Pobierz

36-39 (Agro_3/10)
24.2.10
13:53
Page 36
Park maszynowy
„Valtra
do Brasil”
Sà takie marki, które kszta∏tujà histori´ narodów i bez wàtpienia nale˝y do nich Valtra.
Pi´çdziesiàt lat temu, jeszcze jako Valmet, fiƒski producent zaczà∏ wywieraç znaczny wp∏yw na kszta∏t kultury
agrarnej nie tylko w Europie, ale i w Ameryce Po∏udniowej,
a dok∏adniej – w Brazylii. Warto poznaç przyczyny, poczàtki i przebieg ekspansji tej firmy za oceanem, gdy˝ obecnie
jest ona jednym z liderów tamtejszego rynku.
W
ydaje si´ prawie niemo˝liwym,
by producent ciàgników, po nieca∏ych 10 latach dzia∏alnoÊci na rynku
macierzystym, uruchomi∏ produkcj´
na innym kontynencie. A jednak...
W 1960 r. fiƒski Valmet, rozpoczà∏
produkcj´ ciàgników w Brazylii, skàd
dziÊ, ju˝ jako „Valtra do Brasil”, eksportuje je do 60 krajów Êwiata, w tym
do 15 paƒstw w Ameryce Po∏udniowej. W samej tylko Brazylii Valtra ma
blisko 160 punktów dilerskich. I pomyÊleç, ˝e potrzeba by∏o na to zaledwie 50 lat.
Na poczàtku by∏ eksport
Po II wojnie Êwiatowej fiƒskie rolnictwo wspiera∏a technika z Europy
Zachodniej i Ameryki. Finowie jed-
36
AGROmechanika
3/2010
nak chcieli w∏asnych maszyn, które
cechowa∏aby wysoka jakoÊç. W po∏owie lat 50. Valmet rozpoczà∏ prace
nad skonstruowaniem nowoczesnego, jak na tamte czasy, ciàgnika
z silnikiem wysokopr´˝nym. Pierwszy model powsta∏ w listopadzie
1956 r. Szybko rozpocz´to eksport.
Jeszcze w tym samym roku 100 ma∏ych ciàgników Valmeta zosta∏o
sprzedanych do Turcji.
Finowie spostrzegli, ˝e spory popyt
na ciàgniki Valmet 33 D mo˝e wystàpiç w du˝ych, rozwijajàcych si´
krajach, dlatego wysy∏ali ciàgniki
na testy do Chin, Polski, Hiszpanii
i Brazylii. Latem 1958 r. sfinalizowano du˝y kontrakt zagraniczny
i pot´˝ny transport liczàcy 350 trak-
Produkcja Valtry
obejmuje dziÊ prawie jednà trzecià
brazylijskiego rynku traktorów.
torów zosta∏ wys∏any do Chiƒskiej
Republiki Ludowej.
Firma Valmet, uczestniczàc w realizacji ró˝nych projektów w Brazylii,
zda∏a sobie spraw´, ˝e Finlandia
i najwi´kszy kraj Ameryki Po∏udniowej by∏yby dobrymi partnerami biznesowymi. Zw∏aszcza ˝e Finowie
kupowali stamtàd ogromne iloÊci
kawy. W efekcie w latach 1959–1960
sprzedano do Brazylii a˝ 1250 ciàgników Valmet.
„Valmet do Brasil”
Eksport zapowiada∏ si´ dla Valmeta
obiecujàco, ale w∏adze Brazylii planowa∏y budow´ w∏asnej fabryki ciàgników. Agenda brazylijskiego rzàdu,
GEIA (Grupo Executivo da Indústria
Automobilistica), og∏osi∏a z koƒcem
grudnia 1959 r. przetarg, do którego mog∏y przystàpiç jedynie przedsi´biorstwa zarejestrowane w Brazylii. Termin sk∏adania ofert up∏ywa∏
z koƒcem stycznia 1960 r., czyli miesiàc póêniej. Aby stanàç do prze-
36-39 (Agro_3/10)
23.2.10
15:36
Page 37
targu, Finowie musieliby mieç w∏asnà fabryk´ w Brazylii. W styczniu
1960 r. do rejestru handlowego w Sao
Paulo wpisana zosta∏a nowa firma –
„Valmet do Brasil – Indústria e Commercio de Tratores S. A.”.
Z koƒcem marca 1960 r. GEIA og∏osi∏a wyniki przetargu. SpoÊród 20
ofert zaakceptowano dziesi´ç. Oferta Valmeta zosta∏a oceniona najwy˝ej w sektorze ciàgników Êredniej
mocy, a podpisany kontrakt okreÊla∏
produkcj´ na 4000 ciàgników rocznie. Oprócz Valmeta, ciàgniki dla
brazylijskiego rolnictwa mia∏ produkowaç Massey Ferguson, Ford,
Deutz i Fendt.
Valmet zlokalizowa∏ swojà fabryk´
w Mogi das Cruzes, mieÊcie oddalonym o ok. 70 km od Sao Paulo,
w kierunku Rio de Janeiro. Do tego
celu zaadaptowano tereny by∏ej fabryki tkanin. Trzeba by∏o jeszcze
znaleêç dostawc´ silników. Valmet
rozwa˝a∏ stosowanie motorów Perkins, ale ta marka by∏a w∏asnoÊcià
konkurenta – Masseya Fergusona.
Ofert´ przedstawi∏ tak˝e Mercedes-Benz oraz MWM (Motorenwerke
Mannheim) i to w∏aÊnie ta druga firma zosta∏a dostawcà silników do
brazylijskich traktorów Valmet.
Pierwszy model zjecha∏ z linii monta˝owej fabryki Valmet 14 grudnia
1960 r. By∏o to spore osiàgni´cie,
zwa˝ywszy, ˝e produkcja ciàgników
w Finlandii rozpocz´∏a si´ zaledwie
9 lat wczeÊniej.
Galopujàca inflacja
Dla przemys∏u maszynowego w Brazylii przysz∏y jednak ci´˝kie czasy. W pierwszej po∏owie lat 60. inflacja zacz´∏a bardzo szybko rosnàç.
W 1964 r. kontrol´ nad paƒstwem
przej´∏o wojsko, a ustanowiony przezeƒ rzàd zaczà∏ wprowadzaç radykalne zmiany w polityce gospodarczej
Brazylii, og∏aszajàc zamro˝enie cen.
Ale nawet przy tak restrykcyjnej polityce paƒstwa Valmet zakoƒczy∏ rok
1964 sukcesem, sprzedajàc – mimo
recesji – 2368 traktorów.
Polityka rzàdu znios∏a dotacje do
zakupu ciàgników. Ta sytuacja trwa∏a przez lata. W efekcie po∏owa
z 6 brazylijskich fabryk ciàgników
(Ford, Deutz i Fendt) przerwa∏a produkcj´. Ford powróci∏, co prawda,
na t´ scen´ w po∏owie lat 70., ale produkcja Deutza przesz∏a w r´ce Cumminsa, a Fendt sprzeda∏ fabryk´ firmie Schuller, producentowi z bran˝y
metalurgicznej. W Brazylii pozosta∏o
trzech producentów ciàgników: Valmet, Massey Ferguson i CVT – brazylijska firma produkujàca – na prawach licencji – ciàgniki Oliver.
W 1973 r. na rynku brazylijskim pojawi∏a si´ seria Valmet Linha 73,
a w niej modele: Cafeeiro (52 KM,
przeznaczony na plantacje kawy),
62 id (55 KM), 85 id (78 KM) i 6-cylindrowy Valmet 110 id (116 KM).
Ten ostatni utorowa∏ drog´ marce
Valmet ku pozycji lidera w sektorze
ciàgników du˝ej mocy. Niemal jednoczeÊnie tradycyjny czerwony kolor
zosta∏ zmieniony na ˝ó∏ty i bràzowy.
W tym samym roku Valmet zanotowa∏ równie˝ rekordowà produkcj´
10 213 traktorów, a w 1977 r. o blisko 5 tys. wi´kszà. Firma by∏a zmuszona otworzyç nowà, o wiele wydajniejszà lini´ monta˝owà.
Pierwszy w Brazylii
ciàgnik 4x4
W lipcu 1981 r. na rynku pojawi∏a si´
nowa seria – Linha 8. W jej ramach
kontynuowano produkcj´ modelu
Cafeeiro, 3-cylindrowego modelu 68,
4-cylindrowca 88 i modelu 118 z silnikiem 6-cylindrowym. Najwi´kszy
z nich wyposa˝ony by∏ w ca∏kowicie
nowy, bardzo wytrzyma∏y system
przeniesienia nap´du (heavy-duty).
Najbardziej rozpoznawalny model
118-4 (120 KM) by∏ pierwszym
w Brazylii ciàgnikiem z nap´dem
4x4. Ponadto 118 pos∏u˝y∏ za baz´
dla jeszcze wi´kszej maszyny –
w 1983 r. z linii monta˝owej zjecha∏
pierwszy Valmet 138-4 z nap´dem
na obie osie i silnikiem z turbodo∏adowaniem.
➠
36-39 (Agro_3/10)
24.2.10
13:56
Page 38
Park maszynowy
Wa˝niejsze punkty w historii „Valtra do Brasil”
Valmet 33 by∏ pierwszym ciàgnikiem fiƒskiego Valmeta, który otworzy∏ producentowi drog´
na rynek brazylijski.
Mimo i˝ Valmet wiód∏ prym w sektorze ciàgników du˝ej mocy, na rynku
wcià˝ istnia∏a luka mi´dzy tradycyjnymi ciàgnikami tego producenta
a modelami 6-cylindrowymi. Poniewa˝ konkurenci robili co mogli, by jà
wype∏niç, Valmet wprowadzi∏ do produkcji koncept na „Nordic Tractor” –
Volvo BM Valmet. Z pewnych wzgl´dów ciàgnik musia∏ zostaç nieco
przystosowany do warunków brazylijskich. Zastosowano tu m.in. 4-cylindrowy silnik o pojemnoÊci 3,9 l
z tamtejszej fabryki MWM.
W 1986 r. Valmet po raz kolejny odcisnà∏ swe pi´tno na historii brazylijskiego rolnictwa. Na rynku pojawi∏y
si´ dwa nowe modele: 880 (81 KM)
i 980-4 (95 KM; pierwszy brazylijski
traktor z 4-cylindrowym do∏adowanym silnikiem i nap´dem 4x4).
Równie˝ silniki Valmet
Rok 1960: pierwszym brazylijskim ciàgnikiem Valmeta by∏ model 360, nap´dzany
3-cylindrowym silnikiem o pojemnoÊci 2,6 l
i mocy 40 KM. Ciàgnik mia∏ 6-biegowà
skrzyni´ (6F+2R) i wa˝y∏ 1800 kg.
Rok 1981: jeden z najbardziej rozpoznawalnych ciàgników Valmeta – model 118-4
(120 KM). By∏ to pierwszy w Brazylii traktor z nap´dem 4x4, który pos∏u˝y∏ za baz´
dla jeszcze wi´kszych maszyn.
Rok 1986: Valmet po raz kolejny wp∏ynà∏
na kszta∏t brazylijskiego rolnictwa: model
980-4 (95 KM, poj. 3,9 l) by∏ odwzorowaniem nordyckiego Valmeta 805, a jednoczeÊnie pierwszym na rynku brazylijskim
traktorem z 4-cylindrowym do∏adowanym
silnikiem i nap´dem na obie osie.
W 1992 r. producent zdecydowa∏, ˝e
jego brazylijskie ciàgniki powinny
byç dost´pne równie˝ z silnikami
Valmet. Ta dalekowzroczna decyzja
sta∏a si´ podwalinà do póêniejszego
stworzenia renomowanej fabryki
silników AGCO Sisu Power.
W 1989 r. „Valmet do Brasil” zaprezentowa∏ model 1780, który by∏ niemal odpowiednikiem znanego w Europie ciàgnika Valmet Mega. Zastosowany tu silnik MWM generowa∏
moc 165 KM, a przek∏adnie zapo˝yczono od wczeÊniejszych modeli
138/148-4.
Na poczàtku lat 90. nad brazylijskim
Valmetem zacz´∏y gromadziç si´
czarne chmury. Firma zacz´∏a modernizowaç swoje ciàgniki, ale pojawi∏ si´ problem ze zbyt du˝ym zapasem niesprzedanych maszyn. Rynek
zaczyna∏ si´ powoli kurczyç.
Innowacyjny
system zarzàdzania
Rok 1989: „Valmet do Brasil” zaprezentowa∏ model 1780, który by∏ niemal dok∏adnà
kopià znanego w Europie ciàgnika Valmet
Mega. Zastosowany tu silnik MWM generowa∏ moc 165 KM.
38
AGROmechanika
3/2010
Rok 2000: „Valtra do Brasil” rozpoczyna
produkcj´ trzech nowych serii ciàgników,
w tym ci´˝kich modeli BH, bazujàcych na
silnikach SisuDiesel.
Zak∏ady „Valmet do Brasil” musia∏y szybko poprawiç swojà sytuacj´.
Wykorzystano wi´c pomys∏y bazujàce na filozofii zaczerpni´tej z firmy
matki – fiƒskiego Valmeta. Zacz´to
36-39 (Agro_3/10)
23.2.10
15:37
Page 39
Fot. Zabost, firmowe
Park maszynowy
Kombajny marki Valtra to coraz cz´stszy widok na brazylijskich polach. Bazujà na systemie om∏otu stosowanym w maszynach Massey Ferguson i silnikach Sisu, produkowanych w Brazylii.
eliminowaç zapasy i produkowano
ciàgniki wy∏àcznie pod konkretne
zamówienia klientów, tzw. szyte na
miar´. By∏o to innowacyjne rozwiàzanie, które pozwoli∏o Finom znaczàco
zwi´kszyç produkcj´ i eksport ciàgników w Europie. Ta strategia okaza∏a
si´ równie˝ skuteczna za oceanem.
Brazylijski rynek ciàgników zmniejszy∏ si´ znaczàco w po∏owie 1995 r.,
gdy rzàd ponownie obcià∏ dotacje dla
rolnictwa. Przemys∏ maszynowy najwi´kszego kraju Ameryki Po∏udniowej musia∏ powtórnie zmierzyç si´
z sytuacjà kryzysowà. Ale „Valmet do
Brasil”, dzi´ki wdro˝onej ju˝ polityce,
która zapewnia∏a du˝à elastycznoÊç,
by∏ w stanie znacznie szybciej reagowaç na zmieniajàce si´ oczekiwania
klientów ni˝ jego konkurenci.
rozpocz´∏a si´ produkcja ciàgników
Valtra Valmet 100, które by∏y odpowiednikami produkowanych w Finlandii serii 700 i 800. W 2000 r. rozpocz´to produkcj´ trzech nowych
serii: lekkiej (BL), Êredniej (BM)
i ci´˝kiej (BH).
Wraz z wcieleniem Valtry w struktury koncernu AGCO, w VdB rozpocz´to wprowadzaç zmiany organizacyjne. Âwiat obra∏ kierunek na
ochron´ klimatu, zatem przysz∏a
pora na realizacj´ projektów zwiàzanych z zasilaniem silników biopaliwami. W tym zakresie Valtra równie˝ osiàgn´∏a bardzo du˝o. Z koƒcem 2006 r. rozpoczà∏ si´ w Brazylii
kolejny boom na ciàgniki i znów pojawi∏a si´ szansa dla Valtry.
„Valtra do Brasil”
W 2007 r. firma wprowadzi∏a na brazylijski rynek swój pierwszy kombajn
zbo˝owy. Powód by∏ prosty – w Brazylii w sektorze kombajnów jest
W 1996 r. „Valmet do Brasil” oficjalnie zmieni∏ nazw´ na „Valtra do
Brasil” (VdB). Dwa lata póêniej
Nie tylko ciàgniki
znacznie mniej producentów ni˝
w Europie. Dzia∏ajàc pod auspicjami
grupy AGCO, producent mia∏ mo˝liwoÊç zaoferowania swoim klientom
kombajnów produkowanych w zak∏adach Masseya Fergusona w Santa
Rosa, zgodnie ze swojà specyfikacjà.
Brazylijska Valtra w ofercie ma równie˝ siewniki. W 2007 r. Valtra przej´∏a firm´ Sfil – tamtejszego producenta osprz´tu do kombajnów.
Plany Valtry, która obecnie kontroluje prawie jednà trzecià brazylijskiego rynku, sà dalekosi´˝ne. Z racji tego, ˝e pot´˝nà grup´ klientów
stanowià farmy zajmujàce si´ uprawà trzciny cukrowej, w najbli˝szej
przysz∏oÊci oferta sprz´tu ma zostaç
wzbogacona o maszyny typowe dla
tego sektora – przede wszystkim
kombajny do zbioru trzciny.
■
Micha∏ Zabost
W kolejnym wydaniu zaprezentujemy relacj´
z wizyty w brazylijskiej fabryce traktorów Valtra
i silników AGCO SisuPower.
Sprz´t uprawowo-siewny to kolejny na brazylijskim rynku maszyn rolniczych segment, w którym Valtra ma du˝o do powiedzenia.
AGROmechanika
3/2010
39