w kulturze muzułmańskiej

Katedra Arabistyki i Islamistyki
Wydział Orientalistyczny
Uniwersytet Warszawski
ul. Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel. 022 552 03 43
e-mail: [email protected]
http://orient.uw.edu.pl/pl/arabistyka/
CIALO
w kulturze muzułmańskiej
Jeżeli istnieje cokolwiek bezspornego, to jest to fakt, że posiadamy ciało.
Cokolwiek robimy dzieje się poprzez nasze ciała – kiedy myślimy, mówimy,
słuchamy, jemy, śpimy, spacerujemy, relaksujemy się, pracujemy i bawimy –
używamy naszych ciał. Każdy aspekt naszego życia jest ucieleśniony
(S. Nettleton, J. Watson)
Ciało stanowi element wielu przeplatających się dyskursów. Jest przedstawiane
jako część świata natury, jako wytwór kultury, jest narzędziem, metaforą, symbolem,
punktem odniesienia, „innym”, świętością, źródłem tożsamości, przyjemności,
nieczystości, obżarstwa czy żądzy. Już od starożytności ciało było jednym z
przedmiotów zainteresowań filozofów. Na przestrzeni wieków zastanawiano się nad
związkiem duszy i ciała. Rozważano „sposoby posługiwania się ciałem”, oddziaływanie
ciała na społeczeństwo i społeczeństwa na ciało.
Kulturowe uwarunkowanie ciała wydaje się szczególnie interesujące zarówno w
kontekście dyskursu orientalistycznego jak i samych społeczeństw muzułmańskich,
gdzie ciało i cielesność są stałym przedmiotem publicznych debat. Nie bez znaczenia jest
tu religia, która wpływa na widzialność ciała, łącząc go z erotyką i seksualnością.
Ponowoczesność przyniosła dodatkowe sposoby wizualizowania ciała – media, portale
społecznościowe, blogi, czasopisma. Pojawiają się zatem nowe mody, nowe trendy, nowe
ideały, których osią jest ciało człowieka (czasem ukryte, a czasem wystawione na widok
innych, czasem osadzone w realiach lokalnych, a czasem nawiązujące do tego, co
przyszło z „zewnątrz”). Postępująca technologizacja także wykorzystuje ciało człowieka
przemieniając je i rekonstruując (np. poprzez operacje, wykorzystanie inżynierii
genetycznej, tworzenie protez) a czasem nawet konstruując na nowo (futurystyczne
wizje cyborgów i robotów). Ale ciało w kulturze muzułmańskiej, to także ważny temat
traktatów medycznych, filozoficznych i teologicznych, a symboliczne (i nie tylko)
reprezentacje ciała można odnaleźć także w literaturze i sztuce.
W ramach konferencji proponujemy następujące obszary tematyczne:
 Uroda i sprawność – o estetyce i kanonach piękna (a także upiększaniu), ale
również o pielęgnacji ciała, higienie, ćwiczeniu ciała – od medytacji po sport i
taniec;
 Zdrowie i choroba – czyli o odmiennych stanach ducha uzewnętrzniających się
poprzez ciało, a także o chorym ciele – bólu, chorobie i chorowaniu, oraz
umieraniu;
 Ciało a dusza – o podejściu do różnych aspektów cielesności w teologii i filozofii;
 Ars & erotica – czyli wyobrażenia ciała w sztuce oraz erotyka (w tym
seksualność);
 Ciało stygmatyzowane – naznaczone bądź okaleczone rytualnie, czy estetycznie,
niepełnosprawne, skalane i napiętnowane;
 Ciało a język – mówienie o ciele i częściach ciała, język ciała, ale także ciało w
literaturze pięknej i poezji oraz w szeroko rozumianym piśmiennictwie;
 Poza ciałem – a zatem tam, gdzie ciało przestaje być ciałem; może to być
utowarowienie ciała, ale i wszelkie zabiegi pozaustrojowe czy transplantacyjne,
czy wreszcie inżynieria genetyczna.
t
Osoby zainteresowane wzięciem udziału w konferencji zapraszamy do
nadsyłania zgłoszeń zawierających: a) proponowany tytuł wystąpienia, b) abstrakt
(około 1–1,5 tys. znaków), oraz c) biogram na adres [email protected] do 7 lipca
2013. Udział w konferencji jest bezpłatny, zarazem organizatorzy nie pokrywają
kosztów uczestników. Po konferencji planowane jest wydanie recenzowanej publikacji.
Terminy:
 7 lipca 2013 – termin nadsyłania abstraktów i biogramów
 3 sierpnia 2013 – termin powiadomienia autorów o decyzji dotyczącej abstraktu
 25-26 listopada 2013 – konferencja (Kampus Główny Uniwersytetu
Warszawskiego, Warszawa)
Komitet organizacyjny:
 prof. dr hab. Katarzyna Pachniak – przewodnicząca
 dr hab. Paulina Lewicka
 dr Katarzyna Górak-Sosnowska
 dr Maciej Klimiuk
 mgr Magdalena Nowaczek-Walczak
 mgr Katarzyna Sidło