prof. Roman Szewczyk

prof. Roman Szewczyk
Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Politechnika Warszawska
Współpraca nauka-biznes.
Doświadczenia praktyczne.
Country Risk Conference, 21.04.2016 Warszawa
Współpraca nauka – biznes.
Doświadczenia praktyczne.
prof. nzw. dr hab. inż. Roman Szewczyk
Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Instytut Metrologii i Inżynierii Biomedycznej Politechniki Warszawskiej
O MÓWCY
Kierownik projektów realizowanych we współpracy z przedsiębiorcami:
 „Foresight priorytetowych, innowacyjnych technologii
na rzecz automatyki, robotyki i techniki pomiarowej”
POIG, Działanie 1.1.1, w latach 2008-2010.
 „Wagosuszarka mikrofalowa do specjalistycznych pomiarów wilgotności”
w ramach Programu Badań Stosowanych, 2013-2016.
 „Inteligentny, modułowy system dynamicznego ważenia elementów”
w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, w latach 2013-2015.
 „Wpływ czynników zewnętrznych i wewnętrznych na dokładność układu
przetwarzania sygnału siły w wagach laboratoryjnych ultrawysokiej rozdzielczości”
w ramach Programu Badań Stosowanych, w latach 2012-2014.
 „Zintegrowany system detekcji obecności i klasyfikacji obiektu
zajmującego fotel samochodowy”, w latach 2014-2016.
WYBÓR STRATEGII
Przy produkcji przemysłowej przedsiębiorstwo
najczęściej wybiera jedną z dwóch strategii:
• strategia niskich kosztów operacyjnych przy wytwarzaniu
typowego produktu:
- niski poziom zysku i płac,
- ostra konkurencja na rynku.
• strategia innowacyjnego produktu lub procesu:
- wysoki zysk i możliwe wysokie płace,
- niewielka konkurencja,
- ryzyko bycia pierwszym.
ZAGROŻENIA
Zagrożenie: W Polsce wyczerpuje się potencjał dla strategii niskich
kosztów operacyjnych
Dlatego w najbliższych latach polski przemysł czeka transformacja w stronę
produkcji wyrobów innowacyjnych.
Będzie to transformacja wymuszona sytuacją rynkową.
PRZEWAGA KORZYŚCI
Działalność innowacyjna, poza wzrostem
rentowności, prowadzi do rozwoju osobistego
pracowników, a więc budowy kapitału ludzkiego,
i integracji zespołów realizujących projekty.
Jednak z działalnością innowacyjną zawsze wiąże
się ryzyko. Jest ono niewspółmiernie większe niż
ryzyko przy produkcji standardowego produktu.
Dlatego działalność innowacyjna, praktycznie na
całym świecie jest wspierana
ze środków
publicznych.
MOŻLIWE WSPARCIE
Aktualnie, w Polsce, wsparcie to odbywa się poprzez fundusze strukturalne.
W 2015 uruchomiono, warty ponad 40 mld złotych Program Operacyjny
Inteligentny Rozwój (POIR).
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój adresowany jest głównie
do przedsiębiorstw!
Instytucje naukowe (np. uczelnie, instytuty badawcze, itd.) mają status
podwykonawcy. Nie są one konieczne (choć dopuszczalne i pożądane) do realizacji
projektu.
CASE STUDY
Działanie 1.1.1 - „Szybka ścieżka”: Projekty zawierające badania stosowane i prace
rozwojowe, często we współpracy uczelniami i instytutami badawczymi.
Działanie 1.1.2 - „Instalacje pilotażowe/demonstracyjne”: Projekty w współpracy
ze sferą badawczą ukierunkowane na demonstrator technologii.
Działanie 3.2.2 – „Kredyt technologiczny”: Zakupy zaawansowanych urządzeń
technologicznych z udziałem kredytu (w dużej części umarzanego)
ZAGROŻENIA
1. Program ten zmienił realia rynkowe.
Firmy z niego korzystające mogą uzyskać znaczące (do 80%!) dofinansowanie
np. do zakupu drogiego sprzętu do zaawansowanej produkcji.
W pewnych sytuacjach może to wyeliminować z rynku firmy nieuzyskujące
wsparcia.
ZAGROŻENIA
2. Konieczność dostosowania się do wymogów prawno-administracyjnych
związanych z realizacją projektu.
W programie ograniczono finansowanie zaliczkowe.
Należy najpierw ponieść wydatek w projekcie, a potem dopiero go rozliczyć.
Może to skutkować:
- problemami z płynnością finansową (zwłaszcza w małych firmach realizujących
duże projekty),
- bankructwem w przypadku uchybień prawno-administracyjnych skutkujących
odmową rozliczenia wydatku i żądaniem zwrotu zaliczki
(np. niezamierzone uchybienia w zakresie prawa zamówień publicznych lub
odnośnie szczegółowych wymagań, które nie są oczywiste dla przedsiębiorcy).
ZAGROŻENIA
3. W przypadku realizacji projektu obejmującego prace badawczo-rozwojowe
(czyli największych i najbardziej zyskownych przedsięwzięć) – konieczność
nawiązania efektywnej współpracy z zewnętrznymi zespołami badawczymi.
Współpraca taka napotyka wiele barier, które stwarzają realne zagrożenie dla
projektu.
UWAGA: Nie wszystkie projekty kończą się powodzeniem. Wtedy stają się źródłem
wymiernych strat finansowych i frustracji.
GŁÓWNE BARIERY
1. Długi czas od idei do wdrożenia
Przedsiębiorca często nie może czekać 4 lata na wynik!
1 rok – przygotowanie wniosku i ocena
3 lata - czas trwania projektu
Sytuacja rynkowa ulega dynamicznym zmianom
w ciągu 4 lat.
Rada: Ważne, aby przedsiębiorca otrzymywał wyniki w trakcie
projektu, a nie na końcu.
Przedsiębiorca musi współuczestniczyć w realizacji, dostosowując
szczegóły harmonogramu do zmian na rynku.
GŁÓWNE BARIERY
2. Tajemnice przedsiębiorstwa
Przedsiębiorca musi ujawnić wiele szczegółów technologicznych.
Obawa przed ujawnieniem tajemnic w publikacjach (przykłady z Niemiec).
Ograniczony zakres patentowania w polskich przedsiębiorstwach.
Rada: gdzie to możliwe - NDA
GŁÓWNE BARIERY
3. Niechęć pracowników firm do zmian
Właściciel dąży do realizacji projektu.
Pracownicy nie zawsze są do końca przekonani.
Potrzeba budowania relacji.
Wymiana kadr, przepływ doświadczeń.
Rada: rozmawiać, rozmawiać, rozmawiać.
GŁÓWNE BARIERY
4. Niechęć pracowników B+R do zmian
Ostre wymagania czasowe.
Ograniczony wpływ na awanse naukowe.
Problemy z wysoko ocenianymi publikacjami.
Potrzeba rozwoju świadomości środowiska naukowego w zakresie
wagi projektów realizowanych wspólnie z krajowym przemysłem.
Rada: rozmawiać, rozmawiać, rozmawiać.
GŁÓWNE BARIERY
5. Brak tradycji współpracy
Brak tradycji po stronie przedsiębiorstw.
Brak tradycji po stronie naukowców.
Często pomagają absolwenci (nawet sprzed 30 lat).
Rada: Nawet najdalszą podróż zaczyna się
od pierwszego kroku. (Gautama Budda)
KORZYŚCI
Oczywiste korzyści finansowe. Często być albo nie być dla przedsiębiorstwa.
Współpraca z uczelniami i instytutami badawczymi - Dostęp do młodych,
dobrze przygotowanych kadr.
Udział studenta w projekcie - wychowujemy sobie pracownika.
Rozwój własnej kadry, większa gotowość do podejmowania nowych wyzwań.
JAK ZACZĄĆ?
Trzeba wymyślić idee, przygotować wniosek projektowy i się odważyć.
Nie ma sensu pokładanie nadmiernej nadziei w firmach konsultingowych.
Ideę projektu, plan działania, kluczowe opisy we wniosku trzeba przygotować
samemu.
Wykonawcy przygotowują wniosek!
Firma konsultingowa może pomóc w przygotowaniu
dokumentacji (np. finansowej) i ostatecznej edycji wniosku.
Trzeba pamiętać, że zmiany sposobu działania na
innowacyjny wymusza rozwój i zmiany na rynku w Polsce.
Jest to zagrożenie, ale za razem i wielka szansa.
Dziękuję Państwu za uwagę.