Gazeta Panorama Powiatu Wielickiego

Transkrypt

Gazeta Panorama Powiatu Wielickiego
Miesięcznik Mieszkańców Powiatu Wielickiego
NAKŁAD 9000
nr 09 (283)
ROK XXI
WRZESIEŃ 2016
ISSN 1506-3887
PANORAMA
Wieliczka • Niepołomice • Gdów • Kłaj • Biskupice
GAZETA BEZPŁATNA
Powiatu Wielickiego
TEMAT WYDANIA
DOŻYNKI GMINNE W GRAJOWIE str. 10
fot:. FotoRogalska
Wielicki Uniwersytet Dziecięcy otwarty str.11
Szkoła w Wieliczce-Krzyszkowicach rozbudowana str.12
Kampus Wielicki – wystawa „Zbrodnia Katyńska” str. 16
Staniątki – jubileusz 800-lecia Opactwa str. 9
Starostwo Powiatowe – inwestycje drogowe str. 7
Sobotnie pobyty w kopalni str. 14
Biskupice – Święto Plonów str. 13
Kłaj – Wspomnienie 1 września
str. 18
Gdów – otwarcie Oddziału MBS
str. 20
Wieliczka - co z mieszkańcami starej kamienicy
str. 21
Wieliczka – Małopolski Zlot MDP
str. 6
Historia bitwy stoczonej przez naszych partyzantów str. 24
Panorama zaprasza na stronę panorama.wieliczka.pl
6
Panorama Powiatu Wielickiego
wrzesień
sierpień 2016
panorama.wieliczka.pl
Panorama Powiatu Wielickiego
7
Materiały informacyjne Gminy NIEPOŁOMICE
CHÓR CANTATA W SZWECJI
Ważnym elementem muzycznej działalności chóru Cantata są podróże zagraniczne,
które oprócz prezentacji polskiej kultury, artystycznych osiągnięć i poznawania wielu
niezwykłych miejsc, stanowią doskonałą okazję do nawiązywania międzynarodowej
współpracy z chórami odwiedzanych krajów. Jedną z takich podróży był wyjazd do Enköping.
1 września Chór Cantata i kwartet instrumentalny
Ricercar, pod dyrekcją Bogusława Grzybka wyruszył na czterodniowe tournée do Szwecji. Zaproszenie było efektem znajomości z Enköpings Kammarkör, która nawiązała się w 2013 roku podczas
wspólnego koncertu w Niepołomicach. Przyjaciele z Enköping ugościli nas w swych
domach, dzięki czemu umożliwili nam poznanie
swoich zwyczajów i stylu życia u samego źródła.
Zostaliśmy przyjęci z niezwykłą serdecznością.
Gospodarze przygotowali dla nas bogaty program
pobytu, dając nam możliwość zarówno poznania
swojego miasta, jak i zaprezentowania własnego
dorobku muzycznego podczas koncertów. Cantata wystąpiła w głównym kościele Enköping oraz
w czasie Garden Day – Święta Ogrodów. Wielką
radością była dla nas licznie zgromadzona publiczność, wśród której nie zabrakło Polaków mieszkających w Szwecji.
Ostatni dzień naszej podróży spędziliśmy
w Uppsali, gdzie oprócz uczestniczenia we mszy
w kościele luterańskim, zwiedziliśmy główne
zabytki miasta. W tutejszej katedrze została pocho-
wana Katarzyna Jagiellonka – jedyna Polka na tronie Szwecji.
Pobyt w Szwecji był dla nas niezwykłą możliwością poznania innej kultury, zakosztowania
zwyczajów i wymiany artystycznych doświadczeń.
Wspólne muzykowanie z pewnością przypieczętowało naszą przyjaźń na długie lata i zaowocuje
kolejnymi spotkaniami. KURSY E-LEARNINGOWE
BEZPŁATNIE
Biblioteka Publiczna w Niepołomicach zaprasza wszystkich chętnych: najmłodszych,
młodzież i osoby dorosłe do udziału w samokształceniowych kursach e-learningowych
firmy Funmedia. Kursy będą trwały od 15 września 2016 do 15
maja 2017 i są bezpłatne!
Nauka odbywać się może w dowolnym miejscu i czasie. Warunkiem jest posiadanie komputera z dostępem do Internetu, adresu e-mailowego oraz kodu aktywacyjnego. Kody do
wszystkich szkoleń można otrzymać w Bibliotece Publicznej w Niepołomicach oraz w Filiach
w Podłężu, Staniątkach, Woli Batorskiej i Zabie-
rzowie Bocheńskim od 15 września 2016r.
Liczba kodów jest ograniczona.
Po uzyskaniu kodów aktywacyjnych będą
mogli Państwo uzyskać indywidualny dostęp
do dwóch pakietów kursów online. Jeden kod
daje dostęp do 5 kursów. Pakiet pierwszy: Angielski biznesowy123,
Francuski123, Czytaj123, Pamiętaj123, Photoshop123.
Pakiet drugi (jest to kontynuacja kursów,
do których mieliśmy dostęp przez ostatnie
pół roku, kody pobrane wcześniej są nadal
aktywne): Angielski123 - poziomy A1-B2, Niemiecki123 - poziomy A1-B2, Włoski123, Hiszpanski123, Funenglish - język angielski dla
dzieci w wieku 6-12 lat.
Zapraszamy do Biblioteki po kody dostępu
do 10 kursów on-line.
Więcej informacji na stronie Bibliote ki www.biblioteka-niepolomice.pl. PTG „SOKÓŁ” w Niepołomicach
OGŁOSZENIE O NABORZE
Sekcja Tańca i Gimnastyki Artystycznej PTG „SOKÓŁ” w Niepołomicach
zaprasza dziewczęta w wieku: 4 - 14 lat
na zajęcia tańca
nowoczesny, disco
baletu (podstawy tańca klasycznego)
gimnastyki z elementami akrobatyki
gimnastyki artystycznej
(z przyborami - rekwizyty).
8
Panorama Powiatu Wielickiego
Zapisy i zajęcia odbywają się w siedzibie
PTG „SOKÓŁ”
Niepołomice, ul.Kościuszki 18
tel. 12/281-17- 91 oraz 514-515-313.
sierpień 2016
800-lecie i Odpust Matki
Bożej Bolesnej
Opactwo Mniszek Benedyktynek w Staniątkach
BŁOGOSŁAWIEŃSTWO
OD PAPIEŻA FRANCISZKA
18 września, w niedzielę odbyła się niezwykła na obecne czasy
urocz ystość. W Staniątk ach
świętowano 800-lecie Opactwa
Mniszek Benedyktynek i odpust
Matki Bożej Bolesnej, której
łaskami słynący obraz znajduje
się w bocznej kaplicy kościoła.
Do Staniątek przybył z Watykanu,
przynosząc błogosławieństwo
i pozdrowienie od papieża Franciszka ks. kardynał Joâo Bráz de
Aviz – przewodniczący Kongregacji ds. Instytutów Życia Konsekrowanego. Przewodniczył on
Mszy Świętej koncelebrowanej,
słowa wdzięczności i serdeczne
gratulacje złożył na ręce Matki
Ksieni Stefani Polkowskiej. Nawią-
panorama.wieliczka.pl
zał do historii Opactwa, jednego
z najstarszych w Polsce, do nieprzerwanej od 800 lat modlitwy
mniszek staniąteckich, do łaski
Bożej dla tego świętego miejsca.
Kardynała Stanisława Dziwisza
reprezentował ks.biskup Jan
Zając, przybył także ks.biskup
Kazimierz Gurda a także ks.kapelan prezydenta RP Zbigniew
Kras, który odczytał skierowany
do Sióstr w Staniątkach list gratulacyjny od prezydenta Andrzeja
Dudy. Przybyli też z całej Polski
przedstawiciele zgromadzeń
opartych na regule św. Benedykta a także szefowie samorządów:
województwa małopolskiego,
powiatu wielickiego, niepoło-
mickiego i wielickiego. Msza
Święta odbyła się na placu obok
Opactwa, gdyż staniątecka świątynia nie byłaby w stanie przyjąć
takiej liczby przybyłych wiernych oraz zaproszonych gości.
Ubogaciła ją muzyką, jak co
roku, Orkiestra Dęta Kopalni Soli
„Wieliczka”. Obchody jubileuszu
trwają cały rok, lecz kulminacyjnym ich punktem był właśnie
ten dzień. Podczas kazania ks.
kardynał mówił o życiu konsekrowanym, jako skarbie Kościoła
katolickiego, o pięknym powołaniu, o wypraszaniu łask dla miejscowej społeczności, naszego
kraju i całego świata oraz o Matce
Bożej, tak czczonej w Polsce.
Nawiązał też do szczególnego Jej
obrazu czczonego w Staniątkach
– z sercem przebitym 7. mieczami a twarzą zalaną łzami – Matki
Bożej Bolesnej, która poprzez
straszliwe cierpienie, stojąc pod
Krzyżem Pana Jezusa, wraz z Nim
jest bliska każdemu cierpiącemu, otula swą miłością matczyną
każde serce. Ks. kardynał mówił
także o towarzyszeniu cierpiącym
– z szacunkiem, delikatnością,
aby być blisko nich i aby z nimi
iść dalej. Uroczystość zakończyło
błogosławieństwo Najświętszym
Sakramentem i procesja.
Warto przypomnieć, że Klasztor w Sraniątkach został ufundowany około 1216 roku przez
Klemensa Jaksę Gryfitę dla jego
córki Wizenny, która została
pierwszą Matką Ksieni Opactwa. Trwają prace remontowe,
na które Opactwo pieczołowicie
zbiera środki prosząc o wsparcie, bowiem obiekt jest potężny, zabytkowy, a mniszek które
swą pracą jak mogą utrzymują
go, jest niewiele. Może owocami jubileuszu i tymi duchowymi
będą i materialne – może uda się
uzyskać wsparcie dla Serca Polski, które bije w Staniątach – bo
tak Opactwo nazwał ks. kardynał
Joâo Bráz de Aviz. Przypomnijmy,
że patronat duchowny nad jubileuszem objął Metropolita Krakowski ks. kardynał Dziwisz zaś
patronat honorowy prezydent
Rzeczpospolitej Polskiej Andrzej
Duda.
Barbara Zapadlińska
Panorama Powiatu Wielickiego
9
Z Miasta i Gminy Wieliczka
Dożynki Gminne w Grajowie
Urząd Miasta i Gminy w Wieliczce
ul. Powstania Warszawskiego 1
32-020 Wieliczka
tel. +48 12 26 34 100
fax. +48 12 27 86 860
e-mail: [email protected]
Barwny i rozśpiewany
korowód dożynkowy,
tradycyjne obrzędy ludowe,
degustacja regionalych
smakołyków, a także
wspaniały pokaz sztucznych
ogni i urozmaicone
występy artystyczne
– to tylko niektóre
atrakcje przygotowane
dla wszystkich, którzy
w niedzielne popołudnie
4 września wzięli udział
w Dożynkach Gminnych
w Grajowie.
Na placu przy budynku
OSP w Grajowie Orkiestra
Dęta „Hejnał” z Byszyc
przygrywała ze sceny,
a prowadzący Magdalena
Golonka i Angelika Starzec
przywitały gospodarza
dożynek – burmistrza
Artura Kozioła oraz licznie
przybyłych mieszkańców
oraz gości.
Tradycyjny obrzęd
dożynkowy poprowadził
Zespół Pieśni i Tańca
„Pogórze Wielickie” po
czym na ręce starostów
dożynek – Państwa
Agnieszki i Wojciecha
Mików – przekazali bochen
świeżego, pachnącego
chleba – symbolu urodzaju,
dostatku i szacunku.
fot. A.Rogalska,
fot. MyszkowskiJedo
10
Panorama Powiatu Wielickiego
wrzesień 2016
Inauguracja nowego roku akademickiego na Wielickim
Uniwersytecie Dziecięcym
w SZKOLE GÓRNICZEJ!
16 września 2016 r. zainaugurowaliśmy
nowy rok akademicki w WUD. To
szczególna inauguracja bo odbyła się
w naszej nowej siedzibie - w galerii
SZKOŁA GÓRNICZA przy ul. Daniłowicza
12 w Wieliczce. Studencka radość
i cała masa dobrej energii wypełniły
wszystkie sale po brzegi. Aktualny
roku akademicki staruje z zacną grupą
studentów i słuchaczy w liczbie 261
osób. Gmina Wieliczka tworzy ten
szczególny projekt we współpracy
z Centrum Kultury i Turystyki w Wieliczce,
przy stałym partnerstwie Centrum
SOLNE MIASTO w Wieliczce, Wielickiego
Koła Wolontariuszy oraz OTE Kangur
w Krakowie. Honorowy patronat roztacza
Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie
oraz Uniwersytet Jagieloński w Krakowie.
Tegoroczna inauguracja była
jednocześnie przedsmakiem
zajęciowym dla wszystkich
studentów. Podróżowaliśmy
po matematycznych stacjach
badawczych, do tajemniczych
komnat naszych emocji, do świata
„Gwiezdnych wojen”. Stawaliśmy się
tropicielami natury oraz badaczami
przyrody. To wielka przyjemność
i zaszczyt móc tworzyć wspólnie
ten szczególny projekt.
Rok akademicki 2016/2017
w Wielickim Uniwersytecie
Dziecięcym pod patronatem
Burmistrza Wieliczki uważamy
za otwarty! Do dzieła!
Dominika Chylińska
Narodowe Czytanie
„Quo Vadis” w Wieliczce
W sobotę 3 września Wieliczka po raz trzeci wzięła udział w ogólnopolskiej akcji „Narodowego Czytania”. Na Placu Kościuszki przy
fontannie wieliczanie wysłuchali fragmentów powieści „Quo Vadis”
Henryka Sienkiewicza.
W Wieliczce „Quo vadis” można było usłyszeć na Placu Kościuszki
obok szybu kopalnianego Regis, gdzie powstała niezwykła sceneria
antycznego koloseum. Całości dopełniały historyczne stroje w jakich
przybyły bibliotekarki.
panorama.wieliczka.pl
Panorama Powiatu Wielickiego
11
Gminna inauguracja roku szkolnego 2016/2017
1 września uczniowie powrócili do szkół po wakacjach.
W tym dniu we wszystkich
placówkach oświatowych
w Gminie Wieliczka odbyły się
akademie, a w Szkole Podstawowej nr 4 im. E. J. Jerzmanowskiego w Wieliczce miała
miejsce uroczysta gminna inauguracja nowego roku szkolnego 2016/2017, połączona
z uroczystym poświęceniem
i oddaniem do użytku rozbudowanego budynku szkoły.
Uroczystość rozpoczęła się
w samo południe Mszą Świętą
w kościele parafialnym w Wieliczce – Krzyszkowicach.
Dalsza część spotkania miała
miejsce w budynku szkoły,
gdzie poświęcenia rozbudowanej części dokonał ks. dr
Wiesław Popielarczyk, dziekan
Dekanatu Wieliczka – Zachód,
a wstęgę przecięli: burmistrz
Artur Kozioł oraz dyrektor
szkoły Maria Zadrożniak wraz
z rozpoczynającymi rok szkolny dziećmi. Uczniowie rozbudowanej szkoły przygotowali
bardzo ciekawy program artystyczny, za który zebrali gromkie brawa. Wszyscy obecni
na inauguracji mogli zobaczyć nowe oblicze wielickiej
„czwórki”.
Podczas uroczystości burmistrz Miasta i Gminy Wieliczka Artur Kozioł wraz
z zastępcą ds. Społecznych SZKOŁA GÓRNICZA w nowej
odsłonie zaprasza!
Dobrze znana w Wieliczce Szkoła
Górnicza przy ul. Daniłowicza 12 zyskała
nowe oblicze. Choć pierwszego września
nie zabrzmi tam dzwonek wzywający na
lekcje, miejsce to nadal będzie otwierać
swoje drzwi dla spragnionych wiedzy
dzieci i młodzieży, ale również artystów
i osób pragnących rozwijać swoje
umiejętności.
Niedawno w jednej z dawnych sal
lekcyjnych zakończono montaż
urządzeń zabawowych. Już wkrótce
usłyszymy tam wesołe śmiechy dzieci
bawiących się w kolorowych kulkach czy
na zjeżdżalniach. Dodatkową atrakcją
będzie możliwość zorganizowania w sali
zabaw przyjęcia urodzinowego bądź
12
Panorama Powiatu Wielickiego
innego typu spotkania przeznaczonego
dla najmłodszych.
W okresie wakacyjnym przedstawiciele
firmy Ferrero
S.p.A. – włoskiego
przedsiębiorstwa
o światowym zasięgu,
w celu społecznym
wykonali interaktywną
aranżację 4 sal szkoły
górniczej. W tych
pomieszczeniach
prowadzone będą
m.in. zajęcia z języka
angielskiego. Specjalnie
przygotowane przez
Włochów ściany będą
Rafałem Ślęczką oraz kierownikiem Wydziału Edukacji
Tomaszem Machnikiem, wręczyli nauczycielom mianowanym akty nadania stopnia
awansu zawodowego oraz
życzyli wszystkim zebranym,
aby nadchodzące miesiące
nauki były nie tylko czasem
wytężonej pracy, ale by stały
się również okazją do rozwoju różnych zainteresowań
i uzdolnień.
pełniły funkcję tablicy – można na
nich pisać i rysować, a potem wszystko
zmazać.
Mamy nadzieję, że Szkoła Górnicza
stanie się miejscem ciekawych spotkań,
atrakcyjnych zajęć oraz przestrzenią
rozkwitu nowych talentów, by kolejne
pokolenia wieliczan mogły się tam
rozwijać i miło spędzać czas.
wrzesień 2016
Materiały informacyjne Gminy BISKUPICE
Rolnicze świętowanie
Uroczystości dożynkowe rozpoczęła Msza Święta poprowadzona przez ks. Dawida Króla wikariusza z Parafii pw. Znalezienia Krzyża Świętego w Łazanach.
Zebrani dziękowali za plony
i owoce całorocznej pracy. Delegacje z poszczególnych sołectw
złożyły przed ołtarzem przy-
niesione wieńce, które zostały
poświęcone.
Część artystyczną otworzył
występ Zespołu Pieśni i Tańca
„Świerczkowiacy”. Imponujący
śpiew, żywiołowe tańce i wspaniałe barwne stroje zachwyciły
publiczność, która nagrodziła
tancerzy gromkimi brawami.
Następnie na
deskach amfiteatru pojawiło się
Stowarzyszenie
Przyjaciół Biskupic. Zespół, pod
przewodnictwem Pani Bożeny Cherchel, już
od kilku tygodni
przygotowywał się do tego
występu. Artyści, przystrojeni
w krakowskie stroje i kostiumy
nawiązujące do wiejskich tradycji prezentowali scenki z życia
dawnej wsi, wciągając do zabawy
publiczność. Podczas dożynek nie mogło zabraknąć nagród
i odznaczeń dla rolników. Z rąk
wójta gminy Biskupice Henryka
Gawora oraz delegata Małopolskiej Izby Rolnej Stanisława Kyrca
rolnicy otrzymali medale. Za
zasługi dla rolnictwa docenieni
zostali: Grzegorz Cygal (Jawczyce), Stanisław Wrześniak (Sławkowice), Wiesław Kyrc (Bodzanów),
Józef Badura (Trąbki-Zborówek),
Józef Burda oraz Tadeusz Burda
(Łazany).
Gości przysmakami częstowały Panie z KGW Tomaszkowice,
Bodzanów oraz OSP Łazany.
Muzyczną mieszankę przebojów zagwarantował Zespół Hey
Now Band z Krakowa. Klasyczne utwory w nowych aranżacjach przeplatały się z pokazem
tańców latynoamerykańskich
w wykonaniu Krakowskiej Szkoły Tańca. Imprezę zwieńczyła
wspólna zabawa z DJ przy najnowszych przebojach disco.
Sławkowicka remiza OSP w remoncie
W OSP Sławkowice trwa modernizacja budynku remizy. Prace swym zakresem obejmą
remont garażu i wnętrze budynku.
Renowacji poddana również zostanie część bezpośrednio
przylegającą do garaży tj. hol
oraz miejsce, gdzie składo-
wana jest odzież bojowa strażaków. Pomieszczenia zostaną
odmalowane i wyposażone w łatwo zmywalne płytki. Pozo-
stałe prace dotyczyć będą
odświeżenia korytarza głównego, klatki schodowej i dużeRemont dotowany jest przez Urząd Marszałkowski
go holu na piętrze remizy.
w ramach programu "Małopolskie remizy".
Nowa nakładka asfaltowa na drodze rolniczej
„Huta” w Sławkowicach
W Sławkowicach zakończono remont
drogi rolniczej „Huta”. Na długości 681
m położono nową nakładkę asfaltową.
Wykonanie inwestycji było możliwie dzięki dotacji jaką Gmina Biskupice pozyskała
III Powiatowe Manewry Ratownicze OSP
16 drużyn z powiatu wielickiego stanęło do rywalizacji w III Manewrach Ratowniczych, jakie odbyły się 10 września w gminie Biskupice. Strażacy, wykorzystując swe
umiejętności w praktyce, musieli zmierzyć się z szeregiem zadań przygotowanych
w kilku punktach.
Wszystkie konkurencje oceniane były przez
zawodowych strażaków z PSP w Wieliczce
oraz ratowników medycznych z Krakowskiego
Pogotowia Ratunkowego. Ogłoszenie wyników odbyło się w Parku Kultury i Wypoczynku
w Tomaszkowicach, gdzie wszystkich zawodników powitała Orkiestra Dęta OSP w Biskupicach.
panorama.wieliczka.pl
Pierwsze, zaszczytne miejsce, z 274
punktami (na 300 możliwych) wywalczyła sobie drużyna z gminy Biskupice – druhowie z OSP Bodzanów. Drugie miejsce
przypadło OSP Niepołomice (272 pkt.). Na
trzecim zaś uplasowała się OSP z Gorzkowa
z 271pkt. z Urzędu Marszałkowskiego w ramach Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych (FOGR).
Inwestycja kosztowała 156 830 zł, w tym
dotacja wyniosła 55 220 zł.
Zapraszamy do galerii zdjęć z tego
wydarzenia dostępnej na stronie
www.biskupice.pl
Teksty i fot. Daniela Orłowska
Panorama Powiatu Wielickiego
13
KOPALNIA SOLI „WIELICZKA”
Sobotni relaks
Halo? Ach, tak, pilne. Wiem, rozumiem, jednak musisz poczekać 4 godziny. Za chwilę stracę zasięg. Gdzie będę? W Uzdrowisku Kopalnia Soli
„Wieliczka” na „Zdrowej sobocie”!
Po długim i wyczerpującym tygodniu przydaje się chwila wyciszenia.
W świecie mobilnych technologii trudno jednak o spokój absolutny – a to
telefon, mail lub powiadomienie na czacie. Życie mknie, my razem z nim. Nie
bez powodu uznanie zdobywa nurt „slow life”, w którym wcale nie chodzi
o ślimacze tempo, ale o zdrowe i mądre podejście do życia. Powinniśmy
mieć czas i na pracę, i na odpoczynek. Brzmi jak frazes? Odrobinę, jednak
eliminując z grafika relaks, szybko odczujemy przykre skutki tej korekty.
Relaks nigdy nie jest stratą czasu. Nawet błogie lenistwo na kanapie ma
sens, choć oczywiście lepiej wybrać aktywne formy wypoczynku. Ruch
bowiem nie tylko poprawia kondycję fizyczną, ale też humor. Zastrzyk
endorfin pozwala uwolnić na chwilę myśli od zawiłości dnia codziennego.
Nie każdy lubi ćwiczenia, jednak nie warto odżegnywać się od nich z uporem
wartym lepszej sprawy – nie chodzi przecież o wyczynowy sport, nie chodzi
też, by poruszać się z gracją baletnicy.
Podążając tropem stwierdzenia „w zdrowym ciele, zdrowy duch”, dodajmy
do fizycznej aktywności ciszę, spokój oraz czyste powietrze. Tylko gdzie
ich szukać? Otóż najlepiej pod ziemią, w leczniczych komorach wielickiej
kopalni. W sobotnie poranki można wybrać się do Uzdrowiska Kopalnia
fot. K. Zarębski
Soli „Wieliczka” na trwający 4 godziny rekreacyjny pobyt wśród soli.
W programie są ćwiczenia pieczołowicie dobierane przez fizjoterapeutów, kto jednak życzy sobie po prostu posiedzieć i pooddychać dobroczynnym
słonym powietrzem, ten może tak właśnie uczynić. Wielickie podziemia dają schronienie przed alergenami oraz smogiem.
„Zdrowa sobota” to pomysł na aktywny początek weekendu dla całych rodzin. Czterogodzinny pobyt na głębokości 135 m przynosi ukojenie ciału oraz
duszy, dla młodszych jest wspaniałą przygodą, dla starszych okazją, by nacieszyć się towarzystwem bliskich, przyjaciół, znajomych. Pod ziemią czas
płynie inaczej, zdecydowanie wolniej, co pozwala zaczerpnąć energii na kolejny tydzień pracy i nauki.
Więcej na www.uzdrowisko.kopalnia.pl i pod tel. 12 278 75 12
14
Panorama Powiatu Wielickiego
wrzesień 2016
www.kopalnia.pl
Odblaskowy rekord
Uczniowie Szkoły Podstawowej nr 2 w Wieliczce nie boją
się wyzwań. 8 września postanowili nie tylko zbliżyć się do
kolejnego zwycięstwa w konkursie „Odblaskowa szkoła”,
ale też ustanowić rekord Guinnessa. Na głębokości 125
m w komorze Warszawa 414 dzieci utworzyło żywy
i odblaskowy obraz Polski.
Zapisać się w słynnej księdze nie jest łatwo. Wytyczne Guinnessa
były niezwykle precyzyjne – dokładny kontur kraju, konieczność
wytrwania w roli żywego obrazu przez 5 minut, więcej niż 250
uczestników. Uczniowie założyli na głowy kolorowe chusty.
Pomarańczowe symbolizowały polskie góry, żółte wyżyny, zielone
oznaczały niziny. Na „żywej mapie” nie zabrakło błękitnej wstęgi
Wisły.
Dzieciom z wielickiej „Dwójki” nie chodziło jednak wyłącznie
o rekord. Główną rolę w ich przedsięwzięciu odegrały odblaski.
„Chcemy przekazać, żebyście byli widoczni na drodze” –
podkreślali uczniowie, którzy swoją akcję uczynili częścią zmagań
w organizowanym przez Komendę Wojewódzką Policji konkursie
„Odblaskowa szkoła”. Szkoła Podstawowa nr 2 triumfowała
w konkursie w zeszłym roku, w tym postanowiła powtórzyć
sukces.
8 września na głębokości 125 m powstała Polska – odblaskowa,
rekordowa, konkursowa i symboliczna. - Gdy wielicka „Dwójka”
zwróciła się do nas z koncepcją bicia pod ziemią rekordu
Guinnessa, pomyśleliśmy: świetny pomysł! Tym bardziej, że dzieci
próbę zapisania się w słynnej księdze połączyły z bardzo potrzebną
fot. T. Kordula
i pożyteczną akcją „Odblaskowa szkoła” – wyjaśnia Damian Konieczny, prezes Kopalni
Soli „Wieliczka” Trasa Turystyczna. - Kopalnia Soli „Wieliczka” chętnie angażuje
się w przedsięwzięcia promujące bezpieczeństwo. Jestem głęboko przekonany, że
dzisiejszy „odblaskowy rekord” pozostanie nam wszystkim w pamięci nie tylko jako
niezwykłe podziemne wydarzenie, ale też ważna lekcja – jeden niewielki odblask może
uratować zdrowie i życie. „Żywy obraz” Polski ułożony w komorze Warszawa miał
również wymiar symboliczny. Wielicka kopalnia przez długie stulecia gwarantowała
ekonomiczną pomyślność naszego kraju. 8 września to Polska przybyła do
kopalni, stworzyli ją najmłodsi Polacy, dając przy tym również dorosłym przykład
odpowiedzialności oraz wytrwałości.
fot. T. Kordula
Kopalnia Soli „Wieliczka”
UZDROWISKO:
podziemne pobyty lecznicze, poradnie
lekarskie, diagnostyka, fizjoterapia,
medycyna pracy, odnowa biologiczna
tel.: 12 278 75 37, 12 278 73 68
[email protected]
IMPREZY:
konferencje, szkolenia, spotkania
firmowe, bale, bankiety, śluby, przyjęcia
okolicznościowe
tel.: 12 278 73 92, 12 278 73 72
[email protected]
HOTEL GRAND SAL:
noclegi i restauracja, konferencje,
szkolenia, bankiety, przyjęcia
okolicznościowe:
tel.: 12 289 81 10,
[email protected]
Opracowanie: Dział Public Relations i Dział Marketingu, tel. 12 278 73 71, [email protected], www.kopalnia.pl
wrzesień 2016
ZWIEDZANIE:
Trasa Turystyczna
tel.: 12 278 73 66, [email protected],
Trasa Górnicza, tel.: 12 278 75 70
trasa.gó[email protected],
Szlak Pielgrzymkowy, tematyczne oferty
zwiedzania, tel.: 12 278 73 72,
[email protected]
no 157
GA Z E TA
MU Z E A L NA
X 2016
MIESIĘCZNIK MUZEUM ŻUP KRAKOWSKICH WIELICZKA
Tragiczne karty polskiej historii
17 września to pamiętna i bolesna data
w polskiej najnowszej historii. Nieprzypadkowo zatem, nawiązuje do niej niedawno
udostępniona przez Muzeum Żup Krakowskich i Kopalnię Soli „Wieliczka”, w komorze
Drozdowice - kolejna wystawa planszowa pt.
,,Zbrodnia katyńska” z cyklu prezentującego
ważne fakty z dziejów naszego kraju. Ekspozycja przedstawia w porządku chronologicznym wydarzenia związane z tym tak długo
przemilczanym i fałszowanym – mordem
dokonanym na polskiej elicie intelektualnej. 18
poglądowych, ilustrowanych plansz przybliży
odbiorcom ogrom cierpienia Polaków, którzy
ginęli w czasach II wojny światowej, nie tylko
z rąk niemieckich, lecz także rosyjskich.
Przez pół wieku kłamstwo katyńskie podtrzymywali polscy komuniści bowiem w PRL
prawda o Katyniu była skrzętnie ukrywana
i nie mogła się przebić do oficjalnego obiegu informacji.
Taki stan rzeczy trwał aż do momentu
zmian ustrojowych w naszym kraju - kłamstwo katyńskie upadło ostatecznie wraz
z komunizmem w 1989 roku.
Oto kilka faktów dotyczących skali
zbrodni i ilości ofiar :
Ogółem na podstawie decyzji BP KC
WKP(b) z 5 marca 1940 roku zamordowano 14 552 jeńców, w tym:
• w Katyniu – 4 421 osób z obozu kozielskiego,
• w Charkowie – 3 820 osób z obozu starobielskiego,
• w Kalininie (obecnie Twer) – 6 311 osób
z obozu ostaszkowskiego.
Ponadto wiosną 1940 roku na mocy tej
samej decyzji zamordowano również 7 305
osób przetrzymywanych w więzieniach tzw.
Zachodniej Białorusi i Zachodniej Ukrainy.
Tak więc łączna liczba ofiar wynosi 21 857
obywateli polskich.
Mord popełniony na tych osobach nazywa się zbrodnią katyńską. Nazwa pochodzi
od miejscowości Katyń, gdzie odnaleziono
pierwsze groby zamordowanych.
Autorami wystawy są: dr Aleksandra Arkusz
i dr Andrzej Synowiec z Instytutu Historii
UJ, oprac. graficzne mgr Aneta Łapczyńska
(Muzeum).
Wszystkie osoby odwiedzające wielicką
kopalnię zapraszamy do komory Drozdowice
aby bliżej i szerzej zapoznać się z dziejami tej
wojennej tragedii.
Z uwagi na edukacyjny charakter cyklu
historycznych prezentacji, niosący ponadczasowe przesłanie prawdy dziejowej – ekspozycje te będą sukcesywnie przedstawiane
w rozmaitych instytucjach związanych z szeroko pojętą kulturą i oświatą. Poprzednia
wystawa ze wspomnianego cyklu pt. „Zmiany
granic Polski na przestrzeni dziejów” obecnie
jest prezentowana w Kampusie Wielickim.
Wokół roku 1846. W 170. rocznicę rewolucji
krakowskiej - sesja rocznicowa
W bieżącym roku przypada 170. rocznica jednego z XIX-wiecznych polskich zrywów niepodległościowych, który przeszedł do historii
pod nazwą rewolucji krakowskiej lub powstania krakowskiego 1846 roku. Rozgrywające się
wówczas wydarzenia, które także nie ominęły
Wieliczki, zajęły istotne miejsce w dziejach Polski. Z tej okazji w Muzeum zorganizowano 21
września bieżącego roku o godzinie 17.00 specjalną historyczną sesję rocznicową z udziałem
krakowskich i wielickich historyków (przygotował dr P. Krokosz).
16
Panorama Powiatu Wielickiego
Prof. dr hab. Kazimierz Karolczak (Rektor Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji
Narodowej w Krakowie od roku akademickiego 2016/2017), zarysował sytuację monarchii
habsburskiej w pierwszej połowie XIX wieku.
Z kolei dr hab. Tomasz Kargol z Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego przedstawił
nastroje panujące w Galicji w przededniu rewolucji krakowskiej 1846 roku. Natomiast dr Paweł
Krokosz z Działu Historycznego Muzeum Żup
Krakowskich Wieliczka przybliżył sytuację panującą w mieście oraz rozgrywające się wówczas
wypadki rewolucyjne.
sierpień 2016
Słony chleb
W dniach 14 października – 14 listopada
2016 roku w podziemnej ekspozycji Muzeum
Żup Krakowskich w Wieliczce zaprezentowany zostanie projekt artystyczny pt. Słony chleb,
autorstwa krakowskiej artystki Natalii Wiernik, wielokrotnej stypendystki Ministra Nauki
i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministra Kultury
i Dziedzictwa Narodowego, doktorantki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz laureatki
wielu międzynarodowych konkursów, zdobywczyni prestiżowej Sony World
Photography Awards Student Focus. Jej twórczość,
zyskująca międzynarodowe uznanie, prezentowana
była na licznych wystawach,
przeglądach i festiwalach fotograficznych m. in.
w Londynie, Nowym Jorku,
Los Angeles, Florencji,
Monachium, Paryżu, Arles
i Zurichu.
Wystawa, którą z ramienia Muzeum przygotowała Agata Franaszek, odbywa się w ramach
nych. Natalia Wiernik, wykorzystując fotografię,
video oraz działania performatywne, poruszy
tegorocznych obchodów 50. rocznicy uro-
w swym projekcie zagadnienia dotyczące spe-
czystego otwarcia przez Alfonsa Długosza,
cyfiki miejsca jakim jest kopalnia – muzeum,
pierwszego dyrektora muzeum, stałej ekspo-
jego roli w ochronie wielowiekowego dziedzic-
zycji muzealnej w kopalni wielickiej. Jego pasja
i poświęcenie zaowocowały utworzeniem wie-
twa górniczego oraz refleksji nad eksponatem
muzealnym na przykładzie gromadzonej w nim
lickiego muzeum, a w dalszej perspektywie wpi-
unikatowej kolekcji solniczek. Wernisaż, podczas
sem Kopalni Soli w Wieliczce na pierwszą Listę
Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1978 roku.
W nawiązaniu do początków muzeum i roli
artysty w dostrzeżeniu wartości oraz docenie-
o godz. 19.00.
niu potencjału tego miejsca, pojawił się pomysł
współpracy z artystą współczesnym, który został zapro-
Zjazdy do kopalni od godz. 18.30 szybem
Daniłowicza, Wieliczka, ul. Daniłowicza 10.
Agata Franaszek
szony do stworzenia autorskiego projektu, inspirowanego unikatową przestrzenią
kopalni oraz bogatymi zbiorami Muzeum Żup Krakowskich.
Po raz pierwszy tak szeroko
udostępniono zarówno kolekcję jak i podziemną ekspozycję
muzeum dla działań artystycz-
Znane osobistości w Wieliczce
Od 15 września do 7 grudnia br. jest czynna
wystawa pt. „Znane Osobistości w Wieliczce”,
zorganizowana przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka (autorstwa I. Pawłowskiej-Pich i M. Ajkowskiej-Mazur) we współpracy
z Wydziałem Kultury, Turystyki i Sportu UMiG
Wieliczka. Ekspozycja została zlokalizowana
na patio Centrum Edukacyjno-Rekreacyjnego
Solne Miasto Sp. z o. o.
W muzealnym archiwum znajduje się bogaty zbiór ponad 200 woluminów rękopisów,
którego zostanie zaprezentowany performance,
odbędzie się 14 października w ekspozycji podziemnej muzeum na III poziomie kopalni soli
wśród których wyróżniają się m.in. posiadające
wyjątkową wartość „Księgi pamiątkowe zwiedzających kopalnię soli”. Zostały one wprowadzone przez Austriaków w XVIII w. do ewidencjonowania gości kopalni i funkcjonują aż do
czasów nam współczesnych. Ilustrują historię
miejscowego ruchu turystycznego i stanowią
cenną kolekcję autografów znanych osobistości ze świata polityki, nauki, kultury itp. Warto
podkreślić, iż widnieją w nich wpisy m. in. J. W.
von Goethe, cara Aleksandra I, F. Chopina, D.
Mendelejewa, J. Matejki, A. S. Sapiehy, J. Piłsudskiego czy S. Wojciechowskiego.
Ozdobą Ksiąg jest niewątpliwie podpis
przyszłego Papieża Karola Wojtyły. Niektóre
z wpisów są wzbogacone wizerunkami osobistości lub pamiątkowymi fotografiami delegacji i grup turystów wykonanymi w Wieliczce, m.in. przed szybem Daniłowicza. Właśnie
ta unikatowa kolekcja cieszy się największą
popularnością i zainteresowaniem dlatego też
na wystawie są prezentowane m.in. podpisy
pochodzące z tych ksiąg oraz wizerunki znanych gości, a także fotografie kart ozdobnych.
Te autentyczne materiały skłaniają do refleksji,
stwarzając niepowtarzalną okazję do kontaktu z materialnymi śladami pobytu tak wielu
słynnych osób, które przed laty zachwyciły się
pięknem kopalni.
Serdecznie zapraszamy
Marta Ajkowska-Mazur
Wydarzenia kulturalne
październik 2016
Zamek Żupny otwarty od października
- 8.30–15.30
Muzeum w kopalni soli – 7:30–19:30
9.10, godz. 10.00 i 12.30
Spotkanie z cyklu „Mama, tata i ja” pt.
„Pokonać bariery”, Muzeum w kopalni.
Konieczna rezerwacja: 12 289 16 14
14.10 -14.11
Projekt artystyczny pt. „Słony chleb”
autorstwa krakowskiej artystki Natalii
Wiernik, Muzeum w kopalni
do 16.10
Wystawa pt. „PAX ET BONUM. Zakony
franciszkańskie w Polsce”, Zamek Żupny
17.10, godz. 9.15, 10.00, 11.00, Zamek
Żupny, rezerwacja 12 289 16 33
Koncert dla dzieci - Z operą na ty –
„Zamek na Czorsztynie” z cyklu Poranki
Muzyczne, Zamek Żupny
19.10, godz. 17.00
Spotkanie muzealne pt. „Pachnąca
toaletka damy - rola zapachów dawniej
i dziś” - Małgorzata Piera, Zamek Żupny
do 9.11
wystawa pt. „Wieliczka, Wrocław, Jawor,
Świdnica - Zabytki na Liście UNESCO”,
Muzeum w kopalni
Wystawy poza Muzeum:
15.09 - 7.12
wystawa pt. „Znane Osobistości
w Wieliczce”, CER „Solne Miasto”
16.09 – 31.11
ekspozycja pt. „Zmiany granic Polski na
przestrzeni dziejów”, Kampus Wielicki
do 30.12
wystawa pt. „Zbrodnia Katyńska”, Trasa
Turystyczna w komorze Drozdowice III
w Kopalni Soli „Wieliczka’
MUZEUM ŻUP KRAKOWSKICH WIELICZKA
REDAKCJA
UL. ZAMKOWA 8, 32-020 WIELICZKA
RED. NACZELNY: J. GODŁOWSKI
TEL: (12) 289 16 00, FAX: (12) 278 30 28
REDAKCJA: E. BEDNAROWSKA, M. PIERA
MAIL: [email protected]
WWW.MUZEUM.WIELICZKA.PL
panorama.wieliczka.pl
Panorama Powiatu Wielickiego
17
Materiał informacyjny Gminy Kłaj
Wspomnienie 1 września…
1 września jest ważną datą nie tylko ze
względu na rozpoczynający się rok szkolny. To
data szczególna dla wszystkich Polaków, kiedy
to obchodzimy uroczystości upamiętniające
rocznicę wybuchu II Wojny Światowej.
Gminne uroczystości patriotyczne połączone z inauguracją roku szkolnego rozpoczęto
od Nabożeństwa
odprawianego
przez proboszcza Parafii szarowsko- dąbrowskiej - księdza
kanonika Adama
Kozłowsk iego.
Po Mszy Świętej,
dzieci oraz młodzież szkolna
z ZSO Szarów przeniosła zebranych gości do
roku 1939, w czasy najbardziej wyniszczającej w dziejach ludzkości wojny. Młodzi artyści,
swym programem artystycznym wprowadzili w nastrój zadumy. Licznie zgromadzeni
w kościele parafialnym w milczeniu oraz zamyśle przyjęli jakże istotną dla Narodu Polskiego lekcję historii. Głos zabrał również ksiądz
proboszcz, który mówi o szczęściu jakie ma
współczesna młodzież, że możesz żyć i uczyć
się w wolnym kraju. Kolejnym punktem uroczystości był przemarsz zebranych w asyście
pocztów sztandarowych pod Pomnik Męczeństwa w Szarowie. Tam głos zabrali: sołtys
Szarowa - Alicja Wójtowicz, ksiądz kanonik
Adam Kozłowski, dyrektor szarowiskiego ZSO
– Marzena Czyż oraz wójt Gminy -Zbigniew
Strączek. Na zakończenie obchodów, oddając
Winicjusz i Ligia – odcienie miłości
W ciepłe sobotnie popołudnie w parku przy Urzędzie Gminy zebrali się miłośnicy
literatury, którzy chcieli posłuchać fragmentów powieści Henryka Sienkiewicza pt.
„Quo vadis” w interpretacji mieszkańców Gminy Kłaj.
Podczas pleneru czytano fragmenty utworu Sienkiewicza w adaptacji Tomasza Burka
opowiadające historię miłości Ligii i Marka
Winicjusza. Wśród czytających była młodzież
ze wszystkich szkół z terenu Gminy Kłaj, przedstawiciele Klubu Czytelnika, radni powiatowi
i gminni, pracownicy miejscowych instytucji
oraz nauczyciele.Tej literackiej uczcie towarzy-
hołd poległym podczas największego konfliktu zbrojnego w historii świata, walczących
o wolność złożono kwiaty. Z wieńcami oraz
zniczami oddać hołd bohaterom przybyły
delegacje: władz samorządowych, dyrektorów
i uczniów z gminnych placówek oświatowych,
ochotniczych straży, sołtysów oraz mieszkańców gminy.
Oliwia Bieda
szyło mnóstwo atrakcji. W pięknie przygotowanej scenerii z rzymską kolumną nawiązującą do czasów starożytnych publiczność bawili
mimowie w strojach z epoki, alejkami przechadzali się Ligia i Winicjusz a na stoliku czekały do
degustacji tradycyjne rzymskie specjały: aqua
melle i apikia, czyli woda miodowa i chlebowe
paluszki. Można było również uzyskać odcisk
pamiątkowej pieczęci przysłanej bibliotece
przez prezydencką Kancelarię a także obejrzeć
galerię rysunków nawiązujących do powieści
przyniesionych przez młodych uczestników
spotkania. Narodowe Czytanie zakończyliśmy
wspólnym, pamiątkowym zdjęciem.
Kamila Polak
Pożegnanie lata i wakacji na łące…
4 września wśród jesiennych kwiatów, wśród traw i wysokiej wikliny odbył się Targ
w Targowisku. Była to już czwarta edycja imprezy pn. „Wierzba bez granic”.
Między 11:00 a 18:00, każdy kto przybył na
łąkę w pobliżu autostrady spotkał się z mnóstwem atrakcji przygotowanych przez Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Targowisko oraz Radę
Sołecką. Wśród bardzo bogatej oferty targowej
znalazły się takie produkty jak: wyroby z drewna, koronki, hafty, ikony, malarstwo, ceramika,
rzeźba, biżuteria oraz zabawki. Zebrani nie
mogli również narzekać na doskwierający
głód, bowiem na targowych stoiskach znalazły
się również: ciasta, pierogi, owoce, warzywa,
zioła, miód i przetwory. Przybywający mogli
także posilić się ufundowaną przez organi-
18
Panorama Powiatu Wielickiego
zatorów grochówką, którą przygotował Pan
Jacek Gądek (firma GASTROPOL). Organizatorzy zadbali nie tylko o bogatą ofertę rękodzieła
i smakołyków, ale również o atrakcje dla dzieci.
Najmłodsi mogli wyszaleć się skacząc w dmuchanych zamkach, a wszystko to w niezwykłej
scenerii. Parcela ogrodzona została żywopłotem z wikliny. W ubiegłym roku, w ramach
projektu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie, na
terenie tym posadzonych zostało ponad 200
drzew co ma wpłynąć pozytywnie na czystość
powietrza i zmniejszenie się hałasu dochodzą-
cego z autostrady. Jedną z największych atrakcji łąki jest kopuła z wikliny, szeroka i wysoka na
7 metrów, która wykonana została przez jednego z mieszkańców Targowiska - Pana Jacka
Gądka. Co roku organizatorzy starają się inicjować w tym miejscu coś nowego. Jakie atrakcje
przygotują na V Targ Rzemiosła, Żywności i ziół,
dowiemy się dopiero za rok.
Zadanie współfinansowane z dotacji Gminy
Kłaj.
Oliwia Bieda
sierpień 2016
Małopolski Bank Spółdzielczy
Nowa siedziba w Gdowie
Dotychczasowa siedziba gdowskiej filii Małopolskiego Banku
Spółdzielczego mieściła się na
parterze budynku, w którym swą
siedzibę ma Urząd Gminy w Gdowie. 16 sierpnia zmieniła się i lokalizacja i warunki obsługi oraz
pracy. Klienci banku i pracownicy
są zadowoleni. Nowa siedziba
Oddziału Banku w Gdowie znajduje się w sąsiedniej kamienicy,
na parterze i I piętrze. Pomieszczenia są jasne, przestronne i klimatyzowane. To szósty oddział
banku, który posiada ponadto
kilkanaście filii. Uroczystego
poświęcenia budynku dokonał
ks. proboszcz parafii w Gdowie
Stanisław Bętkowski. Uroczyste otwarcie dokonało się 16
sierpnia, przybyli na nie starosta
Jacek Juszkiewicz, wójt Zbigniew
Wojas, przedstawiciele samorządów Wieliczki, Biskupic, Gdowa
i szeregu instytucji, wykonawcy,
mieszkańcy. Prezes Zarządu Małopolskiego Banku Spółdzielczego
Edward Biernacki oprowadzając
zaproszonych gości po nowej siedzibie z dumą mówił o rozwoju
banku, także poprzez podnoszenie jakości, standardów z korzyścią zarówno dla samorządów,
jak i przedsiębiorców oraz osób
prywatnych. Trochę szkoda było
opuszczać poprzednią siedzibę,
co również potwierdził wójt Zbi-
gniew Wojas. Jednak sąsiedztwo
z Gminą będzie kontynuowane,
bowiem biura Urzędu Gminy
znajdują się na drugim piętrze
nowootwartego budynku.
B.Zapadlińska
Pachnąca toaletka damy-rola zapachów dawniej i dziś
(przegląd aromaterapeutycznych właściwości roślin)
Z sentymentem pamiętam
z dzieciństwa, dziwny, nieistniejący już w sypialniach pań - mebel
- toaletkę mej cioci z prawdziwym,
dużym trzyskrzydłowym lustrem,
pełną tajemniczych buteleczek
i flakoników, uwodzących swą konsystencją i zapachem… W owym
czarownym miejscu zawsze unosił
się delikatny zapach, który przyciągał tworząc przyjazny klimat relaksu i marzeń.
Dawniej damy, elegantki czy
zwykle panie domu przywiązywały dużo większe znaczenie do
roślinnych zapachów obecnych
wokół - cała paleta ziół gościła we
wnętrzach, salonach czy garderobach… bywały wonie użyteczne
jak lawenda i jej przeciwmolowe
działanie, bywały kwaśno - cierpkie jak zapachy octów toaletowych
czy rozmarzone i zniewalające jak
płatki róż w różanych wodach, ale
też w specjalnych woreczkach z lnu
czy bawełny. Wieszano je w szafach, aby nadać ubraniom delikatny, kwiatowy zapach, zneutralizować inny albo zniechęcić owady
czy inne szkodniki. Czasem owe
pachnące saszetki noszono w kieszeniach lub w torebkach. Stanowiło to na pewno miły, pachnący
akcent w środku dnia, gdy perfumy
zdążyły się już ulotnić.
Zapach jak welon otula przestrzeń będąc częścią składową niewidzialnej acz odczuwalnej swo-
istej „wizytówki”, pewnej aury, której woń kojarzy się z konkretnym
miejscem - zapach bowiem współtworzy duszę domu, miejsca czy
obszaru. Nawet gdy zamkniemy
oczy –poczujemy wszak, iż jesteśmy np. na łące czy w lesie - powie
nam o tym nasz nos wyczuwając
wszystkie niuanse aromatów igliwia, liści czy kwitnących roślin.
Pachnące zioła posiadały rozmaite
zastosowania niekiedy całkiem
praktyczne np. często brały udział
w dezynfekcji domostw - w tym
celu używano intensywnie pachnących gałązek wrotyczu, którego
charakterystyczne kwiatki - niczym
żółte guziczki wyglądały niekiedy
zza sofy czy szafy, również aromat
popularnej mięty miał odstraszać
niechcianych gości, gryzonie czy
owady. A np. poczciwy tymianek
zadziwiał swymi silnymi mocami bakteriobójczymi - przykłady
zastosowań i receptur długo by
można mnożyć.
Spróbujmy zrekonstruować roślinny zapach dawnych
domów… salonów, sypialni czy
buduarów dam… Przyjrzyjmy
się też współczesnym możliwościom aromaterapii. Zapraszam
19.10.2016r. o godz.17.00 do
wielickiego Muzeum na spotkanie ,,Pachnąca toaletka damy”
w ramach „Towarzystwa Przyjaciół
Muzeum”.
Małgorzata Piera
X WIELICKIE MIODOBRANIE
Miodobranie w Wieliczce zawsze jest wydarzeniem a tym
bardziej tegoroczne, X Jubileuszawe. Uroczystości zaplanowane są na cały dzień, rozpoczynane są tradycyjnie Mszą
Świętą. Tego dnia więcej można było dowiedzieć się o pszczołach, ich pracy i zwyczajach oraz o produkowanym przez
nie miodzie Można było też zobaczyć przekrój ula z plastrem miodu, który był prawdziwą atrakcją.
Pszczelarze sprzedawali swe
zbiory i na koniec dnia rzeczywiście okazało się, że półki pozostały puste a słoiki z miodem
są już tam gdzie powinny być w naszych spiżarkach - czekając
na czas kiedy będą najbardziej
potrzebne. Dzień wypełniony był
degustacjami i prezentacjami.
Uczestnicy Midobranie zobaczyli Zespół Regionalny „Mietniowiacy”, Zespół Pieśni i Tańca
„Sułkowianie”, „Bodzanowianki”,
20
Panorama Powiatu Wielickiego
Zespół Pieśni i Tańca Raciborsko.
Bardzo ciekawie zaprezentowała się sekcja gimnastyczna UKS
Gimnazjon. Wystąpili na scenie:
Weronika Kozłowska, Maria Czajczyk i zespół Charakter. Więcej
zdjęć oraz filmik z pokazu UKS
Gimnazjon na naszym nowym
facebooku https://www.facebook.com/Wieliczka-Gazeta-Panorama-Powiatu-Wielickiego-1137679136290021/
B.Z.
wrzesień 2016
Każda gmina w Polsce jest w trudnej sytuacji,
a była szczególnie wcześniej, gdy sądy wyrokiem składały na samorząd lokalny zapewnienie
mieszkania zamiennego lub na czas remontu.
Taka sytuacja zdarzyła się właśnie w Wieliczce,
w przypadku obiektu przy ul. Kilińskiego 19.
Budynek jest w bardzo złym stanie, przed laty
jego zarząd przejął jeden z potomków przedwojennych właścicieli (obecnie jego synowie). Teraz
pozostały w nim już tylko trzy rodziny. Pozostałe
lokale mają drzwi i okna zabite deskami zaś piwnice, zabezpieczone metodą kopalnianą, podstemplowane, gdyż konstrukcja stropów jest
drewniana i bardzo krucha. Cegły się sypią.
Teraz, gdy właściciele w drodze ustaw rządowych odzyskują budynki powinni także uszanować ludzi, którzy w tych kamienicach mieszkają
niemalże całe swe życie. Winni zapewnić im
mieszkania zastępcze na czas remontu. Bardzo
możliwe, że niebawem prawdopodobnie wejdzie w życie ustawa o zakazie sprzedaży kamienic zamieszkałych – dając prawo pierwokupu
gminom. Oby. Temat jest bardzo bardzo trudny
i ważny, tak jak bezcenne jest ludzkie zdrowie
i życie. Może sytuacja poprawi się, gdy zostanie
uruchomiony, oby już w 2017 roku, rządowy
program Mieszkanie+.
Właściciel e odzyskanych kamienic zazwyczaj
chcą je sprzedać, a mieszkańców wykwaterować pod presją złego stanu budynku. Zgodnie
z Art 68 właściciel obiektu lub zarządca, odpowiadają za budynek i bezpieczeństwo mieszkających tam ludzi. W przypadku budynku przy
ul. Kilińskiego 19 większość wpisanych w Księgi
Wieczyste współwłaścicieli jest nieznana z adresu, część znana tylko z nazwiska. Jeden współwłaściciel dysponował udokumentowanymi
prawami - wyznaczył zarządcę
Mieszkańcy kamienicy przy ul. Kilińskiego 19
boją się o swoje życie, nie mają się gdzie przeprowadzić. Jeszcze większą grozę przeżyli, gdy
dowiedzieli się, że tuż obok budynku będzie
budowany parking, a przecież to ciężki sprzęt
a ich budynek jest jak domek z kart.
- Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego w Wieliczce prowadził z urzędu postępowanie administracyjne dotyczące stanu
technicznego kamienicy przy ul. Kilińskiego 19
w Wieliczce. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami stanu technicznego budynku, zagrażającymi zdrowiu i życiu przebywających w budynku osób, w marcu 2013r. wydana
została na zarządcę obiektu decyzja nakazująca wyłączenie budynku z użytkowania oraz
wykonanie doraźnych zabezpieczeń. Decyzja
została przesłana Burmistrzowi Gminy Wieliczka, jako zobowiązanemu do zapewnienia lokali
zastępczych oraz mieszkańcom kamienicy.
Decyzja została utrzymana w mocy przez Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego. Wykonanie decyzji wymaga
zapewnienia mieszkańcom lokali zastępczych.
PINB w Wieliczce prowadzi dalsze postępowanie zmierzające do doprowadzenia budynku
do właściwego stanu technicznego, w ramach
którego wykonana została ekspertyza stanu
technicznego budynku. Obecnie oczekujemy
na stanowisko Konserwatora Zabytków dotyczące uszczegółowionych rozwiązań technicznych, zawartych w ekspertyzie uzupełniającej –
informuje Joanna Zymon Powiatowy Inspektor
Nadzoru Budowlanego w Wieliczce
panorama.wieliczka.pl
Co z mieszkańcami kamienicy przy ul.Kilińskiego 19?
Mieszkania komunalne
w Wieliczce
Temat starych kamienic w Wieliczce nie jest nowym, ale oby był już tematem
zamkniętym, czyli aby kamienice były bezpieczne a ich mieszkańcy także, pod
każdym względem. Temat jest nieprosty, bowiem budynki te zostały skomunalizowane po II wojnie światowej. Czasy komunizmu były bezwzględne zarówno
dla ludzi jak i tych obiektów, które z roku na rok popadały w coraz większą ruinę.
Tworzono w nich najczęściej mieszkania komunalne. Teraz niejako dziedziczą tę
sytuację: właściciele, lokatorzy i gminy. W najtrudniejszej sytuacji są lokatorzy,
którzy nie mają się gdzie przeprowadzić mimo fatalnego stanu budynków i nie
wszystkich z nich stać na zakup mieszkań własnościowych. W najtrudniejszej
sytuacji w Wielicze znaleźli się lokatorzy kamienicy przy ul. Kilińskiego 19.
- Na tę chwilę Gmina Wieliczka posiada około
200 lokali komunalnych, w których z przyczyn
losowych mieszkają osoby chore, niepełnosprawne czy osoby posiadające rentę w wysokości np. 500 złotych, rodziny w trudnej sytuacji. W kolejce oczekujących jest obecnie 200
rodzin. Gmina Wieliczka rocznie jest w stanie
przyznać maksymalnie do kilku lokali, wygospodarowanych z pustostanów, oddanych lub
po zmarłych lokatorach. Kolejka ta byłaby większa, lecz w 2011 roku Gmina Wieliczka wybudowała jeden blok komunalny przy ul.Jasnej,
i wcześniej w 2004r.przy ul.Korpala. Wszystko
to jest finansowane z naszego, wielickiego
gminnego budżetu - mówi dyrektor Zarządu
Budynków Komunalnych Paweł Cieśla
Sytuacja jest niełatwa i pytanie, czy nie ulegnie zmianie. Tzn. czy nie zostaną wprowadzone dodatkowe przepisy. Bowiem zdarzają
się sytuacje, że osoby bezrobotne, nieopłacające rachunków, gdy otrzymują propozycję
nawet lekkiej pracy np. układania towarów na
marketowych półkach (1800 zł) mówią: tylko
tyle? I nie podejmują jej. Są też sytuacje, gdy
mieszkanie socjalne zamieszkuje w drugim
pokoleniu zupełnie dobrze funkcjonująca
rodzina, która z powodzeniem dałaby radę
wziąć swój los w swe ręce, kupując mieszkanie
na kredyt lub wynajmując. To mogą być jednak
jednostkowe przypadki i każdy ma swój indywidualny wymiar.
Powracając do kamienicy: - Przy ul. Kilińskiego 19, potrzebne są więc pilnie mieszkania dla
4, 4, 3 i 8 osób. Gmina jest w trakcie odzyskiwania i remontu dwóch lokali i fizycznie tylko te
ma do dyspozycji. Gdy występuje zagrożenie
życia, trzeba działać. Tak więc mniej liczne rodziny będą mogły przeprowadzić się w kolejnych
miesiącach do mieszkań gminnych – mówi
dyrektor ZBK Paweł Cieśla.
Tak więc sytuacja w Gminie Wieliczka jest
poważna. Mieszkaniami socjalnymi zajmuje się
Zarząd Budynków Komunalnych (ZBK). Wszystkie wnioski sprawdzają członkowie Komisji
Mieszkaniowej Wielickiej Rady Miejskiej i to oni
podejmują decyzję w sprawie przydzielenia
lokalu, gdy takowy gmina uzyskuje/odzyskuje, a decyzje te zatwierdza burmistrz Gminy.
Dyrektor ZBK Paweł Cieśla nawiązuje do planów budowy mieszkań w przyszłych latach.
Może właśnie w ramach programu rządowego
Mieszkanie+ . Gmina Wieliczka posiada własne działki, głównie w sołectwach i prawdopodobnie tam lokowane będzie w przyszłości
budownictwo socjalne. Wielickiego samorządu
nie stać na kupowanie działek pod budownictwo komunalne w centrum miasta, gdy taniej
(tzn. za mniej niż kwotę zakupu terenu) i na
własnych działkach będzie można wybudować
przynajmniej jakąś część potrzebnych mieszkań. Gmina jest bardzo dobrze skomunikowana. Temat mieszkań komunalnych został w tekście zaledwie zarysowany, tak jest obszerny.
Jest więc realna szansa na lokum zastępcze tylko dla części mieszkańców zagrożonej
kamienicy. Najliczniejsza rodzina jest nadal
w trudnej sytuacji. Budynek również.
Barbara Zapadlińska
Panorama Powiatu Wielickiego
21
Wspomnienia
Marii Stangret-Kantor
Hucisko
Drewnianą willę w Hucisku, czyli Dom
Twórczości Tadeusza Kantora i Marii Stangret
– Kantor, w sobotę 27 sierpnia odwiedziło
wielu gości, a wszystko za sprawą wyjątkowego wydarzenia jakie miało tam miejsce.
W związku z publikacją wspomnień pani Marii
Stangret – Kantor „Malując progi” zorganizowane zostało spotkanie autorskie połączone
z wystawą prac malarki „Zamieszkać z obrazami”.
Było ono okazją do spotkania z samą autorką oraz wysłuchania opowieści o jej życiu
i twórczości. Podczas wydarzenia obecni
byli również: redaktor książki Lech Stangret,
Dyrektor Cricoteki Natalia Zarzecka oraz
kurator wystawy Antoni Burzyński. Spotkanie poprowadził Lech Stangret. Jak zaznaczył na początku, książka nie jest chronolo-
gicznym zapisem wydarzeń, to raczej kolaż
wspomnień. Z książki można dowiedzieć się
wiele na temat twórczego dorobku malarki,
jej udziału w Teatrze Cricot 2 i happeningach
oraz życia prywatnego jednego z najbardziej znanych małżeństw dwójki artystów
XX wieku. Podczas spotkania Maria Stangret
– Kantor krótko przybliżyła ideę książki, opowiedziała kilka anegdot ze swojego życia, po
czym zaprosiła gości do obejrzenia budynku
i swoich obrazów: - Czujcie się jak w domu zachęcała do zwiedzania. Swoje miejsca na
wystawie znalazły dzieła z różnych okresów
twórczości malarki, zobaczyć można było je
na wszystkich piętrach domu oraz w budynku pomocniczym. Tłum gości bardzo wzruszył autorkę, która kilkakrotnie dziękowała
wszystkim za przybycie. Zgodnie z życzeniem
jej męża, drewniany dom w Hucisku stał się
miejscem, w którym mogli spotkać się miłośnicy sztuki, by obejrzeć wystawę. Długa
kolejka oczekujących na specjalną dedykację od autorki na kupionej książce, świadczy
o tym, że wydarzenie cieszyło się naprawdę
dużym zainteresowaniem.
Anna Gawor
kontakt z policją i dzielnicowymi na wyciągnięcie ręki
Aplikacja „Moja Komenda”
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji uruchomiło
nową wersję aplikacji mobilnej
„Moja Komenda”, dzięki której
odnajdziemy dzielnicowego,
który opiekuje się naszym rejonem zamieszkania.
Aplikacja „Moja Komenda”
umożliwia wyszukanie każdego
dzielnicowego w Polsce. Aby to
zrobić wystarczy wpisać np. własny adres zamieszkania, a aplikacja odnajdzie funkcjonariusza,
który dba o nasz rejon zamieszkania oraz pokaże, w której jednostce on pracuje. Dzielnicowych możemy wyszukać także
po ich imieniu lub nazwisku.
Aby połączyć się z funkcjonariuszem wystarczy jedno kliknięcie.
Wyszukiwarka dzielnicowych
działa w trybie offline. Użytkownik nie musi mieć dostępu do
Internetu, aby odnaleźć swojego
dzielnicowego.
Aplikacja „Moja komenda”
zawiera także bazę teleadresową
wszystkich komend i komisariatów w Polsce. Dodaliśmy do
niej dodatkowe jednostki, m.in.
rewiry dzielnicowych oraz posterunki. Aplikacja została wyposażona w dwa tryby wyszukiwania
informacji. Po włączeniu usług
lokalizacyjnych w telefonie sama
odnajdzie najbliższe policyjne
obiekty. Po przejściu w tryb online wystarczy jedno kliknięcie,
by wskazała trasę do najbliższej
komendy lub komisariatu. Równie sprawnie połączy nas z dyżurnymi policjantami z wybranej jednostki. Dodatkowo „Moja komenda” umożliwia wyszukanie po
nazwie jednostki, ulicy lub kodzie
pocztowym.
„Moja Komenda” już dziś
d o s tę p n a j e s t n a te l e fo ny
z Android. Wersja na iOS zostanie opublikowana w ciągu kilku
najbliższych dni. Usługa jest bezpłatna.u.
mł.asp. Magdalena Chwastek
Fundacja Bliżej Szczęścia
Dar radości
Wychowankowie Domu Dziecka „Moja Rodzina” z Pawlikowic
przeżyli chwile radości i spełnienia marzeń, a to dzięki Fundacji
„BLIŻEJ SZCZĘŚCIA” z Tych realizującej akcję „Domy pełne śmiechu”. W ramach programu wspierania placówek opiekuńczych,
przekazali 29. chłopcom letnie ubrania za łączną kwotę 3500 zł.
Celem akcji jest przywrócenie uśmiechu na twarzach dzieci – i to
się Fundacji znakomicie udało.
22
Panorama Powiatu Wielickiego
wrzesień 2016
Stowarzyszenie Lokalna Grupa
Działania Powiatu Wielickiego
Lokalna Grupa Działania Powiatu Wielickiego to stowarzyszenie, którego celem jest
działanie na rzecz rozwoju obszarów wiejskich na terenie Gmin Wieliczka, Niepołomice oraz Kłaj. Opracowana przez LGD wraz
z mieszkańcami i przedstawicielami organizacji pozarządowych lokalna strategia
rozwoju została pozytywnie oceniona przez
Urząd Marszałkowski. W dniu 11 maja 2016
roku podpisaliśmy umowę na łączną kwotę
9,9 mln zł.
• Cel ogólny 2. Rozwój kapitału społecznego na terenie LGD
• Cel ogólny 3. Wsparcie w rozwijaniu
lokalnej przedsiębiorczości na terenie LGD
Wsparcie w ramach wdrażania Strategii
Rozwoju Lokalnego kierowanego przez społeczność przyznawane jest w ramach działań:
O pomoc może ubiegać się podmiot będący:
• 50 000 zł
• Maksymalnie 100% kosztów kwalifikowalnych
• P łatność zryczałtowana - premia dla
przedsiębiorców:
-- pierwsza transza: 80% kwoty przyznanej
pomocy, a wniosek o płatność pierwszej
transzy beneficjent składa w terminie
miesiąca od dnia zawarcia umowy,
-- druga transza: 20% kwoty przyznanej
pomocy i jest wypłacana, jeżeli operacja
została zrealizowana zgodnie z biznesplanem, a wniosek o płatność drugiej
transzy należy złożyć po zakończeniu
realizacji operacji,
• Operacja zakłada:
-- utworzenie co najmniej jednego miejsca
pracy w przeliczeniu na pełne etaty średnioroczne,
-- utrzymanie miejsca pracy, przez co najmniej 2 lata od dnia wypłaty płatności
końcowej.
1. Osobą fizyczną, jeżeli:
• jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
• jest pełnoletnia,
• ma miejsce zamieszkania na terenie
wiejskim objętym LSR – w przypadku, gdy
osoba fizyczna nie wykonuje działalności
gospodarczej,
• miejsce oznaczone adresem, pod którym
wykonuje działalność gospodarczą, wpisanym do CEIDG, znajduje się na obszarze wiejskim objętym LSR – w przypadku,
gdy osoba fizyczna wykonuje działalność
gospodarczą, do której stosuje się przepisy ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej.
2. Osobą prawną, z wyłączeniem województwa, jeżeli siedziba tej osoby lub jej
oddziału znajduje się na obszarze wiejskim objętym LSR.
3. Jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której ustawa
przyznaje zdolność prawną, jeżeli siedziba
tej jednostki lub jej oddziału znajduje się
na obszarze wiejskim objętym LSR, z tym
że spółka kapitałowa w organizacji może
ubiegać się wyłącznie o pomoc w zakresie
podejmowania działalności gospodarczej.
4. W przypadku podmiotów gospodarczych
– przedsiębiorstwo musi spełniać definicję mikro lub małego przedsiębiorstwa
w rozumieniu przepisów rozp. Komisji (UE)
z dnia 17 czerwca 2014 r. nr 651/2014.
Sprawdź czy Twój pomysł wpisuje się
w przynajmniej jeden z CELÓW ogólnych
• Cel ogólny 1. Budowa atrakcyjnej oferty
czasu wolnego dostosowanej do potrzeb
mieszkańców i turystów, przyczyniającej
się do utrzymania lub utworzenia miejsc
pracy
• Podejmowanie działalności
gospodarczej
Beneficjenci: osoby fizyczne podejmujące
działalność gospodarczą
DOFINANSOWANIE:
• Rozwijanie działalności
gospodarczej
Beneficjenci: przedsiębiorcy
DOFINANSOWANIE:
• max 300 000 zł
• Refundacja 50% kosztów kwalifikowalnych netto
• Wkład własny – 50% kosztów kwalifikowalnych netto
• Operacja zakłada:
-- utworzenie co najmniej jednego miejsca pracy za każde rozpoczęte 100 000
zł dotacji w przeliczeniu na pełne etaty
średnioroczne,
-- utrzymanie miejsca pracy, przez co najmniej 3 lata od dnia wypłaty płatności
końcowej
-- podmiotowi ubiegającemu się o jej przyznanie nie została dotychczas przyznana
pomoc na operację z zakresie podejmowania działalności gospodarczej albo upłynęło co najmniej 2 lata od dnia jej przyznania.
• Projekty grantowe
Beneficjenci: osoby fizyczne, organizacje
społeczne, jednostki sektora finansów
publicznych, osoby prawne, podmioty
ekonomii społecznej, kościoły i związki
wyznaniowe
DOFINANSOWANIE:
• 5 000 - 30 000 zł
-- dla osób fizycznych, organizacji społecznych, jednostek sektora finansów
publicznych, osób prawnych, podmiotów
ekonomii społecznej, kościołów i związków wyznaniowych, organizacji społecznych dofinansowanie na poziomie 100%
kosztów kwalifikowalnych,
-- dofinansowanie dla jednostek sektora
finansów publicznych wynosi 63,63%
kosztów kwalifikowalnych.
• Inne projekty
Beneficjenci: osoby fizyczne, organizacje
społeczne, jednostki sektora finansów
publicznych, osoby prawne, podmioty
ekonomii społecznej, kościoły i związki
wyznaniowe
DOFINANSOWANIE:
• > 50 000 zł
-- dla osób fizycznych, organizacji społecznych, jednostek sektora finansów
publicznych, osób prawnych, podmiotów
ekonomii społecznej, kościołów i związków wyznaniowych, organizacji społecznych dofinansowanie na poziomie 100%
kosztów kwalifikowalnych,
-- dofinansowanie dla jednostek sektora
finansów publicznych wynosi 63,63%
kosztów kwalifikowalnych.
-- limit wysokości wsparcia na beneficjenta 300 000 zł – nie dotyczy jednostek sektora finansów publicznych.
Potrzebujesz więcej informacji?
Skontaktuj się z nami:
Biuro Stowarzyszenia Lokalna Grupa
Działania Powiatu Wielickiego
Telefon: + 48 12 288 00 95
E-mail: [email protected]
Facebook: lgdpowiatwielicki
www.lgdpowiatwielicki.eu
Adres biura:
ul. Henryka Sienkiewicza 2
32-020 Wieliczka
Biuro czynne od poniedziałku do piątku
w godzinach 8:00 - 16:00
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROLNY NA RZECZ
ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”
panorama.wieliczka.pl
Panorama Powiatu Wielickiego
23
Jak cenna jest pamięć tamtych Dni
WYGRANA BITWA
PARTYZANCKA AK pod ŁYSINĄ
10 września młodzież z Powiatowego Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego
oraz harcerze z pierwszej wielickiej drużyny „Halit” ZHR z pocztem sztandarowym II wielickiego batalionu „Wilga”, „Mrówka” 12 pułku piechoty Armii Krajowej wraz z delegacją wielickiego Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej; Beatą Karcz- Janczurą, Michałem
Burmerem, Dariuszem Tańculą i Stanisławem Dziedzicem uczestniczyli w uroczystości z polową Mszą Świętą partyzancką upamiętniającą bitwę partyzancką Armii Krajowej z Niemcami
z 12 września 1944r. pod Łysiną, w paśmie górskim Grodziska, Kamiennika, Lubomira i Łysiny,
Myślenicki obwód Armii Krajowej „Murawa” w chwili rozpoczęcia
akcji „Burza” rozkazem komendanta krakowskiego Okręgu AK, wtedy płk Edwarda Godlewskiego ps
„Garda” z dnia 26 07 44r. dysponował
10. oddziałami partyzanckimi w sile około 420 żołnierzy wspomaganych „terenówką” jak również
przez miejscową ludność, władał
tak zwaną Rzeczypospolitą Raciechowicko-Myślenicką. Aktywna
działalność partyzantów zmusiła
szefa Generalnej Guberni Hansa
Franka do próby likwidacji Zgrupowania, które obozowało w odległości zaledwie 40 kilometrów od
Krakowa i jego siedziby na Wawelu. 12 września zaczął się atakiem
niemieckiego batalionu w sile 400
żołnierzy wspieranych przez czołg
z szosy Trzemeśnia- Poręba, lecz
atak został odparty przez oddział
„Pościg” przy ciężkich stratach wroga. Po południu nadjechała druga
kolumna Niemców w sile 350 żołnierzy oraz dwóch aut pancernych,
które w Lipniku weszły w kontakt
ogniowy z oddziałem „Lisowczycy”,
lecz zaskoczony oddział ponosząc
duże straty wycofał się z pola walki. Niemcy uderzyli na Kamiennik,
lecz ich atak został odparty przez
oddziały „Prąd”, „Potok” i „Pościg”.
Jadąc z powrotem SS- mani wpa-
dli w zasadzkę urządzoną przez
ściągnięty z Grodziska oddział
„Śmiały” oraz część oddziału „Żółw”
w okolicach mostu Glichowskiego. Na teren walk dotarły oddziały
„Potok”, „Prąd” i „Pościg”, prowadzone przez ppor. „Buka”, a także
miejscowa terenówka. Ruchami
wojsk Zgrupowania kierował za
pomocą radiostacji obserwując
przez lornetkę spod Kamiennika
sam komendant Zgrupowania „Kościesza” por. Wincenty Horodyński.
Po ciężkich walkach most zdobyto
a resztki Niemców w zapadającym
zmroku wycofały się z pola walki.
Partyzanci rozbili dwa bataliony SS
wspierane przez bronią pancerną,
zdobyto 4 motocykle, 12 samochodów i dużą ilość broni. Straty
Niemców to 107 zabitych, 165 rannych oraz 16 wziętych do niewoli,
przy 12 zabitych i 18 rannych po
stronie strat własnych. Tak bitwa
12 września pod Łysiną zakończyła
się zupełnym zwycięstwem partyzantów AK.
Przy moście w Glichowie zginął
Wieliczanin Stanisław Lessler „Kania”, przeszedł z oddziału „Błyskawica” do oddziału Żólwia” na z- cę
dowódcy.
Obóz partyzancki na Suchej
przełęczy budowali między innymi partyzanci z oddziału „Hura-
Pomnik w Porębie wybudował nauczyciel AWF wraz z studentami,
Wieliczanin mjr Franciszek Hapek, żołnierz w O/P Potok
24
Panorama Powiatu Wielickiego
gan”, w którego składzie było 17
Wieliczan. Natomiast w Zgrupowaniu „Kamiennik” walczył wielicki oddział partyzancki „Potok” oto
jego skład osobowy: dowódca oddziału; por. Władysław Wołek „Potok” , Z-ca d-cy- ppor. Mieczysław
Kurowski „Łuska”, oficer wywiaduppor. Robert Mazur „Rymsza”, szef
oddziału – chor. Stanisław Tatara
„Florian”, D-ca I drużyny- podch
Józef Ślęczka „Lech”, z-ca d-cy;
podch. Andrzej Grodziński „Grot”
i członkowie I drużyny; podch.
Tadeusz Ekiert „Dzik”, podch. Kazimierz Dunikowski „Szaruga”, kpr.
Stanisław Rzepa„Skaut”, kpr. Bronisław Leśniak „Brom”, kpr. Bolesław
Olszowski „Sosna”, kpr. Krzysztof
Gużkowski „Lubicz”, kpr. Emil Stopa „Ryś”, kpr. Kazimierz Mleczko
„Lis”, kpr. Michał Ziarko „Żbik” i kpr.
Stanisław Wilkoń „Czerwony”. Dowódca II drużyny- kpr. Franciszek
Nawrot „Kula”. Z- ca d- cy kpr. Otton Goetel „Got”, „Wąsik”, kpr. Stanisław Jordan „Szerszeń”, st. szer.
Marian Nawrot „Wilk”, st szer. Klemens Nawrot „Jeleń”, st. szer. Karol
Kamiński „Longin”, st. szer. Józef
Batko ‘Orzech”, Józef Kotara „Cierniak”, NN „Granatowy”, Zbigniew
Zastawniak „Kruk”, Franciszek
Hapek „Skalny”, Józef Nawalany
„Zięba”, Czesław Czajkowski „Nitka”, podch. Antoni Mizera „Gryf”,
podch. Eugeniusz Jarosz i Jerzy
Mizera „Karłowicz”.
Z powiatu wielickiego walczyli
w Zgrupowaniu „Kamiennik” Armii Krajowej obwodu „Murawa”
Myślenice, w oddziale „Śmiały” dowodzonym przez plut. Wacława
Fajkowskiego a następnie podch.
Eligiusza Wajdę „Słoneczko”; Jerzy
Aksamski „Aka”, Jerzy Albiński „Jurek I”, Ludwik Jaworski „Junak II”,
Albin Kaczor „Kolejarz”, Kazimierz
Maślan „Hardy”, Marian Maślan
„Wacek”, Eugeniusz Michalik „Piorun”, Bolesław Pająk „Ślusarz”, Mieczysław Pająk „Czarny”, Zdzisław
Pawlik „Junak I”, Zbigniew Sapiński
„Zbyszko” i Edward Waliszewski
„Wiarus”.
W oddziale „Pościg” dowodzonym przez por. Antoniego Węgrzyna „Ostroga” z Gdowa pochodzili; Zbigniew Zastawniak, Józef
Zastawniak, Władysław Pisarski,
Bolesław Pisarski, Czesław Pisarski
i Franciszek Maroń, nie ustalono
pseudonimów. W oddziale „Zółw”
dowodzonym przez sierżanta
Franciszka Mroza żołnierzami
z Wieliczki byli; Stanisław Lessler „Korsarz”, „Kania”, Władysław
Bartocha „Tur”, Adam Michalik
„Piorun” z Biskupic; Antoni Kruszyna „Moraczewski”, Józef Kot
„Ren” z Łazan; Władysław Kowalik
„Zabawka”, „Szum”, Jan Heizer ps
nieznany. W oddziale „Dąb” pod
dowództwem Jana Dala walczyli
Wieliczanie; Zygmunt Batko „Zielony”, Lucjan Borowiec „Dedo”,
Ferdynand Grabowski „Wrzos”,
Władysław Milich ‘Ułan”, Tadeusz
Piotrowski „Kłos” ciężko ranny na
Kotoniu w Zawadce 22.11.1944r.
przeżył dzięki oddanej krwi przez
sanitariuszkę obwodu, wcześniej
AK-czkę z Powstania Warszawskiego i Ludwik Ścigalski „Koroniaty”.
Po Mszy Świętej i apelu poległych pod pomnikiem partyzantów walczących w Zgrupowaniu
„Kamiennik” w ramach akcji „Burza” Okręgu Krakowskiego Armii
Krajowej, wiązankę kwiatów złożyli członkowie bez uprawnień
kombatanckich Koła Wieliczka
Światowego Związku Żołnierzy
Armii Krajowej; Beata Karcz- Janczura, Dariusz Tańcula i Stanisław
Dziedzic w imieniu Koła oraz 50.
osobowej delegacji młodzieży
szkolnej i harcerskiej z Wieliczki.
Stanisław Dziedzic
Źródła: „Armia Krajowa na terenie powiatu wielickiego” Kazimierz Guzikowski, „Przewodnik
Beskid myślenicki”- Dariusz Dylą,
Piotr Sadowski i „Dziennik Stokłosy 1944” - Zofia Horodyńska.
wrzesień 2016

Podobne dokumenty