miasto opole na demograficznej mapie polski

URZĄD STATYSTYCZNY W OPOLU
INFORMACJA PRASOWA, 22 LIPCA 2015 R.
MIASTO OPOLE NA DEMOGRAFICZNEJ MAPIE POLSKI
Opole to piętnaste pod względem liczby ludności miasto wojewódzkie. Jaka jest sytuacja
Opola na demograficznej mapie Polski i kim jest statystyczny Opolanin? Czy będzie nas
więcej?
Według stanu na koniec grudnia 2014 r. Opole liczyło 119,6 tys. mieszkańców (11,9%
ludności województwa opolskiego) i zajmowało 15 miejsce w rankingu miast wojewódzkich.
Najwięcej mieszkańców odnotowano w Warszawie – 1735,4 tys. osób, natomiast najmniej
w Zielonej Górze – 118,9 tys. Liczba ludności Opola zmniejszyła się w ciągu ostatnich lat,
a w porównaniu z 2005 r. odnotowano spadek populacji o 6,8%.
Na koniec 2014 r. Opole zajmowało powierzchnię 97 km2, co stanowiło 1,0%
powierzchni województwa. Gęstość zaludnienia, czyli liczba osób przypadających na 1 km2
powierzchni, wyniosła 1238 osób (w 2005 r. – 1333 osoby). Był to najniższy wskaźnik wśród
miast wojewódzkich, najwyższy zaobserwowano dla Warszawy – 3355 osób.
Statystycznie w Opolu, podobnie jak w innych miastach wojewódzkich, przeważają
kobiety. W końcu 2014 r. udział kobiet w ogólnej liczbie ludności wyniósł 53,1%. Wskaźnik
feminizacji mierzony liczbą kobiet przypadających na 100 mężczyzn, podobnie jak w 2005 r.
wyniósł 113. Najwyższy wskaźnik odnotowano dla Łodzi, gdzie na 100 mężczyzn przypadało
120 kobiet, natomiast najniższy dla Katowic i Szczecina – po 110.
Obserwowany wzrost liczby osób w starszym wieku przy jednoczesnym spadku liczby
dzieci i młodzieży wskazuje na proces starzenia się ludności Opola. W 2014 r. w Opolu udział
osób w wieku poprodukcyjnym wyniósł 22,1%, (wzrost o 6,5 p. proc. w stosunku do 2005 r.),
a w wieku przedprodukcyjnym – 14,8% (spadek o 1,4 p. proc.). Zjawisko to występuje
nie tylko w przypadku stolicy Opolszczyzny, ale również w innych miastach.
Struktura ludności według ekonomicznych grup wieku w wybranych miastach i na tle kraju
MIASTA/LATA
Przedprodukcyjny
(0–17 lat)
Opole ............ 2005
2014
Katowice ....... 2005
2014
Wrocław ........ 2005
2014
Polska ............ 2005
2014
16,2
14,8
16,7
14,3
15,1
15,2
20,6
18,0
Produkcyjny
kobiety (18-59)
mężczyźni (18-64)
w%
Poprodukcyjny
kobiety (60 lat i więcej)
mężczyźni (65 lat i więcej
68,2
63,1
65,1
62,5
67,0
62,7
64,0
63,0
15,6
22,1
18,2
23,2
17,8
22,1
15,4
19,0
Istotnym miernikiem w statystyce ludności jest wskaźnik obciążenia demograficznego
określający liczbę ludności w wieku nieprodukcyjnym (przedprodukcyjnym i poprodukcyj-
nym) na 100 osób w wieku produkcyjnym. W 2014 r. dla miasta Opola wartość tego
wskaźnika wyniosła 58, a w porównaniu z 2005 r. (wartość wskaźnika – 47) obciążenie
ludności w wieku produkcyjnym ludnością w wieku nieprodukcyjnym zwiększyło się
o 11 osób. Najwyższy wskaźnik obciążenia demograficznego odnotowano w Łodzi – 65,
a najniższy w Białymstoku – 55 (w 2005 r. było to odpowiednio: 52 i 50).
LUDNOŚĆ W WIEKU NIEPRODUKCYJNYM NA 100 OSÓB W WIEKU PRODUKCYJNYM
Białystok
Bydgoszcz
Gdańsk
Katowice
Kielce
Kraków
Lublin
Łódź
2005
Olsztyn
2014
Opole
Poznań
Rzeszów
Szczecin
Warszawa
Wrocław
Zielona Góra
0
10
20
30
40
50
60
70
osoby
W Opolu od kilkunastu lat (z wyjątkiem lat 2008–2010) utrzymywała się przewaga
liczby zgonów nad liczbą urodzeń żywych, wskutek czego notowany był ujemny przyrost
naturalny. W 2014 r. liczba urodzeń żywych w przeliczeniu na 1000 ludności wyniosła 8,9
natomiast liczba zgonów 9,5 (w 2005 r. odpowiednio: 8,0 i 8,6). Wskaźnik przyrostu
naturalnego na 1000 ludności wyniósł minus 0,1 (w 2005 r. minus 0,5). Oprócz Opola ujemną
wartość wskaźnika odnotowano jeszcze w 5 miastach wojewódzkich, w tym najniższą
w Łodzi, tj. minus 5,5). W pozostałych miastach wystąpił dodatni przyrost naturalny,
a najwyższy wskaźnik odnotowano w Rzeszowie (3,3).
Obserwuje się również wzrost mediany wieku ludności Opola, co jest skutkiem
wydłużania się przeciętnego trwania życia oraz niskiej liczby urodzeń. Wartość mediany
(wiek środkowy) wyznacza granicę wieku, którą połowa mieszkańców miasta już
przekroczyła, a druga połowa jeszcze nie osiągnęła. W 2014 r. mediana wieku ludności Opola
ogółem wynosiła 42 lata, przy czym statystyczna Opolanka miała 44 lata, a Opolanin – 40 lat.
Dla porównania w 2005 r. mediana ogółem wynosiła 38 lat, dla kobiet – 40 lat, a dla
mężczyzn – 36 lat. Oznacza to, że po upływie 10 lat statystyczny mieszkaniec Opola był
o 4 lata starszy. W 2014 r. najwyższą wartość mediany wieku odnotowano w Łodzi
i Katowicach – po 44 lata, natomiast najniższą w Rzeszowie – 38 lat.
MEDIANA WIEKU W 2014 R.
wiek
45
43
41
39
37
35
Z uwagi na ruch migracyjny ludności, można stwierdzić, że więcej osób wyjeżdżało
z Opola niż przybywało do miasta na stałe, wskutek czego odnotowano ujemne saldo
migracji. W 2014 r. wskaźnik salda migracji w przeliczeniu na 1000 ludności wyniósł minus
1,1 (minus 3,3 w 2005 r.). Oprócz Opola, w wyniku migracji, jeszcze w 7 miastach
wojewódzkich więcej osób wyjeżdżało niż przyjeżdżało na stałe, a najniższy wskaźnik
odnotowano dla Poznania (minus 3,5) i Katowic (minus 3,4). Dodatnie saldo migracji
wystąpiło w 8 miastach, a najwięcej osób osiedliło się w Warszawie i Zielonej Górze (wartość
wskaźnika wyniosła odpowiednio: 5,2 i 4,4).
Przewiduje się, że liczba mieszkańców Opola będzie w kolejnych latach stale się
zmniejszać i zgodnie z najnowszą prognozą demograficzną w 2050 r. wyniesie 90,6 tys. osób
(o 24,2% mniej niż w 2014 r.). Zmieni się również znacząco struktura wiekowa ludności.
Według prognoz (po uwzględnieniu zmian wieku emerytalnego) zwiększy się udział ludności
w wieku poprodukcyjnym (o 10,5%) w stosunku do 2014 r., zmniejszy natomiast udział osób
w wieku przedprodukcyjnym (o 2,4%) i produkcyjnym (o 8,1%). Prawie o połowę, tj.
z 47,0 tys. do 23,8 tys. osób spadnie liczba ludności w wieku mobilnym (18–44 lata), a jej
udział zmniejszy się o 13,0%. Wskaźnik obciążenia demograficznego wyniesie 82 i wzrośnie
o 24 osoby w porównaniu z 2014 r.
Stan ludności i prognoza według ekonomicznych grup wieku – miasto Opole
WIEK
OGÓŁEM ..............................
Przedprodukcyjny ................
Produkcyjny .........................
w tym mobilny ................
Poprodukcyjny .....................
2014
2050
w liczbach bezwzględnych
119574
17692
75492
46991
26390
2014 = 100
90600
11234
49837
23789
29529
75,8
63,5
66,0
50,6
111,9
Spadek liczby ludności w 2050 r., w porównaniu z 2014 r. przewidywany jest w większości
miast wojewódzkich, w tym największy w Łodzi (o 31,3%), Katowicach (o 31,1%) i Kielcach
(o 30,7%). Niewielki przyrost ludności prognozowany jest dla 2 miast, tj. Warszawy (o 1,9%)
i Rzeszowa (o 0,9%).
PRZYROST/UBYTEK LUDNOŚCI W MIASTACH WOJEWÓDZKICH W 2050 R.
Gdańsk
Olsztyn
Szczecin
Białystok
Bydgoszcz
Zielona Góra
Warszawa
Poznań
Łódź
Wrocław
Opole
Katowice
Lublin
Kielce
Kraków
Rzeszów
Relacja do 2014 r. w %:
(3)
–31,3– –30,1
(4)
–30,0– –20,1
(4)
–20,0– –10,1
(3)
–10,0– –0,1
(2)
0,0–
1,9
W nawiasach podano liczbę województw.
Szczegółowe informacje o stanie, strukturze, ruchu naturalnym i prognozie ludności
dostępne są w opracowaniach na stronie internetowej Urzędu: http://opole.stat.gov.pl/
oraz na stronie GUS: http://stat.gov.pl/