zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstwa x

ZARZĄDZANIE PŁYNNOŚCIĄ FINANSOWĄ PRZEDSIĘBIORSTWA X
W LATACH 2008-2010
Agata Kaczanowska, Aleksandra Wójtowicz
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Streszczenie
Płynność finansowa jest bardzo ważnym aspektem w zarządzaniu finansami każdego przedsiębiorstwa.
Sam termin płynności można definiować na wiele sposobów, w zależności od punktu widzenia i od tego,
jaki aspekt płynności jest akcentowany. W niniejszej pracy termin ten będzie rozumiany jako zdolność
przedsiębiorstwa do regulowania swoich zobowiązań krótkoterminowych i koniecznych wydatków. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie wskaźników służących do pomiaru płynności finansowej przedsiębiorstwa, a także ich interpretacja w oparciu o dane finansowe przedsiębiorstwa X w latach 20082010, zawarte w sprawozdaniach finansowych analizowanego przedsiębiorstwa. Analizy płynności dokonano metodami statycznymi oraz dynamicznymi.
Liquidity management of the company X in years 2008-2010
Summary
Financial liquidity is a very important aspect in the financial management of each company. The very
term liquidity can be defined in many ways, depending on the point of view, and on which aspect of
liquidity is emphasized. In this paper, the term shall be understood as the ability of the company to
meet its short-term liabilities and necessary expenses. The purpose of this paper is to present indicators
to measure the liquidity of the company, as well as their interpretation based on the financial data of
company X in 2008-2010, included in the financial statements of the analyzed company. Analysis of
liquidity has been performed with the use of static and dynamic methods.
www.think.wsiz.rzeszow.pl, ISSN 2082-1107, Nr 1 (17) 2014, s. 56-72
Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
Wstęp
W świetle przytoczonych definicji, bardzo ważnym zadaniem spoczywającym na zarządzających przedsiębiorstwem, jest monitorowanie poziomu płynności finansowej przedsiębiorstwa, co pozwala na odpowiednio szybkie reagowanie na zachodzące zmiany. Odpowiednie zarządzanie płynnością finansową
jest istotne dla przedsiębiorstwa – od tego zależy bowiem jego istnienie na rynku. Utrzymanie płynności pozwala na normalne funkcjonowanie, a także decyduje o zdolności do osiągania zamierzonych celów1. Utrata płynności prowadzi do niewypłacalności firmy, co pociąga za sobą negatywne skutki, może
prowadzić do upadku przedsiębiorstwa.
W niniejszej pracy przedstawiono zasady i metody dokonywania analizy płynności finansowej. Omówiono tutaj dwie podstawowe grupy mierników – statyczne i dynamiczne. W kolejnym rozdziale dokonano analizy płynności finansowej przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010, za pomocą wcześniej omówionych metod. Na tej podstawie dokonano interpretacji i oceny płynności finansowej badanej spółki.
1. Zasady i metody analizy płynności finansowej
Metody analizy płynności finansowej można podzielić na dwie podstawowe grupy – metody statyczne
i dynamiczne. W dalszej części pracy omówione zostaną zasady analizy płynności przedsiębiorstwa dokonane wymienionymi metodami.
1.1. Statyczny pomiar płynności finansowej
Do pomiaru płynności finansowej za pomocą metod statycznych wykorzystuje się dane zawarte w bilansie oraz rachunku zysków i strat2. Dane zawarte w bilansie mają charakter zasobowy, przez co pomiar płynności dokonywany za jego pomocą jest wykonywany na określony moment, nie dotyczy całego okresu sprawozdawczego. W metodzie tej wykorzystuje się szereg wskaźników, dzięki którym
można ocenić płynność finansową firmy oraz porównać ją do innych przedsiębiorstw. Wskaźniki płynności to podstawowe miary służące ocenie polityki finansowej przedsiębiorstwa3. Wśród wskaźników
służących do analizy płynności finansowej, wyróżnić można również wskaźniki zabezpieczenia majątkowego, dzięki którym można dokonywać obserwacji zmian poziomu płynności w czasie.
Głównymi wskaźnikami, na podstawie których dokonano analizy płynności finansowej przedsiębiorstwa X, są wskaźnik bieżącej płynności, wskaźnik płynności szybkiej, wskaźnik środków pieniężnych.
Wskaźnik bieżącej płynności, nazywany również wskaźnikiem III stopnia płynności, jest podstawowym
wskaźnikiem w analizie płynności finansowej4.
𝐰𝐬𝐤𝐚ź𝐧𝐢𝐤 𝐛𝐢𝐞żą𝐜𝐞𝐣 𝐩ł𝐲𝐧𝐧𝐨ś𝐜𝐢 =
𝑎𝑘𝑡𝑦𝑤𝑎 𝑜𝑏𝑟𝑜𝑡𝑜𝑤𝑒
𝑧𝑜𝑏𝑜𝑤𝑖ą𝑧𝑎𝑛𝑖𝑎 𝑘𝑟ó𝑡𝑘𝑜𝑡𝑒𝑟𝑚𝑖𝑛𝑜𝑤𝑒 +
𝑘𝑟ó𝑡𝑘𝑜𝑡𝑒𝑟𝑚𝑖𝑛𝑜𝑤𝑒 𝑟𝑜𝑧𝑙𝑖𝑐𝑧𝑒𝑛𝑖𝑎 𝑚𝑖ę𝑑𝑧𝑦𝑜𝑘𝑟𝑒𝑠𝑜𝑤𝑒
1
Cicirko T., Podstawy zarządzania płynnością finansową przedsiębiorstwa, Oficyna Wydawnicza Szkoła Główna Handlowa w
Warszawie, Warszawa 2010, s. 31.
2 Wójcik D., Analiza wskaźnikowa płynności finansowej w praktyce przedsiębiorstw, „Controlling” 2012, nr 22.
3 Stefański A., Statyczna i dynamiczna analiza płynności finansowej, „Controlling” 2012, nr 22.
4 Wędzki D., Strategie płynności finansowej przedsiębiorstwa, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2003, s. 262.
57
Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
Wskaźnik bieżącej płynności dostarcza informacji o zdolności przedsiębiorstwa do regulowania ciążących na nim zobowiązań bieżących w dniu pomiaru5. Obliczoną w ten sposób wartość wskaźnika bieżącej płynności, porównuje się z wielkościami normatywnymi. W literaturze ich poziomy są zróżnicowane, najczęściej jednak przyjmuje się, że minimalna wartość tego wskaźnika powinna wynosić 1,2 –
1,3, a maksymalna 2,0. Im niższy wskaźnik bieżącej płynności, tym przedsiębiorstwo posiada mniejszą
płynność finansową, a co za tym idzie, zwiększa się ryzyko jej utraty. Aby uniknąć określania optymalnego poziomu wskaźnika III stopnia płynności często przyjmuje się założenie, że aktywa obrotowe powinny przynajmniej pokrywać bieżące zobowiązania. Najlepsza sytuacja jest natomiast wtedy, gdy występuje ich nadwyżka, ze względu na występowanie rozbieżności czasowych między terminami spłaty
zobowiązań, a terminami wpływu środków z działalności przedsiębiorstwa. Aby trafnie zinterpretować
informacje wynikające z wysokości wskaźnika, należy dokonać porównania jego wartości z różnych
okresów.
Niski poziom wskaźnika bieżącej płynności oznacza, że firma posiada za mało aktywów, które można
spieniężyć w porównaniu do jej zobowiązań krótkoterminowych, co oznacza, że nie będzie w stanie
pokryć ich w wymaganym terminie. Zbyt wysoki poziom wskaźnika bieżącej płynności może oznaczać,
iż przedsiębiorstwo ma zbyt dużą płynność finansową (nadpłynność), co skutkuje zamrażaniem kapitału. Stała wartość wskaźnika nie musi oznaczać stałego poziomu płynności finansowej, ponieważ może
kryć za sobą zmiany w strukturze bilansowej.
Kolejnym ze wskaźników służącym do pomiaru płynności finansowej przedsiębiorstwa, jest wskaźnik
płynności szybkiej, nazywany inaczej wskaźnikiem szybkim, wskaźnikiem wysokiej płynności, wskaźnikiem płynności przyspieszonej, oraz wskaźnikiem płynności II stopnia. Wylicza się go zgodnie ze wzorem6:
𝑛𝑎𝑙𝑒ż𝑛𝑜ś𝑐𝑖 + 𝑖𝑛𝑤𝑒𝑠𝑡𝑦𝑐𝑗𝑒 𝑘𝑟ó𝑡𝑘𝑜𝑡𝑒𝑟𝑚𝑖𝑛𝑜𝑤𝑒
𝐰𝐬𝐤𝐚ź𝐧𝐢𝐤 𝐩ł𝐲𝐧𝐧𝐨ś𝐜𝐢 𝐬𝐳𝐲𝐛𝐤𝐢𝐞𝐣 =
𝑧𝑜𝑏𝑜𝑤𝑖ą𝑧𝑎𝑛𝑖𝑎 𝑘𝑟ó𝑡𝑘𝑜𝑡𝑒𝑟𝑚𝑖𝑛𝑜𝑤𝑒 +
𝑘𝑟ó𝑡𝑘𝑜𝑡𝑒𝑟𝑚𝑖𝑛𝑜𝑤𝑒 𝑟𝑜𝑧𝑙𝑖𝑐𝑧𝑒𝑛𝑖𝑎 𝑚𝑖ę𝑑𝑧𝑦𝑜𝑘𝑟𝑒𝑠𝑜𝑤𝑒
Wskaźnik ten informuje w jakim stopniu zobowiązania krótkoterminowe są pokrywane przez najbardziej płynne aktywa. We wskaźniku tym ujmuje się te składniki majątku, które cechuje wysoki stopień
prawdopodobieństwa, że będą lub już są źródłem wpływów pieniężnych7. Podobnie jak w przypadku
wskaźnika bieżącej płynności, również i tutaj występują trudności w określeniu jego optymalnego poziomu. W literaturze przyjmuje się najczęściej, że wysokość wskaźnika szybkiego oscylująca wokół wartości 1,0 – 1,3 jest dla przedsiębiorstwa satysfakcjonująca. Jest ono wówczas w stanie szybko sprostać
swoim bieżącym zobowiązaniom.
Zbyt niska wartość wskaźnika powoduje trudności w spłacie zobowiązań przedsiębiorstwa. Natomiast
jeśli jest on wyższy niż wartości optymalne, może wskazywać na gromadzenie zbyt dużej ilości środków
pieniężnych w kasie i na rachunku bankowym lub utrzymywanie zbyt wysokiego poziomu należności.
Nie należy jednak kierować się tylko i wyłącznie podanymi wartościami optymalnymi, ponieważ każda
branża, a nawet przedsiębiorstwo może indywidualnie ustalać ich wartości optymalne.
5
Cicirko T., Podstawy zarządzania..., dz. cyt., s. 85.
Wędzki D., Strategie płynności..., dz. cyt., s. 265.
7 Dudycz T., Wrzosek S., Analiza finansowa. Problemy metodyczne w ujęciu praktycznym, Wyd. Akademii Ekonomicznej we
Wrocławiu, Wrocław 2000, s. 55.
6
58
Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
Dokonując analizy płynności warto porównać ze sobą wartości wskaźnika bieżącego i szybkiego. Pożądana jest niewielka różnica między nimi, ponieważ oznacza to efektywne zarządzanie zapasami. Natomiast gdy różnica jest duża może świadczyć to o zamrożeniu środków w zapasach i utrzymywaniu ich
zbyt wysokiego poziomu8.
Ostatnim z omawianych wskaźników, służącym do statycznego pomiaru płynności finansowej, jest
wskaźnik środków pieniężnych. Nazywa się go również wskaźnikiem gotówkowym, płynności najszybszej lub wskaźnikiem płynności I stopnia. Stosowany jest zazwyczaj jako uzupełnienie pozostałych
wskaźników. Oblicza się go według następującego wzoru9:
𝐰𝐬𝐤𝐚ź𝐧𝐢𝐤 ś𝐫𝐨𝐝𝐤ó𝐰 𝐩𝐢𝐞𝐧𝐢ęż𝐧𝐲𝐜𝐡 =
𝑖𝑛𝑤𝑒𝑠𝑡𝑦𝑐𝑗𝑒 𝑘𝑟ó𝑡𝑘𝑜𝑡𝑒𝑟𝑚𝑖𝑛𝑜𝑤𝑒
𝑧𝑜𝑏𝑜𝑤𝑖ą𝑧𝑎𝑛𝑖𝑎 𝑘𝑟ó𝑡𝑘𝑜𝑡𝑒𝑟𝑚𝑖𝑛𝑜𝑤𝑒 +
𝑘𝑟ó𝑡𝑘𝑜𝑡𝑒𝑟𝑚𝑖𝑛𝑜𝑤𝑒 𝑟𝑜𝑧𝑙𝑖𝑐𝑧𝑒𝑛𝑖𝑎 𝑚𝑖ę𝑑𝑧𝑦𝑜𝑘𝑟𝑒𝑠𝑜𝑤𝑒
Wskaźnik ten informuje jaką część zobowiązań przedsiębiorstwo jest w stanie spłacić w danej chwili,
z zasobów gotówkowych jakie posiada.
Niski jego poziom nie musi jednak oznaczać, że przedsiębiorstwo ma problemy z płynnością, ponieważ
może spłacać swoje zobowiązania z regularnie otrzymywanych należności. Natomiast wysoki poziom
wskaźnika świadczy o utrzymywaniu dużej ilości najbardziej płynnych aktywów, co może prowadzić do
pojawienia się kosztów utraconych możliwości, dlatego wysoki poziom tego wskaźnika nie jest pożądany10. Wskaźnik ten może nie odzwierciedlać rzeczywistego poziomu płynności przedsiębiorstwa, jak
również może zmieniać się skokowo, ponieważ jest wrażliwy na przypadkowe wpływy gotówki i niespodziewane wydatki.
Określenie optymalnej wartości wskaźnika I stopnia nie jest jednoznaczne, ponieważ nie istnieją wartości wzorcowe z którymi można go porównać. Ciężko jest je określić, ponieważ są one ustalane indywidualnie dla każdej działalności.
Zastosowanie statycznych miar analizy płynności finansowej niesie za sobą szereg niedoskonałości,
które związane są przede wszystkim z pominięciem kwestii czasu. Na płynność finansową przedsiębiorstwa wpływa bowiem zarówno wydłużenie czasu, który jest niezbędny do upłynnienia aktywów obrotowych, ale też skrócenie terminów płatności zobowiązań. Zmiany te nie zostaną jednak uwzględnione
przy analizie płynności finansowej miarami statycznymi11.
1.2. Dynamiczny pomiar płynności finansowej
Dynamiczny pomiar płynności, oparty na rachunku przepływów pieniężnych, jest bardzo ważną częścią
analizy płynności finansowej przedsiębiorstwa, ponieważ dopiero porównanie wyników finansowych
z rachunkiem przepływów pieniężnych pozwala na określenie kondycji finansowej przedsiębiorstwa12.
Dzięki zastosowaniu analizy rachunku przepływów pieniężnych, przedsiębiorstwo może dowiedzieć się
jakie rodzaje działalności generują najwięcej środków pieniężnych, a jakie je absorbują, a także czy jest
w stanie finansować podstawowe zadania ze środków pozyskanych z działalności operacyjnej jak również czy przeznaczano środki pieniężne na modernizację i rozwój przedsiębiorstwa.
8
Cicirko T., Podstawy zarządzania..., dz. cyt., s. 88.
Wędzki D., Strategie płynności..., dz. cyt.,, s. 265.
10 Sierpińska M., Wędzki D., Zarządzanie płynnością finansową w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, s. 60.
11 Cicirko T., Podstawy zarządzania..., dz. cyt.,, s. 91.
12 Tamże, s. 95.
9
59
Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
Wstępna analiza rachunku przepływów pieniężnych, sporządzana zazwyczaj z podziałem na przepływy
z działalności operacyjnej, inwestycyjnej oraz finansowej, jest istotną pomocą w rozpoznaniu sytuacji
finansowej, w jakiej znajduje się dane przedsiębiorstwo13. Analizując poszczególne rodzaje strumieni
oraz dodatni lub ujemny kierunek przepływów pieniężnych, wyróżnić można osiem możliwych przypadków sytuacji przedsiębiorstwa. Przedstawiono je w tabeli 1.
Dzięki analizie sald przepływów pieniężnych można wyciągnąć wstępne wnioski i postawić pierwsze
hipotezy na temat płynności finansowej przedsiębiorstwa.
Tab. 1. Możliwe przypadki sytuacji przedsiębiorstwa ze względu na kierunek przepływów strumieni pieniężnych
Kategoria strumieni
Kolejne przypadki
1
2
3
4
5
6
7
8
Operacyjny
+
+
+
+
-
-
-
-
Inwestycyjny
+
-
+
-
+
-
+
-
Finansowy
+
-
-
+
+
+
-
-
+ nadwyżka
- niedobór
Źródło: Olszewski D. W., Podstawy analizy finansowej przedsiębiorstwa, Centrum Edukacji i Rozwoju Biznesu, Warszawa
1993, s. 35
Najważniejszą kategorią strumieni, z punktu widzenia informacji zawartych w rachunku przepływów
pieniężnych, są operacyjne przepływy pieniężne netto. Zakłada się, że najbardziej korzystne jest, kiedy
środki pieniężne z działalności operacyjnej są nie tylko dodatnie, ale również wyższe od zysku netto.
Dodatni wynik z działalności operacyjnej świadczy o tym, że przedsiębiorstwo realizuje w gotówce przychody z podstawowej działalności i wartość ich jest wyższa niż wartość wydatków14. Nie można jednoznacznie określić skutków ujemnych przepływów z działalności operacyjnej, ponieważ może być to sytuacja korzystna (przedsiębiorstwo spłaca swoje zobowiązania z poprzednich okresów sprawozdawczych lub gromadzi zapasy) lub niekorzystna (przedsiębiorstwo ma problemy ze ściągalnością należności). Ujemne przepływy występują również w przedsiębiorstwach rozpoczynających swoją działalność,
ponieważ wymaga się od nich natychmiastowego regulowania zobowiązań.
Kolejnym segmentem działalności, w którym rozpatruje się wartości przepływów pieniężnych, jest
działalność inwestycyjna. Aby dokładnie przeanalizować wpływ dodatniego wyniku z działalności inwestycyjnej na sytuację przedsiębiorstwa, należy przyjrzeć się źródłom powstawania tej nadwyżki, ponieważ nie odzwierciedla ona rzeczywistej kondycji finansowej firmy. Dodatni przepływ z tego rodzaju
działalności może wynikać z tego, że firma będzie zmuszona wyprzedawać swój majątek trwały ze
względu na złą sytuację finansową15. Takie zachowanie firmy ocenia się negatywnie, ponieważ może
zagrażać dalszemu istnieniu jednostki i ogranicza jej rozwój. Dodatnie przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej mogą również wynikać z pozytywnych działań firmy, która gromadzi środki w celu
rozwoju działalności. Jeśli w firmie obserwuje się nieznaczne dodatnie przepływy z działalności inwestycyjnej, może to być oznaką wpływu korzyści w postaci odsetek czy dywidend przy jednoczesnym
13
Waśniewski T., Skoczylas W., Teoria i praktyka analizy finansowej w przedsiębiorstwie, Fundacja Rozwoju Rachunkowości
w Polsce, Warszawa 2004, s. 146.
14 Cicirko T., Podstawy zarządzania..., dz. cyt.,, s. 97.
15 Waśniewski T., Skoczylas W., Teoria i praktyka..., dz. cyt., s. 147.
60
Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
braku większych wpływów i wydatków. Ujemny wynik z tej działalności zawsze jest korzystny dla przedsiębiorstwa, ponieważ świadczy o rozwoju firmy, zakupie aktywów produkcyjnych i inwestowaniu środków.
Ostatnim segmentem działalności rozpatrywanym we wstępnej analizie rachunku przepływów pieniężnych, jest działalność finansowa, której wpływ na sytuację firmy trudno jednoznacznie ocenić. Ujemne
przepływy z tej działalności mogą być ocenianie pozytywnie, gdy są wynikiem spłaty kredytu, wykupu
dłużnych papierów wartościowych. Mogą być one również oznaką braku możliwości spłaty kredytów,
w wyniku czego zaciągane są kolejne, na niekorzystnych warunkach. Saldo zadłużenia wówczas się nie
zmienia, a nawet narasta. Dodatnie przepływy z działalności finansowej, które wynikają ze wzrostu
kapitału podstawowego, zawsze są oceniane jako korzystne dla przedsiębiorstwa. Natomiast jeśli wynika on z zaciągania kredytu, jego ocena musi być przeanalizowana pod kątem możliwości spłaty zadłużenia16.
Ważnym elementem oceny sytuacji przedsiębiorstwa jest analiza relacji osiąganych wyników finansowych i przepływów pieniężnych. Do tego celu służy tablica dokonań finansowych przedsiębiorstwa,
którą przedstawiono na rysunku 1.
Tablica dokonań finansowych pozwala na jednoczesną ocenę wyniku finansowego przedsiębiorstwa
oraz sald przepływów pieniężnych. Wyróżnia się tutaj cztery możliwe warianty17. Firma może wypracować dodatni wynik w ujęciu kasowym, czyli zysk netto i jednocześnie osiągnąć dodatnie lub ujemne
saldo przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej (warianty I, II). Możliwe jest również osiągnięcie straty netto przy jednoczesnym wypracowaniu dodatniego lub ujemnego salda przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej (wariant III, IV). Najkorzystniejszy dla przedsiębiorstwa jest wariant
I, w którym przedsiębiorstwo uzyskuje zysk netto oraz dodatni przepływ z działalności operacyjnej,
ponieważ świadczy to o zdolności do generowania środków pieniężnych. Najmniej korzystny jest wariant IV, w którym stracie netto odpowiada ujemne saldo z działalności operacyjnej.
Rys. 1. Tablica dokonań finansowych przedsiębiorstwa
Wariant I
Wariant II
Przepływy pieniężne
Wariant IV
Wariant III
Wynik finansowy
Źródło: Opracowanie własne na podstawie M. Kawalski, M. Walczak, Sprawozdawczość i analiza finansowa w przedsiębiorstwie, Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania w Łodzi, Łódź 2001.
16
17
Tamże, s. 147.
Cicirko T., Podstawy zarządzania..., dz. cyt.,, s. 102.
61
Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
Analiza wstępna rachunku przepływów pieniężnych, czyli określenie czy saldo środków pieniężnych jest
dodatnie czy ujemne, nie jest wystarczająca do oceny zdolności płatniczej. Stosuje się więc analizę
wskaźnikową, która jest jej rozwinięciem. Najczęściej wykorzystuje się do tego celu wskaźniki wydajności gotówkowej oraz wskaźniki wystarczalności gotówki18.
Wskaźniki wydajności gotówki opracowane są na podstawie przepływów pieniężnych z działalności
operacyjnej. Dają one informacje, jaka jest relacja między gotówką wypracowaną z działalności operacyjnej, do obrotu, zysku czy też majątku. Wysoki poziom wskaźników informuje o dobrej sytuacji przedsiębiorstwa. Są one najbardziej czytelne w interpretacji19. Grupę tych wskaźników zaprezentowano
w tabeli 2.
Tab. 2. Charakterystyka wskaźników wydajności gotówki
Nazwa
Wskaźnik wydajności gotówkowej sprzedaży
Wskaźnik wydajności gotówkowej zysku
Wskaźnik wydajności gotówkowej majątku
Wzór
Co wskazuje?
ś𝑟𝑜𝑑𝑘𝑖 𝑝𝑖𝑒𝑛𝑖ęż𝑛𝑒 𝑧 𝑑𝑧. 𝑜𝑝𝑒𝑟𝑎𝑐𝑦𝑗𝑛𝑒𝑗
𝑝𝑟𝑧𝑦𝑐ℎ𝑜𝑑𝑦 𝑧𝑒 𝑠𝑝𝑟𝑧𝑒𝑑𝑎ż𝑦
Relację wygenerowanych środków
pieniężnych z działalności operacyjnej do wielkości sprzedaży
ś𝑟𝑜𝑑𝑘𝑖 𝑝𝑖𝑒𝑛𝑖ęż𝑛𝑒 𝑧 𝑑𝑧. 𝑜𝑝𝑒𝑟𝑎𝑐𝑦𝑗𝑛𝑒𝑗
𝑧𝑦𝑠𝑘 𝑧 𝑑𝑧. 𝑔𝑜𝑠𝑝𝑜𝑑𝑎𝑟𝑐𝑧𝑒𝑗
ś𝑟𝑜𝑑𝑘𝑖 𝑝𝑖𝑒𝑛𝑖ęż𝑛𝑒 𝑧 𝑑𝑧. 𝑜𝑝𝑒𝑟𝑎𝑐𝑦𝑛𝑗𝑒𝑗
𝑝𝑟𝑧𝑒𝑐𝑖ę𝑡𝑛𝑦 𝑠𝑡𝑎𝑛 𝑎𝑘𝑡𝑦𝑤ó𝑤
Jaki procent zysku jest realizowany w
gotówce
Zdolność aktywów jednostki do generowania środków pieniężnych
Źródło: opracowanie własne na podstawie Cicirko T., Podstawy zarządzania płynnością finansową przedsiębiorstwa, Oficyna
Wydawnicza Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2010, s. 104.
Wskaźniki wystarczalności gotówki są podstawowym elementem służącym do oceny pozyskiwania gotówki z działalności operacyjnej, która przeznaczana jest na pokrycie wydatków inwestycyjnych w majątek trwały i spłaty zobowiązań. Informują one o możliwościach płatniczych przedsiębiorstwa20.
Wskaźniki te przedstawiono w tabeli 3.
18
Sierpińska M., Wędzki D., Zarządzanie płynnością..., dz. cyt., s. 52.
Cicirko T., Podstawy zarządzania..., dz. cyt., s. 104.
20 Tamże, s. 105-106.
19
62
Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
Tab. 3. Charakterystyka wskaźników wystarczalności gotówki
Nazwa
Wskaźnik ogólnej wystarczalności gotówki
Wskaźnik wystarczalności
gotówki operacyjnej na
zakup środków trwałych
Wzór
Co wskazuje?
ś𝑟𝑜𝑑𝑘𝑖 𝑝𝑖𝑒𝑛𝑖ęż𝑛𝑒 𝑛𝑒𝑡𝑡𝑜 𝑧 𝑑𝑧. 𝑜𝑝𝑒𝑟𝑎𝑐𝑦𝑗𝑒𝑗
𝑠𝑝ł𝑎𝑡𝑎 𝑧𝑜𝑏𝑜𝑤𝑖ą𝑧𝑎ń 𝑑ł𝑢𝑔𝑜𝑡𝑒𝑟𝑚𝑖𝑛𝑜𝑤𝑦𝑐ℎ +
𝑧𝑎𝑘𝑢𝑝𝑦 𝑖𝑛𝑤𝑒𝑠𝑡𝑦𝑐𝑦𝑗𝑛𝑒 +
𝑤𝑦𝑝ł𝑎𝑡𝑎 𝑑𝑦𝑤𝑖𝑑𝑒𝑛𝑑
Zdolność przedsiębiorstwa do
regulowania swoich zobowiązań wobec wierzycieli. Powinien wynosić 1 lub więcej
ś𝑟𝑜𝑑𝑘𝑖 𝑝𝑖𝑒𝑛𝑖ęż𝑛𝑒 𝑛𝑒𝑡𝑡𝑜 𝑧 𝑑𝑧. 𝑜𝑝𝑒𝑟𝑎𝑐𝑦𝑗𝑒𝑗
𝑤𝑦𝑑𝑎𝑡𝑘𝑖 𝑛𝑎 ś𝑟𝑜𝑑𝑘𝑖 𝑡𝑟𝑤𝑎ł𝑒
Zdolność do utrzymywania
środków trwałych z wypracowanej gotówki
Źródło: opracowanie własne na podstawie Cicirko T., Podstawy zarządzania płynnością finansową przedsiębiorstwa, Oficyna
Wydawnicza Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2010, s. 105-106.
2. Analiza płynności finansowej przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
2.1. Statyczny pomiar płynności finansowej przedsiębiorstwa X
Pierwszym etapem analizy płynności finansowej przedsiębiorstwa X, jest jej pomiar za pomocą miar
statycznych, do którego wykorzystuje się zaprezentowane w poprzednim rozdziale wskaźniki.
Pierwszym ze wskaźników jest wskaźnik bieżącej płynności, który na przestrzeni lat 2008-2010 przybierał wartości przedstawione w tabeli 4.
Tab. 4. Wartości wskaźnika bieżącej płynności przedsiębiorstwa X w latach 2008 - 2010
Rok
2008
2009
2010
Wartości poszczególnych składowych
397 753
525 110 + 19 523
538 286
426 377 + 30 092
521 825
435 429 + 24 881
Wartość wskaźnika bieżącej
płynności
0,73
1,18
1,13
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa X
Jak wynika z przedstawionej tabeli, najniższy wskaźnik bieżącej płynności finansowej zanotowano
w roku 2008. Wynosił on poniżej 1, co może świadczyć, iż przedsiębiorstwo X miało kłopoty z płynnością finansową oraz posiadało zbyt mało aktywów, które mogło łatwo spieniężyć w porównaniu do
zobowiązań, jakie musiało uregulować. Najwyższą wartość wskaźnik ten przybierał w roku 2009 (1,18),
w roku 2010 był tylko o 0,05 niższy. Wskaźniki bieżącej płynności w latach 2009 – 2010 były zbliżone
do wartości optymalnej podawanej w literaturze, co świadczy o tym, iż przedsiębiorstwo pokonało
problemy z płynnością, które wystąpiły w roku 2008.
63
Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
Drugim ze wskaźników, wykorzystywanym w celu statycznego pomiaru płynności finansowej firmy,
jest wskaźnik płynności szybkiej. Jego wartości w przedsiębiorstwie X, na przestrzeni analizowanych
lat, przedstawiono w tabeli 5.
Tab. 5. Wartości wskaźnika płynności przyspieszonej przedsiębiorstwa X w latach 2008 - 2010
Rok
Wartości poszczególnych składowych
Wartość wskaźnika płynności
szybkiej
2008
290 502 + 1 988
0,54
2009
525 110 + 19 523
387 936 + 35 083
0,93
2010
426 377 + 30 092
415 422 + 23 212
0,95
435 429 + 24 881
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa X
Tak jak w przypadku wskaźnika bieżącej płynności, tak również wskaźnik płynności szybkiej ukształtował się na najniższym poziomie w roku 2008. Wynosił on jedynie 0,54, co mogło powodować trudności
w spłacie zobowiązań. Optymalnym poziomem wskaźnika płynności szybkiej jest jego wartość w granicach 1,0-1,3. W żadnym z analizowanych lat wskaźnik ten nie przybierał takich wartości, jednak oscylował wokół 1,0, co biorąc pod uwagę bardzo słaby wynik w roku 2008, było dla przedsiębiorstwa wynikiem satysfakcjonującym.
Dokonując analizy płynności przy pomocy metod statycznych, warto porównać ze sobą wartości wskaźnika bieżącego i szybkiego poprzez wyliczenie różnicy między nimi. Wyniki obliczeń przedstawiono
w tabeli 6.
Tab. 6. Różnica pomiędzy wskaźnikiem bieżącej płynności, a wskaźnikiem płynności szybkiej
Rok
wskaźnik płynności bieżącej – wskaźnik płynności szybkiej
2008
0,19
2009
0,25
2010
0,18
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa X
Na przestrzeni lat 2008-2010 różnica pomiędzy wskaźnikiem bieżącej płynności a wskaźnikiem płynności szybkiej kształtowała się na podobnym poziomie. Różnica ta jest niewielka, co jest korzystną sytuacją dla przedsiębiorstwa. Oznacza bowiem, że spółka efektywnie zarządzała swoimi zapasami.
Ostatnim z omawianych wskaźników, służącym do statycznego pomiaru płynności finansowej, jest
wskaźnik środków pieniężnych. Jego wartości w przedsiębiorstwie X na przestrzeni analizowanych lat,
przedstawiono w tabeli 7.
64
Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
Tab. 7. Wartości wskaźnika środków pieniężnych przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
Wartości poszczególnych składowych
Rok
1 988
2008
0,004
525 110 + 19 523
35 083
2009
0,08
426 377 + 30 092
23 212
2010
Wartość wskaźnika środków
pieniężnych
0,05
435 429 + 24 881
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa X
Wskaźnik środków pieniężnych przybierał najniższą wartość w roku 2008 – wynosił jedynie 0,004. Potwierdza on, że przedsiębiorstwo X miało wówczas problemy z płynnością finansową. W latach 2008
oraz 2009 wskaźnik ten zdecydowanie wzrósł, wynosił odpowiednio 0,08 oraz 0,05, jednak nie znajdował się na poziomie, na którym można z całą pewnością stwierdzić, iż przedsiębiorstwo posiada odpowiednią płynność finansową.
2.2. Dynamiczny pomiar płynności finansowej przedsiębiorstwa X
Kolejnym etapem analizy płynności finansowej jest jej ocena przy pomocy miar dynamicznych. Na podstawie rachunku przepływów pieniężnych przedsiębiorstwa X, możliwe jest dokonanie wstępnej analizy rachunku przepływów pieniężnych, która polega na zidentyfikowaniu sald z poszczególnych rodzajów działalności. Kierunki przepływów dla poszczególnych strumieni pieniężnych przedstawiono w tabeli 8.
Tab. 8. Kierunki przepływów dla poszczególnych strumieni pieniężnych w przedsiębiorstwie X w latach 2008-10
Kategoria strumieni
2008
2009
2010
Operacyjny
+
+
+
Inwestycyjny
+
-
-
Finansowy
-
+
+
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa X
Jak wynika z przedstawionej tabeli, w roku 2008 przedsiębiorstwo X zanotowało dodatnie przepływy
zarówno z działalności operacyjnej, jak również z działalności inwestycyjnej, natomiast przepływy pieniężne z działalności finansowej ukształtowały się na poziomie ujemnym. Sytuacja taka świadczy o tym,
iż przedsiębiorstwo przechodziło wówczas wewnętrzną restrukturyzację, by spłacić swoje zobowiązania wyprzedawało majątek trwały, co znajduje odzwierciedlenie w bilansie przedsiębiorstwa, w którym
zmniejszeniu ulegają przede wszystkim rzeczowe aktywa trwałe.
W latach 2009 oraz 2010, przedsiębiorstwo zanotowało dodatnie przepływy zarówno z działalności
operacyjnej, jak również z działalności finansowej, natomiast przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej ukształtowały się na poziomie ujemnym. Sytuacja taka jest charakterystyczna dla przedsiębiorstw rozwijających się. Taki przepływ gotówki świadczy o tym, iż dodatnie przepływy z działalności
operacyjnej przedsiębiorstwa X nie wystarczyły na pokrycie wydatków inwestycyjnych..
65
Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
Ważnym elementem wstępnej analizy rachunku przepływów pieniężnych jest zbadanie relacji pomiędzy wynikiem finansowym przedsiębiorstwa, a przepływami pieniężnymi z jego działalności operacyjnej. W tym celu skonstruowano tablicę dokonań finansowych przedsiębiorstwa X na lata 2008-2010,
którą przedstawiono na rysunku 2.
Rys. 2. Tablica dokonań finansowych przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
Rok 2009
Rok 2008
Przepływy pieniężne
Rok 2010
Wynik finansowy
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa X
Analizując wynik finansowy przedsiębiorstwa X oraz saldo przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej można stwierdzić, iż w roku 2008 oraz 2010 spółka znajdowała się w sytuacji, której odpowiada
wariant III tablicy dokonań finansowych. Zanotowała wówczas stratę netto ze swojej działalności, jednak osiągnęła dodatnie saldo przepływów pieniężnych. Korzystniejsze wyniki firma osiągnęła w roku
2009, kiedy to jej wynikom odpowiada optymalny wariant, czyli wariant I. Zanotowano wówczas dodatnie wartości zarówno wyniku finansowego jak i salda przepływów z działalności operacyjnej, co
świadczy o zdolności do generowania środków pieniężnych.
W celu uzupełnienia wstępnej analizy rachunku przepływów pieniężnych przedsiębiorstwa X, dokonano również analizy wskaźnikowej przy użyciu zaprezentowanych w poprzednim rozdziale wskaźników. Pierwszą grupą wskaźników są wskaźniki wydajności gotówki. Ich wartości dla przedsiębiorstwa
X w latach 2008-2010 przedstawiono w tabeli 9.
Analizując wartości wskaźnika wydajności gotówkowej sprzedaży można zauważyć, iż przyjął on najniższą wartość w roku 2008. Odbiegał on wówczas od średniej branżowej, która wynosiła około 0,04.
W roku 2009 nastąpił jego wzrost do wartości 0,04, natomiast w roku 2010 jego nieznaczny spadek do
wartości 0,03. W obu latach wskaźniki osiągnięte przez przedsiębiorstwo X były zbliżone do średniej
branżowej, która kształtowała się na poziomie 0,05. Porównując zmiany wartości wskaźnika na przestrzeni lat, zauważyć można poprawę płynności finansowej przedsiębiorstwa.
Wskaźnik wydajności gotówkowej zysku przyjmował najwyższą wartość w roku 2009, w pozostałych
latach wskaźnik ten ukształtował się na poziomie ujemnym. Oznacza to, że największy procent zysku
został zrealizowany w gotówce właśnie w roku 2009.
Tak jak w przypadku pozostałych wskaźników, tak również wskaźnik wydajności gotówkowej majątku
najwyższy był w roku 2009. Zanotowano tutaj poprawę w stosunku do roku poprzedniego, kiedy to
wskaźnik ten był o 0,04 niższy. W roku 2010 zauważyć można kolejny spadek, tym razem o wartość
66
Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
0,02. Sytuacja taka oznacza, że w roku 2009 aktywa przedsiębiorstwa X były najbardziej zdolne do generowania gotówki.
Tab. 9. Wskaźniki wydajności gotówki przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
Nazwa
Rok
2008
Wskaźnik wydajności gotówkowej sprzedaży
2009
2010
Wartości poszczególnych składowych
Wartość
23 761
0,01
1 701 676
71 048
0,04
1 718 859
45 849
0,03
1 562 784
Wskaźnik wydajności gotówkowej zysku
Wskaźnik wydajności gotówkowej majątku
2008
23 761
− 26 333
- 0,90
2009
71 048
97 552
0,73
2010
45 849
− 35 464
- 1,29
2008
23 761
909 973
0,03
71 048
0,07
2009
2010
1 029 519
45 849
991 428
0,05
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa X
Ostatnią grupą wskaźników służących do analizy rachunku przepływów pieniężnych, są wskaźniki wystarczalności gotówki. Ich wartości dla przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010 przedstawiono w tabeli
10.
Jak wynika z zaprezentowanej tabeli, na przestrzeni lat 2008-2010 wskaźnik wystarczalności gotówki
ogółem utrzymywał tendencję wzrostową. Była to sytuacja korzystna dla przedsiębiorstwa X, ponieważ
oznaczała poprawę płynności finansowej. W roku 2010 wartość wskaźnika oscylowała wokół 1,0, co
świadczyło, iż spółka w mniejszym stopniu sięgała po dodatkowe źródła gotówki z innych instrumentów finansowych.
Wskaźnik wystarczalności gotówki operacyjnej na zakup środków trwałych przyjął najwyższą wartość
w roku 2009, zaś najniższą w roku 2008. Można więc stwierdzić, że przedsiębiorstwo znajdowało się
w najkorzystniejszej sytuacji w roku 2009, w najwyższym stopniu utrzymywało wówczas swoje aktywa
trwałe z wypracowanego dochodu.
67
Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
Tab. 10. Wskaźniki wystarczalności gotówki przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
Nazwa
Rok
2008
Wskaźnik ogólnej wystarczalności gotówki
2009
Wartości poszczególnych składowych
Wartość
23 761
0,13
62 + 89 965 + 100 000
71 048
118 072 + 78 832
45 849
2010
Wskaźnik wystarczalności
gotówki operacyjnej na zakup środków trwałych
0,36
0,80
58 021
2008
23 761
89 965
0,26
2009
71 048
78 832
0,90
2010
45 849
58 021
0,79
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa X
Zakończenie
Ważnym elementem zarządzania finansami przedsiębiorstwa jest analiza jego płynności finansowej,
która informuje czy przedsiębiorstwo posiada zdolność do regulowania swoich zobowiązań. Na podstawie źródeł informacji dla zarządzania płynnością, którymi są rachunek przepływów pieniężnych, rachunek zysków i strat oraz bilans, omówiono metody i zasady analizy płynności metodami statycznymi,
dynamicznymi oraz przedstawiono analizę kapitału obrotowego. Poprzez studia teoretyczne dokonano
analizy płynności finansowej, która pozwoliła ocenić czy przedsiębiorstwo X posiadało w latach 20082010 płynność finansową.
Dokonana analiza wykazała, że w 2008 roku przedsiębiorstwo posiadało poważne problemy z płynnością finansową. W kolejnych latach firma uzyskiwała lepsze wyniki, a największą płynność posiadała
w roku 2009. Potwierdzają to wartości obliczonych wskaźników, a także wyniki pozostałych mierników,
którymi się posługiwano.
Dokonując pomiaru płynności za pomocą metod statycznych, posłużono się wskaźnikami bieżącej płynności, płynności szybkiej oraz wskaźnikiem środków pieniężnych. Na podstawie uzyskanych wyników
stwierdzono, iż najlepszą płynność finansową przedsiębiorstwo X posiadało w roku 2009, natomiast
najgorszą w roku 2008, co najprawdopodobniej mogło wynikać z tego, że spółka posiadała zbyt mało
aktywów, które mogła łatwo spieniężyć w porównaniu do zobowiązań, jakie musiała uregulować.
W następnej kolejności posłużono się pomiarem płynności za pomocą metod dynamicznych, do czego
wykorzystano analizę poszczególnych obszarów działalności przedsiębiorstwa oraz sald przepływów
środków pieniężnych z podstawowych rodzajów działalności. Stworzono również tablicę dokonań finansowych przedsiębiorstwa, która umożliwiła porównanie wyniku finansowego z saldem przepływów
68
Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
pieniężnych. Wykorzystano tutaj również wskaźniki wydajności gotówki oraz wystarczalności gotówki.
Analiza ta potwierdziła wyniki pomiaru płynności metodami statycznymi – najlepszą płynność firma
posiadała w roku 2009. Uzyskała wówczas zarówno dodatni wynik finansowy jak i saldo przepływów
pieniężnych. Wartości wskaźników w tym roku mogą natomiast świadczyć o tym, że różnica między
posiadaną gotówką a zobowiązaniami była wystarczająca, aby firma była wypłacalna.
Bibliografia
1. Cicirko T., Podstawy zarządzania płynnością finansową przedsiębiorstwa, Oficyna Wydawnicza
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2010
2. Dudycz T., Wrzosek S., Analiza finansowa. Problemy metodyczne w ujęciu praktycznym, Wyd. Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2000
3. Kawalski M., Walczak M., Sprawozdawczość i analiza finansowa w przedsiębiorstwie, Społeczna
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania w Łodzi, Łódź 2001
4. Olszewski D. W., Podstawy analizy finansowej przedsiębiorstwa, Centrum Edukacji i Rozwoju Biznesu, Warszawa 1993
5. Sierpińska M., Wędzki D., Zarządzanie płynnością finansową w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa 1997
6. Stefański A., Statyczna i dynamiczna analiza płynności finansowej, „Controlling” 2012, nr 22.
7. Waśniewski T., Skoczylas W., Teoria i praktyka analizy finansowej w przedsiębiorstwie, Fundacja
Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa 2004
8. Wędzki D., Strategie płynności finansowej przedsiębiorstwa, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2003
9. Wójcik D., Analiza wskaźnikowa płynności finansowej w praktyce przedsiębiorstw, „Controlling”
2012, nr 22
69
Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
Załączniki
1. Bilans
2008
2009
2010
A. AKTYWA TRWAŁE
512 220
491 233
469 603
I. Wartości niematerialne i prawne
II. Rzeczowe aktywa trwałe
6 141
489 146
14 647
473 680
13 379
455 848
III. Należności długoterminowe
6 302
-
-
IV. Inwestycje długoterminowe
-
1 936
376
V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe
10 631
970
-
B. AKTYWA OBROTOWE
397 753
538 286
521 825
I. Zapasy
II. Należności krótkoterminowe
103 308
290 502
112 207
387 936
81 508
415 422
III. Inwestycje krótkoterminowe
1 988
35 083
23 212
IV. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe
1 955
3 060
1 683
909 973
1 029 519
991 428
A. KAPITAŁ (FUNDUSZ) WŁASNY
308 921
541 370
507 645
I. Kapitał (fundusz) podstawowy
283 414
294 341
294 341
-
-
-
-
-
-
106 389
287 461
287 461
1
1
1
9 600
9 600
9 600
VII. Zysk (strata) z lat ubiegłych
(60 943)
(138 211)
(50 033)
VIII. Zysk (strata) netto
(29 540)
88 178
(33 725)
AKTYWA
AKTYWA RAZEM
PASYWA
II. Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość
ujemna)
III.
Udziały
(akcje) własne (wielkość ujemna)
IV. Kapitał (fundusz) zapasowy
V. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny
VI. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe
IX. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego
(wielkość
ujemna)I REZERWY NA ZOBOWIĄZAB.
ZOBWIĄZANIA
-
-
-
601 052
488 149
483 783
NIA
I.
Rezerwy na zobowiązania
36 409
11 996
11 860
II. Zobowiązania długoterminowe
-
-
-
III. Zobowiązania krótkoterminowe
525 110
426 377
435 429
IV. Rozliczenia międzyokresowe
39 533
49 776
36 494
PASYWA RAZEM
909 973
1 029 519
991 428
2008
2009
2010
2. Rachunek zysków i strat
WYSZCZEGÓLNIENIE
70
Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
A. Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z
nimi:
1 701 676
1 718 859
1 562 784
B. Koszty działalności operacyjnej
1 694 925
1 610 560
1 606 079
C. Zysk (strata) ze sprzedaży
6 751
108 299
(43 295)
D. Pozostałe przychody operacyjne
5 954
23 590
8 003
E. Pozostałe koszty operacyjne
40 866
14 161
11 188
(28 161)
117 728
(46 480)
G. Przychody finansowe
11 401
2 701
10 137
H. Koszty finansowe
9 573
22 877
121
(26 333)
97 552
(36 464)
-
-
-
K. Zysk (strata) brutto
(26 333)
97 552
(36 464)
L. Podatek dochodowy
3 207
9 374
(1 739)
-
-
-
(29 540)
88 178
(34 725)
F. Zysk (strata) z działalności operacyjnej
I. Zysk (strata) z działalności gospodarczej
J. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych
M. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku
N. Zysk (strata) netto
3. Rachunek przepływów pieniężnych
WYSZCZEGÓLNIENIE
2008
2009
2010
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I.
Zysk (strata) netto
(29 540)
88 178
(33 725)
II.
Korekty razem
53 301
(17 130)
79 574
III.
Przepływy netto z działalności operacyjnej
23 761
71 048
45 849
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
I.
Wpływy
113 877
25 724
11 890
II.
Wydatki
89 965
158 222
58 021
III.
Przepływy pieniężne netto z działalności
inwestycyjnej
23 912
(132 498)
(46 131)
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I.
Wpływy
62 011
192 000
3 310
II.
Wydatki
108 645
118 377
60
71
Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstwa X w latach 2008-2010
III.
Przepływy pieniężne netto z działalności
finansowej
D. Przepływy pieniężne netto razem
(46 634)
73 623
1 039
12 173
3 250
2 968
72