Scenariusz komunikacja wizualna i lokalne dziedzictwo kulturowe

Scenariusz komunikacja wizualna i lokalne dziedzictwo kulturowe

Dr Beata Klocek di Biasio
PROGRAM ZAJĘĆ KOMUNIKACJI WIZUALNEJ DLA UCZNIÓW KLAS
WIELOKULTUROWYCH
polskie dziedzictwo historyczne i kulturowe w obrazach
obraz, rysunek, film, sztuka video, taniec, kuchnia, rzemiosło, świat
roślin i zwierząt, obyczaje, religia, krajobraz, podróże,
Dzięki zajęciom uczniowie uświadomią sobie rolę obrazu w każdym aspekcie i na
każdym poziomie naszego życia. Obrazy są wszędzie - na ekranie komputera,
komórki, telewizora, FB, w przestrzeni publicznej – na plakatach i bilbordach. Służą
nam nie tylko po to by wybrać film, który chcemy obejrzeć, czy pomóc wybrać
rodzicom nowy samochód, czy też promować piękno miejsca, który do którego
pojadą z rodzicami na wakacje lub, do którego przyjechali jako uchodźcy.
Obraz dociera głębiej, porusza w nas ukryte, często nieuświadomione pokłady
naszego „ja”. Obrazy atakują nas w czasie zabawy, w szkole, na ulicy. Tutaj niektóre
znaki i symbole rozumiemy od pierwszego rzutu okiem, ale są też takie, których
rozumienie wymaga refleksji, głębszej analizy i pomocy ze strony nauczyciela. Rola
nauczyciela polega na wyjaśnieniu znaczenia symboli i znaków zawartych w obrazie i
nauczeniu „czytania„ na przykład pokazaniu źródeł i inspiracji ze strony arcydzieł
stworzonych przez najwybitniejszych mistrzów - malarzy i rzeźbiarzy minionych
epok. W istocie niewiele dzieł sztuki powstawało z pobudek czysto estetycznych –
dla przyjemności. Większość z nich powstawała, by wychwalać potęgę i cnoty władcy
i jego kraju. W ten sposób poprzez wieki obrazy służyły k o m u n i k o w a n i u – o
czymś lub o kimś! Znaczenie obrazów i potęga ich oddziaływania stała się
przedmiotem programów szkolnych nazwanych „komunikacją wizualną”.
Zajęcia te są przeznaczone dla dzieci i młodzieży w klasach wielokulturowych, do
których uczęszczają dzieci polskie i cudzoziemskie. Są one prowadzone we
„wspólnym języku”, jakim jest obraz, innym słowy, zajęcia te stają się jednocześnie
zajęciami z komunikacji międzykulturowej. Pomocą staje się tutaj obraz i sztuka,
która niesie ze sobą wspólne, uniwersalne, symbole zrozumiałe dla wszystkich, bez
względu na krąg kulturowy, z którego uczniowie się wywodzą. Różnorodność
tańców, malarstwa, rzeźby, kuchni, rzemiosła, świata roślin i zwierząt, obyczajów i
religii, krajobrazu daje się przekazać obrazem i zrozumieć bez pomocy słów.
Młodzież podczas zajęć uczestniczy aktywnie przedstawiając przygotowane tańce,
potrawy, kostiumy, rysunki. Zajęcia ilustrowane są także prezentacjami „power
point”, filmami, fotografią, sztuką video i reprodukcjami dzieł malarskich.
CELE:
•
Integracja uczniów polskich i cudzoziemskich poprzez nauczenie ich
rozumienia i świadomego posługiwania uniwersalnym środkiem komunikacji,
jakim jest obraz
1
•
•
•
•
•
Poznanie lokalnego, polskiego dziedzictwa kulturowego i historycznego przy
pomocy obrazów
Ukazanie Polski, jako kraju w którym szacunek dla przeszłości i tradycyjnych
wartości łączy się z innowacyjnością i obecnością najnowszych technologii
(pierwszy kraj w Europie mający w swojej flocie powietrznej najnowszy
model Boeinga –„Dreamliner”)
Nauczenie uczniów czytania obrazów i rozumienia, ich wspólnych dla
wszystkich kultur, znaczeń
Poznanie różnorodności kulturowej i przyrodniczej otaczającego nas świata
Aktywne przełamanie barier kulturowych i obyczajowych powodujących
izolację i sprowokowanie uczniów do twórczego, wspólnego działania: gier,
zabaw, w których obraz odgrywa rolę medium
TEMATYKA ZAJĘĆ:
Ramą dla zajęć jest wirtualna podróż poprzez kontynenty najnowszym modelem
Boeinga – samolotem „Dreamliner”, należącym do PLL LOT. Pokaz filmu ukazujący
wnętrze, wyposażenie i procedury bezpieczeństwa przed startem, na pokładzie
samolotu przygotowującego się do lotu na różne Kontynenty:
• Lądowanie w Australii, Azji, Afryce, Ameryce Południowej i Północnej oraz
w Europie (projekcja filmów ukazujących różnorodność tańców, malarstwa,
rzeźby, kuchni, rzemiosła, świata roślin i zwierząt, obyczajów i religii,
krajobrazu).
• Konkurs rysunkowy – na podstawie obejrzanego materiału: moje ulubione
zwierzę, mój ulubiony kraj, najlepiej zapamiętana rasa ludzi, krajobraz, taniec
• Konkurs plastyczny – wyklejanie kolorowymi wycinankami masek i figur
zwierząt
• Konkurs tańców narodowych z udziałem uczniów z Czeczenii, Ukrainy i Polski
• Lądowanie na Lotnisku im. Jana Pawła II w Krakowie (lokalne dziedzictwo
polskie):
• Postać Jana Pawła II (film)
• Tatry – świat natury, architektura i styl zakopiański, rzemiosło, tańce, muzyka
góralska (film)
• Muzea zakopiańskie: Galeria Hasiora, Muzeum Tatrzańskie – zwierzęta, stroje
(film)
• Lądowanie na Lotnisku im. Fryderyka Chopina w Warszawie (lokalne
dziedzictwo polskie):
• Postać Fryderyka Chopina i jego muzyka - Dworek Chopina w Żelazowej Woli
(film)
• Centrum Nauki im. Mikołaja Kopernika w Warszawie i postać Mikołaja
Kopernika (film)
• Historia Zamku Królewskiego w Warszawie i zburzenie Warszawy (film)
• Muzeum Powstania Warszawskiego (film)
• Na zakończenie zajęć: projekcja filmu fabularno-animowanego o
2
podróżniku, który przybył do Europy z Peru: „Miś Paddington” – jako
archetypie uchodźcy.
CV - dr Beata di Biasio, ukończyła Katolicki Uniwersytet Lubelski, Wydział Historii Sztuki (uzyskując
stopień magistra historii sztuki) oraz Dipartimento di Lettere e Filosofia na Uniwersytecie La Sapienza w
Rzymie (stopień ‘Dottore in Lettere’). Stopień doktora nauk humanistycznych uzyskała w Instytucie
Sztuki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Tematem jej rozprawy doktorskiej była problematyka
tradycji antyku w kulturze artystycznej: „Europejska tożsamość i mit Europy w sztuce”. W latach 20052009 - adiunkt w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej, 2009-2013 prowadziła zajęcia dydaktyczne na
Uniwersytecie we Florencji, gdzie była organizatorem międzynarodowych konferencji poświęconych
komunikacji wizualnej i tożsamości europejskiej w sztuce („Mity i symbole Europy z perspektywy
Wschodu i Zachodu” - 2007 i 2008). Jej zainteresowania naukowe dotyczą komunikacji wizualnej i
tradycji antyku we współczesnej kulturze. Tematem jej najnowszej książki jest twórczość rzeźbiarska i
scenograficzna Igora Mitoraja: „Ikar w przestrzeni miejskiej. Sztuka publiczna Igora Mitoraja”.
3