PFB NordStream D 12sm_PL
Transkrypt
PFB NordStream D 12sm_PL
Urząd Górniczy Stralsund Urząd ds. konsultacji i ustalenia planu zabudowy Frankendamm 17 • D-18439 Stralsund Nr Rej. Sygnatura. Referent Data 5000/09 663/NordStream/04 Eb, Mü 21.12.2009 Dotyczy: Energoprawna procedura ustalenia planu zabudowy dla budowy i eksploatacji rurociągu zaopatrzenia w gaz Nord Stream (Rurociąg gazowy Morza Bałtyckiego) w zakresie niemieckiej strefy 12 sm Odnośnie: Wniosek Nord Stream AG Grafenauweg 2 P.O. Box 6304 Zug, Schweiz (dalej zwany podmiotem zamierzenia (VT)) z dnia 11.12.2008 r. o ustalenie planu zabudowy zgodnie z § 43 w ustawie o zaopatrzenie w prąd i gaz (Ustawa o gospodarce energetycznej - EnWG) z dnia 07.07.2005 r. (BGBl. I S. 1970, 3621), ostatnia zmiana przez artykuł 2 ustawy z dnia 21.08.2009 r. (BGBl. I S. 2870) Ustanow ienie planu zabudow y 2 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Spis treści A TENOR POSTANOWIENIA ............................................................................................6 A.1 Ustalenie planu .......................................................................................................................................... 6 A.1.1 Zawarte postanowienia........................................................................................................................ 6 A.1.1.1 Rozbudowa wód .......................................................................................................................... 6 A.1.1.2 Pozwolenia policji rzecznej i morskiej ......................................................................................... 7 A.1.1.3 Pozwolenia dotyczące prawa środowiskowego, wyjątki i zwolnienia ....................................... 7 A.1.1.4 Pozwolenia dotyczące prawa ochrony zabytków....................................................................... 8 A.1.1.5 Pozwolenia dotyczące prawa wodnego ..................................................................................... 8 A.1.2 Zezwolenia dotyczące prawa wodnego.............................................................................................. 8 A.1.3 Zastrzeżenia samodzielnego podejmowania decyzji......................................................................... 9 A.1.4 Decyzje dotyczące zastrzeżeń............................................................................................................ 9 A.1.5 Decyzja o kosztach............................................................................................................................ 10 A.2 Wykaz dokumentów planu ...................................................................................................................... 10 A.3 Postanowienia uboczne .......................................................................................................................... 22 A.3.1 Żegluga............................................................................................................................................... 22 A.3.2 Ochrona imisji podczas budowy ....................................................................................................... 27 A.3.3 Ochrona zabytków ............................................................................................................................. 27 A.3.4 Używanie wód .................................................................................................................................... 28 A.3.5 Miejsce składania............................................................................................................................... 29 A.3.6 Ochrona przyrody .............................................................................................................................. 30 A.3.7 Infrastruktura ...................................................................................................................................... 32 A.3.8 Obrona kraju....................................................................................................................................... 32 A.3.9 Zarządzenie dotyczące gazowych przewodów wysokociśnieniowych........................................... 33 A.3.10 Ogólnie ............................................................................................................................................... 33 A.4 B Wskazówki ............................................................................................................................................... 35 UZASADNIENIE.............................................................................................................37 B.1 Projekt i opis budowy............................................................................................................................... 37 B.1.1 Część ogólna...................................................................................................................................... 37 B.1.2 Przebieg trasy .................................................................................................................................... 37 B.1.3 Połączenie z istniejącą siecią przesyłową gazu............................................................................... 41 B.1.4 Krótki opis techniczny ........................................................................................................................ 42 B.1.5 Planowanie profesjonalnych działań na rzecz ochrony środowiska ............................................... 47 B.2 Poprzednie fazy planowania ................................................................................................................... 47 B.2.1 Proces zagospodarowania przestrzennego..................................................................................... 47 B.2.2 Dalszy tryb.......................................................................................................................................... 48 B.3 Uznanie prawno-procesowe i formalne .................................................................................................. 52 B.3.1 Podstawy prawne............................................................................................................................... 52 B.3.2 Kompetencje ...................................................................................................................................... 52 B.3.3 Konieczność trybu ustalania planu zabudowy ................................................................................. 52 B.3.4 Przebieg postępowania ..................................................................................................................... 53 B.3.5 Inne kwestie prawne dotyczące postępowania................................................................................ 58 B.4 Ocena materialno-prawna....................................................................................................................... 59 B.4.1 Zasadność planu................................................................................................................................ 59 B.4.1.1 Zgodność celu z § 1 ust. 1 niemieckiej ustawy o gospodarce energetycznej ........................ 61 B.4.1.1.1 Bezpieczeństwo zaopatrzeniowe ...................................................................................................61 B.4.1.1.2 Korzystne cenowo, akceptowalne z punktu widzenia ochrony środowiska i przyjazne dla użytkowników zaopatrzenie w energię ...................................................................................63 B.4.1.1.3 Wydajne zaopatrywanie w energię.................................................................................................64 B.4.1.2 Zgodność celu z § 1 ust. 2 ustawy o gospodarce energetycznej............................................ 64 B.4.1.3 Zgodność z prawem wspólnotowym, § 1 ust. 3 ustawy o gospodarce energetycznej .......... 64 B.4.2 Podział na odcinki / Przewidywania .................................................................................................. 65 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich B.4.2.1 B.4.2.2 B.4.2.3 3 Opisy całościowej koncepcji...................................................................................................... 65 Podział na odcinki gazociągu Nord Stream.............................................................................. 66 Przewidywania ........................................................................................................................... 68 B.4.2.3.1 Nord Stream.......................................................................................................................................68 B.4.2.3.2 OPAL / NEL........................................................................................................................................69 B.4.3 Wybór wariantów / decyzja o wyborze wariantów............................................................................ 70 B.4.3.1 Warianty dotyczące dużych obszarów ..................................................................................... 70 B.4.3.2 Warianty dotyczące średnich obszarów: Wyspa Uznam ........................................................ 71 B.4.3.3 Wariant dotyczący małego obszaru.......................................................................................... 72 B.4.3.4 Warianty techniczne................................................................................................................... 77 B.4.4 Ocena Oddziaływania na Środowisko (OOŚ).................................................................................. 78 B.4.4.1 Podsumowujące zaprezentowanie oddziaływań projektu na środowisko (§ 11 ustawy o OOŚ) .......................................................................................................................................... 79 B.4.4.1.1 Skutki projektu ..................................................................................................................................79 B.4.4.1.2 Dobro chronione człowiek i jego zdrowie.....................................................................................83 B.4.4.1.2.1 Zasoby i ocena .......................................................................................................... 84 B.4.4.1.2.2 Oddziaływania na środowisko ................................................................................... 86 B.4.4.1.3 Dobro chronione: zwierzęta, rośliny i biologiczna różnorodność.............................................89 B.4.4.1.3.1 Zasoby i ocena .......................................................................................................... 89 B.4.4.1.3.2 Wpływ na środowisko.............................................................................................. 104 Dobro chronione gleba ................................................................................................................. 116 B.4.4.1.4 B.4.4.1.4.1 Stan faktyczny i ocena ............................................................................................ 116 B.4.4.1.4.2 Oddziaływania na środowisko ................................................................................. 117 Dobro chronione woda ................................................................................................................. 120 B.4.4.1.5 B.4.4.1.5.1 Stan faktyczny i ocena ............................................................................................ 120 B.4.4.1.5.2 Oddziaływania na środowisko ................................................................................. 122 Dobro chronione powietrze / klimat............................................................................................ 123 B.4.4.1.6 B.4.4.1.6.1 Stan faktyczny i ocena ............................................................................................ 124 B.4.4.1.6.2 Oddziaływania na środowisko ................................................................................. 124 Dobro chronione krajobraz .......................................................................................................... 126 B.4.4.1.7 B.4.4.1.7.1 Stan faktyczny i ocena ............................................................................................ 126 B.4.4.1.7.2 Oddziaływania na środowisko ................................................................................. 129 Dobro chronione kultura i inne dobra rzeczowe....................................................................... 130 B.4.4.1.8 B.4.4.1.8.1 Stan faktyczny i ocena ............................................................................................ 131 B.4.4.1.8.2 Oddziaływania na środowisko ................................................................................. 133 B.4.4.1.9 Opis działań zmierzających do eliminacji lub złagodzenia oddziaływań na dobra kulturowe zgodnie z § 2 niemieckiej ustawy o OOŚ, łącznie ze środkami zastępczymi..... 136 B.4.4.1.9.1 Działania zapobiegające i łagodzące. ..................................................................... 136 B.4.4.1.9.2 Działania zastępcze ................................................................................................ 138 B.4.4.2 Ocena oddziaływań projektu na środowisko (§ 12 ustawy o OOŚ)......................................144 B.4.4.2.1 Dobro chronione człowiek oraz jego zdrowie ........................................................................... 144 B.4.4.2.2 Dobro chronione: zwierzęta, rośliny i biologiczna różnorodność.......................................... 146 B.4.4.2.3 Dobro chronione gleba ................................................................................................................. 158 B.4.4.2.4 Dobro chronione woda ................................................................................................................. 162 B.4.4.2.5 Dobro chronione krajobraz .......................................................................................................... 164 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 4 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich B.4.4.2.6 Dobro chronione powietrze / klimat............................................................................................ 165 B.4.4.2.7 Dobro chronione kultura i inne dobra rzeczowe....................................................................... 166 B.4.4.2.8 Oddziaływania wzajemne ............................................................................................................. 167 B.4.5 Wyniki oceny oddziaływania zgodnej z dyrektywą Unii Europejskiej w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (dalej Dyrektywa Siedliskowa):........................167 B.4.6 Prezentacja podsumowująca problem szczególnie i ściśle chronionych gatunków w znaczeniu § 42 BNatSchG - Federalnej ustawy o ochronie przyrody .........................................193 B.4.6.1 Problem szczególnie i ściśle chronionych gatunków w znaczeniu § 42 BNatSchG z uwagi na realizację projektu....................................................................................................193 B.4.6.2 Problem szczególnie i ściśle chronionych gatunków w znaczeniu § 42 BNatSchG przez środek zastępczy E1 ...............................................................................................................200 B.4.7 Transgraniczne wpływy środowiskowe ..........................................................................................204 B.4.8 Analiza interesu publicznego / decyzji ...........................................................................................204 B.4.8.1 Zagospodarowanie przestrzenne, planowanie krajowe i regionalne ....................................204 B.4.8.2 Ochrona immisji .......................................................................................................................205 B.4.8.3 Przepisy dotyczące odpadów i ochrony dna morskiego........................................................206 B.4.8.4 Ochrona przyrody i pielęgnacja krajobrazu ............................................................................207 B.4.8.5 Tereny Natura 2000.................................................................................................................217 B.4.8.6 Ochrona gatunków...................................................................................................................219 B.4.8.6.1 Trasa i przekroczenie linii brzegowej.......................................................................................... 220 B.4.8.6.2 Środek zastępczy E1 ..................................................................................................................... 227 B.4.8.7 Ochrona wód............................................................................................................................229 B.4.8.8 Rolnictwo ..................................................................................................................................231 B.4.8.9 Gospodarka leśna....................................................................................................................232 B.4.8.10 Gospodarka rybna ...................................................................................................................232 B.4.8.11 Zagadnienia energii atomowej ................................................................................................234 B.4.8.12 Ochrona zabytków ...................................................................................................................234 B.4.8.13 Zagadnienia komunalne ..........................................................................................................235 B.4.8.14 Zabezpieczeniesurowcowe .....................................................................................................236 B.4.8.15 Bezpieczeństwo publiczne, ochrona przeciwpożarowa i ochrona przed katastrofami ........237 B.4.8.16 Żegluga.....................................................................................................................................237 B.4.8.17 Obrona narodowa ....................................................................................................................239 B.4.8.18 Transgraniczne wpływy środowiskowe / interesy ..................................................................242 B.4.9 Rozważenie interesów reprezentatywnych związków ochrony przyrody i innych organizacji / Decyzje............................................................................................................................................250 B.4.10 Analiza zagadnień o charakterze prywatnym / decyzje.................................................................275 B.5 Podsumowanie analizy..........................................................................................................................285 B.6 Ustanowienie przepisów dodatkowych.................................................................................................286 B.7 Ustanowienie zastrzeżeń decyzji ..........................................................................................................286 B.8 Wykonalność..........................................................................................................................................290 B.9 Koszty.....................................................................................................................................................290 Pouczenie o środku zaskarżenia ........................................................................................................................291 Kierownik Bergamt (Urzędu górniczego) .......................................................................................................291 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 5 Wykaz ilustracji Ilustracja 1: Całokształt trasy rurociągu przez morze Bałtyckie .............................................................................. 38 Ilustracja 2: Przebieg trasy na obszarze niemieckiego zakresu kompetencji ........................................................ 39 Ilustracja 3: Metoda s-lay........................................................................................................................................... 44 Ilustracja 4: Alternatywne miejsca wyjścia na ląd w okolicy Lubmina..................................................................... 73 Ilustracja 5: Typy siedlisk (wg Dyrektywy Siedliskowej) w obszarze alternatywy dla małych obszarów w Zatoce Greifswaldzkiej ........................................................................................................................................................... 75 Wykaz tabel Tabela 2: Dokumentacja dotycząca badań nieszkodliwości środowiska Nord Stream dla konsultacji zgodnie z porozumieniem ESPOO (wersja w języku niemieckim) .......................................................................................... 18 Tabela 3: Dodatki do planu, zmiany planu ............................................................................................................... 21 Tabela 4: Miejsca przecięcia linii osiowej trasy z granicą WSE, granicą 12 Mm i linią wybrzeża......................... 40 Tabela 5: Ogólne dane dot. Gazociągu Północnego............................................................................................... 42 Tabela 6: Ptasie siedliska przyrodnicze w obszarze korytarza wyjścia na ląd.....................................................102 Tabela 7: Występowanie siedlisk zgodnych z Dyrektywą Siedliskową ................................................................175 Tabela 8: Porównanie równoważników powierzchni ingerencji i kompensacji ....................................................212 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 6 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich A Tenor postanowienia A.1 Ustalenie planu Zgodnie z § 43 Satz 1 nr 2 ustawy o o zaopatrzenie w prąd i gaz (Ustawa o gospodarce energetycznej - EnWG) z dnia 07.07.2005 r. (BGBl. I str. 1970, 3621), ostatnio zmieniona przez artykuł 2 ustawy z dnia 21.08.2009 r. (BGBl. I str. 2870) w powiązaniu z załącznikiem 1, nr 19.2.1 ustawy o badaniu nieszkodliwości dla środowiska (UVPG) w wersji obwieszczenia (i.d.F.d.B.) z dnia 25.06.2005 r. (BGBl. I str. 1757, 2797), ostatnio zmieniona przez artykuł 1 ustawy z dnia 11.08.2009 r. (BGBl. I str. 2723) jak również zgodnie z § 74 ustawy o postępowaniu administracyjnym, o doręczeniu, ustawy egzekucyjnej kraju Meklenburgii Pomorza Przedniego (Ustawa o krajowym postępowaniu administracyjnym – VwVfG M-V) w wersji obwieszczenia z dnia 26.02.2004 r. (GVOBl. M-V S. 106), ostatnio zmieniona przez artykuł 3 ustawy z dnia 10.07.2006 r. (GVOBl. M-V S. 527) Urząd Górniczy Stralsund wydaje na wniosek Nord Stream AG, Grafenauweg 2, 6304 Zug, Szwajcaria, następujące ustanowienie ustalenia planu: Plan ustanowiono na budowę i eksploatację rurociągu zaopatrzenia w gaz Nord Stream na odcinku niemieckiej strefy 12 sm (KP 1.170 do KP 1.220,8 lini trasy środkowej dwóch rurociągów) włącznie z obniżeniem terenu w okolicach Lubmina wraz z wynikającymi zmianami, uzupełnieniami, postanowieniami ubocznymi i zastrzeżeniami. Zgody dane ze strony VT podczas dyskusyjnego terminu są dla VT wiążące i będą częścią składową ustalenia planu. Projekt należy przeprowadzić stosownie do wymienionych dokumentów planowych, o ile nic innego nie wyniknie z postanowień ubocznych oraz z uzasadnienia dotyczącego niniejszego ustanowienia. A.1.1 Zawarte postanowienia Ustalenie planu zastępuje zgodnie z § 75 Abs. 1 VwVfG M-V, z wyjątkiem pozwolenia dotyczącego prawa wodnego według §§ 2, 3 und 7 ustawy o porządku bilansu wodnego (Ustawa dotycząca bilansu wodnego - WHG) i.d.F.d.B. z dnia 19.08.2002 r. (BGBl. I S. 3245), ostatnio zmieniona przez artykuł 8 ustawy z dnia 22.12.2008 r. (BGBl. I str. 2986) w powiązaniu z §§ 4, 5, 6, 8 i 32 ustawy o wodach kraju Meklenburgia Pomorze Przednie (LWaG) z dnia 30.11.1992 r. (GVOBl. M-V str. 669), ostatnio zmieniona przez artykuł 2 ustawy z dnia 09.02.2009 r. (GVOBl. M-V S. 238), wszystkie pozostałe wymagane w projekcie decyzje publiczno - prawne. Zawarte są w szczególności następujeące decyzje: A.1.1.1 Rozbudowa wód Ustalenie planu zgodnie z § 31 ustęp 2 zdanie 1 WHG w powiązaniu z § 68 LWaG M-V dla • Rozbudowy wód w ramach środków zastępczych E1 "Współudział w ramach rekultywacji środowiska przy Peenemünder Haken“ zgodnie z częścią C.3 w dokumentacji wnioskowej jak również w uzupełnieniu planu: konkretyzajca część C.3 według rodzaju, zakresu i celu jak również położenia w określony sposób. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich A.1.1.2 7 Pozwolenia policji rzecznej i morskiej Pozwolenia policji rzecznej i morskiej zgodnie z § 31 Abs. 1 Nr. 1 ustawy o wodach federalnych (WaStrG) w wersji obwieszczenia z dnia 23.05.2007 r. (BGBl. I S. 962, 1980), ostatnio zmienionej przez artykuł 2 ustawy z dnia 31.07.2009 r. (BGBl. I S. 2585) dla • zwożenie i stosowanie substancji w wodach terytorialnych, stosownie do zawartych danych znajdujących się w części B.1 w dokumentacji wnioskowej, rozdział 3.2 (miejsce zawiasowe) i w uzupełnieniu: konkretyzajca część C.3 (środki E1) i w postanowieniach ubocznych niniejszego ustanowienia ustalenia planu. Pozwolenia policji rzecznej i morskiej zgodnie z § 31 ustęp 2 WaStrG dla sporządzenia, zmian i eksploatacji instalacji w, ponad i poniżej federalnej drogi wodnej lub przy jej brzegach do budowy i eksploatacji rurociągu zaopatrzenia w gaz Nord Stream stosownie do zawartych w dokumentacji wnioskowej danych (w szczególności koordynacja położenia i położenia głębi) i do postanowień ubocznych niniejszego ustanowienia ustalenia planu. Pozwolenie policji morskiej zgodnie z § 57 Abs. 1 Nr. 1 regulaminu dróg żeglugowych (SeeSchStrO) w wersji obwieszczenia z dnia 22.10.1998 r. (BGBl. I str. 3209, 1999 I str. 193), ostanio zmienionrj przez artykuł 1 rozporządzenia z dnia 11.03.2009 r. (BGBl. I str. 507) dla transportu nietypowo dużych pojazdów stosownie do danych zawartych w dokumentacji wnioskowej i zgodnie z postanowieniami ubocznymi niniejszego ustalenia planu. A.1.1.3 Pozwolenia dotyczące prawa środowiskowego, wyjątki i zwolnienia Streszczone pozwolenie dotyczące prawa środowiskowego (§ 65b LNatG M-V): Pozwolenie na ingerencję w środowisko i krajobraz oraz zobowiązanie do przedsięwzięcia wyrównawczego i zastępczego zgodnie z § 15 ustęp 2 ustawy dotyczącej ochrony środowiska i krajobrazu w kraju Meklenburgia-Pomorze Przednie (krajowa ustawa o ochronie środowiska - LNatG M-V) w wersji obwieszczenia z dnia 22.10.2002 r. (GVOBl. MV 2003 str. 1), ostatnio zmieniona przez artykuł 3 ustawy z dnia 14.07.2006 r. (GVOBl. M-V str. 560), §§ 19, 20 ustawy o ochronie środowiska i pielęgnacji krajobrazu (federalna ustawa ochrony środowiska - BNatSchG) z dnia 25.03.2002 r. (BGBl. I str. 1193), ostatnio zmieniona przez artykuł 3 ustawy z dnia 22.12.2008 r. (BGBl. I str. 2986) i zgodnie z postanowieniami ubocznymi niniejszego ustalenia planu. Wyjątek zgodnie z § 20 ustęp 3 LNatG M-V zakazów dotyczących zniszczenia, uszkodzenia, zmiany charakterystycznego stanu lub innych znacznych lub długotrwałych pogorszeń chronionych biotopów zgodnie z § 20 ustęp. 1 LNatG M-V, które zostały opisane w dokumentacji wnioskowej części C.3 jak również w uzupełnieniu planu: konkretyzacja część C.3. Pozwolenie zgodnie z § 16a Abs. 1 Nr. 2 LNatG M-V dotyczące wykopywania i zasypywania w okolicach obniżenia terenu, w zakresie opisanym w dokumentacji wnioskowej część B.1, rozdział 3 i zgodnie z postanowieniami ubocznymi niniejszego ustalenia planu. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 8 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Wyjątek dotyczący prawnej ochrony gatunków zgodnie z § 43 Abs. 8 BNatSchG od zakazów z § 42 Abs. 1 BNatSchG dla gatunków wymienionych w dokumentacji wnioskowej część C.4: • skowronek borowy, gąsiorek, jarzębatka A.1.1.4 Pozwolenia dotyczące prawa ochrony zabytków Wymagane pozwolenie w celu usunięcia, zmiany zabytków, przeniesienia w inne miejsce lub zmiany dotychczasowego użytkowania względnie w celu przeprowadzenia działań w okolicach zabytków zgodnie z § 7 ustęp 1 ustawy o ochronie zabytków (DSchG M-V) w wersji obwieszczenia z dnia 06.01.1998 r. (GVOBl. M-V str. 12, 247), ostatnio zmieniona przez artykuł 9 ustawy z dnia 20.07.2006 r. (GVOBl. M-V str. 576). Zgodnie z § 7 Abs. 6 DSchG M-V projekt dopuszczony jest w porozumieniu z Krajowym Urzędem ds. kultury i ochrony zabytków M-V. Porozumienie zostało udzielone wraz z pismen z dnia 06.11.2009 r. A.1.1.5 Pozwolenia dotyczące prawa wodnego Pozwolenie na utworzenie budowli i instalacji budowlanych (wybrzeże i środki zastępcze E1) na rozlewiskach zgodnie z § 79 ustęp 3 LWaG M-V i z postanowieniami ubocznymi niniejszego ustalenia planu. Dopuszczenie wyjątku zakazu i ograniczeń użytkowania wybrzeżu (wybrzeże i środki zastępcze E1) zgodnie z § 87 Abs. 4 LWaG M-V i z postanowieniami ubocznymi niniejszego ustalenia planu. Decyzja o zgłoszeniu utworzenia instalacji budowlanych na wybrzeżu (wybrzeże i środki zastępcze E1) zgodnie z § 89 Abs.1 LWaG M-V i z postanowieniami ubocznymi niniejszego ustalenia planu. A.1.2 Zezwolenia dotyczące prawa wodnego Urząd ds. ustalenia planu decyduje zgodnie z § 14 ustęp 1 i 3 WHG w porozumieniu z odpowiedzialnymi za wody władzami o udzieleniu zgodnie z § 2 ustęp 1 WHG wymaganych zezwoleń urzędowych dotyczących korzystania zgodnie z § 3 WHG. Udziela się następujących zezwoleń dotyczących prawa wodnego: Zezwolenie zgodnie z §§ 7, 7a WHG w połączeniu z § 8 LWaG M-V dotyczące wywozu, wydobycia. przewozu i odprowadzenia wód gruntowych sposobem określonym w części B.1, rozdział 3.3.3.1.4. dotyczącym rodzaju, zakresu i celu, czasu jak również położenia i w postanowieniach ubocznych niniejszego ustalenia planu. Zezwolenie zgodnie z §§ 7, 7a WHG i.V.m. § 8 LWaG M-V dotyczące wprowadzenia i stosowania substancji w wodach terytorialnych (zakładanie rurociągów, składowanie materiału wykopanego, ponowne wypełnianie kanału rur i byłego miejsca wybierania osadu Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 9 w trakcie działań zastępczych E1) sposobem ustalonym w części B.1, rozdział 2, 3 i uzupełnieniu planu: konkretyzajca część C.3 dotycząca rodzaju, zakresu i celu, czasu jak również położenia i w postanowieniach ubocznym niniejszego ustalenia planu. Porozumienie Państwowego Urzędu ds. środowiska i przyrody w Ueckermünde zostało udzielone wraz z pismem z dnia 15.05.2009 r. A.1.3 Zastrzeżenia samodzielnego podejmowania decyzji A.1.3.1 O ile, wskutek projektu powstaną długotrwałe oddziaływania na środowisko lub osoby trzecie, których zakres i następstwa nie były w czasie decyzji jeszcze do przewidzenia, zastrzega się dodatkowe zarządzenie dotyczące działań i instalacji zapobiegających szkodom i / lub rekompensujące szkody. A.1.3.2 W przypadku, jeżeli ustalenie w postaci warunku zezwolenia, zawarte lub uzgodnione pomiędzy VT i osobami trzecimi poza postępowaniem zostanie anulowane lub nie dojdzie do skutku w związku z niniejszym postępowaniem, zastrzeżone są dalsze decyzje władz ustalenia planu. A.1.3.3 Jeżeli podane w niniejszym postanowieniu oferty porozumienia z odpowiedzialnymi urzędami, przedsiębiorstwami użyteczności publicznej, podmiotami ds. obciążenia budowlanego dróg, eksploatorami rurociągów lub prywatnymi osobami trzecimi nie doprowadzą do wzajemnego porozumienia, ostateczne decyzje podejmą władze ustalenia planu. A.1.3.4 O ile w późniejszym czasie wymagane będą dalsze nakłady lub uzupełnienia nakładów w celu utrzymania dróg wodnych w stanie wymaganym dla żeglugi lub w celu odparcia niebezpieczeństw dla zabezpieczenia i ułatwienia żeglugi, pozostaną one zastrzeżone. A.1.3.5 Zastrzega się końcową decyzję o tym czy rurociąg będzie mógł być położony na dnie morskim lub będzie musiał być zakopany od KP 1.193,4 do granicy strefy 12 sm (KP 1.170,4), odcinki budowy 1b lub 8 zgodnie z technicznym sprawozdaniem wyjaśniającym. VT jest zobowiązany do przedłożenia studium ryzyka najpóźniej do dwóch miesięcy po dostarczeniu postanowienia ustalenia planu, dopuszczające końcową decyzję. Jeżeli okaże się, że rurociąg musi zostać zakopany, VT musi niezwłocznie przedłożyć wymagany plan detaliczny (techniczny, stosowny do ochrony środowiska). Do czasu końcowych decyzji władzy ustalenia planu, rurociągu nie wolno instalować w wyżej wyznaczonych odcinkach budowy. A.1.4 Decyzje dotyczące zastrzeżeń Zastrzeżenia wniesione podczas postępowania oraz wnioski zostaną odrzucone, o ile nie zostały spełnione przez nakłady lub inne postanowienia uboczne w niniejszym postanowieniu, przez zmiany w planach oraz / i zgody podmiotu zamiaru lub o ile nie zostały wykonane w czasie trwania postępowania w inny sposób. Zu względu na poszczególne powody zwraca się uwagę na wykonanie w uzasadnieniu (patrz również rozdział B.4.10) niniejszego postanowienia. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 10 A.1.5 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Decyzja o kosztach Koszty (opłaty i wydatki) postępowania dotyczącego ustalenia planu ponosi wnioskodawca. Wysokość kosztów zostanie ustalona oddzielnie. A.2 Wykaz dokumentów planu Poniżej ustalony plan obejmuje następujące dokumenty. Zostaną one zmodyfikowane w nieznacznym stopniu przez zmiany i uzupełnienia, które wyznaczono w Tabela 2: festgestellt werden, modifiziert. Tabela 1: Wykaz dokumentów planu Dokument Część A.1 Część B.1 Rozdział Projekt i zezwolenie dla niemieckiego zakresu kompetencji 1 Wprowadzenie i zarys 2 Wnioskodawca i eksploator 3 Opis projektu Nord Stream 4 Podstawy prawne dla planu, sporządzenia i eksploatacji rurociągu Nord Stream 5 Wymagane zezwolenia i procedura udzielania zezwoleń 6 Podsumowanie kontrolowanych alternatywnych tras i alternatywnych realizacji budowlanych 7 Podsumowanie wyników ekspertyz dotyczących środowiska 8 Zarys załączników 180 / - Techniczne sprawozdanie wyjaśniające dla niemieckiego zakresu kompetencji 1 Wprowadzenie i cel 2 Opis instalacji rurociągów 3 Realizacja budowy 4 Eksploatacja wstępna, uruchomienie, eksploatacja i unieruchomienie 5 Bezpieczeństwo Wykazy Część B.2.1 Strony tekstu / plany Treść 346 / - Załącznik do technicznego sprawozdania wyjaśniającego (mapy i plany) Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Dokument Rozdział 1 2 -/1 Mapy pojedyńcze Przypłynięcie do portu i dry section -/1 2.2 Wysokości pokrywające - Greifswalder Bodden (Zalew Greifswaldzki) -/1 2.3 Wysokości pokrywające - mielizna przy zalewie -/1 2.4 Wysokości pokrywające od mielizny do głębokości wody -15 m -/1 2.5 Wysokości pokrywające - głębokość wody -15 m do granicy AWZ -/1 2.6 Profil rowu -/4 Plany specjalne 3.1 Grodza -/2 3.2 Instalacja budowy -/1 3.3 Krzyżowanie z innymi drogami morskimi -/1 3.4 Above Water Tie-in -/1 3.5 Alternatywa zyg-zag i tunel -/1 3.6 Trasa alternatywna Usedom (Uznam) -/1 3.7 Klasyfikacja podłoża -/1 3.8 Badania pod względem amunicji - / 12 Załącznik do technicznego sprawozdania wyjaśniającego (studium) 2.1 Studium pokrycia rur i objętość rowu 2.2 Studium alternatyw 2.2.1 31 / - Studium alternatyw przestrzennych 2.2.1.1 Opis i ocena alternatywy trasy 38 / - 2.2.1.2 Trasa alternatywna Usedom (on- und offshore) 245 / - 2.2.1.3 Opis i ocena drobnoprzestrzennej alternatywy trasy 24 / - 2.2.2 663/NordStream/04 Mapa przeglądowa terenu niemieckiego z przedstawieniem odcinków założenia rurociągu Strony tekstu / plany 2.1 3 Część B.2.2 Treść 11 Studium alternatyw technicznych Zalewie Greifswaldzkim Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 12 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Dokument Rozdział 2.2.2.1 Przypłynięcie do Zalewu Greifswaldzkiego, prosty tunel przy Thiessow 49 / - 2.2.2.2 Przypłynięcie do Zalewu Greifswaldzkiego, trasa zyg-zag 62 / - 2.2.2.3 Przypłynięcie do Zalewu Greifswaldzkiego, metoda float & sink 58 / - 2.3 Część C.1.1 Strony tekstu / plany Treść Studium emisji uzależnionych od budowy i eksploatacji 2.3.1 Ekspertyza pod względem dźwięku 37 / - 2.3.2 Ekspertyza o oczekiwanych wartościach emisji światła 53 / - 2.3.3 Oszacowanie emisji spalin i obciążenia powietrza 16 / - 2.3.4 Oddziaływanie na temperaturę otoczenia w niemieckim zakresie kompetencji (Podsumowanie powszechnie zrozumiałe) 8/- Studium nieszkodliwości dla środowiska (UVS) rurociągu Nord Stream od granicy wyłącznej niemieckiej strefy gospodarczej (AWZ) do punktu przypłynięcia 1 Podsumowanie powszechnie zrozumiałe, nie techniczne studium nieszkodliwości dla środowiska 2 Studium nieszkodliwości dla środowiska (UVS) rurociągu Nord Stream 2.1 Przyczyna, zadania, podstawy prawne 2.2 Postępowanie metodyczne 2.3 Opis projektu (§ 6 Abs. 3 Nr. 1 UVPG) 2.4 Czynniki oddziaływujące projektu 2.5 Możliwości rozwiązań kontrolowane w innym miejscu 2.6 Metody i ramy badań 2.7 Planowanie urzędowe i wytyczne jak również inne użytkowanie badanego terytorium 2.8 Opis i ocena środowiska i jego części składowych (§6 Abs. 3 Nr. 4 UVPG) 2.9 Ustalanie, opisywanie i wycenianie oddziaływania projektu na środowisko (§ 6 Abs. 3 Nr. 3 UVPG) 2.10 Wskazówki dotyczące oddziaływań sumowania z innymi zamierzeniami Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 48 / - 1.046 / - 663/NordStream/04 13 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Dokument Rozdział Treść 2.11 Porównanie i ocena wariantów 2.12 Opis możliwych środków unikających i zmniejszających (§ 6 Abs. 3 Nr. 2 UVPG) jak również propozycje monitoringowe 2.13 Wskazówki dotyczące możliwości wyrównania i zastąpienia ingerencji 2.14 Wskazówki dotyczące problemów, które wystąpiły w zestawieniu dokumentów 2.15 Wykaz lektury i źródeł Strony tekstu / plany Słowniczek i wykaz skrótów Część C.1.2 Załącznik do studium nieszkodliwości dla środowiska (UVS) rurociągu Nord Stream 1 Mapy nieszkodliwości dla środowiska 1.1 Użytkowanie morskie i infrastruktura -/3 1.2 Międzynarodowe tereny chronione -/3 1.3 Narodowe tereny chronione -/3 1.4 Rodzaje morskich biotopów -/7 1.5 Rodzaje biotopów i użytkowania - lądowa trasa w zakresie przypłynięcia w okolicach Lubmina -/1 1.6 Rodzaje biotopów i użytkowania - lądowa trasa w Usedom -/2 1.7 Osady na powierzchni po badaniach SideScan-Sonar -/7 1.8 Strefy oddziaływania wzdłuż trasy rurociągu jako podstawa oceny konfliktów związanych z projektem jak również detaliczne dane dotyczące kilometryzacji -/5 2 663/NordStream/04 Załącznik do stiudium nieszkodliwości dla środowiska 2.1 Wyciąg z mapy V "Istotny zakres dotyczący zabezpieczenia i rozwoju funkcji ekologicznych" ekspertyzy programu krajobrazu M-V -/1 2.2 Zarys tabelaryczny do uzupełniających analiz ocen chronionego podłoża dla terenów wiejskich 3/- 2.3 Opis hydrograficzny 34 / - Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 14 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Dokument Część C.2 Rozdział Strony tekstu / plany Treść 2.4 Wybrane parametry hydrograficznochemiczne właściwości wody w akwenach rozważanego terenu 3/- 2.5 Zasoby regularnie występujących gatunków ptaków na terenach zielonych przy lokalizacji planowanej elektrowni 5/- 2.6 Podstawy oceny emisji hałasu 5/- 2.7 Dane dotyczące zmian morfologicznych i sedymentologicznych w miejscach składowych przez przełożenie urobku wydobytego jak również wskazówki dotyczące oddziaływania na bentos 6/- 2.8 Oddziaływania przez zwiększone zmętnienie, powtórne zawieszenie i sedymentację przy podwodnych pogłębianiach, pług rowu i składowanie 14 / - 2.9 Wizualizacja oddziaływań dużych statków na podstawie zdjęć promu płynącego pomiędzy Saßnitz iTrelleborg 4/- 2.10 Obserwacja komercjalnego rybołówstwa 14 / - 2.11 Geologiczny przekrój wzdłuż trasy -/1 2.12 Analiza obciążenia osadowego dla ruruciągu Nord Stream od niemieckiej granicy AWZ do agradacji przy Lubminie 54 / - 2.13 Fachowe ekspertyzy dotyczące gniazdujące ptactwo - połączenie lądowe Lubmin dla rurociągu gazowego Nord Stream 27 / - 2.14 Oszacowanie powierzchni zmącenia przy pracach wydobywczych w Zalewie Greifswaldzkim 35 / - 2.15 Wyniki prób abiotycznych paramentrów podczas badania bentos 8/- 2.16 Dokumentacja ilustracyjna badań wideo 25 / - FFH-Badanie nieszkodliwości (FFH-VU) zgodnie z § 18 LNatG M-V, § 34 ustęp 1 BNatSchG w związku z art. 6 (3) wytycznych FFH, dotyczących projektu: rurociąg Nord Stream od granicy niemieckiej wyłącznej strefy gospodarczej (AWZ) do punktu agradacji 1 Przyczyna i zadania jak również podstawy prawne i fachowe 2 Opis projektu i oddziaływania specyficzne dla projektu 3 Metodyka i badania nieszkodliwości Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 690 / - 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Dokument Rozdział Treść 4 Przedstawienie terenu badanego łącznie z dokładnie badanym obszarem 5 Określenie istotnych europejskich terenów chronionych, dla których dokonane zostaną badania nieszkodliwości 6 Istotne projekty w celu przedstawienia i oceny efektów sumowania względnie synergii 7 Analiza i ocena oddziaływań związanych z projektem na tereny Natura-2000 strefy 12 sm jak również na lądowy korytarz agradacji 8 Analiza i ocena oddziaływań związanych z projektem na tereny Natura-2000 strefy AWZ 9 Podsumowanie dokumentacji badań nieszkodliwości FFH 10 Wykaz lektury i źródeł jak również zastosowane ustawy i wytyczne 11 Słownik i wykaz skrótów Załącznik Krótki opis istotnych projektów dla 1 oddziaływań sumowania 15 Strony tekstu / plany 143 / - Załącznik Mapy 2 Część C.3 663/NordStream/04 1 Międzynarodowe tereny chronione -/3 2 Rodzaje biotopów FFH wzdłuż wodnej trasy rurociągu -/3 3 Rodzaje biotopów FFH w zakresie agradacji w Lubminie - stan i konflikt -/1 4 Gniazdujące ptactwo w zakresie agradacji w lokalizacji Lubmin -/1 5 Migrujące ptactwo w zakresie agradacji w lokalizacji Lubmin -/1 6 Istotne projekty w celu przedstawienia i oeceny oddziaływań sumowania -/3 Plan towarzyszący dotyczący ochrony krajobrazu (LBP) w projekcie rurociągu Nord Stream w strefie 12 sm i w zakresie agradacji 1 Przyczyna, zadania, podstawy prawne 2 Postępowanie metodyczne 3 Opis i czynniki oddziaływujące projektu 4 Teren poddany badaniom 279 / - Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 16 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Dokument Rozdział Strony tekstu / plany Treść 5 Tereny chronione (ochrona środowiska i gatunków) 6 Zaszeregowanie obszarów środowiska na terenach projektu 7 Stan i ocena gospodarki przyrody i krajobrazu 8 Analiza i ocena konfliktu 9 Kompensacja ingerencji 10 Biotopy chronione ustawowo 11 Podsumowanie przedstawienia środków ochrony krajobrazu jak również środki zmniejszające i unikające konflikty 12 Podsumowanie planu towarzyszącego dotyczącego ochrony krajobrazu 13 Wykaz lektur i źródeł jak również zastosowane ustawy i wytyczne Załącznik Mapy Część C.4 1 Rodzaje biotopów i konflikt (schematyczny ) ze strony wodnej -/4 2 Rodzaje biotopów i konflikt - zakres agradacji -/1 3 Zarys zaproponowanych środków kompensacyjnych -/1 4 Ustawowe roszczenia dotyczące chronionych biotopów - ze strony wodnej - / 10 5 Ustawowe roszczenia dotyczące chronionych biotopów - zakres agradacji -/1 Specjalna kontrola pod względem prawnej ochrony gatunków (saP) dotyczące projektu: „Nord Stream Pipeline - od granicy niemieckiej wyłącznej strefy gospodarczej (AWZ) do punktu agradacji" 1 Przyczyna, zadanie, podstawy prawne kontrolowanych gatunków 2 Podstawy danych 3 Metoda kontroli 4 Rośliny 5 Zwierzęta 6 Działania Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 342 / - 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Dokument Rozdział Treść 7 Wnioski 8 Wykaz skrótów 9 Wykaz lektur i źródeł Załącznik 663/NordStream/04 17 Strony tekstu / plany 2/ Załącznik z mapami: Biotopy zwierząt w lokalizacji Lubmin -/1 Powiadomione przejęcie dokumentów dotycząych projektu rurociągu gazu ziemnego OPAL 86 / - Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 18 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Tabela 1: Dokumentacja dotycząca badań nieszkodliwości środowiska Nord Stream dla konsultacji zgodnie z porozumieniem ESPOO (wersja w języku niemieckim) Dokument Tom I Rozdział Strony tekstu / plany Przegląd dokumentów 1 Podsumowanie nietechniczne 2 Arkusz z istotnymi zagadnieniami 3 Tom II Treść 47 / - Działania korekcyjne dnia dnie morza i przy stosowaniu kotwicy 61 / - Bezpieczeństwo morza 34 / - Amunicja: konwencjonalna i chemiczna 78 / - Ryby i rybołówstwo 50 / - Natura 2000 42 / - Morskie dziedzictwo kulturowe 47 / - Podsumowanie narodowe UVP Rosja 75 / - Finlandia 38 / - Szwecja 39 / - Dania 48 / - Niemcy 54 / - 4 Wykaz skrótów i defnicje 13 / - 1 Wprowadzenie i wskazówki 2 Informacje dotyczące Nord Stream 3 Normy prawne i konsultacje publiczne 4 Opis projektu 5 Ocena ryzyka 6 Alternatywy 7 Metodyka i badania nieszkodliwości dla środowiska 8 Analiza środowiskowa i socjoekonomiczna przestrzeni Rodział 1-8 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 893 / - 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Dokument Tom III Tom IV 663/NordStream/04 Rozdział Treść 19 Strony tekstu / plany Rodział 9-13 9 Badanie nieszkodliwości dla środowiska i działania pomniejszające 10 Natura 2000 11 Oddziaływania przekrające granice 12 Zaangażowanie do spraw środowiska i monitoring 13 Braki i niepewności PR Opis projektu -/5 AL Opis i alternatywy -/4 PA Tereny chronione -/5 MI Poligony -/1 IN Istniejący i planowany przemysł offshore -/3 MU Amunicja chemiczna i konwencjonalna -/4 ME Meteorologia -/3 BA Batymetria i hydrografia -/4 WA Jakość wody - / 15 GE Geologia i osad powierzchni - / 21 CL Zmiana klimatu -/4 MO Matematyczne ukształtowanie - / 38 PE Środowisko pelagiczne -/3 BE Środowisko bentosowe - / 21 FI Ryby -/3 MA Ssaki morskie -/5 BI Ptactwo -/4 FC Rybołóstwo - / 18 SH Komunikacja morska -/8 TO Turystyka i zajęcia w czasie wolnym -/1 876 / - Atlas Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 20 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Dokument Rozdział CU Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. Treść Dziedzictwo kulturowe Strony tekstu / plany -/4 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 21 Następujące dodatki i zmiany przedłożone przez podmiot zamierzenia są przedmiotem ustalenia planu i zmieniają dokumenty wyjściowe. Noszą one następujące określenia: Tabela 2: Dodatki do planu, zmiany planu Dokument Rozdział Treść Strony tekstu / plany Tom uzupełniający: konkretyzacje Część A.1 - - Część B.1 Konkretyzacja planów dotycząca stabilnego ponownego wypełnienia rowu w zakresie mielizny Część B.2.1 - Część B.2.2 Analiza wariantów położenia i zakopania w zakresie od KP 1.139 do KP 1.193 30 / - Ekspertyza teczniczna odgłosów planowanej budowy rurociągu offshore w Morzu Bałtyckim 27 / - Stanowisko wstrząsów dotyczące planowanej budowy rurociągu offshore w Morzu Bałtyckim 10 / - Stabilność położenia rurociągu w Morzu Bałtyckim w zakresie mielizny 15 / - - Część C.1 - 663/NordStream/04 9/- - Część C.2 Dane FFH-VU dotyczące charakterystycznych gatunków w różnorakich biotopach 24 / - Wyjaśnienie FFH-VU stopniowego wpływu na funkcje 8/- Rezerwat ptactwa FFH-VU EU „Peenestrom i Achterwasser“ 19 / - Krótkie sprawozdanie FFH-VU dotyczące projektu badań makrofitów w zakresie brzegu progu zalewu 12 / - Część C.3 Towarzyszączy plan dotyczący ochrony krajobrazu (LBP) konkretyzacje uzupełniające 72 / - Rekultywacja środowiska części powierzchni przy Peenemünder Haken 153 / 5 Ogólne badania wstępne pojedyńczego przypadku zgodnie z § 3c UVPG w związku z § ustęp 1 LUVPG dla projektu rekultywacji środowiska części powierzchni przy Peenemünder Haken 99 / 5 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 22 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Dokument Rozdział CzęśćC.4 A.3 Strony tekstu / plany Treść Rekultywacja środowiska FFH-VU dla części powierzchni przy Peenemünder Haken 213 / - Rekultywacja środowiska saP dla części powierzchni przy Peenemünder Haken 265 / - Działania dotyczące ochrony krajobrazu dla zakresu agradacji 61 / - Utworzenie specyficznych struktur habitatu dla fok szarych na południowym przylądku wyspy Ruden 75 / - Sprawozdanie z wyników dotyczących poszukiwania kwatery przez nietoperze w zakresie agradacji 1/- - - Część D.1 Wykaz parcel 11 / 3 Postanowienia uboczne Ustalenie planu ustalone zostało z następującymi postanowieniami ubocznymi: A.3.1 Żegluga A.3.1.1 VT musi wyznaczyć osobę odpowiedzialną za położenie rurociągów, u której należy zapewnić stałą osiągalność (24 h). Przy wyznaczeniu kilku osób, należy rozróżnić ich zakres funkcji i / lub zakres czasowy. Poza tym VT musi wyznaczyć osoby zamówione do fazy budowy i eksploatacji po raz pierwszy na 2 tygdonie przed położeniem rurociągu i natychmiast informować w formie pisemnej o zmianach i uzupełnieniach. Jeżeli upoważnienie do realizacji opcji niniejszego postanowienia ustalenia planu zostanie przekazane pod względem czynności prawnej osobie trzeciej, należy natychmiast poinformować o tym urząd zezwalający jak również wskazać nowe odpowiedzialne osoby. Do czasu wpływu niniejszego oświadczenia upoważnia się i zobowiązuje dotychczasowego posiadacza prawa. A.3.1.2 Wyznaczona osoba odpowiedzialna musi zapewnić natychmiastowe i całkowite spełnienie uregulowanych zobowiązań dotyczących wyposażenia, zachowania i zameldowania. A.3.1.3 Punktualnie, najpóźniej jednak na dwa miesiące przed rozpoczęciem prac budowlanych ze strony wodnej należy przekazać Urzędowi Górniczemu w Stralsundzie i Urzędowi Żeglugi w Stralsundzie (WSA) plan przebiegu budowy, zawierający konkretne i zobowiązujące dane dotyczące następujących punktów: Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 23 • Plan czasu trwania budowy przy podaniu planowanego czasu, okresu trwania jak również odpowiednich pozycji roboczych, • Nazwę, oznakowanie i narodowość statku kładzącego rurociąg jak również poszczególne stosowane pojazdy i urządzenia robocze. • Nazwiska, adresy jak również możliwości kontaktu telefonicznego wyznaczonych osób odpowiedzialnych za fazę budowy zgodnie z A.3.1.1. Przy wyznaczeniu kilku osób, należy rozróżnić ich zakres funkcji i / lub zakres czasowy. A.3.1.4 O rozpoczęciu prac budowlanych należy poinformować najpóźniej 4 tygodnie przed rozpoczęciem WSA / BSH, aby w odpowiednim czasie można było poinformować żeglarzy w BfS / NfS. A.3.1.5 Punktualnie, najpóźniej jednak dwa miesiące przed rozpoczęciem prac budowlanych ze strony morza o planowanych pracach należy poinformować rybaków i związki rybackie operujące w dotkniętych regionach. A.3.1.6 Stosowane pojazdy lub urządzenia pływające, zgodnie z przepisami żeglugi morskiej i z regulaminem dotyczącym zapobiegania kolizji, muszą oddawać przepisowe sygnały. Poza tym pojazdy te i urządzenia należy wyposażyć w radiotelefonię UKF lub równowartościowe wyposażenie techniczne. Rozpoczęcie prac w zakresie niemieckiej strefy 12 sm, każdą przerwę oraz wznowienie prac jak również zakończenie prac należy zgłosić w WSA, w centrali ruchu drogowego w Warnemünde, w Wogast Trafic przez kanał UKF 09 lub pod numerem telefonicznym 0381/20671841 względnie w Stralsund Traffic przez kanał UKF 73 lub pod numerem telefonicznym 03831/249843 i w Morskiej Służbie Ostrzegawczej w Emden. A.3.1.7 Zabezpieczenie ruchu drogowego przeprowadza VT własnymi pojazdami, które znajdują się stale na miejscu i które permanentnie przeprowadzają obserwację ruchu żeglugowego (optycznie i za pomocą radaru / AIS). A.3.1.8 Pojazdy stosowane do zabezpieczania ruchu drogowego muszą sprostać następującym wymaganiom: • obsadzenie odpowiednim nautycznym personelem (nautyczny właściciel patentu zgodnie z STCW 95, reguła II/2) • wyposażenie w minimum dwa przełączane radiotelefony UKF, w jeden radiotelefon dla fali pośrednich lub równowarte urządzenie oraz dwa radary, z których minimum jeden musi wyposażony być w funkcję ARPA • funkcjonalność urządzeń należy udowodnić przez dokumentację przeglądu technicznego (nie starszą niż 12 miesięcy), wykonanego przez serwis uznany przez Federalny Urząd ds. Żeglugi i Hydrografii • wyposażenie w AIS: Przedstawienie sygnałów AIS musi następować ze stronu pokładu na podstawie elektronicznej mapy morskiej w połączeniu z radarowym wskaźnikiem • wyposażenie z dopuszczonym transponderem radarowym (pasmo częstotliwości x i pasmo częstotliwości s) 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 24 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich A.3.1.9 Podczas prac należy zapewnić na wszystkich pojazdach stałą gotowość słuchową na kanale UKF 16, kanale DSC 70 i na międzynarodowych częstotliwościach awaryjnych 2.187m5 kHz. A.3.1.10 Na przepisowych częstotliwościach międzynarodowych należy wyświetlić meldunki bezpieczeństwa (zawartość: pozycja i kurs jednostki przeładującej, wymagana bezpieczna odległość, zakłócenia, szczególne wydarzenia, itd. ): • Przy zbliżeniu innych pojazdów do jednostki przeładującej / budowy na mniej niż 3 sm, jeżeli na ich kursie nie jest wykluczone niebezpieczne zbliżenie. • W innych przypadkach, jeżeli przy odpowiedniej ocenie widoczna jest potrzeba. A.3.1.11 Przy niebezpiecznych zbliżeniach innych pojazdów względnie jeżeli odpowiednia ocena sytuacji tego wymaga, należy przeprowadzić dalsze działania zabezpieczające ruch drogowy. O ile jest to konieczne, należy zwrócić się docelowo do pojedyńczych uczestników ruchu drogowego i zwrócić uwagę na bezpieczne możliwości przejazdu. O ile jest to konieczne, należy sygnalizować latarką Morse'a literę Morse'a "U" i / lub wystrzelić białe sygnały świetlne jak również podejmować kroki przy starannym uwzględnieniu danych okoliczności i warunków, które konieczne są zgodnie z obyczajami żeglarskimi do zapobiegania bezpośredniego niebezpieczeństwa. Należy natychmiast poinformować centrale ruchu o przeprowadzeniu takich kroków. A.3.1.12 Przeładowanie należy dokumentować przy pomocy przyjęciu danych DGPS. A.3.1.13 Codziennie o godzinie 06:00 UTC jak również natychmiast przy szczególnych wydarzeniach należy złożyć pisemne sprawozdanie z sytuacji o następującej treści: • Nazwa i oznakowanie uczestniczących pojazdów roboczych, aktualna pozycja, przewidywana trasa w następnych 24 godzin, względnie • Nazwa i oznakowanie uczestniczących pojazdów roboczych, aktualna pozycja, rodzaj szczególnego wydarzenia (awarie, opóźnienia, wypadki itd.) Aktualne faktyczne długości i pozycje położonych rur należy codziennie zgłaszać w WSA podczas prac, podając geograficzne koordynaty (world geodetic system 1984; WGS 84). A.3.1.14 Szkody na oznakowaniach lub instalacjach żeglarskich lub wszystkie pozostałe wydarzenia, które związane są w pracami należy natychmiast zgłaszać w centrali ruchu Warnemünde i w Morskiej Służbie Ostrzegawczej w Emden. A.3.1.15 Jeżeli bezpieczeństwo i możliwość żeglugi zagrażane i ograniczane będzie przez części pływające na powierzchni lub w strumieniu wody względnie znajdujące się na dnie morze (np. pławy kotwicze, urządzenia robocze, materiały itd.) podlegające odpowiedzialności VT, wyznaczona osoba odpowiedzialna za tą fazę budowy musi natychmiat podjąć kroki do lokacji i wydobycia / usunięcia tych przedmiotów. Należy prowadzić dokumentację usunięcia w celu przestawienia w WSA. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 25 Jeżeli wydobycie nie jest możliwe, przedmioty te należy prowizorycznie oznakować. Należy natychmiast poinformować Morskie Centrum w Cuxhaven i WSA podając godzinę i koordynaty geograficzne (WGS 84). A.3.1.16 Należy zapobiec każdemu zanieczyszczeniu morza przez olej lub inne substancje, które mogą prowadzić do szkodliwych zmian fizykalnych, chemicznych lub biologicznych wody morskiej. W szczególności nie wolno odprowadzać pozostałości po oleju z instalacji maszynowych, opakowań lub śmieci do wody. Jeżeli dojdzie do zanieczyszczenia, należy natychmiast zgłosić to w Morskim Centrum w Cuxhaven oraz WSA. A.3.1.17 Należy uważać, aby urządzenia robocze, cumy lub innye przedmioty nie dostały się do morza i nie wolno pozostawiać ich na dnie morskim. Po zakończeniu zakładania rurociągu VT musi przedstawić w Urzędzie morskim i żeglugi w Stralsundzie dowód o czystości dna morskiego w zakresie budowy przy pomocy odpowiednich kroków (np. film wideo / ujęcia Side Scan Sonar). A.3.1.18 Przedmioty ujawnione podczas prac rurociągowych (sieci, resztki ładunków itd.) należy udokumentować. Dokumentację należy przedłożyć po zakończeniu prac w WSA. Jeżeli okaże się, że znaleziony objekt mógłby stanowić zagrożenie, należy natychmiast zgłosić to w Morskim Centrum w Cuxhaven i w WSA. A.3.1.19 Wraz ze zgłoszeniem uruchomienia należy przekazać dokumentację stanu w 5-ciu egzemplarzach. Z planów musi wynikać faktyczne położenie geograficzne rurociągu (kilometrowanie) z danymi dotyczącymi pozycji punktów przegięcia trasy w WGS 84, głębokość położenia, wszystkie z ewentualnymi konstrukcjami założone instalacje budowlane łącznie skrzyżowania wielopoziomowego z ostatecznymi koordynatami. W przynależnej tabeli należy podać głębokość położenia, w odniesieniu do HN. Głębokość położenia należy udowodnić albo z namierzeniem głębości wykopu przed położeniem rurociągu, górnej krawędzi rurociągu po położeniu i w korycie po zakończeniu działań, albo w inny odpowiedni sposób. Wszystkie koordynaty trasy należy dołączyć do planów stanu zgodnie z systemem Gauss-Krüger 42/83; odniesienie do wysokości SKN = HN -0,14 m. Koordynaty, zarówno w WGS 84 jak i w systemie G-K należy zapisać w formie cyfrowej na elektronicznych nośnikach danych (format ASCII) i dołączyć do planów stanu. A.3.1.20 Podczas pierwszych 4 lat eksploatacji rurociągu tranzytowego należy kontrolować corocznie wysokość pokrycia, stan zewnętrzny i pozycję geograficzną rurociągu i wykazać w Urzędzie Górniczym w Stralsundzie i w WSA. Krytyczne punkty pod względem położenia rurociągu należy kontrolować na zlecenie Urzędu Górniczego wielokrotnie w przeciągu jednego roku. Postępowanie dotyczące lokacji przewidziane do zastosowania musi odpowiadać najnowszemu stanu techniki i należy ustalić je w porozumieniu z WSA. Odpowiednie koordynaty i wyniki pomiaru należy przekazać w formie cyfrowej. Raport stanu, przedłożony corocznie w celu dokumentacji kontroli zostanie opracowany podczas corocznej konferencji z VT, Urzędem Górniczym w Stralsundzie i BSH. Rodzaj i zakres wymaganych działań monitujących 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 26 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich zostanie ustalony w odniesieniu do pojedyńczych przypadków na następujące lata na podstawie uzyskanych wyników. A.3.1.21 Wyniki określonych testów należy przedłożyć w formie pisemnej w Urzędzie Górniczym w Stralsundzie i w WSA najpóźniej 8 miesięcy po przyjęciu i na nośnikach danych z geograficznymi koordynatami w WSG 84 i poszczególnymi punktami kilometrów. A.3.1.22 Jeżeli poza ustalonymi interwałami kontrolnymi stwierdzi się, że w instalacji lub w jej okolicach doszło do zmian (uszkodzenie, położenie, itd.). które mogłyby mieć następstwa na bezpieczeństwo i możliwość ruchu, należy i w takim przypadku natychmiast poinformować o tym WSA. A.3.1.23 W przypadku powstawania tzw. "krytycznych Freespans", VT w porozumieniu z WSA musi przeprowadzić odpowiednie kroki w celu przywrócenia zgodnego obowiązującego stanu / nałożonego w zakresie dotkniętego odcinka rurociągu. A.3.1.24 Jeżeli przy eksploatacji instalacji zostaną spowodowane podmywania, spłycenia lub podobne utrudnienia dróg wodnych, tak musi eksploator względnie właściciel usunąć je na życzenie WSA. A.3.1.25 Zewnętrzne prace konserwacyjne i naprawcze mogą zostać przeprowadzone jedynie po ówczesnej zgodzie z Urzędem Górniczym w Stralsundzie i WSA. Należy wskazać i uzgodnić je w formie pisemnej w odpowiednim czasie, najpóźniej jednak 2 tygodnie przed przeprowadzeniem napraw. Dalej idące zarządzenia ze strony urzędów zezwalających w celu urządzenia ewentualnej stacjonarnej budowy pozostają stanowczo zastrzeżone. A.3.1.26 Powrotne zasypanie podłoża po założeniu rurociągu w rowie następuje w ten sposób, aby ponownie utworzyć morfologię w ramach tolerancji uwarunkowanej procedurą. A.3.1.27 Zur Ergänzung der strom- und schifffahrtspolizeilichen Genehmigung gemäß § 31 Abs. 1 Nr. 1 WaStrG sowie der schifffahrtspolizeilichen Genehmigung gemäß § 57 Abs. 1 Nr. 1 SeeSchStrO sind gegenüber dem WSA sechs Wochen vor Einsatz die Angaben und technischen Daten der konkret einzusetzenden Fahrzeuge schriftlich mitzuteilen. A.3.1.28 Przy realizacji działania E 1 należy upewnić się, czy w zakresie byłego morskiego miejsca podejmowania piasku namół ilasty nie dryfuje w przygraniczny tor wodny. W ramach planu wykonawczego (patrz również A.3.4.10, A.3.6.4) należy przeprowadzić ocenę gruntu budowlanego zgodnie z instrukcją działania dotyczącą obchodzenia się w urobkiem w zakresie wybrzeża (HABAK-WSV) i zgodnie z komisją krajów federacji i krajów związkowych ds. urobku wybrzeża (BLABAK), należy wymienić ilość namołu. Po zakończeniu działań, VT musi • namierzyć byłe miejsce wydobywania piasku do granicznego toru wodnego i przekazać plan namiarów WSA w formie pisemnej na papierze (3-krotnie) i w formie cyfrowej (format DXF), Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich • 27 poinformować WSA o faktycznie spłukanej ilości podłoża. A.3.2 Ochrona imisji podczas budowy A.3.2.1 W znaczących miejscach imisji w zakresie oddziaływania budowy należy dotrzymać podczas budowy wartości imisji zawarte w "Ogólnych przepisach administracyjnych w celu ochrony przed hałasem budowlanym" (Imisja hałasu - AVV hałas spowodowany budową) z dnia 19.08.1970 r. (Dodatek do BAnz. nr.160 z dnia 01.09.1970 r.). A.3.2.2 Należy zastosować wskazania z 32 rozporządzenia dotyczącego przeprowadzenia federalnej ustawy o imisji (Rozporządzenie o ochronie przed hałasem spowodowanym maszynami 32. BImSchV) z dnia 29.08.2002 r. (BGBl. I str. 3478), ostatnio zmieniona przez artykuł 6 ustęp 5 zarządzenia z dnia 06.03.2007 r. (BGBl. I S. 261). A.3.2.3 Przy zastosowaniu metody budowy wytwarzającej wstrząsy (np. prace przy wbijaniu) należy przestrzegać wymogów DIN 4150 część 2 (Wstrząsy w budownictwie; Oddziaływania na ludzi w budynkach - czerwiec 1999). A.3.2.4 Przy przydzielaniu prac budowlanych wykonawca zobowiązany jest do dotrzymania istniejących przepisów dotyczących ochrony przed hałasem przez VT. A.3.2.5 Drogi i ulice robocze ze strony lądu należy umocować przy uwzględnieniu przewidzianego obciążenia. Emisje kurzu powstałe wskutek budowy, przejazdy lub warunki pogodowe należy zminimalizować lub ich unikać przez podjęcie odpowiednich kroków jak nawilżanie, czyszczenie lub umocowanie. A.3.2.6 W ramach prowadzenia budowy należy dotrzymać poziom hałasu podany w ekspertyzach dotyczących hałasu z dnia 20.04.2009 r. i 25.09.2009 r. i zrealizować w udowodniony sposób strategię ochrony przed hałasem. A.3.2.7 Realizację przewidzianych w strategiach minimalizacjii hałasu prognoz emisji hałasu należy kontrolować przez uznane miejsce w ramach ekologicznego monitoringu budowy / nadzoru. Protokoły kontroli należy przekazać Urzędowi Górniczemu w Stralsundzie. A.3.2.8 W ramach prowadzenia budowy należy kontrolować podjęte ustalenia przez rzeczoznawcę pod względem technicznym w celu dotrzymania wartości imisji z tabeli 2 zasad wstrząsów LAI dla obszaru GE (nocą) z ubijaniem wibracyjnym w wypowiedzi dotyczących wstrząsów z dnia 26.08.2009 r. Protokoły kontroli należy przekazać Urzędowi Górniczemu w Stralsundzie. ,. A.3.3 Ochrona zabytków A.3.3.1 Dla obydwóch miejsc, w którym znajduje się wrak na obszarze blokady statku z 1715 r. (Morze Bałtyckie VII, Mönchgut, Fpl.67) w sąsiedztwie do już wydobytego wraku, należy przed rozpoczęciem prac położeniowych 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 28 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich przeprowadzić dokumentację stanu i podczas prac rurociągowych dbać o nienaruszenie tych zabytków. Przy pracach rurociągowych należy utrzymać wystarczającą odległość bezpieczeństwa do miejca znalezienia, ustalonego przy pracach prospekcyjnych (koordynaty centrum: 14°03.128' Ost / 54°36.846' północ). A.3.3.2 Dla zabytków podłoża odkrytych dopiero podczas prac budowlanych, obowiązują postanowienia z § 11 DSchG M-V. W tym przypadku należy natychmiast poinformować o tym Urząd Krajowy ds. Kultury i Ochrony Zabytków. Znalezisko oraz miejsce znalezienia należy utrzymać w niezmienionym stanie do czasu przybycia współpracownika lub pełnomocnika Urzędu Krajowego. Zobowiązanie to wygasza z reguły 5 dni po nadejściu zawiadomienia, jednakże możliwe jest przedłużenie terminu przez Urząd Górniczy w Stralsundzie dla profesjonalnego możliwego badania na zlecenie, w porozumieniu z niższym Urzędem ds. Ochrony Zabytków (§ 11 ustęp 3 DSchG M-V). A.3.3.3 Dokumentację planowania realizacji działań zastępczych E 1 należy uzgodnić w Krajowym Urzędzie ds. Kultury i Ochrony Zabytków w wyznaczonym terminie i przedłożyć w Urzędzie Górniczym w celu kontroli i oddania do użytku. A.3.4 Używanie wód A.3.4.1 Początek i koniec działań budowlanych (prace koparki i i prace przy miejscach składowych, zakładanie instalacji budowlanych) należy uprzednio przekazać w formie pisemnej Urzędowi Górniczemu w Stralsundzie i StAUN w Ueckermünde, jako niższym urzędom morskim (UWB). A.3.4.2 Należy upewnić się, że wykopany materiał z przeciętną zawartością organicznych substancji > 3 % zostanie wywieziony na ląd zgodnie z przepisowym usuwaniem odpadów i zużytkowaniem. Składanie tego materiału w morzu nie jest dozwolone. A.3.4.3 Urzędowi Górniczemu w Stralsundzie i StAUN w Ueckermünde należy przed instalacją zgłosić pochodzenie wymaganego dla wypełnienia rowu ewentualnie materiału obcego. Materiał obcy nie może zawierać szkodliwych substancji, to znaczy musi być dostosowany do bezograniczonej instalacji odpowiednio do LAGA 20 i wykazać zawartość substancji szkodliwych poniżej wartości wskazanej RW I w HABAJK-WSV, jak również musi być porównywalny do uprzednio wydobytego materiału w strukturze / właściwościach warstwy wierzchniej rowu rurociągu, chyba że podłoża stabilizacji erozyjnej warstwy wierzchniej rurociągu wymagają w zakresie brzegu progu zalewu innych właściwości. A.3.4.4 Po zakończeniu działań budowlanch w Urzędzie Górniczym w Stralsundzei i w UWB należy przedłożyć bilans mas, zawierający następujące dane minimalne: ilość całego przypadającego urobku jak również ilość składanego i ponownie wbudowanego materiału wykopanego oraz pozostałe masy podłoża w miejscu składania. A.3.4.5 Przed rozpoczęciem działań utrzymujących wodę w ramach działań budowlanych na terenach lądowych należy wskazać UWB okres czasu koniecznego utrzymania wody, przewidywalną ilość wydobytych i odprowadzanych wód gruntowych w m³/d i Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 29 m³/a oraz miejsce przetrzymywania przypadających wód gruntowych (odprowadzenie do rowu, zalewu Greifswaldzkiego lub wód gruntowych). Planowane działania utrzymywania wód należy przeprowadzić przez odpowiednie zakłady fachowe zgodnie z ogólnie uznanymi regułami techniki. Działania utrzymujące wody należy ograniczyć do koniecznie niezbędnego zakresu. A.3.4.6 W zakresie działań utrzymujących wody należy podjąć niezbędne kroki w celu zabezpieczenia dowodów na budynkach i infrastrukturalnych instytucji. A.3.4.7 Teren i rozbudowę miejsc odprowadzenia do odbiorników wody (wody II. regulamin) należy uzgodnić z odpowiedzialnym zrzeszeszeniem ds. wody i gruntów. O ile pobrane wody gruntowe zanieczyszczone są zawiesiną względnie osadem, należy przeprowadzić przed odprowadzeniem w wody powierzchniowe mechaniczne czyszczenie (np. filtr belowy, komora osadnikowa), w celu zmniejszenia ilości zawiesiny. A.3.4.8 Pobraną ilość wód gruntowych należy wyliczyć przy pomocy legalizowanym licznikiem wody przy pompie lub przez obliczenie strony tłocznej poboru wody przez udowodniony czas trwania pracy pompy i jej wydajności, pomiary należy udokumentować i przekazać UWB po zakończeniu obniżania. Użytkowanie wód podlega opłatom. Osoba zobowiązana do opłat musi podać UWB wymagane informacje w oświadczeniu dotyczącym ustalenia opłat i przedłożyć wymagane dokumenty (oświadczenie dotyczące opłat za pobór wody zgodnie z § 17 ustęp 3 LWaG). A.3.4.9 Wszystkie wypadki z substancjami zagrażającymi wody należy natychmiast zgłosić w odpowiedzialnym urzędzie UWB. A 3.4.10 Należy upewnić się, że przy realizacji działań kompensacyjnych E 1 zostaną złożone wyłącznie nie kontaminowane piaski w byłe morskie miejsce poboru, to znaczy muszą one być dostosowane do nieograniczonej budowy odpowiednio do LAGA 20 i wykazywać zawartość substacji szkodliwych poniżej wartości wskazanej RW I w HABAK-WSV. Potwierdzenie należy przedstawić przed rozpoczęciem budowy. A.3.5 Miejsce składania A.3.5.1 Miejsce składania należy wymierzyć przed rozpoczęciem przekładania podłoża i po zakończeniu działań. Poszczególne wyniki pomiaru należy przekazać WSA w formie pisemnej (3 egzemplarze) oraz w formie cyfrowej. A.3.5.2 Przypadający urobek z prac należy z zasady składać w wyznaczonym miejscu składania, w zależności od rodzaju gruntu wybiórczo zgodnie z wytycznymi M6. Grubość zasypywania o maks. 1,5 m nie może być przekroczona. W miejscu składania nie wolno składać gruntu z zawartością organicznych substancji o przeciętnie >3%. Planowanie realizacji należy przedłożyć w Urzędzie Górniczym w Stralsundzie w terminie wynoszącym cztery tygodnie przed rozpoczęciem składania. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 30 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich A.3.6 Ochrona przyrody A.3.6.1 W odpowiednim czasie, najpóźniej jednak na cztery tygodnie przed rozpoczęciem budowy należy przedłożyć koncept monitoringowy uzgodniony z odpowiedzialnymi urzędami ds. ochrony środowiska, dotyczący budowy rurociągu, jego eksploatacji łącznie z koordynatami i pozycjami zakresu badanego dla urządzeń badawczych i miejsc podejmowania prób dla budowy Należy zwrócić uwagę na następujące cele: • Gwarancja wskazań narodowych zezwoleń i zatwierdzeń, • Weryfikacja ogólnych wyników i modeli prognoz dla oddziaływań, • Kontrola skuteczności działań dotyczących uniknięcia, zmniejszania i kompensacji, • Kontrola przywrócenia / regeneracji środowiska po zakończeniu prac budowlanych i ewentualnie przesięwzięcie dalszych możliwości reakcji, dokumentacja osiągnięcia wymaganych celów rozwoju. A.3.6.2 Należy zagwarantować ekologiczny monitoring towarzyszących budowie całego zamierzenia. budowy / prac Należy zwrócić uwagę na następujące cele: • Zabezpieczenie i kontrola działań dotyczących uniknięcia konfliktu lub jego zmniejszenie łączenie z działaniami, które wynikną z saP, FFHVP jak również LBP, • Kontrola i działania kompensujące LBP, • Realizacja konceptu monitoringu, • do terenów kontrolowanych należą: o tereny lądowe (płoty ochronne dla amfibii, gadów, zabezpieczenie zagajników i wydmy szarej, dotrzymanie wartości imisji, realizacja działań kompensujących), o Zatoka Greifswaldzka / Mielizna (dotrzymanie docelowych wartości maksymalnych zmętnienia, rozdzielenie różnych substratów w trakcie prac pogłębiających zgodnie z M 6, zabezpieczenie blokady statków, kontrola przywrócenia struktur biotopowych w zakresie rowu rurociągu) oraz o Zatoka Pomorska (dotrzymanie docelowych wartości maksymalnych zmętnienia, rozdzielenie urobku przy składowaniu pośrednim w miesjcu składowania, kontrola przywrócenia struktur biotopowych w miesjcu składowania). Należy w odpowiednim czasie ustalić osobę kontaktową w Urzędzie Górniczym w Stralsundzie i UNB's w formie pisemnej przed rozpoczęciem prac budowlanych. Regularnie należy sporządzać i natychmiast przekazywać aktualne sprawozdania. A.3.6.3 Wraz z przeprowadzeniem działań zastępczych E1, E2 i E3 należy rozpocząć wyłożenie pierwszego Pipeline-Stranges w niemieckej strefie 12 sm najpóźniej z zakończeniem prac budowlanych. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich A.3.6.4 31 Dla działań zastępczych E1, E2 i E3 należy przeprowadzić towarzyszący monitoring w celu kontroli skuteczności działań. Dokumenty planowania realizacji łącznie z planem konserwującym i monitoringiem zgodnie z LBP należy przedłożyć w odpowiednim czasie w Urzędzie Górniczym w Stralsundzie w celu kontroli i oddania do użytku po uzgodnieniu z UNB's, StAUN w Ueckermünde i WSA. A.3.6.5 Powierzchnie, na których mają zostać przeprowadzone działania zastępcze E1, E2 i E3 należy długotrwale zabezpieczyć w odpowiedni sposób. Przed rozpoczęciem poszczególnej ingerencji należy przedstawić udowodnienie prywatnoprawnej dostępności do powierzchni w Urzędzie Górniczyn w Stralsundzie. A.3.6.6 Pozostały deficyt kompensacyjny w wysokości 1.860,4 ha ekwiwalentu powierzchni kompensacyjnych, ustalony pod względem ochrony przyrody w momencie postanowienia ustanowienia planu musi być wyrównany przez VT poprzez opłatę wyrównawczą w myśl § 15 ustęp 6 LNatG M-V w wyskości 3.767.791 €. Sumę tą należy zapłacić najpóźniej wraz z zakończeniem prac budowlanych dotyczących położenia pierwszej Pipeline-Stranges poprzez przelew na konto kraju Meklenburgii-Pomorze Przednie (numer konta 14001518 przy BBK Rostock, BZL 13000000, numer kasy 0160300346620). A.3.6.7 Ewentualne naruszenia obszarów lasów przez spiętrzenie i podwyższenie poziomu wód gruntowych w ramach działań E1 musi być obserwowane i udokumentowane z początkiem działań po ukończeniu przez VT. W tym celu należy uzgodnić faktyczny bilans lasu z odpowiedzialnym leśnictwem w pięć i dziesięć lat po rozpoczęciu działań. Wyniki należy przedłożyć w Urzędzie Górniczym w Stralsundzie. Stwierdzone naruszenia należy wyrównać zgodnie z § 15 LWaldG M-V. A.3.6.8 Podczas prac jak również przy instalacji i eksploatacji budowy i placów składowych na lądzie należy przestrzegać wytycznych DIN 18920 (technika wegetacji w kształtowaniu środowiska - ochrona drzew, roślinności i terenów wegetacyjnych dotycząca drzewoznawstwa 2002 - 08). A.3.6.9 Odpowiednio do działań znajdujących się w M1 do M11, M13 do M17, M20 i M21 w LBP należy zastosować następujące wskazania dotyczące uniknięcia konfliktów względnie ich zmniejszenia: • uzupełniając informację M13 w LBP w zakresie agradacji należy chronić wszystkie bezpośrednio z pasmem prac graniczne obszary podczas całego czasu budowy przez instalacje stabilnych, minimum 1,80 m wysokich płotów budowlanych (instalacja płotów przed rozpoczęciem budowy); • konkretyzując informację M14 w LBP stosowanie młotów kowalskich / ubijaków w celu instalacji ścianek szczelnych w zakresie agradacji jest dozwolone tylko, jeżeli nie ma do dyspozycji innych opcji wytwarzających mniejszy hałas, w innym przypadku należy użyć wibratory i prasy; • uzupełniając informację M15 w LBP przy nocnym oświetleniu prac budowlanych w zakresie agradacji należy stosować lampy HQL jedynie w tych miejscach, w których wskazane jest to ze względu na ochronę pracy 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 32 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich lub na konieczne wysokie zapotrzebowanie na wyśmienite postrzeganie kolorów; w innym przypadku należy stosować lampy z niebudzącym zastrzeżeń spektrum kolorów (np. lampy sodowe) w celu zmniejszenie efektów świetlnych dla owadów. A.3.6.10 Przed ingerencją należy zastosować środki z CEF2 (Continuous Ecological Functionality; struktury biotopów dla amfibii, gadów (M20)). Tereny, na których zostaną przeprowadzone działania należy chronić długotrwale w odpowiedni sposób. Przed rozpoczęciem ingerencji należy przedstawić udowodnienie prywatnoprawnej dostępności do powierzchni w Urzędzie Górniczyn w Stralsundzie. A.3.6.11 Działania zmniejszające V1 do V5 działań zastępczych E1 należy uwzględnić i zastosować w ramach planu wykonowczego. Należy uwzględnić wyniki kartowania wiosennego amfib. A.3.6.12 Należy wskazać zakończenie działań wymienionych w A.3.6.1 bis A.3.6.11 jak również zakończenie i rozwój ochrony rośliny. Przy zakończeniu poszczególnych działań należy przeprowadzić urzędowy odbiór przez poniższy Urząd Ochrony Przyrody i przez Urząd Górniczy w Stralsundzie. A.3.6.13 W porozumieniu z instytutem rybołóstwa w Morzu Bałtyckim należy przełożyć stacje pomiaru śledzi 321 i 328 podczas prac rurociągowych w tymczasowo dotkniętych terenach w odpowiednio stosowne tereny. A.3.6.14 Należy przeprowadzić działania, propozycje i wskazania dotyczące uniknięcia i zmniejszenia oddziaływań projektu na cele ochronne terenów FFH w "Zatoce Greifswaldzkiej części cieśniny morskiej Strelasund i Północnego Krańca Usedom" (DE1747-301) i europejskiego rezerwatu ptaków w "Zatoce Greifswaldzkiej i południowej części cieśniny Strelasund" (DE1747-402), wymienione w badaniach nieszkodliwości FFH dotyczące działań zastępczych E1, tom uzupełniający: Konkretyzacje część C.3, ustęp 4, tam rozdział 7.1.6 (str. 125 do 127) i rozdział 7.2.7 (str. 194). A.3.7 Infrastruktura A.3.7.1 Przy realizacji budowy w zakresie potencjalnych skrzyżowań ze złączami kablowymi farm wiatrowych należy zastosować zasady techniki. A.3.8 Obrona kraju A.3.8.1 O ile planowane prace rurociągowe graniczyć będą z wojskowymi poligonami i wojskową strefą zamkniętą, należy jak najszybciej przekazać tymczasowy czas trwania fazy budowy jak również żeglugę w ramach prac budowlanych komendzie marynarki wojennej w Glücksburgu (tereny artyleryjne "Zatoka Pomorska") względnie centrali kierowania Luftwaffe w Kalkar ("Tereny poligonowe ED-D47B), jednakże najpóźniej wraz z przekazaniem czasowego planu budowy wymaganego w A.3.1.3. Minimum 3 dni przed wjazdem na poszczególne tereny należy ponownie poinformować o tym urzędy wojskowe. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 33 O krótkoterminowych zmianach w ustalonym przebiegu należy natychmiast poinformować wymienione urzędy wojskowe. A.3.9 Zarządzenie dotyczące gazowych przewodów wysokociśnieniowych A.3.9.1 Wskazania zgodnie z § 5 Abs. 1 zarządzenia o gazowych przewodach wysokociśnieniowych (GasHDrLtgV, GasHL-VO) z dnia 17.12.1974 r. (BGBl. I S. 3591), zmieniona nazwa na GashochdrV, ostatnio zmienione przez artykuł 380 zarządzenia z dnia 31.10.2006 r. (BGBl. I S. 2407), należy przedłożyć w Urzędzie Górniczym najpóźniej 8 tygodni przed rozpoczęciem budowy. A.3.9.2 Zaświadczenia wstępne zgodnie z § 6 GashochdrV należy przedłożyć w Urzędzie Górniczym w Stralsundzie natychmiast w odpowiednim czasie. Końcową kontrolę zgodnie z § 6 ustęp 2 GashochdrV należy przeprowadzić w przeciągu 12 miesięcy po udzieleniu zaświadczenia wstępnego. Zaświadczenie końcowe należy przesłać wtedy natychmiast Urzędowi Górniczemu w Stralsundzie. A.3.9.3 Uruchomienie gazowych przewodów wysokociśnieniowych należy wskazać Urzędowi Górniczemu w Stralsundzie. Rozruch próbny jest uznany jako uruchomienie. A.3.10 Ogólnie A.3.10.1 Gazociąg może zostać położony tylko na z góry ustalonej trasie, włączając w to przedstawione wzniesienia pokrycia zgodnie z dokumentacją wniosku, część B.1 raport techniczny, tab. 3.2. Pozioma tolerancja położenia może wynosić w zakopanych obszarach maksymalnie ±7,5 m. Na odcinku wykopanego rowu tolerancja położenia gazociągu nie może przekraczać ±3 m. A.3.10.2 Przed oddaniem wysokociśnieniowej sieci gazowniczej należy przedłożyć władzom porządkowym powiatu Ostvorpommern do zatwierdzenia plan alarmowy oraz plan obrony przed zagrożeniami w rozumieniu § 7 ustawy o ochronie przed katastrofami w landzie Meklemburgia-Pomorze Przednie (ustawa o ochronie przed katastrofami - LkatSG M-V) z dnia 24.10.2001 (regulacja dot. obrotu nieruchomościami gruntowymi landu MeklemburgiaPomorze Przednie s. 393) zmienionej przez artykuł 11 ustawy z dnia 19.12.2005 (regulacja dot. obrotu nieruchomościami gruntowymi landu Meklemburgia-Pomorze Przednie s. 640). Musi on w szczególności zawierać dane dotyczące: • przebiegu trasy, • osób odpowiedzialnych • dane zgodnie z rozdziałem 2.7 Technicznej Regulacji dla wysokociśnieniowych sieci gazowniczych 511 (niem. TRGL; dyrektywa w sprawie dokumentów), kroków w przypadku zaistnienia szkody, służb 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 34 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich dyżurnych oraz planu alarmu, materiałów oraz działania w celu zwalczania szkód. Plan alarmowy oraz obrony przed zagrożeniami musi zostać uzgodniony w dający się wykazać sposób z zarządcą stacji wyjścia gazociągu na ląd dla odcinka OPAL. A.3.10.3 Należy także opracować koncepcję ochrony przeciwpożarowej oraz gaszenia ognia według normy DIN 14095 dla obszarów lądowych ( plany pożarowe dla obiektów budowlanych, 2007-05). Koncepcja ta musi zostać przekazana gminie/gminom, które są odpowiedzialne za prowadzenie obronnych działań przeciwpożarowych oraz technicznej pomocy, a także innym za to odpowiedzialnym podmiotom oraz władzom odpowiedzialnym za ponadregionalne regulacje działań. Należy załączyć wykaz podmiotów, które muszą zostać powiadomione. Należy przeprowadzić szkolenie oraz pouczenie miejscowej straży pożarnej oraz innych służb przewidzianych do zaangażowania w celu obrony przed zagrożeniami na podstawie planu działania w zakresie obiektu, który to plan zostanie sporządzony przez właściwą jednostkę straży pożarnej. Koncepcja ochrony przeciwpożarowej oraz plan gaszenia ognia muszą zostać uzgodnione z zarządcą stacji wyjścia gazociągu na ląd dla odcinka OPAL. Wynik tych uzgodnień należy przekazać Urzędowi Górniczemu Stralsund. A.3.10.4 Główne punkty urzędowych geodezyjnych sieci podstawowe, znaków pomiarowych albo znaków granicznych wszystkich rodzajów nie mogą być uszkadzane ani niszczone. Aby uzyskać niezbędne zabezpieczenia lub przesunięcia należy terminowo złożyć wniosek w Urzędzie ds. informacji geodezyjnej, pomiarów oraz katastru lub u odpowiednich władz katastralnych powiatu. A.3.10.5 Do podłoża nie mogą przenikać żadne paliwa ani smary. Należy użyć wystarczająco środków wiążących. Zanieczyszczenia gleby muszą niezwłocznie być usuwane poprzez usunięcie skażonej gleby. Usunięta gleba zostanie dostarczona w dający się udowodnić sposób do wywózki na koszt inwestora. A.3.10.6 Należy zapewnić ciągły dostęp dla dojazdu do terenu Policji federalnej na północny zachód od stacji wyjścia na ląd A.3.10.7 Przed i podczas prac budowlanych w najbliższym sąsiedztwie obszaru planu B „Strefa Przemysłowa i Gospodarcza Lubminer Heide” muszą być w dający się udowodnić sposób i regularnie przeprowadzane uzgodnienia dotyczące planowanych działań ze: spółką Energiewerke Nord GmbH., ze związkiem celowym „Lasy Lubminer Heide“, z Urzędem Budowy Dróg Stralsund oraz z innymi przedsiębiorstwami. działającymi w tym miejscu w ramach planu budowy. Dowody, zwłaszcza protokoły z narad muszą być na żądanie przedłożone Urzędowi Górniczemu Stralsund. A.3.10.8 Nie można wykluczyć, że pojedyncze znaleziska mogą wystąpić także w obszarach nie obciążonych występowaniem środków bojowych. Z tego Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 35 powodu prace muszą być przeprowadzane z należytą ostrożnością. Jeśli zostaną znalezione przedmioty, co do których zachodzi podejrzenie, że są środkami bojowymi, należy ze względów bezpieczeństwa natychmiast wstrzymać prace w miejscu znaleziska oraz jego bezpośrednim sąsiedztwie oraz powiadomić Krajowy Urząd ds. Zadań Centralnych i Techniki Policji oraz Ochrony przed Pożarami i Katastrofami (Saperskie służby ratownicze); dalsze działania będą ustalane w zależności od konkretnego przypadku. A.3.10.9 Należy powiadomić niezwłocznie o każdym chwilowym oraz ostatecznym wyłączeniu z użytku rurociągu tranzytowego. A.4 Wskazówki A.4.1 Ustalenie planu zabudowy nie obejmuje zezwoleń niezbędnych do realizacji projektu na obszarze niemieckiego szelfu kontynentalnego. A.4.2 Każde odejście od czasów budowy względnie ograniczenie czasu budowy oraz technologii budowlanych udokumentowanych w dokumentach budowy wymaga złożenia odpowiedniego wniosku w Urzędzie Górniczym w Stralsundzie. A.4.3 W przypadku jeśli plany miałyby ulec zmianie w całości lub częściowo, należy przedłożyć te zmiany w Urzędzie Górniczym w Stralsundzie. Urząd Górniczy w Stralsundzie decyduje wówczas o dalszym trybie wydawania zezwoleń zgodnie z § 43d ustawy o gospodarce energetycznej (EnWG), § 76 ustawy o trybie postępowania administracyjnego landu Meklemburgii Pomorza Przedniego. A.4.4 Należy przestrzegać ogólnych wymagań nie wymienionych operatorów sieci dotyczących działań budowlanych oraz funkcjonowania rurociągów w obszarze ich instalacji. A.4.5 Inwestor jest odpowiedzialny za wykrycie i rozpoznanie istniejących kabli, przewodów, przeszkód, wraków oraz innych obiektów oraz za wszystkie wiążące się z tym środki bezpieczeństwa. A.4.6 B Przy przeprowadzaniu prac związanych z układaniem rurociągu inwestor musi przestrzegać reguł technicznych oraz stosować staranność wymaganą w budownictwie. A.4.7 Zgodnie z § 21 ustawy o gospodarce wodnej (WHG) użytkownik wód jest zobowiązany zapewnić dostęp właściwym władzom urzędu ds. gospodarki wodnej w celu nadzoru. A.4.8 Posiadacz zezwolenia na użytkowanie wód odpowiada w ramach ustawy za ewentualne szkody, których przyczyną jest w dający się udowodnić sposób: jego przedsiębiorstwo lub należące do niego urządzenia. A.4.9 Wszystkie odpady powstałe w ramach działań budowlanych muszą być przekazane do zgodnego z prawem ponownego zużytkowania zgodnie z §§ 5 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 36 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich nn. ustawy o odpadach i gospodarce odpadami z dnia 27.09.1994 (niem. KrW-/AbfG.) (Federalny Dziennik Ustaw I, s. 2705), ostatnio zmieniona przez art. 5 ustawy z dnia 22.12.2008 (Federalny Dziennik Ustaw I s. 2986), względnie jeśli to nie byłoby możliwe muszą być przekazane do zgodnego z prawem i dającego się udowodnić usunięcia zgodnie z §§ 11 nn. niemieckiej ustawy o odpadach i gospodarce odpadami (KrW-/AbfG). Należy przestrzegać przepisów rozporządzenia o dokumentowaniu usuwania odpadów (rozporządzenie o dokumentacji - niem. NachwV) z dnia 20.10.2006 (Federalny Dziennik Ustaw I, s. 2298) zmienione przez art. 4 ustawy z dnia 19.07.2007 (Federalny Dziennik Ustaw I, s. 1462). A.4.10 Pozostaje nienaruszone udowodnienie dalszych rzeczywiście oraz prawnie możliwych odpowiednich środków zastępczych w czasowej zależności od działań budowlanych. W takim przypadku konieczne byłyby: szczegółowy plan towarzyszący dot. ochrony krajobrazu, wniosek o zmianę planu oraz ustalenie planu zabudowy dot. zmiany planu. A.4.11 Zaleca się, aby z powodu rodzaju, zakresu i przeprowadzenia kontroli zgodnie § 6 ust. 1 i 2 rozporządzenia o wysokociśnieniowych sieciach gazowniczych, porozumieć się przed rozpoczęciem budowy z biegłym przewidzianym za wydanie wstępnego i końcowego zaświadczenia. A.4.12 Należy przestrzegać ustawowych przepisów o dopuszczalności pracy w niedziele, dni świąteczne oraz w godzinach nocnych. A.4.13 Należy przestrzegać ustawowych przepisów łącznie z przynależnymi rozporządzeniami, dyrektywami i regułami o ochronie pracy i zdrowia, bezpieczeństwie technicznym, prawie o materiałach szkodliwych oraz rozporządzenia o bezpieczeństwie i ochronie zdrowia w miejscach budowy (rozporządzenie o miejscach budowy - BaustellV) z dnia 10.06.1998 (Federalny Dziennik Ustaw I s. 1283) zmienione przez art. 15 rozporządzenia z dnia 23.12.2004 (Federalny Dziennik Ustaw I. s. 3758). A.4.14 Inwestor musi uważać aby podczas fazy budowy możliwie najmniej zagrożone oraz zakłócone było bezpieczeństwo oraz łatwość żeglugi. A.4.15 Dla niezbędnych ograniczeń w komunikacji podczas działań budowlanych konieczne jest uzyskanie zgodnego z prawem komunikacyjnym zarządzenia u właściwych władz ruchu drogowego zgodnie z § 45 ust. 6 kodeksu drogowego (StVO) z dnia 16.11.1970 (Federalny Dziennik Ustaw I, s. 1565, 1971 s. 38) ostatnio zmieniony przez art. 1 rozporządzenia z dnia 05.08.2009 (Federalny Dziennik Ustaw I, s. 2631). Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich B Uzasadnienie B.1 Projekt i opis budowy B.1.1 Część ogólna 37 Inwestor planuje budowę wysokociśnieniowego gazociągu długości ok. 1.220 km w formie podwójnej rury DN1200 Rurociąg ma swój początek w miejscowości Wyborg na północny wschód od Petersburga a kończy się w pobliżu miejscowości Lubmin w miejscu wyjścia na ląd odcinka OPAL w Niemczech. Projekt Gazociągu Nord Stream (nazywanego także Gazociągiem Północnym) składa się z dwóch równoległych nitek („Nord-West-Pipeline“ północno-zachodniej i „Süd-Ost-Pipeline“ południowo-wschodniej), z których każda dysponuje zdolnościami przesyłowymi na poziomie ok. 27,5 mld m 3 rocznie. Celem jest rozpoczęcie użytkowania pierwszejnitki Gazociągu Nord Stream jesienią 2011 roku. Ukończenie i rozpoczęcie użytkowania drugiej nitki jest przewidziane na rok 2012. B.1.2 Przebieg trasy Z Wyborga trasa biegnie w kierunku zachodnim przez Zatokę Fińską, w przybliżeniu równolegle do granicy wyłącznej strefy ekonomicznej (WSE) pomiędzy Finlandią i Estonią, a następnie skręca w kierunku południowym i dociera do WSE Szwecji. W obrębie WSE Szwecji trasa przebiega na wschód od szwedzkiej wyspy Gotland i w pewnym odstępie równolegle do granicy łotewskiej WSE. Następnie trasa skręca w kierunku południowo-zachodnim i przebiega na południe od duńskiej wyspy Bornholm. Potem rurociąg skręca w kierunku południowo-zachodnim i przecina granicę WSE pomiędzy Danią i Niemcami na południowy wschód od Adlergrund. Na ilustracji przedstawiono trasę Gazociągu Północnego jako niebieską linię a granice poszczególnych WSE jako linie czerwone. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 38 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Ilustracja 1: Całokształt trasy rurociągu przez morze Bałtyckie [Źródło: dokumentacja wniosku] Po przekroczeniu granicy niemieckiej WSE na północny-wschód od „Adlergrund” trasa skręca na południowy zachód, przebiega prosto aż do granicy 12 mil morskich (Mm)a następnie przebiega w kierunku południowo-zachodnim. Regularny odstęp obu równolegle biegnących linii (północno-zachodniej i południowo-wschodniej) wynosi w niemieckiej strefie ok. 100 m. Ze względu na sytuację na dnie morza oraz w celu uniknięcia ew. zmniejszenia ingerencji w dno morskie, poszczególne strefy obu nitek będą prowadzone niezupełnie równolegle. Może to skutkować odstępami pomiędzy dwoma nitkami do 170 m. Wewnątrz niemieckiej strefy 12 Mm trasa przebiega prosto dalej w kierunku południowo-zachodnim aż do strefy boi Landtief A. Od tego momentu wkracza w korytarz, którym biegnie z niewielkimi odchyleniami ze względu na sztywność rur oraz promień gięcia > 2.500 z małymi odchyleniami aż do miejsca wyjścia na ląd. W obszarze progu u wejścia do zatoki wprowadzono łuk w kierunku południowym. Na wschód od szlaku żeglugowego „Schumachergrund” (dostęp do rzeki Piany) w obrębie Zatoki Greifswaldzkiej następuje kolejna zmiana kierunku na zachodnio-południowozachodni. W bezpośredniej strefie wyjścia na ląd trasa przecina w linii prostej z północnego-zachodu na południowy-wschód linię wybrzeża oraz linię brzegową i osiąga przewidywany punkt przejściowy do urządzeń lądowych. Miejsce wyjścia na ląd jest ustalone w postanowieniu Urzędu Górniczego w Stralsundzie z dnia 06.08.2009 dla odcinka OPAL. Następująca ilustracja pokazuje przebieg trasy na terenie Niemiec. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 39 Ilustracja 2: Przebieg trasy na obszarze niemieckiego zakresu kompetencji [Źródło: dokumentacja wniosku] 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 40 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Linia osiowa trasy przecina granicę niemieckiej WSE w przedstawionych w tabeli współrzędnych. Z wyżej podanych powodów odstęp rurociągów wynosi tu ok. 110 m. Punkt przecięcia linii osiowej trasy z granicą 12 Mm leży na określonych w tabeli współrzędnych. Odstęp rurociągów wynosi tutaj ok. 103 m. Linia osiowa trasy przecina linię wybrzeża we współrzędnych przedstawionych w tabeli. Odstęp rurociągów wynosi tutaj ok. 6 m. Tabela 3: Miejsca przecięcia linii osiowej trasy z granicą WSE, granicą 12 Mm i linią wybrzeża PK (w ° wsch. długości ° płn. szerokości odniesieniu Trasa Odchylenia od (WGS-World (WGS-World Granica do gazociągu linii osiowej C14-1b Geodetic System Geodetic System południowo84) 84) wschodniego) WSE Linia osiowa +/- 55,0 m 14,501389483 54,609246676 1.139,3 12 Mm Linia osiowa +/- 51,5 m 14,054355341 54,505424650 1.170,4 Linia wybrzeża Linia osiowa +/- 3,0 m 13,654323016 54,154230905 1.220,3 Po przekroczeniu granicy WSE trasa przebiega w kierunku południowo-zachodnim pomiędzy położonymi na północ międzynarodowymi obszarami chronionymi "Adlergrund" (DE1251-301) i "Westliche Rönnebank" (DE1249-301), jak również położonym na południe międzynarodowym obszarem chronionym „Zatoka Pomorska z Ławicą Odrzaną” (DE1652-301). Trasa przecina w obszarze WSE obszar chroniony „Zatoka Pomorska” ("Pommersche Bucht") (DE1552-401), który jest zarazem europejskim obszarem ochrony ptactwa jak i krajowym obszarem chronionym. W strefie 12 Mm trasa przecina międzynarodowe obszary chronione „Zachodnia Zatoka Pomorska” („Westliche Pommersche Bucht”) (DE1649-401), „Próg Zatoki Greifswaldzkiej i części Zatoki Pomorskiej" („Greifswalder Boddenrandschwelle und Teile der Pommerschen Bucht”) (DE1749-302), „Zatoka Greifswaldzka”(„Greifswalder Bodden”) (DE1747-401), „Zatoka Greifswaldzka i południowy Strelasund” („Greifswalder Bodden und südlicher Strelasund“) (DE1747-402), „Zatoka Greifswaldzka, część Strelasundu i północna część wyspy Uznam” („Greifswalder Bodden, Teile des Strelasundes und Nordspitze Usedom" (DE1747-301). W strefie wyjścia na ląd w miejscowości Lubmin trasa przebiega w strefie obszarów chronionych „Peenemünder Haken, Struck und Ruden“ (DE2049-301). Poza tym Zatoka Greifswaldzka została wykazana jako teren podmokły o krajowym znaczeniu „Zatoka Greifswaldzka i Strelasund“. Gazociąg Północny nie krzyżuje się z istniejącymi kablami morskimi wzdłuż trasy w obszarze niemieckiej kompetencji. Trasa przecina ew. przebiega równolegle w bezpośredniej bliskości z wieloma wskazanymi torami żeglugowymi. Gazociąg leżący na północnym-zachodzie (gazociąg 1) powinien zostać ukończony z końcem września 2011 roku. Wtedy również nastąpi rozpoczęcie jego użytkowania. Kładzenie rurociągu rozpocznie się w strefie miejscowości Lubmin i będzie postępować aż do głębokości ok. 15 m w otwartym wykopie metodą s-lay. Dalsze kładzenie w kierunku Rosji przejmie barka układająca trzeciej generacji również z wykorzystaniem metody s-lay. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 41 Rurociąg leżący na południowy-wschód (rurociąg 2) powinien zostać ukończony do listopada 2012 roku. Wtedy też nastąpi rozpoczęcie jego użytkowania. Odcinek rurociągu we wspólnym wykopie (ok. 27 km) i dalej do głębokości ok. 15 m. będzie z czasem wyłożony nitką północno-zachodnią gazociągu. Dalsze kładzenie rurociągu w kierunku Rosji przejmie w późniejszym czasie barka trzeciej generacji. B.1.3 Połączenie z istniejącą siecią przesyłową gazu. Gazociąg Północny zostanie włączony wg koncepcji inwestora zarówno w Rosji jak i Niemczech do gazowej sieci przesyłowej (por. dokumentacja wniosku część A.1, rozdział 3.1.3). W Rosji są realizowane przez spółkę córkę Gazpromu – Yamalgazinvest i Gazprom od końca 2005 dwa zasilające przewody dla Gazociągu Północnego pomiędzy Gryazovets przy istniejącym rurociągu Jamał-Europa a Wyborgiem. Mają one również funkcję zaopatrzeniową dla regionu północno-zachodniej Rosji oraz mają za zadanie zlikwidować niedobory zaopatrzeniowe w trójkącie państw pomiędzy północnozachodnią Rosją, południowo-wschodnią Turcją i Estonią. Pierwsza nitka ma długość 917 km ma zdolności przesyłowe na poziomie 33 mld. m3/a i zostanie oddana do użytku w 2010 roku. Przejęcie do eksploatacji drugiej nitki o długości 691 km, również o zdolnościach przesyłowych poziomie 33 mld m3 rocznie jest przewidziane na rok 2012. Oba rurociągi mają średnicę 1.420 mm i ciśnienie użytkowe 9,8 MPa Stopniowe uruchamianie siedmiu stacji kompresji rozmieszczonych wzdłuż odcinka, włącznie ze stacją kompresji 210 MW koło Wyborga jest przewidziane na okres od początku 2011 do 2012 roku. Prace planistyczne są zakończone. Obecnie trwają przetargi na zakup niezbędnych materiałów, tak aby dostawy były możliwe od połowy 2010 roku. Na dostawcę dla stacji kompresji Portovaya koło Wyborga wybrano koncern Rolls Royce. Odcinek gazociągu od kilometra 124 do kilometra 917 jest gotowy do użytku. Z końcem 2010 roku zostaną zakończone rozpoczęte w międzyczasie prace na odcinku pomiędzy kilometrem 597 a kilometrem 917. Całość projektu została opracowana i certyfikowana zgodnie z normami Państwowego Nadzoru Technicznego Rostekhnadzor. Po stronie Niemieckiej połączenie z istniejącą siecią gazową nastąpi przez odcinki OPAL i NEL. Odcinek OPAL rozpoczyna się w miejscu wyjścia na ląd w Lubminie, przebiega prawie równolegle do polskiej granicy na wschód od Berlina i w pobliżu miejscowości Olbernhau osiąga granicę Niemiec i Republiki Czeskiej (Brandov). Odcinek OPAL będzie miał długość ok. 470 km i średnicę 1.420 mm przy maksymalnym ciśnieniu użytkowym 100 barów. Odcinek OPAL umożliwia dalsze przesyłanie gazu z gazociągu Nord Stream w ilości do 36,5 mld m3/a rocznie W roku 2011 w miarę możliwości równolegle z fazą testów i uruchomienia pierwszej nitki Gazociągu Północnego zostanie uruchomiony także odcinek OPAL. Odcinek NEL umożliwi dalszy lądowy transport i tranzyt gazu dostarczonego do Niemiec przez Gazociąg Północny. Odcinek NEL przebiega od miejsca wyjścia na ląd na odcinku ok. 440 km równolegle do wschodniego wybrzeża w kierunku Hamburga przez Heidenau i Achim dalej do Rehden, gdzie łączy się z siecią gazową firmy Wingas i E.ON. Maksymalne ciśnienie użytkowe odcinka NEL wyniesie 100 barów. Średnica wyniesie 1.420 mm. Możliwie jednocześnie z uruchomieniem drugiej nitki Gazociągu Północnego w roku 2012 odcinek NEL będzie gotowy do użytku. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 42 B.1.4 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Krótki opis techniczny Rosyjski gaz ziemny będzie wprowadzany ze stacji kompresji w Wyborgu pod ciśnieniem do 217 barg i w temperaturze ok. 40 st. C. Do chwili dotarcia do miejsca wyjścia na ląd w Niemczech ciśnienie nie będzie zwiększane. Z powodu strat tarcia ciśnienie zmniejsza się w sposób ciągły. Z tego powodu gazociąg został podzielony na trzy odcinki z różnym ciśnieniem dopuszczalnym. Pierwszy odcinek z ciśnieniem 220 barg z Wyborga o długości ok. 300 km, środkowy odcinek z ciśnieniem 200 barg o dł. ok. 375 km i ostatni odcinek z ciśnieniem 170 barg o długości 545 km. W Niemczech gaz dotrze do miejsca wyjścia na ląd w Lubminie w normalnym przypadku pod ciśnieniem ok. 100 barg i w temperaturze ok. 0°C. W miejscu wyjścia na ląd gaz zostanie ogrzany, zmierzony fiskalnie i po kompresji wprowadzony do przewodów lądowych. Podstawową dyrektywą dot. planu, budowy i użytkowania jest zbiór reguł Norweskiego Towarzystwa Klasyfikacyjnego DNV (Det Norske Veritas), DNV OS-F101 (Submarine Pipeline Systems). W obrębie niemieckiego zakresu kompetencji łącznie ze śluzą nadawczo-odbiorczą tłoków obowiązuje norma DIN EN 14161 (systemy przemysłu naftowego, gazowego – i transportu rurociągami, 2004-07) w uzupełnieniu do DNV OSF101 oraz rozporządzenie dot. wysokociśnieniowych przewodów gazu. Ogólne dane techniczne Gazociągu Północnego zostały zestawione w tabeli. Dokładniejszy opis znajduje się w objaśnieniu technicznym, dokumentacja wniosku, część 1, rozdział 2. Tabela 4: Ogólne dane dot. Gazociągu Północnego Właściwości Dane Przepustowość 2x 27,5 mld m³/a Przedmiot transportu suchy, słodki gaz ziemny w jakości H Długość trasy ok. 1.220 km Średnica znamionowa 2x DN1200 (2x 48‘‘) Średnica wewnętrzna 1.153 mm (stała) Grubość ścianki 26,8; 30,9; 34,6 i 41,0 mm Tworzywo SAWL 485 I FD wg normy DNV OSF101 Ilość stali ok. 2,2 mln t Zabezpieczenie wyporności przez obłożenie betonem, 60 do 110 mm grubości, gęstość: 3.040 kg/m³ Maksymalne ciśnienie użytkowe (ciśnienie nominalne lub dopuszczalne) 170, 200 i 220 barg w trzech odcinkach Przewidywany okres użytkowania > 50 lat Ochrona przed korozją zewnętrzna po pierwsze: 3-warstwowa izolacja PE po drugie: Katodowa ochrona przed korozją przez protektory Oględziny wewnętrzne Epitlenek Rz ≤ 5 µm Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 43 Rurociąg Północny będzie kładziony z wykorzystaniem metody s-lay, która jest najczęściej stosowaną na świecie metodą przy kładzeniu rurociągów typu off-shore o dużej średnicy. Budowa i kładzenie są największym obciążeniem dla rurociągu typu offshore i wymagają szczegółowego planowania, a także wysokiej jakości wykonania z uwzględnieniem wpływów środowiska naturalnego takich jak: wiatr, woda, fale temperatura oraz właściwości dna morskiego, łącznie z ochroną środowiska oraz pozostałości po środkach bojowych. Ze względów bezpieczeństwa dla ludzi i środowiska naturalnego Gazociąg Północny będzie budowany jedynie w korytarzu wolnym od pozostałości środków bojowych. Spółka Nord Stream AG jako inwestor dołożyła wszelkich starań aby z pomocą najnowszej techniki sprawdzić bezpieczeństwo trasy pod względem pozostałości środków bojowych. W przypadku znalezienia środków bojowych w strefie budowy trasy w pierwszej kolejności zostanie zbadana możliwość zmiany trasy. W braku takiej możliwości środki bojowe zostaną usunięte przez fachowe służby. Na głębokości mniejszej niż 15 m rury będą kładzione ze względów bezpieczeństwa (stabilność położenia, ochrona przed wpływami z zewnątrz) w sposób otwarty w pogłębionym wykopie (Pre-Lay Trenching). Przewidywane zakrycie (zasypanie) Gazociągu Północnego w tej strefie nastąpi zgodnie z zaleceniami w tym celu prowadzonych badań (zob. dokumentacja wniosku część B 2.1, rozdział 2, poszczególne karty). Uwzględniono tu również zagrożenia wynikające z uszkodzeń lub wypadków statków w rejonie Rurociągu Północnego. Na głębokości większej niż 15 m gazociąg będzie kładziony na dnie morza. Ewentualne niezbędne korekty położenia gazociągu będą dokonywane przez lokalne wyrównywanie dna morskiego metodą Post-Lay Trenching (wkopywania po położeniu) lub przez nasypywanie kamieni. Na podstawie obliczeń stabilności położenia i warunków bezpieczeństwa przeciwko działaniom osób trzecich, a także ze względu na ochronę środowiska obie linie gazociągu na odcinku ok. 27 km od linii wybrzeża będą położone od strony wody we wspólnym wykopie (Pre-Lay Trenching). • Szerokość dna wykopu wynosi ok. 9,5 m na prostych odcinkach i 10,5 metra na zakrętach. • Głębokość wykopu zależy od technicznie niezbędnego lub przepisanego pokrycia. Zostaną one dokładnie określone w opisie kładzenia rur (zob. tom B.1 technicznych objaśnień, rozdział 3.2) Minimalne planowe pokrycie waha się wzdłuż trasy od 0 m do ok. 5,3 m. W celu utworzenia otwartego wykopu na głębokości do 15 m do kopania zostanie użyty mechaniczny sprzęt pływający. Materiał będzie odtransportowany na statkach (szkutach) i składowany w zależności od swoich właściwości na zwałowisku, ew. składowiskach urobku na morzu lub na lądzie. W celu ponownego zapełnienia rowu materiał zostanie zabrany ze składowisk przez pływające urządzenia i przeniesiony do wykopu. W celu zmniejszenia ilości urobku, a co za tym idzie też składowanego materiału, szerokość wykopu zostanie zredukowana do niezbędnego minimum, a nachylenie skarpy rowu zostanie dopasowane do warunków podłoża. Strefa przejściowa wykopu pomiędzy wodą i lądem jest trudna do zrealizowania dlatego wymaga szczególnych rozwiązań. W bezpośredniej strefie brzegowej zostanie 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 44 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich utworzona grodza wykonana ze ścianki szczelnej celem wyprowadzenia na ląd gazociągu. Urobek będzie składowany obok. Zostaną wykorzystane pojazdy lądowe. Od głębokości ok. 15 m nie jest konieczne układanie rurociągu w wykopie. Od tej głębokości rury będą kładzione na dnie morza. Głównymi armaturami systemu Gazociągu Północnego w obszarze niemieckiego zakresu kompetencji są 48'' armatury bezpieczeństwa odcinające, 48'' armatury odcinające śluzy odbiorcze oraz 38'' armatury odcinające bypass – połączeń w miejscu wyjścia na ląd. Armatury zostaną wykonane jako armatury spawane. Przy 48’’ armaturach możliwe jest zastosowanie maszyn typu „kret”. Armatury spełniają wymagania normy DIN EN 14161. W szczegółowym planie zostały sprecyzowane i określone w zgodzie z obowiązującymi normami i przepisami: konstrukcja, wykonanie, materiały, kontrola i oznakowanie. Gaz będzie wprowadzany do przewodów na początku rurociągu w Wyborgu ze stacji kompresji PBCS w strefie śluzy nadawczej. Gaz płynie następnie przez ok. 1.220 km do śluzy odbiorczej Gazociągu Północnego w miejscu wyjścia na ląd w Lubminie. Tam będzie wprowadzany do urządzeń odbiorczych. Centrala obsługi gazociągu znajduje się w sterowni Nord Stream (MCR, Main Control Room). Sterownia znajduje się w miejscowości Zug (Szwajcaria) – siedzibie głównej spółki Nord Stream AG. Kładzenie rurociągu będzie odbywać się z użyciem metody „s-lay” (zob. ilustracje) z wykorzystaniem statków układających (barek) drugiej i trzeciej generacji. Jednolite ciągi rurowe produkowane na barkach będą w kładzione w sposób ciągły na dnie morza w kształt litery S. Kształt litery S kładzionych rur będzie nadzorowany i sterowany na barkach przez kontrolowane przeholowywanie. Na pokładzie barek ciągi rurowe będą wytwarzane w linii montażowej z poszczególnych rur. Linia montażowa rozciąga się na barce od strefy dziobowej do rufy. Na barkach w wielu punktach spawalniczych odbywać się będzie spawanie rur w zespolony odcinek. Prace będą wykonywane pół automatycznie lub w pełni automatycznie przez spawaczy wykwalifikowanych i przeszkolonych Ilustracja 3: Metoda s-lay [Źródło: dokumentacja wniosku] Kontrola spoin przebiega bez uszkodzeń. Na stosowanych przy kładzeniu rurociągu barkach zastosowane zostaną ultradźwięki Postępowanie sprawdzające i kryteria Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 45 akceptacji zostaną ustalone z rzeczoznawcami. Postępy prac spawalniczych są decydujące dla prędkości kładzenia rurociągu, a tym samym wpływają bezpośrednio na czas niezbędny dla budowy rurociągu. Po odebraniu poszczególnych spoin, miejsca łączenia rur zostaną pokryte w celu ochrony przed korozją. Istniejące wolne przestrzenie zostaną wypełnione warstwą betonu Potem barka zostanie przeholowana o długość rury. Barka będzie pozycjonowana i przeholowywana z pomocą systemu kotwic. Zazwyczaj system taki składa się z 12 wciągarek i kotwic, które są sterowane centralnie z mostka barki. Przewiduje się, że gazociąg północno-zachodni zostanie ukończony jako pierwszy, a południowo-wschodni jako drugi. Realizacja budowy jest szczegółowo przedstawiona w rozdziale 3 technicznego objaśnienia jako „Opis realizacji budowy”. Harmonogram kładzenia rurociągu przedstawia się następująco: W czasie od 01.04 do 15.05 następują prace lądowe i morskie wyłącznie poza terenami wymienionymi w Dyrektywie Siedliskowej (FFH) w kierunku granicy niemieckiej WSE. 15.05 rozpoczną się prace nad budową grodzy wykonanej ze ścianki szczelnej w strefie wyjścia gazociągu na ląd. W tym czasie rozpoczną się także prace przed wybrzeżem w Zatoce Greifswaldzkiej w kierunku progu u wejścia do zatoki. Około 6 tygodni po rozpoczęciu prac wykopowych rozpocznie się kładzenie gazociągu północnozachodniego a następnie południowo- wschodniego. Po położeniu rurociągu rów wykopany w Zatoce Greifswaldzkiej zostanie zasypany Po zakończeniu prac związanych z kładzeniem obu rurociągów w strefie wyjścia na ląd grodza wykonana ze ścianki szczelnej zostanie rozebrana. Prace wykopowe w strefie progu u wejścia do zatoki (Boddenrandschwelle) do końca terenów wymienionych w Dyrektywie Siedliskowej będą prowadzone od połowy lipca do początku października Drugi rurociąg zostanie położony w obszarach wymienionych w Dyrektywie Siedliskowej do połowy grudnia, tak że również prace związane z zasypywaniem zostaną zakończone do końca grudnia 2010. Prace budowlane gazociągu północno-zachodniego od granic niemieckich obszarów wymienionych w Dyrektywie Siedliskowej do granicy niemieckiej WSE zostaną zakończone w styczniu roku następującego po rozpoczęciu robót, a gazociągu południowo-wschodniego w kwietniu roku następującego po rozpoczęciu robót. Następnie nastąpi wstępny odbiór ze sprawdzaniem ciśnienia oraz przejęcie do użytkowania. Potrwa to do końca drugiego roku budowy. Prace budowlane gazociągu północno-zachodniego od granicy niemieckich obszarów wymienionych w Dyrektywie Siedliskowej do granicy niemieckiej WSE zostaną zakończone w styczniu 2011, a gazociągu południowo-wschodniego do kwietnia 2011. Następnie nastąpi wstępny odbiór ze sprawdzaniem ciśnienia i przejęcie do użytkowania. Potrwa to do końca 2011. W tym okresie prowadzone będą lądowe prace instalacyjne. Odbiór wstępny Gazociągu Północnego nastąpi zgodnie z technicznymi normami DNV OS-F101. Na swojej długości rurociąg jest podzielony na trzy części z ciśnieniem nominalnym 220,200 i 170 barg. Wstępny rozruch tych odcinków obejmuje w pierwszej części każdorazowo napełnianie, czyszczenie, pomiary i kontrole ciśnienia każdego z odcinków. Po zakończeniu sprawdzania ciśnienia w drugiej części odcinki gazociągu zostaną ze sobą połączone przez spawanie hiperbaryczne (Hyperbaric Welding). Po połączeniu tych odcinków oba rurociągi – każdy o długości 1.220 zostaną odwodnione i osuszone. Wyżej wskazane odcinki zostaną poddane kontroli ciśnienia zgodnie z ich ciśnieniem dopuszczalnym. Następnie rurociągi będą odwadniane po niemieckiej stronie wyjścia na ląd. Następnie woda zostanie wypompowana w miejscu pierwotnego pobrania w strefie rosyjskiego wyjścia na ląd. Wstępny rozruch niemieckiego odcinka lądowego zostanie przeprowadzony odrębnie. Przy wstępnym rozruchu zostaną 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 46 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich wykorzystane: przefiltrowana woda z Bałtyku dla oczyszczenia i kontroli ciśnienia odcinków typu off-shore, przefiltrowana woda słodka dla oczyszczenia i odcinków lądowych oraz suche powietrze w celu odwodnienia i wysuszenia rurociągów. W celu uniknięcia korozji, do wody bałtyckiej użytej do kontroli ciśnienia możliwe jest domieszanie następujących dodatków: Środek wiążący: tlen wodosiarczyn sodu (NaHSO3) do wiązania tlenu i wodorotlenek sodu (NaOH) do otrzymania wartości pH ok. 10. Korozyjność wody bałtyckiej użytej do sprawdzenia ciśnienia zostanie ustalona na podstawie badań. Na ich podstawie zapadnie decyzja o stosowaniu i dozowaniu ww. substancji w celu zapobieżenia korozji. Takżeuruchomienie systemu Gazociągu Północnego będzie przebiegało zgodnie z normami DNV OS-F101. Przy napełnianiu gazociągu gazem możliwe są różne opcje. Sprawdza się postępowanie, w którym rurociąg na odcinku do 1/3 długości jest napełniany początkowo azotem. Bezpośrednio po napełnieniu azotem do gazociągu zostaje wprowadzony gaz. W przypadku Gazociągu Północnego oba te procesy zostaną wykonane przez stacje kompresji Wyborg / Portovaya Bay. W miejscu wyjścia na ląd po niemieckiej stronie, przez instalację wydmuchową zostanie odprowadzone do atmosfery najpierw powietrze, następnie azot, a potem mieszanka azotu z gazem ziemnym. Stężenie mieszanki azotu z gazem ziemnym będzie nadzorowane przez chromatograf gazowy. Celem użytkowania jest codzienne nieprzerwane użytkowanie gazociągu do transportu gazu ziemnego w zakontraktowanych ilościach. Aby to zagwarantować właściwa „grupa transportowa” spółki Nord Stream AG będzie stale współpracować ze stacją kompresji w Wyborgu i miejscem wyjścia na ląd w Lubminie. Dane dot. użytkowania urządzeń będą w sposób ciągły wymieniane. Należą do nich także dane pomiaru gazu istotne ze względów fiskalnych, analizy rosyjskiej stacji kompresji a także niemieckiej stacji wyjścia na ląd. Sam gazociąg nie zawiera żadnych elementów sterujących, jedynie urządzenia bezpieczeństwa, kontroli i urządzenia odłączające. W przypadku osiągnięcia granicznych wartości ciśnienia, spółka Nord Stream AG informuje o tym stacje kompresji w Wyborgu i stacje wyjścia na ląd, aby mogły one podjąć odpowiednie działania. Zwykle działania takie polegają na zmniejszeniu ilości gazu wprowadzanego do rurociągu, zwiększeniu poboru lub na kombinacji obu tych czynników. Spółka Nord Stream AG komunikuje się ze stacjami bezpośrednio przez telefon (hotline) i za pomocą systemu nadzorującego SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition System). Za pomocą tego systemu będą zbierane wszelkie pomiary i informacje o stanie rurociągu, które następnie będą przetwarzane i przekazywane do miejscowości Zug (MCR). Cały system rurociągu będzie nadzorowany 24 godziny na dobę, siedem dni w tygodniu. Na wypadek sytuacji awaryjnych a także konieczności lokalnego ręcznego sterowania, np. podczas pracy śluz obie stacje wyjścia na ląd są zaopatrzone w stacje robocze (Work Stations) i panele operacyjne (Operator Panels). Podczas normalnego użytkowania stacje robocze nie będą obsadzone. Będą udostępniane lokalnej obsłudze przez MCR w systemie komunikacyjnym wyłącznie w przypadku zakłóceń Podstawą serwisu i konserwacji są regularne inspekcje takie jak inspekcje trasy w celu sprawdzenia jej poziomego i pionowego położenia na dnie lub w dnie morskim, kontrola katodowej ochrony antykorozyjnej a także wewnętrzne kontrole z użyciem inteligentnych maszyn. Konserwacja gazociągu i prace kontrolne służą zabezpieczeniu transportu gazu ziemnego i utrzymaniu integralności gazociągu. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 47 Uszkodzenie gazociągu jest bardzo mało prawdopodobne, ale nie można go wykluczyć. Likwidacja mniejszych i większych uszkodzeń następuje dopiero po dokładnym zaplanowaniu opartym na sprawozdaniach z inspekcji i uszkodzeń. Środki naprawcze, które zostaną użyte, są określane na podstawie oszacowania uszkodzeń, ich wpływu na integralność systemu rurociągu w drodze głosowania właściwego gremium i władz nadzorczych. Mogą one obejmować od „żadnych działań” do „wymiany odcinka rur”. B.1.5 Planowanie profesjonalnych działań na rzecz ochrony środowiska Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu obejmuje ocenę stanu środowiska i krajobrazu oraz oddziaływanie niniejszego projektu na środowisko. Wskazano środki służące ochronie krajobrazu, mające na celu uniknięcie lub zminimalizowanie skutków ingerencji, niezbędne środki kompensacji i ochrony a także środki CEF (Continuous ecological functionality) i ograniczające szkodliwość dla środowiska. Środki te zostały obszernie opisane. W szczególności obejmują one: • częściowe działania w zakresie rekultywacji obszarów chronionych Peenemünder Haken • Kontrola drapieżników w wybranych obszarach specjalnej ochrony ptaków „Zatoka Greifswaldzka i południowy Strelasund“ • Plan rozwoju dla obszarów piaszczystych i ubogich w składniki w strefie wyjścia na ląd gazociągu (ew. kabli morskich) koło miejscowości Lubmin. B.2 Poprzednie fazy planowania B.2.1 Proces zagospodarowania przestrzennego Wnioskowana trasa przebiega w niemieckim odcinku strefy 12 mil morskich w Zatoce Greifswaldzkiej od ulądowienia do ok. PK 1.197 wewnątrz obszaru o preferowanym przeznaczeniu, który został ustalony przez krajowe zarządzenie o programie krajowego rozwoju przestrzennego Meklemburgii-Pomorza Przedniego (LREP-LVO M-V) z dnia 30.05.2005 (biuletyn regulacji dot. obrotu nieruchomościami gruntowymi M-V s. 308). Program krajowego rozwoju przestrzennego zawiera cele oraz zasady planowania przestrzennego, które dotyczą całego kraju włączając w to strefę 12 Mm albo które są istotne dla wzajemnych stosunków przestrzennych pomiędzy częściami kraju. Obszary o preferowanym przeznaczeniu są obszarami, w których do konkretnych funkcji istotnych dla przestrzeni albo do pożytków przy rozważaniu ich z konkurencyjnymi pożytkami istotnymi dla przestrzeni powinna być przywiązywana szczególna waga. Obszary o preferowanym przeznaczeniu mają charakter prawny zgodnie z zasadami planowania przestrzennego (program krajowego rozwoju przestrzennego Meklemburgii-Pomorza Przedniego 2005, s. 15). Przy układaniu kabli i przewodów na obszarze o preferowanym przeznaczeniu nie jest wymagany tryb planowania przestrzennego (program krajowego rozwoju przestrzennego Meklemburgii-Pomorza Przedniego, rozdział 7.2, s. 71). Zgodnie z rozdziałem 7.2 Programu krajowego rozwoju przestrzennego MeklemburgiiPomorza Przedniego kable i przewody muszą być ułożone możliwie wewnątrz obszaru morskiego o preferowanym przeznaczeniu. Ten korytarz służy według uzasadnienia z Programem krajowego rozwoju przestrzennego Meklemburgii-Pomorza Przedniego w międzynarodowemu projektowi obszarze Zatoki Greifswaldzkiej wyraźnie 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 48 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich „Wysokociśnieniowy przewód gazowy typu off-shore Rosja Finlandia Niemcy” Trasa Gazociągu Północnego odpowiada w ten sposób wymaganiom planowania przestrzennego w odniesieniu do przeprowadzenia linii w Zatoce Greifswaldzkiej. Przeprowadzenie linii poza Zatoką Greifswaldzką do granicy strefy 12 Mm jest ustalone właśnie przez obszar o preferowanym przeznaczeniu. Niezależny tryb planowania przestrzennego nie był z tego powodu wymagany. Obszar o preferowanym przeznaczeniu został uwzględniony przy wyznaczaniu trasy Gazociągu Północnego w oszacowaniu jako podstawa planowania przestrzennego (§ 4 ust. 1 pkt. 1 pkt. 3 w związku z § 3 ust. 1 pkt. 3 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, ROG). B.2.2 Dalszy tryb Całość przedsięwzięcia Nord Stream dotyczy na poziomie krajowym także odcinka niemieckiego szelfu kontynentalnego. Urząd Górniczy Stralsund oraz Federalny Urząd Żeglugi i Hydrografii (BSH) z siedzibą w Hamburgu prowadzą obecnie tryb wydawania pozwoleń zgodnych z prawem górniczym dla tego odcinka zgodnie z § 133 ust. 1 pkt. 1 oraz 2 Federalnej Ustawy o Górnictwie (BBergG) z dnia 13.08.1980 (Federalny Dziennik Ustaw I, s. 1310), ostatnio zmieniony przez art. 16a ustawy z dnia 17.03.2009 (Federalny Dziennik Ustaw I s. 550). W trybie zgodnym z § 133 ust. 1 pkt. 2 Federalny Urząd Żeglugi i Hydrografii sprawdza także nieszkodliwość dla środowiska całego przedsięwzięcia zgodnie z § 133 ust. 2a Federalnej Ustawy o Górnictwie. Biorąc pod uwagę międzynarodowy przebieg trasy wysokociśnieniowej sieci gazowniczej, przeprowadzono poza krajowym trybem wydawania zezwolenia także ponadgraniczne badanie OOŚ zgodne z konwencją ESPOO (porozumienie z dnia 25.02.1991: Konwencja o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym Konwencja o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym z dnia 25.02.1991r (Federalny Dziennik Ustaw II s. 1406, 1407, 2003 II s. 715). Całość trasy wysokociśnieniowej sieci gazowniczej przebiega w obszarze, który znajduje się poza niemiecką jurysdykcją tj. przez wyłączne strefy ekonomiczne (WSE) następujących państw: Finlandia, Szwecja, Dania oraz Rosja oraz przez obszar rosyjskich wód terytorialnych Morza Bałtyckiego. Zgodnie z konwencją ESPOO każde państwo, w którym jest planowany projekt o możliwych ponadgranicznych oddziaływaniach („państwa pochodzenia” Dania, Niemcy, Finlandia, Szwecja i Rosja) ma obowiązek powiadomienia „państw narażonych” (Dania, Niemcy, Estonia, Finlandia, Łotwa, Litwa, Polska, Rosja i Szwecja) o przedsięwzięciu w możliwie szybkim terminie i dać im możliwość wzięcia udziału w OOŚ. O przedsięwzięciu należy powiadomić także opinię publiczną w państwach narażonych. Trzeba także zapewnić możliwość zajęcia stanowiska. To nastąpiło zgodnie z konwencją ESPOO. Państwa: Dania, Szwecja i Finlandia powiadomiły pismem z dnia 14.11.2006 państwa narażone. Rosja powiadomiła państwa narażone pismem z dnia 16.11.2006. Niemcy powiadomiły o projekcie wszystkie państwa basenu Morza Bałtyckiego pismem z dnia 14.11.2006. Ponadto razem z zawiadomieniem zostały przesłane dokumenty sporządzone przez spółkę Nord Stream AG (załącznik do powiadomienia państw, narażonych zgodnie z artykułem 3 konwencji ESPOO, informacje o projekcie, mapy). Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 49 Zawiadomienia oraz dokumenty wraz z załącznikami dotyczącymi trybu wydawania pozwolenia na terenie Niemiec po podaniu do publicznej wiadomości w okresie od 27.11.2006 do 12.01.2007 w Urzędzie w Lubminie wyłożone zostały w Urzędzie Górniczym Stralsund, w Federalnym Urzędzie Żeglugi i Hydrografii w Hamburgu i w Federalnym Urzędzie Żeglugi i Hydrografii w Rostocku. Każdy mógł się ustosunkować do fragmentów projektu dot. Danii, Szwecji, Finlandii i Rosji. Niemcy odpowiedziały pismem z dnia 16.02.2007 na zawiadomienie państw: Danii, Finlandii, Szwecji i Rosji oraz poprosiły o udział w każdorazowej narodowej OOŚ kraje Danię, Finlandię, Szwecję i Rosję. Wraz z pismem-odpowiedzią zostały przesłane stanowiska zajęte w ramach trybu współuczestnictwa strony niemieckiej, o ile zachodził kontekst ponadgraniczny. Na zawiadomienie przesłane przez Niemcy odpowiedziały wszystkie państwa narażone: Dania pismem z dnia 09.02.2007, Szwecja pismem z dnia 15.02.2007, Finlandia pismem z dnia 16.02.2007, Rosja pismem z dnia 06.03.2007, Estonia pismem z dnia 15.02.2007, Łotwa pismem z dnia 16.02.2007, Litwa pismem z dnia 15.02.2007 i Polska pismem z dnia 13.02.2007. Inwestor przysłał dokument informacyjny wraz z pismem z dnia 08.11.2007 dotyczącym pierwszej zmiany trasy. Dania, Szwecja, Finlandia i Rosja powiadomiły Niemcy jako państwo narażone w ramach trybu współuczestnictwa o tej zmianie trasy i przesłały pierwszy dokument informacyjny. Narażeni w Niemczech zostali poproszeni o zajęcie stanowiska pismem z dnia 12.11.2007. Dokument informacyjny po jego upublicznieniu w okresie od 15.11.2007 do 14.12.2007 w Urzędzie w Lubminie został wyłożony w Urzędzie Górniczym Stralsund, w Federalnym Urzędzie Żeglugi i Hydrografii w Hamburgu i w Federalnym Urzędzie Żeglugi i Hydrografii w Rostocku. Każdy miał możliwość pisemnie lub do raportu zająć stanowisko co do fragmentów projektu w Niemczech, Danii, Szwecji, Finlandii i Rosji w okresie do 2 tygodni po upływie okresu publicznej prezentacji dokumentu. Uzyskane w ten sposób stanowiska zostały przekazane państwom sąsiednim pismem z dnia 14.01.2008. Państwa narażone odpowiedziały na pismo Niemiec dotyczące zmiany trasy. Dania pismem z dnia 15.01.2008, Szwecja i Estonia pismem z dnia 17.01.2008, Finlandia, Łotwa, Litwa i Polska pismem z dnia 18.01.2008. Inwestor dostarczył wraz z pismem z dnia 27.01.2008 wniosek o zmianę przebiegu trasy (druga zmiana trasy) w obszarze niemieckiej WSE i strefy 12 Mm. Narażeni w Niemczech zostali poproszeni o zajęcie stanowiska pismem z dnia 05.12.2008. Wniosek o zmianę został wyłożony do wglądu po jego upublicznieniu w okresie od 02.12.2008 do 05.01.2009. Każdy miał możliwość pisemnie zająć stanowisko w okresie do 2 tygodni po upływie okresu publicznej prezentacji dokumentu w Urzędzie Górniczym Stralsund, w Federalnym Urzędzie Żeglugi i Hydrografii w Hamburgu i w Federalnym Urzędzie Żeglugi i Hydrografii w Rostocku. Niemcy odpowiedziały na zawiadomienie pismem z dnia 22.01.2009. Stanowiska zajęte w trybie współuczestnictwa z kontekstem ponadgranicznym zostały przesłane wraz z pismemodpowiedzią. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 50 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Na pismo Niemiec dotyczące zmiany trasy odpowiedziały następujące państwa narażone: Dania pismem z dnia 20.01.2009, Szwecja pismem z dnia 23.01.2009, Finlandia pismem z dnia 22.01.2009, Łotwa pismem z dnia 22.01.2009 i Polska pismem z dnia 23.01.2009. Inwestor dostarczył w dniu 09.03.2009 studium dot. nieszkodliwości dla środowiska do celów ponadgranicznej konsultacji. Dania, Szwecja, Finlandia i Rosja podjęły konsultację z Niemcami jako z możliwie narażonym państwem i stworzony w ten sposób dokument przesłały wraz pismem z dnia 09.03.2009 wraz z prośbą o zajęcie stanowiska do dnia 08.06.2009. Polska przesłała Niemcom stanowiska w pismach z dnia 08.06.2009, 17.11.2009. und 01.12.2009. Niemcy podjęły konsultacje z wszystkimi państwami basenu Morza Bałtyckiego i przesłały je pismem z dnia 09.03.2009 wraz z prośbą o zajęcie stanowiska do dnia 08.06.2009. Tym samym pismem Niemcy zaproponowały wszystkim państwom narażonym, zwłaszcza Polsce termin spotkania na 17.06.2009 w Stralsundzie. Konsultacje z Polską zaplanowano na 17.06.2009 w Stralsundzie. Polska strona jednak nie stawiła się w wymienionym terminie. Protokół terminu został przesłany Polsce pismem z dnia 22.06.2009. Wraz z pismem z dnia 10.03.2009 została przesłana do zaangażowanych w postępowanie krajowych podmiotów do spraw publicznych oraz do innych miejsc z prośbą o przyjęcie do wiadomości i zajęcie stanowiska „Dokumentacja dot. OOŚ dla Gazociągu Północnego (UVP) do konsultacji zgodnie z porozumieniem ESPOO”. W ramach konsultacji wszystkie państwa narażone odpowiedziały Niemcom pismem z dnia 08.06.2009 i zajęły stanowisko co do ponadgranicznych oddziaływań przedsięwzięcia. Niemcy odpowiedziały państwom pochodzenia: Danii, Finlandii, Szwecji i Rosji pismem z dnia 08.06.2009. Stanowiska zajęte w trybie współuczestnictwa z kontekstem ponadgranicznym zostały przesłane wraz z pismem-odpowiedzią. Po każdorazowo terminowym podaniu do wiadomości w Urzędzie w Lubminie oraz w Urzędzie Górniczym Stralsund w dniu 02.03.2009 w urzędowym dzienniku Federalnego Urzędu Żeglugi i Hydrografii, „Wiadomości dla żeglarza”, w wydaniu nr 9.09 z dnia 02.03.2009 oraz poprzez wywieszenie na tablicy ogłoszeń Federalnego Urzędu Żeglugi i Hydrografii w Hamburgu, poprzez ogłoszenie w gazetach „Die Welt” oraz „Frankfurter Allgemeine Zeitung” a w dniu 02.03.2009 dokumenty (studium dot. nieszkodliwości dla środowiska do celów ponadgranicznej konsultacji) dokumenty zostały wyłożone do powszechnego wglądu w okresie od 17.03.2009 do 16.04.2009 w Urzędzie w Lubminie, w Federalnym Urzędzie Żeglugi i Hydrografii w Hamburgu oraz w Federalnym Urzędzie Żeglugi i Hydrografii w Rostocku. W urzędzie Uznam-Północ wyłożenie nastąpiło w okresie od 02.04 do 02.05.2009 po zgodnym z miejscowym zwyczajem podaniu do wiadomości w dniu 18.03.2009. Podanie do wiadomości zawierało wskazówkę, że w miejscach wyłożenia istnieje możliwość wglądu do załączników oraz, że każdy ma możliwość do zajęcia stanowiska w formie pisemnej lub do protokołu w okresie do 2 tygodni po upływie okresu publicznej prezentacji dokumentu W zakresie międzynarodowym będzie wymagane oprócz opisanego trybu postępowania ESPOO dodatkowo także postępowanie dotyczące wydawania pozwoleń zgodnie z prawem funkcjonującym w danym państwie. Poniżej jest oddany aktualny stan trybu uzyskiwania pozwoleń w pozostałych państwach zaangażowanych w projekt. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 51 Dania Celem udzielenia wymaganego pozwolenia na budowę i funkcjonowanie Gazociągu Północnego w Danii odpowiedzialna instytucja Duński Urząd Energetyczny udzielił pozwolenia na duński odcinek trasy. Szwecja Wniosek o udzielenie wymaganego pozwolenia zgodnie z szwedzką konwencją ws. szelfu kontynentalnego został doręczony już w grudniu 2007 i uzupełniony w październiku 2008 ze względu na zaistniałe w międzyczasie zmiany planu technicznego (np. rezygnacja z platformy serwisowej planowanej początkowo w szwedzkiej WSE). Po przeprowadzeniu jesienią 2008 zgodnych ze szwedzkim prawem konsultacji z organami publicznymi kolejne dokumenty zostały dostarczone ze strony spółki Nord Stream w styczniu i lutym 2009. Na podstawie tych dokumentów odbyły się w Szwecji konsultacje społeczne, które zakończyły się 21.08.2009 po dostarczeniu przez Nord Stream dalszych wymaganych dokumentów. W ramach konsultacji społecznych wpłynęło łącznie 60 stanowisk. Spółka Nord Stream odpowiedziała na nie 30.09.2009. Udzielenie zezwolenia Wyłącznej Strefy Ekonomicznej nastąpiło 05.11.2009 poprzez rządową uchwałę. Finlandia Spółka Nord Stream AG złożyła na ręce odpowiedzialnego za to ministra pracy i gospodarki wniosek o udzielenie zezwolenia na budowę gazociągu zgodnie z fińską ustawą o wyłącznych strefach ekonomicznych (zezwolenie WSE). W ramach konsultacji społecznych wpłynęło łącznie 18 stanowisk, głównie od urzędów. Spółka Nord Stream odpowiedziała na nie 05.10.2009. Wnioskowane przez Nord Stream w dniu 02.07.2009 zgodne z prawem wodnym pozwolenie na uprzątnięcie niewypałów i niewybuchów w obrębie korytarza bezpieczeństwa Gazociągu Północnego zostało udzielono w dniu 02.10.2009. Zezwolenie zostało uznane za natychmiast wykonalne. Fińskie władze odrzuciły 24.09.2009 wniosek o pozwolenie złożony przez fińskie przedsiębiorstwo na prace eksploracyjne w Zatoce Fińskiej, które mogły kolidować z planami spółki Nord Stream AG. Nawet w przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku miałby on wedle fińskiego prawa priorytet wobec innych górniczych planów budowy, ale nie wobec planowanego Gazociągu Północnego. W ramach składania wniosków o pozwolenie przez spółkę Nord Stream SA na terenie Finlandii (zezwolenie WSE, zezwolenie wodno-prawne) wniosek ten lub odpowiednie zezwolenie byłoby rozpatrywane zaledwie jako interesy osób trzecich, jak np. ewentualne interesy rybołówstwa albo dzierżawcy kabli. Uwzględnienie zezwolenia WSE nastąpiło poprzez Ministerstwo Pracy i Gospodarki w dniu 05.11.2009. Wniosek o zezwolenie wodno-prawne na budowę i funkcjonowanie Gazociągu Północnego został złożony 08.07.2009 i aktualnie jest sprawdzany przez WFEPA, fiński urząd ds. ochrony środowiska. Według informacji udzielonych przez WFEPA udzielenie zezwolenia powinno nastąpić do 15.12.2009. Rosja Rosyjski państwowy techniczny urząd nadzoru RosTekhNadzor wydał pozytywną opinię 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 52 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich o OOŚ. W czerwcu 2009 udzielono koniecznego wodno-prawnego zezwolenia. Aktualnie brakujące pozwolenie na budowę na terenie lądowym (odpowiedzialny urząd Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Rosprirodnadzor) powinno zostać wydane w grudniu 2009.. Dzięki uzgodnionym koncepcjom gwarantuje się, że trasy przewodów na granicach międzynarodowych oraz w strefach przejściowych z niemieckiej strefy 12 Mm / WSE bezpośrednio nawzajem łączą się ze sobą zaś funkcje transportu ponadregionalnego i zaopatrzenia są zapewnione poprzez ogólnie przyjęte przeprowadzenie trasy. B.3 Uznanie prawno-procesowe i formalne B.3.1 Podstawy prawne Dla niniejszego ustalenia planu zabudowy właściwa jest ustawa o gospodarce energetycznej (EnWG). Tryb jest zgodny zgodnie z §§ 43, 43a nn. ustawy o gospodarce energetycznej, §§ 72 nn. ustawy o gospodarce energetycznej, § 76 ustawy o trybie postępowania administracyjnego landu Meklemburgii-Pomorza Przedniego w połączeniu z § 1 ust. 3 ustawy o trybie postępowania administracyjnego landu Meklemburgia-Pomorze Przednie. B.3.2 Kompetencje Urząd Górniczy Stralsund jest zgodnie z § 2 krajowego rozporządzenia do określania władz właściwych wedle prawa energetycznego (EnWZustLVO M-V) z dnia 29.12.2005 (biuletyn regulacji dot. obrotu nieruchomościami gruntowymi landu Meklemburgia-Pomorze Przednie 2006 s. 13) władzą właściwą do wykonywania § 43 ust. 1 pkt. 1 pkt. 2, § 44 ust. 3 pkt. 2 i 3 oraz § 45 ust. 2 pkt. 1 ustawy o gospodarce energetycznej, tak więc też władzą odpowiednią do konsultacji oraz do ustalania planu zabudowy i trybu jej przeprowadzania. B.3.3 Konieczność trybu ustalania planu zabudowy Zgodnie z § 43 ust. 1 pkt. 2 niemieckiej ustawy o gospodarce energetycznej wykonanie i funkcjonowanie przewodów gazowniczych o średnicy przekraczającej 300 mm wymaga ustalenia planu zabudowy przez władzę właściwą wedle prawa krajowego. Przy ustalaniu planu zabudowy należy przestrzegać interesów prywatnych jak i publicznych, które w ramach podejmowania decyzji mogą być naruszone przez przedsięwzięcie. Według § 3 ustawy o OOŚ (UVPG) w połączeniu z załącznikiem 1 pkt. 19.2.1. w ramach przedsięwzięcia należy przeprowadzić badanie o nieszkodliwości dla środowiska. Ustawa OOŚ jest niesamodzielną częścią trybu ustalania planu zabudowy. Należy ocenić oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i uwzględnić je przy podejmowaniu decyzji o dopuszczeniu przedsięwzięcia. Cel ustalenia planu zabudowy polega na uregulowaniu wszystkich problemów poruszonych przez przedsięwzięcie. Powinno to być wykonywane w uporządkowany sposób, w zgodzie z przepisami obowiązującego prawa i w sposób jednolity dla wszystkich zainteresowanych stron. Naruszone interesy powinny być rozpatrzone, o ile ustawa pozostawia pole manewru Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 53 dla wolności kształtowania w sprawie planowania, pod względem wzajemnej ich korzyści i szkodliwości i ujęte wedle możliwości w jednym obszernym akcie prawnym. Oprócz ustalania planu zabudowy nie są wymagane inne urzędowe decyzje, zwłaszcza publicznoprawne zezwolenia, akty nadania, pozwolenia, dopuszczenia, zgody oraz inne ustalania planu zabudowy. Te postanowienia zawarte są w energetyczno-prawnym planie ustalenia zabudowy (§ 75 ust. 1 ustawy o trybie postępowania administracyjnego landu Meklemburgia-Pomorze Przednie, VwVfG M-V). Oczywiście decyzja o ustaleniu planu zabudowy nie zastępuje zezwoleń związanych z prawem wodnym. Urząd Górniczy Stralsund decyduje na podstawie § 14 ustawy o gospodarce wodnej (WHG) (w porozumieniu) także o udzieleniu zezwoleń w zakresie prawa wodnego. B.3.4 Przebieg postępowania 30.01.2007 odbyło się spotkanie scopingowe (zgodnie z § 5 ustawy o OOŚ) Punktem głównym było głosowanie co do zakresu badania o nieszkodliwości dla środowiska (OOŚ) łącznie z badaniami dotyczącymi oddziaływania ponadgranicznego oraz dotyczącymi treści dokumentów załączonych do wniosku. Przewidywany zakres badań został ustalony w dniu 11.04.2007 przez Urząd Górniczy Stralsund oraz przez Federalny Urząd Żeglugi i Hydrografii w dniu 13.04.2007. Inwestor załączył dokumenty do pisma z dnia 11.12.2008 i złożył tym samym wniosek o przeprowadzenie postępowania ustalania planu zabudowy na obszarze niemieckiej strefy 12 Mm włączając w to ulądowienie zgodnie z § 43 niemieckiej ustawy o gospodarce energetycznej. Otwarcie postępowania nastąpiło 10.03.2009 po przedłożeniu możliwych do sprawdzenia dokumentów. W ramach prowadzonego trybu ustalania planu zabudowy zgodnie z §§ 43 nn. ustawy o gospodarce energetycznej, § 73 ustawy o trybie postępowania administracyjnego landu Meklemburgia-Pomorze Przednie, w zakresie przedsięwzięcia przeprowadzono także OOŚ jako niesamodzielną część trybu ustalania planu zabudowy (§ 2 ust. 1 ustawy o OOŚ); w trakcie badania o nieszkodliwości miały miejsce także m.in. konsultacje społeczne oraz ponadgraniczne konsultacje społeczne i konsultacje z organami publicznymi (pismo Federalnego Urzędu Żeglugi i Hydrografii z dnia 09.03.2009) (patrz punkt B.2.2.). Dokumenty załączone do wniosku były przesłane od 10.03.2009 w porozumieniu z Federalnym Urzędem Żeglugi i Hydrografii następującym urzędom, instytucjom i stowarzyszeniom wraz z prośbą o zajęcie stanowiska w kwestii przedsięwzięcia oraz dokumentów załączonych do wniosku w terminie do 30.04.2009: Urząd informacji geodezyjnej niemieckich sił zbrojnych, instytucja łącznikowa Federalnego Urzędu Żeglugi i Hydrografii BSH Urząd planowania przestrzennego Pomorza Przedniego Urząd Lubmin Urząd Mönchgut-Granitz Urząd Uznam-Północ Ministerstwo Spraw Zagranicznych, wydział 504 Spółka AWE GmbH przy E.ON Climate & Renewables Central Europe GmbH 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 54 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich BfN – Federalny Urząd Ochrony Środowiska BfN – Federalny Urząd Ochrony Środowiska, ekspozytura Vilm Stowarzyszenie BUND Deutschland e.V., główna siedziba Stowarzyszenie BUND M-V e.V., siedziba dla kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie Federalny Urząd do Spraw Nieruchomości Federalny Urząd Rolnictwa i Żywienia Ministerstwo Środowiska, Ochrony Przyrody oraz Bezpieczeństwa Reaktorów Atomowych, wydział K1 III Ministerstwo Środowiska, Ochrony Przyrody oraz Bezpieczeństwa Reaktorów Atomowych, wydział ZG III 4 (S) Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Rozwoju Miast, wydział WS23 Ministerstwo Gospodarki i Technologii, wydział II B6 Federalna Agencja Sieci Przesyłowych Federalne Stowarzyszenie Energii Wiatrowej Spółka DBU Naturerbe GmbH Spółka Deutsche Flugsicherung GmbH Niemiecki Związek Ratowania Rozbitków Spółka Deutsche Telekom AG, GN41 -Kable morskieZwiązek Niemieckiego Rybołówstwa Niemiecki Związek Łodzi Motorowych Niemiecki Związek Żeglarski Spółka DONG Naturgas A/S Spółka E.ON edis Netz GmbH Spółka Energiewerke Nord GmbH Spółka Erste Offshore Windkraft Beteiligungsgesellschaft mbH & Co. Ventotec Ost 2 KG Komisja Europejska,grupa robocza do spraw środowiska D3 Spółka SICON - Großmann Ingenieur Consult GmbH, NL Rostock Oddział Specjalny ds. Wypadków Morskich Spółka Heinrich Hirdes GmbH (oraz spółka Rohde Nielsen Nassbaggerungs GmbH) sekretarz generalny Komisji Ochrony Środowiska Morskiego Bałtyku Spółka Hogan & Hartson Raue LLP für Concord Power Nordal GmbH Instytut Badania Bałtyku, Warnemünde Instytut Johanna Heinricha von Thünen; Federalny Instytut Badawczy Terenów Rolniczych, Lasów i Rybołówstwa (vTI), Instytut Rybołówstwa Bałtyckiego Krajowy Urząd Kultury i Pielęgnacji Zabytków landu Meklemburgia-Pomorze Przednie Krajowy Urząd Rolnictwa, Bezpieczeństwa Żywności i Rybołówstwa, wydział rybołówstwo i gospodarka rybna Krajowy Urząd Środowiska, Ochrony Przyrody i Geologii landu Meklemburgia-Pomorze Przednie Krajowy Urząd ds. Zadań Centralnych oraz Techniki Policji i Ochrony przed Pożarami i Katastrofami Krajowy Związek Wędkarstwa landu Meklemburgia-Pomorze Przednie e.V. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 55 Lasy Państwowe, wydział landu Meklemburgia-Pomorze Przednie, wydział prawa publicznego Krajowy Związek Łowiecki landu Meklemburgia-Pomorze Przednie e.V. Krajowy Związek Kutrów Rybackich i Rybołówstwa Przybrzeżnego landu MeklemburgiaPomorze Przednie e.V. Powiat Ostvorpommern Powiat Rugia Ministerstwo Rolnictwa, Środowiska i Ochrony Konsumentów landu Meklemburgia-Pomorze Przednie Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Rozwoju Krajowego landu Meklemburgia-Pomorze Przednie Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Turystyki landu Meklemburgia-Pomorze Przednie, wydział 500 Związek Ochrony Przyrody NABU Deutschland e.V., główna siedziba Związek Ochrony Przyrody NABU landu Meklemburgia e.V., siedziba landowa Spółka OAM - DEME Mineralien GmbH Niemieckie Stowarzyszenie Ochrony Lasów landu Meklemburgia-Pomorze Przednie e.V. Państwowy Urząd Środowiska i Natury w Rostocku Państwowy Urząd Środowiska i Natury w Stralsundzie Państwowy Urząd Środowiska i Natury w Ueckermünde Federalny Urząd Ochrony Środowiska Spółka Vattenfall Europe Transmission GmbH Stowarzyszenie Niemieckich Armatorów Urząd ds. Wody Żeglugi w Stralsundzie Dyrekcja ds. Wody Żeglugi Północ Stowarzyszenie Ochrony Waleni i Delfinów WDCS (Whale and Dolphin Conversation Society) Administracja Terenów Wojskowych Północ, ekspozytura Kilonia Spółka WINGAS GmbH & Co. KG WWF Niemcy, wydział morza i wybrzeża, biuro projektowe Bałtyk W ramach przesłuchań po terminowym ogłoszeniu nastąpiło wyłożenie kompletnych dokumentów dot. planu: • Urząd Lubmin (zgodnie z miejscowym zwyczajem 02.03.2009): Wyłożenie w okresie od 17.03. do 16.04.2009, potwierdzenie prawidłowości korespondencji wpływającej w dniu 23.04.2009 • Urząd Górniczy Stralsund (zgodnie z miejscowym zwyczajem (wywieszenie oraz biuletyn urzędowy landu Meklemburgia-Pomorze Przednie) w dniu 02.03.2009): wyłożenie w okresie od 17.03. do 16.04.2009 potwierdzenie prawidłowości w dniu 17.04.2009 • Federalny Urząd Żeglugi i Hydrografii w Hamburgu (publicznie („Wiadomości dla Żeglarza” nr 9/09, „Die Welt” i „FAZ”) każdorazowo 02.03.2009): wyłożenie w okresie od 17.03. do 16.04.2009 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 56 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich • • Federalny Urząd Żeglugi i Hydrografii w Rostocku: (publicznie („Wiadomości dla Żeglarza” nr 9/09, „Die Welt” i „FAZ”) każdorazowo 02.03.2009) wyłożenie w okresie od 17.03. do 16.04.2009 Urząd Uznam-Północ (zgodnie z miejscowym zwyczajem 18.03.2009): Wyłożenie w okresie od 02.04. do 02.05.2009 potwierdzenie prawidłowości z dnia 05.05.2009. Ponadto oprócz zgodnego z miejscowym zwyczajem ogłoszenia nastąpiło podanie do publicznej wiadomości w wydaniach regionalnych „Ostsee-Zeitung” dla miast Greifswald i Rugia w dniu 02.03.2009. Publikacje zawierały m.in. wskazówkę, że każdy ma możliwość wglądu do dokumentów załączonych do wniosku i do wyrażenia opinii w terminie do 2 tygodni po upływie terminu wyłożenia dokumentów. Wiele osób dokonało wglądu; wpłynęły 4 sprzeciwy od osób prywatnych. Przeważająca część urzędów, instytucji i stowarzyszeń pisemnie wyraziła swoje zdanie na temat dokumentów załączonych do planu. W przededniu zawnioskowano o liczne przedłużenia terminu. Stanowiska i sprzeciwy, które wpłynęły zostały przekazane inwestorowi. Stanowiska dotyczące fachowych zagadnień związanych z ochroną środowiska zostały przekazane do wiadomości uznanym w landzie Meklemburgia-Pomorze Przednie stowarzyszeniom zajmującym się ochroną środowiska wraz z pismem z dnia 20.05.2009. Z powodu złożoności wnioskowanego przedsięwzięcia zdecydowano się nie rezygnować z terminu przeprowadzenia debaty zgodnie z § 43a zzn. 5 pkt 1 niemieckiej ustawy o gospodarce energetycznej. Termin przeprowadzenia debaty ogłoszono terminowo (Urząd Lubmin (zgodnie z miejscowym zwyczajem 06.06.2009), Urząd Uznam-Północ (zgodnie z miejscowym zwyczajem 05.06.2009), Urząd Górniczy Stralsund (zgodnie z miejscowym zwyczajem 05.06.2009, dziennik urzędowy landu Meklemburgia-Pomorze Przednie zgodnie z miejscowym zwyczajem 02.06.2009), Federalny Urząd Żeglugi i Hydrografii (publicznie ”Wiadomości dla żeglarza” nr. 23/09 05.06.2009, „Die Welt” w dniu 06.06.2009, „OstseeZeitung” 05.06.2009)). Zaproszono wszystkich zainteresowanych i dodatkowo także osoby, które wniosły sprzeciw. Dzień przewidziany na przeprowadzenie debaty służącej wyjaśnieniu interesów osób zainteresowanych względnie osób, które wniosły sprzeciw został podany do wiadomości (Urząd Górniczy Stralsund pismem z dnia 25.05.2009, Federalny Urząd Żeglugi i Hydrografii 02.06.2009). Debata została przeprowadzona wspólnie z Federalnym Urzędem Żeglugi i Hydrografii w dniach 22. do 25.06.2009. Debatowano na temat zajętych stanowisk oraz sprzeciwów w gronie zebranych osób, które wniosły sprzeciw, osób zainteresowanych, podmiotów ds. publicznych w zakresie kompetencji każdego z nich. Na koniec każdego dnia rozmów stwierdzano na wniosek ze strony urzędu dokonującego wysłuchań, że nikt więcej nie chce zabrać głosu. Protokół sporządzony podczas debaty i uzgodniony z Federalnym Urzędem Żeglugi i Hydrografii wraz z pismami, które wpłynęły lub zostały przekazane, został przesłany Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 57 wszystkim osobom zainteresowanym oraz osobom, które wniosły sprzeciw pismem z dnia 27.08.2009. Podczas analizy stanowisk i sprzeciwów oraz wyników debaty inwestor zmienił i uzupełnił części dokumentów planu oraz wprowadził je do postępowania (część uzupełniająca: Dookreślenia; § 43a zzn. 6 ustawy o gospodarce eneregetycznej, § 73 ust. 8 ustawy o trybie postępowania administracyjnego landu Meklemburgii Pomorza Przedniego). Urzędy i osoby trzecie, które stały się przez to po raz pierwszy lub bardziej niż dotychczas osobami zainteresowanymi, otrzymały wraz z pismem z dnia 01.10.2009 informację o możliwości zajęcia stanowiska i wniesienia sprzeciwu w okresie dwóch tygodni. W szczególności chodzi o następujące zmiany lub uzupełnienia: • Część A.1: • Część B.1: Dookreślenie planu co do stabilnego ponownego wypełnienia rowu w obszarze progu zatoki. • Część B.2.1: • Część B.2.2: Rozważenie wariantów kładzenia i zakopywania w obszarze od PK 1.139 do PK 1.193 Opinia biegłego w zakresie techniki dźwiękowej co do planowanej budowy gazociągu typu off-shore na terenie Bałtyku Stanowisko uwzględniające technikę wstrząsów co do planowanej budowy gazociągu typu off-shore na terenie Bałtyku Stabilność podłoża Gazociągu Północnego na progu zatoki • Część C.1: • Część C.2: Dane dotyczące charakterystycznych gatunków występujących w siedliskach przyrodniczych według Dyrektywy Siedliskowej Wyjaśnienie stopniowego wpływania na funkcje według dyrektywy siedliskowej Obszar specjalnej ochrony ptaków „Cieśnina Peenestrom i Zatoka Achterwasser“ według Dyrektywy Siedliskowej Raport o projekcie według Dyrektywy Siedliskowej: Badanie makrofitów w obszarze progu zatoki • Część C.3: Program towarzyszący ochrony krajobrazu (LBP) uzupełniające dookreślenia Rekultywacja obszarów chronionych dla części powierzchni w Peenemünder Haken Ogólne badanie wstępne pojedynczego przypadku zgodnie z § 3c ustawy o OOŚ w powiązaniu z § 3 ust. 1 krajowej ustawy o OOŚ dla projektu rekultywacji obszarów chronionych dla części powierzchni w Peenemünder Haken Rekultywacja obszarów chronionych dla części powierzchni w Peenemünder Haken według Dyrektywy Siedliskowej Rekultywacja obszarów chronionych dla części powierzchni w Peenemünder Haken Działania mające na celu ochronę krajobrazu dla strefy wyjścia na ląd Zbudowanie charakterystycznych stref zamieszkania dla foki szarej na południowym krańcu wyspy Ruden 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 58 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich • • Część C.4: Część D.1: Raport końcowy o poszukiwaniu miejsca pobytu dla nietoperzy w strefie wyjścia na ląd Wykaz gruntów Pozamiejscowe osoby zainteresowane przedsięwzięciu pismem z dnia 01.10.2008. zostały poinformowane o zamienionym Stanowiska dotyczące fachowych zagadnień związanych z ochroną środowiska zostały przekazane do wiadomości uznanym w landzie Meklemburgia-Pomorze Przednie stowarzyszeniom zajmującym się ochroną środowiska wraz z pismem w dniu 02.11..2009. Dostarczona w części uzupełniającej: dookreślenie część C.3 zmiana planu „Rekultywacja obszarów chronionych dla części powierzchni w Peenemünder Haken” (działanie zastępcze 2) oddziałuje na obszar dwóch dotychczas niezainteresowanych urzędów, tak że zmieniony plan musiał zostać wyłożony także tam. W ramach przesłuchań nastąpiło po każdorazowo terminowych ogłoszeniach wyłożenie zmienionych dokumentów załączonych do planu: • W urzędzie Anklam-Land (zgodnie z miejscowym zwyczajem w dniu 14.10.2009): wyłożenie w okresie od 22.10. do 23.11.2009, • urząd Am Stettiner Haff (zgodnie z miejscowym zwyczajem w dniu 07.10.2009): wyłożenie od 22.10. do 23.11.2009. Ogłoszeniom towarzyszyła m.in. wskazówka o tym, że każdy ma możliwość wglądu do dokumentów załączonych do wniosku oraz do wyrażenia własnej opinii w terminie 2 tygodni po upływie okresu prezentacji dokumentów. Wpłynęły 3 sprzeciwy od osób prywatnych. Zgodnie z § 43a zzn. 6 pkt. 3 ustawy o gospodarce energetycznej zrezygnowano z debaty na temat stanowisk oraz sprzeciwów, jakie wpłynęły w związku ze zmianą planu. B.3.5 Inne kwestie prawne dotyczące postępowania Decyzja o ustaleniu planu zabudowy odpowiada wymaganiom prawno-procesowym. Wniosek jest dopuszczalny. Wnioskodawca jest właściwym inwestorem. Kto może być właściwym inwestorem przedsięwzięcia które musi zostać określone, wynika z właściwego prawa (Federalny Sąd Administracyjny BverwG, wyrok z dnia 25.07.2007r, 9 VR 19/07, juris Orientierungssatz 1, Rn. 6). W tym przypadku jest to ustawa o gospodarce energetycznej. Zgodnie z § 43 ust. 1 pkt. 2 ustawy o gospodarce energetycznej wykonanie i funkcjonowanie przewodów gazowniczych o średnicy przekraczającej 300 mm wymaga ustalenia planu zabudowy. Według prawnej definicji zawartej w § 3 pkt. 20 ustawy o gospodarce energetycznej przewodami gazowniczymi są takie przewody, które należą do jednego lub więcej przedsiębiorstw dostarczających energię (EVU) albo są przez nich eksploatowane. Według prawnej definicji zawartej w § 3 pkt. 18 ustawy o gospodarce energetycznej przedsiębiorstwem dostarczającym energię jest m.in. osoby prawne, które eksploatują sieć energetyczną, albo Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 59 posiadają uprawnienie do rozporządzania siecią energetyczną. Z całości wymienionych regulacji wynika, że podmiotem przewodów gazowniczych, a co za tym idzie też rur gazowniczych może być każde przedsiębiorstwo dostarczające energię, które albo jest właścicielem przewodów, albo nimi je eksploatuje. Z tego wynika, że wnioskodawca jest w niniejszym postępowaniu właściwym inwestorem. Jest on przedsiębiorstwem dostarczającym energię i powinien także eksploatować i posiadać na własność planowane przewody. B.4 Ocena materialno-prawna Przedsięwzięcie Nord Stream zostało dopuszczone na podstawie niniejszego postanowienia o ustaleniu planu zabudowy ze względu na to, że przemawiają za nim racjonalne względy dobra ogółu przy uwzględnieniu praw osób trzecich. Wiążąco ustalone plany uwzględniają regulacje prawne dot. wywłaszczenia. Uwzględniają one także przepisy niemieckiej ustawy o gospodarce energetycznej, a także inne przepisy, jak również odpowiadają wymaganiom nakazu ważenia interesów. B.4.1 Zasadność planu Przedsięwzięcie spółki Nord Stream jest uzasadnione Zasadność planu jest niepisanym warunkiem każdego planowania i wyraża zasadę proporcjonalności działań państwa, które wiążą się z ingerencją w prawa osób trzecich. Warunek ten jest spełniony, jeżeli istnieje zapotrzebowanie na zamierzone przedsięwzięcie. Ma to miejsce nie tylko w wypadku gdy przedsięwzięcie jest nieuniknione, ale także gdy jest racjonalnie wskazane. Postanowienie pociąga za sobą działanie wsteczne w zakresie wywłaszczenia. Zgodnie z § 45 niemieckiej ustawy o gospodarce energetycznej ustalony plan stanowi podstawę do postępowania wywłaszczeniowego i jest wiążący dla organów wywłaszczeniowych. Z tego powodu interes publiczny przyświecający temu przedsięwzięciu musi być odpowiedni do przezwyciężenia praw własności stojących na przeszkodzie realizacji planu.. Wynika to z art. 14 ust 3 zdanie 1 niemieckiej konstytucji, który stanowi, ze wywłaszczenie jest możliwe tylko w interesie dobra publicznego (wyrok Federalnego Sądu Administracyjnego z dnia 16.03.2006, 4 A 1075/04 „Lotnisko Schönefeld“; wyrok Federalnego Sądu Administracyjnego z dnia 07.07.1978, 4 C 79/76, orzeczenie Federalnego Sądu Administracyjnego 56, 110 <118n>; wyrok Federalnego Sądu Administracyjnego, z dnia 05.12.1986, 4 C 13/85, orzeczenie Federalnego Sądu Administracyjnego 75, 214 <232n.> i wyrok Federalnego Sądu Administracyjnego, z dnia. 08.07.1998, 11 A 53/97 orzeczenie Federalnego Sądu Administracyjnego 107, 142 <145>, orzecznictwo). Zasadność planu przedsięwzięcia Nord Stream wynika z ustawy o gospodarce energetycznej. Zgodnie z tą ustawą plan jest zasadny jeżeli użyte środki są racjonalne i wskazane dla osiągnięcia zamierzonego celu. Zgodnie z § 1 ust. 1 niemieckiej ustawy o gospodarce energetycznej, celem ustawy jest w szczególności możliwie bezpieczne, korzystne cenowo, przyjazne dla użytkownika wydajne oraz akceptowalne z punktu widzenia ochrony środowiska zaopatrywanie ogółu ludności w gaz. Kolejnym celem ustawy o gospodarce energetycznej jest zgodnie z § 1 ust. 2 regulacji sieci zaopatrzeniowej gazu w celu zabezpieczenia skutecznej i faktycznej konkurencji w sferze zaopatrywania w energię oraz zabezpieczenie długotrwałego, wydajnego i pewnego użytkowania sieci zaopatrywania 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 60 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich w energię. Celem ustawy o gospodarce energetycznej jest zgodnie z § 1 ust. 3 transpozycja i realizacja prawa wspólnotowego na obszarze zaopatrywania w energię. Z punktu widzenia gospodarki energetycznej przedsięwzięcie jest konieczne szczególnie w przypadku gdywyeliminuje ono istniejące luki w zaopatrzeniu lub służybezpieczeństwu zaopatrzeniowemu. Przy badaniu zapotrzebowania należy sprawdzićmożliwość obejścia/przełączenia jako alternatywnego sposobu pokrycia deficytu zaopatrzeniowego bez konieczności budowy nowego rurociągu.. W przypadku gdy zapotrzebowanie na energię może zostać pokryte w drodze obejścia / przełączenia, generalnie nie ma potrzeby budowy nowego rurociągu (wyrok Federalnego Sądu Administracyjnego, z dnia 11.07.2002, 4 C 9/00, zob. Juris). Dla zabezpieczenia nieprzerwanych dostaw energii wskazane jest tworzenie urządzeń redundantnych. (Salje, EnWG, § 1/27; Britz / Hellerman / Hermes, EnWG, § 1/26). Zapotrzebowanie na nowe drogi przesyłowe nie powinno być rozpatrywanie jedynie z punktu widzenia bezpieczeństwa zaopatrzeniowego, ale także z punktu widzenia poprawy konkurencji na rynku poprzez utworzenie nowych dróg przesyłowych (druk parlamentarny 14/4599, s. 161, projekt ustawy z dnia 14.11.2000). Podmiot odpowiedzialny za planowanie może w celu konkretyzacji ogólnie określonych celów rozwinąć konkretną koncepcję planistyczną (por. wyrok Federalnego Sądu Administracyjnego z dnia 19.05.1998, 4 A 9/97, orzeczenie Federalnego Sądu Administracyjnego 107, 1 <13 i nast.>). Mając to na uwadze celem planu jest budowa i użytkowanie dodatkowej drogi transportowej w celu stworzenia połączenia pomiędzy rosyjskimi rezerwami gazu z europejską siecią gazową w formie dwóch równolegle biegnących rurociągów pomiędzy Wyborgiem w Rosji przez Morze Bałtyckie do miejscowości Lubmin w Niemczech. Zgodnie z planem rozpoczęcie użytkowania ma być możliwe od końca 2011, ew. 2012 dla drugiej nitki rurociągu. Stawiane sobie za cel przez niemiecką Ustawę o Gospodarce Energetycznej bezpieczeństwo zaopatrzenia energetycznego, przez odpowiednie środki jak np. tworzenie bądź rozbudowa urządzeń energetycznych, jest ważnym zadaniem publicznym. Zaopatrzenie w energię jest niezbędne do godnej egzystencji człowieka (por. orzeczenie Federalnego Sądu Administracyjnego 38, 258 <270n..>; orzeczenie Federalnego Sądu Administracyjnego 45, 63 <78n.>; postanowienie Niemieckiego Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10.09.2008, 1 BvR 1914/02, juris. 15). Wypełnienie tego zadania publicznego należy także do prywatnych przedsiębiorstw energetycznych na mocy § 2 ust. 1 ustawy o gospodarce energetycznej). Z punktu widzenia zamierzonego celu planowane przedsięwzięcie jest konieczne a tym samym zasadne. Konkretnym celem Nord Stream jest przede wszystkim transport ok. 55 mld m3 gazu ziemnego rocznie z Rosji do Niemiec przez Morze Bałtyckie, skąd przez połączenie z europejskimi sieciami będzie możliwe przesyłanie gazu do Danii, Holandii, Polski, Czech i innych krajów (por. dokumentacja wniosku, część 1, rozdział 1). Najważniejsze cele przedstawiają się następująco:. Władze są świadome szczególnego znaczenia, jakie niniejsze przedsięwzięcie ma dla zaopatrzenia w energię zarówno Niemiec jak i Europy. Wynika to z następujących powodów: Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 61 B.4.1.1 Zgodność celu z § 1 ust. 1 niemieckiej ustawy o gospodarce energetycznej B.4.1.1.1 Bezpieczeństwo zaopatrzeniowe Będące przedmiotem postępowania przedsięwzięcie Nord Stream przesyłania gazu służy bezpiecznemu zaopatrywaniu w energię przewodową przez dodatkowe ilości gazu importowane do Niemiec i Europy w sposób wydajny, akceptowalny z punktu widzenia ochrony środowiska, ew. umożliwienia alternatywnych dróg przesyłu energii. Nord Stream jest częścią ogólnej politycznej i energetycznej koncepcji. Z jego pomocą rezerwy rosyjskiego gazu zostaną włączone do sieci transportu gazowego w Europie przy wykorzystaniu tworzonych odcinków OPAL i NEL. W planach znajduje się także odnoga gazociągu NORDAL spółki Concord Power Nordal GmbH. Gazociąg Nord Stream jest częścią Transeuropejskich Sieci Energetycznych (TEN). Przedsięwzięcie to zostało włączone w osie projektów priorytetowych leżących w interesie Europy (Decyzja nr 1364/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 września 2006, załącznik I „Osie projektów priorytetowych w tym miejsca projektów leżących w interesie Europy, zdefiniowanych w art. 7 i 8.. ( Dziennik Urzędowy nr L262 z dnia 22.09.2006 s. 1 do 23)). Zgodnie z ogólną koncepcją „Nord Stream” napływający gaz będzie transportowany na południe odcinkiem OPAL, a na zachód odcinkiem NEL. Gazociąg Nord Stream utworzy nową trasę transportu gazu przez wody międzynarodowe na europejskie rynki wewnętrzne. Planowany gazociąg polepszy bezpieczeństwo zaopatrzeniowe Republiki Federalnej Niemiec oraz całej Unii Europejskiej z 27 państwami członkowskimi (EU-27), w szczególności poprzez rozbudowanie istniejących dróg transportowych i zwiększenie możliwości przesyłowych. Należy stwierdzić że przedsięwzięcie jest celowe, gdyż w wyniku dywersyfikacji źródeł zaopatrzenia zwiększy się bezpieczeństwo zaopatrzeniowe. Można przyjąć takie założenie szczególnie przy przyłączeniu nowych źródeł zaopatrzenia, nowych dróg transportowych na rynki docelowe czy połączenia nowych źródeł gazu z rynkiem. W tym przypadku mamy do czynienia z tymi trzema aspektami, ponieważ poprzez projekt Nord Stream także nowe regiony wydobycia takie jak Shtokman i Jamał w Rosji zostaną połączone poprzez nową trasę bałtycką z odpowiednimi rynkami (por. dokumentacja wniosku, cz. A.1, rozdział 5.3.2.4). Istotnymi czynnikami zwiększającymi bezpieczeństwo zaopatrzeniowe są zatem dywersyfikacja źródeł pozyskiwania i stworzenie nowych możliwości transportowych (por. komentarz GD TREN do art. 22 Dyrektywy Gazowej z dnia 06.11.2008, nr 25nn. oraz opinia Komisji Europejskiej ws. gazociągu Nabucco-Austria, nr 41nn.; postanowienie Federalnej Agencji Sieci przesyłowych z dnia 25.02.2009 Az. BK7-08-009 i 010). Realizacja projektu Nord Stream poprawi bezpieczeństwo zaopatrzenia energetycznego (tj. w tym przypadku zaopatrzenia w gaz) zgodnie z § 1 ust. 1 niemieckiej ustawy o gospodarce energetycznej wewnątrz Niemiec, a także na terenie całej Unii Europejskiej. Bezpieczeństwo zaopatrzeniowe w rozumieniu § 1 ust. 1 ustawy o gospodarce energetycznej obejmuje zarówno aspekt pokrycia zapotrzebowania na energię, jak również ciągłość dostaw przez zróżnicowanie dróg transportowych. Obie te funkcje spełniać będzie gazociąg Nord Stream. Z jednej strony gazociąg umożliwi (poprzez transport dodatkowej ilości gazu) chociaż częściowe pokrycie przyszłego zapotrzebowania Niemiec i Unii Europejskiej, z drugiej strony stworzy nowy szlak transportowy dla rosyjskiego gazu, co przyczyni się do dywersyfikacji tras przesyłowych. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 62 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Przyczynienie się przedsięwzięcia do bezpieczeństwa zaopatrzeniowego przedstawia się następująco: Przyczynienie się do pokrycia przyszłych braków zaopatrzeniowych w Republice Federalnej Niemiec. Przedsięwzięcie przyczyni w dużej mierze do pokrycia przyszłych krajowych niedoborów zaopatrzeniowych. Wg aktualnych prognoz (Szczyt Energetyczny 2007, niemieckie Ministerstwo Gospodarki i Technologii - BMWI) rozwoju popytu i podaży w Republice Federalnej Niemiec zaistnieje konieczność dodatkowego importu od roku 2010 na poziomie 10 mld m3 rocznie, od 2020 ok. 15-18 mld m3 rocznie. W celu pokrycia tych niedoborów konieczne jest umożliwienie nowych dostaw gazu. Planowana budowa gazociągu umożliwi nowe dostawy rosyjskiego gazu, przez co wpłynie pozytywnie na bezpieczeństwo dostaw do Republiki Federalnej Niemiec i przyczyni się do zabezpieczenia zwiększonego zapotrzebowania na gaz na następne 10 do 20 lat. Przyczynienie się do pokrycia przyszłych niedoborów zaopatrzeniowych w Unii Europejskiej Przedsięwzięcie w sposób istotny przyczyni się do pokrycia przyszłych niedoborów zaopatrzeniowych w Unii Europejskiej (rozumianej jako EU-27). Dalszy rozwój w celu pokrycia dwóch decydujących wielkości – popytu i produkcji gazu w UE – jest obciążony wieloma niewiadomymi. Wskazują na to zróżnicowane wyniki obecnie publikowanych badań. Mimo to daje się zauważyć ogólny trend, który znajduje swoje potwierdzenie także w prognozach Komisji Europejskiej (European Energy and Transport – Trends to 2030, aktualizowane w 2007). Wg tych prognoz w roku 2020 w UE powstanie luka importowa gazu ziemnego na poziomie 110 do 170 mld m3 rocznie, a w roku 2025 ok. 195 mld m3 rocznie. UE z przeciętnym wzrostem gospodarczym na poziomie 1%-2% rocznie jest regionem, w którym rośnie zapotrzebowanie na gaz ziemny, wg obecnych rachunków o ok. 60 mld m3 rocznie z około 519 m3 rocznie w roku 2006 do poziomu 580 mld m3 rocznie w 2015 roku. Zapotrzebowanie na gaz ziemny w Europie wzrasta w sposób umiarkowany, jednak ilości produkcyjne w krajach UE, w szczególności w Wielkiej Brytanii i Holandii ulegają znacznemu obniżeniu. Nie przewiduje się odkrycia nowych znaczących źródeł gazu na terenie UE. Z poziomu ok. 320 mld m3 rocznie w roku 2006 nastąpi wzrost zapotrzebowania na importowany gaz ziemny do 430 mld m3 w roku 2015. Do roku 2020 będzie następował dalszy wzrost popytu UE do przewidywalnego poziomu 600 mld m3 rocznie oraz wzrost zapotrzebowania importowanego gazu do poziomu 460 mld m3 rocznie, co odpowiada 75 % ogólnego zapotrzebowania UE. Zapotrzebowanie na import UE w roku 2020 wg obecnego stanu wiedzy będzie pokryte jedynie częściowo przez obecnie zawarte, długoterminowe umowy importowe. Bez zakontraktowania nowych ilości gazu powstaną niedobory gazu ziemnego na poziomie 110-195 mld m3 rocznie. Projekt „Nord Stream” może częściowo uzupełnić niedobory zaopatrzeniowe poprzez dostarczenie, poczynając od roku 2011/2012, 55 mld m3 gazu rocznie. Odpowiada to wyobrażeniom Komisji Europejskiej, która w celu pokrycia przyszłych luk zaopatrzeniowych proponuje pogłębienie i rozbudowę stosunków w tym zakresie z Rosją. Obecnie projekt „Nord Stream” stanowi jedyną możliwość transportu dodatkowych większych ilości gazu ziemnego z Rosji do Europy. Istotny wkład projektu Nord Stream w rozwój bezpieczeństwa zaopatrzeniowego został potwierdzony przez UE także przez zakwalifikowanie go do „projektów priorytetowych leżących w interesie Europy”. Wg Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 63 poglądów władz odpowiedzialnych za ustalenie planu zabudowy podczas oceny projektu należy przypisać szczególną wagę aspektowi wzrostu bezpieczeństwa zaopatrzeniowego. Dywersyfikacja szlaków transportowych gazu ziemnego z Rosji do UE Gazociąg typu off-shore „Nord Stream” stanowi ogniwo łączące europejskie sieci przesyłu gazu z miejscami pozyskiwania gazu ze złóż, co przyczyni się do dywersyfikacji dróg transportowych gazu do UE. Realizacja tego projektu zoptymalizuje i dodatkowo zabezpieczy dostawy gazu z Rosji na poszczególne rynki UE. Gazociąg Północny połączy najkrótszą drogą obecnie istniejące oraz nowe miejsca wydobycia gazu z najszybciej rozwijającymi się rynkami europejskimi. Będzie miało to wpływ także na odciążenie istniejących dróg transportowych na rynki południowoeuropejskie (np. Włochy) i na rynki Europy wschodniej. Poprzez dywersyfikację dróg transportowych umożliwione zostaną nie tylko dodatkowe dostawy gazu na rynki południowej i wschodniej Europy. W przypadku awarii będzie istniała także możliwość skorzystania z innych dróg transportowych. B.4.1.1.2 Korzystne cenowo, akceptowalne z punktu widzenia ochrony środowiska i przyjazne dla użytkowników zaopatrzenie w energię Zaopatrywanie ogółu ludności w gaz stanowi akceptowalny dla środowiska sposób zaopatrywania ludzi w energię, zgodnie z celem wskazanym w § 1 ust. 1 niemieckiej ustawy o gospodarce energetycznej. Gaz jest kopalnym źródłem energii, w wyniku spalania którego powstaje stosunkowo mało emisji. Stopniowo wypiera bardziej szkodliwe dla środowiska źródła energii takie jak ropa naftowa czy węgiel. Ze względu na specyficzne cechy użytkowe gaz jest przyjazny użytkownikom w rozumieniu § 1 ust. 1 ustawy o gospodarce energetycznej. Zwiększone użycie gazu ziemnego jako źródła energii stanowi istotny wkład w rozwój akceptowalnego dla środowiska zaopatrywania w energię. Z tego powodu jest ważnym kopalnym źródłem energii przyszłości. Gaz ziemny spala się prawie bez sadzy i wykazuje najmniejsze emisje dwutlenku węgla -spośród wszystkich kopalnych nośników energii. W porównaniu z gazem ziemnym ropa naftowa oraz węgiel wytwarzają od 30 do 100 % więcej dwutlenku węgla. Wg władz odpowiedzialnych za ustalenie planów gaz ziemny ma także duże znaczenie jako „energia pośrednia” w procesie świadomego przechodzenia do zwiększonego użycia odnawialnych źródeł energii. W tym sensie użytkowanie gazu ziemnego jako źródła energii odpowiada zasadzie oszczędnego obchodzenia się z energią, poszanowania źródeł energii i możliwie najmniejszych obciążeń dla środowiska. Ustawa o gospodarce energetycznej stawia sobie także za cel korzystne cenowo zaopatrzenie w energię, wspierając tym rozwój gospodarczy Niemiec. Ze względu na wysokie wymagania polityki klimatycznej i energetycznej przewiduje się w Republice Federalnej Niemiec dalszy wzrost znaczenia gazu ziemnego przy zaopatrywaniu w ciepło i prąd. Z punktu widzenia zaopatrywania w ciepło gaz ziemny okazał się bardziej ekonomiczny i korzystniejszy dla użytkowników od innych nośników energii. Z punktu widzenia 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 64 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich konkurencyjności produkcji prądu wykorzystywanie gazu ziemnego jest szczególnie wskazane ze względu na rosnące znaczenie mniejszych, bardziej wydajnych i zdecentralizowanych elektrowni wykorzystujących turbiny parowe lub gazowe. Należy zatem stwierdzić, że przedsięwzięcie spełnia kryteria konkurencyjności. Ma to miejsce również dlatego, że ilości gazu płynącego do Niemiec będą podlegały regulacji co zapewni stabilny poziom cen. B.4.1.1.3 Wydajne zaopatrywanie w energię Przedsięwzięcie Nord Stream służy także wydajnemu zaopatrywaniu w energię, stwarzając możliwości transportowe, które odpowiadają rzeczywistemu zapotrzebowaniu rynku, a nie mogą zostać pokryte przez istniejącą sieć przesyłową (§ 11 niemieckiej ustawy o gospodarce energetycznej). Istnieją wprawdzie sieci przesyłowe łączące rosyjskie złoża gazowe z UE i Niemcami. Nie są one jednak w stanie w wystarczającym stopniu pokryć dodatkowego zapotrzebowania na poziomie 55 mld m3 rocznie, nie ma także możliwości sensownej ich rozbudowy w taki sposób, aby stworzyć bezpośrednie połączenie rosyjskich złóż z UE poprzez Morze Bałtyckie. Z uwagi na brak faktycznie istniejących możliwości przesyłowych, które umożliwiałyby przesył rosyjskich rezerw gazowych do UE istnieje potrzeba realizacji planowanego przedsięwzięcia. Nawet gazociąg Nord Stream nie jest w stanie pokryć całości przyszłego zapotrzebowania transportowego do UE, co wynika z porównania możliwości transportowych Nord Stream (55 mld. m³) i przewidywanego niedoboru importowego gazu (110-195 mld. m³ rocznie). Sytuacja ta jest też ilustrowana przez aktualny rozwój planów gazociągu „Nabucco” i „South Stream”, które mają połączyć Europę z azjatyckimi rezerwami gazu. B.4.1.2 Zgodność celu z § 1 ust. 2 ustawy o gospodarce energetycznej Regulacje ustawy o gospodarce energetycznej dot. sieci przesyłowych elektryczności i gazu mają na celu zabezpieczenie skutecznej i faktycznej konkurencji na rynku zaopatrzenia w elektryczność i gaz, a także zabezpieczenie długotrwałego i pewnego korzystania z energetycznych sieci zaopatrzeniowych. Taki sam cel przyświeca także utworzeniu sieci przesyłowej Nord Stream. Jej budowa wpłynie korzystnie na konkurencję, wydolność i zabezpieczenie sieci przesyłowych. Realizacja przedsięwzięcia Nord Stream spowoduje dalszą dywersyfikację dróg transportowych do UE oraz dostępnych pól gazowych. Ponadto spowoduje sprowadzenie dodatkowych ilości gazu na rynki europejskie. Oba te czynniki będą miały korzystny wpływ na konkurencję na rynku. B.4.1.3 Zgodność z prawem wspólnotowym, § 1 ust. 3 ustawy o gospodarce energetycznej Zgodnie z § 1 ust. 3 ustawy o gospodarce energetycznej celem tej ustawy jest transpozycja i realizacja prawa wspólnotowego z dziedziny przewodowego zaopatrzenia Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 65 energetycznego. Planowany gazociąg typu off-shore Nord Stream jest częścią Transeuropejskich Sieci Energetycznych (TEN), a tym samym kluczowym projektem długofalowego i pewnego zaopatrywania w energię krajów Europy, realizując tym samym prawo wspólnotowe w zakresie zaopatrzenia energetycznego. B.4.2 Podział na odcinki / Przewidywania B.4.2.1 Opisy całościowej koncepcji Gazociąg Nord Stream stanowi część ogólnej koncepcji energetycznej i politycznej. Ogólna koncepcja składa się generalnie z projektów Gazociągu Nord Stream typu off-shore oraz odcinków OPAL i NEL. OPAL i NEL mają tych samych inwestorów (spółki WINGAS GmbH & Co. KG oraz E.ON Ruhrgas AG, zobacz wyżej.). Inwestorem Gazociągu Nord Stream jest spółka Nord Stream AG z siedzibą w Zug (Szwajcaria). Projekt Nord Stream ma na celu transport rosyjskiego gazu nową trasą przesyłową biegnącą przez Morze Bałtyckie do Niemiec i dalej do Europy. Gazociąg Nord Stream typu off-shore będzie zasilany z zachodniosyberyjskich pól gazowych Gazociąg Nord Stream będzie podłączony w Rosji w Wyborgu poprzez połączenie typu on-shore do rosyjskiej sieci gazowej w Grjasowets. W późniejszym czasie planowane jest połączenie z polem gazowym w Shtokman w Morzu Barentsa i Półwyspem Jamalskim, w celu przyłączenia do gazociągu Nord Stream nowych źródeł gazu. Gazociąg Nord Stream typu off-shore składa się z dwóch nitek z możliwościami przesyłowymi 55 mld. m³/rok (27,5 mld. m³/rok na każdą nitkę) i stanowi największy projekt infrastruktury gazowej w Europie. Gazociąg Nord Stream składa się – odpowiednio do obszarów władzy państwowej i WSE przez które przebiega – z odcinków: Rosja, Finlandia, Szwecja, Dania i Niemcy. Odcinek niemiecki składa się – odpowiednio do struktury geologicznej Niemiec i wynikającej z tego właściwości – z odcinków strefy 12 Mm i szelfu kontynentalnego. Dla strefy 12 Mm konieczne jest ustalenie planu zabudowy (właściwość Urzędu Górniczego w Stralsundzie) zgodnie § 43 ustawy o gospodarce energetycznej, a dla szelfu kontynentalnego (WSE) pozwolenie zgodnie z § 133 ust. 1 nr 2 niemieckiej ustawy o górnictwie (BBergG) (właściwość Federalnego Urzędu ds. Żeglugi Morskiej i Hydrografii w Hamburgu - BSH). Ze względu na federalną strukturę Niemiec odcinek OPAL składa się z następujących odcinków, które są obecnie przedmiotem postępowania ustalania planu zagospodarowania przestrzennego: • odcinek Meklemburgia-Pomorze Przednie • odcinek Brandenburgia (w ustaleniu planu zagospodarowania Brandenburgia Północ i Brandenburgia Południe), • odcinek Saksonia (w ustaleniu planu zagospodarowania Drezno, Chemnitz I i II). Na odcinku trasy Meklemburgia-Pomorze Przednie plan został zatwierdzony przez Urząd Górniczy w Stralsundzie w dniu 06.08.2009. Odcinki trasy w Brandenburgii są obecnie przedmiotem postępowania. Przeprowadzono debaty. Odcinek trasy Chemnitz II, za pomocą którego odcinek OPAL od strony Saksonii ma być przyłączony do transeuropejskiej sieci gazowej w czeskiej miejscowości Brandov jest przedmiotem wniosku. Obecnie prowadzone są debaty. Plan dotyczący odcinka trasy I saksońskiego okręgu dyrekcyjnego Chemnitz został ustalony w dniu 09.07.2009, a odcinka trasy podlegającego kompetencji okręgu dyrekcyjnego Drezno w dniu 27.08.2009. Jako 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 66 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich kontynuacja odcinka OPAL przewidziane jest jego połączenie z planowanym odcinkiem GAZELA w pobliżu Brandov w Republice Czech. Odcinek GAZELA będzie stamtąd prowadził do Niemiec (Waidhaus). Odcinek NEL składa się z następujących odcinków, które wkrótce staną się przedmiotem procedury zatwierdzania planu: • odcinek Meklemburgia-Pomorze Przednie (w planie zagospodarowania odcinki I i II), • odcinek Dolna Saksonia (w planie zagospodarowania odcinki I i II). Fragment ustalenia planu zabudowy I odcinka Meklemburgia-Pomorze Przednie został zatwierdzony przez Urząd Górniczy w Stralsundzie w dniu 06.08.2009. Dokumenty planu zabudowy innych odcinków zostały dostarczone do organów odpowiednich władz i są przedmiotem postępowania. Odcinek NEL zostanie włączony do istniejącej sieci przesyłowej WINGAS na zachodzie w pobliżu miejscowości Rehden.. Jako kontynuację odcinka NEL planuje się nowe połączenie z Rehden do Drohne. Z Drohne transport będzie kontynuowany przez sieć przesyłową firmy E.ON Gaztransport GmbH. Łącznie istnieje zatem kompletny zamysł z punktu widzenia politycznego i energetycznego. Planistycznie został on podzielony na trzy poszczególne przedsięwzięcia: odcinki OPAL, NEL i gazociąg Nord Stream/ Gazociąg Północny. Poszczególne przedsięwzięcia zostały podzielone na poszczególne odcinki planu zabudowy. W przypadku gazociągu Nord Stream poszczególne fragmenty są także przedmiotem krajowych i międzynarodowych postępowań mających na celu uzyskanie koniecznych zezwoleń. B.4.2.2 Podział na odcinki gazociągu Nord Stream Rurociąg Nord Stream przebiega – jak opisano – wewnątrz obszaru niemieckiej jurysdykcji przez strefę 12 Mm i WSE, następnie wkracza w obszar jurysdykcji następujących państw Danii, Szwecji, Finlandii i Rosji. Przedstawiony tu zatwierdzony odcinek Gazociągu Północnego jest częścią tego połączenia. Jak wcześniej wskazano, dla uzyskania pozwoleń w strefie 12 Mm i WSE właściwe są odrębne przepisy prawa (Ustawa o Gospodarce Energetycznej, Federalna Ustawa o Górnictwie, zob. rozdz. B.2.2). Przedsięwzięty podział na poszczególne odcinki jest zatem nie tylko dopuszczalny, ale wręcz konieczny z prawnego punktu widzenia. Podobnie rzecz się ma z dalszym przebiegiem gazociągu w strefie międzynarodowej. Można było zrezygnować z dalszego planowego podziału części rurociągu w strefie 12 Mm. W pozostałym zakresie opisany podział na odcinki odpowiada wymogom zasady podziału na odcinki i przepisom prawa o planowaniu. Podstawą tej zasady jest przekonanie, że szczegółowe zaplanowanie, w szczególności przedsięwzięć w formie liniowej, z uwagi na różne trudności możliwe jest tylko z podziałem na poszczególne odcinki. Stworzenie poszczególnych odcinków umożliwia praktyczne, efektywne i przejrzyste planowanie (postanowienie Federalnego Sądu Administracyjnego, z dnia 29.11.1995, 11 VR 15.95; wyrok Federalnego Sądu Administracyjnego, z dnia 26.06.1981, 4 C 5.78; wyrok Federalnego Sądu Administracyjnego, 14.10.1996, 4 A 35.96; wyrok Federalnego Sądu Administracyjnego z dnia 26.06.1981, 4 C 5.78; postanowienie Federalnego Sądu Administracyjnego, z dnia 21.12.1995, 11 VR 6.95; orzeczenie Federalnego Sądu Administracyjnego 62, 342 <851nn. >; postanowienie Federalnego Sądu Administracyjnego, z dnia 26.06.1992, 4 C 26.87; postanowienie Federalnego Sądu Administracyjnego z dnia 21.12.1995, 11 VR 6.95, 25; postanowienie Federalnego Sądu Administracyjnego, z Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 67 dnia 21.12.1995, 11 VR 6.95, juris nb. 25 i nast..; decyzja Federalnego Sądu Administracyjnego, z dnia 03.07.1996, 11 A 64.95, juris nb. 29; Ziekow, Prawo o planowaniu 2004, nb. 713; wyrok Okręgowego Sądu Administracyjnego Lüneburg z dnia 06.06.2007, 7 LC 97/06, juris nb. 48; wyrok Okręgowego Sądu Administracyjnego Lüneburg z dnia . 15.02.2007, 7 KS 135/03, juris nb. 42). Utworzenie poszczególnych odcinków jest konieczne w celu uniknięcia odchyleń od planu. Z tego powodu w planowaniu dróg wymaga się aby każdy odcinek mógł samodzielnie spełniać swoje funkcje (postanowienie Federalnego Sądu Administracyjnego, z dnia 05.06.1992, 4 NB 21/92, juris nr 21; postanowienie Federalnego Sądu Administracyjnego z dnia 02.11.1992, 4 B 205/92, juris nr. 4; wyrok Federalnego Sądu Administracyjnego z dnia 21.03.1996, 4 C 19.94, juris nr. 48; wyrok Federalnego Sądu Administracyjnego z dnia 07.03.1997, 4 C 10/96, juris nr. 30). W przypadku infrastruktury, która cechuje się znaczną długością, jak np. infrastruktura kolejowa, orzecznictwo uznaje, że kryterium samodzielnej funkcjonalności poszczególnych odcinków jest koniecznym warunkiem, bez którego skuteczne planowanie nie byłoby możliwe (postanowienie Federalnego Sądu Administracyjnego z dnia 21.12.1995, 11 VR 6.95, juris nb 25nn.; decyzja Federalnego Sądu Administracyjnego z dnia 03.07.1996, 11 A 64.95, juris nb. 29; postanowienie Federalnego Sądu Administracyjnego z dnia 30.12.1996, 11 VR 21.95, juris nb. 21; post. Federalnego Sądu Administracyjnego, z dnia 08.01.1997, 11 VR 30.95, juris nb. 18; wyrok Federalnego Sądu Administracyjnego z dnia 05.03.1997, 11 A 25.95; wyrok Sądu Administracyjnego w Monachium z dnia 21.02.1995, 20 A 93.40080 i. inne., s. 50nn. odpisu wyroku). Podział Gazociągu Nord Stream odpowiada przedstawionym kryteriom. Samodzielna funkcjonalność poszczególnych odcinków, ew. odcinków krajowych i międzynarodowych nie jest konieczna. Z uwagi na rozmiar sieci przesyłowej gazu ustalenie planu zabudowy całego rurociągu w jednym postępowaniu jest niemożliwe i niepraktyczne W tym zakresie mają zastosowanie orzeczenia Federalnego Sądu Administracyjnego odnoszące się do sieci kolejowej. Sieci przesyłowe gazu są jeszcze bardziej rozległe niż sieć kolejowa. Sieci energetyczne jak pokazuje niniejszy przykład, z reguły przekraczają granice nie tylko poszczególnych krajów związkowych ale także granice państw. Taki zamysł przyświecał także regulacji prawnej, co wynika w szczególności z § 43b nr 4 ustawy o gospodarce energetycznej. Gazociąg Nord Stream po zakończeniu krajowych i międzynarodowych postępowań mających na celu uzyskanie pozwoleń na poszczególne odcinki będzie zbudowany w jednym ciągu. W porównaniu do tworzenia odcinków w projektach dotyczących gazociągów ziemnych możemy mówić o ”nieprawidłowym czy procesowo-prawnym tworzeniu odcinków” (por. wyrok Sądu Administracyjnego w Monachium z dnia 21.02.1995, 20 A 93.40080 i inne, s. 50nn. odpisu wyroku). Jest to konieczne ze względu na rozmiar projektu, który od początku był planem linearnym, który nie musiał jednak zawierać typowych rozwiązań przejściowych jak to jest w przypadku normalnego tworzenia odcinków. Z uwagi na to, że przeprowadzona analiza całościowej koncepcji prowadzi do pozytywnej oceny całościowej, (zob. rozdział B.4.2.3), nie była konieczna czasowa synchronizacja odcinków. W przypadku gdy trzeba byłoby odczekać z rozpoczęciem budowy do momentu uprawomocnienia się ostatniej części całościowej koncepcji, udaremnione zostałyby dopuszczone odcinki. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 68 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Z uwagi na to, że gazociąg Nord Stream oraz odcinki NEL i OPAL przekraczają swoim zasięgiem granice krajów związkowych, ew. państw oraz jednocześnie są lub były przedmiotem krajowych postępowań mających na celu uzyskanie odpowiednich zezwoleń i planuje się ich budowę za jednym razem, problemy pojawiające się w poszczególnych odcinkach zostały uwzględnione w każdym z odcinków. Może to być postrzegane jako wyraz zasady usuwania problemów w fazie postępowania zatwierdzania planu zabudowy i gwarantuje, że inwestor podjął szczególnie w przypadku dużych projektów sensowne i efektywne kroki, które umożliwia szybką realizację odcinków częściowych. Już od samego początku zostało zminimalizowane niebezpieczeństwo odejścia od planu. B.4.2.3 Przewidywania Przy tworzeniu odcinków należy sprawdzić, czy planowane przedsięwzięcie nie natrafi na niemożliwe do przezwyciężenia przeszkody natury faktycznej lub prawnej. Orzecznictwo rozwinęło w tym celu instytucję „tymczasowej pozytywnej oceny całościowej” (por. postanowienie Federalnego Sądu Administracyjnego z dnia 23.11.2007, 9 B 38/07, juris nb. 20nn., „Ortsumfahrung Celle“; wyrok Federalnego Sądu Administracyjnego z dnia 19.05.1998, 4 A 9.97, S. 15, 26 wyrok „A20“; wyrok Federalnego Sądu Administracyjnego z dnia 08.06.1995, 4 C 4.94; wyrok Federalnego Sądu Administracyjnego z dnia 28.02.1996, 4 A 27.95; wyrok Federalnego Sądu Administracyjnego z dnia 11.07.2001, 11 C 14.00, orzecznictwo). Plan, który nie uwzględnia obiektywnie istniejących przeszkód niemożliwych do usunięcia, nie jest w stenie spełnić swojego zadania. Plan, który od początku jest niemożliwy do przeprowadzenia jest niedopuszczalny. W ramach sprawdzania planów trasy gazociągu Nord Stream stwierdzono, że realizacja odcinków krajowych jak i międzynarodowych nie napotka nie dających się usunąć przeszkody. Ponadto stwierdzono że zamierzona ogólna koncepcja energetycznopolityczna, na którą składają się Gazociąg Nord Stream, odcinki NEL i OPAL, z punktu widzenia przedstawionego planu nie powinna napotkać nie dających się usunąć przeszkód. B.4.2.3.1 Nord Stream W sprawie Gazociągu Nord Stream, obok wniosku o ustalenie planu zabudowy w Urzędzie Górniczym w Stralsundzie dla strefy niemieckiego szelfu kontynentalnego (WSE) inwestor wystąpił równocześnie o zezwolenie górnicze, zgodnie z § 133 ust. 1 nr 2 federalnej ustawy o górnictwie do Federalnego Urzędu Żeglugi Morskiej i Hydrografii. Wg informacji tego urzędu zezwolenie wskazane w § 133 ust. 1 nr 1 federalnej ustawy o górnictwie na niemiecki odcinek WSE powinno zostać wkrótce udzielone. (por. pismo Federalnego Ministerstwa Komunikacji, Budowy i rozwoju Miast - BMVBS z dnia 04.12.2009). Dokumentacja wniosku zajmuje się pytaniem czy budowie gazociągu Nord Stream sprzeciwiają się jakieś niedające się usunąć przeszkody (por. dokumentacja projektu, część A.1, rozdział 5.3.2.8 nn.). Z dokumentacji wynika, że nie ma takich przeszkód. Nie są to jedynie abstrakcyjne przewidywania. Wnioski takie wyciągnięto na podstawie planów niemieckich odcinków gazociągu w Bałtyku, a także badań przeprowadzonych w związku z nie-niemieckimi odcinkami, także na podstawie Konwencji ESPOO Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 69 odnośnie wpływu Gazociągu Nord Stream na środowisko. Dokumenty przedłożone Stralsundzkiemu Urzędowi Górniczemu uwzględniają zarówno tematykę obszarów wymienionych w Dyrektywie Siedliskowej jak i inne przepisy dotyczące ochrony gatunkowej, które mogłyby stanowić niedające się usunąć przeszkody w realizacji projektu. Urząd Górniczy z urzędu bierze udział w postępowaniu zgodnym z konwencją ESPOO. Znane mu są zatem zagadnienia dotyczące wpływu przedsięwzięcia na środowisko naturalne. Wg urzędu z punktu widzenia ochrony środowiska nie dopatrzono się przeszkód nie dających się usunąć. Przedstawiony w rozdziale B.2.2 stan postępowania w sprawie udzielania zezwoleń wskazuje, że takie zezwolenia na odcinki Gazociągu Nord Stream przebiegające przez WSE lub terytoria Danii, Szwecji, Finlandii czy Rosji albo już zostały udzielone lub będą udzielone w najbliższym czasie. Nie może być zatem mowy o stwierdzeniu niedających się usunąć przeszkód. B.4.2.3.2 OPAL / NEL Na początku zaznaczyć należy, że przedsięwzięcie Nord Stream jest samodzielnym przedsięwzięciem, mającym innego inwestora niż pozostałe projekty. Mimo to także te projekty zostały skontrolowane przez Urząd Górniczy pod kątem zasad wskazanych w orzecznictwie, z tego względu, że bez budowy lądowych odcinków OPAL I NEL Gazociąg Nord Stream nie mógłby spełniać zamierzonych funkcji. Należało zatem uwzględnić tę funkcjonalną zależność. Z tego powodu Urząd Górniczy sprawdził także czy z punktu widzenia przedstawionego planu „niemieckiej strefy 12 Mm” pozostałe projekty ogólnej koncepcji nie natrafią na niedające się usunąć przeszkody. Nie ma to jednak miejsca. Dla odcinka OPAL w odcinku Meklemburgia-Pomorze Przednie jak również dla odcinka Drezno i Chemnitz I istnieją już plany zabudowy. Dla odcinka Brandenburgia i Chemnitz II zakończono wysłuchania. Wszystkie fragmenty odcinka NEL znajdują się obecnie w fazie procedowania zatwierdzania planu (wysłuchania). Zgodnie z procedurą przeprowadzono dla odcinka OPALpostępowania dot. zagospodarowania przestrzennego, ew. nieformalną ocenę z punktu widzenia zagospodarowania przestrzennego w trzech krajach związkowych przez które biegnie ten odcinek, tj. Meklemburgia-Pomorze Przednie, Brandenburgia, Saksonia. Także dla odcinka NEL przeprowadzono w dwóch rajach związkowych, przez które ten odcinek biegnie - Dolnej Saksonii i Meklemburgii-Pomorze Przednie postępowania dotyczące zagospodarowania przestrzennego. W proces zagospodarowania przestrzennego włączono również kontrolę z punktu widzenia wpływu przedsięwzięcia na środowisko naturalne. Na podstawie pozytywnej oceny jako kolejny krok planu zoptymalizowano ochronę niektórych gatunkówuwzględniając tereny wymienione w Dyrektywie Siedliskowej. Następnie cały odcinek podzielono na poszczególne fragmenty ustalania planu zabudowy. Tym samym zbadano zarówno wykonalność całego odcinka jak i jego poszczególnych fragmentów. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 70 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Wszystkie te wnioski zostały także uwzględnione przy sprawdzaniu przedsięwzięcia Nord Stream w odcinku Meklemburgia-Pomorze Przednie. Urząd Górniczy w Stralsundzie nie zadowolił się jedynie działaniami na obszarze swojej kompetencji (do granic landu Meklemburgia-Pomorze Przednie). Urząd Górniczy uwzględnił także wszelkie informacje i dokumenty pozyskane od władz odpowiedzialnych za ustalanie planu zabudowy dwóch innych krajów związkowych w ramach pomocy prawnej. Ponadto Urząd Górniczy w Stralsundzie w postępowaniu dotyczącym odcinka OPAL wspólnie z władzami innych zainteresowanych krajów związkowych (por. § 43b nr 4 federalnej ustawy o gospodarce energetycznej) polecił inwestorowi sporządzenie dokumentacji dotyczącej wykonalności projektu OPAL („dokumentacja przygotowania całościowej oceny planistycznej”) i włączył tę dokumentację do oceny projektu. Na podstawie tych badań można stwierdzić, że projekty OPAL i NEL nie napotkają na niedające się usunąć przeszkody zarówno natury faktycznej jak i prawnej. Tym samym można stwierdzić, że nie ma podstaw przypuszczać, że realizacja projektu Nord Stream napotka niedające się usunąć przeszkody natury prawnej czy faktycznej. B.4.3 Wybór wariantów / decyzja o wyborze wariantów W ramach weryfikacji alternatyw sprawdzono zarówno przestrzenne jak i techniczne możliwości zarządzania, w tym dokumenty dot. wniosku (por. dokumentacja wniosku część A.1, rozdział 6 jak i część B.2.2), stanowisk, które wpłynęły w trakcie trybu wysłuchania jak i również w wyniku dyskusji. Kontrola wykazała, że oficjalnie zatwierdzona trasa jest godna polecenia. W szczególności brak jest alternatywy dla wariantu wyjścia na ląd na wschód od basenu portowego w Lubminie. Jest to znaczące także dlatego, ponieważ w międzyczasie ustalono, że właśnie tam znajdzie się stacja wyjścia na ląd niezbędna dla kontynuacji transportu (należy ona do lądowej części przedsięwzięcia odcinka OPAL / NEL) na punkcie końcowym Gazociągu Północnego. Także dlatego wykonalna jest decyzja o ustalenia planu zabudowy. Ponadto rozpoczęto już prace przygotowawcze do budowy stacji wyjścia na ląd. B.4.3.1 Warianty dotyczące dużych obszarów Wychodząc od przydatności obszarów przybrzeżnych w wypadku warunków lądowych dla Gazociągu Północnego można rozważyć trzy strefy. Te leżą w obszarach: • Greifswaldu, • Rostocku i • Lubeki. Wynikające z nich preferowane korytarze dla alternatywnych tras na dużych obszarach porównano i oceniono ze względu na następujące kryteria: • poprowadzenie trasy od morza, • szlaki komunikacyjne i okablowanie, • warunki gruntowe, • przyłączenie do gazociągu od strony lądu, biorąc pod uwagę aspekty ochrony środowiska i turystyki jak również Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich • • 71 aspekty związane z prawem planowania przestrzennego oraz ekonomiczność złożoność techniczną i wykonalność Wynikający z tego konflikt jak i również przeprowadzenie trasy od strony morza w kierunku trzech alternatywnych miejsc wyjścia na ląd przedstawiono na rysunku 4.2 w dokumentacji wniosku część B.2.2, rozdział 2.2.1.1. . Przeciwko wariantom Rostock i Lubeka przemawiają w szczególności względy bezpieczeństwa, które podkreśla także opinia Urzędu Wodno-Żeglugowego Północ (WSD Nord) z dnia 30.04.2009. Dostosowanie do wyjścia na ląd od strony morza przy Rostoku i Lubece musiałoby być prowadzone na trasie żeglugi w obszarze kanału Kadet. Ta trasa żeglugowa jest wykorzystywana przez około 65.000 statków rocznie, co może stanowić element podwyższonego ryzyka dla budowy rurociągu. Ze względu na małą szerokość toru wodnego Kadet trudno o inną alternatywę dla tego obszaru. Ogólnie rzecz biorąc alternatywy "Rostok” i „Lubeka” zawierają także duży ilość możliwych uszkodzeń dóbr chronionych Dyrektywą Siedliskową. Należy liczyć się z negatywnymi oddziaływaniami na tereny określone w Dyrektywie Siedliskowej: kanał Kadet jak i próg „Darßer Schwelle”. Dzieje się tak, ponieważ ze względów bezpieczeństwa i celem uniknięcia znacznych skutków w hydrografii należałoby na odcinku trasy zakopać gazociąg równolegle do kanału Kadet. Reasumując, wymienione warianty tras mogą wpływać na kolejne obszary określone w programie Natura 2000. Wnioski: Badane alternatywy porównano pod względem wybranych kryteriów. Matrycę decyzyjną do poszczególnych kryteriów przedstawia tabela 6-1 dokumentacja wniosku części B.2.2. rozdział 2.2.1.1. Proponowana trasa będąca wynikiem porównanych wariantów przedstawia najwłaściwszą trasą rurociągu. B.4.3.2 Warianty dotyczące średnich obszarów: Wyspa Uznam Pod względem obszarów średniej wielkości zbadano także wariant przeprowadzenia trasy przez wyspę Uznam. Przeprowadzenie trasy odzwierciedla rysunek 6-6 dokumentacja wniosku część A.1., rozdział 6.3. Alternatywne trasy porównano i oceniono pod względem poniższych kryteriów: • poprowadzenie trasy od morza, • szlaki komunikacyjne i okablowanie, • warunki gruntowe, • przyłączenie do gazociągu od strony lądu, biorąc pod uwagę aspekty ochrony środowiska i turystyki jak również • aspekty związane z prawem planowania przestrzennego oraz ekonomiczność • złożoność techniczną i wykonalność Alternatywy Zatoka Greifswaldzka i wyspa Uznam zostały porównane z uwzględnieniem poszczególnych kryteriów. Matrycę decyzyjną poszczególnych kryteriów przedstawia tabela 6-2 dokumentacja wniosku część A.1., rozdział 6.3.2. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 72 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Zatem nie należy przedkładać przecięcia Zatoki Pomorskiej, wyspy Uznam i cieśniny Peenstrom nad przecięcie Zatoki Greifswaldzkiej z wyjściem na ląd w okolicach Greifswaldu, ponieważ możliwe są tu poważne konflikty w odniesieniu do interesów ochrony środowiska i turystyki. Ponadto na wyspie Uznam konieczne jest zbudowanie specjalnej stacji przekaźnikowej w celu zmniejszenia ciśnienia pomiędzy odcinkami od strony morza i od strony lądu. Wynikające z tego konsekwencje dla środowiska, turystyki i gospodarki należy również uznać za wadę w ocenie miejsca wyjścia na ląd w okolicy Greifswaldu. Alternatywa trasy przez wyspę Uznam przedstawia także duży potencjał trudności z punktu widzenia celów ochrony obszarów Natura 2000: Ponad 7 km trasy Uznam biegnie przez tereny obszaru Natura 2000, w których wytworzyło się siedlisko typu odpowiadającego Dyrektywie Siedliskowej 1170 „Rafy” Ponadto poza obszarami objętymi Dyrektywą Siedliskową należy wziąć pod uwagę dalsze siedliska pokryte skałą i rumoszem jak i również strefę wód płytkich na wschód od wyspy Uznam, która odpowiada wytworzeniu się siedliska 1110 w zatoce (wg Dyrektywy Siedliskowej). W dalszej kolejności doszłoby do oddziaływań na ptaki migrujące w obszarze trasy przez wyspę Uznam, która leży bliżej Ławicy Odrzanej i tym samym styka się z obszarami o dużej koncentracji ptaków tego typu ptactwa. Wnioski: Porównanie wariantów tras wskazuje łącznie na najlepszą na trasę przez Zatokę Greifswaldzką. B.4.3.3 Wariant dotyczący małego obszaru Poza tym zbadano następujące trasy przeprowadzenia gazociągu: Przeprowadzenie trasy w małym obszarze (por. dokumentacja wniosku część A.1, rozdział 6.4) obejmuje przedstawione w Ilustracja 4: Alternatywne miejsca wyjścia na ląd w okolicy Lubmina punkty wyjścia na ląd: • na wschód od wejścia do portu koło Lubmina, • miejsce wyjścia na ląd koło Spandowerhagen, • miejsce wyjścia na ląd w obszarze portu Vierow jak i również • miejsce wyjścia na ląd na zachód od wejścia do przystani w Lubminie. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 73 Ilustracja 4: Alternatywne miejsca wyjścia na ląd w okolicy Lubmina [Źródło: dokumentacja wniosku] Alternatywne trasy porównano i oceniono pod względem poniższych kryteriów: • poprowadzenie trasy od morza, • szlaki komunikacyjne i okablowanie, • warunki gruntowe, • przyłączenie do gazociągu od strony lądu, biorąc pod uwagę aspekty ochrony środowiska i turystyki, • aspekty związane z prawem planowania przestrzennego i ekonomiczność oraz • złożoność techniczna i wykonalność Badane alternatywy porównano pod względem wybranych kryteriów. Ze względu na matrycę decyzyjną wskazano na tabelę 6-3 dokumentacja wniosku część A.1, rozdział 6.4. W wyniku kontroli władze odpowiedzialne za ustalenia planów zabudowy stwierdziły, że żaden z wariantów dla małego obszaru nie przedstawia rozsądnej alternatywy dla ustalonego w planie przybicia do brzegu. Te są następujące: 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 74 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Wszystkie trasy alternatyw (dla małych obszarów) w stosunku do ustalonego w planie miejsca przybicia do brzegu przecinają obszar objęty Dyrektywą Siedliskową „Zatoka Greifswaldzka, części Stralsundu i północny kraniec wyspy Uznam” (DE1747-301) a także obszar podlegający Dyrektywie Ptasiej „Zatoka Greifswaldzka i południowy Stralsund” (DE1747-402). Według przedłożonego zróżnicowania wewnętrznego obszaru Zatoki Greifswaldzkiej objętego Dyrektywą Siedliskową (Instytut Ekologii Krajobrazu w Greifswaldzie I.L.N. 2004; Instytut Ekologii Stosowanej IfAÖ, 2004b), trasy alternatywne dla małych obszarów leżą w całości wewnątrz obszarów objętych Dyrektywą Siedliskową. Przy tym poza obszarami przybrzeżnymi najbardziej dotknięty jest obszar typu określonego w Dyrektywie Siedliskowej 1160 „Duże płytkie zatoki morskie”. W strefie przybrzeżnej o głębokości mniejszej niż 3 m znajdują się przede wszystkim typy siedlisk 1110, 1140 i 1170 (wg Dyrektywy Siedliskowej). Alternatywa wyjścia na ląd „Vierow“ byłaby oddalona o ok. 150 m od brzegu i do brzegu obszaru gdzie przecinają siedliska typu 1110 i 1170 (wg Dyrektyw Siedliskowej). Dla wyjścia na ląd „na zachód od wejścia do portu w Lubminie" dotknięta zostałaby strefa od ok. 400 m do brzegu obszaru typu 1110 (wg Dyrektywy Siedliskowej). Alternatywa "Spandowerhagen" przecina obszar wód płytkich wyspy Struck, tak że na odcinku trasy o długości ok. 4,7 km dotknięte byłyby obszary siedlisk 1110 i 1140 (wg Dyrektywy Siedliskowej). Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 75 Ilustracja 5: Typy siedlisk (wg Dyrektywy Siedliskowej) w obszarze alternatywy dla małych obszarów w Zatoce Greifswaldzkiej (wewnętrzne zróżnicowanie typów siedlisk określonych w Dyrektywie Siedliskowej wg Instytutu Ekologii Krajobrazu w Greifswaldzie I.L.N. 2004) Narażenie typów siedlisk (wg Dyrektywy Siedliskowej) dla wszystkich alternatyw dot. małych obszarów należy zakwalifikować pod względem rodzaju jako porównywalne do wariantów określonych w planie. Nie istnieje trasa, która nie narażałaby żadnych lub niewiele typów siedlisk. Znaczące różnice powstają jednakże w przypadku zastosowania różnych technologii lub innego czasu budowy. Alternatywne fazy budowy na małych obszarach są dłuższe w porównaniu do miejsca wyjścia na ląd na wschód od wejścia do portu koło Lubmina. Faza budowy w przypadku wyjścia na ląd na zachód od przystani byłaby o 10 dni dłuższa. Przy tym nie wynikną żadne znaczne zmiany w natężeniu potencjalnych kłopotliwych oddziaływań. W przypadku wyjścia na ląd przy Vierow należy szacować, że faza budowy będzie o ok. 25 dni a przy Spandowerhagen o 60 dni dłuższa w stosunku do wyjścia na ląd na wschód od wejścia do portu. Ze względu na dłuższe etapy budowy jak również na niepewności z technologicznego punktu widzenia (trudne technicznie przecięcie dużych powierzchni płycizn przy wyspie Struck, rumoszowe podłoże przy Vierow) nie można wykluczyć, że nie da się przeprowadzić fazy budowy celem przecięcia Zatoki Greifswaldzkiej z punktami wyjścia na ląd przy Spandowerhagen i Vierow. W skutek przywrócenia warunków abiotycznych po położeniu gazociągu (warunki rafowe i podłoża włączając w to nałożenie skał i rumosza) należy oczekiwać regeneracji funkcji siedliska w krótkim lub średnio długim czasu, tak że nie powinny mieć miejsca poważne skutki w 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 76 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich stosunku do obszarów określonych w programie Natura 2000. Przedłużenie okresu budowy o jeden sezon może postawić w wątpliwość tą ocenę. Różnice pomiędzy wariantem dla małych obszarów są również podane z uwzględnieniem intensywności obciążenia dla typów siedlisk określonych Dyrektywą Siedliskową na skutek podanych różnych alternatyw dla długości trasy. Alternatywa "Spandowerhagen" ma co prawda najkrótszą trasę, ale przebiega jednak długim odcinkiem poprzez obszar typów siedlisk 1110 i 1140 w strefie objętej Dyrektywą Siedliskową. Ze względu na konieczne przecięcie płaskiego terenu (watty przy Knaakrücken – typ siedliska 1140 wg Dyrektywy Siedliskowej) poprzez dłuższy odcinek trasy, wymagane byłoby ponadto zwiększenie nakładów technicznych (nie ma możliwości korzystania ze zwykłych barek układających) tak, aby wykluczyć znaczne naruszenie obszaru typu siedliska 1140 wg Dyrektywy Siedliskowej. Wyjście na ląd „na zachód od wejścia do portu“ jest trasą około 1,5 km dłuższą w stosunku do wyjścia na ląd na wschód od wejścia do portu i konieczne byłoby przekroczenie wejścia do portu w Lubminie, co poskutkowałoby z kolei intensywniejszym uszczerbkiem dla typu siedliska 1160. Wyjście na ląd przy Vierow w stosunku do wyjścia na ląd na wschód od wejścia do portu przy Lubminie, wymaga trasy dłuższej o 3,6 km, co powoduje większe oddziaływanie na typ siedliska 1160. Tak więc po uwzględnieniu wewnętrznych potrzeb Dyrektywy Siedliskowej alternatywy przedstawiają się mniej korzystnie niż określone w planie przybicie do brzegu. Pod względem wpływu na ssaki morskie w kontekście alternatyw wyjścia na ląd na małych obszarach wskazuje się na przedstawienie w OOŚ Gazociągu Północnego obszaru w Zatoce Greifswaldzkiej określonego Dyrektywą Siedliskową (por. dokumentacja wniosku część C.1 i C.2). Także w odniesieniu do ssaków morskich należy warunki w obszarze alternatyw dla małych obszarów zakwalifikować jako porównywalne. Oddziaływania na ssaki morskie powstają jednak wskutek zastosowania różnych technologii albo czasów budowy, które powodują zakłócenia. Fazy budowy alternatyw dla małych obszarów są dłuższe w porównaniu do miejsca wyjścia na ląd na wschód od wejścia do portu w Lubminie, tak że powodowałoby to każdorazowo dłużej trwające akustyczne, wizualne i inne bodźce zakłócające w stosunku do ssaków morskich. Z powodu dłuższych faz budowy nie można wykluczyć, że przecięcie Zatoki Greifswaldzkiej z punktem wyjścia przy Spandowerhagen i Vierow nie będzie mogło być przeprowadzone w okresie jednego roku. W tych przypadkach nie można wykluczyć znaczącego zwiększenia zakłóceń w stosunku do fok w Zatoce Greifswaldzkiej. Dłuższe fazy budowy mają równie negatywny wpływ na ryby. Wszystkie alternatywy miejsca wyjścia dla małych obszarów przecinają poza tym obszary w korytarzu wyjścia o możliwie dużej populacji makrofitów. Alternatywa „Spandowerhagen“ przebiega przez dłuższy odcinek trasy wewnątrz strefy fitalnej i przy punkcie wyjścia na ląd „Vierow“ dotknięte zostałyby zbiorowiska twardego podłoża kamiennego i skalnego. Dla dotyczącej małego obszaru alternatywy punktu wyjścia przy Spandowerhagen należy poza tym uwzględnić, że będzie konieczne przecięcie obszarów wodnych przy wyspie Struck, które są istotne dla różnych gatunków ptaków w okresie całego roku. Należy więc liczyć się z intensywnymi zakłóceniami. Faza budowy dla tej alternatywy wymaga poza tym dłuższego czasu. Przewiduje się, że konieczne byłyby także wykopywanie celem dojścia, które to mogłoby wywołać dalsze negatywne skutki. Dla alternatywy dotyczącej małych obszarów „Spandowerhagen“ przewiduje się dodatkowy uszczerbek w stosunku do ptaków migrujących. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 77 Tak więc przedstawione alternatywy są mniej korzystne z punktu widzenia ochrony środowiska niż określone w planie ulądowienie. Alternatywy te są mniej korzystne niż planowane ulądowienie także pod innymi względami niż ochrona środowiska (por. tabela 6-3 dokumentacja wniosku część A.1, rozdział 6.4). Wnioski: Podsumowując należy stwierdzić, że zbadane warianty wykazują dodatkowe poważne oddziaływania na środowisko naturalne oraz wady ekonomiczne w porównaniu z wybraną trasą. Wskutek tego żaden ze zbadanych wariantów nie przedstawia z punktu widzenia proporcjonalności rozsądnej alternatywy. Także łącznie potraktowane kryteria techniczne, ekonomiczne, ekologiczne i przestrzenne przedstawiają ustaloną trasę jako ogólnie najlepszą dla przeprowadzenia gazociągu. B.4.3.4 Warianty techniczne Z powodu ekologicznej wrażliwości Zatoki Greifswaldzkiej oprócz wybranego i wnioskowanego przecięcia (odkryte układanie, położenie przewodów we wspólnym wykopie za pomocą metody s-lay przy pomocy barki układającej drugiej generacji (por. dokumentacja wniosku część A.1, rozdział 3)) opracowano różne opcje techniczne i zbadano ich przydatność. Dla obszaru trasy w Zatoce Greifswaldzkiej od planowanego punktu wyjścia na wschód od wejścia do portu w Lubminie do miejsca zaraz za progiem zatoki na wysokości Thiessow / przylądka Südperd są to: • wjazd tunelu, • spławianie i zatapianie nitek przewodów wzdłuż tzw. trasy scopingowej („ZickZack“) lub • spławianie i zatapianie nitek przewodów wzdłuż planowanej trasy Gazociągu Północnego. Wnioski: Z powodu znacznie dłuższych czasów budowy, wyższych kosztów budowy i pod względem oddziaływań na środowisko, wariant tunelowy jest oceniany negatywnie w porównaniu z otwartym układaniem (por. dokumentacja wniosku część B.2.2, rozdział 2.2.2.1). Z powodu dłuższego czasu budowy, wyższych kosztów i pod względem oddziaływań na środowisko, układanie metodą spławiania i zatapiania (float and sink) jest ocenianie negatywnie w porównaniu z metodą otwartego układania (por. dokumentacja wniosku cześć B.2.2, rozdział 2.2.2.2 i 2.2.2.3). Ponadto jest to metoda, która nie był jeszcze stosowana w tego typu przedsięwzięciach, i która wymaga wytworzenia specjalnych urządzeń oraz mogłaby prowadzić do niedopuszczalnego ryzyka budowlanego z powodu zastosowania niesprawdzonych technologii. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 78 B.4.4 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Ocena Oddziaływania na Środowisko (OOŚ) Dla niniejszej budowy i eksploatacji określonych w wniosku o ustalenie planu zabudowy Gazociągu Północnego należy przeprowadzić badanie o ocenie oddziaływania na środowisko (OOŚ) zgodnie z § 3b ust. 1 w połączeniu z nr 19.2.1 załącznika 1 do niemieckiej ustawy o OOŚ. zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 1 w połączeniu z ust. 3 zzn. 1 ustawy o OOŚ badanie OOŚ jest niesamodzielną częścią trybu ustalania planu zabudowy. Badanie OOŚ obejmuje ustalenie, opisanie i ocenę oddziaływań, jakie projekt będzie miał na dobra chronione ustawowo. Zgodnie z § 12 ustawy o OOŚ władza odpowiedzialna za plan zabudowy ocenia oddziaływania środowiskowe projektu na podstawie łącznego zaprezentowania wg § 11 ustawy o OOŚ i uwzględnia tą ocenę przy podejmowaniu decyzji o dopuszczeniu przedsięwzięcia pod względem troski o środowisko w znaczeniu §§ 1, 2 ust. 1 pkt. 2 i 4 ustawy o OOŚ w stosunku do obowiązującego prawa. Podstawą podsumowującego zaprezentowania oddziaływań na środowisko wg § 11 ustawy o OOŚ jest w istocie studium o nieszkodliwości dla środowiska (OOŚ Gazociągu Północnego od granicy niemieckiej wyłącznej strefy ekonomicznej (WSE) do punktu wyjścia na ląd, Instytut Ekologii Stosowanej IfAÖ, dokumentacja wniosku część C.1.1) jak i również Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu (dot. Gazociągu Północnego w strefie 12 Mm i w strefie wyjścia na ląd, Instytut Ekologii Stosowanej, grudzień 2008, dokumentacja wniosku część C.3 oraz Instytut Ekologii Stosowanej, wrzesień 2009; część uzupełniająca: dookreślenia część C.3, rozdział 1 i 6), które dostarczył inwestor (każde z przynależną ekspertyzą lub dookreśleniami oraz informacjami technicznymi – dokumentacja wniosku część B.1, B.2.1, B.2.2 und C.1.2 jak również część uzupełniająca: dookreślenia część B.1, B.2.2 i C.3). Podsumowujące zaprezentowanie oddziaływań na środowisko i ocena ich wpływu na projekt dzieli się na prezentację skutków na „morskie” dla trasy wodociągu i na „lądowe” dla ulądowienia. Tym samym ocenione zostały wszystkie oddziaływania środowiskowe planowanego projektu. Udział władz i włączenie opinii publicznej miało miejsce – także w wymiarze ponadgranicznym – w ramach trybu wysłuchania (§§ 7, 8, 9, 9a ustawy o OOŚ). Oprócz studium o nieszkodliwości dla środowiska (OOŚ) i Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu, łącznie z uzupełniającymi dookreśleniami i leżącymi u podstaw ekspertyzami, władza wydająca pozwolenie na ustalenie planu zabudowy uwzględniła przy OOŚ stanowiska i uwagi osób biorących udział w postępowaniu, „Dokumentację o OOŚ Gazociągu Północnego w celu konsultacji zgodnie z porozumieniem z ESPOO” jak i również wyniki swoich ustaleń. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 79 B.4.4.1 Podsumowujące zaprezentowanie oddziaływań projektu na środowisko (§ 11 ustawy o OOŚ) B.4.4.1.1 Skutki projektu Podstawą prezentacji są oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko naturalne. W przedmiotowym projekcie należy podzielić oddziaływania na te spowodowane budową, instalacją i eksploatacją. Następnie należy przedstawić podsumowanie możliwych istotnych oddziaływań, które mogą mieć miejsce w strefie morskiej i lądowej. Te w przeważającej części są spowodowane budową, tzn. czasowo ograniczone, ale częściowo także spowodowane instalacją, a co za tym idzie długotrwałe. Natomiast nie wynikają z projektu żadne – jak jest to wyjaśnione poniżej – istotne oddziaływania spowodowane eksploatacją. Możliwe skutki spowodowane przez budowę: • • • • • • • Kłopotliwe bodźce wizualne (łącznie ze światłem i ruchem) pochodzące z instalacji budowlanych / miejsc kopania / jednostek układających (łodzie patrolowe, które zostaną użyte jako jednostki zabezpieczające oraz łodzie zakotwiczone). Kłopotliwe bodźce akustyczne spowodowane pracami budowlanymi łącznie z rozruchem wstępnym (patrz niżej). Emisje zanieczyszczeń do powietrza, emisje zapachów podczas prac budowlanych łącznie z rozruchem wstępnym (patrz niżej).. Faza rozruchu i oddania gazociągu do eksploatacji: W celu zrzucenia wody z gazociągu i jego osuszenia (ok. 35 dni odwadniania i ok. 25 dni osuszania każdej nitki) po przewidywanym zakończeniu prac budowlanych i polegających na układaniu, zostanie zainstalowana w kwietniu 2011 na stacji wyjścia na ląd tymczasowa stacja kompresji i pomp. Użyte zostaną prądnice dieslowe. Spowodowane tym emisje kwalifikowane są jako skutki spowodowane budową a nie eksploatacją, a to ze względu na ich czasowe ograniczenie i jako takie omawiane będą pod względem ochrony środowiska. Pobieranie lub wprowadzanie wody do testów ciśnieniowych przy oddaniu gazociągu do eksploatacji nie nastąpi w obszarze niemieckich wód morskich. Ewentualnie powstałe w związku z tym oddziaływania na środowisko nie są ważne dla niemieckiego obszaru kompetencji.. Wibracje: godne wzmianki emisje wstrząsowe wystąpią tylko przy pracach polegających na wbijaniu ścianek szczelnych w strefie wyjścia na ląd. Przy uwzględnieniu przewidywanego zastosowanie kafara wibracyjnego zostaną spełnione, zgodnie z stanowiskiem dot. techniki wstrząsów (BONK, MAIRE, HOPPMANN 2009, część uzupełniająca: dookreślenia część B.2.2, rozdział 3) wymagania normy DIN 4150 zarówno pod względem oddziaływań na człowieka w budynkach, jak i również pod względem oddziaływań na instalacje budowlane. Czynnik wibracje nie jest więc oceniany jako znaczący i nie będzie przedmiotem dalszych rozważań. Odgrodzenie obszarów budowy i układania (strefy bezpieczeństwa). Turbulencje / ruchy wody / wzbijanie osadów / obszary zmętnienia / wpływ prądów i dynamiki tworzenia osadów lub ich rozprzestrzeniania się (na obszarze oddziaływania ok. 404 ha) podczas prac polegających na kopaniu i układaniu (łącznie z pozycjonowaniem barki układającej / zarzucaniem kotwicy), jednakże z reguły z ograniczeniem przenoszenia zawiesin do 50 mg/l dodatkowo do zmętnienia 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 80 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich • • • • • • • • podstawowego w oddaleniu 500 m od źródła zawiesin (por. działanie M5 rozdział B.4.4.1.9.1, krótkotrwale są możliwe nawet do 100 mg/l). Oczyszczanie z osadów w celu stworzenia wykopu pod gazociąg pomiędzy punktem wyjścia na ląd przy wejściu do portu koło Lubmina i morskim końcem wykopu (początek punktu składowania na dnie morza) przy punkcie PK 1.193,542 trasy Gazociągu Północnego (w odniesieniu do nitki południowo-wschodniej) lub w celu stworzenia wykopu osłoniętego ścianką szczelną w strefie wyjścia na ląd oraz zasypania wykopów po położeniu gazociągu (zakłócenie struktury osadów w strefie wykopu pod gazociąg na powierzchni ok. 80 ha). Składowanie urobku (przede wszystkim tymczasowe składowanie) na zwałowisku Gazociągu Północnego przed wyspą Uznam (obszary zmętnienia działające w strefie ok. 98 ha, przeważnie tymczasowe nanoszenie substratu / podwyższenia dna morza na powierzchni ok. 200 ha). Lokalna ingerencja w gospodarkę dna / w bliskie powierzchni wody gruntowe podczas wytwarzania wykopu pod gazociąg osłoniętego ścianką szczelną. Przejściowe naruszenie powierzchni lądowych struktur biotopu i struktur siedliskowych spowodowane odcinkami robót łącznie ze wzniesieniem placu budowy i powierzchni magazynowych w lądowej strefie wyjścia na ląd (łącznie 4,2 ha). Przejściowe naruszenie morskich struktur biotopu i struktur siedliskowych w strefach układania i kopania w obszarze wykopu pod gazociąg (łącznie ok. 80 ha). Schwytanie osobników bezkręgowców i ichtiofauny oraz planktonu i makrofitów podczas prac polegających na kopaniu. Nie da się przewidzieć ewentualnych wycieków, strat, awarii / wypadków podczas prac budowlanych: Oddziaływanie ewentualnych strat (np. wyciekanie i inne uwolnienia materiału ze stosowanych urządzeń, maszyn oraz pojazdów budowlanych ponad te spowodowane ich zwykłą eksploatacją) albo awarii (np. pożar, awaria, kolizja). Prawdopodobieństwo ich wystąpienia jest jednak bardzo małe biorąc pod uwagę, że zastosowane zostaną dopuszczone do użytku w Niemczech maszyny / pojazdy / urządzenia i procedury zgodne ze stanem techniki w połączeniu z działaniami ochronnymi S3 (odgrodzenie miejsca budowy i monitoring ekologiczny por. rozdział B.4.4.1.9.1), tak że ewentualne następstwa jak np. przeniknięcie materiałów do podłoża i na powierzchnię wody, / podłoże / osad, biotopy / siedliska i powietrze nie jest w dalszej części szczegółowo brane pod uwagę. Planowane położenie gazociągu odpowiada wymaganiom bezpieczeństwa żeglugi i nastąpi w porozumieniu z administracją wodno-żeglugową (por. rozdział B.4.4.2.7 a)). Ponadto budowa oraz eksploatacja gazociągu są zgodne ze stanem techniki. Zagrożenia spowodowane pozostałościami amunicji na dnie morza: Projekt nie przetnie obszarów, na których jest zatopiona amunicja. W roku 2009 przeprowadzono geofizyczne badania pod względem możliwych pozostałości amunicji znajdujących się na dnie morskim w obszarze korytarza kotwiczenia. W dalszej części nastąpiły badania szczegółowe, które właśnie zakończyły się w obszarze budowy korytarza bezpieczeństwa (25 m na prawo i lewo od trasy gazociągu lub w obszarze wykopu pod gazociąg w całej jego szerokości). Na podstawie przetworzonych danych w niemieckiej strefie 12 Mm nie ma wskazań co do obecności środków bojowych, i to ani na obszarze trasy gazociągu ani w strefie korytarza kotwiczenia barki układającej. Badania dna morskiego na trasie przebiegu gazociągu przeprowadzone w celu możliwie najlepszego zabezpieczenia korytarza budowy i kotwiczenia dla barki układającej, jak również w celu zapewnienia Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich • 81 długotrwałej integracji gazociągu wykazały brak znalezisk środków bojowych, a więc nie istnieje niebezpieczeństwo spowodowane pozostałościami amunicji. Zagrożenie spowodowane środkami bojowymi w obszarze korytarza gazociągu jest więc ogólnie bardzo niewielkie, ponieważ obszerne badania przeprowadzone przez spółkę Nord Stream AG pod nadzorem Krajowego Urzędu ds. Zadań Centralnych i Techniki Policji oraz Ochrony przed Pożarami i Katastrofami kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie (Saperskie służby ratownicze, MBD) nie wykazały istnienia środków bojowych na trasie gazociągu. Saperskie służby ratownicze sklasyfikowały trasę jako „kategorię 1” („Nie potwierdziło się podejrzenie istnienia środków bojowych. Poza sporządzeniem dokumentacji nie muszą być podejmowane dalsze działania.”). Poza tym projekt nie przetnie obszarów, w których rybołówstwo zabronione jest ze względów bezpieczeństwa. Z wyżej wymienionych powodów czynnik zagrożenie spowodowane pozostałościami amunicji nie będzie przedmiotem dalszych rozważań. Rozbiórka po fazie eksploatacji: Możliwe oddziaływania spowodowane rozbiórką po przewidzianym czasie eksploatacji 50 lat odpowiadają w zasadzie jakościowo tym spowodowanym przez budowę, jednak są krótsze i nie będą przedmiotem dalszych rozważań. Oddziaływania te są oceniane według kryteriów obowiązującego prawa (jeśli w ogóle dojdzie do rozbiórki). Ich natężenie zależy od stojących wówczas do dyspozycji urządzeń / maszyn i metod / procedur. Jeśli gazociąg będzie rozbierany także w obszarze wykopu, należy właśnie tam oczekiwać najmocniejszych oddziaływań. Możliwe skutki spowodowane instalacją: • • • • • • Położenie (wprowadzenie) gazociągu (substrat twardy) w osadach pomiędzy punktem wyjścia na ląd w wejściu do portu koło Lubmina i punktem PK 1.193,542 trasy Gazociągu Północnego w odniesieniu do nitki południowo-wschodniej (technogenna zmiana treści osadów / podłoża na powierzchni ok. 6,5 ha). Wycięcie / przesadzenie drzew w strefie lądowego korytarza wyjścia. Trwałe obciążenie w lądowej części korytarza wyjścia spowodowane wytworzeniem lokalnych nasypów (technogenne elementy rzeźby) w strefie nadziemnego przebiegu gazociągu i wzniesienia na małych powierzchniach dla armatur i fundamentów na stacji wyjścia na ląd. Długotrwałe zostawienie wolnej szerokiej na 6 m strefy dla każdego z obu przewodów gazociągu w strefie podziemnego przebiegu gazociągu w celu nadzoru i niezbędnych prac konserwacyjnych (łącznie 1 ha). Wzniesienia (tworzenie fundamentów i armatur na stacji wyjścia na ląd) w strefie wskazanej jako możliwy teren wylewów spowodowanych sztormami. Uwolnienie substancji z materiału anody pierścieniowej (morski) lub z katodowej ochrony przed korozją (lądowy) jak również z materiału wierzchniego gazociągu (łącznie z powłoką z tworzyw sztucznych na spawach łączących odcinki rury): Ponieważ gazociąg zostanie wkopany w warstwę osadów lub będzie na nich leżeć, należy w OOŚ ująć uwalnianie substancji z materiału przewodów rurociągu, przy czym przewiduje się wyłącznie jako wymierne ekotoksykologiczne uwalnianie związków aluminium. Podczas podstawowego czasu eksploatacji (50 lat) część (ok. 40%) anod pierścieniowych ulegnie rozpuszczeniu (ochrona przed korozją), przy czym możliwe jest przeniknięcie ok. 330 t aluminium do niemieckich wód morskich i osadów. Przy ocenie powiązanych z tym oddziaływań na środowisko należy wziąć pod uwagę, że statki kursujące po wodach powodują ciągłe uwalnianie się dużej 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 82 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich ilości aluminium do wód morskich i brzegowych. Nie są znane uszkodzenia właściwości osadów i wody, które mogłyby być powiązane z powyższym. Na zakopanym odcinku trasy gazociągu w kierunku lądu od punktu PK 1.193,542 trasy Gazociągu Północnego (w odniesieniu do nitki południowo-wschodniej) w strefie anod pierścieniowych może dojść trwale do miejscowo podwyższonego stężenia związków aluminium w osadach. Z powodu głębokości zakopania nie będzie miało to jednak wpływu na ekologię morza lub na gatunki i ich siedliska. W strefie gazociągu położonego na dnie morza w stronę morza od PK 1.193,542 efekt rozcieńczenia i rozproszenia w otaczających masach wody jest tak duży, że także w pobliżu anod pierścieniowych podwyższone stężenie aluminium spowodowane przedsięwzięciem nie będzie wymierne. Z tego powodu czynnik uwalnianie substancji z materiału rurociągu nie jest oceniany jako znaczny i nie będzie przedmiotem dalszych rozważań. Możliwe skutki spowodowane eksploatacją: • Różnice temperatur pomiędzy rurociągiem wypełnionym zimnym gazem a otaczającymi go wodą / osadami / podłożem: W celu ochrony wrażliwych zbiorowisk organizmów w lub na dnie morza (endobentos i bentos) należy uwzględnić podczas eksploatacji gazociągu tzw. kryterium 2K. Kryterium 2K wymaga, aby zakłada aby zmiana temperatur spowodowana eksploatacją gazociągu typu off-shore wyniosła w najwyższej warstwie ożywionej dna morskiego (20 cm) najwyżej 2 kelwiny. Szczególna rola w eksploatacji gazociągu przypada temperaturze gazu, która współdziała z otoczeniem poprzez ściany rurociągu. Temperatura gazu nie jest stałą wielkością, lecz jest zależna od otoczenia gazociągu, od pory roku i od wymogów technicznych. Ponadto jest zmienna na długości rurociągu. Temperatura gazu jest z jednej strony zależna od długości rurociągu, ponieważ gaz pod ciśnieniem rozpręża się stopniowo podczas transportu na wskutek przeciskania i schładza się wskutek tzw. efektu Joule'a Thomsona. Z drugiej strony otaczająca woda i podłoże mają także wpływ na temperaturę gazu. Przy tym woda morska przeciwdziała ochłodzeniu gazu, podczas gdy dno morza posiada właściwości izolujące. Im dłuższy jest odcinek, na którym rurociąg jest całkowicie zakopany – a więc zaizolowany – tym gaz staje się chłodniejszy podczas transportu. Zgodnie z planem gazociąg w stronę lądu od punktu PK 1.193,542 trasy Gazociągu Północnego powinien zostać położony na dnie morza, ponieważ ze względów technicznych zakopywanie go nie jest konieczne. Przy układaniu rurociągu w dotkniętym obszarze (a więc w przewidzianym planem wariancie budowlanym), należy według szczegółowego rozważenia wariantów kładzenia i zakopywania w strefie od PK 1.139 do PK 1.193 (por. część uzupełniająca: dookreślenia część B.2.2, rozdział 1) zapewnić przestrzeganie kryterium 2K w ożywionej najwyższej warstwie dna morskiego (20 cm) w każdym miejscu i o każdej porze roku. Otaczająca woda morska powoduje stałe wyrównywanie temperatury gazu sama przy tym znacznie się nie ochładzając. W wyniku ustaleń w ramach ekspertyzy dotyczącej wpływu temperatury na gaz ziemny płynący przez rurociąg (dokumentacja wniosku część B.2.2, rozdział 12) przewiduje się dla obszaru wykopu pod gazociąg dla miejsc z całkowicie zakopanymi przewodami w stronę lądu od PK 1.193,542, że w górnej ożywionej warstwie dna morskiego maksymalna różnica temperatur pomiędzy osadami na które projekt ma wpływ i takimi, na które wpływu nie ma, wyniesie w lecie 1,8 K i w zimie 1,2 K. W ten sposób przestrzega się także tutaj kryterium 2K. Ewentualne odstępstwo stanowi obszar przejściowy przy PK 1.193,542, w którym gazociąg jest tylko słabo osłonięty lub częściowo zakopany. Niewykluczone jest tam lekkie przekroczenie kryterium 2K Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich • • 83 w osadach bliskich powierzchni. Ten stan nie jest jednak stały i reprezentatywny ze względu na ograniczenie jego występowania. Czynnik różnica temperatur spowodowana wypełnionymi gazem rurami nie jest więc oceniany za istotny i nie będzie przedmiotem dalszych rozważań. Kontrola, konserwacja i naprawy podczas eksploatacji Regularne prace kontrolne w trakcie eksploatacji będą podejmowane głównie wewnątrz gazociągu (kontrola stanu materiału i spawów rurociągu). Ponadto będą mieć miejsce badania geofizyczne, w trakcie których statek objedzie trasę gazociągu (najpierw corocznie, następnie w odstępie uzgodnionym z właściwymi władzami). Działanie S4 Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu (por. rozdział B.4.4.1.9.1) wyklucza znaczne uszkodzenia biotopu podczas prac kontrolnych w lądowej części korytarza wyjścia na ląd. Stosownie do tego nie należy oczekiwać istotnych oddziaływań na środowisko spowodowanych pracami kontrolnymi, lecz jedynie małych epizodycznych wpływów spowodowanych ruchami i emisjami pojedynczych łodzi kontrolnych, które nie będą przedmiotem dalszych rozważań. Kładzenie gazociągu jest tak obmyślone, że w miarę możliwości nie będą konieczne działania naprawcze i konserwacyjne. Należy ocenić je jako wypadki szczególne, tak samo jak awarie i zakłócenia (p. wyżej), ewentualnie ich czynniki aktywne i spowodowane nimi oddziaływania na środowisko są zgodne pod względem jakości z czynnikami spowodowanymi budową, lecz charakteryzują się mniejszym natężeniem, okresem trwania i zasięgiem. Ponadto zmniejszane są przez działania mające na celu ograniczenie oddziaływań na środowisko w przypadku koniecznych w trakcie eksploatacji prac konserwacyjnych / naprawczych i zabezpieczających (działanie M3: Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu, por rozdział B.4.4.1.9.1). Z tego powodu ich szczegóły nie będą przedmiotem dalszych rozważań. Awarie podczas eksploatacji: Nie da się przewidzieć teoretycznie możliwych zakłóceń podczas eksploatacji przewodów gazowych. Należy założyć planową eksploatację, przy której nie wystąpią zakłócenia, których skutki mogłyby być przedmiotem dalszych rozważań. W celu obrony przed uszkodzeniami lub w celu ograniczenia ich skutków przy ewentualnych zakłóceniach eksploatacji stworzono plany awaryjne dla wszystkich urządzeń eksploatacyjnych, które to zostały opracowane wspólnie z OPAL (inwestor m.in. stacji wyjścia na lad). Treść tych planów awaryjnych to instrukcje co do postępowania w różnych sytuacjach awaryjnych (pożar itp.), jak również definicje łączenia kompetencji ze stronami pobocznymi, tzn. z miejscową policją, strażą pożarną, służbami ratunkowymi, władzami zakładów użyteczności publicznej i zakładów gospodarki odpadami, z którymi uzgodniono warunki planów awaryjnych. (por. postanowienia dodatkowe A.3.10.2, A.3.10.3). B.4.4.1.2 Dobro chronione człowiek i jego zdrowie Przy ocenie oddziaływania projektu na człowieka należy wziąć pod uwagę tereny o znaczeniu i wrażliwości wobec funkcji mieszkalnej i otoczenia mieszkalnego oraz tereny o znaczeniu dla funkcji odpoczynku w obszarze potencjalnego wpływu. Inne funkcje użytkowe są omówione w części dotyczącej dobra chronionego kultura i inne dobra materialne (rozdział B.4.4.1.8). 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 84 B.4.4.1.2.1 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Zasoby i ocena a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) Funkcja mieszkalna i otoczenia mieszkalnego Poza strefą ulądowienia trasa Gazociągu Północnego zbliża się do terenów zamieszkałych tylko w okolicach południowego krańca należącego do wyspy Uznam półwyspu Mönchgut. Najmniejsze oddalenie do terenów mieszkalnych jest w miejscowości Thiessow i wynosi tam 1,7 do 2,2 km. W Thiessow występują typowe zabudowania mieszkalne, usługowe i wypoczynkowe (łącznie z całorocznym kempingiem), a Bałtyk jest użytkowany jako kąpielisko. Centrum miejscowości leży na zachód od przylądka Südperd (wzgórza morenowe), tak że istnieje zacienienie widoczności na wody morskie w kierunku punktu przybicia na ląd. Dalsze miejscowości na półwyspie Mönchgut jak Klein Zicker, Lobbe i Göhren leżą już w dużym oddaleniu (przynajmniej 4 km) od trasy Gazociągu Północnego. Uzdrowisko Karlshagen na wybrzeżu wyspy Uznam leży w oddaleniu ok. 7,5 km od planowanego składowiska urobku Gazociągu Północnego. Wymienione miejscowości posiadają duże, a otaczające je wolne przestrzenie z terenami zielonymi i portami rybackimi średnie znaczenie pod względem funkcji mieszkalnej i otoczenia mieszkalnego. Czułość wymienionych obszarów pod względem emisji dźwięków i substancji szkodliwych jest zgodna ze stopniem ich znaczenia. Obszary rekreacyjne – część lądowa Plaża wyeksponowana na wschód i południowy-wschód od półwyspu Mönchgut jest używana dość intensywnie do celów rekreacyjnych (zwłaszcza podczas sezonu kąpielowego). Plaża na przylądku Südperd znajduje się w najmniejszym oddaleniu od trasy Gazociągu Północnego – ok. 1,7 km. Południowy odcinek wybrzeża pomiędzy przylądkiem Südperd i miejscowością Lobber leży 2 do 4 km, północny odcinek wybrzeża oraz plaża pomiędzy Lobber a przylądkiem Nordperd przynajmniej 4 km od trasy. Półwysep Mönchgut ze swoimi kurortami i kąpieliskami jest centrum turystycznym według regionalnego planu przestrzennego i tym samym ma ogromne znaczenie dla funkcji rekreacyjnej. Obszary rekreacyjne – część morska Trzon rekreacji związanych z częścią morską stanowią sporty wodne. Przeważa żegluga sportowa, dla której przewiduje się w przyszłości zwiększenie pojemności miejsc cumowania (region sportów wodnych Zatoki Greifswaldzkiej – Stralsund – północna część cieśniny Peenestrom (Stralsund – Greifswald – Wolgast). Wybrzeże wyspy Rugii i Zatoka Greifswaldzka są używane intensywnie do żeglugi sportowej, przy czym punkty ciężkości wytworzyły się w okolicy centrów sportów wodnych w Greifswaldzie, cieśniny Peenestrom (obszar Freest-Kröslin) oraz półwyspu Mönchgut. Zatoka Greifswaldzka oferuje łodziom żaglowym i motorowym przede wszystkim to, że z tego obszaru łatwo jest dotrzeć do licznych portów / przystani i innych atrakcyjnych celów wzdłuż wybrzeża w czasie poniżej jednego dnia. Program krajowego rozwoju przestrzennego Meklemburgii-Pomorza Przedniego (LEP M-V) wskazuje na Zatokę Greifswaldzką wraz z jej progiem oraz na strefy wybrzeża wyspy Rugii i Uznam jako „Obszary zastrzeżone dla turystyki bałtyckiej”. W terenie Zatoki Pomorskiej, który będzie dotknięty działaniami projektu od strony wybrzeża wyspy Rugii przecięte zostaną tylko mało uczęszczane obszary tranzytowe dla sportów żaglowych. W takim obszarze leży planowane składowisko urobku Gazociągu Północnego. Ale także intensywniej uczęszczane obszary na południowym krańcu Zatoki Greifswaldzkiej, Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 85 strefy przybrzeżnej wokół półwyspu Mönchgut oraz tory wodne (Landtief, tor wodny przy Schumachergrund) leżą częściowo w potencjalnym obszarze oddziaływania projektu. Żegluga pasażerska jest istotna przede wszystkim wzdłuż wybrzeża. Z powodu uczęszczania przez łodzie sportowe Zatoka Greifswaldzka łącznie z progiem zatoki oraz strefą przybrzeżną wyspy Rugii mają duże znaczenie dla ich wykorzystania dla celów rekreacyjnych. Ponieważ istotne obszary Zatoki Pomorskiej od strony strefy nabrzeżnej wyspy Rugii używane są przede wszystkim jako obszar tranzytowy, mają one średnie znaczenie dla turystyki morskiej. b) lądowy Funkcja mieszkalna i otoczenia mieszkalnego Wschodni kraniec miejscowości Lubmin jest oddalony o ok. 2,2 km od strefy wyjścia na ląd Gazociągu Północnego. Tutaj w pobliżu plaży znajduje się teren mieszkalny i powierzchnia budynków specjalnego użytku, jak również graniczący od północnego-wschodu (na łąkach Lubminer Heide) niezasiedlony obszar leśny „Waldheide”. Centrum Lubmina ze swoją mieszaną zabudową, instytucjami zaopatrzeniowymi oraz infrastrukturą jest oddalone o ok. 3 km. Osiedle Spandowerhagen, które jest raczej terenem wiejskim leży w oddaleniu 2,6 km. W bezpośrednim sąsiedztwie strefy wyjścia na ląd trasy gazociągu na południe od kanału wpływowego i basenu portowego zostaną przyszykowane powierzchnie planu B nr 1 „Strefa Przemysłowa i Gospodarcza Lubminer Heide”. Miejscowościom Lubmin i Spandowerhagen przypisywane jest łącznie wysokie znaczenie dla funkcji mieszkalnej i otoczenia mieszkalnego. Odpowiednio do tego charakteryzują się one z zasady też wysoką wrażliwością na emisje dźwięku i substancji szkodliwych. Jedynie centrum Lubmina jest oceniane pod względem swojej wrażliwości jako „średnie”. Dzieje się tak ze względu na podwyższoną ilość instytucji zaopatrzeniowych oraz infrastruktury. Obszar „Waldheide” ma średnie znaczenie jako obszar mieszkalny, ale charakteryzuje się wysoką wrażliwością. „Strefa Przemysłowa i Gospodarcza Lubminer Heide” na łąkach Lubminer Heide ma niewielkie znaczenie dla funkcji mieszkalnej i otoczenia mieszkalnego. W związku z tym jest klasyfikowana jako raczej niewrażliwa na emisje dźwięku i substancji szkodliwych. Obszary rekreacyjne Lubmin posiada status uzdrowiska i jest wskazany jako centrum turystyczne według krajowego programu rozwoju przestrzennego dla kraju związkowego MeklemburgiaPomorze Przednie. Ten jest uzupełniony o turystyczny obszar rozwoju, który obejmie tereny przybrzeżne graniczące od północnego-wschodu aż do Spandowerhagen, łącznie z tą miejscowością. Plaża w strefie miejscowości Lubmin używana jest przede wszystkim do celów rekreacyjnych. Także w strefie przybrzeżnej koło Spandowerhagen (zatoka Spandowerhagener Wiek) istotne jest użytkowanie plaży oraz sporty wodne. 400 m na południe od planowanej stacji wyjścia gazociągu na ląd przy wejściu do portu przemysłowego „Synergiepark Lubminer Heide“ znajduje się nowo usytuowany port dla łodzi sportowych. Powierzchnie leśne na wschód od Lubmina wykorzystywane są do spacerowania, wędrówek, jazdy na rowerze oraz do jazdy konnej. Do wędrówek oraz obserwacji przyrody nadaje się doskonale obszar łąk Freesendorfer Wiesen, do których prowadzi ścieżka wyłożona płytami. Lubmin z jego plażami i z powodu swojej popularności jako uzdrowisko i centrum turystyki posiada duże znaczenie jako miejsce wypoczynku. Granicząca od północnego-wschodu 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 86 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich strefa leśna łąk Lubminer Heide oraz obszar Spandowerhagen mają średnie znaczenie jako turystyczny obszar rozwoju o funkcji rekreacyjnej. B.4.4.1.2.2 Oddziaływania na środowisko a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) W czasie budowy w trakcie układania rur i prac polegających na pogłębianiu, na powierzchniach o funkcji mieszkalnej, otoczenia mieszkalnego i rekreacyjnej mogą wystąpić następujące oddziaływania: • tymczasowe oddziaływania wizualne związane z sukcesywnie zmieniającymi swoją pozycję stanowiskami pogłębiania, zagospodarowania placu budowy związanego z ruchem statków / jednostek układających (łącznie z łodziami patrolowymi, które są używane jako jednostki zabezpieczające) i powiązanymi z nimi drogami przewozu; • tymczasowe emisje dźwięków; • tymczasowe emisje substancji szkodliwych do powietrza; • tymczasowe zmętnienia wody spowodowane zawieszeniem cząstek podczas prac pogłębiarskich w strefie kąpielisk morskich; • tymczasowe ograniczenia funkcji rekreacyjnych (sporty wodne / łodzie sportowe) w obszarze wód morskich spowodowane zabezpieczeniem strefy robót, Nie wynikają żadne oddziaływania na funkcję mieszkalną, otoczenia mieszkalnego i rekreacyjną spowodowane instalacją, ponieważ gazociąg jest zakopany lub leży na dnie morza. Na południowych i wschodnich wybrzeżach półwyspu Mönchgut mogą wystąpić tymczasowe zakłócenia na obszarach zamieszkałych lub w obszarach rekreacyjnych, które będą spowodowane bodźcami wizualnymi i akustycznymi. Jest to możliwe podczas prac polegających na pogłębianiu i układaniu, które prowadzone będą w najbardziej niekorzystnym wypadku niecałe 2 km od tego miejsca. Z drugiej strony prowadzone prace budowlane mogą wzbudzać także zainteresowanie gapiów. Aktualny program prac dla przybrzeżnego odcinka budowy przed Thiessow przewiduje prace polegające na pogłębianiu i zasypywaniu wykopu w okresach od końca sierpnia do początku września (pełnia sezonu turystycznego) lub od połowy listopada do początku grudnia (poza sezonem). W międzyczasie w wykopie pod gazociąg zostaną położone rury (wykorzystanie barki układającej drugiej generacji o tempie układania rur ok. 350 m dziennie). Prace polegające na pogłębianiu i układaniu, które będą prowadzone na morskim końcu grodzy w strefie wyjścia na ląd ok. 2 km na północny-wschód od Lubmina zaczynają się już w połowie maja i będą kontynuowane do końca roku w stronę morza na północ / północny-wschód w kierunku progu zatoki i będą widoczne także z dość oddalonych plaż Lubmina. W obszarze koło Thiessow (status uzdrowiska) nie można wykluczyć podczas jednoczesnego pogłębiania w progu zatoki lekkiego [< 5dB(A)] przekroczenia wskaźnika emisji dźwięków 35 dB(A) / nocą wg Instrukcji Technicznej dot. poziomu hałasu- TA Lärm dla terenów uzdrowiskowych i stref wyłącznie mieszkalnych. Zatem zachowany zostanie wskaźnik emisji dźwięków 40 dB(A) / nocą wg Instrukcji Technicznej dot. poziomu hałasuTA Lärm dla obszarów mieszkalnych o ogólnym przeznaczeniu. W ciągu dnia w na południowym i wschodnim wybrzeżu półwyspu Mönchgut zostanie przekroczona czasowo wartość emisji 50 dB(A), która to jest przywoływana jako fachowa wartość orientacyjna dla spokojnych form rekreacji. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 87 Niezbędne dostarczanie materiałów na trasę gazociągu oraz ruch barek w kierunku składowiska urobku Gazociągu Północnego przed wyspą Uznam poskutkują podwyższonym uczęszczaniem szlaków wodnych w Zatoce Pomorskiej i w Zatoce Greifswaldzkiej. Nie będą mieć miejsca poważne uszkodzenia spowodowane wykorzystaniem w trakcie budowy planowanego składowiska urobku Gazociągu Północnego przed wyspą Uznam. Dzieje się tak, ponieważ jest ono położone ok. 7,5 km na północny-wschód od uzdrowiska Karlshagen w obszarze mało uczęszczanym przez osoby poszukujące odpoczynku (sporty wodne). Prognozowane w związku z tym wskaźniki emisji na wybrzeżach wyspy Uznam leżą poniżej 30 dB(A). W obszarach mieszkalnych i rekreacyjnych projekt nie powoduje znacznego obciążenia emisjami substancji szkodliwych do powietrza. Wskutek wzbijania się osadów w pobliżu plaży, nawet na plażach na przylądku Südperd (półwysep Mönchgut), który znajduje się w najmniejszym oddaleniu od korytarza robót, nie należy przy zwykłych warunkach pogodowych oczekiwać zmętnień wody, które mogłyby zakłócać komfort kąpieli w okresie letnim. Tylko przy ekstremalnej sile wiatru (ok. 10 m/s) z kierunków wschodniego, południowego albo południowo-wschodniego możliwe jest spowodowane projektem podwyższone stężenie cząsteczek w wodzie w pobliżu kąpielisk [por. rozdział B.4.4.1.5.2 a)], które jednak może wystąpić tylko krótkotrwale i poza tym tylko częściowo podczas sezonu kąpielowego (prace pogłębiarskie od końca sierpnia do początku września przed Thiessow). Wystąpi okresowe ograniczenie użytkowania terenu dla sportów wodnych w strefie przebiegu gazociągu. Powodem jest zabezpieczeniem strefy wokół budowy z powodu prac polegających na pogłębianiu i układaniu, jak również strefy składowiska urobku. Podczas układania gazociągu nie będzie można wpływać do dużej strefy bezpieczeństwa w obszarze punktów zakotwiczenia. W Zatoce Greifswaldzkiej i Zatoce Pomorskiej do głębokości 15 m (położenie gazociągu w wykopie za pomocą barki układającej drugiej generacji) strefa bezpieczeństwa wynosi ok. 750-1.000 m z boku jak również ok. 1.000 m przed i z tyłu barki. W obszarach o głębokości przekraczającej 15 m (położenie gazociągu na dnie morskim za pomocą barki układającej trzeciej generacji) zakłada się strefę bezpieczeństwa od ok. 2.000 m wokół barki. b) lądowy W czasie budowy i w fazie rozruchu (zrzut wody z gazociągu i jego osuszanie) wskutek budowy miejsca ulądowienia na powierzchnie mieszkalne, otoczenia mieszkalnego i na powierzchnie rekreacyjne mogą mieć miejsce następujące oddziaływania: • tymczasowy wizualny wpływ instalacji budowlanych w strefie wyjścia gazociągu na ląd i powiązane z tym bodźce świetlne i ruchowe; • tymczasowe emisje dźwięków; • tymczasowe emisje substancji szkodliwych do powietrza; • tymczasowe ograniczenia w użytkowaniu spowodowane odgraniczeniem strefy wokół placu budowy. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 88 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich W związku z instalacją nie powstają istotne oddziaływania (ponad oddziaływania spowodowane planowaną stacją wyjścia, łącznie z instalacją punktu ulądowienia – osobne postępowanie dopuszczające) na funkcję mieszkalną, otoczenia mieszkalnego i rekreacyjną, gazociągu na ląd. Z powodu istniejącego zacienienia widoczności, jak również z powodu obciążeń spowodowanych nocnym oświetlaniem obszaru basenu portowego i ośrodka przemysłowego, gospodarczego i energetycznego Lubminer Heide, z powodu instalacji budowlanych, nie będą mieć miejsca ani w dzień ani w nocy żadne dodatkowe wizualne oddziaływania, które byłyby istotne dla funkcji mieszkalnej, otoczenia mieszkalnego i rekreacyjnej. Możliwe są przejściowe naruszenia funkcji zamieszkałych terenów lub terenów wypoczynkowych, które to będą spowodowane oddziaływaniami akustycznymi powstałymi podczas budowy stacji wyjścia gazociągu na ląd (łącznie ze wzniesieniem i rozbiórką grodzy jak również instalacją fundamentów pod gazociąg) w okresie od połowy maja do końca września na wschodnim krańcu Lubmina oraz w przyległych obszarach przybrzeżnych, które są ważne z powodu ich funkcji rekreacyjnej. W obszarze Lubmina podczas prac polegających na pogłębianiu i wbijaniu, które są niezbędne w strefie wyjścia do wykopania rowu pokrytego ścianką szczelną lub do stworzenia koferdamu i do wbudowania ścianek szczelnych możliwe jest niewielkie [< 5dB(A)] przekroczenie wskaźnika emisji dźwięków 35 dB(A) / nocą wg Instrukcji Technicznej dot. poziomu hałasu- TA Lärm dla terenów uzdrowiskowych i stref wyłącznie mieszkalnych. Zatem zachowany zostanie wskaźnik emisji dźwięków 40 dB(A) / nocą wg Instrukcji Technicznej dot. poziomu hałasu- TA Lärm dla obszarów mieszkalnych o ogólnym przeznaczeniu. Do przekroczenia wskaźnika emisji dźwięków w Lubminie oraz w Spandowerhagen może prowadzić w dalszej kolejności w miejscu ulądowienia także eksploatacja (tymczasowej) stacji kompresji i stacji pomp z użyciem prądnic diesla. Może to mieć miejsce w ramach rozruchu (po przewidzianym końcu wszystkich prac budowlanych i układania gazociągu w kwietniu 2011), który służyć będzie do zrzutu wody z gazociągu (ok. 35 dni na gazociąg) i jego osuszenia (ok. 25 dni na gazociąg) obu rurociągów bez działań służących zmniejszeniu poziomu hałasu. Według ekspertyzy dotyczącej techniki dźwiękowej (BONK, MAIRE, HOPPMANN 2009 – część uzupełniająca: dookreślenia część B.2.2, rozdział 2) instalacja może być użytkowana w taki sposób [działania służące zmniejszeniu poziomu hałasu, por. rozdział B.4.4.2.1 b)], że możliwe będzie przestrzeganie wymagań określonych w Instrukcji Technicznej dot. poziomu hałasu- TA Lärm, które są istotne do oceny hałasów powodowanych instalacją. W obszarze nadbrzeżnym pomiędzy Lubminem a wejściem do portu (łącznie z portem dla łodzi sportowych) wartość emisji 50 dB(A), która jest przywoływana jako fachowa wartość orientacyjna dla spokojnych miejsc rekreacji (nocą jest to jednocześnie wskaźnik dla obszarów przemysłowych wg Instrukcji Technicznej dot. poziomu hałasu- TA Lärm), może zostać czasowo i w pewnych obszarach przekroczona. Stanie się tak prawdopodobnie podczas prac polegających na wbijaniu grodzy w okresie od początku kwietnia do końca września 2010 jak również podczas fazy rozruchu po przewidywanym na koniec kwietnia 2010 zakończeniu wszystkich prac budowlanych i po zakończeniu układania. W obszarach mieszkalnych i rekreacyjnych projekt nie powoduje znacznego obciążenia emisjami substancji szkodliwych do powietrza. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 89 Przejściowe ograniczenie użytkowania w celach wypoczynkowych ma miejsce w słabo uczęszczanych obszarach na wschód od wejścia do portu. Jest to spowodowane odgrodzeniem placu budowy. B.4.4.1.3 Dobro chronione: zwierzęta, rośliny i biologiczna różnorodność Istotną podstawą dla oceny oddziaływań spowodowanych projektem na świat zwierząt i roślin, jest rozległa ewidencja i ocena potencjalnie zagrożonych typów biotopu. Dzieje się tak, ponieważ chodzi tutaj o wysoką zintegrowaną cechę z siłą wyrazu uwzględniającą znaczenie różnych struktur jako siedlisk przyrodniczych (funkcja biotopu) i ponieważ ingerencja jest w zasadzie określona w odniesieniu do typu biotopu (zobacz B.4.4.2.2.) Poza tym ze szczególnego znaczenia pojedynczych grup gatunków oraz zbiorowisk zwierząt wynikają ewentualne specjalne funkcje faunistyczne, które muszą być uwzględniane przy raporcie o ingerencji w środowisko. B.4.4.1.3.1 Zasoby i ocena a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) Podstawy dla danych o dobrach chronionych: zwierzęta, rośliny i biologiczna różnorodność w obszarze morskim zostały uzyskane za pomocą wypróbowanych standardowych metod, tak jak zaleca Komisja Helsińska (HELCOM) oraz krajowe wytyczne (por. dokumentacja wniosku część C.1.1, rozdziały 8.8.3.1.1 i 8.8.3.3.1). Dla makrozoobentosu są to chwytanie, odłowy za pomocą 2-metrowego włoka jak i również profile wideo i fotograficzne. Na płytkich wodach używano sond nakłuwających. Także analiza w laboratorium odbyła się za pomocą wypróbowanych zalecanych metod. Fitobentos został zarejestrowany za pomocą profili wideo i przy okazji zweryfikowany za pomocą próbek uzyskanych przez nurków. Ptaki i ssaki morskie zostały zarejestrowane za pomocą rutynowych programów obserwacyjnych z samolotów oraz ze statków. To odnosi się także do lokalizowania fok szarych. Dla morświnowatych dane uzyskano za pomocą detektorów (POD-Protective Oceanic Device), jakie od dłuższego już czasu są używane przez muzeum morskie w Stralsundzie. Te spisy zostały uzupełnione przez oblatywanie w ramach międzynarodowych programów (np. MINOS, ASCOBANS), próby proste, i znaleziska osobników martwych oraz przez duńskie badania w okolicach legowisk za pomocą telemetrii satelitarnej. Bazą danych dla ryb i kręgoustych są publikacje pochodzące z rutynowych badań Instytutu Badania Bałtyku w Rostocku oraz badania przeprowadzone w ramach OOŚ (dokumentacja wniosku część C.1.1., rozdział 8.8.3.4.1). Obszar morski wykazuje ciągłą zmianę struktury wzdłuż gradientu zasolenia (miejsce wyjścia wody bardziej słodkiej od dopływów świeżej wody niż obszar wody słonawej w strefie 12 Mm) oraz w zależności od różnych stosunków osadowych i stosunków panujących na dnie morskim. Występowanie makrofitów i makrofauny jest ściśle związane z rodzajem podłoża. Podobnie wygląda to w przypadku ryb przydennych, tj. żyjących przy dnie. Na skutek tego zagęszczenie miejsc odpoczynku większości ptaków morskich (o ile są organizmami bentonicznymi) jest związane z obszarami, na których występuje pożywienie bentoniczne, tzn. w większości przypadków duże zasoby małż. Wiosną występowanie tarlisk śledzia może mieć ważne znaczenie jako podstawa pożywienia dla lodówki i kilku gatunków nurkujących. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 90 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Typy biotopu W obszarze zewnętrznej Zatoki Pomorskiej występują następujące morskie typy biotopu: • Morskie dno blokowe i kamienne (KMR) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie LNatG M-V • Strefa wód głębokich Bałtyku (KMT) → dalszy szczególnie wartościowy biotop, biotop niechroniony (BWB) według LAUN 1998:; • Strefa wód płytkich Bałtyku z substratem piaszczystym, uboga w makrofity (KMS) → dalszy szczególnie wartościowy biotop, biotop niechroniony według LAUN 1998; • Strefa wód płytkich Bałtyku z substratami piasku gruboziarnistego, żwiru i sitowia, uboga w makrofity (KMK) → dalszy szczególnie wartościowy biotop, biotop niechroniony według LAUN 1998; • Strefa wód płytkich Bałtyku z substratem żwirowym, bogata w makrofity (KMH) → dalszy szczególnie wartościowy biotop, biotop niechroniony według LAUN 1998; • Ławica omułka Bałtyku (KMM) → dalszy szczególnie wartościowy biotop, biotop niechroniony według LAUN 1998. W strefie Zatoki Greifswaldzkiej, włączając w to próg zatoki występują następujące morskie typy biotopu: • Strefa wód płytkich zatoki z substratem szlamowym i piaszczystego, bogata w makrofity (KBA) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie; • ciągle pokryta wodą mielizna wód zatokowych (KBB) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie; • Watty Bałtyku i wód zatokowych (KWW) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie; • Strefa wód płytkich zatoki z substratem żwirowym i twardym (KBH) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie; • Strefa wód płytkich zatoki z substratami piasku gruboziarnistego, żwiru i sitowia, uboga w makrofity (KBK) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie; • Strefa wód płytkich zatoki z substratem piaszczystym, uboga w makrofity (KBS) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie. W obszarze zwałowiska Gazociągu Północnego w części południowej Zatoki Pomorskiej (na północny-wschód od wyspy Uznam) występują następujące typy biotopu: • Morskie dno blokowe i kamienne (KMR) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie LNatG M-V • Strefa wód płytkich Bałtyku z substratem piaszczystym, uboga w makrofity (KMS) → dalszy szczególnie wartościowy biotop, biotop niechroniony według LAUN 1998; • Strefa wód płytkich Bałtyku z substratami piasku gruboziarnistego, żwiru i sitowia, uboga w makrofity (KMK) → dalszy szczególnie wartościowy biotop, biotop niechroniony według LAUN 1998:; Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich • 91 Ławica omułka Bałtyku (KMM) → dalszy szczególnie wartościowy biotop, biotop niechroniony według LAUN 1998. Wszystkie wymienione morskie typy biotopu w strefie zewnętrznej Zatoki Pomorskiej (łącznie ze strefą zwałowiska urobku Gazociągu Północnego) i Zatoki Greifswaldzkiej (łącznie z progiem zatoki) mają wysoki stopień znaczenia. Jest tak szczególnie ze względu na ich zakwalifikowanie jako ustawowo chronionych (zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie) lub jako dalsze szczególnie wartościowe według LAUN 1998) biotopy z powodu stopnia ich naturalności i z powodu zasadniczej rzadkości występowania / zagrożenia pozostałych jeszcze naturalnych biotopów. Makrofity Makrofity (tutaj:rośliny naczyniowe, wodorosty i duże algi występują tylko do pewnej głębokości ze względu na swoją zależność od światła słonecznego. Ich rozprzestrzenienie waha się w zależności od stopnia zmętnienia wody (eutrofizacja, zakwit wody, zawiesiny) oraz od występowania właściwych substratów pozwalających na osiedlenie. W Zatoce Greifswaldzkiej występują różne warunki świetlne: Obszar centralny jest w dużej mierze wolny od makrofitów. W obszarze punktu wyjścia gazociągu na ląd koło Lubmina podwodne makrofity występują w wodach płytkich, od ok. 2 do 2,5 m. Stopień pokrycia zmienia się począwszy od zasobów występujących w postaci plam aż do szczelnie pokrywających powierzchnię. Poddane są one silnym wahaniom w skali roku z powodu wpływu klimatyczno-hydrologicznych czynników regulujących. W strefie wyjścia na ląd przeważają charakterystyczne dla wysp zasoby rdestnicy grzebieniastej Potamogeton pectinatus razem z włóknistymi brunatnicami i kilkoma krasnorostami (Ceramium i Polysiphonia) strefie głębszej. Prawie zupełnie brakuje tu gatunku Zostera (trawa morska). Makrofity nie osiedlają się w Zatoce Greifswaldzkiej w kierunku morza za wyjątkiem kilku włóknistych krasnorostów rosnących na twardym substracie. Próg zatoki jest siedliskiem przyrodniczym ze względu na heterogeniczność różnych makrofitów. Na powierzchniach płaskich na północny-zachód od wyspy Ruden osiedlają się na substracie miękkim na głębokości od 0,5 do 3,0 m częściowo gęste zasoby zostery morskiej i rdestnicy grzebieniastej. W pobliżu ulądowienia (na północ od trasy gazociągu) nie spotyka się traw morskich. Na substratach twardych progu zatoki oprócz epifitycznych alg można znaleźć jeszcze na głębokości ok. 6 m lokalne zasoby zagrożonych krasnorostów (kategoria 3 Czerwonej Księgi listy „Bałtyk” w Merck & v. Nordheim, 1996), które jednak osiedlają się na dolnej granicy pokrywy roślinnej i są zarośnięte przez gęste warstwy tzw. spaghetti -algi Chaetomorpha filum. W trakcie badań dot. OOŚ nie znaleziono na obszarze trasy gazociągu dużych morszczynów jak Fucus serratus i F. vesiculosus , chociaż według literatury fachowej powinny one występować w obszarze progu zatoki. W trakcie ponownego katalogowania trasy przebiegu gazociągu w obszarze progu zatoki nie stwierdzono skupisk trawy morskiej (Zostera morska) (por. część uzupełniająca: dookreślenia część C.2, rozdział 4, ustęp 6). W całym obszarze badań stwierdzono tylko pojedyncze rośliny gatunku zostera morska, które ze swoim stopniem pokrycia daleko poniżej 5% nie tworzą według definicji skupisk trawy morskiej (stopień pokrycia > 10% na powierzchni przynajmniej 500 m2 ), które musiałyby być traktowane jako typ biotopu chronionego. W ramach tych dodatkowych badań potwierdzono biototypu wykazanego w 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 92 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich OOŚ z 2008 roku (dokumentacja wniosku część C.1.2., rozdział 11, karta 4 „Morskie biototypy, trasa 2 Gazociągu Północnego“). Korytarz trasy przebiega w Zatoce Pomorskiej w dużej mierze ponad ubogim w struktury miękkim substratem, tak że może tam występować tylko niewiele makrofitów. W obszarze zwałowiska ze względu na duże głębokości wody (10 do 11 m) nie spotyka się roślin naczyniowych. W trakcie katalogowania do celów dot. OOŚ nie znaleziono także tutaj żadnych innych makrofitów. Dla dokonania oceny wynika co następuje: Zasoby makrofitów z obszaru płytkich wód przybrzeżnych oraz progu zatoki z powodu niewystępowania w ich obszarze zgodnie z czerwoną księgą Bałtyku (w MERCK & V. NORDHEIM, 1996) gatunków mocno narażonych (kategoria 2) oraz zagrożonych wyginięciem (kategoria 1) otrzymały tylko średnie znaczenie pod względem kryterium „rzadkie i zagrożone”. Ogólnie rzecz biorąc zasoby makrofitów są jednak zagrożone z powodu eutrofizacji wód przybrzeżnych. Z tego powodu należy zaszeregować występujące w tym obszarze zasoby makrofitów jako znaczne regionalnie lub ponadregionalnie. Makrofity występujące pod wodą są siedliskiem przyrodniczym dla wielorakiej fauny bezkręgowców i ichtiofauny. Bardzo istotną funkcją podwodnych makrofitów w Zatoce Greifswaldzkiej jest np. ich funkcja jako substrat skrzeku dla śledzi w okresie jesieni/ zimy i wiosny. Dlatego kryterium „różnorodność i oryginalność” (znaczenie dla biologicznej różnorodności / występowanie w siedlisku naturalnych biocenoz gatunków) zajmuje tutaj wysokie miejsce. Wprawdzie procesy eutrofizacji wpływają na zasoby, to jednak wykazują one średni do wysokiego stopień naturalności. Z tego powodu zasoby makrofitów w omawianym obszarze ogólnie rzecz biorąc powinny być traktowane jako zasoby o wysokim stopniu znaczenia. Makrozoobentos Makrozoobentos Zatoki Greifswaldzkiej i Zatoki Pomorskiej wykazuje znacznie obniżone spektrum gatunków ze względu na niską zawartość soli z. Z powodu braku możliwości rozmnażania się brakuje tutaj grup takich jak np. szkarłupnie i osłonice (żachwy i ogonice) tak samo jako większości dużych gatunków skorupiaków. Dominują przedstawiciele charakterystyczni dla gleb piaszczystych. Fauna makrobentoniczna Zatoki Pomorskiej jest zdominowana przez gatunki, które żyją na zróżnicowanym substracie (substrat spulchniony), tzn. przez infaunę a w szczególności przez grupę wieloszczetowych pierścienic (zdominowaną przez rodzinę Spionidae i Hediste diversicolor). Występuje tylko kilka gatunków skorupiaków (bbatyporeja i krewetka bałtycka Crangon crangon). Z ekologicznego punktu widzenia ważne są mięczaki, które w znaczny sposób przyczyniają się poprzez swoją mnogość do wysokiej biomasy makrozoobentosu i stanowią ważne źródło żerowania dla ryb i morskich ptaków nurkujących: wodożytka przybrzeżna (Hydrobia ulvae) i omułkowate małże (Mytilus edulis), sercówka pospolita (Cerastoderma glaucum), małgiew piaskołaz (Mya areanaria) oraz mocno rozprzestrzeniony rogowiec bałtycki (Macoma balthica). Kompletna lista gatunków obejmuje ok. 50 do 60 taksonów (por. dokumentacja wniosku część C.1.1 rozdział 8.8.3.3). Fauna w Zatoce Greifswaldzkiej przedstawia się w podobny sposób jak w Zatoce Pomorskiej i można znaleźć kilka pomniejszych gatunków słodkowodnych. W ramach OOŚ zidentyfikowano ok. 69 taksonów (dokumentacja wniosku cześć C.1.1 rozdział 8.8.3.3). 55 z nich zamieszkiwało w obszarze strefy 12 Mm wzdłuż trasy gazociągu. W obszarze progu zatoki stwierdzono obecność 39 taksonów, zaś w samej Zatoce Greifswaldzkiej 52. Średnia gęstość występowania wahała się znacznie i wynosiła pomiędzy 4.600 osobników /m2 a ponad Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 93 28.000 osobników /m2 na progu zatoki. Biomasa (podana jako sucha masa bezpopiołowa AFTM) wzrasta nieprzerwanie począwszy od Zatoki Pomorskiej (strefa 12 Mm) od 27 do 65 g suchej masy bezpopiołowej/ m2 do Zatoki Greifswaldzkiej: 102 g suchej masy bezpopiołowej/ m2. Te wartości mogą jednak znacznie wahać się w ciągu roku oraz z roku na rok. Próg zatoki kształtuje szybka zmiana różnorakich substratów. Gliny zwałowe, kamienie i bryły występują na przemian z powierzchniami płaskimi różnej ziarnistości i różnej zawartości mułu. Odpowiednio wynikają też z tego ograniczone obszarowo różnice w zasiedleniu makrozoobentosu. Gęstość występowania waha się pomiędzy 2.000 a 118.000 osobników /m2 , zaś biomasy pomiędzy 2 i 282 g suchej masy bezpopiołowej/m2. Tak samo zmienia się struktura dominacji siedlisk substratu miękkiego. Miejscami powierzchnie piaszczyste są gęsto pokryte omułkami wraz z towarzyszącą im fauną składającą się z równonogów, kiełżowatych i mszywiołów. Omułki przeważają też ze wskaźnikiem suchej masy bezpopiołowej od 245g/m2 w całości biomasy. W piaskach grubych przeważa batyporeja Bathyporeia pilosa, podczas gdy siedliska powierzchni piasków drobniejszych odpowiadają tym w Zatoce Greifswaldzkiej. Przeważa tam w różnych liczbach wodożytka przybrzeżna Hydrobia ulvae oraz wieloszczety Pygospio elegans i gatunki obce nowo przybyłe Marenzelleria spp. Od morskiej strony progu zatoki dno morza spada z -6 do -10 m i od wysokości przylądka Nordperd do -15 m głębokości. Przeważają tu Hydrobia ulvae, Marenzelleria spp., Mya arenaria oraz Hydrobia ventrosa. To odpowiada w znacznym stopniu biocenozie piasku drobnoziarnistego Zatoki Greifswaldzkiej. W biomasie przeważa w tym obszarze małgiew piaskołaz, przy czym także gatunek wieloszczeta Marenzelleria spp.osiąga miejscowo znaczny stopień suchej masy bezpopiołowej w wysokości 12,9 g/ m2. W rynnie Saßnitz, w starym korycie Odry wartości są niższe, a także stosunki dominujące są inne. Dzieje się tak z powodu okresowo występujących braków tlenu, na skutek czego obumiera część bentonicznych biocenoz. Znajduje się też mniej gatunków, które występują jednak w wyższej liczbie, a więc prowadzą do ukształtowanej dominacji gatunków. To ogólnie rzecz biorąc znak zakłóconej sytuacji ekologicznej. Biocenoza obszaru piaszczystego w strefie planowanego składowiska urobku Gazociągu Północnego jest stosunkowo uboga w gatunki (22 gatunki). Średnie zagęszczenie wynosi ok. 5.580 osobników/ m2 i pozostaje tym samym w ramach ustalonej gęstości zasiedlenia w obszarze trasy gazociągu. W biomasie przeważają oba najczęściej spotykane skorupiaki M. arenaria (13,5 g suchej masy bezpopiołowej / m2 i Cardium glaucum (8,8 g suchej masy bezpopiołowej /m2. Wartości dla obu często spotykanych taksonów wieloszczetów (rodzina Hediste oraz Marenzelleria) leżą znacznie poniżej (0,35 und 48 g suchej masy bezpopiołowej /m2) Struktura występowania i proporcje dominacji przypominają tutaj bardzo otoczenie. Także oba tereny peryferyjne z podłożami twardymi wykazują porównywalny skład. Dla bentonicznych bezkręgowców w obszarze morza przybrzeżnego czynnikiem obciążającym jest dostarczanie pożywienia z różnych systemów rzecznych (w pierwszym rzędzie odpływy pochodzące z rolnictwa, które odbywają się przez Odrę), które powodują podwyższoną pelagiczną produkcję podstawową i wprawdzie w ten sposób wpływają korzystnie na bentos, ale przy nadpodaży mogą prowadzić też do jego obumierania z powodu braku tlenu. Tego typu zdarzenia obserwuje się coraz częściej. Mają one związek z letnimi okresami stagnacji i szczególnymi pływami Odry (jak w roku 1997) przez cieśninę Peenestrom lub przez Kanał Piastowski koło Ahlbecku / Świnoujścia. Wybudowanie i utrzymanie tras wodnych, a także rybołówstwa za pomocą sieci trałowych i lokalnie także składowisk urobku lub miejsc pobierania surowców należy też zaliczyć do czynników 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 94 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich obciążających. Nowe gatunki (neozoony) wyszukują sobie najczęściej swoje ekologiczne nisze i nie wpływają na istniejącą faunę Bałtyku. Odnośnie oceny wynika, co następuje: W całym obszarze przebiegu trasy zoobentos jest ubogi w gatunki, a udział gatunków zakwalifikowanych jako zagrożone w Czerwonej Księdze Bałtyku dla obszaru częściowego Meklemburgia-Pomorze Przednie (w MERCK & V. NORDHEIM, 1996) niewielki. Podczas szeroko zakrojonych badań w strefie 12 Mm prawie lub w ogóle nie znaleziono gatunków zakwalifikowanych jako narażone albo mocno zagrożone. Piaszczyste podłoża w Zatoce Pomorskiej są zamieszkiwane przez zbiorowiska organizmów, które prawie w ogóle się nie odróżniają od otaczających je zbiorowisk i mają raczej niewielkie znaczenie. Ponadto w zależności od obszaru na to zbiorowisko wpływają oddziaływania, które istniały już przed rozpoczęciem projektu (przejściowy przybór biomasy i brak tlenu w fazach podwyższonego dostarczania pożywienia poprzez Odrę). Na progu zatoki (wewnątrz strefy 12 Mm) mieszają się zbiorowiska organizmów twardego podłoża i krasnorosty struktur rafowych ze zbiorowiskami mielizn i ubikwistami pozostałych płaskich powierzchni piaszczystych, tak że na ograniczonym obszarze istnieje wysoka różnorodność struktur siedlisk i wachlarz gatunków. Ten obszar jest ważny dla odżywiających się bentosem kaczek morskich. Ma to jednak średnie znaczenie dla zbiorowisk organizmów bentosowych w tym obszarze z powodu braku mocno narażonych i zagrożonych wyginięciem gatunków. Także biocenoza gleb piaszczystych w Zatoce Greifswaldzkiej ma znaczenie przede wszystkim jako podstawa pożywienia dla bentonicznych ryb i ptaków morskich ze względu na wysoką zawartość skorupiaków w biomasie. Jednakże ta biocenoza poprzez eutrofizację jest narażona na zakłócenia występujące przed rozpoczęciem projektu. Udział gatunków narażonych i ogólna różnorodność są niewielkie, tak więc ta biocenoza otrzymuje „niski” stopień zakwalifikowania. Wartościowość jest średnia tylko w strefie wyjścia na ląd, gdzie fauna podłoża miękkiego miesza się z epifauną obszarów fitalnych. Ryby i kręgouste W Bałtyku można ogólnie wyróżnić trzy zbiorowiska ryb (dokumentacja wniosku część C.1.1 rozdział 8.8.3.4): a) Pelagiczne zbiorowisko ryb ze śledziem jako głównym gatunkiem. Dalszymi gatunkami tego zbiorowiska są szproty, łososie i trocie wędrowne. b) Bentoniczne albo przydenne zbiorowiska rybne do których należą dorsz, gładzica, flądra i turbot oraz gatunki niekomercyjne jak np. babkowate. c) Zbiorowiska ryb przybrzeżnych, do których należy wiele stadiów młodzieńczych gatunków pelagicznych, a także typowi mieszkańcy skupisk trawy morskiej jak różne gatunki igliczniowatych i pocierńców. Ichtiofauna Zatoki Greifswaldzkiej składa się z 42 gatunków miejscowych oraz 10 przybyłych i 4 neozoonów. Zasadniczo reprezentowane są gatunki grupy c). Wysoka liczba gatunków wynika z faktu, że ichtiofauna siedliska przyrodniczego morskiego lub wód słonawych miesza się tutaj z elementami fauny słodkowodnej i ponieważ w zależności od uwarunkowań fizjologicznych ryby słodkowodne mogą żyć w wodach słonawych. Dziewięć gatunków ryb podlega pod kategorię gatunków narażonych Czerwonej Księgi Bałtyku i Meklemburgii-Pomorza Przedniego (FRICKE et. al. 1996, WINKLER et. al., 2002). To są: Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 95 minóg rzeczny, parposz, łosoś, troć wędrowna, pocierniec, sieja pospolita, węgorz, ukleja i certa. Z małymi wyjątkami chodzi tutaj o diadromiczne ryby wędrowne, które przenoszą się na tarło do słodkiej wody. Jesiotr wymarł, a minóg morski i boleń są bardzo rzadko spotykane. Innym zagrożonym gatunkiem jest śledź udający się na tarło jesienią. Jest on zakwalifikowany w Czerwonej Księdze Bałtyku jako „silnie zagrożony”. Uznaje się, że jego tarlisko to obszar ławicy Adlergrund. W Zatoce Pomorskiej w obszarze strefy 12 Mm spotyka się niewiele gatunków, ponieważ wody tutaj wykazują wysoką zawartość soli. Chodzi głównie o gatunki z grupy a) i b). W obszarze planowanej trasy Gazociągu Północnego stwierdzono pomiędzy wiosną 2006 a jesienią 2008 obecność w sumie 15 gatunków. Znaczenie komercyjne mają dorsz, flądra, śledź, szprot i gładzica. Zwłaszcza przełowienie i eutrofizacja powodują wcześniejsze zakłócenia ichtiofauny. Gatunki ryb wykorzystywane dla celów gospodarczych wykazują nienaturalną strukturę populacji przez wysoką presję połowową, tzw. wzrost przełowienia, przy którym prawie nieobecne są zwierzęta z większych klas długości. Ponadto jako zakłócenie pierwotne trzeba ocenić przyłów ryb poniżej pożądanej masy i przyłów gatunków niepożądanych. Zazwyczaj do 90% niewrzuconych z powrotem ryb nie przeżywa procesu łowienia. Eutrofizacja oddziałuje na ichtiofaunę bezpośrednio i pośrednio. Zwłaszcza spowodowane eutrofizacją zmniejszenie się zasobów makrofitów w Zatoce Greifswaldzkiej i w wodach przybrzeżnych Zatoki Pomorskiej doprowadziło do zmniejszenia i pogorszenia jakości tarlisk oraz obszarów wzrostu młodych ryb. Szczególne obciążenie występowania tarlisk śledzia w Zatoce Greifswaldzkiej wiosną polega na wtórnym osadzaniu się (resedymentacji) drobnego materiału z osadów (np. erozja wybrzeża klifowego w południowej części zatoki Greifswaldzkiej) na podłożu i na przylepionych do makrofitów tarlisk lęgowych. Odnośnie oceny wynika, co następuje: Zatoka Pomorska jest morskim obszarem występowania dla ryb morskich, dla gatunków słodkowodnych tolerujących wody słonawe i anadromicznych ryb wędrownych. Tereny tarła i wzrostu młodych ryb Zatoki Pomorskiej (zwłaszcza tereny estuarium, Ławica Odrzana i ławica Adlergrund) mają duże znaczenie, obszary głębsze mają znaczenie średnie. Zatoka Greifswaldzka jest siedliskiem przyrodniczym, terenem wzrostu i miejscem reprodukcji dla różnych gatunków ryb. Zwłaszcza połączenie z wolnym od pływów estuarium Odry oraz niska zawartość soli w wodach dookoła wyspy Rugii sprawiają, że ten obszar jest szczególnie wartościowym siedliskiem przyrodniczym dla gatunków słodkowodnych, morskich ryb i diadromicznych ryb wędrownych. Stanowi on istotny teren tarła i wzrostu dla ichtiofauny. Jako ważny obszar reprodukcji dla wiosennego śledzia atlantyckiego (od lutego do maja) i dla gatunków ryb słodkowodnych funkcjonuje strefa wyjścia gazociągu na ląd koło Lubmina (w bezpośrednim sąsiedztwie falochronu). Z powodu swojej funkcji jako teren tarła, wzrostu i żeru, obszary wód płytkich obrośnięte makrofitami i zbiornikiem wodnym Zatoki Greifswaldzkiej mają duże znaczenie dla ichtiofauny wód przybrzeżnych. Ichtiofauna zakwalifikowana jest z powodu występowania kilku jej gatunków w Czerwonej Księdze, jako wysoko znacząca (kryterium „rzadkie i zagrożone”). Także biorąc pod uwagę kryterium różnorodność i oryginalność wysoka liczba gatunków typowych zbiorowisk rybnych przyczynia się do ich wysokiego znaczenia. Doprowadzanie pożywienia z Odry i Piany umożliwia wielu gatunkom występowanie w dużym zagęszczeniu. Z tego powodu Zatoka Greifswaldzka zalicza się do najważniejszych obszarów rybołówstwa zachodniego Bałtyku. Kryterium „naturalność” jest opatrzone 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 96 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich stopniem znaczenia „średnie do niewielkiego” z powodu wstępnych oddziaływań na zasoby rybne poprzez uprawianie intensywnego rybołówstwa. Ptaki Próg zatoki pomiędzy zatoką Pomorską a Zatoką Greifswaldzką jest jednym z najważniejszych żerowisk dla ptactwa morskiego i brzegowego w obszarze niemieckiej części Bałtyku. Zatoka Greifswaldzka sama w sobie jest jednym z najważniejszych terenów zimowania dla ptaków wodnych na całym pobrzeżu Bałtyku. Trasa Gazociągu Północnego przebiega w dużej mierze wewnątrz korytarza ustalonego w programie krajowego planowania przestrzennego, na którego trasie tylko lokalnie styka się z istotnymi terenami odpoczynku lub je przecina, i w którego otoczeniu istnieją znaczne zakłócenia wcześniejsze spowodowane przez równolegle przebiegające trasy żeglugowe. Wschodni początek progu zatoki jest najważniejszym w kraju żerowiskiem i terenem odpoczynku dla lodówek i ogorzałek podczas okresu tarła śledzia. Rafy i makrofity z tego terenu stanowią jeden z najważniejszych obszarów tarliska śledzia w obszarze Zatoki Greifswaldzkiej. Oprócz grążyc i kaczek morskich, w okresie wiosennym zamieszkują tutaj także perkozy i tracze. Od marca do września znajduje się tutaj także najważniejsze w Zatoce Greifswaldzkiej żerowisko dla kolonii kormoranów. Późnym latem znajduje się tutaj największe w regionie zgromadzenie poszukujących pożywienia mew małych i rybitw czarnych. W trakcie katalogowania do celów OOŚ zarejestrowano przy okazji liczenia ze statków łącznie 37 gatunków ptaków wodnych i morskich w Zatoce Pomorskiej. Wody płytkie w otoczeniu łąk Freesendorfer Wiesen i wyspy Struck funkcjonują jako teren odpoczynku, żerowisko i miejsce pierzenia dla ponad 50 gatunków ptaków wodnych i siewkowych. Zaliczają się one obok łąk Karrendorfer Wiesen, wyspy Ruden i Peenemünder Haken do najważniejszych terenów odpoczynku ptaków wodnych w obszarze wewnętrznych wód przybrzeżnych Meklemburgii-Pomorza Przedniego. Trasa Gazociągu Północnego przebiega po zachodnim krańcu terenu odpoczynku i dotyka tylko miejsca dziennego odpoczynku zimujących lodówek i ogorzałek. Od morskiej strony progu zatoki trasa przebiega wewnątrz obszaru chronionego „Zachodnia Zatoka Pomorska”, który służy przede wszystkim kaczkom morskim oraz nurom i perkozom jako zimowisko o międzynarodowym znaczeniu. Ponieważ trasa przebiega głównie po obszarze obciążonym przez żeglugę, gęstość ptactwa jest tutaj znacznie obniżona. Poza tym przebiega tutaj trochę głębiej położone stare koryto Odry (rynna Saßnitz), na które wpływają czasowe okresy braku tlenu, co prowadzi czasem do obumierania małż filtrujących, które nie mogą wówczas stanowić pożywienia. Poza tym można zaobserwować tutaj wysokie zagęszczenie nurów, które można napotkać zwłaszcza w okresie tarła śledzia i silnych zim, kiedy Ławica Odrzana wcześniej była pokryta lodem niż rynna Odry. Obszar składowiska urobku nie zalicza się do obszarów o bardzo wysokiej koncentracji kaczek morskich. Lodówki, których populacja od lat 90'tych XX w. bardzo się zmniejszyła, występują tutaj obecnie zazwyczaj w zagęszczeniu do 25 osobników/ km2. Podczas okresów tarła śledzia dochodzi niekiedy na północ od wyspy Uznam do zagęszczenia gatunków rybożernych, zwłaszcza nura rdzawoszyjego. Można tutaj także napotkać szlachary w ich miejscach odpoczynku. Podział ptaków morskich na odżywiające się bentosem (tutaj zwłaszcza nurkujące kaczki morskie), i na odżywiające się rybami, zwłaszcza grupa gatunków nurkujących (nur czarnoszyi, nur rdzawoszyi, perkoz rogaty) jest istotne aby móc ocenić uszczerbek spowodowany przez przedsięwzięcie. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 97 Dla ptaków morskich można odnotować oddziaływania wcześniejsze zwłaszcza w okresie letnim, kiedy uprawianie sportów wodnych w obszarze całej Zatoki Greifswaldzkiej przeszkadza ptakom w ich odpoczynku i w innych funkcjach życiowych. Te zakłócenia pierwotne są mniejsze tylko w obszarach podlegających Dyrektywie Ptasiej. Dalsze zakłócenia powstają wskutek rozbudowy portów i wybagrowania rynien żeglugowych. Przez to ograniczona jest zwłaszcza pojemność terenów odpoczynku dla ptaków wodnych. Najistotniejsze jest kłopotliwe oddziaływanie żeglugi w Zatoce Pomorskiej. Także rybołówstwo i wędkarstwo morskie stanowią istotne czynniki zakłócające, ponieważ także one mają wpływ na wzór rozmieszczenia ptaków morskich. Poprzez intensywnie uprawianie połowów siecią zarzucaną występują znaczne straty w zasobach ptaków morskich (zwł. grążyc), które łapią się w te sieci i toną. Dalszym czynnikiem zakłócającym jest użytkowanie przez wojsko (por. rozdział B.4.4.1.8 a) na poligonie „Zatoka Pomorska” względnie w identycznym pod względem płaszczyzny poligonie Niemieckich Sił Powietrznych Luftwaffe ED-D47 (obszary częściowe A, B, C). Odnośnie oceny wynika, co następuje: Wiele gatunków ptaków morskich należy ogólnie zakwalifikować jako istotne na podstawie Dyrektywy Ptasiej i ze względu na krajowe środki ochrony względem kryterium „rzadkość i zagrożenie”. To odnosi się zwłaszcza do gatunków nurkujących (nur czarnoszyi, nur rdzawoszyi, perkoz rogaty) i nawałnika dużego oraz do mewy małej, rybitwy rzecznej i rybitwy czarnej. Ogólnie teren ten w obszarze planowanej trasy Gazociągu Północnego wewnątrz niemieckiej strefy 12 Mm ma duże znaczenie pod względem kryterium „rzadkość i zagrożenie” zasobów ptactwa morskiego. Na podstawie zakłóceń istniejących przed rozpoczęciem projektu powodowanych przez rybołówstwo, żeglugę, częściowe wykorzystanie dla celów wojskowych, odpady ze statków i wpływy eutrofizacyjne przypisuje się mu tylko średnie znaczenie pod względem kryterium „naturalność”. Zewnętrzna część Zatoki pomorskiej tworzy razem z Zatoką Greifswaldzką najważniejsze na niemieckim wybrzeżu zimowisko dla ptaków morskich i jedno z 10 najważniejszych zimowisk na obszarze całego Bałtyku. Dlatego obszar w obrębie trasy Gazociągu Północnego wewnątrz niemieckiej strefy 12 Mm jest ogólnie zakwalifikowany jako obszar o wysokim znaczeniu dla ptaków morskich. Znaczenie to jest ograniczane tylko przez pomniejszoną wartość w obszarach torów wodnych, kursów i red, gdzie dochodzi do istotnego uszczerbku poprzez żeglugę. W sumie otoczenie planowanej trasy Gazociągu Północnego może być zakwalifikowane jako wysokowartościowe. Ssaki morskie W Zatoce Greifswaldzkiej i w Zatoce Pomorskiej ssaki morskie (morświn, foka szara i foka pospolita) występują tak rzadko, że należy łączyć wielość różnych metod ewidencji, aby dotrzeć do wystarczająco dokładnych danych co do ich występowania (por. dokumentacja wniosku część C.1.1 rozdział 8.8.3.6.1). Morświn jest jedynym miejscowym gatunkiem walenia, który także się tutaj rozmnaża. Występuje na całym Morzu Północnym i od cieśniny Kattegatt na zachodnim i środkowym Bałtyku. W cieśninie Kattegatt i Morzu Bełtów łącznie z Zatoką Meklemburską występuje stosunkowo duża populacja morświna (5.000-10.000 osobników). Duńskie badania świadczą o tym, że morświny pozostają przede wszystkim na zachód od progu Darßer Schwelle, ale w pojedynczych przypadkach mogą dotrzeć także dalej na wschód. Wcześniej morświny odbywały w przeciągu roku wielkie wędrówki, zdając się w ten sposób podążać za wędrówkami śledzi, które służą im jako pożywienie. Nie powiodły się obserwacje w 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 98 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich ramach katalogowania do celów OOŚ z obszaru wód terytorialnych i Zatoki Greifswaldzkiej. Istnieją jednak spisy z lat poprzednich przeprowadzane z powietrza, które udokumentowały występowanie morświnów, a co za tym idzie, dowiodły ich występowania w tym regionie. Biorąc za podstawę akustyczne badania POD (Protective Oceanic Device) należy przyjąć, że przez większość lat więcej morświnów występowało w strefie 12 Mm niż w rezerwacie przyrody „Zatoka Pomorska”. Wydalenie podzielonych populacji na obie strony progu Darßer Schwelle jest przedmiotem dyskusji naukowej i obecnie skłania się ku opinii, że jest to jednak jedna populacja. Przeciwko przyjęciu teorii o podzielonych osiadłych zasobach w południowej części Bałtyku przemawia także fakt, że morświny w zimnych fazach klimatu z powracającym zlodowaceniem ciągle ginęły i nie mógł zostać przez nie zachowany tryb osiadły. Sporadyczne i rzadkie występowanie morświna zostało odpowiednio uwzględnione w dokumentacji wniosku. Wychodzi się od tego, że Zatoka Pomorska jest terenem regularnego występowania morświna, gatunek ten nie jest tam jednak częsty, względnie występuje częściej tylko wyjątkowo, a poza tym jest rzadki w Zatoce Greifswaldzkiej. Morświny występujące w Zatoce Pomorskiej wywodzą się zarówno ze zwierząt wędrujących z Morza Bełtów, jak i z osiadłych zwierząt środkowego Bałtyku, przy czym cyfrowy pomiar ze Stralsundu na podstawie badań POD (Protective Oceanic Device) przyjmuje, że zwierzęta z Morza Bełtów migrują w miesiącach letnich (w skali roku w różnej liczbie: >100 zwierząt w 2002 i 2008, poza tym tylko kilka), podczas gdy w zimach o mocnym oblodzeniu występuje kilka zwierząt ze środkowego Bałtyku. Punkt ciężkości rozmieszczenia foki szarej bałtyckiej leży w środkowym i północnym Bałtyku. Warunkami ich występowania jest istnienie spokojnych terenów rozmnażania oraz legowisk i miejsc odpoczynku, w których mogą dokonać corocznej zmiany sierści. Najbliżej położone kolonie fok szarych znajdują się w Falsterbo (Szwecja) i koło Gjedser (Dania). Liczba to każdorazowo 40 do 50 zwierząt. Podczas gdy ok. 1900 roku populacja liczyła szacunkowo 100.000 egzemplarzy, to w 1985 było to wedle obliczeń tylko 1.500 sztuk. Powodem spadku była presja łowiecka na konkurentów rybołówstwa oraz zanieczyszczenie Bałtyku substancjami działającymi od środka, które ograniczyły normalne rozmnażanie. Z upływem czasu całość populacji Bałtyku wzrosła z powrotem do 7.500 zwierząt, ale w części południowej Bałtyku pozostaje ciągle niska. W Zatoce Greifswaldzkiej w obszarze płycizny Großer Stubber przebywa w skali roku zimą 5 do 10 zwierząt, a w lecie naliczono do 5 egzemplarzy. Foki szare są zdolne do dalekich wędrówek, co zostało potwierdzone badaniami telemetrycznymi. Foka pospolita jest gatunkiem zachodnio-atlantyckim, którego występowanie, co potwierdziły duńskie badania, ogranicza się do zachodniego obszaru Bałtyku. Na niemieckim wybrzeżu w części południowej Bałtyku nie istnieją aktualnie kolonie fok pospolitych, co nie wyklucza okazjonalnych pojedynczych znalezisk. To dotyczy także nerpy-foki obrączkowanej, która występuje głównie w północnym Bałtyku. Także tutaj dochodzi w obszarze przebiegu trasy tylko do okazjonalnych pojedynczych znalezisk lub obserwacji. Antropogeniczne zakłócenia, zmniejszenie populacji przez przyłów w trakcie połowów siecią zarzucaną i zanieczyszczenia stanowią dla populacji morświna zakłócenia istniejące przed rozpoczęciem projektu. Szczególnie połowy siecią zarzucaną są odpowiedzialne za spadek liczebności gatunku w Bałtyku i mogą prowadzić do wyginięcia gatunku, jeśli nie zostaną podjęte poważne działania zapobiegawcze. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 99 W otoczeniu przedsięwzięcia foki są narażone na obciążenia pierwotne poprzez zakłócenia spowodowane przez człowieka na terenach rozmnażania i legowisk, w Danii i Szwecji przez epidemie, przez przyłów w sieci zarzucane i właśnie przez zanieczyszczenia. Odnośnie oceny wynika, co następuje: Na północ od progu Darßer Schwelle morświny występują tylko w bardzo niskim zagęszczeniu. Istnieją duże wahania ich występowania w skali roku i niejasności co do użytkowania ich siedlisk i przynależności do populacji. Występowanie foki szarej w części południowej Bałtyku jest ograniczone przeważnie bliskością do ich niewielu legowisk. W obszarze przebiegu trasy foki pospolite występują tylko sporadycznie. Z tego powodu dla Zatoki Pomorskiej ważne są morświn i foka szara. Próg i wybrzeże Zatoki Greifswaldzkiej mogą być zakwalifikowane jako siedlisko przyrodnicze dla foki szarej. Ponieważ gatunki: morświn, foka szara i foka pospolita są wymienione w załączniku do Dyrektywy Siedliskowej i są przedmiotem międzynarodowych działań ochronnych, są one wysoko oceniane ze względu na kryterium „rzadkość” i „zagrożenie”. Co do znaczenia morświnów dla Zatoki Pomorskiej nie można jeszcze podać pewnych danych. Dlatego ich regionalne i ponadregionalne znaczenie jest zakwalifikowane jako „średnie”. Z powodu ponownego osiedlenia się foki szarej w Zatoce Greifswaldzkiej i w południowo-wschodniej części zatoki Pomorskiej, ich regionalne znaczenie jest zakwalifikowane jako średnie do wysokiego. Pod względem naturalności i ze względu na liczne antropogeniczne zakłócenia wstępne (przyłów, optyczne i akustyczne zakłócenia, obciążenia materiałami) stwierdzono niską wartościowość Zatoki Greifswaldzkiej i zewnętrznej części Zatoki Pomorskiej dla ssaków morskich. Razem Zatoka Greifswaldzka i zewnętrzna część Zatoki Pomorskiej charakteryzują się z jednej strony wysokim stopniem zagrożenia ssaków morskich, a z drugiej strony poprzez ich występowanie w niewielkim zagęszczeniu względnie z powodu wykorzystywania przez nich przestrzeni, jako zaledwie obszar wędrówek i przejścia. Przy jednoczesnym potraktowaniu go z innymi obszarami Bałtyku w kontekście przestrzennym, znaczenie przedmiotowego obszaru morskiego dla ssaków morskich jest zakwalifikowane jako średnie. b) lądowy Odnosząc się do dobra chronionego: zwierzęta, rośliny i biologiczna różnorodność można odwołać się dla obszaru lądowego do obszernych danych dotyczących biototypu, awifauny i herpetofauny (dokumentacja wniosku część C.1.1, rozdziały 8.8.4.1, 8.8.4.2, 8.8.4.4, s. 506). Rośliny / typy biotopu Strefa wyjścia trasy gazociągu na ląd leży w strefie biotopu nabrzeżnego w Zatoce Greifswaldzkiej. Brzeg tworzy naturalną plażę piaszczystą, która w kierunku łąk Fressendorfer Wiesen jest porośnięta i odgrodzona małym kantem klifowym od strefy wydm sąsiadującej od strony lądu. Strefa wydm zawiera oprócz łanów bylin i astrowców także zbiorowiska roślinne stanowisk suchych i piaszczyste trawniki oraz mozaikę wegetacyjną z wydmą przednią i wydmą nadmorską, częściowo ze skłonnościami do ruderalizacji.. Na południowo-wschodnim krańcu, w pobliżu basenu portowego znajduje się zagajnik sosnowy. Grupy zagajników urywają się w strefie przejścia terenu otwartego w powierzchnię leśną, która w dużej części będzie wykorzystywana przez teren stacji wyjścia na ląd 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 100 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich (niezależne postępowanie dopuszczające inwestora spółki WINGAS GmbH & Co. KG). Poza powierzchniami już wtedy zabudowanymi należy liczyć się z tymczasowym wytworzeniem roślin ruderalnych (ruderalne astrowce/ ruderalne łany bylin) na uprzątniętej linii zabudowy dla stacji wyjścia, która jednocześnie stanowi lądowy koniec korytarza wyjścia. Dwa większe zależne od siebie areały obszarów wydmowych są przyporządkowane według wyników katalogowania PLANU EKOLOGICZNEGO (2007a) do priorytetowego siedliska przyrodniczego Dyrektywy Siedliskowej 2130* „Ustabilizowane wydmy z roślinnością trawiastą ("wydmy szare")”. W obszarze łąk Freesendorfer Wiesen przeważającym typem biotopu są świeże pastwiska. Oddziaływania wcześniejsze w obszarze stacji wyjścia na ląd utrzymują się wskutek wcześniejszych prac budowlanych na kanale wypływowym, względnie na basenie portowym i wejściu do portu (przemieszczanie gleby i materiałów laboratoryjnych), w formie nanoszenia śmieci w linii brzegowej, śladach drogi i obciążeniach w obszarze terenu otwartego jak i w oddalonym otoczeniu przez np. intensywne wykorzystywanie użytków zielonych powierzchni na łąkach Freesendorfer Wiesen. Ocena biototypów występujących w strefie wyjścia na ląd na północny-wschód od Lubmina i w ich otoczeniu, następuje w OOŚ (dokumentacja wniosku część C.1.1, rozdział 8.8.4.1, tab. 132) na podstawie „Wskazówek o kontroli ingerencji środowiskowej” (Krajowy Urząd ds. Środowiska, Ochrony Przyrody i Geologii-LUNG 1999), na podstawie „inwentarza typowych gatunków”, „rzadkość i zagrożenie gatunków”, „zagrożenie biototypu”, „zdolność do regeneracji” i „bliskość natury/ oddziaływanie wcześniejsze”. Okazuje się, że postępując zgodnie ze wskazówkami do kontroli ingerencji środowiskowej” liczne biototypy, z tego większość w bezpośredniej strefie wyjścia na ląd, muszą być ocenione jako bardzo istotne. W bezpośredniej strefie wyjścia na ląd są to: • Zarośla listowia z kwaśno-ziemistych miejsc (BLS) →, chroniony biotop według § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie LNatG M-V; • Zagajnik z przewagą miejscowych rodzajów drzew (BFX) → chroniony biotop zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego MeklemburgiaPomorze Przednie; • Rząd drzew (BRN); • Naturalna piaszczysta plaża wód zatokowych (KSB) → chroniony biotop zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie; • Wydma biała (KDW) → chroniony biotop zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie; • Wydmowe murawy/ wydmy szare (KDG) → chroniony biotop zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie. Za wyjątkiem biototypu „droga, częściowo albo całkowicie zamknięta (OVU)“ (niewielkie znaczenie), pozostałe biototypy w bezpośredniej strefie wyjścia na ląd mają znaczenie średnie” • Młodsze pojedyncze drzewa (BBJ); • Ruderalne łąki bylin świeżych aż do suchych stanowisk mineralnych (RHU); Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich • 101 Ruderalne astrowce (RHK). Płazy i gady Suchy, ukształtowany przez piasek i sól obszar terenu otwartego w korytarzu wyjścia na ląd nie jest typowym siedliskiem przyrodniczym dla płazów. Siedliska płazów mieszczą się w wodach i mokrych biotopach łąk Freesendorfer Wiesen. Udowodniona została obecność żaby wodnej oraz pojedyncze rzekotki. Co do gadów w bezpośredniej strefie wyjścia na ląd udowodniono obecność jaszczurki zwinki, jaszczurki żyworodnej i padalca zwyczajnego. Mimo katalogowania za pomocą blachy nie udało się udowodnić obecności gniewosza plamistego (PLAN DLA ŚRODOWISKA – UMWELTPLAN & IBNI 2008n.). Żmija zygzakowata występuje tylko w dalszym otoczeniu strefy wyjścia na ląd. Znaczenie obszaru badań dla płazów jest ogólnie niskie, dla gadów natomiast określono duże znaczenie na podstawie pięciu gatunków i po części na podstawie dobrych warunkach siedliskowych. Owady Wyniki katalogowania wskazują pszczoły samotnice, motyle dzienne i kraśnikowate (vgl. dokumentacja wniosku część C.1.1 rozdział 8.8.4.3, s. 522 nn.). Pszczoły samotnice zbadano w obszarach łąk Freesendorfer Wiesen, trawników ekstensywnych, skraju lasu, powierzchni osadowej na północny-wschód basenu portowego i na powierzchni otwartej. Skatalogowano 37 gatunków, z tego 7 gatunków z Czerwonej Księgi Niemiec, m.in. rzadkie murarki Osmia uncinata. W ramach badań w 1999 i 2001 roku stwierdzono występowanie 31 gatunków motyli dziennych i 2 kraśnikowatych, w tym 8 gatunków z listy Czerwonej Księgi dla kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie. Wyróżniały się gatunki żyjące w suchych siedliskach przyrodniczych. Wśród gatunków motyli nocnych stwierdzono 6 gatunków z listy Czerwonej Księgi dla kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie. Biegaczowate zarejestrowano za pomocą odłowów z pułapek przyziemnych. Na terenie łąk Freesendorfer Wiesen udowodniono obecność wyspecjalizowanych i zagrożonych gatunków. Natomiast w bezpośredniej strefie wyjścia na ląd trasy gazociągu nie stwierdzono żadnych rzadkich ani zagrożonych gatunków. Zakłócenia wcześniejsze dla owadów istnieją m.in. w obszarze sedymentacyjnym na północny-wschód od basenu portowego (pobieranie osadów i ciągłe zmiany struktur siedliskowych). Łącznie obszar badania wielkopowierzchniowego wykazuje różnorodną strukturę biotopu dla owadów. Duże znaczenie przykłada się do biotopów zbiorowisk roślin suchych i trawników ekstensywnych, do biotopów polan leśnych, łąk słonych i biotopów brzegu lasu, resztek powierzchni lasów bagiennych łąk Freesendorfer Wiesen oraz do biotopów nabrzeżnych. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 102 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Ptaki lęgowe Wyniki katalogowania dla obszaru lądowego istnieją dla dwóch okresów ewidencji (por. dokumentacja wniosku część C.1.1 rozdział 8.8.4.4, s. 527). W poniższej tabeli przedstawiono różne ptasie siedliska przyrodnicze w obszarze korytarza wyjścia na ląd wraz z istotnymi dla nich gatunkami. Tabela 5: Ptasie siedliska przyrodnicze w obszarze korytarza wyjścia na ląd. Ptasie siedlisko przyrodnicze Ważne gatunki (VLR) VLR 1 Kompleks wydm Kląskawka zwyczajna, jarzębatka, gąsiorek, lerka VLR 2 Las sosnowy Kania ruda, orzeł bielik, dzięcioł czarny, gąsiorek, tracz nurogęś VLR 3 Przechylenie terenu Jaskółka brzegówka VLR 4 Kanał wypływowy Brak właściwych miejsc lęgowych VLR 5 Południowy obszar ugorowany Kanał wypływowy Sieweczka obrożna, ostrygojad zwyczajny, lerka, lelek kozodój Ptasie siedliska przyrodnicze VLR1 i 2 są oceniane jako bardzo ważne ze względu na liczne zagrożone i ekologicznie wymagające gatunki. Bardziej oddalone łąki Freesendorfer Wiesen są terenem lęgowym licznych rzadkich i zagrożonych gatunków jak biegus zmienny, bekas kszyk, krwawodziób, ostrygojad zwyczajny, białorzytka i pokląskwa. Ptaki migrujące Strefa wyjścia na ląd koło Lubmina ma częściowo większe znaczenie także dla ptaków migrujących. Obszar wodny od pirsu Lubmin do kanału wypływowego przejściowo ma znaczenie jako żerowisko dla grążyc (do 5.000 egzemplarzy lodówki), szlachara i perkoza dwuczubego. Użytkowanie ma miejsce wyłącznie w półroczu zimowym. W miesiącach letnich obszar nadbrzeżny jest używany także do celów turystycznych. Obszar wodny od basenu portowego do kanału Freesendorfer See ma ogromne znaczenie jako żerowisko dla dzikich kaczek, łabędzi, siewkowych i w mniejszym zakresie dla grążyc. Na znaczenie łąk Freesendorfer Wiesen (w obszarze powierzchni użytków zielonych łąk Freesendorfer Wiesen i łąk koło Spandowerhagen stwierdzono obecność 111 gatunków ptaków) jako miejsca odpoczynku należy patrzeć w kontekście wymienionych wyżej położonych wcześniej obszarów wód płytkich. Oddziaływania wcześniejsze dla ptaków migrujących polegają m.in. na barierach tworzonych przez wysokie budowle na terenie spółki Energiewerke Nord GmbH (EWN), częściowej intensywnej gospodarce rolniczej, zakłóceniach powodowanych przez turystykę, rybołówstwo oraz różnych działania w obrębie molo przy wejściu do portu. Obszary wód płytkich, które położone są przed łąkami Freesendorfer Wiesen i wyspą Struck, są terenami odpoczynku i żerowiskiem o wyjątkowym i międzynarodowym znaczeniu. W tym kontekście należy widzieć także obszary użytków zielonych jeziora Freesendorfer See oraz zatoki Spandowerhagener Wiek. Natomiast najbardziej wysunięta Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 103 na południe strefa peryferyjna łąk Fressendorfer Wiesen ma tylko niewielkie znaczenie. Ze względu na zakłócenia istniejące przed rozpoczęciem projektu, strefa bezpośredniego korytarza wyjścia na ląd Gazociągu Północnego ma wartość zaledwie małą do średniej. Nietoperze W trakcie katalogowania w roku 1999 (Instytut Ekologii Krajobrazu w Greifswaldzie I.L.N. Greifswald 2000c) zarejestrowano następujące gatunki: karlik malutki, karlik większy, borowiec wielki i mroczek późny. Wtedy jednak nie dokonano podziału na karlika drobnego i karlika malutkiego. Jako kolejne potencjalnie występujące gatunki należy wymienić na podstawie różnych badań oprócz karlika drobnego: nocka łydkowłosego, nocka rudego, nocka dużego, nocka Brandta, gacka brunatnego i nocka Natterera (por. OOŚ, roz. 8.8.4.6) a także mroczka pozłocistego i mroczka posrebrzanego (por. dokumentacja wniosku część C.4). Bezpośrednie sąsiedztwo korytarza wyjścia na ląd jest jednak żerowiskiem dla nietoperzy. Katalogowanie uzupełniające z roku 2009 (twórca: J. Berg) wykazało, że wykluczone jest istnienie siedlisk na linii zabudowy. Nie istnieją ważne zakłócenia wcześniejsze w odniesieniu do nietoperzy w bezpośrednim sąsiedztwie korytarza wyjścia na ląd. Las na terenie, gdzie będą znajdować się urządzenia odbierające gaz, wykluczony będzie jako siedlisko przyrodnicze. Część lądowa korytarza wyjścia na ląd jest zakwalifikowana ogólnie na poziomie od średniego do wysokiego ze względu na funkcję jako siedlisko przyrodnicze dla nietoperzy. Inne ssaki Wyniki badań dla wydry europejskiej są m.in. z Instytutu Ekologii Krajobrazu w Greifswaldzie z roku 1999, I.L.N. Greifswald (por. dokumentacja wniosku część C.1.1, rozdział 8.8.4.7). Znaczne zagęszczenie ma miejsce na południowo-zachodnim brzegu jeziora Freesendorfer See oraz na brzegi zatoki Spandowerhagener Wiek w obszarze byłego składowiska urobku bezpośrednio na północ od kanału wpływowego. Południowo-zachodni kraniec łąk Freesendorfer Wiesen, który graniczy ze skrajem brzegowym korytarza wyjścia dla Gazociągu Północnego ma tylko podrzędne znaczenie dla wydry europejskiej. Dalsze gatunki ssaków z obszaru objętego badaniem to m.in. jeż zachodni, rzęsorek rzeczek, zając szarak i mysz polna. Oddziaływania wcześniejsze dla małych ssaków istnieją poprzez działanie barierowe kanału wpływowego i basenu portowego. Nie stwierdzono szczególnego znaczenia dla ssaków w obrębie korytarza wyjścia gazociągu na ląd. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 104 B.4.4.1.3.2 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Wpływ na środowisko a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) Dobro chronione: zwierzęta, rośliny i biologiczna różnorodność może w morskim obszarze mieć następujące skutki z powodu przedsięwzięcia budowlanego: • spowodowane budową czasowe obciążenie morskich biototypów / struktur siedlisk przez wykop pod rurociąg podczas budowy; • Spowodowana budową strata makrozoobentosu, osobników ichtiofauny oraz planktonu i makrofitów w trakcie prac pogłębiarskich celem stworzenia wykopu pod rurociąg; • Spowodowane budową zasypanie bentosowych siedlisk przyrodniczych w obszarze składowiska urobku; • Spowodowane budową czasowe wywieranie wpływu na morskie obszary siedlisk przyrodniczych poprzez turbulencje (ruchy wody / wzbijanie się osadów / resuspensja cząstek drobnych / zmętnienie wody / resedymentacja) podczas prac pogłębiarskich i procesu układania (łącznie z pozycjonowaniem barki układającej) i ponownego zasypywania wykopu pod rurociąg; • spowodowane budową krótkotrwałe zmętnienie wody przez zatopienie w morzu urobku na zwałowisku Gazociągu Północnego; • płoszenie z powodu działań budowlanych (np. ryby, ptaki); • Spowodowana budową częściowo trwała zmiana naturalnej struktury osadowej i siedliskowej poprzez wykopywanie kanału pod rurociąg i miejscowe ponowne napełnienie go grubszym materiałem; • Spowodowana budową przejściowa zmiana siedliska (podniesienie dna morskiego) poprzez tymczasowe składowanie urobku na zwałowisku, jak również trwała zmiana siedliska (podniesienie dla morskiego i powłoka obcych osadów) poprzez urobek proporcjonalnie pozostający na zwałowisku; • Spowodowane instalacją trwałe obciążenie morskich biototypów / struktur siedliskowych poprzez powłokę gazociągu na dnie morskim w stronę morza od PK 1.193,542 trasy Gazociągu Północnego w odniesieniu do części południowowschodniej, ewentualnie doliczając (późniejsze) lokalne nasypy skalne przy szczególnych wymaganiach względem zapewnienia stabilności (dookreślenia w planie wykonania) lub jeśli przy układaniu powstaną wolne przęsła; • spowodowana instalacją trwała zmiana topografii dna morskiego (technogenny, linearny element rzeźby terenu) i powierzchniowa struktura substratu (wniesiony substrat twardy) w obszarze leżących lub (na morskim krańcu wykopu pod rurociąg) częściowo zakopanych rur gazociągu, ewentualnie włączając w to lokalne nasypy skalne celem stabilizacji; • Spowodowany instalacją trwały wpływ na siedlisko przyrodnicze wskutek zmienionych warunków nurtu i stosunków osadowych w bezpośrednim sąsiedztwie rur gazociągu położonych na dnie morskim. Typy biotopu W obszarze przewodów rurowych położnych na dnie morza (na północny wschód od PK 1.193,542 Gazociągu Północnego) wewnątrz niemieckiej strefy 12 Mm, narażone są z Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 105 względu na przedsięwzięcie następujące morskie biototypy (por. tab. 78 Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu): • Morskie dno blokowe i kamienne (KMR) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie: a) 848 m2 trwałe obciążenie poprzez położenie rur gazociągu,, ewentualnie łącznie z lokalnymi nasypami skalnymi celem stabilizacji; b) 14.466 m2 duża, szeroka na 10 m po obu stronach gazociągu strefa z przejściowymi ruchami wody / wzbijaniem się osadów/ zmętnieniem wody / resedymentacją podczas procesu układania oraz trwałym wpływem na warunki nurtu i stosunki osadowe. • Strefa wód głębokich Bałtyku (KMT) → dalszy szczególnie wartościowy biotop, biotop niechroniony według LAUN 1998: a) 1.034 m2 trwały wpływ poprzez położenie rur gazociągu; b) 17.070 m2 duża, szeroka na 10 m po obu stronach gazociągu strefa z przejściowymi ruchami wody / wzbijaniem się osadów/ zmętnieniem wody / resedymentacją podczas procesu układania oraz trwałym wpływem na warunki nurtu i stosunki osadowe. • Strefa wód płytkich Bałtyku z substratem piaszczystym, uboga w makrofity(KMS) → dalszy szczególnie wartościowy biotop, biotop niechroniony według LAUN 1998: a) 58.079 m2 trwały wpływ poprzez położenie rur gazociągu; b) 889.891 m2 duża, szeroka na 10 m po obu stronach gazociągu strefa z przejściowymi ruchami wody / wzbijaniem się osadów/ zmętnieniem wody / resedymentacją podczas procesu układania oraz trwałym wpływem na warunki nurtu i stosunki osadowe. • Strefa wód płytkich Bałtyku z substratami piasku gruboziarnistego, żwiru i sitowia, uboga w makrofity (KMK) → dalszy szczególnie wartościowy biotop, biotop niechroniony według LAUN 1998: a) 244 m2 trwały wpływ poprzez położenie rur gazociągu; b) 4.430 m2 duża, szeroka na 10 m po obu stronach gazociągu strefa z przejściowymi ruchami wody / wzbijaniem się osadów/ zmętnieniem wody / resedymentacją podczas procesu układania oraz trwałym wpływem na warunki nurtu i stosunki osadowe. W strefie przewodów rurowych zakopanych na dnie morskim (na południowy-zachód od PK 1.193,542 Gazociągu Północnego, pokrycie rury przynajmniej 1,55 m) ze względu na przedsięwzięcie narażone są następujące morskie biototypy (por. tab. 78 Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu): • Strefa wód płytkich zatoki z substratem szlamowym i piaszczystego, bogata w makrofity (KBA) / ciągle pokryta wodą mielizna wód zatokowych (KBB) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie: a) 6.792 m2 przejściowy wpływ przez wykop pod rurociąg; b) 32.924 m2 przejściowe pogorszenie się stanu podczas prac polegających na pogłębianiu i układaniu poprzez ruchy wody / wzbijanie się osadów / zmętnienie wody w strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg szerokiej na 50 m po obu stronach; c) 16.556 m2 przejściowe pogorszenie się stanu poprzez resedymentację wzbitych cząstek w szerokiej na 25 m po obu stronach strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg podczas rac polegających na pogłębianiu i układaniu • Strefa wód płytkich zatoki z substratem szlamowym i piaszczystego, bogata w makrofity (KBA) / watty Bałtyku i wód zatokowych (KWW) → biotop chroniony 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 106 • • • • • Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego MeklemburgiaPomorze Przednie: a) 5.203 m2 przejściowy wpływ przez wykop pod rurociąg; b) 27.085 m2 przejściowe pogorszenie się stanu podczas prac polegających na pogłębianiu i układaniu poprzez ruchy wody / wzbijanie się osadów / zmętnienie wody w strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg szerokiej na 50 m po obu stronach; c) 13.691 m2 przejściowe pogorszenie się stanu poprzez resedymentację wzbitych cząstek w szerokiej na 25 m po obu stronach strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg podczas rac polegających na pogłębianiu i układaniu. Strefa wód płytkich zatoki z substratem żwirowym i twardym (KBH) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie: a) 19.985 m2 przejściowy wpływ przez wykop pod rurociąg; b) 83.274 m2 przejściowe pogorszenie się stanu podczas prac polegających na pogłębianiu i układaniu poprzez ruchy wody / wzbijanie się osadów / zmętnienie wody w strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg szerokiej na 50 m po obu stronach; c) 32.459 m2 przejściowe pogorszenie się stanu poprzez resedymentację wzbitych cząstek w szerokiej na 25 m po obu stronach strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg podczas rac polegających na pogłębianiu i układaniu. Strefa wód płytkich zatoki z substratem żwirowym i twardym (KBH) / ciągle pokryta wodą mielizna wód zatokowych (KBB) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie: a) 107 m2 przejściowy wpływ przez wykop pod rurociąg; b) 2.505 m2 przejściowe pogorszenie się stanu podczas prac polegających na pogłębianiu i układaniu poprzez ruchy wody / wzbijanie się osadów / zmętnienie wody w strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg szerokiej na 50 m po obu stronach;. Strefa wód płytkich zatoki z substratami piasku gruboziarnistego, żwiru i sitowia, uboga w makrofity (KBK) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie: a) 1.266 m2 przejściowy wpływ przez wykop pod rurociąg; b) 5.636 m2 przejściowe pogorszenie się stanu podczas prac polegających na pogłębianiu i układaniu poprzez ruchy wody / wzbijanie się osadów / zmętnienie wody w strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg szerokiej na 50 m po obu stronach; c) 3.879 m2 przejściowe pogorszenie się stanu poprzez resedymentację wzbitych cząstek w szerokiej na 25 m po obu stronach strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg podczas rac polegających na pogłębianiu i układaniu. Strefa wód płytkich zatoki z substratami piasku gruboziarnistego, żwiru i sitowia, uboga w makrofity (KBK) / ciągle pokryta wodą mielizna wód zatokowych (KBB) → biotopy chronione zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie: a) 2.638 m2 przejściowy wpływ przez wykop pod rurociąg; b) 2.611 m2 przejściowe pogorszenie się stanu podczas prac polegających na pogłębianiu i układaniu poprzez ruchy wody / wzbijanie się osadów / zmętnienie wody w strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg szerokiej na 50 m po obu stronach; c) 1.460 m2 przejściowe pogorszenie się stanu poprzez resedymentację wzbitych cząstek w szerokiej na 25 m po obu stronach strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg podczas rac polegających na pogłębianiu i układaniu. Strefa wód płytkich zatoki z substratem piaszczystym, uboga w makrofity (KBS) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie: Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich • • • • • 107 a) 315.615 m2 przejściowy wpływ przez wykop pod rurociąg; b) 1.053.620 m2 przejściowe pogorszenie się stanu podczas prac polegających na pogłębianiu i układaniu poprzez ruchy wody / wzbijanie się osadów / zmętnienie wody w strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg szerokiej na 50 m po obu stronach; c) 527.082 m2 przejściowe pogorszenie się stanu poprzez resedymentację wzbitych cząstek w szerokiej na 25 m po obu stronach strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg podczas rac polegających na pogłębianiu i układaniu. Strefa wód płytkich zatoki z substratem piaszczystym, uboga w makrofity (KBS) / ciągle pokryta wodą mielizna wód zatokowych (KBB) → biotopy chronione zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie: a) 98.721 m2 przejściowy wpływ przez wykop pod rurociąg; b) 186.761 m2 przejściowe pogorszenie się stanu podczas prac polegających na pogłębianiu i układaniu poprzez ruchy wody / wzbijanie się osadów / zmętnienie wody w strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg szerokiej na 50 m po obu stronach; c) 96.136 m2 przejściowe pogorszenie się stanu poprzez resedymentację wzbitych cząstek w szerokiej na 25 m po obu stronach strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg podczas rac polegających na pogłębianiu i układaniu. Strefa wód płytkich Bałtyku z substratami piasku gruboziarnistego, żwiru i sitowia, uboga w makrofity (KMK) → dalszy szczególnie wartościowy biotop, biotop niechroniony według LAUN 1998: a) 3.223 m2 przejściowy wpływ przez wykop pod rurociąg; b) 27.239 m2 przejściowe pogorszenie się stanu podczas prac polegających na pogłębianiu i układaniu poprzez ruchy wody / wzbijanie się osadów / zmętnienie wody w strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg szerokiej na 50 m po obu stronach; c) 11.629 m2 przejściowe pogorszenie się stanu poprzez resedymentację wzbitych cząstek w szerokiej na 25 m po obu stronach strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg podczas rac polegających na pogłębianiu i układaniu. Morskie dno blokowe i kamienne (KMR) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie: a) 45.326 m2 przejściowy wpływ przez kanał rury; b) 197.402 m2 przejściowe pogorszenie się stanu podczas prac polegających na pogłębianiu i układaniu poprzez ruchy wody / wzbijanie się osadów / zmętnienie wody w strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg szerokiej na 50 m po obu stronach; c) 99.384 m2 przejściowe pogorszenie się stanu poprzez resedymentację wzbitych cząstek w szerokiej na 25 m po obu stronach strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg podczas rac polegających na pogłębianiu i układaniu. Morskie dno blokowe i kamienne (KMR) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie / Strefa wód płytkich Bałtyku z substratem żwirowym, bogata w makrofity (KMH) → dalszy szczególnie wartościowy biotop, biotop niechroniony według LAUN 1998: a) 47.672 m2 przejściowy wpływ przez kanał rury; b) 179.852 m2 przejściowe pogorszenie się stanu podczas prac polegających na pogłębianiu i układaniu poprzez ruchy wody / wzbijanie się osadów / zmętnienie wody w strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg szerokiej na 50 m po obu stronach; c) 86.560 m2 przejściowe pogorszenie się stanu poprzez resedymentację wzbitych cząstek w szerokiej na 25 m po obu stronach strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg podczas rac polegających na pogłębianiu i układaniu. Morskie dno blokowe i kamienne (KMR) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie / Strefa wód 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 108 • • Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich płytkich Bałtyku z substratem żwirowym, bogata w makrofity (KMH) / Ławica omułka Bałtyku (KMM) → dalsze szczególnie wartościowe biotopy, biotopy niechronione według LAUN 1998: a) 9.048 m2 przejściowy wpływ przez wykop pod rurociąg ; b) 27.258 m2 przejściowe pogorszenie się stanu podczas prac polegających na pogłębianiu i układaniu poprzez ruchy wody / wzbijanie się osadów / zmętnienie wody w strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg szerokiej na 50 m po obu stronach; c) 17.428 m2 przejściowe pogorszenie się stanu poprzez resedymentację wzbitych cząstek w szerokiej na 25 m po obu stronach strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg podczas rac polegających na pogłębianiu i układaniu. Strefa wód płytkich Bałtyku z substratem piaszczystym, uboga w makrofity (KMS) → dalszy szczególnie wartościowy biotop, biotop niechroniony według LAUN 1998: a) 242.801 m2 przejściowy wpływ przez wykop pod rurociąg ; b) 867.337 m2 przejściowe pogorszenie się stanu podczas prac polegających na pogłębianiu i układaniu poprzez ruchy wody / wzbijanie się osadów / zmętnienie wody w strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg szerokiej na 50 m po obu stronach; c) 436.408 m2 przejściowe pogorszenie się stanu poprzez resedymentację wzbitych cząstek w szerokiej na 25 m po obu stronach strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg podczas rac polegających na pogłębianiu i układaniu. Strefa wód płytkich Bałtyku z substratem piaszczystym, uboga w makrofity (KMS) / Ławica omułka Bałtyku (KMM) → dalsze szczególnie wartościowe biotopy, biotopy niechronione według LAUN 1998: a) 915 m2 przejściowy wpływ przez wykop pod rurociąg ; b) 1.934 m2 przejściowe pogorszenie się stanu podczas prac polegających na pogłębianiu i układaniu poprzez ruchy wody / wzbijanie się osadów / zmętnienie wody w strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg szerokiej na 50 m po obu stronach; c) 1.177 m2 przejściowe pogorszenie się stanu poprzez resedymentację wzbitych cząstek w szerokiej na 25 m po obu stronach strefie wzdłuż wykopu pod rurociąg podczas rac polegających na pogłębianiu i układaniu. W strefie wyjścia Gazociągu Północnego na ląd w obszarze południowej Zatoki Pomorskiej z powodu instalacji (na północny-wschód od wyspy Uznam) narażony jest następujący morski biototyp (por. tab. 79, Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu, dokumentacja wniosku część C.3): • Strefa wód płytkich Bałtyku z substratem piaszczystym, uboga w makrofity (KMS) → dalszy szczególnie wartościowy biotop, biotop niechroniony według LAUN 1998: a) 112 ha przejściowy wpływ (zasypanie, podniesienie dna morskiego) poprzez tymczasowe składania urobku (piaski), który odpowiada miejscowym warunkom substratu; b) 88 ha: częściowo trwały wpływ (nakładanie obcych osadów, podniesienie dna morskiego) poprzez odłożenie urobku i proporcjonalne pozostawienie osadów rezydualnych (glina zwałowa / glina lodowcowa), które nie odpowiadają miejscowym warunkom substratu; c) 98 ha: duża strefa z przejściowym pogorszeniem się poprzez zmętnienie wody i sedymentację (wskutek procesów zatopienia w morzu) wewnątrz szerokiej na 50 m strefy dookoła zwałowiska. Makrofity Makrofity (podwodne rośliny nasienne i algi) są oddalone w strefie wyjścia na ląd przed Lubminem (na wschód od falochronu) w fazie budowy na odcinku ok. 550 m w strefie Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 109 wykopu osłoniętego ścianką szczelną od strony morza. Ponieważ po zakończeniu prac budowlanych kanał zostanie ponownie napełniony odpowiednim odłożonym na bok urobkiem, można oczekiwać, że naturalna dynamika wybrzeża w trakcie działania fal i wysokich pływów przywróci w ciągu kilku miesięcy naturalna rzeźbę dna i przy tym także zadba o uzupełnienie nasiennych makrofitów i będących w stanie się osiedlić roślin. Zaobserwowano to już wielokrotnie w porcie w Lubminie, gdzie po znacznych antropogenicznych i naturalnych zakłóceniach dochodziło do szybkiego ponownego zasiedlenia przez makrofity. Dlatego zakłada się regenerację zasobów fitobentosu w czasie krótkim lub średnim (2-3 lata). Poza tym skromne zasoby trawy morskiej będą znajdować się w oddaleniu podczas prac polegających na wykopywaniu i układaniu w strefie progu zatoki. Także zasoby krasnorostów w strefie fitalnej powierzchni osadów rezydualnych graniczących od północnego-wschodu zostaną miejscowo usunięte w trakcie prac budowlanych. W tych obszarach nastąpi samodzielne ponowne zasiedlenie narażonych powierzchni nad zakopanymi przewodami rurowymi. Nastąpi to po wypełnieniu odpowiednim pod względem substratu urobkiem (por. rozdział B.4.4.1.4.2 a)) i daleko idącego odtworzenia powierzchni dna morskiego. Przez prace pogłębiarskie w obszarze progu zatoki nastąpi poza tym krótkotrwały uszczerbek dla makrofitów poprzez zacienienie i częściowe przykrycie / zapiaszczenie wskutek podwyższonego zmętnienia wody i następującej po tym sedymentacji. Makrofity w Zatoce Greifswaldzkiej są jednak w gruncie przystosowane do wysokiego zmętnienia wody i są w stanie przetrwać krótkotrwałe przykrycie zawiesistym materiałem (por. dokumentacja wniosku część C.1.1, rozdział 8.8.3.2.9). Zmętnienie znika w przeciągu jednej do kilku godzin (resedymentacja) a naturalne ruchy wody (nurt, ruch morza) zadbają w krótkim czasie o naturalną sedymentację. Ponieważ w strefie składowiska urobku Gazociągu Północnego nie wykazano obecności makrofitów, można nie uwzględniać tego rodzaju skutków w trakcie składowania materiału. Makrozoobentos Wraz z osadem bentos, znajdujący się w nim lub na powierzchni przy pracach pogłębiarskich celem wykopania kanału dla rury pomiędzy stacją wyjścia a PK 1.193,542 trasy Gazociągu Północnego zostanie wychwycony i opróżniony. Organizmy bentoniczne znajdujące na zwałowisku zostaną przysypane urobkiem. Pierwsze warstwy odtworzenia siedlisk na składowisku urobku zostaną opróżnione w trakcie ponownego zasypywania kanału. Doświadczenia z porównywalnymi ingerencjami w obszarze przestrzeni naturalnej pokazują, że pierwotne zbiorowiska bentosowe w strefie napełnianego ponownie kanału rury oraz w strefie już uprzątniętego zwałowiska, lecz po odtworzeniu warunków wyjściowych [właściwe pod względem substratu ponowne wypełnienie wykopu pod rurociąg i odtworzenie pierwotnego stanu powierzchni dna morskiego, por. rozdziały B.4.4.1.4.2 a) / B.4.4.2.3 a)] wyrównują się całkowicie w ciągu 2-3 lat To dotyczy zarówno regionalnie szeroko rozpowszechnionych zbiorowisk gleby piaszczystej, jak i występujących na okamienieniach zbiorowisk gleb twardych. Odtworzenie struktury wieku trwa jednak dłużej niż rekultywacja struktury zbiorowiska. W przypadku długo żyjących gatunków jak filtrujące gatunki małgiew piaskołaz, omułek i rogowiec bałtycki, które przeważają w biomasie Zatoki Greifswaldzkiej i na progu zatoki (80 do 90%, por. dokumentacja wniosku cześć C.1.1; rozdział 9.8.2.3) szacuje się dłuższe 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 110 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich okresy (ok. 10 lat) do czasu całkowitej regeneracji całej biomasy (masa ciała). Dlatego dochodzi w tych zbiorowiskach do dłużej trwających przesunięciach w strukturze wiekowej (najpierw brak jest starych osobników). Podczas okresu budowy występuje w połączeniu z turbulencjami / ruchami wody w bliskim obszarze prac polegających na pogłębianiu i układaniu ma miejsce zmiana warunków nurtu i dynamiki osadów oraz zmętnienia wody poprzez wzbijanie się osadów. Podobne wpływy wywołują wyrzucanie i wciąganie kotwicy lub wyrzucanie słupa kotwicznego, przeciągane po dnie morza liny kotwiczne i ruch statków po mieliznach. Te uszczerbki bentonicznego siedliska przyrodniczego są wyraźnie mniej intensywne niż ww. spowodowane pogłębianiem opróżnienie z osobników i oddziaływanie na bentos porównywalne ze skutkami połowów włokami. Stan bentonicznych siedlisk przyrodniczych w obszarach dotkniętych pogorszy się krótkotrwale wskutek szkód wywołanych przez bezpośrednie mechaniczne oddziaływania oraz przez naruszenie wzrostu i filtracji (zawieszenie cząsteczek). Trzeba jednak liczyć się z krótkoterminową (kilka miesięcy) regeneracją. Długotrwałe zmiany naturalnej struktury osadów / siedlisk, które wpływają na bentoniczne zasiedlenie, mogą pojawić się w strefie kanału rury tylko miejscowo wskutek wydobycia materiału, który nie nadaje się do ponownego wypełnienia wykopu pod rurociąg z powodu swojego wysokiego potencjału i dlatego albo transportowany jest na składowisko urobku (urobek z dużą proporcją substancji organicznych / szlam) lub trwale składowany jest na zwałowisku (np. glina zwałowa / glina lodowcowa) i w kanale rury zastępowany grubszym materiałem (piasek, ew. żwir) [por. rozdziały B.4.4.1.4.2a) / B.4.4.2.3 a)]. W obszarze wykopu pod rurociąg dotknięte jest z jednej strony obniżenie terenu pomiędzy Schumachergrund i progiem zatoki, w której dochodzi do zwrotu materiału mulastego i szlamu. Po drugie tyczy się to obszaru przecinającego próg zatoki z powierzchniowymi lub bliskimi powierzchni osadami rezydualnymi oraz miejscowo podobnych obszarów położonych na północny-wschód i południowy-zachód, w których glina zwałowa / glina lodowcowa jest zastępowana materiałem, który jest mniej zdolnym do zawieszania lub stabilniejszy. Poza tym długotrwałe zmiany struktury osadów i siedlisk dotyczą zwałowiska cechowanego przez piaskowe podłoże (wewnątrz dużego na ok.. 880.000 m2 obszaru składowania kalsy urobku 1, 2 i 3, por. rozdziały B.4.4.1.4.2a / B.4.4.2.3 a), w którym składowana glina zwałowa pozostaje na wierzchu, które to zwałowisko dotknięte jest długotrwałymi zmianami osadów / siedliska. Miejscowe struktury zasiedlenia i stosunki dominacji w wymienionych obszarach mogą przesunąć się w porównaniu do sąsiadujących powierzchni i do pierwotnych stosunków na miejscu w zależności od substratu, co nie ma jednak godnego wzmianki wpływu na regionalny stosunkowo jednolity skład bentonicznej biocenozy. Wymiana osadów poprzez sztuczny materiał gazociągu w podłożu nie oddziałuje wobec głębokości położenia od (poza obszarem przejściowym w kierunku otwartego ułożenia koło PK 1.193,542, w którym gazociąg przykryty jest w niewielkim stopniu lub częściowo zakopany) przynajmniej 1,55 m na dające się zasiedlić wyższe 20 cm osadów w wypełnionym ponownie wykopie pod rurociąg. Wraz z położeniem gazociągu na dnie morza i ew. lokalnych nasypach skalnych celem stabilizacji na północny-wschód (od strony morza) od PK 1.193,542 Gazociągu Północnego (od końca z morskiej strony wykopu pod rurociąg) nastąpi włożenie twardego substratu do Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 111 przeważnie miękkiego (nasycony wodą piaszczysty substrat mieszany) morskiego gruntu (por. rozdział B.4.4.1.4.2 a)) a tym samym miejscowa zmiana struktury siedlisk na powierzchni dna morskiego. Skutkiem tego będzie zamiast przeważnie osiadłego tam zbiorowiska gleby miękkiej odpowiedniego do lokalnych warunków osiedlenie się zbiorowiska gleby twardej (efekt rafowy) na odsłoniętych tutaj przewodach rurowych. Położenie gazociągu na dnie morza prowadzi ponadto do zmiany topografii dna morskiego i co idzie w parze, do trwałej modyfikacji warunków nurtu i stosunków osadowych w bezpośrednio sąsiadujących bentonicznych strefach siedlisk przyrodniczych (por. rozdział B.4.4.1.4.2 a)). Ryby i kręgouste Jako ograniczona obszarowo trwała zmiana siedliska (substrat wniesiony) gazociąg położony na dnie morskim będzie tworzył - w ewentualnym połączeniu z lokalnymi nasypami skalnymi celem stabilizacji - z powodu oczekiwanego osiedlenia przez bogatą epifaunę nowe żerowisko zarówno dla skorupiaków i małych ryb jak i dla większych gatunków jak dorsz. W okresie budowy możliwe są (spowodowane nią) ze strony ryb reakcje lękowe i ucieczka, które uwarunkowane są przez bodźce zakłóceniowe w sąsiedztwie budowy (ruch statków, ruch pogłębiarek, światło, rzucanie cienia), turbulencje i podwyższone natężenie dźwięku. Jeśli chodzi o wpływ hałasu istotny jest tylko dźwięk podwodny, ponieważ dźwięki mające swoje źródło ponad wodą ulegają całkowitemu odbiciu na poziomie powierzchni wody. Zachowanie unikające ryb będzie można stwierdzić w zasadzie tylko w bezpośrednim sąsiedztwie każdego stanowiska pogłębiarskiego lub barki układającej. Szczególnie w strefie wyjścia na ląd koło Lubmina, gdzie postawione będą ścianki szczelne, podczas prac budowlanych należy oczekiwać także mocniejszych oddziaływań lękowych. Istnieje możliwość zranienia pęcherzy pławnych u ryb wskutek przeniesienia fali uderzeniowej podczas prac polegających na wbijaniu ścianek szczelnych. Jest prawdopodobne, że pojedyncze osobniki ichtiofauny mogą zostać zranione lub zabite wskutek działań mechanicznych (np. schwycenie przez koparkę) podczas procesów pogłębiania i składowania. Podobne oddziaływania, jednak o mniejszej intensywności mogą być wywołane przy dynamicznym pozycjonowaniu statku układającego przez zarzucanie i wyciągnie kotwic statków lub wyrzucanie słupa kotwicznego, przeciągane po dnie morza liny kotwiczne i przez ruch statków. Wzdłuż planowanego do wykopania wykopu pod rurociąg (zasadniczo w Zatoce Greifswaldzkiej i w obszarze progu zatoki) oraz w obszarze składowiska Gazociągu Północnego wystąpią w czasie budowy zakłócenia wywołane przez krótkotrwałe zmętnienia wody, co może wpłynąć negatywnie na orientację ryb i utrudnić im poszukiwanie pokarmu. Z drugiej strony u niektórych ryb flądrokształtnych jak flądra czy turbot podczas wzbijania się osadów spowodowanych burzami zaobserwowano podwyższoną aktywność w poszukiwaniu pożywienia (EHRICH et. al., 1998). Dlatego ewentualnie pewne działanie wabiące może łączyć się w zależności od gatunku ryby z powstałymi obszarami zmętnieniami. Zawieszone drobne cząstki mogą ewentualnie uszkodzić aparat skrzelowy (ograniczenie oddychania) wolno pływających, pelagicznie żyjących gatunków ryb (np. śledź). 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 112 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Flądrokształtne bentonicznie lub przydennie żyjące ryby przystosowały się w płytkich areałach wodnych do wzbijania osadów i nie są wyraźnie dotknięte podwyższonym udziałem zawiesin w wodzie (EHRICH & STANSKY, 1999). Obciążenie w występowaniu tarlisk śledzia wiosną w Zatoce Greifswaldzkiej może polegać na ponownym osadzaniu się cząstek drobnych ze wzniesionego / osadzonego materiału drobnego na podłożu i na jajach tarłowych przyklejonych do makrofitów. Ptaki Nie istnieją długotrwałe zmiany siedliska w strefie morskiej powodowane przedsięwzięciem. Dla ptaków istotne są tutaj wyłącznie zakłócenia wizualne i akustyczne spowodowane przez działania budowlane. W obszarach odpoczynku ptactwa można oczekiwać chwilowego odstraszenia ptaków lęgowych w obszarze czynności budowlanych wskutek zakłóceń optycznych i akustycznych (maks. promień zakłóceń 1 do 2 km). Zakłócenia spowodowane budową będą miały miejsce zwłaszcza w Zatoce Greifswaldzkiej w siedliskach odpoczynku i żerowiskach, po pierwsze przy wbijaniu ścianek szczelnych w strefie wyjścia na ląd a po drugie poprzez dodatkową żeglugę oraz czynności budowlane przy wykopywaniu i ponownym wypełnianiu kanału gazociągu. Także powstałe przy tym obszary zmętnienia mogą negatywnie wpływać na poszukiwanie pokarmu przez wodne gatunki ptaków nurkujących. Chwilowa utrata organizmów bentonicznych (wypędzenie bentosu) w strefie planowanego wykopania wykopu pod rurociąg redukuje miejscowo i czasowo (okres od 2 do 3 lat) podstawę pożywienia dla ptaków wodnych (małże, rośliny wodne i inne organizmy bentoniczne). W strefie składowiska, niezależnie od krótkotrwałych zakłóceń przez procesy składowania w połączeniu z ruchem barki, dochodzi miejscowo do przejściowej utraty potencjalnej powierzchni żerowiska dla ok. 100 do 200 lodówek przez okres maksymalnie dwóch lat. Szlachar jest jedynym gatunkiem, którego teren odpoczynku jest częściowo dotknięty (< 10 % terenu lęgowego Zatoki Greifswaldzkiej / progu zatoki / wyspy Uznam) i który podczas budowy wykazuje warte odnotowania zasoby. Ssaki morskie Przedsięwzięcie nie powoduje długotrwałych zmian w obrębie siedlisk. Dla ssaków morskich zasadniczo istotne są zakłócenia bodźców wizualnych i akustycznych spowodowane przez budowę. Podczas fazy budowy ssaki morskie będą przejściowo dotknięte szczególnie przez dźwięki podwodne. Dźwięki podwodne są odbierane na odległość wielu kilometrów. Najmocniejsza emisja fal nastąpi przy pracach związanych z wbijaniem ścianek szczelnych w strefie wyjścia na ląd. Mogą one prowadzić do maskowania dźwięków używanych do komunikacji przez fokę szarą oraz do uszkodzenia słuchu. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 113 b) lądowy Dla dóbr chronionych: zwierzęta, rośliny i biologiczna różnorodność mogą w strefie budowania na terenie lądowym wyniknąć następujące oddziaływania: • Spowodowany budową wpływ optycznych i akustycznych zakłóceń na różne grupy zwierząt (przede wszystkim ptaki i ssaki); • Spowodowana budową zmiana struktury biotopu w strefie napełnionego ponownie kanału gazociągu / wykopu osłoniętego ścianką szczelną jak również wpływ warunków abiotycznych w strefie odcinków pracy i powierzchni placu budowy wywiera oddziaływanie na różne grupy gatunków: • Spowodowany budową wpływ na stosunki wymienne pomiędzy częściowymi siedliskami konkretnych grup gatunków spowodowany czynnościami budowlanymi; • Spowodowany instalacją wpływ na naturalną sukcesję poprzez nie zostawianie porostów drzewiastych w częściach korytarza gazociągu; • Spowodowany instalacją wpływ na stosunki wymienne pomiędzy częściowymi siedliskami poprzez nie zostawianie porostów drzewiastych w częściach korytarza gazociągu; Rośliny / typy biotopu W strefie wyjścia na ląd w związku z przedsięwzięciem narażone są następujące biototypy (por. tab. 80 Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu, dokumentacja wniosku C.3): • Zarośla liściaste stanowisk gleb kwaśnych (BLS, wysokie znaczenie) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie: 53 m2 Utrata poprzez długotrwałe pozostawienie wolnej szerokiej na 6 m strefy dla każdej z obu linii gazowych. • Zagajnik z przeważnie miejscowymi gatunkami drzew (BFX, wysokie znaczenie) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie: 1.344 m2 Utrata poprzez długotrwałe pozostawienie wolnej szerokiej na 6 m strefy dla każdej z obu linii gazowych. • Rząd drzew(BRN, wysokie znaczenie): 223 m2 Utrata poprzez długotrwałe pozostawienie wolnej szerokiej na 6 m strefy dla każdej z obu linii gazowych. • Młodsze pojedyncze drzewa (BBJ, średnie znaczenie): 138 m2 Utrata poprzez długotrwałe pozostawienie wolnej szerokiej na 6 m strefy dla każdej z obu linii gazowych. • Naturalna piaszczysta plaża wód zatokowych (KSB, wysokie znaczenie) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie: a) 15 m2 Pogorszenie poprzez długotrwałe pozostawienie wolnej szerokiej na 6 m strefy dla każdej z obu linii gazowych; b) 21 m2 długotrwałe pogorszenie przez położenie (wprowadzenie) rur gazociągu w osadzie / podłożu (zamiana osadu / materiału podłoża na sztuczny materiał gazociągu); c) 294 m2 przejściowe obciążenie podczas fazy budowy (odcinki pracy, powierzchnia magazynowa). 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 114 • • • • Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Białe wydmy (KDW, wysokie znaczenie) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie: a) 170 m2 Pogorszenie poprzez długotrwałe pozostawienie wolnej szerokiej na 6 m strefy dla każdej z obu linii gazowych; b) 42 m2 długotrwałe pogorszenie przez położenie (wprowadzenie) rur gazociągu w osadzie / podłożu (zamiana osadu / materiału podłoża na sztuczny materiał gazociągu); c) 679 m2 przejściowe obciążenie podczas fazy budowy (odcinki pracy, powierzchnia magazynowa). Wydmowe murawy (KDG, wysokie znaczenie) → biotop chroniony zgodnie z § 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie. a) 60 m2 pogorszenie poprzez długotrwałe pozostawienie wolnej szerokiej na 6 m strefy dla każdej z obu linii gazowych; b) 8 m2 długotrwałe pogorszenie przez położenie (wprowadzenie) rur gazociągu w osadzie / podłożu (zamiana osadu / materiału podłoża na sztuczny materiał gazociągu); c) 200 m2 przejściowe obciążenie podczas fazy budowy (odcinki pracy, powierzchnia magazynowa). Ruderalne murawy zalewowe (RHK, średnie znaczenie): a) 9.755 m2 Pogorszenie poprzez długotrwałe pozostawienie wolnej szerokiej na 6 m strefy dla każdej z obu linii gazowych; b) 1.576 m2 długotrwałe pogorszenie przez położenie (wprowadzenie) rur gazociągu w osadzie / podłożu (zamiana osadu / materiału podłoża na sztuczny materiał gazociągu); c) 40.412 m2 przejściowe obciążenie podczas fazy budowy (odcinki pracy, powierzchnia magazynowa); d) 1.826 m2 przejściowe obciążenie (zabudowanie) poprzez fundamenty / armatury. Droga, nieutwardzona (OVU, niskie znaczenie): a) 110 m2 Pogorszenie poprzez długotrwałe pozostawienie wolnej szerokiej na 6 m strefy dla każdej z obu linii gazowych; b) 22 m2 długotrwałe pogorszenie przez położenie (wprowadzenie) rur gazociągu w osadzie / podłożu (zamiana osadu / materiału podłoża na sztuczny materiał gazociągu); c) 276 m2 przejściowe obciążenie podczas fazy budowy (odcinki pracy, powierzchnia magazynowa). Płazy i gady W bezpośredniej strefie wyjścia na ląd może w trakcie prac budowlanych dochodzić do strat w zwierzętach poprzez podwyższoną komunikację podczas prac budowlanych na ulicach i drogach jak również poprzez prace pogłębiarskie. Możliwe są także straty w zwierzętach w wykopanych kanałach (efekt pułapki). Jednakże obszar ten ma tylko podrzędną funkcję jako siedlisko dla płazów (brak jest wód nadających się na tarliska). Jeśli chodzi o gady narażone na ww. czasowe oddziaływania są jaszczurka żyworodna, jaszczurka zwinka jak i również padalec zwyczajny. Owady W bezpośredniej strefie wyjścia na ląd może w trakcie prac budowlanych dochodzić do strat w zwierzętach poprzez podwyższoną komunikację podczas prac budowlanych na ulicach i Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 115 drogach jak również poprzez prace pogłębiarskie (przede wszystkim larwy). Urządzenia oświetlające mogą wabić owady. Możliwe są także straty w zwierzętach w wykopanych kanałach gazociągu (efekt pułapki). Ptaki lęgowe Oddziaływania na ptaki lęgowe ujawniają się przede wszystkim podczas prac budowlanych na bezpośrednio wykorzystywanych terenach jak i również poprzez zakłócenia optyczne i akustyczne związane z funkcjonowaniem placu budowy. Ptaki lęgowe występujące lesie sosnowym w obszarze strefy wyjścia na ląd nie są ważne dla prognoz dotyczących oddziaływań. Wewnątrz obszaru oddziaływania o promieniu 500 m lub do istotnych tutaj 47 dB(A)-izofona dochodzi podczas fazy budowy do chwilowego wpływu na populację ptaków lęgowych. Ptaki lęgowe obszarów bezpośredni dotkniętych przez budowę w strefie wyjścia na ląd to: lerka, gąsiorek i jarzębatka. Te gatunki są dotknięte (odstraszenie średnie do długiego) poprzez prace budowlane na terenie stacji wyjścia na ląd (oddzielny tryb udzielania zezwolenia), tak że zakłócenia rozważane z planowanym przedsięwzięciem nie już są ważne. Hałas i efekty wizualne powodują krótkotrwałe zakłócenia spowodowane budową dla ptaków lęgowych poza bezpośrednią strefą korytarza wyjścia na ląd. Ptaki migrujące Oddziaływania na ptaki migrujące ujawniają się przede wszystkim podczas prac budowlanych na bezpośrednio wykorzystywanych terenach jak i również poprzez zakłócenia optyczne i akustyczne związane z funkcjonowaniem placu budowy. W przypadku ptaków migrujących, które używają obszaru oddziaływania (promień 500 m) jako żerowiska, dochodzi do przejściowych strat funkcji podczas fazy budowy. Nietoperze Oddziaływania na nietoperze mogą ujawniać się przede wszystkim wskutek zmian siedliska (struktura biotopu), zakłóceń optycznych i akustycznych podczas fazy budowy, strat w zwierzętach spowodowanych przez ruch związany z projektem jak i również poprzez zakłócenia związane z oświetleniem placu budowy. Katalogowanie uzupełniające z roku 2009 (twórca: J. Berg) wykazało, że wykluczone jest istnienie a co za tym idzie strata siedlisk w obszarze budowy. Inne ssaki Oddziaływania na inne ssaki, zwł. na wydrę europejską w jej skrajnych obszarach siedliskowych, mogą ujawniać się przede wszystkim wskutek zmian siedliska (struktura biotopu), zakłóceń optycznych i akustycznych podczas fazy budowy, strat w zwierzętach spowodowanych przez ruch związany z projektem jak i również poprzez zakłócenia związane z oświetleniem placu budowy. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 116 B.4.4.1.4 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Dobro chronione gleba Przy ocenie skutków oddziaływania przedsięwzięcia na glebę i ew. na osady, należy przede wszystkim uwzględnić ich naturalność i wrażliwość na potencjalne oddziaływania. B.4.4.1.4.1 Stan faktyczny i ocena a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) Trasa gazociągu W zatoce Pomorskiej (w strefie 12 Mm) i we wschodniej zatoce Greifswaldzkiej dominujący substrat powierzchni w strefie, przez którą przebiegać ma trasa Gazociągu Północnego stanowi piasek drobnoziarnisty, a po części średnioziarnisty. W strefie progu zatoki (na południowy-wschód od półwyspu Mönchgut), a także na mniejszych obszarach na południowy zachód (w Zatoce Greifswaldzkiej pomiędzy szlakiem żeglugowym ”Schumachergrund” i „Neptungrund” i na południowy-zachód od szlaku „Elsagrund”), a także na północny-wschód (w Zatoce Pomorskiej i na południowy zachód od boi „ Landtief A) od progu zatoki, przecięte zostaną osady rezydualne z kamieniami na glinie zwałowej. W strefie obniżenia pomiędzy progiem zatoki i szlakiem żeglugowym „Schumachergrund” (w Zatoce Greifswaldzkiej), jak również w obszarze rynny Saßnitz (w Zatoce Pomorskiej na wschód od wyspy Rugia), trasa rurociągu przecina osady mulasto-piaszczyste o podwyższonej zawartości substancji organicznych (ok. 70.000 m3 mułu). Powierzchnia osadów zwłaszcza w rejonie płytkich wód przybrzeżnych Zatoki Greifswaldzkiej jest wystawiona na ruchy fal (wysoki stopień wymiany wody z Morzem Bałtyckim, silne działania wymiany osadów i wody powodowane siłą wiatru), co powoduje dużą dynamikę sedymentacji. Osady przechwycone przez równoległe do wybrzeża przenoszenie osadów (wybrzeże wyrównane) sięgają w Zatoce Greifswaldzkiej do głębokości ok. 2,5 m. Drobniejszy materiał z klifowego wybrzeża przed Lubminem jest skłonny do przechodzenia w stan zawiesiny i jest rozłożony na dużych obszarach powierzchni. Z uwagi na to, że wymienione osady dna są naturalną strukturą obciążoną tylko w niewielkim stopniu składnikami pokarmowymi i zanieczyszczeniami, należy je zakwalifikować ze względu na ich stopień naturalności jako element o szczególnie istotnym znaczeniu. Bogato występujące osady drobno-piaszczyste, a także osady rezydualne na glinie zwałowej wykazują średnią lub wysoką wrażliwość, a osady mulisto-piaszczyste dużą wrażliwość na przechodzenie drobnych cząstek w stan zawiesiny. Zwałowisko (składowisko urobku) W obszarze zwałowiska planowanego Gazociągu Północnego (powierzchnia ok. 2 x 2km) na północny-wschód od Wyspy Uznam dominują na południu i północy przy dnie piaski drobne i średniej grubości. Na północnym-wschodzie można też spotkać piaski gruboziarniste. Obciążenie substancjami pokarmowymi i szkodliwymi (por. dokumentacja wniosku, część C.1.1, rozdział 8.3.1.4 OOŚ) jest niewielkie z powodu obecności materiału piaszczystego. Charakterystyczny jest tutaj prawie wolny od obciążeń organiczny stan osadów. Ze względu na swój stopień naturalności należy zakwalifikować osady w strefie planowanego zwałowiska urobku jako elementy o szczególnym znaczeniu funkcjonalnym. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 117 Skłonność do przechodzenia w stan zawiesiny w przypadku drobnocząsteczkowych osadów w południowej strefie zwałowiska jest umiarkowana lub wysoka. W części północnej skłonność ta jest przeważnie umiarkowana (piasek średnioziarnisty) lub mała (piasek gruboziarnisty). b) lądowy Trasa Gazociągu Północnego przecina w na odcinku lądowym strefę plaży i wydm piaskowych z różnym wpływem na wody gruntowe, w zależności od stosunku wysokości. Brzeg zmywania plaży i klif są poddawane silnej sedymentacji. W obszarze plaży i płaskich wydm wykształciły się gleby piaszczysto-glejowe lub gleby o niewykształconym profilu, wyższe obszary wydm nie podlegają wpływom wód gruntowych i odznaczają się obecnością gleb o niewykształconym profilu (wydmy białe) i bielicowanych (wydmy szare). Początkowe procesy glebotwórcze w obszarze plaży zostały jednak bezpośrednio na północ od dzisiejszego wejścia do portu (obok wschodniego falochronu) antropogenicznie przekształcone przez nakładanie i przemieszczanie materiału w wyniku różnych prac budowlanych (kanał wypływowy, basen portowy). Następnie przywrócono pierwotną rzeźbę terenu i ponownie rozpoczęło się naturalne kształtowanie podłoża. W obecnie leśniczo użytkowanych terenach, w których ma być zlokalizowane wyjście na ląd fragment łąk Lubminer Heide łączy się z odwodnionymi piaszczystymi glebami (zbiorowisko gleb brunatno-bielicowych). Proces glebotwórczy terenów plaży i wydm należy zakwalifikować ze względu na stopień jego naturalności jako element o szczególnie istotnym znaczeniu. Obszar plaży graniczący bezpośrednio z falochronem, podlegający silnym wpływom antropogenicznym ma pod tym względem znaczenie niewielkie bądź umiarkowane To samo obowiązuje dla odwodnionego, piaszczystego obszaru biegnącego w głąb lądu, łączącego się z wydmami, jeśli prace budowlane związane z utworzeniem stacji wyjścia na ląd przyjmie się jako obciążenie wstępne (obecne znaczenie „umiarkowane”). Gleby piaszczyste są podatne na zbijanie (w oparciu o ekspertyzę Krajowego Urzędu ds. Środowiska, Ochrony Przyrody i GeologiiLUNG 2002: broszura zbijanie gleby – przyczynek do ochrony gleby w Meklemburgii Pomorze Przednie por. ilustracja 5.1). Ze względu na nieznaczny potencjał magazynowania i małe przyswajanie substancji szkodliwych nie są one podatne na skażenia. Wyższe strefy wydmowe a także odwodnione, obecnie zalesione obszary za wydmami są mało podatne na czynniki odwadniające, natomiast gleby piaszczysto-glejowe oraz płaskie obszary wydm są na te działania wrażliwe. B.4.4.1.4.2 Oddziaływania na środowisko a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) W kwestii ochrony gleby / osadów w związku z zamierzoną budową możliwe są następujące oddziaływania: • czasowe (odwracalne) zmiany rozmieszczenia osadów w wyniku oddziaływania prądów i sedymentacji (turbulencje, tworzenie wymyć) podczas prac związanych z kładzeniem rurociągu i prac wykopowych (spowodowane budową); • trwała zmiana struktury osadów przez wykopanie rowu, składowanie urobku (zwałowisko Gazociągu Północnego na północny-wschód od wyspy Uznam) i ponowne (w dużej części) zakopanie rowu (spowodowane z budową); 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 118 • • • • Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Częściowo trwałe pozostawienie obcych osadów na zwałowisku (spowodowane z budową); Trwała zmiana topografii dna morskiego i właściwości substratu powierzchniowego (wprowadzenie twardego substratu) w obrębie położonego, ew. częściowo wkopanego gazociągu, miejscami nasypy skalne w celu zapewnienia stabilności położenia, ew. jeżeli przy kładzeniu powstaną wolne przęsła (związane z instalacją); Trwałe lokalne zmiany ułożenia osadów wskutek wpływu prądów morskich i dynamiki sedymentacji w pobliżu rurociągu leżącego na dnie morza (związane z urządzeniem); Trwałe technogenne zmiany korpusu osadów w strefie wykopu poprzez zatopienie rurociągu (związane z urządzeniem). W strefie Zatoki Greifswaldzkiej rurociąg zostanie wkopany. Wbudowanie gazociągu spowoduje technogenną zmianę korpusu osadów (wymiana osadów przez rury gazociągu). Na powierzchni w wyniku zasypania rurociągu może powstać początkowo niewielkie wzniesienie ponad zakopanymi przewodami. Jednak wskutek procesu osiadania i ew. przemieszczania w krótkim lub umiarkowanym czasie dojdzie do ponownego wyrównania dna morskiego i naturalnej sedymentacji. Planuje się wypełnienie wykopu tym samym materiałem składowanym czasowo na zwałowisku, który został pozyskany z poszczególnych odcinków w taki sposób, że wprawdzie stratygrafia geologiczna – o ile istnieje – zostanie naruszona, jednak struktura osadów (wielkość ziaren) zostanie prawie nie zmieniona. Większe zmiany naturalnej struktury osadów wynikać będą z pozyskania materiału, który ze względu na swoją wysoką resuspensję nie będzie się nadawał do użycia przy wypełnianiu wykopu. Zostanie on zastąpiony innym materiałem (piaskiem). Materiałem, który trzeba będzie zastąpić są drobnoziarniste osady piaskowe o dużej zawartości mułu i namułu ilastego, wydobytego przy przekraczaniu Rynny Saßnitz w Zatoce Pomorskiej i pomiędzy progiem zatoki i szlakiem żeglugowym „Schumachergrund” w Zatoce Greifswaldzkiej i następnie przeniesione na składowisko urobku. Chodzi również o powierzchniowe lub przykryte cienką warstwą piasku gliny zwałowe lub lodowcowe występujące w strefie wykopu pod gazociąg. Przy szczególnych wymaganiach dot. ochrony przeciwkorozyjnej do ponownego zasypania wykopu użyty zostanie materiał obcy (filtr żwiru mieszanego, miejscowe skały) (por. rozdział B.4.4.2.3 a). W ilości ok. 250.000 m3 (ilość niemożliwa obecnie do dokładnego oszacowania) nadwyżka urobku drobnoziarnistego z podwyższoną ilością cząstek drobnych (część łącznej ilości ok. 750.000 m3 klas urobku typu 1, 2 i 3) zostanie pozostawiona na zwałowisku (glina zwałowa i lodowcowa), co doprowadzi do powstania trwałego lokalnego wzniesienia dna morskiego poniżej 1,5 m. Także czasowo grubość nasypu na zwałowisku urobku nie będzie przekraczać 1,5 m. Osady powierzchniowe będą segregowane wg substratu i transportowane na zwałowisko [zob. B.4.4.2.3 a)] w taki sposób, że możliwe będzie ponowne wypełnienie rowu bez zmiany charakteru osadów powierzchniowych, a w miejscu zwałowiska nie powstaną istotne różnice wysokości. W Zatoce Pomorskiej rurociągi będą ułożone na dnie morza, ew. w strefie przejściowej częściowo zakopane, a na wolnych przęsłach lub w przypadku szczególnych wymagań odnośnie zapewnienia stabilizacji położenia, będą one następnie stabilizowane poprzez nasypywanie kamieni. Doprowadzi to do zmiany topografii dna morskiego, a w obszarach bezpośrednio sąsiadujących do zmiany dynamiki sedymentacji (w zależności od ekspozycji: silna akumulacja lub tworzenie się małych wymyć przy rurociągu), jak również zmiana Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 119 właściwości substratu powierzchniowego poprzez wprowadzenie sztucznych substratów (powierzchnia rurociągu) do systemu naturalnych substratów (piasek). Oddziaływanie prądów i dynamiki sedymentacji poprzez prace wykopowe i układanie rur może doprowadzić do tymczasowego rozprowadzenia osadów i wymyć. Nie będzie to jednak miało istotnego wpływu na ten z natury dynamiczny system. b) lądowy Prace budowlane na lądzie mogą mieć następujące oddziaływania na glebę jako dobro chronione: • trwała zmiana struktury gleby poprzez wykopanie, a następnie ponowne wypełnienie rowu wykonanego ze ścianki szczelnej (związane z budową); • czasowe, lokalne oddziaływania na wody glebowe (brak aktywnego zatrzymywania wody) w bezpośredniej bliskości rowu wykonanego ze ścianki szczelnej; • czasowe (odwracalne) zbijanie gleby i czasowe przemieszczenie materiału w strefę budowy oraz instalacji budowlanych (związane z budową); • trwała zmiana topografii (lokalne nasypy, niwelowanie terenu, zabudowa) przez ulądowienie rurociągu (związane z urządzeniami); • ew. trwały wpływ na stabilność brzegu w porównaniu do procesów erozyjnych (związane z instalacją); • Trwała technogenna zmiana struktury gleby poprzez wbudowanie gazociągu (związane z instalacją). Istotne oddziaływania na glebę związane z budową i urządzeniami powstaną przez utworzenie rowu wykonanego ze ścianki szczelnej celem położenia gazociągu. Wykop ze ścianki szczelnej powstanie w bezpośredniej strefie brzegowej. Na sąsiadujących odcinkach robót dojdzie podczas budowy do niwelowania ukształtowania terenu, zbijania gleby i czasowego składowania urobku. Przy pracach wykopowych rowu wykonanego ze ścianki szczelnej i ponownego jego wypełnienia po położeniu rurociągu, dojdzie do zmiany struktury gleby w wyniku przemieszania materiału.. Przez wbudowanie rurociągu dojdzie do technogennej zmiany istoty podłoża (wymiana materiału podłoża przez rurociąg). Naziemna część rurociągu w strefie wyjścia na ląd zostanie aż do muru na terenie stacji wyjścia na ląd pokryta osadami. Do pokrycia użyty zostanie nadmiar urobku pozyskanego podczas kopania rowu wykonanego ze ścianki szczelnej. Obok tych lokalnych zmian topograficznych dojdzie także na obszarze przeznaczonym do budowy stacji wyjścia na ląd (inwestor WINGAS GmbH & Co. KG) w wyniku ulądowienia Gazociągu Północnego do małopowierzchniowej zabudowy poprzez budowę fundamentów, armatury itp. Lokalne oddziaływania na wody glebowe w pobliżu wykopu ze ścianki szczelnej można pominąć ze względu na ich niewielką intensywność, ew. mały obszar działania i ograniczony czas trwania ok. 6 miesięcy. Nie oczekuje się także istotnego wpływu na stabilność brzegu w porównaniu do procesów erozyjnych, ponieważ po pierwsze ruch osadów w strefie zmywania brzegu i klifu ze swej natury odznacza się silną dynamiką (tereny powodziowe, zagrożenie sztormowe – por. rozdział B.4.4.1.5.2 b), oddziaływanie 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 120 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich wiatru), a po drugie nie wydaje się aby ta dynamika mogła zostać zmieniona przez zamierzone przedsięwzięcie. B.4.4.1.5 Dobro chronione woda Przy ocenie oddziaływania zamierzonego przedsięwzięcia na wody powierzchniowe i gruntowe należy uwzględnić ich znaczenie w gospodarce wodnej oraz ich znaczenie użytkowe, ew. obecnie istniejące obciążenia, a także ich wrażliwość na poszczególne czynniki w potencjalnej strefie oddziaływania. B.4.4.1.5.1 Stan faktyczny i ocena a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) Na istotnym tutaj odcinku Gazociąg Północny przecina wody morskie zewnętrznej Zatoki Pomorskiej (w strefie 12 Mm na północ od Wyspy Greifswalder Oie) i wody Zatoki Greifswaldzkiej. Planowane zwałowisko Gazociągu Północnego ma być położone w wewnętrznej części Zatoki Pomorskiej (na południe od Wyspy Greifswalder Oie). W zewnętrznej Zatoce Pomorskiej struktura wód jest ukształtowana naturalnie. Nie stwierdzono zaburzeń procesu wymiany wody czy innych hydrograficznych parametrów na tym obszarze. Wymiana z wodami powierzchniowymi Morza Bałtyckiego (basen ArkonaBecken, basen bornholmski) przebiega w sposób niezakłócony. Wody są pod względem zawartości soli ß-mezohalinowe, w strefie przejścia do basenu Arkony (Arkonasee) może wystąpić uwarstwienie halinowe. Wnikanie słonej wody z głębokich wód Morza Bałtyckiego zostanie w znacznym stopniu utrudnione przez podniesienie się dna morskiego na < 20 m. Czasowe wnikanie wód głębokich może mieć miejsce tylko przez rynnę Saßnitz Obciążenie materiałowe jest niewielkie, wody są mezotroficzne (za sprawozdaniem 2003-2006, LUNG 2008). W rejonie rynny Saßnitz przez wpływ ujścia Odry jest zauważalna podwyższona zawartość zawiesin, składników pokarmowych i substancji szkodliwych. W związku z tym występuje tu większe zmętnienie. Z punktu widzenia struktury wody Zatoka Greifswaldzka jest także jeszcze naturalna. Dochodzi tu do silnej, naturalnej wymiany wody z Morzem Bałtyckim. Jest ona sterowana przez czynniki meteorologiczne (ciśnienie powietrza, zależne od wiatru prądy) i wynosi 70 do 80% ponad progiem zatoki i 20 do 30 % ponad Strelasundem. Przez rozbudowane szlaki żeglugowe „Landtief“, „Osttief“ i „Palmer Ort-Rinne“ wymiana wody jest lokalnie podwyższona. Głębokości wody przekracza 10 m (średnia głębokość 5,8 m), a zbiornik wodny jest dobrze przemieszany. Powierzchnia osadów w strefie brzegowej (do głębokości ok. 2,5 m) jest silnie eksponowana na falowanie (wymiana osadów i wody powodowana przez wiatr). Pod względem zawartości soli Zatoka Greifswaldzka (ze względu na mały dopływ wody rzecznej) nie odróżnia się znacząco od Morza Bałtyckiego i leży w strefie mezohalinowej. Nie występuje tutaj uwarstwienie halinowe Zbiornik wodny jest eutroficzny z tendencją rozwojową do mezotroficznego, co odpowiada średniej, lecz spadającej zasobności w substancje odżywcze (za sprawozdaniem 2003-2006, LUNG 2008). Podwyższona zawartość materiału jest też widoczna w strefie ujścia cieśniny Peenestrom. W obszarze zwałowiska Nord Stream w wewnętrznej zatoce Pomorskiej struktura wody ukształtowana jest w sposób zbliżony do naturalnego. Naturalne wymiana wody z Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 121 powierzchniowymi wodami Bałtyku (basen Arkona, basen bornholmski) jest niezakłócona. Woda ze względu na zasolenie jest ß-mezohalinowa. Jednak poddawana jest ona wpływom wody słodkiej z Kanału Piastowskiego w rejonie Ahlbeck / Świnoujście. Przenikanie wody o większym zasoleniu z głębszych obszarów Bałtyku zostanie w znacznym stopniu utrudnione przez podniesienie dna morskiego do < 15 m głębokości oraz przez Ławicę Odrzaną. Wnikanie wód z głębszych obszarów możliwe jest wyłącznie przez Rynnę Saßnitz. Występowanie uwarstwienia termicznego jest możliwe w dłuższych bezwietrznych okresach w czasie lata. Zbiornik wodny jest eutroficzny co odpowiada średniemu stężeniu składników pokarmowych (za sprawozdaniem 2003-2006, LUNG 2008). Jest to wpływ tzw. „Oderfahne“ (tj. napływ substancji odżywczych i szkodliwych w rejonie estuarium Odry). Zarówno wewnętrzną i zewnętrzną Zatokę Pomorską jaki i Zatokę Greifswaldzką należy zakwalifikować zgodnie z wytycznymi dot. ingerencji (LUNG, 1999) jako elementy o szczególnej wartości i znaczeniu funkcjonalnym, ponieważ wykazują one cechy klasy 2 (mezotroficzne), ew. klasy 3 (eutroficzne) i wykazują strukturę bardzo zbliżoną do naturalnej. b) lądowy W lądowej strefie wyjścia na ląd, łącznie z istotnym obszarem oddziaływania o szer. 50 m z każdej strony rurociągu brak jest wód powierzchniowych. Jezioro Freesendorfer See leży 2 km na północny-wschód. Umiejscowienie stacji wyjścia na ląd oraz lądowych urządzeń Gazociągu Północnego leży jednak w strefie zalewowej, którą ze względu na swoje położenie w pobliżu brzegu Zatoki Greifswaldzkiej, należy zakwalifikować jako zagrożoną powodziami. Ponieważ gleby piaskowe o niewykształconym profilu w obszarze plaży i wydm cechują się dużą przepuszczalnością wody, zawartość wody w glebie ponad poziomem lustra wody jest niewielka, a stopień przesiąkania do wód gruntowych duży. W strefie brzegowej występują trzy warstwy wodonośne (WW) z plejstocenu (dwie głębsze warstwy WW o grubości > 5-10 m) do holoceńskich (górna WW o grubości 2- 10 m), które oddzielone są od siebie nieprzepuszczającą wody gliną zwałową. Powierzchniowe wody gruntowe znajdują się w osadach mieszanych (piasek). Kierunek przemieszczania się wód gruntowych biegnie zasadniczo z południa na północ w kierunku Zatoki Greifswaldzkiej, przejściowo wody gruntowe podlegają także wpływom wody słonej. Z powodu przepuszczalności substratu i bliskości do Zatoki Greifswaldzkiej poziom wód gruntowych odpowiada w przeważającym stopniu poziomowi wody w zatoce. Leży zatem na poziomie 0 m n.p.m., tak że poniżej tej granicy substrat jest nasycony wodą. Odległości pomiędzy ciekami wód gruntowych wahają się w zależności od grubości osadów (pokłady piasku) pomiędzy 0 cm na w strefie zmywania plaży i 100-250 cm w wyższej strefie plaży i strefie wydmowej. W odległości 100-200 m od linii brzegu poziom wód gruntowych uległ obniżeniu wskutek odwadniania w strefie łąk Freesendorfer Wiesen, jak i również wskutek pogłębiania kanału wypływowego / basenu portowego. Użyteczność wód gruntowych w zależności od stopnia tworzenia się nowych wód gruntowych i przepuszczalności WW) należy zakwalifikować jako o „średnim znaczeniu”. (Klasa 1.000-10.000 m3/d). Najwyższy poziom wód gruntowych nie jest pokryty warstwo nieprzepuszczalną, a co za tym idzie, nie jest przez nią chroniony. Jest bardzo wrażliwy na zanieczyszczenia substancjami szkodliwymi. Nie są znane istotne zanieczyszczenia wód gruntowych. W przypadku głębiej położonych warstw pokrytych warstwą gliny zwałowej, niebezpieczeństwo ich zanieczyszczenia przez wnikniecie substancji szkodliwych z 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 122 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich powierzchni jest niewielkie. W strefie wyjścia na ląd gazociągu nie istnieją strefy chronione w celu pozyskiwania wody pitnej. Wody gruntowe nie będą wykorzystywane w tym celu. Najbliżej leżące główne ujęcie wody pitnej o charakterze ochronnym (TWSZ II, TWSZ III) znajduje się na wschodnim krańcu Spandowerhagen. Stacja wyjścia gazociągu na ląd znajduje się poza obszarem zasilania tego ujęcia wody. Na głębokości ok. 50 m istnieje drugi poziom wód gruntowych. Składa się on z drobnych piasków wczesnej kredy, posiada grubość 40-60 m i jest mało istotny z punktu widzenia gospodarki krajobrazu. B.4.4.1.5.2 Oddziaływania na środowisko a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) Dla dobra chronionego jakim jest woda mogą pojawić się w związku z realizacją przedsięwzięcia następujące oddziaływania: • czasowe (odwracalne) zmiany warunków hydrograficznych (prędkość prądów / wymiana wody, poziomu wody, zasolenie, temperatura i ilości tlenu) spowodowane kopaniem rowu (związane z budową); • trwałe zmiany hydrograficzne, spowodowane pozostawieniem na zwałowisku nadmiernej ilości urobku (związane z budową); • czasowe zmętnienie wody spowodowane zawieszeniem osadów drobnoziarnistych podczas prac pogłębiarskich i przy kładzeniu rurociągu, a także podczas składowania urobku i zasypywania wykopu (związane z budową); • Czasowa remobilizacja składników odżywczych i substancji szkodliwych z mało obciążonych osadów na dotkniętych obszarach wskutek prac kopalnych i przy kładzeniu rurociągu, a także podczas składowania urobku i zasypywania wykopu (związane z budową); • trwałe zmiany warunków hydrograficznych poprzez ułożony na dnie morza, ew. częściowo wkopany rurociąg oraz lokalne nasypy kamieni w celu stabilizacji położenia rurociągu lub podczas powstawania wolnych przęseł (związane z urządzeniami). Możliwe są oddziaływania na parametry hydrograficzne powstałe wskutek zmętnienia wody podczas prac budowlanych i zmian rzeźby podłoża. Podczas prac wykopowych i związanych z kładzeniem rurociągu dojdzie do wzburzenia / zawieszenia cząstek osadowych, co spowoduje zwiększenie stopnia zmętnienia wody (ew. wytworzenie obszarów zmętnienia). Skłonność do zmętnienia wykazują obszary Rynny Saßnitz (w Zatoce Pomorskiej) a także obniżenie terenu pomiędzy progiem u wejścia do zatoki i szlakiem żeglugowym „Schumachergrund” (w Zatoce Greifswaldzkiej) z uwagi na występujące tam osady drobnocząsteczkowe (por. rozdział B.4.4.1.4.1 a)). Podobnie rzecz się ma z rejonami gdzie warstwa gliny zwałowej / lodowcowej znajduje się na powierzchni lub tuż pod powierzchnią (np. przy progu u wejścia do zatoki). Znaczące zmętnienie wody wystąpi jednak wyłącznie podczas prac budowlanych i ustąpi wkrótce po ich zakończeniu (w ciągu jednej do kilku godzin). Z uwagi na małe zgęszczenie substancji pokarmowych i szkodliwych w osadach (wskutek resuspensji cząsteczek drobnych), może zostać pominięta remobilizacja substancji odżywczych i szkodliwych spowodowana realizacją przedsięwzięcia. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 123 Prace budowlane i związane z kładzeniem rurociągu na odcinku pomiędzy miejscem wyjścia na ląd przy wejściu do portu koło Lubmina a PK 1.193,542 trasy Gazociągu Północnego w odniesieniu do nitki południowo-wschodniej (miejsce, w którym rurociąg osadza się na powierzchni dna morskiego na głębokości 15 m na południowy-zachód od boi „Landtief A“) są tak zaplanowane, że po zakończeniu robót będzie możliwe przywrócenie pierwotnej rzeźby podłoża. W okresie budowy (przed zasypaniem wykopu) może dojść do znacznych oddziaływań na warunki hydrograficzne w wyniku zmiany rzeźby spowodowanej wykopaniem rowu w obrębie progu u wejścia do zatoki. Całkowicie zakopany rurociąg nie powinien spowodować trwałych zmian rzeźby podłoża, które mogłyby mieć wpływ na warunki hydrograficzne. Także w obszarze tymczasowych nasypów na zwałowisku gazociągu, będą podejmowane działania w celu przywrócenia pierwotnego stanu morfologicznego. W pewnej części konieczne jest jednak trwałe pozostawienie urobku, co spowoduje podniesienie się dna morskiego o nie więcej niż 1,5 m. Nie będzie to jednak miało znaczącego wpływu na warunki hydrograficzne. Wskutek położenia na dnie morskim rurociągu na odcinku pomiędzy PK 1.193,542 trasy Gazociągu Północnego w odniesieniu do nitki południowo-wschodniej i granicy 12 Mm, powstanie sztuczna, linearna rzeźba podłoża (łącznie z miejscowymi nasypami kamieni w miejscu wolnych przęseł, lub ze względu na szczególne wymagania w celu zabezpieczenia stabilności położenia), która w bezpośrednim swoim sąsiedztwie może wywołać niewielkie zmiany hydrograficzne (prądy, osady) na dnie morza. b) lądowy Na lądowym odcinku trasy rurociągu nie istnieją wody powierzchniowe, na które przedsięwzięcie mogłoby oddziaływać. Może jednak dochodzić do niewielkiego oddziaływania na obszarze powodziowym i zagrożonym sztormami w bezpośredniej bliskości Zatoki Greifswaldzkiej. Zakres zabudowy (fundamenty, armatura) jest tak niewielki, że zmiany te mogą zostać pominięte w rozważaniach. W związku z budową może także dojść w bezpośredniej bliskości wykopu wykonanego ze ścianki szczelnej do lokalnych oddziaływań na przypowierzchniowe wody gruntowe w strefie wyjścia na ląd. Można to jednak pominąć ze względu na to, że poziom wód gruntowych w bezpośredniej strefie brzegowej odpowiada poziomowi wód z zatoce. Przy właściwym prowadzeniu prac budowlanych nie przewiduje się negatywnych oddziaływań na jakość wód gruntowych. B.4.4.1.6 Dobro chronione powietrze / klimat Dobrami chronionymi rozpatrywanymi w tym miejscu są warunki powietrzne i klimatyczne. Dla przedstawienia oddziaływań zamierzonego przedsięwzięcia na klimat ważne są przede wszystkim oddziaływania na klimat lokalny, ponieważ można wykluczyć oddziaływanie przedsięwzięcia na klimat regionalny czy makroklimat. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 124 B.4.4.1.6.1 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Stan faktyczny i ocena a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) Można założyć, że zanieczyszczenie powietrza w rejonach otwartych wód Zatoki Greifswaldzkiej i Zatoki Pomorskiej jest jeszcze mniejsze niż to, jakie wskazują stacje pomiarowe na mało zaludnionych, wiejskich obszarach strefy wybrzeża w MeklemburgiiPomorze Przednie (duża sieć pomiarowa za stacjami w Stralsundzie, Löcknitz i RostockuStuthofie). Lokalny klimat jest kształtowany w głównej mierze przez otwarte wody i wiatry morskie. W wyniku wiatrów morskich następuje aktywna wymiana powietrza; wykształcenie się warstw temperatur należy do wyjątków. Masy powietrza znad obszarów morskich mają szczególne znaczenie dla czystości powierza podczas słonecznych, bezwietrznych okresów letnich, ponieważ w procesie lokalnej cyrkulacji napływają one nad obszary lądowej jako świeże powietrze. Ze względu na nieznaczny stopień zanieczyszczenia powietrza i szczególne właściwości klimatu Morza Bałtyckiego, warunki powietrzne i bioklimatyczne w strefie Zatoki Greifswaldzkiej i Zatoki Pomorskiej należy zakwalifikować zgodnie z wytycznymi dot. ingerencji (LUNG, 1999) jako elementy o szczególnej wartości i znaczeniu funkcjonalnym. b) lądowy Z uwagi na to, że dotychczas nie istniał żaden przemysłowy sprawca zanieczyszczeń, można założyć, że zanieczyszczenie powietrza a lądowym odcinku korytarza ulądowienia będzie porównywalnie niewielkie, jak na to wskazują stacje pomiarowe na mało zaludnionych, wiejskich obszarach strefy wybrzeża w Meklemburgii-Pomorze Przednie (duża sieć pomiarowa za stacjami w Stralsundzie, Löcknitz i Rostocku-Stuthofie). Zakłada się, że także w przypadku przyszłego rozwoju „Ośrodka przemysłowego, gospodarczego i energetycznego” na obszarze łąk Lubminer Heide będą przestrzegane przepisy i zarządzenia o ochronie przed emisjami, także ze względu na konieczność uzyskiwania zezwoleń (przede wszystkim Instrukcja Techniczna o utrzymywaniu czystości powietrza-TA Luf). Strefa lądowa korytarza ulądowienia jest praktycznie wolna od pionowych struktur. Z tego względu jest silnie wyeksponowana na działanie wiatru. Także podczas stabilnej pogody w miesiącach letnich wiatr odgrywa pewną rolę z uwagi na lokalną cyrkulację powietrza. Klimat wybrzeża charakteryzuje się wiatrami i promieniowaniem a także dużą wilgotnością powietrza i wysokim poziomem soli w powietrzu. Warunki powietrzne i bioklimatyczne w strefie wyjścia na ląd w północ od Lubmina należy zakwalifikować zgodnie z wytycznymi dot. ingerencji (LUNG, 1999) jako elementy o szczególnej wartości i znaczeniu funkcjonalnym. B.4.4.1.6.2 Oddziaływania na środowisko a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) W okresie budowy może dojść także do czasowego zanieczyszczenia powietrza/klimatu wskutek emisji spalin poprzez urządzenia i pojazdy budowlane. W ramach przedsięwzięcia nastąpi intensywne wykorzystywanie sprzętu budowlanego w obszarze kopanego rowu od miejsca wyjścia na ląd w Lubminie do PK 1.193,542 trasy Gazociągu Północnego odnośnie Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 125 nitki południowo-wschodniej (miejsce, w którym rurociąg osadza się na powierzchni dna morskiego na głębokości 15 m na południowy-zachód od boi „Landtief A“). Zgodnie z wyliczeniami na tym odcinku trasy powstaną w czasie budowy i w czasie wstępnego rozruchu w porównaniu do wskazywanych przez Rambøll (2008) dla niemieckiej WSE na Bałtyku emisje spowodowane żeglugą ok. 9 % CO2- (87.487 t), ok. 2,5 % SO2- (479,44 t) i ok. 11 % NO2 (1.727 t) (por. OOŚ rozdział 9.5.2.1, tab. 162, por. cytowane tam źródła IB PATZOLD 2008b; dokumentacja wniosku część B.2.2, rozdział 11). Wskutek powodowanego wiatrem szybkiego przemieszczania się wyemitowanych substancji szkodliwych na dalsze rejony (efekt rozrzedzenia), dojedzie jedynie do bardzo krótkotrwałych zanieczyszczeń w rejonie prac budowlanych (miejsca prac wykopowych, „ruchome place budowy” na barkach wzdłuż trasy rurociągu) i tras transportowych (dostarczanie materiałów, ruch statków na zwałowisko). Można wykluczyć znaczące oddziaływanie na jakość powietrza, zauważalne np. w uzdrowisku Thiessow, które spowodowane byłoby realizacją przedsięwzięcia.. Nie będzie oddziaływań na powietrze / klimat powodowanych samymi urządzeniami rurociągu. b) lądowy W kwestii ochrony dób chronionych: powietrze / klimat w związku z zamierzoną budową możliwe są następujące oddziaływania: • czasowe oddziaływanie na powietrze związane z emisją spalin przez urządzenia i maszyny budowlane (związane z budową); • wpływ na warunki mikroklimatyczne poprzez zmianę ukształtowania powierzchni w strefie lądowej korytarza i trwałe utrzymywanie wolnej, szerokiej na 6 m strefy dla każdego rurociągu (związane z instalacją). Zgodnie z wyliczeniami na tym odcinku trasy w czasie budowy łącznie z wstępnym rozruchem związanym z odwodnieniem i wysuszeniem rurociągu ok. 11 % łącznej emisji (CO2 13.168 t, SO2 8,23 t, NO2 260 t) przypadnie procesowi kładzenia gazociągu w niemieckiej strefie kompetencji (za OOŚ rozdz.. 9.5.2.3, por. cytowane tam źródła IB PATZOLD 2008b, dokumentacja wniosku część B.2.2, rozdział 11). Największy udział emisji (ok. 75 %) przypadnie na fazę wstępnego rozruchu. Z uwagi na wiatr dojdzie do szybkiego rozproszenia się wyemitowanych substancji szkodliwych na większym terenie (efekt rozrzedzenia). Dojdzie tylko do czasowego zwiększenia zanieczyszczenia w bezpośredniej strefie użycia techniki. Można wykluczyć znaczące oddziaływanie na jakość powietrza, zauważalne np. w uzdrowisku Lubmin, które spowodowane byłoby realizacją przedsięwzięcia. W strefie wyjścia na ląd na trwałe zostaną usunięte poszczególne zagajniki, mające wpływ na mikroklimat w swojej bezpośredniej bliskości (przede wszystkim zacienienie). Z uwagi na to, że tylko w korytarzu rurociągu (szeroka na 6 m strefa na każdy rurociąg) zagajniki muszą być na trwałe usunięte, istnieje możliwość ponownego zalesienia pozostałych granicznych obszarów. Po zakończeniu robót budowlanych zostanie w ten sposób przywrócony półotwarty charakter z odpowiednim klimatem w strefie przejściowej pomiędzy biotopami wybrzeża i lądowymi lasami i zagajnikami. Zbiorowisko roślinne stanowisk suchych ulegnie odtworzeniu w strefie wykopu wykonanego ze ścianki szczelnej (po jego zakopaniu). Małe nasypy w strefie przejściowej pomiędzy podziemnym i naziemnym odcinkiem rurociągu oddziałują jedynie na mikroklimat terenów bezpośrednio z nimi graniczących. Zostaną 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 126 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich utworzone niewielkie pochyłości, które pod względem klimatycznym będą przypominać sąsiadujące z nimi wydmy. B.4.4.1.7 Dobro chronione krajobraz „Krajobraz“ stanowi dobro chronione w rozumieniu § 2 niemieckiej ustawy o OOŚ, które ze względu na wiele czynników (np. funkcja wypoczynkowa krajobrazu / zmiana, kształtowanie i wykorzystywanie krajobrazu przez człowieka) jest blisko związane z dobrem chronionym jakim jest człowiek, łącznie z jego zdrowiem i funkcją wypoczynkową (por. rozdział B.4.4.1.2 postanowienia). Kryteria opisu i oceny krajobrazu muszą z tego powodu uwzględniać płaszczyznę postrzegania i odczuwania człowieka. Takimi kryteriami dla jakości estetycznej krajobrazu są np.: odczuwalna bliskość przyrody, charakterystyczna wyjątkowość i strukturalna różnorodność krajobrazu, z uwzględnieniem przy tym powstałych uszkodzeń (np. technogenne formowanie, zubożenie struktury, wpływy wizualne oraz te powiązane z hałasem i woniami). B.4.4.1.7.1 Stan faktyczny i ocena a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) W morskiej strefie trasy rurociągu możemy wyróżnić następujące krajobrazy: Zatoka Pomorska (strefa 12 Mm) Pejzaż odległych od brzegu obszarów morskich rozciągający się nad powierzchnią wody po horyzont. Wschodnie wybrzeże wyspy Rugia i zewnętrzna część wybrzeża wyspy Uznam będą zauważalne tylko w niewielkim stopniu na horyzoncie. W bliższej strefie brzegowej trasy rurociągu jest atrakcyjna widoczność na wschodni a w szczególności na południowe wybrzeże wyspy Rugii (wybrzeże Półwyspu Mönchgut pomiędzy przylądkami Nordperd i Südperd). Nie dojdzie do istotnej ingerencji w krajobraz. Wykorzystywanie wód morskich przez żeglugę jest typowym aspektem dla obszaru kultury i gospodarki w rejonie Morza Bałtyckiego. Obszar ten wyróżnia się estetycznym krajobrazem i z tego względu podlega ochronie. Na łączną ocenę mają wpływ poszczególne kryteria: naturalność „bardzo wysoka” (dominacja naturalnych obszarów wodnych), cechy charakterystyczne „bardzo wysokie” (typowy krajobraz wód morskich), strukturalna różnorodność „średnia” (w dużej części tylko z daleka zauważalny efekt poboczny jako jedyna cecha organizująca). Zatoka Greifswaldzka Pomiędzy otwartymi wodami zatoki Greifswaldzkiej i Spandowerhagener Wiek (strefa ujścia cieśniny Peenestrom), która dalej w kierunku północnym przechodzi w Zatokę Greifswaldzką, w głąb morza wystaje Półwysep Struck z łąkami Freesendorfer Wiesen oraz północny wierzchołek wyspy Uznam Na północy krajobraz kształtowany jest przede wszystkim przez południowe wybrzeże wyspy Rugia (przede wszystkim półwysep Mönchgut) Rozległe obszary wód zatokowych i linia brzegowa z wieloma zatoczkami tworzą charakterystyczny dla tego regionu krajobraz. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 127 Kompleks obiektów położonej na uboczu elektrowni jądrowej w Lubminer Heide oddziałuje na krajobraz szczególnie od północnej / północno-wschodniej strony. Obok tego widoczne są słupy wysokiego napięcia na północ od terenu spółki EWN i na zachód (w większej odległości) ok. 25 stumetrowych urządzeń energii wiatrowej koło Wusterhusen. Patrząc z zachodu las na wydmach Lubminer Heide stanowi swego rodzaju osłonę terenów elektrowni jądrowej. Budowa molo nowego portu przemysłowego „Synergiepark Lubminer Heide” w strefie przy wybrzeżu zatoki stanowi kolejny technogenny element. Pirs Lubmin sięgający 245 m w morze, stanowi historyczny fragment krajobrazu przekształconego przez człowieka i jest symbolem „kąpieliska Lubmin”. Pomimo wizualnego oddziaływania technogennych elementów (przede wszystkim w obszarze Lubminer Heide rozwijającej się „Strefy Przemysłowej i Gospodarczej Lubminer Heide”) obszar ten stanowi istotną wartość krajobrazową i z tego względu podlega ochronie. Na łączną ocenę mają wpływ poszczególne kryteria naturalność „bardzo wysoka” (dominacja naturalnych obszarów wodnych), cechy charakterystyczne „wysokie” (charakterystyczny krajobraz zatokowy z niewielkim wpływem elementów technogennych), strukturalna różnorodność „średnia do wysokiej” (efekt poboczny ląd-woda jako jedyna cecha organizująca). b) lądowy Obraz krajobrazu w strefie korytarza wyjścia gazociągu na ląd charakteryzuje się współgraniem ze sobą obszarów naturalnych, przekształconych przez człowieka i mocno zmienionych na antropogenicznie. Od strony lądowej można rozróżnić następujące krajobrazy: Strefa Przemysłowej i Gospodarczej Lubminer Heide (z portem) Na południe / południowy wschód od strefy wyjścia gazociągu na ląd krajobraz kształtowany jest przede wszystkim przez kompleks dawnej elektrowni jądrowej „Bruno Leuschner” i obecnie leżące ugorem lub będące w trakcie rozwoju powierzchnie przemysłowe oraz gospodarcze. W bezpośrednim sąsiedztwie na północnej stronie portu przemysłowego „Synergiepark Lubminer Heide“ ew. obok kanału wody chłodzącej znajduje się planowane miejsce wyjścia gazociągu na ląd oraz obie turbiny gazowa i parowa elektrowni GuD I (E.ON) i II (EnBW). Zachodnia część obszaru podlega pod plan zabudowy nr 1 „Strefa Przemysłowa i Gospodarcza Lubminer Heide”, który przewiduje ponowne przemysłowe wykorzystanie terenu byłej elektrowni jądrowej, m.in. przez planowaną elektrownię węglową (DONG Energy). Prawie cały technogenne zmieniony teren byłej elektrowni jądrowej w Lubminer Heide stanowi w tym rejonie obciążenie dla krajobrazu istniejące jeszcze przed rozpoczęciem projektu. Z punktu widzenia estetyki krajobrazu nie posiada on żadnej, ewentualnie nieznaczną wartość (utrata prawie wszystkich naturalnych struktur, utrata cech charakterystycznych i różnorodności poprzez wykarczowanie, peneplenizację i zabudowę terenu). Pomimo częściowego osłonięcia przez sąsiadujące lasy terenów Lubminer Heide, sylwetka byłej elektrowni ze względu na swoją wysokość stanowi wizualne zakłócenie dla sąsiednich miejscowości, zwł. z uwagi na to, że elektrownia jest dobrze widoczna z otaczających ją miejscowości. Zarys starej elektrowni jest dobrze widoczny przede wszystkim od strony 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 128 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich morza z Zatoki Greifswaldzkiej, z półwyspu Struck i z północno-zachodniej części wyspy Uznam. Z tego punktu widzenia znaczenie tego obszaru dla krajobrazu jest nie tylko niewielkie ale wręcz negatywne. Wyspa Struck z łąkami Freesendorfer Wiesen Odcinek wybrzeża na północny-wschód od Lubmina kształtowany jest przez procesy wyrównywania wybrzeża, który warunkowane są równoległymi do wybrzeża prądami bałtyckimi. Osady naniesione na obszar wybrzeża abrazyjnego (klifowego) na północ od Lubmina tworzą płaski, długi obszar łąk halofilnych (słonych) wyspy Struck i łąk Freesendorfer Wiesen. Na południowym krańcu obszaru, a także na północy wyspy Struck krajobraz kształtują niewielkie zalesienia a w centrum powierzchnia wody jeziora Freesendorfer See. W pozostałej części przeważają łąki użytkowane ekstensywnie. Szczególne znaczenie dla krajobrazu ma szeroki widok ponad otwartymi wodami Zatoki Greifswaldzkiej na przeciwległe południowe wybrzeże wyspy Rugia (patrząc na północ / północny-zachód) lub ponad zatoką Spandowerhagener Wiek na północny kraniec wyspy Uznam (w kierunku wschodnim). Patrząc z wyspy Struck i łąk Freesendorfer Wiesen w kierunku południowym / południowozachodnim, krajobraz zakłócony jest przez kompleks nieczynnej już elektrowni jądrowej i linie wysokiego napięcia. Szczególnie na południu obszaru należy postrzegać jako obciążenia pierwotne oprócz rozbudowanego systemu dróg (płyty betonowe) na wzniesieniach w rodzaju wałów, także urządzenia elementy w północnej części terenu elektrowni. Z terenu spółki EWN linie wysokiego napięcia rozciągają się przez użytki zielone i biegną dalej w kierunku kanału z wodą chłodzącą. Na obszarze występuje gęsta cieć kanałów drenujących. Krajobraz tego obszaru pomimo dobrze widocznych zmian antropogenicznych ma dużą wartość estetyczną, z uwagi na poszczególne kryteria naturalności „średnia” (istnienie różnych form, częściowo wykorzystywanych do celów przemysłowych), cechy charakterystyczne „wysokie do bardzo wysokie” (ekstensywnie wykorzystywane łąki, wyrównane wybrzeże) strukturalną różnorodność „wysoka” (otwarte tereny lądowe, obszary wodne, niewielkie zalesienia). Obszar leśny Lubminer Heide Gęsty pas leśny Lubminer Heide rozciąga się na południe od portu przemysłowego i byłej elektrowni jądrowej pomiędzy wybrzeżem w pobliżu Lubmina na zachodzie i zatoką Spandowerhagener Wiek ew. miejscowością Freest na wschodzie. Obszar leśny zatrzymuje się w pasie wewnętrznych wydm o płaskiej topografii terenu. W stronę Zatoki Greifswaldzkiej ciągną się plaże o wybrzeżu klifowym i łagodnym. Jako obciążenie wcześniejsze należy potraktować m.in. zbudowaną w lesie starą elektrownię jądrową, sięgające w głąb lasu osiedla na północy Lubmina, oczyszczalnię graniczącą z terenem spółki EWN, ruiny klubu młodzieżowego Waldheide na północnymzachodzie, drogę L262 z biegnącymi równolegle torami kolejowymi, a także wiele betonowych dróg (m.in. tzw. drogi płytowe). W kierunku wschodnio-zachodnim, północnopołudniowym, ew. północno-wschodnim i południowo-zachodnim obszar leśny przecinają cztery linie wysokiego napięcia, które wychodzą z terenu byłej elektrowni jądrowej na północy. Leśne obszary wydm na płaskich wybrzeżach są częściowo poprzecinane nieuporządkowanymi dojściami na plażę. Leśne obszary na zachodzie częściowo podlegają pod plan zabudowy nr 1 „Strefa Przemysłowa i Gospodarcza Lubminer Heide”, którego Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 129 zakres oddziaływania wykracza poza obszar byłej elektrowni jądrowej. Oczyszczenie terenu pod budowę już nastąpiło. Obszary wydmowe w strefie brzegowej do utworzonego już portu przemysłowego „Synergiepark Lubminer Heide“ zostaną utrzymane także w przyszłości. Obszary leśne „Lubminer Heide” mają z krajobrazowego punktu widzenia dużą wartość. Wynika ona z ich dużej naturalności (typy biotopów leśnych charakterystyczne dla okolicy), ze średniego do wysokiego poziomu cech charakterystycznych (zamknięty leśny charakter zostanie zakłócony poprzez zabudowę lub ew. drogi dojazdowe, uzbrojenie terenu i drogi przesyłowe) i z dużej strukturalnej różnorodności (rzeźba wydm, szczególnie lasy znajdujące się w pobliżu wybrzeża). Także ze względu na działanie ograniczające pole widzenia w „Strefie Przemysłowej i Gospodarczej Lubminer Heide” obszary leśne Lubminer Heide mają duże znaczenie. B.4.4.1.7.2 Oddziaływania na środowisko a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) W dużej mierze analogicznie do oddziaływań na funkcję wypoczynkową (por. rozdział B.4.4.1.2.2 a) tej decyzji) mogą pojawić się w strefie morskiej w czasie budowy następujące oddziaływania na krajobraz: • wizualne oddziaływania poprzez sukcesywnie zmieniające swoje pozycje miejsca prac wykopowych, urządzenia budowlane (łącznie z łodziami patrolowymi, które będą pełnić funkcje pojazdów zapewniających bezpieczeństwo) i powiązane z tym drogi transportowe (łącznie z bodźcami świetlnymi i ruchowymi); • emisje dźwięku; • emisje substancji zanieczyszczających powietrze. W związku z instalacją nie dojdzie do żadnych oddziaływań na krajobraz w strefie morskiej z tego względu, że rurociąg będzie biegł po dnie morskim, ew. będzie w nim zakopany. W otoczeniu trasy rurociągu dojdzie podczas prac budowlanych do czasowych ingerencji akustycznych i wizualnych w obszarze wód Zatoki Pomorskiej i Zatoki Greifswaldzkiej. Przy tym istotne odbieranie wizualne jest największe i najistotniejsze w odległości do ok. 5 km. Zakłócenia spowodowane pracami budowlanymi w najgorszym wypadku (strefa Thiessow) w odległości ok. 2 km od krajobrazów istotnych z punktu widzenia walorów odpoczynkowych podczas prac wykopowych i związanych z kładzeniem rurociągu, będą miały miejsce w okresie od końca sierpnia do początku grudnia także na południu i wschodzie półwyspu Mönchgut (wizualne i akustyczne). Także w okresie od połowy maja do początku grudnia w strefie plażowej w pobliżu Lubmina (wizualne). Niezbędne dostawy materiałów na trasę gazociągu i ruch barek z i na zwałowisko urobku przed Wyspą Uznam spowoduje wzmożony ruch w Zatoce Pomorskiej i Zatoce Greifswaldzkiej, co może być postrzegane jako szkodliwe dla odczucia „morskiego krajobrazu pozostawionego naturze”. Przez samo użytkowanie zwałowiska nie dojdzie do istotnej ingerencji w krajobraz. W związku z realizacją przedsięwzięcia nie dojdzie do istotnego wpływu na wrażenia wizualne w związku z emisją substancji szkodliwych do powietrza. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 130 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich b) lądowy W strefie lądowej korytarza wyjścia na ląd może dojść, analogicznie do oddziaływań na funkcję wypoczynkową por. rozdział B.4.4.1.2.2 b) tej decyzji) w okresie budowy i wstępnego rozruchu (odwodnienie i osuszenie) rurociągu) do następujących oddziaływań na krajobraz: • czasowe wizualne oddziaływanie urządzeń budowlanych i związane z nimi bodźce świetlne i ruchowe; • tymczasowe emisje dźwięków; • Czasowe emisje substancji szkodliwych / woni do powietrza. Nie przewiduje się żadnych istotnych oddziaływań na krajobraz związanych z samymi urządzeniami, z wyjątkiem tych związanych z planowaną stacją wyjścia na ląd (osobne postępowanie w celu uzyskania pozwolenia) z którą zintegrowane zostaną urządzenia do odbioru gazu ziemnego Gazociągu Północnego. Dojdzie do nieznacznej dodatkowej zabudowy na terenie stacji wyjścia na ląd oraz do lokalnych nasypów w strefie przejściowej pomiędzy pod- i naziemną częścią rurociągu. Nasypy te wtopią się w rzeźbę otaczających wydm. Te nieznaczne i bardzo niewielkie pod względem wielkości zmiany dotyczyć będą najbardziej na południowy-zachód wysuniętych krajobrazów „Wyspa Struck z łąkami Freesendorfer Wiesen“. Rów wykonany ze ścianki szczelnej i związane z nim prace budowlane będą stanowić istotną ingerencję w krajobraz w południowej strefie wybrzeża łąk Freesendorfer Wiesen a także w położonej na północnym-zachodzie strefie brzegowej Zatoki Greifswaldzkiej. Ze względu na ograniczenie widoczności w kierunku południowym, ew. na istniejące w kierunku północnym (Zatoka Greifswaldzka) obciążenie istniejące przed rozpoczęciem projektu spowodowane przez „Strefę Przemysłową i Gospodarczą Lubminer Heide” (łącznie z jej nocnym oświetleniem) nie dojdzie w wyniku budowy do istotnych ingerencji w krajobraz. Po zakończeniu prac związanych z kładzeniem rurociągu rów zostanie ponownie zakopany i przywrócona zostanie pierwotna rzeźba terenu jak również struktury biotopu i struktury użytkowe. Konieczne jednak będzie utrzymywanie wolnej szerokiej na 6 m wolnej strefy dla każdego z rurociągów. Możliwe są przejściowe zakłócenia wrażeń estetycznych poprzez oddziaływania akustyczne podczas budowy stacji wyjścia na ląd w okresie od połowy maja do końca września, a także podczas wstępnego rozruchu po zakończeniu wszelkich robót związanych z budową i kładzeniem rurociągu w kwietniu 2011 roku (odwadnianie ok. 35 dni na każdy rurociąg, suszenie ok. 25 dni na każdy rurociąg) w strefie istotnej z punktu widzenia wypoczynku na północny-wschód od Lubmina, łącznie z portem dla łodzi sportowych (por. rozdz. B.4.4.1.2.2 b tej decyzji). Związany z tym wzmożony ruch budowlany będzie miał miejsce przede wszystkim na terenie spółki EWN a jego oddziaływanie na krajobraz będzie podrzędne. Nie przewiduje się późniejszych negatywnych oddziaływań na krajobraz w związku z emisją substancji zanieczyszczających do powietrza. B.4.4.1.8 Dobro chronione kultura i inne dobra rzeczowe Dobra kulturowe oraz inne dobra rzeczowe są zgodnie § 2 ust. 1 pkt. 3 niemieckiej ustawy o OOŚ samodzielnymi dobrami chronionymi. W związku z tym przy ocenie oddziaływania Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 131 przedsięwzięcia na środowisko obok oddziaływań na ludzi, łącznie z ludzkim zdrowiem i istotnymi czynnikami krajobrazowymi należy mieć także na uwadze istotne z punktu widzenia kultury oddziaływania na krajobraz. B.4.4.1.8.1 Stan faktyczny i ocena a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) Jako dobro kultury znajduje się tutaj część odkrytej w 1995 bariery wraków z czasów III wojny północnej (1700-1721) na południowy-wschód do wyspy Rugii w strefie Thiessower Haken i progu zatoki. Chodzi tu o barierę wraków blokujących z roku 1715, utworzoną przez marynarkę szwedzką dla ochrony znajdujących się w rękach Szwedów terenów Stralsundu, wyspy Rugii i Uznam przed przedostaniem się duńskich statków wojennych w strategicznie istotne tereny Zatoki Greifswaldzkiej. W tym celu zatopiono wiele zarekwirowanych statków rybackich i handlowych. Łącznie obecnie jest znanych 20 miejsc wraków ułożonych wzdłuż wejścia do zatoki na odcinku długości 1,5 km. W korytarzu trasy gazociągu lub w jego bezpośredniej bliskości leży osiem drewnianych wraków w linii wschód-zachód w odstępach 15-40 m. Są one obciążone kamieniami i sięgają 0,6 do 1,5 m ponad dno morskie. Bariera wraków ma istotne znaczenie archeologiczne / historyczne. Ponadto odkryto jeszcze jeden, dotąd bliżej nie zbadany wrak w odległości ok. 100 m od PK 1.216,7 trasy rurociągu odnosząc się do gazociągu południe-wschód (morska część korytarza wyjścia na ląd w pobliżu Lubmina). Jego wartość jako dobro kultury jest jeszcze nieznana. Na podstawie informacji Federalnego Urzędu Żeglugi i Hydrografii (BSH) o podwodnych przeszkodach na podstawie geofizycznych badań trasy rurociągu (w szczególności badań metodą side-scan-sonar), a także badań wideo morskich biotopów Instytutu Ekologii Stosowanej (IfAÖ) nie stwierdzono w bezpośrednim sąsiedztwie planowanej trasie rurociągu ani w pobliżu zwałowiska urobku żadnych wartościowych obiektów, które mogłyby być zakwalifikowane jako dobra kulturowe. Jako dobra rzeczowe istnieją w strefie morskiej na trasie rurociągu liczne znaki (boje, światła nawigacyjne) szlaków żeglugowych i nawigacyjne (np. boja „Landtief“). Połączeniami o znaczeniu ponadregionalnym w Zatoce Pomorskiej są główne szlaki żeglugowe nawigacja dla Świnoujścia, korytarz Świnoujście -Ystad (południowa Szwecja), a także trasa zachód-wschód na południe od Adlergrund, łącznie z korytarzami Saßnitz / Mukran i w stronę Landtief. Dla ruchu statków istotne są obszary wewnątrz Zatoki Greifswaldzkiej, przede wszystkim tor wodny Osttief, Tonnenbankrinne, Landtief, jak również wejście do Stralsundu do portu i do stoczni Volkswerft w Stralsundzie. Kolejne ważne porty przeładunkowe wg regionalnego planu zagospodarowania przestrzennego to port Wolgast (cieśnina Peenestrom) i Greifswald-Labedow. Kolejnymi większymi portami są Mukran i Saßnitz na wyspie Rugia, a po polskiej stronie port w Świnoujściu (po drugiej stronie niemieckiej strefy 12 Mm). Do tego dochodzą rozbudowane w ostatnich latach porty Vierow i „Synergiepark Lubminer Heide“ (przy „Ośrodku przemysłowym, gospodarczym i energetycznym Lubminer Heide”). Redy (kotwicowiska) są wykazane na aktualnych mapach morskich w Zatoce Pomorskiej w strefie wejścia do portu przed Świnoujściem oraz w obszarze portów Saßnitz i Mukran. Ponadto istnieją obszary sportów wodnych Zatoki Greifswaldzkiej (por. rozdział B.4.4.1.2.1 a) cieśnina Peenestrom / zatoka Achterwasser 2004 łącznie 77 portów dla łodzi sportowych z 5.150 miejscami do cumowania (tendencja rosnąca). Poza Stralsundem stocznie znajdują się także w centrach sportów wodnych Greifswald i Wolgast. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 132 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Dla ruchu statków niezbędna jest rozbudowa i utrzymywanie szlaków żeglugowych i wywożenie uzyskanego przy tym urobku na zwałowiska, ew. składowiska. Najbliżej położone zwałowisko znajduje się na północ od „Thießower Steintrendel“ (nowe zwałowisko 527), w odległości ponad 1 km od planowanej trasy rurociągu. To zwałowisko jest obecnie wykorzystywane w pierwszym rzędzie podobnie jak zwałowisko 508 na północ od „Gänsegrund“ / Peenemünder Haken. Połowy ryb mają szczególne znaczenie przede wszystkim w Zatoce Greifswaldzkiej, ale także w Zatoce Pomorskiej na północny-wschód od progu do wejścia do zatoki i na Ławicy Odrzanej i są uprawiane tradycyjne intensywnie. W wewnętrznych wodach morskich (0-3 Mm) stosuje się bierne metody łapania ryb jak więcierze i połowy siecią zarzucaną. Obok śledzia i węgorza łowi się także inne gatunki ryb słodkowodnych, w szczególności szczupaka i sandacza. W wodach zewnętrznych (3-12 Mm) aktywnie uprawia się połowy siecią zarzucaną. Tutaj rybołówstwo ukierunkowane jest (podobnie jak na otwartym Bałtyku) na śledzie i szproty, żyjące przy dnie dorsze a także na ryby flądrokształtne jak flądry i turboty. W rejonie Zatoki Greifswaldzkiej łącznie z progiem u wejścia do zatoki, a także na łączących się z nią od północy i południa fragmentach wybrzeża wysp Rugia i Uznam znajdują się ważne tereny tarłowe śledzia. Główne tereny tarłowe można znaleźć przede wszystkim w zatokach, które często są porośnięte gęstą roślinnością podwodną i służą także wielu innym gatunkom ryb jako tereny tarła i wzrostu młodych osobników. Z tego powodu w pobliskich wodach Zatoki Greifswaldzkiej wykazano wiele chronionych terenów tarłowych. Intensywnie wykorzystywanymi obszarami połowowymi są w zatoce Greifswaldzkiej skrajne obszary płytkiej wody przed wyspą Struck (w kierunku południowozachodnim do wysokości Lubmina) i przy Thiessower Haken (łącznie z północnym wybrzeżem pomiędzy przylądkiem Südperd i Nordperd) na głębokości ok. 4 m., obszary płytkiej wody płycizn Großer Stubber, Rudigrund i Kleinstubber, a także skrajne obszary progu u wejścia do zatoki na głębokości ok. 4-5 m. Najbliżej położonym obszarem o znaczeniu dla gospodarki surowców mineralnych jest położone w Höhe Lobbe (półwysep Mönchgut) sąsiadujący bezpośrednio od północy obszar uzgodniony wedle § 8 Federalnej Ustawy o Górnictwie (obszar zastrzeżony dla zabezpieczenia w surowce mineralne) „Landtief“ dla perspektywicznego pozyskiwania piasku dla celów gospodarczych. W planie rozwoju regionalnego (LEP) Meklemburgii-Pomorze Przednie wykazane są od wysokości Półwyspu w strefie trasy rurociągu dwa korytarze dla przyszłego połączenia elektrowni wiatrowych typu off-shore „Ventotec Ost 2“ i „Arkona-Becken Südost“ z „Ośrodkiem przemysłowym, gospodarczym i energetycznym Lubminer Heide”. Korytarze te leżą, podobnie jak gazociąg Nord Stream, w morskim terenie zastrzeżonym dla „przewodów” wg planu rozwoju regionalnego dla kraju związkowego (LEP) MeklemburgiPomorze Przednie. W strefie trasy gazociągu leżą także wojskowe obszary ćwiczeniowe i strzelnicze niemieckiej marynarki wojskowej „ Zatoka Pomorska” i identyczne pod względem obszaru tereny ćwiczeniowe i strzelnicze niemieckich sił powietrznych Luftwaffe ED-D47 (obszary częściowe A, B, C). Obszar ED-D47 (podlegający siłom powietrznym) jest obszarem ograniczonego ruchu lotniczego. Militarne przeloty odbywają się na wszystkich wysokościach, nad powierzchnią wód morskich – są to zwykle loty koszące. Loty sportowe odbywają się z reguły na Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 133 wysokości mniejszej niż 3 km i są w strefie istotnej dla przedsięwzięcia raczej rzadkie. Helikoptery dla kontrolerów czy w ramach ratownictwa lub nadzoru kursują z reguły na wysokości poniżej 1,5 km. Ogólnie obowiązują zasady dla lotu z widzialnością ziemi. Wg przepisów o ruchu lotniczym (LuftVO) obowiązuje dla lotów z widocznością ziemi minimalna wysokość przelotu 150 m nad otwartym terenem i omijanie przeszkód w minimalnej odległości 150 m. Regionalne lotnisko Heringsdorf (południowo-zachodnia część wyspy Uznam) ma istotne znaczenie dla rozwoju wyspy ze względu na stale rosnącą liczbę pasażerów (sezonowe loty liniowe). Lotnisko Peenemünde na północy wyspy Uznam (spółka Usedomer Fluggesellschaft GmbH) jest specjalnym lotniskiem, z którego oferowane są loty wycieczkowe (nad wyspą Uznam, Rugia i sąsiednimi wybrzeżami), taksówki powietrzne, loty czarterowe i skoki spadochronowe. Ponadto w Wolgast znajduje się lądowisko dla helikopterów (do 6 t). b) lądowy W lądowej strefie korytarza wyjścia na ląd nie są znane żadne dobra kulturowe czy rzeczowe. Lądowa część trasy rurociągu przebiega przez biotopy wybrzeża (otwarte lub półotwarte plaże, wydmy, częściowo także przez zagajniki) bez specjalnego przeznaczenia. Strefa granicząca od strony lądu jest obecnie użytkowana leśnie i zostanie następnie oczyszczona w ramach budowy planowanej stacji wyjścia na ląd. Ok. 200 m na północ od trasy lądowej rozpoczynają się obszary wykorzystywane rolniczo (pastwiska) łąk Freesendorfer Wiesen. Ok. 200 m na zachód znajduje się basen portowy (port przemysłowy„Synergiepark Lubminer Heide“) a także posterunek policji federalnej. W bezpośrednim sąsiedztwie (na południe od basenu portowego) istnieje obszar przemysłowy Lubminer Heide, który zgodnie z planem rozwoju regionalnego MeklemburgiiPomorze Przednie, (2005) stanowi istotny w skali kraju obszar przemysłowy z istniejącymi już i możliwymi do dalszej rozbudowy obszarami przemysłowymi, który należy traktować priorytetowo. Należy unikać konkurencyjnego wykorzystywania terenów. Obszar Greifswald / Lubmin należy zabezpieczyć i rozbudować jako obszar nie bazujący na pozyskiwaniu energii jądrowej. Sąsiadujący port w Lubminie należy do najbardziej znaczących portów Meklemburgii-Pomorze Przednie. Jego infrastruktura będzie dalej rozbudowywana stosownie do potrzeb. B.4.4.1.8.2 Oddziaływania na środowisko a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) W strefie morskiej w związku z realizacją przedsięwzięcia teoretycznie możliwe są następujące oddziaływania na dobra kulturowe i rzeczowe: • trwałe uszkodzenie dóbr kultury lub innych dóbr rzeczowych poprzez mechaniczne lub materiałowe (emisje) oddziaływania podczas prac budowlanych (związane z budową); • trwałe obciążenie / wykorzystywanie dóbr kulturowych i innych dóbr rzeczowych (związane z instalacją); • konflikty z innymi możliwymi sposobami użytkowania (związane z budową lub urządzeniami). 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 134 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Uszkodzenia dóbr kultury lub innych dóbr rzeczowych na skutek zanieczyszczeń spowodowanych przez emisję różnych substancji podczas budowy są tak mało prawdopodobne, że można je wykluczyć. W wyniku badań nad szczegółowym przebiegiem trasy Gazociągu Północnego ustalono, że w strefie blokady z wraków z 1715 roku konieczne będzie wydobycie wraku nr 67, ponieważ leży on bezpośrednio na trasie rurociągu. Zabezpieczenie, dokumentacja, wydobycie i konserwacja tego cennego z punktu widzenia historycznego obiektu została przeprowadzona zgodnie ze sztuką (por. rozdział B.4.4.2.7 a)). Odnośnie dwóch dalszych wraków o historycznym znaczeniu, należących do szwedzkiej blokady wejścia do zatoki z 1715 roku, a leżących w strefie korytarza gazociągu, podjęte zostaną podczas prac budowlanych środki, które zapobiegną ich mechanicznym uszkodzeniom. Oddziaływania na wraki w strefie wyjścia na ląd koło Lubmina mogą zostać w zależności od odległości (100 m oddalenia) wykluczone. Podczas prac budowanych (np. podczas kopania rowu) ewentualnie podczas prac kontrolnych, naprawczych czy konserwacyjnych, przy których dochodzić będzie do badań geofizycznych teoretycznie możliwe jest odkrycie innych obiektów podlegających ochronie. Podczas prac wykopowych i związanych z kładzeniem rurociągu każdorazowe miejsce budowy nie będzie mogło być wykorzystywane dla ruchu statków, rybołówstwa czy innych czynności. Z reguły dotyczy to wyłącznie miejsca (strefy bezpieczeństwa, por, rozdział B.4.4.1.2.2 a) gdzie bezpośrednio używane będą maszyny budowlane. Trasa gazociągu przecina wiele tras żeglugowych. W Zatoce Pomorskiej są to dwie głównie trasy żeglugowe północ-południe pomiędzy: Kopenhagą / Malmö / Trelleborg ew. Ystad i Świnoujściem, a także korytarz żeglugowy zachód-wschód na południe od ławicy Adlergrund w kierunku południowo-zachodnim rozwidlający się w kierunku Landtief, który zostanie przecięty dwukrotnie. Na południowy-wschód od wyspy Rugia / półwyspu Mönchgut należy odnotować dalszy równoległy przebieg w bezpośrednim sąsiedztwie do toru żeglugowego i kursu na Landtief-przylądek Nordperd. W Zatoce Greifswaldzkiej przecięty zostanie kurs na cieśninę Peenestrom na wschód, a szlak żeglugowy Neptungrund na południe od toru żeglugowego Schumachergrund. Na północny-zachód od Elsagrund tor wodny przebiega w odległości 500 m od trasy gazociągu. W pobliżu strefy wyjścia na ląd w Lubminie trasa przebiega równolegle z wejściem do portu przemysłowego „Synergiepark Lubminer Heide“. Podczas prac budowlanych dojdzie ze względu na ograniczone możliwości manewrowania kolumną statków, z pokładu których układany będzie rurociąg (łącznie ze łodziami patrolowymi i zabezpieczającymi) do utrudnień w ruchu innych statków. Z tego powodu może dojść do ograniczonych czasowo i miejscowo ingerencji w ruch statków. W związku z urządzeniami rurociągu może dojść do ograniczenia możliwości zakotwiczenia. Zarówno redy jak i wykazane zwałowiska nie będą jednak przecięte trasą gazociągu. Rybołówstwo przybrzeżne (w szczególności połowy siecią zarzucaną i za pomocą więcierza) będzie w okresie kładzenia rurociągu lokalnie i czasowo (wysoka wydajność układania) ograniczone. Także w strefie zwałowiska urobku przed wyspą Uznam wynikną lokalne i ograniczone do czasu budowy ograniczenia rybołówstwa. Szeroki na ok. 4 km obszar na sieci zarzucane, który jest wskazany w mapach przed północnym wybrzeżem Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 135 półwyspu Mönchgut pomiędzy wyżyną Höhe Thiessow i przylądkiem Nordperd, będzie stykał się z trasą rurociągu w swojej północno-zachodniej części. Pomiędzy PK 1.193,542 trasy Gazociągu Północnego (odnosząc się do nitki południowo-wschodniej) i strefą wyjścia na ląd koło Lubmina, rurociągi zostaną zakopane w osadach, tak że w związku z urządzeniami nie może być żadnych oddziaływań na rybołówstwo. Dla morskiego odcinka od PK 1.193,542 przeprowadzono obszerne badania z wykorzystaniem modeli, w celu ustalenia czy w strefie gdzie rurociąg będzie leżał na dnie morza możliwe będą oddziaływania na rybołówstwo za pomocą sieci zarzucanej. W rezultacie stwierdzono, że ze względu na swoją formę leżący na dnie morskim rurociąg nie będzie stwarzał zagrożenia dla rybołówstwa. Dowodzą tego próby w terenie i studia nad „Overtrawlability“, które zostały przeprowadzone w związku z planowaniem trasy rurociągu. Obszar uzgodniony wg § 8 Federalnej Ustawy o Górnictwie (obszar zastrzeżony dla zabezpieczenia surowców mineralnych) „Landtief” zostanie dotknięty przez trasę rurociągu w krańcowej części północno-zachodniej. Najkrótszy odstęp pomiędzy Gazociągiem Północnym a obszarem uzgodnionym jako teren do pozyskiwania surowców mineralnych, wynosi zgodnie z pozwoleniem górniczym nr II-A-f-10/91-1649 ok. 93 m. Wszelkie czynności budowlane wewnątrz obszarów stref ochronnych (200 m z obu stron gazociągu) podczas eksploatacji już po położeniu gazociągu należy uzgadniać ze spółką Nord Stream. Strefy ochronne dotykają w małym zakresie północno-zachodnich terenów obszarów objętych uzgodnieniem. Nie przewiduje się istotnych konfliktów (por. rozdział B.4.8.14 tej decyzji). Wewnątrz niemieckiej strefy kompetencji gazociąg Nord Stream nie krzyżuje się z żadnymi istniejącymi kablami morskimi czy innymi przewodami. Trasa rurociągu przetnie jednak planowane w przyszłości na północ od półwyspu Mönchgut korytarze przewodów zgodnie z planem rozwoju regionalnego (LEP) kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie, które mają posłużyć przyłączeniu farm wiatrowych typu off-shore „Ventotec Ost 2“ i „ArkonaBecken Südost“ do „Ośrodka przemysłowego, gospodarczego i energetycznego Lubminer Heide”. W dalszym przebiegu trasa Gazociągu Północnego w morskiej części korytarza wyjścia na ląd nałoży się częściowo z trasę przewodów korytarza „Ventotec Ost 2“. Na północny-wschód od PK 1.190 trasy rurociągu (odnosząc się do nitki południowowschodniej) przekroczone zostaną wojskowe obszary ćwiczeniowe i strzelnicze niemieckiej marynarki wojskowej „Zatoka Pomorska” i identyczne pod tym względem tereny ćwiczeniowe i strzelnicze niemieckich lotniczych sił powietrznych ED-D47 (obszary częściowe A, B, C). Nie przewiduje się konfliktów z interesami wojska. (por. rozdział B.4.8.17 tej decyzji). Nie przewiduje się konfliktów z lotnictwem. b) lądowy Wskutek ulądowienia nie przewiduje się żadnych oddziaływań na obecnie znane dobra kultury i inne dobra rzeczowe. Podczas prac budowanych (np. podczas prac wykopowych do utworzenia rowu ze ścianki szczelnej teoretycznie możliwe jest odkrycie innych obiektów podlegających ochronie. Prace budowlane w korytarzu wyjścia na ląd nie będą oddziaływać na sąsiadujący z nimi tor wodny prowadzący do portu przemysłowego „Synergiepark Lubminer Heide“ ani na graniczące z nim obszary komunikacyjne i przemysłowe. Zamieszkałe lub zabudowane 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 136 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich powierzchnie nie będą wykorzystywane. W strefie korytarza wyjścia na ląd graniczące z nim użytkowanie leśne zostanie zlikwidowane w celu utworzenia stacji wyjścia na ląd (odrębne postępowanie w celu uzyskania zezwolenia. B.4.4.1.9 Opis działań zmierzających do eliminacji lub złagodzenia oddziaływań na dobra kulturowe zgodnie z § 2 niemieckiej ustawy o OOŚ, łącznie ze środkami zastępczymi B.4.4.1.9.1 Działania zapobiegające i łagodzące. Następujące opisane w Pomocniczym Planie Utrzymania Krajobrazu (LBP) działania ochronne (S), zapobiegawcze i łagodzące (V/M) a także odtworzeniowe (G), (por. działania S1 do S4, M1 do M2 i G1 do G3 w planie LBP dla Gazociągu Północnego w strefie 12 Mm i strefie wyjścia na ląd, Instytut Ekologii Stosowanej (IfAÖ) grudzień 2008, dokumentacja wniosku część C.3, a także część uzupełniająca: dookreślenia część C.3, rozdział 1 i 6, Instytut Ekologii Stosowanej (IfAÖ), wrzesień 2009) służą możliwie największej redukcji ingerencji i są podstawą przedstawienia oddziaływań na środowisko zgodnie z § 11 niemieckiej ustawy o OOŚ a także na oceny tych oddziaływań na środowisko zgodnie z § 12 ustawy o OOŚ (por. rozdział B.4.4.2 tego postanowienia): • S1 / V1: Zastosowanie środków ochrony płazów i gadów, małych ssaków i insektów, • S2: Środki ochrony warunków wegetacji (np. ochrona korzeni) w strefie zagajników, • S3:Działania zapobiegające zanieczyszczeniu przez organiczne lub nieorganiczne pomocnicze środki budowlane w lądowej strefie korytarza wyjścia na ląd Odgrodzenie przedsięwzięcia i obszarów, na których odbywają się prace (miejsca budowy, odcinki prac i powierzchnie magazynowe) w taki sposób, żeby zabezpieczyć sąsiadujące z tymi miejscami wrażliwe biotopy i siedliska przed zdeptaniem, rozjeżdżaniem czy innym użytkowaniem (jednak w miarę możliwości bez tworzenia barier dla np. gadów i małych ssaków), a także kontrola ekologiczna używanych maszyn, urządzeń i pojazdów budowlanych (wykraczająca poza przepisane ramy) odnośnie wycieku olejów, smarów i innych szkodliwych substancji. • S4: Uniknięcie lub minimalizacja zdeptania lub innych czynności na obszarze pomiędzy ulądowieniem a brzegiem a także na łąkach Freesendorfer Wiesen, w szczególności siedlisk zgodnych z Dyrektywą Siedliskową (FFH-LRT) 2130* (wydmy szare), FFH-LRT 6230* (bliźniczka psia trawka), a także innych siedlisk czy wartościowych biotopów podczas prac kontrolnych (np. armatury wewnątrz urządzeń odbiorczych gazu ziemnego) czy innych czynności. • M1: Czasowa koncentracja budowy w niemieckiej strefie morskiej do północnowschodnich granic obszarów wymienionych w Dyrektywie Siedliskowej do możliwie krótkiego czasu od maja do grudnia (otwarte kładzenie rurociągu z wykorzystaniem metody s-lay): Celem czasowej optymalizacji jest ograniczenie wszelkich prac budowlanych w morskiej strefie do jednego cyklu reprodukcyjnego, ew. wegetacyjnego, tak aby ingerencja nie przeciągnęła się na dwa lub więcej lat. • M2: Ogólne środki zapobiegające lub łagodzące emisję substancji szkodliwych i hałasu: o użycie technicznych urządzeń i pojazdów zgodnie ze stanem techniki przy zachowaniu wytycznych Federalnej Ustawy o Ochronie przed Emisjami, odpowiednich rozporządzeń, w szczególności ogólnych przepisów administracyjnych dot. hałasu w miejscach budowy (AVV Baulärm), Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich • • • • • • • • • • • 137 M3: Środki łagodzące oddziaływanie na środowisko w razie koniecznych prac konserwatorskich, naprawczych czy zabezpieczających w okresie eksploatacji: Ewentualne przywrócenie abiotycznych warunków i struktur biotopu po zakończeniu prac a także użycie typowych dla tego środowiska materiałów (np. rumowiska kamieni i nasypy skalne w celu stabilizacji położenia) w przypadku zaistnienia konieczności wprowadzenia materiałów obcych. M4: Redukcja emisji światła podczas prac wykopowych w nocy poprzez zastosowanie dopasowanych urządzeń oświetleniowych (M4), M5: Użycie technik wykopowych ograniczających zmętnienie, a także instalacja urządzeń osłonnych (np. „osłony pęcherzykowe“) dla ograniczenia przemieszczania się cząsteczek w rejony o podwyższonej skłonności do zmętnienia, a także w pobliżu zwałowiska urobku, w celu utrzymania i zapewnienia koncentracji zawiesin na poziomie 50 mg/l dodatkowo do normalnego zmętnienia w oddaleniu 500 m od źródła zawiesin (możliwe krótkotrwałe stężenie 100 mg/l), M6: Zarządzanie urobkiem na zwałowisku i jego ponowne przeniesienie do wykopu: Segregacja urobku na zwałowisku Nord Stream ze względu na typ substratu / wielkość cząsteczek, minimalizacja ilości trwale składowanego na zwałowisku materiału piaszczysto-mulistego, a także ponowne przeniesienie urobku do wykopu z uwzględnieniem rodzajów substratu. M7: unikanie składowania urobku na powierzchniach gęsto pokrytych kamieniami (siedliska rafowe) na zwałowisku. M8:przenoszenie urobku z podwyższoną zawartością substancji organicznych (ok. 70.000 m3) na miejsce składowania urobku – przewidziane jest ostateczne miejsce składowania urobku na północnym krańcu Strelasundu, ok. 7,5 km na południowywschód od Stralsundu, M9: odtworzenie powierzchni pokrytych skałą i rumoszem w strefie przeciętych osadów rezydualnych na glinie zwałowej, M10 / V4: ograniczenie czasu budowy w obszarach wymienionych w Dyrektywie Siedliskowej od stycznia do końca kwietnia podczas tarła śledzi, a także podczas odpoczynku zimowego i wiosennego ptaków morskich. M11:Ograniczenie efektów wabiących ptaki i owady: W okresie przerw w budowie tylko niezbędne oświetlenie, M13: Wykorzystywanie już wcześniej obciążonych / antropogenicznie zmienionych obszarów dla urządzeń budowlanych (łącznie z powierzchniami magazynowymi), M14: Działania dla unikania konfliktów związanych z emisją hałasu: Okapturzanie kompresorów (prądnic diesla) i odgrodzenie ich urządzeniami chroniącymi przed hałasem (ściany dźwiękochłonne, częściowe zadaszenie, ekrany chroniące przed hałasem) w bliskim sąsiedztwie tymczasowych stacji kompresji i tłoczenia podczas fazy wstępnego rozruchu (odwodnienie i osuszenie rurociągu), a także użycie kafarów wibracyjnych zamiast kafarów do wbijania pali (w sytuacji wyjątkowej, kiedy konieczne będzie użycie kafarów do wbijania pali, będą one używane tylko w ciągu dnia) w celu osadzenia ścianek szczelnych w strefie wyjścia na ląd w początkowej fazie budowy w połączeniu z dodatkowymi czasowymi urządzeniami chroniącymi od hałasu (na zachód od grodzy wykonanej ze ścianki szczelnej), w celu uniknięcia przekroczenia nocnych dopuszczalnych wartości emisji 35 dB(A) w terenach zabudowanych i 50 dB(A) w rejonie portu łódek sportowych. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 138 • • • • • • • • Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich M15 / V2: Osłonięcie reflektorów budowlanych i oświetlenia stanowisk budowy w kierunku łąk Freesendorfer Wiesen i Zatoki Greifswaldzkiej. M16: Osłonięcie od innych wizualnych oddziaływań w kierunku łąk Freesendorfer Wiesen i Zatoki Greifswaldzkiej (czasowe odgrodzenie budowy), M17 / V3: Sprzątniecie placu budowy przed okresem lęgowym ptaków. M20 / CEF2: Stworzenie w pobliżu placu budowy struktur obszarów życiowych dla gadów (jaszczurka zwinka, jaszczurka żyworodna i. in.) i płazów przez wzniesienie stosu z korzeni i kamieni w pobliżu pola budowy, a także tworzenie i utrzymywanie stref wolnych od wegetacji. M21: Stworzenie specyficznych struktur siedliskowych dla fok szarych na wybranych terenach. G1: Przywrócenie rzeźby terenu w na placu budowy w strefie wyjścia na lad (z wyjątkiem strefy przejściowej pomiędzy pod- i naziemną częścią rurociągu i terenu stacji wyjścia na ląd) w oparciu o dokonane przed rozpoczęciem budowy pomiary, G2: Odtworzenie warunków glebowych (gleby piaszczyste i o nie wykształconym profilu) przede wszystkim wierzchnia warstwa gleby w strefie budowy, G3 / V6: Obsadzenie krzakami przed lub podczas oczyszczania miejsca budowy i po zakończeniu prac związanych z kładzeniem rurociągu zasadzenie odpowiednich do danego terenu zagajników, z pominięciem szerokiej na 6 m strefy dla każdego z rurociągów (odpowiednio do pierwotnej sytuacji). B.4.4.1.9.2 Działania zastępcze Odpowiednie działania rekultywacyjne zgodnie z § 15 ust. 4 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie w przypadku nieuchronnych ingerencji, które mają zapobiegać trwałym i utrzymującym się naruszeniom (por. rozdziały B.4.4.2.2 a) i b) tej decyzji). Następujące, opisane w Pomocniczym Planie utrzymania Krajobrazu (por. dokumentacja wniosku część C. 3) środki zastępcze (E) zgodnie z § 15 ust. 5 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego (por. działania E1, E2 i E3 Planu Pomocniczego dla Gazociągu Północnego w strefie 12 Mm i w strefie wyjścia na ląd, dokumentacja wniosku część C.3 a także część uzupełniająca: dookreślenia część C.3, rozdział 1 i 6) służą częściowej kompensacji nieuniknionych ingerencji w środowisko naturalne i krajobraz: • E1: Rekultywacja terenów częściowych Peenemünder Haken (56,3 ha) → Odtworzenie morskich biotopów (20 ha), a także przybrzeżnej strefy zalewowej (13,0 ha) i rozszerzenie sposobu użytkowania poprzez spasanie łąk słonych (23,3 ha). W ramach obszernych zmian północnej części wyspy Uznam przeprowadzono w latach 1930-1940 ze względów militarnych liczne budowlane działania, do których zalicza się także powierzchnie, które stanowią przedmiot środka zastępczego E1) („teren rekultywacji E1“). Cały lądowy obszar rekultywacji jest powierzchnią, której rzeźba została istotnie zmieniona antropogenicznie. W celu pozyskania materiału dla płaskich powierzchni używano piasku z bezpośrednio sąsiadującego morskiego stanowiska wydobycia na północnym końcu wyspy Uznam (tuż przed wybrzeżem). Peenemünder Haken jest tutaj mielizną o małej głębokości wody (ok. 1 m). Z miejsca wydobycia pozyskiwano piasek techniką podwodnych prac wykopowych, która Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 139 znalazła zastosowanie także w innych działaniach budowlanych. Transport przebiegał prawdopodobnie hydraulicznie przez rurociąg do poszczególnych przedsięwzięć budowlanych lub powierzchni. Wg krajowego Urzędu do Spraw Środowiska, Ochrony Przyrody i Geologii kraju związkowego Meklemburgia Pomorze Przednie (LUNG M-V) powinno się utworzyć na części terenów typowe dla wybrzeża kompleksy biotopów z piaskowymi lagunami. Zgodnie z celami programu krajobrazowego i ramowego programu planowania krajobrazu planuje się poprzez zastosowanie środków rekultywacyjnych utworzenie na tym terenie m. in. naturalnej dynamiki wybrzeża, rozwój typowych dla strefy przybrzeżnej kompleksów biotopów, a także typów środowisk płytkiej wody, plaży, strefy zmywania, wód przybrzeżnych, wydm, korzystanie ze słonych łąk. Konkretnie w ramach działań E1 na obszarach dotychczas ukształtowanych terenów użytków zielonych i usypisk mineralnych w ilości łącznej 7,9 ha (por. część uzupełniająca: dookreślenia, część C.3, Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu-LBP, tab. 93, wiersz 1-2) powinny zostać utworzone zatoki wód płytkich piaszczystych lub z wąskim przesmykiem, które miałyby połączenie z Zatoką Greifswaldzką. Płytkowodne zatoki są pod względem warunków abiotycznych tak ukształtowane, że rozwijają się w nich różne morskie biotopy z podwodnymi makrofitami, substratem żwirowym, piaskowym gruboziarnistym oraz miejscami twarde podłoże (niewielkie powierzchniowo podłoże skalne lub kamieniste przechodzące w plaże skalne lub kamieniste). Na obszarach graniczących o powierzchni łącznej ok.5,1 ha (por. część uzupełniająca: dookreślenia część C.3, LBP, tab. 93, wiersz 3-4) stosunki wysokościowe są tak ukształtowanie, że wykształcają się różne biotopy z wattowymi powierzchniami (częste zalewanie mocno eksponowanych stref), biotopy plaży i strefy zmywania. Dąży się do uzyskania od strony lądu takich warunków wysokościowych i użytkowych, które gwarantowałyby zgodnie z ich tradycyjnym użytkowaniem wegetację łąk słonych poprzez ich spasanie i koszenie. W pozostałym obszarze na wyższych areałach, ew. w obszarach zalesionych można oczekiwać użytków zielonych, które także są ekstensywnie wykorzystywane. Sukcesywne zakrzewianie powinno odbywać się w uzgodnieniu z celami rozwoju siedliskowego względnie na korzyść tradycyjnie dominujących tutaj łąk słonych. Obecnie istniejące suche, nieurodzajne gleby oraz wydmy powinny być w przyszłości przywrócone na porównywalnym obszarze, przy czym istotna jest ich naturalna dynamika. Istniejące obecnie powierzchnie komunikacyjne zostaną przynajmniej po części zlikwidowane. Lądowa część powierzchni objęta działaniem ma powierzchnię łączną 23,3 ha (por. część uzupełniająca): dookreślenia część C.3, LBP, tab. 93, wiersz 5-13). Wynikają działania kompensacyjne dla siedlisk morskich, ponieważ powierzchnie wody oraz flora i fauna rozwijająca się na przyszłych powierzchniach wodnych leży na terenie wpływów Bałtyku. Przez działania rekultywacyjne osiągnięty zostanie istotny, wielofunkcyjny wzrost walorów krajobrazowych. Zgodnie z opinią Państwowego Urzędu Środowiska i Natury (StAUN) w Ueckermünde (główny organ zajmujący się ochrona środowiska) z dnia 15.05.2009 i z 22.10.2009 działanie E1 jest z punktu widzenia ochrony środowiska odpowiednie 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 140 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich dla rekultywacji w ramach regulacji prawnej zgodnie z § 15 ustawy o ochronie środowiska landu Meklemburgia-Pomorze Przednie. Odpowiedni plan działania należy ustalić z Państwowym Urzędem Środowiska i Natury (StAUN) Ueckermünde (por. postanowienia dodatkowe A.3.6.4). W ramach działań E1 piasek, który został wykopany na północy wyspy Uznam (403.000 m3) zostanie, o ile nie został zanieczyszczony w wyniku działań militarnych przez paliwa napędowe czy metale ciężkie, ponownie przeniesiony w miejsce pierwotnego wydobycia. W ten sposób zostanie odtworzona mielizna w strefie płytkiej wody. Warstwa ziemi uprawnej (40.000 m3) musi być usunięta inaczej, np. przez wykorzystanie na roli lub przeniesienie na składowisko urobku popiołowego Peenemünde (wedle stanowiska Państwowego Urzędu ds. Środowiska i Przyrody w Ueckermünde z dnia 22.10.2009\0. Ze zgodnej z § 3 ust. 1 w powiązaniu z załącznikiem 1, nr 17 ustawy o kontroli oddziaływania na środowisko w kraju związkowym Meklemburgia Pomorze Przednie (ustawa o OOŚ kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie LUVPG M-V) i.d.F.d.B. z dnia 01.11.2006 (biuletyn regulacji dot. obrotu nieruchomościami gruntowymi landu Meklemburgia-Pomorze Przednie, s. 814), zmienionej przez art 1 ustawy z dnia 09.02.2009 (tenże biuletyn s. 238), z niezbędnej i przeprowadzonej kontroli wstępnej tego konkretnego przypadku (por. część uzupełniająca: dookreślenia część C.3, rozdział 3) wynika, że działanie to nie doprowadzi do istotnych negatywnych skutków dla środowiska. W związku z tym nie jest konieczne przeprowadzanie kontroli wpływu na środowisko naturalne środka kompensacyjnego E1. • E2: Utworzenie programu zarządzania w celu utrzymania występowania przybrzeżnych ptaków lęgowych → Optymalizacja i zarządzanie biotopami na łąkach Haffwiesen koło Leopoldshagen (495 ha). Działania te obejmują tworzenie, utrzymywanie i rozwój biotopów, co ma służyć poprawie sytuacji dla ptaków lęgowych na łącznej powierzchni 495 ha sztucznie osuszonych bagien na północy od Leopoldshagen. Zgodnie z opinią Państwowego Urzędu Środowiska i Natury (StAUN) w Ueckermünde z dnia 15.05.2009 i 22.10.2009 działania te spełniają wymogi prawne dot. ochrony środowiska. Działania rekultywacyjne odpowiadają celom zawartym w opinii programu krajobrazowego Meklemburgia-Pomorze Przednie (UM M-V 2003a) polegającym na zabezpieczeniu siedlisk ptaków wodnych poprzez działania pielęgnacyjne i redukcje drapieżnictwa (drapieżniki i dziki). Równiny estuarium Odry znajdują się w strefie krajobrazowej „Ostseeküstenland“ są powiązane obszarowo i funkcjonalnie z dotknięta przez realizację przedsięwzięcia strefą 12 Mm. Wprowadzając działania kompensacyjne przyjmuje się, że ptaki wodne są istotną częścią biotopów strefy brzegowej i morskiej, a poprzez działania rekultywacyjne nastąpi poprawa warunków bytowania typowych gatunków biotopów morskich i przybrzeżnych. Dla wielu gatunków ptaków przybrzeżnych lądowe strefy przybrzeżne stanowią niezbędną część siedlisk. Wiele gatunków ptaków przybrzeżnych jest obecnie w Niemczech a szczególnie w landzie Meklemburgia-Pomorze Przednie gatunkami zagrożonymi. (EICHSTÄDT ET AL. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 141 2003, SÜDBECK ET AL. 2007). Zasadniczo ptaki lęgnące się na ziemi są szczególnie mocno zagrożone. (LANGGEMACH & BELLEBAUM 2005). Czerwona Księga i inna literatura fachowa jako najistotniejszą przyczynę tego stanu rzeczy wymienia niszczenie obszarów podmokłych i stref przybrzeżnych poprzez grodzenie tamami, osuszanie i intensywne eksploatowanie (w szczególności rolnictwo). Wiele byłych terenów lęgowych zostało zniszczonych w drugiej połowie XX w wskutek grodzenia tamami i intensyfikacji rolnictwa. Pozostałe nadające się biotopy są mocno podzielone i wymagają intensywnych zabiegów ochronnych. Populacja ptaków lęgowych strefy brzegowej w obszarze Zatoki Greifswaldzkiej składa się głównie z ptaków wędrownych o dużym zasięgu. Dochodzi do regularnej wymiany z terenami sąsiadującymi. Z tego powodu działania polegające na optymalizacji terenów lęgowych w sąsiednich obszarach jak „Cieśnina Peenestrom und zatoka Achterwasser“ i „Peenetallandschaft“ (Wspólnotowe obszary ochrony ptaków) są odpowiednie także dla poprawy sytuacji regionalnej populacji ptaków. W regionie tym wzdłuż wybrzeża cieśniny Peenestrom i Zalewu Szczecińskiego, a także w strefie ujścia rzeki Piany znajdują się miejsca lęgowe i potencjalne miejsca lęgowe ptaków przybrzeżnych, których utrzymanie i optymalizacja wymaga sprawnego zarządzania. Rolnicze użytkowanie terenów objętych działaniami nie podlega w chwili obecnej żadnych ograniczeniom mającym służyć ochronie środowiska. Na równinach tych występują liczne zagrożone gatunki ptaków lęgowych terenów podmokłych. Występują tam m. in. kulik wielki, rycyk, krwawodziób. Stanowią one główny cel działań ochronnych. Inne gatunki także skorzystają na działaniach ochronnych. W ramach działań tworzących powstanie w miejscu nie funkcjonującego dłużej wezbranego rowu, nowy dający się regulować, który umożliwi latem spiętrzanie rowów w obszarze powierzchni Haffwiesenhof. Kolejnym działaniem tworzącym jest instalacja odpowiednich systemów w odstępach ok. 50 m zamiast istniejących już drenaży pod polami na powierzchniach Haffwiesenhof. Są to płytkie rowy melioracyjne, które umożliwiają w okresie letnim nawadnianie obszarów zielonych z wezbranych systemów rowów. Wzdłuż tych rowów powstaną na łąkach tereny podmokłe, które mają istotne znaczenie dla odżywiania piskląt ptaków siewkowych, a co za tym idzie dla ptaków lęgowych. Istotne są przy tym płaskie brzegi tych rowów. Podziemne drenaże zostaną zamknięte. Podobne działania z powodzeniem przeprowadzono w innych krajach.(EGLINGTON ET AL. 2008). Początkowo zostanie utworzonych ok. 5.000 m rowów na części obszaru o powierzchni ok. 217 ha. Następnie obejmowane będą tymi działaniami kolejne tereny. Instalacja przebiegać będzie przy pomocy odpowiedniej frezarki z możliwie najmniejszym uszkodzeniem darni. W ramach wykonawczego planu zachowania krajobrazu podano informacje o przewidywanej wysokościach spiętrzeń, o konstrukcji rowów (nachylenie skarpy, szerokość dna, głębokość, itp.) i o technice użytkowania obszarów przy wysokim stanie wody (opinia Państwowego Urzędu Środowiska i Natury (StAUN) w Ueckermünde z dnia 22.10.2009). Jako środki służące utrzymaniu stanu rzeczy o charakterze rozwojowym, przewidziane są ograniczenia użytkowania w sensie przyjaznego dla gniazdowania użytkowania łąk na łącznej powierzchni 150 ha w strefie (217 ha) objętej działaniami 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 142 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich – zgodnie z tab. 94 Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu (por. część uzupełniająca: dookreślenia część C.3) Środki te obejmują w szczególności następujące działania częściowe, których dokładniejsze obowiązywanie będzie ustalane corocznie w oparciu o występowanie chronionych gatunków. • Zakaz wałowania ew. włókowania na całej powierzchni od 01.04., na części powierzchni także przed 01.04. w razie stwierdzenia gniazd ptaków chronionych; • Przesunięcie żniw na wystarczająco dużej powierzchni, tak długo jak na danym terenie znajdują się gniazda lub młode ptaków chronionych; • Przesunięcie spasania łąk na (części) powierzchni, tak długo jak na tym terenie znajdują się gniazda gatunków chronionych, ew. ogrodzenie znanych obszarów na których znajdują się gniazda; • Ograniczenie zagęszczenia bydła utrzymywanego na pastwisku tak długo, jak na tym obszarze znajdują się młode ptaków chronionych. • Regulacja poziomu wody na powierzchni Haffwiesenhof przez rekonstrukcje rowu melioracyjnego w porozumieniu z opiekunami tego terenu. Działanie E2 obejmuje ponadto użytkowanie 8 ha powierzchni położonej na północ od rowu melioracyjnego Mörkerhorst przez Haffwiesenhof jako łąki ściółkowej, tzn. koszonej raz w roku po zakończeniu okresu lęgowego po 01.08. Jako środek służący utrzymaniu tego stanu rzeczy o charakterze rozwojowym przewidziano objęcie ochroną i działaniami ochronnymi nie tylko kluczowej strefy o powierzchni 217 ha, lecz także otaczającej ją strefy buforowej o pow. 270 ha. Poprzez te odpowiednie działania częściowe osiągnięta zostanie znacznie większa ilość piskląt zdolnych do lotu niż w dotychczasowych warunkach (wzrost przyrostu naturalnego). Późniejsze osiedlanie się dorosłych osobników na obszarach objętych działaniami kompensacyjnymi, ew. w sąsiednich strefach doprowadzi w dłuższym czasie do stabilizacji populacji w tym regionie. Na obszarze występowania ptaków siewkowych można zapobiegać utracie jaj i piskląt przez drapieżniki naziemne za pomocą ruchomych elektrycznych ogrodzeń, co doprowadzi do dalszego wzrostu populacji (BOSCHERT 2008, SCHIFFERLI ET AL. 2009). W ten sposób niektóre lęgi lub grupy lęgów będą chronione przez elektryczne ogrodzenie. (szerokość oczek 10 x 10 cm, wysokość 0,9 m lub 1,2 m). Należy zaopatrzyć się w niezbędne ku temu materiały. W okresie 20 lat użytkowania wskutek zużycia i strat mogą być konieczne uzupełnienia zaopatrzenia w odpowiednie materiały. Budową i rozbiórka zajmą się miejscowi pracownicy. Plan wykonawczy zostanie uzgodniony z Państwowym Urzędem Środowiska i Natury (StAUN) w Ueckermünde. Dotyczy to w szczególności możliwie szerokiej definicji dalszych gatunków chronionych, problematyki ochrony przed drapieżnikami dla uniknięcia zniszczeń dokonanych przez drapieżniki, a także kwestii dot. użytkowania i zarządzania (przesuniecie żniw, techniki żniw) podczas obecności i nieobecności gatunków chronionych, przy uwzględnieniu wymagań rożnych siedlisk. Wdrożenie działań E2 wymaga corocznej kontroli i oceny wykonanej przez doświadczonego ornitologa, które obejmą: • określenie zasobów gatunków chronionych; • poszukiwanie gniazd, które należy objąć ochroną; Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich • • • • 143 precyzyjne określenie i nadzorowanie ww. ograniczeń użytkowych (terenowe i czasowe); określenie wyników lęgów ptaków chronionych; Dokumentacja. E3: koncepcja rozwoju dla ziem piaszczystych i nieurodzajnych w strefie wyjścia na ląd Gazociągu Północnego → Podkreślenie znaczenia strefy brzegowej pomiędzy wejściem do portu a obszarami chronionymi (1,6 ha). W strefie wyjścia na ląd wykształciło się z pierwotnego piaszczystego zbiorowiska trawiastego wskutek następstwa biotopów coraz bardziej wzrastające zakrzaczenie i wykształcenie z gatunkami ruderalnych zbiorowisk wegetacyjnych (zwł. trzcinnik piaskowy). Długoterminowe prognozy mówią także o daleko idącym wyparciu wegetacji piaszczystych trawników ekstensywnych. Dotknięte są tym także obszary chronione wymienione w dyrektywie siedliskowej jako siedlisko nr 2130* (wydmy szare). Trwałe zabezpieczenie wegetacji piaszczystych zbiorowisk trawników ekstensywnych jest możliwe tylko przy aktywnym wpływaniu na typy biotopów. W tej strefie występują suche piaszczyste powierzchnie, które są bardziej zaawansowane w sukcesji, ew. na ich powierzchni znajdują się gleby powierzchniowe bardziej zasobne w substancje odżywcze (skutek zmian antropogenicznych lub naturalnej sukcesji). Na tych powierzchniach można zastosować środki mające na celu przywrócenie piaszczystych gleb słabo wykształconych na powierzchni, co sprzyjałoby wegetacji piaszczystych zbiorowisk trawiastych, które utrzymywane byłby z pomocą zabiegów pielęgnacyjnych. Jako odpowiedni środki dla przywrócenia piaszczystych suchych i nieurodzajnych gleb można zastosować wycinanie darni lub „ nowe ukształtowanie ” gleby o niewykształconym profilu po usunięciu gleby o dużej zawartości próchnicy, wycięciu obcych dla tych terenów zagajników, usunięciu resztek zabudowy i gruzu, a także celowe użytkowanie tych terenów, np. poprzez ekstensywne spasanie. Powierzchnią objętą działaniami kompensacyjnymi jest większość terenów, które zostały pozyskane przez spółkę WINGAS GmbH & Co. KG / E.ON Ruhrgas AG w celu budowy stacji wyjścia na ląd. Działanie kompensacyjne realizuje cel, jakim jest rozwój suchych i nieurodzajnych stanowisk po pierwsze przez działania takie jak usuniecie darni, a po wtóre służące ekstensywnemu zagospodarowaniu tych terenów. Ponadto w wyniku działań kompensacyjnych wspierany będzie rozwój typów wegetacji charakterystycznych dla brzegowej strefy wydmowej (zgodnie z celem określonym w planie krajobrazowym landu Meklemburgia-Pomorze Przednie). Dla poprawy warunków wegetacji piaszczystych zbiorowisk trawiastych przewidziano następujące działania częściowe na obszarze o łącznej powierzchni 1,5 ha: • Usuwanie, ew. wypieranie ruderalnych astrowców (typ biotopu RHK) na korzyść piaszczystych trawników ekstensywnych (TMS) i pionierskich łanów szczotlichy siwej, a także tworzenie nowych stref gleby o niewykształconym profilu poprzez usuwanie darni, ew. nowe pokrycie gleb o niewykształconym profilu piaskiem niezanieczyszczonym resztkami roślinności; 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 144 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich • • Przerzedzanie młodych zasobów topoli osiki na istniejących piaszczystych zbiorowiskach trawiastych.; Przeprowadzenie pielęgnacji (możliwie ekstensywne spasanie łąk, ew. okresowe koszenie) w celu utrzymania warunków wegetacji piaszczystych zbiorowisk trawiastych. Zwalczanie obszarów ruderalnych (stare stacje trafo, rumowiska w północnowschodniej części terenu objętego działaniami), a także utworzenie warunków gleby o niewykształconym profilu na powierzchni 0,1 ha. W celu polepszenia warunków siedliskowych przewiduje się także następujące działania uzupełniające na powierzchni łącznej 1,6 ha: • celowe wysadzanie pojedynczych krzewów ciernistych, które nadają się na siedliska gąsiorka, jarzębatki i innych gatunków ptaków – możliwie poza rejonem wegetacji piaszczystych zbiorowisk trawiastych; • wybrane działania w celu uspokojenia terenu (w szczególności zakaz wstępu dla ogółu ludzi, ogrodzenie). B.4.4.2 Ocena oddziaływań projektu na środowisko (§ 12 ustawy o OOŚ) B.4.4.2.1 Dobro chronione człowiek oraz jego zdrowie Odnosząc się do możliwych oddziaływań na funkcję mieszkalną i otoczenia mieszkalnego przywoływane są odnośne przepisy i rozporządzenia co do ochrony przed emisjami (np. Instrukcja Techniczna o utrzymywaniu czystości powietrza-TA Luft, Instrukcja Techniczna dot. poziomu hałasu-TA Lärm, ogólne przepisy administracyjne dot. hałasu w miejscach budowy-AVV Baulärm) jako podstawa do oceny (cele ochrony jakości środowiska naturalnego). Jako podstawę dla miejscowości uzdrowiskowych: Thiessow i Lubmin przyjmuje się wartości emisji dźwięków 50 dB(A) w ciągu dnia i 35 dB(A) w nocy dla obszarów wyłącznie zamieszkanych zgodnie z Instrukcją Techniczną dot. poziomie hałasu. Warunkiem jest, że w ramach projektu używane będą wyłącznie urządzenia o obniżonym poziomie emisji, które odpowiadają stanowi techniki (działanie M2 wg Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu LBP), które są dopuszczone do użytku w Niemczech, oraz że przestrzegane będą założenia 32 federalnego rozporządzenia o ochronie przed emisjami BimSchV. Odnośnie funkcji jako miejsce odpoczynku ma zastosowanie § 2 ust. 2 zzn. 13 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie LNatG M-V jako cel ochrony środowiska naturalnego, według której natura w swojej różnorodności, oryginalności i pięknie musi być chroniona ludziom jako naturalne i połączone z krajobrazem miejsce życia i wypoczynku. W szczególności należy zabezpieczyć ekologiczne znajdujące się w pobliżu miejsca wypoczynku, wypoczynku wakacyjnego i inne formy spędzania czasu wolnego. Jako fachową wartość orientacyjną dla spokojnego odpoczynku na łonie natury przywołuje się wartość emisji dźwięku 50 dB(A). Dla portów łodzi sportowych (marina Lubmin) przyjmuje się z powodu bezpośredniego sąsiedztwa „Strefy Przemysłowej i Gospodarczej Lubminer Heide” oraz portu przemysłowego „Synergiepark Lubminer Heide“ jako podstawę wartość emisji dźwięku na poziomie 65 dB(A) w dzień i 50 dB(A) w nocy dla obszarów przemysłowych zgodnie z Instrukcją Techniczną dot. poziomu hałasu. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 145 a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) Możliwe tymczasowo w miejscowości Thiessow przekroczenie wartości 35 dB(A) jako nocnego wskaźnika emisji zgodnie z Instrukcją Techniczną dot. poziomu hałasu dla obszarów uzdrowiskowych i terenów wyłącznie mieszkalnych o mniej niż 5 dB(A), jest uważane za dopuszczalne według założeń ogólnych przepisów administracyjnych dot. hałasu w miejscach budowy (AVV Baulärm), ponieważ używane maszyny odpowiadają stanowi techniki zmniejszającej poziom hałasu (por. ekspertyza dźwiękowo-techniczna, PATZOLD 2008, dokumentacja wniosku część B.2.2, rozdział 9). Przejściowe spowodowane hałasem naruszenie funkcji strefy wybrzeża półwyspu Mönchgut na południowymwschodzie wyspy Rugia (obszar ważny ze względów rekreacyjnych) nie jest istotne ze względu na jego krótki okres trwania. Na leżących w pobliżu obszarach mieszkalnych i rekreacyjnych, przewidywane są niewielkie emisje substancji szkodliwych wywołane urządzeniami i pojazdami budowlanymi. Wypoczynek na łonie natury mogą zakłócać prace budowlane (polegające na pogłębianiu i układaniu) oraz procesy transportowe (podwyższony ruch wodny: dostarczanie materiału, ruch barek układających do składowiska urobku Gazociągu Północnego), które będą widoczne z półwyspu Mönchgut lub z plaży w Lubminie. Lecz z powodu czasowych ograniczeń jak i również z powodu oddalenia miejsca robót od popularnych obszarów wypoczynkowych, oddziaływanie to jest nieznaczne, ponieważ prace będą odbywać się w pobliżu brzegu tylko częściowo i w krótkim czasie. Rzekome naruszenie spowodowane bodźcami świetlnymi / oślepieniem nie ma miejsca przy zastosowaniu uzgodnionych wcześniej urządzeń oświetlających (działanie M4 wg Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu). Wskutek wzbijania się osadów przez pogłębianie w pobliżu plaży przylądka Südperd (półwysep Mönchgut), która jest położna w najmniejszym oddaleniu od korytarza gdzie prowadzone są prace, przy wyjątkowo silnych wiatrach (ok. 10m/s, z kierunków wschodniego, południowego i południowo-wschodniego) możliwe jest podwyższone występowanie grup cząsteczek w wodzie. Stan ten jednak będzie krótkotrwały lub ewentualnie zastosowane zostaną urządzenia osłaniające [por. rozdział B.4.4.2.4 a) tej decyzji]. Odpowiednio do tego, uwzględniając natężenie, trwanie i skalę ingerencji, oddalenie albo osłonę wrażliwych obszarów jak i również działania wymienione w rozdziale B.4.4.1.9.1 mające na celu uniknięcie i zmniejszenie (działanie M4 wg Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu), nie zostaną wywołane żadne szkodliwe skutki wobec zdrowia i dobrego samopoczucia człowieka. Projekt nie zagraża celom ochrony jakości środowiska naturalnego dla dobra chronionego, jakim jest człowiek oraz jego zdrowie. b) lądowy Można uniknąć przekroczenia wartości 35 dB(A) jako nocnego wskaźnika emisji zgodnie z Instrukcją Techniczną dot. poziomu hałasu dla obszarów uzdrowiskowych i terenów wyłącznie mieszkalnych na wschodnich krańcach Lubmina i w Spandowerhagen o więcej niż dopuszczalne według założeń ogólnych przepisów administracyjnych dot. hałasu w miejscach budowy (AVV Baulärm) 5 dB(A). Jest to możliwe poprzez zastosowanie działań mających na celu zmniejszenie hałasu (por. postanowienia dodatkowe A.3.2.6). Jako działania łagodzące w ramach działania rozruchowego w stacji wyjścia na ląd przewiduje się zastosowanie okapturzenia w użytych kompresorach / prądnicach dieslowych w połączeniu urządzeniami chroniącymi przed hałasem, jak np.: izolacja akustyczna, 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 146 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich częściowe zadaszenie i maski chroniące przed dźwiękami w pobliżu stacji kompresorów i pomp (działanie M14). Sprawi to, że wskaźnik wywołany przez instalację w konkretnym miejscu emisji będzie poniżej rzekomego wskaźnika emisji o 6 dB(A)-wartość planowana i dlatego z obszaru instalacji nie będzie emitowany istotny poziom hałasu (w znaczeniu nr 3.2.1 Instrukcji Technicznej dot. poziomu hałasu- TA Lärm). Będzie tak mimo istniejącego już przed rozpoczęciem projektu obciążenia w postaci „Strefy Przemysłowej i Gospodarczej Lubminer Heide”. Poza tym przy pracach związanych z wbijaniem ścianek uszczelniających w strefie wyjścia na ląd należy używać kafara wibracyjnego zamiast kafara do wbijania pali, aby także w fazie początkowej budowy nie przekroczyć wartości emisji z Instrukcji Technicznej dot. poziomu hałasu- TA Lärm w obszarach zabudowanych o więcej niż ww. 5 dB(A) (działanie M14). Przy wcielaniu działań w celu zmniejszenia hałasu w połączeniu z dodatkowymi czasowymi instalacjami do ochrony przed hałasem, na zachód od planowanej grodzy (prace związane z wbijaniem w początkowej fazie budowy) można także wykluczyć przekroczenie wskaźnika emisji 50 dB(A) nocą dla terenów przemysłowych zgodnie z Instrukcją Techniczną dot. poziomu hałasu- TA Lärm o więcej niż 5 dB(A) w obszarze bezpośrednio sąsiadującym z portem łodzi sportowych. Pozostałe krótkotrwałe naruszenia spowodowane hałasem budowlanym na wschód od Lubmina, także w odniesieniu do użytkowania rekreacyjnego nie są znaczne z powodu krótkiego okresu ich trwania. Na leżących w pobliżu obszarach mieszkalnych i rekreacyjnych, przewidywane są niewielkie emisje substancji szkodliwych wywołane urządzeniami i pojazdami budowlanymi. Poprzez użycie dopasowanych urządzeń oświetlających nie dojdzie do znacznego wizualnego naruszenia wywołanego działaniami budowlanymi (działania M4). Odpowiednio do tego, uwzględniając natężenie, trwanie i skalę ingerencji, oddalenie albo osłonę wrażliwych obszarów jak i również działania zapobiegawcze i łągodzące wymienione w rozdziale B.4.4.1.9.1 tej decyzji (działanie M4 wg Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu), nie zostaną wywołane żadne szkodliwe skutki na zdrowie i dobre samopoczucie człowieka. Projekt nie zagraża celom ochrony jakości środowiska naturalnego dla dobra chronionego, jakim jest człowiek oraz jego zdrowie. B.4.4.2.2 Dobro chronione: zwierzęta, rośliny i biologiczna różnorodność Cele ochrony jakości środowiska dla dobra chronionego: zwierzęta, rośliny i biologiczna różnorodność wynikają w zasadzie z federalnej ustawy o ochronie przyrody (BnatSchG) jak również z ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie (LNatG M-V). Federalna ustawa o ochronie przyrody mówi w § 1 („Cele ochrony przyrody i ochrony krajobrazu”) m.in., że naturę i krajobraz należy tak chronić, dbać o nie, rozwijać i o ile to niezbędne przywracać, że zapewnione będzie na czas nieokreślony istnienie świata roślin i zwierząt łącznie z ich siedliskami. W federalnej ustawie o ochronie przyrody zapisano w § 2 m.in. następujące zasady: • Aby zapewnić sprawność i wydolność gospodarki przyrody należy zachować i rozwijać biologiczną różnorodność. Obejmuje ona różnorodność siedlisk i zbiorowisk przyrodniczych, gatunków jak i również genetyczną różnorodność wewnątrz gatunków (§ 2 ust. 1 zzn. 8 federalnej ustawy o ochronie przyrody). • Należy chronić dziko żyjące zwierzęta i rośliny oraz ich siedliska w ich naturalnej i historycznej różnorodności gatunków jako część gospodarki przyrody. Należy Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 147 chronić, pielęgnować, rozwijać i przywracać ich biotopy i ich inne warunki życiowe (§ 2 ust. 1 zzn. 9 federalnej ustawy o ochronie przyrody). W ustawie o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie są zawarte dalsze normy federalnej ustawie o ochronie przyrody). zgodnie z § 2 ust. 2 pkt. 9 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie należy zapewnić, aby siedliska dziko żyjących zwierząt i roślin umożliwiły wedle położenia, wielkości i struktury zachowanie gatunków, rozprzestrzenianie się osobników jednego gatunku jak i również wymianę pomiędzy populacjami pojedynczych gatunków z różnych siedlisk i w ten sposób zapewniły międzygatunkową różnorodność. W celu tego należy stworzyć siedliska i o ile to konieczne, wskazać tereny chronione albo składniki krajobrazu, które tworzą w połączeniu z innymi istotnymi dla ochrony przyrody i pielęgnacji krajobrazu powierzchniami zależne od siebie systemy (systemy połączonych biotopów). Należy chronić ponadgraniczne biotopy o ile to możliwe w uzgodnieniu z sąsiednimi krajami lub państwami. Zachowanie istniejących już biotopów i tworzenie systemu połączonych biotopów ma pierwszeństwo przed tworzeniem nowych biotopów. Przy znacznych i utrzymujących się naruszeniach natury i krajobrazu należy zastosować reguły kontroli ingerencji zgodnie z § 15 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie (na podstawie § 19 federalnej ustawy o ochronie przyrody) (por. rozdział B.4.8.4). Ingerencje w naturę i krajobraz, których nie da się uniknąć, mają pierwszeństwo przy łagodzeniu ich skutków (działania kompensacyjne) albo ingerencje, które nie dają się załagodzić, ale mają pierwszeństwo przed interesem ochrony krajobrazu i ochrony przyrody, w przeciwnym muszą zostać zrekompensowane (działania zastępcze). Zgodnie z § 20 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie niedopuszczalne są ingerencje w ustawowo chronione biotopy wyjątek może stanowić § 20 ust. 3 tejże ustawy i to tylko wtedy, kiedy ingerencja daje się zrekompensować albo kiedy głównym powodem jest dobro wspólne (por. B.4.8.4). Ponadto należy przestrzegać założeń programu Natura 2000 (§ 34 federalnej ustawy o ochronie przyrody, § 18 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego MeklemburgiaPomorze Przednie, art. 4 ust. 4 pkt. 1 VRL) jak również prawnych wytycznych dot. ochrony gatunków (§§ 42 nn. federalnej ustawy o ochronie przyrody) jako celów ochrony jakości środowiska (por. rozdziały B.4.8.5, B.4.8.6, B.4.5, B.4.6 tej decyzji). a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) Typy biotopu Z uwagi na natężenie, okres trwania i skalę oddziaływań, oddziaływania projektu na morskie typy biotopu należy ocenić jako znaczne wymienione w rozdziale B.4.4.1.3.2 a), uwzględniając także wymienione w rozdziale B.4.4.1.9.1 działania zapobiegawcze i łagodzące (M2, M3, M5, M6, M7, M8, M9). Projekt stanowi ingerencję w środowisko naturalne i w krajobraz w znaczeniu § 14 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie (na podstawie § 18 federalnej ustawy o ochronie przyrody), który musi zostać zrekompensowany zgodnie z regułami kontroli ingerencji wg § 15 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie (na podstawie § 18 federalnej ustawy o ochronie przyrody). Podsumowując ingerencja w niemieckiej strefie 12 Mm przedstawia się w następujący sposób: • 6,0 ha: trwałe obciążenie morskich typów biotopu o wysokim znaczeniu poprzez położenie rury na dnie morza, ew. dodać należy lokalne nasypy skalne celem 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 148 • • • • • • • Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich stabilizacji (północny-wschód od PK 1.193,542 trasy Gazociągu Północnego), z tego 0,08 ha to biotopy wg § 20; 92,6 ha: naruszenie morskich typów biotopu o wysokim znaczeniu przez krótkotrwałe ruchy wody / wzbijanie osadów / zmętnienie wody / resedymentację podczas procesów układania jak i również przez trwałą zmianę warunków nurtu i stosunków osadowych w szerokiej na 10 m po obu stronach strefie wzdłuż położonego na dnie morskim gazociągu (północny-wschód od PK 1.193,542 trasy Gazociągu Północnego), z tego 1,45 ha to biotopy wg § 20; 79,9 ha: krótkotrwałe obciążenie morskich typów biotopu o wysokim znaczeniu przez kanał gazociągu (obszar planowany do ponownego wypełnienia, włączając w to obszar przynajmniej na 1,55 m głęboko zakopanych przewodów gazowych), z tego 55,24 ha to biotopy wg § 20; 269,5 ha: krótkotrwałe naruszenie morskich typów biotopu o wysokim znaczeniu poprzez ruchy wody / wzbijanie osadów / zmętnienie wody / podczas procesów pogłębiania i układania w strefie szerokiej na 50 m po obu stronach wzdłuż kanału gazociągu, z tego 179,89 ha to biotopy wg § 20; 134,4 ha: krótkotrwałe naruszenie morskich typów biotopu o wysokim znaczeniu poprzez resedymentację wzbitych cząstek podczas prac polegających na pogłębianiu i układaniu w strefie szerokiej po obu stronach na 25 m wzdłuż kanału gazociągu, z tego 89,46 ha to biotopy wg § 20; ok. 112 ha: krótkotrwałe obciążenie (zasypanie, podniesienie dna morskiego) przez składowanie urobku (piasek) na składowisku Gazociągu Północnego, który to urobek odpowiada tamtejszym warunkom substratowym, nienaruszone biotopy § 20; ok. 88 ha: częściowe długotrwałe obciążenie (nakładanie obcych osadów, podniesienie dna morskiego) poprzez odłożenie urobku i proporcjonalne pozostawienie osadów rezydualnych (glina zwałowa / glina lodowcowa), które nie odpowiadają miejscowym warunkom substratu; nienaruszone biotopy § 20; ok. 98 ha: duża strefa z przejściowym naruszeniem poprzez zmętnienie wody (wskutek procesów zatopienia w morzu) wewnątrz szerokiej na 50 m strefy dookoła zwałowiska; nienaruszone biotopy § 20;. Makrofity Makrofity (podwodne rośliny nasienne i algi) są dotknięte w strefie wyjścia na ląd przed Lubminem (na wschód od mola portowego), gdzie są oddalone w fazie budowy na odcinek ok. 550 m w strefie rowu wykonanego ze ścianki szczelnej od strony morza, ale też w obszarze progu zatoki (skromne zasoby trawy morskiej) i także na graniczących od północnego-wschodu powierzchniach osadów rezydualnych (krasnorosty). Zakłada się naturalną regenerację poprzez ponowne zasiedlenie na takim samym substracie (w porównaniu ze stanem wyjściowym). Ma się tak stać w okresie od 2 do 3 lat po zakończeniu wypełniania kanału materiałem identycznym co do składu podłoża (działanie M6 Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu) i po rekultywacji uszkodzonych obszarów w obszarze progu zatoki, które są pokryte skałą i rumoszem (działanie M9 Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu) lub po wypełnieniu kanału wykonanego ze ścianki szczelnej od strony morza za pomocą urobku składowanego tymczasowo w strefie wyjścia na ląd. Powstają w ten sposób znaczne oddziaływania (krótki do średniego okres trwania), które jednak nie są długotrwałe. Zmętnienia wody, które dotkną makrofity w sposób istotny, wystąpią tylko bezpośrednio podczas prac budowlanych w obszarze kanału gazociągu i ustąpią bardzo szybko po Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 149 zakończeniu tych prac (w ciągu jednej do kilku godzin). Skutki osadzania się drobnego materiału (zacienienie, częściowe przykrycie) płynnie usuwa naturalna dynamika wody (nurt, ruch morza), tak że nie ma miejsca długotrwałe naruszenie wydajności fotosyntezy. Ponadto makrofity w Zatoce Greifswaldzkiej są przyzwyczajone do tego rodzaju warunków (por. dokumentacja wniosku część C.1.1, rozdział 8.8.3.2.9). Z powodu osłonięcia zawieszonego materiału drobnego przez ścianki szczelne wzdłuż wykopu pod rurociąg (kanał ze ścianek uszczelniających) w strefie wody płytkiej jak i również poprzez planowane zastosowanie „osłon pęcherzykowych” celem ograniczenia obszarów mętnienia w głębszych obszarach (działania M5 Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu, dokumentacja wniosku część C.3) należy założyć, że nie dojdzie do miarodajnych oddziaływań na fitobentos spowodowanych wzbijaniem osadów, zmętnieniami i ponownym odkładaniem drobnych osadów. Makrozoobentos Najsilniejsze spowodowane projektem oddziaływania na bentoniczne zbiorowiska powstaną w czasie budowy w trakcie powstawania kanału gazociągu pomiędzy stacją wyjścia na ląd i PK 1.193,542 trasy Nord Stream, jak i również poprzez tymczasowe składowanie urobku na zwałowisku Gazociągu Północnego, przy czym bentos będzie usuwany lub zasypany. Te oddziaływania są istotne w krótkim bądź średnio-długim okresie, ale są nie długotrwałe. Zakłada się w okresie od 2 do 3 lat prawie całkowite (odpowiednie do stanu wyjściowego) ponowne zasiedlenie (rekultywacja struktury zbiorowisk) powierzchni dotkniętych w strefie ponownie wypełnionego wykopu pod rurociąg lub w sporym stopniu opróżnionego zwałowiska (ponowne wypełnienie kanału odpowiednim substratem i daleko idące odtworzenie pierwotnej powierzchni dna morskiego (por. rozdziały B.4.4.1.4.2 a) / B.4.4.2.3 a) tej decyzji, jak i również działania M6 i M9 Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu). Miejscowe naruszenie struktury wieku długo żyjących gatunków skorupiaków w strefie ingerencji (przede wszystkim małgiew piaskołaz, omułki, rogowiec bałtycki, u których na ponownie zasiedlanych powierzchniach najpierw zaczyna brakować starych osobników), nie jest istotne w obliczu regionalnie dużej dominacji biomasy takich skorupiaków (80 do 90%) i nie ma widocznego wpływu na strukturę i funkcje bentonicznych zbiorowisk Zatoki Greifswaldzkiej i Zatoki Pomorskiej. Powierzchnie o gęstszym kamiennym pokryciu (obszary pokryte skałą i rumoszem / siedliska rafowe) są wyłączone od składowania materiału jako szczególne struktury siedliskowe (działanie M7) lub przywracane po jego ponownym wypełnieniu w strefie przecinającej kanał gazociągu (działanie M9). Podobnie jak w przypadku zbiorowisk podłoża miękkiego, także regeneracja epibentonicznych (żyjących na substracie) młodych egzemplarzy zostanie w dużej mierze zakończona na odtworzonym podłożu twardym po okresie od 2 do 3 lat. Występujące podczas budowy, w połączeniu z turbulencjami / ruchami wody oddziaływania na warunki nurtu i dynamikę osadów, jak i również zmniejszone poprzez specjalne działania (urządzenia ochronne, działanie M5, por. rozdział B.4.4.2.4 tej decyzji) zmętnienia wody spowodowane wzbijaniem się osadów w pobliżu miejsc pracy (pogłębianie i układanie), są zbyt krótkotrwałe i występują na zbyt małym obszarze, aby mogły długotrwale oraz istotnie zaszkodzić bentonicznym biocenozom w systemie z natury dynamicznym, do którego przyzwyczajone są organizmy (np. wskutek bezpośrednich mechanicznych wpływów albo w formie pomniejszonych możliwości wzrostu i filtracji). W podobny sposób odnosi się to od wpływów na bentoniczne siedlisko przyrodnicze, które są spowodowane przez kotwice, 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 150 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich słupy kotwiczne, liny kotwiczne przeciągane po dnie morskim (ponad podłożem płaskim) oraz przez napęd statków układających. W obszarach wykopu pod rurociągu, z którego wybrane zostaną: glina zwałowa / glina lodowcowa lub (drobno)ziarniste osady z dużą zawartością mułu i szlamu, które nie będą nadawały się do ponownego wypełnienia nimi kanału gazociągu (potencjał resuspensji / erozji), wykopany urobek zamieniony zostanie przy zasypywaniu przez grubszy materiał (piasek, ew. żwir) (np. w obszarze progu zatoki lub pomiędzy progiem zatoki a „Schumachergrund” (por. rozdziały B.4.4.1.4.2 a) / B.4.4.2.3 a) tej decyzji). Ten typowy dla naturalnych przestrzeni materiał nie powoduje jednak trwałych zmian bentonicznych struktur siedliskowych, lecz oferuje nawet lepsze warunki życiowe dla biocenoz bentonicznych niż te zabrane (bogate w drobne cząsteczki). Tereny te zostaną w krótkim lub średnio-długim czasie (2 do 3 lat) ponownie zasiedlone przez gatunki bentosu charakterystyczne dla popularnych w tym regionie zbiorowisk podłoża piaszczystego.. Biorąc to pod uwagę projekt nie będzie miał istotnych negatywnych oddźwięków. Poza tym w wymienionych obszarach trzeba liczyć się przynajmniej częściowo z przedryfowaniem materiału (materiał z wysoką zawartością drobnych cząsteczek) z otaczających powierzchni na powierzchnie ponad wypełnionymi ponownie odcinkami kanału gazociągu, co z kolei prowadzi do zrównania warunków wyjściowych na dnie morskim. Urobek składający się z gliny zwałowej / gliny lodowcowej pozostanie na dłużej w oddzielnym miejscu jako osady obce na zwałowisku, gdzie spowoduje on miejscową zmianę struktury siedliska (topografia dna morskiego i właściwość substratu powierzchniowego). Należy możliwie ograniczyć ilość urobku składającego się z takiego materiału, który musi być pozostawiony na dłużej na zwałowisku (działanie M6). Także ten obszar nasypu (<1,5 m wysokości) zostanie w krótkim lub średnio-długim okresie (2 do 3 lat) ponownie zasiedlony przez gatunki bentoniczne. Struktura zasiedlenia i stosunki dominacji przesuną się jednak na korzyść gatunków, które dostosowane są do mulastego osadu / margli. Nie prowadzi do jednak do wartej wzmianki zmiany składu bentonicznych biocenoz w całym obszarze zdominowanym przez zbiorowiska gleb piaszczystych, w którym na małym obszarze odkłada się glina zwałowa. Nie da się jednak przy układaniu gazociągu na dnie morza pomiędzy PK 1.193,542 trasy Gazociągu Północnego a granicą strefy 12 Mm uniknąć albo zmniejszyć zmiany topografii dna morskiego i właściwości substratu powierzchniowego, które są spowodowane instalacją Ew. dojdą do tego jeszcze lokalne nasypy skalne celem stabilizacji. Poprzez układanie gazociągu metodą s-lay nastąpi trwała zmiana bentonicznego siedliska w bezpośrednim obszarze składania (wniesienie sztucznego substratu twardego). To skutkuje zasiedleniem na wolno odsłoniętych przewodach gazowych bentonicznego siedliska twardego substratu (efekt rafowy), które to siedlisko zastąpi osiadłe tam siedlisko gleb miękkich. Podobne siedliska substratu twardego można jednakże napotkać też naturalnie na miejscowo odłożonych osadach rezydualnych z okamienieniem (por. dokumentacja wniosku część C.1.2, rozdział 22, karta 7 – „Osady, karta: Trasa 3 Gazociągu Północnego“). Dlatego ta technogenna zmiana nie prowadzi do typowej dla naturalnych obszarów zmiany struktury miejscowego zbiorowiska. Spowodowana instalacją zmiana topografii dna morskiego na odcinku układania metodą odkrytą i idące za tym w parze trwałe modyfikacje warunków nurtu i stosunków osadowych, są ograniczone co do bezpośredniego obszaru położonego gazociągu i nie stanowią z zasady pogorszenia warunków życiowych dla bentonicznych zbiorowisk organizmów. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 151 Ryby i kręgouste Miejscowa trwała zmiana siedliska (wniesiony substrat twardy) spowodowana gazociągiem ułożonym na dnie morza, ew. w połączeniu z lokalnymi nasypami skalnymi celem stabilizacji, nie wywiera negatywnych skutków na ichtiofaunę. Dzieje się tak ponieważ z powodu oczekiwanego zasiedlenia przez bogatą epifaunę, powstanie nowe siedlisko żerowe, które (pod względem podaży pożywienia) w przybliżeniu porównywalne będzie z naturalnymi siedliskami rafowymi (osady rezydualne z okamienieniem) znajdującymi się w otoczeniu przedsięwzięcia. Zakłócenia spowodowane ruchem statków i pogłębiarek, światłem, rzucaniem cienia, turbulencjami jak i również poziomem hałasu i spowodowane tym reakcje ryb (ucieczka) wystąpią tylko krótkotrwale i będą w zasadzie ograniczone do bezpośredniego sąsiedztwa konkretnego miejsca budowy / prac budowlanych. W strefie wyjścia gazociągu na ląd mocniejsze zakłócenia spowodowane układaniem ścianek szczelnych zostaną zmniejszone poprzez zastosowanie kafara wibracyjnego zamiast kafara do wbijania pni (część działania M14 Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu), co zminimalizuje także ryzyko zranienia pęcherzy pławnych ryb. Krótkotrwałe reakcje polegające na ucieczce należą do normalnego repertuaru zachowań zwierząt (np. ucieczka przed wrogiem), istnieje zaś wiele miejsc, gdzie mogą one się udać. Z tego powodu ichtiofauna nie zostanie mocno poszkodowana wskutek bodźców powstałych na obszarze budowy. Z powodu aktywnego zachowania unikającego ryb, nieistotne jest niebezpieczeństwo strat osobników ichtiofauny wskutek prac polegających na pogłębianiu i składowaniu. Ryby będą krótkotrwale unikać konkretnych obszarów, tak samo jak tych w których występują zakłócenia spowodowane zarzucaniem i podnoszeniem kotwic statków lub wyrzucaniem słupa kotwicznego, przeciąganiem po dnie morza lin kotwicznych oraz ruchem statków. Zmętnienia wody w czasie budowy wystąpią tylko na małym obszarze i bezpośrednio podczas prac budowlanych. Wolno pływające, pelagiczne gatunki ryb pozostawią areały o wysokiej zawartości osadu w wodzie, aktywnie unikając w ten sposób ewentualnego uszkodzenia swojego aparatu skrzelowego. Żyjące przy dnie ryby flądrokształtne są odporne na zmętnienia wody. Zmętnienia ustąpią szybko po zakończeniu prac budowlanych (w ciągu jednej do kilku godzin) i poza tym (w razie konieczności) będą ograniczane w swym rozprzestrzenieniu się przez zastosowanie urządzeń ochronnych (działania M5, Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu), tak że nie oczekuje się żadnych istotnych oddziaływań na ichtiofaunę spowodowanych zmętnieniem. Aby uniknąć naruszeń w procesie tarła śledzia, dla którego Zatoka Greifswaldzka jest bardzo istotnym terenem reprodukcji, w głównym okresie tarła wiosną (styczeń do kwietnia) nie będzie się przeprowadzać prac od strony morza (regulacja dot. czasu budowy, działania M1 Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu). Z tego powodu unika się także w głównym okresie tarła powodowania zakłóceń przez wbijanie ścianek szczelnych w strefie wyjścia na ląd, jak i również powodowania zmętnień wywołanych przez ponowne osadzanie się unoszących się cząsteczek, które mogą wywierać poważne skutki na tarło śledzia. Z powodu podjęcia ww. działań zakłócenia te nie są istotne. Ptaki Zakłócenia spowodowane bodźcami optycznymi i akustycznymi dotyczą zawsze tylko niewielkich obszarów terenów odpoczynku właściwych dla konkretnych gatunków wewnątrz strefy 12 Mm. Zakłócenia spowodowane działaniami budowlanymi w strefie kanału gazociągu (który będzie wybagrowany i ponownie wypełniony) na południowy-zachód (w 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 152 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich kierunku lądu) od PK 1.193,542 trasy Gazociągu Północnego, są mocniejsze i nie przekraczają (w kierunku północno-wschodnim - w kierunku morza) poziomu zakłóceń powodowanego normalną żeglugą. Powodem są postępy w procesie układania (wydajność układania od ok. 12,5 km dziennie) oraz sposób układania (położenie na dnie morza). Znaczące zgrupowania nurów, markaczek i uhli znajdują się poza tym w Wyłącznej Strefie Ekonomicznej, tzn. poza niemiecką strefą 12 Mm. Znaczne skupiska odpoczywającego perkoza rogatego, perkoza dwuczubego i perkoza rdzawoszyjego znajdują się poza obszarem oddziaływania trasy Gazociągu Północnego. Natomiast obszary wód płytkich Zatoki Greifswaldzkiej mają całoroczne istotne znaczenie. Wiosną z terenów Zatoki Greifswaldzkiej, także w obszarze przebiegu trasy Gazociągu Północnego korzystają w dużej liczbie lodówki. Zakłócenia powstałe podczas wbijania ścianek szczelnych w strefie wyjścia na ląd, dodatkowej żeglugi jak i również podczas prac budowlanych polegających na wykopywaniu i ponownym wypełnianiu kanału gazociągu, wystąpią stosunkowo chwilowo. Zostaną one zminimalizowane także poprzez zastosowanie regulacji dot. czasu budowy dla obszaru określonego w Dyrektywie Ptasiej: „Zatoka Greifswaldzka i południowy Stralsund” (działanie M10 / V4 Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu) w okresie wiosennego i zimowego odpoczynku ptaków morskich (od stycznia do końca kwietnia). Ogólne działania pozwalające uniknąć zakłóceń to: zastosowanie urządzeń technicznych i pojazdów odpowiadających stanowi techniki zmniejszania hałasu jak i również zmniejszenie emisji światła podczas prac nocnych (działanie M2 i M4 Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu). Mewy małe i rybitwy czarne porzucają wiosną zatokę i występują w dużym zagęszczeniu tylko podczas powrotu do miejsc lęgowych. To sprawia, że oczekuje się tylko niewielkich zakłóceń w stosunku do tych ptaków. Odnośnie ogorzałek będzie mieć zastosowanie regulacja dot. czasu budowy (działanie M10 / V4), Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu), ponieważ prace budowlane są wykluczone podczas głównej pory lęgowej. Swoje główne zimowiska szlachary mają w Zatoce Greifswaldzkiej. Jako gatunek mięsożerny reagują jednak elastycznie na nowe obszary polowań, tak więc możliwe będzie ich bezproblemowe przeniesienie się. Poza tym zastosowanie ma tutaj regulacja dot. czasu budowy (działanie M10 / V4 Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu) Nie zakłada się znacznych naruszeń biorąc pod uwagę mały obszar dotkniętej powierzchni (<10% obszaru odpoczynku Zatoki Greifswaldzkiej / progu zatoki / wyspy Uznam) i krótki okres trwania zakłóceń (2 miesiące). Wychodząc od przedstawionych założeń, można powiedzieć, że ptaki morskie w obszarze trasy gazociągu nie ucierpią mocno z powodu zakłóceń wywołanych bodźcami powstałymi na terenie budowy.. Także w obszarze składowiska urobku ptaki morskie nie zaznają znacznego uszczerbku. Nie istnieją długotrwałe zakłócenia w odniesieniu do ssaków morskich. Przejściowa utrata potencjalnej powierzchni żerowiska dla 100 do 200 lodówek w okresie dwóch lat nie jest oceniana jako znaczna z tego względu, że całość populacji zmniejszyła się i tak o ok. jedną trzecią w porównaniu ze stanem sprzed 15 lat. Istnieje więc możliwość uniknięcia zakłóceń poprzez przeniesienie się ssaków na teren Zatoki Pomorskiej. Lokalnie występujące w obszarach dotkniętych zmętnienia utrudnią krótkotrwale poszukiwanie pożywienia przez kormorany. Także odżywiające się rybami rybitwy rzeczne raczej będą unikać obszarów zmętnień, podczas gdy przyciągnie to mewy. Oddziaływania Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 153 w postaci naruszeń poszukiwania pożywienia są ogólnie biorąc krótkotrwałe i ograniczone obszarowo. Dlatego nie są kwalifikowane jako istotne. Miejscowa i tymczasowa strata w liczbie organizmów bentonicznych, które stanowią podstawę pożywienia dla ptaków wodnych (małże, rośliny wodne i inne organizmy bentoniczne), nie będzie mieć wymiernego wpływu na zachowania odpoczynkowe i żywieniowe, z tego względu, że udział powierzchni dotkniętych w całości dostępnych obszarów żerowisk jest nie istotny. Ssaki morskie Prawdopodobnie zwierzęta będą unikać na małych powierzchniach zakłóceń spowodowanych hałasem i dostosują swoje zachowanie do oddziaływań związanych z budową. W najgorszym wypadku należy liczyć się z unikaniem przez zwierzęta dużych obszarów miejsca budowy (trasa o strefie oddziaływania ok. 500 m) podczas fazy budowy od sierpnia do końca października. Poprzez krótki okres trwania prac polegających na układaniu gazociągu w strefie 12 Mm na głębokości > 15 m i przy uwzględnieniu faktu, że przez kładzenie instalacji na przeważnie piaskowym podłożu nie powstaną prawie żadne spowodowane budową obszary zmętnienia, należy oczekiwać krótkotrwałego wpływu na zachowanie pojedynczych egzemplarzy morświna, który to wpływ nie jest jednakże oceniany jako znaczny ani długotrwały. Biorąc pod uwagę, że morświny w dotkniętej strefie morskiej sporadycznie podejmują wędrówki, oraz że oddziaływania wystąpią tylko krótko podczas fazy budowy („wędrujący” plac budowy) nie prognozuje się istotnych negatywnych skutków. To samo tyczy się foki szarej i bardzo rzadko występującej foki pospolitej. Poza tym ssaki morskie potrafią aktywnie unikać dotkniętych obszarów i zakłóceń związanych z nimi. Poprzez zastosowanie kafara wibracyjnego zamiast kafara do wbijania pni (część działania M13: Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu) istotnie zmniejszona zostanie emisja dźwięku, co pozwoli uniknąć uszkodzeń słuchu. Możliwe jest, że miejscowo powstające obszary zmętnienia mogą przejściowo wpływać na poszukiwanie pokarmu (miejscowo zmniejszona podaż pokarmu). Nie można wykluczyć, że wskutek tych efektów 5 do 10 fok szarych, które chwilowo przebywają w zatoce, opuści ją w trakcie fazy budowy i będzie przebywać w tym czasie na innych terenach Bałtyku. Jednakże wyobrażalne jest także zaakceptowanie prac budowlanych przez zwierzęta. W najgorszym wypadku przewiduje się także, że zwierzęta mogą chwilowo porzucić te tereny, ponieważ dotknięte będą ich istotne siedliska. Po ingerencji możliwe będzie ponownie nieograniczone projektem użytkowanie tego terenu przez fokę szarą. Aby ułatwić foce szarej trwałe osiedlenie, ustalono środek zapobiegawczy: „Stworzenie specyficznych struktur siedliskowych dla foki szarej w wybranych obszarach” (działania M21: Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu), bliżej o tym w części uzupełniającej dookreślenia część C.3, rozdział 7). W tym obszarze planuje się ułożyć na południowym krańcu wyspy Ruden duże bloki i kamienie w ten sposób, że pojedyncze kamienie będą przy średniej głębokości wystawać z wody i w ten sposób powstaną nowe, niezakłócone legowiska dla fok szarych. Biorąc to pod uwagę projekt nie będzie miał istotnych negatywnych oddźwięków na ssaki morskie. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 154 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich b) lądowy Rośliny / typy biotopu Z uwagi na natężenie, okres trwania i skalę oddziaływań należy ocenić jako znaczne wymienione w rozdziale B.4.4.1.3.2 b) oddziaływania projektu na lądowe typy biotopu, uwzględniając także wymienione w rozdziale B.4.4.1.9.1 działania celem ochrony lub zmniejszenia oddziaływań środowiskowych i rekultywacji (tworzenia) tymczasowo dotkniętych powierzchni (M2, M3, M13, G1, G2, G3 / V6). Projekt stanowi ingerencję w środowisko naturalne i w krajobraz w znaczeniu § 14 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie (na podstawie § 18 federalnej ustawy o ochronie przyrody, która musi zostać zrekompensowana zgodnie z regułami kontroli ingerencji wg § 15 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie (na podstawie § 18 federalnej ustawy o ochronie przyrody. Podsumowując ingerencja wewnątrz korytarza wyjścia na ląd od trony lądowej przedstawia się w następujący sposób: • 0,18 ha: strata w zadrzewieniu poprzez usunięcie drzew z terenu budowy oraz trwałe pozostawienie wolnej strefy 6 m dla każdego z obu przewodów gazowych, z tego 0,14 ha to biotopy wg § 20; • 1,01 ha: naruszenie biotopów terenu otwartego poprzez usunięcie drzew i (po rekultywacji pierwotnej powierzchni terenu) długotrwałe pozostawienie wolnej strefy 6 m dla każdego z obu przewodów gazowych, z tego 0,02 ha to biotopy wg § 20; • 0,17 ha: trwałe naruszenie biotopu poprzez położenie (wprowadzenie) gazociągu do osadu / podłoża (zastąpienie osadu / materiału podłoża sztucznym materiałem gazociągu), z tego 0,01 ha to biotopy wg § 20; • 4,19 ha: krótkotrwałe obciążenie powierzchni biotopu podczas fazy budowy (odcinki pracy, powierzchnia magazynowa), z tego 0,12 ha to biotopy wg § 20; • 0,18 ha: długotrwałe obciążenie (zabudowanie) przez fundamenty / armatury, nienaruszone biotopy wg § 20. Płazy i gady W bezpośredniej strefie wyjścia na ląd może wprawdzie dochodzić do strat w zwierzętach (płazy) spowodowanych przez prace budowlane, obszar ten ma jednak tylko podrzędną funkcję jako siedlisko dla płazów (brak wód tarłowych). Dzięki zastosowaniu działania V1 (Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu) zmniejszono straty w zwierzętach do znikomego poziomu (urządzenia naprowadzające dla płazów). Jeśli chodzi o gady (jaszczurka żyworodna, jaszczurka zwinka jak i również padalec zwyczajny), zmniejszono ewentualne straty w zwierzętach spowodowane budową poprzez zastosowanie działania V1 (Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu), czyli urządzeń naprowadzających dla płazów. W celu wyrównania tymczasowych strat siedliskowych przeprowadzone zostaną działania M20 (środki CEF2- continuous ecological functionality); por. Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu), czyli wzniesienie stosu z korzeni i kamieni w pobliżu pola budowy. Tak więc przewiduje się zaledwie degradację funkcjonalną gadów. Owady W bezpośredniej strefie wyjścia na ląd może w trakcie prac budowlanych dojść do bezpośrednich strat w zwierzętach (ruch spowodowany pracami, pogłębianie, zwabianie owadów przez oświetlenie, kanały gazociągu). Ogólnie jednak niewielkie obciążenie Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 155 powoduje małe uszkodzenia. Poprzez zastosowanie środka zapobiegawczego V2 (ochrona przed emitowaniem światła w kierunku łąk Freesendorfer Wiesen) zmniejszy się oddziaływanie wabiące spowodowane oświetleniem placu budowy. Poza tym będą użyte „przyjazne owadom” reflektory budowlane i urządzenia oświetlające (działania M15 i postanowienia dodatkowe A.3.6.9). Ptaki lęgowe Wewnątrz strefy aktywnej o promieniu 500 m lub aż do poziomu izofony 47 dB(A), dochodzi podczas fazy budowy do tymczasowego wpływu na fauny ptaków lęgowych. Przede wszystkim na lerkę, gąsiorka i jarzębatkę. Te gatunki są dotknięte (odstraszenie średnie do długiego) poprzez prace budowlane na terenie stacji wyjścia na ląd (oddzielny tryb udzielania zezwolenia), tak że zakłócenia rozważane z planowanym przedsięwzięciem nie już są ważne. Projekt wywoła tylko krótkotrwałe i raczej nieznaczne zakłócenia w stosunku do populacji ptaków lęgowych poza bezpośrednią strefą korytarza wyjścia na ląd. Nie wynikają tu trwałe naruszenia, tzn. straty dla populacji ptaków lęgowych. Nie przewiduje się ważnych oddziaływań na ptaki lęgowe poprzez wpływ na stosunki wymienne. Poprzez zastosowanie środka zapobiegawczego V2 (ochrona przed emitowaniem światła w kierunku łąk Freesendorfer Wiesen) zmniejszy się oddziaływanie wabiące spowodowane oświetleniem placu budowy. Ptaki migrujące Dla ptaków odpoczywających, które używają strefy aktywnej (promień 500 m) tylko do poszukiwania pożywienia, dojdzie podczas fazy budowy do przejściowej utraty funkcji. Możliwe jednak jest zachowanie unikające na terenach graniczących, poza strefą aktywną. To tyczy się terenów wypoczynku w południowej części łąk Freesendorfer Wiesen i powierzchni żerowisk dla ptaków wodnych w obszarach płytkiej wody w pobliżu brzegu. Oddziaływania te prowadzą tylko do niewielkich naruszeń w stosunku do ptaków wodnych (tutaj przeważające dzikie kaczki jak i również łabędzie), które to naruszenia spowodowane są przez krótkotrwale występujące zakłócenia oraz zakłócenia istniejące jeszcze przed rozpoczęciem projektu, jak wejście do portu z falochronem i istniejące na dużych powierzchniach obszary unikania. Powierzchnie żerowisk na łąkach Freesendorfer Wiesen leżą poza tym tylko częściowo wewnątrz strefy aktywnej działań budowlanych. Nie przewiduje się istotnych skutków dla ptaków odpoczywających z powodu wpływu na stosunki wymienne. Poprzez zastosowanie środka zapobiegawczego V2 (ochrona przed emitowaniem światła w kierunku łąk Freesendorfer Wiesen) zmniejszy się oddziaływanie wabiące spowodowane oświetleniem placu budowy. Nietoperze Zmiany struktury biotopu w przypadku nietoperzy są tak niewielkie, że nie są istotne dla nietoperzy polujących. Mogą pojawić się niewielkie oddziaływania spowodowane negatywnymi bodźcami powstałymi podczas fazy budowy w formie efektów wabiących wywołanych oświetleniem placu budowy. Poprzez zastosowanie środka zapobiegawczego V2 (ochrona przed emitowaniem światła w kierunku łąk Freesendorfer Wiesen) zmniejszy się oddziaływanie spowodowanego oświetleniem placu budowy. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 156 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Inne ssaki Wydra europejska może unikać terenu placu budowy oraz jego tymczasowo naruszonego poprzez emisje dźwięku otoczenia bez znacznego ograniczania swojego siedliska. Leżące w promieniu 500 m powierzchnie pastwisk intensywnych południowych łąk Freesendorfer Wiesen przebiegające nad kanałem gazociągu, nie mają szczególnego znaczenia jako siedlisko wydry europejskiej. Straty osobników spowodowane budową są mało prawdopodobne. Pod względem wpływu na stosunki wymienne wynikają co prawda pewne przejściowe efekty barierowe spowodowane placem budowy, które jednak zaliczane są jako niewielkie. Wprawdzie możliwe są zakłócenia w stosunku do aktywnej nocą wydry europejskiej, które wywołane są oświetleniem placu budowy, wystąpią one jednak tylko tymczasowo na obrzeżach jej siedlisk. Zachowania unikające będą prawie niemożliwe. Nie zakłada się istotnych naruszeń w stosunku do innych ssaków w obszarze lądowym. Wnioski: Nie ma możliwości pełnego wyrównania koniecznej ingerencji w morskie typy biotopu, ponieważ nie są możliwe właściwe środki kompensacyjne w znaczeniu § 15 ust. 4 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie o rekultywacji struktur naruszonych za pomocą tych samych gatunków, funkcji i procesów gospodarki przyrody na dnie morza (bentos, podłoże). Jako częściowe wyrównanie po ingerencji może być traktowana jedynie samodzielna regeneracja / ponowne zasiedlenie krótkotrwale naruszonych morskich powierzchni biotopu. Ponieważ ingerencja nie jest lub jest częściowo możliwa do kompensacji, ale jest priorytetowa (por. rozdział B.4.8.4 tej decyzji), podjęto działania zastępcze (§ 15 ust. 5 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie). Jako takie zaplanowano w ramach Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu (dokumentacja wniosku część C.3 jak i również część uzupełniająca: dookreślenia część C.3, rozdział 1) działania E1 (proporcjonalnie) i E2 (por. rozdziały B.4.4.1.9.2 i B.4.8.4 tej decyzji), które mają za zadanie przeciwdziałać stanowi faktycznemu po ingerencji w strefie morskiej. Zapotrzebowanie kompensacyjne po ingerencji i wartość kompensacji planowanych działań w celu ochrony krajobrazu została obliczona w oparciu o zapotrzebowanie i plan, które należy ze sobą skonfrontować. Jest jednak jasne, że pozostaje ciągle do wyrównania znaczny deficyt (1.860,4 ha). Zapotrzebowanie na działania kompensacyjne w morskim obszarze 3.842,8 ha – rekompensata jako suma podstawowa w celu dokonania wielofunkcyjnej kompensacji, która poprzez wyrównanie na skutek samodzielnej regeneracji / ponownego zasiedlenia morskich biotopów po dokonanej ingerencji, zostanie zmniejszona o 870,8 ha do poziomu 2.972. Przeciwstawiono temu rekompensatę dla obszaru 1.111,6 ha za ingerencję w obszarze morskim (proporcjonalnie, tzn. w większej części) w postaci działań E1 i E2 (por. rozdział B.4.8.4 tej decyzji). Co się tyczy części terenu morskiego, zrekompensowane zostanie zaledwie 40% stanu spowodowanego ingerencją, deficyt wyniesie ok. 60%. Nie ma możliwości pełnego wyrównania koniecznej ingerencji w lądowe typy biotopu, ponieważ nie są możliwe właściwe środki kompensacyjne w znaczeniu § 15 ust. 4 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie o rekultywacji za pomocą tych samych gatunków struktur naruszonych przez położenie instalacji i budowę oraz funkcjonowanie ulądowienia oraz procesy gospodarki przyrody (podłoże, siedlisko). Nie dająca się zrekompensować, ale mająca pierwszeństwo przed interesami ochrony środowiska i ochrony krajobrazu ingerencja w część lądową korytarza wyjścia, może jednak Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 157 zostać całkowicie zrekompensowana poprzez działania zastępcze w znaczeniu § 15 ust. 5 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie. Jako takie zaplanowano w ramach Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu (dokumentacja wniosku część C.3 jak i również część uzupełniająca: dookreślenia część C.3, rozdział 1) m.in. działania E3 i proporcjonalnie E1 (por. rozdziały B.4.4.1.9.2 i B.4.8.4 tej decyzji), które mają przeciwdziałać stanowi faktycznemu po ingerencji w strefie morskiej. Następnie teren lądowy obszaru ingerencji zostanie zrekultywowany przez działania zastępcze E1 (proporcjonalnie) i E3. Ponieważ dalsze działania zastępcze nie są możliwe lub nie będą mogły usunąć spowodowanego naruszenia, należy zapłacić rekompensatę za pozostały jeszcze uszczerbek (§ 15 ust. 6 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego MeklemburgiaPomorze Przednie; por. rozdział B.4.8.4 tej decyzji). Przeprowadzona w ramach Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu kontrola projektu pod kątem regulacji dot. ingerencji w środowisko naturalne (§ 15 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie, § 19 federalnej ustawy o ochronie przyrody wykazała, że dopuszczalna jest ingerencja w środowisko i krajobraz. Ustawowo chronione typy biotopów (§ 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie) w obszarze Zatoki Greifswaldzkiej (łącznie z progiem zatoki) i w zewnętrznej części Zatoki Pomorskiej – łącznie na obszarze 326,12 ha – są dotknięte w niewielkim stopniu. Ustawowo chronione typy biotopów (§ 20 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie) są narażone w lądowej części korytarza wyjścia na ląd – łącznie na obszarze 0,29 ha. Przeprowadzona kontrola wykazała, że priorytetowa ingerencja zgodnie z § 20 ust. 3 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie, może zostać przeprowadzona z powodu dobra wspólnego określonego w rozdziale B.4.1 tej decyzji. Badanie OOŚ zgodnie z Dyrektywą Siedliskową (§ 18 ustawy o ochronie przyrody kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie, § 34 federalnej ustawy o ochronie przyrody, art. 4 ust. 4 pkt. 1 VRL) wykazało, że projekt nie jest w stanie naruszyć w sposób istotny obszarów określonych w programie Natura 2000. W związku z tym określono działania w celu uniknięcia i zmniejszenia jak i również ograniczenia szkód (bliżej o tym w rozdziałach B.4.5 i B.4.8.5 tej decyzji). Przeprowadzone specjalne badanie dot. prawnej ochrony gatunków wykazało, że nie nastąpi niezgodne z prawem naruszenie w stosunku do żadnego ze ściśle chronionych gatunków, ponieważ z jednej strony ustalone zostały działania zapobiegawcze i łagodzące lub środki CEF, a z drugiej strony nie urzeczywistniły się zakazy wstępu (§ 42 ust. 1, ust. 5 federalnej ustawy o ochronie przyrody (por. rozdziały B.4.6 i B.4.8.6 tej decyzji). Nie wykluczając jednak najgorszego scenariusza, po badaniu wyjątkowego stanu faktycznego dla poszczególnych gatunków przezornie przewidziano wyjątki według § 43 ust. 8 federalnej ustawy o ochronie przyrody (por. do tego bliżej rozdziały A.1.1.3, B.4.5.6 tej decyzji). W celu utrzymania interesów związanych z ochroną przyrody lub ustalonych środków zapobiegawczych i łagodzących, zastosowany jest podczas budowy monitoring ekologiczny z funkcją sprawdzania i raportowania. Podsumowując należy stwierdzić, że zwłaszcza w fazie budowy planowanego przedsięwzięcia dojdzie do negatywnych oddziaływań na dobro chronione, jakim są zwierzęta i rośliny. Jednak poprzez zastosowanie planowanych środków zapobiegawczych i łagodzących ich wpływ na środowisko zostanie zredukowany do minimum. Utrzymujące się długotrwałe i / lub znaczne negatywne oddziaływania będą rekompensowane przez 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 158 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich ustalone zastępcze środki zastępcze oraz przez zapłatę ustalonej rekompensaty, tak że w sumie zachowane będą cele ochrony środowiska naturalnego. B.4.4.2.3 Dobro chronione gleba Już w roku 1985 niemiecki rząd federalny podkreślił w swojej koncepcji ochrony podłoża jego wyjątkowe znaczenie w ramach polityki ochrony środowiska. Podkreśla się przy tym zwłaszcza ochronę podłoża przed „zanieczyszczeniem materii podłoża substancjami szkodliwymi:, „obciążeniem struktury podłoża przez erozję i zbicie” i „obciążeniem powierzchni gleby przez użytkowanie krajobrazu”. Dalsze wyjaśnienie powiązanych z tym celów ochrony środowiska ujęte jest w federalnej ustawie o ochronie gleb (Bundes-Bodenschutzgesetz - BBodSchG) z dnia 17.03.1998 (Federalny Dziennik Ustaw. I s. 502), ostatnio zmieniona przez artykuł 3 ustawy z dnia 09.12.2004 (Federalny Dziennik Ustaw. I s. 3214). Celem tej ustawy jest według § 1 „długotrwałe zachowanie lub rekultywacja funkcji podłoża” Odnośnie tego należy zapobiegać szkodliwym zmianom podłoża, rekultywować podłoże i trwale skażony grunt, jak i również wywołane nimi zanieczyszczenia wody oraz zapobiegać negatywnym wpływom na podłoże. Jeśli chodzi o wpływ na podłoże, należy unikać, jak dalece to możliwe, uszkodzeń jego naturalnych funkcji, jak i również jego funkcji jako archiwum historii naturalnej i kulturalnej”. Należy też użytkować je oszczędnie i ostrożnie jako nieodnawialne dobro naturalne zgodnie z § 2 ust.1 pkt. 2 federalnej ustawy o ochronie przyrody. a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) Poprzez wydobycie osadów i ponowne wypełnienie dojdzie do zakłócenia naturalnej budowy osadowej (stratygrafia) w obszarze wykopu pod rurociąg, pomiędzy punktem wyjścia na ląd przy wjeździe do portu przy Lubminie i punktem PK 1.193,542 trasy Gazociągu Północnego w odniesieniu do południowo-wschodniej nitki gazociągu (punkt składowania gazociągu przy głębokości 15 m na południowy-zachód od Landtiefu A”). Niemożliwe jest uniknięcie trwałej zmiany struktury osadów. Jako działanie łagodzące przewiduje się składowanie substratów podzielonych wedle typu na zwałowisku Gazociągu Północnego jak i również zasypanie odpowiednim substratem (M6). W tym celu zwałowisku urobku zostanie podzielone na różne strefy, na których będą składowane oddzielnie różne typy substratu, które zostały wydobyte jako urobek przy wykopywaniu wykopu pod rurociąg. Poszczególne części zwałowiska powinny mieć podłużny kształt. To ułatwi proces składowania i przede wszystkim ponownego wsypywania materiału podzielonego wedle substratu. Przede wszystkim podłużne ukształtowanie części zwałowiska ma na celu zmniejszenie oddryfowywania cząsteczek podczas zatapiania. W celu ograniczenia zmętnienia (por. rozdział B.4.4.2.4 a)) dodatkowo zostaną użyte osłony pęcherzykowe albo porównywalne urządzenia (działanie M5 Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu), wedle konieczności także do częściowego ogrodzenia zwałowiska jak i również do odgraniczenia poszczególnych jego stref (por. dokumentacja wniosku część B.1, rozdział 3.2.6.3). W obszarach kanału gazociągu, z których wybrane zostaną: glina zwałowa / glina lodowcowa lub (drobno)ziarniste osady z dużą zawartością mułu i szlamu, które nie będą nadawały się do ponownego wypełnienia wykopu pod rurociąg (potencjał resuspensji / Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 159 erozji), wykopany urobek wymieniony zostanie przy zasypywaniu grubszym materiałem (piasek)) (np. w obszarze progu zatoki lub pomiędzy progiem zatoki a „Schumachergrund” jak i również w strefie rynny Saßnitz). Poza tym przy zasypywaniu wykopu pod rurociąg może dojść lokalnie do wstawienia grubszego materiału obcego, aby zapewnić zachowanie stabilizacji erozyjnej zasypanego pokrycia osadowego. Jest to konieczne w strefie progu zatoki mniej więcej pomiędzy punktem PK 1.206,8 a 1.208,5 w odniesieniu do nitki południowo-wschodniej gazociągu, gdzie średnich głębokościach wody poniżej 4,40 m (możliwe opadanie lustra wody do poziomu 2,90 m) lub poniżej 2,90 m (możliwe opadanie lustra wody do poziomu 1,40 m), w warunkach ekstremalnych warunków pogodowych (silne wiatry wschodnie od strony Bałtyku) istnieje przed zakończeniem procesu osiadania ryzyko erozji dla wsypanych osadów ze średnicą ziaren poniżej 0,5 mm lub 3 mm (por. ekspertyza o stabilności położenia Gazociągu Północnego w progu zatoki, BUCKMANN 2009, część uzupełniająca: dookreślenia część B.2.2, rozdział 4). Jeśli wielkość ziaren pierwotnego (wykopanego) osadu zróżnicowanego to ok. 0,5 mm, zgodnie ze dokładnym planem stabilizacji erozji po zasypaniu wykopu w strefie progu zatoki (część uzupełniająca: dookreślenia część B.1, rozdział 1), zostanie wbudowana ponad (nie do górnej krawędzi wykopu) wsypanym materiałem warstwa (warstwa nośna) zakrywająca gruba na przynajmniej 15-20 cm (do doprecyzowania w ramach wykonania planu) z grubej mieszanki ziaren, która to warstwa pokrywać będzie się co do poziomu z otaczającym dnem morskim. Jako warstwa nośna, która ma zostać umieszczona poniżej warstwy przykrywającej może być użyty dowolny materiał pochodzący z urobku. Jeśli materiał pierwotny będzie drobnoziarnisty dodatkowo najpierw zostanie umieszczona pod warstwą zakrywającą warstwa piasku średnioziarnistego albo odpowiednia geowłóknina. Urobek składający się z gliny zwałowej / gliny lodowcowej jako osad obcy pozostaje w oddzielnym obszarze na zwałowisku, gdzie powoduje długotrwałą lokalną zmianę topografii dna morskiego (< wysoki na 1,5 m nasyp) i właściwości substratu powierzchniowego. Należy możliwie ograniczyć ilość urobku składającego się z takiego materiału, który będzie długotrwale pozostawiany na zwałowisku (M6). Na ten częściowo pozostający na zwałowisku materiał o podwyższonej zawartości cząsteczek drobnych (przewidywalnie ok. 250.000 m3 z łącznie ok. 750.000 m3 urobku klasy 1, 2 i 3, por. dokumentacja wniosku część C.3, Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu, tab. 71) przewidziano w planie wykonania oddzielną strefę – której położenie musi jeszcze zostać ustalone – o łącznej powierzchni 880.000 m2, gdzie zapewniony zostanie odpowiedni odstęp od materiału przeznaczonego po ponownego wsypania. Strefa ta będzie podzielona w ramach działania M6 na części przeznaczone na urobek klasy 1 (ok. 540.000 m2), 2 (ok. 280.000 m2) i 3 (ok. 360.000 m2). Materiał, który ostatecznie pozostanie na zwałowisku spowoduje miejscowo trwałe podwyższenia dna morskiego o mniej niż 1,5 m, które to podwyższenie jest nieznaczne z powodu jego małego – w stosunku do otaczających go obszarów dna morskiego – rozprzestrzenienia dla dóbr chronionych: podłoże / osad. Tymczasowe podwyższenie dna morskiego poprzez specyficzne i identyczne pod względem grubości wsypy materiału wynosi maksymalnie 1,5 m i nie prowadzi do istotnych oddziaływań na dobro chronione: podłoże / osad. Drobnoziarnisty materiał z podwyższoną ilością substancji organicznej (ok. 70.000 m3 szlamu) będzie przewożony na składowisko (M8), ponieważ w przeciwnym razie musiałyby być wniesiony jako dodatkowy osad obcy na charakteryzujące się czysto mineralnym (piaskowym) podłożem składowisko urobku. Pierwotny kształt powierzchni dna morskiego (płaskie dno wody) zostanie rekultywowany w strefie zasypanego ponownie wykopu, w ramach wywołanych projektem tolerancji – najpierw jednak nastąpi lekkie podwyższenie ponad zakopany rurociąg) lub ponownie 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 160 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich dostosowanie się krótkim lub średnioterminowym okresie, spowodowane procesami osiadania i ewentualnego dryfowania. Odtworzone zostaną zwłaszcza obszary pokryte skałą i rumoszem na przeciętych osadach rezydualnych pozostałych w strefie wykopu pod rurociąg (M9). W obszarze zwałowiska skutkiem daleko idącej rekultywacji pierwotnej topografii dna morskiego będzie ponowne sprowadzenie składowanego tam w międzyczasie materiału piaszczystego (M6). Obszary o gęstszym pokryciu kamieniem (siedliska rafowe) na zwałowisku zostaną wyłączone ze składowania urobku (działanie M7: Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu). Przy układaniu gazociągu na dnie morskim pomiędzy PK 1.193,542 trasy Nord Stream (w odniesieniu do nitki południowo-wschodniej Gazociągu Północnego) a granicą strefy 12 Mm, nie da się uniknąć ani załagodzić spowodowanych instalacją zmian topografii dna morskiego i właściwości substratu powierzchniowego (nakładanie naturalnych osadów). To samo dotyczy wymiany osadów spowodowanej przez materiał wniesiony przez rurociąg do wykopu (od strony lądu od punktu PK 1.193,542). Teoretycznie możliwy jest wpływ na stabilność gazociągu poprzez tworzenie na nim wymycia. Wymycia mogą tworzyć się jednak tylko wtedy, jeśli przeszkoda, jak w tym przypadku przewód gazociągu, będzie stale i z dużą prędkością opływana w poprzek (z boku). Tworzenie istotnych wymyć na gazociągu na dnie morza może być uznane za mało prawdopodobne. Uwzględniając naturalną dynamikę osadów systemu, natężenie, czas trwania i skalę oddziaływań, jak i również środki zapobiegawcze i łagodzące wymienione w rozdziale B.4.4.1.9.1 (M2, M5, M6, M7, M8, M9) istotnym oddziaływaniem na dobro chronione, jakim jest podłoże / osady, pozostają technogenne zmiany osadów. Zmiany te powstają wskutek wbudowania gazociągu lub zmian topografii dna morskiego i właściwości substratu powierzchniowego poprzez położenie gazociągu na dnie morza (por. dokumentacja wniosku część C.3, rozdział 8.1.1.1, a w nim zwł.. tab. 32). Ponieważ oddziaływania te pozostają w ścisłym związku ze spowodowanymi projektem oddziaływaniami na morskie typy biotopów, nie wynika żadne dodatkowe (ponad sumę podstawową przeznaczoną na wielofunkcyjną kompensację uszczerbków w biotopie) zapotrzebowanie na kompensację dla ewentualnych szczególnych funkcji dna morskiego. Zapotrzebowanie kompensacyjne wyłącznie dla dobra chronionego podłoże wyniknęłoby raczej tylko w strefie bezpośredniego obciążenia spowodowanego instalacją (przez rury gazociągu zakopane w osadach lub położone na nich) – 157,2 ha powierzchni do zrekompensowania według sum z tab. 78, kolumna 12: Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu). Zapotrzebowanie to byłoby tym samym mniejsze niż suma podstawowa przeznaczona na wielofunkcyjną kompensację uszczerbków w biotopie (2.983,5 ha według części uzupełniającej: dookreślenia część C3, rozdział 1, podrozdział 9.4.1), która pokrywa także uszkodzenia w otoczeniu projektu. „Morska” część działań (E1) ustalonych celem rekompensaty uszkodzeń biotopu nadaje się pod względem jakości także do wielofunkcyjnej rekompensaty uszkodzeń dna morskiego. Uwzględniając także naruszenie dna morskiego spowodowane wyłącznie instalacją, pozostaje jednak spory deficyt w rekompensacji, kiedy zestawi się zapotrzebowanie spowodowane wyłącznie instalacją w pozostającym do zrekompensowania obszarze morskim- 157,2 ha powierzchni do zrekompensowania (suma z tab. 78, kolumna 12: Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu) z powierzchnią wymagającą rekompensaty (tylko 37,24 ha) ujętą w „morskiej” część działania (E1) (por. część uzupełniająca: dookreślenia, Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu, tab. 93). Ten deficyt musi być zrównoważony w ramach pieniężnej kompensacji uszkodzeń biotopu poprzez łączne wyrównanie. Dalsze możliwe uszkodzenia funkcji dna morskiego / osadów spowodowane projektem będą dalece ograniczane lub udaremniane za pomocą wymienionych środków zapobiegawczych i łagodzących, jak i również poprzez zastosowanie urządzeń i procedur Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 161 odpowiadających stanowi techniki. Jeśli mimo tego, dojdzie do ich powstania, nie będą one znaczne (brak istotnych zmian struktury albo wartych wzmianki materiałowych obciążeń osadów). Biorąc pod uwagę to oraz fakt, że nie będzie mieć miejsca niewłaściwe użytkowanie powierzchni, stwierdza się, że projekt nie stoi w sprzeczności ze wstępnie przedstawionymi celami ochrony jakości środowiska naturalnego dla dobra chronionego podłoże. b) lądowy Uwzględniając długość wegetacji (odnowienie) dotkniętego podłoża, natężenie, trwanie i skalę skutków jak i również wymienione w rozdziale B.4.4.1.9.1 tej decyzji działania mające na celu zapobieżenie, złagodzenie i odtworzenie / stworzenie (M2, M13, G1, G2), do rozważenia pozostają co najwyżej oddziaływania na obszar spowodowane budową oraz składowaniem materiałów– jako istotne spowodowane budową oddziaływania w strefie wyjścia na ląd (odcinki pracy łącznie ze wzniesieniem placu budowy i powierzchni składowisk). Odnośnie oddziaływań spowodowanych instalacją, ma to znaczenie dla technogennych zmian istoty podłoża wskutek wbudowania gazociągu, lokalnych nasypów wzdłuż odcinków, gdzie gazociąg przebiega ponad ziemią i zabudowań na małej powierzchni na terenie stacji wyjścia, które należą do tego przedsięwzięcia. W największym stopniu dotknięte będą jednak podłoża na linii brzegowej, które podlegają dynamice tworzenia osadów, a następnie znajdują się w początkowym stadium rozwoju. Stadium to może zostać osiągnięte w stosunkowo krótkim czasie po zasypaniu odpowiednim substratem rowu wykonanego ze ścianki szczelnej, w połączeniu z odtworzeniem naturalnych warunków rzeźby terenu i stosunków piasku oraz gleb niewykształconych w strefie plaży / wydm (G1 / G2). Poza tym w strefie plaży struktura gleby jest już uszkodzona antropogenicznie. Uszkodzenia funkcjonalne podłoża w strefie wyjścia na ląd spowodowane projektem zostaną ograniczone tak dalece jak to możliwe. Stanie się tak poprzez użytkowanie powierzchni w trakcie różnych prac budowlanych (kanał wypływowy / basen portowy), poprzez działania ochronne S3, środki łagodzące M3 (por. rozdział 4.4.1.9.1) jak i również ogólnie poprzez zastosowanie urządzeń i procedur zgodnych ze stanem najnowszej techniki. Ponieważ pozostają one w ścisłym związku ze spowodowanymi projektem oddziaływaniami na lądowe typy biotopów (por. rozdział B.4.4.2.2 b)), nie wynika tutaj żadne dodatkowe (ponad sumę podstawową przeznaczoną na wielofunkcyjną kompensację uszczerbków w biotopie) zapotrzebowanie na kompensację ewentualnych szczególnych funkcji podłoża. Działanie E3 (por. rozdział B.4.4.1.9.2, wyrównanie / rekompensata) ustalone celem rekompensaty uszkodzeń biotopu, nadaje się pod względem jakości także do wielofunkcyjnej rekompensaty uszkodzeń podłoża w strefie wyjścia na ląd. Ilościowo jednak, odpowiednio do zestawiania ingerencji i środków wyrównawczych ujętych w Pomocniczym Planie Utrzymania Krajobrazu (por. dokumentacja wniosku część C.3, tab. 80 jak i również część uzupełniająca: dookreślenia część C.3, rozdział 1, tab. 96 i tab 98), pozostaje także w strefie lądowej deficyt kompensacyjny, jeśli porównamy zapotrzebowanie na kompensację w obszarze lądowym (11,54 ha powierzchni do rekompensacji) [suma (przeliczona w ha) z tab. 80, ostatnia kolumna Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu] z działaniem E1 – tylko 2,5 ha powierzchni przeznaczonej do kompensacji (por. część uzupełniająca: dookreślenia do Pomocniczego Planu Utrzymania Krajobrazu, tab 95, ostatnia kolumna). Przy formalnym przyporządkowaniu „lądowych” części działania E1 (por. część uzupełniająca: dookreślenia, Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu, tab 93) do ingerencji w części lądowej (co powiększa już i tak istniejący deficyt w obszarze morskim), 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 162 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich deficyt ten może być zakwalifikowany jako usunięty [por. uzupełniające zaprezentowanie powierzchni wymagającej kompensacji (zapotrzebowanie) i powierzchni wymagającej kompensacji (planowanie) i rozróżniając je na obszar lądowy i morski, Instytut Ekologii Stosowanej IfAÖ, listopad 2009]. Projekt nie stoi w sprzeczności ze wstępnie przedstawionymi celami ochrony środowiska naturalnego dla dobra chronionego podłoże. B.4.4.2.4 Dobro chronione woda Cele ochrony środowiska dla dobra chronionego woda wynikają z Ramowej Dyrektywy Wodnej UE (RDW). Zgodnie z ich wdrożeniem w prawo poszczególnych krajów członkowskich, wody powierzchniowe wg § 35c w połączeniu z § 25a niemieckiej ustawy o gospodarce wodnej WHG (§ 130c krajowej ustawy o wodzie dla kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie LWaG M-V), o ile nie są sklasyfikowane jako sztucznie albo znacznie zmienione, należy „tak użytkować, aby uniknąć negatywnej zmiany ich ekologicznego i chemicznego stanu i aby osiągnąć lub zachować ich dobry ekologiczny i chemiczny stan.” W raporcie na temat inwentaryzacji w obszarze dorzecza rzek Warnow / Piana sklasyfikowano wody przybrzeżne jako „nieznacznie zmienione”, tak że ma tu zastosowanie cel zachowania „dobrego stanu”. Plan zagospodarowania dla tego obszaru dorzecza, do którego należy Zatoka Greifswaldzka oraz przyległe wody morskie, przedłożony jest jako projekt (Krajowy Urząd ds. Środowiska, Ochrony Przyrody i Geologii-LUNG Meklemburgia-Pomorze Przednie, 2008). Dla Zatoki Greifswaldzkiej ustalono cel rozwoju wód mezotroficznych do lekko eutroficznych o dobrej widoczności z przewagą makrofitów. Ponieważ istnieje związek pomiędzy wodami powierzchniowymi i wodami gruntowymi, należy tak gospodarować wodami gruntowymi, aby „uniknąć negatywnej zmiany ich ilościowego i chemicznego składu, odwrócić znaczne i utrzymujące się tendencje do wzrastania zawartości składników szkodliwych spowodowanych ludzką działalnością, zapewnić równowagę pomiędzy pobieraniem i tworzeniem nowych wód gruntowych i zachować lub osiągnąć dobry ilościowy i chemiczny ich stan […].” (§ 33a niemieckiej ustawy o gospodarce wodnej: WHG). a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) Przejściowe suspensje cząsteczek mają miejsce przede wszystkim przy pracach polegających na wykopywaniu wykopu pod gazociąg, przy przenoszeniu urobku do tymczasowego składowania na zwałowisku Gazociągu Północnego, jak i również przy następującym po tym zasypywaniu wykopu. W obszarach gdzie istnieje tendencja do powstawania zmętnień spowodowanych zawartością drobnoziarnistych osadów, jak i również w strefie zwałowiska zainstalowane zostaną urządzenia ochronne do ograniczenia dryfowania zawiesin (np. „osłony pęcherzykowe” - M5). Ponadto planuje się powszechne użycie technologii pogłębiania, które ograniczą powstawanie zmętnień. Urządzenia ochronne będą używane w razie konieczności zarówno w strefie wykopu pod gazociąg, jak i także do częściowego ogrodzenia składowiska urobku lub odgrodzenia pomiędzy poszczególnymi podłużnymi częściami składowiska. Dąży się przy tym do ograniczenia przenoszenia zawiesin do poziomu (z reguły) 50 mg/l w oddaleniu 500 m od źródła Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 163 zawiesin, możliwe jest jednak krótkotrwałe ograniczenie do 100 mg/l (por. dokumentacja wniosku część B.1, rozdział, podrozdział. 3.2.2). Osady bogate w muł, jak gliny zwałowe / gliny lodowcowe (np. ze strefy w progu zatoki) nie będą użyte do ponownego zasypania wykopu z powodu ich wysokiego potencjału resuspensyjnego, lecz pozostaną trwale na składowisku urobku Gazociągu Północnego. Będzie utrzymywany możliwie niski udział w urobku takich bogatych w drobne cząstki osadów, które nie nadają się do ponownego wsypania do wykopu (M6). Wykopywane osady wykazują w dużej części niską zawartość składników organicznych (< 3%). Osady o wysokiej zawartości składników organicznych (np. pomiędzy progiem zatoki a „Schumachergrund“, jak i również w strefie rynny Saßnitz) nie będą zatapiane i umieszczane w wykopie, lecz przenoszone na skład urobku (M8) i zastąpione przez materiał piaszczysty przy ponownym zasypywaniu wykopu (ok. 70.000 m3). Wpłynie to na zmniejszenie ilości składników odżywczych w Zatoce Greifswaldzkiej / „Schumachergrund”, co współgrając z ww. celami ochrony jakości środowiska zapobiegnie procesom eutrofizacji. Ponieważ pierwotny kształt powierzchni dna morskiego zostanie w dużym stopniu odtworzony (najpierw jednak lekkie podwyższenie powyżej zakopanego gazociągu) po zasypaniu wykopu odpowiednim substratem (M6) lub dostosuje się w krótkim lub średniodługim okresie poprzez procesy osiadania i dryfowanie, to z tego powodu nie dojdzie w strefie wykopu pod gazociąg do długotrwałego wpływu na parametry hydrograficzne (warunki nurtu / wymiana wody / stosunki osadowe). Powierzchnia istniejącego w trakcie budowy wykopu (do czasu zasypania go) jest w porównaniu z dotkniętymi wodami morskimi Zatoki Greifswaldzkiej i południowej Zatoki Pomorskiej tak niewielka, że co najwyżej lokalnie (w bezpośrednim sąsiedztwie wykopu) można stwierdzić pewien wpływ na warunki hydrograficzne (największy w strefie progu zatoki). Także w bezpośrednim pobliżu gazociągu położonego na dnie Zatoki Pomorskiej (strefa 12 Mm) wpływ na warunki nurtu, wymianę wody i stosunki osadowe będzie zauważalny tylko na małym obszarze i w niewielkim stopniu. W strefie składowiska urobku Gazociągu Północnego będzie można w zasadzie tylko podczas budowy stwierdzić wpływ na warunki hydrograficzne, ponieważ także tutaj przewiduje się daleko idącą rekultywację warunków panujących na rafie w trakcie wsypywania z powrotem urobku do wykopu (M6). Pozostałe lokalnie podwyższenia dna morskiego (< 1,5 m) spowodowane drobnoziarnistym materiałem składowanym na zwałowisku mają mały i ograniczony co do zasięgu wpływ na warunki nurtu, wymianę wody i stosunki osadowe w swoim najbliższym otoczeniu i są w zasadzie nieistotne w porównaniu do wielkości i głębokości dotkniętych obszarów wód morskich. Nie istnieje niebezpieczeństwo negatywnej zmiany ekologicznego stanu Zatoki Greifswaldzkiej oraz zatoki Pomorskiej, biorąc pod uwagę określoną przez wskaźniki hydrograficzne wrażliwość dotkniętych wód morskich w porównaniu do wpływu przedsięwzięcia jak i również po uwzględnieniu natężenia, trwania i skali ingerencji i działań zapobiegawczych i łagodzących (M2, M5, M6, M8) określonych w rozdziale B.4.4.1.9.1. Tak więc projekt nie zagraża celom postawionym przez Ramową Dyrektywę Wodną UE (RDW). b) lądowy Bierze się pod uwagę okoliczność usadowienia poziomu 3,5 m n.p.m. (górna krawędź fundamentów instalacji). Dzieje się tak ponieważ strefa lądowa Gazociągu Północnego leży 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 164 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich w obszarze wysoko zagrożonym powodziami i podtopieniami wywołanymi burzami, W związku z tym dalsze szczegóły regulowane są w ramach pozwolenia na projekt nitki OPAL, której podporządkowana jest stacja wyjścia na ląd. Niewielkie spowodowane projektem oddziaływania w tej strefie nie spowodują żadnego ograniczenia ochrony przeciwpowodziowej. Wody gruntowe w strefie wyjścia na ląd gazociągu nie będą używane do uzyskiwania wody pitnej. Zgodnie z projektem wody gruntowe nie będą używane. Po uwzględnieniu natężenia, trwania i skali ingerencji i działań ochronnych, zapobiegawczych i łagodzących (S3, M2, M3, G1, G2, M13) określonych w rozdziale B.4.4.1.9.1, nie istnieje niebezpieczeństwo negatywnej zmiany ilościowego i chemicznego stanu wód gruntowych spowodowanego projektem. Tak więc projekt nie zagraża celom postawionym przez Ramową Dyrektywę Wodną UE (RDW). B.4.4.2.5 Dobro chronione krajobraz Cele ochrony jakości środowiska dla dobra chronionego, jakim jest krajobraz wynikają z federalnej ustawy o ochronie przyrody (BnatSchG). Zakłada ona w § 2 ust. 1 pkt. 13, że należy chronić krajobraz i jego różnorodność, wyjątkowość i piękno także z powodu jego znaczenia jako miejsce życia i wypoczynku dla człowieka. Należy zachować albo rozwijać jego charakterystyczne struktury i elementy. Należy unikać uszkodzenia krajobrazu jako miejsca przestrzeni życiowej i miejsca wypoczynku dla człowieka. W celu wypoczynku należy wedle właściwości i położenia krajobrazu chronić konkretne powierzchnie i gdzie konieczne dbać o nie, udostępniać je i utrzymywać w dobrym stanie. a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) Ponieważ gazociąg leży lub ew. jest zakopany na dnie morskim, nie powstają w morskiej strefie żadne trwałe oddziaływania na dobro chronione krajobraz. Przewidywane wpływy wizualne oraz te spowodowane emisją (por. rozdział B.4.4.1.7.2 a tej decyzji), które są w ścisłym związku z oddziaływaniami na wypoczynek na łonie natury, wynikają przejściowo z prac budowlanych prowadzonych na terenie ochrony krajobrazu oraz z powiązanych z tym procesów transportowych. Nie wynikają z tego trwałe oddziaływania na krajobraz jako miejsce życia człowieka. Odpowiednio do tego, uwzględniając natężenie, trwanie i skalę ingerencji, oddalenie albo osłonę wrażliwych obszarów jak i również działania wymienione w rozdziale B.4.4.1.9.1 mające na celu uniknięcie i zmniejszenie (tutaj: ustalone urządzenia oświetlające na placach budowy – M4), nie powstaną znaczne uszkodzenia krajobrazu i jego naturalnej przydatności jako miejsce wypoczynku. Tak więc projekt nie zagraża celom postawionym przez powiązane z tym cele ochrony jakości środowiska. b) lądowy Ulądowienie Gazociągu Północnego będzie zintegrowane z ustaloną w planie zabudowy stacją wyjścia na ląd w Lubminie (decyzja o ustaleniu planu zabudowy odcinka OPAL z dnia 06.08.2009), lokalne nasypy w strefie przejścia pomiędzy pod i nadziemnym przebiegiem gazociągu wkomponują się w otaczającą rzeźbę wydm, a powierzchnia w strefie wykopu Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 165 (tymczasowo wykopanego) osłoniętego ścianką szczelną zostanie odtworzona zgodnie z wyglądem krajobrazu. To sprawia, że projekt i związana z nim instalacja nie powodują znacznych oddziaływań na krajobraz. Także długotrwałe pozostawienie wolnej od drzew szerokiej na 6 m strefy dla każdego z obu przewodów gazociągu nie wpłynie znacznie na naturalnie półotwartą strukturę krajobrazu. Drzewa wycięte w korytarzu wyjścia zostaną zrekompensowane w bezpośrednim sąsiedztwie trasy (G3). Przewidywane wpływy wizualne i te spowodowane emisją, które pozostają w ścisłym związku z oddziaływaniami na wypoczynek na łonie natury, wynikają przejściowo z prac budowlanych prowadzonych na tym. Nie wynikają z tego trwałe oddziaływania na krajobraz jako miejsce życia człowieka i jego naturalną przydatność jako miejsce wypoczynku. Odpowiednio do tego, uwzględniając natężenie, trwanie i skalę ingerencji, dane warunki zacienienia widoczności jak i również środki zapobiegawcze i łagodzące wymienione w rozdziale B.4.4.1.9.1 (tutaj: ustalone urządzenia oświetlające na placach budowy – M4, jak i również działania mające na celu zmniejszenie hałasu podczas rozruchu – M14) lub odtworzenie / tworzenie (G1, G3), nie przewiduje się istotnego uszkodzenia krajobrazu i jego naturalnej przydatności jako miejsce wypoczynku. Tak więc projekt nie zagraża celom postawionym przez powiązane z tym cele ochrony jakości środowiska. B.4.4.2.6 Dobro chronione powietrze / klimat Celami ochrony jakości środowiska dla dobra chronionego powietrze i klimat są: ochrona ludzi, zwierząt i roślin, podłoża, wody, atmosfery jak i również dóbr kultury i innych dóbr rzeczowych przed szkodliwymi działaniami środowiska, unikanie powstawania szkodliwych działań zapobieganie zanieczyszczeniom klimatu (§ 2 ust. 1 pkt. 6 federalnej ustawy o ochronie przyrody. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt. 5 federalnej ustawy o ochronie przyrody należy poza tym możliwie mocno zmniejszyć zanieczyszczenie powietrza, nie uszkadzając przy tym trwale wrażliwych elementów gospodarki przyrody. Ponadto należy zgodnie z § 2 ust. 1 pkt. 6 federalnej ustawy o ochronie przyrody dążyć do ochrony i polepszenia klimatu, włączając w to klimaty lokalne, także za pomocą środków ochrony przyrody i krajobrazu. Należy zachować, rozwijać albo odtwarzać lasy i inne tereny o korzystnym działaniu klimatycznym jak i również kanały wymiany powietrza. Projekt nie będzie miał żadnych godnych wzmianki negatywnych oddziaływań na jakość powietrza, ponieważ oba równoległe przewody gazociągu przebiegają pod wodą lub w strefie wyjścia na ląd pod ziemią, podczas eksploatacji nie będą emitowane materiały szkodzące powietrzu a pierwotny stan powierzchni zostanie w znacznym stopniu odtworzony poprzez działania takie jak: odtworzenie warunków rzeźby terenu w strefie wyjścia – G1, zasadzenie drzew – G3. Także oddziaływania spowodowane budową nie prowadzą do znacznych uszkodzeń, ponieważ z powodu ograniczonego czasu budowy i zastosowania urządzeń budowlanych o niskim stopniu emisji, nowoczesnych maszyn i pojazdów (działanie M2: Pomocniczy Plan Utrzymania Krajobrazu) wykluczone są znaczne negatywne zmiany spowodowane możliwymi lokalnymi emisjami materiałów do atmosfery. Wraz z wdrożeniem planu nie ulegną zmianie warunki klimatyczne, tak że nie wystąpią też zauważalne skutki. Pojedyncze istotne dla klimatu drzewa, które będą musiały zostać wycięte w pobliżu korytarza wyjścia na ląd, zostaną zrekompensowane poprzez zalesianie w bezpośrednim sąsiedztwie trasy. Oddziaływanie klimatyczne lokalnych nasypów w strefie przejściowej pomiędzy nad- i podziemnym przebiegiem gazociągu, odpowiadają naturalnym warunkom w sąsiedniej strefie wydm i nie stanowią obciążenia. Nie są zagrożone cele jakości ochrony krajobrazu dla dobra chronionego powietrze i klimat. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 166 B.4.4.2.7 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Dobro chronione kultura i inne dobra rzeczowe Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt. 14 federalnej ustawy o ochronie przyrody należy zachować krajobraz historyczny i elementy krajobrazu o szczególnej właściwości, łącznie z zabytkami kultury, architektury i archeologii o szczególnym znaczeniu ze względu na ich wyjątkowość lub piękno. Należy zachować, chronić, dbać, badać naukowo i rozsądnie korzystać z zabytków i stref zabytkowych jako źródeł historii i tradycji zgodnie z § 1 ust. 1 i 3 ustawy o ochronie zabytków dla kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie-DschG. a) część morska (trasa przewodów i składowisko urobku) Konieczne zabezpieczenie, dokumentacja, ratowanie i konserwacja leżącego na przebiegu trasy wraku statku nr 67 bariery statków z roku 1715 zostało już zlecone i jest przeprowadzane po fachowym nadzorem krajowego urzędu ochrony kultury i zabytków kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie. Przed rozpoczęciem robót nastąpiło skatalogowanie zasobów obu sąsiadujących wraków 66 i 68 przez fachowców (zgodnie ze stanowiskiem krajowego urzędu ochrony kultury i zabytków kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie z dnia 15.04.2009). Przy ustalaniu trasy przebiegu gazociągu wystarczający odstęp bezpieczeństwa od leżących w pobliżu wraków statków zostanie uzgodniony z urzędem ochrony kultury i zabytków kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie. Jeśli chodzi o dotychczas nieznane zabytki archeologiczne, które mogą zostać odkryte podczas czynności budowlanych albo prac kontrolnych lub naprawczych podczas eksploatacji, mają zastosowanie postanowienia § 11 ustawy o ochronie zabytków dla kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie. Zgodnie z tymi wskazówkami można wykluczyć spowodowane projektem negatywne oddziaływania na dobra kultury. Nie zostaną ponad miarę naruszone interesy żeglugi (szczegóły w rozdziale B.4.8.16 tej decyzji). Ograniczenia dla rybołówstwa przybrzeżnego ze względu jego czasowe i przestrzenne ograniczenia nie prowadzą do istotnych konfliktów interesów (por. rozdział B.4.8.10). Nie zostaną znacznie naruszone interesy przemysłu wydobycia surowców (por. rozdział B.4.8.14 tej decyzji). Jeśli chodzi o przecięcie planowanych korytarzy trasy (w strefie punktu PK 1.199,0 do PK 1.200,0 jak i również PK 1.196,8 do PK 1.197,7 trasy Gazociągu Północnego w odniesieniu do południowo-wschodniej nitki gazociągu jak i również w strefie wyjścia na ląd), które powinny służyć połączeniu farmy wiatrowej typu offshore „Ventotec Ost 2“ i basenu „ArkonaBecken Südost“ z „Ośrodkiem przemysłowym, gospodarczym i energetycznym Lubmin”, zawarte zostaną prywatnoprawne wielostronne uzgodnienia z odpowiednimi podmiotami odpowiedzialnymi za zaopatrzenie. Przeprowadzenie budowy zostanie dostosowane do odpowiednich wymagań, tak że nie wynikną istotne konflikty interesów. Nie zostaną znacznie naruszone interesy obrony narodowej (por. rozdział B.4.8.17 tej decyzji). Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 167 b) lądowy Lądowy odcinek korytarza wyjścia nie styka się z żadnymi znanymi dobrami kultury i innymi dobrami rzeczowymi. Prace budowlane prowadzone w korytarzu wyjścia na ląd będą przeprowadzane w dostatecznym odstępie od sąsiadującego wejścia do portu przemysłowego „Synergiepark Lubminer Heide“, a ulądowienie zintegruje się ze stacją wyjścia na ląd odcinka gazociągu OPAL w strefie planowanego i rozwijającego się „Ośrodka przemysłowego, gospodarczego i energetycznego” na łąkach Lubminer Heide. Połączenie z siecią ulic i dróg jak i również z istniejącą infrastrukturą służącą do zaopatrzenia i usuwania (kable, przewody) wynika z uzgodnień z odpowiednimi podmiotami zajmującymi się infrastrukturą i zaopatrzeniem (wielostronne uzgodnienia, dopasowane do lokalnych potrzeb wykonanie techniczne, środki bezpieczeństwa itd.). Odnośnie fragmentów powierzchni, dla których przewiduje się zabudowę albo położenie innej technicznej infrastruktury (przede wszystkim stacja wyjścia na ląd), zostaną przeprowadzone uzgodnienia z odnośnymi właścicielami lub podmiotami odpowiedzialnymi za planowanie (p. postanowienia dodatkowe). B.4.4.2.8 Oddziaływania wzajemne Oddziaływania wzajemne ekosystemów jako struktury systemowej środowiska obejmują wszystkie związki funkcjonalne i strukturalne pomiędzy poszczególnymi dobrami chronionymi w dotkniętym obszarze zgodnie z § 2 ustawy o OOŚ. Uwzględnione oddziaływania wzajemne obejmują z zasady analizę pojedynczych dóbr chronionych. Wpływ na strukturę oddziaływań wzajemnych może powodować przemieszczenie oddziaływań i skutki drugorzędne pomiędzy różnymi środowiskami, a także powodować wewnątrz nich ich zmniejszanie, wzmocnienie lub zniesienie. Konkretne oddziaływania wzajemne pomiędzy dobrami chronionymi zostały ujęte w środowiskowej ocenie tych oddziaływań. W niniejszym przypadku ważne są przede wszystkim stosunki pomiędzy dobrami chronionymi: podłoże – woda – typy biotopu / siedliska jak i również krajobraz – człowiek – wypoczynek. B.4.5 Wyniki oceny oddziaływania zgodnej z dyrektywą Unii Europejskiej w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (dalej Dyrektywa Siedliskowa): W promieniu 12 mil morskich obszar przedsięwzięcia przecina następujące obszary Natura 2000, dla których przeprowadzono oceny oddziaływania zgodnie z § 18 ustawy o ochronie przyrody landu Meklemburgia-Pomorze Przednie i §34 art. 4 ust. 4 federalnej ustawy o ochronie przyrody: • • • • Europejski obszar specjalnej ochrony ptaków „Greifswalder Bodden und südlicher Strelasund“ (DE1747-402), Obszar specjalnej ochrony ptaków „Westliche Pommersche Bucht” (DE1747-402), Specjalny obszar ochrony siedlisk „Greifswalder Bodden, Teile des Strelasundes und Nordspitze Usedom“ (DE1747-301), Specjalny obszar ochrony siedlisk „Greifswalder Boddenrandschwelle und Teile der Pommerschen Bucht“ (DE1749-302), 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 168 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Dla następujących obszarów Natura 2000, znajdujących się w różnej odległości od przedsięwzięcia przeprowadzono również ocenę oddziaływania zgodną z Dyrektywą Siedliskową: • • • • • • Specjalny obszar ochrony siedlisk „Peeneunterlauf, Peenestrom, Achterwasser und Kleines Haff“ (DE2049-302), Specjalny obszar ochrony siedlisk „Greifswalder Oie” (DE2049-302), Specjalny obszar ochrony siedlisk „Küstenlandschaft Südostrügen“ (DE1648-302), Specjalny obszar ochrony siedlisk „Granitz“ (DE1647-303), Specjalny obszar ochrony siedlisk „Jasmund“ (DE1447-302), Europejski obszar specjalnej ochrony ptaków „Peenestrom und Achterwasser“ (DE1949-401). Poniższe obszary Natura 2000 przylegają do strefy 12 Mm i dlatego, z powodu wpływu jaki może mieć na nie projekt, zostały uznane za ważne w ramach planu zabudowy i poddane również ocenie oddziaływania zgodnej z dyrektywą siedliskową: • • • • Europejski obszar specjalnej ochrony ptaków „Pommersche Bucht“ (DE1552-401), Specjalny obszar ochrony siedlisk „Pommersche Bucht mit Oderbank“ (DE1652301), Specjalny obszar ochrony siedlisk „Adlergrund“ (DE1251-301), Specjalny obszar ochrony siedlisk „Westliche Rönnebank“ (DE1249-301). Dla wielkopowierzchniowego kompensacyjnego środka zastępczego E1 została również przeprowadzona ocena oddziaływania: • Ocena oddziaływania zgodna z Dyrektywą Siedliskową Unii Europejskiej dla oddziaływania w ramach uzdrowienia środowiska naturalnego na obszarze Peenemünder Haken. Oznaczenia obszarów użyte w tym zezwoleniu na realizację są zgodne z oznaczeniami ocen oddziaływania oraz z sytuacją prawną w momencie wydania zezwolenia na realizację przedsięwzięcia. W ramach badań oddziaływania sprawdzono, w jakim stopniu przedsięwzięcie, po wzięciu pod uwagę innych planów i projektów, może znacząco wpłynąć na cele zachowania gatunków i siedlisk poprzez oddziaływania projektu związane z budową, instalacją oraz eksploatacją. Ocena oddziaływania przeprowadzona przez urząd wydający zezwolenie na realizację przedsięwzięcia wykazała, że przedsięwzięcie w odniesieniu do obszaru w promieniu 12 mil morskich, przy uwzględnieniu oddziaływania innych planów i projektów, nie będzie w znaczącym stopniu negatywnie wpływać na wymienione wyżej obszary Natura 2000. Tutaj szczegółowo: Europejski obszar specjalnej ochrony ptaków „Greifswalder Bodden und südlicher Strelasund“ (DE1747-402) Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 169 Przedsięwzięcie znajduje się na terenie europejskiego obszaru specjalnej ochrony ptaków „Greifswalder Bodden und südlicher Strelasund“. Obszar ochrony ptaków został w części dotkniętej przez przedsięwzięcie, zgodnie z prawem ochrony przyrody (§ 28 ust. 2 ustawy o ochronie przyrody landu Meklemburgia-Pomorze Przednie, dalej art. 4 ust. 1 i 2 dyrektywy o ochronie dziko żyjących ptaków (dalej Dyrektywa Ptasia), §§ 33 ust. 2, 3 i 22 ust. 1 federalnej ustawy o ochronie przyrody) uznany za obszar chroniony na podstawie zarządzenia o obszarze chronionym przyrody „Peenemünder Haken, Struck und Ruden“ z 10.12.2008 (Dziennik Urzędowy landu Meklemburgia-Pomorze Przednie str. 516) oraz na podstawie zarządzenia o obszarze ochrony krajobrazu „Greifswalder Bodden“ z 10.12.2008 (Dziennik Urzędowy landu Meklemburgia-Pomorze Przednie str. 509). W związku z tym należy przestrzegać reżimu ochrony siedlisk zgodnie z artykułem 6 i 7 Dyrektywy Siedliskowej, § 34 federalnej ustawy o ochronie środowiska, § 18 ustawy o ochronie środowiska landu Meklemburgia-Pomorze Przednie. Cele zachowania gatunków i siedlisk obszaru wynikają w związku z tym z przepisów wymienionych zarządzeń o obszarach chronionych, szczególnie z § 4 ust. 1 zarządzenia o obszarze ochrony środowiska i § 4 zarządzenia o obszarze ochrony krajobrazu (por. Federalny Sąd Administracyjny, wyrok z 17.01.2007, 9 A 20.05, juris nb. 75, „Obwodnica zachodnia Halle“). Unormowane w zarządzeniu o obszarach chronionych cele ochrony i cele zachowania gatunków i siedlisk odpowiadają celom ochrony zawartym w zgłoszeniu obszaru (formularz standardowy). Dla obszaru chronionego obejmującego około 7.040 ha przeprowadzono ocenę oddziaływania na środowisko zgodną z Dyrektywą Siedliskową (ocena oddziaływania, rozdział 7.1). Za obszar szczegółowej oceny uznano na powierzchni ziemi strefę wpływu o wielkości 1.000 m wokół miejsca połączenia rurociągu z lądem, a dla wody strefę o wielkości 3.000 m. Jeśli chodzi o gatunki ptaków lęgowych zgodnie z załącznikiem I Dyrektywy Ptasiej na obszarze korytarza łączącego rurociąg z lądem do wzięcia pod uwagę są gatunki orzeł bielik, dzierzba gąsiorek, skowronek borowy, kania ruda i pokrzewka jarzębata, jeśli chodzi o gatunki ptaków lęgowych zgodnie z art. 4 ust. 2 Dyrektywy Ptasiej są to gatunki ostrygojad, wąsatka, czeczotka, ohar, tracz nurogęś, potrzeszcz, gęś gęgawa, perkoz dwuczuby, łabędź niemy, dziwonia zwyczajna, czajka, cyranka, brodziec krwawodzioby, sieweczka obrożna, rokitniczka, kaczka krakwa, jaskółka brzegówka i perkozek. Ponadto na obszarze szczegółowej oceny występują liczne ptaki odpoczywające zgodnie z załącznikiem I i art.4 ust. 2 Dyrektywy Ptasiej. Korytarz łączący rurociąg z lądem znajduje się w całości na obszarze ochrony ptaków, morska część gazociągu przecina obszar Zatoki Greifswaldzkiej, piaszczystej ławicy u wejścia do zatoki oraz część Zatoki Pomorskiej, która rozciąga się na północ od ławicy (obszar wokół Thiessower Steintrendel). Z tego powodu możliwe są oddziaływania zarówno na powierzchni ziemi, jak i w morzu, związane z budową, instalacją oraz eksploatacją rurociągu. Ze strony morza występują przede wszystkim zakłócenia związane z budową, poprzez wizualne i akustyczne bodźce oraz oddziaływania na bentos, jako podstawę odżywiania ptaków morskich. Na powierzchni ziemi duże znaczenie mają oddziaływania związane z budową, poprzez czasowe zmiany struktury biotopu, poprzez związany z budową hałas oraz bodźce wizualne, a także związane z instalacją oddziaływania na naturalną sukcesję, poprzez usuwanie zagajników rosnących na części korytarza rurociągu. Na obszarze korytarza łączącego rurociąg z lądem dochodzi do zakłóceń związanych z budową, które mają wpływ na ptaki lęgowe opisane w załączniku I Dyrektywy Ptasiej skowronka borowego (obszar na północ od stacji łączącej oraz przy wejściu do portu) oraz 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 170 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich dzierzbę gąsiorka (9 rewirów lęgowych na obszarze półotwartym). Ze względu jednak na niewielkie oddziaływania na siedliska oraz na krótki okres budowy, nie przewiduje się długotrwałych strat rewirów lęgowych związanych z instalacją czy eksploatacją, dlatego w sumie nie przewiduje się znaczących wpływów negatywnych. Kania ruda nie zostanie znacząco zagrożona, ponieważ miejsca zakładania przez ten gatunek gniazd, w lesie przy wejściu do portu, zostały już zniszczone podczas przygotowań dla rurociągu OPAL (znaczące negatywne skutki tego przedsięwzięcia). To samo dotyczy dzięcioła czarnego i orła bielika. Trzy rewiry jarzębatki, znajdujące się w pobliżu korytarza łączącego rurociąg z lądem, zostały zagrożone przez budowę elektrowni gazowo-parowej oraz stacji wyjściowej, dlatego nie przewiduje się dalszych znaczących negatywnych wpływów ze strony rurociągu Nord Stream. Wśród gatunków ptaków lęgowych opisanych w art. 4 ust. 2 Dyrektywy Ptasiej, oddziaływaniami mogą zostać dotknięte gatunki ohar, sieweczka obrożna oraz jaskółka brzegówka, jednakże ze względu na tymczasowość oraz relatywnie niską szkodliwość tych wpływów, nie przewiduje się znaczącego zagrożenia. W przypadku ptaków odpoczywających należy rozróżnić następujące obszary odpoczynku: • Obszar odpoczynku na łąkach Freesendorfer Wiesen oraz dalsze tereny na obszarze szczegółowej oceny • Obszar odpoczynku na obszarze płycizny przed łąkami Freesendorfer Wiesen • Obszar odpoczynku w centralnej części zatoki • Obszar odpoczynku przy wejściu do zatoki, włączając tereny obszaru ochrony ptaków. Naruszenie wszystkich wymienionych powyżej obszarów odpoczynku jest związane z budową rurociągu i wynika przede wszystkim z jego ułożenia w korytarzu łączącym z lądem (obszar na powierzchni ziemi), z bodźców zakłócających podczas budowy w obszarze łączącym rurociąg z lądem (przede wszystkim budowa ścianki szczelnej) oraz z ułożenia rurociągu na obszarze Zatoki Greifswaldzkiej oraz wejścia do zatoki w wykopie, co pociąga za sobą zmniejszenie podstawy żywieniowej (przede wszystkim zagrożenie ze strony statków, utrata bentosu przez wykop, wzbicie warstwy sedymentu, podwyższone zmętnienie i sedymentacja w trakcie wykopu). Zagrożenia związane z budową nie są jednak znaczne, ponieważ zakłócenia występują przejściowo i są minimalizowane przez regulację czasu budowy, ptaki odpoczywające są w stanie w tym czasie odlecieć w miejsca niezagrożone, a bentos zregeneruje się w ciągu kliku lat. Zakłócenia związane z instalacjami oraz z eksploatacją można dzięki środkom kontroli, zabezpieczeń oraz naprawom zaliczyć do nieznacznych (rzadkie przypadki, niemożliwe trwałe zakłócenia). Podsumowując, dla wszystkich ważnych ptaków lęgowych i odpoczywających można stwierdzić, że znaczne zagrożenia zostały wykluczone. Zastosowano następujące środki prowadzące do uniknięcia i zminimalizowania oddziaływań, opisane w ocenie oddziaływania na środowisko zgodnej z Dyrektywą Siedliskową (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.1.7.2) oraz w pomocniczym planie utrzymania krajobrazu (Landschaftspflegerischer Begleitplan dalej plan LBP), tak aby można było zminimalizować lub usunąć wpływy projektu, które nie zostały uznane za znaczne: Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 171 Część morska: • czasowa koncentracja budowy morskiej części trasy rurociągu aż do północnej granicy specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Greifswalder Boddenrandschwelle und Teile der Pommerschen Bucht“, który pokrywa się również z europejskim obszarem specjalnej ochrony ptaków „Greifswalder Bodden und südlicher Strelasund“, od maja do grudnia (zarządzenie M1 planu LBP), • zastosowanie technicznych urządzeń i pojazdów, które nie przekraczają dopuszczalnej wartości emisji gazów oraz natężenia hałasu (zarządzenie M2 planu LBP), • zastosowanie ubijaków wibracyjnych zamiast kafarów (w zarządzeniu M14 planu LBP), • zastosowanie technologii wykopowych powodujących mniejsze zmętnienie, instalacja struktur osłaniających dla uniknięcia rozprzestrzenienia się cząstek, tak aby utrzymać próg 50 mg/l dodatkowo do zmętnienia podstawowego w odległości 500 m od źródła zmętnienia (zarządzenie M5 planu LBP) • przeniesienie urobku ze zwiększoną zawartością organiczną na składowisko (zarządzenie M8 planu LBP) • odbudowa podłoża kamienistego i skalistego (zarządzenie M9 planu LBP), • ograniczenie czasu budowy na obszarze ochrony do okresu od stycznia do końca kwietnia w okresie tarła śledzi oraz podczas zimowego i wiosennego odpoczynku ptaków morskich (zarządzenie M10 / V4 planu LBP), • Zredukowanie wpływu przyciągającego na ptaki i insekty: w czasie przerwy w pracach budowlanych należy stosować na statkach jedynie oświetlenie awaryjne, aby zmniejszyć ryzyko zderzenia się ptaków oraz przyciągania insektów (zarządzenie M11 planu LBP). Na powierzchni ziemi: • Odbudowanie rzeźby terenu na obszarze budowy odcinka łączącego rurociąg z lądem odpowiednio do stanu sprzed ułożenia rurociągu (oprócz terenu przejścia rurociągu ze strefy podziemnej do nadziemnej oraz stacji lądowej) (zarządzenie G1 Planu LBP), • Obsadzenie odpowiednich zagajników w pasie roboczym korytarza rurociągu po jego ułożeniu (zarządzenie G3 / V6 planu LBP). W tym celu reprezentant przedsięwzięcia ma za zadanie przygotować plan ochrony krajobrazu, • który będzie obejmował zmniejszenie odkładania się substancji (szczególnie materiałów organicznych) w ziemi, które mogłyby prowadzić do ruderalizacji obszarów przybrzeżnych oraz suchych (zarządzenie S3 planu LBP), • osłonę przed bodźcami zakłócającymi podczas budowy w korytarzu rurociągu, szczególnie przed reflektorami w nocy oraz wpływami wizualnymi w dzień skierowanymi na łąki Freesendorfer Wiesen oraz Zatokę Greifswaldzką (zarządzenie M15 / V2 planu LBP). Dla sprawdzenia i oceny zsumowanych wpływów wzięto pod uwagę liczne inne plany i projekty (por. dokumentacja wniosku część C2, rozdział 7.1.8), np. wykopy na obszarze toru wodnego wejścia do portu Lubmin oraz budowę i eksploatację elektrowni gazowo-parowej (Lubmin I i II) oraz elektrowni węglowej. Kontrola i ocena skumulowanych efektów w powiązaniu z tymi planami wykazuje, że nie przewiduje się znaczących wpływów negatywnych prowadzących do przekroczenia progu szkodliwości. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 172 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Wnioski: Urząd wydający zezwolenie na realizację przedsięwzięcia stwierdza, że środki prowadzące do uniknięcia i zminimalizowania wpływów na środowisko są skuteczne i mogą zostać zrealizowane przez nadzór budowlany. W wyniku oceny należy stwierdzić, że przedsięwzięcie nie wpłynie znacząco lub negatywnie na elementy obszaru specjalnej ochrony ptaków „Greifswalder Bodden und südlicher Strelasund“, które mają być zachowane i stanowią cel ochrony, dlatego przedsięwzięcie jest dopuszczalne (§ 18 rozdział 1 ustawy o ochronie środowiska landu Meklemburgia-Pomorze Przednie). Europejski obszar specjalnej ochrony ptaków „Westliche Pommersche Bucht“ (DE1649-401) Przedsięwzięcie znajduje się na terenie europejskiego obszaru specjalnej ochrony ptaków „Westliche Pommersche Bucht“. Europejski obszar specjalnej ochrony ptaków nie został do tej pory oficjalnie uznany za narodowy obszar ochrony. Dlatego nie ma jeszcze deklaracji o ochronie, która określa cel ochrony tego obszaru zgodny z celami zachowania gatunków i siedlisk, nie ma także obowiązujących przepisów, które regulują wypełnienie celu ochrony. Z powodu braku określonego w rozporządzeniu celu ochrony dla tego obszaru należy przyjąć cele zachowania gatunków i siedlisk opisane w zgłoszeniu obszaru (formularz standardowy) (por. Federalny Sąd Administracyjny, wyrok z 17.01.2007 A 20.05 juris nb. 75, „Obwodnica zachodnia Halle“). W związku z tym należy przestrzegać reżimu siedliskowego dla faktycznych obszarów specjalnej ochrony ptaków według art. 4 ust. 4 zdanie 1 Dyrektywy Ptasiej. Dla faktycznego obszaru specjalnej ochrony ptaków przeprowadzono ocenę oddziaływania na środowisko (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.2). W przypadku tego obszaru chronionego mamy do czynienia z obszarem przejściowym między wodami przybrzeżnymi landu Meklemburgia-Pomorze Przednie z ujściem Odry i Zatoką Greifswaldzką, a obszarem Morza Bałtyckiego, który stanowi punkt odpoczynku, miejsce pobytu w okresie zimowym i letnim dla nurów, perkozów, kaczek morskich oraz innych morskich ptaków. Wymienione w formularzu standardowym, a co za tym idzie znaczące dla celów zachowania gatunków i siedlisk gatunki ptaków zgodnie z załącznikiem I oraz art. 4 ust. 2 Dyrektywy Ptasiej to perkoz rogaty, nur czarnoszyi, nur rdzawoszyi, nurzyk, mewa mała (załącznik I), lodówka, perkoz dwuczuby, szlachar, uhla, alka oraz markaczka (Art. 4). W charakterystyce obszaru w formularzu standardowym zostały sformułowane dalsze wymogi co do ochrony, szczególnie dotyczące jakości wody, jak i niezmąconej i niezakłóconej tafli wody, jako obszaru odpoczynku ptaków. W ocenie oddziaływania na środowisko wzięto pod uwagę również gatunek kormorana czarnego. Za obszar szczegółowej oceny uznano strefę wpływu o wielkości 3.000 m. Morska trasa rurociągu przecina obszar specjalnej ochrony ptaków, dlatego mogą wystąpić zakłócenia w występowaniu ważnych gatunków ptaków. Oddziaływania związane z budową powstają w wyniku czasowych zmian (budowa z regeneracją) struktury biotopu, a także abiotycznych warunków otoczenia, do których prowadzi ułożenie rurociągu, tymczasowych wizualnych, akustycznych i pozostałych Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 173 bodźców zakłócających podczas budowy (układanie rurociągu przez statki), wpływu na związki między środowiskami, czasowego usunięcia bentosu w wyniku wykonania wykopu do ułożenia rurociągu oraz jego ułożenia na dnie morskim (oddziaływanie na podstawę odżywiania ptaków morskich), tymczasowych zmian stanu wody (zmętnienie, sedymentacja) oraz odprowadzenia związków szkodliwych. Oddziaływania są również możliwe ze strony związanej z budową wymiany osadu oraz związanych z instalacją faktorów takich, jak ułożenie rurociągu na dnie morskim (wpływa na podstawę odżywiania) jak i uwalnianie związków aluminium z materiałów z anod protektorowych. Wykluczone są znaczące zakłócenia związane z eksploatacją, takie jak wpływ na temperaturę w wyniku przepływu zimnego gazu ziemnego, a także powodowane przez środki kontroli, ochrony i naprawy (por. rozdz. B.4.4.1.1 niniejszego postanowienia). Oddziaływania związane z rozmontowaniem rurociągu po jego wyłączeniu są trudne do przewidzenia, wychodzi się jednak z założenia, że w najgorszym przypadku wystąpić mogą oddziaływania podobne do tych występujących podczas ułożenia rurociągu (por. rozdział B.4.4.1.1). Przy prognozie oddziaływań rozróżniono następujące znaczące grupy ptaków: • nury i perkozy występujące licznie zimą, wiosną i jesienią (nur czarnoszyi, nur rdzawoszyi i perkoz rogaty) • kaczka morska występująca głównie zimą i wiosną oraz obecne przez cały rok markaczka (lodówka, uhla i markaczka), • częściowo obecne przez cały rok, bardzo mobilne i odżywiające się głównie rybami gatunki (perkoz dwuczuby, szlachar i kormoran czarny), a także koncentrujące się podczas odlotu – okres od lipca do grudnia (mewa mała), • alki, które występują w niewielkiej ilości w płytszych wodach Zatoki Pomorskiej (alka krzywonosa i nużyk). Odnośnie możliwych oddziaływań na nury i perkozy należy stwierdzić co następuje: Czasowe usunięcie bentosu przy tych mobilnych ptakach, które z natury korzystają z dużych obszarów, nie ma wielkiego znaczenia. Nie stwierdza się w związku z tym możliwego braku pożywienia. Należy spodziewać się związanych z budową efektów odstraszenia, zakłócenia są jednak krótkotrwałe i dotykają tylko nielicznych zwierząt (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.2.5.2.1 oceny oddziaływania na środowisko zgodnej z Dyrektywą Siedliskową), które mogą uniknąć barek i innych statków budowlanych, tak że nie dojdzie do znaczących zakłóceń. Stosunki wymienne nie zostaną przerwane. Zakłócenia związane z instalacją są nieznaczne, ponieważ nie przewiduje się dużego wpływu na bentos jako podstawę odżywiania. Zakłócenia związane z eksploatacją ze strony środków kontroli, ochrony i naprawy występują bardzo rzadko i w niewielkim natężeniu i uznane zostały za nieznaczące (por. rozdział B.4.4.1.1). To samo dotyczy kaczek morskich W okresie zimowym dochodzi wprawdzie do odstraszenia związanego z budową, nie dotyka ono jednak ze względu na czas budowy występujących wiosną w dużej koncentracji na obszarze wejścia do zatoki lodówek (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.2.5.2.2 oceny oddziaływania na środowisko zgodnej z Dyrektywą Siedliskową). Również jeśli chodzi o mobilne i żywiące się głównie rybami gatunki, stwierdza się, że mogą zostać wykluczone znaczące zagrożenia, ponieważ dla tych wysoko mobilnych gatunków ucieczka podczas okresu zakłóceń jest wyjątkowo łatwa. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 174 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Alki, dla których centrum występowania leży daleko od lądu, tzn. daleko poza strefą 12 mil morskich, są w niewielkim stopniu zagrożone przedsięwzięciem, ponieważ przebywają poza jego zasięgiem. Na terenie obszaru specjalnej ochrony ptaków przeprowadza się następujące zabiegi zapobiegające i niwelujące zakłócenia: • zastosowanie technicznych urządzeń i pojazdów, które nie przekraczają dopuszczalnej wartości emisji gazów oraz natężenia hałasu (zarządzenie M2 planu LBP), • zastosowanie ubijaków wibracyjnych zamiast kafarów (w zarządzeniu M14 planu LBP), • zastosowanie technologii wykopowych powodujących mniejsze zmętnienie, instalacja struktur osłaniających dla uniknięcia rozprzestrzenienia się cząstek, tak aby utrzymać próg 50 mg/l dodatkowo do zmętnienia podstawowego w odległości 500 m od źródła zmętnienia (zarządzenie M5 planu LBP) • Środki mające na celu ograniczenie obszaru prac budowlanych podczas zabezpieczania i naprawy (faza eksploatacji) (zarządzenie M3 planu LBP), • odbudowa podłoża kamienistego i skalistego (zarządzenie M9 planu LBP), • ograniczenie czasu budowy na obszarze ochrony do okresu od stycznia do końca kwietnia w okresie tarła śledzi oraz podczas zimowego i wiosennego odpoczynku ptaków morskich (zarządzenie M10 / V4 planu LBP), • Zredukowanie wpływu przyciągającego na ptaki i insekty: w czasie przerwy w pracach budowlanych należy stosować na statkach jedynie oświetlenie awaryjne, aby zmniejszyć ryzyko zderzenia się ptaków oraz przyciągania insektów (zarządzenie M11 planu LBP). Dla sprawdzenia i oceny wpływów zsumowanych wzięto pod uwagę wiele planów i projektów (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.2.7). Kontrola i ocena skumulowanych efektów w powiązaniu z tymi planami wykazuje, że nie przewiduje się znaczących wpływów negatywnych prowadzących do przekroczenia progu szkodliwości. Wnioski: Urząd wydający zezwolenie na realizację przedsięwzięcia stwierdza, że środki prowadzące do uniknięcia i zminimalizowania wpływów na środowisko są skuteczne i mogą zostać zrealizowane przez nadzór budowlany. W wyniku oceny należy stwierdzić, że przedsięwzięcie nie wpłynie znacząco lub negatywnie na elementy obszaru specjalnej ochrony ptaków „Westliche Pommersche Bucht“, które mają być zachowane i stanowią cel ochrony, dlatego przedsięwzięcie jest dopuszczalne (art 4 ust. 4 zdanie 1 Dyrektywy Ptasiej. Specjalny obszar ochrony siedlisk “Greifswalder Bodden, Teile des Strelasundes und Nordspitze Usedom“ (DE1747-301) Przedsięwzięcie znajduje się na terenie specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Greifswalder Bodden, Teile des Strelasundes und Nordspitze Usedom“. Specjalny obszar ochrony siedlisk „Greifswalder Bodden, Teile des Strelasundes und Nordspitze Usedom“ został wpisany na listę obszarów zgodnie z art 4 ust. 2 pkt. 3 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 175 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Dyrektywy Siedliskowej. W związku z tym należy na nim stosować reżim siedliskowy zgodnie z art. 6 Dyrektywy Siedliskowej, § 34 federalnej ustawy o ochronie przyrody, § 18 ustawy o ochronie przyrody landu Meklemburgia-Pomorze Przednie. Specjalny obszar ochrony siedlisk został po części oficjalnie uznany za obszar chroniony w myśl §§ 33 ust. 2, 3 i 22 ust. 1 Federalnej ustawy o ochronie przyrody (chronione części przyrody i krajobrazu) oraz art. 4 ust. 4 Dyrektywy Siedliskowej (szczególny obszar ochrony) a także § 28 ust. 2 ustawy o ochronie przyrody landu Meklemburgia-Pomorze Przednie (zarządzenie o obszarze chronionym przyrody „Peenemünder Haken, Struck und Ruden“ z 10.12.2008 (Dziennik Urzędowy landu Meklemburgia-Pomorze Przednie. s. 516). Na dzień dzisiejszy wydana została deklaracja o ochronie, która określa cel ochrony tego obszaru, zgodny z celami zachowania gatunków i siedlisk, jak również lista obowiązujących przepisów (nakazów i zakazów), regulujących wypełnienie celu ochrony, z których wynikają cele zachowania gatunków i siedlisk dla tego odcinka trasy rurociągu (szczególnie § 4 ust. 2 Zarządzenia o chronionym obszarze środowiska). Określone w zarządzeniu o obszarze chronionym cele ochrony i cele zachowania gatunków i siedlisk odpowiadają tym zawartym w zgłoszeniu obszaru (formularzu standardowym). Deklaracja o ochronie dla pozostałej części obszaru nie została jeszcze wydana. Dla tej części obszaru za cele zachowania gatunków i siedlisk na przebiegającym tu odcinku rurociągu należy uznać te opisane w zgłoszeniu obszaru (formularzu standardowym (Federalny Sąd Administracyjny, wyrok z 17.01.2007, 9 A 20.05, juris nb. 75, „Obwodnica zachodnia Halle“). Przedsięwzięcie zostało sprawdzone pod względem oddziaływania na środowisko przy uwzględnieniu celów zachowania gatunków i siedlisk obszaru Natura 2000 (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.3 oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową). Na obszarze szczegółowej kontroli występują następujące rodzaje biotopów zgodnych z Dyrektywą Siedliskową: Tabela 6: Występowanie siedlisk zgodnych z Dyrektywą Siedliskową Rodzaj siedliska zgodny z Dyrektywą Siedliskową Kod EU Stan zachowania ** Ocena ogólna ** ławica 1110 B A watt 1140 B A zatoka 1160 B A skały podwodne 1170 B A jednoroczna roślinność przy linii przyboju 1210 B A porośnięte roślinnością klify wybrzeży atlantyckich i bałtyckich 1230 B B roślinność zawierająca gatunek salicornia i inne jednoroczne gatunki kolonizujące muły i piaski 1310 brak danych brak danych 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 176 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Rodzaj siedliska zgodny z Dyrektywą Siedliskową Kod EU Stan zachowania ** Ocena ogólna ** atlantyckie słone łąki – GlaucoPuccinellietalia maritimae 1330 B B inicjalne stadia wydm wędrujących 2110 B C wydmy wędrujące wzdłuż linii brzegowych („wydmy białe“z Ammophilia arenaria 2120 C C ustabilizowane wydmy z roślinnością trawiastą ("wydmy szare") 2130* C C murawy z Nardus, bogate w gatunki, na podłożu krzemionkowym w strefach górskich (i podgórskich w Europie kontynentalnej) 6230* B B * siedlisko o znaczeniu priorytetowym ** Dane formularz standardowy Gatunkami wymienionymi w załączniku II Dyrektywy Siedliskowej, które mogą potencjalnie występować na obszarze szczegółowej oceny i dla których w związku z tym określono przewidywane oddziaływania są foka szara, foka pospolita, wydra europejska, nocek duży, nocek łydkowłosy, minóg rzeczny, minóg morski, aspius oraz zalotka większa. Należy wziąć pod uwagę poniższe oddziaływania: część morska Tymczasowe, związane z budową, usunięcie zoobentosu i makrofitów przez przygotowanie wykopu oraz ułożenie rurociągu, wpływ na jakość siedlisk przez wzbicie warstwy sedymentu, podwyższone zmętnienie i sedymentację, przejściowe zagrożenie ryb i ssaków morskich podczas budowy, przez hałas i efekty wizualne, wpływy wywołane związaną z budową wymianą sedymentów oraz związanym z instalacją uwolnieniem związków aluminium z materiału anod protektorowych, związany z eksploatacją wpływ na stan temperatury przez zimny gaz ziemny, a także zakłócenia spowodowane środkami kontroli, bezpieczeństwa oraz naprawy zwykłe i serwisowe. na powierzchni ziemi Tymczasowe zmiany biotopu przez prace budowlane na obszarze korytarza łączącego rurociąg z lądem (wykop z użyciem ścianki szczelnej, wyposażenie budowy, drogi na budowie, place budowy), związane z budową zakłócenia przez hałas i efekty wizualne, związane z budową ryzyko kolizji, związany z budową wpływ na rodzaje siedlisk oraz siedliska zwierząt przez odprowadzanie związków szkodliwych, związane z instalacją wpływy na sukcesję naturalną przez usunięcie zagajników z oddziaływaniem na rodzaje siedlisk oraz gatunki, związane z instalacją wpływy na funkcje siedlisk przez instalację nadziemną rurociągu a także związane z eksploatacją oddziaływania na rodzaje siedlisk i gatunki przez środki kontroli, bezpieczeństwa i naprawy. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 177 Oddziaływania związane z rozmontowaniem rurociągu po jego wyłączeniu są trudne do przewidzenia, wychodzi się jednak z założenia, że w najgorszym przypadku wystąpić mogą oddziaływania podobne do tych występujących podczas ułożenia rurociągu. Zagrożenia siedlisk włącznie z zagrożeniami charakterystycznych gatunków przedstawiają się następująco: Przedsięwzięcie spowoduje na obszarze specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Greifswalder Bodden, Teile des Strelasundes und Nordspitze Usedom“ tymczasową utratę obszaru dla wielu siedlisk opisanych w załączniku I Dyrektywy Siedliskowej. Wprawdzie utrata obszaru stanowi z reguły znaczące zagrożenie, nie jest tak jednak w przypadku, kiedy mają one mało znaczący charakter. Jako pomoc orientacyjna w ocenie, czy utrata obszaru ma charakter mało znaczący, mogą służyć kryteria opisane w projekcie konwencji Agencji Ochrony Przyrody (sprawozdania końcowe z części konwencji specjalistycznych podsumowujących zleconych przez Agencję Ochrony Przyrody badań: „System informacyjny oraz konwencje do określenia skuteczności w ramach oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową“, stan końcowy z czerwca 2009, poniżej: LAMBRECHT & TRAUTNER (2007)). Propozycja konwencji łączy nieznaczące zakłócenia ze ściśle określonymi warunkami i ukierunkowuje się przy tym przede wszystkim na wartości orientacyjne absolutnych i relatywnych strat obszaru, przy czym za podstawę służą długotrwałe straty obszaru. Według końcowego sprawozdania relatywna wartość orientacyjna, do której można mówić o nieznacznej utracie obszaru wynosi 1 % obszaru siedliska (str. 33). Właściwa wartość absolutna tej granicy przedstawiona jest w tabeli 2 sprawozdania końcowego. Zaproponowane wartości mogą według obecnego stanu wiedzy służyć jako wartości orientacyjne przy podejmowaniu decyzji (Federalny Sąd Administracyjny wyrok z 12.03.2008, 9 A 3.06, juris wytyczna 7 i nb. 125). Ułożenie rurociągu w Zatoce Greifswaldzkiej oraz w wejściu do zatoki łączy się z jednorazowym przedsięwzięciem trwającym 3-5 miesięcy, które nie wywoła żadnych Ułożenie rurociągu wymaga mierzalnych, długotrwałych, stopniowych zakłóceń. prawdopodobnie lokalnych środków stabilizujących dla wypełnionego na nowo wykopu pod rurociąg, które mogą wywołać stopniowe zagrożenie. W ramach konserwatywnej oceny oddziaływania na obszar przewiduje się stopniowe zagrożenie dla 20% powierzchni naruszonego obszaru. Zasadniczo istnieje przy tym dla ponownie wypełnionego wykopu ryzyko przeprowadzenia niewielkich zabiegów korygujących. Najbardziej prawdopodobne są procesy erozyjne. Ponieważ czas regularnej regeneracji przy niewystarczającej stabilności rurociągu może wzrosnąć z 2 do 3 lat na więcej niż 3 lata, a w trakcie zabiegów stabilizujących mogłoby dojść ponownie do przejściowego zniszczenia zoobentosu, możliwe do przewidzenia jest zakłócenie funkcji tego odcinka trasy rurociągu. Faktor dla stopniowego oddziaływania na funkcję, którego należy użyć w ramach ilościowego określenia wartości orientacyjnej według LAMBRECHT & TRAUTNER (2007), został w ramach zabezpieczenia wyprowadzony z zakresu ryzyka dla stabilności obszaru, tzn. 100 % zakłócenia na 20 % powierzchni wykopu. Ponieważ jednak w wyniku zaplanowanych zabiegów stabilizujących ryzyko erozji może zostać w dużym stopniu wykluczone, ustalone jako najgorszy możliwy przypadek stopniowe zakłócenie funkcji w wysokości 20% powierzchni wykopu jest założeniem bezpiecznym. część morska Siedlisko 1110 można znaleźć wzdłuż trasy rurociągu na obszarze płycizny oraz na obszarze wejścia do zatoki. Oddziaływania związane z budową wywołane są przede wszystkim budową wykopu oraz usunięciem makrofitów i zoobentosu. Przy ponownym 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 178 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich wypełnieniu wykopu odtworzone będą jednak podobne warunki, tak więc całkowita regeneracja może nastąpić w przeciągu 2 do 3 lat (por. rozdział B.4.4.1.1). Na obszarze płycizny niedaleko miejsca połączenia rurociągu z lądem, oddziaływania związane ze wzbiciem warstwy sedymentu i zmętnieniem, zostaną zminimalizowane przez ułożenie rurociągu wewnątrz wykopu ze ścianki szczelnej o długości 550 m. Oddziaływania związane z instalacją i eksploatacją zostały określone jako znikome. Relatywna wartość orientacyjna zgodnie z LAMBRECHT & TRAUTNER (2007) w wysokości 1% powierzchni obszaru siedliska (patrz powyżej), jest przy wartości 0,18 % wyraźnie mniejsza. Również absolutna wartość orientacyjna do oceny znaczenia zakłóceń w wysokości 4,5 ha (stopień pośredni między stopniem II a III sprawozdania końcowego), nie zostaje przekroczona, ponieważ wartość stopniowego wpływu na funkcję w wysokości 20% dla 10,8 ha, wynosi tylko 2,16 ha (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.3.5.2.1 oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową. Ponieważ wartości orientacyjne, które związane są metodycznie z długotrwałymi stratami obszarów, wyraźnie nie są przekroczone, można bez wątpliwości wykluczyć znaczące zakłócenia. Dla siedliska 1140, które znajduje się w miejscu wyjścia rurociągu na ląd od brzegu do głębokości 0,5 m, można również wykluczyć znaczące zakłócenia. Dla dalszego zmniejszenia efektu zmętnienia przewiduje się zastosowanie w przypadku silnego wzbicia warstwy sedymentu specjalnych ekranów. Relatywna wartość orientacyjna zgodnie z LAMBRECHT & TRAUTNER (2007) w wysokości 1% obszaru siedliska (patrz powyżej) jest przy wartości 0,042 % dużo mniejsza. Również absolutna wartość orientacyjna do oceny znaczenia zakłóceń w wysokości 0,5 ha (stopień III sprawozdania końcowego), nie zostaje przy tym siedlisku przekroczona, ponieważ wartość stopniowego wpływu na funkcję w wysokości 20% dla 0,5 ha, wynosi tylko 0,1 ha (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.3.5.2.2 oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową. Ponieważ wartości orientacyjne, które związane są metodycznie z długotrwałymi stratami obszarów, wyraźnie nie są przekroczone, można bez wątpliwości wykluczyć znaczące zakłócenia. Siedlisko 1160 w Zatoce Greifswaldzkiej nie zostanie znacząco zagrożone, ponieważ 1% kryterium „ilościowo - relatywnej straty obszaru“ według LAMBRECHT & TRAUTNER (2007) zostaje utrzymane (0,07 %) a funkcjonalność siedliska zostanie odtworzona po 2-3 latach (por. dokumentacja wniosku, część C.2, rozdział 7.3.5.2.3 oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową). Również w przypadku siedliska 1170 nie stwierdza się znaczących zagrożeń. Zakłócenie siedliska 1170 występuje tylko tymczasowo, ponieważ po zakończeniu prac budowlanych i wprowadzeniu zarządzenia M9 nastąpi regeneracja i ponowne zasiedlenie siedliska 1170. Relatywna wartość orientacyjna zgodnie z LAMBRECHT & TRAUTNER (2007) w wysokości 1% obszaru siedliska (patrz powyżej) jest przy wartości 0,36 % dużo mniejsza. Również absolutna wartość orientacyjna do oceny znaczenia zakłóceń w wysokości 3,375 ha (stopień pośredni między stopniem II a III sprawozdania końcowego), nie zostaje przy tym siedlisku przekroczona, ponieważ wartość stopniowego wpływu na funkcję w wysokości 20% dla 6,6 ha, wynosi tylko 1,3 ha (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.3.5.2.4 oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową. Ponieważ wartości orientacyjne, które związane są metodycznie z długotrwałymi stratami obszarów, wyraźnie nie są przekroczone, można bez wątpliwości wykluczyć znaczące zakłócenia. na powierzchni ziemi Siedliska 1210, 1310, 1330, 2120 oraz 6230 (siedliska o znaczeniu priorytetowym) znajdują się poza terenem dotkniętym budową i instalacją, także znaczące zakłócenia są w tych przypadkach wykluczone (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.3.5.2.5 oraz Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 179 karta 3 „Siedliska na terenie połączenia rurociągu z lądem przy Lubminie – stan i konflikty“ oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową). Obciążenie lub jakiekolwiek inne zakłócenie funkcji siedliska o priorytetowym znaczeniu 2130* jest wykluczone, ponieważ te opisane na mapach obszary (Instytut Ekologii Krajobrazu w Greifswaldzie I.L.N., 2007) znajdują się w odległości 15 m i 65 m od wykopu ze ścianki szczelnej rurociągu oraz w odległości 3 m i 45 m od bocznego pasa roboczego (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.3.5.2.6 oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową). Zagrożenia dla gatunków opisanych w załączniku II Dyrektywy Siedliskowej prezentują się następująco: część morska Foka zostaje dotknięta w niewielkim stopniu przez zakłócenia związane z budową (przede wszystkim prace związane z wbijaniem, ale również przez hałas wywoływany przez koparki i statki, niewykluczone jest, że będą unikać Zatoki Greifswaldzkiej i przestaną odwiedzać czasem wykorzystywane przez nie miejsca na wybrzeżu Lubmina. Ponieważ nie należy jednak obawiać się zagrożenia zdrowia pojedynczych osobników, a Zatoka Greifswaldzka po zakończeniu budowy będzie znów możliwa do użytku, można wykluczyć znaczące zakłócenia. Podobnie prezentuje się sytuacja foki pospolitej, przy czym ten gatunek występuje na obszarze sporadycznie. Minóg rzeczny, minóg morski i aspius są gatunkami, dla których zatoka, stanowi częściowo miejsce siedliska, nie rozmnażają się jednak tutaj. Wszystkie gatunki występują nielicznie w zatoce. Ucieczka potencjalnie dotkniętych zagrożeniem zwierząt podczas budowy jest łatwo możliwa. Zagrożenia związane z budową można więc zaliczyć do nieznacznych. na powierzchni ziemi Wydra europejska może zostać zagrożona przez związane z budową wizualne, akustyczne i inne bodźce zakłócające, może jednak bez problemu unikać obszaru przedsięwzięcia i nie spowoduje to ograniczenia jej siedliska, ponieważ na obszarze korytarza rurociągu przy wyjściu na ląd nie znajdują się struktury biotopu wykorzystywane przez wydrę europejską. (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.3.5.3.4 oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową). Nie występują znaczące efekty odstraszające. Oddziaływania związane z instalacją i eksploatacją są niewielkie. Gatunki nietoperzy, nocek duży i nocek łydkowłosy, mogą być dotknięte najwyżej niewielkimi zakłóceniami jeśli chodzi o ich zachowania łowne na obszarze przedsięwzięcia. Ich miejsca siedlisk nie zostaną dotknięte. (uzupełniające mapy 2009; J. BERG: Sprawozdania z poszukiwania miejsc siedlisk na obszarze 1, część uzupełniająca: dookreślenia część C.3, rozdział 8). Dlatego można wykluczyć znaczące zakłócenia. Gatunek ważki zalotka większa może tylko w niewielkim stopniu zostać dotknięty przedsięwzięciem, ponieważ na obszarze połączenia rurociągu z lądem oraz w jego otoczeniu nie występują osobniki rozmnażające się. Poniższe zabiegi zostaną przeprowadzone dla ograniczenia szkód oraz dla uniknięcia i zminimalizowania negatywnych wpływów, tak aby można było na pewno wykluczyć zagrożenia celów zachowania gatunków i siedlisk: 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 180 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Część morska: • • • • • • • • • Czasowa koncentracja budowy na morskim odcinku trasy rurociągu aż do północnowschodniej granicy specjalnego obszaru ochrony siedlisk w możliwie krótkim okresie od maja do grudnia (Zarządzenie M1 planu LBP), zastosowanie technicznych urządzeń i pojazdów, które nie przekraczają dopuszczalnej wartości emisji gazów oraz natężenia hałasu (zarządzenie M2 planu LBP), zastosowanie ubijaków wibracyjnych zamiast kafarów (w zarządzeniu M14 planu LBP), Środki mające na celu ograniczenie obszaru prac budowlanych podczas zabezpieczania i naprawy (faza eksploatacji) (zarządzenie M3 planu LBP), zastosowanie technologii wykopowych powodujących mniejsze zmętnienie, instalacja struktur osłaniających dla uniknięcia rozprzestrzenienia się cząstek, tak aby utrzymać próg 50 mg/l dodatkowo do zmętnienia podstawowego w odległości 500 m od źródła zmętnienia (zarządzenie M5 planu LBP) przeniesienie urobku ze zwiększoną zawartością organiczną na składowisko (zarządzenie M8 planu LBP) odbudowa podłoża kamienistego i skalistego (zarządzenie M9 planu LBP), ograniczenie czasu budowy na obszarze ochrony do okresu od stycznia do końca kwietnia w okresie tarła śledzi oraz podczas zimowego i wiosennego odpoczynku ptaków morskich (zarządzenie M10 / V4 planu LBP), Zredukowanie wpływu przyciągającego na ptaki i insekty: w czasie przerwy w pracach budowlanych należy stosować na statkach jedynie oświetlenie awaryjne, aby zmniejszyć ryzyko zderzenia się ptaków oraz przyciągania insektów (zarządzenie M11 planu LBP). Na powierzchni ziemi: • • • • • Odbudowanie rzeźby terenu na obszarze budowy odcinka łączącego rurociąg z lądem odpowiednio do stanu sprzed ułożenia rurociągu (oprócz terenu przejścia rurociągu ze strefy podziemnej do nadziemnej oraz stacji lądowej) (zarządzenie G1 Planu LBP), Środki mające na celu ograniczenie obszaru prac budowlanych podczas zabezpieczania i naprawy (faza eksploatacji) (zarządzenie M3 planu LBP), który będzie obejmował zmniejszenie odkładania się substancji (szczególnie materiałów organicznych) w ziemi, które mogłyby prowadzić do ruderalizacji obszarów przybrzeżnych oraz suchych (zarządzenie S3 planu LBP), Osłonę przed bodźcami zakłócającymi podczas budowy w korytarzu rurociągu, szczególnie przed reflektorami w nocy oraz wpływami wizualnymi w dzień skierowanymi na łąki Freesendorfer Wiesen oraz Zatokę Greifswaldzką (zarządzenie M15 / V2 planu LBP). Podczas prac kontrolnych oraz czynności eksploatacyjnych przy rurociągu Nord Stream należy unikać oraz zminimalizować wchodzenie na teren oraz wykonywanie innych czynności na terenie między stacją łączącą rurociąg z lądem a brzegiem zatoki oraz na terenie łąk Freesnedorfer Wiesen, szczególnie na obszarze siedliska 2130* (wydmy szare), siedliska 6230* (bliźniczka psia trawka) oraz innych siedlisk opisanych w Dyrektywie Siedliskowej lub godnych ochrony biotopów (zarządzenie S4 planu LBP). Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 181 Dla sprawdzenia i oceny zsumowanych wpływów wzięto pod uwagę liczne inne plany i projekty (por. zgłoszenie część C2, rozdział 7.3.7), np. wykopy na obszarze toru wodnego wejścia do portu w Lubminie oraz budowę i eksploatację elektrowni gazowo-parowej (Lubmin I i II) oraz elektrowni węglowej, podłączenia sieci parku elektrowni wiatrowej „Arkona-Becken SO“ i „Ventotec 2“. Kontrola i ocena skumulowanych efektów w powiązaniu z tymi planami wykazuje, że nie przewiduje się znaczących wpływów negatywnych prowadzących do przekroczenia progu szkodliwości. Szczególnie dotyczy to oceny wpływów zsumowanych dla obu projektów podłączenia sieci (trasy kablowe) parku elektrowni wiatrowej „Arkona-Becken SO“ i „Ventotec 2“ (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.3.7). W tej sprawie urząd wydający zezwolenie na realizację przedsięwzięcia stwierdza w szczególności co następuje. Państwowy Urząd Środowiska i Przyrody w Ueckermünde stwierdził w swoim oświadczeniu z 15.05.2009 i 22.10.2009, że należy oczekiwać mało znaczących wpływów zsumowanych, jeśli czas między końcem budowy rurociągu Nord Stream a początkiem budowy trasy kablowej będzie wynosił przynajmniej 28 miesięcy. Ponieważ bentos zagrożony przez prace podczas budowy rurociągu Nord Stream zdąży się w tym okresie całkowicie zregenerować, to związane z budową tras kablowych oddziaływania nie doprowadzą do przekroczenia progu zagrożenia dla relatywnej i absolutnej wartości wykorzystania obszaru siedliska zgodnie z LAMBRECHT & TRAUTNER (2007). Z tą oceną zgadza się urząd wydający zezwolenie na realizację przedsięwzięcia. W przekonaniu urzędu wydającego zezwolenie na realizację przedsięwzięcia podany okres z całą pewnością zostanie zachowany. To wynika z poniższych stwierdzeń. Podczas rozprawy przedstawiciele firm realizujących tzw. Projekt tras kablowych zadeklarowali do protokołu, że początek budowy może nastąpić najwcześniej w 2013 roku (por. protokół z rozprawy, str. 195 do szczególnie str. 212). To stwierdzenie jest wiarygodne i odpowiada obiektywnie istniejącym warunkom. Ponieważ z jednej strony złożono już podania o pozwolenia na budowę tras kablowych, koniec tego postępowania nie jest jednak możliwy do przewidzenia (patrz rozdział B.4.10, do sprzeciwu 10). Również budowa elektrowni wiatrowych, które przez trasy kablowe mają być połączone z siecią transmisyjną i dystrybuującą na lądzie, nie może być przewidziana na dzień obecny. Należy uzupełnić, że stwierdzenie, iż początek budowy nastąpi najwcześniej w 2013 roku oznacza konkretnie, że z powodów ochrony przyrody budowa nie może się rozpocząć przed wiosną 2013 roku. Poza tym pozwolenia wydane w wyniku wymienionych postępowań mogą zostać skorygowane pod względem zmiany czasu budowy przez Państwowy Urząd Środowiska i Przyrody Stralsund oraz przez Federalny Urząd Żeglugi Morskiej i Hydrografii. W ten sposób prośba Państwowego Urzędu Środowiska i Przyrody zostanie uwzględniona. Urząd wydający zezwolenie na realizację przedsięwzięcia nie widzi, w przeciwieństwie do Państwowego Urzędu Środowiska i Przyrody, potrzeby określania zastrzeżenia, że prace budowlane do strony morskiej granicy specjalnego obszaru ochrony siedlisk muszą zostać zakończone do końca 2010 roku. W zezwoleniu na realizację przedsięwzięcia zostało już stwierdzone, że prace budowlane mają być przeprowadzone w ciągu jednego sezonu. Prace budowlane trwające dłużej niż jeden sezon są niedopuszczalne (dokumentacja wniosku cześć C.3, zarządzenie M1). Na podstawie przedłożonego planu budowy i czasowego celu przedsięwzięcia, który przewiduje uruchomienie rurociągu w roku 2011 można stwierdzić, że budowa rozpocznie się w roku 2010. W obliczu wymienionego powyżej zarządzenia M1 oraz przewidzianego przebiegu budowy określanie kolejnych zastrzeżeń jest zbyteczne. W przypadku gdyby okazało się, że zaistnieje nieprzewidywana dzisiaj potrzeba dodatkowej regulacji, będzie możliwość rozwiązać to w formie dodatkowych rozporządzeń (por. A.1.3.1). 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 182 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Wnioski: Urząd wydający zezwolenie na realizację przedsięwzięcia stwierdza, że środki prowadzące do uniknięcia i zminimalizowania wpływów na środowisko są skuteczne i mogą zostać zrealizowane przez nadzór budowlany. W wyniku oceny należy stwierdzić, że przedsięwzięcie nie wpłynie znacząco lub negatywnie na elementy specjalnego obszaru ochrony siedlisk, które mają być zachowane i stanowią cel ochrony, dlatego przedsięwzięcie jest dopuszczalne(§ 18 ust. 1 ustawy o ochronie środowiska landu Meklemburgia-Pomorze Przednie). Specjalny obszar ochrony siedlisk „Greifswalder Boddenrandschwelle und Teile der Pommerschen Bucht“ (DE1749-302) Przedsięwzięcie znajduje się na terenie specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Greifswalder Boddenrandschwelle und Teile der Pommerschen Bucht“ o wielkości 40.401 ha. Specjalny obszar ochrony siedlisk „Greifswalder Boddenrandschwelle und Teile der Pommerschen Bucht“ został wpisany na listę zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt. 3 Dyrektywy Siedliskowej. W związku z tym należy na nim stosować reżim siedliskowy zgodnie z art. 6 Dyrektywy Siedliskowej, § 34 federalnej ustawy o ochronie przyrody, § 18 ustawy o ochronie przyrody landu Meklemburgia-Pomorze Przednie. Specjalny obszar ochrony siedlisk został po części oficjalnie uznany za obszar chroniony w myśl §§ 33 ust. 2, 3 i 22 ust. 1 Federalnej ustawy o ochronie przyrody (chronione części przyrody i krajobrazu) oraz art. 4 ust. 4 Dyrektywy Siedliskowej (szczególny obszar ochrony) a także § 28 ust. 2 ustawy o ochronie przyrody landu Meklemburgia-Pomorze Przednie (zarządzenie o obszarze chronionym przyrody „Peenemünder Haken, Struck und Ruden“ z 10.12.2008 (Dziennik Urzędowy landu Meklemburgia-Pomorze Przednie. s. 516). Na dzień dzisiejszy wydana została deklaracja o ochronie, która określa cel ochrony tego obszaru, zgodny z celami zachowania gatunków i siedlisk, jak również lista obowiązujących przepisów. Jednakże trasa rurociągu leży na obszarze specjalnego obszaru ochrony siedlisk, które są daleko poza terenem objętym zarządzeniem o obszarze chronionym. Dla tej części specjalnego obszaru ochrony siedlisk nie ma jeszcze deklaracji. Dlatego należy przyjąć cele zachowania gatunków i siedlisk opisane w zgłoszeniu obszaru (formularz standardowy) (Federalny Sąd Administracyjny, wyrok z 17.01.2007 9 A 20.05 juris nb. 75, „Obwodnica zachodnia Halle“). Przedsięwzięcie zostało sprawdzone pod względem oddziaływania na środowisko przy uwzględnieniu celów zachowania gatunków i siedlisk obszaru Natura 2000 (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.4 oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową). Na obszarze szczegółowej oceny występują na terenie morza następujące rodzaje siedlisk 1110 (ławica), 1160 (zatoka) und 1170 (skały podwodne). Gatunkami wymienionymi w załączniku II dyrektywy siedliskowej, które mogą potencjalnie występować na obszarze szczegółowej oceny i dla których w związku z tym określono przewidywane oddziaływania są foka szara, foka pospolita, morświn, minóg rzeczny, minóg morski, jesiotr i paprosz. Siedliska 1110 oraz 1160 nie znajdują się w na terenie trasy rurociągu Nord Stream ani w jego bezpośredniej strefie wpływu, nie zostały w związku z tym uznane za znaczące a poważne zagrożenia są na ich terenie wykluczone. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 183 Siedlisko 1170 znajduje się na północno-wschodnim końcu wejścia do zatoki na obszarze Thiessower Steintrendel, jak również na terenie trasy rurociągu na wysokości przylądka Nordperd. Jeśli więc chodzi o siedlisko 1170, można przewidzieć tutaj zagrożenia związane z budowa. Przez budowę wykopu do ułożenia rurociągu dochodzi do tymczasowej utraty powierzchni obszaru w wielkości 3,8 ha. Charakterystyczne kamienie i skały zostaną jednak złożone oddzielnie i po ponownym zasypaniu wykopu zostaną znów przeniesione jako pokrycie miękkiego podłoża. Zakłócenia związane z budową są generalnie odwracalne, regeneracja siedliska może nastąpić w ciągu 2-3 lat (por. rozdział B.4.4.1.1). Zagrożenia związane z instalacją wynikają przede wszystkim z wymiany sedymentów na sztuczny materiał rurociągu, w części również na wolno leżące kawałki rurociągu. Zagrożenia związane z eksploatacją są nieznaczące. Relatywna wartość orientacyjna w wysokości 1% powierzchni obszaru siedliska (patrz powyżej), jest przy wartości 0,03 % wyraźnie mniejsza. Również absolutna wartość orientacyjna do oceny znaczenia zakłóceń w wysokości 5 ha (stopień III sprawozdania końcowego), nie zostaje przy tym siedlisku przekroczona, ponieważ wartość stopniowego wpływu na funkcję w wysokości 20% dla 3,8 ha, wynosi tylko 0,76 ha (por dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.4.5.2.1 oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową). Ponieważ wartości orientacyjne, które związane są metodycznie z długotrwałymi stratami obszarów, wyraźnie nie są przekroczone, można bez wątpliwości wykluczyć znaczące zakłócenia. Jeśli chodzi o gatunki foka szara, foka pospolita i morświn nie przewiduje się żadnych znaczących zagrożeń, ponieważ gatunki te sporadycznie odwiedzają ten obszar w poszukiwaniu pożywienia i podczas budowy mogą uciec na obszar niezakłócony. Dla gatunków minóg rzeczny, minóg morski, jesiotr i paprosz również nie przewiduje się znaczących zagrożeń, ponieważ wpływ na ich zachowania, który wynika przede wszystkim z budowy wykopu, jest tymczasowy, można oczekiwać szybkiej regeneracji, a zwierzęta mogą łatwo uciec z tego obszaru. Poniższe zabiegi zostaną przeprowadzone dla ograniczenia szkód oraz dla uniknięcia i zminimalizowania negatywnych wpływów, tak aby można było na pewno wykluczyć zagrożenia celów zachowania gatunków i siedlisk: • Czasowa koncentracja budowy na morskim odcinku trasy rurociągu aż do północnowschodniej granicy specjalnego obszaru ochrony siedlisk w możliwie krótkim okresie od maja do grudnia (Zarządzenie M1 planu LBP), • zastosowanie technicznych urządzeń i pojazdów, które nie przekraczają dopuszczalnej wartości emisji gazów oraz natężenia hałasu (zarządzenie M2 planu LBP), • Środki mające na celu ograniczenie obszaru prac budowlanych podczas zabezpieczania i naprawy (faza eksploatacji) (zarządzenie M3 planu LBP), • zastosowanie technologii wykopowych powodujących mniejsze zmętnienie, instalacja struktur osłaniających dla uniknięcia rozprzestrzenienia się cząstek, tak aby utrzymać próg 50 mg/l dodatkowo do zmętnienia podstawowego w odległości 500 m od źródła zmętnienia (zarządzenie M5 planu LBP) • odbudowa podłoża kamienistego i skalistego (zarządzenie M9 planu LBP), • ograniczenie czasu budowy na obszarze ochrony do okresu od stycznia do końca kwietnia w okresie tarła śledzi oraz podczas zimowego i wiosennego odpoczynku ptaków morskich (zarządzenie M10 / V4 planu LBP), • Zredukowanie wpływu przyciągającego na ptaki i insekty: W czasie przerwy w pracach budowlanych należy stosować na statkach jedynie oświetlenie awaryjne, 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 184 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich aby zmniejszyć ryzyko zderzenia się ptaków oraz przyciągania insektów (zarządzenie M11 planu LBP), Dla sprawdzenia i oceny zsumowanych wpływów wzięto pod uwagę liczne inne plany i projekty (por. zgłoszenie część C2, rozdział 7.4.7), np. wykopy na obszarze toru wodnego wejścia do portu w Lubminie oraz podłączenie sieci (trasa kablowa) parku elektrowni wiatrowej „Arkona-Becken Südost“ i „Ventotec 2“ (odnośnie tras kablowych por. z opisem specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Greifswalder Bodden, Teile des Strelasundes und Nordspitze Usedom“ (DE1747-301). Kontrola i ocena skumulowanych efektów w powiązaniu z tymi planami wykazuje, że nie przewiduje się znaczących wpływów negatywnych prowadzących do przekroczenia progu szkodliwości. Wnioski: Urząd wydający zezwolenie na realizację przedsięwzięcia stwierdza, że środki prowadzące do uniknięcia i zminimalizowania wpływów na środowisko są skuteczne i mogą zostać zrealizowane przez nadzór budowlany. W wyniku oceny należy stwierdzić, że przedsięwzięcie nie wpłynie znacząco lub negatywnie na elementy specjalnego obszaru ochrony siedlisk, które mają być zachowane i stanowią cel ochrony, dlatego przedsięwzięcie jest dopuszczalne(§ 18 ust. 1 ustawy o ochronie środowiska landu Meklemburgia-Pomorze Przednie). Specjalny obszar ochrony siedlisk „Peeneunterlauf, Peenestrom, Achterwasser und Kleines Haff“ (DE2049-302) Przedsięwzięcie znajduje się w odległości około 8 km od specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Peeneunterlauf, Peenestrom, Achterwasser und Kleines Haff“ o wielkości 53.256 ha. Przedsięwzięcie zostało sprawdzone pod względem oddziaływania na środowisko przy uwzględnieniu celów zachowania gatunków i siedlisk obszaru Natura 2000 (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.5 oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową). Z powodu braku odpowiedniej deklaracji o obszarze chronionym (§ 28 Ustawy o ochronie przyrody landu Meklemburgia-Pomorze Przednie) za cel ochrony oraz cele zachowania gatunków i siedlisk uznane zostały te sformułowane w zgłoszeniu obszaru (formularz standardowy) oraz w ekspertyzie(FROELICH & SPORBECK 2008). Na obszarze szczegółowej oceny nie występują siedliska zgodne z Dyrektywą Siedliskową; Siedlisko 1130 „Estuarium“ znajduje się w odległości przynajmniej 8 km od rurociągu Nord Stream. Jeśli chodzi o gatunki opisane w załączniku II Dyrektywy Siedliskowej na obszarze szczegółowej oceny występuje wydra europejska (na lądzie) jak również minóg rzeczny i minóg morski, boleń i parposz (nieliczna grupa zwierząt obecna w morzu). Znaczące zakłócenia siedlisk są wykluczone ze względu na odległości od przedsięwzięcia. Wydra europejska, która może przebywać na obszarze między obszarem połączenia rurociągu z lądem a specjalnym obszarem ochrony siedlisk, podlega zagrożeniu tylko tymczasowo, wykluczone są więc znaczące zakłócenia. Podobna sytuacja występuje w przypadku ryb oraz kręgoustych, dla których nie przewiduje się znaczących zagrożeń związanych z budową. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 185 Z powodu niewielkich oddziaływań nie wymaga się żadnych zabiegów dla ograniczenia szkód. Możliwe jest przy tym odesłanie do środków prowadzących do uniknięcia i zminimalizowania zakłóceń innych obszarów Natura 2000. Branie pod uwagę innych planów i projektów dla oceny wpływów zsumowanych nie jest wymagane ze względu na nieznaczne oddziaływania (§ 18 ust. 1 ustawy o ochronie środowiska landu MeklemburgiaPomorze Przednie). Wnioski: W wyniku oceny należy stwierdzić, że przedsięwzięcie nie wpłynie znacząco lub negatywnie na elementy specjalnego obszaru ochrony siedlisk, które mają być zachowane i stanowią cel ochrony, dlatego przedsięwzięcie jest dopuszczalne (§18 ust. 1 Ustawy o ochronie przyrody landu Meklemburgia-Pomorze Przednie). Specjalny obszar ochrony siedlisk „Greifswalder Oie“ (DE1749-301) Przedsięwzięcie znajduje się w odległości około 9,5 km od specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Greifswalder Oie“ o wielkości 218 ha. Specjalny obszar ochrony siedlisk jest chroniony jako chroniony obszar przyrody „Greifswalder Oie“. Przedsięwzięcie zostało sprawdzone pod względem oddziaływania na środowisko przy uwzględnieniu celów zachowania gatunków i siedlisk obszaru Natura 2000 (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.6 oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową). Z powodu braku odpowiedniej deklaracji o obszarze chronionym (§ 28 Ustawy o ochronie przyrody landu Meklemburgia-Pomorze Przednie) za cel ochrony oraz cele zachowania gatunków i siedlisk uznane zostały te sformułowane w zgłoszeniu obszaru (formularz standardowy). Na obszarze wyspy znajdują się stary las pastewny, skąpe użytki zielone und stadia „przedleśne“ oraz klif. Z powodu odległości trasy rurociągu Nord Stream zakłócenia na specjalnym obszarze ochrony siedlisk są wykluczone. Jeśli chodzi o gatunki foka szara i foka pospolita możliwe są związki funkcjonalne między obszarem szczegółowej oceny a obszarem chronionym. Znaczące zakłócenia są jednak wykluczone, ponieważ występują tylko związane z budowa zakłócenia, które dotyczą nielicznych osobników. Z powodu niewielkich oddziaływań nie wymaga się żadnych zabiegów dla ograniczenia szkód. Możliwe jest przy tym odesłanie do środków prowadzących do uniknięcia i zminimalizowania zakłóceń innych obszarów Natura 2000. Branie pod uwagę innych planów i projektów dla oceny wpływów zsumowanych nie jest wymagane ze względu na nieznaczne oddziaływania. Wnioski: W wyniku oceny należy stwierdzić, że przedsięwzięcie nie wpłynie znacząco lub negatywnie na elementy specjalnego obszaru ochrony siedlisk, które mają być zachowane i stanowią cel ochrony, dlatego przedsięwzięcie jest dopuszczalne (§18 ust. 1 Ustawy o ochronie przyrody landu Meklemburgia-Pomorze Przednie). 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 186 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Specjalny obszar ochrony siedlisk „Küstenlandschaft Südostrügen“ (DE1648-302) Przedsięwzięcie znajduje się w odległości około 1,8 km od specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Küstenlandschaft Südostrügen“ o wielkości 2.426 ha. Składa się z wielu obszarów częściowych, które tworzą mozaikę siedlisk zatoki, brzegu, terenu otwartego oraz lasu południowo-wschodniej Rugii. Obszar jest chroniony jako obszar chroniony przyrody „Mönchgut“ oraz und obszar chroniony przyrody „Neuensiener und Selliner See“. Przedsięwzięcie zostało sprawdzone pod względem oddziaływania na środowisko przy uwzględnieniu celów zachowania gatunków i siedlisk obszaru Natura 2000 (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.7 oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową). Z powodu braku odpowiedniej deklaracji o obszarze chronionym (§ 28 Ustawy o ochronie przyrody landu Meklemburgia-Pomorze Przednie) za cel ochrony oraz cele zachowania gatunków i siedlisk uznane zostały te sformułowane w zgłoszeniu obszaru (formularz standardowy). Siedliska opisane w Dyrektywie Siedliskowej 1110 i 1170 znajdują się w odległości około 1,8 km od potencjalnego obszaru wpływu rurociągu Nord Stream, tak więc bezpośrednie oddziaływania związane z budową i instalacją nie są przewidywane. Pośrednie zakłócenia związane z budową nie mogą z powodu możliwego wzbicia warstwy sedymentu, podwyższonego zmętnienia i sedymentacji w trakcie wykopu zostać wykluczone, są jednak najwyżej nieznaczące i występują tylko tymczasowo. Znaczące zakłócenia są w związku z tym wykluczone. Gatunek foka szara nie jest zagrożony w związku z przedsięwzięciem, ponieważ miejsca odpoczynku zwierząt nie znajdują się aktualnie przy przylądkach Südperd, Lobber Ort czy Nordperd. Z powodu intensywnego napływu turystów nie można spodziewać się, że zwierzęta zaczną zasiedlać ten teren. Jeśli chodzi o środki prowadzące do ograniczenia szkód, możliwe jest w tym przypadku odesłanie ocen oddziaływania innych obszarów Natura 2000. W przypadku wystąpienia silnego wzbicia warstwy sedymentu przewidziane jest zastosowanie specjalnych ekranów dla zmniejszenia zakłóceń. Dla sprawdzenia i oceny zsumowanych wpływów wzięto pod uwagę liczne inne plany i projekty (por. dokumentacja wniosku część C2, rozdział 7.7.7), np. wykopy na obszarze toru wodnego, jako część skierowania Stralsundu na wschód podłączenie do sieci (trasa kablowa) elektrowni wiatrowej „Arkona-Becken Südost“ oraz „Ventotec Ost 2“. Kontrola i ocena skumulowanych efektów w powiązaniu z tymi planami wykazuje, że nie przewiduje się znaczących wpływów negatywnych prowadzących do przekroczenia progu szkodliwości. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 187 Wnioski: Urząd wydający zezwolenie na realizację przedsięwzięcia stwierdza, że środki prowadzące do uniknięcia i zminimalizowania wpływów na środowisko są skuteczne i mogą zostać zrealizowane przez nadzór budowlany. W wyniku oceny należy stwierdzić, że przedsięwzięcie nie wpłynie znacząco lub negatywnie na elementy specjalnego obszaru ochrony siedlisk, które mają być zachowane i stanowią cel ochrony, dlatego przedsięwzięcie jest dopuszczalne(§ 18 ust. 1 ustawy o ochronie środowiska landu Meklemburgia-Pomorze Przednie). Specjalny obszar ochrony siedlisk „Granitz“ (DE1647-303) Przedsięwzięcie znajduje się w odległości około 10,5 km od specjalnego obszaru ochrony siedlisk o wielkości 1.2227 ha. Granitz stanowi jeden z najbardziej rozległych i najstarszych obszarów puszczy bukowej wyspy Rugii, na którym można znaleźć ubogie w składniki odżywcze borowiny. Aktywne urwiste wybrzeże stanowi dynamiczne siedlisko z wieloma formami zasiedlenia i sukcesji. Obszar chroniony jest jako obszar ochrony przyrody „Granitz“ objęty państwową ochroną. Przedsięwzięcie zostało sprawdzone pod względem oddziaływania na środowisko przy uwzględnieniu celów zachowania gatunków i siedlisk obszaru Natura 2000 (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.8 oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową). Z powodu braku odpowiedniej deklaracji o obszarze chronionym (§ 28 Ustawy o ochronie przyrody landu Meklemburgia-Pomorze Przednie) za cel ochrony oraz cele zachowania gatunków i siedlisk uznane zostały te sformułowane w zgłoszeniu obszaru (formularz standardowy) oraz w ekspertyzie. Zakłócenia siedliska związane z projektem mogą z powodu oddalenia zostać wykluczone. Jeśli chodzi o gatunek foka szara, nie przewiduje się żadnych znaczących zagrożeń, ponieważ gatunek ten sporadycznie odwiedza obszar w poszukiwaniu pożywienia i podczas budowy może uciec na obszar niezakłócony. Z powodu niewielkich oddziaływań nie wymaga się żadnych zabiegów dla ograniczenia szkód. Możliwe jest przy tym odesłanie do środków prowadzących do uniknięcia i zminimalizowania zakłóceń innych obszarów Natura 2000. Branie pod uwagę innych planów i projektów dla oceny wpływów zsumowanych nie jest wymagane ze względu na nieznaczne oddziaływania. Wnioski: W wyniku oceny należy stwierdzić, że przedsięwzięcie nie wpłynie znacząco lub negatywnie na elementy specjalnego obszaru ochrony siedlisk, które mają być zachowane i stanowią cel ochrony, dlatego przedsięwzięcie jest dopuszczalne (§ 18 ust. 1 ustawy o ochronie środowiska landu Meklemburgia-Pomorze Przednie). Specjalny obszar ochrony siedlisk „Jasmund“ (DE1447-302) Przedsięwzięcie znajduje się w odległości większej niż 20 km od specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Jasmund“ o wielkości 3.622 ha. Obszar charakteryzują lasy bukowe, 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 188 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich borowiny, niewielkie akweny wodne, strumienie oraz urwiste wybrzeże kredowe. Obszar leży na terenie Parku Narodowego „Jasmund“ oraz obszaru chronionego krajobrazu „Wschodnia Rugia“. Przedsięwzięcie zostało sprawdzone pod względem oddziaływania na środowisko przy uwzględnieniu celów zachowania gatunków i siedlisk obszaru Natura 2000 (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 7.9 oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową). Z powodu braku odpowiedniej deklaracji o obszarze chronionym (§ 28 Ustawy o ochronie przyrody landu Meklemburgia-Pomorze Przednie) za cel ochrony oraz cele zachowania gatunków i siedlisk uznane zostały te sformułowane w zgłoszeniu obszaru (formularz standardowy) oraz w ekspertyzie. Zakłócenia siedliska związane z projektem mogą z powodu oddalenia zostać wykluczone. Jeśli chodzi o gatunek foka szara, nie przewiduje się żadnych znaczących zagrożeń, ponieważ gatunek ten sporadycznie odwiedza obszar w poszukiwaniu pożywienia i podczas budowy może uciec na obszar niezakłócony. Z powodu niewielkich oddziaływań nie wymaga się żadnych zabiegów dla ograniczenia szkód. Możliwe jest przy tym odesłanie do środków prowadzących do uniknięcia i zminimalizowania zakłóceń innych obszarów Natura 2000. Branie pod uwagę innych planów i projektów dla oceny wpływów zsumowanych nie jest wymagane ze względu na nieznaczne oddziaływania. Wnioski: W wyniku oceny należy stwierdzić, że przedsięwzięcie nie wpłynie znacząco lub negatywnie na elementy specjalnego obszaru ochrony siedlisk, które mają być zachowane i stanowią cel ochrony, dlatego przedsięwzięcie jest dopuszczalne (§18 ust. 1 Ustawy o ochronie przyrody landu Meklemburgia-Pomorze Przednie). Europejski obszar specjalnej ochrony ptaków „Cieśnina Peenestrom i Zatoka Achterwasser“ (DE1949-401) Przedsięwzięcie znajduje się w odległości 6 km od europejskiego obszaru specjalnej ochrony ptaków „Peenestrom und Achterwasser“ o wielkości 16.118 ha. Europejski obszar specjalnej ochrony ptaków nie został do tej pory oficjalnie uznany za narodowy obszar ochrony. Wprawdzie na obszarze chronionym znajduje się wiele uznanych przez prawo ochrony środowiska obszarów chronionych, nie zawierają one jednak oficjalnej deklaracji o ochronie, która określałaby cel ochrony obszaru i odpowiadające mu cele zachowana gatunków i siedliska, nie istnieją również żadne prawomocne przepisy, które prowadzą do osiągnięcia celu ochrony. (§ 28 ustawy o ochronie przyrody landu Meklemburgia-Pomorze Przednie). Z powodu braku określonego w rozporządzeniu celu ochrony dla tego obszaru należy przyjąć cele zachowania gatunków i siedlisk opisane w zgłoszeniu obszaru (formularz standardowy) (por. Federalny Sąd Administracyjny, wyrok z 17.01.2007 A 20.05 juris nb. 75, „Obwodnica zachodnia Halle“). W związku z tym należy przestrzegać reżimu siedliskowego dla faktycznych obszarów specjalnej ochrony ptaków według art. 4 ust. 4 Dyrektywy Ptasiej. Dla faktycznego obszaru ochrony ptaków przeprowadzono ocenę oddziaływania na środowisko (część uzupełniająca dookreślenia część C.2, rozdział 3). Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 189 Obszary lęgowe ważnych dla obszaru chronionego gatunków ptaków opisanych w załączniku I oraz art. 4 ust. 2 Dyrektywy Ptasiej, nie są z powodu oddalenia dotknięte oddziaływaniami związanymi z przedsięwzięciem. Dla ptaków odpoczywających i przelatujących można przewidzieć najwyżej nieznaczące zakłócenia (przede wszystkim wizualne i akustyczne bodźce zakłócające, wpływ na zdobywanie pożywienia w wyniku podwyższonego zmętnienia oraz pozostałe oddziaływania na zasoby pożywienia), które dotykają leżące poza europejskim obszarem specjalnej ochrony ptaków grupy z funkcjonalnymi powiązaniami z obszarem chronionym. Znaczące zakłócenia mogą zostać wykluczone. Nie występują znaczące wpływy zsumowane z innych planów i projektów. Wnioski: W wyniku oceny należy stwierdzić, że przedsięwzięcie nie wpłynie znacząco lub negatywnie na elementy obszaru specjalnej ochrony ptaków, które mają być zachowane i stanowią cel ochrony, dlatego przedsięwzięcie jest dopuszczalne zgodnie z art. 4 ust. 4 zdanie 1 Dyrektywy Ptasiej. Europejski obszar specjalnej ochrony ptaków „Pommersche Bucht“ (DE1552-401) Granica zachodnia leżącego w wyłącznej strefie ekonomicznej liczącego 2.009,86 km 2 europejskiego obszaru specjalnej ochrony ptaków „Pommersche Bucht“ graniczy ze strefą 12 Mm należącą do Meklemburgii-Pomorza Przedniego a w związku z tym z końcowym odcinkiem przedsięwzięcia. Obszar ochrony ptaków jest jako obszar chroniony przyrody „Pommersche Bucht“ objęty ochroną narodową. W zarządzeniu o obszarze chronionym z 15.09.2005 (Federalny Dziennik Ustaw. I str. 2778) w § 3 został określony cel ochrony. Unormowane w zarządzeniu o obszarach chronionych cele ochrony i zachowania odpowiadają celom ochrony zawartym w zgłoszeniu obszaru (formularz standardowy). Ponieważ przedsięwzięcia znajduje się bezpośrednio przy przylegającej do obszaru chronionego strefie 12 Mm, w ramach wydania pozwolenia na realizację przedsięwzięcia przeprowadzona została ocena oddziaływania zgodna z celami zachowania gatunków i siedlisk obszaru Natura 2000. Odpowiednia ocena zgodna z Dyrektywą Ptasią zawarta jest w podaniu część C.2, rozdział 8.1. W przypadku szczegółów będą robione odniesienia do tej oceny. W ocenie tej sprawdzono, czy leżący w wyłącznej strefie ekonomicznej odcinek gazociągu Nord Stream może współistnieć z celami zachowania gatunków i siedlisk tego obszaru. O dopuszczeniu odcinka leżącego na terenie wyłącznej strefy ekonomicznej decyduje zgodnie z uprawnieniami Federalny Urząd Żeglugi Morskiej i Hydrografii. Wnioski: Przeprowadzona ocena oddziaływania na środowisko zgodna z Dyrektywą Siedliskową (por. dokumentacja wniosku część C2, rozdział 8.1 Dyrektywy Ptasiej) wykazała, że przedsięwzięcie samo w sobie nie ma znaczących pośrednich oddziaływań na graniczący obszar ochrony oraz że w połączeniu z leżącym na obszarze wyłącznej strefy ekonomicznej odcinkiem nie występuje znaczące zakłócenie. W wyniku oceny należy stwierdzić, że przedsięwzięcie nie wpłynie znacząco lub negatywnie na elementy specjalnego obszaru ochrony siedlisk, które mają być zachowane i stanowią cel ochrony, dlatego przedsięwzięcie jest dopuszczalne (§ 18 ust. 1 ustawy o ochronie środowiska landu Meklemburgia-Pomorze Przednie). 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 190 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Specjalny obszar ochrony siedlisk „Pommersche Bucht mit Oderbank“ (DE1652301) Specjalny obszar ochrony siedlisk „Zatoka Pomorska i Ławica Odrzana” o wielkości 110.115 ha znajduje się w całości na terenie WSE. Ani planowane przedsięwzięcie, ani jego kontynuacja w wyłącznej strefie ekonomicznej nie znajdują się na terenie specjalnego obszaru ochrony siedlisk. Przewód zbliża się do północno-zachodniej granicy obszaru na krótką odległość, żeby potem oddalić się w kierunku zachodnim i wschodnim od obszaru. Wprawdzie specjalny obszar ochrony siedlisk znajduje się na obszarze uznanym przez prawo niemieckie za obszar chroniony przyrody „Zatoka Pomorska“ (zarządzenie z 15.09.2005 (Federalny Dziennik Ustaw I str. 2778)); zarządzenie nie określa jednak określonych celów ochrony (por. § 33 ust. 2 Federalnej Ustawy o Ochronie Przyrody). Dlatego przyjęto dane z formularza standardowego. Ponieważ przedsięwzięcie, przynajmniej częściowo, znajduje się w bliskiej odległości od leżącego przy strefie 12 Mm obszaru chronionego, w ramach wydania pozwolenia na realizację przedsięwzięcia przeprowadzona została ocena oddziaływania zgodna z celami zachowania gatunków i siedlisk obszaru Natura 2000. Odpowiednia ocena oddziaływania zgodna z Dyrektywą Siedliskową zawarta jest w podaniu część C.2, rozdział 8.2. W przypadku szczegółów będą robione odniesienia do tej oceny. W ocenie tej sprawdzono, czy leżący w wyłącznej strefie ekonomicznej odcinek gazociągu Nord Stream może współistnieć z celami zachowania gatunków i siedlisk tego obszaru. O dopuszczeniu odcinka leżącego na terenie wyłącznej strefy ekonomicznej decyduje zgodnie z uprawnieniami Federalny Urząd Żeglugi Morskiej i Hydrografii. Wnioski: Przeprowadzona ocena oddziaływania zgodna z Dyrektywą Siedliskową (por. dokumentacja wniosku część C.2, rozdział 8.2 oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową) wykazała, że planowane przedsięwzięcie samo w sobie nie ma żadnych znaczących pośrednich oddziaływań na graniczący obszar ochrony, oraz że w połączeniu z wpływem leżącego na terenie wyłącznej strefy ekonomicznej odcinka przewodu nie powstają żadne znaczące zakłócenia. W wyniku oceny należy stwierdzić, że przedsięwzięcie nie wpłynie znacząco lub negatywnie na elementy specjalnego obszaru ochrony siedlisk, które mają być zachowane i stanowią cel ochrony, dlatego przedsięwzięcie jest dopuszczalne (§ 18 ust. 1 ustawy o ochronie środowiska landu Meklemburgia-Pomorze Przednie). Specjalny obszar ochrony siedlisk „Adlergrund“ (DE1251-301) Specjalny obszar ochrony siedlisk „Westliche Rönnebank“ (DE1249-301) Obydwa specjalne obszary ochrony siedlisk znajdują się na terenie wyłącznej strefy ekonomicznej i są mocno oddalone zarówno od przedsięwzięcia, jak i od przechodzącego przez wyłączną strefę ekonomiczną odcinka przewodu. Dlatego znaczące zakłócenia związane z przedsięwzięciem mogą zostać wykluczone. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 191 Ocena oddziaływania na środowisko zgodna z Dyrektywa Siedliskową dla poddziałania w ramach uzdrowienia obszaru naturalnego przy Peenemünder Haken Dla określonego w planie LBP (część uzupełniająca: dookreślenia część C.3) środka zastępczego E1 przewidziano uzdrowienie obszaru naturalnego na częściowym obszarze przy Peenemünder Haken (około. 56,3 ha). Zabieg ten zawiera obok usunięcia/przerzedzenia wybranych zagajników, odnowienia ukształtowania biotopu przede wszystkim odbudowanie typowego dla wybrzeża biotopu z typową dla mielizn roślinnością. Ponieważ zgodnie z § 18 Ustawy o Ochronie Przyrody Landu Meklemburgia-Pomorze Przednie, § 34 ust. 1 Federalnej Ustawy o Ochronie Przyrody w połączeniu z art. 6 ust. 3 Dyrektywy Siedliskowej nie mogą zostać wykluczone znaczące zakłócenia, dla tego środka zastępczego przeprowadzona zostanie ocena oddziaływania na obydwa obszary Natura 2000 (część uzupełniająca dookreślenia): • • Specjalny obszar ochrony siedlisk “Greifswalder Bodden, Teile des Strelasundes und Nordspitze Usedom“ (DE1747-301) Europejski obszar specjalnej ochrony ptaków „Greifswalder Bodden und südlicher Strelasund“ (DE1747-402) Jeśli chodzi o reżim ochrony oraz cele zachowania gatunków i siedlisk a także cel ochrony, odsyła się wyżej wymienionych powodów decyzji w sprawie oceny oddziaływania dla przedsięwzięcia na oba obszary. Jeśli chodzi o związane z projektem oddziaływania to znaczące są przede wszystkim zakłócenia związane z budową (np. zakłócenia wywołane przez hałas i bodźce wizualne, zmętnienie wody, tymczasowa utrata terenu, wydzielanie substancji szkodliwych). Oddziaływania związane z instalacją utrzymują się przede wszystkim przez powstawanie nowych biotopów oraz siedlisk, przy czym tutaj należy zauważyć pozytywny rozwój ważnych dla obszaru Natura 2000 siedlisk. Oddziaływania związane z eksploatacją występują w związku z ekstensywnym wykorzystaniem obszaru projektu w niewielkim stopniu. Dla specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Greifswalder Bodden, Teile des Strelasundes und Nordspitze Usedom“ ustalone zostały dodatkowo następujące środki prowadzące do uniknięcia i zminimalizowania oddziaływań (por. postanowienia poboczne A.3.6.14): • Środek prowadzący do uniknięcia obciążenia powierzchni siedliska LRT 1330 w północno-wschodnim rogu terenu projektu, • Polecenie zatwierdzenia i ewentualnie przeprowadzenia środków pielęgnacyjnych na obszarze projektu a także na specjalnym obszarze ochrony siedlisk 1330 na północno-wschodnim rogu terenu projektu, • Środki prowadzące do uniknięcia lub zminimalizowania obciążenia powierzchni graniczących wód przybrzeżnych podczas wykopów na obszarze połączenia obszarów mielizn (siedlisko 1110), • Środki prowadzące do złagodzenia efektu wzbicia warstwy sedymentu jak również jej przemieszczania się podczas wykopów prowadzonych w celu połączenia płytkich zatok z wodami przybrzeżnymi jak również wypełnienia wcześniejszych, podwodnych depresji. • Nieprowadzenie prac budowlanych w czasie nocnym i w czasie zmierzchu. • Nieużywanie pali kotwiczących, które muszą zostać wbite wibracyjnie. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 192 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Przy wzięciu pod uwagę tych środków w wyniku oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową stwierdza się, że znaczące zakłócenia specjalnego obszaru ochrony siedlisk i jego celów zachowania gatunków i siedlisk są wykluczone. Skumulowane oddziaływania ze strony innych planów i projektów nie są istotne, ponieważ zakłócenia związane z projektem są nieznaczne a z projektu wynikają przede wszystkim pozytywne zmiany. Szczególnie jeśli chodzi o siedlisko 1110 i inne morskie siedliska, należy podkreślić pozytywne oddziaływania, na ich obszarze wspomagane jest dywersyfikacja siedlisk dla gatunków opisanych w załączniku II Dyrektywy Siedliskowej. Jeśli chodzi o europejski obszar specjalnej ochrony ptaków „Greifswalder Bodden und südlicher Strelasund“ ocena oddziaływania na środowisko stwierdza co następuje: Na obszarze szczegółowej kontroli występują następujące gatunki ptaków lęgowych: potrzeszcz, dzierzba gąsiorek, kaczka krakwa oraz jarzębatka. W 500-metrowej strefie wpływu występują dodatkowo orzeł bielik, sieweczka obrożna, trzmielojad, srokosz, żuraw, bąk oraz kormoran czarny. Na obszarze szczegółowej oceny występują również liczne gatunki odpoczywające, np. Biegus zmienny, ogorzałka, lodówka, gęś gęgawa, kulik wielki, cyraneczka, szablodziób, łabędź, rybitwa czarna oraz mewa mała. Związane z budową zagrożenia ptaków lęgowych są wprawdzie prawdopodobne, jednak nie przewiduje się długotrwałych strat w rewirach a dla niektórych gatunków poprawi się jakość siedlisk, tak że w sumie nie stwierdza się znaczących zakłóceń. W przypadku ptaków odpoczywających dochodzi również do zagrożeń związanych z budową, jednak dla ptaków morskich powiększy się siedlisko dzięki utworzeniu płytkich zatok, także nie przewiduje się znaczących zakłóceń. Dla obszaru ochrony ptaków dodatkowo ustanawia się następujące środki prowadzące do uniknięcia i zminimalizowania oddziaływań: • Stworzenie wymaganych miejsc związanych z budową, jak pas roboczy, miejsca składowania, drogi transportowe oraz wyposażenie budowy, tak żeby nie wystąpiły żadne zmiany w siedliskach lęgowych takich, jak zagajniki i brzegi lasów. • Regulacja czasu budowy podczas okresu lęgowego oraz okresu odpoczynku wiosennego: brak prac budowlanych od połowy stycznia do połowy czerwca, • Środki prowadzące do uniknięcia wzbijania się osadów oraz ich przemieszczania się podczas wykopów prowadzonych w celu połączenia płytkich zatok z wodami przybrzeżnymi a także podwodnego odkładania się sedymentu, • Unikanie wjeżdżania i wchodzenia na watty oraz mielizny poza obszarem budowy od strony morza. Przy wzięciu pod uwagę tych środków w wyniku oceny oddziaływania zgodnej z Dyrektywą Siedliskową stwierdza się, że znaczące zakłócenia obszaru specjalnej ochrony ptaków i jego celów zachowania gatunków i siedlisk są wykluczone. Skumulowane oddziaływania ze strony innych planów i projektów nie są istotne, ponieważ zakłócenia związane z projektem są nieznaczne, a z projektu wynikają przede wszystkim pozytywne zmiany. Wnioski: W wyniku oceny należy stwierdzić, że poddziałanie w ramach uzdrowienia środowiska naturalnego przy Peenemünder Haken nie wpłynie znacząco lub negatywnie na elementy specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Greifswalder Bodden, Teile des Strelasundes und Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 193 Nordspitze Usedom“ oraz obszaru specjalnej ochrony ptaków „Greifswalder Bodden und südlicher Strelasund“, które mają być zachowane i stanowią cel ochrony, dlatego przedsięwzięcie jest dopuszczalne(§ 18 ust. 1 ustawy o ochronie środowiska landu Meklemburgia-Pomorze Przednie). B.4.6 Prezentacja podsumowująca problem szczególnie i ściśle chronionych gatunków w znaczeniu § 42 BNatSchG - Federalnej ustawy o ochronie przyrody Przedmiotem przeprowadzanych, związanych z prawną ochroną gatunków rozważań zgodnych z przepisami §§ 42 i 43 BNatSchG, które bezpośrednio odnoszą się do § 11 część 1 BNatSchG, są zasadniczo potencjalnie poszkodowane realizacją projektu gatunki Załącznika IV Dyrektywy Flora-Fauna Habitat oraz europejskie gatunki ptaków. Dodatkowo zbadane zostały także gatunki przedstawione w BArtSchV - Rozporządzeniu o ochronie gatunków Załącznik 1 Kolumna 3 (gatunki ściśle chronione) oraz gatunki przedstawione w EG-VO 338/97. B.4.6.1 Problem szczególnie i ściśle chronionych gatunków w znaczeniu § 42 BNatSchG z uwagi na realizację projektu W specjalnym badaniu dotyczącym prawnej ochrony gatunków (saP; Dokumentacja wniosku Część C.4), zbadano, czy zostaną spełnione znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG – a jeśli nie może to zostać wykluczone – czy są spełnione założenia szczególne zgodnie z § 43 ust. 8 BNatSchG. W ramach badania wstępnego, bez dogłębnej analizy konfliktu, może zostać wykluczony problem prawnej ochrony gatunków uzasadniony dla tych gatunków, w przypadku których nie będą występować żadne następstwa w związku z projektem. W ramach dogłębnej analizy konfliktu zostanie zbadane - w zakresie potencjalnie poszkodowanych gatunków czy należy się liczyć z wystąpieniem znamion czyny zabronionego. Jeśli na podstawie analizy konfliktu nie można z góry wykluczyć znamion czynu zabronionego, zostaną zbadane środki mające na celu uniknięcie i zmniejszenie konfliktu. Jeśli znamiona czynu zabronionego nie mogą zostać wykluczone, w trzecim kroku zostaną zbadane założenia szczególne zgodnie z § 43 ust. 8 BNatSchG. W odniesieniu do gatunków roślin, w ramach badania wstępnego mogą zostać wykluczone problemy stanowiące znamiona czynu zabronionego, ponieważ istotne następstwa stwierdzonych i potencjalnych zdarzeń uwarunkowanych projektem nie występują. Odnośnie chronionych gatunków zwierząt następuje analiza konfliktu dla następujących gatunków: • ssaki morskie (morświn, foka obrączkowana), • wydry, • nietoperze, • gatunki ptaków lęgowych, • gatunki ptaków osiadłych, • ryby i kręgouste, • płazy i gady, 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 194 • Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich owady. Ssaki morskie W odniesieniu do morświnów nie będą spełnione znamiona czynu zabronionego, ponieważ gatunek ten jest niezwykle rzadki na tym terenie i nie są spodziewane istotne zakłócenia. Uniknięcie lub minimalizacja zakłóceń następuje poprzez: • korzystanie z ram wibracyjnych podczas wbijania oraz • zastosowanie urządzeń ekranujących, aby zapewnić dotrzymanie wymogu 50 mg/l dodatkowo do zmętnienia głębi w odległości 500 m od źródła zawiesiny. Dla foki obrączkowanej wystąpienie znamion czynu zabronionego jest wykluczone, ponieważ obszar badawczy jest tylko sporadycznie odwiedzany przez foki obrączkowane, a jedyna chroniona zgodnie z Załącznikiem IV Dyrektywy Flora-Fauna Habitat „phoca hispida saimenis - podgatunek foki obrączkowanej“ w obszarze badawczym nie występuje. Wydry Wydra wprawdzie występuje na obszarze badawczym, jednakże znamiona czynu zabronionego nie znajdują zastosowania, ponieważ uśmiercanie zgodnie z § 42 ust. 1 nr 1 BNatSchG i niszczenie miejsc rozmnażania oraz bytowania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 3 BNatSchG jest wykluczone, ponieważ w obszarze korytarza lądowania nie ma ulubionych odwiedzanych przez wydry struktur biotopowych. Zakłócenia występują jedynie przejściowo i nie dotyczą głównego obszaru rozprzestrzeniania się gatunku, dlatego zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG nie zostają spełnione znamiona czynu zabronionego. Poza tym środek unikania V2 (tymczasowe ogrodzenia, redukcja emisji światła) oddziałuje także na wydry. Nietoperze W celu określenia występowania w obszarze badawczym nietoperzy zostały przeprowadzone odpowiednie spisy. Stwierdzone zostało występowanie gatunków karlik malutki, karlik większy, borowiec wielki i mroczek późny. Jako potencjalnie występujące zostały sklasyfikowane gatunki karlik drobny, nocek łydkowłosy, nocek rudy, nocek duży, nocek Natterera, gacek brunatny mroczek pozłocisty i mroczek posrebrzany. Dla gatunków nietoperzy takich, jak karlik malutki, karlik większy i karlik drobny oraz borowiec wielki, w specjalnym badaniu związanym z prawną ochroną gatunków, kwatery w obszarze pola eksploatacyjnego przy rozpatrywaniu najbardziej niekorzystnych warunków nie zostały na razie wykluczone i w związku z tym opracowano środek równoważący (CEF1: zawieszenie w okolicy skrzynek dla nietoperzy). Poza tym opracowano środek unikania (V5: Badanie drzew przed uwolnieniem pola eksploatacyjnego, w razie potrzeby przesiedlenie osobników z ekologiczną strukturą), aby wykluczyć uśmiercanie osobników gatunków nietoperzy. Spis uzupełniający w roku 2009 (J. BERG: Sprawozdania z poszukiwania miejsc siedlisk na obszarze 1, część uzupełniająca: Konkretyzacje część C.3, ustęp 8) wykazało jednakże, że występowanie kwater na polu eksploatacyjnym jest wykluczone, a więc środki CEF1 i V5 nie są już konieczne. Przeprowadzenie środka unikania V2 (wizualne ekrany w obszarze lądowania) jest jednak wymagane, aby zminimalizować uwarunkowane budową zakłócenia polujących osobników i z całkowitą pewnością wykluczyć zakaz zakłóceń zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 195 Przy uwzględnieniu tego środka nie zostaną - w odniesieniu do wszystkich gatunków nietoperzy - spełnione żadne znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 BNatSchG. Gatunki ptaków lęgowych W celu określenia występowania w obszarze badawczym ptaków lęgowych zostały przeprowadzone odpowiednie spisy oraz oszacowane dostępne dane. Pod względem ochrony prawnej gatunków, w specjalnym badaniu związanym z prawną ochroną gatunków zostały bliżej zbadane takie gatunki, które z punktu widzenia ochrony przyrody wykazują szczególną wrażliwość (np. rzadkość, zagrożenie, istotne krajowo koncentracje ptaków osiadłych). Analiza konfliktu została przeprowadzona dla następujących gatunków ptaków lęgowych: lerka, gąsiorek, jarzębatka, dzięcioł czarny, kania ruda, orzeł bielik, trzmielojad, myszołów, puszczyk, ohar, ostrygojad, sieweczka rzeczna, sieweczka obrożna, lelek, nurogęś, skowronek, brzegówka, potrzeszcz, białorzytka i pokląskwa. Dla wszystkich gatunków ptaków obowiązuje stwierdzenie, że zakaz uśmiercania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 1 w powiązaniu z ust. 5 BNatSchG może zostać wykluczony przez opuszczenie pola eksploatacyjnego poza okresy lęgowe ptaków (środek V3). W przypadku lerki nie należy oczekiwać żadnych uwarunkowanych projektem szkód, czy też zniszczeń miejsc rozmnażania i bytowania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 3 w powiązaniu z ust. 5 BNatSchG, ponieważ nie będą wykorzystywane żadne istotne części rewiru. Zakaz zakłóceń zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG nie dotyczy przedmiotowego przypadku, ponieważ zakłócenia pojawiają się tylko w związku z budową i jedynie przez krótki okres czasu (porównaj ustęp B.4.4.1.1), nie mają żadnego długotrwałego negatywnego wpływu na ciągłości lęgu (zagęszczenie rewiru) w obszarze objętym planem, a zatem nie prowadzą do pogorszenia stanu utrzymania lokalnej populacji. Istotne utrudnienie dla bytowania lerki następuje natomiast wskutek projektu „Stacja lądowania OPAL“. W toku tego planowania należy ustalić środki kompensacyjne, wzgl. środki koherentne (uchwała o ustaleniu planu OPAL z dnia 06.08.2009). Miejsce wylęgu gąsiorków leży bezpośrednio na polu eksploatacyjnym korytarza lądowania rurociągu Nord Stream, w przypadku dwóch kolejnych par rewirowych wokół danego centrum rewirowego w zakresie pola eksploatacyjnego znajdują się obszary działania. Wprawdzie nie należy spodziewać się uwarunkowanych planem szkód lub zniszczeń miejsc rozmnażania i bytowania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 3 w powiązaniu z ust. 5 BNatSchG, ponieważ możliwe jest z jednej strony ominięcie w niezakłóconych obszarach, a z drugiej strony będzie realizowany środek unikania (środek V6: przesadzenie zarośli, dodatkowe plantacje właściwych dla miejsca zagajników). Dzięki temu środkowi mogą zostać utworzone istotne struktury środowiskowe dla rozmnażających się gąsiorków przed rozpoczęciem ingerencji. Zakaz zakłóceń zgodnie z § 42 ust. 1 Nr. 2 BNatSchG nie odnosi się, ponieważ zakłócenia pojawiają się tylko w związku z budową i jedynie przez krótki okres czasu (porównaj B.4.4.1.1), nie dochodzi do utraty rewirów, a zatem nie należy spodziewać się pogorszenia stanu utrzymania lokalnej populacji. Istotne utrudnienie dla bytowania gąsiorka następuje natomiast wskutek projektu „Stacja lądowania OPAL“. W toku tego planowania należy ustalić środki kompensacyjne, wzgl. środki koherentne (uchwała o ustaleniu planu OPAL z dnia 06.08.2009). Jeśli chodzi o stanowiący znamiona czynu zabronionego problem jarzębatki jest on identyczny, jak w przypadku gąsiorka. Wprawdzie także tutaj napotykamy dwa rewiry lęgowe (miejsca rozmnażania) w otoczeniu pola eksploatacji, jednakże ze względu na 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 196 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich środek V6 i z powodów wymienionych przy gąsiorku, znamiona czynu zabronionego nie występują. Znamiona czynu zabronionego dot. dzięcioła czarnego nie występują, ponieważ już wskutek projektu „Stacja lądowania OPAL“ miejsca rozmnażania obok pola eksploatacyjnego (las) zostały zniszczone. W toku planowania należy ustalić środki kompensacyjne, wzgl. środki koherentne dotyczące gatunku (uchwała o ustaleniu planu OPAL z dnia 06.08.2009). Jeśli chodzi o gatunki ptaków chwytnych kanię rudą, orła bielika, trzmielojada i myszołowa również nie zostaną spełnione znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 BNatSchG. Miejsca rozmnażania tych czterech gatunków zostaną już naruszone lub zniszczone przez projekt „Stacja lądowania OPAL“ (las jest już wykarczowany), ponieważ miejsce gniazd kani rudej i potencjalne miejsce lęgowe trzmielojada zostaną wykorzystane, miejsce gniazd orła bielika i miejsce lęgowe myszołowa zostanie istotnie naruszone ze względu na bliskość projektu (prognozowana likwidacja gniazd ptaków drapieżnych). W tego planowania należy ustalić środki kompensacyjne, wzgl. środki koherentne (uchwała o ustaleniu planu OPAL z dnia 06.08.2009). Nie należy spodziewać się wynikających z tego uwarunkowanych projektem istotnych zaburzeń lokalnych populacji zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG, ponieważ projekt nie odnosi się do żadnych istotnych części rewiru (w kontekście miejsc rozmnażania i bytowania). W podobnym stopniu dotyczy to puszczyka, w przypadku którego dziupla lęgowa nie jest zagrożona projektem rurociągu Nord Stream i powierzchnia projektu obejmuje tylko bardzo małą część całej powierzchni rewiru. Znamiona czyny zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG nie są spełnione także jeśli chodzi o ohara, ponieważ miejsca rozmnażania i bytowania nie będą wykorzystywane oraz nie przewiduje się żadnych istotnych zaburzeń, które mogłyby wpływać na stan utrzymania lokalnej populacji. Ostrygojad, sieweczka rzeczna, sieweczka obrożna , których obecność jako ptaków lęgowych została wykazana w dalszej okolicy korytarza lądowania (ostrygojad w roku 2006 ok. 600 m od pola eksploatacji, sieweczka rzeczna ok. 120 i >600 m od pola eksploatacji, sieweczka obrożna ok. 340 m i >500 m od pola eksploatacji) nie zostaną lub zostaną tylko w niewielkim wymiarze negatywnie dotknięte przez rurociąg Nord Stream z uwagi na krótki czas budowy (porównaj B.4.4.1.1) i fakt, iż miejsca rozmnażania i bytowania nie zostaną uszkodzone, a zatem nie występują znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 BNatSchG. To samo dotyczy potencjalnych ptaków lęgowych nurogęsi (wykrycie pojedynczych sztuk bez stwierdzenia wylęgu ok. 270 m od pola eksploatacji) i lelka (wykrycie furczących samczyków ok. 870 m od pola eksploatacji bez stwierdzenia wylęgu). Również skowronek, wobec którego ustalono, że najbliżej położone centrum rewiru jest w odległości ok. 190 m, zostanie jedynie w krótkim czasie (porównaj B.4.4.1.1) i nieznacznie dotknięty zaburzeniami, tak że znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 BNatSchG nie znajdują zastosowania. To samo dotyczy potrzeszcza (centra rewiru >750 m od pola eksploatacji), białorzytki (centra rewiru 870 m i 900 m od pola eksploatacji) i pokląskwy (centra rewiru 700-850 m od pola eksploatacji). Brzegówka zostanie dotknięta przez rurociąg Nord Stream również tylko w niewielkim stopniu, ponieważ mała kolonia (2007 trzy jamki w zwale gruntowym z brzegiem urwiska) ok. 270 m od pola eksploatacji jest usunięta, a zatem ani miejsca rozmnażania zgodnie z Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 197 § 42 ust. 1 BNatSchG nie zostaną uszkodzone, ani nie należy oczekiwać istotnych zaburzeń zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG. W odniesieniu do niezagrożonych gatunków ptaków lęgowych lasów i zagajników, półotwartego krajobrazu w powiązaniu z zagajnikami, w silnym powiązaniu z osiedlami oraz krajobrazem otwartym należy stwierdzić, że mianowicie częściowo stwierdzone lub potencjalne miejsca bytowania są naruszone w związku z projektem. Jednakże w związku z możliwością ominięcia zwierząt (elastyczny wybór miejsc lęgowych) oraz jedynie tymczasowymi zaburzeniami podczas krótkiego czasu budowy (porównaj ustęp B.4.4.1.1 tej uchwały), znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG są wszakże dla wszystkich gatunków wykluczone. Chociaż wystąpienie znamion czynu zabronionego w przypadku gatunków ptaków lęgowych lerki, gąsiorka, jarzębatki zostało wykluczone, jednak dla tych gatunków w ramach specjalnego badania związanego z prawną ochroną gatunków zostały z wielką ostrożnością sprawdzone warunki specjalne zgodnie z § 43 ust. 8 BNatSchG (porównaj ustęp B.4.8.6 tej uchwały). Gatunki ptaków osiadłych W celu określenia występowania w obszarze badawczym ptaków osiadłych zostały przeprowadzone odpowiednie spisy oraz oszacowane dostępne dane. Ważne pod względem ochrony prawnej gatunków dla obszaru aż do strefy 12 mil morskich są ptaki osiadłe i ptaki wędrowne zatoki Greifswalder Bodden i Zatoki Pomorskiej. W ramach specjalnego związanego z prawną ochroną gatunków badania została przeprowadzona analiza konfliktu dla gatunków, w przypadku których znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG nie mogą zostać z góry wykluczone. Dla gatunków takich, jak nur czarnoszyi, nur rdzawoszyi i nur białodzioby wystąpienie znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 BNatSchG może zostać wykluczone, ponieważ wykluczone jest uśmiercanie, miejsca rozmnażania i miejsca bytowania (miejsca zmiany upierzenia) nie zostaną uszkodzone ani zniszczone oraz nie należy spodziewać się żadnego pogorszenia danych lokalnych stanów (populacji) wskutek jedynie tymczasowych zakłóceń. Znaczące terytoria bytowania nurków morskich znajdują się w dodatku poza strefą 12 mil morskich. Gatunki rybitwa popielata, rybitwa rzeczna i rybitwa czarna zostaną również przez projekt zakłócone jedynie w nieznacznym stopniu i dlatego wystąpienie znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 BNatSchG jest wykluczone. Na wiosnę lodówki wykorzystują w dużej liczbie zatokę Greifswalder Bodden. Także w obszarze przebiegu trasy rurociągu Nord Stream Pipeline przebywają w tym czasie setki ptaków. Miejsca rozmnażania i miejsca bytowania (miejsca zmiany upierzenia w znaczeniu § 42 ust. 1 nr 3 BNatSchG nie zostaną jednak zniszczone, ponieważ zakłócenia występują jedynie przez krótki okres czasu i w tym czasie zwierzęta mogą je łatwo ominąć. Dzięki przepisom dot. czasów budowy (środek V4: Ograniczenie czasu budowy w obszarze ochrony ptaków UE „zatoka Greifswalder Bodden i południowy Strelasund“ od stycznia do końca kwietnia podczas okresu składania ikry przez śledzie oraz podczas zimowego i wiosennego bytowania ptaków morskich) zakłócenia uwarunkowane budową zostaną zminimalizowane. Bentosowa wspólnota bytowa może zostać w ciągu 2 - 3 lat na tyle zregenerowana, że stanie się ponownie podłożem żywieniowym; w dodatku zostanie naruszona jedynie bardzo mała część odpowiednich gruntów żywieniowych. W związku z 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 198 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich tym nie należy prognozować żadnych stanowiących znamiona czynu zabronionego zakłóceń zgodnie z § 42 ust. 2 BNatSchG. W obszarze rurociągu Nord Stream znajduje się jednoznaczny główny punkt rozprzestrzeniania się markaczki w obszarze Ławicy Odrzańskiej. Znajduje się on poza strefą 12 mil morskich. Nie należy zatem prognozować wystąpienia znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 Abs. 1 BNatSchG. Jednak także dla obszaru położonego poza strefą 12 mil morskich nie należy oczekiwać żadnych istotnych szkód stanowiących znamiona czynu zabronionego względem tego gatunku (uzasadnienie jak przy lodówce). To samo dotyczy uhli, która bytuje nieomal cały rok w daleko od brzegu położonych obszarach Zatoki Pomorskiej. Ogorzałki zimują co roku w obszarze zatoki Greifswalder Bodden. Podczas okresu składania ikry przez śledzie dochodzi do rozwoju wiosennego szczytu wędrownego w liczbie 40.000-60.000 ogorzałek. Ponieważ wskutek środka unikania V4 (patrz wyżej) czynności budowlane w obszarze przestrzeni kulminacyjnej podczas głównego okresu bytowania są wykluczone (prace budowlane są tu ograniczone w okresie od maja do końca września), nie występują żadne istotne zakłócenia w znaczeniu § 42 ust. 2 BNatSchG, które mogłyby negatywnie wpływać na stan utrzymania lokalnej ciągłości gatunku. Znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 BNatSchG nie odnoszą się więc do przedmiotowego przypadku. Także szlachary mają w zatoce Greifswalder Bodden swoje główne obszary zimowania; co roku zimuje tu ok. 2.000-5.000 osobników. Ze względu na jedynie tymczasowe uwarunkowane projektem zakłócenia i zdolność szlachara do przechodzenia na szeroko dostępne obszary niezakłócone, nie zachodzą żadne stanowiące znamiona czynu zabronionego szkody zgodnie z § 42 ust. 1 BNatSchG. Gatunek ten podobnie jak rybożerne reaguje elastycznie na obszary występowania swojej zdobyczy. Prócz tego ograniczenie czasów budowy (środek M10 / V4) sięga obszaru zatoki Greifswalder Bodden. Także jeśli chodzi o gatunki perkoza rogatego, perkoza dwuczubego i perkoza rdzawoszyjego nie należy przewidywać żadnych znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 BNatSchG, ponieważ projekt nie narusza żadnej znaczącej ciągłości bytowania i istnieje możliwość ominięcia utrudnień. Warunki życia kormorana zostaną również naruszone projektem jedynie w bardzo niewielkim stopniu, ponieważ projekt nie odnosi się do miejsc rozmnażania (kolonii lęgowych), zakłócenia występują jedynie tymczasowo i gatunek ten może reagować elastycznie na obszary występowania swojej zdobyczy. To samo odnosi się do mewy małej. nurzyka, alki i nurnika, które występują najwyżej w bardzo małych liczbach osobników w okolicy rurociągu Nord Stream (większe koncentracje znajdują się poza strefą 12 mil morskich), a zatem istotne szkody są wykluczone. Inne gatunki przybrzeżne (gatunki rybożerne wraz z gatunkami pasożytującymi [alki, tracze, mewy, rybitwy, pietrzele, wydrzyki]) są dotknięte zakłóceniami w co najwyżej bardzo małym stopniu. Ptaki osiadłe w obszarze płytkiej wody zatoki Greifswalder Bodden z uwagi na środki unikania V2 (tymczasowe ogrodzenia, redukcja emisji światła) i V4 (patrz wyżej) nie są dotknięte znamionami czynu zabronionego w znaczeniu § 42 ust. 2 BNatSchG. Także bytowanie ptaków osiadłych Freesendorfer Wiesen i na Struck zostanie co najwyżej Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 199 zakłócone w niewielkim stopniu i jedynie chwilowo, przy czym ochrona obszarów bytowania zostanie osiągnięta przez środki unikania V2. Ryby i kręgouste Jeśli chodzi o gatunki jesiotr europejski i jesiotr atlantycki nie zostaną spełnione znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 BNatSchG, ponieważ miejsca rozmnażania i istotne miejsca bytowania w znaczeniu § 42 ust. 1 nr 3 BNatSchG nie leżą w obszarze czynnym projektu i zakłócenia występują tylko chwilowo, a dotknięte projektem zostaną tylko co najwyżej pojedyncze osobniki. Płazy i gady Znaczenie przestrzeni badawczej dla płazów jest w sumie niewielkie, ponieważ w polu eksploatacyjnym i w jego okolicy nie ma żadnych zbiorników, gdzie składają one ikrę. Pomimo to powierzchnia badawcza ma znaczenie jako wędrowny korytarz pomiędzy zbiornikami składania ikry oraz terenami letnimi i terenami zimowania. W specjalnym badaniu związanym z prawną ochroną gatunków zostały zbadane znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG w odniesieniu do gatunków płazów takich jak traszka grzebieniasta, żaba moczarowa, rzekotka drzewna, grzebiuszka ziemna i ropucha paskówka. W rezultacie można było wykluczyć znamiona czynu zabronionego wobec wszystkich gatunków, ponieważ zagrożenie uśmiercenia zgodnie z § 42 ust. 1 nr 1 w połączeniu z ust. 5 BNatSchG z powodu środka unikania V1 (urządzenia do prowadzenia płazów) może zostać obniżone do nieistotnego wymiaru, miejsca rozmnażania w znaczeniu § 42 ust. 1 nr 3 BNatSchG nie będą naruszane, podczas okresów migracji mogą być narażone co najwyżej pojedyncze osobniki, a zatem nie należy prognozować żadnego pogorszenia stanów utrzymania lokalnych populacji. Przedłożony środek równoważący dla jaszczurki zwinki (CEF2: umieszczenie stosów korzeni i kamieni w otoczeniu pola eksploatacyjnego) jest korzystny także dla gatunków płazów. Jaszczurka zwinka występuje według najnowszych wyników kartowania (PLAN ŚRODOWISKA i IBNI 2008b) w obszarze lądowania w bliskim otoczeniu pola eksploatacyjnego. Punkt znalezienia znajduje się wewnątrz pola eksploatacyjnego Nord Stream. Zagrożenie uśmiercenia zgodnie z § 42 ust. 1 nr 1 w połączeniu z ust. 5 BNatSchG z powodu środka unikania V1 (urządzenia do prowadzenia gadów) może zostać obniżone do nieistotnego znaczenia. Aby uniknąć wystąpienia znamion czynu zabronionego, uszkodzenia lub zniszczenia miejsc rozmnażania i bytowania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 3 BNatSchG, zostanie zrealizowany przedłożony środek równoważący CEF2 (umieszczenie stosów korzeni i kamieni w otoczeniu pola eksploatacyjnego). Środek ma znaczenie także dla zakłóceń posiadających znamiona czynu zabronionego, ponieważ zwierzęta mogą wycofać się na ułożone poza polem eksploatacji stosy korzeni i kamieni. NATURALNEGO Chociaż gniewosz plamisty występuje tylko potencjalnie w obszarze pola eksploatacji (brak dowodu), stwierdzenia przedstawione w odniesieniu do jaszczurki zwinki dotyczą zasadniczo także tego gatunku. Bezkręgowce Związanej z prawną ochroną gatunków analizie konfliktu poddano w specjalnym związanym z prawną ochroną gatunków badaniu gatunek ważki zalotkę większą i motyla nocnego postojaka wiesiołkowca. Inne gatunki bezkręgowców nie są naruszone przez projekt. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 200 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Obecność zalotki większej stwierdzono w obszarze Freesendorfer Wiese (dowód 1999, kartowanie: pan Martschei). W polu eksploatacji i bezpośrednim jego otoczeniu nie ma żadnych miejsc reprodukcji gatunku. Dlatego znamiona czynu zabronionego przez zniszczenie lub uszkodzenie miejsc rozmnażania i miejsc bytowania zgodnie z § 42 ust. 1 Nr. 3 BNatSchG nie znajdują zastosowania. Znamiona czynu zabronionego przez uśmiercenie zgodnie z § 42 ust. 1 nr 1 w połączeniu z ust. 5 BNatSchG również nie są spełnione, ponieważ obszary życia larw nie zostaną naruszone, a zderzenia z pojazdami budowy są nader nieprawdopodobne. Istotne zakłócenia w znaczeniu § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG nie występują. Występowania postojaka wiesiołkowca w obszarze badawczym wprawdzie nie stwierdzono, ale gatunek potencjalnie tu występuje, także w obszarze pola eksploatacji, ponieważ można tutaj znaleźć odpowiednie do żerowania. Uśmiercenie dotyczy jednakże co najwyżej pojedynczych osobników (na polu eksploatacji nie ma dużych stanów wiesiołka) i zostanie zminimalizowane środkiem unikania V2 (osłanianie emisji światła w kierunku Freesendorfer Wiesen), tak że znamiona czynu zabronionego przez uśmiercenie zgodnie z § 42 ust. 1 nr 1 w połączeniu z ust. 5 BNatSchG nie zostaną spełnione. Także uszkodzenia lub zniszczenia miejsc rozmnażania i bytowania są możliwe co najwyżej w wyjątkowych przypadkach, tak że funkcja ekologiczna w powiązaniu przestrzennym pozostanie zagwarantowana i znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 nr 3 BNatSchG nie znajdują zastosowania. Stan utrzymania lokalnych populacji nie zostanie pogorszony przez zakłócenia, tak więc w sumie nie zostaną spełnione żadne znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG. B.4.6.2 Problem szczególnie i ściśle chronionych gatunków w znaczeniu § 42 BNatSchG przez środek zastępczy E1 Dla określonego w planie LBP (część uzupełniająca: dookreślenia część C.3) środka zastępczego E1 przewidziano uzdrowienie obszaru naturalnego na częściowym obszarze przy Peenemünder Haken (około. 56,3 ha). Środek obejmuje oprócz usunięcia / prześwietlenia wybranego zadrzewienia zagajników, rozpieczętowanie i kształtowanie biotopu, co stanowi główną część tworzenia typowego dla wybrzeża kompleksu biotopowego z plażowymi lub przesmykowymi zatokami płytkowodnymi. Istotne związane z prawną ochroną gatunków wpływy na chronione prawem europejskim gatunki mogą przez środek zastępczy nie zostać natychmiast wykluczone, dlatego zostało przeprowadzone oddzielne specjalne związane z prawną ochroną gatunków badanie (saP) (tom uzupełniający: Konkretyzacje C.3, ustęp 5). Stosowana metodyka odpowiada wymogom badania specjalnego związanego z ochroną prawną gatunków dla trasy Nord Stream. Występują następujące skutki uwarunkowane projektem: Na powierzchni ziemi: • Strukturalne i funkcyjne wpływy w obszarze pogłębień sedymentacyjnych łącznie z pasmami roboczymi i wyposażeniem placu budowy • Wprowadzenie materiału, zakłócenia itd. w jednej strefie od ok. 50 m wokół areału z pogłębieniami, pasmami roboczymi, drogami transportowymi, wyposażeniem placu budowy itp. • Dalsze optyczne i akustyczne zakłócenia w jednej strefie do ok. 500 m wokół areału z pogłębieniami, pasmami roboczymi, drogami transportowymi, wyposażeniem placu budowy itp. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 201 Część morska: • Skutki spowodowane zawirowywaniem i smużeniem mętnienia przy pogłębieniach i osadach sedymentacyjnych w obszarze brzegowym i do odległości ok. 500 m • Wizualne i akustyczne zakłócenia podczas fazy budowy do ok. 500 m od źródła emisji hałasu Jeśli chodzi o gatunki roślin problemy stanowiące znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG mogą zostać wykluczone, ponieważ w obszarze działania nie występują żadne gatunki wymienione w załączniku IV Dyrektywy Flora-Fauna Habitat. Przeprowadzono odpowiednie kartowanie (BARTH 2009a, b). Odnośnie chronionych gatunków zwierząt szczegółowa analiza konfliktu następuje dla następujących gatunków: • Wydry • Nietoperze • Gatunki ptaków lęgowych • Gatunki ptaków osiadłych Wydra wprawdzie potencjalnie występuje w obszarze badawczym, niemniej jednak znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 BNatSchG nie znajdują zastosowania, ponieważ uśmiercenia i uszkodzenia miejsc rozmnażania i bytowania są wykluczone i zakłócenia występują jedynie chwilowo i nie dotyczą głównego obszaru rozprzestrzeniania się gatunku. Kartowanie nietoperzy nastąpiło w roku 2009 (BIURO EKSPERTYZ HOPPE 2009). Zastosowanie detektorów nietoperzy i skrzynek podsłuchowych pozwoliło na wykrycie 8 gatunków. W wyniku tego udało się wykryć kwatery letnie w pojedynczych sosnach w pobliżu hangarów (użytkowanie, wprawdzie nie bez wątpienia poparte dowodami). Ponieważ kwatery nie zostaną naruszone w ramach projektu, nie należy obawiać się o uszkodzenie lub zniszczenie miejsc rozmnażania lub miejsc bytowania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 3 BNatSchG. Nie należy również brać pod uwagę zakłóceń, które mogłyby wpływać na stan utrzymania lokalnych populacji nietoperzy, tak więc zakaz zakłócania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG nie znajduje zastosowania. Wpływy emisji światła zostaną wyeliminowane przez środek unikania V1 „Brak prac budowlanych nocą“ (patrz Przepisy dodatkowe). Ryzyko kolizji zwierząt nie zostanie w istotny sposób zwiększone wskutek prac budowlanych, a więc zakaz uśmiercania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 1 BNatSchG nie znajduje zastosowania. Kartowanie ptaków lęgowych zostało wykonane w 2009 roku przez IfAÖ. Wykryto 67 gatunków, z czego 27 to jednak odpoczywające ptaki przelatujące. Gatunkami z czerwonej listy Niemiec lub landu Mecklenburg-Vorpommern, które wylęgają się w obszarze badawczym są pokląskwa (1 rewir), skowronek (11-13 rewirów) i potrzeszcz (5 rewirów). Analiza konfliktu została przeprowadzona w specjalnym badaniu związanym z prawną ochroną gatunków dla takich gatunków ptaków lęgowych jak gąsiorek, jarzębatka, skowronek, potrzeszcz, słonka i pokląskwa, ponieważ w przypadku tych gatunków nie można na pewno z góry wykluczyć zakazów związanych z prawną ochroną gatunków. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 202 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Jeśli chodzi o gąsiorka żadne znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG nie będą spełnione. Dzięki środkowi unikania V2 (brak prac budowlanych w okresie lęgowym) wyeliminowane zostaną uwarunkowane budową uśmiercenia zgodnie z § 42 ust. 1 nr 1 BNatSchG. Zniszczenia zajętych miejsc rozmnażania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 3 BNatSchG zostaną wyeliminowane przez środek unikania V2 i V4 (wymagane towarzyszące budowie powierzchnie, jak pasma robocze, powierzchnia magazynowa, drogi transportowe, wyposażenie placu budowy zostaną przestrzennie tak urządzone, aby nie powodować długotrwałych zmian w naturalnych siedliskach lęgowych, takich jak zagajniki, obszary skraju lasu i inne właściwe siedliska naturalne). Nie należy spodziewać się istotnych zakłóceń wpływających w znaczący sposób na stan utrzymania lokalnych populacji, zostaną one zminimalizowane wyżej wymienionymi środkami. Uwarunkowane budową zakłócenie rewiru nie jest uważane za posiadające znamiona czynu zabronionego, ponieważ występuje ono tylko podczas okresu lęgowego. Podobnie dotyczy to jarzębatki, której w związku z tym również nie dotyczą znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG. Na powierzchni objętej środkiem E1 znajduje się 10 wylęgów skowronka, kolejny znajduje się wewnątrz 500 m rzeczywistego dystansu gatunku. Dzięki środkowi unikania V2 (brak prac budowlanych w okresie lęgowym) wyeliminowane zostaną uśmiercenia zgodnie z § 42 ust. 1 nr 1 BNatSchG. Zniszczenia zajętych miejsc rozmnażania mogą zostać wyeliminowane przez środek V2. Skowronek zakłada każdego roku nowe gniazda naziemne. Poważne zakłócenia, które wyraźnie wpływałyby na stan utrzymania lokalnej populacji, dzięki zastosowaniu środka V2 zostaną również wyeliminowane. Zatem znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG w odniesieniu do skowronka nie znajdują zastosowania. Jeśli chodzi o pokląskwę to znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG nie znajdują zastosowania, ponieważ przez środek unikania V2 uśmiercenia zgodnie z § 42 ust. 1 nr 1 BNatSchG i zniszczenia zajętych miejsc rozmnażania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 3 BNatSchG zostaną wyeliminowane. Funkcja przestrzeni życiowej zostaje utrzymana w kontekście przestrzennym, ponieważ pokląskwa jako ptak wylęgający jaja na ziemi po okresie budowy może we właściwych strukturach roślinności ponownie wybudować swoje gniazdo i nie zachodzi żadne długotrwałe pogorszenie naturalnego siedliska. Podobnie dotyczy to potrzeszcza. Wymagane dla rewirów struktury zarośli nie zostaną usunięte przez projekt. Znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG zostaną wyeliminowane przez środki V2 i V4. Także jeśli chodzi o słonkę wykorzystane zostaną środki V2 i V4 oraz dodatkowo V1 (brak prac budowlanych nocą), a więc znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG nie znajdują zastosowania. Kos nie został aktualnie wykryty jako wylęgający jaja na obszarze stosowania środków, uznawany jest jednak za potencjalnego ptaka lęgowego (znane wcześniejsze dowody). Dzięki środkowi V2 można zagwarantować, że nie mogą wystąpić znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG. Gatunki kaczka krakwa, sieweczka obrożna, trzmielojad, kormoran, bielik, żuraw i bąk nie wylęgają jaj na obszarze stosowania środka E1, dlatego nie należy obawiać się uśmierceń i bezpośrednich uszkodzeń lub zniszczeń miejsc rozmnażania. Zakłócenia stwierdzonego lub Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 203 potencjalnego wylęgu i bytowania występują tylko w związku z budową i mogą być zminimalizowane środkami V2 i V5 (środek do unikania i zmniejszenia zawirowań sedymentacyjnych oraz ich dryfowania), tak więc nie należy spodziewać się pogorszenia stanu utrzymania lokalnych populacji wszystkich gatunków. Jeśli chodzi o ptaki osiadłe i gości pożywiających się, wskutek uwarunkowanych budową wpływów nie wynikają żadne zakłócenia kwalifikowane jako poważne. Na Peenemünder Haken znajdują się częściowo istotne obszary bytowania ptaków (na ten temat przedstawiono liczne dane, np. PLAN ŚRODOWISKA NATURALNEGO 2007b) dla przede wszystkim ptaków wodnych i ptaków brodzących, które są dotknięte projektem co najwyżej w niewielkim stopniu. Dzięki środkom V2 (brak prac budowlanych pomiędzy 15 stycznia i 15 lipca każdego roku, przez co ważny odpoczynek zimowy i wiosenny nie będzie zakłócany) oraz V5 zakłócenia te zostaną zminimalizowane, a więc nie zostanie spełniony zakaz zakłócania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG. Zbiorniki składania ikry przez płazy nie zostały stwierdzone w obszarze stosowania środków (częste obchody w związku z kartowaniem gadów). Nie należy zatem przewidywać znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG. Także gatunki gadów z załącznika IV Dyrektywy Flora-Fauna Habitat (jaszczurka zwinka, gniewosz plamisty) nie mogłyby zostać wykryte mimo zastosowania blach dla płazów, dlatego nie należy prognozować znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG. Gatunkibezkręgowców z załącznika IV Dyrektywy Flora-Fauna Habitat również nie zostały stwierdzone na obszarze stosowania środków. W podsumowaniu, urząd odpowiedzialny za opracowanie planu stwierdza, że w stosunku do gatunku chronionego prawem europejskich nie są spełnione znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG. Zostaną przeprowadzone następujące środki w celu uniknięcia i zminimalizowana: • V1: brak prac budowlanych nocą. Oświetlenie placu budowy zostanie ograniczone do bezwarunkowo koniecznego stopnia. • V2: Ograniczenie czasu budowy do okresu poza głównym okresem lęgowym i ważnego okresu wypoczynku zimowego i wiosennego (15 stycznia do 15 lipca). • V3: Ustawienie urządzeń do prowadzenia i wychwytywania (ogrodzenia ochronne) dla płazów i gadów w obszarze stosowania środków i pasmach technologicznych (droga robocza i budowlana). Instalacja skrzynek wyłapujących. Regularna kontrola skrzynek wyłapujących i wypuszczanie pochwyconych osobników. Stosowanie środków ekologicznych na budowie. • V4: Wymagane towarzyszące budowie powierzchnie, jak pasma robocze, powierzchnia magazynowa, drogi transportowe, wyposażenie placu budowy zostaną przestrzennie tak urządzone, aby nie powodować długotrwałych zmian w naturalnych siedliskach lęgowych, takich jak zagajniki, obszary skraju lasu i inne właściwe siedliska naturalne. • V5: środek dotyczący unikania i zmniejszenia zawirowań sedymentacyjnych oraz ich dryfowania podczas pogłębień do wytworzenia połączenia zatok płytkowodnych z wstępnie zaplanowanymi zbiornikami przybrzeżnymi w kilku etapach: Stworzenie połączenia pomiędzy plażowymi lub przesmykowymi zatokami płytkowodnymi do wstępnie zaplanowanego obszaru płytkowodnego zbiornika przybrzeżnego jako ostatniej fazy pogłębiania, pogłębienia i przepędzanie osadu tylko przy sile wiatru do 5 m/s, osłonięcie piaskowo-pyłowych osadów w obszarze centralnym dawnego 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 204 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich podwodnego upustu czerpania wody, założenie wałowego zamknięcia otworu dawnego podwodnego upustu czerpania wody na północnym zachodzie, instalacja urządzeń ekranowych przed obszarami ujść zatok płytkowodnych, gwarancja utrzymania 50 mg/l dodatkowo do zmętnienia głębi w odległości 500 m od źródła zawiesiny podczas wszystkich czynności pogłębiających i przepędzających, unikanie jeżdżenia i chodzenia po mieliznach oraz płyciznach poza morskim obszarem budowy, ekologiczne towarzystwo na budowie. B.4.7 Transgraniczne wpływy środowiskowe Z przeprowadzonego badania zgodności środowiskowej (porównaj dokumentację wniosku część C.1), „dokumentacji dot. badania zgodności środowiskowej Nord Stream dla konsultacji zgodnie z Układem ESPOO- “ oraz z podstaw uchwały w powyższych ustępach B.4.4, B.4.5 i B.4.6 wynika, że ustalony planem projekt nie posiada żadnych poważnych negatywnych wpływów o charakterze przekraczającym granice. Oznacza to, że ustalony planem projekt nie posiada żadnych istotnych wielkoprzestrzennych wpływów środowiskowych i żadne z pozostałych państw graniczących z Morzem Bałtyckim Polska, Litwa, Łotwa, Estonia, Rosja, Finlandia, Szwecja czy Dania nie są dotknięte wpływami, które mogą zrodzić się w związku z projektem w niemieckiej strefie 12 mil morskich, wzgl. w niemieckim obszarze lądowania pod Lubmin. Dotyczy to zarówno wpływów bezpośrednich, jak zwiększone obciążenie wody lub powietrza wskutek rozprzestrzeniania się uwolnionych szkodliwych substancji, jak i wpływów pośrednich, np. przez ewentualne szkody w populacjach zwierząt w niemieckim obszarze właściwym, które wykorzystują (częściowe) przestrzenie życiowe na terenach innych krajów, wzgl. populacjach zwierząt z innych krajów, które poszukują (częściowych) przestrzeni życiowych na niemieckim obszarze właściwym. B.4.8 Analiza interesu publicznego / decyzji B.4.8.1 Zagospodarowanie przestrzenne, planowanie krajowe i regionalne Dla projektu nie zostało przeprowadzone żadne postępowanie zagospodarowania przestrzennego zgodnie z Ustawą o zagospodarowaniu przestrzennym, wzgl. Ustawą o planowaniu krajowym (porównaj ustęp B.2.1 tej uchwały). Wnioskowana trasa przebiega w głównej mierze na odcinku niemieckiej strefy 12 mil morskich w zatoce Greifswalder Bodden od przekroczenia linii brzegowej do ok. KP 1.197 (głębina pławy A) wśród morskiego terenu zastrzeżonego przewodów, który został ustalony przez Krajowe zarządzenie o krajowym programie rozwoju obszaru Mecklenburg-Vorpommern (LREP-LVO M-V) z dnia 30.05.2005 (GVOBl. M-V, S. 308). Program krajowego rozwoju przestrzennego zawiera cele oraz zasady planowania przestrzennego, które dotyczą całego kraju włączając w to strefę 12 Mm albo które są istotne dla wzajemnych stosunków przestrzennych pomiędzy częściami kraju. Obszary o preferowanym przeznaczeniu są obszarami, w których do konkretnych funkcji istotnych dla przestrzeni albo do pożytków przy rozważaniu ich z konkurencyjnymi pożytkami istotnymi dla przestrzeni powinna być przywiązywana szczególna waga. Obszary o preferowanym przeznaczeniu mają charakter prawny zgodnie z zasadami planowania przestrzennego (program krajowego rozwoju przestrzennego Meklemburgii-Pomorza Przedniego 2005, s. 15). Przy układaniu kabli i przewodów na obszarze o preferowanym przeznaczeniu nie jest wymagany tryb planowania przestrzennego (program krajowego rozwoju przestrzennego Meklemburgii-Pomorza Przedniego, rozdział 7.2, s. 71). Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 205 Zgodnie z rozdziałem 7.2 Programu krajowego rozwoju przestrzennego MeklemburgiiPomorza Przedniego kable i przewody muszą być ułożone możliwie wewnątrz obszaru morskiego o preferowanym przeznaczeniu. Ten korytarz służy według uzasadnienia z Programem krajowego rozwoju przestrzennego Meklemburgii-Pomorza Przedniego w obszarze Zatoki Greifswaldzkiej wyraźnie międzynarodowemu projektowi „Wysokociśnieniowy przewód gazowy typu off-shore Rosja Finlandia Niemcy” Trasa Gazociągu Północnego odpowiada w ten sposób wymaganiom planowania przestrzennego w odniesieniu do przeprowadzenia linii w Zatoce Greifswaldzkiej. Przeprowadzenie linii poza Zatoką Greifswaldzką do granicy strefy 12 Mm jest ustalone właśnie przez obszar o preferowanym przeznaczeniu. Niezależny tryb planowania przestrzennego nie był z tego powodu wymagany. Teren zastrzeżony został uwzględniony przy trasowaniu w rozważaniu jako zasada zagospodarowania przestrzennego (§ 4 ust. 1 zapis 1 nr 3 w połączeniu z § 3 nr 3 Ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym (ROG) zdnia 22.12.2008 (BGBl. I S. 2986), zmienionej przez artykuł 4 Ustawy z dnia 28.03.2009 (BGBl. I S. 643)). Zgodność trasy potwierdził Urząd ds. zagospodarowania przestrzennego i planowania krajowego Vorpommern stanowiskiem z dnia 06.05.2009. Podczas planowania przestrzennego i wyniku badań alternatyw wynikły z przyczyn technicznych (ograniczony promień układacza rurociągu) nieznaczne przesunięcia trasy względem przestrzennie zaplanowanego korytarza. Nie miały one jednak żadnego istotnego wpływu, co zostało potwierdzone przez Urząd ds. zagospodarowania przestrzennego i planowania krajowego Vorpommern również stanowiskiem z dnia 06.05.2009. W metodzie ustalania planu oczywiście nie wystąpiły żadne istotne sprzeczności. Przytoczone stanowisko krajowego planisty zostało zgodnie z § 4 ust. 1 zapis 1 nr 3 w połączeniu z § 3 nr 4 ROG uwzględnione jako wymaganie zagospodarowania przestrzennego. W rezultacie należy stwierdzić, że projekt jest zgodny z celami, zasadami i innymi wymaganiami zagospodarowania przestrzennego oraz planowania krajowego. Przeprowadzone w odniesieniu do zagospodarowania przestrzennego zmiany trasy nie prowadzą do żadnych istotnych przestrzennie planowanych wpływów na sprawy przyrody i krajobrazu, rolnictwo, strukturę osiedli i rekreację, ochronę wody pitnej oraz infrastrukturę. W ujęciu ogólnym, projekt spełnia wszystkie wymagania zagospodarowania przestrzennego. B.4.8.2 Ochrona immisji Projekt nie podlega wymaganiu pozwolenia zgodnie z § 4 Ustawy dot. ochrony przed szkodliwymi wpływami na środowisko przez zanieczyszczenia powietrza, szumy, wstrząsy i podobne zdarzenia (Federalna ustawa o stężeniu zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym - BImSchG) i.d.F.d.B. z dnia 26.09.2002 (BGBl. I S. 3830), ostatnio zmieniona przez artykuł 2 Ustawy z dnia 29.07.2009 (BGBl. I S. 2433), w połączeniu z Czwartym Zarządzeniem dot. przeprowadzenia Federalnej ustawy o stężeniu zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym (Zarządzenie o wymagających pozwolenia urządzeniach - 4. BImSchV) i.d.F.d.B. z dnia 14.03.1997 (BGBl. I S. 504), ostatnio zmieniona przez artykuł 3 Ustawy z dnia 23.10.2007 (BGBl. I S. 2470). Oszacowanie projektu w związku z ochroną immisji uwzględnia jednakże aspekty szumów, wstrząsów, światła, ciepła, promieniowania i zanieczyszczeń powietrza w fazie budowy oraz w fazie eksploatacji. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 206 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Emisje w formie promieniowania lub podobnych zjawisk nie dotyczą projektu. Ze względu na położenie przewodu w dnie morskim lub na nim, należy przyjąć, że przy eksploatacji zgodnej z przeznaczeniem podczas fazy eksploatacji z samego przewodu nie wynikają żadne szkodliwe wpływy na środowisko w znaczeniu § 3 ust. 1 BImSchG, ponieważ w fazie eksploatacji emisje w formie szumów, wstrząsów czy światła nie występują. Występujące z powodu efektu Joule'a-Thomsona ochłodzenie gazu na wkopanym odcinku nie przekracza ∆temperatury 2 Kelvinów w otaczającym dnie, tak że emisja ciepła nie występuje (porównaj Dokumentację wniosku część B.2.2, ustęp 2.3.4). Podczas fazy budowy należy liczyć się z emisjami w formie hałasu, wstrząsów i powietrznych szkodliwych substancji, a w szczególności pyłu. Czynność budowlana jest czasowo ograniczona. Zastosowana technologia odpowiada wielkościom zadanym 32. BImSchV (Zarządzenie dot. ochrony przed hałasem maszyn i urządzeń). Wskaźniki immisji ogólnego przepisu administracyjnego dot. ochrony przed hałasem budowlanym oraz Instrukcji technicznej dot. ochrony przed hałasem (TA Lärm) będą dotrzymane. Co najwyżej w sporadycznych przypadkach bez środków izolacji dźwiękowej dopuszczalna wartość immisji może krótkotrwale zostać przekroczona (porównaj Tom uzupełniający: Konkretyzacje część B.2.2). Dotyczy to przede wszystkim prac przed uruchomieniem (odwadnianie i suszenie przewodu). Wymagania Instrukcji technicznej dot. ochrony przed hałasem (TA Lärm) ustęp 6.3 (rzadkie zdarzenia) zostaną jednakże dotrzymane. Nie należy zatem spodziewać się szkodliwych wpływów na środowisko w rozumieniu § 3 ust. 1 BImSchG. Przedstawione w ustępie A.3.2 przepisy dodatkowe (m.in. środki izolacji dźwiękowej podczas okresu budowy i odwadnianie i suszenie przewodu) służą do zagwarantowania utrzymania ww. wskaźników. Podsumowując, sprawy ochrony immisji nie stanowią przeszkody dla realizacji projektu. B.4.8.3 Przepisy dotyczące odpadów i ochrony dna morskiego Przedstawiciel projektu został poinformowany, że wszystkie spowodowane budową odpady należy skierować do zgodnego z przepisami wykorzystania zgodnie z §§ 5 dalsze strony KrW- / AbfG, wzgl. jeśli nie jest to możliwe, do zgodnej z przepisami, dającej się udokumentować utylizacji zgodnie z §§ 11 dalsze strony KrW- / AbfG, przy uwzględnieniu przepisów Zarządzenia o obowiązku udokumentowania (NachwV). Wpływy fazy budowy na ochronę dna są opisane w podsumowującej prezentacji wpływów środowiskowych. Wpływy istnieją przede wszystkim w zmianie struktury przez wykopywanie i sedymentację, zagęszczenie dna w obszarze samego rurociągu oraz niewielkie wpływy na morfologię przy wypełnianiu rowu, względnie kładzeniu rurociągu na dnie morza. Wpływy te są częściowo tymczasowe, ale także trwałe i mogą być w znaczącym stopniu wyeliminowane lub zmniejszone poprzez odpowiednie środki (zgodny z rodzajem dna wykop przy tworzeniu rowu i wbudowanie do wypełniania rowu, właściwe dla rodzaju dna podparcie na tymczasowym składowisku, usuwanie dna o zwiększonym organicznym udziale na ląd, odtworzenie struktur dna i morfologii). W przypadku szkód, których nie da się uniknąć, które nie dają się zrównoważyć zostanie zastosowany materiał zastępczy. Poprzez odpowiednie przepisy dodatkowe zapewnione zostanie zachowanie odpowiednich relacji. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 207 Dno zostanie trwale wykorzystane w obszarze, w którym rurociąg leży na dnie morza (Obszar lądowania ze stacją zgarniaków i urządzeniami zamykającymi oraz przenoszącymi). Także w tym przypadku istnieją konsekwencje, przede wszystkim dotyczące modyfikacji struktury dna poprzez wykopywanie rowu do ułożenia rurociągu, zagęszczenie dna w obszarze samego rurociągu oraz niewielkie wpływy na morfologię przy wypełnianiu rowu. Poprzez zastosowanie anod reakcyjnych na całej długości rury rurociągu dochodzi do strącania aluminium jako wodorotlenku, który jest nierozpuszczalny w wodzie i jego odkładania się w korpusie sedymentacyjnym. Może to miejscowo prowadzić do trwale podwyższonych stężeń, które jednak nie są istotne pod względem ekotoksykologicznym. Uwolnienia substancji z tworzyw PE lub PU są również możliwe, lecz posiadają nieistotnie małe znaczenie. Szkodliwych zmian dna w znaczeniu § 2 ust. 3 BBodSchG, które mogłyby powodować niebezpieczeństwo, znaczące niekorzyści lub poważne szkody indywidualnie lub w kombinacji, nie należy się obawiać. Obowiązek prewencji określony przepisami § 7 BBodSchG względem powstawania szkodliwych zmian dna np. przez wprowadzenie szkodliwych substancji zostanie dopełniony przez odpowiednie środki unikania i minimalizacji i zagwarantowany odpowiednimi przepisami dodatkowymi. Postanowienia przepisów dot. odpadów lub ochrony dna nie stanowią przeszkody dla projektu. B.4.8.4 Ochrona przyrody i pielęgnacja krajobrazu Zgodnie z przepisami § 15 LNatG M-V sprawca ingerencji w przyrodę i krajobraz musi • zaniechać naruszeń przyrody i krajobrazu możliwych do uniknięcia oraz • nie dające się uniknąć naruszenia priorytetowo zrównoważyć środkami ochrony przyrody i pielęgnacji krajobrazu (środki równoważące) lub w przypadku ingerencji nie dających się zrównoważyć, ale priorytetowych względem spraw ochrony przyrody i pielęgnacji krajobrazu – skompensować je w inny sposób (środki zastępcze). Ingerencja może nie być dozwolona lub nie może być przeprowadzona, jeśli powstające przy tym utrudnienia są do ominięcia lub utrudnienia niemożliwe do ominięcia nie dają się w wystarczającym wymiarze zrównoważyć - w takim przypadku zagadnienia ochrony przyrody oraz pielęgnacji krajobrazu przy rozważaniu wszystkich wymagań dotyczących przyrody i krajobrazu posiadają absolutne pierwszeństwo. Projekt opisuje ingerencję zgodnie z § 14 LNatG M-V i § 18 ust. 1 BNatSchG (przy czym oczywiście żadne naturalne siedliska, ani biotopy ściśle chronionych gatunków w znaczeniu ramowego przepisu prawnego § 19 ust. 3 zapis 2 BNatSchG nie zostaną zniszczone, patrz Dokumentacja wniosku część C.4, S.312). Chodzi wszakże o ingerencję niemożliwą do uniknięcia, ponieważ tylko za pomocą budowy i eksploatacji rurociągów oraz odpowiednich urządzeń dodatkowych gaz może być transportowany. Już na etapie ogólnego planowania został uwzględniony nakaz unikania lub minimalizowania poprzez to, że został przyjęty za podstawę przebieg trasy Nord Stream wykazany w Programie rozwoju krajowego landu Mecklenburg-Vorpommern (LEP M-V) jako „morski teren zastrzeżony przewodów“, stanowiący korytarz dla kabli i przewodów w 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 208 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich obszarze morskim. Korytarz ten został określony m.in. w przestrzennie planowanych stosunkach minimalizującego ingerencję łączenia w wiązki (liniowo) technicznych infrastruktur i omijania obszarów o ekologicznych obciążeniach wstępnych (porównaj Dokumentacja wniosku część C.1.1, ustęp 5.2.2). W dalszym przebiegu planowania, w ramach badań zgodności środowiskowej zostały wykazane możliwości do unikania i zmniejszania szkodliwych wpływów projektu na środowisko, z których następnie w toku związanego z pielęgnacją krajobrazu planowania towarzyszącego wysnuto konkretne środki dotyczące unikania i minimalizowania niekorzystnych konsekwencji. Podczas procesu konsultacji i omawiania projektu, elementy koncepcji środków zostały dalej przystosowane i zoptymalizowane. Zostało wówczas stwierdzone, że następujące środki nie będą konieczne: Środek minimalizujący M12 „Monitorowanie wpływu temperatury zimnego gazu ziemnego na bentos w obszarze zdecydowanie wkopanego w dno morza rurociągu (Obszar graniczny terenu Flora-Fauna Habitat „piaszczysta ławica u wejścia do zatoki Greifswalder Bodden i części Zatoki Pomorskiej“) i przeprowadzenie wybranych środków w przypadku problemu“ zostaje wyeliminowany jako środek pojedynczy. Zarówno w obszarze rurociągu ułożonego na dnie morza, jak i w obszarze całkowicie wkopanego rurociągu gwarantowane jest bez żadnych wątpliwości utrzymanie kryterium 2 K w ożywionych najwyższych 20 cm dna morskiego w każdym miejscu i o każdej porze roku (porównaj opinię ekspertyz w dokumentacji wniosku część B.2.2, ustęp 12 i tom uzupełniający: Konkretyzacje część B.2.2, ustęp 1). Jedynie przy morskiej stronie zakończenia wykopu pod rurociąg przy KP 1.193,542, gdzie rurociągi są tylko cienko przykryte lub częściowo wkopane, nie da się wykluczyć nieznacznego przekroczenia kryterium 2K (ochłodzenie)w bliskich powierzchni (ożywionych) osadach. Stan ten nie występuje jednak – jeśli w ogóle – permanentnie, z powodu swojej małej przestrzennej efektywności nie jest reprezentatywny i nie może w związku z tym mieć poważnych skutków na terenie Flora-Fauna Habitat. W odniesieniu do regulacji ingerencji obszar przejściowy między ułożeniem w wykopie i swobodnym położeniem na dnie morza jest zawarty w obliczeniu zapotrzebowania kompensacyjnego dla naruszenia funkcji biotopu (minimalna wysokość świadczenia dla wielofunkcyjnej kompensacji). Addytywne zapotrzebowanie kompensacyjne dla ewentualnych zwierzęcych funkcji specjalnych bentosowych symbioz nie zostało wykazane. Konieczność dalszego badania tego czynnika aktywnego nie może być prognozowana przed dalszym postępem realizacji. Środek minimalizujący M18 / M5 "Badanie zagajników i drzew w polu eksploatacji pod względem występowania nietoperzy przed zwolnieniem pola eksploatacji" i środek minimalizujący M19 / przedłożony środek równoważący CEF1 " Zawieszenie skrzynek dla nietoperzy jako siedlisk zapasowych" – zostają wyeliminowane, ponieważ według niedawnego wyniku kartowania w polu eksploatacji nie znajdują się żadne kwatery nietoperzy (porównaj tom uzupełniający: Konkretyzacje część C.3, odstęp 6). Przewidziane środki redukujące ingerencje (środki wykorzystywane do ochrony przed, wzgl. do unikania lub zmniejszenia wpływów środowiskowych i do odtworzenia (kształtowania) przejściowo wykorzystanych powierzchni) zostały przedstawione w ustępie B.4.4.1.9.1 uchwały. Choć gwarantują one możliwie najdalej idące zmniejszenie szkodliwych wpływów środowiskowych i wykluczają możliwe do uniknięcia szkody podczas wykonywania projektu , pozostają jednakże dalsze nie dające się uniknąć poważne szkody, które zgodnie z § 15 LNatG M-V należy skompensować. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 209 Jak opisano w ustępach B.4.4.2.2. a) i B.4.4.2.2. b) niniejszej uchwały, ingerencja ani w morskim, ani w lądowym obszarze nie daje się zrównoważyć z braku skutecznych środków równoważących. W celu kompensacji tej ingerencji będą potrzebne środki zastępcze w znaczeniu § 15 ust. 5 LNatG M-V, aby możliwie równoważnie lub w podobnym stopniu zastąpić naruszone struktury, procesy i funkcje w przyrodzie oraz krajobrazie. Kompensacja ingerencji przez środki zastępcze jest dozwolona, ponieważ zagadnienia ochrony przyrody i pielęgnacji krajobrazu zgodnie z § 15 ust. 5 i ust. 3 zapis 1 nr 2 LNatG M-V przy rozważaniu wszystkich wymagań dotyczących przyrody i krajobrazu nie posiadają znaczenia priorytetowego. Wobec wykazanego w ustępie B.4.1 niniejszej uchwały oraz w dokumentacji wniosku części A.1, ustęp 5.3 do 5.5, znaczenia rurociągu Nord Stream Pipeline dla zaopatrzenia energetycznego Europy, a także faktu, że ingerencja, która ma zostać skompensowana, nie oddziałuje w tak ważkim stopniu i w szczególności tylko przejściowo, sprawy ochrony przyrody i pielęgnacji krajobrazu należy po przeprowadzonym rozważeniu uważać za podrzędne w odniesieniu do zagadnienia realizacji projektu. W odniesieniu do istotnego stanu faktycznego ingerencji należy uwzględnić, • że ułożone na dnie morza rury zostaną zasiedlone, jako wniesione do ekosystemu, dodatkowe twarde podłoże porównywalnych epibentosowych symbioz, jakie spotyka się także w innych miejscach o naturalnym twardym podłożu (kamienie, bloki skalne, otoczaki), • że wpływy warunków sedymentacyjnych i warunki prądów w bliskim obszarze rur ułożonych na dnie morza działają tylko na bardzo małym obszarze i poza tym dotyczą symbioz, które przystosowane są do zmieniających się warunków prądów i warunków sedymentacyjnych naturalnej dynamiki systemu, • że podwyższone zmętnienie wody w pobliżu budowy (pogłębianie, przemiana materiału) występuje tylko bardzo krótko, mianowicie przez jedną do kilku godzin, • że również w związku z realizacji projektu zmienione warunki sedymentacyjne w obszarze wykopu pod rurociąg w istocie ograniczone są do fazy budowy, przy czym także tutaj dotyczą jedynie pewnych symbioz, które przystosowane są do zmieniających się warunków prądów i warunków sedymentacyjnych naturalnej dynamiki systemu, • że po powrotnym wypełnieniu wykopu dla rurociągu składowanym na składowisku przejściowym materiałem wydobytym z wykopu oraz po znacznym odtworzeniu pierwotnych struktur powierzchniowych także w położonym na lądzie korytarzu lądowania, wykorzystane w czasie budowy powierzchnie (biotopu) przynajmniej średnioterminowo samoczynnie regenerują się (ponowne zasiedlenie), • że także procentowo pozostały na składowisku materiał z pogłębiania z podwyższonym udziałem składników pyłowych (np. glina lodowcowa), który występuje tam stale na powierzchni i również będzie zasiedlony przez określone organizmy, nie jest typowym dla naturalnego obszaru materiałem i • że wymienione stany faktyczne ingerencji zostaną w inny sposób skompensowane (patrz niżej). Biorąc pod uwagę, że także zgodnie z § 20 LNatG M-V chronione biotopy są dotknięte przez niemożliwą do zrównoważenia ingerencję (porównaj ustępy B.4.4.2.2 a) i b) i B.4.4.1.3.2 a) i b) niniejszej uchwały), projekt zgodnie z § 20 ust. 3 LNatG M-V może być dopuszczony tylko z przekonywujących powodów dobra wspólnego. W odniesieniu do wyjątków, które są konieczne z przekonywujących powodów dobra wspólnego, znajdują zastosowanie postanowienia § 20 ust. 3 LNatG M-V oraz przepisy § 15 ust. 4 do 6 LNatG M-V o zastosowaniu środków równoważących i zastępczych. Ingerencja, w której 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 210 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich przypadku zgodnie z § 20 ust. 1 LNatG M-V chronione biotopy nie mogą zostać zrównoważone. Według tego przedstawione rozważanie zgodnie z § 20 ust. 3 LNatG M-V również przemawia w tym przypadku za realizacją projektu. W uzasadnieniu zostanie zwrócona uwaga na przedstawione powyżej przyczyny regulacji ingerencji podstaw. Obowiązują one także w tym przypadku. Ponieważ, jak przedstawiono powyżej, postanowienia § 20 ust. 3 LNatG M-V, a także § 15 ust. 5 LNatG M-V zostają uznane za możliwe do zastosowania, a ponadto środki zastępcze są zostały poddane sprawdzeniu, badanie wykazało, że ingerencje w chronione biotopy są całkowicie zastępowalne (zobacz dokumentacja wniosku część C.3, ustęp 10). W związanym z pielęgnacją krajobrazu planem towarzyszącym (dokumentacja wniosku część C.3 oraz tom uzupełniający: Konkretyzacje część C.3, ustęp 1) zostanie określona potrzeba kompensacji ingerencji w przyrodę i krajobraz oraz wartość kompensacji zaplanowanych związanych z pielęgnacją krajobrazu środków zgodnie z „Informacje dot. regulacji ingerencji“ (LUNG, 1999) w równoważnikach powierzchni kompensacji – zostaną one również nawzajem porównane. Określenie koniecznego zakresu kompensacji stosuje się jako odnoszącą się do typu biotopu potrzebę kompensacji („równoważnik powierzchni kompensacji potrzeba“) zgodnie LUNG (1999) według współczynników • wielkość odnośnej powierzchni typu biotopu, • odnosząca się do funkcji wartościowość odnośnej powierzchni do momentu zaplanowanej ingerencji (współczynnik kompensacyjny na podstawie stopnia wartości odnośnego biotopu) z uwzględnieniem wstępnych obciążeń (współczynnik korygujący) i • danej odnoszącej się do powierzchni intensywności czynnej ingerencji (współczynnik aktywności zgodnie z intensywnością naruszenia) „Równoważnik powierzchni kompensacji“ jest iloczynem 3 współczynników. Rodzaj i zakres ingerencji zostały przedstawione lub oszacowane w ustępach B.4.4.1.3.2 a) i b) wzgl. B.4.4.2.2. a) i b) niniejszej uchwały. Dla morskiego i lądowego obszaru wspólnie obowiązuje wspólny „ równoważnik powierzchni kompensacji potrzeba“ wynoszący w sumie 3.854,3 ha, który zostanie zmniejszony poprzez samodzielną regenerację i ponowne zasiedlenie morskich powierzchni biotopowych o 870,8 ha, zatem ostatecznie wynosi 2.983,5 ha. Państwowy urząd ds. środowiska i przyrody (StAUN) Ueckermünde wymaga celem redukcji ingerencji (ostatnio w swoim stanowisku z dnia 22.10.2009 dotyczącym dokumentu „Odpowiedź na stanowisko StAUN Ueckermünde przez Nord Stream AG“ oraz dot. tomu uzupełniającego) badania alternatywnych możliwości przeniesienia materiałów (glina morenowa, glina lodowcowa) na ląd lub na już wykorzystujące taki materiał składowisko lub w głębsze obszary dna morskiego, w których panuje brak tlenu. Może to być uzasadnione za pomocą zasady HABAK-WSV, według której taki sam osad ma być przeniesiony na taki sam osad, z przedstawioną w LBP (dokumentacja wniosku część C.3, str. 134 i arkusz środków M6) długotrwałą zmianą warunków podłoża i symbiozy bentosowej oraz z zasadniczą możliwością uniknięcia negatywnych konsekwencji poprzez przeniesienie innego rodzaju. Ze stanowiskiem tym nie można się jednak zgodzić, ponieważ wielkość dotkniętego zmianą warunków podłoża obszaru składowiska Nord Stream w stosunku do wielkości otaczających, zdominowanych przez piaszczyste podłoża obszarów dna morskiego jest nieznaczne i ponieważ z drugiej strony w lokalnym otoczeniu składowiska występują także porównywalne bogate w drobne cząsteczki podłoża. Z tego powodu każdy dodatkowy koszt związany z innego rodzaju przeniesieniem byłby nieuzasadniony. Ponadto lokalna trwała Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 211 (długotrwała) zmiana warunków podłoża w odnośnym obszarze składowiska zostanie w ramach ustalenia ingerencji dostatecznie doceniona (współczynnik aktywności 1, przyporządkowany „Równoważnik powierzchni kompensacji potrzeba “ 748 ha zgodnie z Tab. 79 LBP). Przyjęte w sprzeciwie założenie, że całkowita ilość 750.000 m3 materiału z pogłębiania klasy 1, 2 i 3 powinna trwale pozostać na powierzchni 880.000 m2, nie jest absolutnie uzasadnione. Prawidłowe obliczenie wskazuje, że dla w sumie ok. 750.000 m3 obejmujących klasy materiału z pogłębiania 1, 2 i 3 przewidziana jest powierzchnia przemiany materiału ok. 880.000 m2 na składowisku Nord Stream. Wynika z tego, że z tych 750.000 m3 ok. 250.000 m3 na częściowej powierzchni tych ok. 880.000 m2 pozostaje duży obszar przemiany materiału. Z trwałego przykrycia obcym osadem jest wskutek tego przychwyconych ok. 295.000 m2 powierzchni dna morskiego. Wskutek pojemności wkopanego rurociągu oraz przede wszystkim małej gęstości warstw ponownie wypełniającego materiału (wolny proces osiadania) i lokalnie potrzebnego zastosowania obcego materiału istnieje zasadnicza różnica pomiędzy ilościami osadu wykopywanego, a ilościami osadu potrzebnymi do ponownego wypełnienia rowu. W zakresie ok. 250.000 m3 (udział ostatecznie nie do przewidzenia) musi zatem pozostać na składowisku nadmierna część materiału pochodzącego z pogłębiania (w danym przypadku udziały w glinie lodowcowej / morenowej), co prowadzi tam do trwałego lokalnego podniesienia dna morskiego o mniej niż 1,5 m. Składający się z gliny lodowcowej / morenowej udział materiału z pogłębiania pozostaje w oddzielnym obszarze jako osad obcy na składowisku, gdzie powoduje on trwałe lokalne zmiany topografii dna morskiego i jakości podłoża powierzchni. Wykop z takiego trwale pozostawianego na składowisku materiału należy ograniczyć na tyle, na ile jest to możliwe (środek M6 LBP). Dla klas materiału pochodzącego z pogłębiania 1, 2 i 3 (w sumie ok. 750.000 m3), które wykazują zwiększony udział drobnych cząsteczek i pozostają procentowo (prawdopodobnie ok. 250.000 m3) na składowisku, jest przewidziany oddzielny, posiadający całkowitą powierzchnię 880.000 m2 obszar składowiska z wystarczającym odstępem od przeznaczonego do ponownego wypełniania materiału klas materiału z pogłębiania 5 i 6. Obszar ten zostanie w ramach środka M6 podzielony na powierzchnie częściowe dla klas materiału z pogłębiania 1 (ok. 540.000 m2), 2 (ok. 280.000 m2) i 3 (ok. 60.000 m2). Uzyskiwana poprzez opracowany środek zaradczy wartość kompensacyjna („ równoważnik powierzchni kompensacji planowanie“) wynika zgodnie z LUNG (1999) z ilorazu • wielkości powierzchni stosowania środka i • odnoszącej się do funkcji wartościowości opracowywanej powierzchni stosowania środka (skonkretyzowana odnosząca się do środka liczba wartości kompensacyjnej na podstawie stopnia wartości docelowego biotopu) z uwzględnieniem wstępnych obciążeń (współczynnik korygujący). Dla opisanych w ustępie B.4.4.1.9.2 środków zastępczych E1, E2 i E3, które leżą w dotkniętym ingerencją dużym obszarze krajobrazowym „Północny teren wyspowy i zatokowy“, wynika zgodnie z LBP w połączeniu z objaśniającym „Przedstawieniem równoważnika powierzchni kompensacji (potrzeba) i równoważnika powierzchni kompensacji (planowanie) zróżnicowanym według lądowych i morskich obszarów częściowych“ (IfAÖ, listopad 2009) „ równoważnik powierzchni kompensacji“ wynoszący w sumie 1.190,1 ha. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 212 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich StAUN utrzymuje w swojej opinii z dnia 22.10.2009, że przy środku zastępczym E2 liczba wartości kompensacji 2,5 nie może być uznana dla całego obszaru centralnego powierzchni stosowania środka, ponieważ odpowiednio do opisu środka w rozdziale 9.3.2.2 LBP wykazuje przyjazne dla łąk lęgowych wykorzystanie jedynie na powierzchni do 150 ha. Pozostałe 67 ha „obszaru centralnego“ będzie zatem, tak samo jak strefa buforowa, przyporządkowane współczynnikowi wartości kompensacji 1,5. Niemniej jednak, w tym ostatnim przypadku wartość współczynnika kompensacji wynosząca 1,5 mogłaby jednak zostać uznana tylko wtedy, gdy zostanie zaobserwowany dodatek obejmujący gatunki, który nie mają wyłącznie na myśli kulika wielkiego, rycyka i krwawodzioba. Odpowiednia ocena zostanie wzięta pod uwagę. Pozostające 67 ha „obszaru centralnego“ należy przyporządkować na podstawie opisu środków w rozdziale 9.3.2.2 LBP wcześniej obszarowi buforowemu, którego dotyczy współczynnik kompensacji 1,5. Równoważnik powierzchni kompensacji środka E2 zmniejsza się przez to z 959,5 (tab. 94 LBP) do 892,5 ha, a całkowity „ Równoważnik powierzchni kompensacji“ z 1.190,1 ha do 1.123,1 ha. Należy ponadto uwzględnić dodatkowe gatunki, a tym samym przyjąć współczynnik kompensacji 1,5 w strefie buforowej, ponieważ z opisu środków wynika, że także inne gatunki ptaków będą czerpać korzyści z zastosowanych środków. Należy doprecyzować powyższe zagadnienie w ramach planowania realizacji i uzgodnić z StAUN Ueckermünde (porównaj przepis dodatkowy A.3.6.4). W poniższej tabeli zostały ze sobą porównane poszczególne stany faktyczne ingerencji i zaplanowane środki zastępcze odpowiednio do tab. 98 tomu uzupełniającego: Konkretyzacje do LBP (część C.3, ustęp 1) i zmodyfikowane według „Objaśniającego przedstawienia równoważnika powierzchni kompensacji (KFÄ potrzeba) i równoważnika powierzchni kompensacji (KFÄ planowanie) zróżnicowanego według lądowych i morskich obszarów częściowych“ (IfAÖ, listopad 2009). Tabela 7: Porównanie równoważników powierzchni ingerencji i kompensacji Ingerencja Kompensacja Wielofunkcyjna kompensacja poprzez: Morskie obszary ingerencji: • Strefa trwałego wykorzystania powierzchni • Środek zastępczy E1 w ramach uzdrawiania przez położenie rurociągu na dnie morza obszaru przyrodniczego na Peenemünder (6,0 ha) Haken (procentowo, 51,8 ha z 56,3 ha → KFÄ potrzeba 75,0 ha całkowitej powierzchni stosowania środka E1) • 10 m-strefa trwałych wpływów obustronnie → KFÄ planowanie 219,1 ha wzdłuż położonego na dnie morza rurociągu (92,6 ha) • Środek zastępczy E2: Realizacja programu → KFÄ potrzeba 325,9 ha zarządzania dla utrzymania występowania lęgu ptaków przybrzeżnych - środek • Strefa wymiany podłoża przez wkopany optymalizacji i zarządzania przestrzeniami rurociąg (6,5 ha) życiowymi na łąkach zalewowych przy → KFÄ potrzeba 82,2 ha Leopoldshagen (495,0 ha) → KFÄ planowanie 892,5 ha • Strefa przejściowego wykorzystania powierzchni przez wykop pod rurociąg bez (z uwzględnieniem sprzeciwu StAUN powierzchni wkopanego rurociągu (73,4 ha) Ueckermünde w jego stanowisku z dnia → KFÄ potrzeba 929,3 ha 22.10.09) • 50 m-strefa z przejściowo podwyższonym zmętnieniem wody obustronnie wzdłuż wykopu pod rurociąg (269,5 ha) Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Ingerencja 213 Kompensacja → KFÄ potrzeba 170,9 ha • 25 m- strefa z przejściowo podwyższoną sedymentacją obustronnie wzdłuż wykopu pod rurociąg (134,4 ha) → KFÄ potrzeba 526,2 ha • Strefa przejściowego składowania materiału z pogłębiania do ponownego wypełnienia wykopu na składowisku Nord Stream Klappstelle (112,0 ha) → KFÄ potrzeba 952,0 ha • Strefa z procentową pozostałością osadów szczątkowych na składowisku Nord Stream (88,0 ha) → KFÄ potrzeba 748,0 ha • 50 m- strefa z przejściowo podwyższonym zmętnieniem wody wokół składowiska Nord Stream (98,0 ha) → KFÄ potrzeba 33,3 ha → KFÄ potrzeba po stronie morskiej w sumie: 3.842,8 ha (z potrąceniem zrównoważenia przez (z uwzględnieniem zgodnie ze stanowiskiem samodzielną regenerację / ponowne zasiedlenie StAUN Ueckermünde zmniejszonego KFÄ dla obszaru wykopu w wysokości 870,8 ha) środka E2, patrz wyżej) → KFÄ potrzeba zakończony: po stronie morskiej → KFÄ planowanie po stronie morskiej w sumie: 1.111,6 ha 2.972,0 ha Lądowe obszary ingerencji: Wielofunkcyjna kompensacja poprzez: • Straty zagajników w korytarzu lądowania • Środek zastępczy E1 w ramach (0,18 ha) uzdrawiania obszaru przyrodniczego na → KFÄ potrzeba 0,9 ha Peenemünder Haken (procentowo, 4,5 ha z 56,3 ha • Trwale utrzymywany do ochrony obszar nad całkowitej powierzchni stosowania środka wkopanymi rurami (1,01 ha) E1) → KFÄ potrzeba 1,8 ha → KFÄ planowanie 9,0 ha • Strefa wymiany materiału dennego przez • Środek zastępczy E3: Koncepcja rozwoju wkopany rurociąg (0,17 ha) dla miejsc piaszczystych i ubogich w → KFÄ potrzeba 0,6 ha trawniki w obszarze lądowania rurociągu Nord Stream Pipeline w Lubmin (1,6 ha) • Strefa przejściowego wykorzystania → KFÄ planowanie 2,5 ha powierzchni podczas fazy budowy przez pasma robocze i powierzchnie składowania (4,19 ha) → KFÄ potrzeba 7,5 ha • Strefa trwałego wykorzystania powierzchni (przęsło) przez fundamenty i armaturę (0,18 ha) → KFÄ potrzeba 0,7 ha 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 214 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Ingerencja Kompensacja → KFÄ potrzeba po stronie lądowej w sumie: 11,5 ha → KFÄ planowanie po stronie lądowej w sumie: 11,5 ha Całkowity obszar ingerencji: Całkowity obszar kompensacji: KFÄ potrzeba po stronie morskiej zakończony → 2.972,0 ha KFÄ planowanie po stronie morskiej w sumie → 1.111,6 ha + KFÄ potrzeba po stronie lądowej w sumie → + KFÄ planowanie po stronie lądowej w sumie → 11,5 ha 11,5 ha = KFÄ potrzeba w sumie 2.983,5 ha = KFÄ planowanie w sumie 1.123,1 ha Bilans ingerencja – kompensacja: KFÄ planowanie w sumie → 1.123,1 ha - KFÄ potrzeba w sumie → 2.983,5 ha - 1.860,4 ha Z porównania „równoważnika powierzchni kompensacji - potrzeba“ i „równoważnika powierzchni kompensacji - planowanie“ zgodnie z LBP w połączeniu z objaśniającym „Przedstawieniem równoważnika powierzchni kompensacji (potrzeba) i równoważnika powierzchni kompensacji (planowanie) zróżnicowanym według lądowych i morskich obszarów częściowych“ (IfAÖ, listopad 2009) i stanowiska StAUN Ueckermünde z dnia 22.10.2009 wynika deficyt kompensacji 1.860,4 ha równoważnika powierzchni kompensacji, tzn. tylko niecałe 40 % (37,64 %) ingerencji może zostać skompensowane przez zaplanowane środki zastępcze. Deficyt kompensacji wynosi więc 60 % (62,36) w odniesieniu do całkowitego zapotrzebowania potrzeby w obszarze morskim. Natomiast lądowy obszar ingerencji zostanie skompensowany przez środki zastępcze E1 (procentowo) i E3. Ponieważ odpowiednie powierzchnie dla dalszych środków zastępczych w znaczeniu § 15 ust. 5 LNatG M-V, które byłyby właściwe, do usunięcia pozostałych szkód w przyrodzie i krajobrazie, nie są możliwe do zastosowania (porównaj dokumentacja wniosku część C.3, ustęp 9.2 oraz tom uzupełniający: konkretyzacje część C.3, tab. 82), deficyt w morskim obszarze ingerencji należy zrównoważyć poprzez zapłatę wyrównawczą w rozumieniu § 15 ust. 6 LNatG M-V, § 19 ust. 4 BNatSchG. Zapłatę wyrównawczą należy zapłacić landowi zgodnie z § 16 ust. 7 LNatG M-V. Zgodnie z § 16 ust. 7 LNatG M–V wysokość zapłaty wyrównawczej wyznacza się zgodnie z postanowieniami § 15 ust. 6 LNatG M-V według kosztów, które sprawca ingerencji musiałby ponieść dla zastosowania środków kompensacyjnych do pokrycia pozostałego deficytu kompensacji. Jeśli ustalenie powyższych kosztów nie jest możliwe, wysokość zapłaty wyznacza się według czasu trwania i ciężaru ingerencji, wartości lub korzyści oraz wymagalności dla sprawcy. Ciężar ingerencji jest z reguły - zamiast wykorzystanej powierzchni - określany występującym uszkodzeniem lub usunięciem symbioz lub elementów krajobrazu. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 215 Jako równoważnik wartości pieniężnej dla deficytu 1.860,4 ha równoważnika powierzchni kompensacji ustalono kwotę 3.631.590 € (porównaj tom uzupełniający: konkretyzacje część C.3, ustęp 1). Przeprowadzone obliczenia opierają na doświadczeniach dotyczących wartości kompensacji (reprezentatywny równoważnik powierzchni kompensacji na jednostkę powierzchni) i kosztów środków niezbędnych w celu ponownego nawilżenia powierzchni polderu celem renaturyzacji, wzgl. odtworzenia przybrzeżnych obszarów zalewowych w Mecklenburg-Vorpommern (polder Cämmerer See, polder Werre, polder Wehrland z polderem dodatkowym Waschow, polder Eisenhammer, polder Prosnitzer Schanze). Powyższe wartości empiryczne zostały tutaj przyjęte za podstawę, ponieważ tego rodzaju środki są odpowiednie zarówno przestrzennie jak i funkcjonalnie w szczególny sposób, aby skompensować uwarunkowane projektem szkody w morskim obszarze ingerencji i usunąć istniejący tam deficyt kompensacji. StAUN Ueckermünde sprzeciwia się powyższemu obliczeniu w swoim stanowisku z dnia 22.10.2009 twierdząc, że zapłata wyrównawcza powinna stosować się do kosztów obliczonych dla środków zastępczych E1, E2 i E3 razem w wysokości 7.195.000 €. Ponieważ powyższe środki pokrywają niecałe 40 % potrzeby kompensacji, StAUN Ueckermünde wnioskuje, że pozostały deficyt powinien zostać opłacony w kwocie 11.918.420 €. Nie można jednak tutaj zgodzić się z przedstawionym powyżej stanowiskiem. W przypadku ingerencji w obszar morski w kraju związkowym Mecklenburg-Vorpommern zwykłą praktyką jest (priorytetowo lub przynajmniej częściowo) kompensowanie ich poprzez nawilżenia / zatapiania polderów. Jest to ogólnie przyjęty środek, który z powodu swoich predyspozycji przestrzennych i funkcjonalnych jest zwykle traktowany priorytetowo, jeżeli tylko istnieje dostępna powierzchnia dla zastosowania tego środka. W odniesieniu do renaturyzacji polderów w przybrzeżnych obszarach zalewowych istnieją doświadczenia dotyczące planowania, przeprowadzania i monitoringu prac, jak również wiedza nabyta w okresie ostatnich lat w ramach różnych projektów przeprowadzanych w kraju związkowym Mecklenburg-Vorpommern (porównaj tom uzupełniający: konkretyzacje część C.3, tab. 97). W oparciu o naukowe opracowania dotyczące poszczególnych projektów, jak i projektu obwałowania Karrendorfer Wiesen, renaturyzacji polderu Friedrichshagen, a także badań do renaturyzacji Sundische Wiese istnieje także rozległa wiedza na temat abiotycznego i biotycznego rozwoju renaturyzowanych przybrzeżnych terenów zalewowych (np. BURY ET AL. 2003, HEINICKE 2000, SEIBERLING 2007, SCHLIEMANN 2007, GREMER ET AL. 2001, ABRAHAM 2001). Na podstawie wyników powyższych prac można lepiej ocenić skuteczność takich środków dla ekosystemów przybrzeżnych i wodnych, są również dostępne wyniki monitoringu dot. efektów poszczególnych środków w różnych przybrzeżnych obszarach przyrodniczych. Przyjęcie za podstawę odpowiednich kosztów (6.000 €/ha zgodnie z dotychczasowymi doświadczeniami dotyczącymi stosowania tego środka) dla określenia równoważnika wartości pieniężnej dla deficytu kompensacji jest również właściwe. W oparciu o planowanie i przeprowadzenie niektórych projektów renaturyzacji w obszarze przybrzeżnym (patrz wyżej) istnieją odpowiednie doświadczenia w planistycznym przygotowaniu, praktycznej przemianie, organizacji i zarządzaniu oraz finansowe, personalne i inne nakłady do realizacji takich środków kompensacyjnych. Zostanie obliczone fikcyjne zapotrzebowanie wynoszące ok. 1.007 ha powierzchni kompensacyjnej do renaturyzacji polderu, aby można było skompensować uwarunkowaną projektem ingerencję do 100 %, tak więc do pełnej kompensacji poprzez nawilżenia / 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 216 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich zatapiania polderów wydano by ok. 6.042.000 €. Obliczenie równoważnika wartości pieniężnej zostanie dokładnie uzasadnione i przedstawione w ustępie 9.4.3 konkretyzacji do LBP (porównaj tom uzupełniający: Konkretyzacje część C.3, ustęp 1). Wobec powyższego, leżące u podstaw sprzeciwu założenie, że przy pełnej kompensacji ingerencji przez dalsze (jakkolwiek podobne) środki wynika taka sama struktura kosztów jak przy osiągniętej niemal 40 % kompensacji przez alternatywnie zaplanowane do obecnie nie możliwych do przeprowadzenia nawilżeń / zatopień polderów środki E1, E2 i E3, abstrakcyjnie i względem dużych różnic kosztowych pomiędzy środkami E1 (101.634 €/ha), E2 (2.824 €/ha) i E3 (46.875 €/ha) jest mało prawdopodobne i nieodpowiednie (patrz także powyższe uzasadnienie). Z uwzględnieniem - zgodnie ze stanowiskiem StAUN Ueckermünde zmniejszonego równoważnika powierzchni kompensacji dla środka E2 Urząd ustalający plan określa wymaganą zapłatę wyrównawczą w wysokości 3.767.791 €. Konkretne planowanie realizacji należy przedłożyć zgodnie z przepisem dodatkowym A.3.6.4 Urzędowi ustalającemu plan do sprawdzenia i autoryzacji. Analogicznie, utrzymana jest możliwość odpowiedniego reagowania w indywidualnym przypadku na ewentualne przeszkody przy konwersji przewidzianych środków równoważących i zastępczych poprzez późniejsze zarządzenia. Aby zapewnić skuteczność przewidzianych środków unikania, środków minimalizujących i zastępczych oraz środków ograniczających szkody dla terenów Natura 2000 i konwersji związanych z prawną ochroną gatunków istotnych środków (CEF), przewidziane jest stosowanie podczas realizacji projektu środków o charakterze proekologicznym, które kładą główny nacisk na ekologicznie wrażliwe tereny Natura 2000. Środki proekologiczne będą służyć w głównej mierze do kontroli i zabezpieczenia wymienionych środków oraz planowania wymaganych terminów czasowych budowy. Oszacowanie ingerencji i obliczenie kompensacji należy skontrolować po realizacji budowy w uzgodnieniu z wszystkimi uczestnikami i odpowiednio do rzeczywiście przeprowadzonych ingerencji, w razie potrzeby zmodyfikować. Przeprowadzane środki unikania, minimalizacji i zastępcze muszą być stosowane aż do końcowego odbioru prac. Odbiory należy przeprowadzać z firmami wykonawczymi i branżowymi urzędami zgodnie z przyjętą wersją. Ponadto konwersji projektu będzie towarzyszył monitoring (porównaj przepis dodatkowy A.3.6.1). Tym samym powinna być zapewniona kontrola wynikowa i zabezpieczenie dowodowe. Jednocześnie będzie istnieć w ten sposób zalecana możliwość operacyjnego reagowania na bieżąco na ewentualne odchylenia od prognozy. W podsumowaniu należy stwierdzić, że po realizacji związanego z opieką krajobrazową planu towarzyszącego i przy przestrzeganiu sformułowanych w ustępie A.3.6 przepisów dodatkowych, szkody spowodowane projektem są tylko częściowo zrównoważone. Pozostający deficyt zostanie jednak wyrównany przez ustaloną zapłatę wyrównawczą. Założenia dotyczące zapłaty wyrównawczej podane są zgodnie z § 15 ust. 6 LNatG M-V, patrz wyżej. Związanemu z ochroną środowiska pozwoleniu na dopuszczenie, zrównoważenie i zastąpienie ingerencji w przyrodę i krajobraz zgodnie z § 15 LNatG M-V nie stoją na przeszkodzie żadne sprawy związane z ochroną przyrody. Wyjątek zgodnie z § 20 ust. 3 LNatG M-V od zakazów zgodnie z § 20 ust. 1 LNatG M-V mógł zostać udzielony, ponieważ wymagają tego przekonywujące podstawy dobra Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 217 wspólnego. Postanowienia § 15 ust. 4 do 6 LNatG M-V o środkach równoważących i zastępczych były przestrzegane. Wnioski: Urząd ustalający plan stwierdza, że projekt odpowiada obowiązującymi przepisom w zakresie związanej z ochroną przyrody regulacją ingerencji, tak więc ingerencja jest dozwolona (§§ 15, 20 LNatG M-V, § 19 BNatSchG). B.4.8.5 Tereny Natura 2000 Została także sprawdzona zgodność będących przedmiotem postępowania środków z obowiązującymi pokrewnym prawem europejskim. Dyrektywa 92/43/EWG dot. utrzymywania naturalnych przestrzeni życiowych oraz dziko żyjących zwierząt i roślin z dnia 21.05.1992 (VRL) została wprowadzona do prawa krajowego w poprzez postanowienia §§ 18 dalsze strony LNatG M-V oraz §§ 32 dalsze strony BNatSchG - w ten sposób ustalono podstawy do ochrony europejskiej sieci ekologicznej „Natura 2000“. Objęte tymi przepisami są tereny o wspólnym znaczeniu (tereny FFH) i europejskie tereny ochrony ptaków (tereny VS), tak samo jak faktyczne europejskie tereny ochrony ptaków. Zgodność projektu z celami utrzymania odnośnych terenów FFH i terenów ochrony ptaków zostanie oceniona jak następuje. Zgodnie z § 18 LNatG M-V, § 34 BNatSchG projekty należy przed ich dopuszczeniem lub przeprowadzeniem sprawdzić pod kątem ich zgodności z celami utrzymania terenu o wspólnym znaczeniu, wzgl. . terenu ochrony ptaków. Dla faktycznych terenów ochrony ptaków reżim ochronny wynika bezpośrednio z art. 4 ust.4 zapis 1 VRL. Jeśli badanie wykazuje, że projekt może prowadzić do poważnych naruszeń terenu FFH lub terenu ochrony ptaków w celu utrzymania lub ochrony istotnych elementów, wówczas projekt jest niedopuszczalny. W drodze wyjątku, projekt może być dopuszczony lub przeprowadzony tylko, o ile jest on konieczny z ważkich podstaw przeważającego interesu publicznego, o charakterze społecznym lub gospodarczym rodzajem, a nie są dostępne żadne akceptowalne alternatywy, dzięki którym cel realizowany projektem może być osiągnięty w innym miejscu bez lub z małymi szkodami. Jeśli na terenie dotkniętym projektem znajdują się priorytetowe biotopy lub priorytetowe gatunki, za ważkie podstawy przeważającego interesu publicznego mogą być uznane tylko istotne zagadnienia związane ze zdrowiem ludzi, bezpieczeństwem publicznym łącznie z obroną kraju i ochroną ludności cywilnej lub istotnie szkodliwym wpływem projektu na środowisko . Pozostałe przyczyny mogą być uwzględnione tylko, gdy właściwy urząd lub placówka – działając poprzez najwyższy Urząd ochrony środowiska i poprzez Ministerstwo Ochrony Środowiska, Przyrody i Bezpieczeństwa Reaktorów – dostosuje się do stanowiska Komisji UE (porównaj § 18 ust. 2 do 4 LNatG M-V). Faktycznych terenów ochrony ptaków dotyczy natomiast dalej idąca ochrona z art. 4 ust. 4 VRL. Jeśli projekt z powodu wymienionych regulacji wyjątkowych zostanie dopuszczony lub przeprowadzony, wówczas do zabezpieczenia zagadnień związanych z ochroną europejskiej ekologicznej sieci Natura 2000 należy zaplanować konieczne środki. Komisja Europejska ma być informowana o podjętych przez kompetentne urzędy i placówki 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 218 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich środkach, za pośrednictwem Urzędu ochrony środowiska oraz poprzez Ministerstwo Ochrony Środowiska, Przyrody i Bezpieczeństwa Reaktorów . Wymienione dokumenty prawne i orzecznictwo (w szczególności BVerwG, Urt. v. 09.07.2008, 9 A 14.07, „Bad Oeynhausen“; BVerwG, Urt. v. 12.03.2008, 9 A 3.06, „A44“; BVerwG, B. v. 23.11.2007, 9 B 38.07, „Ortsumgehung Celle“; BVerwG, Urt. v. 17.01.2007, 9 A 20.05, „Westumfahrung Halle“; BVerwG Urt. v. 21.06.2006, 9 A 28.05, „Ortsumgehung Stralsund“; BVerwG, Urt. v. 16.03.2006, 4 A 1075.04, „Flughafen Schönefeld“; BVerwG Urt. v. 01.04.2004, 4 C 2.03, „B50“) zostały zastosowane dla projektu będącego przedmiotem postępowania, zarówno w odniesieniu do dotkniętych terenów o wspólnym znaczeniu, jak i wyznaczonych oraz faktycznych terenów ochrony ptaków . Urząd ustalający plan przeprowadził odpowiednie badania zgodności FFH (Flora-Fauna Habitat); podstawą były m.in. sporządzone przez przedstawiciela projektustudia zgodności FFH oraz przedstawione w procesie wysłuchania stanowiska w szczególności urzędówi uznanych związków ochrony przyrody. W promieniu 12 mil morskich obszar przedsięwzięcia przecina następujące obszary Natura 2000, dla których przeprowadzono oceny oddziaływania zgodnie z § 18 ustawy o ochronie przyrody landu Meklemburgia-Pomorze Przednie i §34 art. 4 ust. 4 zapis1 VRL zostały przeprowadzone: • • • • Europejski obszar specjalnej ochrony ptaków „Greifswalder Bodden und südlicher Strelasund“ (DE1747-402), Obszar specjalnej ochrony ptaków „Westliche Pommersche Bucht” (DE1747-402), Specjalny obszar ochrony siedlisk „Greifswalder Bodden, Teile des Strelasundes und Nordspitze Usedom“ (DE1747-301), Specjalny obszar ochrony siedlisk „Greifswalder Boddenrandschwelle und Teile der Pommerschen Bucht“ (DE1749-302), Dla poniższych, leżących w pobliżu projektu terenów Natura 2000-Gebiete zostały również przeprowadzone badania zgodności FFH: • • • • • • Specjalny obszar ochrony siedlisk „Peeneunterlauf, Peenestrom, Achterwasser und Kleines Haff“ (DE2049-302), Specjalny obszar ochrony siedlisk „Greifswalder Oie” (DE2049-302), Specjalny obszar ochrony siedlisk „Küstenlandschaft Südostrügen“ (DE1648-302), Specjalny obszar ochrony siedlisk „Granitz“ (DE1647-303), Specjalny obszar ochrony siedlisk „Jasmund“ (DE1447-302), Europejski obszar specjalnej ochrony ptaków „Peenestrom und Achterwasser“ (DE1949-401). Poniższe obszary Natura 2000 przylegają do strefy 12 Mm i dlatego, z powodu wpływu jaki może mieć na nie projekt, zostały uznane za ważne w ramach planu zabudowy i poddane również ocenie oddziaływania zgodnej z dyrektywą siedliskową: • • Europejski obszar specjalnej ochrony ptaków „Pommersche Bucht“ (DE1552-401), Specjalny obszar ochrony siedlisk „Pommersche Bucht mit Oderbank“ (DE1652301), Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich • • 219 Specjalny obszar ochrony siedlisk „Adlergrund“ (DE1251-301), Specjalny obszar ochrony siedlisk „Westliche Rönnebank“ (DE1249-301). Dla wielkopowierzchniowego kompensacyjnego środka zastępczego E1 została również przeprowadzona ocena oddziaływania: • Ocena oddziaływania zgodna z Dyrektywą Siedliskową Unii Europejskiej dla oddziaływania w ramach uzdrowienia środowiska naturalnego na obszarze Peenemünder Haken. Zbadane zostały zarówno uwarunkowane budową, instalacją i eksploatacją konsekwencje projektu, wraz ze składowiskiem, jak i wpływy środka kompensacyjnego E1 „Uzdrawianie obszaru przyrodniczego w Peenemünder Haken“ na wymienione tereny Natura 2000. Badania wykazały, że żaden z wymienionych terenów FFH, europejskich terenów ochrony ptaków i faktycznych europejskich terenów ochrony ptaków nie został poważnie naruszony. Położenie przewodu wewnątrz lub w pobliżu wymienionych morskich terenów ochronnych, które wykazują bez wyjątku całkiem znaczne rozszerzanie się powierzchni jest przy uwzględnieniu najlepszej naukowej wiedzy oraz zarządzonych środkach unikania, minimalizacji i ograniczania szkód zgodne z celami utrzymania oraz ochrony przyrody. W celu bliższego uzasadnienia zostanie zwrócona uwaga na powyższe wywody dotyczące badań zgodności FFH w ustępie B.4.5 niniejszej Uchwały o ustaleniu planu. Wnioski: Urząd ustalający plan stwierdza, że projekt nie narusza poważnie ani długotrwale dotkniętych nim terenów Natura 2000 - w odniesieniu do istotnych zagadnień utrzymania i ochrony przyrody oraz, że projekt jest dopuszczalny w odniesieniu do ochrony naturalnych siedlisk Natura 2000 (§ 18 ust. 1 LNatG M-V, § 34 ust. 1 BNatSchG, Art. 4 ust. 4 zdanie 1 Dyrektywy Ptasiej. B.4.8.6 Ochrona gatunków Centralne przepisy dot. ochrony gatunków znajdują się w §§ 42, 43 i 62 BNatSchG, stanowią one bezpośrednio obowiązujące prawo (§ 11 zapis 1 BNatSchG). § 42 ust. 1 BNatSchG zawiera zakazy dotyczące różnych naruszeń dla szczególnie i ściśle chronionych gatunków zwierząt i roślin (zakazy ingerencji). W związku z powyższym należy tutaj sprawdzić zgodnie w określonym ustawą czterostopniowym badaniu, czy związane z prawną ochroną gatunków zakazy w znaczeniu § 42 BNatSchG będą spełnione, ewentualnie czy zachodzi ustawowy wyjątek § 42 ust. 5 BNatSchG lub czy zakaz wypada z powodu wyjątku zgodnie z § 43 ust. 8 podustępy 1 i 2 BNatSchG lub zwolnienia zgodnie z § 62 BNatSchG. § 42 ust. 5 BNatSchG sięga, gdy projekt ustalony planem jest dozwolony zgodnie § 19 BNatSchG. Powyższe regulacje prawne i towarzyszące im orzecznictwo (w szczególności BVerwG, Urt. v. 09.07.2008, 9 A 14.07, „Bad Oeynhausen“; BVerwG, Urt. v. 12.03.2008, 9 A 3.06, „A44“; BVerwG, B. z dnia 23.11.2007, 9 B 38.07, „Ortsumgehung Celle“; BVerwG, Urt. v.. 17.01.2007, 9 A 20.05, „Westumfahrung Halle“; BVerwG Urt. v. 21.06.2006, 9 A 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 220 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 28.05, „Ortsumgehung Stralsund“; BVerwG, Urt. v. 16.03.2006, 4 A 1075.04, „Flughafen Schönefeld“; BVerwG Urt. v. 01.04.2004, 4 C 2.03, „B50“) zostały przyjęte za podstawę przez Urząd ustalający plan. Przeprowadzone przez Urząd ustalający plan badanie nastąpiło z uwzględnieniem m.in. sporządzonych przez przedstawiciela projektu artykułu dotyczącego ochrony prawnej gatunków oraz stanowisk zajętych w procesie konsultacji społecznej, w szczególności z udziałem kompetentnych urzędów i uznanych organizacji ochrony przyrody. B.4.8.6.1 Trasa i przekroczenie linii brzegowej W wyniku przeprowadzonego w ustępie B.4.6 badania, na które w szczególności zostanie zwrócona uwaga, Urząd ustalający plan przy uwzględnieniu środków unikania i środków minimalizujących oraz środków CEF (środków Continuous Ecological Functionality, tzn. przedłożone środki wyrównujące lub środki do zabezpieczenia ciągłej ekologicznej funkcjonalności) dla projektu (trasa rurociągu i przekroczenie linii brzegowej) doszedł do następujących ustaleń: Gatunki roślin (porównaj Dokumentacja wniosku część C.4, ustęp 4) problemy stanowiące znamiona czynu zabronionego mogą zostać wykluczone, ponieważ w polu eksploatacji i jego najbliższym otoczeniu nie występują żadne gatunki roślin wymienione w załączniku IV Dyrektywy Flora-Fauna Habitat. Ssaki morskie i wydry (porównaj Dokumentacja wniosku część C.4, ustęp 5.4) W odniesieniu gatunku morświn nie będą spełnione znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 Abs. 1 BNatSchG, ponieważ gatunek ten jest niezwykle rzadki na tym terenie i nie są spodziewane żadne istotne zakłócenia. Należy jednakże przeprowadzić następujące środki unikania: • wykorzystanie ram wibracyjnych podczas wbijania, • urządzeń ekranujących, aby zapewnić dotrzymanie 50 mg/l dodatkowo do zmętnienia głębi w odległości 500 m od źródła zawiesiny. Dla foki obrączkowanej wystąpienie znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 Abs. 1 BNatSchG jest wykluczone, ponieważ chroniona zgodnie z Załącznikiem IV Dyrektywy Flora-Fauna Habitat „phoca hispida saimenis - podgatunek foki obrączkowanej“ w obszarze badawczym nie występuje. Jeśli chodzi o wydry przy uwzględnieniu środka unikania V2 (tymczasowe ogrodzenia, redukcja emisji światła) wystąpienie znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 BNatSchG jest wykluczone. Nietoperze (porównaj Dokumentacja wniosku część C.4, ustęp 5.1) Uzupełniające kartowanie w roku 2009 (J. BERG: Sprawozdania z poszukiwania miejsc siedlisk na obszarze 1, część uzupełniająca: Konkretyzacje część C.3, ustęp 8) wykazało jednakże, że występowanie kwater na polu eksploatacyjnym jest wykluczone. Przeprowadzenie środka unikania V2 (wizualne ekrany w obszarze lądowania) jest jednak wymagane, aby zminimalizować uwarunkowane budową zakłócenia polujących osobników i Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 221 z pewnością wykluczyć zakaz zakłóceń zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG. Dalsze środki będą uważane za niepotrzebne. Przy uwzględnieniu tego środka nie zostaną, w odniesieniu do wszystkich gatunków nietoperzy, spełnione żadne znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG. Gatunki ptaków lęgowych (porównaj Dokumentacja wniosku część C.4, ustęp 5.2) Dla wszystkich gatunków ptaków obowiązuje stwierdzenie, że zakaz uśmiercania zgodnie z § 42 Abs. 1 nr 1 w powiązaniu z ust. 5 BNatSchG może zostać wykluczony przez opuszczenie pola eksploatacyjnego poza okresy lęgowe ptaków (środek V3). Środek ten będzie zatem uważany za absolutnie konieczny. Dla lerki znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 BNatSchG nie występują, ponieważ nie będą wykorzystywane żadne istotne części rewiru, a zakłócenia pojawiają się tylko w związku z budową i nie prowadzą do pogorszenia stanu utrzymania lokalnej populacji. W przypadku gąsiorka i jarzębatki przy uwzględnieniu ustalonego środka V6 (przesadzenie zarośli, dodatkowe plantacje właściwych dla miejsca zagajników) może zostać również stwierdzone, że znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 BNatSchG nie występują. Znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 BNatSchG dla dzięcioła czarnego nie występują, ponieważ już wskutek stacji lądowania w ramach projektu OPAL / NEL miejsca rozmnażania obok pola eksploatacyjnego zostaną zniszczone. W ramach planowania są przewidziane środki kompensacyjne, wzgl. środki koherentne dot. gatunku (uchwała o ustaleniu planu OPAL z dnia 06.08.2009). Jeśli chodzi o gatunki ptaków chwytnych kanię rudą, orła bielika, trzmielojada, myszołowa i puszczyka również nie zostaną spełnione znamiona czynu zabronionego, ponieważ miejsca rozmnażania (miejsca gniazd) nie są dotknięte projektem i nie należy spodziewać się wynikających z tego istotnych zaburzeń lokalnych populacji. Gatunki te są jednak również negatywnie dotknięte przez stację lądowania w ramach projektu OPAL / NEL. W toku planowania są przewidziane środki kompensacyjne, wzgl. środki koherentne (uchwała o ustaleniu planu OPAL z dnia 06.08.2009). Znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG nie są spełnione także jeśli chodzi o ohara, ponieważ miejsca rozmnażania i bytowania nie będą wykorzystywane i nie da się przewidzieć istotnych zaburzeń, które mogłyby wpływać na stan utrzymania lokalnej populacji. Ostrygojad, sieweczka rzeczna, sieweczka obrożna, nurogęś i lelek nie zostaną lub zostaną tylko w niewielkim wymiarze negatywnie dotknięte przez rurociąg Nord Stream, a zatem nie występują znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG. Również skowronek zostanie jedynie chwilowo (w związku z budową) i nieznacznie dotknięty zaburzeniami, tak że znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG nie znajdują zastosowania. To samo dotyczy potrzeszcza, białorzytki, pokląskwy i brzegówki . Odnośnie niezagrożonych gatunków ptaków lęgowych lasów i zagajników, półotwartego krajobrazu w powiązaniu z zagajnikami, w silnym powiązaniu z osiedlami oraz krajobrazem 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 222 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich otwartym należy skonstatować, że mianowicie częściowo stwierdzone lub potencjalne miejsca bytowania są naruszone w związku z projektem, w związku z możliwością ominięcia zwierząt oraz jedynie tymczasowymi zaburzeniami, znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG są dla wszystkich gatunków wykluczone. Chociaż wystąpienie znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG w przypadku gatunków ptaków lęgowych lerki, gąsiorka, jarzębatki nie jest spodziewane, dla tych gatunków zostały z wielką ostrożnością sprawdzone warunki specjalne zgodnie z § 43 ust. 8 BNatSchG. Ważne przeważające interesy publiczne (§ 43 ust. 8 nr 5 BNatSchG) Określone są wymagane zgodnie z § 43 ust. 8 nr 5 BNatSchG ważne podstawy przeważającego interesu publicznego dotyczące zagadnień o charakterze społecznym i gospodarczym. W związku z prawną ochroną gatunków nie należy stawiać ostrych prawnych wymagań w takim stopniu, jak w przypadku zwyczajowej ochrony obszaru. Zagadnienia prawnej ochrony gatunków nie są tak ważne, aby wobec elementarnej sprawy zaopatrzenia ogółu społeczeństwa w gaz przysługiwało im takie samo znaczenie, jak sprawom ochrony obszaru (porównaj BVerwG, Urt. v. 12.03.2008, orzeczenie Rn. 239, „A44“; BVerwG, Urt. v. 09.07.2008, orzeczenie Rn. 127, „Nordumfahrung Bad Oeynhausen“). Wzajemne znaczenie spierających się dla projektu interesów dobra wspólnego zostało zatem oszacowane na podstawie okoliczności indywidualnego przypadku i rozważona w odniesieniu do przeciwbieżnych interesów ochrony gatunków (porównaj BVerwG, Urt. v. 17.01.2007, orzeczenie Rn. 131, „Westumfahrung Halle“; BVerwG, Urt. v. 27.01.2000, orzeczenie Rn. 38, „B1 – Hildesheim“). Ponadto nie jest uzasadnione dopatrywanie się przewagi przyczyn odchylenia nad istnieniem presji materialnych, których pominięcie nie jest możliwe. Pomimo tego został uwzględniony wyjątkowy charakter decyzji o dopuszczeniu odchylenia od obowiązujących przepisów (BVerwG, Urt. v. 09.07.2009, „Flughafen Münster / Osnabrück“, wiadomość prasowa; BVerwG, Urt. v. 12.03.2008, juris Rn. 153, „A44“). Za pośrednictwem uchwały zostanie ustalony projekt Nord Stream, który odpowiada zasadom § 1 EnWG i tym samym przyczynia się do bezpiecznego, korzystnego cenowo, przyjaznego dla konsumenta, wydajnego i nie naruszającego środowiska zaopatrzenia energetycznego ogółu społeczeństwa w gaz. W ujęciu ogólnym, zaopatrzenie w gaz jest elementarną, podstawową potrzebą do zabezpieczenia dobra ogółu i tym samym przekonująco przeważającego interesu publicznego, zarówno o charakterze społecznym, jak i gospodarczym. W szczególności, dla uzasadnienia przeważającego interesu publicznego niniejszego projektu zostanie zwrócona uwaga na rozważania dot. obrony planu w ustępie B.4.1. Rozważania przemawiające za realizacją projektu przyczyny bronią nie tylko projektu w znaczeniu planowania, lecz - w dalekim stopniu - przewyższają także kwestie dotyczące naruszenia wymienionych gatunków ptaków w konkretnym przypadku, w szczególności z uwzględnieniem ustalonych środków minimalizujących i środków unikania (M17 / V3) W dodatku projekt w istotnym stopniu uwzględnia uwarunkowania związane z prawna ochroną gatunków stanu faktycznego i w kontekście ważności scharakteryzowany jest przez to, że inaczej jak np. w przypadku instalacji komunikacyjnych, takich jak trasy kolei żelaznych lub ulice - jest bardzo przestrzennie ograniczony (200 x 50 m) oraz prowadzi do szkód jedynie w czasie trwania prac budowlanych. Dotyczy to w szczególności budowy instalacji przekroczenia linii brzegowej. Po zakończeniu prac budowlanych wykorzystana powierzchnia zostanie częściowo zrekultywowana. Instalacje przekroczenia linii brzegowej nie powodują dalszych zakłóceń uwarunkowanych Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 223 instalacją, ani eksploatacją. Kwestia realizowanego za pośrednictwem projektu zaopatrzenie zaopatrzenia ogółu społeczeństwa w gaz jest tak ważna, że - jak przedstawiono w ustępie B.4.1 i B.4.10 - spełnia definicję potrzeby dobra wspólnego art. 14 ust. 3 zapis 1 GG. Jeżeli sprawy podawane dla realizacji projektu wyróżniają się cechami kwalifikacyjnymi, które wystarczają surowym wymaganiom prawa wywłaszczeniowego, usprawiedliwiają one także realizację projektu jako ważkie przyczyny przeważającego interesu publicznego w znaczeniu § 43 ust. 8 nr 5 BNatSchG wyjątkowe dopuszczenie projektu (porównaj BVerwG, Urt. v. 16.03.2006, orzeczenie Rn. 566, „Flughafen Schönefeld“; BVerwG, Urt. v. 17.01.2007, orzeczenie Rn. 129, „Westumfahrung Halle“). Rozważanie przeprowadzone z uwzględnieniem orzecznictwa Federalnego Sądu Administracyjnego wypada zatem na korzyść projektu. Badanie alternatyw Rozwiązanie alternatywne w znaczeniu związanego z prawną ochroną gatunków wyjątkowego stanu faktycznego może zostać odrzucone, jeśli związane z nim cele projektu nie mogą zostać osiągnięte lub z wewnętrznych lub zewnętrznych przyczyn związanych z ochroną przyrody okazuje się środkiem nieproporcjonalnym (BVerwG, Urt. v. 12.03.2008, 9 A 3.06, juris Rn. 240, „A44“ z dalszymi dowodami). Przeprowadzone badanie alternatyw (Dokumentacja wniosku część A.1, ustęp 6.4) wykazało, że zarówno alternatywy lokalizacyjne, jak i alternatywy techniczne nie są właściwe lub są niemożliwe do realizacji. W trakcie dalszego uzasadnienia zostanie zwrócona uwaga na powyższe wywody w ustępie B.4.3, w szczególności B.4.3.3. Wykonalna alternatywa, która unika wszelkich zakłóceń i nie styka się z miejscami bytowania ptaków lęgowych, nie istnieje. Nieznaczne przesunięcie (tylko takie jest w ogóle możliwe) trasy w obszarze lądowania nie doprowadziłoby do żadnego niewielkiego ryzyka potencjalnych problemów. Dalsze środki unikania, które doprowadziłyby jeszcze do nieznacznego zakłócenia ptaków lęgowych nie są znane. Stan utrzymania Reżim ochronny związany z prawną ochroną gatunków Dyrektywy ochrony ptaków (i także dyrektywy Flora-Fauna Habitat) nie jest przewidziany dla utrzymania każdego pojedynczego egzemplarza, ani każdego istniejącego rewiru jakiegoś gatunku ptaków. Miarodajny jest – także zgodnie z brzmieniem § 43 ust. 8 zapis 2 BNatSchG – stan utrzymania gatunku. Aby zinterpretować pojęcie stanu utrzymania może zostać jako pomoc orientacyjna przytoczony art.1 i) Dyrektywy Flora-Fauna Habitat, który charakteryzuje stan utrzymania gatunku jako „całość wpływów, które w długim terminie mogą wpływać na rozszerzenie i wielkość populacji odnośnych gatunków na oznaczonym w art. 2 terytorium“. Jakość stanu utrzymania określa się tym samym w szczególności według tego, czy w długim terminie zabezpieczone jest przeżycie populacji gatunku. Na podstawie danych o dynamice populacji należy zatem przyjąć, że gatunek jest zdolnym do życia elementem naturalnej przestrzeni życiowej, do której należy, którą tworzy lub będzie dalej tworzył w długim okresie czasu i że obecnie istnieje wystarczająco duża przestrzeń życiowa i będzie istniała ona także w przyszłości. Jeśli poszczególne egzemplarze lub obszary zasiedlone podczas realizowania projektu zostaną zniszczone lub zginą, prowadzi to niewątpliwie do pogorszenia stanu utrzymania. Populacja jako taka pozostaje w swoim naturalnym obszarze rozprzestrzeniania się, który wykracza poza planowany obszar, który zdolny do życia element otrzymał (porównaj BVerwG, Urt. v. 16.03.2006, orzeczenie Rn. 571 f., „Flughafen Schönefeld“; BVerwG, Urt. v. 12.03.2008, 9 A 3.06, orzeczenie Rn. 242 strony następne, „A44“). Stan utrzymania populacji odnośnych ptaków lęgowych nie ulegnie pogorszeniu. Możliwe utrudnienia występują jedynie chwilowo i są w związku z tym sklasyfikowane jako jedynie tymczasowe, tak że pogorszenie stanu utrzymania nie występuje. Związana z projektem 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 224 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich destabilizacja populacji jest zatem wykluczona. Dla wsparcia populacji gatunków gąsiorka i jarzębatki zostanie przeprowadzony ponadto środek V6 (przesadzenie zarośli, dodatkowe plantacje właściwych dla miejsca zagajników). Oprócz tego dla ustalonego planowo projektu OPAL jest ustalony „środek koherentny inkubator żywopłotowy“ (porównaj Uchwałę o ustaleniu planu z dnia 06.08.2009, str. 186 i dalej tamtejsze ustępy A.1.3.4, A.3.10.3, B.4.5.5, B.4.7) odpowiedni, także dla zagwarantowania stanu utrzymania, który wpływa na populacje dotknięte omawianym tutaj projektem Nord Stream. Wyjątkowemu pozwoleniu na ingerencję, odniesionemu do gatunków ptaków lęgowych lerki, gąsiorka i jarzębatki zgodnie z § 43 ust. 8 BNatSchG nie sprzeciwiają się zatem żadne stanowiące przeszkodę przyczyny. Gatunki ptaków osiadłych (porównaj Dokumentacja wniosku część C.4, ustęp 5.3) Ważne pod względem ochrony prawnej gatunków dla obszaru aż do strefy 12 mil morskich są ptaki osiadłe i ptaki wędrowne zatoki Greifswalder Bodden i Zatoki Pomorskiej. Dla gatunków jak nur czarnoszyi, nur rdzawoszyi i nur białodzioby, rybitwa popielata, rybitwa rzeczna i rybitwa czarna wystąpienie znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. BNatSchG może zostać wykluczone, ponieważ wykluczone jest uśmiercanie, miejsca rozmnażania i miejsca bytowania (miejsca zmiany upierzenia) nie zostaną uszkodzone ani zniszczone oraz nie należy spodziewać się żadnego pogorszenia danych lokalnych stanów (populacji) wskutek jedynie tymczasowych zakłóceń. Znaczące terytoria bytowania nurków morskich znajdują się w dodatku poza strefą 12 mil morskich. Nie należy oczekiwać poważnych zakłóceń w znaczeniu § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG względem lodówki, ponieważ zakłócenia występują jedynie przez krótki okres czasu i w tym czasie zwierzęta mogą je łatwo ominąć. Dzięki przepisom dot. czasów budowy (środek V4: Ograniczenie czasu budowy w obszarze ochrony ptaków UE „zatoka Greifswalder Bodden i południowy Strelasund“ od stycznia do końca kwietnia podczas okresu składania ikry przez śledzie w obszarze wodnym oraz podczas zimowego i wiosennego bytowania ptaków morskich) sprawia, że zakłócenia uwarunkowane budową zostaną zminimalizowane. Środki CEF nie są konieczne. Także transporty z i do składowiska nie prowadzą do stanowiących znamiona czynu zabronionego zakłóceń bytowania lodówki, ponieważ podczas mijania przez statki występują tylko chwilowe zakłócenia, oddziaływania nie różnią się od tych obecnie już wszędzie istniejących ruchów statków i łodzi oraz gęstość bytujących lodówek w morskim obszarze składowiska od lat 90-tych bardzo mocno zmniejszyła się, a na przedmiotowym obszarze wysokie gęstości populacji występują co najwyżej chwilowo, tzn. w sumie nie należy oczekiwać istotnego pogorszenia podstaw żywienia lodówki. Rozważania dotyczące lodówki w podobnym stopniu dotyczą także ogorzałki. W obszarze rurociągu Nord Stream znajduje się jednoznaczny główny punkt rozprzestrzeniania się markaczki w obszarze Ławicy Odrzańskiej. Znajduje się on poza strefą 12 mil morskich. Wystąpienie znamion czynu zabronionego zostanie tym samym wykluczone. Identyczne stwierdzenia dotyczą uhli, która bytuje nieomal cały rok w daleko od brzegu położonych obszarach Zatoki Pomorskiej. Także szlachary mają w zatoce Greifswalder Bodden swoje główne obszary zimowania; co roku zimuje tu ok. 2.000-5.000 osobników. Ze względu na jedynie tymczasowe uwarunkowane projektem zakłócenia i zdolność szlachara do przechodzenia na szeroko Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 225 dostępne obszary niezakłócone, nie zachodzą żadne stanowiące znamiona czynu zabronionego szkody. Gatunek ten podobnie jak rybożerne reaguje elastycznie na obszary występowania swojej zdobyczy. Prócz tego ograniczenie czasów budowy (środek M10 / V4) sięga obszaru zatoki Greifswalder Bodden. Także jeśli chodzi o gatunki perkoza rogatego, perkoza dwuczubego i perkoza rdzawoszyjego nie należy przewidywać żadnych znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG, ponieważ realizacja projektu nie zakłóci żadnej znaczącej ciągłości bytowania i istnieje możliwość ominięcia utrudnień. Warunki życia kormorana zostaną również naruszone projektem jedynie w bardzo niewielkim stopniu, ponieważ projekt nie odnosi się do miejsc rozmnażania (kolonii lęgowych), zakłócenia występują jedynie tymczasowo i gatunek ten może reagować elastycznie na obszary występowania swojej zdobyczy. Występowanie znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG jest zatem wykluczone. To samo odnosi się do mewy małej. Nurzyk, alka i nurnik które występują najwyżej w bardzo małych liczbach osobników w okolicy rurociągu Nord Stream (większe koncentracje znajdują się poza strefą 12 mil morskich), a zatem występowanie znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG jest wykluczone. Inne gatunki przybrzeżne (gatunki rybożerne wraz z gatunkami pasożytującymi [alki, tracze, mewy, rybitwy, pietrzele, wydrzyki]) są dotknięte zakłóceniami w co najwyżej bardzo małym stopniu. Ptaki osiadłe w obszarze płytkiej wody zatoki Greifswalder Bodden z uwagi na środki unikania V2 (tymczasowe ogrodzenia, redukcja emisji światła) i V4 nie są dotknięte znamionami czynu zabronionego. Także bytowanie ptaków osiadłych Freesendorfer Wiesen i na Struck zostanie co najwyżej zakłócone w niewielkim stopniu i jedynie chwilowo, przy czym ochrona obszarów bytowania zostanie osiągnięta przez środki unikania V2. Ryby i kręgouste (porównaj Dokumentacja wniosku część C.4, ustęp 5.4) Jeśli chodzi o gatunki jesiotr europejski i jesiotr atlantycki, nie zostaną spełnione znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG, ponieważ miejsca rozmnażania i istotne miejsca bytowania nie leżą w obszarze czynnym projektu i zakłócenia występują tylko chwilowo, a dotknięte projektem zostaną tylko co najwyżej pojedyncze osobniki. Płazy i gady (porównaj Dokumentacja wniosku część C.4, ustęp 5.5) Znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG nie dotyczą żadnych gatunków płazów ( traszka grzebieniasta, żaba moczarowa, rzekotka drzewna, grzebiuszka ziemna i ropucha paskówka), ponieważ w polu eksploatacyjnym i w jego okolicy nie ma żadnych zbiorników, gdzie składają one ikrę – tzn. nie są negatywnie dotknięte żadne miejsca rozmnażania - podczas okresów migracji nie należy spodziewać się żadnych istotnych zakłóceń dotyczących lokalnych populacji, a zagrożenie uśmiercenia z powodu środka unikania V1 (urządzenia do prowadzenia płazów) może zostać obniżone do nieistotnego wymiaru. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 226 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Jaszczurka zwinka występuje według najnowszych wyników kartowania ( PLAN ŚRODOWISKA NATURALNEGO & IBNI 2008b) w obszarze lądowania w bliskim otoczeniu pola eksploatacyjnego (punkt znalezienia wewnątrz pola eksploatacyjnego Nord Stream). Zakaz uśmiercania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 1 BNatSchG zostanie wyeliminowany przez ustalony środek unikania V1 (urządzenia do prowadzenia dla gadów). Aby uniknąć wystąpienia znamion czynu zabronionego uszkodzenia lub zniszczenia miejsc rozmnażania i bytowania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 3 w połączeniu z ust. 5 BNatSchG, konieczne jest przeprowadzenie ustalonego przedłożonego środka równoważącego CEF2 (umieszczenie stosów korzeni i kamieni w otoczeniu pola eksploatacyjnego). Dzięki temu środkowi można także uniknąć stanowiących znamiona czynu zabronionego zakłóceń zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG, ponieważ zwierzęta mogą wycofać się na ułożone poza polem eksploatacji stosy korzeni i kamieni. Chociaż gniewosz plamisty występuje tylko potencjalnie w obszarze pola eksploatacji (brak dowodu), stwierdzenia przedstawione w odniesieniu do jaszczurki zwinki dotyczą zasadniczo także tego gatunku. Bezkręgowce (porównaj Dokumentacja wniosku część C.4, ustęp 5.6) Obecność zalotki większej stwierdzono w obszarze Freesendorfer Wiese (dowód 1999, kartowanie: pan Martschei). W polu eksploatacji i bezpośrednim jego otoczeniu nie ma żadnych miejsc reprodukcji gatunku. Dlatego znamiona czynu zabronionego przez zniszczenie lub uszkodzenie miejsc rozmnażania i miejsc bytowania nie znajdują zastosowania. Znamiona czynu zabronionego przez uśmiercenie również nie są spełnione, ponieważ obszary życia larw nie zostaną naruszone, a zderzenia z pojazdami budowy są nader nieprawdopodobne. Istotne zakłócenia nie występują. Postojak wiesiołkowiec występuje potencjalnie w obszarze badawczym, także w obszarze pola eksploatacji, ponieważ może tu znaleźć odpowiednie do żerowania. Uśmiercenie dotyczy jednakże co najwyżej pojedynczych osobników (na polu eksploatacji nie ma dużych stanów wiesiołka) i zostanie zminimalizowane środkiem unikania V2 (osłanianie emisji światła w kierunku Freesendorfer Wiesen). Także uszkodzenia lub zniszczenia miejsc rozmnażania i bytowania są możliwe co najwyżej w wyjątkowych przypadkach, tak że funkcja ekologiczna w powiązaniu przestrzennym pozostanie zagwarantowana. Stan utrzymania lokalnych populacji nie zostanie pogorszony przez zakłócenia, tak że w sumie nie zostaną spełnione żadne znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG. Inne chronione prawem europejskim gatunki bezkręgowców nie są naruszone przez projekt. Środki unikania oraz przedłożone środki równoważące (CEF) Zostaną ustalone następujące środki, aby z punktu widzenia prawnej ochrony gatunków uniknąć wystąpienia znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG: • V1: Urządzenia do prowadzenia płazów do odgraniczenia obszaru projektu i pasów technologicznych; instalacja trwałych skrzynek wyłapujących do kontroli i ponownego wypuszczania migrujących zwierząt; stosowanie środków proekologicznych na budowie (środek S1 / V1 LBP), • V2: Osłanianie wizualnych wpływów w kierunku Freesendorfer Wiesen i Greifswalder Bodden za pomocą tymczasowych ogrodzeń budowy; redukcja emisji światła podczas prac pogłębiających w nocy; stosowanie środków proekologicznych na budowie (środek M15 / V2 LBP), Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich • • • • 227 V3: Zwolnienie pola eksploatacji w korytarzu lądowania, wzgl. rozpoczęcie procedur budowlanych poza okresem lęgowym ptaków (poza marzec – wrzesień); stosowanie środków proekologicznych na budowie (środek M17 / V3 LBP), V4: Ograniczenie czasu budowy w obszarze lądowania w otoczeniu elektrowni Lubmin i w obszarze ochrony ptaków UE „zatoka Greifswalder Bodden i południowy Stralsund“ dla ptaków osiadłych od stycznia do końca kwietnia podczas okresu składania ikry przez śledzie w obszarze wodnym oraz podczas zimowego i wiosennego bytowania ptaków morskich (środek M10 / V4 LBP), V6: Przesadzanie zarośli na suche miejsca obszaru lądowania (nowa lokalizacja w bliskiej przestrzennej okolicy); po pracach budowlanych plantacja dodatkowych właściwych dla miejsca zagajników w obszarze usuniętej powierzchni (środek G3 / V6 LBP), CEF2: Instalacja zapasowych siedlisk naturalnych dla gadów i płazów: naniesienie we właściwych areałach stosów korzeni i kamieni, stosowanie środków proekologicznych na budowie (środek M20 des LBP). B.4.8.6.2 Środek zastępczy E1 Dla środka częściowego w ramach uzdrawiania obszarów przyrodniczych w Peenemünder Haken można było w ramach przeprowadzonego specjalnego związanego z prawną ochroną gatunków badania (tom uzupełniający Konkretyzacje C.3, ustęp 5) jednoznacznie stwierdzić, że znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG nie zostaną spełnione. Jeśli chodzi o gatunki roślin problemy stanowiące znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG mogą zostać z pewnością wykluczone, ponieważ w obszarze działania nie występują żadne gatunki wymienione w załączniku IV Dyrektywy Flora-Fauna Habitat. Wydra wprawdzie potencjalnie występuje w obszarze badawczym, niemniej jednak znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 BNatSchG nie znajdują zastosowania, ponieważ uśmiercenia i uszkodzenia miejsc rozmnażania i bytowania są wykluczone i zakłócenia występują jedynie chwilowo i nie dotyczą głównego obszaru rozprzestrzeniania się gatunku. Jeśli chodzi o nietoperze nie należy obawiać się o uszkodzenie lub zniszczenie miejsc rozmnażania i bytowania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 3 BNatSchG, ponieważ kwatery nie zostaną naruszone w ramach projektu. Ryzyko kolizji zwierząt nie zostanie w istotny sposób zwiększone wskutek prac budowlanych, a więc zakaz uśmiercania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 1 BNatSchG nie znajduje zastosowania. Istotne zakłócenia wskutek emisji światła zostaną wyeliminowane przez środek unikania V1 „Brak prac budowlanych nocą“ (porównaj Przepisy dodatkowe A.3.6.11). Zbiorniki składania ikry przez płazy nie zostały stwierdzone w obszarze stosowania środków. Nie należy więc prognozować znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG. Także gatunki gadów z załącznika IV Dyrektywy Flora-Fauna Habitat (jaszczurka zwinka, gniewosz plamisty) nie mogłyby zostać wykryte, dlatego nie należy prognozować znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG. Jeśli chodzi oeuropejskie gatunki ptaków znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG mogą być z pewnością wykluczone. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 228 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Odnośnie ptaków lęgowych poprzez środek unikania V2 (brak prac budowlanych w okresie lęgowym) wyeliminowane zostaną uwarunkowane budową uśmiercenia zgodnie z § 42 ust. 1 nr 1 BNatSchG. Zniszczenia zajętych miejsc rozmnażania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 3 BNatSchG zostaną wyeliminowane przez środek unikania V2 i V4 (wymagane towarzyszące budowie powierzchnie, jak pasma robocze, powierzchnia magazynowa, drogi transportowe, wyposażenie placu budowy zostaną przestrzennie tak urządzone, aby nie powodować długotrwałych zmian w naturalnych siedliskach lęgowych, takich jak zagajniki, obszary skraju lasu i inne właściwe siedliska naturalne (porównaj przepis dodatkowy A.3.6.11). Dla słonki zastosowany zostanie dodatkowo po środek V1 (brak prac budowlanych nocą). Nie należy spodziewać się istotnych zakłóceń wpływających w znaczący sposób na stan utrzymania lokalnych populacji, zostaną one zminimalizowane wyżej wymienionymi środkami. Jeśli chodzi o ptaki osiadłe i gości pożywiających się, wskutek uwarunkowanych budową wpływów nie wynikają żadne zakłócenia kwalifikowane jako poważne. Na Peenemünder Haken znajdują się częściowo ważne obszary bytowania ptaków dla przede wszystkim ptaków wodnych i ptaków brodzących, które są dotknięte projektem co najwyżej w niewielkim stopniu. Dzięki środkom V2 (brak prac budowlanych pomiędzy 15 stycznia i 15 lipca każdego roku, przez co ważny odpoczynek zimowy i wiosenny nie będzie zakłócany) i V5 zakłócenia te zostaną zminimalizowane, a więc nie zostanie spełniony zakaz zakłócania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG. Zostaną ustalone następujące środki, aby uniknąć z pewnością wystąpienia znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG: • V1: brak prac budowlanych nocą. Oświetlenie placu budowy zostanie ograniczone do bezwarunkowo koniecznego stopnia. • V2: Ograniczenie czasu budowy do okresu poza głównym okresem lęgowym i ważnego okresu wypoczynku zimowego i wiosennego (15 stycznia do 15 lipca). • V3: Ustawienie urządzeń do prowadzenia i wychwytywania (ogrodzenia ochronne) dla płazów i gadów w obszarze stosowania środków oraz pasmach technologicznych. Instalacja skrzynek wyłapujących. Regularna kontrola skrzynek wyłapujących i wypuszczanie pochwyconych osobników. Stosowanie środków ekologicznych na budowie. • V4: Wymagane towarzyszące budowie powierzchnie, jak pasma robocze, powierzchnia magazynowa, drogi transportowe, wyposażenie placu budowy zostaną przestrzennie tak urządzone, aby nie powodować długotrwałych zmian w naturalnych siedliskach lęgowych, takich jak zagajniki, obszary skraju lasu i inne właściwe siedliska naturalne. • V5: środek dotyczący unikania i zmniejszenia zawirowań sedymentacyjnych oraz ich dryfowania podczas pogłębień do wytworzenia połączenia zatok płytkowodnych z wstępnie zaplanowanymi zbiornikami przybrzeżnymi w kilku etapach: Stworzenie połączenia pomiędzy plażowymi lub przesmykowymi zatokami płytkowodnymi do wstępnie zaplanowanego obszaru płytkowodnego zbiornika przybrzeżnego jako ostatniej fazy pogłębiania, pogłębienia i przepędzanie osadu tylko przy sile wiatru do 5 m/s, osłonięcie piaskowo-pyłowych osadów w obszarze centralnym dawnego podwodnego upustu czerpania wody, założenie wałowego zamknięcia otworu dawnego podwodnego upustu czerpania wody na północnym zachodzie, instalacja urządzeń ekranowych przed obszarami ujść zatok płytkowodnych, gwarancja utrzymania 50 mg/l dodatkowo do zmętnienia głębi w odległości 500 m od źródła Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 229 zawiesiny podczas wszystkich czynności pogłębiających i przepędzających, unikanie jeżdżenia i chodzenia po mieliznach i płyciznach poza morskim obszarem budowy, stosowanie środków proekologicznych na budowie. Przedłożone środki równoważące lub środki CEF nie są konieczne do wyeliminowania znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 BNatSchG (porównaj ustęp B.4.6.2). Wnioski: W podsumowaniu należy więc stwierdzić, że interesom ochrony gatunków nie przeciwstawiają się ani projekt w wąskim tego znaczeniu, ani środek zastępczy E1 jako część składowa projektu. B.4.8.7 Ochrona wód Projekt porusza w szczególności podczas fazy budowania sprawy gospodarki wodnej, dla których potrzebne są pozwolenia lub zezwolenia prawa wodnego. Pozwolenie z zakresu prawa wodnego zgodnie z §§ 7, 7a WHG (ustawa o gospodarce wodnej) w połączeniu z § 8 LWaG M-V do następującego wykorzystania wód powierzchniowych (§ 3 ust. 1 nr 4a i 6 WHG): • zamknięte odwadnianie (obniżania poziomu wody gruntowej za pomocą studni lub drenaży poziomych), • otwarte odwadnianie, • reinfiltracja lub wprowadzenie nieobciążonej wody opadowej i wody gruntowej do wody gruntowej lub do odbiornika ścieków, • Wprowadzanie i wnoszenie materiałów na wody terytorialne (układanie rurociągu, przemiana wykopanego materiału, powrotne wypełnianie wykopu dla rurociągu i dawnego miejsca poboru wody w toku środka zastępczego E1). Ustalenie planu w oparciu o prawo wodne zgodnie z § 31 ust. 2 zapis 1 WHG w połączeniu § 68 LWaG M-V dla: • Rozbudowy akwenu w ramach środka zastępczego „środka częściowego w ramach uzdrawiania obszarów przyrodniczych w Peenemünder Haken “ zgodnie ze sposobem określonym w dokumentacji wniosku według rodzaju, zakresu i celu, czasu oraz położenia. Zezwolenie na wznoszenie budowli i urządzeń budowy (przekroczenie linii brzegowej i środek zastępczy E1) w obszarach zalewowych zgodnie z § 79 ust. 3 LWaG M-V i przepisami dodatkowymi niniejszej uchwały o ustaleniu planu. Dopuszczenie wyjątku zakazów i ograniczeń wykorzystania plaży (przekroczenie linii brzegowej i środek zastępczy E1) zgodnie z § 87 ust. 4 LWaG M-V i przepisami dodatkowymi niniejszej uchwały o ustaleniu planu. Decyzja o ogłoszeniu wznoszenia urządzeń budowy na wybrzeżu (przekroczenie linii brzegowej i środek zastępczy E1) zgodnie z § 89 ust.1 LWaG M-V i przepisami dodatkowymi niniejszej uchwały o ustaleniu planu. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 230 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Podczas układania przewodu na odcinku lądowym konieczne są w zależności od warunków pór roku ewentualne obniżania poziomu wody gruntowej przez otwarte lub zamknięte odwadniania dla wykopów pod wznoszone fundamenty do nadziemnego podparcia rurociągu. Maksymalna wysokość obniżenia poziomu wynosi według obecnej wiedzy ok. 1,0 m. Ilość wody, która ma być tłoczona została oszacowana z ok. 800 m³/d i wykopem (porównaj Dokumentacja wniosku część B.1, ustęp 3.3.3.1.4). Wprowadzenie następuje do odpowiednika odbiornika ścieków lub przez infiltrację na sąsiednich powierzchniach. Dla ochrony wód powierzchniowych, wprowadzenie następuje poprzez zbiorniki osadnika piasku Miejsca wprowadzenia zostaną w odpowiedni sposób zabezpieczone przed wymywaniem. Poprzez odpowiednie przepisy dodatkowe zostanie zagwarantowane, że konkretne rozwiązania dotyczące konkretnego sposobu wykorzystania wód gruntowych przed realizacją budowy zostaną uzgodnione z właściwym urzędem UVB i Urzędem ustalającym plan. Wymagania powyższe oraz dalsze nakłady związane z poborem wód gruntowych i wprowadzaniem zostaną zrównoważone poprzez rekompensatę określoną w ustępie A.3.4 uchwały przepisami dodatkowymi, odpowiadającymi § 74 ust. 3 VwVfG M-V. Samo ułożenie rurociągu, konieczna tymczasowa lub trwała przemiana wykopanego materiału, powrotne wypełnianie wykopu dla rurociągu i dawnego miejsca poboru piasku są wykorzystaniem wód gruntowych zgodnie z § 3 WHG i tym samym podlegają obowiązkowi pozwolenia. Zgodnie z § 6 ust. 1 WHG pozwolenia odmawia się, o ile po zamierzonym wykorzystaniu można się spodziewać naruszenia dobra ogółu, w szczególności zagrożenia publicznego zaopatrzenia w wodę, któremu nie da się zapobiec lub którego nie można zrównoważyć przez nakłady lub przez środki osoby prawnej prawa publicznego (§ 4 ust. 2 nr 3 WHG). Zgodnie z § 6 ust. 2 WHG pozwolenia odmawia się także, o ile po zamierzonym wykorzystaniu można się spodziewać poważnego naruszenia terytorium o znaczeniu społecznym, europejskiego terytorium ochrony ptaków lub terytoriów uzgodnionych w znaczeniu § 10 ust. 1 nr 7 BNatSchG w swoich miarodajnych aspektach dotyczących utrzymania lub celu ochrony, a naruszenie nie może być odpowiednio do § 19 ust. 2 zapis 1 do 3 BNatSchG zrównoważone ani w inny sposób skompensowane. Nie dotyczy, gdy zachodzą warunki § 34 ust. 3 w połączeniu z ust. 4 BNatSchG. § 34 ust. 1 i 5 i § 37 ust. 2 BNatSchG odpowiednio obowiązują. Jak pokazano (ustępy B.4.8.5, B.4.4.5), realizacja projektu nie spowoduje istotnego naruszenia żadnych terenów Natura 2000. Zgodnie z § 8 LWaG M-V pozwolenie na wykorzystanie zgodnie z § 3 ust. 1 nr 1 i 6 WHG może być udzielone tylko wtedy, gdy wnioskodawca udowodni, że zużycie i utrata wody - o ile jest to technicznie możliwe i wymagalne – będzie tak małe, jak tylko jest to możliwe i że wprowadzenie pobieranej wody nie wywołuje niekorzystnych skutków zgodnie z § 6 WHG. W przypadku odwadniania działki budowlanej przez obniżanie poziomu wód gruntowych należy chronić pobraną wodę przed zanieczyszczeniami i ponownie doprowadzić wodę gruntową, o ile jest to wymagalne i zgodne z zasadami gospodarki wodnej. Zgodnie z § 8 ust. 2 WHG pozwolenie na wykorzystanie zgodnie z § 3 ust. 1 nr4, 4a i nr 5 oraz ustęp 2 nr 2 WHG może zostać udzielone tylko wtedy, gdy w wyniku wprowadzenia i wnoszenia lub przez środki nie należy obawiać się istotnego naruszenia istniejącego stanu wód powierzchniowych; ustalenia w planach zagospodarowania, planach usuwania ścieków i w postanowieniach adaptacyjnych zgodnie z § 13 WHG pozostają nienaruszone. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 231 Pozwolenie na wykorzystanie wód powierzchniowych zostało udzielone, ponieważ wnioskowane wykorzystanie wód gruntowych w połączeniu z przepisami dodatkowymi i zapewnieniami przedstawiciela projektu jest zgodne z wymaganiami zagospodarowania gospodarki wodnej i wymaganiami do ochrony wód powierzchniowych w znaczeniu § 1a WHG i §§ 4, 31 LWaG M-V. Podstawy odmowy zgodnie z § 6 WHG lub § 8 LWaG M-V nie występują. Naruszenia dobra ogółu, w szczególności zagrożenia publicznego zaopatrzenia w wodę nie da się uzasadnić. Także zużycie wody zostanie utrzymane na tak małym poziomie, jak to tylko możliwe i tłoczona woda zostanie ponownie doprowadzona do wody gruntowej. Przepisy dodatkowe są konieczne, aby zapobiec lub zrównoważyć niekorzystne konsekwencje dla dobra ogółu i aby zagwarantować, że urządzenia służące do wykorzystania wód powierzchniowych będą nienagannie eksploatowane i utrzymywane. Zgoda zgodnie z § 14 ust. 3 WHG została udzielona przez kompetentny Urząd wodny (Zarządzenie Państwowego urzędu ds. środowiska i przyrody Ueckermünde zgodnie § 111 LWaG M-V jako kompetentnego urzędu z pismem Ministerstwa Środowiska M-V z dnia 31.07.2006). Opisany w dokumentacji wniosku środek zastępczy E1 „Uzdrawianie obszarów przyrodniczych w Peenemünde“ jako utworzenie akwenu jest potrzebnym w ustalaniu planu stanem faktycznym, który zgodnie z § 31 WHG w połączeniu z §§ 68, 69 i 70 LWaG M-V w ramach energetyczno-prawnej metody ustalania planu zostanie rozstrzygnięty. Wpływy środowiskowe tego środka zostały zbadane w ramach UVU; odpowiedniość środowiskowa została sprawdzona, porównaj ustęp B.4.4 tej uchwały. Negatywne wpływy na środowisko, które są tak obciążające, że nie mogłyby zostać wyeliminowane ani zrównoważone za pomocą pozwolenia dot. połączonych nakładów, nie dają się uzasadnić. Naruszenie dobra ogółu, w szczególności poważne i trwałe, nie dające się zrównoważyć zwiększenie ryzyka powodzi lub zniszczenie naturalnych powierzchni retencyjnych nie jest spodziewane. Pozwoleniu nie stoją zatem na przeszkodzie żadne przesłanki odmowy określone postanowieniami § 31 WHG. Wyjątek zakazu § 87 ust. 1 do 3 LWaG M-V mógłby zostać udzielony, ponieważ zagadnienia ochrony wybrzeża jako zadania publicznego nie zostaną naruszone. Zgodnie z planem generalnym ochrony wybrzeża i ochrony przeciwpowodziowej odcinek lądowy trasy ze stacją zgarniaków i innymi urządzeniami przenoszącymi oraz zabezpieczającymi leży w możliwym terenie zalewowym. Niebezpieczeństwo powodzi zostało uwzględnione w planowaniu o tyle, że cały teren stacji lądowania zostanie sztucznie podniesiony, tak więc teren nie może zostać zatopiony ani dotknięty powodzią. Odpływ powodzi nie zostanie utrudniony projektem. Zakazy § 79 LWaG M-V nie sprzeciwiają się pod tym względem realizacji projektu. Poza tym przeważający interes publiczny wymaga bezpiecznego, korzystnego cenowo i nie naruszającego środowiska zaopatrzenia energetycznego zgodnie z § 1 EnWG Lądowanie projektu w zaplanowanym miejscu (porównaj ustęp B.4.3 tej uchwały). Pozwoleniu zgodnie z § 79 ust. 3 LWaG M-V nie stoją zatem na przeszkodzie żadne podstawy odmowy. B.4.8.8 663/NordStream/04 Rolnictwo Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 232 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Interesy rolnictwa nie zostaną naruszone przez wznoszenie i eksploatację samego rurociągu. Wprawdzie rolnicze powierzchnie zostaną przez środki zastępcze E1 „Uzdrawianie obszarów przyrodniczych w Peenemünder Haken“ i E2 „Program zarządzania lęgiem ptaków nadmorskich“ eksploatacji w części trwale odebrane lub ograniczone. Spowodowane przez projekt utrudnienia gospodarcze rolników zostały uwzględnione w analizie (patrz ustęp B.4.10, oponent 05 dalsze strony) i przedstawiciel projektu ma je zrównoważyć w ramach projektu odszkodowawczo-prawnego. Zgodne z planem wykorzystanie działki budowlanej zostanie zagwarantowane przez przedstawiciela projektu na bazie prawa prywatnego w formie zabezpieczenia rzeczowego lub przez nabycie gruntu. Sprawy agrostrukturalne nie stoją zatem na przeszkodzie Wielkopowierzchniowa eksploatacja pól nie zostanie utrudniona. B.4.8.9 projektowi. Gospodarka leśna Sam projekt nie wykorzystuje powierzchni leśnych. W obecnej chwili nie można jednak całkowicie wykluczyć, że w toku przebiegu środka kompensacyjnego E1 „Uzdrawianie obszarów przyrodniczych w Peenemünder Haken“ przez utworzenie przybrzeżnych obszarów zalewowych może wtórnie dojść do naruszenia powierzchni leśnych. W sprawie tej określono, że za pomocą przepisu dodatkowego przedstawicielowi projektu zostało nakazane monitorowanie drzewostanów i ewolucji lasów na odnośnym obszarze. Jeśli zostanie ustalone, że przez środek zastępczy wystąpią szkodliwe następstwa dla powierzchni leśnych, przedstawiciel projektu jest zobowiązany do odpowiedniej rekompensaty zgodnie z przepisami LWaldG M-V. Zarządzenie odpowiednich środków przez Urząd ustalający plan jest zastrzeżone w ustępie A.1.3 uchwały. Sprawy gospodarki leśnej nie sprzeciwiają się zatem realizacji projektu. B.4.8.10 Gospodarka rybna Instalacja i eksploatacja nie ma wpływu na sprawy gospodarki rybnej. Według relacji przedstawiciela projektu przedstawionej w okresie konsultacyjnym, rurociąg na dnie morza nie powoduje żadnych ograniczeń rybołówstwa trałowego ani rybołówstwa sieciowego stawnego przydennego lub więcierzowego na obszarze strefy 12 mil morskich. Zasadniczo może dojść podczas fazy budowy do ograniczeń tymczasowych i na małym obszarze. Są one jednakże w relacji do całego obsługiwanego obszaru sklasyfikowane jako nieistotnie małe. Poprzez przepis dodatkowy A.3.1.5 zostanie prócz tego zagwarantowane, że we właściwym czasie rybacy zostaną poinformowani o pracach dotyczących układania rurociągu. Także sam stan pogłowia ryb nie zostanie naruszony instalacją ani eksploatacją. Tereny składania ikry, ani przestrzenie życiowe ryb nie zostaną znacznie naruszone. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 233 Firmy prowadzące działalność w zakresie rybołówstwa są przez krótkotrwałe prace układania rurociągu dotknięte co najwyżej marginalnie dotknięte, tak więc nie ma zagrożenia interesów poszczególnych zakładów rybołówstwa, które przemawiałyby przeciwko pozwoleniu na projekt. Żaden ewentualny problem nie został zresztą zasygnalizowany. Do udziału w postępowaniu mimo uczestnictwa publiczności nie zgłosił się ani jeden zakład rybołówstwa. W ramach programu uczestnictwa również nie wypowiedział się żaden związek rybacki. Instytut rybołówstwa bałtyckiego Instytutu Thünen w swoim sprzeciwie z dnia 30.04.2009 sprzeciwia się przewidzianemu rozpoczęciu prac pogłębiających przed wybrzeżem w zatoce Greifswalder Bodden od dnia 15.05.2010. Bezpośrednie wpływy na tarło śledzi wskutek układania rurociągu są zdaniem instytutu możliwe do uniknięcia tylko wtedy, gdy prace w zatoce nastąpią poza ważnym dla tarła śledzi okresem od końca lutego do końca maja lub lepiej czerwca. Opiera się to na stwierdzeniu, że kwiecień i maj zaliczają się do głównych miesięcy tarła śledzia w zatoce Greifswalder Bodden, a ponieważ aktywność ikry śledzia przeciętnie jest mniej rozpoznawalna dopiero od połowy do końca maja, jaja potrzebują następnie dalszych 2 tygodni niezakłóconego rozwoju, a larwy i młode ryby śledzia przebywają w zatoce Greifswalder Bodden do lipca. Wymagane więc będzie, aby wszystkie prace konstrukcyjne i układania w zatoce Greifswalder Bodden, przede wszystkim zaś, odwirowywanie osadu odbywały się najwcześniej od czerwca lub lepiej od lipca do stycznia. Instytut ten żąda poza tym także w obszarze głębokiej wody ułożenia rurociągu w rowie, aby nie zagrażał on rybołówstwu trałowemu. Zarzuty te nie mogą zostać uwzględnione. Podczas fazy budowy zostanie w szczególności uwzględnione tarło śledzia w zatoce Greifswalder Bodden. Jako środek minimalizujący odnoszący się do związanych z czynnościami budowlanymi możliwymi zaburzeniami tarła śledzia, zostało ustalone ograniczenie czasu budowy na maj do grudnia, aczkolwiek czas tarła w opinii ekspertów może sięgać aż do czerwca. Całkowite uniknięcie zakłóceń tarła jest zatem nieosiągalne. Wymaganie dotyczące rozpoczęcia budowy dopiero od czerwca może jednak nie zostać spełnione po rozważeniu przemawiających za tym lub przeciw temu interesów. Urząd ustalający plan widzi wybitne znaczenie gospodarki rybnej dla samych rybaków, ale też dla landu Mecklenburg-Vorpommern. Pojawiające się wskutek projektu niekorzyści są ze względu na niemożliwość ich uniknięcia i ich tymczasowy, ograniczony do jedynego sezonu i niewielki w zasięgu charakter możliwe do przyjęcia. Przełożenie rozpoczęcia budowy na terenach tarła śledzi do czerwca jest z przyczyn technicznego procesu budowlanego niemożliwe, ponieważ byłby przez to potrzebny kolejny rok czynności budowlanych. W związku z powyższym, powstałyby większe skutki dla środowiska niż w przypadku obecnie zoptymalizowanego i już mocno ograniczonego planowania czasu budowy. Przedstawiciel projektu zapewnia ponadto zawarcie porozumienia z przedstawicielami interesów rybaków, Krajowym związkiem rybołówstwa kutrowego i przybrzeżnego Mecklenburg-Vorpommern oraz Erzeugergemeinschaft der Hochsee- und Kutterfischerei GmbH (Związkiem producentów rybołówstwa dalekomorskiego i kutrowego), które z góry wykluczają konflikt pomiędzy rybołówstwem i budową oraz eksploatacją rurociągu i zobowiązują przedstawiciela projektu do zapłaty odszkodowań wobec udowodnionych zwiększonych wydatków. Porozumienie zostało zawarte z Krajowym związkiem 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 234 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich rybołówstwa kutrowego i przybrzeżnego Mecklenburg-Vorpommern poprzez umowę z dnia 24.06.2009. Konflikt pomiędzy położeniem rurociągu i działalnością rybackich naukowych stacji pomiarowych mógłby zostać zlikwidowany, jeśli zgodnie z pismem Instytutu TI-OSF z dnia 25.06.2009 czasowe układanie ma być możliwe bez ograniczeń. Odpowiedni nakaz dopasowania został wydany przedstawicielowi projektu przepisem dodatkowym A.3.6.14. Interesy gospodarki rybnej nie stoją więc na przeszkodzie realizacji projektu. B.4.8.11 Zagadnienia energii atomowej Zagadnienia energii atomowej nie stoją na przeszkodzie projektowi. W ustosunkowaniu się kompetentnego urzędu (Wydział II 6 Ministerstwa spraw wewnętrznych M-V) z dnia 08.05.2008 dot. metody ustalania planu OPAL stwierdzono, że na podstawie związanych z bezpieczeństwem technicznym obliczeń, przeprowadzonych przez zewnętrznych ekspertów, ze strony Ministerstwa spraw wewnętrznych z punktu widzenia ochrony radiologicznej nie istnieją żadne wątpliwości co do budowy i eksploatacji gazociągu gazu ziemnego OPAL i stacji lądowania, jeśli zostaną dotrzymane przyjęte za podstawę w planowaniu warunki brzegowe. Prócz tego zostały już wówczas uwzględnione także istotne aspekty planowania Nord Stream (średnica, ciśnienie, ilość, położenie itp.). Zagadnienia te są uwzględnione w ostatecznym planie realizacji projektu. B.4.8.12 Ochrona zabytków W wodnym obszarze projektu występują zabytki dna lub przypuszczalnie będą występować. Zmiana lub usunięcie zabytków dna może zgodnie z § 7 DSchG M-V być dozwolone, o ile przed rozpoczęciem wszelkich prac ziemnych zostanie zapewnione profesjonalna ochrona zabytków i sporządzona będzie dokumentacja. Przedstawiciel projektu zapewnił, że przeprowadzi przed rozpoczęciem budowy zabezpieczenie znanych zabytków dna w uzgodnieniu z Landesamt für Kultur und Denkmalpflege (krajowy urząd kultury i ochrony zabytków). Chodzi przy tym o elementy składowe dawnej „zapory okrętowej“ w obszarze piaszczystej ławicy u wejścia do zatoki. Zostało to wykonane w międzyczasie (porównaj pismo Landesamtes für Kultur und Denkmalpflege z dnia 09.10.2009). Inne zabytki dna na obszarze trasy strefy 12 mil morskich nie są znane i nie zostały wykryte także w toku badania trasy. Sprawy ochrony zabytków nie stoją na przeszkodzie także przeprowadzeniu środka zastępczego. Zaplanowany środek zastępczy E1 leży na powierzchniach, które w latach 1936/37 zostały wymyte w związku z umacnianiem gruntu budowlanego na Peenemünder Haken. Tylko jedna część wymytej powierzchni została rzeczywiście wykorzystana przez Heeresversuchanstalt (HVA) (Wojskowy instytut badawczy) Peenemünde. Środek zastępczy E1 nie leży wprawdzie na powierzchniach, które rzeczywiście zostały później wykorzystane przez HVA. Koncepcja środka zastępczego uwzględnia zatem interesy ochrony zabytków w stosowny sposób (patrz opinia LKD (krajowy urząd kultury i ochrony zabytków) z dnia 06.11.2009). Poprzez odpowiedni przepis dodatkowy A.3.3.3 nakazano Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 235 poza tym przedstawicielowi projektu, dalsze dopasowanie planowania realizacji z LKD w szczególności. Poprzez przyjęcie odpowiednich przepisów dodatkowych w A.3.3 uchwały zostanie zagwarantowane utrzymanie warunków pozwolenia § 7 DSchG M-V. Zgoda Landesamtes für Kultur und Denkmalpflege została udzielona (porównaj ustęp A.1.1.4). Odpowiednie pozwolenie było udzielone w ramach opracowywania planu. B.4.8.13 Zagadnienia komunalne Zagadnienia komunalne nie stoją w poważnym zakresie na przeszkodzie realizacji projektu. Poprzez wybraną trasę oraz zaplanowane i ustalone środki zastępcze zwierzchnictwo planowania nie zostanie ani całkowicie uniemożliwione, ani zasadniczo utrudnione przez gminy (porównaj BVerwG, Urt. v. 21.03.1996, 4 C 26/94, juris). Trasa rurociągu Powiat Rugia wskazuje w swojej opinii z dnia 29.04.2009 na turystyczne znaczenie plaż Mönchgut i potrzebę minimalizacji zmętnienia wód. Urząd Mönchgut-Granitz wskazuje w swojej opinii z dnia 27.03.2009 na nanoszonych środków bojowych, które mają być uwzględnione w ramach koncepcji bezpieczeństwa. Powołując się na stanowisko FEDERACJI wskazuje się także na ekologiczne niebezpieczeństwo ewentualnych wysadzeń środków bojowych. Powyższe wskazania i wymagania nie dotyczą prawnie chronionych interesów gmin, oczywiście stany faktyczne zostaną uwzględnione. W sprawie zagadnień związanych z czasem budowy wpływów na środowisko zostaną uwzględnione wymagania UVU i LBP. Szkodliwy wpływ na plaże Mönchgut jest w związku z tym wykluczony, środki minimalizujące przewidziane są zgodnie z LBP i ustalone uchwałą. Nanoszenie środków bojowych z powodu działań związanych z projektem należy wykluczyć. Badanie trasy nie wykazało żadnych informacji co do istnienia środków bojowych ani substancji bojowych, porównaj także stanowisko Landesamt für zentrale Aufgaben und Technik der Polizei, Brand- und Katastrophenschutz (krajowego urzędu ds. zadań centralnych i techniki policji, ochrony przeciwpożarowej i ochrony przed katastrofami) z dnia 29.04.2009. Środek zastępczy E1 Dla obszaru środka zastępczego E1 plan wykorzystania powierzchni gminy Peenemünde przedstawia większą część powierzchni projektu jako powierzchni dla rolnictwa. Powierzchnie dla lasu graniczą z powierzchnią projektu, ewentualnie nieco na nią wstępują. Powierzchnia projektu leży wewnątrz zakresu ograniczenia powierzchni dla środków dotyczących ochrony, opieki i rozwoju przyrody oraz krajobrazu. W szczególności plan wykorzystania powierzchni zakłada jako zastosowanie celowe ekstensywne zagospodarowanie terenów zielonych. Środek zastępczy E1 odpowiada tym samym ustaleniom planu wykorzystania powierzchni. Zagadnienia komunalne nie stoją zatem na przeszkodzie realizacji środka zastępczemu E1. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 236 B.4.8.14 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Zabezpieczeniesurowcowe Trasa projektu przebiega w odległości 0,1 km od złóż „Landtief“. Jest zgodnie z przepisami LREP o morski teren zastrzeżony zabezpieczenia surowcowego, w przypadku którego obowiązują zasady zagospodarowania przestrzennego (nr 7.5 ust. 2 LREP 2005). Odległość do morskiego terenu priorytetowego „Prorer Wiek“, który prezentuje cel zagospodarowania przestrzennego (nr 7.5 ust. 1 LREP 2005), wynosi ok. 4 km. Oczywiście przedstawiona w projekcie do zmiany Dyrektywy morskiego wydobywania piasku do ochrony wybrzeża (RL-MSK 2005) powierzchnia rozszerzenia morskiego terenu priorytetowego „Prorer Wiek“ zostanie przecięta; powierzchnia rozszerzenia jest znajdującym się w zestawieniu celem zagospodarowania przestrzennego i pozostałym wymaganiem zagospodarowania przestrzennego (§ 3 ust. 1 nr 4 ROG). Zgodnie z nr 7.5 ust. 2 LREP 2005 w morskim zastrzeżonym terenie zabezpieczenia surowcowe ma zostać przypisana „możliwość eksploatacji surowców szczególnej wagi“. Należy uwzględnić ten aspekt przy rozważaniu (§ 4 ust. 1 pkt. 1 pkt. 3 w związku z § 3 ust. 1 zapis 1 nr 3 ROG). W odniesieniu do terenu zastrzeżonego należy stwierdzić, że eksploatacja surowców nie zostanie poważnie utrudniona ani podczas budowy, ani podczas eksploatacji rurociągu. Wydobycie musi następować oczywiście w zgodzie z wymogami bezpieczeństwa użytkownika przewodu. Może to spowodować, że odstęp bezpieczeństwa pomiędzy rurociągiem i granicą wydobycia zostanie utrzymany. Przy uwzględnieniu wielkości złoża nie prowadzi to jednakże do niemożliwych do przyjęcia ograniczeń przy eksploatowaniu złoża. W morskich terenach priorytetowych należy przyznać pierwszeństwo zdatnym do eksploatacji złożom przed innymi istotnymi przestrzennie wymaganiami wykorzystania (nr 7.5 ust. 1 LREP 2005). Mianowicie należy przestrzegać terenów priorytetowych jako celów zagospodarowania przestrzennego (§ 4 ust. 1 pkt. 1 pkt. 3 w związku z § 3 ust. 1 zapis 1 nr 2 ROG). W odniesieniu do terenu priorytetowego należy stwierdzić, że wykazana w LREP powierzchnia nie znajduje zastosowania. W związku z powyższym, konflikt nie istnieje. Powierzchnię rozszerzenia morskiego terenu priorytetowego „Prorer Wiek“ należy uwzględnić jako pozostałe wymaganie (w wykazie znajdującego się celu) (§ 4 ust. 1 pkt. 1 pkt. 3 w związku z § 3 ust. 1 zapis 1 nr 4 ROG). Przecięcie powierzchni rozszerzania przedstawia mianowicie uszkodzenie złoża, jednakże nie prowadzi do tego, że funkcja przyszłego terenu priorytetowego nie będzie mogła być zagwarantowana. Należy jedynie w odniesieniu do powierzchni całkowitej spodziewać się minimalnego ograniczenia zdatnego do wydobycia zasobu, jak w przypadku ww. terenu priorytetowego Rozważyć należy ponadto, że trzeba uwzględnić również ustalony w LREP 2005 dla Nord Stream korytarz dla przewodu, którego poprowadzenie niechybnie prowadzi do przecięcia powierzchni rozszerzenia terenu priorytetowego. Zatem zgodnie z rozważaniem powierzchnia rozszerzenia nie stanowi przeszkody dla projektu. Projekt nie musi więc zostać wykluczony, ponieważ w istotny sposób nie narusza on funkcji terenu jako przyszłego terenu priorytetowego. W wyniku rozważania należy stwierdzić, że sprawy zabezpieczenia surowcowego nie stanowią przeszkody dla projektu. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich B.4.8.15 237 Bezpieczeństwo publiczne, ochrona przeciwpożarowa i ochrona przed katastrofami Zgodnie z § 49 ust. 1 EnWG instalacje energetyczne należy tak wznosić i eksploatować, aby bezpieczeństwo techniczne zostało zagwarantowane. Należy przy tym przestrzegać - z zastrzeżeniem pozostałych przepisów prawnych - ogólnie przyjętych reguł techniki. Zgodnie z § 3 Zarządzenia o gazowych przewodach wysokociśnieniowych (GasHDrLtgV, GasHLVO) z dnia 17.12.1974 (BGBl. I S. 3591), zmienione na w GashochdrV, ostatnio zmodyfikowane przez artykuł 380 Zarządzenia z dnia 31.10.2006 (BGBl. I S. 2407), gazowe przewody wysokociśnieniowe muszą być instalowane i eksploatowane zgodnie z przepisami załącznika do tego Zarządzenia, a zresztą zgodnie z poziomem technicznym. Przedstawiciel projektu został odpowiednim przepisem dodatkowym zobowiązany do niezwłocznego przedłożenia informacji zgodnie z § 5 ust. 1 GashochdrV i wstępnego poświadczenia zgodnie z § 6 GashochdrV w urzędzie Bergamt Stralsund w podanym terminie. Końcowe badanie zgodnie z § 6 ust. 2 GashochdrV należy przeprowadzić w ciągu 12 miesięcy od udzielenia wstępnego poświadczenia. Tym samym zostanie zagwarantowane, że budowa i eksploatacja wysokociśnieniowego przewodu gazowego odpowiada najnowszym wymaganiom technicznym. Landesamt für zentrale Aufgaben und Technik der Polizei, Brand- und Katastrophenschutz wskazuje w swoim stanowisku z dnia 25.03.2009 i z dnia 29.04.2009 na to, że w wyniku badań trasy nie uzyskano żadnych konkretnych informacji na temat obciążenia dna morskiego środkami bojowymi. Podejrzenie występowania środków bojowych nie potwierdziło się. Względem budowy rurociągu z punktu widzenia urzędu Landesamt für zentrale Aufgaben und Technik der Polizei, Brand- und Katastrophenschutz nie istnieją żadne wątpliwości. Poza powyższą dokumentacją nie istnieją żadne inne wymagania. Mimo to w odniesieniu do nieprzewidywalnych znalezisk środków bojowych należy przestrzegać zwykłych wymogów staranności i procedur zgłoszeniowych. Zasada ta została uwzględniona za pośrednictwem odpowiedniego przepisu dodatkowego. Przedstawicie projektu został poza tym zobowiązany - przed uruchomieniem przewodu - do sporządzenia planu alarmowego i planu obrony przed niebezpieczeństwem w znaczeniu § 7 KatSG M-V oraz koncepcji ochrony przeciwpożarowej oraz uzgodnienia ich z odpowiednimi władzami powiatowymi. Poprzez odpowiednie przepisy dodatkowe zostało zagwarantowane, że wymagania KatSG M-V i BrSchG M-V zostaną spełnione. Sprawy bezpieczeństwa publicznego, ochrony przeciwpożarowej i ochrony przed katastrofami nie stanowią zatem przeszkody dla realizacji projektu. B.4.8.16 Żegluga Zgodnie z § 10 WaStrG (ustawa o drogach wodnych) urządzenia i instalacje na, nad lub pod federalną drogą wodną lub na jej brzegu muszą być przez ich właścicieli i posiadaczy utrzymywane i eksploatowane w taki sposób, aby utrzymanie federalnej drogi wodnej, eksploatacja będących własnością państwa urządzeń żeglugowych lub oznaczeń żeglugowych oraz żegluga nie były utrudnione. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 238 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Utrudnienie w szczególności dla eksploatacji i działania urządzeń oraz znaków żeglugowych nie może wynikać z układania i eksploatacji rurociągów, ponieważ w obszarze tras rurociągów nie ma żadnych urządzeń i znaków żeglugowych. Także korzystanie z dróg wodnych i żegluga nie są w znaczącym stopniu utrudnione przez projekt. Przepisowa i zgodna z zasadami dobrej załogi morskiej prowadzona żegluga jest możliwa także po położeniu i uruchomieniu rurociągów Także wyposażenie i eksploatacja składowiska nie prowadzą pod warunkiem przestrzegania odpowiednich przepisów dodatkowych do żadnych utrudnień w żegludze. Zwiększony krótkotrwale podczas okresu budowy ruch statków z i do składowiska wymaga środków bezpieczeństwa i informacji, które są określone przez odpowiednie przepisy dodatkowe. Także pozostałe na składowisku dno, przy uwzględnieniu położenia składowiska, maks. grubości nanoszenia 1,5 m, zalecanym pelengowaniu i spowodowanych przepływami naturalnych procesów spłaszczenia nie przedstawia żadnego ograniczenia w żegludze. Zgodnie z§ 31 Abs. 1 WaStrG wymagane policyjne pozwolenia na przepływ i żeglugę mogą zgodnie z ust. 5 zostać tylko wtedy odmówione, gdy przez zamierzone działanie spodziewane jest utrudnienie stanu federalnej drogi wodnej wymaganego dla żeglugi lub bezpieczeństwa i łatwości ruchu, któremu poprzez odpowiednie warunki i obowiązki nie można zapobiec, ani ich zrównoważyć. Jeśli ustalenie takich warunków i obowiązków nie jest możliwe, pozwolenie może jednak zostać udzielone z przyczyn związanych z zapewnieniem dobra ogólnospołecznego. Ponadto WSD Nord w swoim stanowisku z dnia 30.04.2009 wskazuje na to, że względem dokonanego wyboru trasy nie istnieją żadne zasadnicze wątpliwości. Inne, rozległe alternatywy z punktu widzenia bezpieczeństwa żeglugi morskiej byłyby powiązane ze znacznie większymi niedogodnościami. W odniesieniu do przebiegu trasy w zatoce Greifswalder Bodden do ok. KP 1.193 (Punkt wyruszenia statku –15 m głębokości wody od strony ławicy Boddenrandschwelle) do zagwarantowania bezpieczeństwa i łatwości ruchu statków stosują się ustalony przebieg trasy oraz uzgodnione warunki przestawiania wymagań. Wymagane obowiązki i warunki zostały ustalone przez przepisy dodatkowe w odpowiednim ustępie uchwały. Wątpliwości WSV odnośnie przecinania zalecanych dróg wodnych ujścia Odry zostały wyjaśnione (SL5). Układanie rurociągu na dnie morza mogłoby stanowić przeszkodę dla kotwiczenia i ruchu rybołówstwa. Wpływy na rybołówstwo, wzgl. ruch rybołówstwa mogą jednak zostać wykluczone. Uzasadnienie zostało przedstawione w treści paragrafu B.4.8.10 uchwały. W odniesieniu do ryzyka dotyczącego awaryjnego kotwiczenia, w odpowiednim studium ryzyka (GLO-08-465D z dnia 21.07.2008) stwierdzono, że prawdopodobieństwo kontaktu (konserwatywne założenie, scenariusz zderzenia nie został rozpatrzony) wynosi < 10-4 i tym samym zostaną spełnione kryteria akceptacji technicznego urzędu norm. Obawy odnoszące się do tego zagadnienia mogą zatem zostać uznane za niebyłe. W swoim stanowisku z dnia 11.12.2009 WSV twierdzi jednak nadal, że wątpliwości co do ułożenia rurociągu na dnie morskim omówione w w/w paragrafie nie zostaną całkowicie usunięte. W uzasadnieniu przedstawia się jednak, że prognoza ruchu, która leży u podstaw studium ryzyka, nie pozwala na ocenę ryzyka przyszłych scenariuszy ruchu statków. Będzie tak z powodu okresu trwałości rurociągu, wynoszącego co najmniej 50 lat. Nadal będzie Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 239 istniał zarzut co do tego, że przez ułożenie rurociągu na dnie morza na tym odcinku spowoduje to ograniczenie zanurzenia. Sprawiłoby to, że przy uwzględnieniu odchyleń od średniego stanu wody, pozostała głębokość wody nie byłaby do pogodzenia z obowiązkiem zagwarantowania bezpieczeństwa i łatwości ruchu na zalecanej drodze. Zgodnie z § 31 WaStrG, polecenie nie zostałoby wydane, gdyby z powodu wykonania instalacji można byłoby się spodziewać pogorszenia stanu federalnej drogi wodnej wymaganego dla żeglugi lub bezpieczeństwa i łatwości ruchu, któremu przez odpowiednie warunki i obowiązki nie można zapobiec, ani go zrównoważyć. Odpowiednie czynności badawcze zostaną również przeprowadzone do zastosowania skala badawcza także w ramach opracowywania planu. W swoim stanowisku z dnia 08.06.2009, Rzeczpospolita Polska stwierdziła, że poprzez ułożenie rurociągu na dnie morskim w obszarze KP 1.184 do KP 1.188 (droga żeglugi ujścia Odry) łatwość i bezpieczeństwo ruchu statków zostałoby utrudnione. Przez ograniczenie głębokości wody, przejście wodnych środków transportowych o zanurzeniu 13,2 m stałoby się niemożliwe i naruszony zostałby także przyszły rozwój portu Świnoujście i Szczecin dla statków o zanurzeniu do 15 m. Oba sprzeciwy zostaną wysłuchane. Obawa utrudnienia wymaganego dla żeglugi stanu federalnej drogi wodnej lub bezpieczeństwa i łatwości ruchu oraz ewentualnego ograniczenia przyszłego rozwoju portów Świnoujście i Szczecin została uwzględniona tak dalece, jak to możliwe - z zastrzeżeniem decyzji w ustępie A.1.3 uchwały, metoda ułożenia na tym odcinku pozostała zastrzeżona. Zgodnie z projektem dalszych badań i studiów ryzyka powinno ponadto zostać rozstrzygnięte, czy rurociąg na tym odcinku musi zostać wkopany lub jak zaplanowano może zostać położony. W podsumowaniu można zatem stwierdzić, że przy uwzględnieniu odpowiednich przepisów dodatkowych i zastrzeżenia decyzji, bezpieczeństwo i łatwość żeglugi w obszarze niemieckiego wybrzeża morskiego nie będą w żaden sposób ograniczone przez projekt, utrzymywanie federalnej drogi wodnej, eksploatacja będących własnością państwa urządzeń żeglugowych lub oznaczeń żeglugowych oraz żeglugi nie zostaną utrudnione i wydanie policyjnego zezwolenia na przepływ oraz żeglugę nie zostanie odmówione. B.4.8.17 Obrona narodowa Rurociąg w obszarze strefy 12 mil morskich przebiega przez teren ćwiczeń artleryjskich „ZatokiPomorskiej“ marynarki wojennej oraz tereny ćwiczeń ED-D47A i ED-D47B lotnictwa (Luftwaffe). Tereny ćwiczeń będą wykorzystywane przez jednostki pływające Bundeswehry, jak i przez Luftwaffe. Ćwiczenia podwodne nie odbywają się na tym obszarze. Wymienione tereny ćwiczeń będą wykorzystywane do ćwiczeń strzeleckich morskich i powietrznych marynarki oraz Luftwaffe. Chodzi tutaj o ćwiczenia strzeleckie, które odnoszą się do celów morskich i celów powietrznych, celów, znajdujących się na powierzchni wody, bądź w powietrzu. Ćwiczenia strzeleckie do celów podwodnych nie będą przeprowadzane. W swoim stanowisku z dnia 23.04.2009, Wehrbereichsverwaltung Nord (administracja terenów wojskowych północ) wyjaśnia, że Bundeswehra będzie liczyć na nieograniczone korzystanie ze swoich terenów ćwiczeń strzeleckich. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 240 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Tereny ćwiczebne Bundeswehry nie będą jednakże przez eksploatację rurociągu ograniczone lub zakłócone. Także po ułożeniu rurociągów tereny ćwiczebne będą całkowicie i trwale użyteczne dla Bundeswehry. Normalny i regularny przebieg ćwiczeń Bundeswehry według przepisów służbowych jest także nadal możliwy bez żadnych ograniczeń. Wnioskodawca nie składał wniosku o możliwe ograniczenia, ani nie zostały one określone w procedurze ustalania planu w inny sposób niż wymagający regulacji. W fazie budowy możliwe są prawdopodobnie krótkotrwałe ograniczenia przebiegu ćwiczeń. Będą one mogły być tolerowane jedynie po rozważeniu z uwzględnieniem jednorazowości i krótkotrwałości przez Bundeswehrę. Wehrbereichsverwaltung Nord wskazuje w swoim stanowisku z dnia 23.04.2009, że okresy budowy mają być odpowiednio dopasowane do odpowiednich wojskowych instalacji. Zakłócenie przebiegu ćwiczeń przez prace związane z układaniem rurociągu jest dla Bundeswehry do zniesienia, ponieważ wykorzystanie obszaru morskiego przez stosowane przy układaniu statki następuje tylko krótkotrwale i jest porównywalne z ogólnym ruchem statków. Odpowiedni nakaz dostosowania prac został nakazany Przedstawicielowi projektu jako przepis dodatkowy. Jeśli zaplanowane prace przy układaniu rurociągu naruszają tereny ćwiczebne, Przedstawiciel projektu musi w odpowiednim czasie podjąć się dopasowania i powiadomienia centrali sterowania systemowego Luftwaffe i dowództwo floty. Poza tym Wehrbereichsverwaltung Nord widzi w swoim stanowisku z dnia 23.04.2009 konflikty dotyczące zagadnień wojskowych w takim zakresie, że przez rurociąg będą krzyżowały się wojskowe tereny ćwiczebne, mianowicie teren ćwiczeń artyleryjskich „Zatoka Pomorska“ marynarki oraz teren ćwiczeń strzeleckich ED-D47A i ED-D47B Luftwaffe, na których należy liczyć się z obcymi przedmiotami i pozostałościami amunicyjnymi. Wehrbereichsverwaltung obawia się, że rurociągi mogłyby zostać uszkodzone przez amunicję i pozostałości amunicyjne, co stanowiłoby podstawę do roszczeń odszkodowawczych. Tego rodzaju ryzyko odpowiedzialności prowadziłoby wtedy z drugiej strony do ograniczenia działań Bundeswehry, ponieważ musiałaby ona mieć na względzie rurociągi, aby wprost wykluczyć ryzyko odpowiedzialności. Z tych właśnie powodów Wehrbereichsverwaltung Nord wyklucza odpowiedzialność za ewentualne uszkodzenia lub zniszczenia rurociągu przez "amunicję, która nie została usunięta, wzgl. części amunicji, które ewentualnie mogłyby pozostawać pod wodą". O ile Wehrbereichsverwaltung w swoim stanowisku wskazuje na znaczenie wojskowego bezpieczeństwa i nieograniczone użytkowanie terenów ćwiczebnych, jest to zasadniczo oceniane przez Urząd ustalający plan za zagadnienie posiadające istotne znaczenie. Nie jest wprawdzie wykazane, jak dalece wojskowe bezpieczeństwo ma być zakłócone przez to, że podczas ćwiczeń będzie trzeba mieć wzgląd na obecność rurociągu Nord Stream, ponieważ bezpieczeństwo rurociągu byłoby narażone przez "amunicję lub elementy amunicji, które nie zostały usunięte". Na dzień dzisiejszy, tego rodzaju zależność nie może zostać przeanalizowania. Przy ocenie ryzyka uszkodzenia rurociągów przez Bundeswehrę, Urząd ds. pozwoleń opiera się na przedłożonym przez Przedstawiciela projektu eksperckim stanowisku Germanische Lloyd z dnia 18.11.2009 (G-GE-LFG-REP-105-MILTRISK-D, GLO-0910343, wer. 7). Leżące u podstawy tej decyzji dane muszą być wcześniej przeanalizowane w porozumieniu z Bundeswehrą . Potwierdziła to WBV pismem z dnia 23.11.09. Ze względu na obliczenia i analizy rozważanych realistycznych scenariuszy z uwzględnieniem istniejących warunków brzegowych i przebiegów zdarzeń należy wywnioskować, że obecnie stosowane przez marynarkę i Luftwaffe pociski nie stanowią dla rurociągu żadnego ryzyka, Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 241 a zatem - jak dalej twierdzi Germanische Lloyd - przy wykorzystaniu rozważanych rodzajów amunicji nie istnieją żadne ograniczenia dla przebiegu ćwiczeń Bundeswehry podczas fazy eksploatacji rurociągu. Opinia sporządzona przez ekspertów potwierdza to dobitnie i obrazowo. W przedstawionej opinii zakładane jest przepisowe użycie amunicji zgodnie z zaleceniami wytycznych Bundeswehry. Rozważone zostały wcześniejsze konserwatywne scenariusze „bezpośredniego bombardowania rurociągu bez przykrycia wodą", zastosowania zwykłej lub maksymalnie przewidzianej amunicji bojowej z detonacją na powierzchni wody i bez detonacji na powierzchni wody. Przy uwzględnieniu wielkokalibrowych ostrych pocisków (patrz stanowisko WBV z dnia 23.11.2009) należy zauważyć, że według danych własnych Bundeswehry są one stosowane dopiero od głębokości wody 200 m, co oznacza, że w żadnym wypadku nie są używane na terenach ćwiczebnych, których dotyczy analiza. W przypadku pocisków stosowanych przez Bundeswehrę chodzi wyłącznie o amunicję ćwiczebną bez materiału wybuchowego / rdzenia twardego. Dane dot. amunicji innych Państw podczas międzynarodowych ćwiczeń strzeleckich nie mogą z powodu braku wystarczająco konkretnych danych zostać uwzględnione w ekspertyzie, ani w ocenie; wprawdzie tematyka ta nie została w żaden sposób poruszone przez duńskich, ani też przez szwedzkich przedstawicieli podczas konsultacji międzynarodowych, jednak przedstawiciele do spraw wojskowych wydali swoje stanowiska. Żaden ze zbadanych w stanowisku eksperckim scenariuszy nie prowadzi do rezultatu, że ryzyko uszkodzenia rurociągów istnieje. Takie ryzyko może więc raczej zostać wykluczone. Zasadniczo nie jest wykluczone, że wynikające z tego zagrożenia "ryzyko szczątkowe" pozostaje, a więc hipotetyczne ryzyko, zgodnie z bieżącym stanem wiedzy jest nieznane, ale nie należy go wykluczać (patrz BVerfGE 49, 89 – „Kalkar I“). W kwestii oszacowania ryzyk szczątkowych BVerfG wywodzi, że możliwość przyszłych szkód przez budowę lub eksploatację urządzenia daje się ocenić tylko w ten sposób, że wyciąga się wnioski z obserwacji minionych rzeczywistych wydarzeń, z względnej częstości występowania i jednakowego przebiegu jednakowych wydarzeń w przyszłości. Jeśli brak przy tym wystarczającej podstawy empirycznej, trzeba ograniczyć się do wniosków z symulacji. Wiedza empiryczna tego rodzaju, nawet skompresowana do formy ustawy przyrodniczej, będzie zawsze tylko wiedzą porównawczą, która nie będzie dawać nigdy całkowitej pewności, lecz będzie korygowana przez każde nowe doświadczenie i obejmować zawsze możliwość popełnienia pomyłki. Dlatego ocena musiałaby być podejmowana na podstawie praktycznego rozsądku. Niepewności dotyczące tego progu praktycznego rozsądku mają swoją przyczynę w granicach ludzkiej możliwości pojmowania; będą one nieuniknione i muszą być ponoszone jako pewnego rodzaju społecznie adekwatne obciążenia wszystkich obywateli kraju (patrz BVerfGE 49, 89 (143)). Zgodnie z obecnym stanem wiedzy jest wykluczone, że stanowiące przedmiot procedury rurociągi zostaną uszkodzone przez ćwiczenia Bundeswehry na wojskowym terenie ćwiczebnym. Mimo to istniejące ryzyko w powyżej opisanym rozumieniu leży na podstawie dzisiejszych twierdzeń empirycznych i symulowanych przebiegów po odpowiedniej stronie progu praktycznego rozsądku i jest tolerowane, jako społecznie adekwatne zgodnie z ustawowym wzorcem (porównaj §§ 74 ust. 2 zapis 2, 75 ust. 2 zapis 2 VwVfG M-V). Pod tym względem brakuje także przy zagrożeniu publicznego interesu nienaruszalności budżetu państwowego. Niezależnie od tego, czy interes ten w tym związku istnieje w sposób ważny dla decyzji i prawnie istotny, musi według wyżej wymienionego wyniku zostać 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 242 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich ustalone, że odpowiednie dobra społecznie nie zostaną w danym przypadku naruszone. Czy podczas wykonywania przebiegu ćwiczeń mimo zakomunikowanych ustaleń mogłyby powstać szkody, ponieważ "ryzyko szczątkowe" zrealizowało się już nie w spodziewany sposób, może być wątpliwe, ponieważ przeprowadzone tu badanie wynika z diagnozy pozbawionego niebezpieczeństwa przebiegu ćwiczeń. Prócz tego, w przypadku ewentualnego połączenia ryzyka szczątkowego nie może zostać najpierw właściwie ocenione, czy obok prawnego mogłoby dojść, bądź doszłoby także do odpowiedzialności i tym samym do zagrożenia budżetu. Zresztą brakuje prawnej podstawy dla żądanego przez Wehrbereichsverwaltung ograniczenia odpowiedzialności. Zasadniczo Urząd ustalający plan - aby zagwarantować ciągłość ochrony bezpieczeństwa Republiki Federalnej Niemiec i tym samym także zdolność do użycia Bundeswehry - może interweniować porządkowo, wprowadzając przepisy dodatkowe. Przepis dodatkowy w formie obowiązku lub warunku dotyczącego regulacji podziału odpowiedzialności nie wchodzi jednak w rachubę. Ustalenia planu dotyczące konkretnego przypadku, rozwiązania konfliktu odpowiadające przepisom §§ 74 ust. 2 zapis 2, 75 ust. 2 zapis 2 VwVfG M-V nie wchodzą przy tym w rachubę, ponieważ unormowane w tych przepisach założenia w odniesieniu do zarządzenia ograniczenia odpowiedzialności w danym przypadku nie zachodzą. Abstrahując od powyższego, urządustalający plan może jedynie żądać działania, tolerowania lub zaniechania (patrz § 36 VwVfG M-V), nie może jednak interweniować twórczo w stosunek prawny Przedstawiciela projektu i osoby trzeciej. Przepis dodatkowy w formie warunku lub obowiązku ograniczenia odpowiedzialności ze strony Bundeswehry naruszyłby cywilnoprawną zasadę autonomii woli stron umowy. Poza tym taka regulacja byłaby obca dla celu upoważnienia i byłaby pod tym względem przeciwna temu celowi (patrz§ 36 VwVfG M-V). Ograniczenie odpowiedzialności na korzyść Bundeswehry nie służy ochronie bezpieczeństwa Republiki Federalnej Niemiec i tym samym nie narusza zdolności do użycia Bundeswehry, raczej chodzi o czysto podatkową regulację. Takiemu przepisowi dodatkowemu brakowałoby zatem rzeczowego odniesienia. Sprawy obrony kraju nie stoją zatem na przeszkodzie realizacji projektu, także przy uwzględnieniu odpowiednich przepisów dodatkowych. B.4.8.18 Transgraniczne wpływy środowiskowe / interesy Transgraniczne wpływy środowiskowe spowodowane przez uwarunkowane budową, eksploatacją lub urządzeniami czynniki aktywne z obszaru strefy 12 mil morskich na terytoria państwowe lub wyłączne strefy ekonomiczne innych Państw nie występują (patrz ustęp B.4.4, B.4.5, B.4.6 i B.4.7 tej uchwały). Transgraniczne interesy żeglugi lub rybołówstwa również nie stoją na przeszkodzie realizacji projektu (patrz ustępy B.4.8.10 i B.4.8.16 uchwały). Odpowiednie urzędy transgraniczne i opinia publiczna zostały właściwie poinformowane (§§ 8, 9a UVPG). Pod tym względem należy zapoznać się z treścią ustępu B.2.2 i B.3.4 uchwały. W ramach transgranicznego uczestnictwa urzędów, Rzeczpospolita Polska w piśmie z dnia 08.06.2009 przedstawiła zarzuty względem ustalonego planem projektu. Rzeczpospolita Polska została w związku z tym w piśmie z dnia 06.05.2009 zaproszona do konsultacji zgodnie z § 8 UVPG, art. 4 i 5 Konwencji ESPOO na 17.06.2009 (patrz pismo BMVBS z Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 243 dnia 03.07.2009). Okazja do konsultacji nie została uwzględniona przez stronę polską (patrz pismo BMVBS z dnia 03.07.2009). Dlatego też strona niemiecka przesłała stronie polskiej w piśmie BMVBS z dnia 18.09.2009 pisemne stanowisko strony niemieckiej dot. polskich zarzutów. Pismem z dnia 17.11.2009 strona polska odpowiedziała i powtórzyła w istocie zarzuty z dnia 08.06.2009 z kilkoma doprecyzowaniami. Zarzuty, jakie pismem z dnia 08.06.2009 zostały wypowiedziane, zostaną odrzucone, o ile nie odpowiadały im ustalenia określone w niniejszej uchwale. W szczególności należy wywnioskować co następuje: Żądanie oceny zgodności środowiskowej dopiero wtedy, gdy jest możliwe zidentyfikowanie wszystkich skutków dla środowiska (zarzut 1.1), zostało za pomocą istniejącego UVU w pełnym zakresie spełnione. Zgodność środowiskowa projektu została ustalona. Należy pod tym względem odwołać się do ustępów B 4.4, B.4.5 i B.4.6 uchwały. Cytowane przez polską stronę decyzje dotyczą uwarunkowań, które nie są porównywalne z istniejącymi wnioskami i dlatego nie znajdują zastosowania. EuGH zajmuje się pytaniem o moment i przedmiot badania zgodności środowiskowej w stopniowanej procedurze. Ustalenie planu zgodnie z EnWG nie jest jednak procedurą wielostopniową. Badanie zgodności środowiskowej jest niesamodzielną częścią procedury ustalania planu i należy ją przekonywująco przeprowadzić w ramach ustalania planu. Wyniki oszacowania wpływów środowiskowych zostały uwzględnione podczas decyzji o dopuszczalności projektu w odniesieniu do skutecznej opieki środowiskowej zgodnie z § 12 UVPG. Sprzeciw zostanie odrzucony. Sprzeciwy (1.1) odnośnie niewystarczającej dokumentacji dotyczącej wpływów projektu: • Amunicja w obszarze kotwiczenia, • Okres tarła dorsza, • Badanie ciśnienia i • unieruchomienie po zakończeniu eksploatacji rurociągu zostaną odrzucone. Na podstawie istniejących danych w niemieckim obszarze kompetencji nie ma informacji o obecności środków bojowych, ani na obszarze przebiegu trasy rurociągu, ani też na obszarze korytarza kotwiczenia (porównaj też stanowisko Landesamt für zentrale Aufgaben und Technik der Polizei, Brand- und Katastrophenschutz z dnia 25.03.2009 i z dnia 29.04.2009). Należy zresztą odwołać się do ustępu B.4.8.2 tej uchwały. Miejsca tarła dorsza nie znajdują się na niemieckim przebiegu trasy strefy 12 mil morskich . Dorsz składa ikrę w głębszych obszarach Morza Bałtyckiego, jak np. Bornholmsee, Arkonasee i w Zatoce Meklenbuskiej. Obszary te leżą daleko poza trasą przebiegu w strefie 12 mil morskich. Zatem zawirowania w obszarze strefy 12 mil morskich nie posiadają wpływu na istotne dla ikry dorsza organizmy wodne. Konsekwencje badania ciśnienia nie są przedmiotem niemieckiej procedury ustalania planu. Woda do testu ciśnieniowego zostanie spuszczona w pobliżu rosyjskiej stacji lądowania w Morzu Bałtyckim. W pobliżu niemieckiej stacji lądowania lub na niemieckich wodach terytorialnych nie będzie spuszczana żadna woda. Woda do testu ciśnieniowego nie powinna być doprowadzana w pobliżu polskich wód 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 244 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich powierzchniowych, a zatem nie należy spodziewać się żadnego wpływu na Polskę, ani polską wyłączną strefę ekonomiczną. Zgodnie z art. 60 ust. 3 zapis 2 Układu o prawie morskim (SRÜ/UNLCOS) wszystkie porzucone lub już nieużywane urządzenia bądź budowle należy usunąć w takim stopniu, w jakim jest to wymagane dla bezpieczeństwa żeglugi i jak wymagają tego ogólne uznane normy międzynarodowe, które w są ustalane przez uprawnione organizacje międzynarodowe. Decyzję o tym należy podjąć do momentu końcowego wyłączenia urządzenia na podstawie miarodajnych wtedy przepisów. Dane dotyczące tego zagadnienia nie stanowią przedmiotu rozważań, dokumentowanych zgodnie z art. 4 ust. 1 w połączeniu z załącznikiem II Konwencji ESPOO. Aktualnie obowiązujące normy Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO) w rezolucji A.672 (16), cyfra 2 stanowią zresztą także, że urządzenia po sprawdzeniu i w określonych przypadkach pozostają na dnie morza także po końcowym wyłączeniu z eksploatacji. Zarzut (1.2) dotyczący niedostatecznej dokumentacji odnośnie: • zawartości szkodliwych substancji na dnie, • modelowaniu resuspensji • braku dostępu do wyników badań zostaną odrzucone. Dla istotnych zmętnień w obszarze niemieckiego odcinka trasy zostało przeprowadzone modelowanie resuspensji na podstawie badań status quo dotyczących konkretnych osadów na przebiegu trasy. Leżące u podstawy tego modelu parametry są udokumentowane studiami "Oszacowanie areałów zmętnienia podczas prac związanych z układaniem w zatoce Greifswalder Bodden – Projekt rurociągu Nord Stream " (zostało przekazane polskiej stronie w piśmie z dnia 18.09.2009). Jednym z elementów następnej analizy ryzyka były również obszerne badania szkodliwych substancji do oszacowania materiału z pogłębiania na podstawie instrukcji działania dot. obchodzenia się z materiałem wykopanym w obszarze przybrzeżnym (HABAK), która jest stosowana do pogłębiania i przemiany materiału w Niemczech. Osady w przebiegu trasy mogą z powodu swojej niewielkiej organicznej zawartości(< 2%) uznane za praktycznie nie obciążone. Rozległe chemiczne badania osadu odpowiednio do wymogów HABAK dowodziły, że przewidziane na składowisku na północy przed Usedom do składowania pośredniego osady pod względem substancji odżywczych, metali ciężkich i organicznych szkodliwych substancji są prawie nieobciążone. Chodzi tu przeważnie o piaski o zawartości organicznej 1-2%. Dla Zatoki Pomorskiej (Siefert m.in., 2008; Kohls m.in. 2004), prędkość sedymentacji waha się w zakresie 0,1-0,0001 cm/s dla zawiesiny osadzającej się typu „fluff” bądź wynosi 0,5 cm/s dla drobnoziarnistego piasku. Na podstawie modelowania zmętnienia dla Greifswalder Bodden wynika, że znaczne zmętnienia wystąpią tylko w bezpośrednim otoczeniu składowiska (< 500 m odległość). Składnikiem technicznego planowania jest utrzymanie wartości granicznych zawirowań podczas prac pogłębiania i przemiany materiału, które przewiduje, że stężenia materiałów cząsteczkowych w odległości 500m wokół składowiska w średniej 50 mg/l i w maksimum 100 mg/l nie mogą przekroczyć naturalnych wartości (patrz dokumentacja wniosku część C.3, arkusz środków M5). Dla utrzymania tych wartości zawiesiny w otoczeniu składowiska na okres prac budowlanych będą stale nadzorowane. Środki minimalizujące zostaną użyte, Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 245 kiedy tylko ustalone wartości zostaną przekroczone. Wszystkie ekspertyzy i dokumenty w związku z tym zostały przekazane stronie polskiej w w/w piśmie. Należy zatem wywnioskować, że konsekwencje transgraniczne powstające poprzez zmętnienie, sedymentację lub transport szkodliwych substancji nie będą mieć miejsca. Zarzut (1.3) dotyczący braku uwzględnienia migrujących gatunków zwierząt poza granice terenów ochronnych zostanie odrzucony. Analiza niekorzystnych konsekwencji na migrujące gatunki zwierząt zawiera wnioski z analizy przestrzennego i czasowego rozprzestrzeniania, a także ocenę możliwych oddziaływań poprzez granice poszczególnych terenów Natura 2000. Zawiera ona też sąsiednie polskie tereny ochronne w Zatoce Pomorskiej (porównaj dokumentację wniosku część C.2 bądź „Dokumentację dot. badania zgodności środowiskowej Nord Stream do konsultacji z Układem ESPOO “, rozdział 10 dalsze strony). W rezultacie stwierdzono, że z obszaru projektu w niemieckiej strefie 12 mil morskich nie następują żadne naruszające granice wpływy na tereny Natura 2000 Rzeczypospolitej Polskiej. Zarzuty, które mogą odnosić się do ograniczenia polskiej żeglugi (nr 2.1 do 2.3) zostaną wysłuchane. Należy odwołać się do ustępu B.4.8.10 uchwały. Zarzut (Nr. 2.4) odnośnie problematyki krzyżowania się z planowaną „Baltic Pipe“ zostanie odrzucony. Dla zaplanowanego „Baltic Pipe“ istnieją obecnie dwie alternatywy trasy, przy czym "alternatywa 1" doprowadziłaby do skrzyżowania z rurociągiem Nord Stream Pipeline w niemieckiej AWZ. Pozostała głębokość wody po położeniu rurociągu Nord Stream wynosi w punkcie skrzyżowania z alternatywą 1 „Baltic Pipe“ w niemieckiej AWZ ok. 25 m od górnej krawędzi rurociągu Nord Stream. Jak przedstawiono na rys. 10 dla rurociągu południe-wschód i rys. 11 dla rurociągu północ-zachód w odpowiedzi z dnia 10.09.2009, a także stwierdzono w piśmie z dnia 18.09.2009 przekazanym stronie polskiej, obszar, w którym głębokość wody pozostaje na co najmniej 25 m, posiada szerokość ok. 5 km. Ogólnie planowanie tego rodzaju skrzyżowań rurociągów jest uregulowane odpowiednimi normami i wytycznymi. W warunkach standardowych, leżący na dnie morza rurociąg zostanie pokryty narzutem kamiennym. Nad tym narzutem kamiennym może zostać położony nowo budowany rurociąg. Ewentualnie zostanie w połączeniu naniesiony inny narzut kamienny. Właściwości dotyczące planowania dla skrzyżowania zostaną uregulowane w zawartym porozumieniu dot. skrzyżowania. Głębokości wody przy obecnie znanych możliwych punktach skrzyżowania są wystarczające dla jednego skrzyżowania. A zatem konflikt planowania z „Baltic Pipe“ nie występuje. Zarzuty (Nr 3) odnoszące się do emisji przez zanieczyszczenia i zawiesiny osadzające się zostaną odrzucone. Należy odwołać się do powyższych rozważań dotyczących zarzutu nr 1.2. Zarzuty (Nr 4) dotyczące niekompletnych badań zgodności FFH, w szczególności niepełnego uwzględnienia efektu kumulatywnego zostaną odrzucone. Należy odwołać się do ustępu B.4.5 uchwały. W rezultacie poważne naruszenia terenów Natura 2000 w ich istotnych dla celu ochrony środowiska elementach mogą zostać wykluczone. Ponadto Przedstawiciel projektu ma podać we wniosku specjalne studia, które zbadają wpływy projektu na zgłoszone przez Polskę tereny Natura 2000. Odpowiednie wyniki 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 246 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich badań były przekazane stronie polskiej pismem z dnia 18.09.2009 ("Badanie zgodności FFH (FFH-VU) zgodnie z art. 6 ust. 3 Dyrektywy FFH do projektu: Rurociąg Nord Stream - Badanie terenów Natura 2000-na polskim obszarze kompetencji"). Nie są spodziewane wpływy projektu z niemieckiej strefy 12 mil morskich na polskie tereny Natura 2000. Zarzuty (Nr 5) odnoszące się do niedostatecznej analizy wpływów projektu na morświny oraz środków unikania i minimalizujących zostaną odrzucone. Morświn został obszernie potraktowany w dokumentacji wniosku, także ze względu na jego wysoki stopień ochrony i zagrożenia (porównaj „ Dokumentację dot. badania zgodności środowiskowej Nord Stream do konsultacji z Układem ESPOO “, rozdział 9.7.10, dokumentację projektu część C.1.1 ustęp 9.8 oraz część C.4, ustęp 5.1). Poprzez emisje szumów urządzeń budowlanych, w odniesieniu do morświna są prognozowane średniopowierzchniowe (reakcja unikania przez morświna) do wielkopowierzchniowych (przerwanie sposobów zachowania i maskowania sygnałów akustycznych) oddziaływania o małej do wysokiej intensywności, które jednakże przez swój krótki okres działania nie spowodują poważnych skutków. Z powodu znajomości hałasu podwodnego przez pogłębiarki reakcje zachowawcze dla ssaków morskich mogą występować w odległości od ok. 500 m od źródła hałasu. Hałas podwodny będzie słyszalny do odległości kilku kilometrów. Prawdopodobnie zwierzęta ominą ten mały obszar i dopasują swoje zachowanie do skutków wydarzeń budowlanych. W najgorszym przypadku należy liczyć się z unikaniem szerokiego pola eksploatacyjnego (trasa o ok. 500 m strefie działań) podczas fazy budowy od maja do końca października. Ponieważ morświny tylko sporadycznie decydują się na migracje w będący pod wpływem budowy teren morski oraz wpływy podczas fazy budowy będą występować tylko tymczasowo ("migrujący" plac budowy), nie są prognozowane żadne znaczne szkodliwe oddziaływania. Zostały ustalone środki dotyczące unikania i zmniejszania, które zapobiegają zagrożeniu, także omówionej w stanowisku wschodnie bałtyckie subpopulacji (patrz dokumentacja wniosku część C.3, arkusz środków M1, M2, M3 i M5). Zarzut (Nr 6) dotyczący niewystarczających badań dot. zagrożenia środkami bojowymi zostanie odrzucony. Jak opisano powyżej w niemieckim obszarze kompetencji nie ma informacji odnośnie obecności środków bojowych - ani w obszarze trasy rurociągu, ani w obszarze korytarza kotwiczenia (porównaj stanowisko Landesamt für zentrale Aufgaben und Technik der Polizei, Brand- und Katastrophenschutz z dnia 25.03.2009 i z dnia 29.04.2009). Informacje o obecności środków bojowych wynikają zarówno z przeszukania trasy do miejsc obróbki materiału, jak i z próbek dna które zostały zbadane. Wzdłuż trasy rurociągu dotyczy to terenu w pobliżu Bornholmu, który jako taki ma duży potencjał zagrożenia przez amunicję chemiczną. Dlatego teren został poddany szczegółowemu sprawdzeniu: przedstawiciel projektu zbadał wodę w szczelinach i pobrał próbki osadu. W rezultacie można było stwierdzić jedynie niewielkie ślady chemicznych środków bojowych i ich produkty rozpadu. Na zlecenie Nord Stream, Danish National Environmental Research Institute (NERI) przygotował studium oparte na wynikach testowych. Ocena prowadzi do rezultatu, że wzdłuż odnośnej trasy całkowite ryzyko przez chemiczne środki bojowe dla populacji ryb jest słabe. W tym obszarze dozwolone są połowy trałowe (także jeśli na kutrach rybackich wymagane są środki pierwszej pomocy gazowej). Ponieważ na tym terenie nie mogło zostać stwierdzone żadne zagrożenie amunicją chemiczną, należy takie zagrożenie rozsądnie wykluczyć na innych terenach, takich jak niemiecka strefa 12 mil morskich. W związku z powyższym nie są spodziewane żadne wpływy transgraniczne. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 247 Jeśli wbrew oczekiwaniom, podczas fazy budowy wystąpią pomimo to znaleziska środków bojowych, Przedstawiciel projektu jest zobowiązany zgodnie z przepisem dodatkowym do podjęcia koniecznych środków w porozumieniu z Służbą ds. amunicji landu Mecklenburg - Vorpommern jako urzędem kompetentnym do usuwania środków bojowych. Ponieważ mimo intensywnych poszukiwań nie znaleziono środków bojowych, to raczej czysto hipotetycznym rozważanie ewentualnych wpływów na środowisko przez usuwanie środków bojowych w niemieckim obszarze kompetencji nie jest potrzebne i zresztą także niemożliwe. Zarzut (7.1) dotyczący niewystarczającego rozważenia trasy prowadzącej lądem (wariant onshore) zostanie odrzucony. Przedłożone sprawozdanie dotyczące rozważenia alternatyw odpowiada zarówno skali kontrolnej UVPG, Konwencji ESPOO, jak i prawu planowania specjalistycznego i prawu ochrony habitatów Natura 2000 oraz prawu ochrony gatunków. Konwencja ESPOO wymaga sprawdzenia możliwych do przyjęcia alternatyw względem poprowadzenia trasy i technologii. Możliwe do przyjęcia są alternatywy narzucające się lub takie, które zgodnie z sytuacją przedmiotu mogą być poważnie rozważane. Ponadto alternatywy planowania, które wg analizy powierzchownej we wcześniejszym stadium planowania nie są już brane pod uwagę, nie wymagają szczegółowego sprawdzenia i tym samym są w ujęciu formalnym UVP wyeliminowane. Także z przepisów ochrony środowiska nie wynika wymóg przyjęcia ekologicznie korzystnej alternatywy planowania. Odpowiednie założenia planu odpowiadają dokumentacji wniosku. Zasadniczo wynika z tego, że prowadzenie przez ląd (połączenie onshore) w odniesieniu do celów projektu (połączenie offshore między Rosją i Niemcami) nie przedstawia praktycznie żadnej alternatywy dla rozważanego projektu. Mimo to możliwość ta została przedstawiona w dokumentacji wniosku, choć jedynie w postaci powierzchownej analizy i została wyeliminowana z dalszego planowania (patrz dokumentacja wniosku część A.1, ustęp 5.3.2.6). Zarzut (7.2) dotyczący braku oświadczenia dot. możliwych ograniczeń i przeszkód dla rybołówstwa zostanie odrzucony. Należy zapoznać się z treścią ustępu B.4.8.16 uchwały. Oddziaływania projektu w niemieckiej strefie 12 mil morskich na rybołówstwo nie są oczekiwane ani na terenie kraju, ani poza granicami. Zarzut (7.3) dotyczący niewystarczającej analizy przypadków pośrednich i przedstawienia odpowiedzialności za szkody środowiskowe zostanie odrzucony. Budowa i eksploatacja rurociągu oparte są o aktualny stan wiedzy technicznej. Wykazanie tego zostało nakazane Przedstawicielowi projektu odpowiednim przepisem dodatkowym jako nieodzowny warunek budowy i eksploatacji rurociągu. Rurociąg jest zatem uważany za bezpieczny. Należy zapoznać się z treścią ustępu B.4.8.15 uchwały. Poza tym został nakazany Przedstawicielowi projektu odpowiednim przepisem dodatkowym plan awaryjny oraz plan obrony przed niebezpieczeństwem zgodnie z obowiązującym prawem krajowym. Odpowiedzialność za bezpieczną eksploatację rurociągu ponosi użytkownik. Zarzut (7.4) dotyczący braku uwzględnienia niebezpieczeństwa przez trzęsienie ziemi zostanie odrzucony. W ramach analizy ryzyka zostało ocenione ryzyko zdarzeń naturalnych, w tym dotyczące trzęsienia ziemi. Obszar niemieckiej strefy 12 mil morskich, przez który przebiega rurociąg jest prawie asejsmiczny. Ryzyko zostało zatem ocenione za nieistotnie małe (patrz „Dokumentacja dot. badania zgodności środowiskowej Nord Stream do konsultacji z Układem ESPOO “, roz. 5.3). 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 248 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Zarzut (7.5) dotyczący bardziej szczegółowego monitoringu zostanie odrzucony. Koncepcyjnie program monitoringu został przedstawiony w rozdziale 12.7 „ Dokumentacji dot. badania zgodności środowiskowej Nord Stream do konsultacji z Układem ESPOO “ . W międzyczasie nastąpiła dalsza specyfikacja koncepcji przez Przedstawiciela projektu, jak określono w jego odpowiedzi z dnia 10.09.2009. Odpowiednim przepisem dodatkowym narzucono Przedstawicielowi projektu przeprowadzenie takiego monitoringu oraz przedłożenie planu realizacji koncepcji przed rozpoczęciem prac i uzgodnienie go z uprawnionymi krajowymi urzędami. Zarzuty z pism z dnia 17.11.2009 i 01.12.2009 odpowiadają treścią zarzutom z pisma z dnia 08.06.2009. Należy zapoznać się z w/w ustaleniami. Jedynie odnośnie możliwych związanych z urządzeniami wpływów barierowych przedstawiona została nowa wypowiedź mówiąca, że sporadyczny wpływ słonej wody z Morza Północnego do Morza Bałtyckiego mógłby zakłócać zróżnicowanie biologiczne i populację dorsza. Zarzut zostanie odrzucony. Takie postawienie pytania nie ma odniesienia do ustalanego planem odcinka trasy rurociągu Nord Stream w niemieckiej strefie 12 mil morskich. Przebieg trasy w Niemczech leży poza Greifswalder Bodden na głębokościach od 15 do 30 metrów i tym samym całkowicie powyżej Halokline, który znajduje się w basenie Bornholm na głębokości 50 do 60 m. Słona woda wpływa z Morza Północnego z powodu swojej wysokiej gęstości zawsze pod Halokline. Wypowiedziane obawy są zatem dla odcinka strefy 12 mil morskich nieuzasadnione. W Danii „ Dokumentacja dot. badania zgodności środowiskowej Nord Stream do konsultacji z Układem ESPOO “ była przedmiotem publicznej debaty. Na wyspie Bornholm przeprowadzono publiczną dyskusję. Stanowiska przedstawione w ramach tejże debaty zostały przekazane BSH w tłumaczeniu angielskim. Ani ze strony opinii publicznej, ani też kompetentnych urzędów nie zostały podniesione istotne zagrożenia dotyczące położenia rurociągu na niemieckich terenach morskich. Szwecja przeprowadziła publiczną i urzędową debatę, w ramach której istniała możliwość wyrażenia stanowisk dot. „ Dokumentacji badania zgodności środowiskowej Nord Stream do konsultacji z Układem ESPOO “. Na wyspie Gotland została przeprowadzona dyskusja. Szwedzki urząd ds. środowiska (Naturvardsverket) otrzymał stanowiska urzędów, gmin, instytutów naukowych, organizacji pozarządowych i osób prywatnych. Streszczenie tych stanowisk zostało w j. angielskim przesłane BSH z odpowiedzią w ramach przeprowadzonych konsultacji. Zdecydowana większość wypowiedzi krytykowała ogólne konsekwencje rurociągu, które dotyczyły również odcinka w niemieckim Festlandsockel. Większa część komentarzy pokrywa się z obawami wypowiedzianymi ze strony polskiej. Zaznaczyć należy stanowisko Swedish Meteorological and Hydrological Institute, które wskazuje, że zawarte w dokumentacji stwierdzenie, iż rurociąg nie spowoduje żadnego wpływu na wpływanie słonej wody do basenów Arkona i Bornholm będzie nieprawidłowe. Zarzut zostanie odrzucony. W uzasadnieniu należy odnieść się do powyższych odpowiedzi dotyczących zarzutów polskich. Także w Finlandii opinia publiczna oraz kompetentne urzędy miały możliwość zajęcia stanowiska w sprawie „ Dokumentacji dot. badania zgodności środowiskowej Nord Stream do konsultacji z Układem ESPOO“. Przeprowadzono spotkania informacyjne dla opinii publicznej w pięciu miastach. Publicznie skomentowano także studia zgodności środowiskowej dla duńskich, niemieckich i szwedzkich terenów morskich. Kompetentny do wydawania pozwoleń urząd, Uusimaa Regional Environment Centre, otrzymał w sumie 70 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 249 wypowiedzi urzędów, gmin, instytutów naukowych, organizacji pozarządowych i osób prywatnych. Dotyczą one jednak prawie wyłącznie aspektów nieistotnych dla pozwolenia na odcinek na niemieckich terenach morskich. Wprawdzie Finlandia w swoim piśmie zwraca uwagę na fakt, że wymagania koncepcji monitoringu zostaną opracowane we współpracy ze wszystkimi krajami Morza Bałtyckiego, tak że monitoring będzie obejmował oddziaływania przekraczające granice, jak przegrupowania osadów, wahania temperatur, wpływy na jakość wody oraz wpływy na florę i faunę. W odniesieniu do tego zagadnienia należy zapoznać się z odpowiednim przepisem dodatkowym niniejszej uchwały W Rosji „ Dokumentacja dot. badania zgodności środowiskowej Nord Stream do konsultacji z Układem ESPOO“ została opublikowana w Internecie i przesłana na zapytanie na elektronicznych nośnikach danych zainteresowanej opinii publicznej i organizacjom pozarządowym. W Wyborgu przeprowadzono specjalną dyskusję. Kompetentne ministerstwo otrzymało opinie przedstawicieli od opinii publicznej, z urzędów, gmin, organizacji pozarządowych i ministerstw. Rosja wskazała w swojej odpowiedzi na konsultacje na fakt, że żadne ze stanowisk nie dotyczyło negatywnych efektów transgranicznych. Estonia przeprowadziła debatę publiczną i urzędową, w ramach której przeprowadzono szeroko zakrojone konsultacje. Estońskie Ministerstwo Środowiska utworzyło grupę roboczą („ad hoc working group“) do oceny „ Dokumentacji dot. badania zgodności środowiskowej Nord Stream do konsultacji z Układem ESPOO“ Jej stanowisku oraz na opinie innych urzędów i organizacji zostały przedstawione w przesłanym do Niemiec piśmie stanowiącym odpowiedź na konsultacje. W piśmie tym estońskie Ministerstwo Środowiska porusza przeważnie aspekty, które dotyczą Zatoki Fińskiej oraz ogólne zagadnienia, jakie zostały również zgłoszone przez Polskę. Podobnie jak Szwecja, Estonia wskazuje na to, że wpływ na wymianę wody morskiej w Morzu Bałtyckim nie został wystarczająco zbadany i omówiony. Skrytykowano fakt, że alternatywa rurociągu lądowego (tzw. onshore alternative) nie została szczegółowo przeanalizowana. Zarzut zostanie odrzucony. W uzasadnieniu należy zapoznać się z powyższymi twierdzeniami dotyczącymi zarzutów Polski stanowiącymi część uzasadnienia uchwały. Na Łotwie „ Dokumentacja dot. badania zgodności środowiskowej Nord Stream do konsultacji z Układem ESPOO“ została rozdzielona do kompetentnych ministerstw i instytucji ochrony środowiska oraz opublikowana. Przeprowadzone zostały konsultacje, a odpowiednie informacje zostały upublicznione w gazetach oraz w Internecie. W swoim piśmie z odpowiedzią w ramach konsultacji Łotwa przedstawiła własne stanowisko. Zostały w nim sformułowane zarzuty i żądania, które jednak dotyczą przede wszystkim łotewskiego AWZ odgraniczonego odcinka rurociągu lub Zatoki Fińskiej. Także Litwa w ramach debaty publicznej i urzędowej otrzymała szereg opinii i wydała swoje stanowisko ogólne, podobne do powyższego. Zostało w nim poruszone wiele aspektów, które także zostały zgłoszone przez inne kraje. Sprzeciwy zostaną odrzucone. W uzasadnieniu należy zapoznać się z powyższymi twierdzeniami dotyczącymi zarzutów Polski stanowiącymi część uzasadnienia uchwały. W ramach konsultacji międzynarodowych, następujące pozarządowe organizacje wydały swoje stanowiska: Greenpeace Polska pismem z dnia 30.04.2009, estoński Związek ochrony przyrody pismem z dnia 05.05.2009, estońska Akademia Nauk pismem z dnia 29.04.2009. W stanowiskach zostały przedstawione ogólne zagadnienia i wątpliwości dotyczące realizacji projektu. Jako istotne punkty zostały przede wszystkim skrytykowane 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 250 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich niewystarczające dane i analizy dotyczące transgranicznych następstw środowiskowych, ewentualnie istniejących środków bojowych oraz remobilizacji niebezpiecznych substancji z głębokich warstw sedymentacyjnych, oceny alternatywnych tras, odpowiedzialności za szkody środowiskowe, wpływu na morświna oraz tereny Natura 2000 i wreszcie w odniesieniu do badania testowego ciśnienia. Pokrywają się one w większości z zarzutami przedstawionymi przez Rzeczpospolitą Polską. Sprzeciwy zostaną odrzucone. W uzasadnieniu należy zapoznać się z powyższymi twierdzeniami dotyczącymi zarzutów Polski stanowiącymi część uzasadnienia uchwały. B.4.9 Rozważenie interesów reprezentatywnych związków ochrony przyrody i innych organizacji / Decyzje B.4.9.1 Landesanglerverband M-V e.V. (Niemiecki związek wędkarski) Landesanglerverband M-V e.V. (LAV) ustosunkował się do projektu pismem z dnia 07.04.2009. W ogólnej ocenie decydujące dla LAV odnośnie skutków związanych z czasem budowy jest to, że podczas okresu tarła śledzi roboty zostaną przerwane, potem podczas układania rury prace będą prowadzone za pomocą technologii niepowodujących zmętnienia wody i że możliwe zaburzenia przez położenie obu przewodów powstają tylko podczas fazy reprodukcji / wegetacji. Ponadto dla LAV ważne jest, że stan wyjściowy pod wodą odnośnie warunków ukształtowania powierzchni i dna morskiego, w szczególności w obszarze pól kamieni i otoczaków zostanie odtworzony oraz że w dłuższej perspektywie czasowej także długoterminowe możliwe oddziaływania na aktualny stan metod połowu ryb i możliwe szkody w wyposażeniu do połowu ryb zostaną zrównoważone. Sprzeciw / stanowisko zostanie potraktowane za załatwione. Zamieszczone w stanowisku środki unikania i zmniejszania są szczegółowo opisane w UVS i w LBP oraz określone przez uchwałę. B.4.9.2 WWF Deutschland WWF Deutschland ustosunkował się w ramach swojego statutu i kompetencji do środowiskowych i związanych z ochroną przyrody aspektów projektu w piśmie z dnia 07.05.2009. Podstawą była dokumentacja wniosku. Sprzeciwy zostały w dniu 23.06.2009 szeroko przedyskutowane ustnie. Uzupełnienia (tom uzupełniający: konkretyzacje), które złożono po terminie dyskusji, przedłożono WWF do pisemnego ustosunkowania się (pismo z dnia 01.10.2009). WWF ustosunkował się pismem z dnia 26.10.2009 także do tych dokumentów uzupełniających. Studia zgodności środowiskowej Badanie alternatyw WWF zgadza się w swoim stanowisku z dnia 07.05.2009 na wybór trasy Nord Stream jako uprzywilejowaną alternatywę „offshore“, wymaga jednak uwzględnienia pewnej całkowicie biegnącej lądem trasy rurociągu (alternatywa „onshore“) w porównawczym rozważaniu wariantów. Żądanie zostanie odrzucone. W uzasadnieniu odsyła się do ustępu B.4.8.18. Trwałe konsekwencje składowiska i robót gruntowych na trasie rurociągu w obszarze wykopu dla rurociągu. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 251 WWF określa, że wpływy przemiany materiału z wykopu na składowisku oraz wpływy ruchów dna są znacznie niedoszacowane i że w obszarze wykopu nie jest przewidziane podjęcie żadnych kroków w formie środków unikania / minimalizacji (stanowisko z dnia 07.05.2009). W dalszej części zostaje zakwestionowane, że obszar przełomu wykopu rurociągu w obszarze piaszczystej ławicy u wejścia do zatoki jako umocniona rafa z margla (naturalny materiał wiążący) także we współpracy z BUCKMANN (2009, Tom uzupełniający: Konkretyzacje część B.2.2, ustęp 4) stabilizujące podparcie środki, które mają być przeprowadzone (wniesienie warstwy filtrującej ze żwiru mieszanego nad „niewiążacym materiałem piaskowym“, ponadto ponowne wniesienie głazów) nie będzie umożliwiać pełnego odtworzenia biologicznej jakości terenu (stanowisko dot. tomu uzupełniającego z dnia 26.10.2009). Sprzeciwy zostaną odrzucone. Wykopanie i ponowne wypełnienie wykopu dla rurociągu oraz przemiana materiału, składowanie pośrednie i procentowe pozostawienie materiału wykopanego z wykopu na składowisku Nord Stream zostaną zarówno przedstawione w UVS, jak i w ramach ustalenia ingerencji w LBP (obok miejsca składowania rurociągu na dnie morza) jako zasadnicze czynniki aktywne projektu. Pobranym z wykopu, wzgl. ze składowiska powierzchniom zostanie przy ustalaniu ingerencji przyporządkowany współczynnik aktywności 1 (tab.78 wzgl. 79 LBP), który odpowiada 100 % uszkodzeniu funkcji przestrzeni życiowej (równoznaczne z utratą). Klasyfikację tą należy ocenić jako bardzo ostrożną, ponieważ tylko w czasie budowy będzie pełna utrata funkcji przestrzeni życiowej. Po znacznym ponownym wypełnieniu wykopu i praktycznie całkowitym odtworzeniu pierwotnej powierzchni dna morskiego rozpoczyna się samodzielna regeneracja i ponowne zasiedlanie odnośnych powierzchni odpowiednio do stanu wyjściowego, które zostanie zakończona przynajmniej w średnim terminie. Zostanie to odpowiednio uwzględnione w tab. 91 lub tab. 92 LBP (tom uzupełniający: konkretyzacje część C.3, ustęp 1) jako „zrównoważenie przez naturalną regenerację“, które zmniejsza potrzebę kompensacji. Przy piaszczystej ławicy u wejścia do zatoki występują w obszarze przełomu wykopu dla rurociągu osady resztkowe z gliny lodowcowej, częściowo z warstwą kamieni. Aby wykluczyć ryzyko erozji (resuspensja) po ponownym wypełnieniu wykopu (niewielkie głębokości wody, ekspozycja względem falowania morza), wykop musi blisko powierzchni zostać ponownie wypełniony materiałem niezawiesinowym. Wymagane jest tutaj zamontowanie co najmniej 15-20 cm mocnych filtrów żwirowych mieszanych. Ponadto, celem przybliżonego odtworzenia struktury powierzchni powinny zostać najpierw ponownie wstawione usunięte wcześniej głazy. Pod warstwą filtrującą (w obszarze nie zasiedlonym przez bentos - tylko najwyższe 20 cm jest ożywione) może wtedy zostać ponownie wypełniony dowolny materiał z pogłębienia (np. piasek) Lokalna zmiana bentosowej przestrzeni życiowej polega zatem na zastąpieniu marglistego materiału żwirem na powierzchni dna morskiego. To ostatnie umożliwia zasiedlenie przez (inne) organizmy bentosowe w większym zróżnicowaniu, niż margiel (którego procentowe powierzchniowe pozostawienie na składowisku zresztą będzie często krytykowane) Piaszczysta ławica u wejścia do zatoki jest tutaj w naturalny sposób oznaczona przez wymianę gliny lodowcowej i twardego podłoża (kamienie) na powierzchni. Stosunek całkowity zostanie wskutek ingerencji przesunięty trochę na korzyść twardego podłoża. Tym samym zmiana biologicznej jakości odnośnie tego terenu jest w sumie niewielka. Do tego zmiana ta wchodzi w potrzebę kompensacji. Odpowiednie i stosownie do tego przewidziane kroki dotyczące uniknięcia niepotrzebnych szkód przez wykop i ponowne wypełnianie wykopu dla rurociągu (np. składowanie pośrednie podzielone wg klas wielkości ziarna i właściwe dla podłoża ponowne wypełnianie 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 252 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich materiałem z pogłębienia, odtworzenie pierwotnej powierzchni dna morskiego, stabilizujące podparcie i nieomal wykluczające niebezpieczeństwo erozji środki w obszarze piaszczystej ławicy u wejścia do zatoki) zostaną szczegółowo objaśnione w dokumentacji wniosku z tomem uzupełniającym (porównaj ustęp B.4.4.2.3 a uchwały) oraz przedstawione w ustępie B.4.4.1.9.1 uchwały środki M5 do M9 LBP. Tym samym zagwarantowana jest możliwie daleko idąca redukcja ingerencji. Związane z czasem budowy wpływy składowiska i prac gruntowych na trasie rurociągu w obszarze wykopu dla rurociągu. Organizacja WF skrytykowała poza tym rzekomo niewystarczające uwzględnienie związanych z czasem budowy szkód w toku pogłębiania wykopu i ponownego jego wypełniania oraz związane z tym procesy transportowe i przemiany materiału. Wymagane będzie opracowanie odpowiednich środków minimalizujących i w razie potrzeby środków równoważących (stanowisko z dnia 07.05.2009). Sprzeciw zostanie odrzucony. Związane z czasem budowy utrudnienia przez emisje dźwiękowe i emisje szkodliwych substancji, podrażnienia świetlne i ruchowe oraz przez turbulencję / zawiesinę cząsteczkową / zmętnienie wody / resedymentację zostaną szczegółowo opracowane w ramach UVS. W razie potrzeby wpisują się one w ramach związanego z pielęgnacją krajobrazu planowania towarzyszącego w ustalenia potrzeby kompensacji (strefy mętnienia i resedymentacji), patrz tab. 78 / 79 LBP). Dla możliwie jak największego uniknięcia i zmniejszenia zaplanowano odpowiednie środki (środki M1, M2, M4, M5, M10 / V4, M11, M14, M15 / V2, M16, M17 / V3 i M21 LBP, patrz ustęp B.4.4.1.9.1 uchwały). Przy uwzględnieniu rzeczonych środków oraz z powodu krótkotrwałego ograniczonego pojawienia się związanych z czasem budowy utrudnień / zakłóceń wynika dla stref o zwiększonym zmętnieniu wody i następującej sedymentacji w obszarze wykopu dla rurociągu lub składowiska brak potrzeby kompensacji. Oszacowanie wspólnot bentosowych WWF sprzeciwia się także temu, że przeważające zaszeregowanie wspólnot bentosowych w dotkniętych projektem obszarach przybrzeżnych w stopniu "mało" jest nieprawidłowe, w związku z czym ich zagrożenie przez projekt będzie niedoszacowane (stanowisko z dnia 07.05.2009). Sprzeciw będzie odrzucony. Oszacowanie ochrony roślin / zwierząt następuje rozdzielone w oparciu o nadrzędne kryteria „rzadkość i zagrożenie“, „różnorodność i osobliwość“ oraz „naturalność“. W przypadku gatunków obowiązuje z reguły jeszcze kryterium „regionalne lub ponadregionalne znaczenie“ jako szczególne rozpatrzenie rzadkości i zagrożenia sprowadzone do pewnego głównego obszaru. Metoda zostanie szczegółowo objaśniona w roz.. 8.8.2. UVS. Taka metoda szacowania była stosowana w identycznej formie od 2004 roku w najróżniejszych projektach w obszarze morskim wokół wyspy Rugia i zawsze do tej pory znajdowała całkowite uznanie u przedstawicieli interesów publicznych oraz urzędów wydających pozwolenia. Przy stosowaniu kryteriów oceny zostają wysoko oszacowane wspólnoty gatunków o (względnie) wysokiej różnorodności i kilka zagrożonych gatunków. Pod tym względem wspólnota bentosowa Zatoki pomorskiej sklasyfikowana jest jako (względnie) mało wartościowa, chociaż jest ona naturalnie istotnym składnikiem ekosystemu i wykazuje wielorakie funkcje biotopowe. Pod kątem oceny ingerencji ważne jest, że chodzi o wspólnotę gatunkową o wysokiej tolerancji względem stale zmieniających się warunków środowiskowych w Zatoce Pomorskiej, które przy obciążających zmianach jak (naturalne) zdarzenia niedostatku tlenu wykazywały wysoką zdolność regeneracji w ciągu krótkiego okresu czasu. Tak więc skutki Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 253 projektu rurociągu Nord Stream prowadzą tylko do przejściowych, lokalnych zmian i następuje regeneracja wspólnoty bentosowej. W związku z powyższym, projekt nie stanowi zagrożenia dla wielkopowierzchniowego rozprzestrzeniania się wspólnoty bentosowej w Zatoce Pomorskiej. Oczekiwane przejściowe zakłócenia wspólnoty bentosowej zostaną wystarczająco uwzględnione w ramach odnoszącego się do typu biotopu ustalenia wymaganej minimalnej wielkości świadczenia do wielofunkcyjnej kompensacji zakłóceń funkcji biotopu („równoważnik powierzchni kompensacji potrzeba“). Oszacowanie występowania morświnów WWF wymaga oszacowania znaczenia terenu projektu dla (w porównaniu do niemieckiego Morza Bałtyckiego na zachód od Darßer Schwelle) „bardzo słabej osobniczo wschodniej populacji“ morświnów za „wysokie“ (stanowisko z dnia 07.05.2009). Sprzeciw zostanie odrzucony. Rozprzestrzenianie i genetyka populacji morświnów w Morzu Bałtyckim zostały w tym stanowisku umyślnie opisane niesłusznie. Morświny obszaru Beltsee i centralnego Morza Bałtyckiego nie są w żadnym wypadku w takim stopniu genetycznie zróżnicowane, aby można było mówić o dwóch genetycznie odrębnych wspólnotach rozmnażania (http://habitatmare.de/de/aktuelles-konferenz-year-of-the-dolphinkeynotes-tiedemann.php). Wcześniejsze badania pochodzące z lat 90-tych (priorytetowo bazujące na morfologicznych analizach i mitochondrialnych sekwencjach DNA) opisały istniejące stosunki w oczywisty sposób nieprawidłowo. Przeciwko genetycznie uwidocznionym zróżnicowaniu morświnów północy i Morza Bałtyckiego przemawia także polodowcowa historia zasiedlania (Sommer, R.S., Pasold, J. & U. Schmölcke 2008: Boreas 37: 458-464; brak morświnów w centralnej części Morza Bałtyckiego przed 4000 lat). Występowanie morświnów w Zatoce Pomorskiej wywodzi się zarówno z migrujących zwierząt Beltsee, jak i stacjonarnych zwierząt centralnego Morza Bałtyckiego, przy czym DMM Stralsund na bazie badań POD przypuszcza, że w miesiącach letnich zwierzęta imigrują z Beltsee (w kalendarzowo zróżnicowanej liczbie: > 100 zwierząt w latach 2002 i 2008, zwykle tylko bardzo niewiele), podczas gdy w czasie zim przy silniejszym tworzeniu się lodu pojawiają się niektóre zwierzęta z centralnego Morza Bałtyckiego (http://www.habitatmare.de/de/downloads/vortraege-yod/20-Anja_Meding.pdf). O funkcji / znaczeniu Zatoki Pomorskiej dla tych zwierząt faktycznie nic nie wiadomo. Duże znaczenie dla zmniejszenia się populacji morświnów w centralnym Morzu Bałtyckim miały niewątpliwie liczne polowania na te zwierzęta w XIX i XX wieku. Połowy w stalowe sieci uchodzi względem tej znajdującej w silnym spadku populacji za główną przyczynę zagrożenia. Zagadnienie, w jakiej mierze oceanograficzne procesy w toku globalnego ocieplenia przyczyniają się do warunków życiowych morświnów w centralnym Morzu Bałtyckim jest nieznane lub nie może zostać zbadane wobec rzadkości tych zwierząt. Polodowcowa historia zasiedlania zwraca uwagę na przyrost i zmniejszanie się w rezultacie zmian oceanograficznych. Z tych powodów zaklasyfikowanie poziomu morświna jako "średni" będzie uznane za prawidłowe. Postępowanie ze środkami bojowymi WWF sprzeciwia się, że mimo negatywnych wyników podjętych przez wnioskodawcę szeroko zakrojonych badań dot. ustalenia prawdopodobnego występowania amunicji na trasie oraz w bezpośrednim jego otoczeniu należy liczyć się z istnieniem środków bojowych na obszarze trasy lub przynajmniej nie da się tego wykluczyć. Zwraca się uwagę na niebezpieczeństwo możliwych niekontrolowanych detonacji podczas prac budowlanych oraz na poważne skutki usuwania środków bojowych przez wywoływanie kontrolowanych (podwodnych) eksplozji. Dotyczy to nie tylko ludzi, ale także ryb i ssaków morskich, przy 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 254 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich czym tutaj w szczególności w odniesieniu do zagrożonej populacji morświna. Wymagane będą: opracowanie konkretnych planów działania do o ile to możliwe nie eksplozyjnego usuwania środków bojowych, monitoring względem przebywania ssaków morskich (w szczególności morświnów) na obszarze trasy oraz opracowanie środków równoważących straty wśród zwierząt, które mimo wszystko będą spodziewane (stanowisko z dnia 07.05.2009). Sprzeciw zostanie odrzucony. W technicznym sprawozdaniu objaśniającym (dokumentacja wniosku część B.1, ustęp 5.4.1) wywiedziono, że priorytetowym celem jest ułożenie i eksploatacja rurociągu Nord Stream w korytarzu wolnym od środków bojowych. Podstawowe kryteria to bezpieczeństwo, ochrona środowiska i opłacalność. Cała trasa rurociągu została intensywnie przeszukania pod kątem amunicji. W rezultacie można było stwierdzić, że podczas szczegółowych badań niemieckiego zakresu odpowiedzialności nie została znaleziona żadna amunicja (porównaj dokumentacja wniosku część B.1, ustęp 5.4.4 oraz ustęp B.4.8.15 uchwały). W uzupełnieniu istniejących wyników zostanie planowo przed położeniem przeprowadzone celowe badanie stref kotwiczenia dla barki układającej (porównaj dokumentacja wniosku część B.1, ustęp 5.4.2 i ustęp 5.4.3). Na podstawie wstępnych badań jest nieprawdopodobne, aby doszło jeszcze do znalezienia środków bojowych. Jeśli wbrew oczekiwaniom podczas badań korytarza kotwiczenia wystąpią znaleziska środków bojowych, wówczas podczas planowania pozycji kotwicznych zostaną one ominięte. Prawdopodobieństwo natrafienia na środek bojowy i jednocześnie tego, że przeniesienie pozycji kotwicy nie jest możliwe jest bardzo małe. Wykonawcy robót Nord Stream AG zostaną na taki wypadek przygotowani, za pomocą odpowiedniego planu przeciwdziałania. Prawdopodobieństwo usuwania środków bojowych, np. przez wysadzenie w powietrze, jest jednak tak małe, że z dużym prawdopodobieństwem nie będzie stosowane i w procesie ustalania planu nie jest dalej rozpatrywane (porównaj VGH München, 08.01.2009, 8 A 06.40027, cyt. nb. juris Rn 34 dot. „szczątkowego ryzyka“ zakłócenia otrzymywania wody pitnej). Ze stanowiska Służby ratowniczej ds. amunicji (Munitionsbergungsdienst) MecklenburgVorpommern (MBD M-V) dot. procesu ustalania planu rurociągu Nord Stream z dnia 29.04.2009 można wywnioskować, że MBD M-V już przed przeprowadzonymi ze strony Nord Stream poszukiwaniami amunicji nie były „znane żadne konkretne informacje o obciążeniu dna morskiego środkami bojowymi“. Metody przeprowadzanych przez Nord Stream rozległych badań dna morskiego pod kątem prawdopodobnie obecnych na obszarze trasy środków bojowych zostały przedłożone i objaśnione MBD M-V. MBD M-V mogła stwierdzić "że metody odpowiadają stanowi wiedzy technicznej i nadają się do poszukiwania na trasie środków bojowych". Wyniki badań zostały przedłożone MBD M-V. Wynika z nich, "że w zakresie niemieckiej strefy 12 mil morskich na obszarze trasy nie stwierdzono żadnych wskazań środków bojowych". Dalej MBD M-V stwierdza co następuje: "Tym samym zaplanowana trasa będzie odpowiednio do kategoryzacji podejrzanych o środki bojowe i obciążonych środkami bojowymi powierzchni It. Zarządzono środki robocze usuwania środków bojowych Federacji w kategorii 1 - "Podejrzenie środków bojowych nie potwierdziło się". Poza dokumentacją nie ma dalszej potrzeby działania." Wpływy ingerencji na faunę ptaków Organizacja WWF oceniła podjęte w dokumentacji wniosku klasyfikacje dot. ważności spodziewanych oddziaływań na ptaki morskie za niesłuszne i oczekuje odnośnie tego „całkiem obciążających“ i „częściowo maksymalnie wątpliwych “ oddziaływań, których w tym miejscu dalej nie rozwija w oparciu o fakty (stanowisko z dnia 07.05.2009). Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 255 Sprzeciw zostanie odrzucony. Wpływy zakłócające przez optyczne (włączając światło i ruch) i akustyczne bodźce odnoszą się wewnątrz niemieckiej strefy 12 mil morskich zawsze do małych częściowych obszarów wielkopowierzchniowych specyficznych dla gatunku terenów rozmnażania i odpoczynku. Występują one tylko podczas fazy budowy i wynikają ze zmieniających się lokalizacji (postęp układania), tak że te same obszary nie będą stale naruszane budową. Wpływy zakłócające przez proces układania i ruch barek do lub ze składowiska nie wykraczają istotnie poza zakłócenia związane z normalnym ruchem statków. Także silniejsze zakłócenia podczas wbijania ścianek szczelnych w obszar lądowania oraz czynności budowlane przy wykopywaniu i ponownym wypełnianiu rowu dla rurociągu występują tylko przez względnie krótki czas i zostaną zminimalizowane przez regulację czasu budowy dla obszaru ochrony ptaków UE „zatoka Greifswalder Bodden i południowy Strelasund“ (środek M10 / M4 LBP) podczas zimowego i wiosennego bytowania ptaków morskich (od stycznia do końca kwietnia) oraz przez inne środki minimalizujące (porównaj ustęp B.4.4.1.9.1 uchwały). Zaburzenia poszukiwania pożywienia przez nurkujące ptaki morskie wskutek smużenia zmętniającego występują bardzo krótko i w wąskiej przestrzeni, są więc praktycznie w związku z tym nieistotne. Względem wielkopowierzchniowych, względnie jednorodnych wspólnot bentosowych nie stwierdzono w sposób jednoznaczny, że w obszarze rowu dla rurociągu lub składowiska powierzchnie pokarmowe dla ptaków bentosożernych będą przejściowo wykorzystane. Jednakże w obszarach o podobnej podaży pożywienia istnieją w wystarczającym wymiarze możliwości ominięcia i w obszarze ponownie wypełnianego rowu dla rurociągu oraz znacznie ponownie opróżnianego składowiska zakłada się z końcem robót budowlanych ponowne zasiedlenie bentosem. Nie należy spodziewać się dalszych wykraczających poza wymienione i trwale niekorzystnych wpływów na faunę ptaków. Długotrwały wpływ projektu na proces rozmnażania i odżywiania się ptaków morskich jest wykluczony. Środki równoważące i zastępcze WWF sprzeciwia się, że do środków równoważących i zastępczych nie podjęto żadnych wiążących ustaleń i że opracowane środki E1, E2 oraz E3 w daleko idącym stopniu nie będą odpowiednie do kompensacji ingerencji w obszarze morskim. Dostępność powierzchni będzie ponadto z powodu stosunków własnościowych i zajęcia przez środki kompensacyjne wątpliwa dla innych projektów. Z tych powodów projekt nie podlega pozwoleniu. WWF wymaga opracowania takiej koncepcji środków, aby przy szczególnym uwzględnieniu podejmowanych działań z sąsiednimi projektami konkretnie zmierzała do nowego utworzenia lub poważnego polepszenia morskiego środowiska. (stanowisko z dnia 07.05.2009). Sprzeciw zostanie odrzucony. Regulacja ingerencji zgodnie z § 15 LNatG M-V, § 19 BNatSchG jest opracowana w pełnym zakresie, porównaj ustęp B.4.8.4 uchwały. Środki minimalizujące: Oświetlenie Organizacja WWF wymaga znacznego zmniejszenia szkód (przylot owadów) wskutek zastosowanej techniki oświetleniowej (stanowisko z dnia 07.05.2009). Sprzeciwy zostaną wysłuchane. Zgodnie z zaleceniem WWF, lampy HQL należy w ramach środka M4 LBP stosować jedynie tam, gdzie jest to bezwarunkowo nakazane z powodów ochrony pracy lub naglących wysokich wymagań do znakomitej zdolności postrzegania barw. Inaczej należy odrzucić źródła światła o niewątpliwej różnorodności barw (np. sodowe lampy niskociśnieniowe), aby zminimalizować efekt wpadania owadów w światło . Wykorzystane podczas układania oświetlenia projektorowe HQL są oprócz opisanych w 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 256 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich UVS asymetrycznych skrzynek oprawy oświetleniowej dodatkowo wyposażone w filtry UV, które eliminują bliskie pasma barwy niebieskiej. Badanie zgodności FFH WWF wskazuje na to, że rurociąg Nord Stream przecina sześć obszarów Natura 2000, z tego cztery obszary FFH i dwa obszary ochrony ptaków. Zdaniem tej organizacji, we wszystkich tych obszarach dojdzie do poważnych zaburzeń. (stanowisko z dnia 07.05.2009). Sprzeciw należy odrzucić. Uzasadnienie tego zostało przedstawione poniżej dla poszczególnych obszarów ochronnych; oprócz tego zwraca się uwagę na podstawy decyzji w ustępie B.4.8.5 niniejszej uchwały. SPA DE1747-402 – Greifswalder Bodden i południowy Strelasund WWF sprzeciwia się, że kilka rewirów lęgowych lerki zostałoby naruszonych, wzgl. zniszczonych, a późniejsza regeneracja przestrzeni życiowej pozostaje co najmniej niewiadoma. Ze względu na dystans ucieczki wynoszący 300 m dojdzie do zakłóceń dorosłych osobników podczas poszukiwania pokarmu i wychowu młodych. Twierdzenie, że utrudnienia występują "tylko przez jeden okres lęgowy" bagatelizuje ingerencję. Okres budowy od kwietnia do października zawiera niebezpieczeństwo utraty miejsca lęgowego. Argumentacja, że leżące poza SPA rewiry lęgowe dla FFH-VU są nieistotne, byłaby fałszywa. Nie da się zatem wykluczyć poważnego zaburzenia bytowania lerki. Sprzeciw zostanie odrzucony. Wywody przedstawione w FFH-VU są uzasadnione. Trwałe zakłócenie bytowania lerki nie następuje, ponieważ funkcje przestrzeni życiowej po fazie budowy znów w całości zaistnieją, a nawet polepszą się z powodu stworzenia ubogich roślinnie powierzchni. Ewentualne spłoszenie pary lęgowej nie przedstawia istotnego zakłócenia. Inne rewiry lęgowe z powodu odległości od projektu (300 m, 600 m) nie zostaną zakłócone. Dwa inne rewiry w SPA są tak osłonięte przez elementy krajobrazu, że nie wynikają dla nich żadne istotne zakłócenia. Rewiry lęgowe poza SPA nie są istotne, ponieważ nie dokonują się tu żadne trwałe strukturalne zmiany i z powodu odległości nie występują żadne miarodajne zakłócenia. Urząd ustalający plan ocenia zatem uwarunkowane projektem zaburzenia bytowania lerki za nieznaczne. WWF sprzeciwia się, że rewir lęgowy gąsiorka bezpośrednio w obszarze lądowania zostałby zniszczony. Nie można się zgodzić z argumentem, że z powodu rozpowszechnienia gatunku ingerencja będzie nieznaczna. Interpretacja, że występowanie gąsiorka w pobliżu projektu budowy wykazuje tolerancję względem zakłóceń antropogenicznych nie jest argumentem. Sprzeciw zostanie odrzucony. Wywody przedstawione w FFH-VU są uzasadnione. Rewir lęgowy w obszarze lądowania nie zostanie trwale zniszczony. Ewentualnie może się poddać przestrzennemu przesunięciu. Nawet, gdy w najgorszym przypadku ma nastąpić długoterminowe zlikwidowanie rewiru lęgowego gąsiorka, to szkoda ta wobec w sumie 19 skartowanych w obszarze planowania rewirów nie zostanie sklasyfikowana jako znaczna. Tolerancja wysiadujących gąsiorków na antropogeniczne zaburzenia jest ponadto wielokrotnie poparta dowodami. W szczególności tymczasowe zakłócenia nie prowadzą do niekorzystnych oddziaływań na populacje. WWF sprzeciwia się, że stan faktyczny, iż przepadłoby jedyne miejsce lęgowe kani rudej , nie zostałby odpowiednio uwzględniony. Argument przedstawiony w FFH-VU, że miejsce Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 257 lęgowe przepadłoby już wskutek innego projektu (stacja lądowania), jest postrzegany jako nieprawdziwy. WWF uważa zatem, że bytowanie kani rudej zostanie znacznie zaburzone. Sprzeciw zostanie odrzucony. Wyklucza się istotne zaburzenie, ponieważ utrata miejsca lęgowego kani rudej nastąpiła przez stację lądowania w ramach innego projektu i został zastosowany środek koherentny (uchwała o ustaleniu planu OPAL z dnia 06.08.2009). Jeśli kania ruda mimo to - wskutek niewielkiego przestrzennie przesunięcia zachowa swój rewir projekt rurociągu Nord Stream nie prowadziłby do znacznych zaburzeń rewiru, ponieważ jedynie istotne są uwarunkowane eksploatacją zakłócenia, które w przypadku projektu są jedynie bardzo nieznaczne. Jeśli chodzi o dzięcioła czarnego i bielika dotyczą ich te same rozważania, co w przypadku kani rudej, zarówno odnośnie sprzeciwu WWF, jak i ustalenia Urzędu ustalającego plan. WWF sprzeciwia się, że jarzębatka podczas swojego okresu lęgowego zostałaby silnie skrzywdzona. Zostałyby przy tym uszkodzone także przestrzenie życiowe, wobec czego ponowne zasiedlenie będzie utrudnione. Wzrost zarośli wymaga pewnego czasu. Sprzeciw zostanie odrzucony. Istnieją 2 rewiry lęgowe jarzębatki związane z budową, nie należy się jednak spodziewać trwałego zlikwidowania rewirów, ponieważ półotwarty charakter areału pozostaje utrzymany i odpowiednie środowiska lęgowe bezpośrednio po fazie budowy będą do dyspozycji. Także usunięcie poszczególnych zagajników nic nie zmienia; ponadto następuje przesadzenie / nowe sadzenie zgodnie z arkuszem środków G3 / V6 LBP Poważne zaburzenie zatem nie istnieje. WWF sprzeciwia się, że w związku z budową mogłoby to dotyczyć także innych lęgowych i osiadłych gatunków ptaków. Poprzez ingerencje we wspólnotę bentosową mogłoby dojść do redukcji podaży pokarmu dla ptaków wodnych. Regeneracja w ciągu jednego roku nie jest poparta dowodami. W przypadku kaczek morskich i nurków morskich zsumowane oddziaływanie różnych ingerencji będzie szczególnie ważne. WWF zwraca uwagę na wywody dotyczące specjalnego związanego z prawną ochroną gatunków badania. Sprzeciwy zostaną odrzucone. Wywody przedstawione w FFH-VU są uzasadnione. Różne fazy regeneracji zostaną objaśnione różniczkowo i uzasadnienia, dlaczego z tego powodu nie wynikają żadne znaczne zaburzenia odnośnie będących do dyspozycji zasobów pokarmu są wykonywalne. Współzależności z innymi projektami nie prowadzą również do poważnych zakłóceń, w szczególności ponieważ następują tylko małe wypłoszenia w niewielkich częściowych areałach. Zresztą zwracają na to uwagę rozważania szczegółowe dotyczące prawnej ochrony gatunków badania (ustęp B.4.6 i B.4.8.6 niniejszej uchwały). WWF sprzeciwia się, że cele utrzymania terenu ochrony ptaków mogłyby znacznie zakłócić bogatą faunę mięczaków "Utrzymanie powierzchni lądowych i wodnych i osadów, które są ubogie w antropogeniczne substancje (...), z celem zabezpieczenia warunków odżywiania dla gatunków celowych" i słabo zaburzone linie brzegowe, powierzchnie wodne oraz obszary lądowania". Sprzeciw zostanie odrzucony. W FFH-VU przedstawiono, że zakłócenia nie są uważane za znaczne. Stan utrzymania bentosu nie zostanie długotrwale zaburzony. O ile zakłócenia zostaną już spowodowane przez stację lądowania i są one tymczasowe, z braku związku przyczynowego zaburzenie (ponowne) przez rurociąg Nord Stream nie występuje. WWF sprzeciwia się, że wpływy sumacyjneprzez liczne inne projekty będą szczególnie uwidocznione i wbrew oszacowaniu FFH-VU będą uznawane za znaczne. W przypadku 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 258 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich realizacji musi nastąpić monitoring, który musiałby zostać rozpoczęty przed procedurą budowlaną i musiałby także ujmować długotrwałe wpływy. Sprzeciw zostanie odrzucony. W FFH-VU przedstawiono, że wpływy sumacyjne nie prowadzą do przekroczenia progu istotności. W morskim obszarze nie pojawiają się uwarunkowane budową ani długotrwałe zakłócenia, także w odniesieniu do ptaków osiadłych. W obszarze lądowym poprzez już ustalona planem stację lądowania projektu OPAL występują szkody, które nie są możliwe do (ponownego) zrównoważenia przez Przedstawiciela projektu z braku związku przyczynowego. Towarzyszący projektowi monitoring zostałby zadany przedstawicielowi projektu za pomocą przepisu dodatkowego A.3.6.1. SPA DE1649-401 – Zachodnia Zatoka Pomorska WWF sprzeciwia się, że nur czarnoszyi, nur rdzawoszyi i perkoz rogaty byłyby zakłócone w obszarze > 5 % powierzchni obszaru chronionego przez 2 lata. Dotyczy to również odżywiających się bentosem kaczek morskich i innych gatunków. Szkody przez zakłócenia i wpływy na wspólnoty bentosowe zostaną uznane za poważne. Poza tym wynikłoby podwyższone ryzyko szkody. Środki kompensacyjne nie zostały dotychczas przedstawione. Sprzeciw zostanie odrzucony. W FFH-VU przedstawiono, że zakłócenia nie są uważane za znaczne. Wizualne i akustyczne zakłócenia z powodu dużego postępu układania nie są poważne i odpowiadają bardzo wolno płynącym statkom. Dwie trzecie odcinka trasy przebiegają w granicach uczęszczanych korytarzy żeglugowych. Zakłócenia nie trwają przez cały okres 2 lat, lecz dokonują się tylko w czasie kilku dni w ciągu 2 lat. Wirowania i przemieszczanie się osadów występuje w Zatoce Pomorskiej jedynie z niewielką intensywnością. Ryzyko szkody morskiej jest zbędnie małe. Wpływy należy zatem uznać za w sumie nieznaczne. FFH DE1747-301 – Greifswalder Bodden, część Strelasundu i Nordspitze Usedom WWF sprzeciwia się, że foka szara ulegnie wypłoszeniu, co może stanowić zdrowotne zagrożenie zwierząt, spowodowane w szczególności przez wstawianie ścianek szczelnych. W sumie wynikłoby z tego oczywiście znaczne uszkodzenie gatunku. Podobnie dotyczy to foki pospolitej, którą na obszarze można jednak spotkać stosunkowo rzadko. Sprzeciw zostanie odrzucony. W FFH-VU przedstawiono, że zakłócenia nie są uważane za znaczne. Zastosowane zostanie wbijanie wibracyjne zamiast wbijania uderzeniowego do wstawiania ścianek szczelnych, a więc uszkodzenia słuchu lub naruszenia emisji hydroakustycznych w miejscach leżenia na Großen Stubber mogą zostać wykluczone. Krótkotrwałe wypłoszenie pojedynczych zwierząt jest w związku z budową wprawdzie możliwe, ale nie może być uznane za znaczne. Możliwa stała kolonizacja foki szarej w Greifswalder Bodden nie zostanie naruszona oddziaływaniem projektu. Podobnie dotyczy to foki pospolitej, którą na obszarze można jednak spotkać stosunkowo rzadko. WWF sprzeciwia się, że morświn nie został uwzględniony na tym obszarze, chociaż będzie możliwe jego występowanie. Poważne zakłócenia mogą powstać w przypadku braku zastosowania odpowiednich środków unikania. WWF domaga się rozszerzenia program badawczego za pomocą detektorów POD na cały korytarz rurociągu. Sprzeciw zostanie odrzucony. Morświn nie jest miarodajnym składnikiem obszaru FFH. Na wewnętrznych wodach terytorialnych gatunek występuje bardzo rzadko. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 259 WWF sprzeciwia się, że nocek duży, nocek łydkowłosy i inne nietoperze mogłyby być gatunkami celowymi obszaru. Szukanie środowisk zapasowych nie miałoby żadnego wpływu na istotność ingerencji, ponieważ przestrzenie życiowe zostaną zniszczone. Sprzeciw zostanie odrzucony. Kwatery w polu eksploatacji są niedostępne (kartowanie uzupełniające 2009; J. BERG: Raport wynikowy dot. poszukiwania kwater na powierzchni 1, Dokument C.3.8 tom uzupełniający). Wynikają z tego co najwyżej nieznaczne związane z budową zakłócenia Dlatego można wykluczyć znaczące zakłócenia. WWF sprzeciwia się, że FFH-LRT 1110 „ławice piaskowe o tylko słabym stałym przepłukiwaniu wodą morską“ zostaną przemierzone przez trasę i rów do ułożenia rurociągu. Tylko słabe pokrycie makrofitami będzie typowe dla tego obszaru LRT. Utrata funkcji nie powinna więc być określona na 20%, lecz na 100%. Poza tym mogą wyniknąć dalsze szkody przez zawirowania i nanoszenie osadu. W związku z powyższym, poważne szkody mogą wyniknąć zgodnie z założeniami Umowy specjalistycznej LAMBRECHT & TRAUTNER (2007). Sprzeciw zostanie odrzucony. W FFH-VU przedstawiono, że zakłócenia nie są uważane za znaczne. Stan utrzymania LRT nie pogorszy się wskutek projektu. Pełna regeneracja typowej flory i fauny następuje w ciągu 2-3 lat. Zmętnienia zostaną zminimalizowane przez zastosowanie urządzeń osłaniających. Założenie wynoszące 20% dotyczy już najgorszego przypadku (porównaj także tom uzupełniający: konkretyzacje część C.2, ustęp 2). Szczegółowe badanie stabilności położenia i zagrożenia erozją w rowie do układania rurociągu nie wykazuje istotnego potencjału ryzyka (porównaj także tom uzupełniający: konkretyzacje część B 2.2.4). Szczegółowy monitoring został zadany przedstawicielowi projektu. WWF sprzeciwia się, że FFH-LRT 1140 „Pozbawiona roślinności łacha szlamowa, piaszczysta i mieszana“ zostałaby zaburzona wskutek fal wibracyjnych i wymiany osadu w obszarze wykopu dla rurociągu. Jeśli chodzi o obliczenie wpływów ingerencji zgodnie z LAMBRECHT & TRAUTNER (2007), obowiązywałyby takie same ustalania, jak w przypadku LRT 1110. Ponadto rozważania dotyczące LRT 1140 obowiązywałyby także dla FFH-LRT 1160 „Płaskie duże odnogi i zatoki morskie “. Sprzeciw zostanie odrzucony. W FFH-VU przedstawiono, że zakłócenia nie są uważane za znaczne. Nie należy spodziewać się miarodajnego zakłócenia bentosu przez krótkotrwałe zastosowanie procesów wibracyjnych. Poprzez położenie rurociągu w rowie ścianek szczelnych zawirowania osadu nie mogą się rozszerzać. Poza tym na wypadek wystąpienia silnych zawirowań osadu przewidziano zastosowanie ekranów mułowych / pęcherzykowych (silt- / bubble-screens). 20% punkt wyjściowy jest przedstawiony już dla najgorszego przypadku (porównaj także tom uzupełniający: konkretyzacje część C.2, ustęp 2). Zawirowania osadu i zwiększone intensywności mętnienia następują regularnie także naturalnie. Ponowne wypełnianie rowu ścianek szczelnych następuje z porównywalnymi osadami. To samo dotyczy FFH-LRT 1160 „Płaskie duże odnogi i zatoki morskie “. WWF sprzeciwia się, że odnośnie FFH-LRT 1170 „Rafy“ następuje wielkopowierzchniowe zniszczenie „makrostruktury“, która jest charakterystyczna dla tej przestrzeni życiowej. Regeneracji nie można zagwarantować. Będą zatem z tego wynikać znaczne szkody. Sprzeciw zostanie odrzucony. W FFH-VU przedstawiono, że zakłócenia nie są uważane za znaczne. W oparciu o przedłożone wyniki badań dotyczące zasiedlenia twardych podłoży można uwzględnić prognozowane ponowne zasiedlenie z konieczną nadwyżką dotyczącą zabezpieczenia. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 260 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich WWF sprzeciwia się, że odnośnie ze względu na sumowanie się wpływów, konsekwencje będą istotne poprzez rybołówstwo i obecność łodzi sportowych. Wpływy sumaryczne związane z realizacją licznych innych projektów będą szczególnie uwidocznione i wbrew oszacowaniu FFH-VU będą uznawane za znaczne; wskutek ogrzania wody przez budowę elektrowni, układanie kabli i pogłębienia naprawcze. Wzrost turystyki utrudnia kolonizację fok szarych; obszar lądowania będzie naruszony tylko w małym stopniu przez turystykę, a przez dobrowolne porozumienia wynikały odciążenia wrażliwych obszarów. Sprzeciw zostanie odrzucony. W FFH-VU przedstawiono, że wpływy sumacyjne nie prowadzą do przekroczenia progu istotności. Potencjał ryzyka emisji szkodliwych substancji w Morzu Bałtyckim poprzez projekt rurociągu Nord Stream jest bardzo niewielki. Oddziaływania elektrowni węgla kamiennego są już z tej strony sklasyfikowane jako znaczne, tak że należy tu podjąć środki koherencyjne. Pogłębień naprawczych dokonuje się przestrzennie i czasowo nieregularnie, a zatem należy je ocenić jako lokalnie przejściowe. W związku z projektem nie wynikają żadne trwałe strukturalne zmiany typów przestrzeni życiowej FFH. WWF sprzeciwia się, że w całkowitej ocenie nieistotność ingerencji będzie nieuzasadniona. Środki dotyczące unikania i zmniejszania muszą być zatem uzupełnione o środki równoważące. Sprzeciw zostanie odrzucony. W FFH-VU przedstawiono, że żadne poważne szkody nie występują. Środki kompensacyjne są więc tylko przewidziane w ramach związanej z ochroną przyrody regulacją ingerencji. FFH DE1749-302 – Piaszczysta ławica u wejścia do zatoki Greifswalder Bodden i części Zatoki pomorskiej WWF sprzeciwia się, że foka szara ulegnie wypłoszeniu, co może stanowić zdrowotne zagrożenie zwierząt, spowodowane w szczególności przez wstawianie ścianek szczelnych. W sumie wynikłyby stąd oczywiście poważne zakłócenia gatunku. W porównywalnym stopniu dotyczyłoby to foki pospolitej, która jednak występuje na obszarze rzadko. Morświn mógłby zostać zagrożony przez hałas oraz wybuchy (amunicja). Sprzeciwy zostaną odrzucone. W FFH-VU przedstawiono, że zakłócenia nie są uważane za znaczne. Z powodu odległości obszaru FFH od źródła emisji prace polegające na wbijaniu są nieistotne. Ponieważ ssaki morskie występują w obszarze zakłóceń prac pogłębiających i statków układających jedynie sporadycznie, nie należy rozważać poważnych zakłóceń. Zagrożenia przez amunicję nie występują. Na niemieckim odcinku trasy nie znaleziono żadnej amunicji. Ogólnie usuwanie amunicji będzie przeprowadzane specjalnymi środkami unikania, które nie będą zagrażać ssakom morskim. WWF sprzeciwia się, że względem FFH-LRT 1170 „Rafy“ następuje wielkopowierzchniowe zniszczenie przestrzeni życiowej i jej wspólnot bentosowych, które będą charakterystyczne dla tej przestrzeni życiowej. Regeneracji nie można zagwarantować. Wynikłyby z tego poważne szkody zgodnie z Konwencją specjalistyczną LAMBRECHT & TRAUTNER (2007). Sprzeciw zostanie odrzucony. Zwraca się uwagę na rozważania dot. obszaru DE1747-301 „Greifswalder Bodden, części Strelasund i Nordspitze Usedom“ odnośnie „raf“. WWF twierdzi, że przy uwzględnieniu wszystkich powyższych czynników powstawać będą poważne zakłócenia. Sprzeciw zostanie odrzucony. Przy uwzględnieniu środków ograniczających szkody, środków unikania i środków minimalizujących zakłócenia nie zostaną sklasyfikowane jako znaczne. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 261 SPA DE1552-401 – Zatoka Pomorska WWF sprzeciwia się, że dla obszaru ochronnego ptaków "Zatoka Pomorska" będą wynikać poważne zakłócenia dla ptaków morskich – należy raz jeszcze odwołać się do wyników specjalnego badania związanego z ochroną gatunków (saP). Szeroki korytarz kotwiczny na obszarze nie byłby przeszukany pod kątem amunicji na całej powierzchni. Zsumowanie szkodliwych wpływów odbywa się przede wszystkim przez projekty eksploatacyjne dot. wydobywania piasku i żwiru, ruch statków i elektrownie wiatrowe. Sprzeciwy zostaną odrzucone. W FFH-VU przedstawiono, że zakłócenia nie są uważane za znaczne. W odniesieniu do ptaków morskich zwraca się uwagę na wywody dotyczące specjalnego związanego z ochroną gatunków badania (saP). Badanie korytarza kotwicznego pod kątem amunicji zostało przeprowadzone. W uzupełnieniu, przed układaniem zostanie przeprowadzone ukierunkowane na ten cel badanie stref kotwiczenia. Jeśli pojawią się tam znaleziska środków bojowych, zostaną one ominięte podczas planowania pozycji kotwiczenia. Wpływy sumacyjne należy oszacować na podstawie aspektów czasowych; układanie rurociągu Nord Stream wymaga tylko bardzo krótkiego okresu kilku dni. FFH DE1652-301 – Zatoka Pomorska z ławicą odrzańską i FFH DE1251-301 Adlergrund WWF sprzeciwia się, że na tych obszarach przez budowę rurociągu wystąpi możliwość poważnego zakłócenia morświnów przez daleko sięgające emisje dźwiękowe, o ile nie zostałyby one objęte właściwymi środkami unikania i minimalizującymi. Sprzeciw zostanie odrzucony. Poza strefą 12 mil morskich nie wyszczególniono żadnych prac pogłębiających jedynie wysoki postęp układania. Ewentualne wypłoszenia i wymijania należy uznać za lokalne i krótkotrwałe, tak więc poważne szkody są wykluczone. Środki koherentne WWF sprzeciwia się, że do uzyskania pozwolenia będą wymagane środki do zabezpieczenia koherencji, wobec czego nastąpiłoby pełne zrównoważenie funkcji. Środki na powierzchniach lądowych będą tylko wtedy właściwe, gdy będą istotnie służyć do polepszenia jakości wody i widzialnej głębokości Morza Bałtyckiego. Sprzeciw zostanie odrzucony. Ponieważ nie występują żadne poważne zakłócenia, środki do zabezpieczenia koherencji nie są konieczne. Wynik badania zgodności FFH WWF sprzeciwia się, że dla większości obszarów Natura 2000 musiałyby zostać przyjęte wysokie zakłócenia. Zakłócenia ptaków lądowych są niedoszacowane, względnie wpływy są zanegowane. Wpływy sumacyjne są więc w opinii WWF poważnie niedoszacowane. Koherencja i środki równoważące są bardzo niewystarczające (stanowisko z dnia 07.05.2009) W stanowisku dotyczącym tomu uzupełniającego (26.10.2009) skrytykowano ponadto, że dla obszarów ochronnych ptaków UE nie będą następowały żadne szczegółowe rozważania dotyczące populacji lęgowych i odpoczywających gatunków ptaków. Ponadto kumulacyjne wpływy projektu w związku z obecnie planowanym, wnioskowanym i dozwolonym projektem nie są rozpatrzone właściwie. Sprzeciwy zostaną odrzucone. W badaniach zgodności przedstawiono, że przy uwzględnieniu ustalonych środków szkody nie zostaną sklasyfikowane jako poważne. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 262 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Także odnośnie obszarów ochronnych ptaków UE ocena ta polega na wystarczająco konkretnych danych populacji Sama organizacja WWF w swoim stanowisku z dnia 07.05.2009 wyraziła się, że mają być "przeprowadzone przez wnioskodawcę obszerne i wysokiej jakości ewidencje ptaków" W UVS (rozdział 10) jest rozpatrzone kumulatywnie 40 projektów. W badaniach zgodności FFH zostaną rozpatrzone pod kątem obszarów chronionych wpływy sumacyjne w odniesieniu do poszczególnych projektów. W istocie poważne zakłócenia w wyniku efektów zsumowania należy wykluczyć już na podstawie tylko tymczasowych wpływów projektu. Pod tym względem nie wykryto braków w rozważaniu. Specjalne związane z ochroną gatunków badanie Sprzeciw należy odrzucić. Uzasadnienie tego następuje poniżej, zresztą należy zwrócić uwagę na ustęp B.4.8.5 tych podstaw decyzji. Morświn WWF sprzeciwia się, że morświn mógłby zostać skrzywdzony przez szumy budowlane, jakie mogą nastąpić w Greifswalder Bodden podczas prac wbijania i wykonywania wykopu.. Czasowe lub trwałe uszkodzenia słuchu będą prawdopodobne. Przez konieczne wysadzanie w powietrze pozostałości amunicji zwierzęta mogą doznać obrażeń lub zginąć, w szczególności ponieważ wysadzenia w powietrze będą przewidziane jako standardowa metoda i brakowałoby koncepcji do uprzedniego przepłoszenia ssaków morskich. Podkreślona w saP krótkotrwałość zakłóceń nie byłaby słuszna. Byłyby potrzebne dalsze środki minimalizujące (np. do nieeksplozyjnego usuwania amunicji) i ewentualnie środki CEF. Sprzeciwy zostaną odrzucone. Poprzez odpowiednie środki chwilowe lub trwałe uszkodzenia słuchu zostaną wyeliminowane, przede wszystkim dzięki zastosowaniu wbijania wibracyjnego. Trasa Nord Stream została rozlegle zbadana z użyciem najnowszych metod technicznych pod kątem pozostałości amunicji, przy czym żadnej amunicji nie znaleziono. Krótkotrwałość zakłóceń istnieje, ponieważ statek układający jest w stałym ruchu. Środki CEF nie są potrzebne, aby uniknąć znamion czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 BNatSchG. Nur czarnoszyi, nur rdzawoszyi, nur białodzioby WWF sprzeciwia się, że te trzy gatunki wykazują duże dystanse ucieczki, które prowadziłyby do opuszczenia rozległych terenów prze te ptaki. Ponieważ brakuje szczegółów dotyczących rozprzestrzeniania się gatunków, w najgorszym przypadku należałoby wyjść od wystąpienia zakazu zakłóceń zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG. W takim przypadku środki CEF byłyby wymagane. Sprzeciw zostanie odrzucony. Zakłócenia występują tylko podczas fazy budowy na bardzo małym obszarze. Przyjmując promień zakłóceń wynoszący 2 km, uzyskujemy powierzchnię 16 km2, które tymczasowo nie są użyteczne dla nurków morskich, co stanowi 0,286 % obszaru morskiego wschodniej Rugii aż do AWZ. W tym sensie nie ma różnicy dla każdego innego statku. Stan utrzymania lokalnej populacji nie pogorszy się z tego powodu, co sprawia, że zakaz zakłóceń zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG nie znajduje zastosowania. Środki CEF nie są zatem konieczne. Lodówka WWF sprzeciwia się, że lodówka wykazuje duże dystanse ucieczki. Bez regulacji czasu budowy mogłoby nastąpić pogorszenie stanu utrzymania lokalnej populacji. Przy nieprzewidzianych przemieszczeniach środków budowy, np. przez znalezienie amunicji, Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 263 problemy techniczne, procedury strajkowe, stan choroby lub ogólne opóźnienie budowy mogłyby wystąpić pod tym względem istotne zakłócenia. Gdyby czynności budowlane były zaplanowane jedynie od maja do września, nie dotyczyłyby piaszczystej ławicy u wejścia do zatoki (geograficznie główne miejsce występowania); tzn. tutaj byłyby zrealizowane się w okresie rzeczywistego występowania gatunku. Należałoby zatem przyjąć zakaz zakłóceń zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG. Konieczne zatem będą dalsze środki unikania. Nie zostały w wystarczającym stopniu uwzględnione ruchy do i ze składowiska oraz środki w samym składowisku. Ponadto należy uwzględnić prawdopodobne pogorszenie podłoży żywieniowych, które mogłoby istnieć ponad 3 lata naprzód. Sprzeciwy zostaną odrzucone. W saP przedstawiono, że znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 w połączeniu z ust. 5 BNatSchG nie zostaną spełnione. Także przy ewentualnych opóźnieniach budowy obowiązuje ograniczenie czasów budowy, tzn. w obszarach koncentracji występowania lodówek nie odbywają się żadne czynności budowlane. Duże zgromadzenia lodówki w obszarze piaszczystej ławicy u wejścia do zatoki występują wyłącznie w okresie tarła śledzi od marca do kwietnia; w tym czasie na tym obszarze nie są prowadzone żadne prace związane z układaniem. Ruchy z i do składowiska Nord Stream zostaną uwzględnione, tak jak inne drogi dojazdu i odjazdu statków budujących i układających, chociaż nie zostaną one ściśle wyznaczone, ponieważ chodzi zawsze tylko o krótkotrwałe oddziaływania. Składowisko znajduje się ponadto w obszarze, gdzie gęstość populacji lodówek od lat 90-tych znacznie się zmniejszyła. Istotne pogorszenie podstawy pokarmowej nie następuje. Granica pojemnościowa podstawy pokarmowej prawie nie zostanie osiągnięta, ponadto dotyczy tylko bardzo małej powierzchni. Markaczka WWF sprzeciwia się, że także na obszarze Greifswalder Bodden i ławicy piaszczystej u wejścia do zatoki występowałyby znaczące populacje markaczki (3 % całego biogeograficznego regionu). Markaczki trzymają się w 3 km odległości od statków, a zatem będą najmocniej wrażliwym na zakłócenia gatunkiem kaczek morskich. Ponieważ prace pogłębiające odbywałyby się na głównym obszarze występowania, a nawet w czasie zmiany upierzenia i przez wiele tygodni w obszarze 30 km nie byłyby prowadzone2, zachodziłby zakaz zakłóceń zgodnie z § 42 ust. 1 Nr. 2 BNatSchG. Nie zostały w wystarczającym stopniu uwzględnione ruchy do i ze składowiska oraz środki w samym składowisku. Ponadto należy uwzględnić prawdopodobne pogorszenie podstaw żywieniowych, które mogłoby utrzymywać się przez okres nawet 3 kolejnych lat. Omułki jadalne mogłyby zostać obciążone przez emisje z anod reakcyjnych i uszczelnień / osłon rurociągu. Należałoby zapytać, czy nie zostałby naruszony nawet zakazu szkodzenia miejscom rozmnażania i zakaz zabijania. Środki CEF będą konieczne w każdym przypadku. Sprzeciwy zostaną odrzucone. Wysoka wartościowość populacji została uwzględniona. Względem dodatkowych zakłóceń przez dodatkowy ruch statków zwrócono uwagę na rozważania dotyczące lodówki. Składowisko nie będzie uczęszczane przez markaczki. Obszar zmiany upierzenia markaczki znajduje się w odległości co najmniej 8 km od przebiegu trasy. Zostanie to szczegółowo udokumentowane w UVS. Zakaz zakłóceń zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG oraz zakaz szkodzenia miejscom rozmnażania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 3 BNatSchG. nie występuje, ponieważ stan utrzymania lokalnej populacji nie pogorszy się. Silne wzbogacenie szkodliwych substancji w omułkach jadalnych nie następuje, zostanie to szczegółowo udowodnione w UVS. Zakaz zabijania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 1 BNatSchG zatem nie występuje. Uhla 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 264 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich WWF sprzeciwia się, że przez wiele tygodni obszar 28,3 km2 byłby unikany przez uhle. Wobec prawie całorocznego występowania uhli, uniknięcie zakłóceń poprzez regulację czasu budowy nie rozwiązuje problemu. Ponadto należy uwzględnić prawdopodobne pogorszenie podstaw żywieniowych, które mogłoby utrzymywać się przez okres nawet 3 kolejnych lat. Należałoby zatem przyjąć zakaz zakłóceń zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG. Zatem będą wymagane środki CEF. Wobec szczególnego zorientowania na mięczaki, obciążenia szkodliwymi substancjami tak jak u markaczek będą możliwe. Sprzeciwy zostaną odrzucone. W saP przedstawiono, że znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 w połączeniu z ust. 5 BNatSchG nie zostaną spełnione. Znaczenie danego obszaru dla uhli nie zostało zaprzeczone w saP i UVS. Przy uwzględnieniu odległości od 2 do 3 km nie chodzi o całkowite obszary unikania, lecz o redukcję gęstości, która wzmacnia się w kierunku barki układającej. Ponadto należy ocenić, że promień wynosi zaledwie 3 km, powierzchnię wokół miejsca budowy jest niewielka względem całej Zatoki Pomorskiej, a ponadto, że podobne zakłócenia występują w przypadku każdego innego statku. Ze względu na szybki postęp układania dochodzi jedynie do krótkotrwałych i lokalnych zakłóceń. Zakaz zakłóceń zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG nie znajduje zatem zastosowania i środki CEF nie są konieczne. Ogorzałka WWF twierdzi, że zatoka Greifswalder Bodden posiada wybitne znaczenie dla ogorzałek. Z powodu zmniejszenia się populacji nie mogą być tolerowane żadne dalsze obciążenia. W maju mogłoby dojść do konfliktu, ponieważ mogłaby się pojawić czasowa kongruencja. Początek budowy będzie wprawdzie zaplanowany na 15-ego maja, odchylenia zostały jednak wyraźnie zastrzeżone przez Nord Stream. Także w przypadku rozpoczęcia budowy od 15-ego maja byłyby możliwe istotne zakłócenia spowodowane przygotowaniem budowy. Szczególnie zimne warunki pogodowe mogłyby ponadto opóźnić wylot. Środek unikania V4 nie uwzględnia zatem tej kwestii w wystarczającej mierze. Od piaszczystej ławicy u wejścia do zatoki regulacja czasu budowy już nie obowiązuje. Należy zatem stwierdzić, że istotne skupiska tego gatunku w zimowym półroczu mogłyby zostać zakłócone. Ogorzałki posiadają duży dystans ucieczki; należałoby uwzględnić dla minimalnego dystansu 3 km do 5 km najgorszy możliwy przypadek (worst case). Z powodu codziennej zmiany pomiędzy środowiskiem lęgowym i żywieniowym ogorzałki będą narażone na zwiększone niebezpieczeństwo kolizji, a więc mogłyby zostać spełnione przesłanki naruszenia zakazu zabijania. Wobec szczególnego zorientowania na mięczaki, obciążenia szkodliwymi substancjami będą możliwe. Nie zostały w wystarczającym stopniu uwzględnione ruchy do i ze składowiska oraz środki w samym składowisku. Ponadto należy uwzględnić prawdopodobne pogorszenie podstaw żywieniowych, które mogłoby utrzymywać się przez okres nawet 3 kolejnych lat. W sumie należy obawiać się poważnych zakłóceń i znacznego pogorszenia stanu utrzymania, który tylko w niewystarczającym stopniu zostałby zmniejszony przez środki unikania. Zakaz zakłóceń należy zatem jasno skonstatować. W powiązaniu z bardzo niekorzystnym stanem bieżącym, zagrożenie to jest szczególnie istotne. Należałoby przeprowadzić środki CEF. Sprzeciwy zostaną odrzucone. W saP przedstawiono, że znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 w połączeniu z ust. 5 BNatSchG nie zostaną spełnione. Do czasu rozpoczęcia zaplanowanych czynności budowlanych duża część ogorzałek ma opuścić Greifswalder Bodden. Przedwczesny czas budowy zostanie wykluczony. Układanie rurociągu w obszarze piaszczystej ławicy u wejścia do zatoki następuje w okresie lipiecwrzesień, gdzie nie występują żadne ilości ogorzałek. Przylegające od północy odcinki trasy posiadają głębokość wody, która z powodu ograniczonej głębokości zanurzenia nie jest użyteczna dla ogorzałek. Jeśli chodzi o obciążenia szkodliwymi substancjami, zostanie zwrócona uwaga na wywody dot. ogorzałek. Ruch statków z Greifswalder Bodden i w Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 265 kierunku składowiska odbywa się przeważnie wyłącznie do istniejącego toru wodnego. W pobliżu składowiska znajdują się powierzchnie, które z powodu ograniczonej głębokości zanurzenia są jeszcze w bardzo ograniczonym stopniu użyteczne dla ogorzałek. Zakaz zakłóceń zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG nie znajduje zatem zastosowania i środki CEF nie są konieczne. Szlachar WWF uważa, że szlachar w Greifswalder Bodden posiada swoje najważniejsze tereny zimowania. Dlatego gatunek będzie w większej części swojego regionalnego głównego punktu rozprzestrzeniania dotknięty zakłóceniami, które podczas okresu budowy mogłyby spowodować opuszczenie terenu. Zakaz zakłóceń zgodnie z § 42 ust. 1 Nr. 2 BNatSchG będzie zatem jasno spełniony. Dotknięte mogłyby być także miejsca zmiany upierzenia. Jeśli układanie rurociągu tylko tymczasowo pozbawi je wartości, zostanie spełniony zakaz szkodzenia miejscom lęgowym zgodnie z § 42 ust. 1 nr 3 BNatSchG. Środki CEF będą konieczne. Sprzeciwy zostaną odrzucone. W saP przedstawiono, że znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 w połączeniu z ust. 5 BNatSchG nie zostaną spełnione. Obszar Greifswalder Bodden obejmuje ograniczenie czasu budowy (V4), które określa przeprowadzanie czynności budowlanych na okres maj do końca września. Zimowe zgromadzenia osobników tego gatunku nie są zatem naruszone. Poza piaszczystą ławicą u wejścia do zatoki należy spodziewać się jedynie krótkotrwałych zakłóceń, które jednak z powodu szybkiego postępu w układaniu i tylko lokalnych tymczasowych zakłóceń nie wpływają istotnie na stan utrzymania lokalnej populacji. Zakaz zakłóceń zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG nie odnosi się więc do przedmiotowego przypadku i środki CEF nie są konieczne. Z powodu regularnie przeprowadzanych badań wiadomo, że miejsca zmiany upierzenia w obszarze przebiegu trasy nie istnieją. Zakaz szkodzenia miejscom rozmnażania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 3 BNatSchG nie jest zatem spełniony. Perkoz rogaty, perkoz dwuczuby, perkoz rdzawoszyi WWF twierdzi, że wszystkim trzem gatunkom w sumie należałoby przyznać szczególne znaczenie, ponieważ może występować zagrożenie ich populacji. W saP nie następuje żadna dokładna kwantyfikacja ani naświetlenie efektów sumowania. Dotknięte mogłyby być także miejsca zmiany upierzenia. Jeśli układanie rurociągu tylko tymczasowo pozbawi je wartości, zostanie spełniony zakaz szkodzenia miejscom lęgowym zgodnie z § 42 ust. 1 nr 3 BNatSchG. Do chwili przedłożenia dokładnych danych należałoby założyć zgodnie ze scenariuszem najgorszego przypadku znamiona czynu zabronionego. Środki CEF będą konieczne. Sprzeciwy zostaną odrzucone. W saP przedstawiono, że znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 w połączeniu z ust. 5 BNatSchG nie zostaną spełnione. Perkozy posiadają względnie mały dystans ucieczki od statków, tak więc odpowiednia powierzchnia przy kumulatywnym uwzględnieniu dalszego ruchu statków jest zdecydowanie mniejsza. Ponadto wywołany rurociągiem ruch statków odbywa się przeważnie w torach wodnych i tym samym w już obciążonych obszarach. Miejsca zmiany upierzenia tutaj nie występują. Tak jak w przypadku gatunków rybożernych, przy perkozach nie mamy do czynienia z odebraniem powierzchni żywieniowej, ponieważ żadne obszary ryb nie zostaną zakłócone. W przypadku możliwego nachodzenia na siebie okresu zmiany upierzenia i czynności budowlanych może mianowicie dojść do krótkotrwałych zakłóceń, jednak nie różnią się one wcale lub tylko w małym stopniu różnią się od oddziaływania zakłóceń spowodowanych ruchem łodzi sportowych, które w każdym przypadku są obecne. W ekstremalnych obszarach płytkiej wody nie odbywają się na nowo żadne czynności związane z układaniem 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 266 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich rurociągu. Zakaz zakłóceń zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG nie znajduje zatem zastosowania i środki CEF nie są konieczne. Nurzyk, alka, nurnik WWF sprzeciwia się, że gatunki w obszarach dalekich od brzegu oprócz okresu zimy będą spotykane także podczas wszystkich innych lub podczas większości miesięcy. Z powodu dużych dystansów ucieczki od statków wykazywałyby one szczególną wrażliwość. W saP nie zostało wystarczająco objaśnione, dlaczego zakaz zakłóceń zgodnie z § 42 Abs. 1 nr 2 BNatSchG nie zostają spełnione znamiona czynu zabronionego. Kwantyfikacja oddziaływań zakłóceniowych nie nastąpiłaby. Do czasu przedłożenia dokładnych danych należy zakładać zgodnie ze scenariuszem najgorszego przypadku znamiona czynu zabronionego. Środki CEF będą konieczne. Sprzeciwy zostaną odrzucone. W saP przedstawiono, że znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 w połączeniu z ust. 5 BNatSchG nie zostaną spełnione. Gęstości alk są w ogóle tak niewielkie, że zakłócenia przez "migrujące" miejsce budowy mogą dotyczyć jedynie pojedynczych osobników. We wrażliwym czasie zmiany upierzenia i wylęgu nurzyków w miesiącach letnich od lipca do września wykorzystywany przez ptaki obszar morski po obu stronach Adlergrundrinne nie styka się z czynnościami budowlanymi. Główny obszar koncentracji nurnika znajduje się w obszarze brzegowym Adlergrund, a tym samym z dala od przebiegu trasy. Gatunki offshore WWF twierdzi, że szczegóły dotyczące rozprzestrzeniania się oraz rodzaju i intensywności zakłóceń względem tych gatunków nie będą znane, względnie nie zostaną podane. Zatem nie może zostać stwierdzone, że znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 w połączeniu z ust. 5 BNatSchG nie występują. Do czasu przedłożenia dokładnych danych należy zakładać zgodnie ze scenariuszem najgorszego przypadku znamiona czynu zabronionego. Środki CEF będą konieczne. Sprzeciwy zostaną odrzucone. Z treści przedstawionej opinii nie wynika, o jakich gatunkach mowa. W dokumentacji saP, w odniesieniu do tych gatunków offshore wymienionych w "zestawieniu zbiorowym" określone, że znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 w połączeniu z ust. 5 BNatSchG nie zostaną spełnione. Ptaki osiadłe w obszarze wody płytkiej zatoki Greifswalder Boddens WWF sprzeciwia się, że dla tych gatunków obecność obszarów zmiany upierzenia i miejsc snu powinna być uznana za prawdopodobną. Jeśli układanie rurociągu nawet tylko tymczasowo pozbawi ich wartości, spełniony będzie zakaz szkodzenia miejscom rozmnażania zgodnie z § 42 ust. 1 nr 3 BNatSchG. Brakuje dokładnych badań i rozważań. Uwarunkowane budową zakłócenia mogłyby być znaczne. Od miesięcy jesiennych zatoka Greifswalder Bodden pełni rolę na przykład bardzo ważnego obszaru rozmnażania dla perkoza dwuczubego. Do czasu przedłożenia dokładnych danych należy zakładać zgodnie ze scenariuszem najgorszego przypadku znamiona czynu zabronionego. Środki CEF będą konieczne. Sprzeciwy zostaną odrzucone. Ze stanowiska nie wynika, o jakich gatunkach mowa, wymieniony został tylko perkoz dwuczuby. W dokumentacji saP zostanie przedstawione, że znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 w połączeniu z ust. 5 BNatSchG nie zostaną spełnione. W przypadku braku konkretnych informacji, w dokumentacji saP przy braku zawsze będzie uwzględniona najbardziej konserwatywne, teoretycznie możliwe zdarzenie. Rozmnażające się w płytkiej wodzie ptaki mogą w przypadku występowania zakłóceń zboczyć nieco ze swoich tras, ponieważ w okolicy dostępne są wystarczającym rozmiarze strefy wody płytkiej i granice pojemnościowe danego gatunku nie zostaną Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 267 przekroczone. Zakaz zakłóceń zgodnie z § 42 ust. 1 nr 2 BNatSchG nie zostanie zatem spełniony. Wynik specjalnego badania związanego z ochroną gatunków / uwagi końcowe WWF twierdzi, że problem wielu gatunków został niedoszacowany. Środki minimalizujące i środki w ramach wyrównania koherencji będą konieczne np. dla lodówki, markaczki, ogorzałki i szlachara. Także zagrożenia dotyczące morświna są niedoszacowane. Bardzo zagrożona populacja nakazuje zasadnicze badanie populacji i środki minimalizujące dla przypadku spowodowanego projektem hałasu podwodnego. W sumie istniałaby znaczna potrzeba udoskonalenia treści dokumentu. Sprzeciwy zostaną odrzucone. Niedoszacowanie wpływów nie występuje. W saP przedstawiono, że znamiona czynu zabronionego zgodnie z § 42 ust. 1 w połączeniu z ust. 5 BNatSchG nie zostaną spełnione. Deficyty poznania nie są rozpoznawalne. Morświn może być uznawany za bardzo dobrze zbadany gatunek. Przeprowadzenie bardziej obszernego badania nie przyniosłoby żadnego dalszego pożytku w zakresie poznania. Potrzeba udoskonalenia badania specjalnego związanego z ochroną gatunków badania nie występuje. B.4.9.3 BUND M-V (KRAJ ZWIĄZKOWY MECKLENBURG-VORPOMMERN) W swoim sprzeciwie z dnia 14.05.2009, BUND M-V zajął stanowisko co do treści „dokumentacji dot. badania zgodności środowiskowej Nord Stream dla konsultacji zgodnie z Układem ESPOO“, studiów zgodności środowiskowej, badania zgodności FFH i specjalnego badania związanego z prawną ochroną gatunków. Ocena alternatywnych przebiegów trasy BUND krytykuje brak wariantu trasy przebiegającej lądem, ponieważ jego zdaniem nie ma oczywistej przyczyny, aby takiej alternatywy nie sprawdzić. Wymaga także uwzględnienia sprawdzenie jeszcze innych możliwości wytyczenia trasy przez Morze Bałtyckie. Sprzeciw zostanie odrzucony. Powyższe zagadnienia zostały uwzględnione w punkcie B.4.9.2. Żądanie zbadania innych morskich wariantów trasy w obszarach Gotland i Bornholm nie dotyczy w odniesieniu do sytuacji dot. obszarów obciążonych amunicją, niemieckiego zakresu kompetencji. Wpływy ingerencji na dno morskie Odstrzelenia skał podziemnych i składowanie nadmiernych materiałów byłoby zdaniem BUND M-V uwarunkowane długoterminowymi zmianami symbioz bentosowych na odnośnych terenach. Zmiany te – określone jako odwracalne, według BUND M-V często niesłusznie i będą musiały być zmienione. Sprzeciw odnosi się wyłącznie do „ dokumentacji dotyczącej badania zgodności środowiskowej Nord Stream dla konsultacji zgodnie z Układem ESPOO “. Nie należy z tego wywnioskować żadnego konkretnego odniesienia do obszaru niemieckiej strefy 12 mil morskich . Odstrzelenia, sedymentacja / składowanie związanego z tym materiału oraz wznoszenie budowli podporowych (tam lub mostów) nie jest przewidziane w niemieckim zakresie kompetencji. Ładunki wybuchowe i inne pozostałości amunicyjne 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 268 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich BUND M-V twierdzi, że poza wysadzaniem w powietrze nie zostały rozważone żadne alternatywne metody obchodzenia się z odkrytymi ładunkami wybuchowymi i pozostałościami amunicyjnymi wzdłuż zaplanowanej trasy rurociągu. Ponadto BUND M-V krytykuje, że nie zostały uwzględnione ani plany środków dot. obchodzenia się z chemicznymi środkami bojowymi, ani następstwa dla środowiska dotyczące ratowania, traktowania i usuwania środków bojowych. Następstwa obchodzenia się ze środkami bojowymi dla morskiego świata zwierząt zostałyby według BUND M-V mocno niedoszacowane. Zatem BUND M-V wymaga w szczególności względem ssaków morskich (morświn) opracowania środków minimalizujących i środków unikania oraz towarzyszącego im badania w celu ustalenia efektywności przy przeprowadzaniu tych środków. Sprzeciw zostanie odrzucony. Powyższe rozważania zostały uwzględnione w B.4.9.2 . Specyfika obu terenów przekroczenia linii brzegowej Zdaniem BUND M-V wspólnota bentosowa i ważne środowiska pokarmowe dla ptaków morskich (lodówki, szlachary) przez czasowo ograniczone przemianę i ponowne przyjmowanie osadów zostałyby poważnie zakłócone, wzgl. zdziesiątkowane. Pod tym względem BUND M-V, twierdzi, że nie zostały przez Nord Stream wymienione żadne odpowiednie środki minimalizujące ani równoważące. Konieczne są więc odpowiednie środki równoważące dla tej zdaniem BUND M-V ciężkiej ingerencji. Poza tym BUND M-V uważa, że liczne poważne ingerencje nie zostały uwzględnione (np. utrata miejsc lęgowych rzadkich gatunków ptaków, w szczególności bielika). Zwraca on przy tym z jednej strony uwagę na współdziałanie wielkiej liczby projektów w zakresie niemieckiego stanowiska lądowania, z drugiej strony krytykuje w sposób uzasadniony, że sąsiednie projekty z wynikającymi z nich wpływami na środowisko zostały przyjęte za podstawę jako stan (w znaczeniu obciążenia wstępnego). BUND M-V wymaga obszernej korekty wszystkich dokumentów wniosku. Sprzeciw zostanie odrzucony. Odnośnie wpływów na wspólnotę bentosową w obszarze składowiska i odnoszącej się do tego potrzeby kompensacji oraz zrównoważenia ingerencji, powyższe aspekty zostały uwzględnione w B.4.9.2 . W odniesieniu do wpływów na ptaki w obszarze składowiska, również obowiązują odpowiednio przytoczone powyżej rozważania. Obszar składowiska ponadto nie zalicza się do obszarów o wysokiej gęstości występowania kaczek morskich. Lodówki, które od lat 90tych bardzo mocno zmniejszyły się w swojej populacji, występują tu obecnie najczęściej w gęstości do 25 osobników/km2 (UVS, ust. 174). Szlachar jest jedynym gatunkiem, którego obszar lęgowy jest częściowo naruszony i podczas okresu budowy wykazuje już istotne populacje. W przypadku tego gatunku, wobec naruszonej powierzchni(< 10 % terenu lęgowego Greifswalder Bodden / Boddenrandschwelle (piaszczysta ławica u wejścia do zatoki Greifswalder Bodden) / Usedom) nie przypuszcza się żadnych poważnych zakłóceń. W dokumentacji UVS (roz. 10) rozważono kumulatywnie 40 projektów. Ogólnie można więc przyjąć, że określone zakłócenia przyrody i krajobrazu w danym wypadku określonych projektów zostały zaszeregowane i w razie potrzeby zostaną skompensowane w odniesieniu do projektu. Możliwe jest, że wpływy na środowisko sąsiednich projektów w swoim współdziałaniu wzajemnie wzmacniają się (uwarunkowane projektem dodatkowe zaburzenia byłyby kompensowane wtedy, jeśli są znaczne), tak samo można sądzić jednak o przyporządkowanych tym wpływom rozwiązaniach kompensacyjnych. Logiczne jest z braku związku przyczynowego wykluczenie uwarunkowanych projektem zakłóceń, które przedtem w ramach sąsiednich projektów już zostały usunięte (i tam skompensowane) (tutaj: środowiska lęgowe (m.in. bielika) w zakresie ustalonej planem stacji lądowania). Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 269 W badaniach zgodności FFH rozpatrzono związane z terenami ochronnymi wpływy sumacyjne w odniesieniu do poszczególnych projektów. W istocie należy wykluczyć poważne zakłócenia przez efekty zsumowania już na podstawie tylko tymczasowych oddziaływań rurociągu Nord Stream. Odnośnie wpływów sumacyjnych z projektami dot. układania kabli należy stwierdzić, że tego rodzaju wpływy nie zdarzają się (patrz ustęp B.4.5 tej uchwały). Pod tym względem nie wykryto braków w rozważaniu. O ile poważne zakłócenia dotyczące miarodajnych składników terenu ochronnego ptaków UE w obszarze lądowania będą występować, to nie są one spowodowane przez rurociąg Nord Stream, ponieważ już nastąpiło ich zakłócenie przez stację lądowania i zapewniono odpowiednie zrównoważenie koherencyjne. Podstawę do tego stanowią poniższe rozważania: Badanie zgodności FFH wymaga prognozy o przyszłych skutkach planów lub projektów na europejskie tereny ochronne. Ponieważ chodzi tu o wpływy, wzgl. zakłócenia w przyszłości, należy uwzględnić w prognozie przewidywalny rozwój terenu ochronnego. Dotyczy to również projektów osób trzecich, jak wynika ze sformułowania w art. 6 ust. 3 Dyrektywy FFH („pojedynczo lub we współdziałaniu z innymi planami i projektami”). Jeśli podczas prognostycznego rozważania stanu przyrody w obszarze działania projektu do momentu realizacji projektu został już poważnie pogorszony przez projekt osoby trzeciej i przez nowy projekt nie zostaną wywołane żadne dodatkowe szkody, nie mogą istnieć z braku związku przyczynowego żadne (dalsze) zakłócenia celów utrzymania terenu. Taka jest sytuacja w tym przypadku, ponieważ już przed rozpoczęciem prac przy rurociągu Nord Stream rozpoczęto prace dotyczące stacji lądowania, które spowodowały istotne szkody. Substancje trujące łącznie z żywicą poliestrowo-alkidową BUND M-V podaje w wątpliwość ocenę wpływów uwolnień aluminium z anod reakcyjnych. Wymagana będzie nowa ocena na podstawie uzupełniających danych. Ponadto wyrażony został sprzeciw wobec zamieszczonego w dokumentacji UVS stwierdzenia, że żadne inne zanieczyszczające substancje przez przemianę projektu nie zostaną uwolnione do dna morskiego. W dalszej części BUND M-V twierdzi, że zwierzęta w pobliżu rurociągu mogą natrafić na silnie skażony pokarm, a ten prawdopodobnie dostałby się do ich łańcucha pokarmowego. Sprzeciw zostanie odrzucony. W dokumentacji UVS zostało przedstawione, dlaczego czynnik aktywny uwolnień substancji z materiału rurociągu zostanie uznany za niemiarodajny (patrz ustęp B.4.4.1.1 Uchwały o ustaleniu planu - ustęp "Uwarunkowane urządzeniami czynniki aktywne"). W obszarze ułożonego na dnie morskim rurociągu efekt rozcieńczenia i rozkładu w otaczających masach wody jest tak duży, że także w pobliżu anod reakcyjnych nie będą mierzalne żadne uwarunkowane projektem podwyższone stężenia aluminium, które mogłyby zostać wykazane w łańcuchu pokarmowym. Także uwarunkowane projektem uwolnienia innych szkodliwych substancji nie występują w istotnej mierze w niemieckim obszarze kompetencji. Płukanie rurociągu w fazie wstępnej eksploatacji BUND M-V sprzeciwia się, że nie wymieniono, jaki środek redukcji tlenu zostanie użyty do pierwszego płukania rurociągu i powątpiewa w oświadczenie zamieszczone w UVS, że chodzi tu o naturalne środki, już istniejące w morzu. BUND M-V domaga się w tym zakresie „(...) jasnej prognozy wpływów uwolnienia środka redukcyjnego, jednoznacznego oznaczenia zastosowanych i uwalnianych substancji oraz zastosowania odpowiednich środków unikania i środków minimalizujących.“ 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 270 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Sprzeciw zostanie odrzucony. Pobór i wprowadzenie testowej wody pod ciśnieniem przy uruchamianiu rurociągu nie następuje na obszarze niemieckiego akwenu morskiego. Ewentualne związane z tym wpływy na środowisko są nieistotne dla niemieckiego zakresu kompetencji. Eutrofizacja W odniesieniu do eutrofizacji, BUND M-V twierdzi, że prace gruntowe na dnie Morza Bałtyckiego spowodowałyby silny wzrost wartości azotu i fosforu w Morzu Bałtyckim przez kilka lat. W związku z tym BUND M-V wymaga, aby efekty eutrofizacji zostały ocenione, a odpowiednie środki kompensacyjne opracowane i zrealizowane. Sprzeciw będzie odrzucony. Remobilizacja pożywek i szkodliwych substancji z osadu w skutek uwarunkowanego projektem powtórnego tworzenia się zawiesiny z drobnych cząsteczek jest z powodu nieomal wolnego od obciążeń stanu osadu (bardzo mało sorpcyjny piaskowy materiał) możliwa do pominięcia, wzgl. nie będzie mierzalna. Rybołówstwo Zdaniem BUND M-V trwałe wykluczenie rybołówstwa z terenu planowanego rurociągu (przeszkody podwodne) może prowadzić do silnej presji rybołówstwa na sąsiednie obszary chronione sieci terenów Natura 2000. Wpływy te zdaniem BUND M-V nie są na dzień dzisiejszy możliwe do oszacowanie. Zatem w ramach dokumentacji UVS wymagane będzie dodatkowo uwzględnienie tego zjawiska oraz opracowanie koncepcji zapobieżenia wzrastającemu naciskowi rybołówstwa na sąsiednie obszary. Skrytykowane zostało, że aspekt ten nie został uwzględniony i nie przedstawiono środków dotyczących zmniejszenia i zrównoważenia. Sprzeciw będzie odrzucony. Zwraca się uwagę na ustęp B.4.8.10 uchwały. Ryzyka dla bezpieczeństwa statków Odnośnie bezpieczeństwa statków BUND M-V wskazuje na możliwe nieprzewidywalne przeszkody dla ruchu morskiego poprzez zastosowane do prac budowlanych i konserwacyjnych wodne środki transportowe. Wynikałoby z tego zwiększone ryzyko kolizji, co z drugiej strony prowadzi do zanieczyszczenia morza. Sprzeciw zostanie odrzucony, ponieważ tego rodzaju obawy są nieuzasadnione. Zwraca się uwagę na ustęp B.4.8.16 i przepisy dodatkowe w punkcie A.3.1 uchwały. Morskie bezkręgowce Zdaniem BUND M-V, zwiększona sedymentacja dużych powierzchni będzie co najmniej czasowo nie do zasiedlenia dla przystosowanej fauny bentosowej. BUND M-V domaga się dokładniejszego scharakteryzowania podanych okoliczności i jasnego oświadczenia, że "zniszczenie" symbioz bentosowych w wielu przypadkach będzie nieodwracalne. Spowodowałoby to zdaniem BUND M-V zmianę oszacowańważności. Sprzeciw zostanie odrzucony. Związane z czasem budowy zakłócenia powodowane przez turbulencję, zawiesiny cząsteczkowe, zmętnienia wody, resedymentację, jak i tymczasowa utrata powierzchni środowiskowych w zakresie rowu dla rurociągu i składowiska zostaną szczegółowo omówione w UVS. Środek M 5 LBP (porównaj ustęp B.4.4.1.9.1) gwarantuje możliwie największe zmniejszenie tych przejściowo skutecznych wpływów. Nie sposób zaprzeczyć, że ponowne zasiedlenie odpowiednich powierzchni w porównywalne struktury Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 271 gatunkowe i w szczególności struktury wiekowe zabierze kilka lat. Dlatego wymienione oddziaływania wpływają w taki sam sposób, jak trwała zmiana podłoża w obszarze układania rurociągu (lokalna zmiana wspólnoty bentosowej) na potrzeby kompensacyjne (porównaj tab. 78 / 79 LBP). Ryby BUND M-V twierdzi, że ryby zostaną silnie dotknięte eksplozjami. Możliwe pozytywne skutki struktury rurociągu podobnej do sztucznej rafy nie zostały ocenione przez BUND M-V, ponieważ BUND M-V wychodzi z założenia, że ryby posiadające rewiry blisko rurociągu będą dotknięte zwiększoną obecnością szkodliwych substancji i rurociąg wcześniej doprowadzi do szkodliwych zmian naturalnych warunków życiowych. Sprzeciw zostanie odrzucony z odesłaniem do powyższych rozważań w punkcie B.4.9.2. Dla niemieckiego obszaru kompetencji potrzeba prac strzelniczych z rozsądnych powodów może zostać wykluczona. Uwarunkowane projektem, możliwe do udowodnienia ślady substancji szkodliwych w łańcuchu pokarmowym nie zostały wykazane. Ptaki Budowa rurociągu stanowiłaby według BUND M-V rozległe zakłócenie populacji ptaków, co spowodowałoby całkowite lub częściowe opuszczenie odnośnych terenów przez ptaki. Trwałe zmiany rzeźby dna zdaniem BUND M-V prowadziłyby długotrwale do negatywnych oddziaływań, jak np. na potrzebny morski bentos jako źródło pożywienia przykładowo dla kaczek, nurków i morskich nurków. Oddziaływania te nie zostały zdaniem BUND M-V właściwie uwzględnione. Sprzeciw zostanie odrzucony z odesłaniem do powyższych rozważań w ustępie B.4.9.2. Ssaki morskie BUND M-V twierdzi, że usuwanie amunicji przez wysadzanie w powietrze przedstawiałby poważne zagrożenie dla życia i zdrowia ssaków morskich. Według BUND M-V, Nord Stream przedstawia wpływy na płaszczyznę populacji jako odwracalne, co zdaniem BUND „(...) jest definitywnie niesłuszną oceną w przypadku egzystencjalnie zagrożonej populacji morświna (...)“. Według BUND M-V, wzdłuż całego przebiegu rurociągu należałoby liczyć się z występowaniem ssaków morskich (foki szarej, foki pospolitej, foki obrączkowanej, morświna). W związku z powyższym, BUND M-V wymaga dla prac budowlanych i usuwania amunicji opracowania i zastosowania specjalnych środków, aby zapobiec startom w przypadku tych gatunków. Konkretne środki unikania nie zostały zdaniem BUND M-V właściwie opisane W istocie BUND M-V wymaga, aby każde możliwe wysadzenie w powietrze musiało być poprzedzone ogólnie stosowaną metodą oceny do zastosowania alternatywnych metod do usuwania materiałów wybuchowych jako oceny pojedynczego przypadku. Sprzeciw zostanie odrzucony z odesłaniem do powyższych rozważań . Dla niemieckiego obszaru kompetencji potrzeba prac strzelniczych z rozsądnych powodów może zostać wykluczona. Punktem wyjściowym zmniejszenia znaczenia krótkotrwałych, niemożliwych do wykluczenia konsekwencji uwarunkowanych budową zakłóceń dla foki szarej w obszarze lądowania jest środek M21. Sieć terenów Natura 2000 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 272 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Ogólnie BUND M-V uważa, że dane dotyczące sieci terenów Natura 2000 nie są wystarczająco obszerne. Ocena oddziaływań na sieć terenów Natura 2000 jest oszacowana jako "nieznaczna", co zdaniem BUND M-V będzie nie do zaakceptowania. „BUND uważa zatem, że musi zostać dokonane inne zaklasyfikowanie przynajmniej we wszystkich takich przypadkach, w których zostaną wymienione negatywne wpływy na odpowiednie tereny.“ BUND M-V tłumaczy ponadto, że bez odpowiednich środków kompensacyjnych budowa rurociągu nie będzie zgodna z celem utrzymania kilku terenów Natura 2000. Wymagane być powinno, aby Nord Stream przygotował dodatkowe dane, które pozwolą na dokładniejszą ocenę lub ocenę na bazie scenariusza najgorszego przypadku. Sprzeciw zostanie odrzucony z odwołaniem do powyższych rozważań w ustępach B.4.5, B.4.8.5 i B.4.9.2 . W badaniach zgodności FFHzostały oszacowane wszystkie istotne dane. W rezultacie należy stwierdzić, że projekt w obszarze niemieckiej strefy 12 mil morskich także z uwzględnieniem skutków kumulatywnych innych planów i projektów nie jest zdolny do poważnego zaburzenia terenów europejskiej sieci ekologicznej natura 2000 w jej miarodajnych dla celów ochrony i utrzymania składnikach. Sieć terenów Natura 2000 BUND M-V potwierdza ponownie swoje wcześniej zajęte stanowisko odnośnie europejskiego systemu terenów chronionych NATURA 2000: „Teren ochrony ptaków i teren FFH Greifswalder Bodden i teren FFH Greifswalder Boddenrandschwelle stanowią w sąsiedztwie planowanego rurociągu wysokie gęstości lodówek, markaczek, szlacharów, perkozów dwuczubych, nurów rdzawoszyich, nurów czarnoszyich, kormoranów i innych gatunków w bliskim otoczeniu planowanego rurociągu. Szczególne znaczenie ma ogorzałka, która wykazuje wyraźne skupiska wokół trasy rurociągu. Nurzyk, alka i nurnik osiągają już przy Bodenrandschwelle duże liczby populacji, występują jednak szczególnie często na terenach Natura 2000 Zatoki Pomorskiej.“ Według BUND M-V, zakłócenie tych zbiorowisk ptaków będzie nieodwracalne. Zwraca się także ponownie uwagę na szkodliwe skutki znalezisk amunicji i związane z tym wysadzenia w powietrze w odniesieniu do ssaków morskich (morświn, foka szara, foka pospolita) i ryb (np. śledzia w obszarach tarła, jeśli miejsce i moment znalezienia amunicji są niekorzystne). BUND powtarza swoje żądanie zgodnie z koncepcją dotyczącą środków kompensacyjnych, które za cel powinny stawiać sobie polepszenie uszkodzonych funkcji przestrzeni życiowej oraz wdrożenie odpowiednich środków unikania. Sprzeciw zostanie odrzucony z odesłaniem do powyższych rozważań oraz uzasadnienia w ustępach B.4.5, B.4.8.4, B.4.8.5, B.4.8.6 i B.4.9.2 . Zrównoważenie koherentne nie jest konieczne. Przewidziane są środki kompensacyjne dla ingerencji w ramach związanej z ochroną przyrody regulacją ingerencji. W LBP zwrócono uwagę na to, że prowadzą one także do polepszenia stanów utrzymania typów przestrzeni życiowych i gatunków na danym terenie terenu FFH, a tym samym przyczyniają się do zabezpieczenia spójności europejskiej ekologicznej sieci Natura 2000. W szczególności, w odniesieniu do środka E1 zostanie to również oszacowane przez kompetentny Urząd ochrony przyrody (StAUN Ueckermünde) (stanowisko z dnia 22.10.2009). Środki kompensacyjne obejmują m.in. oceny środowisk płytkiej wody oraz środowiska dla gatunków, które są rozpowszechnione w obszarze morskim. Ustalone środki dotyczące unikania i zmniejszania gwarantują możliwie daleko idącą minimalizację szkodliwych wpływów środowiskowych. Narodowe morskie tereny ochronne Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 273 W odniesieniu do oddziaływania na narodowe morskie tereny ochronne, BUND M-V zwraca uwagę na przedstawienia dot. terenów Natura 2000, ponieważ w większości morskie tereny ochronne należą do sieci terenów Natura 2000. Sprzeciw odnosi się wyłącznie do „ dokumentacji dotyczącej badania zgodności środowiskowej Nord Stream dla konsultacji zgodnie z Układem ESPOO “. Nie należy z tego wnioskować żadnego konkretnego odniesienia do obszaru niemieckiej strefy 12 mil morskich . Podsumowanie wpływów środowiskowych BUND M-V podsumowuje swoje wcześniej przedstawione sprzeciwy. Zdaniem BUND M-V, negatywne wpływy rurociągu na środowisko będą wyraźnie silniejsze od przestawionych. Klasyfikacje mnogości zaburzeń według BUND M-V będą nietrafne i muszą zostać wyżej ocenione. W istocie BUND M-V uważa wpływy sumacyjne z innymi projektami za niewystarczająco rozpatrzone. Ostatecznie wymagane będzie zdeponowanie co najmniej półtorarocznych kosztów budowy obejmujących świadczenie zabezpieczające, aby można było zlikwidować nieprzewidziane i zależnie od okoliczności kosztowne szkody środowiskowe. Sprzeciw zostanie odrzucony z odesłaniem do powyższych rozważań . Odnośnie wymaganych świadczeń kompensacyjnych(wraz z zapłatą wyrównawczą w znaczeniu § 15 ust. 6 LNatG M-V) i minimalizacji ingerencji, zostaną podjęte w uchwale o ustaleniu planu w punkcie A.3.6 związane z ochroną środowiska uzasadnione nakłady i warunki jako przepisy dodatkowe. Tym samym zbyteczne jest postawione żądanie o świadczenia zabezpieczające. Braki w danych Według BUND M-V, Nord Stream musi przygotować dalsze dane, aby można było dokonać dokładnej i niezawodnej oceny wpływów środowiskowych oraz zagwarantować przydatność środków kompensacyjnych, unikania i minimalizujących. Sprzeciw zostanie odrzucony. Dla niemieckiego zakresu kompetencji została sporządzona duża liczba profesjonalnych ekspertyz, które polegają na obszernym materiale danych. Luki w danych, które nie pozwalają stosownie ocenić oczekiwanych wpływów środowiskowych projektu są obecnie niemożliwe do rozpoznania. Koncepcja środków dotyczących unikania / zmniejszenia i kompensacji szkodliwych wpływów środowiskowych jest wystarczająco dokładnie opisana i uzasadniona. Zostanie to dalej skonkretyzowane w ramach planu realizacji i uzgodnione z kompetentnym urzędem ochrony przyrody (StAUN Ueckermünde). Środki unikania odnośnie odstrzeliwania amunicji Zdaniem BUND M-V, środki unikania przede wszystkim dotyczące postępowania z podwodną amunicją, są niezadowalające. Usuwanie amunicji innymi metodami niż wysadzanie w powietrze będzie bezwarunkowo konieczne. Jeśli wysadzenie w powietrze jest niemożliwe do uniknięcia, BUND M-V wymaga zapewnienia niezbędnych środków, aby możliwie przeważającą część potencjalnie dotkniętych tym zwierząt usunąć z terenu zagrożenia. „.BUND oczekuje obszernego ulepszenia całkowitej koncepcji i poszczególnych środków w przypadku unikania“ 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 274 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Sprzeciw zostanie odrzucony z odesłaniem do powyższych rozważań . Dla niemieckiego zakresu kompetencji potrzeba wysadzeń w powietrze może zostać w rozsądnym zakresie wykluczona. Środki kompensacyjne Zdaniem BUND M-V środki kompensacyjne są całkowicie niewystarczające, ponieważ negatywne wpływy na morskie obszary życia nie zostałyby zrównoważone, a ich pozytywne wpływy oddziaływałyby na inne przestrzenie życiowe. BUND M-V wymaga zatem zastosowania dalszych środków kompensacyjnych do ochrony morskich przestrzeni życiowych w bezpośrednim związku z budową rurociągu. Sprzeciw zostanie odrzucony z odesłaniem do powyższych rozważań w ustępie B.4.8.4 i B.4.9.2. Program monitorowania BUND M-V uważa, że zaplanowany przez Nord Stream program monitorujący będzie niewystarczający. Wymagane powinno być zatem uzupełnienie monitoringu do następujących obszarów: • Biologiczny monitoring wpływów wysadzeń w powietrze i długoterminowych skutków środków budowy na dno morskie i bentos, • badanie skuteczności środków stosowanych do wypłaszania ssaków morskich i ryb z obszaru zagrożonego wysadzeniami w powietrze, • monitoring będzie wymagany także w obszarach przemiany materiału i terenach o silnej sedymentacji, • specjalny program monitoringu dla wszystkich środków kompensacyjnych, • monitoring i obszerne badania musiałyby wyjaśniać zagadnienia wyłączenia, demontażu oraz utylizacji na zakończenie okresu eksploatacji, • analiza wpływów środowiskowych przez cały okres użytkowania rurociągu (włącznie z budową i demontażem) powinna zostać sporządzona. Sprzeciw zostanie odrzucony. Zwraca się uwagę na odpowiednie przepisy dodatkowe. W ustępie A.3.6.1, monitoring został między innymi przewidziany w celu kontroli przedsięwziętych w specjalistycznych ekspertyzach dla niemieckiej strefy 12 mil morskich i terenu lądowania eksperckich prognoz dot. uwarunkowanych budową, urządzeniami i eksploatacją wpływów projektu, które należy uzgodnić i przeanalizować z urzędem ochrony przyrody Możliwe uwarunkowane ponowną budową wpływy po przewidzianym okresie eksploatacji 50 lat należy (jeśli ma być w ogóle ponownie zbudowany) oszacować w przyszłości według wtedy prawnie obowiązujących skal. Studia zgodności środowiskowej Sprzeciwy / stanowiska są identyczne ze sprzeciwami / stanowiskami WWF z dnia 26.10.2009. W związku z tym należy zapoznać się z odpowiedziami zamieszczonymi w punkcie B.4.9.2. uchwały. Badanie zgodności FFH Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 275 Sprzeciwy / stanowiska są identyczne ze sprzeciwami / stanowiskami WWF. W związku z tym należy zapoznać się z odpowiedziami zamieszczonymi w punkcie B.4.9.2. uchwały. Specjalne związane z ochroną gatunków badanie Sprzeciwy / stanowiska są identyczne ze sprzeciwami / stanowiskami WWF. W związku z tym należy zapoznać się z odpowiedziami zamieszczonymi w punkcie B.4.9.2. uchwały. B.4.10 Analiza zagadnień o charakterze prywatnym / decyzje Ponieważ niniejsza uchwała o ustaleniu planu oprócz doręczenia - m.in. oponentom będzie publicznie przedstawiona do wglądu (§ 74 ust. 4 zapis 2 VwVfG M-V), zgodnie z przepisami dotyczącymi ochrony danych osobowych, oponenci będący osobami fizycznymi zostaną podani w kolejności anonimowo z numerami. Oponentom zostanie dostarczona uchwała i przydzielony im zostanie numer oponenta. Ze względu na konieczność uproszczenia, we wszystkich przypadkach zostanie wybrana liczba pojedyncza i forma męska. Oponent 01 Oponent pismem z dnia 06.04.2009 zgłosił w prawidłowym terminie zarzuty względem projektu. W odniesieniu do zaistniałego problemu, oponent zwraca uwagę na swoje sprzeciwy wobec projektu OPAL (sprzeciw z dnia 04.05.2008 w procesie ustalania planu zgodnie z § 43 EnWG dot. projektu OPAL / NEL). Oponent jest właścicielem domku letniskowego w kąpielisku morskim Lubmin, oddalonego o ok. 2 km od punktu lądowania projektu i obawia się w przedstawionym sprzeciwie szkód wobec swojej osoby i rodziny, spowodowanych przez budowę i eksploatację stacji lądowania. Szkody te dotyczyłyby po pierwsze stanu zdrowia oponenta - z tego powodu szuka on stałego pobytu w klimacie nadmorskim - i troski, że działka letniskowa nie może już być użytkowana zgodnie z docelowym przeznaczeniem. Poza tym jego jakość życia i radość z egzystencji będzie zakłócona z powodu ingerencji w przyrodę oraz krajobraz i związane z tym naruszenie krajobrazu. Problemy te zostały przedstawione w pełnej treści w sprzeciwie z dnia 06.04.2009 na przedmiotowy projekt. Zarzuty odnoszące się do interesów prywatnych zostaną odrzucone, ponieważ wpływy projektu na stan zdrowia oponenta lub korzystanie z działki letniskowej nie mogą zostać poddane ocenie. Pozostałe sprzeciwy odnoszą się m.in. do poniższych aspektów projektu: • uwzględnienie wpływów sumacyjnych przy ocenie zgodności środowiskowej projektu i konsekwencji dla sieci Natura 2000, • konieczność ochrony przeciwkorozyjnej, • wpływy testów ciśnieniowych, • konieczność i wpływy urządzeń wydmuchowych, • badania alternatyw, • rodzaj i sposób inspekcji, • bilansowanie związanego z ochroną przyrody zrównoważenia ingerencji, • udowodnienie interesu publicznego. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 276 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Nie należą one do własnych interesów oponenta i dlatego również zostały odrzucone. Ponadto, powyższe aspekty należy również pod względem merytorycznym uznać za nieuzasadnione. Uchwała o ustaleniu planu jest formalnie, proceduralno-prawnie i materialno-prawnie zgodna z wszystkimi obowiązującymi przepisami. W szczególności należy zapoznać się z uzasadnienie, w ustępie B niniejszej uchwały. Oponent 02 Oponent pismem z dnia 09.04.2009 zgłosił w prawidłowym terminie zarzuty względem projektu. W odniesieniu do zaistniałego problemu, oponent zwraca uwagę na swoje sprzeciwy wobec projektu OPAL (sprzeciw z dnia 04.05.2008 w procesie ustalania planu zgodnie z § 43 EnWG dot. projektu OPAL / NEL). Oponent jest właścicielem domku letniskowego w kąpielisku morskim Lubmin, oddalonego o ok. 2 km od punktu lądowania projektu Wyraża on swój sprzeciw jako obywatel niemiecki i europejskiego obywatela oraz w związku związaną z jego zawodem jako biologa wiedzą o wartości przyrody, jej wrażliwości i współzależności ekosystemów. Zarzuty odnoszące się do interesów prywatnych zostaną odrzucone, ponieważ wpływy projektu na stan zdrowia oponenta lub korzystanie z działki letniskowej nie mogą zostać poddane ocenie. Pozostałe sprzeciwy odnoszą się m.in. do poniższych aspektów projektu: • Obrona planu w szczególności uzasadnienie wzrastających potrzeb, • uzasadnienie interesu publicznego, • wpływy badania ciśnieniowego, • uwzględnienie wpływów sumacyjnych i efektów kumulatywnych, • wpływy na elektrownie wodne, rybołówstwo, • badania alternatyw, • studia zgodności środowiskowej, • bilansowanie związanego z ochroną przyrody zrównoważenia ingerencji Nie należą one do własnych interesów oponenta i dlatego również zostały odrzucone. Ponadto, powyższe aspekty należy również pod względem merytorycznym uznać za nieuzasadnione. Uchwała o ustaleniu planu jest formalnie, proceduralno-prawnie i materialno-prawnie zgodna z wszystkimi obowiązującymi przepisami. W szczególności należy zapoznać się z uzasadnienie, w ustępie B niniejszej uchwały. Oponent 03 Oponent pismem z dnia 09.04.2009 zgłosił w prawidłowym terminie zarzuty względem projektu. Oponent jest mieszkańcem miejscowości Karlshagen na wyspie Usedom. Jako użytkownik kąpieliska i najemca obiektów wypoczynkowych obawia się on wpływu na jakość wody kąpieliska poprzez eksploatację składowiska na północny wschód od Usedom i niekorzystnych konsekwencji dla turystyki, ze względu na ruch statków z i do składowiska. Poza tym obawia się emisji hałasu stacji lądowania przy Lubmin, które ewentualnie mogłyby dopływać do Karlshagen. Sprzeciwy zostały ustnie omówione w dniu 25.06.2009. Ponadto przedstawiciel projektu stwierdził i zapewnił, że czasowo ograniczona do fazy budowy eksploatacja składowiska nie będzie posiadać żadnego wpływu na jakość wody do kąpieli, ani na turystykę. Także emisje hałasu stacji lądowania są dla Karlshagen nieistotne. Należy zapoznać się z protokołem Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 277 słownym przeprowadzonej dyskusji (strona 227 i dalsze strony). Zarzuty zostaną zatem odrzucone.. Oponent 04 Oponent zgłosił w prawidłowym terminie zarzuty względem projektu pismem z dnia 24.04.2009, data stempla pocztowego Bergamt z dnia 04.05.2009. Twierdzi on w swoim piśmie, że jest częstym użytkownikiem Morza Bałtyckiego w celach prywatnych i zawodowych. Kwestionuje w szczególności - jego zdaniem niewystarczające jeśli chodzi o bezpieczeństwo techniczne - aspekty budowy i eksploatacji rurociągu i obawia się także wpływów naruszających granice. Troskę sprawia mu w szczególności niebezpieczeństwo wynikające z "obciążeń dawnym uzbrojeniem". Nadzwyczaj niewielka liczba wykazanych przez Przedstawiciela projektu obiektów metalowych na wszystkich obszarach trasy jest wg niego "jednoznacznym dowodem" na to, że wykryte zostały tylko bardzo duże obiekty metalowe, wzgl. duże skupiska metali, a nie wykryto żadnych pojedyncze małych obiektów amunicyjnych. Poza tym oponent stwierdza brak objaśnień dot. siły wybuchu, wzgl. typów amunicji oraz spodziewanych szkód w przypadku detonacji. Aspekt możliwego "bezpośredniego bombardowania" rurociągu przez Bundeswehrę i jego skutki nie zostały przedyskutowane ani ocenione. Podsumowując, zdolność detonacji środków bojowych w Morzu Bałtyckim oraz zdarzenia wypadków z udziałem detonujących środków bojowych nie zostały przedstawione w odpowiedni sposób, konieczny w ramach procesu udzielania pozwolenia. Zarzuty zostaną odrzucone, ponieważ nie należą one do własnego interesu oponenta. Nawet jeśli można traktować korzystanie z Morza Bałtyckiego działań prywatnych i zawodowych jako własny interes, należy go podporządkować interesom projektu już z tego powodu, że nie będzie on poważnym utrudnieniem. Niezależnie od tego wyszczególnione aspekty należy także w sprawie odrzucić jako nieuzasadnione. Uchwała o ustaleniu planu jest formalnie, proceduralno-prawnie i materialno-prawnie zgodna z wszystkimi obowiązującymi przepisami. W szczególności należy zapoznać się z uzasadnienie, w ustępie B niniejszej uchwały. Oponent 05 Oponent zgłosił w prawidłowym terminie pismem z dnia 09.10.2009 zarzuty względem projektu. Oponent jest współwłaścicielem 5 działek gruntowych w obrębie Bugewitz. Z tych działek gruntowych jedynie działka gruntowa 83 na polu 1, obręb Bugewitz jest dotknięta realizacją projektu. Ponadto ta działka gruntowa leży w "strefie buforowej" środka kompensacyjnego E2. Właściciele nie życzą sobie żadnej zmiany dotyczącej jakichkolwiek występujących gatunków. W ramach sprzedaży odpowiednich powierzchni będą jednakże gotowi do negocjacji. Sprzeciwy zostaną odrzucone, o ile nie zostały uwzględnione w ramach przedłożonego planu. Na działkach oponenta nie będą podejmowane żadne ingerencje w znaczeniu rzeczywistej zmiany (środki budowy itp.). W strefie buforowej jest jedynie przewidziany środek utrzymujący o charakterze rozwojowym "Opieka nad terenem i ochrona gniazd z jajkami". Straty gniazd z jajkami i piskląt przez wrogów naziemnych zostaną wyeliminowane za pomocą ogrodzeń elektrycznych o wysokości ok. 1 m. Poszczególne gniazda lub grupy gniazd będą na małej powierzchni chronione w czasie wylęgu i wychowywania młodych. W ten sposób dojdzie tylko do nieznacznych ograniczeń przy żniwach i wypasie bydła. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 278 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Działki są aktualnie wydzierżawione osobom trzecim, które zagospodarowują powierzchnię. Właściciele lub dzierżawcy nie ponoszą żadnych niekorzystnych konsekwencji ekonomicznych. Konsekwencje takie podlegałyby zresztą odszkodowaniu. Ochrona własności zgodnie z art. 14 GG zabezpiecza przed odebraniem własności, które nie jest wymagane dla dobra ogółu, ani nie jest zgodne z ustawą (art. 14 ust. 3 GG). Dla dobra ogółu, przyjmowane mogą być wyłącznie uchwały zgodnie pod względem formalnym i merytorycznym z obowiązującym prawem (BVerwG, Urt. v. 18.03.1983, 4 C 80.79; VGH Kassel, Urt. v. 21.06.1989, 2 R 768.89). Zasadniczo należy stwierdzić, że użytkowanie działek gruntu dla związanego z przewodem zaopatrzenia w ogóle i dla przedłożonego tu projektu włącznie z przynależnymi środkami zastępczymi jest niezbędne i uzasadnione. Wykorzystanie prywatnego prawa własności (art. 14 GG) jest uwzględnione przy uwzględnieniu, że projekt posiada ważne znaczenie społeczne i powinno być zredukowane do niezbędnego zakresu. Zamiast pełnego odebrania własności zostanie wybrany w celu przeprowadzenia środka zastępczego łagodniejszy środek służebności. O ile to możliwe, odebranie prawa własności zostało ograniczone do gruntów należących do państwa i organów administracji terenowej. Przy rozważaniu uzasadnienia projektu w odniesieniu do aspektów prawa własności, projektowi zostanie przyznany priorytet z powodu związanej z nim sprawy wspólnego dobra zapewnienia zaopatrzenia energetycznego jako sprawy o większym znaczeniu (patrz ustęp B.4.1). Uchwała o ustaleniu planu posiada wstępne działanie wywłaszczające (§ 45 EnWG), także w odniesieniu do powierzchni, które są potrzebne dla związanych z ochroną przyrody środków kompensacyjnych. W razie ostateczności byłoby możliwe wywłaszczenie potrzebnych z punktu widzenia prawnej ochrony przyrody (BVerwG, Urt. z 22.08.1996, DVBl 1997, 68; BVerwG, Urt. z 13.03.1995, UPR 1995, 308; BVerwG, Urt. z. 21.12.1995, NVwZ 1996, 896; BVerwG, Urt. z. 23.08.96, 4 A 29/95, cyt. nb. juris). Pytania o odszkodowanie lub w razie potrzeby wywłaszczenie jest jednak do rozstrzygnięcia poza procedurą ustalania planu. Całkowite rozpatrzenie interesów właścicieli w odniesieniu do przedmiotowego projektu daje w wyniku przewagę interesu publicznego przy jak najbardziej ciągłym przeprowadzaniu / realizacji środka kompensacyjnego. Oponent 06 (Hansestadt Anklam) Oponent zgłosił w prawidłowym terminie pismem z dnia 23.10.2009 zarzuty względem projektu. Oponent jest właścicielem większości powierzchni, na których ma zostać przeprowadzony środek zastępczy E2 i posiada umowy dzierżawy z trzema rolnikami na te powierzchnie. Wyrażone zostały następujące zarzuty: • Treścią umów dzierżawy jest użytkowanie rolnicze. Planowanie środka zastępczego wbrew treści umów dzierżawy. • Zasadniczo zostanie wprawdzie umożliwione użytkowanie sprzyjającego łąkowym zwierzętom lęgowym, jednak nie tworzeniu grobli i nawilżaniu powierzchni łąk. Rekonstrukcja wypełnienia rowu może zatem być wykorzystana tylko do regulacji wody w rowach, jednak nie do nawilżania powierzchni łąk. • Przeprowadzenie własnych, w toku procedury planowania do statutu Planu B 1-2006 "Obszar przemysłowy Anklam" zaplanowanych środków kompensacyjnych posiada priorytet. • Użytkowanie ok. 8 ha powierzchni łąk na północ od Mörkerhorstgraben odpowiada już obecnie łące słomianej (łąki słomiane są łąkami wilgotnymi, które służą Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 279 zdobywaniu pokarmu, jak zwykłe typy łąk użytków zielonych, lecz są koszone tylko raz w roku). Sprzeciwy zostaną odrzucone, o ile nie zostały uwzględnione w ustaleniach planu. Oponent zwraca się w istocie przeciw środkom, które z jego punktu widzenia doprowadziłyby do trwałego nawilżenia powierzchni i tym samym do uniemożliwienia rolniczego użytkowania gruntów. Nie jest to jednak uzasadnione. Poziom wód w rowach i groblach zostanie uregulowany za pomocą wypełnienia rowu, tak że użytkowanie powierzchni nie zostanie naruszone. Stałe podniesienie poziomów wody mniej niż 30 cm poniżej wysokości łąki nie jest przewidziane. Czasowe podniesienie poziomu na wiosnę przed rozpoczęciem użytkowania jest jednak wymagane i sensowne z rolniczego punktu widzenia. Celowe obniżenie do rozpoczęcia użytkowania może nastąpić przez wypełnienie rowu. Środek zastępczy nie prowadzi zatem wprost do uniemożliwienia rolniczego użytkowania w każdej jego formie, ponieważ akurat rolnicze użytkowanie (wypas, żniwa) jest istotnym składnikiem koncepcji środków zapobiegawczych. Przewidziane są jedynie ograniczenia użytkowania w znaczeniu użytkowania sprzyjającego łąkowym zwierzętom lęgowym, jednakże bez uniemożliwienia dotychczasowego użytkowania. Ograniczeniom użytkowania nie zostanie pod tym względem przecież wyrażony sprzeciw przez oponenta. Właściciele lub dzierżawcy nie ponoszą żadnych niekorzystnych konsekwencji ekonomicznych. Zresztą podlegałyby one i tak odszkodowaniu wypłacanemu przez Przedstawiciela projektu. Zasadnicza zgoda właściciela i domyślna zgoda dzierżawców na użytkowanie sprzyjające łąkowym zwierzętom lęgowym pokazuje poza tym, że nie należy spodziewać się żadnych przeszkód nie do pokonania i środek może zostać przeprowadzony w zgodzie z wszystkimi uczestnikami. W tym znaczeniu Przedstawicielowi projektu zostaną narzucone odpowiednie przepisy dodatkowe, a ponadto planowanie realizacji środka zastępczego z osobami dotkniętymi, w szczególności do uzgodnienia z kompetentnym UNB i UWB jak i oponentem oraz dzierżawcami, jak również osobowo-prawna dostępność powierzchni, na której mają zostać przeprowadzone środki zastępcze do przedłożenia przed rozpoczęciem ingerencji. Środki zastępcze Przedstawiciela projektu nie stoją w sprzeczności do zaplanowanego środka kompensacyjnego oponenta w obrębie Bugewitz, pole 7. Oponent planował tam stworzenie struktur żywopłotowych wzdłuż rolniczo użytkowanej drogi lub uzupełnienie istniejących struktur żywopłotowych w przestrzeni krajobrazowej. Środek zastępczy E2 obejmuje natomiast środki dotyczące użytkowania powierzchni sprzyjającego łąkowym zwierzętom lęgowym. Nie dotyczy to krawędzi drogi ani dróg rolniczych. Środek nie utrudnia ani przeprowadzenia ani skuteczności środka kompensacyjnego oponenta. Pod tym względem urząd planujący projekt nie widzi konfliktu między obydwoma środkami. Została uwzględniona także wskazówka dot. już istniejącego charakteru łąki słomianej na północ od Mörkerhorstgrabens. Przedstawicielowi projektu zostało nakazane uwzględnienie tej wskazówki przy planowaniu realizacji. Ochrona własności zgodnie z art. 14 GG zabezpiecza przed odebraniem własności, które nie jest wymagane dla dobra ogółu, ani nie jest zgodne z ustawą (art. 14 ust. 3 GG). Wprawdzie należy tu uwzględnić, że Hansestadt Anklam jako stowarzyszenie prawa publicznego nie jest zdolne do korzystania z praw zasadniczych (BVerfGE 61, 82 – „Sasbach“). Hansestadt jest jednak właścicielem zwyczajnego prawna własności, o którym mowa w § 903 BGB. Prawo to należy uwzględnić w ustalaniu planu i całkowicie wziąć pod 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 280 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich uwagę. Zasadniczo należy stwierdzić, że użytkowanie działek gruntu dla związanego z przewodem zaopatrzenia w ogóle i dla przedłożonego tu projektu włącznie z przynależnymi środkami zastępczymi jest niezbędne i uzasadnione. Wykorzystanie prawa własności jest uwzględnione w rozważaniu jako sprawa niezwykle ważna i będzie zredukowane do absolutnie niezbędnego zakresu. Zamiast pełnego odebrania własności zostanie wybrany w celu przeprowadzenia środka zastępczego łagodniejszy środek służebności. Przy rozważaniu uzasadnienia projektu w odniesieniu do aspektów prawa własności, projektowi zostanie przyznany priorytet z powodu związanej z nim sprawy wspólnego dobra zapewnienia zaopatrzenia energetycznego jako sprawy o większym znaczeniu (patrz ustęp B.4.1). Uchwała o ustaleniu planu posiada wstępne działanie wywłaszczające (§ 45 EnWG) także w odniesieniu do powierzchni, które są potrzebne dla związanych z ochroną przyrody środków kompensacyjnych, przy czym – w przedmiotowym przypadku - z powodów proporcjonalności należy je tak dalece, jak to możliwe priorytetowo odnieść do powierzchni państwa i organów administracji terenowej (§ 45 EnWG) (BVerwG, Urt. v. 23.08.1996, 4 A 29.95). W razie ostateczności byłoby możliwe wywłaszczenie potrzebnych z punktu widzenia prawnej ochrony przyrody (BVerwG, Urt. z 22.08.1996, DVBl 1997, 68; BVerwG, Urt. z 13.03.1995, UPR 1995, 308; BVerwG, Urt. z. 21.12.1995, NVwZ 1996, 896; BVerwG, Urt. z. 23.08.96, 4 A 29/95, cyt. nb. juris). Pytania o odszkodowanie lub w razie potrzeby wywłaszczenie jest jednak do rozstrzygnięcia poza procedurą ustalania planu. Całkowite rozpatrzenie interesów właścicieli w odniesieniu do przedmiotowego projektu daje w wyniku przewagę interesu publicznego przy jak najbardziej ciągłym przeprowadzaniu / realizacji środka kompensacyjnego. Oponent 07 Oponent zgłosił w prawidłowym terminie pismem z dnia 03.11.2009 zarzuty względem projektu. Oponent jest jako właściciel działki gruntowej 44 w polu 1, obręb Bugewitz dotknięty realizacją projektu. Ta działka gruntowa leży w "strefie buforowej" środka kompensacyjnego E2. Oponent wykorzystuje tę działkę gruntową do uzyskiwania pożywienia dla prowadzonego jako dodatkowe źródło dochodu gospodarstwa rolniczego. Sprzeciwy zostaną odrzucone, o ile nie zostały uwzględnione w ramach przedłożonego planu. Na działkach oponenta nie będą podejmowane żadne ingerencje w znaczeniu rzeczywistej zmiany (środki budowy itp.). W strefie buforowej jest jedynie przewidziany środek utrzymujący o charakterze rozwojowym "Opieka nad terenem i ochrona gniazd z jajkami". Straty gniazd z jajkami i piskląt przez wrogów naziemnych zostaną wyeliminowane za pomocą ogrodzeń elektrycznych o wysokości ok. 1 m. Poszczególne gniazda lub grupy gniazd będą na małej powierzchni chronione w czasie wylęgu i wychowywania młodych Dochodzi jednak tylko do nieznacznych punktualnych ograniczeń przy żniwach i wypasie, uzyskiwanie pożywienia jest nadal możliwe. Nie następuje nawilżenie powierzchni. Oponent nie będzie odczuwał żadnych niekorzystnych skutków gospodarczych. Zresztą podlegałyby one odszkodowaniu. Ochrona własności zgodnie z art. 14 GG zabezpiecza przed odebraniem własności, które nie jest wymagane dla dobra ogółu, ani nie jest zgodne z ustawą (art. 14 ust. 3 GG). Dla dobra ogółu, przyjmowane mogą być wyłącznie uchwały zgodnie pod względem formalnym i merytorycznym z obowiązującym prawem (BVerwG, Urt. v. 18.03.1983, 4 C 80.79; VGH Kassel, Urt. v. 21.06.1989, 2 R 768.89). Zasadniczo należy stwierdzić, że użytkowanie działek gruntu dla związanego z przewodem zaopatrzenia w ogóle i dla przedłożonego tu Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 281 projektu włącznie z przynależnymi środkami zastępczymi jest niezbędne i uzasadnione. Wykorzystanie prywatnego prawa własności (art. 14 GG) jest uwzględnione przy uwzględnieniu, że projekt posiada ważne znaczenie społeczne i powinno być zredukowane do niezbędnego zakresu. Zamiast pełnego odebrania własności zostanie wybrany w celu przeprowadzenia środka zastępczego łagodniejszy środek służebności. O ile to możliwe, odebranie prawa własności zostało ograniczone do gruntów należących do państwa i organów administracji terenowej. Przy rozważaniu uzasadnienia projektu w odniesieniu do aspektów prawa własności, projektowi zostanie przyznany priorytet z powodu związanej z nim sprawy wspólnego dobra zapewnienia zaopatrzenia energetycznego jako sprawy o większym znaczeniu (patrz ustęp B.4.1). Uchwała o ustaleniu planu posiada wstępne działanie wywłaszczające (§ 45 EnWG), także w odniesieniu do powierzchni, które są potrzebne dla związanych z ochroną przyrody środków kompensacyjnych. W razie ostateczności byłoby możliwe wywłaszczenie potrzebnych z punktu widzenia prawnej ochrony przyrody (BVerwG, Urt. z 22.08.1996, DVBl 1997, 68; BVerwG, Urt. z 13.03.1995, UPR 1995, 308; BVerwG, Urt. z. 21.12.1995, NVwZ 1996, 896; BVerwG, Urt. z. 23.08.96, 4 A 29/95, cyt. nb. juris). Pytania o odszkodowanie lub w razie potrzeby wywłaszczenie jest jednak do rozstrzygnięcia poza procedurą ustalania planu. Całkowite rozpatrzenie interesów właścicieli w odniesieniu do przedmiotowego projektu daje w wyniku przewagę interesu publicznego przy jak najbardziej ciągłym przeprowadzaniu / realizacji środka kompensacyjnego. Oponent 08 (CPN) Oponent zgłosił w prawidłowym terminie pismem z dnia 25.03.2009 zarzuty względem projektu. Firma Concord Power Nordal GmbH (CPN) zamierza przeprowadzić lądowy przewód gazu ziemnego. Nie dotyczy to bezpośrednio projektu Nord Stream, a problemy dotyczące działek gruntowych Oponenta przez niego w wystarczającym stopniu wyjaśnione. Ze sprzeciwu nie wynika ostatecznie jasno, czy i jak dalece firma CPN przedstawiła swoje stanowisko wobec tego zagadnienia. CPN tłumaczy mianowicie w swoim stanowisku z dnia 25.03.2009, że nie ma żadnych sprzeciwów względem ustalania planu Nord Stream, jednak pismem z dnia 27.03.2009 wyjaśnia, że podane w piśmie z dnia 25.03.2009 wskazówki należałoby rozumieć jako sprzeciwy w znaczeniu proceduralno-prawnym. CPN nie zamierza ustosunkować się przeciwko projektowi Nord Stream. Projekt przewodu CPN jest w całości uzależniony od Nord Stream. Sprzeciwy zostaną odrzucone, o ile nie zostały uwzględnione w ustaleniach planu.Uchwała o ustaleniu planu jest formalnie, proceduralno-prawnie i materialno-prawnie zgodna z przepisami. W szczególności należy odwołać się do uzasadnienia zamieszczonego w ustępie B niniejszej uchwały oraz zwrócić uwagę na poniższe rozważania, dla większej jasności zamieszczane również w tym miejscu. Wskazówki dotyczące formalności proceduralno-prawnych (obwieszczenie w zakresie Urzędu Usedom-Nord, konkretyzacja środków równoważących i zastępczych, spis gruntów) zostały przyjęte do wiadomości. Wskazówki te zostały już uwzględnione, były one w przebiegu procesu przestrzegane i omawiane. Interpretacja dokumentów planu nastąpiła od 02.04 do 02.05.2009 po zwykłym lokalnym obwieszczeniu Urzędu Usedom-Nord. Środki kompensacyjne E1, E2 i E3 zostały przez objaśnienie planu: konkretnie sprecyzowane. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 282 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Skonkretyzowane środki kompensacyjne są przedmiotem ustalenia planu. Całkowity spis gruntów został również załączony do tomu uzupełniającego. Podnoszony jest zarzut, że projektowi brakuje koniecznej "neutralności" i że wniosek o ustalenie planu będzie bez własnej stacji lądowania nie będzie mógł być całkowicie przeanalizowany. Oponent wywodzi dalej, że urządzenie przyjmujące gaz ziemny będzie raczej istotnym elementem Nord Stream. Posiada to także podstawy podatkowe. Przewód onshore (lądowy) NORDAL będzie częścią lądowej infrastruktury przewodów gazowych. Nord Stream AG ma zatem przedstawić wstępną deklarację dotyczącą kwestii przyjęcia ilości gazu z pierwszego przewodu Nord Stream i dalszego transportu lądem. Podstawa planowania będzie niezupełna, ponieważ nie tylko OPAL i NEL, ale też NORDAL należą do lądowych środków infrastrukturalnych. Celem projektu NORDAL jest przyjmowanie i dalsze prowadzenie gazu pochodzącego z Nord Stream. Widzimy więc, że wskutek wyboru wariantu uwzględniającego projekt przewodu NORDAL, możliwość dalszego przekazywania gazu za pośrednictwem OPAL lub NEL nie zostanie uwzględniona. Tylko NORDAL podnosi zresztą kwestię lądowania w "objętym ochroną przyrody: szczególnie wrażliwym obszarze Lubminer Heide". Trzeba przypomnieć, że NEL nie będzie uwzględniony jako lądowy projekt infrastrukturalny, tak więc konieczne jest przyjęcie transportowanego przez Nord Stream gazu ziemnego przez NORDAL. Wszystkie powyższe kwestie będą z konieczności określone w dokumentacji wniosku. Także te zarzuty nie mogą więc zostać uwzględnione. Miarodajne dla decyzji jest ustalenie, czy plan spełnia obowiązujące założenia i wymagania prawne. W tym przypadku zostały one spełnione. Rozważania dotyczące całościowego projektu zostaną również przedstawione w ustępie B.4.2.1 Urząd ustalający plan uwzględnia, że także firma NORDAL mogłaby uczestniczyć w dalszym transporcie gazu sprowadzanego za pośrednictwem Nord Stream. W odniesieniu do pytań o objaśnienie planu i sposobu tworzenia ustępów oraz zagadnień planistycznych, należy zapoznać się z paragrafami B.4.2.2 i B.4.2.3. W procedurze ustalania planu rurociągu Nord Stream nie zostaną przedsięwzięte żadne działania dotyczące NORDAL. W odniesieniu do obowiązujących zasad prawnych nie odgrywa również żadnej roli fakt, czy w stosunku do dodatkowo przedstawionych w dokumentacji wniosku możliwości dalszego przekazywania gazu istnieją dodatkowe opcje odprowadzenia transportowanego przez Nord Stream gazu ziemnego. Przeciwnie: Prognoza dot. zasadności rurociągu Nord Stream, wzgl. zdolności realizacji możliwości odprowadzania wypada z pewnego innego punktu widzenia na korzyść projektu. Obszerne szczegółowe wyjaśnienie tej kwestii nie jest konieczne. Także przeprowadzone badanie alternatyw odpowiada, co uzasadniono w ust. B.4.3 tej uchwały, wszystkim obowiązującym przepisom prawnym. Rurociąg Nord Stream jest w wąskim znaczeniu kompletny i funkcjonalny. Projekt obejmuje wszystkie potrzebne do bezpiecznego transportu z Rosji do Niemiec rodzaje wyposażenia i urządzeń i jest jednoznacznie możliwy do realizacji w ramach pojedynczego projektu. Zostało to szczegółowo przedstawione w terminie dyskusji w dniu 25.06.2009. Pod tym względem należy również zapoznać się z protokołem dyskusji słownej zamieszczonym na stronie 214 i dalszych oraz w załącznikach. Także z prawnego punktu widzenia nie istnieje konieczność podejmowania ostatecznej decyzji już w chwili obecnej. Ponieważ zagadnienia planistyczne, np. procedury OPAL mogą zostać odpowiednio uwzględnione w procedurach Nord Stream - w ramach procesu planowania - poprzez opracowanie odpowiednich procedur i uwzględnienie (w odpowiednim zakresie: BVerwG, 18.04.1996, 11 A 86/95; BVerwGE 101, 73, Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 283 orzeczenie Rn 29). Zgodnie z tymi zasadami nie istnieje także "materialna potrzeba" uwzględnienia stacji lądowania w przedłożonej procedurze ustalania planu, również jeśli chodzi o kwestie "funkcjonalności" lub "odosobnienia" (patrz wyżej). Również potrzeba pomiaru ilości gazu ziemnego nie zmusza do uwzględnienia stacji lądowania w przedłożonej procedurze. Podstawy podatkowe dot. pomiaru ilości gazu przez Przedstawiciela projektu nie istnieją. Aspekty regulacyjno-prawne przedstawione po raz pierwszy w terminie dyskusji zostały już sprawdzone z urzędu. W każdym przypadku zagadnienia dotyczące dostępu do sieci i inne regulacyjno-prawne aspekty ustalonego planem projektu w żaden sposób nie są sprzeczne (patrz stanowisko BNetzA z dnia 30.04.2009). Oponent 09 (Heinrich Hirdes) Oponent zgłosił w prawidłowym terminie pismem z dnia 09.04.2009 zarzuty względem projektu. Oponent jest posiadaczem zezwolenia przyznanego zgodnie z § 8 BBergG, dotyczącego złoża „Landtief“. Upoważnienie do wydobycia dotychczas jednak nie zostało przedłożone. Oponent nie ma zasadniczych wątpliwości wobec projektu, prosi jednak Przedstawiciela projektu o szczegółowe informacje odnośnie wymaganych odstępów bezpieczeństwa od rurociągu przy ewentualnym wydobywaniu surowca. Ponieważ dotychczas jeszcze nie przedłożył żadnego upoważnienia do wydobycia, nie może obecnie zostać podjęta żadna wiążąca decyzja w tej dziedzinie. W istocie obliguje to oponenta, w przypadku planowania eksploatacji do przeprowadzenia dopasowania koniecznych odstępów bezpieczeństwa od istniejących urządzeń. Sprzeciw zostanie zatem odrzucony. Oponent 10 (Vattenfall Europe Transmission) Oponent zgłosił w prawidłowym terminie pismem z dnia 28.04.2009 i z dnia 02.11.2009 zarzuty względem projektu. W piśmie z dnia 28.04.2008 Vattenfall Europe Transmission GmbH (VET) objaśnia obligujące go zobowiązanie do zbudowania połączenia sieciowego dla morskiej elektrowni wiatrowej, (OWP), (§ 17 ust. 2a zapis 1 EnWG w połączeniu z § 118 ust. 7 EnWG). Zgodnie z § 17 ust. 2a EnWG istnieje właściwość z zastrzeżeniem, że zgodnie z § 118 ust. 7 EnWG budowa OWP zostanie rozpoczęta przed 31.12.2011. W toku reformy EEG termin ten został przedłużony z 2011 do 2015. Dla istotnych tutaj obszarów OWP „Arkona-Becken SO“ i „Ventotec Ost 2“ zostały w dniu 29.03.2005 wzgl. w dniu 24.05.2004 dla obszaru strefy 12 mil morskich złożone wnioski o wydanie pozwolenia związanego z ochroną przyrody według § 65b LNatG MV na położenie kabli morskich do zasilania w sieci przesyłowej do urzędu StAUN Stralsund jako kompetentnego urzędu ds. wydawania pozwoleń. Wniosek został złożony przez firmy AWE GmbH i Arcadis Consult GmbH, jednakże nie przez oponenta. Dnia 12/08 zostały złożone opracowane na nowo dokumenty wniosku, sprawdzone przez urząd ds. wydawania pozwoleń pod względem kompletności. Dalsze kroki proceduralne nie nastąpiły, w szczególności nie została wydana żadna decyzja przedstawiciela interesu publicznego. Dnia 02.04.2009 nastąpiło powiadomienie StAUN Stralsund, że VET przejmuje obie procedury i dalej chce je prowadzić jako przedstawiciel projektu. Zostało to potwierdzone podczas dyskusji. Zgłoszenie przejęcia 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 284 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich dotychczas jednak nie nastąpiło (patrz pismo StAUN Stralsund z dnia 06.07.2009). Zgodnie z informacją StAUN Stralsund z dnia 16.12.2009, procedura pozostaje obecnie na przedstawionym etapie. Firma AWZ złożyła również wnioski o pozwolenie na przeprowadzenie kabla zgodnie z zarządzeniem dot. urządzeń morskich w Bundesamt für Seeschifffahrt und Hydrographie (Federalnym urzędzie ds. żeglugi i hydrografii). Zakończenie tych procedur jest obecnie niemożliwe do przewidzenia. Ustalona planem trasa Nord Stream przebiega wewnątrz uporządkowanego przestrzennie korytarza w obszarze, który przez obie znajdujące się w procedurach pozwoleń trasy kabli oponenta do połączenia morskich elektrowni wiatrowych Windparks „Arkona-Becken SO“ i „Ventotec Ost 2“ musiałby być skrzyżowany. W ujęciu czasowym należy stąd wywnioskować, że wg planu upływu robót Przedstawiciela projektu budowa przewodu gazu ziemnego ma nastąpić w 2010 roku, podczas gdy oponent obecnie nie jest ani wnioskodawcą, ani przedstawicielem projektu w ww. procedurach, ani nie zostało mu udzielone pozwolenie na połączenia kablowe. Ponieważ tym samym brakuje dostatecznie udokumentowanego planu Oponenta, ważne znaczenie przysługuje zasadzie pierwszeństwa, a mianowicie w rozumieniu, że uwzględnienie na początku skonkretyzowanego planowania może wymagać później występującego planowania uzupełniającego. Dla późniejszych nowych czynności dotyczących planowania planowań lub modyfikacji już istniejących, w uwzględnionych przypadkach powoduje to potrzebę dopasowania w rozumieniu wystarczającego uwzględnienia (BVerwG, 26.03.2007, 7 B 73/06, NVWZ 2007, 833). Niezależnie od tego, podczas terminu dyskusji zostało przez Przedstawiciela projektu słusznie przedstawione, że przyszłe skrzyżowanie kabli jest uwzględnione w planie i możliwe również pod względem technicznym, patrz protokół z dyskusji strona 206 i dalsze. Pismem z dnia 02.11.2009 także Oponent wyraził swoją gotowość do zgodnego dopasowania odpowiedniego rozwiązania technicznego. Nie występuje zatem konflikt planowania. Sprzeciwy odnośnie skrzyżowania trasy Przedstawiciela projektu (nr 1 do 7) zostaną zatem odrzucone. Pismem z dnia 02.11.2009, sprzeciwy nr 6 dot. wykorzystania korytarza uporządkowanego przestrzennie do instalacji kabla i nr 11 (zaplanowane środki CEF Przedstawiciela projektu) zostaną w rezultacie przeprowadzonej dyskusji i przedłożonej konkretyzacji planowania Przedstawiciela projektu uznane za unieważnione. Sprzeciwy dotyczące badania zgodności środowiskowej (nr 8 i 9) zostaną odrzucone, ponieważ nie należą do interesów własnych Oponenta. Sprzeciw (nr 10) dotyczący towarzyszącego planu opieki nad krajobrazem zostanie również odrzucony. Jeśli Oponent w ramach własnego planowania przewiduje środki, które wchodzą w zakres ustalonych środków kompensacyjnych Przedstawiciela projektu, możliwość ich realizacji powinna zostać sprawdzona przez Oponenta za pośrednictwem własnej procedury. Obie strony posiadają swobodę dostosowania się we własnym zakresie do takiego przypadku. Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich B.5 285 Podsumowanie analizy Projekt rurociągu Nord Stream zostanie dopuszczony stosownie do przedłożonej uchwały o ustaleniu planu, ponieważ jego realizacja jest uzasadniona z ważkich powodów przeważającego interesu publicznego, biorąc pod uwagę prawa osób trzecich w ramach planistycznej swobody twórczej. Wiążąco ustalone plany uwzględniają regulacje prawne dot. wywłaszczenia. Uwzględniają one także przepisy niemieckiej ustawy o gospodarce energetycznej, a także inne przepisy, jak również odpowiadają wymaganiom nakazu ważenia interesów. Związane z projektem naruszenia interesów publicznych i prywatnych pozycji prawnych lub interesów są wobec celu, który będzie realizowany za pomocą projektu, uzasadnione słuszne i dozwolone. Tak zwane rozwiązanie zerowe (porównaj BVerwG, Urt. z dnia 10.04.1997, 4 C 5.96, DVBl. 1997 1115) – a więc rezygnacja z projektu – jest w związku z tym wykluczone. Plan dotyczący budowy i eksploatacji rurociągu Nord Stream odpowiada w istotnej mierze celom Prawa gospodarki energetycznej zgodnie z § 1 EnWG (Ustawa o gospodarce energetycznej). Zgodnie z § 1 ust. 1 EnWG celem ustawy jest w szczególności możliwie bezpieczne, korzystne cenowo, przyjazne dla konsumenta, wydajne zaopatrzenie w energię, a dalszym celem ustawy EnWG jest zgodnie z § 1 ust. 2 regulacji sieci zaopatrzeniowej gazu w celu zabezpieczenia skutecznej i faktycznej konkurencji w sferze zaopatrywania w energię oraz zabezpieczenie długotrwałego, wydajnego i pewnego użytkowania sieci zaopatrywania w energię. Celem ustawy o gospodarce energetycznej jest zgodnie z § 1 ust. 3 EnWG poza tym modyfikacja i przeprowadzenie prawa Wspólnoty Europejskiej w dziedzinie przewodowego zasilania energetycznego. Wystarczające zdolności przewodów są nie tylko konieczne dla zapewnienia wolnej konkurencji, lecz w szczególnościdla przyjaznego środowisku, przewodowego zaopatrzenia ogółu społeczeństwa w gaz. Wnoszą one także niezaprzeczalny wkład w bezpieczeństwo zaopatrzenia energetycznego Niemiec i Europy. Gwarancja bezpieczeństwa zaopatrzenia, której ustalone planem projekty służą w szczególnym wymiarze, jest sprawą dobra powszechnego o najwyższym znaczeniu. Bezpieczeństwo zaopatrzenia jest osiągnięciem, którego obywatel niezbędnie potrzebuje do zabezpieczenia ludzkiej egzystencji (porównaj BVerfGE 38, 258, 270 f.; E 45, 63, 78 f., BVerfG, Beschl. z dnia 10.09.2008, 1 BvR 1914/02, orzeczenie Rn. 15). Lokalna i ograniczona czasem budowy zmiana środowiska naturalnego nie posiada aż tak istotnego znaczenia, aby można było na jej podstawie uznać, że w interesie większości społeczeństwa leży odrzucenie projektu. Zgodność środowiskowa projektu zgodnie z § 12 UVPG została oszacowana, a ocena ta została przedstawiona w niniejszym dokumencie. Projekt jest dostosowany do wymogów ochrony środowiska naturalnego. Związane z projektem naruszenia przyrody i krajobrazu, terenów Natura 2000 oraz w szczególności szczególnie i ściśle chronionych gatunków jest akceptowalne. Związana z prawną ochroną przyrody regulacja ingerencji (§§ 15, 16 LNatG M-V, § 19 BNatSchG) i reżim ochronny krajowej ochrony biotopu i terytorium (np. § 20 LNatG M-V), ochrony siedlisk naturalnych Natura 2000 (§ 18 LNatG M-V, § 34 BNatSchG) oraz specjalnej ochrony gatunków (§§ 42 i dalsze BNatSchG) zostały dotrzymane. Związane z projektem korzyści zabezpieczenia zaopatrzenia energetycznego Niemiec i Europy w gaz ziemny usprawiedliwiają związane z projektem ofiary w wymienionych sprawach związanych z ochroną przyrody. 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 286 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich Zasadniczo należy stwierdzić, że wykorzystanie gruntów w celu przewodowego zaopatrywania ogółu społeczeństwa i dla tu przedłożonych projektów jest szczególnie uzasadnione. Związane z czasem budowy i trwałe ograniczenie prywatnego prawa własności (art. 14 GG) jest uwzględnione w rozważaniu jako aspekt istotny i zostanie zredukowane do niezbędnie koniecznego wymiaru. Zamiast pełnego odebrania własności do budowy przewodu zostanie wybrany łagodniejszy środek służebności. W ramach rozważania przemawiających za projektem gruntów z interesami własności, projektowi zostanie przyznane pierwszeństwo w oparciu o realizowany za jego pomocą interes dobra wspólnego zabezpieczenia zaopatrzenia energetycznego jako sprawy o dużym znaczeniu społecznym. Uchwała o ustaleniu planu ma działanie wywłaszczające (§ 45 EnWG). O sprawach odszkodowania lub ewentualnie wywłaszczeniu należy jednak rozstrzygać poza metodą ustalenia planu. Wszyscy uczestniczący przedstawiciele interesów publicznych zasadniczo wyrażają zgodę na realizację projektu. Przemyślenia, wydania i wskazówki, o ile nie zostały odrzucone, są odpowiednio brane pod uwagę. Metody pozwolenia na przewód wysokociśnieniowego gazu ziemnego Nord Stream w krajach, których on dotyczy, czyli w Niemczech, Danii, Szwecji, Finlandii i Rosji zostaną zgodnie z § 43b ust. 4 EnWG doregulowane pomiędzy kompetentnymi urzędami uczestniczących państw w ramach ustaleń wykraczających poza granice kompetencji urzędów. Wnioski z przeprowadzonego rozważania wykazują, że plan dotyczący budowy i eksploatacji rurociągu Nord Stream łącznie ze swoimi uzupełnieniami i zmianami może zostać zrealizowany wraz z ustalonymi stosunkami, ponieważ korzyści, które zostaną osiągnięte wraz z budową przewodu dla zaopatrzenia energetycznego przewyższają niedogodności. B.6 Ustanowienie przepisów dodatkowych Przepisy dodatkowe są zgodnie z §§ 1, 43a EnWG, §§ 15, 20 LNatG M-V i §§ 36, 74 ust. 2 część 2 VwVfG M-V wymagane dla ochrony dobra ogółu oraz do zabezpieczenia założeń zezwolenia. Ustanowienie przepisów dodatkowych zostało w punkcie B.4.5 poddane ocenie materialno-prawnej kwestii ważnych dla interesów publicznych. Przepisy dodatkowe wynikają w przeważającym stopniu z konieczności ustosunkowania się przedstawicieli interesów publicznych, związków i prywatnych oponentów oraz służą z jednej strony spełnieniu założeń prawnych dot. zezwolenia, a z drugiej strony - ograniczeniu wpływów projektu na osoby trzecie w nie dającym się uniknąć wymiarze. B.7 Ustanowienie zastrzeżeń decyzji W ustępie A.1.3 urząd ustalający plan zastrzegł decyzje. Zastrzeżenia decyzji w A.1.3.1 i A.1.3.4 są wymagane, aby można było reagować na nieprzewidziane zdarzenia i dać przedstawicielowi projektu możliwość, przy zmianie poszczególnych stosunków, aby mógł kontynuować projekt i unikać nieprawidłowości, które ze względu na brakujące warunki zezwolenia mogłyby kwestionować cały projekt. Zgodnie z Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 287 § 36 ust. 2 VwVfG M-V akt administracyjny zgodnie z obowiązkową oceną może zatem zostać zawarty z zastrzeżeniem późniejszego odebrania, zmiany lub uzupełnienia wydania. To samo dotyczy zastrzeżenia z punktu A.1.3.2 i A.1.3.3. Tym samym zostanie zapewnione, że poprzez ostateczną decyzję urzędu ustalającego plan warunki pozwolenia zachodzą także w przypadku nie dojścia do skutku porozumień lub uzgodnień z osobami trzecimi. W punkcie A.1.3.5, urząd ustalający plan zastrzegł sobie ustalenie szczegółów realizacji budowy, czy rurociąg na odcinku trasy od KP 1.193,4 aż do granicy strefy 12 mil morskich (KP 1.170,4), odcinki budowy 1b i 8 zgodnie z technicznym raportem objaśniającym muszą być wkopane, a jeśli tak to na jakiej długości, aż do przedstawienia studium ryzyka, które pozwala na podjęcie ostatecznej decyzji w tej kwestii. Podstawą do tego są przemyślenia przedstawione w opinii Zarządu dróg wodnych. W swojej opinii z dnia 11.12.2009, Zarząd dróg wodnych wyraził sprzeciw mówiący, że istnieją wątpliwości co do ułożenia rurociągu na dnie morza w wyżej wymienionym odcinku. W uzasadnieniu podano, że prognoza ruchu, która stanowi podstawę studium ryzyka, nie pozwala na ocenę ryzyka przy przyjęciu za podstawę przyszłego scenariusza ruchu. Będzie tak z powodu okresu trwałości rurociągu, wynoszącego co najmniej 50 lat. Dalej wyrażono sprzeciw, że wskutek ułożenia rurociągu na dnie morza na tym odcinku spowoduje ograniczenie zanurzenia statków. Mogłoby doprowadzić do tego, że także przy uwzględnieniu odchyleń od średniego stanu wody, pozostałe zanurzenie w wodzie nie jest do pogodzenia z zagwarantowaniem bezpieczeństwa i łatwości ruchu na zalecanej drodze. Warunki dopuszczalności zastrzeżenia zgodnie z § 74 Abs. 3 VwVfG M-V istnieją względem konkretnego ustalenia realizacji budowy. Zgodnie z orzecznictwem BVerwG, B. z dnia 31.01.2006, 4 B 49/05, NVwZ 2006, 823) urząd ustalający plan może rozwiązanie problemu zgodnie z § 74 ust. 3 VwVfG M-V zastrzec uzupełniającą uchwałą o ustaleniu planu, jeśli ostateczna decyzja nie jest możliwa w momencie ustalania planu, lecz jest w wystarczającym stopniu zagwarantowane, że w drodze uzupełnienia planu usunie się konflikt i da się utworzyć stan planowania, który sprosta ustawowym wymaganiom, chyba że decyzja bez zastrzeżonej częściowej regulacji okaże się trzonem planowania niezdatnym do realizacji zamierzonego projektem celu (porównaj BVerwG, Uchwały z dnia 22.05.1995, 4 B 30.95, Buchholz 406.401 § 8 BNatSchG Nr. 16 i z dnia 30.08.1994, 4 B 105.94, Buchholz 316 § 74 VwVfG Nr. 31). Dla dozwolonego zastrzeżenia urząd ustalający plan musi być w stanie wykluczyć bez błędów w rozważaniu, że rozwiązanie otwarcie traktowanego problemu zostanie zakwestionowane przez już przedsięwzięte ustalenia. Zasadniczo obowiązujący jest moment uchwały o ustaleniu planu. W odniesieniu do tego momentu informacje konieczne do rozwiązania problemu mogą nie być możliwe do zdobycia przy możliwych do przyjęcia kosztach. Jednak także wtedy zastrzeżenie zostanie uznane za dozwolone, gdy przedstawiciel planowania może uważać, że konflikt, który pozostał jeszcze nierozwiązany w momencie przeprowadzania planu zostanie rozwiązany w innym postępowaniu w zgodności ze swoją własną planistyczną decyzją. Warunek ten jest spełniony, jeśli spodziewane jest obiektywne rozwiązanie problemu zgodnie z okolicznościami indywidualnego przypadku przy rozsądnym sposobie rozważania. Także sprawy, które pozostały nieuwzględnione w projekcie mogą nie mieć takiego ciężaru, tak że decyzja planowania może później wydać się bezzasadna. Zastrzeżenie zakłada z tego powodu oszacowanie później regulowanego podłoża konfliktu co najmniej w jego zarysie (porównaj wyraźnie BVerwG, 21.02.1992, 7 C 11.91, BVerwGE 90, 42 strony następne, w celu konieczności ostatecznego ustalenia zagadnień ochrony wód powierzchniowych i 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 288 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich gruntów przy ustaleniu w planie wysypiska śmieciu; 12.12.1996, 4 C 29.94, BVerwGE 102, 331 f., 346 f. (do wyboru kilku wariantów trasy); 18.06.1997, w podanym miejscu). Ostateczna ocena niemożliwa Do momentu uchwały o ustaleniu planu ostateczna ocena dot. konkretnej realizacji budowy na wyżej wymienionym odcinku była jeszcze niemożliwa. Z przeprowadzonego procesu konsultacyjnego wynika, że przewidziane na dzień dzisiejszy przez przedstawiciela projektu ułożenie rurociągu na dnie morza w przypadku jego realizacji z powodu związanego z tym zmniejszenia zanurzenia w wodzie mogłoby prowadzić do utrudnienia łatwości i bezpieczeństwa ruchu statków, z drugiej strony, lecz na podstawie niewystarczających danych nie jest możliwa ostateczna ocena stanu rzeczy. Zarząd dróg wodnych zachęcił do rozwiązania konfliktu poprzez wkopanie rurociągu w dno morza na odnośnym odcinku trasy. Podjęcie ostatecznej decyzji jest jednak – na dzień dzisiejszy - w oparciu o obecny stan wiedzy jeszcze niemożliwe. Do rozwiązania problemu potrzeba od przedstawiciela projektu - zgodnie z § 74 ust. 3, 2. zapis połowiczny VwVfG M-V - przedłożenia dokumentacji i uzyskania z niej informacji odnośnie opracowania danych liczbowych o ruchu statków i możliwych do przewidzenia wielkościach statków. Tylko pod tym warunkiem można będzie przewidzieć, czy rurociąg może zostać ułożony na dnie morza i - mniej więcej także z uwzględnieniem procedur kierowania ruchem - czy możliwe jest ominięcie zalecanej drogi "Ujście Odry" przy uwzględnieniu bezpieczeństwa ruchu statków lub czy konieczne jest głębsze ułożenie w rozmiarze do którego zachęca Zarząd dróg wodnych lub być może także poza tym rozmiarem. Należy również uwzględnić te liczby w przedłożonej w uzupełnieniu przez wnioskodawcę analizie ryzyka, a mianowicie także z punktu widzenia kolizji statków z rurociągiem, a nie tylko z punktu widzenia niebezpieczeństwa spowodowanego rzuceniem kotwicy. Dopiero po przedłożeniu wyżej wymienionej dokumentacji może nastąpić ostateczne ustalenie. Również po przedłożeniu wyżej wymienionej dokumentacji należy ewentualnie przeprowadzać zmianę planu i pod względem procesów prawnych jeszcze jeden proces uczestnictwa (§§ 43d EnWG, 76 VwVfG M-V). Konieczność decyzji Ustalony planowo projekt jest zasadniczo odpowiedni decyzyjnie. Zostaną podjęte decyzje w odniesieniu do wszystkich konfliktów, które projekt wywołuje. W przybliżeniu sprawdzono, czy wkopanie na odnośnym odcinku trasy nie przeciwstawia się niepokonalnym prawnym lub rzeczywistym podstawom. Nie ma to jednak miejsca. Same szczegóły sposobu ułożenia i jego planistycznego przestawienia nie mają już wpływu na zakwestionowanie zasadniczej decyzji o dopuszczeniu projektu do realizacji. Urząd ustalający plan podjął zatem ze szczególnym uwzględnieniem celów planowania projektu i z punktu widzenia procesów ekonomicznych decyzje planowania o projekcie i zastrzegł (sam) sposób ułożenia na odcinkach budowy 1b i 8. Odpowiada to także pomysłowi przyspieszenia, jaki znajduje się w §§ 43a EnWG, 73 VwVfG M-V wydruku. Ponadto Urząd ustalający plan uwzględnia, że ustalenie planu w obecnym momencie jest konieczne ze względu na pozwolenia udzielone w innych krajach, lecz także ze względu na zaplanowane w Niemczech na kwiecień rozpoczęcie budowy w zatoce Greifswalder Bodden. Czasowe opóźnienie decyzji planowania o projekcie doprowadziłoby do tego, że projekt wcale nie mógłby zostać rozpoczęty. Przy przyjęciu za podstawę minimalnych Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 289 czasów budowy i czasowego celu planowania uruchomienia przewodów do połowy 2011 roku, cel ten nie zostałby zrealizowany, gdyby czekano z dopuszczeniem projektu, aż zostanie podjęta decyzja o ustaleniu sposobu wykonania na odcinkach budowy 1b i 8. Plan czasowy nie będzie w sumie zagrożony przez zastrzeżenie decyzji, ponieważ odcinki budowy 1b i 8 mogą być wykonane bez opóźnienia czasowego i niezależnie od pozostałych odcinków budowy. Przy KP 1.193,4 z powodu wymiany układacza, rurociąg pochodzący z odcinka 5 musi być zresztą w odpowiednim momencie zdjęty na dnie morza i przyjęty z nowego układacza w podanym czasie wprost do odcinka 1b. Poza tym ograniczenie czasu budowy w zatoce Greifswalder Bodden do sezonu (maj do grudnia) z powodów związanych z ochroną przyrody (minimalizacja ingerencji) byłoby niezagrożone. Możliwość rozwiązania problemu Ustalenie konkretnej realizacji budowy może być podjęte na podstawie projektu. Zastrzeżona decyzja o konkretnym ustaleniu, czy rurociąg powinien być wkopany czy ułożony na odnośnym odcinku trasy, przedstawia indywidualny konflikt w ramach decyzji. Nie dotyka on wyniku całego rozważania decyzji planowania. Koncepcja planowania jest nienaruszona. Dopuszczenie projektu mogłoby już zostać rozstrzygnięte, wzgl. żadne ważkie przeszkody nie mogłyby się przeciwstawić dopuszczeniu planowania, które byłoby związane z wkopywaniem rurociągu. Na dzień dzisiejszy należy stwierdzić, że dla zastrzeżonej technicznej alternatywy ułożenia przewodu niektóre pytania i problemy są już rozwiązane przez uzgodniony plan. Jeśli zalecona analiza ryzyka doprowadzi do tego, że Urząd ustalający plan wybierze alternatywę ułożenia, nie są wymagane żadne dalsze ustalenia, ani rozwiązania dodatkowych problemów. Jeśli Urząd ustalający plan wybierze alternatywę wkopywania, nie ulega wątpliwości, że będzie można stworzyć stan planowania, który odpowiada ustawowym wymaganiom. Jest mianowicie możliwe do przewidzenia, że zagadnienia, które pozostają otwarte w zastrzeżonym postępowaniu mogą zostać rozwiązane w zgodzie z podjętą tutaj decyzją planistyczną. W aspekcie technicznym pewne jest, że na drodze worania lub wkopania rurociągu na danym odcinku może być uzyskane konieczne bezpieczeństwo ruchu statków. Także z innych planistycznych punktów widzenia nie ulega wątpliwości wykonywalność ("czy") zastrzeżonego rozwiązania "wkopywanie". Związane z tym technicznym rozwiązaniem oddziaływania na przyrodę i krajobraz są rozwiązywalne zgodnie z ustawą. W przypadku głębszego ułożenia rurociągu nie powstają żadne dalsze istotne oddziaływania na środowisko naturalne, przyrodę i krajobraz. Zatem przez wkopanie zależnie od długości (4 km do maksymalnie 23 km) i technologii (pług lub wykop dla rurociągu) należałoby się spodziewać jedynie w związku z budową silniejszych oddziaływań na dobra chronione. W związku z eksploatacją spodziewane będą nieznacznie silniejsze, a w związku z instalacją jednak mniejsze oddziaływania na środowisko od występujących podczas układania. Dodatkowo nieuniknione ingerencje mogą zostać skompensowane w zgodzie z regulacją ingerencji. Podane warunki przyrodniczo-przestrzenne są znane szczegółowo Urzędowi ustalającemu plan z artykułów 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 290 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich dotyczących ochrony środowiska i ochrony przyrody (Dokumentacja wniosku Części C.1, C.2, C.3, C.4). Także na podstawie zdobytej wiedzy na pozostałych odcinkach trasy, gdzie przewód przebiega wkopany (Greifswalder Bodden) jest pewne, że utrudnienia związane z wkopywaniem są kompensowalne dzięki środkom zastępczym lub płatności wyrównawczej. Także ochrona naturalnych siedlisk Natura 2000 nie sprzeciwia się technicznej alternatywie wkopania. Projekt przebiega na odcinku budowy 1b i 8 na zgłoszonym Obszarze ochronnym ptaków UE „Zachodnia Zatoka Pomorska“ (DE1649-401). W tej sprawie należałoby przeprowadzić badanie zgodności, które daje w wyniku zgodność z celami utrzymania terytorium (porównaj ustępy B.4.5 i B.4.8.5 tej Uchwały oraz Dokumentację wniosku część C.2, paragraf 7.2). Badanie zgodności następuje mianowicie dla technicznego wariantu układania. Powiązane z techniczną alternatywą wkopywania związane z budową, eksploatacją i instalacją oddziaływania na chronione gatunki ptaków są w istocie jednak takie same. Jedynie czas budowy wydłuża się nieznacznie o okres tworzenia wykopu, a więc nie występują silniejsze, ani inne istotne odnoszące się do celu utrzymania oddziaływania na gatunki ptaków. W ustalonej planem dotyczącej ochrony przyrody dokumentacji (Dokumentacja wniosku Część C.4) następuje ocena oddziaływania, mianowicie dla technicznego wariantu układania. Powiązane z techniczną alternatywą wkopywania związane z budową, eksploatacją i instalacją oddziaływania na chronione gatunki przedstawiają się jednak nieistotnie silniej lub inaczej. Siedliska naturalne, wzgl. biotopy „ściśle chronionych gatunków“ zgodnie z § 10 ust. 2 nr 11 BNatSchG nie zostaną zniszczone. Dla żadnego ze zbadanych „ściśle chronionych gatunków “ załącznika IV Dyrektywy Flora-Fauna Habitat, wzgl. „ściśle chronionych“ europejskich gatunków ptaków art. 1 VRL i także dla zbadanych „szczególnie chronionych gatunków ptaków“ nie są spełnione z uwzględnieniem już ustalonych w razie potrzeby dalszych ustalanych (regulacja czasów budowy) środków unikania lub środków minimalizujących „znamiona czynu zabronionego“ § 42 BNatSchG. Poprzez zarządzone przez Urząd ustalający plan w ustępie A.1.3.5 obowiązki przedstawiciela projektu zostanie zapewnione, że wymagane do ostatecznej decyzji dokumenty zostaną przedłożone we właściwym terminie. B.8 Wykonalność Natychmiastowa wykonalność wynika z § 43e ust. 1 zapis 1 EnWG. B.9 Koszty Decyzja o kosztach zostanie wydana przez oddzielne postanowienie, polegając na §§ 1 ust. 1, 2 ust. 1, 12 ust. 1, 14 i 17 Ustawy o kosztach administracji krajowej (VwKostG M-V) z dnia 04.10.1991 (GVOBl. M-V S. 366, 435), ostatnio zmieniona przez artykuł 4 Ustawy z dnia 14.07.2006 (GVOBl. M-V S. 568) w połączeniu z § 1 ustępu taryfowego 3.17.4 wykazu opłat Zarządzenia o opłatach administracyjnych i wydatkach w zakresie gospodarki energetycznej (Zarządzenie o kosztach gospodarki energetycznej – EnWKostVO M-V) z dnia 19.06.2009 (GVOBl. M-V S. 443). Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron. 663/NordStream/04 Decyzja o ustaleniu planu zabudowy Gazociągu Północnego, niemiecki odcinek – strefa 12 mil morskich 291 Pouczenie o środku zaskarżenia Odwołanie dotyczące tej Uchwały może zostać wniesione pisemnie w ciągu jednego miesiąca od doręczenia do Naczelnego Sądu Administracyjnego MecklenburgVorpommern, Domstraße 7, D-17489 Greifswald. Powództwo musi opisywać powód, pozwanego (Bergamt Stralsund) i przedmiot żądania powództwa oraz powinno zawierać określony wniosek. Fakty służące do uzasadnienia i środki dowodowe należy przedłożyć w terminie sześciu tygodni od wniesienia powództwa. Kwestionowana Uchwała o ustaleniu planu powinna zostać załączona w piśmie oryginalnym lub w kopii. Przed Naczelnym Sądem Administracyjnym Mecklenburg-Vorpommern strony postępowania muszą (oprócz w postępowaniu pomocniczym dot. kosztów procesu) być reprezentowane przez adwokata lub nauczyciela prawa przy jednej z niemieckich szkół wyższych w znaczeniu Ustawy federalnej o ustroju szkolnictwa wyższego z uprawnieniami do urzędu sędziego jako pełnomocnika. Także określone w § 67 ust. 2 nr 3 do 7 VwGO osoby i organizacje są dopuszczone jako pełnomocnik. Pełnomocnictwa udziela się pisemnie. Urzędy lub osoby prawne prawa publicznego łącznie z ich zjednoczeniami tworzonymi w celu wypełniania ich zadań publicznych mogą być także reprezentowane przez własnych zatrudnionych z uprawnieniami do urzędu sędziego lub przez zatrudnionych z uprawnieniami do urzędu sędziego innych urzędów lub osób prawnych prawa publicznego łącznie z ich zjednoczeniami tworzonymi w celu wypełniania ich zadań publicznych. Powództwo o uchylenie decyzji administracyjnej względem Uchwały o ustaleniu planu nie posiada skutku zawieszającego. Wniosek o zarządzenie skutku zawieszającego zgodnie z § 80 ust. 5 zapis 1 VwGO może zostać przedstawiony w ciągu jednego miesiąca od doręczenia Uchwały o ustaleniu planu w Naczelnym Sądzie Administracyjnym Mecklenburg-Vorpommern. Wniosek należy także uzasadnić w ciągu tego terminu. Jeśli fakty, które tłumaczą zarządzenie skutku zawieszającego wystąpią później, osoba, której dotyczy Uchwała o ustaleniu planu może oparty na przedłożyć i uzasadnić przedmiotowy wniosek w terminie jednego miesiąca. Termin rozpoczyna się w momencie, w którym dana strona uzyska wiedzę o faktach. Obowiązują ponadto postanowienia dotyczące obowiązku reprezentowania stron przez adwokata lub innego uprawnionego przedstawiciela prawnego. Bergamt Stralsund – Urząd ds. konsultacji i ustalania planu – Martin Froben - Pieczęć - Kierownik Bergamt (Urzędu górniczego) 663/NordStream/04 Ta decyzja o ustaleniu planu zabudowy zawiera 291 stron.