pobierz - Strona

Projekt Kępińskiej Kolei Drezynowej
KĘPIŃSKA
KOLEJ DREZYNOWA
Stowarzyszenie na rzecz Kolei Wieluńsko –
Wrocławskiej przedstawia projekt utworzenia
turystyczno – rekreacyjnej kolei drezynowej na
nie eksploatowanej
linii kolejowej
nr 307 Namysłów – Kępno
WWW.SKWW.PL
Kępno 2007
WWW.SKWW.PL
SKWW 2007
1
Projekt Kępińskiej Kolei Drezynowej
SPIS TREŚCI:
str
1. Wstęp
3
1.1
1.2
Definicje skrótów uŜytych w tekscie
Zarys planów.
2. Plan, cel i wykonanie
2.1
2.2
2.3
3
Główne cele powstania KKD
Szczegóły oferty
Rodzaj oferowanych usług
3. Atuty linii kolejowej
3.1
4
4
4
5
Oferta
6
4. Przykłady Kolei Drezynowych w Polsce i za granicami kraju
4.1
3
3
Przykładowe zdjęcia z istniejących kolei drezynowych
5. Podsumowanie
7
8
11
Wszelkie uwagi oraz sugestie bardzo mile widziane, prosimy je kierować pod:
e-mail: [email protected]
gg. 4547645
tel. 0 603 031 685
WWW.SKWW.PL
SKWW 2007
2
Projekt Kępińskiej Kolei Drezynowej
1. Wstęp.
1.1
Definicje skrótów uŜytych w tekscie:
• SKWW – skrót nazwy Stowarzyszenie na rzecz Koeli
Wieluńsko – Wrocławskiej
• PKP PLK S.A. - PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
• KKD – Kępińska Kolej Drezynowa
1.2
Zarys planów.
Przez powiat kępiński przebiegają dwie niewykorzystywane linie
kolejowe. Pierwsza to część linii nr 181 Herby Nowe – Oleśnica, czyli
odcinek od Kępna w stronę Oleśnicy do granicy powiatu, czynione tam są
starania, aby przywrócić ruch pasaŜerski, z wykorzystaniem szynobusu
jako najbardziej ekologicznego docelowego połączenia Wielunia z
Wrocławiem. Drugim szlakiem jest odcinek linii nr 307 Namysłów – Kępno,
od Kępna do granicy powiatu, czyli do stacji Rychtal. Ruch osobowy na tej
linii zawieszono 6 marca 1992 roku, ruch towarowy prowadzony był
jeszcze kilka lat. Z biegiem czasu ograniczył się tylko do obsługi składnicy
złomu w Mroczeniu, aby w końcu zakończyć się rozbiórką rozładowni gazu
na terenie stacji Kępno Zachodnie około 2002 roku. Linia zdąŜyła juŜ
zarosnąć krzewami a w niektórych miejscach pojawiły się ubytki szyn, ale
wkładając odrobinę wysiłku w odkrzaczanie, udałoby się bardzo małymi
kosztami przywróć jej status trasy przejezdnej. Kilka lat temu pojawił się
pomysł wybudowania na ławie torowiska ścieŜki rowerowej. Wierzymy, Ŝe
tworzona byłaby z myślą o aktywnym trybie Ŝycia społeczności miasta
Kępno, ale niestety wybudowanie owej ścieŜki nie byłoby do końca
prawidłowym działaniem. Istnieje kilka ciekawszych sposobów
wykorzystania nieczynnej linii kolejowe, a jednym z nich jest
wprowadzenie turystycznej kolei drezynowej, którą proponujemy zamiast
tworzenia ścieŜki rowerowej.
2. Plan, cel i wykonanie.
SKWW stara się nie dopuścić do fizycznej liwkidacji odcinka linii 307
Namysłów - Kępno na odcinku Kępno Zachodnie - Rychtal, jako
odpowiednie wykorzystanie nieczynnego szlaku proponujemy bardzo
popularne przede wszystkim za granicą, ale równieŜ w Polsce turystyczne
przejazdy drezynowe.
Pozostałości po linii kolejowej nr 307 oraz infrastruktury kolejowej (tj
budynki stacji kolejowych, mosty, wiadukty) są doskonałą podstawą do
uruchomienia kolei drezynowo-rowerowej.
Aby przedsięwzięcie uruchomienia kolei drezynowej na torowisku
nieczynnej linii kolejowej się powiodło konieczna jest współpraca
samorządu kępińskiego (który aktualnie jest w trakcie przejmowania w/w
linii kolejowej od PKP PLK S.A.) wraz z SKWW Kępińska Kolej Drezynowa.
Dotychczasowe zaangaŜowanie członków Stowarzyszenia w przygotowanie
projektu, ich doświadczenie w organizowaniu i realizowaniu przejazdów
WWW.SKWW.PL
SKWW 2007
3
Projekt Kępińskiej Kolei Drezynowej
drezynowych stanowi solidny dowód, Ŝe jesteśmy w stanie uruchomić
kolej drezynową na terenie powiatu kępińskiego.
2.1 Główne cele powstania KKD
Nadrzędnym celem stworzenia kępińskiej kolei drezynowej jest:
-
zachowanie dorobku minionych pokoleń i ocalenie infrastruktury
kolejowej poprzez promowanie transportu kolejowego (w tym
uchronienie nieczynnej linii kolejowej nr 307 Namysłów – Kępno
przed likwidacją poprzez utworzenie kolei drezynowej),
-
ocalenie od zapomnienia wszystkiego co związane jest z koleją w
okolicy Kępna, a na naszych oczach odchodzi do historii,
-
stworzenie taniej i bezpiecznej formy rozrywki jaką jest kolej
drezynowa oraz zdobycie uznania w oczach społeczeństwa,
-
zadowolenie naszych klientów,
2.2 Szczegóły oferty:
Plan SKWW względem Kępińskiej Kolei Drezynowej przewiduje
przejęcie torowiska nieczynnej linii kolejowej nr 307 Namysłów – Kępno
na odcinku Kępno – Rychtal przez kępińskie samorządy i przekazanie jej w
opiekę SKWW Kępińska Kolej Drezynowa.
Mianem „Turystycznej Kolei Drezynowej” moŜna określić regularne,
rozkładowe przejazdy rekreacyjnymi drezynami ręcznymi lub motorowymi,
uruchamiane na zasadzie usługi.
2.3 Rodzaj oferowanych usług:
•
•
•
uatrakcyjnienie imprez organizowanych przez samorządy kępińskie
tj. „Dni Kępna” czy „PoŜegnanie Lata”, które odbywają się w okresie
letnim w bardzo bliskim sąsiedztwie z dworcem kolejowym Kępno
Zachodnie leŜącym na linii nr 307. Istniałaby moŜliwość przewozów
osób na określonym odcinku w/w linii kolejowej (np. Kępno
Zachodnie – Mroczeń).
organizację imprez okolicznościowych i wynajmu drezyny wraz z
obsługą w celu spędzenia wolnego czasu w niecodzienny i miły
sposób,
przejazdy drezynami spalinowymi lub zabytkowymi drezynami
ręcznymi
w celach rekreacyjnych oraz rehabilitacyjnych*
(specjalnie skonstruowane dla potrzeb niepełnosprawnych rowery
szynowe),
WWW.SKWW.PL
SKWW 2007
4
Projekt Kępińskiej Kolei Drezynowej
•
•
okazjonalnie dla większych grup osób (np. przedszkola)
sformowanie „minipociągu” i przejazd nieczynną linią kolejową o
historycznym znaczeniu dla powiatu kępińskiego,
moŜliwość zorganizowania imprez w pobliŜu linii kolejowej poza
miastem tj. ogniska, grill, itd
*Na szczególną uwagę zasługuje pomysł stworzenia rehabilitacyjnych
przejazdów drezynowych. Osoby niepełnosprawne (z niedowładem
kończyn górnych/dolnych) mogły by aktywnie powracać do sprawności
fizycznej poprzez napędzanie siłą własnych mięśni specjalnie do tego celu
skonstruowanych rowerów szynowych. Rowery takie na indywidualne
zamówienie jest w stanie wykonać firma „Warsztat Rowerów
Nietypowych TROP - Kazimierz Leśniewski”. Wszystko to domyślnie
miałoby się odbywać pod czułym okiem lekarza rehabilitanta.
Zalety rehabilitacyjnych rowerów szynowych:
•
•
•
osoba niepełnosprawna fizycznie nie musi utrzymywać równowagi
pojazdu,
nie ma potrzeby kierowania pojazdem – niepełnosprawny moŜe
skupić się wyłącznie na rehabilitacji,
niepełnosprawny powraca do sprawności fizycznej aktywnie tzn.
rehabilitacja odbywa się na otwartej przestrzeni wśród łąk i lasów co
doskonale wpływa na samopoczucie oraz zdrowie pacjenta,
3. Atuty linii kolejowej
Podstawowym atutem, jakim powinna dysponować organizacja drezynowa
jest fakt posiadania odcinka linii kolejowej o wysokich aspektach
turystycznych i krajoznawczych. Szlak z Kępna Zachodniego do Rychtala
przebiega zarówno przez piękne tereny rolnicze jak i rozległe lasy,
połoŜony jest na licznych nasypach, w wąwozach, często zmienia swój
bieg tworząc liczne, ciekawe łuki oraz spadki i wzniesienia. WzdłuŜ linii
kolejowej znajdują się liczne poniemieckie budowle będące świadectwem
kunsztu inŜynierii i myśli technicznej budowniczych tj. przedwojenne
mosty, budynki stacji, wieŜe wodne (wszystkie te obiekty odchodzą w
zapomnienie przy nie eksploatowaniu szlaku kolejowego). To wszystko
składa się wyjątkowość linii pod względem turystycznym. Oczywiście nie
tylko ciekawie przebiegający tor stanowi turystyczną atrakcje, w pobliŜu
szlaku znajduje się wiele innych ciekawych obiektów. Istniałaby moŜliwość
oprowadzenia turystów po okolicznych zabytkach znajdujących się w
pobliŜu linii kolejowej. JuŜ przy stacji początkowej w oczy rzuca się
pierwsze godne poświęcenia uwagi miejsce, jest to tzw. kopiec, miejsce
grodu i zamku kępińskiego, tu podpisano układ kępiński w 1282, na mocy
którego ksiąŜe Przemysł II po śmierci Mściwoja II pomorskiego miał
otrzymać Pomorze Gdańskie. Następnie poruszając się w kierunku
Rychtala mamy okazje obejrzeć w Baranowie ciekawy kościół z 1732 r.
oraz domy z XIX i początku XX wieku. Kilka ciekawych atrakcji czeka na
WWW.SKWW.PL
SKWW 2007
5
Projekt Kępińskiej Kolei Drezynowej
nas równieŜ w Grębaninie: drewniany kościół z 1615 r. (później
rozbudowany), w pobliŜu kościoła znajdują się stare nagrobki dawnych
właścicieli Grębanina oraz symboliczny grób pochowanego tu oficera
kozaków Hawryla Holuboka, który w 1588 r. poległ w bitwie pod Byczyną;
w Grębanine obejrzeć moŜna równieŜ tzw. Czerwoną Willę, gdzie w latach
1935-1939 mieszkał wybitny malarz Piotr Potworowski. Bardzo ciekawy
jest teŜ pałac neoklasycystyczny z drugiej połowy XIX w. Jeszcze jedna z
atrakcji to grodzisko średniowieczne. Kierując się dalej torem kolejowym
przejeŜdŜa się przed Mroczeniem po pięknym zabytkowym wiadukcie
kolejowym, sam Mroczeń oferuje turystom późnoklasycystyczny pałac
rodziny WęŜyków. Równie ciekawy pałac znajduje się w okolicach
następnej stacji, czyli w miejscowości Laski Smardze, lecz trochę młodszy,
bo z 1908 roku. Nieco starsze znajdujące się tam budowle to kościół z
1856 r. oraz kościół cmentarny z połowy XVII w. Grodzisko, dwór z ok.
1880 r. i klasycystyczny kościół, z 1804 r. to podstawowe turystyczne
aspekty Trzcinicy. W Buczku Wielkim znajduje się eklektyczny dwór z XIX
w. Ostatnim przystankiem turystycznej kolei drezynowej stałby się Rychtal,
miejscowość posiadająca kiedyś prawa miejskie i będąca stacją graniczną.
Do tej pory w Rychtalu zachował się układ zabudowy z rynkiem oraz
klasycystyczny kościół z 1784-85 r. Rezerwat, „Studnica” koło Rychtala obejmuje pofalowany teren z pomnikowymi sosnami, dębami i świerkami
w wieku od 140 do 180 lat, rośnie tu wiele gatunków rzadkich i
chronionych roślin. Kilka kilometrów na południe od Rychtala - linia
kolejowa przecina dawna granice państwową pomiędzy II Rzeczpospolita a
Niemcami. Tak naprawdę wszystkie te obiekty są przede wszystkim
urozmaiceniem turystycznej kolei, bo juŜ sama jazda drezyną ręczna
dostarcza wiele niezapomnianych pozytywnych wraŜeń: zabytkowe
budowle, pomniki itd. znajdujące się w okolicy szlaku zachęcą wiele osób
do odbycia podróŜy tym ciekawym turystycznym środkiem komunikacji.
3.1 Oferta
Ofertę przejaŜdŜki moŜna skonstruować na wiele sposobów,
standardową drezynę do przejazdów zarówno techniczno-gospodarczych
jak i turystycznych stanowiłaby oryginalna kolejowa „machajka”, 5-cio
osobowa stosowana kiedyś powszechnie na kolei. Tego rodzaju drezyna
jest ustawiona obecnie w charakterze pomnika na zabudowaniach
dawnych zasieków węglowych na stacji w Kępnie. Przy odrobinie starań
moŜna ją przejąć od kolei, wyremontować minimalnymi kosztami i
skutecznie uŜytkować. Innymi pojazdami o wysokich moŜliwościach
rekreacyjnych są bardzo popularne u naszych zachodnich (Niemcy),
północnych (Szwecja) i południowych (Czechy) sąsiadów tzw. "rail bike'i"
czyli rowery szynowe, bardzo proste w konstrukcji a przez to tanie.
MoŜliwe jest wypuszczanie na szlak "falami" po 5-6, 4-osobowych.
Taki rodzaj turystyki jest bardzo popularny u naszych zachodnich i
południowych sąsiadów, ale nie tylko, równieŜ w Polsce istnieje juŜ kilka
WWW.SKWW.PL
SKWW 2007
6
Projekt Kępińskiej Kolei Drezynowej
organizacji zajmujących się turystyką drezynową, które, działając w ścisłej
współpracy z powiatem przyciągają do swojego regionu setki turystów
pragnących zwiedzić okolice przejeŜdŜając przez nie drezyną.
4. Przykłady Kolei Drezynowych w Polsce i za granicami kraju.
Dla przykładu moŜna tu podać chyba najwcześniej powstałą „Kolej
Drezynową”, która działa na Pomorzu a dokładniej na linii Stara Piła –
Pruszcz Gdański. W skład ich taboru wchodzą przede wszystkim cztery
drezyny turystyczne; kaŜda zabiera na pokład jednorazowo dwunastu
pasaŜerów, z czego czterech siłą własnych mięśni napędza pojazd. Kolej
Drezynową to szanująca się organizacja ciesząca się ogromnym popytem
na turystyczne przejazdy drezynowe. Adres oficjalnej strony internetowej
Kolei Drezynowej to: www.drezyny.pl Świetnym przykładem wspaniałej
współpracy miłośników turystyki drezynowej z gminą i powiatem jest
Krzywińska Kolej Drezynowa działająca na linii Kościan – Gostyń. Na
początku jej istnienia dysponowała tylko jedną drezyną ręczną typu
„pompa”, ale dzięki pomocy, jakiej udzielają jej władze gminy Krzywiń, w
ramach której obecnie działa kolej drezynowa jako atrakcja turystyczna,
ich tabor rozrósł się juŜ do trzech pojazdów: wspomnianej wcześniej
drezyny, jeszcze jednej ręcznej oraz jednej spalinowej wykorzystywanej
do jazd inspekcyjnych na szlaku. Oficjalna strona internetowa Krzywińskiej
Kolei Drezynowej to: www.krzywinskie.drezyny.com Następnym
przykładem z Wielkopolski jest Grodziska Kolej Drezynowa działająca na
linii Grodzisk Wlkp. – Kościan (www.drezyny.kolej.one.pl) Z kolei na
Dolnym Śląsku działa Sowiogórskie Bractwo Kolejowe, które opiekuje się i
wykorzystuje do jazd drezynowych, malowniczą, górską linie nr 285
Świdnica Kraszowice – Jedlina Zdrój; ich siedzibą jest górska stacyjka –
Jugowice (strona internetowa – www.drezyny.org). Co roku w lipcu przy
współpracy z władzami gmin organizowane są w Jugowicach zawody
drezynowe, które ściągają z całej Polski liczne grupy turystów. Przykładów
organizacji turystycznych kolei drezynowych jest jeszcze wiele, kaŜda z
nich nie narzeka na brak klientów, a tym samym przyciąga do powiatu
rzesze turystów.
WWW.SKWW.PL
SKWW 2007
7
Projekt Kępińskiej Kolei Drezynowej
4.1
Przykładowe zdjęcia z istniejących kolei drezynowych:
Fot 1. Rower szynowy z Niemiec.
Fot 2. „Minipociąg” składający się z lekkich drezyn. Jugowice
WWW.SKWW.PL
SKWW 2007
8
Projekt Kępińskiej Kolei Drezynowej
Fot 3. Rowery z odpowiednią prowadnicą do jazdy po torach.
Fot 4. Przejazd drezyn spalinowych na linii Kępno – Oleśnica. Kępno 23.10.2005.
WWW.SKWW.PL
SKWW 2007
9
Projekt Kępińskiej Kolei Drezynowej
Fot 5. Spalinowa drezyna z silnikiem od fiata 126p na stacji Kępno. Kępno 23.10.2005
Fot 6. Minipociąg – przejazd zorganizowanej grupy większej grupy. Foto www.drezyny.pl
WWW.SKWW.PL
SKWW 2007
10
Projekt Kępińskiej Kolei Drezynowej
5. Podsumowanie
Odcinek linii kolejowej nr 307, łączący Kępno Zachodnie z Rychtalem
z racji długotrwałego braku eksploatacji obecnie zarośnięty jest krzakami
oraz innego rodzaju samosiewami. W przypadku uzyskania zgody na
uruchomienie
turystycznej kolei drezynowej, Stowarzyszenie na rzecz kolei
Wieluńsko – Wrocławskiej gotowe jest do podjęcia zobowiązania
rewitalizacji
szlaku kolejowego stosownie do posiadanych moŜliwości w czynie
społecznym.
Reasumując, naleŜy stwierdzić, Ŝe stworzenie powiatowej turystycznej
kolei drezynowej stanowić moŜe zarowno bez porownania tańszą, jak i
atrakcyjniejszą alternatywę w zakresie zagospodarowania nieczynnej linii
kolejowej nr 307 Namysłow – Kępno, niŜ budowa na ławie torowiska
ścieŜki rowerowej. Nietypowy rodzaj turystyki, jakim jest kolej drezynowa
jest w stanie przyciągnąć do powiatu znacznie większą liczbę
zainteresowanych
niŜ zwykła ścieŜka rowerowa, przyczyniając się o wiele skuteczniej
do jego promocji, niŜ lokalna ścieŜka rowerowa, prawdopodobnie słuŜąca
tylko i wyłącznie okolicznym mieszkańcom. Istniejące w chwili obecnej
organizacje
przyciągają dowiodły natomiast umiejętności przyciągania swoją
ofertą turystow czasem nawet z bardzo odległych miast. Jednocześnie
rownieŜ w wymiarze lokalnym pełnią one waŜną funkcję społeczną,
poprzez
organizowane przejazdy drezynami uatrakcyjniając w niebanalny
sposob ofertę powiatu na spędzenie wolnego czasu.
Podziękowania dla:
Opracował:
WWW.SKWW.PL
SKWW 2007
Irka Maciejewskiego
Andrzeja Matusiaka
Krzysztofa Królczyka
Sebastian Mikoś
11