Tapicer

kleje
Ekologiczne kleje firmy Jowat
do produkcji mebli tapicerowanych
W ostatnich latach w Polsce odnotowuje się rozwój w dziedzinie produkcji mebli
tapicerowanych, w których elastyczne części (siedziska i oparcia krzeseł, foteli,
tapczanów wykonywane z różnych materiałów takich jak pianki, juty, waty, skóry itd.)
łączone są przy użyciu klejów syntetycznych. Zgodnie z obowiązującymi Dyrektywami
Unii Europejskiej wymagane jest stosowanie ekologicznych klejów, w których ogranicza
się zawartość rozpuszczalników lub wprowadza się systemy wodne. Obecnie w Polsce
stosowane są kleje rozpuszczalnikowe w wersji High Solid (zawartość substancji stałych
ok. 60-70%), Super High Solid (ok. 75-80%), dyspersyjne (jedno- lub dwuskładnikowe)
lub bezrozpuszczalnikowe topliwe.
Firma Jowat już w latach 90. XX wieku
opracowała i wprowadziła na rynek kleje
o nazwie Jowatac w tych wszystkich grupach,
a prowadzone w kolejnych latach prace doprowadziły do sukcesywnego rozszerzania
oferty wyrobów.
Z grupy klejów dyspersyjnych firma Jowat
oferuje kleje dwuskładnikowe Jowatac 414.10
i Jowatac 414.20 (stosowane z utwardzaczem
414.80) oraz jednoskładnikowy Jowatac
413.80 i Jowatac 414.04. Charakteryzują się
one dobrą przyczepnością i wysoką odpornością termiczną uzyskiwanych spoin. Właściwo-
ści klejów i wybrane parametry aplikacyjne
zestawiono w tabeli 1.
Jak już wspomniano, firma Jowat oprócz
klejów tapicerskich wodnych oferuje szeroką
gamę klejów tapicerskich rozpuszczalnikowych. Właściwości klejów i wybrane parametry aplikacyjne przedstawiono poniżej w tabelach 3, 4 i 5.
Kleje rozpuszczalnikowe stosowane są
powszechnie w przemyśle od wielu lat, jednak w ostatnich czasach można zauważyć
wyraźną tendencję do przechodzenia do
stosowania klejów o coraz wyższej zawar-
tości ciał stałych. Jest to spowodowane ich
wydajnością oraz aspektami ochrony przeciwpożarowej. Ponieważ zawierają mniej
rozpuszczalników, stwarzają mniejsze zagrożenie pożarowe. Brany jest również pod uwagę negatywny wpływ rozpuszczalników na
środowisko naturalne oraz wpływ na koszty
gotowych wyrobów oraz pośrednio na koszty
opakowań i transportu.
Z drugiej strony nie należy zapominać o
wpływie wysokiej zawartości ciał stałych na
lepkość kleju i pozostałe właściwości aplikacyjne. Stosunkowo wysoka lepkość klejów
Rodzaj kleju Jowatac
Właściwości
Barwa
Gęstość [g/cm3]
414.10
(+ 414.80)
414.20
(+ 414.80)
413.80
414.04
jedno- lub
dwustronny
jedno- lub
dwustronny
jednostronny
dwustronny
bezbarwny
niebieski
bezbarwny
czerwony
1,05
ok. 0,81
ok. 1,05
ok. 1,06
pH
ok. 11
-
ok. 5
ok. 9
Lepkość [mPa.s]
ok. 400
ok. 400
ok. 5500
ok. 30
Zawartość ciał stałych [%]
ok. 55
ok. 46
ok. 67
ok. 30
Ciśnienie materiału [bar]
0,3-0,5
0,3-0,5
3-5
0,3-0,5
Ciśnienie powietrza [bar]
1,8-3,0
1,8-3,0
2-8
1,8-3,0
(mierzona metodą Brookfielda)
Tabela 1
36 |
Tapicer / 2 (6) 2011
www.meblarstwo.pl
kleje
Wady i zalety klejów tapicerskich dyspersyjnych
Kleje dwuskładnikowe koagulujące
w środowisku kwasowym
Kleje dwuskładnikowe koagulujące
w środowisku kwaśnym
Kleje koagulujące
pod ciśnieniem
Jowatac 414.10
Jowatac 414.20
Jowatac 414.04
Jowatac 413.80
Nanoszenie
jedno- lub dwustronne
dwustronne, jednostronne warunkowo
jedno- lub dwustronne
Ciała stałe
40-60%
50-60%
60-70%
· trudnopalny
· bez instalacji
przeciwwybuchowej
· elastyczna spoina
· umiarkowana cena
· możliwość pompowania
· nie zawiera CR
· średnia odporność cieplna spoiny
· ograniczony overspray
Zalety
· trudnopalny
· bez instalacji przeciwwybuchowej
· średnia odporność cieplna spoiny
· nie zawiera CR
· trudnopalny
· bez instalacji przeciwwybuchowej
· elastyczna spoina
· wysoka odporność cieplna spoiny
Wady
· utylizacja jako odpad specjalny
· overspray
· wysoka zawartość kwasów
· specjalny pistolet do nanoszenia
· wrażliwy na ujemne temperatury
· ograniczona przyczepność
do drewna, płyt wiórowych
i styropianu
· utylizacja jako odpad specjalny
· overspray
· niska stabilność w transporcie
· niemożność stosowania instalacji
· konieczny tunel cieplny
centralnej z klejem
· zawężony zakres aplikacji
· niepompowalny
· wrażliwy na ujemne temperatury
· ograniczona przyczepność do drewna,
płyt wiórowych i styropianu
· wrażliwy na ujemne temperatury
· zawiera CR
Tabela 2
Właściwości konwencjonalnych (35-50% ciał stałych) klejów tapicerskich Jowatac
Typ kleju Jowatac
Właściwości
456.24
456.34
471.54
472.54
Polimer bazowy
SBS
SBS
Lepkość [mPa.s]
ok. 220
ok. 250
ok. 300
ok. 350
Gęstość [g/cm3]
ok. 0,81
ok. 0,80
ok. 0,88
ok. 0,89
Zawartość ciał stałych [%]
ok. 38
ok. 37
ok. 50
ok. 50
Ciśnienie materiału [bar]
0,5-3
0,5-1,5
0,5-3
0,5-3
Ciśnienie powietrza [bar]
4-6
4-6
4-6
4-6
Kopolimer styrenowy
Tabela 3
Właściwości klejów tapicerskich Jowatac High Solid (60-70% ciał stałych)
Typ kleju Jowatac High Solid
Właściwości
456.54
456.64
Polimer bazowy
Kop. Styr.
SBS
Lepkość [mPa.s]
ok. 750
ok. 550
ok. 600
ok. 450
ok. 900
ok. 1500
Gęstość [g/cm3]
ok. 0,90
ok. 0,90
ok. 0,89
ok. 0,89
ok. 0,87
ok. 63
ok. 60
ok. 65
ok. 60
1-5
0,5-3
1-5
1-5
Zawartość ciał stałych [%]
Ciśnienie materiału [bar]
Ciśnienie powietrza [bar]
456.74
457.04
457.74
457.94
472.64
475.64
475.74
ok. 800
ok. 400
ok. 1400
ok. 0,92
ok. 0,91
ok. 0,90
ok. 0,95
ok. 65
ok. 70
ok. 63
ok. 62
ok. 70
1-5
1-5
1-5
1-5
1-5
Kopolimer styrenowy
4-6
Tabela 4
38 |
Tapicer / 2 (6) 2011
www.meblarstwo.pl
kleje
Wady i zalety topliwych
klejów tapicerskich
grupy Super High Solid wymusza temperaturę
stosowania nie niższą niż 20°C – w temperaturze poniżej 20°C wzrost lepkości kleju utrudnia
tłoczenie go przez pompy tłokowe oraz właściwe nanoszenie.
Badania palności w kontakcie z otwartym
płomieniem – czas bezpośredniego kontaktu
płomienia z klejem 5 s – po lewej klej konwencjonalny (ok. 38% ciał stałych), po prawej klej
z grupy Super High Solid (ok. 75% ciał stałych).
Kleje topliwe – tapicerskie
Kleje topliwe używane do produkcji mebli
tapicerowanych aplikowane są w podwyższonej temperaturze (powyżej 140°C) za pomocą
specjalnych pistoletów wyposażonych w dysze
umożliwiające ich nakładanie w postaci nitek
bądź w sposób natryskowy. Skład chemiczny
tych klejów oraz temperatura i sposób aplikacji wpływają w znaczący sposób na tak istotne
parametry klejenia jak czas otwarty i zakres
temperatury mięknienia.
Kleje topliwe na bazie ataktycznych poliolefin (APAO) i kauczuków nanoszone w postaci nitek o średnicy 2 mm charakteryzują się
czasem otwartym w zakresie do 5 minut, zaś
nanoszone natryskiem w przedziale 3 minut.
Czas otwarty determinowany jest dynamiką
rekrystalizacji APAO oraz gradientem spadku
temperatury ochładzającego się kleju. Spadek
ten przy nanoszeniu natryskowym kleju jest
zdecydowanie większy.
Kleje topliwe na bazie APAO charakteryzują się zakresem temperatury mięknienia wy-
Właściwości klejów tapicerskich Jowatac Super High Solid
(75-80% ciał stałych)
Nanoszenie: jednostronne
Ciała stałe:100%
Zalety:
• trudnopalne
• bez instalacji przeciwwybuchowej
• mała ilość odpadów
• łatwa utylizacja
Wady:
• niska odporność cieplna spoiny
• niestosowany do klejenia elementów
narażonych na działanie sił zewnętrznych
• wysokie nakłady na urządzenia do aplikacji
noszącym 70-85°C oraz wyższą odpornością na
działanie naprężeń mechanicznych. Powyższe
cechy predysponują te kleje do łączenia elementów piankowych deformowanych podczas
procesu produkcyjnego i użytkowania mebli
tapicerowanych.
Naniesienie jednostkowe i emisja rozpuszczalników przy aplikacji
klejów tapicerskich
Typ kleju Jowatac Super High
Solid
Właściwości
459.84
Polimer bazowy
Lepkość [mPa.s]
ok. 8000
ok. 3100
Gęstość [g/cm ]
ok. 0,92
ok. 0,92
ok. 80
ok. 75
3-10
3-5
3
Zawartość ciał stałych [%]
Ciśnienie materiału [bar]
Ciśnienie powietrza [bar]
Kleje
Kleje
Kleje
Super High
konwencjoHigh Solid
Solid
nalne
471.74
Kopolimer styrenowy
4-6
(zb)
Zawartość ciał stałych [%]
35*-50
Naniesienie suchej masy
[g/m2]
60*-70
75-80*
30
Naniesienie kleju [g/m2]
86 (1)
50 (0,5)
37 (0,37)
Emisja rozpuszczalników
[g/m2]
56 (1)
20 (0,28)
7 (0,10)
(dla wartości oznaczonych *)
(dla wartości oznaczonych *)
Tabela 5
Tabela 6
reklama
Właściwości wybranych klejów topliwych Jowatherm
Właściwości
Rodzaj kleju Jowatherm
10 238.40
267.19
267.40
PO
EVA
APAO
Lepkość [mPa.s]
(180°C)
ok. 2100
ok. 1800
ok. 1300
Gęstość [g/cm3]
0,90
ok. 0,95
ok. 0,95
Czas otwarty [s]
90
12-14
120-180
Baza
(nanoszenie jednostronne)
Tabela 7
www.meblarstwo.pl
2 (6) 2011 / Tapicer
| 39