HISTORYK JAKO ANTROPOLOG – konwersatorium (30 h) Program

DR
PAWEŁ KLINT
HISTORYK JAKO ANTROPOLOG – konwersatorium (30 h)
Program zajęć:
1. Zajęcia wprowadzające i organizacyjne
2. Historia od-nowa – czyli jak postrzegać naukę?
Fernard Braudel, Odnowa historii, [w:] Fernand Braudel, Historia i trwanie, Warszawa
1999, s. 21–45.
John A. Arnold, Historia, przeł. Justyna Jaworska, Warszawa 2001, s. 46–68 (rozdział:
„Jak to właściwie było”: prawda, archiwa i umiłowanie staroci).
Władysław A. Serczyk, Historia z drugiej strony lustra, [w:] Historyk i historia. Studia
dedykowane pamięci Prof. Mirosława Frančicia, red. A. Walaszek, K. Zamorski,
Kraków 2005, s. 25–33.
3. Antropologia i antropologia historyczna
Horace Mincer, Rytuały cielesne wśród Nacirema, tłum. Joanna Minksztym, [w:]
Amerykańska antropologia postmodernistyczna, red. Michał Buchowski, Warszawa
1999, s. 31–37.
Claude Levi-Strauss, Antropologia strukturalna, Warszawa 2000, s. 303–334 (rozdział:
Miejsce antropologii wśród nauk społecznych).
Aron Guriewicz, Historia i antropologia historyczna, „Polska Sztuka Ludowa.
Konteksty” nr 1–2, 1997, 13–20.
4. Mikrohistoria – teoria i praktyka
Hans
Medick,
Mikrohistoria, [w:]
Historia
społeczna,
historia
codzienności,
mikrohistoria, Warszawa 1996, s. 59–77.
Carlo Ginzburg, Ser i robaki. Wizja świata pewnego młynarza z XVI wieku, przeł.
Radosław Kłos, Warszawa 1989, s. 7–24, 29–39, 56–59, 129–133
5. „Wielka masakra kotów” – poznawanie kultury z pomocą epizodów
2
Robert Darnton, Wielka masakra kotów, maszynopis w tłumaczeniu E. Domańskiej, s. 2–
37.
Ewa Domańska, Mikrohistorie. Spotkania w międzyświatach, Poznań 1999, s. 160–175
(rozdział: „Wielka masakra kotów”, czyli o tym, jak „inny” przechowuje nasze „ja”).
John A. Arnold, Historia, przeł. Justyna Jaworska, Warszawa 2001, s. 108–124 (rozdział:
Zabijanie kotów, czyli pytanie, czy przeszłość jest obcym krajem).
6. „Montaillou” – manifest heretyckich historyków. Próba oceny
Emmanuel Le Roy Ladurie, Montaillou, wioska heretyków 1294–1324, Warszawa 1988,
s. 5–15, 188–233.
Karolina Polasik, Uhistorycznić antropologię czy antropologizować historię? Casus
Montaillou Le Roy Ladurie, [w:] Czy przeszłość powinna być inna? Studia z teorii i
historii historiografii, red. Maciej Bugajewski, Poznań 2008, s. 89–102.
7. Dzieciństwo – czyli jak opisać coś, czego już nie rozumiemy
Jean-Louis Flandrin, Historia rodziny, przeł. Agnieszka Kuryś, Warszawa 1998, s. 157–
171.
Philippe Aries, Historia dzieciństwa. Dziecko i rodzina w czasach ancien regim’u, przeł.
Maryna Ochab, Warszawa 2010, s. 57–78.
8. Kultura karnawału – wyzwanie dla antropologa
Peter Burke, Świat na opak. Rozważania o kulturze ludowej, [w:] Europa i świat w
początkach epoki nowożytnej, cz. 1: Społeczeństwo, kultura, ekspansja, red. Antoni
Mączak, Warszawa 1991, s. 68–102.
Ewa Morisson, Świat na opak. Renesansowy karnawał na malowanych stropach w
kamienicy „Pod Złotym Słońcem” we Wrocławiu, Wrocław 2010, s. 100–128.
9. Historyk wśród przedmiotów
Andrzej Pośpiech, Pułapka oczywistości. Pośmiertne spisy ruchomości szlachty
wielkopolskiej z XVII wieku, Warszawa 1992, s. 77–106.
Przykłady (dwa) na pośmiertne inwentarze szlacheckie z XVII wieku – źródła
niepublikowane
10. Kuchenne historie
3
Piotr Kowalski, O ryzyku jedzenia warzyw, ze szczególnym uwzględnieniem spożywania
sałaty, [w:] tenże, O jednorożcu, Wieczerniku i innych motywach mniej lub bardziej
ważnych. Szkice z historii kultury, Kraków 2007, s. 187–208.
Jarosław Dumanowski, Compedium ferculorum Stanisława Czernieckiego, [w:] Stanisław
Czerniecki, Compedium ferculorum albo zebranie potraw, wyd. i oprac. Jarosław
Dumanowski i Magdalena Spychaj, z przedmową Stanisława Lubomirskiego, Warszawa
2009, s. 13–20, 50–68.
11. Historyk i znaki
Jurij Łotman, Rosja i znaki. Kultura szlachecka w wieku XVIII i na początku XIX , Gdańsk
1999, s. 5–17, 187–203.
Boris Uspienski, Historia i semiotyka , przeł. Bogusław Żyłko, Gdańsk 1998, s. 95–117.
12. Przemoc i filozofia kar
Michel Foucault, Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, przeł. Tadeusz Komendant,
Warszawa 2009, s. 71–100.
Tomasz Wiślicz, Kobieta i przemoc w środowisku plebejskim w Rzeczypospolitej czasów
saskich, s. 389–396.
13. Antropolog i czarownice
Małgorzata Pilaszek, Procesy o czary w Polsce w wiekach XV–XVII, Kraków 2008, s.
266–322.
Tomasz Wiślicz, Czary przed sądami wiejskimi w Polsce XVI–XVIII w., „Czasopismo
Prawno-Historyczne” 49, 1997, z. 1–2, s. 47–62.
14. Historia feministyczna
Elisabeth Badinter, Historia miłości macierzyńskiej, przeł. Krzysztof Choiński,
Warszawa 1998, s. 61–85.
Dariusz Łukasiewicz, Wojna kobiet. Śmierć kobiet i dzieci z XVIII–XIX wieku, [w:]
Humanistyka i płeć. Studia kobiece z psychologii, filozofii i historii, Poznań 1995, s. 119–
142.
15. Ocena studentów i podsumowanie zajęć