Koncept kompartmentalizacji. - kzp-ptch

Koncept kompartmentalizacji.
KONCEPT
Racjonale uzasadnienie do ustalenia "regionów" i "stref" handlowych opierając
się na zasadach nauki epidemiologicznej i analizy ryzyka, oceny i zarządzania
ryzykiem choroby zwierząt tak aby zapewnić bezpieczeństwo handlu. Jednakże
geograficzne granice regionów i stref mogą łatwo być naruszone poprzez liczne
szlaki epidemiologiczne. Koncept "kompartmentu" rozszeża
stosowanie
"granicy ryzyka" poza strefę geograficzną i bierze pod uwagę wszytkie faktory
epidemiologiczne co pozwala na stworzenie skutecznej granicy. Podstawowym
wymogiem dla wdrożenia któregoś z konceptów (regiony/strefy lub
kompartment) jest to aby populacja brana pod uwagę do handlu była w obrębie
granic organizacyjnych lub geograficznych, które pozwolą na czysty
epidemiologicznie podział na te zwierzęta a otaczającą je populację zwierząt
wyższego ryzyka. Jest siedem czynników, które kraj eksportujący może użyć do
prowadzenia identyfikacji i dokumentacji kompartmentu. Dodatkowo są
przeanalizowane kroki do podjęcia celem wdrożenia handlu opartego na
zasadach kompartmentalizacji.
KLUCZOWE SŁOWA
Kompartment – Kompatmentalizacja – Obca choroba zwierzęca – Region – Ocena
ryzyka – Ryzyko handlowe – Strefa
WSTĘP
Celem tego dokumentu jest opis konceptu „kompartmentu” oraz stworzenie
kryteriów i zasad działania do wdrożenia tego konceptu – jak określa Światowa
Organizacja Zdrowia Zwierząt (OIE) w Kodeksie Zdrowia Zwierząt Lądowych aby ułatwić handel zwierzętami i produktami pochodzenia zwierzęcego.
Osiągnięcie i utrzymanie statusu kraju wolnego od chorób jest trudne, zwłaszcza
w przypadku kiedy choroba z łatwością może przedostać się przez granice kraju.
Dla wielu chorób kraje członkowskie OIE tradycyjnie stosują koncept stref w
celu utrzymania podpopulacji zwierząt o różnym statusie zdrowotnym w
obrębie granic danego kraju. Ostatnio koncept kompartmentalizacji został
przedstawiony w Kodeksie Zdrowia Zwierząt Lądowych i OIE Kodeksie Zdrowia
Zwierząt Wodnych jako alternatywa w zarządzaniu chorobą i patogenami w
populacji zwierząt bez niepotrzebnego zakłócania handlu zwierzętami.
Regionalizacja/strefy opierają się na rozpoznaniu podpopulacji zwierząt o
innym statusie zdrowotnym w obrębie granic geograficznych, natomiast
kompartmentalizacja jest oparta głównie na zasadach zarządzania i
bioasekuracji. Jednakże względy przestrzenne i dobre praktyki w zarządzaniu
1
odgrywają duża rolę w obu konceptach. Kompartmetalizacja nie jest nowym
konceptem dla Służb Weterynaryjnych; w rzeczywistości był wdrażany od
dłuższego czasu w wielu programach kontroli choroby, które opierały się na
koncepcie stad wolnych od choroby. Programy takie zostały wdrożone dla takich
chorób jak gruźlica, bruceloza czy choroba Aujeszkie'ego. Intencją tego
dokumentu jest zapewnienie ram dla wdrożenia kompartmentu w krajach lub w
strefach.
Podstawowym wymogiem do wdrożenia któregoś z konceptów jest ustalenie
granic organizacyjnych lub geograficznych, które utworzą funkcjonalną
separację i pozwolą na czysty epidemiologicznie podział wśród populacji o
różnym statusie zdrowotnym. Na przykład, operacja ograniczenia w stosunku do
drobiu lub świń, które mają wysoki poziom bioasekuracji i organizację działania
praktycznie niwelujące ryzyko choroby lub jej czynniki w konkretnych strefach
geograficznych. Z drugiej strony geograficznie wyizolowana populacja zwierząt
może być znacznie zagrożona przez osoby podróżujące, turystów lub inne daleko
sięgające linki epidemioloczne. A zatem koncept kompartmentu wydłuża
wprowadzone „granice ryzyka” poza te geograficzne i rozważa wszystkie
czynniki epidemiologiczne, które pomogą wyznaczyć efektywne granice.
Głównym kryterium kompartmentu jest fakt, że zwierzęta w nim istniejące są
czytelnie rozpoznawalne jako element wyjątkowej podpopulacji z ograniczonymi
lub bez linków epidemiologicznych z inną populacją zagrożoną. Środki podjęte
by zapewnić zwierzętom podpopulacji pełną identyfikację oraz uznanie i
utrzymanie statusu zdrowotnego powinny być szczegółowo udokumentowane i
muszą brać pod uwagę epidemiologiczną charakterystykę choroby.
W strategi kontroli choroby kompartmenty powinny być ustalone przed
pojawieniem się ogniska choroby. Po wybuchu choroby kompartmentalizacja
może ułatwić kontrolę nad chorobą mając na uwadze prawdopodobieństwo
pojawienia się choroby w związku z jej ogniskiem.
Ze względów na handel międzynarodowy kompartmenty muszą być pod
kontrolą i odpowiedzialnością Administracji Weterynaryjnej w kraju.
DEFINICJE
Poniższe definicje zostały zatwierdzone w Kodeksie Zdrowia Zwierząt Lądowych
(definicje w Kodeksie Zdrowia Zwierząt Wodnych są bardzo podobne):
- Strefa/Region: oznacza jasno określoną część kraju w której są zwierzęta
podpopulacji o odmiennym statusie zdrowotnym w związku z określoną
2
chorobą wymagającą obserwacji, kontroli i środków bioasekuracyjnych
wdrażanych celem spełnienia wymagań w handlu międzynarodowym.
- Kompartment: oznacza jeden lub więcej obiektów o tym samym systemie
bioasekuracji mającymi zwierzęta podpopulacji o odmiennym statusie
zdrowotnym w związku z określoną chorobą wymagającą obserwacji, kontroli i
środków bioasekuracyjnych wdrażanych celem spełnienia wymagań w handlu
międzynarodowym.
- Obiekt: oznacza miejsce, w którym są trzymane zwierzęta.
SIEDEM CZYNNIKÓW DO UTWORZENIA I UZNANIA KOMPARTMENTU
Definicja kompartmentu.
Kompartment jest to podpopulacja z określonym statusem w stosunku do stanu
interesów, geograficznej tożsamości i spójności w utrzymaniu swoich czlonków i
statusu. Kompartment musi być jasno określony, wykazując powiązania
wszystkich jego członków i ich wkład w utrzymanie granicy epidemiologicznej
pomiędzy zwierzętami z kompatmentu a populacją o odmiennym statusie
zdrowotnym. Definicja kompartmentu może dotyczyć właścicieli zwierząt lub
zarządców, członków spółdzielni, mieć znaczenie w planach rozwojowych
przemysłu lub hodowli zarodowych z nakazanymi zasadami bioasekuracji lub
podobnie funkcjonującymi podziałami.
Kompartment może również być określony przez charakterystyczne dla choroby
czynniki. Na przykład, obiekt dla bydła może być zdefiniowany jako
kompartment wolny od BSE w głównej mierze dzięki starannej dokumentacji
historycznej źródeł paszy, przemieszczeń zwierząt i identyfikowalności.
Alternatywnie, proces ograniczeń w trzodzie może być określony jako zdolność
wyeliminowania źródeł zagrożenia chorobą w planie bioasekuracji w trakcie
codziennych działań. W drobiu kompartment może być określony na poziomie
ubojni, do której dostarczane są z obiektów zwierzęta jak również te
obiekty/instytucje/firmy które są pionowo zintegrowane z operacją.
Ogólnie, kompartment jest określony przez czynniki wspólne dla populacji, które
zapewniają wyraźne oddzielenie ryzyka choroby od zwierząt lub ptaków o
wyższym ryzyku określonej choroby.
3
EPIDEMIOLOGICZNA SEPARACJA KOMPARTMENTU OD POTENCJALNEGO
ŹRÓDŁA INFEKCJI
Parametry epidemiologiczne stanowią większą część definiujących
kompartment kryteriów. Czynniki te korelują z drogami przenoszenia się
choroby, łagodzenia ryzyka w celu zapobieżenia narażeniu, konkretnym
czynnikiem choroby i czynnikami środowiskowymi, które mają wpływ na
narażenie się i namnażanie czynnika chorobotwórczego.
BIOASEKURACJA W ODNIESIENIU DO PROBELMÓW ZWIĄZANYCH ZE
ZDROWIEM.
Plan bioasekuracji powinien być ustalany pod kątem możliwych dróg
przedostania się choroby i szerzenia infekcji w kompartmencie. Dodatkowo do
określenia dróg przenoszenia się choroby plan bioasekuracyjny powinie
zawierać standardowe procedury operacyjne mające na celu złagodzenie ryzyka
narażenia się na chorobę z każdej z możliwych dróg jej przedostania się i
określić oraz monitorować zgodność z procedurami. Na koniec plan powinien
zawierać środki do edukacji i szkoleń pracowników co zapewni, że wszystkie
osoby odpowiedzialne za bioasekurację posiadają odpowiednią wiedzę i są
poinformowane (Tabela I).
FIZYCZNE, PRZESTRZENNE I LOKALIZACYJNE CZYNNIKI MAJĄCE WPŁYW NA
STATUS BIOASEKURACJI W KOMPARTMENCIE.
Podczas gdy kompartment jest głównie oparty na bioasekuracji, recenzja
czynników geograficznych jest niezbędna aby zapewnić funkcjonalnośc granic
odpowiedniej separacji w kompartmencie od sąsiadujących populacji zwierząt o
różnym statusie zdrowotnym. Następujące czynniki są brane pod uwagę w
połączeniu z zasadami bioasekuracji, i w niektórych instytucjach, mogą
spowodować zmianę stopnia zaufania osiągniętego przez podstawowe zasady
bioasekuracji i monitoringu:
–
choroby i szkodników w przylegającym do kompartmentu obszarze;
–
lokalizacja najbliższego stada. Czy obiekty w obrębie kompartmentu
przylegają bezpośrednio do stad o innym statusie zdrowotnym lub czy jest strefa
buforowa która zapobiegłaby kontaktowi bezpośredniemu lub zakażeniu drogą
powietrzną?
–
branie pod uwagę warunków środowiskowych mających wpływ na
rozprzestrzenienie się choroby. Czy drogi powietrzne są czynnikiem transmisji
choroby? Czy warunki klimatyczne mają wpływ na przetrwanie czynnika
chorobotwórczego zmniejszając lub zwiększając możliwości jego przetrwania?
W każdym razie wystarczające dowody powinny być dostarczone w celu
4
określenia efektywności planu bioasekuracyjnego w odniesieniu do każdej
możliwej drogi przenoszenia choroby. Ryzyko poziomu bioasekuracji w
kompartmencie powinno być okresowo poddane ocenie poprzez formalne
procedury używając instrumentów mających na celu identyfikację potencjalnych
obszarów i aktywności wysokiego ryzyka. Na podstawie wyników konkretne i
udokumentowane środki łagodzenia ryzyka zakażenia powinny być wdrożone
celem zmniejszenia obszarów i aktywności wysokiego ryzyka przedostania się
czynnika chorobotwórczego.
IDENTYFIKACJA I REJESTRACJA
Warunkiem wstępnym zostania częścią integralna kompartmentu jest
posiadanie ważnego systemu identyfikowalności. Wszystkie zwierzęta w obrębie
kompartmentu powinny być tak oznaczone, żeby można było prześledzić jego
indywidualną historie pochodzenia. W zależnosci od systemu produkcji,
identyfikacji może podlegać całe stado, partia lub indywidualne zwierzę.
Wszelkie przemieszczenia zwierząt do lub poza kompartment muszą być
szczegółowo udokumentowane, kontrolowane i nadzorowane przez Służby
Weterynaryjne.
DOKUMENTACJA CZYNNIKÓW KRYTYCZNYCH DLA ZDEFINIOWANIA
KOMPARTMENTU
Standardowe procedury operacyjne powinny funkcjonować i być
udokumentowane w kompartmencie. Dokumentacja musi dostarczyć dowodów
na to, ze bioasekuracja, monitoring, identyfikowalność i praktyki operacyjne
spełniają kryteria dla określonego kompartmentu. Dodatkowo oprócz informacji
o przemieszczeniach niezbędna dokumentacja powinna zawierać wyniki
produkcyjne stada, źródło paszy, testy monitoringu, rejestr narodzin i upadków,
książka wizyt, historia chorób, książka leczenia i szczepień, plan
bioasekuracyjny, dokumentacja szkoleń i wszelkie inne niezbędne kryteria w
razie potrzeby aby ocenić wykluczenie choroby.
Historia statusu zdrowotnego kompartmentu musi być udokumentowana,
zawierać daty wystąpienia ostatnich chorób (jeżeli były), ilość wystąpień i
zastosowane metody zwalczenia choroby. Status szczepień należy rozpatrywać
pod względem możliwości monitowania informacji. Typ szczepionki i częstość
jej zadawania jest w wielu przypadkach wymagany aby móc ocenić jej wyniki i
określić ryzyko wystąpienia choroby w stadzie. Dlatego też okres
przechowywania dokumentacji związanej ze szczepieniami musi zostać
zachowany w zależności od choroby, rodzaju szczepienia i cyklu produkcyjnego.
Informacja zawarta w rejestrach będzie się różnić w zależności od gatunku i
choroby(ób) pod nadzorem. Na przykład w przypadku BSE, która jest
5
przenoszona z pokarmem i ma długi czak inkubacji pełne rejestry źródła
pochodzenia pokarmu dotyczy kilku lat i byłby wymagalny w momencie
rozważenia kompartmentu wolnego od BSE. Z kolei takie rejestry miałyby
niewielką wartość w odniesieniu do tak wysoko zakaźnej choroby jak ptasia
grypa.
NADZÓR I KONTROLA KOMPARTMENTU
Władze, organizacja i inrfastruktura Służb Weterynaryjnych , włączając w to
laboratoria, muszą być szczegółowo udokumentowane zgodnie z rozdziałem o
Służbie Weterynaryjne OIE Kodeksu Zdrowia Zwierząt Lądowych, w celu
zapewnienia zaufania do integralności kompartmentu.
Oficjalny nadzór nad bioasekuracją i monitoringiem jest niezbędnym elementem
kompartmentalizacji. Nadzór nad czynnikami krytycznymi w zarządzaniu
statusem kompartmentu powinien być sprawowany wspólnie zarówno przez
weterynarię przemysłową jak i rządowe Służby Weterynaryjne, ale ostateczny
autorytet dla celów krajowego i międzynarodowego handlu leży po stronie
Służby Weterynaryjnej. Cała produkcja w obrębie kompartmentu powinna być
prowadzona według tych samych standardów.
Służby Weterynaryjne ponoszą odpowiedzialność za wystawianie certyfikatów
do handlu międzynarodowego, przeprowadzają okresowe inspekcje obiektów,
określają zasady bioasekuracji i procedury pobierania prób, prowadzą rejestry i
wdrażają zasady monitoringu. Służby Weterynaryjne powinny prowadzić nadzór
i próby i powinny przeprowadzić lub nadzorować laboratoryjne badania
diagnostyczne. Zasięg nadzoru i częstotliwość inspekcji musi być adekwatny do
zapewnienia rozsądnego zaufania wobec partnerów handlowych dla których
mają znaczenie zasady kompartmentu i są wdrażane w sposób spełniający
oczekiwania kraju importującego odnośnie odpowiedniego poziomu
zabezpieczenia.
MONITOROWANIE CZYNNIKA LUB CHOROBY
Monitorowanie powinno zawierać zbieranie i analizę informacji odnośnie
chorób/infekcji w taki sposób, aby Służby Weterynaryjne miały pewność, że
zwierzęta w tym obiekcie spełniają zasady kompartmentu. System
monitorowania, który jest w stanie wykryć szybko przypadek przedostania się
czynnika chorobotwórczego do obiektu jest podstawą. System taki powinien
spełniać określone w Kodeksie Zdrowia zasady monitoringu i szczegółowe
wytyczne odnośnie konkretnej choroby.
W zależności od choroby są dostępne różne metody testów i monitorowania,
które można wdrożyć, aby osiągnąć pewność wolności od choroby. Metodologia
6
monitorowania będzie zazwyczaj zgodna z wytycznymi OIE lub może
wykorzystać równoważną metodę. Na podstawie określenia czynników ryzyka
kraj może zdecydować o pobieraniu prób bardziej intensywnie w rejonach
podwyższonego ryzyka a mniej intensywnie w rejonach, gdzie udokumentowany
jest niższy poziom ryzyka. Podsumowując odpowiednie połączenie metod
aktywnych (częste badania laboratoryjne) i pasywnych (dobrowolne
raportowanie lub testy) jest niezbędne do uzyskania wyżej wymienionych celów
monitoringu. System raportowania wyników monitoringu musi zostać
stworzony w ten sposób, aby weterynaria i partnerzy handlowi mogli być
informowani o pozytywnych testach, odbiegającym od normy zachowaniu i
obserwacjach produkcji, które są zapisane w strategi monitoringu. Informacje z
monitoringu muszą być niezwłocznie przesłane do Służb Weterynaryjnych
przez kierownika kompartmentu i lekarza obsługującego obiekt.
ZDOLNOŚCI DIAGNOSTYCZNE
Oficjalnie wyznaczone laboratoria zgodnie ze standardami OIE, określonymi w
Wytycznych do Diagnostyki Laboratoryjnej i Szczepień dla Zdrowia Zwierząt
Lądowych i Wodnych, powinny być dostępne do przeprowadzenia badań.
Wszystkie badania laboratoryjne i procedury powinny być audytowane przez
administrację krajową.
W szczególności laboratoria i personel
przeprowadzający badania powinien być przeszkolony i certyfikowany przez
krajowe laboratorium referencyjne celem uzyskania kompetencji. Okresowo
laboratoria i personel powinny ukończyć test sprawności by zweryfikować
kontynuację kompetencji. Raportowanie wyników badań powinno być
przejrzyste.
REAGOWANIE KRYZYSOWE, KONTROLE I ZDOLNOŚCI POWIADAMIANIA
Szybka dignoza, raportowanie i powiadamianie o chorobie są krytyczne dla
zminimalizowania ryzyka wybuchu ogniska choroby. Struktura kompartmentu
musi być taka, aby producenci i ich pracownicy byli zaznajomieni z chorobami,
które należy zgłaszać i procedurami raportowania. Tak samo każde laboratorium
przeprowadzające badania monitorujące musi mieć wdrożone systematyczne
procedury nagłego raportowania o chorobach do władz rządowych. Zatem
Służby Weterynaryjne muszą posiadać standardowe procedury operacyjne do
informowania OIE a w razie potrzeby też inne organy międzynarodowe.
7
SEKWENCJA KROKÓW JAKIE NALEŻY PODJĄĆ W DEFINIOWANIU
KOMPARTMENTU
Nie ma jednej określonej sekwencji kroków, które należy podjąć przy określaniu
stref czy kompartmentu. Kroki, których zdecyduje się użyć Weterynaria kraju
importującego i eksportującego będą ogólnie zależały od okoliczności
powstałych w danym kraju i na jego granicach. Wg Kodeksu Zdrowia Zwierząt
Lądowych rekomendowane kroki to:
a) na podstawie rozmów z istotnym przedsiębiorstwem/przemysłem kraj
eksportujący identyfikuje na swoim obszarze jeden lub więcej obiektów lub inne
tereny będące własnością przedsiębiorstwa(przedsiębiorstw), które działają w
obrębie jednego systemu bioasekuracji i uważa się że utrzymują zwierzęta
podpopulacji o odmiennym statusie zdrowotnym niż specyficzna
choroba/choroby
b) na podstawie formalnego procesu kraj eksportujący ocenia zgodność z
siedmioma czynnikami opisanymi powyżej
kraj eksportujący identyfikuje takie przedsiębiorstwa jako wolne
kompartmenty, zgodnie z zawartymi wytycznymi w Kodeksie Zdrowia Zwierząt
Lądowych i Wodnych
c)
informację taką kraj eksportujący przekazuje do kraju importującego i
proponuje dane przedsiębiorstwa do traktowania jako epidemiologicznie
odseparowany kompartment do celów handlu międzynarodowego
d)
e) kraj importujący określa czy może zaakceptowac takie przedsiębiorstwa jako
kompartment w celu importu zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego,
uwzględniając:
–
ocenę Służb Weterynaryjnych lub innych organów rządowych kraju
eksportującego, w zgodzie z Kodeksami OIE
–
Swoją własną sytuację w zakresie zdrowia zwierzęcego w odniesieniu do
danej choroby
–
inne istotne standardy OIE
f) kraj importujący powiadamia kraj eksportujący o swojej decyzji (i o powodach
takiej właśnie decyzji) w rozsądnym czasie (max 60 dni), będąca:
–
uznanie kompartmentu; w tym przypadku kraj importujący i eksportujący
mogą podpisać formalne porozumienie definiujące kompartment
–
prośba o udzielenie kolejnych inforacji
–
odrzucenie takich przedsiębiorstw kompartmentu do celów handlu
międzynarodowego.
8
OFICJALNE UZNANIE STATUSU ZDROWOTNEGO ZWIERZĄT
OIE jest zobowiązane do rozpatrzenia wniosku jednego z Krajów Członkowskich
w celu uznania jego roszczenia wobec jednej z czterech chorób na liście OIE:
pryszczycy, pomór bydła, zarazy płucnej bydła i BSE. OIE rutynowo nie
klasyfikuje Krajów Członkowskich względem innych chorób.
Procedury wymagają aby Kraj Członkowski dostarczył dowodów, że spełnia
określone w Kodeksach przepisy, które są wymagane aby kraj lub jego strefy były
wolne od danej choroby. Jeżeli w danym momencie ustalenie statusu wolnego od
choroby jest ograniczone do kraju i stref, tak użycie konceptu
kompartmentalizacji może poszerzyć obszar zgodnie z Kodeksami, oficjalne
uznanie wniosku o kompartment wolny od choroby zostanie przyjęty.
Procedura podsumowuje oficjalne zatwierdzenie przez OIE statusu Kraju
Członkowskiego odnośnie danej choroby (poprzez formalną rezolucję Komitetu
Międzynarodowego OIE), inne Kraje Członkowskie mają w obowiązku wziąć pod
uwagę tą rezolucję ustalając z danym krajem środki ochrony zdrowia podczas
importu surowców z tego kraju.
WNIOSKI
Kraje Członkowskie OIE dążą do ułatwienia handlu obarczonego ryzykiem w
okresie wyzwań przed jakimi stawiają nas stale rozpowszechniające w żywym
inwentarzu i drobiu choroby. W ostatnich latach regionalizacja/strefy były
wdrożone jako środek pozwalający na handel z częścią zainfekowanego chorobą
kraju. To wymusza na Służbach Weterynaryjnych wdrażanie nadzwyczajnych
środków kontroli dla regionów/stref na poziomie równym lub wyższym niż te
stosowane dla reszty kraju.
Kompartmentalizacja jest narzędziem mogącym ułatwić handel zwierzętami i
ich produktami. Fundamentalne dla jej wdrożenia jest kontrola Służb
Weterynaryjnych nad kompartmentem
i swobodny przepływ informacji
koniecznej do przekonania kraju importującego, że ryzyku przedostania się
choroby z towarami zostało zminimalizowane. Dlatego też procedury
praktykowane w handlu z regionami/strefami powinny być podobnie ustalone
dla kompartmentalizacji.
Wszystkie działania podejmowane w celu kontroli choroby są połączeniem
wysiłków
Służb
Weterynaryjnych
i
indywidualnego
producenta.
Kompartmentalizacja wymaga relatywnie wyższych kosztów na sztukę
9
poniesionych przez producenta a także Usług Weterynaryjnych w obrębie
programu zwalczania choroby. Kompartment jest analogiczny do pierwszej fazy
tradycyjnych krajowych programów zwalczania chorób (gruźlicy, brucelozy czy
choroby Aujeszki'ego) w których to producent, pod kontrolą Weterynaryjną,
decydował ze względu na możliwości handlowe wyodrębnić status zdrowotny
swojego stada wyższy od tego ogólnego dla populacji.
Poprzednie wytyczne dostarczają podstaw do ustanowienia, oceny i wymiany
informacji o zwierzętach z kompartmetnu w interesie handlu
międzynarodowego.
Tak
jak
w
przypadku
krajowego
lub
strefowego/regionalnego wniosku, odpiwednie decyzje handlowe ustala
ostatecznie kraj importujący oszacowując (mając na uwadze jakiekolwiek
rekomendacje OIE) czy poziom ryzyka jest akceptowalny podczas transakcji
handlowej.
10
TABELA I
Potencjalne drogi
zakażenia
Przykłady łagodzenia ryzyka przeniesienia choroby
KOMPARTMENT
ENDEMICZNY
Zakaz interakcji z kompartmentem endemicznym. Praktyki bioasekuracji, które zabezpieczają przed
sąsiednimi stadami (patrz róznież zasady pracownika)
DZIKA POPULACJA
Zwierzęta w wolnym od choroby kompartmencie powinny znajdować się w pomieszczeniach
zabezpieczających je przed kontaktem ze zwierzętami z dzikiej populacji potencjalnie
przenoszącymi chorobę (np. dziki lub ptaki)
PRACOWNICY
Polityka wobec pracowników zakazująca im kontaktu ze zwierzętami wysokiego ryzyka, np. w
hodowli drobiu zakaz trzymania lub opiekowania się ptactwem poza fermą lub zakaz uczestniczenia
w pokazach/wystawach.
Prysznice, odzież robocza/obuwie.
Szkolenie w zakresie bioasekuracji i zapobieganiu pojawienia się choroby.
SEKTOR SERWISOWY Używanie odzieży ochronnej jednorazowej lub specjalnie do tego przeznaczonej i obuwia.
(np łapanie/ szczepienia/
Upewniać się, że pracownicy nie byli tego samego dnia na innej fermie.
ekipa sprzątająca/ dostawy Mycie i dezynfekcja pojazdów wjeżdżających na fermę.
paszy/ personel
serwisowy)
ODBIÓR CHORYCH /
PADŁYCH ZWIERZĄT
Kompost, spalanie lub pogrzebanie chorych zwierząt, np drób, martwe ptaki mogą być umieszczone
w workach i umieszczone w przykrywanej beczce na granicy posesji
RUCH POJAZDÓW
Parkować tylko z dala od budynków inwentarskich, preferowane parkowanie poza fermą.
Pozwalać tylko niezbędnym pojazdom na wjazd na posesję (np paszowóz).
Zapewnić obiekty do dezynfekcji na wjeździe dla pojazdów pracowników i gości.
GOŚCIE
Zabrania się wpuszczania gości do obiektów ze zwierzętami.
Używać płotów, ogrodzeń, zamkniętych bra lub ochrony by zniechęcić do wstępu.
DZIKIE ZWIERZĘTA
Kontrola gryzoni, płoty, sprzaątanie elementów wabiących (np kosze na śmieci), zwierzęta domowe
LUB PUPILE DOMOWE w domu, nie wpuszczać pupili do budynków inwentarskich.
ZAKAŻENIE DROGĄ
POWIETRZNĄ
Zapobieganie prawdopodobieństwu pokazania się choroby przenoszone drogą powietrzną poprzez
odpowiednią odległość lub specjanle środki ostrożności np system filtracji powietrza.
PASZA
Obróbka, obchodzenie się z paszą i składowanie jej w taki sposób by uniknąć zakażenia lub
wprowadzen ia czynnika chorobotwórczego.
WEKTORY
Pomieszczenia inwetarskie oporne na wektory. Weryfikowanie osłon regularnie.
WYPOSAŻENIE
Nie pożyczanie sprzętu, nwet w obrębie tej samej firmy.
Używanie dedykowanych regałów, pomieszczeń (oznakowanie kolorystyczne) w pełni czystych i
zdezynfekowanych po każdym użyciu
PRZESTÓJ
Wydłużyć okres przestoju pomiędzy kolejnymi rzutami.
Czyszczenie i dezynfekcja.
Podnoszenie częstości wywozu śmieci.
11