program własny - Zspglowczyce.pl

Program czytelniczy
„W krainie bajek i baśni”
dla dzieci 6 - letnich w roku szkolnym
2016/2017
Wpływ bajek i baśni na rozwój dziecka
W świecie wszechobecnej telewizji i komputeryzacji książka została odsunięta na dalszy plan. Chociaż
wydawać by się mogło, że książka przeżywa swój kryzys to jednak nadal jest najważniejszym środkiem w
dziedzinie przekazywania wiedzy. Czytanie jest zależne od indywidualnych zainteresowań i potrzeb, rozwija
nie tylko sferę poznawczo – intelektualną, ale wzbogaca również wartości moralno – społeczne. Powszechnie
znane są korzyści płynące z czytania książek. Czytanie pozwala rozwijać wyobraźnię, zainteresowania i
uzdolnienia, zaspokajać "ciekawość otaczającego świata", poszerzać wiedzę, sprawniej mówić i pisać, być
bliżej ludzi, głębiej czuć, być twórczym, znaleźć źródło siły i radości oraz ułatwia rozwiązywanie problemów
poprzez możliwość utożsamiania się z bohaterami, analogię do konkretnych sytuacji i prezentację gotowych
wzorców. Wpływ czytania oraz wybór odpowiedniej książki (dostosowanej do wieku dziecka) dla
kształtowania określonych postaw dziecka ma ogromne znaczenie. Badania naukowe wskazują, że każde
dziecko, bez względu na wiek, powinno mieć codzienny kontakt z książką, a obok każdego dziecka powinien
być dorosły, który mu poczyta w ciągu dnia lub przed snem. W miarę wzrastania coraz większą rolę odgrywa
czytany tekst, co pozostaje w ścisłym związku nie tylko z jego rozwojem intelektualnym, ale także
motywacyjno-emocjonalnym. Kontakt z książką nie jest jednak naturalną potrzebą dziecka. Takie potrzeby
musi wzbudzić środowisko rodzinne i przedszkolne. Stałe kontakty z utworami literackimi budzą wrażliwość
estetyczną dziecka a jednocześnie sprzyjają rozwijaniu jego postaw twórczych, wyzwalaniu form ekspresji
słownej, plastycznej Wpływ baśni na rozwój dziecka ma ogromne znaczenie. Psychologowie twierdzą, że
właśnie dzieci w wieku przedszkolnym wykazują największe zainteresowanie utworem bajkowym. Bajki to
najbliższe dziecku utwory, w których świat realny miesza się z fantastycznym i razem tworzą zrozumiałą
rzeczywistość. W świecie bajek można spotkać przyjaciół, przeżyć wspaniałe przygody a przede wszystkim
pozbyć się lęku. Rozwiązywanie trudnych emocjonalnie sytuacji może okazać się - dzięki bajkom - przyjemne
a nawet radosne. Taką rolę pełnią bajki terapeutyczne (psychoedukacyjne), które pozwolą bez lęku spojrzeć
na swoje problemy i uczą jak pomagać sobie samemu w trudnych sytuacjach. W bajkach tych śledząc losy
wykreowanych przez dzieci bohaterów, możemy zrozumieć, co dzieci przeżywają, jakie emocje im
towarzyszą. Ponadto w ten sposób dzieci tworzą własny system norm i zasad, rozszerzają samoświadomość.
Fantastyczny świat baśni, zaludniony krasnoludkami, czarownicami, wróżkami, rycerzami,
królewiczami, bliski jest wyobraźni dziecięcej, jego potrzebom psychicznym. Baśń wprowadza dziecko w
świat piękna i czaru. Patrząc na dzieci zasłuchane w opowiadaną baśń, stwierdzamy, że uczą się skupienia,
radosnego obcowania ze światem fikcji. Baśń jest więc czymś więcej niż rozrywką, jest wstępem do
literatury. Dziecko w baśniowym świecie może odnaleźć, to, co samo przeżywa i co napawa je niepokojem.
W bajkach są też złe moce, które dają się opanować za pomocą jakiejś większej i lepszej siły. Gdy dziecko
widzi, że osoba dorosła: mama czy tata spokojnie czyta bajkę, to o czarownicy myśli sobie, skoro dorośli się
nie boją, to może czarownica nie jest taka straszna. W bajkach nie tylko dobro zwycięża zło, często ten kto
jest mały i słaby wygrywa z silnym i potężnym. A to budzi w dziecku nadzieję i napawa optymizmem.
2
Zaczyna postrzegać ludzkie zachowania oraz ich konsekwencje. Dowiaduje się, jakie wartości są cenione,
poprzez jednoznaczne pokazanie, kogo i za co spotyka nagroda lub kara. Dziecko przeważnie utożsamia się z
postacią głównego bohatera; towarzyszy mu w wędrówce, razem z nim przeżywa radość, strach, smutek czy
ból, nawiązuje przyjaźnie, stawia czoła wrogom, podejmuje wyzwania, odpoczywa i bawi się. Dzięki tej
identyfikacji zapoznaje się z całą gamą emocji, uczuć i postaw. Uczy się zachowań społecznie akceptowanych
oraz tych, które są potępiane, form ekspresji emocji, sposobów reagowania w trudnych sytuacjach oraz
zaspokajania różnych potrzeb. Wchodzi w sferę dziedzictwa kulturowego, zapoznając się z symbolami i
metaforami, by odtąd kojarzyć lisa ze sprytem i przebiegłością, a zatrute jabłko z wyrazem fałszu i zazdrości.
Dzięki bajkom także poznaje język literacki, zapoznając się z jego bogactwem i nabywając umiejętność
poprawnego wysławiania się. Poznaje abstrakcyjne pojęcia, takie jak dobro, zło, sprawiedliwość, miłość,
przyjaźń i wiele innych. Baśń aktywizuje wyobraźnię dziecka wywierając wpływ nie tylko na procesy
intelektualne, lecz przede wszystkim na sferę emocjonalną, jednocześnie wyjaśniając trudne problemy dobra i
zła: za dobry czyn spotyka nagroda, za zły - kara, i właśnie na tym polega wychowawcza wartość baśni.
Baśnie dają nadzieję, że nawet słaby może zwyciężyć, jeśli stawi czoło przeciwnościom losu. Obok
dostarczania przeżyć bajki i baśnie kształtują cechy społeczne dzieci, umiejętność życia i działania wśród
ludzi, współdziałania z otoczeniem przyrodniczym, roztaczania opieki nad słabszymi, podporządkowania się
prawom rządzącym w zespole. Wyrabiają poczucie odpowiedzialności zaufanie, przywiązanie i szacunek dla
dorosłych. Kształcą i aktywizują wyobraźnię wpływając na procesy intelektualne oraz emocjonalne.
Poznawanie bajek i baśni z różnych regionów Polski rozszerza orientację w tradycji kulturowej, pogłębia
poczucie więzi narodowej, zapoznaje z historią, rozwija uczucia patriotyczne. Poznawanie baśni innych
narodów odgrywa ważną rolę w procesie nabywania zrozumienia i poszanowania dla innych, uczy tolerancji.
Rolą bajek i baśni jest też uczenie dzieci czegoś dobrego, pobudzanie do refleksji lub śmiechu, doskonalenie
języka, rozwijanie wyobraźni, przynoszenie dobrych wzorców zachowań - uczenie życzliwości, uczciwości,
mądrości, odwagi. Dzięki bajkom i baśniom dziecko styka się po raz pierwszy z poetycką wizją świata,
co przygotowuje je do odbioru literatury pięknej.
I. WPROWADZENIE DO PROGRAMU
Wiek przedszkolny to czas, w którym kształtują się jego nawyki, w tym również czytelnicze - warto
więc wykorzystać ów moment, tym bardziej, że czytając dzieciom, poszerzamy ich wiedzę o człowieku, o
świecie, dostarczamy naszym pociechom całego bogactwa przeżyć. Naukowcy i praktycy zgodnie twierdzą,
że czytanie dziecku na głos uczy je języka i myślenia, rozwija pamięć i wyobraźnię, przynosi wiedzę i wzorce
moralnych zachowań. Codzienne głośne czytanie dziecku dla przyjemności jest najskuteczniejszym sposobem
wychowania czytelnika - człowieka samodzielnie myślącego, posiadającego wiedzę i umiejętność jej
poszerzania, kulturalnego, etycznego, z wyobraźnią, który umie radzić sobie w życiu przy pomocy rozumu, a
nie przemocy. Umiejętność słuchania sprzyja stałemu poszerzaniu słownictwa zarówno biernego jak i
czynnego, mobilizuje do poprawnego i swobodnego wypowiadania się. Pozwala poznawać nowe słownictwo i
formy gramatyczne, pomaga w opanowaniu języka. Umiejętność słuchania wywiera korzystny wpływ na
3
umiejętność czytania. Kształcenie i kształtowanie języka dziecka łączy się integralnie z rozwijaniem jego
myślenia. Stanowi sposobność do rozwijania umiejętności analizowania, porównywania, różnicowania,
dokonywania syntezy, uogólniania, wnioskowania. Kontakt z książką wzbogaca wyobraźnię dziecka,
rozszerza świat ich uczuć i myśli.
Czytanie uspokaja, wycisza i relaksuje, zawsze wiąże się z przyjemnością i miłymi wrażeniami.
Program ma ułatwić dziecku wyrażanie przeżyć, emocji i doświadczeń życiowych nabytych w czasie
poznawania bajek i baśni, rozwinąć wiarę w siebie i swoje możliwości. Wiek przedszkolny to poważny okres
w życiu dziecka, okres tworzenia się nawyków, kształtowania procesów uczuciowych, umysłowych,
charakteru oraz osobowości. Właśnie w tym wieku należy dostarczać dzieciom odpowiedniej lektury, a bajki i
baśnie nadają się do tego wyśmienicie. Ten przedziwny środek dydaktyczny, może kształcić, uczyć, rozwijać
w sposób wesoły wzruszający, ciekawy i jednocześnie nie dyrektywny. Zwykła, prosta bajka może spełniać
rolę odróżnienia fikcji od rzeczywistości. Może pokazać, że warto wierzyć, być konsekwentnym, bo w życiu
także, choć może nie tak często jak w bajce zwycięża dobro. Trzeba umieć je znaleźć i ciągle szukać jak
baśniowi, kolorowi bohaterzy. Obcowanie z bajką i baśnią (książka, film, słuchowisko) wzbogaca
doświadczenia przedszkolaków, staje się źródłem nowych przeżyć, pobudza dziecięcą wyobraźnię. Stwarza
potrzebę odtwarzania w zabawie, przedstawieniu czy w pracach plastycznych tego, co dziecko przeżyło i
zapamiętało w czasie słuchania, opowiadania różnych utworów. Przygotowania i udział w przedstawieniach
baśni i bajek rozwijają pomysłowość i zamiłowanie do twórczej działalności.
Program „W krainie bajek i baśni” ma przybliżyć dziecku książkę, nauczyć szacunku i dbałości ,
wykształcić na tyle potrzebę obcowania z książką by w przyszłości czytanie stało się przyjemnością .
Program ten realizuje określony zestaw procedur, które mają pomóc małym dzieciom w rozwinięciu
upodobania do słuchania bajek i baśni, poznanie ich języka oraz zrozumienie ich sensu i morału. Kładzie
nacisk na aktywizowanie dzieci, inspirowanie do działań twórczych oraz wyzwalanie dziecięcej wyobraźni.
Jego celem jest kształtowanie umiejętności w zakresie kształtowania językowego i kulturalno – literackiego.
Treści programowe będą realizowane systematycznie w czasie zajęć (zgodnie z tematyką
kompleksową) jak również w rankach i w trzeciej części dnia.
II. CELE PROGRAMU
I. Poznawanie i rozumienie siebie i świata.
II. Nabywanie umiejętności poprzez działanie.
III. Odnajdywanie swojego miejsca w grupie rówieśniczej i wspólnocie.
IV. Budowanie systemu wartości.
Zadaniem przedszkola jest wspomaganie rozwoju młodego człowieka, kształtowanie umiejętności
radzenia sobie w trudnych sytuacjach życiowych. Ukierunkowane czytanie dostarcza bodźców do rozwoju
emocjonalnego, przyczynia się do wzbogacenia wyobraźni, rozszerza zakres spostrzeżeń i pojęć, kształtuje
postawy, rozszerza słownictwo i wiedzę. Może stać się inspiracją do różnych form aktywności intelektualnej,
4
np.: rozmowy, recytacji, opowiadania, działalności plastycznej, teatralnej i muzycznej. Na pewno jest też
formą rekreacji - również sposobem na rozładowanie lub zmniejszenie napięcia.
Cel główny:
Głównym celem programu „W krainie bajek i baśni” jest promowanie wśród dzieci czytania i
opracowania bajek i baśni jako sposób na ich rozwój, kształcenie, zdobywanie wiedzy i wychowanie
szczęśliwego człowieka.
CELE OGÓLNE:

wprowadzenie dzieci w świat literatury,

zainteresowanie dziecka książką,

rozwijanie zainteresowań czytelniczych, kształtowanie nawyku czytania na całe życie;

kształtowanie postawy świadomego twórcy i odtwórcy kultury,

wyrabianie postawy poszanowania księgozbioru;

kształtowanie nawyku czytania i zdobywania wiedzy na całe życie

uwrażliwianie na piękno języka polskiego,

poszerzanie wiedzy ogólnej

rozbudzanie zaciekawienia, wzbogacaniu przeżyć i wyobraźni w kontakcie z otaczającym światem
wszystkimi zmysłami człowieka,

rozwijanie umiejętności słuchania,

stwarzanie dzieciom warunków do nabywania umiejętności artystycznych poprzez aktywność
twórczą, ekspresję spostrzeżeń, przeżyć, uczuć w różnych formach działalności,

wyzwalanie kreatywności uczniów,

rozwijanie zainteresowań poznawczych,

rozwijanie logicznego myślenia,

tworzenie otoczenia sprzyjającego rozumieniu i przeżywaniu wartości estetycznych, kształtowaniu
postawy kulturalnej,

rozwijanie inteligencji emocjonalnej dzieci,

wyrabianie poczucia własnej wartości i tożsamości,

rozwijanie postawy twórczej dziecka, pomysłowości oraz wiary we własne siły,

kształtowanie umiejętności współżycia i współdziałania w zespole,

budzenie radości ze wspólnej pracy i zabawy.
CELE SZCZEGÓŁOWE

rozbudzanie potrzeby kontaktu z książką;

rozbudzenie zainteresowania literaturą i teatrem,

rozbudzanie aktywności czytelniczej poprzez pracę z książką i czasopismem,
5

ukazanie przedszkolakom właściwego kontaktu z książką poprzez wzór osób dorosłych,

włączenie rodziców do aktywnego i systematycznego czytania dzieciom,

prezentowanie wartościowych pozycji czytelniczych,

przygotowanie dzieci do późniejszego, samodzielnego wyboru książek

budzenie zaciekawienia książką przez zabawy literacko – teatralne, plastyczne i wycieczki oraz
atrakcyjny kącik książki w sali przedszkolnej,

zapoznanie dzieci z biblioteką oraz jej zbiorami przeznaczonymi dla dzieci,

zapoznanie dzieci z zasadami korzystania z biblioteki,

poznanie pracy bibliotekarza, księgarza, wydawcy,

poznanie terminów i pojęć związanych z biblioteką i książką,

wdrażanie do dbałości o czysty i estetyczny wygląd książek,

uczestniczenie w zajęciach czytelniczych,

uważne słuchanie czytanych głośno książek,

samodzielne próby tworzenia bajek i baśni,

wyrabianie u dzieci pozytywnego nastawienia do podjęcia trudu nauki czytania,

rozwijanie wiedzy o świecie poprzez czerpanie informacji z książek,

dostarczanie pozytywnych wrażeń, doznań poprzez systematyczny kontakt z literaturą,

wzbudzenie szacunku i obowiązku dbałości o książki,

wyrabianie umiejętności poprawnego posługiwania się językiem ojczystym,

rozwijanie mowy, pamięci i wyobraźni,

doskonalenie analizowania treści bajki i baśni,

kształtowanie umiejętności wyrażania swoich przeżyć, nastrojów i emocji niewerbalnie - za pomocą
gestów, ruchu i mimiki,

rozwijanie wyobraźni i fantazji,

praktyczne przyswojenie umiejętności poprawnego operowania brzmieniem głosu, doskonałą
wymową, wyraźną dykcją i dobrze wyregulowanym oddechem,

wyzwalanie u dzieci ekspresji twórczej inspirowanej tematyką baśni,

układanie ilustracji muzycznych i plastycznych do poznawanych utworów,

rozwijanie wrażliwości na piękno,

przekazywanie za pośrednictwem literatury wartości moralnych, rozumienie przesłania moralnego
baśni – uwrażliwienie na krzywdę ludzką

wspomaganie w poznawaniu różnych postaw bohaterów literackich - próby ich oceny, odróżnianie
dobra od zła w postępowaniu ludzi i zwierząt,

wydobywanie i ukierunkowanie emocji i uczuć,

budowanie systemu wartości moralnych,
6

uczenie sposobów radzenia sobie z własnymi emocjami i właściwego reagowania
na przejawy emocji innych oraz kontrolowanie zachowań,

integrowanie grupy poprzez wspólną naukę, pracę, zabawę,

wydobywanie i ukierunkowanie emocji i uczuć,

uczenie nieagresywnych sposobów rozwiązywania problemów i konfliktów,

wdrażanie dzieci do zachowań tolerancyjnych, akceptujących, otwartych na potrzeby i problemy
drugiego człowieka,

wzmacnianie pozytywnej samooceny,

rozwijanie uzdolnień indywidualnych,

doskonalenie pamięci potrzebnej do opanowania tekstów ról w przygotowanych inscenizacjach bajek
i baśni,

kształtowanie postawy odwagi i pokonywania nieśmiałości w obliczu zetknięcia się z widownią
odbierającą prezentowany tekst,

wdrażanie do niesienia innym radości z przeżywania „żywego słowa”, wspólnego kulturalnego
spędzania czasu wolnego poprzez prezentowanie przygotowanych przedstawień zaproszonym
gościom: dzieciom z innych grup i osobom z zewnątrz przedszkola ( np. z okazji Dnia Matki,
zakończenia roku przedszkolnego i in.,

kształtowanie postawy aktywnego spędzania czasu i nawiązywania serdecznych i kulturalnych
kontaktów rówieśniczych,

zapobieganie uzależnieniu od telewizji i komputerów.
III. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA DZIECI
Dzięki realizacji treści przedstawionych w programie dziecko:

wykaże zainteresowanie książką,

rozwinie umiejętność słuchania ze zrozumieniem,

poprawi koncentrację, wydłuży swój przedział uwagi,

w skupieniu wysłucha tekstu czytanego przez nauczyciela,

podniesie poziom wiedzy i kultury ogólnej,

rozwinie i udoskonali umiejętność interpretowania poznawanej literatury dla dzieci,

będzie dbać o własne książki oraz udostępnione pozycje z księgozbioru i chronić je przed
zniszczeniem,

pozna terminy i pojęcia związane z biblioteką i książką,

będzie umiało właściwie zachowywać się podczas korzystania z czytelni i bibliotek,

pozna wybranych autorów literatury dziecięcej,

pozna wybrane bajki i baśnie polskie i innych narodów,

wymieni głównych bohaterów baśni,
7

potrafi zadać pytania do omówionej literatury,

ciekawie opowie utwór, bądź wybrany jego fragment,

zaprezentuje ulubioną bajkę lub baśń,

nabędzie umiejętność swobodnego wypowiadania się, prawidłowej wymowy, poprawnego budowania
zdań, wyrażania nastrojów i uczuć,

dokona oceny postępowania bohatera literackiego,

wyciągnie wnioski z perypetii bohaterów,

odróżni dobro od zła, będzie bronić dobra, opowiadać się za lepszym, dobry światem,

wykona ilustrację do tekstu, ułoży książeczkę obrazkową,

zaprojektuje i wykona zakładkę do książki,

podejmie samodzielne próby twórcze posługując się swobodnym tekstem jako szczególną forma
ekspresji słownej,

wczuje się w rolę bohaterów utworów i przedstawi ich za pomocą mowy, mimiki, ruchu i gestu,

rozwinie wrażliwość estetyczną,

nabędzie umiejętność dostrzegania i rozumienia wartości uniwersalnych,

pozna reguły życia w grupie, rodzinie, szerszym otoczeniu społecznym i przyrodniczym,

będzie chciało poznawać szeroko rozumiany świat i oswajać się z jego różnorodnością,

będzie rozbudzone prospołecznie , wrażliwe na niesprawiedliwość , gotowe pomagać innym,

nauczy się tolerancji,

wykształci odporność emocjonalną,

będzie umiało skutecznie pokonywać trudności występujące w konkretnych sytuacjach życiowych,

wykształci realną , pozytywną samoocenę,

pozna i rozwinie własne możliwości twórcze, wyobraźnię, pomysłowość, refleksyjność w różnych
formach aktywności,

pozna i doświadczy różnorodnych sposobów komunikowania się z ludźmi i zdobywania informacji w
sposób werbalny i niewerbalny,

doświadczy sposobów wyrażania i rozpoznawania emocji własnych i innych ludzi,

przygotuje i przedstawi inscenizacje wybranych bajek i baśni;

samodzielnie wykona dekoracje i rekwizyty do przygotowywanych inscenizacji i przedstawień,

pozna akceptowane społecznie sposoby rozładowywania napięć i radzenia sobie w sytuacjach
trudnych,

doświadczy samodzielności i skuteczności działania,

nauczy się działać w zespole,

będzie aktywne i otwarte w stosunku do ludzi i świata,

rozwinie wiarę we własne możliwości,
8

zdobędzie podstawy budowania własnego pozytywnego systemu wartości,

odczuje radość i satysfakcję z pozytywnych efektów własnych działań.
IV. METODY I FORMY REALIZACJI
1. METODY PRACY
Aby osiągnąć założone cele należy stosować różnorodne metody pracy:
 podające, werbalne( oparte na słowie): praca z książką, metody głośnego czytania, rozmowa, słuchanie
utworów literackich, nauka tekstów, pogadanki, dyskusje, objaśnianie, opis, instrukcje słowne, praca z
tekstem, ćwiczenia językowe,
 poglądowe (oparte na obrazie)– pokaz, przykład, wzór, film, ekspozycja, oglądanie książek
,czasopism, ilustracji, zdjęć, spektakli teatralnych, wystąpień rówieśników,
 wycieczki i wyjścia tematycznie związane z tematyką baśni,
 twórczego rozwiązywania problemów (oparte na samodzielnym dochodzeniu do wiedzy) – metoda
samodzielnych doświadczeń, metoda zadań stawianych do wykonania, dyskusja, burza mózgów,
metody "drzewka decyzyjnego", dyskusji dydaktycznej,
 eksponujące - inscenizacje, przedstawienia teatralne, gra dramatyczna (drama), pedagogika zabawy,
tworzenie prac literackich, ekspresja plastyczna, muzyczna i ruchowa, prezentacja ulubionych książek
,wystawki prac dziecięcych, organizowanie kącików tematycznych z literatury dziecięcej
2. Formy pracy
Formy organizacyjne pracy z dzieckiem:

indywidualną,

zespołową,

zbiorową.
Formy realizacji:

zorganizowanie kącika książki,

głośne czytanie,

twórcze zabawy z lekturą w powiązaniu ze swobodną ekspresją muzyczną, plastyczną, ruchową,
językową, logopedyczną,

tworzenie własnych tekstów baśni i bajek,

udział w konkursach,

inscenizacje teatralne
9

organizowanie zajęć plastycznych i technicznych jako działalności współtworzącej inscenizację,
wykonanie kukiełek, scenografii,

tworzenie kart tematycznych do przeczytanych bajek,

współpraca z biblioteką,

współpraca z rodzicami w zakresie rozwijania zainteresowań czytelniczych, gromadzenie domowych
księgozbiorów,
V. ŚRODKI DYDAKTYCZNE
 literatura dziecięca - książki i czasopisma z bajkami i baśniami, księgozbiór podręczny,
 sprzęt audio – video: magnetofon, odtwarzacz CD, telewizor, odtwarzacz DVD,
 płyty, płyty kompaktowe, płyty z nagraniami bajek i baśni, piosenek, z muzyką relaksacyjną i
ilustracyjną ,
 gry dydaktyczne,
 rysunki, ilustracje,
 różnorodne rekwizyty i eksponaty do inscenizacji,
 pacynki, marionetki, kukiełki, maski, stroje do przebierania się,
 różnorodne materiały i narzędzia do działalności plastycznej,
 instrumenty perkusyjne,

„skrzynia skarbów”
VI. TREŚCI PROGRAMOWE
Obszary edukacji prowadzące do osiągnięcia prawdziwych umiejętności dziecka w zakresie
wymienionych form można przedstawić następująco:
1. „Moja przyjaciółka – książka” - zapoznanie dzieci z książką
2. „Biblioteka – kopalnia wiedzy”
3. „Zaproszenie do świata baśni” – cykliczne czytanie bajek i baśni
4. „I my jesteśmy autorami” - tworzenie bajek i baśni
5.
„Wokół bajki i baśni” - wiązanie treści utworu z różnymi formami ekspresji dziecka (słowną,
ruchową, muzyczną, plastyczną)
6. „Jesteśmy widzami” - oglądanie przez dzieci teatrzyków, inscenizacji, filmów
7. „Sami tworzymy przedstawienia” - inscenizowanie przez dzieci bajek i baśni
8. „Bajka lekiem na zło” - zastosowanie bajki terapeutycznej jako metody na wyciszenie, relaksację i
odreagowanie napięcia
9. „Potrafimy już czytać” - ćwiczenia w czytaniu
10. „Najpiękniej czyta moja mama i mój tata”- czytanie dzieciom w domu.
10
1. „Moja przyjaciółka – książka” - zapoznanie dzieci z książką

wykazywanie zainteresowania książkami,

samodzielne oglądanie książki obrazkowe o znanej tematyce,

rozumienie potrzeby poprawnego obchodzenia się z książkami,

szanowanie książek i ostrożne obchodzenie się z nimi,

rozpoznawanie w których książkach można kolorować, a które należą do czytania i oglądania,

wypowiadanie się na temat obrazów i ilustracji w książkach i czasopismach dla dzieci,

wypowiadanie się na temat treści książek i czasopism,

oglądanie książek nie niszcząc kartek, właściwe odwracanie kartki,

rozumienie, że tekst można zapisać a później odczytać,

poznawanie budowy książki -autor i tytuł, rozdział, spis treści,

klasyfikacja książek pod względem tematyki i formy - poznawanie różnego rodzaju książek:
encyklopedie, albumy, słowniki, literatura piękna, itp.

zapoznanie się z cyklem powstawania książki,

poznawanie zawodów ludzi którzy ją tworzą; autor, pisarz, ilustrator, korektor, wydawca, drukarz itp.
2„Biblioteka – kopalnia wiedzy”

poznawanie i rozumienie pojęć –księgozbiór, biblioteka, czytelnia, katalog, karta czytelnika,

wycieczki do biblioteki, czytelni i księgarni,

korzystanie z księgozbioru,

właściwe zachowanie w bibliotece,

założenie kącika książki i systematyczne wzbogacanie księgozbioru o różne pozycje literatury
dziecięcej w ciągu całego roku szkolnego,

okresowe wystawki ulubionych książek dzieci - zachęcanie innych do przeczytania ciekawej książki,

nabywanie współodpowiedzialności za wspólne książki.
3. „Zaproszenie do świata baśni” – cykliczne czytanie bajek i baśni

Systematyczne czytanie wybranych pozycji książkowych – baśni, bajek i legend np.Czerwony
Kapturek, Kopciuszek, Królewna Śnieżka, Jaś i Małgosia, Brzydkie kaczątko, Bajka o rybaku i złotej
rybce, Śpiąca Królewna,

słuchanie baśni, bajek, opowieści, utworów poetyckich i innych tekstów literackich czytanych lub
opowiadanych przez dorosłego (dobranych do aktualnych potrzeb, rozwiązywanego problemu, czy
osiągania założonych celów),
11

czytanie bajek i baśni (lub ich fragmentów) pochodzących z różnych krajów Europy i świata,
Przykładowy dobór bajek:
Włochy: C. Collodi - Pinokio
Niemcy: Grimm - Baśnie
Irlandia: J. Swift - Podróże Guliwera
Dania: H.Ch. Andersen - Baśnie
Szwecja: G. Knutsson - Przygody Filonka Bezogonka
Francja: Pernault - Bajki
 poznawanie baśni i legend związanych z naszym miastem i regionem – twórczość najbliższej okolicy,
poeci i pisarze naszego regionu,
 stworzenie nastroju do odbioru baśni i bajki,
 sens baśni i bajki (morał, wnioski),
 rozpoznawanie bohaterów słuchanych utworów,
 odgadywanie zagadek związanych z poznanymi baśniami i bajkami,
 wypowiadanie się na temat wysłuchanych opowiadań, wierszowanych utworów, bajek i baśni dzielenie się spostrzeżeniami, próby opowiadania treści, opowiadanie fragmentu utworu, odpowiedzi
na pytania związane z wysłuchanym utworem, zadawanie pytań do treści utworu,
 wielozadaniowe spójne wypowiedzi na podstawie tekstu lub ilustracji,
 rozmowa na temat utworu literackiego: bohaterowie, ich zachowanie, stosunek emocjonalny dziecka
do postaci utworu, wyodrębnienie zdarzeń oraz określenie miejsca; nastrój w utworze: radość, smutek,
elementy humorystyczne,
 wiązanie treści utworu z doświadczeniem i przeżyciami dziecka,
 rozmowy z dziećmi nt. najważniejszych wątków baśni, postępowania bohaterów, radzenia sobie w
trudnych sytuacjach, pokonywania przeszkód,
 dyskutowanie, wymiana poglądów nt. różnych sposobów rozwiązywania konfliktów na podstawie
treści bajek i baśni,
 porównywanie treści utworu czytanego i odtworzonego z taśmy magnetofonowej, lub płyty CD,
 samodzielne czytanie, słuchanie lub oglądanie odpowiednio dobranych środków (np. fragmentów
bajek i baśni, całych woluminów, filmowych adaptacji utworów literackich).
4. „I my jesteśmy autorami” - tworzenie bajek i baśni

układanie rymowanek, tworzenie wyliczanek, próby układania krótkich bajek, opowiadań, dialogów,

samodzielne układanie gier-opowiadań, których inspiracją są utwory literackie oraz zabawy
dydaktyczne związane ze słowem np. zabawa w rymy, przeciwności, synonimy itp.,

samodzielne tworzenie scenek i dialogów w teatrzyku grupowym,
12

samodzielne układanie opowiastek i bajek na podstawie obrazów i ilustracji,

tworzenie przez grupę bajek lub baśni i wspólna inscenizacja lub drama wg pomysłu dzieci,

układanie przez dzieci własnych baśni, piosenek (nagrywanie na magnetofon),

opowiadanie lub czytanie bajek i baśni rówieśnikom, słuchanie ich opinii, ewentualne uzupełnianie lub
zmiany,

wykonanie zbioru własnych baśni przez dziecko (w formie albumu, książki),

wymyślania dalszej części akcji, tworzenie własnych zakończeń opowiadań i bajek,

wykonanie ilustracji do bajek i baśni własnych,

tworzenie własnych melodii i efektów akustycznych do wierszy, bajek i baśni.
5. „Wokół bajki i baśni” - wiązanie treści utworu z różnymi formami
ekspresji dziecka (słowną, ruchową, muzyczną, plastyczną)

próby ekspresji wrażeń z wysłuchanych bajek i baśni poprzez ruch, taniec, muzykę,

wyrażanie emocji, przeżyć dzieci poprzez twórczość plastyczną ( np. malowanie, rysowanie,
wydzieranie, lepienie, wykonywanie elementów stroju, scenografii, prostych kukiełek, masek do
inscenizacji itp.),

łączenie ekspresji słowno – muzycznej i plastycznej,udział w opowieściach ruchowych ilustrowanych
muzyką,próby tworzenia instrumentów ( z materiałów odpadowych, przyrodniczych),
akompaniowanie do słuchanych bajek, przedstawień, tworzenie muzyki,

wykonanie ilustracji do ulubionych bajek i baśni,

rysowanie bohaterów, wyrażanie uczuć za pomocą technik plastycznych,

wykonanie plakatu i afiszu teatralnego do baśniowych przedstawień,

prezentacja przeżyć po obejrzeniu baśniowych spektakli poprzez plastyczne interpretacje,

rozwiązywanie zagadek i rebusów związanych z bajkami i baśniami,

„Moja pierwsza książeczka” – udział w wykonaniu wspólnej książeczki dla wszystkich dzieci w
grupie o baśniowej tematyce,

wystawki prac dzieci, konkursy prac plastycznych (typu ilustracje, plakaty itp.).
6. „Jesteśmy widzami” - Oglądanie przez dzieci teatrzyków, inscenizacji,
filmów

oglądanie inscenizacji bajek i baśni (sylwety, pacynki, kukiełki, marionetki, teatrzyk cieni, teatrzyk na
stole...),

udział w teatrzykach organizowanych na terenie przedszkola lub poza nim,

udział w spektaklach goszczących w naszym przedszkolu teatrzyków objazdowych,

wycieczki do teatru – oglądanie profesjonalnych przedstawień,
13

poznawanie pracy ludzi teatru, wyrabianie kultury teatralnej- jak się zachowywać w teatrze np. metodą
"burzy mózgów",

film i spektakl teatralny – wspólne oglądanie bajek i baśni, dyskusja,

porównywanie utworów literackich z ich filmową lub teatralną adaptacją.
7. „Sami tworzymy przedstawienia” - inscenizowanie przez dzieci bajek i
baśni

improwizacja literatury dziecięcej, bajek i baśni – przydział ról, próba działania zgodnie z
postawionym zadaniem, jednak bez scenariusza,

improwizowanie krótkich scenek – indywidualnie i w grupie,

zabawy i gry dramowe: doświadczenia oparte na improwizacji i życiu fikcją,

występowanie w rolach postaci bajkowych lub wymyślonych przez siebie postaci fikcyjnych,

wyrażanie różnych tematów fantazji w formie scenicznej,

czytanie przez zdolne dzieci utworów z podziałem na role,

praca nad kulturą żywego słowa-ćwiczenia oddechowe, ortofoniczne, dykcyjne, interpretacyjne,
likwidacja błędów wymowy,

inscenizowanie przez dzieci bajek, wybranych fragmentów lub całości baśni, (ewentualne zmiany
zakończenia, dodawanie wątków, kontynuowanie losów bohaterów wg pomysłu dzieci),

pantomima, teatr żywego planu, teatr lalki,

utożsamianie się z bohaterem – wcielanie się w dzielnych rycerzy i piękne królewny, by błyszczeć (
dosłownie bądź jedynie w marzeniach ) wśród rówieśników, w groźne smoki i wilki, by
zamanifestować swoją siłę itp.,

inscenizowanie literatury z zastosowaniem gry aktorskiej, kukiełek, pacynek, sylwet, teatrzyku cieni,
teatru supełkowego itp.,

przygotowanie i udział w inscenizacji bajki lub baśni dla kolegów lub rodziców,

współudział w przygotowaniu uroczystości przedszkolnych.
8. „Bajka lekiem na zło” Zastosowanie bajki terapeutycznej jako metody
na wyciszenie, relaksację i odreagowanie napięcia

słuchanie bajek, baśni, opowieści ilustrowanych muzyką, nauka relaksu (polecane w czasie
odpoczynku),

szukanie wskazówek do życia tkwiących w bajkach - metody aktywne,

uspokojenie i aktywizacja przez identyfikację z bohaterami literackimi i przeżycia doznawane podczas
kontaktu z wybranym utworem,

umożliwienie ucieczki od świata pełnego zagrożeń i trudności w świat marzeń i fantastycznych
przygód,
14

łagodzenie niepożądanych stanów psychicznych jak lęk, nuda czy osamotnienie, apatia czy
zobojętnienie,

wgląd w siebie samego, wniknięcie i przepracowanie swoich problemów,

zmiana w postawach lub zachowaniu,

porządkowanie świata dziecka, stawianie granic między tym co dobre a złem. Nawet jeśli dobro nie
zawsze wygrywa fizycznie, to osiąga zwycięstwo w innym wymiarze. W baśniach, na pierwszy plan
wysuwane jest dobro, chęć niesienia pomocy, przyjaźń, miłość. Negatywni bohaterowie są
nieżyczliwi, a nawet okrutni, samolubni lub zwyczajnie niegrzeczni.
9. „Potrafimy już czytać” - ćwiczenia w czytaniu

czytanie wyrazów, zdań i tekstów,

odczytywanie globalne wyrazów, zdań,

uzupełnianie luk w tekście,

układanie i czytanie rozsypanki literowej, sylabowej i wyrazowej,

rozwiązywanie rebusów,

układanie napisów pod obrazkami,

dobieranie obrazków do napisów,

dobieranie zdań do obrazków,

czytanie tekstów z różnych książek i czasopism dziecięcych.
10. „Najpiękniej czyta moja mama i mój tata” - czytanie dzieciom w domu

włączenie rodziców do aktywnej i systematycznej współpracy w realizację programu (zbieranie
książek do kącika, wspólne czytanie dzieciom, wzajemna wymiana książek),

zachęcanie rodziców do czytania dzieciom w domu,

pedagogizacja rodziców – rozmowy, gazetka przedszkolna, kącik informacyjny, zebrania,

„Weekendowe czytanie” – przynoszenie do przedszkola przez każde dziecko po niedzieli wykonanej
przez siebie ilustracji do utworu, z którym zapoznało się podczas weekendu, omawianie treści, tytułu,
autora (kto pamięta), pokaz ilustracji i składanie ich w imiennych teczkach znajdujących się w kąciku
książki - tworzenie albumu pt. "Najpiękniej czyta moja mama i mój tata".
VII. EWALUACJA PROGRAMU
Ewaluacji będzie podlegać:

atrakcyjność programu dla dzieci,

użyteczność – czego nauczyły się dzieci podczas zajęć,

strategia – czy stosowane metody są skuteczne,
15
Zostaną zastosowane różnorodne formy ewaluacyjne. Narzędziami zbierania informacji będą:

anonimowe ankiety dla rodziców(załącznik nr 1),

wypowiedzi dzieci i zadania kierowane do dzieci, wymagające praktycznych umiejętności,

ankiety dla dzieci – zbieranie opinii dzieci(załącznik nr 2),

obserwacje,

test wiadomości (załącznik nr 3)

analiza wytworów dziecięcych
ZAŁĄCZNIKI
Ankieta dla dzieci
Ankieta dla rodziców
Test sprawdzający wiadomości dzieci po ukończeniu edukacji przedszkolnej
Przykładowe scenariusze zajęć
16
ANKIETA DLA DZIECI
Ankietę nauczyciel przeprowadza z każdym dzieckiem indywidualnie.
1.
Czy w domu rodzice czytają Ci głośno książki?
a/ tak
2.
b/ nie
c/ rzadko
Czy lubisz słuchać, jak rodzice Ci czytają?”
a/ tak
b/ nie
3.
Czy wspólnie wybieracie książeczki do czytania?
tak
nie
4.
Jakie książki najbardziej cię interesują?
b/ baśnie
a/ bajki
5.
a/ tak
6.
b/ nie
a/ tak
9.
a/ tak
10.
a/ tak
11.
a/ tak
12.
a/ tak
d/ wiersze e/ inne
c/ tak sobie
Czy chętnie rozmawiasz o przeczytanych bajkach, baśniach, o ich bohaterach, przygodach?
b/ nie
Czy chciałbyś przeczytane bajki obejrzeć w:
a/ teatrze
8.
c/ opowiadania
Czy lubisz słuchać w przedszkolu czytanych bajek i baśni?
a/ tak
7.
rzadko
b/ kinie
c/ na płycie CD
Czy lubisz wykonywać ilustracje do przeczytanych książek?
b/ nie
Czy lubisz oglądać inscenizacje bajek i baśni - teatrzyki w przedszkolu?
b/ nie
c/ tak sobie
Czy ty sam chętnie bawisz się w teatr, w oparciu o treść przeczytanej bajki, baśni?
b/ nie
c/ tak sobie
Czy lubisz sam wymyślać bajki lub baśnie?
b/ nie
Czy sam próbujesz czytać bajki?
b/ nie
c/ tylko fragmenty
d/ wybrane wyrazy
17
e/ wybrane zdania.
ANKIETA DLA RODZICÓW
Drodzy Rodzice!
Poniższa ankieta, którą kieruję do Państwa ma na celu zdiagnozowanie czytelnictwa oraz poznanie
Waszych opinii na temat wykorzystywanie utworów literatury dziecięcej - bajek i baśni w celu
wielostronnego rozwoju i wychowania dziecka. Ankieta jest anonimowa. Wnioski z niej wysunięte, pozwolą
mi zweryfikować i usprawnić moją pracę.
1.
a/ tak
2.
Czy posiadają Państwo w domu księgozbiór?
b/ nie
Jeżeli tak, to jakie książki znajdują się w Państwa bibliotece?
a/ bajki, wierszyki
b/ baśnie, legendy
c/ przygodowe
d/ przyrodnicze
e/ historyczne
f/ popularnonaukowe
g/ encyklopedyczno - informacyjne
3.
Czy Państwa dziecko (dzieci) ma w domu własną bibliotekę?
a/ tak
4.
h/ inne
b/ nie
Jeżeli tak, to ile posiada książeczek?
……………..
5.
a/ tak
Czy w domu czytają Państwo dzieciom bajki?
b/ nie
6.
Jeśli tak, to jak często?
a/ codziennie,
b/ 1x w tygodniu
d/ 3-4 x w tygodniu,
c/ 2x w tygodniu
e/ rzadziej
Jeśli nie, bądź, jeśli czytanie odbywa się rzadko, to co jest tego przyczyną?
…………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………….
7.
Skąd pochodzą czytane książki?
a/ z biblioteczki domowej
b/ z biblioteki szkolnej
c/ z Miejskiej Biblioteki Publicznej
8.
d/ z innych źródeł
Czy rozmawiają Państwo nt. przeczytanego utworu?
18
9.
Kto dokonuje wyboru czytanej bajki?
a/ dziecko
10.
a/ tak
11.
a/ tak
12.
b/ rodzic
c/ wspólnie
Czy dziecko lubi słuchać czytanych przez państwa książek?
b/ nie
Czy Państwo kupili dziecku w ostatnim roku jakąś książkę?
b/ nie
Jeżeli tak, proszę podać tytuł i nazwisko autora.
...............................................................................................................................
13.
a/ tak
14.
Czy kupujecie lub prenumerujecie Państwo jakieś czasopismo dla dzieci?
b/ nie
Jeżeli tak, proszę podać tytuł (tytuły).
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
15.
Czy warto czytać dzieciom? Dlaczego?
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………….
16.
Czy Pani/Pana dziecko wykazuje zainteresowanie zajęciami czytelniczymi prowadzonymi w
przedszkolu?
a/ zdecydowanie tak
b/ raczej tak
c/ raczej nie
d/ nie jest zainteresowane
17.
Czy według Państwa zajęcia te służą wszechstronnemu rozwojowi dzieci?
a/ zdecydowanie tak
b/ raczej tak
c/ raczej nie
d/ nie mam zdania
18.
Czy zajęcia te rozwijają twórczą wyobraźnię dziecka i są inspiracją do podejmowania
samodzielnych działań w domu?
a/ zdecydowanie tak
b/ raczej tak
c/ raczej nie
d/ nie mam zdania
19.
Jak ocenia Pani/Pan postępy swojego dziecka osiągnięte w toku prowadzonych zajęć?
a/ bardzo dobrze
b/ dobrze
c/ średnio
d/ słabo
e/ nie mam zdania
20.
Czy jako rodzice chętnie uczestniczą Państwo w imprezach przedszkolnych, gdzie dzieci mogą
wykorzystać zdobyte podczas zajęć umiejętności?
a/ zdecydowanie tak
b/ raczej tak
c/ raczej nie
d/ zdecydowanie nie
Serdecznie dziękuję za wypełnienie ankiety
Miejscowość …………………………
Data ……………………
19
Test sprawdzający wiadomości dzieci po ukończeniu edukacji
przedszkolnej
Test nauczyciel przeprowadza z każdym dzieckiem indywidualnie.
Imię i Nazwisko ……………………………………………………….
1. Sklep, w którym można kupić książkę to:
a/ sklep spożywczy
b/ księgarnia
c/ sklep obuwniczy
2. Miejscem, w którym wypożyczamy książki jest:
a/ księgarnia
b/ wypożyczalnia kaset wideo
c/ biblioteka
3. Tekst do książki pisze:
a/ autor
b/ wydawca
c/ aktor
4. Ilustracje do książki wykonuje:
a/ drukarz
b/ ilustrator
c/ czytelnik
5. Najważniejszy w książce jest:
a/ spis treści
b/ okładka
c/ tekst główny
6. Okładka książki służy przede wszystkim do:
a/ ozdoby książki
b/ ochrony książki
c/ nie jest jej wcale potrzebna
7. Na stronie tytułowej książki znajduje się:
a/ tytuł książki i autor
b/ spis treści,
c/ nazwa i adres wydawcy
8. Podaj tytuł książki, która najbardziej ci się podobała.
9. Czy znasz największych twórców baśni? Podaj ich nazwiska.
10. Które elementy pasują do treści baśni „Kopciuszek”
a/ śnieg, zwierciadło, rozbójniczka
b/ różdżka, pantofelek, karoca
c/ sen, wrzeciono, wróżka
11. Połącz w pary bohaterów tej samej baśni:
Jaś i
krasnoludki
Wilk i
Waligóra
Śnieżka i
Wyrwidąb i
Czerwony Kapturek
Małgosia
12. Podaj tytuł bajki z jaką kojarzy ci się podany rekwizyt
20
a/ zatrute jabłko (Królewna Śnieżka)
b/ pantofelek (Kopciuszek)
c/ kaczuszka (Brzydkie kaczątko)
d/ buty (Kot w butach).
Scenariusze zajęć
Temat zajęcia: „W świecie książek”
Cel główny:
-
zainteresowanie uczniów książką, zachęcenie do korzystania ze zbiorów biblioteki.
Przebieg zajęcia:
1. Przywitanie –wyjaśnienie dzieciom, że w czasie zajęć poznają bibliotekę, jej zbiory, regulamin, zasady
poszanowania książek. Pochwalą się swoją wiedzą o książkach.
2. Zwiedzanie biblioteki – poznawanie zasad zachowania się w bibliotece. Odczytanie wybranych
fragmentów regulaminu. Zapoznanie z księgozbiorem dla najmłodszych dzieci. Opowiadanie dzieci o swoich
ulubionych książkach i sposobach dbania o nie. Prezentowanie dzieciom książki z biblioteki, zwrócenie uwagi
na oznakowanie, okładkę, wyjaśnienie znaczenia karty książki, pokaz karty czytelnika.
Rozwiązanie zagadki:
Dziesięć liter ma to słowo
A na końcu jest w nim Teka
Książka tam na ciebie czeka
Jest to …………………….. (biblioteka)
3.Wysłuchanie wiersza J. Huszczy „Skarga książki”
Jestem książką z dużej szafy,
wszyscy mówią żem ciekawa.
Więc mnie każdy wciąż pożycza,
lecz nie cieszy mnie ta sława.
Miałam papier bielusieńki na nim ślady Wojtka ręki.
Pozaginał jej Jaś rogi,
Jurek na niej jadł pierogi.
Krzyś ze swym zwyczajem zgodnie,
trzymał ją aż trzy tygodnie.
Narysował na okładce
Staś diabełka, małpkę w klatce.
Ania, Marka siostra mała,
ta dwie kartki jej wyrwała.
Cóż mi z tego żem ciekawa?
Dłużej żyć tak nie potrafię!
Nie będziecie mnie szanować
to się na klucz zamknę w szafie!
21
Omówienie wiersza –ocena postępowania czytelników książki, wygląd książki nowej i po użyciu przez dzieci,
groźba książki.
4. Zapoznanie dzieci z „Prośbą książki”:
Nie pisz i nie rysuj tuszem na mych kartkach,
Bowiem wkrótce będę wcale nic nie warta!
Nie zaginaj rogów, używaj zakładki,
Na półce mnie stawiaj, dbaj o me okładki.
Kiedy moje kartki wyrwiesz i wyrzucisz,
Wiedz, że wtedy nigdy do nich nie powrócisz.
Gdy się ze starości zacznę rozlatywać,
Spróbuj mnie naprawić, posklejać pozszywać.
Nie czytaj, gdy jadasz, nie brudź mnie rękami,
To Ci będę służyć całymi latami.
Następnie wspólnie z dziećmi ustalenie zasad postępowania z książką, wypowiedzi własnymi słowami jak
należy dbać o książki, układanie życzeń książki i zapisywanie ich na symbolicznej sylwecie książki - „O co
prosi książka”.
Nie zaginaj rogów kartek!
Kiedy przerwiesz czytanie używaj zakładki!
Nie czytaj przy jedzeniu!
Nie pisz i nie rysuj po książce!
Nie śliń palców przy odwracaniu kartek!
Myj ręce przed czytaniem!
Odkładaj książkę na półkę nie zostawiaj byle gdzie!
Czytaj tak, by kartki pozostały białe!
Składanie uroczystego przyrzeczenia, że dzieci będą szanować książki i korzystać z rad i mądrości w nich
zawartych przez całe życie.
My, przedszkolaki
Tobie, książko, przyrzekamy,
Że szanować cię będziemy,
Krzywdy zrobić ci nie damy.
Obowiązków czytelnika
Będziemy przestrzegać pilnie
I z twych rad i twych mądrości
Korzystać od dziś usilnie.
5. Piosenka pt. "Dziś w bibliotece wielka zabawa" (na melodię Wsiąść do pociągu)
22
Dziś w bibliotece wielka zabawa,
bo dziś przedszkolak z wizytą bywał,
do tej skarbnicy książek przeróżnych,
baśni, wierszyków, bajeczek różnych.
Zna wszystkie prośby i polecenia
a rady książek już dziś docenia
Wie, że je trzeba oddać w terminie,
wie też, co będzie gdy książka zginie.
Bo po wizycie tu w bibliotece,
przedszkolak czuje się jak ryba w rzece.
Oczy się śmieją dusza aż woła,
w głowie kołacze wciąż myśl wesoła.
Że co dzień może sam wypożyczać,
i piękne książki bez przeszkód czytać!
Przedszkolak książkę ściskając w dłoni
krzyczy: już mnie stąd nikt nie przegoni!
6. Wypożyczenie wybranych książeczek.
Temat zajęcia: „Moja przyjaciółka książka”
Cel główny: poznanie podstawowych elementów budowy książki i ich funkcji
Pomoce: książki w których występuje strona tytułowa i spis treści, książki klejone i szyte nićmi, książki z
różnymi rodzajami opraw ( np. sztywna, miękka, lakierowana, płócienna, z obwolutą), książeczki w
wybranymi baśniami, pantofelek, piernik, koszyczek, buty, krasnoludek, wędka z magnesem, papierowe
rybki, lalki, papierowe ślady stóp.
Przebieg zajęcia:
1. Wprowadzenie do tematu -rozwiązanie zagadki:
Choć nie ma zamka ani kluczyka,
często otwierasz ją i zamykasz.
W swym wnętrzu wiele tajemnic mieści,
wierszyków, bajek i opowieści.
(książka)
2. Słuchanie fragmentów wiersza „Zaproszenie do podróży”
Szeroka i wielka jest ziemia
i morza są głębokie
Przestrzeni dal nieprzebyta,
że trudno ją objąć wzrokiem.
A do tych lądów dalekich
Droga się wije jak wstążka
każdy pójść może tym szlakiem
drogowskaz jeden to książka
Skoro książka ma być przyjacielem dzieci to muszą ją bliżej poznać. Przedstawienie się książki przy pomocy
wiersza T.Kubiaka: „Ja jestem książka”
23
Ja jestem książka, twój przyjaciel szczery.
Na moich kartkach rysunki, litery.
Na mych rysunkach ptaki, pola, rzeki,
Kwiaty sprzed domu i księżyc daleki.[...]
Ja jestem książka twój przyjaciel mądry
Ja cię prowadzę przez morza i lądy.
Wędruję z tobą w świat, krajem wzdłuż Wisły,
Lasem zielonym i polem złocistym.
Uczę cię szukać na stawie łabędzi.
Pod świerkiem szyszek, pod dębem żołędzi.
3. Wyszukiwanie przez dzieci zalet książki, np.:
Książka pomaga nam rozwijać język i słownictwo.
Uczy nas wyrażać myśli i rozumieć innych.
Książka rozwija myślenie.
Książka pobudza fantazję, uczy budować obrazy w wyobraźni.
Książka dostarcza nam wiedzy o innych krajach i kulturach, o przyrodzie, technice, historii, o tym wszystkim,
o czym chcielibyśmy dowiedzieć się czegoś więcej.
Książka skłania do namysłu nad tym, co słuszne a co nie, co dobre, a co złe.
4. Oglądanie książek – objaśnienie budowy książki.
Odszukiwanie i porównywanie wszystkich elementów książki: obwoluty, okładki, karty tytułowej, części
głównej (tekstowej), spisu treści. Zwrócenie uwagi na wielkość książek (format), objętość, czy jest szyta, czy
klejona. Określanie roli poszczególnych elementów książki dla czytelnika i dla samej książki. Porównywanie i
wskazywanie różnic pomiędzy tymi elementami w różnych książkach.
5. „Co nie pasuje?” – wyszukiwanie prawdziwych informacji o książce.
Okładka
-
może być sztywna lub miękka,
występuje w środku książki,
chroni książkę przed zniszczeniem,
podzielona jest na rozdziały,
Karta tytułowa
-
zawiera informacje o autorze i ilustratorze,
chroni książkę przed zniszczeniem,
podaje podstawowe informacje o książce
zawiera całą treść książki,
Spis treści
-
występuje przeważnie na końcu książki,
stanowi główną część książki,
24
-
informuje o rozdziałach książki
zawiera ilustracje do książki.
6. Rozpoznawanie wybranych książeczek po okładkach (Czerwony Kapturek, Śpiąca królewna,
Kopciuszek, Złota rybka, Jaś i Małgosia).
7. Zabawy ruchowe do rozpoznanych baśni:
-
odszukiwanie po śladach Jasia i Małgosi,
rozpoznawanie po dotyku, co ma w koszyczku Czerwony Kapturek,
budowanie wieży dla Śpiącej królewny,
poszukiwanie pantofelka Kopciuszka (podawanie sobie w kole za plecami bucika, rozpoznawanie przez
dziecko stojące w środku, gdzie jest bucik),
łapanie złotej rybki (papierowe rybki ze spinaczami) na wędkę z magnesem
7. „Kto to zgubił?” - dzieci przyporządkowywanie przez dzieci przedmiotów z bajek do odpowiednich
postaci (np. pantofelek, piernik, koszyczek, buty, krasnoludek).
Temat zajęcia: „Zajączek i burza”
Cel główny:
- rozwijanie kreatywności i ekspresji teatralnej, ruchowej, dźwiękowej i plastycznej w oparciu o tekst bajki o
treściach przyrodniczych.
Środki dydaktyczne: magnetofon, kaseta z nagraniem odgłosów deszczu, wiatru i burzy, kartonowy liść z
tekstem opowiadania, instrumenty muzyczne, balony, butelki z wodą, kartki papieru makulaturowego,
kasztany, żołędzie, maski wykonane przez dzieci techniką kirigami: zająca, wiewiórki, jeża, niedźwiedzi,
żaby, chmur, drzew, niebieskie i żółte kartony, nożyczki.
Przebieg zajęcia:
1. Powitanie metodą pedagogiki zabawy: „Witam wszystkich, którzy lubią…( np. słuchać bajek, bawić
się w teatr, rozwiązywać zagadki);
Wprowadzenie miłej atmosfery przez wypowiedzenie krótkiego wierszyka:
„Uśmiech jak słońce do ciebie ślę,
jeśli mnie lubisz, uśmiechnij się.”
2. Rozwiązywanie zagadek słownych i dźwiękowych o tematyce przyrodniczej:
 Słowne zagadki o zwierzętach:
Ma długie uszy i krótki ogonek,
oczka jak paciorki.
Gdy zobaczy lisa
ucieka do norki.
(zając)
W dziupli swej na drzewie,
gdy nikt o tym nie wie
orzeszków zapasy
zbiera na złe czasy
(wiewiórka)
Gdy chłód mu dokucza nieznośnie
w stos liści na zimę się kryje,
lecz gdy mu zapachnie przedwiośnie
wysunie kolce i ryjek.
25
(jeż)
W ciepłej norze, czyli gawrze
smacznie w zimie śpi, a jakże!
Zbudzi się, gdy poczuje głód.
-Ach, żeby tak był tu miód!
(niedźwiedź)

Co to za panienka?
Zielona sukienka,
bielutki żabocik,
wytrzeszczone oczy?
Gdy się do niej zbliżysz
wnet do wody wskoczy.
(żaba)
Zagadki dźwiękowe – rozpoznawanie odgłosów pogody: deszczu, wiatru i burzy.
3. Wprawki dramatyczne - „Zabawa w hasła”: przedstawianie całym sobą haseł konkretnych (np.
wiewiórka, jeż, drzewo, chmura, deszcz) i abstrakcyjnych (np. jesień, smutek, radość, gniew, pomoc);
4. Wprowadzenie do opowiadania fragmentem wiersza „Bracia miesiące” E. Szelburg – Zarembiny
Listopad złocisty
pisze, pisze listy
purpurowe, złote,
jakie ma ochotę.
Wiatry – listonosze
roznoszą listeczki.
jeden taki liścik
trafił do mej teczki.
5. Słuchanie opowiadania „Zajączek i burza” czytanego z liścia pana Listopada, skupienie uwagi na
treści.
„Zajączek i burza”
Pod drzewem na skraju lasu siedział sobie zajączek i bardzo mu się nudziło. Tego dnia na niebie nie
było słońca a wszystkie zwierzęta gdzieś sobie poszły. Wiewiórka zbierała orzeszki do dziupli, jeże
szykowały sobie legowiska z pięknych, kolorowych liści, chomik skrzętnie zbierał ziarenka trawy i zbóż do
norki, wilgi i kukułki odleciały daleko na południe, do Afryki. W pewnej chwili obok zajączka przebiegła
wiewiórka. – Cześć wiewiórko – krzyknął zajączek. – Dokąd tak biegniesz? – Uciekam przed burzą. – Jaką
burzą? – zdziwił się zajączek. Ale wiewiórka już go nie słyszała, bo pobiegła schować się głęboko w lesie.
W chwilę później zajączek zobaczył przebiegające jeże. – Dokąd tak wszyscy uciekacie?
- Chowamy się przed burzą. Biegnij prędko za nami. – Powiedzcie mi tylko, co to jest burza i jak wygląda? –
wołał zmartwiony zajączek, ale jeży już nie było widać. Zaraz potem zajączka minęły pędzące niedźwiadki. –
Kochane misie – wołał zajączek – nikt mi nie chce powiedzieć, co to jest… Ale nie zdążył nawet dokończyć,
bo niedźwiadki krzyknęły: - Nie możemy teraz z tobą rozmawiać zajączku, uciekamy, bo burza idzie. – Jaka
burza i dokąd idzie? – dziwił się zajączek – i czy ja znam tę burzę? Ale znowu nikt nie odpowiedział, bo
niedźwiadki już dawno zniknęły w lesie. Biedny zajączek nie wiedział, co robić. Nie wiedział nawet, czy ma
uciekać, czy nie. Wszyscy gdzieś się chowali i mówili, że idzie burza. A tymczasem nikt nie nadchodził.
Zajączek postanowił więc zostać i spotkać się z burzą. Rozglądał się dookoła, ale nikogo nie było widać.
Tylko na niebie pojawiły się chmury, zrobiło się ciemno i zaczął padać deszcz. – No nie, i w dodatku jeszcze
deszcz. Tego już nie zniosę - powiedział zajączek i zasmucony schował się pod drzewkiem. Nagle na niebie
pojawiły się błyskawice i zaczęło głośno grzmieć. Zajączek trochę przestraszył się, ale siedział pod drzewem,
zły, że musi moknąć i nie może doczekać się burzy. – Kiedy ona wreszcie przyjdzie? – mruczał do siebie. –
Bardzo chciałbym ją zobaczyć. Kiedy zajączek miał już całkiem przemoczone futerko chmury ustąpiły, a na
niebie pojawiło się słońce. Zaraz potem po mokrej ziemi przykicała zielona żaba. Gdy zobaczyła smutnego
26
zajączka spytała: - Hej, zajączku, co się stało? Dlaczego się smucisz? – Bo nikt mi nie chce powiedzieć, co to
jest burza. Powinna niedługo przyjść, tymczasem ja siedzę, czekam, nawet zmokłem, ale nikogo oprócz ciebie
nie widziałem. A może ty spotkałaś burzę? Nie wiesz, gdzie ona jest? – spytał zajączek. – Jak to gdzie jest?
Przecież właśnie przeszła. – Przeszła? Nie widziałem. Dokąd poszła? Może ją jeszcze dogonię? – Ach ty
głuptasie – zaśmiała się żabka – Już po burzy. Popatrz zresztą. Tęcza!!!
Wypowiedzi dzieci na temat treści opowiadania - zwrócenie uwagi na różne sposoby przygotowywania się
zwierząt do zimy oraz na zjawiska atmosferyczne w przyrodzie. Poszukiwanie odpowiedzi na sytuacje
problemowe:
 postawienie dzieci w sytuacji bohaterów opowiadania (jak zachowaliby się w sytuacji zajączka czy
innych bohaterów opowiadania)
 zachowanie się w czasie burzy
 sposoby ochrony przed zimnem i zmoknięciem
 sposoby dowiadywania się o czymś, czego nie znamy.
6. Opowiadanie z dźwiękowym i ruchowym uczestnictwem dzieci (drama).
7. Tworzenie wiatru, deszczu i burzy przy pomocy dźwięku, ruchu i głosu (drama).
Ćwiczenia słuchowe – liczenie dźwięków (kropel deszczu).
Podawanie różnych określeń jesiennej pogody, deszczu i wiatru – wyrazy bliskoznaczne.
8. Wykonanie rekwizytów do inscenizacji: deszczu i piorunów techniką kirigami.
9. Zabawa w teatr - swobodna inscenizacja opowiadania z wykorzystaniem masek i rekwizytów
wykonanych techniką Kirigami.
Temat zajęcia: „W zaczarowanym lesie”
Cele:
 rozwój fantazji i intuicji,
 organizowanie sytuacji sprzyjających chętnemu i aktywnemu udziałowi we wspólnej zabawie,
 integracja dzieci przez zabawę,
 dostarczenie przyjemności, zadowolenia i radości,
 wyzwalanie różnych sposobów ekspresji,
 wyzwolenie aktywności twórczej dzieci,
 zdrowe współzawodnictwo w grupie.
L.p.
Rodzaj zabawy
1a.
Powitanie
1b.
2.
Droga do lasu
3a.
Rów z wodą
3b.
4a.
Składniki lasu
4b.
Przebieg
Przybory i
materiały
Na sygnał prowadzącej wszystkie dzieci jednocześnie głośno
podają swoje imię.
Powitanie uczestników wycieczki - dzieci witają się w różny
sposób: machają do siebie, podają rękę, przytulają się itp.
Dzieci wędrują do lasu w różny sposób - pieszo, na rowerze (w Tamburyno
leżeniu tyłem - rowerek), samochodem (bieg lub w siadzie
skulnym poruszanie się na pośladkach).
Przeglądanie się w wodzie. Dzieci dobrane parami. Jedno dziecko
stoi, drugie leży - stykają się stopami. Dziecko leżące naśladuje
ruchy dziecka stojącego (odbicie lustrzane). Zmiana ról.
Przeskakiwanie „rowu z wodą” pojedynczo, parami, trójkami,
wszyscy razem.
Układanie postaci (sylwet) np. zwierząt, drzew z patyczków - Suche patyki
pojedynczo lub w grupkach.
różnej wielkości
W parach - jedno dziecko to rzeźbiarz, drugie masa formowana.
Dziecko formowane powinno być rozluźnione i poddawać się
lepieniu - ustawianiu.
27
5.
Ogonki
6.
Mieszkańcy
lasu - gra
7.
Zwalone
drzewa
8.
Przeprawa
niedźwiedzi
przez rzekę
9.
Występ łgarza
10.
Tańcząca
stonoga
Wyścigi w
grupkach
11a. Wyścigi łódek
papierowych
11b. Wyścigi rybek
11c Wyścigi węży
12. Taniec na
polanie
13. Zakończenie Nasz gość
11.
Każde z dzieci wkłada sobie z tyłu za ubranie szarfę. Kto zbierze
najwięcej ogonków?
Do gry potrzebne są kapsle i tor. Wewnątrz kapsla należy osadzić
kolorowy kartonik z jedną spośród liter tworzących napisy (np.
sarna, sosna, motyl, sroka) - każdy komplet kapsli w innym
kolorze. Dzieci losują kapsle i dobierają się w grupy według
kolorów. Gra polega na doprowadzeniu swojej załogi po
wyznaczonym torze do mety. Każda grupa ma swój tor gry.
Kapsle posuwa się do przodu pstryknięciem palca. Zawodnicy
pstrykają w kapsle kolejno. Po dojściu do mety grupy układają z
kapsli i odczytują nazwę swojego mieszkańca lasu.
W dwójkach - „jedynka” jest zwalonym drzewem z rozpostartymi
gałęziami (uniesione do góry kończyny), a „dwójka” bawi się
przy drzewie (przeskoki, przeplatanie się między gałęziami,
przerzucanie ciała przez pień drzewa itp.)
Dzieci otrzymują po trzy krążki. Stają na dwóch krążkach, trzeci
trzymają w ręce, potem wolny krążek kładą przed sobą i
wykonują pierwszy krok. Wolny krążek z tyłu stawiają znowu na
przodzie itd. Należy przestrzegać zasady, aby żaden z
niedźwiedzi nie stanął nogą na ziemi - nie zamoczył łapy w rzece.
Opowiadanie prowadzącej o jakimś składniku lasu (drzewie,
zwierzęciu, ptaku) z wplataniem w to opowiadanie
nieprawdziwych informacji. Zadaniem słuchających jest wykryć
błędy łgarza.
Dzieci stają jeden za drugim. Dziecko prowadzące wykonuje
kilka gestów lub kroków. Dzieci kolejno naśladują ruchy swego
poprzednika, a nie „głowy stonogi”. Następuje zmiana
prowadzącego dziecka. Idzie ono do „ogona”.
Dmuchanie łódek papierowych (wykonanych techniką origami)
do mety.
Wachlowanie kawałkiem tektury rybek wyciętych z bibułki.
Wykonanie węży przez połączenie kilku mocnych łodyg,
uwiązanie węża na nitce. Dzieci ciągną je za sobą do mety
uważając, aby wąż się nie zerwał.
Improwizacja - tańczą same ręce, same nogi, głowa, całe ciało;
tańczymy parami, w trójkach, w kole.
Po powrocie do przedszkola do sali wjeżdża na samochodzie
pluszowy miś. Prosi dzieci o przywitanie się z nim przez
uściśnięcie łapki i opowiedzenie mu jak było na zajęciu, co się
podobało, a co nie (informacja zwrotna).
Szarfa dla każdego
dziecka
Kolorowe kapsle z
literami
tworzącymi napis,
plansze do gry z
zaznaczonym
torem przeszkód
Kolorowe krążki,
ścieżka z
zaznaczonymi
brzegami
Papierowe łódki
Rybki z bibuły,
tekturki
Mocne łodygi
traw, nitka
Pluszowy miś,
samochód –
zabawka
Temat zajęcia: „Kosmiczna wyprawa”
Zajęcie po zapoznaniu dzieci z baśnią B. Ferero pt. „Dziewczynka, która pragnęła dotknąć gwiazd”.
L.p.
1.
2.
3.
Rodzaj zabawy
Przebieg
Przybory i
materiały
Przygotowanie Podział dzieci na cztery grupy i rozdanie szarf - 4 załogi Szarfy w 4
do startu - Baza statków kosmicznych.
kolorach
Powitanie Powitanie każdej załogi statku kosmicznego. Dzieci w swoich
Okrzyk i gest
zespołach przygotowują krótkie powitanie (okrzyk).
Głównodowodzący kapitan - animator wita załogi Żółtych,
Zielonych, Czerwonych i Niebieskich.
Taniec
Taniec do słów I zwrotki piosenki „Zielone ufoludki”.
Magnetofon,
integracyjny
kaseta z nagraniem
28
4.
„Zielone
ufoludki”
Rakieta na
sprężone
powietrze
Wykonanie rakiety w zespołach - przekładanie przez dziurkę
w nakrętce cienkiej plastikowej rurki, uszczelnienie łączenia
klejem. Wykonanie rakiety z grubszej rurki z lotkami z
kolorowego papieru i czubkiem z plasteliny. Nasadzenie
rakiety na cienką rurkę.
Plastikowa
butelka, dwie
słomki różnej
grubości, klej,
papier kolorowy,
plastelina
5.
Odliczanie
Ustawione w czterech rogach dywanu dzieci zostają kolejno Rakiety wykonane
wywoływane przez głównodowodzącego np. Baza Żółtych przez dzieci
przygotowuje się do odliczania. Dzieci razem z dowodzącym
odliczają: 5,4,3,2,1,0 Start i uruchamiają rakietę przez mocne
ściśnięcie butelki.
6.
Lot na księżyc Zabawa do fragmentu muzyki i lądowanie na księżycu. Kaseta z
Polecenia wydawane z bazy „Ziemia”.
nagraniem
„Gwiezdne
wojny”
7.
Kosmiczny
Wykonywanie kasku z kwadratu papieru techniką origami. Papier w formie
kask
Zaznaczenie przynależności do zespołu przez naklejenie na kwadratu,
kasku figury geometrycznej w kolorze zespołu. Dzieci podstawowe
śpiewają wspólnie piosenkę „Mój kask”. Następnie kolejno figury
zastępują pewne słowa gestami.
geometryczne w
kolorach zespołów
8.
Stan
Dzieci przy muzyce próbują ruchem całego ciała ukazać stan Nagranie
nieważkości
nieważkości panujący na księżycu.
„Gwiezdne
wojny”
9.
Roboty badacze Dzieci w swoich zespołach przygotowują robota badacza Szarfy
powierzchni księżyca - urządzenie konstruują ze swoich ciał z
użyciem szarf. Po przeprowadzeniu badań - pobraniu „próbek
skalnych” statki przygotowują się do opuszczenia powierzchni
księżyca.
10a. Spotkanie z
Ziemianie przybywają na Marsa. Wysiadają z rakiet. Speszeni,
Marsjanami
spłoszeni patrzą na czubki swoich stóp. Gdy kogoś potrącą ,
drżą onieśmieleni. Po chwili spoglądają już na innych na
poziomie kolan. Bardziej ośmieleni podchodzą pewniej i
patrzą na siebie na poziomie ramion. Podają niepewnie dłoń.
Zupełnie już ośmieleni rzucają się sobie radośnie w ramiona,
witając się z innymi.
Dzieci podzielone na dwie grupy. Jedna z nich to uczestnicy
10b.
wyprawy, druga to Marsjanie. Dzieci łączą się w pary i Opaski z czułkami
próbują porozumieć się w obcym, wymyślonym przez siebie dla Marsjan
języku. Po chwili następuje zmiana.
11. Dziwny stwór - Wykonywanie tajemniczego kosmity z kwadratu papieru Kwadrat papieru,
Marsjanin
wcześniej własnoręcznie ozdobionego przez dzieci nożyczki, papier
(dekalkomania) - składanie według wzoru. Po umiejętnym kolorowy, klej
uchwyceniu składanki kosmita kłapie paszczą.
12. Taniec
Dzieci tańczą ze swoimi stworkami pojedynczo, w parach, w Kaseta z
integracyjny
trójkach i w kole do drugiej zwrotki piosenki „Zielone nagraniem
ufoludki”.
piosenki
13. Pożegnanie z
Dzieci żegnają się różnymi częściami ciała (np.czołami,
Marsjanami
brodami, ramionami, łokciami, kolanami).
14. Odlot z Marsa Wykorzystanie w zabawie rakiet na sprężone powietrze - Rakiety wykonane
odpalanie rakiety przez ściśnięcie butelki
przez dzieci
15. Spotkanie z
Po wejściu w pas pierścieni Saturna, dzieci nieoczekiwanie
29
Saturnem
16.
Lądowanie
wpadają w turbulencje. W parach lub osobno próbują
naśladować gwałtowne wstrząsy statkiem.
Powrót na Ziemię. Lądowanie.
30