Ćwiczenie 10

Laboratorium Technik Informacyjnych IPEE
1
Ćwiczenie 7 – protokół zdalnego przesyłu plików FTP
FTP (ang. File Transfer Protocol) jest to protokół typu klient-serwer, który umożliwia
przesyłanie plików z i na serwer poprzez sieć TCP/IP. Do komunikacji wykorzystywane są dwa
połączenia TCP. Jedno z nich jest połączeniem kontrolnym za pomocą którego przesyłane są np.
polecenia do serwera, drugie natomiast służy do transmisji danych m.in. plików. FTP działa w dwóch
trybach: aktywnym i pasywnym.
W sieciach ukrytych za firewallem komunikacja z aktywnymi serwerami FTP jest możliwa,
tylko pod warunkiem, jeżeli odpowiednie porty na firewallu (routerze) są zwolnione. Możliwe jest
zainstalowanie wielu serwerów FTP na jednym i tym samem routerze. Warunkiem jest rozdzielenie
portów przez router dla każdego serwera.
Serwer FTP, zależnie od konfiguracji, może pozwalać na dostęp do jego zawartości bez
podawania hasła. Zamiast niego powinno się podawać adres e-mail (wg netykiety). Często jednak nie
jest to przestrzegane właśnie ze względu na anonimowy charakter usługi. Większość serwerów FTP
loguje jednak każde połączenie i IP klienta.
Do łączenia się z serwerem FTP korzysta się z programów zwanych klientami FTP. Jednymi z
najbardziej znanych klientów FTP są Total Commander, TurboFTP, AbleFTP, FileZilla, Konqueror.
Najprostsze tego typu programy są dostarczane z systemami operacyjnymi Windows, DOS, Linux i
Unix. Większość prostych klientów FTP opiera się tylko na wpisaniu danych domeny (nazwa
użytkownika, serwer, hasło) po czym pliki z systemu wysyła się na serwer. Bardziej rozbudowane
programy takie jak FileZilla oferują zaawansowane funkcje, m.in. wznawianie transferu czy
szyfrowanie transmisji. Czasami jednak nie mamy do dyspozycji takiego klienta FTP. Z pomocą
przychodzi wówczas program ftp, dostępny zarówno w systemie Windows, jak i większości
systemów uniksowych i uniksopodobnych.
Uruchomienie programu
Aby uruchomić klienta w systemie Windows, należy wejść do Menu Start, wybrać pozycję
„Uruchom” i w wyświetlonym okienku wpisać:
ftp
W systemie Linux/Unix wydaje się w konsoli polecenie:
$ ftp
Nawiązywanie połączenia z serwerem
Po uruchomieniu programu zostanie wyświetlony znak zachęty (ftp>). Aby połączyć się z serwerem
FTP wydaje się polecenie:
ftp> open adres_serwera
Zostaniemy poproszeni o podanie nazwy użytkownika i hasła.
Jeżeli ukaże się błąd:
530 Login incorrect
Oznacza to, że podana nazwa użytkownika i/lub hasło jest błędna. Aby spróbować ponownie, wydaje
się komendę „user”, która ponownie zapyta o login i hasło. Gdy logowanie powiodło się, otrzymamy
komunikat:
230 User nazwa_użytkownika logged in.
Można teraz przystąpić do transferu plików.
Podstawowe operacje
Aby ustawić lokalny katalog roboczy, używa się polecenia „lcd”, np.:
ftp> lcd /home/mateusz/strona
lub w przypadku systemu Windows:
ftp> lcd "C:\Documents and Settings\Mateusz\Moje dokumenty\strona"
Zdalny katalog roboczy to katalog na serwerze, do/z którego będą kopiowane pliki. Ustawia się go
komendą „cd”, np.:
ftp> cd /www/images
Opracował dr inż. G Komarzyniec
Laboratorium Technik Informacyjnych IPEE
2
Aby zobaczyć, w jakim katalogu zdalnym się znajdujemy, należy użyć komendy „ pwd”:
ftp> pwd
257 "/www/images" is current directory.
Polecenie „ls” wyświetla pliki i katalogi które znajdują się
ftp> ls
w zdalnym katalogu roboczym:
Przesyłanie plików
Przesyłanie plików pomiędzy serwerem i klientem może odbywać się w trybie ASCII lub binarnym.
Niepoprawne ustawienie trybu transferu może skutkować uszkodzeniem pliku. Tryb binarny należy
zastosować dla plików wykonywalnych, archiwów, zdjęć, plików muzycznych i filmowych,
dokumentów .doc i .pdf. Tryb tekstowy stosuje się m.in. do plików .txt, .html, .php, .css i innych
których otwarcie w edytorze tekstowym zwróci czytelny tekst. Aby ustawić typ transferu na binarny,
należy wydać polecenie „binary”. Tryb ASCII ustawia się poleceniem „ascii”. Aby dowiedzieć się,
jaki tryb jest aktualnie używany, należy wydać polecenie „status”.
Po poprawnym ustawieniu trybu transferu można przystąpić do wymiany plików. Do pobrania pliku
na dysk twardy, służy komenda „get”:
ftp> get nazwa_pliku
Można także pobrać plik i zapisać go w katalogu roboczym pod zmienioną nazwą:
ftp> get nazwa_pliku nowa_nazwa
Istnieje także możliwość pobrania wielu plików do katalogu roboczego za pomocą jednego polecenia
- „mget”:
ftp> mget plik1 plik2 plik3
Aby wysłać plik z lokalnego katalogu roboczego do katalogu zdalnego, można użyć polecenia „put”:
ftp> put nazwa_pliku
Można także wysłać plik pod zmienioną nazwą:
ftp> put nazwa_pliku nowa_nazwa
Wysłanie na serwer wielu plików jest możliwe za pomocą polecenia „mput”:
ftp> mput plik1 plik2 plik3
Usuwanie plików
Usunięcie pliku odbywa się poprzez polecenie „delete”:
ftp> delete nazwa_pliku
Aby usunąć wiele plików używa się polecenia „mdelete”:
ftp> mdelete plik1 plik2 plik3
Przerywanie połączenia
Po zakończeniu pracy należy rozłączyć się z serwerem używając komendy „disconnect”. Jeżeli nie
zamierzamy łączyć się z innym serwerem (komendą „open”), możemy opuścić program poleceniem
„quit”.
ftp> disconnect
ftp> quit
Inne możliwości programu
Program ftp dysponuje większymi możliwościami, niż przedstawione w instrukcji. Aby poznać więcej
poleceń programu, należy użyć komendy „?”:
ftp> ?
Program w systemach uniksowych jest zdecydowanie bardziej rozbudowany, niż w
przypadku systemów MS Windows.
Opracował dr inż. G Komarzyniec
Laboratorium Technik Informacyjnych IPEE
3
Komendy ftp
!
$
account
append
ascii
bell
binary
bye
case
cd
cdup
close
cr
delete
debug
dir
disconnect
form
get
glob
hash
help
lcd
ls
macdef
mdelete
mdir
mget
mkdir
mls
mode
mput
nmap
ntrans
open
prompt
proxy
sendport
put
pwd
quit
quote
recv
remotehelp
rename
reset
rmdir
runique
send
status
struct
sunique
tenex
trace
type
user
verbose
?
Zadania do wykonania
1. Założyć konto www:
a. http://www.cba.pl/pl
b. https://www.ugu.pl/
c. http://www.prv.pl/
d. lub innym który posiada możliwość przesyłania plików z użyciem protokołu ftp
e. lub wykorzystać istniejące indywidualne konto.
2. Po zalogowaniu się do konta sprawdzić i zapamiętać dane do konfiguracji: serwer ftp (host
name), użytkownik (user name), hasło (password).
3. Nawiązać połączenie z serwerem z użyciem protokołu ftp i klienta tekstowego wpisując
polecenie „ftp” w wierszu poleceń.
4. Wykonać podstawowe operacje (zmiana katalogu zdalnego, zmiana katalogu lokalnego,
wyświetlenie listy plików na serwerze zdalnym, wyświetlenie statusu klienta ftp).
5. Wykonać operacie związane z przesyłaniem i usuwaniem plików z serwera ftp.
6. W sprawozdaniu zamieścić efekty powyższych operacji w postaci zrzutów ekranowych.
7. Podać krótkie wyjaśnienie użycia pozostałych komend ftp.
Opracował dr inż. G Komarzyniec