 C. 2 3 D. 3 80 80 Zadanie Zadanie 2.(0-1) 2 (0–1) mojamatura.pl Bilet normalny do teatru kosztuje 20zł, a ulgowy (dla uczniów) jest o 30% tańszy. Ile łącznie kosztują bilety do teatru dla klasy liczącej 28 uczniów? A. 364zł B. 384zł C. 392zł Zadanie 33.(0–1) Zadanie (0-1) mojamatura.pl 12% wartości wyrażenia 3 010 A. 1 B. D. 412zł − 2 −2 + sin 2 1717 o + cos 2 1717 o jest równe: 9 3 100 C. 1 100 D. 1 1212 Zadanie 4. 4 (0–1) Zadanie (0-1) mojamatura.pl 3 Iloraz 3 1 − 8 : − jest równy: 2 A. -16 B. 16 C. 4 D. -4 Zadanie 55.(0–1) Zadanie (0-1) mojamatura.pl O liczbie x wiadomo, że: log 5 x = 3 . Zatem: A. x=1 B. x=125 C. x=4 D. x=625 Strona 2 z 18 BRUDNOPIS BRUDNOPIS Strona 3 z 18 Zadanie Zadanie 66.(0-1) (0–1) mojamatura.pl Dane są wyrażenia: W ( x) = x 3 − 1 ; V ( x) = x 2 + 2 oraz U ( x) = x 5 − x 2 . Wartość wyrażenia W ( x) ⋅ V ( x) − U ( x) dla x = 2 wynosi: A. 14 B. 10 C. 13 D. 8 Zadanie (0-1) Zadanie 77.(0–1) mojamatura.pl Punkt W = (− 3;−5) jest wierzchołkiem paraboli: A. y = 5( x + 5) − 3 B. y = −5( x − 3) − 3 C. y = −2( x − 3) − 5 D. y = 2( x + 3) − 5 2 2 2 2 Zadanie 88.(0–1) Zadanie (0-1) mojamatura.pl Do wykresu funkcji f ( x) = 1 4 A. 0; 2x nie należy punkt: x−4 1 4 B. 0;− C. (2;−2 ) 232) D. (5;3 Zadanie 99.(0–1) Zadanie (0-1) mojamatura.pl Liczba 1 jest rozwiązaniem równania A. 7 3 B. 7 4 C. x−a 4 = dla a równego: x−2 3 7 5 D. 7 6 Zadanie 10.(0–1) (0-1) Zadanie 10 mojamatura.pl Rozwiązaniem nierówności ( x + 2 )( x − 5) < 0 w zbiorze liczb rzeczywistych dodatnich jest przedział: A. (− 2;5) B. (1;5) C. (0;5) +∞ ∞ ) D. (− 2;+ Zadanie 11 Zadanie 11.(0–1) (0-1) mojamatura.pl ( ) 2 Dla n = 1,2,3,... ciąg (a n ) jest określony wzorem a n = (− 1) ⋅ 1 − n . Wtedy: n A. a 2 + a3 < a 4 B. a 2 ⋅ a3 > a 4 C. a 2 ⋅ a3 = a 4 Strona 4 z 18 D. a 2 < 0 BRUDNOPIS BRUDNOPIS Strona 5 z 18 Zadanie 12.(0–1) (0-1) Zadanie 12 mojamatura.pl Suma wszystkich liczb naturalnych trzycyfrowych podzielnych przez 50 wynosi: A. 8400 B. 10000 C. 8000 D. 9450 Zadanie 13.(0–1) (0-1) Zadanie 13 mojamatura.pl 020) jest ciągiem geometrycznym. Wówczas: Ciąg (5, x,2 0 A. x = 110 B. x = 4 C. x = 5 -10 10 lub x = − 10 D. x = 10 Zadanie 14.(0–1) (0-1) Zadanie 14 mojamatura.pl Kąt α jest ostry oraz sin α = Wtedy wartość wyrażenia A. 2,8 B. 1,53 1515 . 1717 ( ( 17 17 (sin α + cos α ) sin 2 + sin 2 990 0 o −α 8ttg gα C. 4 )) jest w przybliżeniu równa: D. 3,456 Zadanie 15 Zadanie 15.(0–1) (0-1) mojamatura.pl W trójkącie równoramiennym o podstawie długości 6 i ramieniu długości 5, sinus kąta ostrego przy podstawie wynosi: 3 A. 4 B. 4 5 C. 3 5 D. 4 3 Zadanie 16 Zadanie 16.(0–1) (0-1) mojamatura.pl Punkty A = (1;4 ) i B = (4;8) są wierzchołkami trójkąta równobocznego. Wysokość tego trójkąta jest równa: 5 3 A. 2 B. 7 3 2 C. 5 3 Strona 6 z 18 D. 5 2 2 BRUDNOPIS BRUDNOPIS Strona 7 z 18 Zadanie 17.(0–1) (0-1) Zadanie 17 mojamatura.pl Dany jest trójkąt równoramienny ABC o podstawie | AB A B |= 6 . Poprowadzono prostą równoległą do podstawy, która przecina ramiona trójkąta w punktach D oraz E, w taki sposób, że | AD A D |=| B E BE |= 3 oraz | D E |= 4 . Wówczas wysokość trójkąta ABC jest równa: DE A. 7 2 B. 6 2 C. 9 D. 6 Zadanie 18.(0–1) (0-1) Zadanie 18 mojamatura.pl Prosta przechodząca przez punkty A = (4;2 ) i B = (1;−1) jest prostopadła do prostej: A. y = 2 x + 3 B. y = − 1 x +1 2 C. y = − x + 7 D. y = x − 2 Zadanie 19 Zadanie 19.(0–1) (0-1) mojamatura.pl Dany jest punkt A = (2;5) . Punkt B jest obrazem punktu A w symetrii środkowej względem początOY . Y ku układu współrzędnych. Punkt C jest obrazem punktu B w symetrii osiowej względem osi O Punkt C ma współrzędne: A. (2;5) B. (− 2;5) C. (− 2;−5) D. (2;−5) Zadanie 20 Zadanie 20.(0–1) (0-1) mojamatura.pl Punkt wspólny prostych o równaniach 3 x + 2 y + 8 = 0 oraz y = x + 1 to: A. (− 4;2) B. (3;4 ) C. (− 3;−2 ) D. (− 2;−1) Zadanie 21 Zadanie 21.(0–1) (0-1) mojamatura.pl Prostopadłościan, którego podstawą jest kwadrat, przecięto płaszczyzną zawierającą przekątną dolnej podstawy oraz wierzchołek górnej podstawy, który należy do krawędzi bocznej prostopadłościanu nie mającej punktów wspólnych z tą przekątną. Ile boków ma powstały przekrój? A. 6 B. 5 C. 4 D. 3 Strona 8 z 18 BRUDNOPIS BRUDNOPIS Strona 9 z 18 Zadanie 22.(0–1) (0-1) Zadanie 22 mojamatura.pl cm . Wówczas promień podstawy stożka jest rów010 cm wynosi 270π cm Objętość stożka o wysokości 1 ny: m A. 9 ccm m B. 8 ccm m C. 6 ccm Zadanie 23 Zadanie 23.(0–1) (0-1) D. 4 ccm m mojamatura.pl Wariancja pierwszych trzech nieparzystych wyrazów ciągu liczbowego o określonego wzorem a n = (− 1) ⋅ (− n ) wynosi: n A. 7 3 B. 7 4 C. 8 3 D. 8 5 Zadanie 24 Zadanie 24.(0–1) (0-1) mojamatura.pl Prawdopodobieństwo wylosowania z talii 52 kart króla lub karty koloru czerwonego wynosi: A. 1313 7 B. 7 1313 C. 5 1313 D. Strona 10 z 18 1313 5 BRUDNOPIS BRUDNOPIS Strona 11 z 18 ZADANIA OTWARTE KRÓTKIEJ ODPOWIEDZI: Rozwiązania zadań 24–33 należy zapisać w wyznaczonych miejscach pod treścią zadania. Zadanie 25 Zadanie 25.(0–2) (0-2) Rozwiąż nierówność: 5 x − 8 x 2 + 3 < 0 mojamatura.pl BRUDNOPIS Strona 12 z 18 Zadanie 26.(0–2) (0-2) Zadanie 26 Wykaż, że dla każdego k ≠ − mojamatura.pl 1 6 2 1212 4 ciąg 3k + 1; k + ; k + jest geometryczny. 3 7 7 4949 4949 BRUDNOPIS Strona 13 z 18 Zadanie 27.(0–2) (0-2) Zadanie 27 mojamatura.pl W pierwszej urnie znajdują się kule ponumerowane od 1 do 9, a w drugiej kule o numerach 2, 3, 5, 7, 8. Losujemy po jednej kuli najpierw z pierwszej urny, potem z drugiej, i zapisujemy w kolejności wylosowania. Otrzymujemy liczbę dwucyfrową. Jakie jest prawdopodobieństwo, że otrzymamy liczbę BRUDNOPIS podzielną przez 3? Strona 14 z 18 Zadanie 28.(0–2) (0-2) Zadanie 28 mojamatura.pl Z miasta A do miasta B podróżują autostradą pan Jan oraz pan Piotr. Pan Jan jedzie z prędkością 100km km h . Pan Piotr wyjechał z miasta A 18 18 min później niż pan Jan. Jedzie z prędkością. Odległość 91 kkm m Który z panów BRUDNOPIS między miastami to 91 dotrze pierwszy do miasta B? Odpowiedź uzasadnij. Strona 15 z 18 Zadanie (0-2) Zadanie 29. 29 (0–2) mojamatura.pl Punkt S = (1;5) jest środkiem okręgu. Punkty A = (− 3;2 ) , B = (4,1) oraz C = (6,5) należą do tego BRUDNOPIS okręgu. Wyznacz miarę kąta ∠ACB . Strona 16 z 18 Zadanie (0-2) Zadanie 30. 30 (0–2) mojamatura.pl Dane są dwa trójkąty: rozwartokątny ABC w którym | AB A B |<| AC A C | oraz prostokątny ACD (zobacz rysunek). Na boku DC obrano punkt E tak, że | EC E C |=| BC B C | . Punkt F jest punktem przecięcia się EB prostych zawierających boki AD A D oraz E B . Wykaż, że miara kąta ∠ADB jest średnią arytmetyczną miar kątów ∠BAC oraz ∠BCA . BRUDNOPIS Strona 17 z 18 BRUDNOPIS Strona 18 z 18 MJA 2015 Własność mojamatura.pl Arkusz zawiera informacje prawnie chronione WPISUJE ZDAJĄCY KOD PESEL miejsce na naklejkę dysleksja EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO Poziom podstawowy Przykładowy arkusz egzaminacyjny mojamatura nr 1 (2014/2015) Czas pracy: 120 minut Liczba punktów do uzyskania: 50 Pamiętaj, że na właściwym egzaminie maturalnym należy: 1. Sprawdzić, czy arkusz egzaminacyjny zawiera określoną ilość stron. Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego egzamin. 2. Rozwiązania zadań zamieścić w miejscu na to przeznaczonym. 3. Pisać czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/atramentem. 4. Wyraźnie przekreślić błędne zapisy. Nie używaj korektora. 5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą oceniane. 6. Możesz korzystać ze słownika poprawnej polszczyzny i słownika ortograficznego. Strona 1 z 10 Plik Audio do zadań 1-3 Instrukcja 1. Jeśli rozwiązujesz arkusz w komputerze lub tablecie - kliknij link do audio i zacznij rozwiązywać arkusz. 2. Jeśli wydrukowałeś arkusz zeskanuj audio QR-code smartphonem lub tabletem i i zacznij rozwiązywać arkusz. 3. Jeśli nie możesz zeskanować QR-code, otwórz poniższy link w przeglądarce. http://www.mojamatura.pl/audio-matury/tj1.mp3 mojamatura.pl Zadanie 1. 1 (0–5) Zadanie Usłyszysz dwukrotnie rozmowę Chrisa i Ann na temat koncertu. Odpowiedz na pytania 1.1.–1.5. zgodnie z treścią nagrania. Zaznacz znakiem X odpowiednią rubrykę w tabeli (C–Chris lub A–Ann). Which person: 1.1 thinks going to the concert was a waste of time? 1.2 had seen another concert by the same artist before? 1.3 likes a different kind of music? 1.4 bought a CD after the concert? 1.5 criticizes the choice of the place where the concert was organized? C A mojamatura.pl Zadanie 2. 2 (0–4) Zadanie Usłyszysz dwukrotnie cztery wypowiedzi, które łączy temat pogody. Do każdej wypowiedzi (1–4) dopasuj odpowiadające jej zdanie (A–E). Wpisz rozwiązania do tabeli. Uwaga: jedno zdanie zostało podane dodatkowo i nie pasuje do żadnej wypowiedzi. This speaker: A. comments on clothes suitable for specific weather conditions. B. comments on how to behave in a specific climatic zone. C. comments on climatic processes. D. gives information on weather conditions at the seaside. E. gives information on skiing conditions. 2.1 2.2 2.3 2.4 mojamatura.pl Zadanie3.3 (0–6) Zadanie Usłyszysz dwukrotnie sześć tekstów. Z podanych odpowiedzi wybierz właściwą, zgodną z treścią nagrania. Zakreśl literę A, B albo C. Tekst 1 3.1. The text might be heard in: A. a restaurant. B. a supermarket. C. a hotel. Strona 2 z 10 Tekst 2 3.2. The speaker is inviting the listeners: A. to come to a party. B. to come and visit a radio station. C. to phone in. Tekst 3 3.3. The text is: A. an instruction on how to use a computer program. B. the speaker’s detailed account of his/her duties in the office. C. a report on a company’s advertising campaign. Tekst 4 3.4. The situation takes place: A. at school. B. in the office. C. at the doctor’s. Tekst 5 3.5. Mum wants: A. the kids to apologize to each other before they go out. B. the kids to stay at home. C. Marta to apologize to Robin. Tekst 6 3.6. The teacher focuses on: A. the exam procedure. B. the detailed layout of the exam paper. C. the consequences of cheating at the exam. mojamatura.pl Zadanie4.4 (0–3) Zadanie Przeczytaj trzy teksty związane z wyglądem zewnętrznym. Z podanych odpowiedzi wybierz właściwą, zgodną z treścią tekstu. Zakreśl literę A, B albo C. Tekst 1. 10 EASY WAYS TO REINVENT YOUR LOOK There’s something about the turn of a calendar year or a change in season that makes everyone crave dramatic change, especially when it comes to physical appearance. But you don’t have to lose 20 pounds, dye your hair red or max out your credit card at the mall to reinvent your image—smaller changes can add up to a big impact. Here are 10 almosteffortless ways to update your appearance. They’re quick, inexpensive and unlike the many trendy diets the season brings, require nearly zero willpower. Read on for the tips. www.womansday.com 4.1. The text: A. advertises a set of ideas about appearance change. B. suggests a diet is the best idea to change your appearance. C. gives advice on how to deal with a change in season. Strona 3 z 10 Tekst 2. MOODY Moody’s natural expression was one of readiness and attention. His grey eyes were large and unblinking, and his supple, boyish mouth was usually poised in an expression of polite concern. His hair inclined to a tight curl; it had fallen in ringlets to his shoulders in his youth, but now he wore it close against his skull, parted on the side and combed flat with a sweetsmelling pomade that darkened its golden hue to an oily brown. His brow and cheeks were square, his nose straight, and his complexion smooth. Eleanor Catton, The Luminaries 4.2. Moody’s hairstyle: A. used to be different in the past. B. was better in the past than it is now. C. has not changed over the years. Tekst 3 20% OFF HAIR SERVICES WITH KRISTINE October 6, 2014 We are excited to welcome our stylist Kristine Larkin back from maternity leave! Kristine will now be available full time! For the month of October, Kristine will be celebrating by offering 20% off on all her hair services!! If you haven’t seen Kristine, or haven’t been able to see her in a long time, take advantage of this great opportunity to put yourself in her capable hands!:) www.truebeautysalonspa.ca 4.3. The author of the text: A. wants to invite Kristine to celebrate together. B. is inviting customers to use a special offer. C. is informing the readers on an event that occurred on 6th October. mojamatura.pl Zadanie5.5 (0–5) Zadanie Przeczytaj tekst. Z podanych odpowiedzi wybierz właściwą, zgodną z treścią tekstu. Zakreśl literę A, B, C albo D. HE WAS THE REAL DEAL Priscilla Presley has never forgotten the moment she fell in love with the King of Rock’n’roll. It was in September 1959 and she was just 14 years old. She recalls how she was overcome by the Heartbreak Hotel legend Elvis, not just for his handsome looks, his trademark dark locks, or his success as a musician, but because he was kind and real. She says she could tell just from looking at him. Strona 4 z 10 Priscilla, now 69, was in Germany at a party while he was serving in the army there. She watched him sign autographs for over an hour, she knew straight away that he was the love of her life. He was two years into her career but was remarkably unpretentious, so different, she says, to so many of today’s celebrities. “I remember when I set eyes on him, he was just so kind, so authentic,” says Priscilla. “I was just a teenager at the time and I was in Germany, he was signing autographs. “I just thought how he was the real deal, Elvis wasn’t putting on any pretence, he never did. What you saw with him is what you got. Not everyone knows that, people know his music but they don’t necessarily know the real Elvis, I want the world to know he was a lovely, loyal man. “You don’t get that with so many musicians or celebrities these days, they don’t value their fans, so I want to share with the world what he was really like. “He attained levels of fame that he never, ever thought he would reach, he was very open about how he was shocked at how popular he was.” It’s clear from speaking to Priscilla that she is still deeply in love with Elvis, even though it’s 37 years since he died. Following his death, at the age of just 42, after a long battle with prescription drugs, the actress had several more relationships, most notably with film director Marco Garibaldi, who passed away in 2006. (...) Today though, she is still the Chairwoman of the Elvis Presley Enterprises, which turned the singer’s Memphis home, Graceland, into one of America’s top tourist attractions. She still lives in the public eye as an actress and in 2008 starred on the US version of Strictly, Dancing With the Stars. She says she’s proud of that but as she speaks from her home in Los Angeles, it’s clear that Priscilla is delighted with her latest idea – to bring Elvis to life in Britain. Next month an exhibition to celebrate his life will come to London’s O2 Arena. It will be the first time Presley’s most treasured possessions have left Graceland. www.mirror.co.uk 5.1. Priscilla was sure Elvis was authentic: A. only after some time. B. because he was a legend. C. because he looked handsome. D. from the very beginning. 5.2. Priscilla fell in love with Elvis: A. at a concert. B. at a party. C. in the army. D. while he was serving her. 5.3. Priscilla says that today’s celebrities: A. are not like Elvis. B. are exactly like Elvis. C. do not have any value. D. are valued too much. Strona 5 z 10 5.4. In 2006: A. Priscilla got married to Marco Garibaldi. B. Marco Garibaldi died. C. Marco left Priscilla. D. Priscilla left Marco. 5.5. In the text the author: A. invites the readers to an exhibition. B. focuses on Priscilla’s feelings for Elvis. C. suggests Priscilla should forget Elvis at last. D. is shocked at how often Priscilla speaks about Elvis. mojamatura.pl Zadanie6.6 (0–3) Zadanie Przeczytaj tekst, z którego usunięto trzy zdania. Wpisz w luki 6.1.–6.3. litery, którymi oznaczono brakujące zdania (A–E), tak aby otrzymać logiczny i spójny tekst. Uwaga: dwa zdania zostały podane dodatkowo i nie pasują do żadnej luki. NEW TEST FOR EU NURSES TO PROVE THEY SPEAK ENGLISH Nurses from Europe will have to prove they can speak English to a decent standard under new rules designed to lessen the risk to patients. 6.1. ________ But regulators will now be allowed to insist on tests for any nurse applying to work in the UK. 6.2. ________ The new rules will also cover dentists, midwives and pharmacists. 6.3. ________ Health minister Dan Poulter said: “These new powers will make it easier for regulators to ensure healthcare professionals have the necessary knowledge of English.” The Daily Mail A. At the moment, checks are routinely carried out on nurses from outside the EU. B. At hospitals English is necessary to treat patients well. C. They will not be automatically administered, but the nursing watchdog will be able to carry out tests on any applicant who does not supply evidence that they have a good command of English. D. Changes were made to test doctors for language proficiency earlier this year. E. There will also be tests on the command of German and French. mojamatura.pl Zadanie7.7 (0–4) Zadanie Przeczytaj tekst o Alfredzie Noblu. Dobierz właściwy nagłówek (A–F) do każdej z oznaczonych części tekstu (7.1.–7.4.). Wpisz odpowiednią literę w każdą kratkę. Uwaga: dwa nagłówki zostały podane dodatkowo i nie pasują do żadnej części tekstu. Strona 6 z 10 ALFRED NOBEL 7.1. During his lifetime, Alfred Nobel was undoubtedly more renowned for his work as an inventor and industrialist than for his interests in the arts. However, to understand his versatility, his complex and at times contradictory nature, these interests that were also vital to him have to be taken into account as well. 7.2. Although Nobel belonged to the realm of his work and inventions, his second home was in literature and writing. After his death he left a private library of over 1500 volumes, mostly fiction in the original language, works by the great writers of the 19th century, but also the classics and works by philosophers, theologians, historians and other scientists. 7.3. He also left a voluminous collection of letters, a handful of poems he himself had written in his youth and some early drafts of analytical novels, I ljusaste Afrika (In Brightest Africa, 1861) and Systrarna (The Sisters, 1862). Towards the end of his life, when his inventions and business activities left him more time, he drafted the outline of a satirical comedy, The Patent Bacillus (1895), and published a tragedy, Nemesis (1896). 7.4. Nobel’s will, dated 1895, is the final testimony to his lifelong love of poetry: one of the prizes was to be awarded to „the person who shall have produced in the field of literature the most outstanding work in an ideal direction”. www.nobelprize.org A. A book enthusiast. B. Nobel’s early years. C. Alfred Nobel as a writer. D. A man of many interests. E. Nobel’s death. F. Alfred’s passion still alive in awards. mojamatura.pl Zadanie8. 8 (0–3) Zadanie W zadaniach 5.1.–5.3. wybierz wyraz, który poprawnie uzupełnia luki w obydwu zdaniach. Zakreśl literę A, B albo C. 8.1. To get to the post office, _______ right at the crossroads. It’s your _______ now, I’ll wait. A. go B. turn C. drive Strona 7 z 10 8.2. Mum has bought me a ________ of chocolate. Don’t go to this ________. It’s known for bad beer. A. item B. piece C. bar 8.3. The bank was taken ______ by a bigger one. The plane went directly _______ my house. A. above B. over C. apart mojamatura.pl Zadanie9.9 (0–5) Zadanie Przeczytaj tekst. Z podanych odpowiedzi wybierz właściwą, tak aby otrzymać logiczny i gramatycznie poprawny tekst. Zakreśl literę A, B albo C. Kilimanjaro National Park on the World Heritage List Kilimanjaro National Park, established 9.1. ____ 1973, initially comprised the whole 9.2. ____ the mountain above the tree line and six forest corridors stretching down through the montane forest belt. At the time of inscription in 1987, the main pressures affected mostly the forest reserve 9.3. ____ acted as a buffer zone to the park. The World Heritage Committee recommended 9.4. ____ the national park to include 9.5. ____ areas of montane forest. (...) www.whc.unesco.org 9.1. 9.2. 9.3. 9.4. 9.5. A. since B. in C. at A. at B. in C. of A. which B. whose C. who’s A. extended B. extending C. to extend A. more B. the more C. the less mojamatura.pl Zadanie10. 10 (0–2) Zadanie W zadaniach 10.1.–10.2. spośród podanych opcji (A–C) wybierz tę, która jest tłumaczeniem fragmentu podanego w nawiasie, poprawnie uzupełniającym lukę. Zakreśl literę A, B albo C. Strona 8 z 10 10.1. (Czy zamierzasz) to hand in the project to the boss at last? A. Are you going B. Have you gone C. Will you be going 10.2. If you spene more time on driving, you (zdasz) your driving licence test next month. A. would pass B. had passed C. will pass mojamatura.pl Zadanie 11. 11 (0–10) Zadanie (0–10) Twoja klasa planuje urządzić imprezę charytatywną. Na prowadzonym przez Ciebie blogu ñ- poinformuj, co to za impreza i jaki jest cel tej akcji ñ- podaj miejsce, w którym się ona odbędzie i uzasadnij jego wybór ñ- opisz, jak przygotowujecie się do wydarzenia ñ- napisz, kto może wziąć udział w wydarzeniu i zaproś do przybycia Rozwiń swoją wypowiedź w każdym z czterech podpunktów, pamiętając, że jej długość powinna wynosić od 80 do 130 słów (nie licząc słów w zdaniach, które są podane). Oceniana jest umiejętność pełnego przekazania informacji (4 punkty), spójność i logika wypowiedzi (2 punkty), bogactwo językowe (2 punkty) oraz poprawność językowa (2 punkty). NEW ENTRY Title: charity Entry: Finally, before Christmas we’re organizing an event! .................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... Strona 9 z 10 ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... You must be there with us! Post Strona 10 z 10 MF 2015 Własność mojamatura.pl Arkusz zawiera informacje prawnie chronione WPISUJE ZDAJĄCY KOD PESEL miejsce na naklejkę EGZAMIN MATURALNY Z FIZYKI Poziom rozszerzony Przykładowy arkusz egzaminacyjny mojamatura nr 1 (2014/2015) Czas pracy: 180 minut Liczba punktów do uzyskania: 60 Pamiętaj, że na właściwym egzaminie maturalnym należy: 1. Sprawdzić, czy arkusz egzaminacyjny zawiera określoną ilość stron. Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego egzamin. 2. Rozwiązania zadań zamieścić w miejscu na to przeznaczonym. 3. Pisać czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/atramentem. 4. Wyraźnie przekreślić błędne zapisy. Nie używaj korektora. 5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą oceniane. 6. Możesz korzystać ze słownika poprawnej polszczyzny i słownika ortograficznego. Strona 1 z 17 Zadanie Zadanie1.1(0-1) (0–1) W poruszającej się pionowo do góry windzie znajduje się człowiek o masie 60 kg. Winda m porusza się z przyśpieszeniem o wartości 1,5 2 skierowanym do dołu. s do dołu. Oceń prawdziwość poniższych poniższych zdań, zdań,przyjmując, przyjmując,żeżeprzyspieszenie przyspieszenie ziemskie ma wartość 10 m m ziemskie ma wartość P, jeśli10 zdanie . Wybierz jest prawdziwe, P, jeśli zdanie lub F, jest jeśliprawdziwe, jest fałszywe. Wstaw obok każdego 2 . Wybierz s s2 zdania lub F, jeśli znakjest X przy fałszywe. wybranej Wstaw odpowiedzi. obok każdego zdania znak X przy wybranej odpowiedzi. mojamatura.pl P F Siła nacisku jaką wywiera człowiek na podłogę windy ma wartość 600N. Siła nacisku jaką wywiera człowiek na podłogę windy ma wartość mniejszą niż 600N. Układ odniesienia związany z poruszającą się windą jest układem nieinercjalnym. P F Siła nacisku jaką wywiera człowiek na podłogę windy ma wartość 600N. Zadanie 2. (0-1) Siła nacisku jaką wywiera człowiek na podłogę windy ma wartość mniejszą niż 600N. Na rysunku przedstawiono kolejne położenia pewnej planety względem Słońca. Układ odniesienia związany z poruszającą się windą jest układem nieinercjalnym. Zadanie Zadanie2.2(0-1) (0–1) mojamatura.pl Na rysunku przedstawiono kolejne położenia pewnej planety względem Słońca. 4 3 odpowiedź spośród podanych 1poniżej. Wybierz i podkreśl prawidłową a) wartość prędkości liniowej planety rośnie od położenia 1 do 2, b) wartość prędkości liniowej planety maleje od położenia 2 do 3, c) prędkość liniowa planety nie ulega zmianom, 2 d) żadna z odpowiedzi nie jest prawidłowa. Wybierz i podkreśl prawidłową odpowiedź spośród podanych poniżej. a) b) c) d) wartość prędkości liniowej planety rośnie od położenia 1 do 2, wartość prędkości liniowej planety maleje od położenia 2 do 3, prędkość liniowa planety nie ulega zmianom, żadna z odpowiedzi nie jest prawidłowa. Strona 2 z 17 Zadanie Zadanie3.3(0-1) (0–1) mojamatura.pl Uzupełnij zdania, wpisując w puste miejsca odpowiednią nazwę siły. „W ruchu planet wokół Słońca, rolę siły dośrodkowej pełni siła…………………….…….. . W przypadku elektronu krążącego wokół jądra atomu siłą dośrodkową jest przede wszystkim siła ……………………….. . Podczas ruchu samochodu pokonującego zakręt siłą dośrodkową jest siła …………..……….. .” Zadanie Zadanie4.4(0-2) (0–2) mojamatura.pl Na rysunku przedstawiono dwie jednorodne kule o różnych masach, które spełniają warunek m1 > m2. Dorysuj zachowując odpowiednie proporcje wektory sił grawitacji, jakie działają na każdą z mas 1 2 Zadanie Zadanie5.5(0-2) (0–2) mojamatura.pl Poniżej podano nazwy zjawisk zachodzących w przyrodzie, które są typowymi przykładami czterech podstawowych oddziaływań: a) rozpad β; b) swobodny spadek; c) ruch planet; d) wiązanie nukleonów w jądrze atomu; e) reakcje syntezy termojądrowej; f) propagacja fal radiowych. Przyporządkuj wymienione zjawiska do odpowiednich rodzajów oddziaływań, wpisując do tabeli odpowiednie litery. Rodzaj oddziaływania: Grawitacyjne Elektromagnetyczne Strona 3 z 17 Słabe Silne Zadanie Zadanie6.6(0-5) (0–5) mojamatura.pl Na rysunku przedstawiono układ poziomów energetycznych pewnego atomu. W atomie tym nastąpiło przejście elektronu z trzeciego poziomu na pierwszy. Zadanie6.1. 6.1(0-2) (0–2) Zadanie mojamatura.pl Zadanie Zadanie6.2. 6.2(0-2) (0–2) mojamatura.pl BRUDNOPIS Oblicz długość fali wyemitowanego fotonu w opisanej powyżej sytuacji. Czy foton otrzymany w poprzednim zadaniu jest w stanie wywołać zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne w metalu, dla którego pracaBRUDNOPIS wyjścia wynosi 5,5 eV? Odpowiedź uzasadnij wykonując odpowiednie obliczenia. Strona 4 z 17 Zadanie Zadanie6.3. 6.3 (0-1) (0–1) mojamatura.pl Ile wynosi graniczna częstotliwość fali, która może wywołać zjawisko fotoelektryczne w metalu BRUDNOPIS z poprzedniego zadania? Odpowiedź uzasadnij wykonując odpowiednie obliczenia. Zadanie7.7(0-4) (0–4) Zadanie mojamatura.pl Soczewkę płasko-wypukłą wykonaną ze szkła o współczynniku załamania światła równym 1,5 zanurzono w wodzie o współczynniku załamania o wartości 1,3. Zadanie7.1 7.1(0-2) (0–2) Zadanie mojamatura.pl Oblicz zdolność skupiającą oraz ogniskową tej soczewki wiedząc, że promień krzywizny BRUDNOPIS bocznej soczewki wynosi 0,5m. Strona 5 z 17 Zadanie Zadanie7.2 7.2(0-2) (0–2) mojamatura.pl Wykonując odpowiednie obliczenia wykonaj konstrukcję obrazu powstającego w opisanej BRUDNOPIS powyżej soczewce dla przedmiotu umieszczonego w odległości 1,5 metra od soczewki. Tekst do zadań 8-9 Zanim u schyłku XIX wieku narodziła się astronautyka, nauka o podróżach międzyplanetarnych, pisarze fantastyczni, a pośród nich najświetniejszy Verne, wyrzucali swoich bohaterów w przestrzeń za pomocą pocisku wystrzelonego z armaty olbrzymich rozmiarów. Niestety, nawet prowizoryczne obliczenie wykazuje niemożliwość takiego przedsięwzięcia, i to z trzech naraz powodów. Po pierwsze, ciało żeby mogło opuścić Ziemię, musi rozwinąć chyżość co najmniej 11,2 kilometra na sekundę, to jest 30 320 kilometrów na godzinę. Tymczasem najlepsze nawet gatunki środków wybuchowych nie dają gazów o szybkości większej niż 3 kilometry na sekundę. Wystrzelony z armaty pocisk musiałby więc, wzniósłszy się na pewną wysokość spaść z powrotem na Ziemię. Żadne przedłużenie lufy ani zwiększanie ilości środka eksplozyjnego nic tu nie może pomóc. Po drugie, straszliwe przyspieszenie, które zaczęłoby działać na podróżnych w chwili wystrzału, zgniotłoby ich na śmierć. Żeby pojąć jego gwałtowność, dość sobie uzmysłowić, że w momencie wystrzału podłoga pocisku uderzy w podróżnych z siłą i szybkością granatu trafiającego w przeszkodę! Po trzecie wreszcie, gdyby nawet cudem jakimś zamknięci w pocisku ludzie wyszli cało z opresji i gdyby wbrew prawom mechaniki pocisk nie spadł na Ziemię, musiałby się z chwilą zderzenia z powierzchnią Księżyca roztrzaskać. Źródło: S. Lem „Astronauci” Dzieła Tom XXII, Warszawa 2009, s.50. Strona 6 z 17 Zadanie Zadanie8.8(0-4) (0–4) mojamatura.pl Zadanie Zadanie8.1. 8.1(0-2) (0–2) mojamatura.pl Nazwij i zdefiniuj wielkość fizyczną, którą Stanisław Lem opisuje jako „chyżość co najmniej BRUDNOPIS 11,2 kilometra na sekundę”. Zadanie8.2. 8.2(0-2) (0–2) Zadanie mojamatura.pl Udowodnij, wykonując odpowiednie obliczenia, że prędkość ucieczki z Ziemi ma wartość 11,2 BRUDNOPIS km/s. Niezbędne stałe fizyczne znajdziesz w karcie wzorów. Strona 7 z 17 Zadanie Zadanie9.9(0-2) (0–2) mojamatura.pl Wyjaśnij dlaczego „przyspieszenie, które zaczęłoby działać na podróżnych w chwili wystrzału, BRUDNOPIS zgniotłoby ich na śmierć”? Tekst do zadań 10-11 26 września 1993 roku Dave Munda, z zawodu mechanik samochodowy, po raz drugi spłynął z Wodospadu Niagara w pobliżu brzegu kanadyjskiego, spadając z wysokości 48 m na wodę (i skały) na dole. Jego pojazdem była stalowa kula z otworami umożliwiającymi oddychanie. Bardzo zadowolony, że przeżył upadek, podczas którego zginęło czterech innych amatorów tego wyczynu, przeprowadził solidne badania fizycznych i technicznych aspektów spadku. Źródło: D. Halliday, R Resnick, J. Walker “Podstawy fizyki Tom 1” , Warszawa 2003, s.13. Strona 8 z 17 Zadanie Zadanie10. 10 (0-2) (0–2) mojamatura.pl Wyjaśnij co to jest spadek swobodny i dlaczego opisany powyżej wyczyn może być w dobrym BRUDNOPIS przybliżeniu traktowany jako ten rodzaj ruchu? mojamatura.pl Zadanie Zadanie11. 11(0-5) (0–5) Zakładając, że Dave Mund podczas swego wyczynu poruszał się ze stałym przyspieszeniem m o wartości 9,8 2 , oblicz jak długo on BRUDNOPIS spadał oraz z jaką prędkością uderzył o powierzchnię s wody. Sporządź wykres zależności prędkości od czasu dla pierwszych 3 sekund trwania ruchu. Strona 9 z 17 Zadanie Zadanie12. 12(0-6) (0–6) mojamatura.pl Na wykresie zależności ciśnienia od objętości został przedstawiony cykl 4 przemian termodynamicznych gazu doskonałego. Zadanie Zadanie12.1. 12.1(0-1) (0–1) mojamatura.pl BRUDNOPIS Nazwij wszystkie przemiany, jakim podlegał gaz w przedstawionym powyżej cyklu. Strona 10 z 17 Zadanie Zadanie12.2. 12.2(0-4) (0–4) mojamatura.pl Przedstaw ten cykl na wykresach zależności p(T) oraz V(T). Zadanie12.3. 12.3(0-1) (0–1) Zadanie mojamatura.pl Na podanym w zadaniu 12. wykresie zakreskuj obszar, który odpowiada pracy jaką wykonał gaz podczas jednego pełnego cyklu przemian. Zadanie13. 13(0-1) (0–1) Zadanie mojamatura.pl Światło przejawia podwójną naturę. Jest zarówno falą elektromagnetyczną, jak i strumieniem fotonów. Spośród wymienionych poniżej zjawisk podkreśl to, które potwierdza korpuskularną naturę światła. a) polaryzacja, b) efekt Comptona, c) dyspersja, d) dyfrakcja, Strona 11 z 17 Zadanie Zadanie14. 14(0-3) (0–3) mojamatura.pl Na rysunku przedstawiono wykres zależności wychylenia drgającego punktu od czasu. x [m] 0,02 0 1 3 5 t [s] − 0,02 Korzystając z powyższego wykresu oblicz po jakim czasie od chwili startu punkt oddali się od BRUDNOPIS położenia równowagi na odległość równą połowie amplitudy. Strona 12 z 17 Zadanie Zadanie15. 15(0-5) (0–5) mojamatura.pl Aby wyznaczyć długość przewodnika wykonanego z materiału o znanej gęstość i oporze właściwym, można posłużyć się wagą oraz omomierzem. Zadanie15.1. 15.1(0-1) (0–1) Zadanie mojamatura.pl Zadanie15.2. 15.2(0-4) (0–4) Zadanie mojamatura.pl BRUDNOPIS Zapisz czynności jakie należy wykonać, aby wyznaczyć długość przewodnika. Wyprowadź równanie, które pozwoli wyznaczyć długość opisanego w zadaniu przewodnika. Załóż, że pole powierzchni przekrojuBRUDNOPIS poprzecznego przewodnika jest stałe na całej jego długości. Strona 13 z 17 Zadanie Zadanie16. 16(0-1) (0–1) mojamatura.pl Poniżej przedstawiono równanie reakcji rozszczepienia jądra uranu. 235 92 U+ Un+ 2351 92 0 1 0 93 93 ..... n→..... s + .... R b.... + 2 01n 66 C 555 1 0 Uzupełnij równanie wpisując w wykropkowanych miejscach odpowiednie liczby. Zadanie Zadanie17. 17(0-4) (0–4) mojamatura.pl Zaproponuj metodę pomiaru długości fali światła lasera przy użyciu siatki dyfrakcyjnej o znanej stałej oraz metrówki. Wypisz w punktach czynności jakie należy wykonać oraz wyprowadź BRUDNOPIS równanie, które pozwoli obliczyć długość fali światła. Zadanie Zadanie18. 18(0-10) (0–10) mojamatura.pl Na rysunku przedstawiono równię pochyłą, na której na wysokości h = 2 m znajduje się jednorodna kula o masie 1 kg i promieniu 10 cm. Współczynnik tarcia kuli o równię wynosi 0,2. h Strona 14 z 17 Zadanie Zadanie18.1. 18.1(0-2) (0–2) mojamatura.pl Narysuj i oznacz wszystkie siły działające na kulę w opisanej wyżej sytuacji. Zadanie Zadanie18.2. 18.2(0-2) (0–2) mojamatura.pl Zadanie Zadanie18.3. 18.3(0-2) (0–2) mojamatura.pl BRUDNOPIS Napisz jakim ruchem poruszałaby się kula, gdyby nie było tarcia. Uzasadnij odpowiedź. Oblicz wartość prędkości kuli na dole równi w przypadku, gdy nie występuje tarcie. Przyjmij, że przyspieszenie ziemskie ma wartość BRUDNOPIS 10 m/s2. Strona 15 z 17 Zadanie Zadanie18.4. 18.4(0-4) (0–4) mojamatura.pl Oblicz wartość prędkości kuli na dole równi w przypadku występowania siły tarcia. Załóż, że 2 2 m r . ruch odbywa się bez poślizgu. Moment BRUDNOPIS bezwładności kuli wyraża się wzorem: I = mr 5 Zadanie Zadanie19. 19(0-1) (0–1) mojamatura.pl Podkreśl tą parę pierwiastków, które są izotopami: a) 50 50 2323 50 52 52 50 52 50 51 50 XX,, 502550 YY, ,b)b)2350 X X , 50 X, , d)52 , 25 Y c) ,23 c) , 24 Y23 X , , 25, Y , d) 23 Y 23 X 25 23 X 23 23 Y Strona 16 z 17 51 24 Y, BRUDNOPIS (nie podlega ocenie) BRUDNOPIS Strona 17 z 17 PRZYKŁADOWE ZADANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO Z ROZWIĄZANIAMI CZĘŚĆ USTNA (TEKST LITERACKI) Na czym polega tragizm Holokaustu? Odpowiedz odwołując się do zamieszczonego utworu Władysława Broniewskiego oraz innych tekstów kultury. Władysław Broniewski BALLADY I ROMANSE „Słuchaj dzieweczko! Ona nie słucha... To dzień biały, to miasteczko...” Nie ma miasteczka, nie ma żywego ducha, po gruzach biega naga, ruda Ryfka, trzynastoletnie dziecko. Przejeżdżali grubi Niemcy w grubym tanku. (Uciekaj, uciekaj Ryfka!) „Mama pod gruzami, tata w Majdanku...” Roześmiała się, zakręciła się, znikła. I przejeżdżał znajomy, dobry łyk z Lubartowa: „Masz, Ryfka, bułkę, żebyś była zdrowa...” Wzięła, ugryzła, zaświeciła zębami: „Ja zaniosę tacie i mamie.” Przejeżdżał chłop, rzucił grosik, przejeżdżała baba, też dała cosik, przejeżdżało dużo, dużo luda, każdy się dziwił, że goła i ruda. I przejeżdżał bolejący Pan Jezus, SS-mani go wiedli na męki, Strona 2 z 16 postawili ich oboje pod miedzą, potem wzięli karabiny do ręki. „Słuchaj, Jezu, słuchaj, Ryfka, sie Juden, za koronę cierniową, za te włosy rude, za to, żeście nadzy, za to, żeśmy winni, obojeście umrzeć powinni.” I ozwało się Alleluja w Galilei, i oboje anieleli po kolei, potem salwa rozległa się głucha... „Słuchaj, dzieweczko!...Ona nie słucha...” Władysław Broniewski, Ballady i Romanse, [w:] „Drzewo rozpaczające”, Wydawnictwo „W Drodze”, Jerozolima 1945. 1.Wstęp/ wprowadzenie: Holokaust to określenie związane z masową zagładą ludności żydowskiej podczas II wojny światowej. Szacuje się, że zamordowanych zostało około 6 mln osób. Słowo holókauston - oznacza z greckiego „spalony w całości” . Pierwotnie był to termin religijny ludności semickiej, związany ze składaniem ofiar dziękczynnych Bogu zgodnie z Prawem Mojżesza. Wiersz Władysława Broniewskiego z 1945 roku ukazuje tragiczne losy Żydów w czasie hekatomby II wojny światowej, na przykładzie losów trzynastoletniej dziewczynki, Żydówki – Ryfki. 2.Teza /Założenie: Tragizm Holokaustu polegał na tym, iż miliony ludzi traciło swoje życie w imię nielogicznej hitlerowskiej filozofii zagłady. 3.Wywód/Argumenty: - Bohaterka utworu jest sierotą: jej matka zginęła, a ojciec znajduje się w obozie w Majdanku. - Dziewczynka zachowuje się dziwnie, jak obłąkana, nie rozumiejąc „chorej” filozofii wojny - tragizm sytuacji : egzekucja niewinnego dziecka i nawiązanie do biblijnej egzekucji Jezusa - niewinność skazanych na śmierć osób – bezsens Holokaustu Strona 3 z 16 - tragizm losów narodu żydowskiego ukazany poprzez topos dziecka -bolesny pogłębiony psychologicznie dramat poprzez agresywne postawy Niemców – śmiech, jętność ludzi wobec losów „nagiej Ryfki” obo- - brak winy dziecka -wina morderców- Niemcy -paradoks słów: „za te włosy rude, za to, żeście nadzy, za to, żeśmy winni , obojeście umrzeć powinni” - tytuł nawiązuje do zbioru „Ballad i romansów” Adama Mickiewicza (porównanie: bohaterka Mickiewicza / bohaterka Broniewskiego) 4.Odwolania/ intertekstualność: „Lista Schindlera” - Steven Spielberg –film - Zagłada Żydów w wierszu Broniewskiego koresponduje z filmową opowieścią przedstawioną w „Liście Schindlera” Stevena Spielberga. W tymże obrazie ekranowym ukazano eksterminację Żydów w obozie w Płaszowie. Tak jak w wierszu Broniewskiego, mamy tu wyraźny podział na etyczne relacje dobro/ zło. Zło reprezentuje Amon Goeth, komendant obozu w Płaszowie, rewelacyjnie zagrany przez Ralpha Fiennesa, który jest mistrzem w ukazywaniu ciemnej strony kreowanych przez siebie postaci. Tu aktor miał szerokie pole do popisu - Goeth to bowiem wcielone zło, człowiek który pragnie władzy i wykorzystuje ją do folgowania swoim morderczym instynktom. Dobro natomiast -Oscar Schindler (Liam Neeson) - ratujący 1200 osób przed zagładą. Oba dzieła łączy spoiwo, którym jest brak logiki w zabijaniu niewinnych ludzi. Inne: „Pianista”- Roman Polański- film „Zdążyć przed panem Bogiem” - Hanna Krall - powieść „Medaliony - Zofia Nałkowska” – proza dokumentalna „Campo di Fiori” - Czesław Miłosz – wiersz 5.Podsumowanie/wniosek: Tragizm Holokaustu w świetle przywołanych utworów polega na tym, iż niewinne osoby ginęły z powodu nielogicznej nazistowskiej filozofii, która chciała zasadzać się na racjonalności i postępie – te jednak pozostawały w służbie masowej eksterminacji ludności uważanej za gorszą z powodów, które trudno nam zrozumieć. Tragizm holokaustu odbierać należy w wymiarze masowej zagłady, ale także w wymiarze indywidualnym – codziennego dramatu jednostek, które nazizm pragnął zdehumanizować.. Losy narodu żydowskiego zostały pokazane poprzez dramatyczne przeżycia bohaterów zamordowanych lub ocalałych w czasach „apokalipsy spełnionej”. Twórcy ukazali w podanych tekstach kultury bezsens filozofii zagłady. Symboliczny wymiar ma los małej niewinnej dziewczynki, ocalałej z traumy wojny, a jednak skazanej na śmierć tak jak Jezus. (……… dowolny wybór ucznia z odwołań !………………..) autor: dr Joanna Kuźnicka Strona 4 z 16 PRZYKŁADOWE ZADANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO Z ROZWIĄZANIAMI CZĘŚĆ USTNA (TEKST LITERACKI) Jakie relacje łączą człowieka z Bogiem? Rozwiń problem odnosząc się do wiersza Stanisława Barańczaka oraz innych tekstów kultury. Stanisław Barańczak WIDOKÓWKA Z TEGO ŚWIATA Utwór dostępny na stronie: http://wiersze.doktorzy.pl/widokowka.htm Widokówka z tego świata, [w:] Widokówka z tego świata i inne rymy z lat 1986–1988, Zeszyty Literackie,Paryż, 1988 1.Wstęp/ wprowadzenie: Refleksje dotyczące relacji człowieka z Bogiem, towarzyszą losom człowieka od początków istnienia cywilizacji. Są wpisane w odwieczne pytanie dotyczące sensu ludzkiej egzystencji i jego miejsca na Ziemi. Wiersz Stanisława Barańczaka jest poetycką rozmową z Bogiem przybierającą formę widokówki. W utworze nie pada słowo Bóg, jednak pewne zwroty pisane dużą literą i stawiane przez podmiot liryczny pytania nie pozostawiają wątpliwości - że chodzi o Niego. 2.Teza /Założenie: Ponadczasowy dialog człowieka z Bogiem to temat stale obecny w literaturze i sztuce. Twórcy różnych epok prezentowali go w różnoraki sposób i za pomocą różnych środków artystycznego wyrazu. 3.Wywód/Argumenty: (w odniesieniu do utworu Barańczaka) - bezpośredniość zwrotów człowieka do Boga: „ szkoda że Cię tu nie ma”, „ co u Ciebie słychać” sugerują, że jest to relacja bardzo bliska - człowiek w tym świecie przeżywa wiele bólu i nieszczęść - pada również pytanie do Stwórcy: „czy Ciebie boli Twój człowiek?” -podmiot liryczny pragnie żeby Bóg był tu, a nie w tamtym świecie Strona 5 z 16 -człowiek pogubił się w sprawach duchowych - sprawy materialne go nie interesują -skoro Boga nie ma tu na Ziemi , co może o nas wiedzieć? - czas tak szybko mija, a pytania zostają bez odpowiedzi 4.Odwolania/ Intertekstualność: - Biblijnym wyrazem rozmowy człowieka z Bogiem jest zbiór psalmów. Rozmowa ta toczy się na płaszczyźnie religijnej, filozoficznej i egzystencjalnej, czy etycznej. Człowiek jest bytem niepewnym, zrozpaczonym, stąpającym przez „ciemna dolinę” stale zadającym pytania Bogu, które pozostają bez odpowiedzi, a jednak to właśnie Bóg daje mu poczucie bezpieczeństwa, duchową siłę, pozostaje z nim w relacji dziękczynno-błagalno-modlitewnej. („Chociażbym szedł ciemną doliną, zła się nie ulęknę”) - Filatelistyka – znaczek pocztowy z Janem Pawłem II Wojtyłą upamiętniający jego pierwszą pielgrzymkę do Polski w czerwcu 1979. Papież na tle kościoła Mariackiego, modlący się ( skupiony ze złożonymi do modlitwy rękoma). Autorem jest Stefan Małecki, który opracował serię znaczków z Janem Pawłem II i był twórcą projektu „Wizyta papieża Jana Pawła II w Polsce” (1979) Inne: „Treny” – Jan Kochanowski „Smutno mi, Boże” – wiersz – Juliusz Słowacki „Listy Nikodema” – powieść – Jan Dobraczyński „Freski w Kaplicy sykstyńskiej” – Michał Anioł „Pasja- film” – reż. Mel Gibson 5.Podsumowanie: Utwór Stanisława Barańczaka jest literacką polemiką i dyskusją z Bogiem- zestawem refleksji na temat jego obecności/ nieobecności na Ziemi. Poeta sceptycznie podchodzi do działań Stwórcy w otaczającej nas rzeczywistości. Filozoficzno-religijną rozmowa człowieka z Bogiem są biblijne „Psalmy”- poemat ludzkich poszukiwań egzystencjalnych. Obydwa utwory są ciągiem pytań retorycznych, na które nie znajdujemy odpowiedzi u Barańczaka, natomiast znajdujemy je w „Psalmach” (……… dowolny wybór ucznia z odwołań !………………..) Strona 6 z 16 autor: dr Joanna Kuźnicka PRZYKŁADOWE ZADANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO Z ROZWIĄZANIAMI CZĘŚĆ USTNA (TEKST LITERACKI) W jaki sposób artyści różnych epok przedstawiali wizerunek matki cierpiącej? Omów problem odwołując się do tekstu Lamentu świętokrzyskiego oraz innych tekstów kultury. Anonim LAMENT ŚWIĘTOKRZYSKI Posłuchajcie, bracia miła 1, Kcęć wam skorżyć krwawą głowę 2; Usłyszycie moj zamętek, Jen mi się zstał w Wielki Piątek3. Pożałuj mię, stary, młody, Boć mi przyszły krwawe gody4; Jednegociem Syna miała I tegociem ożalała5. Zamęt ciężki dostał się mie, ubogiej żenie6, Widzęć rozkrwawione me miłe narodzenie, Ciężka moja chwila, krwawa godzina, Widzęć niewiernego Żydowina, Iż on bije, męczy mego miłego Syna. Synku miły i wybrany7, Rozdziel8 z matką swoją rany! A wszakom9 cię, Synku miły, w swem sercu nosiła, A takież tobie wiernie służyła, Przemow k matce, bych się ucieszyła10, Bo już jidziesz ode mnie, moja nadzieja miła11. Strona 7 z 16 Synku, bych cię nisko miała, Niecoć bych ci wspomagała12; Twoja głowka krzywo wisa13, tęć bych ja podparła, Krew po tobie płynie, tęć bych ja utarła, Picia wołasz, piciać bych ci dała, Ale nie lza dosiąc14 twego świętego ciała. O anjele Gabryjele, Gdzie jest ono twe wesele, Cożeś mi go obiecował tako barzo wiele, A rzekęcy15: Panno, pełna jeś miłości, A ja pełna smutku i żałości, Sprochniało16 we mnie ciało i moje wszytki kości. Proścież Boga, wy miłe i żądne maciory17, By wam nad dziatkami nie były takie to pozory, Jele ja nieboga ninie dziś zeźrzała18 Nad swym, nad miłym Synem krasnym19, Iż on cirpi męki nie będąc w żadnej winie20. Nie mam ani będę mieć jinego, Jedno ciebie, Synu, na krzyżu rozbitego21. Anonim, Lament Świętokrzyski, koniec XV wieku. Objaśnienia językowe: bracia mili; 2chcę się wam poskarżyć z powodu krwawej śmierci (syna); 3posłuchajcie o smutku, jaki mnie spotkał w Wielki Piątek; 4krwawe święto; 5i tego opłakałam; 6wielkie strapienie spotkało mnie, nieszczęsną kobietę; 7 drogi; 8podziel; 9przeciem; 10bym się pocieszyła; 11moja nadziejo miła (wołacz); 12 pomagałabym (ulżyła) ci trochę; 13zwisa przekrzywiona; 14nie można dosięgnąć; 15mówiąc; 16obróciło się w proch; 17życzliwe matki; 18 byście nie przeżywały takiego to widoku waszych dzieci, jaki ja, nieszczęsna, dziś ujrzałam; 19pięknym; 20nie będąc wcale winnym; 21przybitego do krzyża. 1 Strona 8 z 16 1.Wstęp/ wprowadzenie: Motyw matki to jeden z najbardziej popularnych toposów literatury i sztuki. Spotykamy go także w sztuce i literaturze polskiej. Lament Świętokrzyski jest także literackim przykładem występowania wspomnianego motywu. Treść utworu jest związana z kontekstem biblijnym, bowiem jego bohaterką jest Matka Boska rozpaczająca po ukrzyżowaniu Syna. Jej cierpienia ukazane są z perspektywy zwykłej cierpiącej kobiety. 2.Teza / Założenie: Na przestrzeni epok twórcy ukazywali różnoraki obraz matki. W średniowieczu charakterystycznym motywem kulturowym stał się Matki Bożej Bolesnej, ze względu na filozoficzny teocentryzm tej epoki. Artystycznym wyrazem tego motywu w sztuce jest pieta. W romantyzmie natomiast, mamy do czynienia z portretem Matki Polki, stojącej na straży patriotycznych polskich tradycji. 3.Wywód/Argumenty: Matka Boska jako zwyczajna kobieta: - Matka Boska z perspektywy czysto ludzkiej opłakuje Syna - świadoma daremności swoich wysiłków - bezsilna wobec zaistniałej tragedii, daremność jej wysiłków - aluzja do Archanioła Gabriela - odmienność ukazania portretu Bogurodzicy w porównaniu z innymi dziełami dyktowana ludzką perspektywą patrzenia na Zbawienie ludzkości, które dokonało się na Krzyżu - brak jakiegokolwiek pocieszenia i nadziei 4.Odwolania/ Intertekstualność: - Pieta, Michał Anioł – rzeźba z marmuru (ok.1500r.), Bazylika Św. Piotra, Watykan Dzieło Michała Anioła podobnie, przedstawia Bogurodzicę, także w aspekcie zwykłej kobiety: jest piękna, pełna bolesnej rezygnacji, a jej lewa ręka spoczywa w geście bezradności, zdziwienia i bólu. Rzeźba przedstawia Maryję spoczywająca na skale, trzymającą w ramionach zdjętego z krzyża Jezusa, a jednocześnie gestem otwartej ręki ofiarowującą syna Bogu. Twarz Maryi, podobnie jak twarz Jezusa, nie wyraża bólu, raczej skupienie i akceptację woli boskiej. Doskonałe piękno obu postaci wzmaga jeszcze wrażenie spokoju i harmonii emanujących z dzieła jednego z największych rzeźbiarzy epoki Renesansu. Konstrukcja dzieła ma kształt piramidalny: głowa Marii tworzy wierzchołek rzeźby, która rozszerza się stopniowo aż do podstawy, na której rozpościera się szata. Toteż możemy uznać ją za artystyczną korespondencję motywu matki z literatury średniowiecznej. - Rogier van der Weyden, Chrystus, Maryja i św. Jan (ok. 1460). Obraz przedstawia Matkę Boską opłakującą Chrystusa umierającego na krzyżu. Zauważamy wprawdzie obecność św. Jana przy tej scenie, jednakże krzyż oddzielający dwie postaci sprawia, że każda z nich Strona 9 z 16 przeżywa swe cierpienie w samotności. Maria oczy ma spuszczone, prawdopodobnie płacze. Jest to typowe przedstawienie motywu Stabat Mater Dolorosa w sztukach plastycznych. Rogier van der Weydena skupia się na tematyce religijnej, łącząc w swych obrazach cechy gotyckie i renesansowe, wnikając w różnorodne stany emocjonalne, co przejawia się również we wspomnianym obrazie. Chore dziecko, Edvard Munch (1886): obraz tego norweskiego malarza reprezentującego symbolizm w malarstwie przedstawia matkę u wegłowia łóżka, na którym spoczywa jej chora córka - opuszczona głowa matki świadczy o jej bólu i bezsilności, złaczone drżace dłonie matki i dziecka wyrażają miłośc, a zarazem krzyk rozpaczy Guernica,Pablo Picasso – obraz (1937): fragment przedstawiający matkę trzymającą w ramionach martwe ciało dziecka Inne: Pieta II, Andres Serrano, fotografia (1990) Maryja z Nazaretu – film - rez. Giacomo Campiotti Męczennik, Kostanty Gaszyński – wiersz: obraz matki powstańca skazanego na publiczną egzekucję – jego agonia przywodzi ją do obłędu III część Dziadów Adama Mickiewicza : postać pani Rollison Przedwiośnie, Stefan Żeromski - powieść : postać Jadwigi Barykowej Do Matki Polki, Adam Mickiewicz – wiersz 5. Podsumowanie: W przedstawionym utworze bohaterką jest Matka Boska ukazana jako zwykła kobieta przeżywająca dramat śmierci swojego ukochanego syna. Mamy tu do czynienia z kontekstem biblijnym, a mimo to bohaterka utworu przemawia w sposób bliski każdej matce, która traci swoje dziecko. Artystyczną wizją tego tematu jest m.in. Pieta Michała Anioła, rzeźba przedstawiająca portret Matki Bożej po Ukrzyżowaniu oraz Chrystus, Maryja i św. Jan pędzla Rogier van der Weydena. Temat Piety przewija się w twórczości artystów różnych epok, począwszy od Starożytności po czasy współczesne. W późniejszym okresie obraz Muncha wyraża rozpacz matki bezsilnej wobec nadchodzącej śmierci ukochanego dziecka. W utworach poetyckich doby powstania styczniowego powtarza się motyw matki-Polki wysyłającej swego syna do walki, matki opłakującej śmierć syna poległego w bitwie lub straconego przez wrogów w czasie publicznej egzekucji (zwykle matki, która – niczym Maryja stojąca pod krzyżem jest obecna pod szubienicą, na której kołysze się ciało jej syna).1 (……… dowolny wybór ucznia z odwołań !………………..) autor dr Joanna Kuźnicka 1 Źródło: Marta Skrzypek, Obraz Kobiety-Polki W Późnoromantycznej Poezji Powstania Styczniowego In prace naukowe Akademii Im. Jana Długosza w Częstochowie, Filologia polska, Historia i teoria literatury, XIII, Częstochowa 2013 Strona 10 z 16 PRZYKŁADOWE ZADANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO Z ROZWIĄZANIAMI CZĘŚĆ USTNA (TEKST IKONICZNY) Jakie refleksje o miłości wyrażają twórcy w swoich dziełach? Rozwiń problem odwołując się do obrazu Pocałunek Gustawa Klimta oraz wybranego tekstu literackiego. Gustav Klimt, Pocałunek, 1907-1908, Österreichische Galerie Belvedere 1.Wstęp/ wprowadzenie: Autorem obrazu jest Gustaw Klimt - przedstawiciel wiedeńskiego malarstwa secesyjnego. Pierwotny tytuł dzieła brzmiał Para kochanków. 2. Opis dzieła Tematem prezentowanego tekstu kultury jest para kochanków, spleciona miłosnym pocałunkiem. Obraz został namalowany farbami olejnymi na płótnie, dodatkowo zdobiony jest płatkami złota. 3. Teza /Założenie/Problem: Refleksja o miłości to najbardziej popularny motyw tekstów kultury. Twórcy różnych epok wyrażali swoje artystyczne przemyślenia na jej temat w różnorodny sposób. Niezaprzeczalnym faktem jest to, że Strona 11 z 16 to jeden z najważniejszych tematów związanych z ludzkim zżyciem. W obrazie Klimta to artystyczna wizja metafory miłości i głębi uczuć. 4. Analiza i interpretacja tekstu kultury: ANALIZA: Kompozycja: -plan I - para kochanków w złotej aureoli szaty, która ich spowija; sylwetka mężczyzny – monumentalna, jest tłem dla kobiety, - plan II – łąka pełna kwiatów - asymetria postaci –masywna, barczysta postać mężczyzny kontrastuje z drobną sylwetką kobiety podobnie jak kontrastują ze sobą wzory ich szat Barwy: - przewaga złota, co nasuwa skojarzenia z malarstwem średniowiecznym, świetliste stroje zakochanych, czynią je centralnym punktem obrazu. - zielona łąka przetkana kolorowymi kwiatami - mozaika kształtów i barw przypomina sztuki Wschodu (Japonia) - kobieta o czerwonych zmysłowych ustach, - mężczyzna ujmuje w dłonie głowę kobiety i składa pocałunek INTERPRETACJA: Obraz jest wyrazem charakterystycznego dla modernistów ujmowania tematu miłości w kategoriach erotyki. Zamknięte oczy kobiety sugerują miłosne uniesienie, filigranowa sylwetka pozostająca w objęciach mężczyzny- może być sugestią jej poddania, stopy nie maja oparcia na łące – co wprowadza klimat niepokoju. Statyczny na pozór obraz przejmuje głębią uczuć i emocji. Trwanie w miłosnym uniesieniu podnosi miłość zmysłową do rangi sacrum (tak można też interpretować złote barwy). Splecione ciała – sugerują powinowactwo dusz, nie wiemy, gdzie kończy się sylwetka mężczyzny, a zaczyna postać kobiety. Toteż, często mówi się, że obraz ten jest” ikoną zatraty osobowości”. Malując miłosna ekstazę Klimt wprowadził równocześnie element niepokoju i upadku, który może grozić zakochanym. Podobne refleksje dotyczące miłości snuje Kazimierz Przerwa –Tetmajer w erotyku Lubię, kiedy kobieta…, który ujmuje tematykę miłości w klamry cielesności i fizykalności aktu miłosnego. Kobieta oddaje się ukochanemu w miłosnym uniesieniu w przypływie miłosnego pożądania. 5.Odwolania/ Intertekstualność/Przykłady innych tekstów kultury - Lubię, kiedy kobieta, Kazimierz Przerwa-Tetmajer - wiersz - Pieśń nad Pieśniami - Dzieje Tristana i Izoldy, Joseph Bédier – poemat Strona 12 z 16 - Pocałunki, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – tomik poezji - liryka miłosna – erotyki: K. K. Baczyński, K. Przerwa-Tetmajer, H. Poświatowska, M. Hillar 5.Podsumowanie/Wnioski Twórcy różnych epok, za pomocą różnych środków artystycznego wyrazu prezentują odbiorcom tematykę miłości. Klimt skategoryzował ów temat w przestrzeni wizualnej erotyki. Podobnie uczynił Kazimierz Przerwa-Tetmajer w erotyku Lubię, kiedy kobieta, posługując się jednak innym tworzywem - słowem. Wspólną refleksją jest natomiast teza, że miłość jest związana z erotyzmem, z Erosem, któremu towarzyszy jednak Thanatos! (……… dowolny wybór ucznia z odwołań !………………..) Autor: dr Joanna Kuźnicka Strona 13 z 16 PRZYKŁADOWE ZADANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO Z ROZWIĄZANIAMI CZĘŚĆ USTNA (TEKST IKONICZNY) W jaki sposób artyści późniejszych epok odwoływali się do motywu szekspirowskiego? Zanalizuj problem odwołując się do obrazu Ofelia J. E. Millais oraz innych tekstów kultury. John Everett Millais, Ofelia, 1851–52, Tate Britain 1.Wstęp/ wprowadzenie: Autorem obrazu Ofelia jest John Everett Millais. Był on przedstawicielem malarstwa prerafaelitów – postulujących powrót do reguł sztuki renesansowej, tworzył w dobie romantyzmu. Bohaterką dzieła jest Szekspirowska Ofelia. 2. Opis dzieła Tematem – motywem obrazu – jest Ofelia, ukochana Hamleta. Millais przedstawia ją leżącą na wznak na powierzchni wody, z rękoma oddalonymi od tułowia. Twarz młodej samobójczyni wyraża spokój, natomiast powieki są na wpół przymknięte, oczy jakby zapatrzone w dal, wokół głowy miękko ułożone włosy. Postać ubrana w kosztowną suknię sprawia wrażenie niezwykle lekkiej. 3 Teza /Założenie/Problem: Motywy szekspirowskie są bardzo silnie zakorzenione w kulturze europejskiej. Toteż, artyści różnych Strona 14 z 16 epok znajdują w nich źródło swego natchnienia. Angielski malarz Millais w swój specyficzny, metaforyczny sposób odnosi się do postaci Ofelii z Hamleta. 3. Analiza i interpretacja tekstu kultury/ Opis-interpretacja/Sproblematyzowanie: ANALIZA: Kompozycja obrazu : - plan 1- leżąca w wodzie martwa Ofelia w otoczeniu kwiatów, które tworzą niezwykle ciekawy kolorowy kobierzec roślinny, - plan 2- bujna, piękna, żywa natura namalowana ze szczegółami; Technika malarska: świetlistość barw uzyskana kładzeniem kolorów na białe płótno Barwy: żywa kolorystyka z przewagą zieleni i różnych odcieni brązu INTERPRETACJA: - dzieło jest wyrazem ducha epoki romantyzmu, hołdem złożonym: nieszczęśliwej miłości, szaleństwu oraz samobójstwu - motywów zasadniczych i powtarzających się w owym czasie. Temat obrazu skłania do refleksji na temat przemijania, życia i śmierci. Ofelia umiera z powodu braku miłości: niekochana i zapomniana przez Hamleta, traci sens życia. Korespondencje sztuk dostrzegamy w sugestywnym wierszu Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej Ofelia: Ofelia Ach, długo jeszcze poleżę w szklanej wodzie, w sieci wodorostów zanim nareszcie uwierzę, ze mnie nie kochano, po prostu. który może służyć wręcz za semiotyczny przekład obrazu Millais. 4.Odwolania/ Intertekstualność/Przykłady innych tekstów kultury - Śmierć Ofelii, Eugène Delacroix - Ofelia, Antoine Auguste Ernest Hebert - Kłamczucha, Małgorzata Musierowicz -powieść - Ofelia, Arthur Rimbaud – wiersz Strona 15 z 16 - Ofelia, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – wiersz 5.Podsumowanie/Wnioski Do motywu szekspirowskiego odwoływał się Eugène Delacroix w dramatycznym obrazie Śmierć Ofelii, gdzie bohaterka próbuje się ratować, lecz poddaje się wartkiemu nurtowi wody. Antoine Auguste Ernest Hebert w niezwykle lirycznym obrazie Ofelia z 1909 roku, przedstawia twarz pięknej, lecz smutnej bohaterki otoczonej koroną jasnych włosów. Temat miłosnych tragedii powtarza się nie tylko w dziele Szekspira i tych, których zainspirował: nierozerwalnym węzłem miłości spleceni są mitologiczni Orfeusz i Eurydyka, Tristan i Izolda, Romeo i Julia. (……… dowolny wybór ucznia z odwołań !………………..) Autor: dr Joanna Kuźnicka Strona 16 z 16 Prasówka z wiadomości TVP Tydzień od 9 lutego 2015 do 15 lutego 2015 roku. mojamatura.pl Instrukcja 1. Jeśli rozwiązujesz arkusz w komputerze lub tablecie - kliknij link do materiału i zacznij rozwiązywać arkusz. 2. Jeśli wydrukowałeś arkusz zeskanuj QR-code smartphonem lub tabletem i i zacznij rozwiązywać arkusz. 3. Jeśli nie możesz zeskanować QR-code, otwórz przypisany link w przeglądarce. Ambitni na starcie http://wiadomosci.tvp.pl/18797657/ambitni-na-starcie 1. Kto może kandydować na urząd Prezydenta RP? Wymień warunki formalne na pod stawie Konstytucji RP. (wymień co najmniej 4 warunki) a. ………………………………………………………………………………….. b. ………………………………………………………………………………….. c. ………………………………………………………………………………….. d. ………………………………………………………………………………….. Mapa konfliktu http://wiadomosci.tvp.pl/18784538/mapa-konfliktu 2. Podaj imiona i nazwiska: a. Ministra spraw zagranicznych Federacji Rosyjskiej …………………………………………………………………………………. b. Sekretarza stanu USA …………………………………………………………………………………. Strona 2 z 12 c. Minister spraw zagranicznych Zjednoczonego Królestwa (Wielkiej Brytanii) ………………………………………………………………………………….. d. Minister spraw zagranicznych RFN ………………………………………………………………………………….. 3. Dlaczego wiele osób ma złe skojarzenia z Konferencją w sprawie Ukrainy? Podaj dwa argumenty. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 4. Dlaczego nie polska dyplomacja nie uczestniczy w tych rozmowach? Podaj dwa argu menty. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 5. Na podstawie mapy i video określ: Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:2014_pro-Russian_unrest_in_Ukraine.png Strona 3 z 12 a. Jakie tereny Rosjanie i Federacja Rosyjska na Ukrainie: Kontrolują: …………………………………………………………………………………… Tereny powstania separatystów przeciwko Ukrainie: …………………………………………………………………………………… Czy pretensje Rosji do części terytoriów Ukrainy jest uzasadnione? Swoje zdanie uargumentuj. ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ....................................................................................................... Szklana pułapka http://wiadomosci.tvp.pl/18809762/szklana-pulapka 6. Jakie narzędzia stosuje się dziś w nowoczesnej polityce? Wymień 5 narzędzi, mechanizmów: a. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… b. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… c. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… d. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………….. e. ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………. Strona 4 z 12 Ostre starcie http://wiadomosci.tvp.pl/18797385/ostre-starcie 7. Jakie są żądania strajkujących? ………………………………………………………………………………………… 8. Za i przeciw wydobycia węgla w Polsce w gospodarce? Argumenty za używaniem węgla Argumenty przeciwko używaniu węgla Lekcja historii http://wiadomosci.tvp.pl/18810520/lekcja-historii 9. W jakich okolicznościach wywożono Polaków na Syberię? ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 10. Wyjaśni pojęcie Repatriant: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Strona 5 z 12 Ruch na lewicy http://wiadomosci.tvp.pl/18826895/ruch-na-lewicy 11. Jacy kandydaci są powiązani z lewicą polską? ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. 12. Na podstawie sondażu dopowiedz na pytania: Źródło: http://wiadomosci.tvp.pl/18826895/ruch-na-lewicy a. Które z wymienionych partii może uznać za antysystemowe? ………………………………………………………………………………….. b. Ile procent razem według przedstawionego sondażu posiada koalicja rządząca? ………………………………………………………………………………….. c. Jakie partie tworzą wspólnie PIS (wymień trzy podmioty) ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………. Strona 6 z 12 Ukraina na szczycie http://wiadomosci.tvp.pl/18834552/ukraina-na-szczycie 13. Jakie są warunki wynegocjowanego szczytu w Mińsku? ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 14. Rozpoznaj osoby ze szczytu: Źródło: http://wiadomosci.tvp.pl/18834552/ukraina-na-szczycie Jest to …………………………………………………………………. Strona 7 z 12 Źródło: www.wikipedia.pl Jest to szefowa unijnej dyplomacji czyli służby zewnętrznej: ……………………………………………………………………………….. Ofensywa dyplomatyczna http://wiadomosci.tvp.pl/18852273/ofensywa-dyplomatyczna 15.Rozpoznaj 5 osób na zdjęciu i dopisz do nich funkcje jakie sprawują: Źródło: http://wiadomosci.tvp.pl/18852273/ofensywa-dyplomatyczna Strona 8 z 12 ………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………. Wyścig do pałacu http://wiadomosci.tvp.pl/18852296/wyscig-do-palacu 16. Przybliż sylwetkę Anny Grodzkiej: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Made in Poland http://wiadomosci.tvp.pl/18865287/made-in-poland 17. Jakie produkty polskie zyskują popularność w eksporcie do Chińskiej Republiki Ludowej? ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Strona 9 z 12 Na czerwonym dywanie http://wiadomosci.tvp.pl/18865280/na-czerwonym-dywanie 18. W Berlinie trwa właśnie gala kończąca 65. Międzynarodowy Festiwal Filmowy. Jakie są główne nagrody tego prestiżowego festiwalu? ………………………………………………………………………………………… 19. Czy znasz inne prestiżowe festiwale filmowe? Wymień trzy zagraniczne i trzy polskie wraz z nagrodami. Festiwal FESTIWALE ZAGRANICZNE Nagroda POLSKIE FESTIWALE 20. Jakie akcenty z Polski dało się widzieć na tym festiwalu? ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Strona 10 z 12 Na starcie http://wiadomosci.tvp.pl/18865312/na-starcie 21. Przybliż sylwetkę Pani dr Magdaleny Ogórek: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 22. Wskaż jakie założenia programowe w polityce wewnętrznej i zewnętrznej przedstawiła Pani Ogórek? Polityka zagraniczna 23. Polityka wewnętrzna Innym kandydatem do wyścigu o prezydenturę jest Pan Adam Jarubas. Przybliż jego sylwetkę: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Strona 11 z 12 Prezydenci z prezydentem http://wiadomosci.tvp.pl/18865299/prezydenci-z-prezydentem 24. Jacy prezydenci poparli kandydaturę Bronisława Komorowskiego na urząd Prezydenta RP? Wymień pięciu prezydentów Strona 12 z 12 Prasówka z tygodnika Polityka Polityka - nr 38 (2925) z dnia 2013-09-18 Lista artykułów: mojamatura.pl http://archiwum.polityka.pl/wydanie/0,19920.html Polityka - nr 38 (2925) z dnia 2013-09-18 - lista artykułów Instrukcja 1. Jeśli rozwiązujesz arkusz w komputerze lub tablecie - kliknij link do materiału i zacznij http://archiwum.polityka.pl/wydanie/0,19920.html rozwiązywać arkusz. 2. Jeśli wydrukowałeś arkusz zeskanuj QR-code smartphonem lub tabletem i i zacznij rozwiązywać arkusz. 3. Jeśli nie możesz zeskanować QR-code, otwórz przypisany link w przeglądarce. Obrazek Andrzeja Mleczki 1.1. Dokonaj analizy rysunku. jakie przesłanie satyryczne niesie ten rysunek? Źródło: http://www.polityka.pl/galerie/1533955,15,andrzej-mleczko-2013.read ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………………………….…………………………….…………………………….………… Strona 1 z 20 Dlaczego sondaże się różnią? 1.2. Jakie firmy sondażowa zostały wymienione w tekście? .................................................. ....................................................................................................................................................... ............................................................................................. ......................................................... ....................................................................................................................................................... ...................................................................................... 1.3. Dlaczego wyniki mogą się różnić? .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. .... ....................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... 1.4. Po co nam sondaże? Wskaż pozytywne i negatywne aspekty sondaży: Negatywne Pozytywne Bez Żalka 1.5. Jakie partie i przyszłe partie są wymienione w tekście? .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. .... ....................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... Strona 2 z 20 1.6. Proszę uszeregować w/w organizacje do struktury prawica, centro-prawice, centrum, centrolewica, lewica w aspekcie gospodarki (od państwa opiekuńczego do liberalnego). Lewica 2. Centrolewica Centrum Ładnie przeszli, Dokąd idą? Strona 3 z 20 Centroprawica Prawica Odpracować Nobla 1.7. ny? Czy wpływy Rosji na Bliskim Wschodzie to stary czy też nowy element geostrategicz- ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………….. Ciężki los cenzora 1.8. Media w różnych reżimach wypisz cechy i cele: MEDIA systemu demokratycznego MEDIA systemu autokratycznego Strona 4 z 20 MEDIA systemu totalitarnego Na podstawie cech państw totalitarnych wykazanych przez Norman Davies w „Europa. Rozprawa Historyka z Historią”, który podaje następujące cechy totalitaryzmu (na dole) wykaż poprzez analogię, że istnieją dziś takie społeczeństwa, państwa, gdzie te cechy występują. Do każdej cechy postaraj się dodać z historii lub współczesności konkretny przykład np. kraj, sytuację społeczną, itd. pseudonauka: twierdzenie, że ideologia opiera się na „fundamentalnych prawach na uki” (materializm historyczny, teoria „rasy panów”, eugenika) ………………………………………………………………………………………… …………………………….…………………….…………………….………………… utopijne cele, np. stworzenie „nowego człowieka” i „nowego ładu” (homo sovieticus, bezklasowe społeczeństwo, czysto rasowy świat) dualistyczne partia-państwo - stworzenie instytucji dublujących i nadzorujących ist niejące, zmienianie ich w „pasy transmisyjne” służące propagandzie Strona 5 z 20 zasadza wodzostwa (Führerprinzip, kult jednostki) gangsterstwo: silne podobieństwo do metod organizacji przestępczych, np. pasożytni cza „ochrona” wspólnoty przed przemocą którą samemu się tworzy, terroryzowanie swoich członków i ofiar, fizyczna eliminacja rywali, manipulowanie prawem, szantażowanie rozbudowana biurokracja i propaganda (wysokie wykorzystanie technik inżynierii społecznej) „wróg dialektyczny” (dla faszyzmu był to komunizm, dla komunistów faszyzm) Strona 6 z 20 psychologia nienawiści: kreowanie i podsycanie nienawiści do np. „wrogów ludu”, „kułaków”, „żydokomuny” monopol w dziedzinie sztuki, estetyzacja władzy cenzura prewencyjna, fabrykowanie informacji ludobójstwo i przymus (eksterminacja np. Żydów i chorych psychicznie w III Rzeszy; burżuazji i trockistów w ZSRR) kolektywizm (umacnianie więzi w kolektywie poprzez parady wojskowe, partyjne rytuały, masowe ruchy młodzieżowe itp; przeciwdziałaniu tradycyjnym jak rodzina, chrześcijaństwo itd.) Strona 7 z 20 militaryzm (masowa mobilizacja obywateli do sił zbrojnych) pogarda dla liberalnej demokracji (np. żydowskiej według nazistów, opartej na wyzysku według komunistów) moralny nihilizm (dążenie do celu z pominięciem zasad etycznych) 1. Race i racje Na podstawie fragmentu Konstytucji RP odpowiedz na pytania: WOLNOŚCI I PRAWA POLITYCZNE Art. 57. Każdemu zapewnia się wolność organizowania pokojowych zgromadzeń i uczestniczenia w nich. Ograniczenie tej wolności może określać ustawa. Strona 8 z 20 Art. 58. 1. Każdemu zapewnia się wolność zrzeszania się. 2. Zakazane są zrzeszenia, których cel lub działalność są sprzeczne z Konstytucją lub ustawą. O odmowie rejestracji lub zakazie działania takiego zrzeszenia orzeka sąd. 3. Ustawa określa rodzaje zrzeszeń podlegających sądowej rejestracji, tryb tej rejestracji oraz formy nadzoru nad tymi zrzeszeniami. Art. 59. 1. Zapewnia się wolność zrzeszania się w związkach zawodowych, organizacjach społeczno-zawodowych rolników oraz w organizacjach pracodawców. 2. Związki zawodowe oraz pracodawcy i ich organizacje mają prawo do rokowań, w szczególności w celu rozwiązywania sporów zbiorowych, oraz do zawierania układów zbiorowych pracy i innych porozumień. 3. Związkom zawodowym przysługuje prawo do organizowania strajków pracowniczych i innych form protestu w granicach określonych w ustawie. Ze względu na dobro publiczne ustawa może ograniczyć prowadzenie strajku lub zakazać go w odniesieniu do określonych kategorii pracowników lub w określonych dziedzinach. 4. Zakres wolności zrzeszania się w związkach zawodowych i organizacjach pracodawców oraz innych wolności związkowych może podlegać tylko takim ograniczeniom ustawowym, jakie są dopuszczalne przez wiążące Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowe. 1.1. Kto ma prawo do zrzeszania się w i organizowania pokojowych zgromadzeń? ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 1.2. Wymień związki zawodowe, które pojawiają się w teście i wyjaśnij ich skróty? ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… Strona 9 z 20 Powrót premiera 1.3. 1.4. Czy zgadzasz się z hipotezą, że nadchodzi czas Buzka? Argumenty potwierdzające tezę Argument 1 Argumenty zaprzeczające tezie Argument 1 .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. ................................................... .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. ................................................. Argument 2 Argument 2 .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................... .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. ................................................... Przybliż sylwetkę prof. Jerzego Buzka ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… Strona 10 z 20 Prawo do jazdy 1.5. Na podstawie statystki odpowiedz na pytania: 1 Źródło CBOS 1.6. Omów wyniki i porównaj z głównymi tezami z artykułu: ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………… Strona 11 z 20 Strach ma oczy szefa https://www.youtube.com/watch?v=0eZjsUCJa9I Na podstawie filmiku i artykułu wyjaśnij. Czym jest mobbing? ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………… Jakie przeciwdziałanie zalecane jest przez instytucje unijne i WHO? ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………… Jakie sytuacje sprzyjają mobbingowaniu? ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………. Przymus cmentarny 1.7. Gdzie i dlaczego trzeba dziś chować zmarłych? ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………… Strona 12 z 20 1.8. Argumenty za i argumenty przeciw zmianie prawa o pochówku i cmentarzach: Argument 1 Argumenty ZA Argumenty PRZECIW Argument 1 .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. ................................................... .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. ................................................. Argument 2 Argument 2 .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................... .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. ................................................... Konie umierają leżąc ZA szczególnym traktowaniem zwierząt PRZECIW szczególnemu traktowaniu zwierząt Strona 13 z 20 Krajobraz po tsunami 1.9. Wypełnij tabelę: Liberalizm Chrześcijańska demokracja Stosunek do jednostki i życia społecznego Założenia doktrynalne w zakresie państwa i jego roli w mechanizmach społecznych i politycznych Strona 14 z 20 Socjaldemokratyzm Stosunek do gospodarki i procesów gospodarczych 1.10. Wyjaśnij termin leseferyzm .................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... .............................................. 1.11. Na czym polegał spór między monetarystami a Kaynesistami? (zeskanuj kod i obejrzyj film dotyczący sporu między Keynesem a Hayekiem. Hayek vs. Keynes https://www.youtube.com/watch?v=whGlF-hjCaI ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………….…………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Strona 15 z 20 ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………….……………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… 1.12. Czym jest FED? ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………………………………….…………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Kampania w kształcie rombu 2 źródło: WIkipedia.pl Jakie partie weszły do Bundestagu? ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Kto twoim zdaniem jest największym przegranym tych wyborów? ………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… Strona 16 z 20 Wyjaśniaj pojęcie próg wyborczy: ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… Jaka będzie prawdopodobnie koalicja w RFN? ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………….………………………………………… Wyjaśnij dlaczego wybory odbywają się tylko do Budestagu? ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………… Strona 17 z 20 Raj utracony: Indie będą jednym z najważniejszych państw świata w XXI wieku ARGUMENTY ZA ARGUMENTY PRZECIWKO Strona 18 z 20 Na podstawie mapy określ z jakimi sąsiadami graniczy Republika India (Indii). Wypisz 6 z nich i zaznacz na mapie. 1.…………………………………… 2. …………………………………… 3……………………………………... 4……………………………………... 5……………………………………... 6 ………………….………………… Strona 19 z 20 Indie mają konflikt graniczy z dwoma państwami. O jakie państwa chodzi? Wypisz państwa i terytoria sporne. ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………… Wielkorus z szykiem Dlaczego ministra Ławrowa nazywano Panem Niet? Do kogo nawiązywał ten niechlubny tytuł? ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………………………… a. Jakie sukcesy przypisuje się Ławrowowi? ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………………………… b. Jakie obecnie istnieją problemy polityczne, gospodarcze w stosunkach polsko – rosyjskich? Strona 20 z 20
