Zemsta budowa akcji lekcja otwarta

mgr Anna Wasiak-Jacoszek
nauczycielka języka polskiego w Gimnazjum Publicznym im. Jana Pawła II w Łobżenicy
PLAN METODYCZNY LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE I GIMNAZJUM
1. Podstawa programowa:
I.1.1 Uczeń odbiera komunikaty pisane, mówione, w tym nadawane za pomocą środków audiowizualnych.
II.2.1 Przedstawia najistotniejsze treści wypowiedzi w takim porządku, w jakim występują one w tekście.
II.2.6 Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (dramat).
II.2.7 Rozpoznaje czytany utwór jako komedię.
II.2.9 Wskazuje elementy dramatu, takie jak: akt, scena, tekst główny, tekst poboczny, monolog, dialog.
II.2.11 Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki:
literatura, teatr.
II.4.3 Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, obyczajowych.
2. Temat: Budowa akcji dramatu na podstawie Zemsty Aleksandra Fredry
3. Cele edukacyjne:
Uczeń potrafi opisać budowę zewnętrzną i wewnętrzną akcji dramatu. Wie, czym jest akt, scena, tekst główny
i poboczny (didaskalia), ekspozycja, rozwinięcie, punkt kulminacyjny, perypetie, rozwiązanie. Umie
przyporządkować poszczególne wydarzenia z Zemsty Fredry do odpowiedniego etapu i wymienić wątki
występujące w utworze.
4. Metody nauczania:
pogadanka, praca z tekstem, metoda oglądowa, metoda aktywności kreatywnej
5. Formy pracy:
indywidualna, zbiorowa, grupowa
6. Materiały:
tekst Zemsty Aleksandra Fredry, prezentacja multimedialna przygotowana przez nauczyciela, zeszyt
przedmiotowy, karty informacyjne.
7. Planowany przebieg zajęć.
a) Czynności organizacyjno-porządkowe.
b) Zapoznanie uczniów z celami lekcji.
c) Określenie cech zewnętrznych dramatu.
Podział na akty i sceny. Wyodrębnienie tekstu głównego i pobocznego (didaskaliów).
d) Praca z tekstem w zespołach.
Gimnazjaliści określają, czym jest akcja, a następnie układają zdarzenia w kolejności chronologicznej
(zał. nr 1).
e) Wprowadzenie pojęć: ekspozycja, rozwój akcji (rozwinięcie), punkt kulminacyjny, perypetie i rozwiązanie
akcji (zał. nr 2).
f) Przyporządkowanie przez uczniów w grupach wydarzeń do określonych etapów przebiegu akcji.
Sprawdzenie efektów pracy i ich omówienie (zał. nr 3).
g) Powtórzenie wiadomości nt. wątku oraz wymienienie wątków występujących w utworze (zał. nr 4).
h) Ćwiczenie pt. Jaka to scena z „Zemsty”?
Ustne określenie przez gimnazjalistów, jaka scena z przedstawienia została ukazana na fotosie ze spektaklu.
i) Powtórzenie wiadomości i zadanie pracy domowej (napisania krótkiej notatki o budowie Zemsty A. Fredry).
j) Ocena aktywności uczniów.
Załącznik nr 1
Plan wydarzeń ukazanych w Zemście Aleksandra Fredry
1. Plany małżeńskie Cześnika (poślubienie Podstoliny).
2. Waśnie Cześnika i Rejenta – zatarg wywołany budową muru.
3. Miłość Wacława i Klary zagrożona niezgodą rodzin.
4. Przyjęcie oświadczyn Cześnika przez Podstolinę.
5. Wacław na zamku Cześnika – opiekuna Klary.
6. Spotkanie Wacława z Podstoliną.
7. Napisanie przez Rejenta aktu oskarżenia na Cześnika.
8. Zawarcie przez Rejenta umowy z Podstoliną, aby pokrzyżować plany Cześnika.
9. Wyzwanie Rejenta przez Cześnika na pojedynek (może dojść do rozlewu krwi).
10. Zmuszanie Wacława przez ojca do poślubienia Podstoliny.
11. Chęć zemsty Cześnika.
12. Raptusiewicz „zmusza” Wacława do poślubienia Klary.
13. Zawarcie małżeństwa.
14. Błogosławieństwo Milczka.
15. Zaniechanie pojedynku – zgoda zwaśnionych stron.
Załącznik nr 2
Ekspozycja – wyjściowy układ zdarzeń, z których wynikają dalsze; przedstawia główny konflikt utworu;
zapoznaje widza/czytelnika z miejscem akcji i postaciami, które występują w utworze.
Rozwinięcie – dalszy bieg wypadków zapoczątkowanych w ekspozycji.
Punkt kulminacyjny – moment dramatu, w którym konflikty narastają tak bardzo, że zdawałoby się brak
jest wyjścia z sytuacji.
Perypetie – zaskakujące, nagłe zmiany w losach postaci.
Rozwiązanie akcji – spadek napięcia w utworze, kiedy to konflikty zostają rozwiązane.
Załącznik nr 3
Plany małżeńskie Cześnika (poślubienie Podstoliny).
EKSPOZYCJA
Waśnie Cześnika i Rejenta – zatarg wywołany budową muru.
Miłość Wacława i Klary zagrożona niezgodą rodzin.
Przyjęcie oświadczyn Cześnika przez Podstolinę.
Wacław na zamku Cześnika – opiekuna Klary.
ROZWINIĘCIE
Spotkanie Wacława z Podstoliną.
Napisanie przez Rejenta aktu oskarżenia na Cześnika.
Zawarcie przez Rejenta umowy z Podstoliną, aby pokrzyżować plany
Cześnika.
PUNKT
KULMINACYJNY
PERYPETIE
Wyzwanie Rejenta przez Cześnika na pojedynek (może dojść do rozlewu
krwi).
Zmuszanie Wacława przez ojca do poślubienia Podstoliny.
Chęć zemsty Cześnika.
Raptusiewicz „zmusza” Wacława do poślubienia Klary.
Zawarcie małżeństwa.
ROZWIĄZANIE
Błogosławieństwo Milczka.
Zaniechanie pojedynku – zgoda zwaśnionych stron.
Załącznik nr 4
Wątki występujące w Zemście Fredry.
1. Spór Cześnika z Rejentem.
2. Uczucia, miłość Wacława i Klary.
3. Plany małżeńskie Cześnika.
4. Papkin i jego rola w sporze.