dr Jacek Wierzbicki tel. +48 (0-61) 829 47 92 e

dr Jacek Wierzbicki
tel. +48 (0-61) 829 47 92
e-mail: [email protected]
www.amu.edu.pl/~jacwierz
Życiorys zawodowy:
Urodziłem się w 1958 roku w Poznaniu. W latach 1965–1973 byłem uczniem
Szkoły Podstawowej nr 5, a od 1973 roku kontynuowałem naukę w V Liceum
Ogólnokształcącym w Poznaniu. Po uzyskaniu matury w 1977 roku i zdaniu
egzaminów wstępnych zostałem przyjęty na I rok archeologii na Uniwersytecie im.
Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Już w kilka tygodni po rozpoczęciu zajęć dydaktycznych miałem szczęście
wziąć udział w badaniach powierzchniowych na Pomorzu, prowadzonych przez
Łupawską Ekspedycję Archeologiczną ówczesnej Katedry Archeologii UAM, pod
kierunkiem Dobrochny Jankowskiej, co zadecydowało o moich dalszych losach. Od
tej pory uczestniczyłem we wszystkich przedsięwzięciach tej Ekspedycji, aż do 1982
roku.
13 maja 1981 roku (byłem wtedy studentem IV roku) zostałem zatrudniony w
Katedrze Archeologii na stanowisku technika jako rysownik. Rok później obroniłem
pracę magisterską pt. „Cmentarzysko ludności kultury pucharów lejkowatych w
Łupawie, woj. Słupsk, stanowisko 2”, napisaną pod kierunkiem prof. dr hab. Jana
Żaka, której powstawaniem na początku, aż do swej przedwczesnej śmierci, kierował
doc. dr hab. Kazimierz Siuchniński. 21 lipca zostałem awansowany na stanowisko
starszego technika.
We wrześniu tego roku rozpocząłem zasadniczą służbę wojskową, którą
ukończyłem w sierpniu 1983 roku, w stopniu ogniomistrza podchorążego (po
dodatkowym kursie w Głogowie zostałem w sierpniu 1986 roku podporucznikiem
rezerwy).
Po powrocie do pracy zawodowej początkowo zajmowałem się
opracowywaniem materiałów kultury pucharów lejkowatych pochodzących ze
starszych badań w Łupawie, aby w 1984 roku wrócić do badań wykopaliskowych na
terenie osady kultury pucharów lejkowatych w Poganicach.
Badania wykopaliskowe w Poganicach trwały do 1991 roku (od 1986 pod
moim kierownictwem). W 1990 roku uczestniczyłem też krótko w badaniach na
terenie wczesnośredniowiecznego mostu/grobli w Gieczu, koło Poznania. W 1993
roku kierowałem ratowniczymi pracami wykopaliskowymi na cmentarzysku ludności
kultury łużyckiej we Wronkach. Brałem także udział w licznych badaniach
powierzchniowych, głównie w ramach AZP, na terenie byłych województw
słupskiego, gorzowskiego, poznańskiego i leszczyńskiego. W 1989 otrzymałem
awans — z etatu starszego technika na archeologa.
W 1994 roku został otwarty mój przewód doktorski na Wydziale Historycznym
UAM, a promotorem mojej pracy pt. „Łupawski mikroregion osadniczy ludności
kultury pucharów lejkowatych” była prof. Dobrochna Jankowska. Pracę pod tym
tytułem obroniłem w lutym 1997 roku, a z dniem 1 maja tego roku zostałem
mianowany na stanowisko adiunkta w Instytucie Prahistorii UAM.
W ostatnich latach prowadziłem prace wykopaliskowe, wyłącznie w ramach
badań ratowniczych na trasie projektowanej autostrady A2, na dwóch położonych
niedaleko od siebie stanowiskach: Pławce gm. Środa Wlkp., stan. 8 (w latach 1998–
2000) i Borzejewo gm. Dominowo, stan. 22 (w latach 1998–1999).
W latach 1999–2005 przez dwie kadencje pełniłem funkcje wicedyrektora
Instytutu Prahistorii UAM ds. studenckich.
Specjalizacja i zainteresowania naukowe:
Zawodowo zajmuję się przede wszystkim okresem neolitu na terenie Europy
Środkowej, a w szczególności kulturą pucharów lejkowatych i jej obrządkiem
pogrzebowym oraz problemami osadniczymi.
Z zamiłowania natomiast jestem filatelistą, więc główną moja pasją stało się
dla mnie zbieranie walorów filatelistycznych (tzn. znaczków, całostek, datowników,
kopert FDC, itp.) wiążących się tematycznie z antropogenezą i epoką kamienia w
Europie. Tworzenie tego tematycznego zbioru stało się też dla mnie okazją do
popularyzacji archeologii, m.in. dzięki wykorzystaniu Internetu (www.archeofil.pl).
Wybrane publikacje archeologiczne:
1988
Gräberfeld der Einzelgrabkultur in Łupawa (Fundstelle 2), Gemeinde
Potęgowo, Wojewodschaft Słupsk, „Folia Praehistorica Posnaniensia”,
t. III: 1987, s. 257–268.
1988
Z badań nad wczesną epoką brązu na Pomorzu Środkowym, „Fontes
Archaeologici Posnanienses”, vol. XXXVI: 1987–1988, s. 53–58.
1990
z W. Świderskim: Osada kultury pucharów lejkowatych w Poganicach,
woj. Słupsk, gm. Potęgowo, stanowisko 4 (strefa 2), Poznań.
1991
Cmentarzysko megalityczne ludności kultury pucharów lejkowatych w
Łupawie, gm. Potęgowo, woj. Słupsk, stanowisko 2a, „Folia
Praehistorica Posnaniensia”, t. IV, s. 49–56.
1992
Cmentarzysko kultury pucharów lejkowatych w Łupawie woj. Słupsk,
stanowisko 2. Obrządek pogrzebowy grupy łupawskiej, Poznań.
1993
Charakterystyka strefy 10 stanowiska 4 w Poganicach, woj. Słupsk, [w:]
Kopalnia surowców mineralnych kultury pucharów lejkowatych w
Poganicach, woj. Słupsk, stanowisko 4 (strefa 10), Poznań, s. 9–22.
1993
z E. Indycką: Materiały kultury pucharów lejkowatych z terenu kopalni
surowców mineralnych w Poganicach, woj. Słupsk, stanowisko 4, [w:]
Kopalnia surowców mineralnych kultury pucharów lejkowatych w
Poganicach, woj. Słupsk, stanowisko 4 (strefa 10), Poznań, s. 75–116.
1994
Cmentarzysko ludności kultury pucharów lejkowatych w Łupawie, gm.
Potęgowo, woj. Słupsk, stanowisko 15, „Folia Praehistorica
Posnaniensia”, t. VI, s. 5–58.
1995
Dzieje i stan badań nad kulturą pucharów lejkowatych w Wielkopolsce,
„Folia Praehistorica Posnaniensia”, t. VII, s. 21–52.
1995
Wstępne wyniki badań wykopaliskowych osiedli kultury pucharów
lejkowatych na stanowisku Poganice 4 (strefy 2 i 5), gm. Potęgowo,
woj. słupskie, „Folia Praehistorica Posnaniensia”, t. VII, s. 53–79.
1997
Neolityczny grobowiec megalityczny z grobem korytarzowym w
Łupawie woj. słupskie, stan. 27, „Materiały Zachodniopomorskie”, t. XLII
(1996), s. 7–29.
1998
Dynamiczny model łupawskiego mikroregionu osadniczego (ŁMO)
ludności kultury pucharów lejkowatych, [w:] Acta Archaeologica
Pomoranica, Szczecin, s. 53–67.
1999
2002
2003
2005
2006
2006
2006
Łupawski mikroregion osadniczy ludności kultury pucharów
lejkowatych, Poznań.
Epoka kamienia na ziemi wieleńskiej, [w:] P. Waśko, K. Heppner, H.
Machajewski (red.), Z najdawniejszych dziejów ziemi wieleńskiej,
Wieleń, s. 9–41.
Brakujące groby (ze studiów nad społeczeństwem grupy łupawskiej
kultury pucharów lejkowatych), [w:] Mirosław Fudziński, Henryk Paner
(red.), XIII Sesja Pomorzoznawcza, vol. 1, Od epoki kamienia do okresu
rzymskiego, Gdańsk 2003, s. 51–59.
Grobowiec megalityczny z Borkowa, stan. 1, gm. Malechowo, woj.
zachodniopomorskie. Jedyny grób korytarzowy na ziemiach polskich?,
[w:] W. Rączkowski, J. Sroka (red.), Historia i kultura Ziemi
Sławieńskiej, t. IV, Gmina Malechowo, Sławno, s. 93–112.
Idea megalityczna między pradoliną Noteci a Morzem Bałtyckim, [w:]
Henryk Machajewski, Jarosław Rola (red.), Pradolina Noteci na tle
pradziejowych i wczesnośredniowiecznych szlaków handlowych,
Poznań, s. 87–106.
Materiały neolityczne z wielokulturowego stanowiska 108 w
Międzyrzeczu, woj. lubuskie, [w:] Współczesnymi drogami w
przeszłość. IV Polsko-Niemieckie Spotkania Archeologiczne. Dychów
15–18 listopada 2005 roku, Biblioteka Archeologii Środkowego
Nadodrza, z. 3, t. 2, s. 103–136.
Megality kultury pucharów lejkowatych — czy tylko grobowce?, [w:]
Jerzy Libera, Krzysztof Tunia (red.), Idea megalityczna w obrządku
pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych, Lublin-Kraków, s. 87–101.
Wybrane publikacje filatelistyczne:
2006
z J. Krokoszem i J. Tybulczukiem: Odlewnictwo w filatelistyce, Kraków.
2008
Archeologia na polskich znakach pocztowych (cz. I), „Filatelista”, r. 55,
nr 2, s. 78–81.