2.9. Identyfikacja związków organicznych w produktach spożywczych

………………………………..............
imię i nazwisko
klasa
Zakres podstawowy
2.9. Identyfikacja związków organicznych w produktach spożywczych
Celem tych zajęć laboratoryjnych jest wykrycie podstawowych substancji organicznych
pochodzenia naturalnego w żywności, tj. tłuszcze, cukry proste, skrobię, białko itp.
Doświadczenie 1. (…../…..pkt) Wykrywanie skrobi w mące kukurydzianej, ryżu, fasoli,
płatkach owsianych lub jęczmiennych, bananie i cytrynie - próba z I2
Opis doświadczenia:
We wgłębienia płytki ceramicznej umieść kolejno: mąkę ziemniaczaną (jako substancja wzorcowa),
mąkę kukurydzianą, ziarna ryżu, kawałek banana, kawałek pomarańczy, cytryny lub mandarynki,
płatki owsiane lub jęczmienne, śmietanę. Następnie na każdy artykuł spożywczy nanieś kroplę jodyny
lub płynu Lugola (I2/KI). Zapisz obserwacje.
Obserwacje:
…………………………………………………………………………………….……...…………………………………………………..
..…………………………………………..…………………………………………………………………………………………………..
Wnioski:
………………………………………………………………………………………..………..……………………………………………..
…………………………………………………………………………………….……...…………………………………………………..
..…………………………………………..…………………………………………………………………………………………………..
Doświadczenie 2. (…../…..pkt) Wykrywanie cukrów w sokach owocowych, wodzie
smakowej, mleku - próba Trommera
Opis doświadczenia:
Do 5 probówek wlej po ok. 0,5 cm3 siarczanu (VI) miedzi (II)- CuSO4, 2 cm3 wody i mieszając
wkraplaj roztwór NaOH (do momentu wytrącenia niebieskiego osadu). Następnie dodaj po 0,5 cm3:
do pierwszej probówki - roztworu glukozy (jako wzorzec), do drugiej - sok z pomarańczy,
mandarynki, do 3 - mleko, do 4 - sok z jabłek, a do 5 - wodę smakową, Następnie po kolei ogrzewaj
zawartość probówek w płomieniu palnika. Zanotuj obserwacje, uwzględniając zmianę zabarwienia
osadu i wyciągnij wnioski o obecności cukru w badanych artykułach spożywczych.
Obserwacje:
…………………………………………………………………………………….……...…………………………………………………..
..…………………………………………..…………………………………………………………………………………………………..
..…………………………………………..…………………………………………………………………………………………………..
Wnioski:
………………………………………………………………………………………..………..……………………………………………..
…………………………………………………………………………………….……...…………………………………………………..
Doświadczenie 3. (…../…..pkt) Wykrywanie białka - próba biuretowa i ksantoproteinowa
Opis doświadczenia:
a) W probówce białko jaja kurzego rozcieńcz wodą destylowaną i porządnie wymieszaj.
Probówkę odstaw do statywu.
Do czterech probówek wlej po 1 cm3 kolejno: 1 - przygotowanego wcześniej roztworu białka
jaja kurzego (jako substancję wzorcową), 2 - mleka krowiego, 3 - śmietany, 4 - mleka ryżowego.
Następnie do każdej probówki dodaj 5 kropli roztworu NaOH i taką samą ilość roztworu CuSO4.
Zakres podstawowy
Zanotuj obserwacje, uwzględniając zmianę zabarwienia osadu. Czy we wszystkich probówkach zaszły
takie same zmiany?
Obserwacje:
…………………………………………………………………………………….……...…………………………………………………..
..…………………………………………..…………………………………………………………………………………………………..
..…………………………………………..…………………………………………………………………………………………………..
b) Przygotuj 4 probówki z taką samą zawartości jak w poprzednim doświadczeniu. Następnie do
każdej probówki dodaj 1-2 krople stężonego roztworu kwasu azotowego(V) - HNO3. Zanotuj
obserwacje, uwzględniając zmianę zabarwienia zawartości probówki.
Obserwacje:
…………………………………………………………………………………….……...…………………………………………………..
..…………………………………………..…………………………………………………………………………………………………..
..…………………………………………..…………………………………………………………………………………………………..
Na podstawie obydwu eksperymentów wyciągnij wniosek o obecności białka w badanych artykułach
spożywczych.
Wnioski:
………………………………………………………………………………………..………..……………………………………………..
…………………………………………………………………………………….……...…………………………………………………..
Doświadczenie 4. (…../…..pkt) Wykrywanie tłuszczów nienasyconych w tłuszczach
ciekłych: tranie, oliwie z oliwek, oleju słonecznikowym
Zaprojektuj doświadczenie pozwalające na wykrycie tłuszczów nienasyconych w tłuszczach
ciekłych.
W tym celu
a) wybierz odpowiedni odczynnik z wymienionych: KMnO4(aq), FeCl3(aq), Cu(OH)2.
Nazwa wybranego odczynnika: .....................................................................................
b) narysuj schemat doświadczenia
Schemat doświadczenia
c) zapisz obserwacje
Obserwacje:
..…………………………………………..……………………
…………………………………………………………………
…………..............................................................................
…………………………………………………………………
………………….……...………………………………………
…………..............................................................................
..…………………………………………..……………………
…………………………………………………………………
…………..............................................................................
d) wyciągnij wniosek
Wnioski:
………………………………………………………………………………………..………..……………………………………………..
…………………………………………………………………………………….……...…………………………………………………..
Zakres podstawowy
Doświadczenie 5. (…../…..pkt)*
Wykrywanie tłuszczów w suchych ziarnach dyni, słonecznika lub migdałach - zmydlanie
tłuszczów
Na wstępie należy wyekstrahować tłuszcz z materiału. W tym celu rozetrzyj w moździerzu 5 g
ziaren słonecznika i wsyp je do kolby okrągłodennej. Następnie dodaj 20 cm3 benzyny lub
heksanu, kolbę zamknij korkiem z rurką szklaną i umieść w czapie grzejnej (łaźni elektrycznej)
i ogrzewaj przez 10 min. Po tym czasie roztwór odlewamy do parownicy i bardzo ostrożnie
odparowujemy benzynę. poczekaj aż zawartość parownicy ostygnie.
Następnie przenieś niewielką ilość zawartości z parownicy do probówki i dodaj kroplami
stężonego roztworu NaOH (łącznie ok. 0,5 cm3). Zawartość probówki delikatnie ogrzewaj
w płomieniu palnika, ciągle mieszając. Po ok. 5 min. zakończ ogrzewanie dodaj 2 cm3 wody
destylowanej i intensywnie zamieszaj. Zanotuj obserwacje i wyciągnij wniosek.
Obserwacje:
…………………………………………………………………………………….……...…………………………………………………..
..…………………………………………..…………………………………………………………………………………………………..
Wnioski:
………………………………………………………………………………………..………..……………………………………………..
…………………………………………………………………………………….……...…………………………………………………..
..…………………………………………..…………………………………………………………………………………………………..