Oświadczenie Teatru im. A. Fredry

OŚWIADCZENIE
W odpowiedzi na zainteresowanie mediów oraz potencjalne kontrowersje związane z
realizowaną przez Teatr Fredry w dn. 13-15 maja br. II edycją projektu Restart - Łańcuch
Sztuki, pod opieką Mistrza Rezydenta - dr. hab. Barbary Hanickiej oraz dr. hab. Łukasza
Gajdzisa – Zastępcy Dyrektora Teatru, oświadczamy co następuje:
I edycja projektu ReStart realizowana od października do grudnia 2015 r. z funduszy
Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, obejmująca warsztaty edukacyjne dla
młodzieży gimnazjalnej i licealnej prowadzone przez wybitnych artystów teatru, spotkała się
z dużym uznaniem uczestników, ich rodziców oraz obserwatorów. Podstawowym założeniem
merytorycznym projektu było danie szansy młodzieży z Gniezna oraz regionu na spotkanie z
wybitnym artystą a także konfrontacja z trudnym, często też i niewygodnym tematem
społecznym, takim jak np. płeć, ciało/piękno, holocaust, śmierć. Sukces pierwszej odsłony
ReStartu zaowocował akceptacją i uznaniem MKiDN, które również w tym roku, przyznało
Teatrowi grant w wysokości 61 tys. zł w ramach priorytetu „edukacja kulturalna”, na kolejną,
zakładającą pięć projektów, edycję. Tym samym Teatr ma poczucie, iż projekt ten jest istotny
społecznie i kulturotwórczo, a także wpisuje się w cele i perspektywę polityki kulturalnej
Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego oraz MKiDN do roku 2020.
Teatr z dużym pietyzmem i starannością przygotował się do realizacji tegorocznego
wydarzenia. Udało się nam, mimo jej licznych zajętości i obowiązków, zaprosić do udziału w
projekcie dr. hab. Barbarę Hanicką, wybitną scenografkę, współtwórczynię największych
sukcesów Teatru Narodowego pod dyrekcją Jerzego Grzegorzewskiego, a także wykładowcę
Wydziału Reżyserii PWST w Krakowie.
Punktem wyjścia dla warsztatów edukacyjnych był gorący i wzbudzający również w
Polsce różnorodne emocje, temat azylantów politycznych. Projekt rozpoczęło podejmujące
ten temat prapremierowe czytanie performatywne dramatu Sylvaina Levey`a „Tyle o Alicji”.
Podczas dwudniowych warsztatów z p. Hanicką ich uczestnicy analizowali prace twórcze
dotykające problemu uchodźców, autorstwa wybitnych artystów, takich jak m.in: Eugene
Atget, Patricia Ruiz Bagon`s, Banksy, Jason de Cairesa Taylor. Celem warsztatów była
przede wszystkim zmiana perspektywy, z której postrzegamy dziś imigrantów, czyli odejście
od odbierania ich jako bezimiennego tłumu i próba dotarcia do ich jednostkowych uczuć,
spojrzenie na konkretnego człowieka jako na odrębną istotę posiadają uczucia, potrafiącą
kochać, wymagającą pomocy i zrozumienia odrębności jej kultury. Efektem finalnym
warsztatów były działania performatywne, ambientowe, badające obcość i wykluczenie
społeczne ze względu na rasę, wyznanie, przekonania polityczne, światopogląd. „To dlatego
inni są tacy, jacy są, bo ja jestem, jaka jestem” mówi główna bohaterka dramatu, będącego
inspiracją dla działań warsztatowych. Uczestnicy warsztatów zapragnęli przekonać się
bezpośrednio na samych sobie, co to znaczy być odrzuconym, nosić piętno obcego,
nieakceptowanego przez większość. Uczestnictwo w finale warsztatów, który odbywał się 15
maja w różnych częściach miasta, w tym również w Katedrze Gnieźnieńskiej, miało
charakter dobrowolny, improwizowany, a tym samym nie odtwarzało wcześniej
przygotowanego i zapisanego scenariusza. W zamierzeniu miało być rezultatem pracy
własnej uczestników. Prowadząca warsztaty dr B. Hanicka była obecna podczas wszystkich
działań, ponadto do dyspozycji młodzieży od pierwszego dnia zajęć pozostawał profesjonalny
psycholog – terapeuta.
Dyrekcja Teatru pragnie poinformować, iż intencją warsztatów nie było prowokowanie,
epatowanie innością, odmiennością czy też obraza czyichkolwiek uczuć religijnych.
Wyrażamy ubolewanie, że nasze działania zostały przez niektóre osoby niewłaściwie
zinterpretowane. W pełni szanujemy uczucia i przekonania wszystkich ludzi, a także prawo
do ich wyrażania. Jednakowoż sądzimy, że spontaniczny gest młodych był im w jakiś sposób
w tym momencie potrzebny, przyczynił się do rozbudzenia ich wewnętrznej wrażliwości
zwłaszcza że spotkał się z sympatią i zrozumieniem wielu osób.
Joanna Nowak – Dyrektor Teatru
Łukasz Gajdzis – Zastępca Dyrektora