pobierz - Helion Edukacja

Transkrypt

pobierz - Helion Edukacja
Program nauczania przeznaczony dla III etapu edukacyjnego.
Program nauczania dostosowany do nowej podstawy programowej
(zgodnie z Rozporzdzeniem Ministra Edukacji Narodowej
z dnia 23 grudnia 2008 r.) zosta pozytywnie zaopiniowany
przez mgr. in. Wodzimierza Kruszwickiego.
Wszelkie prawa zastrzeone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie
caoci lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest
zabronione. Wykonywanie kopii metod kserograficzn, fotograficzn,
a take kopiowanie ksiki na noniku filmowym, magnetycznym
lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.
Wszystkie znaki wystpujce w tekcie s zastrzeonymi znakami
firmowymi bd towarowymi ich wacicieli.
Autor oraz Wydawnictwo HELION dooyli wszelkich stara, by zawarte
w tej ksice informacje byy kompletne i rzetelne. Nie bior jednak adnej
odpowiedzialnoci ani za ich wykorzystanie, ani za zwizane z tym
ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz
Wydawnictwo HELION nie ponosz równie adnej odpowiedzialnoci
za ewentualne szkody wynike z wykorzystania informacji zawartych w ksice.
Redaktorzy prowadzcy: Joanna Zarba, Joanna Stopiska
Projekt okadki: Maciej Pasek
Ilustracja na okadce podrcznika: Agnieszka Lodziska
Wydawnictwo HELION
ul. Kociuszki 1c, 44-100 GLIWICE
tel. 32 231 22 19, 32 230 98 63
e-mail: [email protected]
WWW: http://helion.pl (ksigarnia internetowa, katalog ksiek)
Drogi Czytelniku!
Jeeli chcesz oceni t ksik, zajrzyj pod adres
http://helion.pl/user/opinie?prongm
Moesz tam wpisa swoje uwagi, spostrzeenia, recenzj.
ISBN: 978-83-246-1859-0
Copyright © Helion 2010
Printed in Poland.
Spis treci
1. Wprowadzenie
5
2. Informatyka w szkole
6
3. Podstawa programowa ksztacenia
ogólnego — informatyka
8
4. Charakterystyka programu nauczania
dla gimnazjum „Informatyka
Europejczyka”
12
5. Cele edukacyjne programu
17
6. Zagadnienia tematyczne
18
7. Treci nauczania, szczegóowe cele
ksztacenia, planowane cele
i kontrola ich osignicia
18
8. Materia nauczania
47
9. Metody i zasady nauczania informatyki
— propozycje
58
10. Jak sprawdza i ocenia osignicia
uczniów — propozycje
61
4
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
1. Wprowadzenie
Wprowadzenie
Proces nauczania bdzie mona uzna za w peni zrealizowany, jeli
zostan spenione pewne przesanki, wskazujce na to, e osignito
cele zakadane na pocztku procesu dydaktycznego jako caoci.
Waciwe przygotowanie nauczycieli, dobrze wyposaony warsztat
pracy, konsekwentne wypenianie zada stawianych dzisiejszej szkole
wspomagaj proces dydaktyczno-wychowawczy i umoliwiaj
wszechstronny rozwój modego czowieka.
Treci programowe powinny by przekazywane nie tylko w sposób werbalny w formie typowego wykadu. Ksztacenie wspomagane obrazem, dwikiem, muzyk, animacj umoliwia peniejsze
zrozumienie treci oraz wykorzystanie ich w celach poznawczych
i wychowawczych. Tym bardziej, e warsztatowy charakter przedmiotu predysponuje wanie niewerbalne metody nauki. Zadaniem
interaktywnego uczestnictwa w nauczaniu jest wskazywanie drogi
do odnalezienia rozwizania, a nie podanie gotowego przepisu.
Dzisiejszy system edukacji powinien uwzgldnia take zapotrzebowanie rynku pracy na nowe specjalnoci i tak kierowa procesem
dydaktyczno-wychowawczym, aby w peni przygotowa do tego
mode pokolenie.
Jednym z najwaniejszych zada szkoy na III etapie edukacyjnym jest kontynuowanie ksztacenia umiejtnoci zdobytych
wczeniej. Niezbdne jest wic pene wspódziaanie na wszystkich
poziomach edukacji ucznia, by proces jego ksztacenia mia charakter
cigy, a wiedza i umiejtnoci zdobyte na etapie wczeniejszym
byy wykorzystywane i rozwijane na poziomach wyszych.
W wietle nowej podstawy programowej bardzo wane jest
ksztatowanie u uczniów postaw warunkujcych sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we wspóczesnym wiecie. Jednym
z naczelnych zada stojcych przed nauczycielem winno by wypracowanie u podopiecznych umiejtnoci wykorzystania zdobytych w szkole wiadomoci podczas wykonywania zada yciowych i rozwizywania problemów napotkanych poza szko.
Kolejnym wanym zadaniem szkoy na III etapie edukacyjnym
jest przygotowanie uczniów do ycia w szeroko rozumianym spoeczestwie informacyjnym. Nauczyciele winni stwarza uczniom
warunki do nabywania umiejtnoci wyszukiwania, porzdkowania
6
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
i wykorzystywania informacji pochodzcych z rónych róde, z zastosowaniem technik informacyjno-komunikacyjnych na zajciach
rónych przedmiotów.
Nauczyciele wszystkich przedmiotów powinni odwoywa si
do zasobów biblioteki szkolnej i wspópracowa z nauczycielami
bibliotekarzami w celu wszechstronnego przygotowania uczniów
do samoksztacenia i wiadomego wyszukiwania, selekcjonowania i wykorzystywania informacji.
Poniewa rodki spoecznego przekazu odgrywaj coraz wiksz
rol w codziennym yciu, powinnimy powici duo uwagi edukacji medialnej, czyli przygotowaniu uczniów do waciwego
odbioru i wykorzystania wspóczesnych mediów.
Wanym celem dziaalnoci szkoy na III etapie edukacyjnym
jest skuteczne nauczanie jzyków obcych. Nie bójmy si wic siga
na lekcjach do obcojzycznych zasobów internetowych czy niespolszczonych aplikacji posiadajcych graficzny interfejs komunikacji
z uytkownikiem.
2. Informatyka w szkole
Informatyka w szkole
Celem stawianym wspóczesnej edukacji jest przygotowanie do
aktywnego i odpowiedzialnego ycia w spoeczestwie informacyjnym. Ucze powinien zdoby wiedz i umiejtnoci umoliwiajce swobodne posugiwanie si komputerem i jego oprogramowaniem.
Informatyka jest stosunkowo mod dziedzin nauki. Zajmuje
si przede wszystkim przetwarzaniem informacji oraz technologiami i systemami do tego sucymi. Gównym narzdziem informatyki jest komputer. To jednak nie komputer jest podmiotem procesu
edukacyjnego, jest on jedynie narzdziem w rkach czowieka. Nie
zapominajmy o tym na adnej lekcji.
Realizujc zadania szkoy, do których naley stworzenie warunków do osignicia umiejtnoci posugiwania si komputerem,
jego oprogramowaniem i technologi informacyjn, naley stale
mie na uwadze aktywizowanie uczniów w procesie ksztacenia,
wzbudzanie zainteresowania wiedz informatyczn, wskazywanie
rónorodnych róde informacji i zapewnianie dostpu do nich,
INFORMATYKA W SZKOLE
7
pokazywanie sposobów komunikowania si oraz odkrywanie
wasnych uzdolnie i rozwijanie zainteresowa uczniów.
Praca z komputerem umoliwia aktywny udzia ucznia w procesie dydaktyczno-wychowawczym i wspomaga poznawanie otaczajcej go rzeczywistoci. Modzie uczy si wyszukiwania, gromadzenia, przechowywania, przetwarzania i analizowania informacji.
Nauczyciel powinien ukierunkowywa uczniów i uwiadomi im,
e komputer jest narzdziem sucym poznaniu.
Szybki rozwój technologii informacyjnej wymusza waciwe
przygotowanie nauczycieli oraz stosowanie programów nauczania
nadajcych za zmieniajc si rzeczywistoci. Treci powinny by
dostosowane do moliwoci uczniów i na tyle atrakcyjne, aby wyzwala zaangaowanie i aktywno.
W cigu ostatniego pówiecza dokonaa si prawdziwa rewolucja
w zakresie konstrukcji i funkcjonalnoci komputerów, a jednak
podwaliny ich architektury, sformuowane i przedstawione po
raz pierwszy w 1945 roku przez Johna von Neumanna, przetrway
do dzi. Majc na uwadze szybko zmieniajcy si wiat mediów
i technologii, pamitajmy, by uczy przede wszystkim uniwersalnych
zasad posugiwania si dostpnymi narzdziami. Przed uczniem
jeszcze wiele lat nauki, nim stanie si penoprawnym uczestnikiem
spoeczestwa i rynku pracy. Przez ten czas zarówno sprzt, jak
i oprogramowanie ulegn zapewne ogromnym przeobraeniom.
Uniwersalne zasady pozostan.
Atrakcyjne dla uczniów zajcia dydaktyczne polegaj na:
i wykorzystaniu multimedialnych programów dydaktycznych
z zakresu rónych przedmiotów;
i opracowywaniu projektów interdyscyplinarnych,
takich jak prospekty i prezentacje;
i rozwizywaniu problemów z rónych dziedzin
z wykorzystaniem komputera i dostpnych narzdzi;
i przewidywaniu, kalkulowaniu i planowaniu przedsiwzi,
takich jak analiza wyników za pomoc wykresu, obliczanie
odsetek bankowych, tworzenie prostych kosztorysów;
i rozwijaniu wasnych zainteresowa uczniów, na przykad
poprzez tworzenie grafiki, animacji, projektowanie szkolnej
lub klasowej strony internetowej czy redagowanie szkolnej
gazetki.
8
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Nauczyciel informatyki powinien by waciwie przygotowany
pod wzgldem merytorycznym i dydaktycznym, zna rodowisko
sprztowe oraz dostpne oprogramowanie. Powinien take by
otwarty na nowe rozwizania i szeroko czerpa z dorobku ruchu
wolnego oprogramowania poprzez korzystanie z oprogramowania
open source i zachcanie uczniów do samodzielnego szukania tego
oprogramowania i korzystania z niego, tym bardziej e oprogramowanie to dostpne jest zazwyczaj na wiele platform sprztowych, ma
charakter konsumencki i antymonopolistyczny. Jeli nauczyciel
informatyki jest take administratorem pracowni czy szkolnej sieci,
powinien wspópracowa z nauczycielami innych przedmiotów,
umoliwiajc im wykorzystanie podczas zaj dydaktycznych multimedialnych programów edukacyjnych. Powinien równie przygotowywa modzie do realizacji zada szkoy przy uyciu nowoczesnych technologii informacyjnych.
3. Podstawa programowa ksztacenia
ogólnego — informatyka
Podstawaprogramowaksztacenia ogólnego
Cele ksztacenia — wymagania ogólne
I. Bezpieczne posugiwanie si komputerem i jego
oprogramowaniem, wykorzystanie sieci komputerowej,
komunikowanie si za pomoc komputera i technologii
informacyjno-komunikacyjnych.
II. Wyszukiwanie, gromadzenie i przetwarzanie informacji
z rónych róde, opracowywanie za pomoc komputera:
rysunków, tekstów, danych liczbowych, motywów,
animacji, prezentacji multimedialnych.
III. Rozwizywanie problemów i podejmowanie decyzji
z wykorzystaniem komputera z zastosowaniem podejcia
algorytmicznego.
IV. Wykorzystanie komputera oraz programów i gier
edukacyjnych do poszerzania wiedzy i umiejtnoci
z rónych dziedzin oraz do rozwijania zainteresowa.
PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTACENIA OGÓLNEGO
9
V. Ocena zagroe i ogranicze, docenianie spoecznych
aspektów rozwoju i zastosowa informatyki.
Treci nauczania — wymagania szczegóowe
1. Bezpieczne posugiwanie si komputerem i jego
oprogramowaniem, korzystanie z sieci komputerowej.
Ucze:
1) opisuje moduow budow komputera, jego podstawowe
elementy i ich funkcje, jak równie budow i dziaanie
urzdze zewntrznych;
2) posuguje si urzdzeniami multimedialnymi, na
przykad do nagrywania i odtwarzania obrazu i dwiku;
3) stosuje podstawowe usugi systemu operacyjnego
i programów narzdziowych do zarzdzania zasobami
(plikami) i instalowania oprogramowania;
4) wyszukuje i uruchamia programy, porzdkuje
i archiwizuje dane i programy, stosuje profilaktyk
antywirusow;
5) samodzielnie i bezpiecznie pracuje w sieci lokalnej
i globalnej;
6) korzysta z pomocy komputerowej oraz z dokumentacji
urzdze komputerowych i oprogramowania.
2. Wyszukiwanie i wykorzystywanie (gromadzenie,
selekcjonowanie, przetwarzanie) informacji z rónych
róde, wspótworzenie zasobów w sieci. Ucze:
1) przedstawia typowe sposoby reprezentowania
i przetwarzania informacji przez czowieka i komputer;
2) posugujc si odpowiednimi systemami wyszukiwania,
znajduje informacje w internetowych zasobach danych,
katalogach, bazach danych;
3) pobiera informacje i dokumenty z rónych róde, w tym
internetowych, ocenia pod wzgldem treci i formy ich
przydatno do wykorzystania w realizowanych
zadaniach i projektach;
4) umieszcza informacje w odpowiednich serwisach
internetowych.
10
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
3. Komunikowanie si za pomoc komputera i technologii
informacyjno-komunikacyjnych. Ucze:
1) zakada konto pocztowe w portalu internetowym
i konfiguruje je zgodnie ze swoimi potrzebami;
2) bierze udzia w dyskusjach na forum;
3) komunikuje si za pomoc technologii informacyjno-komunikacyjnych z czonkami grupy wspópracujcej
nad projektem;
4) stosuje zasady netykiety w komunikacji w sieci.
4. Opracowywanie za pomoc komputera rysunków, tekstów,
danych liczbowych, motywów, animacji, prezentacji
multimedialnych. Ucze:
1) przy uyciu edytora grafiki tworzy kompozycje z figur,
fragmentów rysunków i zdj, umieszcza napisy na
rysunkach, tworzy animacje, przeksztaca formaty
plików graficznych;
2) przy uyciu edytora tekstu tworzy kilkunastostronicowe
publikacje, z nagówkiem i stopk, przypisami, grafik,
tabelami itp., formatuje tekst w kolumnach, opracowuje
dokumenty tekstowe o rónym przeznaczeniu;
3) wykorzystuje arkusz kalkulacyjny do rozwizywania
zada rachunkowych z programu nauczania gimnazjum
(np. z matematyki lub fizyki) i z codziennego ycia
(np. planowanie wydatków), posuguje si przy tym
adresami bezwzgldnymi, wzgldnymi i mieszanymi;
4) stosuje arkusz kalkulacyjny do gromadzenia danych
i przedstawiania ich w postaci graficznej,
z wykorzystaniem odpowiednich typów wykresów;
5) tworzy prost baz danych w postaci jednej tabeli
i wykonuje na niej podstawowe operacje bazodanowe;
6) tworzy dokumenty zawierajce róne obiekty
(np. tekst, grafik, tabele, wykresy itp.) pobrane
z rónych programów i róde;
7) tworzy i przedstawia prezentacj z wykorzystaniem
rónych elementów multimedialnych, graficznych,
tekstowych, filmowych i dwikowych wasnych
lub pobranych z innych róde;
PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTACENIA OGÓLNEGO
11
8) tworzy prost stron internetow zawierajc: tekst,
grafik, elementy aktywne, odsyacze, korzystajc
ewentualnie z odpowiedniego edytora stron; wyjania
znaczenie podstawowych polece jzyka HTML.
5. Rozwizywanie problemów i podejmowanie decyzji
z wykorzystaniem komputera, stosowanie podejcia
algorytmicznego. Ucze:
1) wyjania pojcie algorytmu, podaje odpowiednie
przykady algorytmów rozwizywania rónych problemów;
2) formuuje cisy opis prostej sytuacji problemowej, analizuje
j i przedstawia rozwizanie w postaci algorytmicznej;
3) stosuje arkusz kalkulacyjny do rozwizywania prostych
problemów algorytmicznych;
4) opisuje sposób znajdowania wybranego elementu
w zbiorze nieuporzdkowanym i uporzdkowanym,
opisuje algorytm porzdkowania zbioru elementów;
5) wykonuje wybrane algorytmy za pomoc komputera.
6. Wykorzystywanie komputera oraz programów i gier
edukacyjnych do poszerzania wiedzy i umiejtnoci
z rónych dziedzin. Ucze:
1) wykorzystuje programy komputerowe, w tym edukacyjne,
wspomagajce i wzbogacajce nauk rónych przedmiotów;
2) wykorzystuje programy komputerowe, na przykad
arkusz kalkulacyjny, do analizy wyników eksperymentów,
programy specjalnego przeznaczenia, programy edukacyjne;
3) posuguje si programami komputerowymi sucymi
do tworzenia modeli zjawisk (takich jak zjawiska fizyczne,
chemiczne, biologiczne) i ich symulacji, korzysta
z internetowych map;
4) przygotowuje za pomoc odpowiednich programów
zestawienia danych i sprawozdania na lekcje z rónych
przedmiotów.
7. Wykorzystywanie komputera i technologii informacyjno-
-komunikacyjnych do rozwijania zainteresowa, opisywanie
innych zastosowa informatyki, ocena zagroe
i ogranicze, aspekty spoeczne rozwoju i zastosowa
informatyki. Ucze:
12
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
1) opisuje wybrane zastosowania technologii
informacyjno-komunikacyjnej, z uwzgldnieniem
swoich zainteresowa, oraz ich wpyw na osobisty
rozwój, rynek pracy i rozwój ekonomiczny;
2) opisuje korzyci i niebezpieczestwa wynikajce
z rozwoju informatyki i powszechnego dostpu
do informacji, wyjania zagroenia zwizane
z uzalenieniem si od komputera;
3) wymienia zagadnienia etyczne i prawne zwizane
z ochron wasnoci intelektualnej i ochron danych
oraz przejawy przestpczoci komputerowej.
4. Charakterystyka programu
nauczania dla gimnazjum
„Informatyka Europejczyka”
Charakterystyka programu nauczania dla gimnazjum
Prezentowany program nauczania wraz z podrcznikiem, pyt
DVD i poradnikiem metodycznym dla nauczyciela stanowi zestaw
edukacyjny pod tym samym tytuem: Informatyka Europejczyka. Zawarte w programie nauczania treci, zgodne z podstaw programow,
przygotowuj ucznia do aktywnego i odpowiedzialnego ycia
w spoeczestwie informacyjnym. Nauczyciel ma tak ukierunkowa modego czowieka, aby ten umiejtnie porusza si w gszczu informacji, stosowa róne multimedialne róda informacji
i narzdzia informatyczne do rozwizywania problemów, dostrzega wartociowe róda i korzysta z nich, jednoczenie
unikajc zagroe zwizanych z rozwojem komputeryzacji.
Gówne zaoenia programu
Program nauczania Informatyka Europejczyka:
i realizuje podstaw programow i przygotowuje uczniów
do samodzielnego posugiwania si sprztem komputerowym
i oprogramowaniem;
i umoliwia indywidualne podejcie do ucznia w procesie
nauczania;
CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU NAUCZANIA DLA GIMNAZJUM
13
i pozwala pozna popularne systemy operacyjne i programy
uytkowe rónych typów;
i kadzie nacisk na zrozumienie podstawowych zasad korzystania
z narzdzi technologii informacyjnej rónego rodzaju;
i wskazuje drogi, metody i róda pozyskiwania informacji
oraz ich gromadzenia i przetwarzania;
i zachca uczniów do samodzielnego poszukiwania rozwiza
i
i
i
i
i
i
i
i
i odniesienia ich do realnych sytuacji yciowych;
uczy i zachca do stosowania algorytmicznego rozwizywania
problemów;
pobudza zainteresowanie uczniów rozwojem wiedzy
informatycznej, wyszukiwaniem informacji i dzieleniem ich
na treci pozytywne i negatywne oraz umoliwia poszerzenie
wiedzy w zakresie wasnych zainteresowa;
umoliwia tworzenie projektów;
realizuje cieki edukacyjne, które zaznaczono w materiale
nauczania (§ 8);
uwzgldnia zakres treci nauczania, szczegóowe cele
i osignicia ucznia (§ 7);
uwzgldnia metody pomiaru dydaktycznego, rónicujc je,
oraz okrela dla poszczególnych bloków tematycznych, jakie
osignicia nauczyciel poddaje obserwacji i ocenie (§ 7);
zawiera uwagi dotyczce realizacji zagadnie tematycznych (§ 7);
uwraliwia modych ludzi na konieczno dbania o sprzt
komputerowy, jego bezpieczne uytkowanie
i respektowanie prawa autorskiego.
Program nauczania umoliwia realizacj treci nauczania w cyklu
trzyletnim w wymiarze jednej godziny tygodniowo o cznej
liczbie 106 godzin lekcyjnych. Jest zgodny z podstaw programow
ksztacenia ogólnego oraz z podstaw programow informatyki
dla gimnazjum. Treci nauczania maj ukad spiralny i s uoone
w okrelonym porzdku. W kadym roku s poszerzane, aktualizowane i uzupeniane. Podczas pierwszego roku nauki zaplanowano opanowanie nastpujcych umiejtnoci:
i posugiwanie si typowym zestawem komputerowym, co jest
niezbdne do opracowywania kolejnych zagadnie;
i edytowanie grafik w podstawowym zakresie w wybranych
programach narzdziowych tego typu;
14
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
i redagowanie i formatowanie tekstów;
i korzystanie z arkusza kalkulacyjnego.
Ju na pocztkowych zajciach warto stwarza sytuacje, w których
uczniowie bd mogli poczu si swobodnie w zetkniciu z by
moe nowym dla nich sprztem. Wikszo z nich ju zetkna si
z tego typu urzdzeniami, ale dla niektórych moe to by pierwsze
kliknicie mysz, wskazanie ikony lub otwarcie programu, pierwsze
spotkanie z macintoshem. Na zajciach w wikszoci bd korzysta
z platformy systemowej odmiennej od MS Windows, co powoduje
konieczno modyfikacji ewentualnie nabytych wczeniej przyzwyczaje, ale jednoczenie pobudza ciekawo i umiejtno
syntetycznego mylenia. Wane jest równie wczesne opanowanie
umiejtnoci korzystania z internetu. Uczniowie ju po pierwszym roku nauki powinni umie wyszukiwa informacje na stronach internetowych, wykorzystujc róne róda, wprowadzi do
komputera i w podstawowy sposób sformatowa tekst, wykona
proste obliczenia czy zaprojektowa kompozycj graficzn.
Uczniowie w wikszoci przypadków zetknli si ju z systemem
typu MS Windows. Na lekcjach w pracowni Macintosh maj moliwo poznania systemu alternatywnego, stanowicego pierwowzór
innych systemów z graficznym interfejsem. Dziki elastycznoci
systemu Mac OS X maj moliwo poznania elementów pracy
w trybie tekstowym, uwiadamiaj sobie znaczenie warstwy graficznej interfejsu i dostrzegaj obecno w ich komputerach Uniksa
pod powok przyjaznej grafiki. Praca z macintoshem daje im wyjtkow moliwo porównania i dostrzeenia elementów zbienych,
uniwersalnych w konstrukcji rónych systemów operacyjnych. Dodatkowo rodowisko Mac OS wrcz prowokuje do sigania po alternatywne aplikacje z nurtu wolnego oprogramowania i nie tylko.
Warto zachci uczniów do zapoznania si take z zaprezentowanym na doczonej do podrcznika pycie systemem operacyjnym Linux. Powinni oni zdawa sobie spraw, e istnieje wiele
systemów operacyjnych, których obsuga jest mniej lub bardziej
intuicyjna i wygodna. Wikszo z nich posiada graficzny interfejs
oparty na tych samych uniwersalnych zasadach pracy z myszk
i systemem menu, które w latach 70. opracowaa firma Xerox.
Uczniowie powinni by wiadomi, e wybór systemu naley do nich
i jest ich prywatn spraw, a szkoa ma za zadanie nauczy ich jedy-
CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU NAUCZANIA DLA GIMNAZJUM
15
nie ogólnych zasad posugiwania si wspóczesn technologi informacyjn. Zawarte na pycie opisy i ilustracje z pewnoci pomog uczniom poszerzy wiedz na temat systemów operacyjnych i dostrzec rónice pomidzy nimi, a realizacja zada w oparciu o system
inny ni MS Windows da im mocne podstawy do podejmowania
samodzielnych wyborów w przyszoci.
W kolejnym roku nauki treci s poszerzane o operacje na bazach danych, algorytmy i symulacje, co jest zwizane ze stopniem
trudnoci tych zagadnie. Trzeci rok nauki przeznaczony jest na
pogbianie i aktualizowanie tematyki poznanej w poprzednich
latach edukacji.
Stosowanie na lekcjach metody wicze praktycznych, metody
problemowej i metody projektów umoliwia czenie okrelonych
treci z zadan sytuacj, która nie jest oderwana od rzeczywistoci.
Przykadowo podczas realizacji projektu „Planujemy wycieczk
klasow” ucze musi wykona nastpujce zadania:
i sprawdzi w internecie, dokd warto pojecha;
i zaprojektowa prezentacj przedstawiajc atrakcje turystyczne
wybranej miejscowoci;
i oszacowa i skalkulowa koszty przedsiwzicia.
Podczas nauki poprawnego pisania i formatowania tekstów ucze
powinien doskonali swoje umiejtnoci z innych dziedzin, na
przykad poprzez redagowanie gazetki szkolnej lub tworzenie prospektu o szkole, nie powinien natomiast przepisywa przypadkowych tekstów sabo korelujcych z projektem. Poznajc moliwoci
arkusza kalkulacyjnego, powinien realnie i wiarygodnie bilansowa
koszty imprezy klasowej czy oblicza redni ocen w rzeczywistej
klasie itp.
Podczas realizacji zagadnie zwizanych z poznawaniem danej
aplikacji naley zachca uczniów do wypróbowania innych programów z tej dziedziny, by mogli dostrzec uniwersalne funkcje narzdzi tego typu. Warto zwróci uwag uczniów na to e pakiet MS
Office jest tylko jedn z wielu propozycji i ma coraz wiksz konkurencj wród bezpatnych pakietów biurowych opartych na licencji GNU. Zamierzeniem nauczyciela powinno by przygotowanie
ucznia do bardziej wiadomego wyboru narzdzi TI w przyszoci.
Warto zwróci uwag, e wspóczesne zadania konkursowe czy
16
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
maturalne szczególnie promuj samodzielne decyzje uczestników
w tym zakresie. Opisy dotyczce poszczególnych programów pakietu NeoOffice, który trafi do szkó wraz z pracowniami Macintosh,
wpleciono w treci podrcznika oraz zaprezentowano na pycie
w folderze NeoOffice. S to zagadnienia dotyczce programów: graficznego Draw, do edycji tekstów Writer, do tworzenia prezentacji Impress, do wykonywania oblicze Calc i do tworzenia baz danych Base.
Nauczyciel sam zdecyduje, czy w przypadku sprztu dostpnego w jego szkole nie bdzie wygodniejsze uycie najnowszej
wersji identycznie dziaajcego i bdcego pierwowzorem pakietu
OpenOffice. Aktualn wersj mona bezpatnie pobra ze strony:
http://ooopackages.good-day.net/pub/OpenOffice.org/MacOSX/. Pakiet ten,
w przeciwiestwie do NeoOffice, nie wymaga instalacji.
W celu wykonania zaoe programowych szkoa musi zapewni:
i waciwe wyposaenie pracowni w sprzt komputerowy oraz
licencjonowane oprogramowanie (stanowiska komputerowe
poczone w sie lokaln, standardowe oprogramowanie:
rodowisko Mac OS X Tiger lub Leopard, pakiet iLife ’06
lub nowszy, pakiet iWork ’06 lub nowszy, aktualny pakiet
NeoOffice lub OpenOffice, program Parallels Desktop 3 lub nowszy,
inny emulator wirtualnej maszyny, pakiet algorytmiczny Eli 2.0
Multi Plus, interpreter jzyka Logo, np. ACSLogo);
i moliwo korzystania z rónorodnych róde informacji,
w tym z internetu i multimedialnych programów
edukacyjnych z zakresu rónych przedmiotów.
Cechy programu
i Zgodno z zaoeniami podstawy programowej.
i Spiralne powracanie w cyklu nauczania do treci ju
omówionych w celu ich uzupenienia i aktualizacji.
i Spójno z podrcznikiem, doczon pyt DVD
i przewodnikiem metodycznym.
i Przejrzysty ukad treci nauczania.
CELE EDUKACYJNE PROGRAMU
17
5. Cele edukacyjne programu
Cele edukacyjne programu
Cel gówny
Celem gównym jest przygotowanie modego czowieka do aktywnego i odpowiedzialnego ycia w spoeczestwie informacyjnym.
Cele szczegóowe
1. Przygotowanie do bezpiecznego, samodzielnego posugiwania
si zestawem komputerowym, oprogramowaniem
i korzystania z zasobów sieci.
2. Omówienie podstawowych poj informatycznych
i narzdzi realizujcych typowe zadania z praktyki szkolnej
i ycia codziennego.
3. Wyszukiwanie i wykorzystywanie (gromadzenie,
selekcjonowanie, przetwarzanie) informacji pochodzcych
z rónych róde, w tym internetu.
4. Komunikowanie si za pomoc komputera i technologii
informacyjnej.
5. Opracowywanie za pomoc komputera rysunków, tekstów,
danych liczbowych, animacji i prezentacji multimedialnych.
6. Rozwizywanie za pomoc komputera problemów
praktycznych z zakresu rónych przedmiotów, stosowanie
podejcia algorytmicznego.
7. Realizacja projektów z wykorzystaniem rónych programów
uytkowych.
8. Ukazywanie spoecznych, etycznych i ekonomicznych aspektów
rozwoju informatyki oraz ocena zagroe i ogranicze.
9. Uwraliwienie na zagroenia pynce z niewaciwego
lub nieostronego korzystania z dostpu do sieci globalnej
i narzdzi multimedialnych.
10. Umoliwienie realizacji wasnych zainteresowa.
Uwaga
W treciach nauczania cele szczegóowe programu Informatyka Europejczyka oznaczono jako C1, C2, C3, C4, C5, C6, C7, C8, C9, C10.
18
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
6. Zagadnienia tematyczne
1. Bezpieczny i legalny komputer.
2. Praca z plikami katalogami.
3. Obróbka grafiki i retusz zdj.
4. Redagowanie dokumentów tekstowych.
5. Przetwarzanie ruchomych obrazów i dwiku.
6. Komunikowanie si w internecie.
7. Obliczenia w arkuszu kalkulacyjnym.
8. Zarzdzanie zbiorem informacji.
9. Projektowanie prostych algorytmów.
10. Modelowanie i symulacje.
7. Treci nauczania, szczegóowe
cele ksztacenia, planowane cele
i kontrola ich osignicia
Treci nauczania, szczegóowe cele ksztacenia
Uwaga
Zagadnienia ujte w kolumnie Zakres treci nauczania zapisane pogrubion czcionk zawieraj treci rozszerzajce.
1. Uytkowanie wspóczesnego zestawu
komputerowego
Odniesienie do podstawy programowej: Ucze opisuje moduow budow komputera, jego podstawowe elementy i ich funkcje, jak równie budow
i dziaanie urzdze zewntrznych, opisuje korzyci i niebezpieczestwa wynikajce z rozwoju informatyki i powszechnego dostpu do informacji, wyjania
zagroenia zwizane z uzalenieniem si od komputera, wymienia zagadnienia etyczne i prawne, zwizane z ochron wasnoci intelektualnej i ochron
danych oraz przejawy przestpczoci komputerowej.
TRECI NAUCZANIA, SZCZEGÓOWE CELE KSZTACENIA
Lp.
1.
2.
3.
Zakres treci
nauczania
Regulamin
pracowni
komputerowej.
Szczegóowe cele
Osignicia ucznia
Ucze:
Omówienie
i uzasadnienie zalece i zna i rozumie
regulaminu pracowni
regulamin pracowni
komputerowej.
komputerowej,
Bezpieczna
i higieniczna praca Wyjanienie, na czym i potrafi wyjani,
na czym polega
z komputerem (C1). polega bezpieczna
higieniczna
i higieniczna praca
i bezpieczna praca
z komputerem.
z komputerem.
Ucze:
Omówienie
Znaczenie
zastosowania
komputera we
i wie, jakie
komputera w rónych
wspóczesnym
zastosowanie
dziedzinach ycia.
wiecie (C8).
ma komputer
Dziedziny ycia,
we wspóczesnym
w których
wiecie,
komputer znajduje
i rozumie potrzeb
zastosowanie (C6).
wykorzystywania
Zagroenia
i korzyci
wynikajce ze
stosowania
komputerów
i powszechnego
dostpu do
informacji (C8, C9).
Uwiadomienie
zagroe i korzyci
wynikajcych
ze stosowania
komputerów
i powszechnego
dostpu do
informacji.
Wyjanienie poj
informatyka i technologia
informacyjna.
4.
19
Reprezentacja
danych w pamici
komputera (C2).
Poznanie zalenoci
midzy systemem
dziesitkowym
i dwójkowym.
narzdzia, jakim
jest komputer.
Ucze:
i rozumie korzyci
i zagroenia
wynikajce
z zastosowa
komputerów
i powszechnego
dostpu do
informacji.
Ucze:
i wie, na czym polega
binarny zapis liczby,
i potrafi dokona
konwersji liczby
pomidzy
systemami liczenia.
20
Lp.
5.
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Zakres treci
nauczania
Szczegóowe cele
Osignicia ucznia
Prawo autorskie (C3). Poznanie poj
Ucze:
licencja, piractwo
Co jest wasnoci
i zna pojcia prawo
komputerowe.
intelektualn
autorskie, licencja,
w internecie i kogo Uwiadomienie
piractwo komputerowe,
koniecznoci prawnej i rozumie
dotyczy ochrona
ochrony wasnoci
praw autorskich?
konieczno prawnej
intelektualnej.
ochrony twórczoci,
Zagadnienia
etyczne i prawne
zwizane z ochron
wasnoci
intelektualnej
i ochron danych
(C3, C8).
Zaznajomienie
i dostrzega potrzeb
z rodzajami licencji
poszanowania
na oprogramowanie:
i ochrony pracy
public domain, freeware,
innych osób,
GNU, adware, cardware, i wie, jak zgodnie
shareware, demo, trial.
z prawem korzysta
z oprogramowania.
Zrozumienie
koniecznoci
uywania legalnego
oprogramowania.
6.
Informatyka
jako dziedzina
wiedzy (C8).
Ucze:
Wyjanienie pojcia
informatyka.
i potrafi wyjani
Zapoznanie z histori
pojcia informatyka
rozwoju informatyki.
i technologia
informacyjna,
i wie, jakie znaczenie
ma rozwój
komputeryzacji
i internetu.
7.
Budowa komputera Poznanie
podstawowych
(C1, C2).
elementów zestawu
Urzdzenia
komputerowego i ich
wewntrz jednostki
przeznaczenia.
centralnej oraz
Rozrónianie, które
urzdzenia
czci zestawu su do
peryferyjne.
wprowadzania, a które
Jednostki pamici.
do wyprowadzania
danych.
Ucze:
i zna elementy zestawu
komputerowego,
i wie, w jaki sposób
poczy elementy
zestawu,
i potrafi wymieni
elementy wntrza
komputera.
TRECI NAUCZANIA, SZCZEGÓOWE CELE KSZTACENIA
Lp.
8.
Zakres treci
nauczania
Szczegóowe cele
Osignicia ucznia
Podczanie
elementów zestawu
komputerowego.
Zapoznanie
z wntrzem
komputera.
i potrafi
scharakteryzowa
elementy wntrza
komputera,
21
Rozrónianie
i umie dokona
rodzajów pamici,
podziau na
jednostek pamici
urzdzenia wejciowe
i noników informacji.
i wyjciowe,
Umiejtno
i
rozrónia rodzaje
poprawnego
i jednostki pamici,
poczenia czci
i
zna rodzaje
zestawu
i zastosowanie
komputerowego.
noników informacji.
Uwaga
Na pocztkowych zajciach nauczyciel zapoznaje uczniów z regulaminem pracowni komputerowej, przedmiotowym systemem oceniania, uwraliwia ich na konieczno dbania o sprzt komputerowy, bdcy wasnoci szkoy lub innych osób. Omawiajc zagadnienia zwizane
z rol komputera we wspóczesnym wiecie, podkrela znaczenie pozytywnych skutków rozwoju informatyki i wynikajce z tego konsekwencje. Realizujc zagadnienia zwizane z prawem autorskim, uwiadamia
spoeczn szkodliwo piractwa komputerowego.
Kontrola osignitych celów
Nauczyciel obserwuje i ocenia:
i poprawno rozumienia poj informatyka i technologia
informacyjna oraz poj zwizanych z prawem autorskim
i licencjami;
i przestrzeganie przez uczniów regulaminu pracowni
komputerowej;
i zachowania uczniów uwzgldniajce bezpieczestwo
i higien pracy;
i wypowiedzi na temat zastosowa komputerów
we wspóczesnym wiecie;
i przestrzeganie zasad prywatnoci wobec zapisanych
na komputerze plików innych osób;
22
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
i wiedz dotyczc wntrza komputera, urzdze wejciowych
i wyjciowych, rodzajów i jednostek pamici;
i waciwe podczanie czci zestawu komputerowego.
2. Praca z plikami i katalogami
Odniesienie do podstawy programowej: Ucze stosuje podstawowe
usugi systemu operacyjnego i programów narzdziowych do zarzdzania zasobami i instalowania oprogramowania, wyszukuje i uruchamia programy, korzysta z pomocy systemowej, porzdkuje i archiwizuje dane, stosuje profilaktyk
antywirusow.
Lp.
1.
Zakres treci
nauczania
Szczegóowe cele
Pojcie systemu
operacyjnego
(C1, C2).
Poznanie poj system
operacyjny, aplikacja, interfejs
uytkownika, ikona.
Biurko, ikony
biurka.
Umiejtno
uruchamiania
i wyczania systemu,
logowania
i wylogowywania,
rozpoczynania
i koczenia pracy
programów.
Rozpoczynanie
i koczenie pracy
systemu
i programów (C1).
Szukanie plików
i katalogów (C1, C3).
Znajomo elementów
systemu Mac OS X,
porównanie z innymi
systemami.
Umiejtno
odszukiwania
okrelonych zasobów.
Umiejtno
posugiwania si
archiwami danych.
Osignicia
ucznia
Ucze:
i zna i rozumie
pojcia system
operacyjny,
aplikacja, interfejs
uytkownika,
ikona,
i umie zalogowa
si do systemu
i wylogowa si,
i zdaje sobie
spraw
z rónorodnoci
systemów
operacyjnych
i ma wiadomo
wolnego wyboru
stosowanego
systemu,
i potrafi
odszukiwa pliki
i teczki,
i umie spakowa
i rozpakowa
pliki i foldery.
TRECI NAUCZANIA, SZCZEGÓOWE CELE KSZTACENIA
Lp.
2.
Zakres treci
nauczania
Okna w Mac
OS X (C1).
Budowa okna,
praca z kilkoma
oknami.
Podstawowe
operacje
na plikach
i katalogach (C1).
Tworzenie
struktury
katalogów (C1).
Korzystanie
z zasobów sieci
lokalnej (C1, C4).
Praca w sieci
lokalnej Mac OS X.
3.
Zarzdzanie
plikami
zapisanymi
na dyskach.
Przeszukiwanie
systemu plików
(C3). Archiwizacja
danych (C3).
Szczegóowe cele
Umiejtno pracy
z kilkoma otwartymi
oknami.
Umiejtno tworzenia
plików i teczek oraz
struktury katalogów.
Zasady korzystania
z zasobów sieci lokalnej.
Zapoznanie z zasadami
udostpniania zasobów
innym uytkownikom.
23
Osignicia
ucznia
Ucze:
i potrafi pracowa
jednoczenie
z kilkoma
otwartymi
oknami,
i tworzy teczki
oraz ich
struktur,
i wie, jak korzysta
z zasobów sieci
lokalnej,
i potrafi
udostpni
swoje pliki
innym i pobra
pliki od innego
uytkownika.
Umiejtno zarzdzania Ucze:
plikami zapisanymi na
i potrafi zarzdza
dyskach. Umiejtno
danymi na dysku,
przeszukiwania systemu
i potrafi
plików.
wyszukiwa
Umiejtno stosowania
rzeczy na dyskach
znaków wieloznacznych
komputera,
do przeszukiwania
i stosuje znaki
systemu plików.
wieloznaczne
w celu
wyszukania
rzeczy na dyskach
komputera,
i wie, na czym
polega kompresja
i dekompresja
danych,
i umie pakowa
i rozpakowywa
pliki.
24
Lp.
4.
5.
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Zakres treci
nauczania
Rodzaje plików.
Atrybuty plików.
Wirusy
komputerowe
(C8, C9).
Szczegóowe cele
Poznanie rónych
rodzajów plików
i skojarzenie ich
z domylnymi ikonami.
Umiejtno odczytania
atrybutów pliku i ich
zmiany.
Poznanie pojcia wirus
komputerowy.
Zrozumienie roli
programów
antywirusowych.
Uwiadomienie
koniecznoci ochrony
danych przed wirusami.
Poznanie rodzajów
wirusów.
Osignicia
ucznia
Ucze:
i zna róne
rodzaje plików,
i potrafi powiza
pliki wybranego
typu
z reprezentujc je
domyln ikon.
Ucze:
i wie, w jaki
sposób chroni
komputer przed
wirusami,
i dostrzega
potrzeb
stosowania
programów
antywirusowych,
i potrafi
przestrzega
zasad
bezpiecznej
pracy,
i pracuje
z programem
antywirusowym.
6.
Samodzielne
Omówienie sposobu
rozwizywanie
korzystania z pomocy
problemów
systemowej.
w pracy z systemem
operacyjnym.
Pomoc systemowa
(C6, C7).
Ucze:
i wie, jak
korzysta
z pomocy
systemowej.
Kontrola osignitych celów
Nauczyciel obserwuje i ocenia:
i poprawno rozumienia poj system operacyjny, biurko, ikona,
znaczek, menu, skrót, pseudonim, okno programu, wirus komputerowy,
program antywirusowy;
TRECI NAUCZANIA, SZCZEGÓOWE CELE KSZTACENIA
25
i umiejtno poprawnego rozpoczynania i koczenia pracy
programów i systemu;
i poprawno wykonywania podstawowych operacji
na plikach i katalogach;
i umiejtno pracy z wieloma oknami systemu i aplikacji;
i umiejtno wyszukiwania rzeczy na dyskach komputera;
i wypowiedzi na temat zagroe wirusami komputerowymi
oraz przeciwdziaania im;
i umiejtno korzystania z udostpniania plików w sieci lokalnej.
Uwaga
Zapoznajc si z treciami dotyczcymi systemu operacyjnego, uczniowie mog przygotowa referaty na temat rónic i podobiestw pomidzy
rónymi systemami operacyjnymi. Podczas omawiania zagadnie zwizanych z wirusami komputerowymi pracuj z dostpnym programem
antywirusowym lub korzystaj z propozycji na pycie CD-ROM doczonej do podrcznika, instaluj go z pomoc nauczyciela, skanuj dyski,
poznaj funkcje programu.
3. Obróbka grafiki i retusz zdj
Odniesienie do podstawy programowej: Ucze przy uyciu edytora
grafiki tworzy kompozycje z figur, fragmentów rysunków i zdj, umieszcza
napisy na rysunkach, tworzy animacje, przeksztaca formaty plików graficznych,
posuguje si urzdzeniami multimedialnymi, tworzy dokumenty zawierajce
róne obiekty, wykorzystuje programy specjalnego przeznaczenia.
Lp.
Zakres treci
nauczania
1.
Rodzaje grafiki (C2).
Szczegóowe cele Osignicia ucznia
Zapoznanie
z rodzajami grafiki
Formaty graficzne (C2).
komputerowej.
Zaznajomienie
z podstawowymi
formatami
graficznymi.
Ucze:
i rozumie pojcia
grafika rastrowa
i grafika wektorowa,
i zna podstawowe
formaty graficzne,
i potrafi sprawdzi
rozmiar pliku
graficznego.
26
Lp.
2.
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Zakres treci
nauczania
Program graficzny
(C1, C5).
Znajomo innych
programów do
tworzenia grafiki
i róde ich
pochodzenia.
Tworzenie
kompozycji
graficznych (C5).
3.
Importowanie grafiki
(C3, C5).
Szczegóowe cele Osignicia ucznia
Poznanie metod
i sposobów pracy
z typowym prostym
programem grafiki
rastrowej.
Omówienie
przykadów innych
programów
graficznych.
Ucze:
i zna elementy okna
typowego programu
grafiki rastrowej
i podstawowe
zasady pracy w nim,
i stosuje podstawowe
funkcje programu,
i tworzy proste
rysunki
w programie.
Poznanie moliwoci Ucze:
pobierania obrazów
i wie, w jaki sposób
z rónych róde.
pobra obraz
z serwera, skanera,
internetu,
i zapisuje pobrany
plik do pamici
masowej.
4.
Przetwarzanie
obrazów. Fotomonta
(C5). Skanowanie
zdj.
Poznanie moliwoci Ucze:
zwizanych
i wie, na czym
z komputerowym
polega
przetwarzaniem
przetwarzanie
obrazów
obrazów
i fotomontaem.
i fotomonta.
Omówienie
skanowania obrazów.
Kontrola osignitych celów
Nauczyciel obserwuje i ocenia:
i umiejtno praktycznego uywania rónych formatów
graficznych stosownie do przeznaczenia pliku graficznego;
i umiejtno optymalnego wykorzystania narzdzi
programu graficznego;
i umiejtno importowania grafiki;
i umiejtno tworzenia kompozycji graficznych;
i estetyk wykonania projektu kartki witecznej,
okolicznociowej.
TRECI NAUCZANIA, SZCZEGÓOWE CELE KSZTACENIA
27
Uwaga
Uczniowie zapisuj pliki graficzne w rónych formatach, projektuj
kartk witeczn, okolicznociow. Wykorzystuj skaner, gotowe grafiki
pobrane z internetu czy pliki udostpnione na szkolnym serwerze.
4. Redagowanie dokumentów tekstowych
Odniesienie do podstawy programowej: Ucze przy uyciu edytora
tekstu tworzy kilkunastostronicowe publikacje, z nagówkiem i stopk, przypisami, grafik, tabelami itp., formatuje tekst w kolumnach, opracowuje dokumenty tekstowe o rónym przeznaczeniu, korzysta z pomocy komputerowej
oraz z dokumentacji urzdze komputerowych i oprogramowania, pobiera
informacje i dokumenty z rónych róde, w tym internetowych, ocenia pod wzgldem treci i formy ich przydatno do wykorzystania w realizowanych zadaniach i projektach, przygotowuje za pomoc odpowiednich programów sprawozdania na lekcje z rónych przedmiotów.
Lp.
1.
2.
Zakres treci
nauczania
Szczegóowe cele
Osignicia ucznia
Podstawowe
zasady pracy
z dokumentami
tekstowymi
(C1, C2).
Zapoznanie
z podstawowymi
zasadami pracy
z dokumentami
tekstowymi.
Ucze:
Podstawowe
funkcje edytora
tekstu (C1). Edycja
tekstu. Atrybuty
czcionki.
Atrybuty
akapitu (C5).
Ucze:
Poznanie typowych
narzdzi edytora tekstu.
i zna typowe elementy
okna edytora tekstu
Umiejtno
i podstawowe jego
stosowania waciwych
funkcje,
ustawie strony.
i zna zasady
poprawnego
wpisywania tekstu
i pracy
z dokumentami
tekstowymi.
i rozpoznaje i nazywa
Rozrónianie
charakterystyczne
charakterystycznych
elementy
elementów dokumentu
dokumentu
tekstowego.
tekstowego,
28
Lp.
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Zakres treci
nauczania
Szczegóowe cele
Osignicia ucznia
i stosuje róne
Korzystanie z funkcji
ustawienia strony,
programu oraz systemu
pomocy. Zapoznanie
i zna pojcie akapitu
z metodami zmiany
i potrafi zmieni
atrybutów czcionki.
jego ustawienia,
Przedstawienie pojcia
i potrafi zmieni
akapitu. Korzystanie
atrybuty czcionki,
z systemu pomocy.
i potrafi wykorzysta
w pracy funkcje
programu i system
pomocy.
3.
Realizacja
projektów
„Tworzymy
gazetk klasow”
oraz „Prospekt
o mojej szkole”
(C1, C4, C5).
Wprowadzanie
tekstu: kolumny,
tabulatory.
4.
czenie tekstu
z grafik.
Nagówek
i stopka,
numerowanie
stron.
Wydruk (C1, C5).
Zgromadzenie
materiau do gazetki
klasowej.
Umiejtno
poprawnego
wprowadzania tekstu.
Poznanie zasad
stosowania kolumn
i tabulacji.
Ucze:
i wie, w jaki sposób
zgromadzi materia
do pracy,
i poprawnie wpisuje
i formatuje tekst,
i umiejtnie stosuje
kolumny i tabulatory.
Umiejtno wczenia
do tekstu obrazów i zdj.
Poznanie zasad
Ucze:
poprawnego stosowania
i wcza do tekstu
nagówka, stopki,
zdjcia i elementy
numerowania stron.
graficzne, stosuje
waciwe ich
Umiejtno
osadzenie,
sprawdzenia
poprawnoci
i stosuje autoksztaty,
ortograficznej
napisy ozdobne,
dokumentu.
i umie zastosowa
nagówek, stopk,
Umiejtno
numeracj stron,
drukowania.
i wie, w jaki sposób
wydrukowa cay
dokument lub jego
wybrane strony.
TRECI NAUCZANIA, SZCZEGÓOWE CELE KSZTACENIA
Lp.
5.
Zakres treci
nauczania
Tworzenie
tabel (C5).
Szczegóowe cele
29
Osignicia ucznia
Umiejtno tworzenia Ucze:
tabel i zestawie.
i umie tworzy tabele
Umiejtno
o rónej liczbie
stosowania rónego
wierszy i kolumn,
rodzaju wyrówna
i umie wyrównywa
w tabeli, scalania
w tabeli tekst
komórek, dzielenia ich
w poziomie
i ustalania ich wielkoci.
i w pionie,
i potrafi scala, dzieli
komórki tabeli
i ustala ich rozmiary.
6.
7.
8.
Wstawianie
do dokumentu:
wzorów, symboli
i multimediów
(C5).
Stosowanie w tekcie
obiektów typu: wzory,
symbole, dwiki.
Praca
z dokumentem
wielostronicowym.
Zakadki
i odsyacze (C5).
Omówienie metod
pracy z dokumentem
wielostronicowym.
Wstawianie zakadki
i odsyacza.
Ucze:
i potrafi wstawi
do tekstu wzory,
symbole
i multimedia.
Ucze:
i potrafi edytowa
dokument
wielostronicowy,
i umie posuy si
zakadkami
i odsyaczami
w dokumencie
tekstowym.
Zaprojektowanie grafiki Ucze:
oraz zredagowanie
i redaguje tre
i sformatowanie tekstu
zaproszenia,
zaproszenia.
i czy tre zaproszenia
Umiejtno waciwego
Redagowanie
z pasujcym
treci dokumentu. rozmieszczenia
tematycznie
wszystkich elementów
obrazem,
czenie tekstu
na stronie.
i stosuje waciwe
z grafik.
Umiejtno
dla zaproszenia
Ustawienia strony,
drukowania gotowych
ustawienia strony,
rozmieszczenie
dokumentów.
i drukuje
elementów
zaprojektowane
na stronie.
zaproszenie.
Realizacja projektu.
„Zaproszenie na
imprez klasow”
(C1, C5).
30
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Kontrola osignitych celów
Nauczyciel obserwuje i ocenia:
i umiejtno stosowania zasad poprawnej edycji tekstów;
i umiejtno praktycznego stosowania rónych funkcji
i narzdzi programu dotyczcych ustawie tekstu na stronie
dokumentu;
i umiejtno czenia tekstu z grafik;
i estetyk realizowanych projektów.
Uwagi
Ucze poznaje podstawowe funkcje edytora podczas wykonywania
konkretnych zada, na przykad podczas pisania yciorysu, redagowania notatki, poprawiania tekstu itp.
Realizacja projektu „Tworzymy gazetk klasow” umoliwia poznanie
kolejnych zasad edycji, takich jak tworzenie kolumn, zastosowanie
tabulacji, wczanie do tekstu elementów graficznych, poprawne stosowanie nagówka, stopki i numerowania stron, sprawdzanie poprawnoci ortograficznej dokumentu, drukowanie.
Realizujc treci dotyczce tworzenia tabel, uczniowie podczas wicze
praktycznych tworz „Plan lekcji mojej klasy” oraz tabelaryczne zestawienie zatytuowane „Moje oceny z poszczególnych przedmiotów”. Podczas projektowania zaproszenia na imprez klasow doskonal umiejtnoci rozmieszczania tekstu na stronie, czenia tekstu z grafik,
drukowania.
5. Przetwarzanie ruchomych obrazów i dwiku
Odniesienie do podstawy programowej: Ucze tworzy i przedstawia
prezentacj z wykorzystaniem rónych elementów multimedialnych, graficznych,
tekstowych, filmowych i dwikowych wasnych lub pobranych z innych róde,
tworzy dokumenty zawierajce róne obiekty pobrane z rónych programów
i róde, wykorzystuje urzdzenia multimedialne do nagrywania i odtwarzania
obrazu i dwiku, wykorzystuje programy komputerowe, w tym edukacyjne,
wspomagajce i wzbogacajce nauk rónych przedmiotów, umieszcza informacje
w odpowiednich serwisach internetowych.
TRECI NAUCZANIA, SZCZEGÓOWE CELE KSZTACENIA
Lp.
Zakres treci
nauczania
1.
Multimedia (C1, C2).
Szczegóowe cele
Zrozumienie pojcia
multimedia
Multimedialne
programy edukacyjne. i multimedialne róda
informacji.
Uwiadomienie
znaczenia
multimedialnych
programów
edukacyjnych
wspomagajcych
prac.
2.
Pobieranie informacji
z rónych róde.
Encyklopedie
internetowe (C3, C10).
Omówienie róde
i sposobów dostpu
do informacji
z rónych róde.
31
Osignicia
ucznia
Ucze:
i rozumie pojcia
multimedia
i multimedialne
róda informacji,
i wie, jakie
dokumenty mona
nazwa
multimedialnymi,
i dostrzega
potrzeb
stosowania
multimediów
w nauczaniu.
Ucze:
i wie, gdzie szuka
informacji,
i umie pobiera
informacje na
dysk komputera,
i dostrzega korzyci
z powszechnego
dostpu do
informacji.
3.
4.
Programy i narzdzia
do przekazu
multimedialnego
(C1, C10). Program
iMovie.
Poznanie
wspóczesnych
moliwoci narzdzi
obróbki materiau
multimedialnego.
Praca w programie
iMovie.
Cyfrowy obraz
i dwik (C1, C10).
Programy dostpne
w Mac OS X.
Przedstawienie
Ucze:
importu i prostej
i potrafi
obróbki cyfrowego
importowa
obrazu i dwiku.
multimedialny
Poznanie popularnych
materia cyfrowy,
narzdzi dostpnych
w Mac OS X.
Ucze:
i rozumie pojcia
multimedia, przekaz
multimedialny,
i zna podstawy
pracy z materiaem
multimedialnym.
32
Lp.
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Zakres treci
nauczania
Szczegóowe cele
Osignicia
ucznia
i zna podstawowe
moliwoci
programów
obróbki materiau
cyfrowego,
i umie wykona
podstawowe
operacje na
materiale
cyfrowym.
5.
Tworzenie prezentacji
multimedialnych
(C5). Program
Keynote. Wstawianie
nowych slajdów,
doczanie grafiki,
dwiku, wprawianie
w ruch obiektów na
slajdach. Podkad
muzyczny
w prezentacji.
Realizacja jednego
sporód projektów
(praca w grupach
dwuosobowych):
„Moje miasto”,
„Organizujemy
wycieczk klasow
do…”,
„Najpikniejsze
miejsca wiata”,
„Oferty biura
podróy”.
Poznanie funkcji
Ucze:
programu do
i zna i stosuje
tworzenia prezentacji
funkcje programu
multimedialnych.
do tworzenia
Omówienie
prezentacji
moliwoci programu
multimedialnych,
Keynote.
i tworzy dokumenty
Umiejtno
czce tekst,
tworzenia prezentacji
dwik, obraz,
multimedialnych
i wyszukuje,
oraz samodzielnego
gromadzi,
wyszukiwania,
analizuje
gromadzenia
informacje
i analizowania
potrzebne do
informacji potrzebnych
wykorzystania
do prezentacji danego
w prezentacji,
zagadnienia.
i wcza do
prezentacji obrazy,
dwiki, ustala
przejcia slajdów,
i rozumie, w jakich
sytuacjach mona
wykorzysta
dokument
multimedialny,
i potrafi zapisa
prezentacj
w rónych
formatach.
TRECI NAUCZANIA, SZCZEGÓOWE CELE KSZTACENIA
Lp.
6.
Zakres treci
nauczania
Prezentacje
w internecie,
przesyanie
multimediów
do telefonu
komórkowego
(C1, C3, C7, C10).
Szczegóowe cele
33
Osignicia
ucznia
Ucze:
Uwiadomienie
znaczenia
i dostrzega potrzeb
prezentowania wasnej
autoprezentacji,
twórczoci w sieci.
i szanuje cudz
Umiejtno
twórczo,
przesyania danych
i umie zastosowa
za pomoc rónych
urzdzenia typu
mediów.
Irda, Bluetooth.
Uwiadomienie
i rozumie etyczne
etycznych i prawnych
i prawne
przesanek zwizanych
przesanki
z poszanowaniem
zwizane
wasnoci
z poszanowaniem
intelektualnej innych
wasnoci
osób oraz z ochron
intelektualnej
danych.
innych osób oraz
ochron danych.
Kontrola osignitych celów
Nauczyciel obserwuje i ocenia:
i zrozumienie podstawowych poj zwizanych z multimediami;
i umiejtno korzystania z multimedialnych programów
edukacyjnych wspomagajcych nauczanie rónych
przedmiotów;
i umiejtno tworzenia prezentacji i dokumentów
multimedialnych;
i waciwe rozumienie etycznych i prawnych przesanek
zwizanych z poszanowaniem wasnoci intelektualnej
innych osób i ochron danych;
i umiejtno prezentowania informacji w internecie;
i umiejtno korzystania z rónych mediów
komunikacyjnych.
34
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Uwagi
Uczniowie, przegldajc edukacyjne programy multimedialne, okrelaj
ich znaczenie i oceniaj przydatno ich zastosowania w nauczaniu.
Realizacja projektów umoliwia, oprócz stworzenia prezentacji multimedialnej, take korzystanie z rónych róde informacji (w tym z internetu),
rozwijanie wasnej twórczoci graficznej i umiejtno wspópracy
w zespole.
Tworzenie prezentacji ma suy zdobyciu podstawowych umiejtnoci korzystania z funkcji programów narzdziowych tego typu.
Podczas tworzenia multimedialnych dokumentów nauczyciel zwraca
uwag uczniów na zachowanie formy odpowiedniej dla dokumentów
o charakterze osobistym i dokumentów o charakterze oficjalnym.
6. Komunikowanie si w internecie
Odniesienie do podstawy programowej: Ucze samodzielnie i bezpiecznie pracuje w sieci lokalnej i globalnej, posugujc si odpowiednimi systemami wyszukiwania, znajduje informacje w internetowych zasobach danych,
katalogach, bazach danych, korzysta z internetowych map, zakada konto
pocztowe w portalu internetowym i konfiguruje je zgodnie ze swoimi potrzebami, bierze udzia w dyskusjach na forum, komunikuje si za pomoc technologii informacyjno-komunikacyjnych z czonkami grupy, stosuje zasady netykiety
w komunikacji w sieci, opisuje wpyw technologii na osobisty rozwój, rynek pracy
i rozwój ekonomiczny, tworzy prost stron internetow zawierajc: tekst, grafik, elementy aktywne, linki, korzystajc ewentualnie z odpowiedniego edytora stron, wyjania znaczenie podstawowych polece jzyka HTML.
Lp.
1.
Zakres treci
nauczania
Internet jako sie
globalna. Dziaanie
serwisów
wyszukiwawczych.
Sie lokalna. Poczta
elektroniczna (C2).
Sieci komputerowe,
ich rodzaje
i topologie.
Szczegóowe cele
Osignicia
ucznia
Poznanie poj internet, Ucze:
serwis wyszukiwawczy, sie, i rozumie
poczta elektroniczna.
podstawowe
pojcia zwizane
Zaznajomienie
z dziaaniem
z rodzajami sieci
komputerowych
internetu,
i ich topologiami.
i umie korzysta
Udostpnianie
z wybranych usug
zasobów w sieci.
internetowych,
TRECI NAUCZANIA, SZCZEGÓOWE CELE KSZTACENIA
Lp.
Zakres treci
nauczania
Szczegóowe cele
35
Osignicia ucznia
i potrafi sprawnie
wyszukiwa
informacje,
Podstawowe zasady
dziaania internetu
(C1, C6). Praca w sieci
lokalnej.
i zna rodzaje sieci
i ich topologie,
i rozumie zasady
udostpniania
zasobów w sieci.
2.
Usugi internetowe:
strony WWW, poczta
elektroniczna.
Rozmowy w sieci
i zasady bezpiecznej
obecnoci w sieci.
Zakadanie konta
pocztowego,
przesyanie
wiadomoci.
E-nauka, e-praca,
e-banki (C3, C8, C6).
Ksztacenie
umiejtnoci
korzystania
z wybranych usug
internetowych.
Omówienie sposobu
zakadania konta
pocztowego.
Ucze:
i zna podstawowe
usugi internetowe,
i potrafi zaoy
konto pocztowe,
wysa i odebra
wiadomo
elektroniczn,
Zapoznanie z zasadami i potrafi bezpiecznie
przesyania i odbierania
korzysta z usug
wiadomoci.
internetowych,
Uwraliwienie na
i rozumie i potrafi
zachowania bezpieczne
wyjani, na czym
i zgodne z netykiet.
polegaj e-praca,
e-nauka,
Ukazanie moliwoci
dziaalno
nauki, pracy,
e-banku.
dokonywania operacji
bankowych oraz
zakupów na odlego.
3.
Mapy internetowe.
Ucze:
Umiejtno
korzystania z serwisów
i potrafi odnale
oferujcych dostp do
zadane obiekty
map internetowych, jak
na mapie,
na przykad Zumi
i
potrafi okreli
i Google Mapy.
tras czc dwa
punkty na mapie,
i potrafi wyszuka
informacje
w serwisach
typu Zumi.
36
Lp.
4.
5.
6.
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Zakres treci
nauczania
Szczegóowe cele
Osignicia
ucznia
Praca nad projektem
„Prezentacja
mojego regionu”.
Prowadzenie
dyskusji na forum
internetowym
z zachowaniem
zasad netykiety
(C1, C3).
Poznanie korzyci
z dostpu do forum
internetowego.
Zapoznanie
z poprawnymi
zachowaniami w sieci.
Gromadzenie
i selekcjonowanie
informacji pobranych
z rónych róde.
Tworzenie witryny
internetowej (C4, C5):
podstawy tworzenia
stron internetowych
w jzyku HTML,
wybrane znaczniki,
grafika na stronach
WWW, publikacja
wasnej strony.
Tworzenie klasowej
lub szkolnej strony
internetowej.
Zagroenia
i korzyci wynikajce
z obecnoci w sieci,
zasady zachowania
w sieci (C3, C4,
C8, C10).
Ucze:
Uwiadomienie
zagroe oraz
i dostrzega
pozytywnych stron
pozytywne
korzystania z internetu.
i negatywne
skutki korzystania
Zapoznanie z zasadami
z internetu,
waciwego zachowania
w spoecznoci
i wie, w jaki
internetowej.
sposób mona si
Ucze:
i potrafi wzi
udzia w dyskusji
na forum
internetowym,
i zna zasady
poprawnego
zachowania,
i potrafi gromadzi
i selekcjonowa
informacje.
Ucze:
i potrafi utworzy
i przesa na serwer
Opanowanie podstaw
stworzon przez
tworzenia stron WWW
siebie prost
w jzyku HTML.
stron
internetow,
i wie, na czym
polega tworzenie
prostych stron
w jzyku HTML.
ustrzec przed
niebezpieczestwami
wynikajcymi
z pracy w sieci,
i zna i rozumie
zasady netykiety.
TRECI NAUCZANIA, SZCZEGÓOWE CELE KSZTACENIA
37
Kontrola osignitych celów
Nauczyciel obserwuje i ocenia:
i zrozumienie podstawowych poj zwizanych z dziaaniem
sieci internetowej i lokalnej;
i umiejtno wyszukiwania informacji na stronach WWW
i przetwarzania ich oraz gromadzenia;
i umiejtno korzystania ze specjalistycznych serwisów
internetowych;
i umiejtno zakadania konta pocztowego i korzystania
z jego funkcji;
i znajomo podstaw jzyka HTML;
i umiejtno przesania plików na zdalny serwer;
i estetyk wykonania strony WWW;
i wiedz na temat zagroe oraz pozytywnych stron
korzystania z internetu.
Uwagi
Uczniowie podczas zaj powinni pozna róne sposoby oraz róda
wyszukiwania informacji, a take nauczy si korzystania z serwisów
wyszukiwawczych, usug katalogowych i baz wiedzy typu Wikipedia.
Tworzc witryn internetow wasnej klasy lub szkoy, powinni wczy
do niej zdjcia, opracowane wczeniej w programie graficznym logo
szkoy, to, ozdobne nagówki.
Omawiajc pojcia e-nauka, e-praca, e-bank, e-zakupy, nauczyciel
powinien posugiwa si konkretnymi przykadami.
7. Obliczenia w arkuszu kalkulacyjnym
Odniesienie do podstawy programowej: Ucze wykorzystuje arkusz
kalkulacyjny do rozwizywania zada rachunkowych z programu nauczania
gimnazjum i z codziennego ycia, posuguje si przy tym adresami bezwzgldnymi,
wzgldnymi i mieszanymi, stosuje arkusz kalkulacyjny do gromadzenia danych
i przedstawiania ich w postaci graficznej, z wykorzystaniem odpowiednich typów
wykresów, wykorzystuje arkusz kalkulacyjny do analizy wyników eksperymentów,
przygotowuje zestawienia danych i sprawozdania na lekcje z rónych przedmiotów, wykonuje wybrane algorytmy za pomoc komputera.
38
Lp.
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Zakres treci
nauczania
Szczegóowe cele
Osignicia
ucznia
1.
Arkusz kalkulacyjny, Zapoznanie
Ucze:
pojcia: adres, komórka, z podstawowymi
i rozumie pojcia
formua (C2).
pojciami zwizanymi
zwizane
z arkuszem
z arkuszem
kalkulacyjnym: adres,
kalkulacyjnym,
komórka, formua, wiersz
i zna zastosowania
wprowadzania.
arkusza
Poznanie
i wypowiada si
podstawowych
na ich temat.
funkcji arkusza
kalkulacyjnego.
2.
Umiejtno
Edycja danych (C5).
wprowadzania
Adresowanie
i usuwania danych
wzgldne, bezwzgldne
oraz tworzenia tabel
oraz mieszane.
w arkuszu
Rozwizywanie
kalkulacyjnym.
prostych zada
Stosowanie
problemowych
w obliczeniach
w arkuszu
adresowania
kalkulacyjnym.
wzgldnego,
bezwzgldnego
i mieszanego,
kopiowanie formu.
Umiejtno
wykorzystania
arkusza do prostych
oblicze.
3.
Realizacja
rozpocztego
w edytorze tekstu
projektu dotyczcego
tworzenia prospektu
o szkole lub gazetki
klasowej (C5, C6),
polegajca na
kalkulacji kosztów
jego wytworzenia.
Stosowanie prostych
funkcji wbudowanych
w program arkusza.
Umiejtno
wykonania oblicze
do rozpocztego
projektu.
Ucze:
i wprowadza dane
do arkusza,
i wie, w jaki sposób
nanie poprawki,
i kopiuje i usuwa
dane, zmienia krój
czcionki i wielko
komórek,
i stosuje
w obliczeniach
adresowanie
wzgldne,
bezwzgldne
i mieszane,
i wykorzystuje
arkusz do oblicze.
Ucze:
i stosuje
do oblicze
w arkuszu
kalkulacyjnym
funkcje
matematyczne,
statystyczne,
procentowe.
TRECI NAUCZANIA, SZCZEGÓOWE CELE KSZTACENIA
Lp.
4.
5.
Zakres treci
nauczania
Stosowanie prostych
funkcji
matematycznych,
statystycznych,
procentowych.
Szczegóowe cele
Osignicia
ucznia
Umiejtno
zastosowania
prostych funkcji
matematycznych,
statystycznych,
procentowych.
i rozwizuje
zadania za
pomoc arkusza
kalkulacyjnego.
39
Ucze:
Graficzna prezentacja Umiejtno
Ucze:
graficznej prezentacji
danych (C5, C6).
i prezentuje dane
danych za pomoc
Formatowanie
za pomoc
wykresu.
wykresu.
wykresu,
Umiejtno
i potrafi
wprowadzania zmian
formatowa
i poprawek do wykresu,
wykres.
formatowanie
wykresu.
Kontrola osignitych celów
Nauczyciel obserwuje i ocenia:
i zrozumienie podstawowych poj zwizanych z arkuszem
kalkulacyjnym;
i umiejtno wprowadzania i edycji danych;
i umiejtno obrazowania prostych zada problemowych
w arkuszu kalkulacyjnym;
i stosowanie adresowania wzgldnego, bezwzgldnego
i mieszanego do rozwizywania problemów;
i prezentacj danych za pomoc wykresu.
Uwaga
Wskazane jest, by dobiera tre zada do wczeniej realizowanych
projektów, tak aby ich rozwizania byy kontynuacj wczeniejszych
zagadnie.
40
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
8. Zarzdzanie zbiorem informacji
Odniesienie do podstawy programowej: Ucze tworzy prost baz
danych w postaci jednej tabeli i wykonuje na niej podstawowe operacje bazodanowe, przedstawia typowe sposoby reprezentowania i przetwarzania informacji przez czowieka i komputer, przygotowuje za pomoc odpowiednich
programów zestawienia danych i sprawozdania na lekcje z rónych przedmiotów, wykorzystuje programy specjalnego przeznaczenia, opisuje wybrane
zastosowania technologii informacyjno-komunikacyjnej oraz ich wpyw na rynek
pracy i rozwój ekonomiczny.
Lp.
1.
Zakres treci
nauczania
Podstawowe pojcia
zwizane z bazami
danych: pole, rekord,
filtrowanie, sortowanie,
wyszukiwanie, raport,
formularz (C2).
Szczegóowe cele
Przedstawienie
podstawowych poj
zwizanych z bazami
danych.
Umiejtno
dostrzegania baz
danych w rónych
Przykady rónych
rodzajów baz danych dziedzinach.
(C5, C6).
2.
Wykonywanie
operacji na
utworzonej bazie
danych (C3). Import
danych do bazy.
Umiejtno
wyszukiwania,
sortowania,
filtrowania, zmiany
danych w bazie.
Importowanie
danych do bazy.
3.
Tworzenie nowej
bazy danych (C4).
Tworzenie zapyta,
formularzy,
raportów.
Umiejtno
tworzenia prostej
bazy danych.
Umiejtno
tworzenia zapyta,
formularzy,
raportów.
Osignicia
ucznia
Ucze:
i zna podstawowe
pojcia zwizane
z bazami danych,
i wie, jakie
zastosowanie maj
bazy danych,
i wymienia
i omawia rodzaje
baz danych.
Ucze:
i wykonuje
podstawowe
operacje w bazie
danych,
i potrafi
zaimportowa
dane do bazy.
Ucze:
i umie utworzy
prost baz
danych,
i tworzy proste
zapytania,
TRECI NAUCZANIA, SZCZEGÓOWE CELE KSZTACENIA
Lp.
Zakres treci
nauczania
Szczegóowe cele
Umiejtno
wprowadzania
zmian do istniejcej
bazy za pomoc
formularza i ich
prezentacja jako
raportu.
41
Osignicia
ucznia
i potrafi
zaprojektowa
formularz
i zmodyfikowa go,
i wykonuje
zestawienia
w formie raportu.
Umiejtno
projektowania
formularza.
Kontrola osignitych celów
Nauczyciel obserwuje i ocenia:
i zrozumienie podstawowych poj zwizanych z bazami danych;
i wypowiedzi uczniów na temat zastosowania rónych
rodzajów baz danych;
i wykonywanie operacji na utworzonej bazie danych;
i umiejtno tworzenia prostych zapyta;
i umiejtno tworzenia i modyfikacji formularza;
i umiejtno tworzenia zestawienia w formie raportu.
Uwaga
Najpierw przedstawiamy uczniom gotowe bazy danych i na nich wykonujemy proste operacje. Nastpnie tworzymy wasn baz, na przykad
baz uczniów klasy.
9. Projektowanie prostych algorytmów
Odniesienie do podstawy programowej: Ucze wyjania pojcie algorytmu, podaje odpowiednie przykady algorytmów rozwizywania rónych problemów, formuuje cisy opis prostej sytuacji problemowej, analizuje j i przedstawia rozwizanie w postaci algorytmicznej, stosuje arkusz kalkulacyjny do
rozwizywania prostych problemów algorytmicznych, opisuje sposób znajdowania
wybranego elementu w zbiorze nieuporzdkowanym i uporzdkowanym, opisuje
algorytm porzdkowania zbioru elementów, wykonuje wybrane algorytmy za
pomoc komputera.
42
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Lp.
Zakres treci
nauczania
1.
Pojcie algorytmu.
Sposoby zapisu
algorytmów.
Przykady
algorytmów
z rónych dziedzin
(C2, C6).
Szczegóowe cele
Osignicia ucznia
Ucze:
Zaznajomienie
z pojciem algorytmu.
i wyjania pojcie
Umiejtno podania
algorytmu,
specyfikacji
i podaje przykady
problemu.
algorytmicznego
Zapoznanie ze
sposobami zapisu
algorytmu.
Dostrzeganie
algorytmów
w otoczeniu
(przykady).
rozwizywania
problemów,
i zna sposoby zapisu
algorytmów
i wypowiada si
na ten temat,
i potrafi przedstawi
algorytm w postaci
sownej,
i zna rodzaje skrzynek
do przedstawiania
algorytmu za
pomoc schematu
blokowego.
2.
Rodzaje algorytmów
(C2): algorytm
liniowy i algorytm
z rozgazieniem.
Schemat blokowy
algorytmu
z rozgazieniami
zagniedonymi,
na przykad wybór
najwikszej z trzech
liczb.
Omówienie rodzajów Ucze:
algorytmów wraz
i tworzy schematy
z przykadami.
blokowe
algorytmów,
Umiejtno
przedstawienia
i zna rodzaje
algorytmów w postaci
algorytmów
sownej i za pomoc
i objania je
schematu blokowego.
na konkretnych
Umiejtno
wykonania symulacji
dziaania algorytmu.
przykadach,
i sprawdza
poprawno
algorytmów,
przeprowadzajc
symulacj ich
dziaania,
i opisuje sposób
znajdowania
wybranego elementu
w zbiorze
nieuporzdkowanym
i uporzdkowanym,
TRECI NAUCZANIA, SZCZEGÓOWE CELE KSZTACENIA
Lp.
Zakres treci
nauczania
Szczegóowe cele
43
Osignicia ucznia
i opisuje algorytm
porzdkowania
zbioru elementów.
3.
Algorytmy
porzdkowania
elementów zbioru.
Poznanie
Ucze:
popularnych
i potrafi
sposobów
algorytmicznie
odnajdywania
odnale elementy
elementów w zbiorze.
zbioru,
Przedstawienie
i rozumie zasady
wybranych
sortowania
algorytmów
wybranymi
sortowania.
metodami.
4.
Tworzenie
algorytmów
w programie Eli 2.0
(C5, C6).
Umiejtno
tworzenia prostych
algorytmów
w programie Eli 2.0.
Ucze:
i zna przeznaczenie
poszczególnych
klocków
w programie Eli 2.0,
i umie utworzy
proste algorytmy
w programie Eli 2.0,
i tworzy algorytmy,
uruchamia je
i sprawdza
poprawno ich
dziaania,
i wprowadza
poprawki i zapisuje
utworzone algorytmy.
5.
rodowisko
ACSLogo (C6).
Zapoznanie z cechami Ucze:
grafiki ówia.
i zna rodowisko ACS
Podstawy
Umiejtno
Logo,
programowania
programowania
i zna podstawowe
prostych rysunków
w Logo.
komendy jzyka
Logo,
Tworzenie procedur w Logo.
Umiejtno
z parametrem.
i umie wykona
tworzenia procedur
proste rysunki
Procedury wasne
z parametrem i bez
za pomoc grafiki
w Logo.
parametru.
ówia,
44
Lp.
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Zakres treci
nauczania
Szczegóowe cele
Osignicia ucznia
Znajomo instrukcji i testuje i wprowadza
poprawki, zapisuje
jawnego przypisania
efekty swojej pracy,
wartoci dla zmiennej.
i tworzy procedury
wasne z parametrem
i bez parametru,
i potrafi posugiwa
si zmiennymi.
Kontrola osignitych celów
Nauczyciel obserwuje i ocenia:
i zrozumienie pojcia algorytm;
i umiejtno algorytmicznego przedstawiania
i rozwizywania problemów;
i umiejtno tworzenia algorytmów za pomoc opisu
sownego oraz schematu blokowego;
i znajomo sposobów znajdowania wybranego elementu
w zbiorze nieuporzdkowanym i uporzdkowanym;
i umiejtno opisania sposobu uporzdkowania zbioru
elementów;
i umiejtno tworzenia algorytmów w programie Eli 2.0;
i znajomo rodowiska ACSLogo i komend sterujcych
ówiem;
i umiejtno tworzenia prostych rysunków za pomoc
grafiki ówia;
i umiejtno tworzenia procedur z parametrem i bez parametru
oraz posugiwania si zmiennymi.
Uwaga
Uczniowie, którzy sabiej sobie radz z algorytmicznym rozwizywaniem
problemów oraz z tworzeniem rysunków w Logo, wykonuj wiczenia
przy pomocy nauczyciela. Uczniowie zdolniejsi wykonuj wiczenia bardziej zoone i realizuj wasne inicjatywy.
TRECI NAUCZANIA, SZCZEGÓOWE CELE KSZTACENIA
45
10. Modelowanie i symulacje
Odniesienie do podstawy programowej: Ucze posuguje si programami
komputerowymi sucymi do tworzenia modeli zjawisk i ich symulacji, takich
jak zjawiska: fizyczne, chemiczne, biologiczne, wykorzystuje programy specjalnego
przeznaczenia, programy edukacyjne, opisuje wybrane zastosowania technologii
informacyjno-komunikacyjnej, z uwzgldnieniem swoich zainteresowa, oraz
ich wpyw na osobisty rozwój, rynek pracy i rozwój ekonomiczny, opisuje wybrane
zastosowania technologii informacyjno-komunikacyjnej.
Lp.
1.
Zakres treci
nauczania
Modelowanie
a symulacja (C2).
Zastosowania
symulacji.
Szczegóowe cele
Osignicia
ucznia
Przedstawienie poj Ucze:
modelowanie, symulacja.
i rozumie pojcia
Poznanie zastosowa
modelowanie,
symulacji w rónych
symulacja,
dziedzinach.
i wie, w jakich
dziedzinach ycia
i w jakim celu
stosuje si
symulacje.
2.
Tworzenie symulacji
za pomoc
programów
uytkowych (C5).
Symulacje w fizyce,
matematyce.
3.
Symulacje
w internecie (C6).
Gry symulacyjne,
symulatory.
Umiejtno
wykorzystania
programów
uytkowych
do symulacji.
Umiejtno
symulowania
procesów z rónych
dziedzin.
Wyszukanie
w internecie
informacji na temat
symulacji i gier
symulacyjnych.
Poznanie zastosowa
symulatorów.
Ucze:
i potrafi
wykorzysta
znane programy
uytkowe
do symulacji,
i rozwizuje
zadania, opierajc
si na symulacji.
Ucze:
i potrafi wyszuka
w internecie
informacje na
temat symulacji,
gier
symulacyjnych,
i wie, w jakich
dziedzinach ycia
maj zastosowanie
symulatory.
46
Lp.
4.
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Zakres treci
nauczania
Emulacja, maszyna
wirtualna.
Szczegóowe cele
Osignicia
ucznia
Umiejtno
Ucze:
zastosowania
i potrafi uruchomi
emulatora wirtualnej
i zakoczy prac
maszyny.
emulatora,
i potrafi pracowa
w rodowisku
dwusystemowym.
Kontrola osignitych celów
Nauczyciel obserwuje i ocenia:
i zrozumienie poj modelowanie, symulacja;
i umiejtno tworzenia symulacji za pomoc programów
uytkowych;
i rozwizywanie zada problemowych z zakresu rónych
dziedzin (np. matematyki, fizyki) z wykorzystaniem
symulacji;
i wiedz na temat zastosowa i celowoci przeprowadzania
symulacji procesów i zjawisk;
i umiejtno pracy z wykorzystaniem emulatora;
i sprawno pracy ze specjalistycznymi serwisami
internetowymi.
Uwaga
Zagadnienia modelowania i symulacji omawiamy na konkretnych przykadach, opierajc si na dostpnych programach uytkowych. Instalacj wirtualnej maszyny pozostawiamy oczywicie nauczycielowi. Ucze
powinien jedynie umie posuy si emulatorem. Praca z mapami
internetowymi powinna dotyczy zarówno miejsc znanych uczniowi,
jak i tych bardziej odlegych.
MATERIA NAUCZANIA
47
8. Materia nauczania
Materia nauczania
Uwaga
Poniej przedstawiamy dwie propozycje rozplanowania tematyki zaj:
dla cyklu 2-godzinnego i 3-godzinnego.
Tematyka zaj w dwugodzinnym cyklu ksztacenia
Zagadnienie
tematyczne
Bezpieczny
i legalny
komputer
I rok nauki
II rok nauki
1. Regulamin szkolnej
pracowni komputerowej.
Przedmiotowy system
oceniania wiadomoci
i umiejtnoci uczniów
w zakresie informatyki.
1. Organizacja pracy na
zajciach z informatyki.
Przedmiotowy system
oceniania wiadomoci
i umiejtnoci uczniów
z zakresu informatyki.
2. Zagroenia i korzyci
wynikajce ze stosowania
komputerów
3. Co to jest informatyka
i powszechnego dostpu
i jakie s jej aspekty rozwoju?
do informacji.
4. Jak s przechowywane
dane w pamici komputera?
2. Znaczenie komputera
we wspóczesnym wiecie.
5. Bezpieczna i higieniczna
praca z komputerem.
6. Ochrona wasnoci
intelektualnej.
Prawo autorskie.
7. Budowa komputera.
8. Urzdzenia suce
do komunikowania si
z uytkownikiem.
Przygotowanie zestawu
komputerowego do pracy.
48
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Tematyka zaj w dwugodzinnym cyklu ksztacenia
Zagadnienie
tematyczne
I rok nauki
II rok nauki
Praca
z plikami
i katalogami
9. System operacyjny.
Okna Mac OS X. Biurko,
ikony biurka.
3. Jak zadba
o bezpieczestwo
komputera i danych
w nim zgromadzonych.
10. Podstawowe operacje
na plikach i katalogach.
11. Zarzdzanie danymi.
Kompresja danych.
4. Mechanizm pomocy
systemowej. Wyszukiwanie
odpowiedzi na pytania
zwizane z prac systemu.
12. Rodzaje plików. Atrybuty
plików. Wyszukiwanie
informacji w systemie.
13. Ochrona przed wirusami.
Obróbka
grafiki
i retusz zdj
14. Narzdzia i polecenia
aplikacji Paintbrush.
15. Projekt graficznego
logo szkoy.
16. Projekt kartki
okolicznociowej.
Redagowanie 17. Wprowadzenie
dokumentów do edycji tekstów.
tekstowych
18. Atrybuty czcionki.
Formatowanie akapitu.
19. Wstawianie symboli
do tekstu. Tworzenie tabel.
20. Realizacja projektu
„Tworzymy gazetk
klasow”. Ukad kolumnowy
tekstu. Mechanizm tabulacji.
21. Cig dalszy projektu.
Grafika w tekcie. Nagówek
i stopka, numeracja stron.
Wydruk.
Przetwarzanie
ruchomych
obrazów
i dwiku
22. Formy przekazu
multimedialnego. Programy
edukacyjne. Pobieranie
informacji z rónych róde.
Encyklopedie internetowe.
5. Rodzaje grafiki.
Podstawowe formaty
graficzne.
6. Importowanie grafiki
do programu. Retusz
obrazów. Fotomonta.
7. Wstawianie do tekstu
wzorów, symboli
i multimediów.
8. Praca z dokumentem
wielostronicowym.
Zakadki i odsyacze.
9. i 10. Realizacja projektu
„Prospekt o mojej szkole”.
Ukad kolumnowy strony.
czenie grafiki z tekstem.
Sprawdzanie pisowni.
Wydruk.
11. Projekt zaproszenia.
czenie tekstu i grafiki.
Pola tekstowe.
12. Przetwarzanie cyfrowego
obrazu i dwiku.
13. Prezentacje multimedialne.
Praca w programie Keynote.
MATERIA NAUCZANIA
Zagadnienie
tematyczne
49
I rok nauki
II rok nauki
23. i 24. Programy i
narzdzia przekazu
multimedialnego. Praca z
programem iMovie.
14. i 15. Realizacja projektu
(w grupach dwuosobowych):
„Organizujemy wycieczk
klasow do...”, „Moje miasto”,
„Najpikniejsze miejsca wiata”,
„Oferta biura podróy”.
Wstawianie nowych slajdów,
animowanie obiektów,
przejcia midzy slajdami,
wstawianie dwików. Pokaz
wykonanych prezentacji.
Komu25. Sieci komputerowe.
nikowanie si Rodzaje sieci, topologie,
protokoy transmisji danych
w internecie
w sieci. Internet jako sie
rozlega. Praca w sieci.
16. Usugi internetowe.
Zakadanie konta
pocztowego. Przesyanie
i odbieranie wiadomoci.
17. Program pocztowy.
26. Bezpieczna obecno
w sieci. Zagroenia i korzyci
wynikajce z korzystania
z internetu.
18. Praca nad projektem
„Prezentacja mojego
regionu”. Dyskusja
na forum. Zasady netykiety.
27. Tworzenie dokumentu
tekstowego na podstawie
informacji z internetu.
Kopiowanie, wklejanie
i formatowanie tekstu
i obrazów.
19. Gromadzenie,
selekcjonowanie
i przetwarzanie informacji
pochodzcych z rónych
róde.
20. Podstawy jzyka HTML.
21. Projektowanie strony
internetowej. Grafika
i muzyka na stronie.
22. Obliczenia w arkuszu.
Kalkulacja kosztów
wytworzenia gazetki klasowej,
prospektu reklamowego,
kosztów wycieczki klasowej.
29. Rozwizywanie
problemów z wykorzystaniem Kontynuacja projektów
rozpocztych w edytorze
arkusza. Formuy.
tekstu.
30. Rozwizywanie zada
w arkuszu z zakresu rónych
przedmiotów. Kopiowanie
formu. Adresowanie
bezwzgldne i mieszane.
Obliczenia
28. Wstp do arkusza
w arkuszu
kalkulacyjnego. Budowa
kalkulacyjnym arkusza, edycja danych,
tworzenie tabel.
50
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Zagadnienie
tematyczne
Zarzdzanie
zbiorem
informacji
I rok nauki
II rok nauki
31. Podstawy tworzenia
wykresów w arkuszu.
Formatowanie wykresu.
23. i 24. Rozwizywanie
w arkuszu zada
problemowych
z zastosowaniem funkcji
wbudowanych w arkusz.
32. Bazy danych. Pojcia
podstawowe. Operacje
na gotowej bazie.
Program FileMaker.
25. Importowanie danych
do bazy. Tworzenie bazy
informacji o uczniach klasy.
26. Wyszukiwanie informacji
w bazie. Tworzenie ukadów
(zagadnienie rozszerzajce).
27. Tworzenie formularzy
i raportów (zagadnienie
rozszerzajce).
Projektowanie 33. Pojcie algorytmu.
Rodzaje algorytmów
prostych
i sposoby ich opisu. Przykady
algorytmów
wykorzystania algorytmów
do rozwizywania zada.
34. Algorytmiczne
rozwizywanie problemów
w arkuszu kalkulacyjnym.
28. Porzdkowanie elementów
zbioru. Przykady rónych
metod.
29. Testowanie algorytmów
w programie Eli 2.0.
30. Programowanie prostych
rysunków w Logo. Procedury
pierwotne.
31. Tworzenie wasnych
procedur.
32. Procedury z parametrem.
Modelowanie
i symulacje
33. Modelowanie i symulacja.
Wykorzystanie programów
komputerowych. Praca
z mapami internetowymi.
34. Symulacje procesów
z rónych dziedzin.
Wykorzystanie modelu
do symulacji.
Dla nauczycieli dysponujcych trzema godzinami nauczania informatyki w cyklu gimnazjalnym przedstawiamy alternatywne rozplanowanie treci programowych. Obok niektórych tematów proponujemy te wczenie ich do wybranych cieek edukacyjnych.
MATERIA NAUCZANIA
51
Tematyka zaj w trzygodzinnym cyklu ksztacenia
Zagadnienie
tematyczne
Bezpieczny
i legalny
komputer
I rok nauki
II rok nauki
III rok nauki
1. Regulamin
szkolnej pracowni
komputerowej.
Przedmiotowy
system oceniania
wiadomoci
i umiejtnoci
uczniów w zakresie
informatyki.
1. Organizacja
pracy na zajciach
z informatyki.
Przedmiotowy
system oceniania
wiadomoci
i umiejtnoci
uczniów z zakresu
informatyki.
1. Organizacja
pracy na zajciach
z informatyki.
Przedmiotowy
system oceniania
wiadomoci
i umiejtnoci
uczniów z zakresu
informatyki.
2. Zagadnienia
2. Bezpieczna
i higieniczna praca etyczne i prawne
zwizane
z komputerem.
z ochron
3. Znaczenie
wasnoci
komputera
we wspóczesnym intelektualnej.
wiecie.
4. Ochrona
wasnoci
intelektualnej.
2. Zagroenia
i korzyci
wynikajce
ze stosowania
komputerów
i powszechnego
dostpu do
informacji.
Prawo autorskie.
5. Budowa
komputera.
6. i 7. Urzdzenia
suce do komunikowania si
z uytkownikiem.
8. Przygotowanie
zestawu komputerowego do pracy.
Praca
z plikami
i katalogami
9. System
operacyjny.
3. Rodzaje plików.
Atrybuty plików.
10. Okna Mac OS X. 4. Operacje
na plikach
Biurko, ikony
i katalogach.
biurka.
5. Archiwizacja
11. Podstawowe
operacje na plikach danych.
i katalogach.
3. Zapobieganie
zawirusowaniu
komputera.
4. Praca
w systemie
sieciowym.
52
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Tematyka zaj w trzygodzinnym cyklu ksztacenia
Zagadnienie
tematyczne
Obróbka
grafiki
i retusz zdj
I rok nauki
II rok nauki
Struktura
katalogów.
6. Udostpnianie
danych w sieci
lokalnej.
III rok nauki
12. Wyszukiwanie 7. Profilaktyka
plików na dyskach antywirusowa.
Róne aspekty
komputera.
powszechnego
13. Ochrona
dostpu
przed wirusami
komputerowymi. do informacji.
5. Szyfrowanie
danych.
14. Podstawy pracy
w edytorze grafiki.
Narzdzia i polecenia przykadowych aplikacji
graficznych.
6. Podstawowe
formaty graficzne.
8. Rodzaje grafiki.
9. Importowanie
grafiki.
7. Przetwarzanie
obrazów.
10. Tworzenie
Fotomonta.
wasnej kompozycji
graficznej.
15. i 16. Tworzenie
rysunków w programie grafiki
rastrowej.
Optymalne
wykorzystywanie
moliwoci
programu.
17. Tworzymy logo
szkoy.
18. Projektujemy
kartk
okolicznociow
(witeczn).
Redagowanie 19. Edytor tekstu
dokumentów — wprowadzenie.
Zasady pracy
tekstowych
z edytorem tekstu.
8. Wstawianie
11. Praca
do dokumentu
z dokumentem
wielostronicowym. wzorów i symboli.
Zakadka
i hipercze.
MATERIA NAUCZANIA
53
20. Edycja tekstu. 12. Realizacja
9. Tworzenie
Atrybuty czcionki. projektu „Prospekt multimedialnego
o mojej szkole”.
Akapity.
dokumentu.
Ukad strony.
Kolumny.
21. Wstawianie
symboli do tekstu.
Tworzenie tabel.
22. Realizacja
projektu
„Tworzymy
gazetk klasow”.
Kolumny
i tabulatory.
23. Cig dalszy
projektu — czenie
tekstu z grafik.
13. Cig dalszy
projektu
— gromadzenie
zdj i informacji,
czenie tekstu
z grafik.
10. i 11.
Projektujemy
zaproszenie na
imprez klasow.
Ustawienia
strony.
14. Cig dalszy
projektu —
monta caoci,
sprawdzanie
pisowni, wydruk.
12. Redagowanie
treci. czenie
tekstu z grafik.
13. Rozmieszczenie caoci
na stronie.
24. Cig dalszy
projektu — nagówek i stopka,
numerowanie stron,
wydruk.
Przetwarzanie
ruchomych
obrazów
i dwiku
25. i 26.
Multimedialne
programy
edukacyjne. Praca
z programem
edukacyjnym.
15. Prezentacje
multimedialne
— wprowadzenie.
Zasady pracy
z programem do
prezentacji.
27. Przykady
serwisów
oferujcych
programy
edukacyjne online.
16. Realizacja
projektu do
wyboru (praca
w grupach
dwuosobowych):
„Organizujemy
wycieczk klasow
do …”, „Moje
miasto”,
„Najpikniejsze
miejsca wiata”,
28. Wyszukiwanie
programów
edukacyjnych
w serwisach typu
Pure-Mac.
14. Tworzenie
dokumentów
multimedialnych.
15. Formy
prezentacji
w internecie.
Poszanowanie
wasnoci
intelektualnej
innych osób.
16. Umieszczanie
prezentacji
w internecie.
54
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Tematyka zaj w trzygodzinnym cyklu ksztacenia
Zagadnienie
tematyczne
I rok nauki
II rok nauki
29. Pobieranie
informacji z rónych róde.
Encyklopedie
internetowe.
„Oferty biura
podróy”.
Uoenie planu.
Dobór ta, grafiki.
Redagowanie
tekstu.
30. Obróbka
dwiku i eksport
materiau.
31. Praca z kamer
internetow, fotografie i krótkie
filmy.
32. Przesyanie
multimediów
do telefonu
komórkowego.
33. i 34. Podstawy
montau materiau
filmowego.
III rok nauki
17. Cig dalszy
projektu — wstawianie nowych
slajdów, animacje
obiektów, przejcia
midzy slajdami,
dwiki.
18. Cig dalszy
projektu — pokaz
wykonanych
prezentacji
multimedialnych.
35. Udostpnianie
filmów
w internecie.
Komu36. Sieci
nikowanie si komputerowe.
w internecie
Rodzaje sieci,
topologie, protokoy
transmisji danych
w sieciach.
19. Usugi
internetowe.
17. Usugi
internetowe:
e-nauka, e-praca,
20. Zakadanie
konta pocztowego. e-banki, e-zakupy.
Przesyanie
18. i 19. Projektoi odbieranie
wanie klasowej
37. Internet jako
wiadomoci.
lub szkolnej
sie rozlega WAN.
witryny internetowej.
38. Rozmowy
Podstawy jzyka
przez internet.
HTML.
Jak zachowa
bezpieczestwo
w sieci?
MATERIA NAUCZANIA
55
39. Wyszukiwanie
informacji
w internecie i ich
pobieranie.
21. i 22. Wyszukiwanie w internecie
informacji na temat
„Bezpieczestwo
w sieci”. Pisanie
referatu z wykorzystaniem informacji znalezionych na stronach
WWW.
20. Cig dalszy
projektowania
strony WWW.
Grafika i muzyka
na stronie WWW.
40. Praca z map
internetow.
Wyszukiwanie
miejsc i tras
w popularnych
serwisach.
23. Protokó FTP,
popularne
programy
klienckie.
21. Jak opublikowa
utworzon
stron
w internecie?
41. Tworzenie
dokumentu
tekstowego
na podstawie
informacji
z internetu.
Kopiowanie,
wklejanie
i formatowanie
tekstu i obrazów.
24. i 25. Fora
i grupy dyskusyjne,
subskrybowanie,
udzia w dyskusji.
26. Kanay RSS,
subskrybowanie
w przykadowym
programie
klienckim.
27. i 28. Rozwizywanie prostych
zada
problemowych
w arkuszu
kalkulacyjnym
43. Edycja danych. z zastosowaniem
adresowania
Tworzenie tabel
bezwzgldnego
w arkuszu.
i mieszanego.
Adresowanie
29. Obliczenia
wzgldne.
w arkuszu
Kopiowanie
kalkulacyjnym.
formu.
Kontynuacja
rozpocztego
w edytorze tekstu
42. Arkusz
Obliczenia
w arkuszu
kalkulacyjny —
kalkulacyjnym wprowadzenie.
Podstawowe
pojcia. Budowa
arkusza.
22. Rozwizywanie
w arkuszu
kalkulacyjnym
zada z zakresu
rónych
przedmiotów.
23. i 24. Rozwizywanie w arkuszu
kalkulacyjnym
zada
problemowych
z zastosowaniem
funkcji wbudowanych (funkcje
matematyczne,
statystyczne).
56
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Tematyka zaj w trzygodzinnym cyklu ksztacenia
Zagadnienie
tematyczne
I rok nauki
II rok nauki
III rok nauki
44. i 45. Rozwizywanie prostych
zada
problemowych
w arkuszu
kalkulacyjnym.
projektu
dotyczcego
tworzenia
prospektu o szkole
lub gazetki
klasowej (C4, C5),
polegajca na
kalkulacji kosztów
wytworzenia
lub na przykad
kalkulacja kosztów
wycieczki klasowej.
25. Graficzna
prezentacja
danych w tabeli
arkusza.
32. Bazy danych
— wprowadzenie.
Podstawowe
pojcia. Przykady
i rodzaje baz
danych.
29. Importowanie
bazy danych.
Wyszukiwanie,
sortowanie, filtrowanie, zmiana
danych w bazie.
26. Przenoszenie
danych z arkusza
kalkulacyjnego do
innych aplikacji.
27. i 28. Referaty
uczniów z rónych
przedmiotów
szkolnych wyma30. i 31. Podstawy
gajce zebrania
tworzenia wykresów
w jednym dokuw arkuszu
mencie wyników
kalkulacyjnym.
pracy w rónych
Formatowanie
rodowiskach.
danych wykresu.
Zarzdzanie
zbiorem
informacji
33. Wykonywanie 30. Tworzenie
operacji na danych bazy danych
gotowej bazy
uczniów klasy.
danych.
31. Kwerendy,
czyli tworzenie
zapyta do
utworzonej bazy
danych.
32. Tworzenie
(w widoku
projektu)
formularzy
do bazy danych
uczniów klasy.
MATERIA NAUCZANIA
Projektowanie
prostych
algorytmów
57
34. Pojcie
algorytmu.
Rodzaje
algorytmów.
Sposoby zapisu
algorytmów.
Doczanie
obrazów do
formularzy.
35. Rodzaje
algorytmów.
Przykady wykorzystania
algorytmów
w rozwizywaniu
zada.
34. Algorytmiczne
rozwizywanie
problemów
w arkuszu kalkulacyjnym. Algorytm liniowy
i algorytm
z rozgazieniami.
36. Prezentacja
wasnych
przykadów
algorytmów
niezwizanych
z przedmiotami
szkolnymi,
przygotowanych
przez uczniów.
37. i 38. Tworzenie
algorytmów
w programie
Eli 2.0. Symulacje
dziaania
algorytmów.
39. i 40.
rodowisko
ACSLogo.
Podstawy
programowania
w Logo.
33. Prezentowanie
danych z bazy
przy uyciu
raportu.
35. i 36. Tworzenie
i analizowanie
dziaania
algorytmów
w programie
Eli 2.0.
37. Programowanie
prostych rysunków
w Logo. Procedury
pierwotne.
38. Tworzenie
wasnych
procedur w Logo.
39. Programowanie
wstpujce.
40. Tworzenie
procedur
z parametrem.
41. Programowanie
zstpujce.
58
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Tematyka zaj w trzygodzinnym cyklu ksztacenia
Zagadnienie
tematyczne
I rok nauki
Modelowanie 46. Moje hobby
i symulacje
— konkurs na
najciekawsz
stron internetow
znalezion w sieci.
II rok nauki
III rok nauki
41. Modelowanie
a symulacja.
Zastosowanie
symulacji
w rónych
dziedzinach.
42. i 43. Modelowanie i symulacja.
Wykorzystanie
programów
uytkowych
do symulacji.
42. Symulacje
zjawisk losowych
przygotowane
w arkuszu
kalkulacyjnym.
44. i 45. Symulowanie procesów
z rónych dziedzin
— matematyki,
fizyki, biologii,
ekonomii.
43. Symulacje
w internecie.
Wyszukiwanie
w internecie
informacji na
temat symulacji,
gier symulacyjnych.
44. i 45. Emulatory,
praca w rodowisku
maszyny
wirtualnej.
9. Metody i zasady nauczania
informatyki — propozycje
Metody i zasady nauczania informatyki
Informatyka jest mod dyscyplin wiedzy, dlatego te naley wypracowa takie metody osigania celów edukacyjnych, które umoliwi przygotowanie ucznia do aktywnego i odpowiedzialnego ycia w spoeczestwie informacyjnym oraz pomog rozwin jego
zainteresowania.
Specyfika przedmiotu wymusza stosowanie przez nauczycieli
takich metod pracy na lekcji, które bd aktywizoway uczniów, nie
zniechcajc tych mniej zaangaowanych i jednoczenie nie nudzc
tych bardziej zdolnych, dla których informatyka jest przedmiotem
zainteresowania.
METODY I ZASADY NAUCZANIA INFORMATYKI
59
Na lekcjach informatyki mona zastosowa metody wymienione
w dalszej czci rozdziau.
Metody podajce stosowane s podczas omawiania nowych poj
i wprowadzania w nowe zagadnienia.
Metody wicze praktycznych stosuje si na kadej lekcji informatyki podczas:
i rozwizywania problemów z wykorzystaniem
odpowiedniego oprogramowania;
i korzystania z rónych róde informacji;
i prezentowania efektów pracy.
Metody eksponujce znajduj zastosowanie na zajciach, podczas
których za pomoc komputera wykonuje si pokaz czynnoci,
programów, zjawisk, przebiegu procesów. Pokaz wykonanych przez
uczniów prezentacji multimedialnych i stron WWW zamieszczonych w internecie to take sposób na wyeksponowanie osignitych przez nich umiejtnoci.
Zaoeniem metod problemowych jest rozwizywanie problemów.
Na lekcjach informatyki moe to by na przykad poszukiwanie
rozwizania algorytmu poprzez tworzenie schematów blokowych,
algorytmiczne rozwizywanie problemów w arkuszu kalkulacyjnym czy symulacje.
Podczas zaj z arkuszem kalkulacyjnym, majcych na celu rozwizywanie zada z zakresu rónych przedmiotów, mona wykorzysta metod nauczania programowego, która polega na zwikszaniu trudnoci przy rozwizywaniu danego problemu poprzez
racjonalne zmniejszanie liczby wskazówek naprowadzajcych. Ta
metoda jest zalecana podczas pracy z uczniami bardziej zdolnymi.
Ciekaw grup metod s metody aktywizujce ucznia. Metoda
projektów ma pobudza aktywno i zaangaowanie. Uczniowie
realizujcy dany projekt mog by podzieleni na grupy. Kada
z grup moe przygotowywa inne zadanie. Koordynatorem wspierajcym i ukierunkowujcym prac uczniów jest nauczyciel. Praca w poszczególnych grupach koczy si zaprezentowaniem jej
efektów. Przykadem moe tu by realizacja jednego projektu do
wyboru (praca w grupach dwuosobowych): „Organizujemy wycieczk klasow do…”, „Moje miasto”, „Najpikniejsze miejsca
wiata”, „Oferty biura podróy”.
60
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Praca nad projektem polega na ukadaniu planu dziaania, dobieraniu materiaów, redakcji tekstów, obróbce obiektów, czeniu
mniejszych elementów w jednolit cao. Uczniowie mog korzysta z rónych róde i uywa rónych programów. Jedne grupy
mog przygotowa projekt pod ktem historycznym, inne pod
ktem statystycznym (z zaprezentowaniem oblicze i wykresów
wykonanych w arkuszu kalkulacyjnym), jeszcze inne pod ktem
geograficznym itd.
Na zajciach z informatyki mona zastosowa równie metod
debaty. Zmierzamy wówczas do tego, by wywizaa si dyskusja, podczas której prezentowane bd pogldy „za” i „przeciw”. Nie oznacza to, e caa jednostka lekcyjna ma by prowadzona w ten sposób.
Zagadnieniami, które mona wykorzysta do takich zaj, s:
i zagroenia i korzyci wynikajce ze stosowania komputerów;
i róne aspekty powszechnego dostpu do informacji;
i rozmowy przez internet, czyli jak zachowa bezpieczestwo
w sieci;
i prawo autorskie.
Zasady nauczania informatyki
Podczas zaj z informatyki powinno wystpowa stopniowanie
trudnoci, czyli przechodzenie od zagadnie prostych, zrozumiaych,
do trudniejszych i bardziej zoonych, wymagajcych wczeniejszego
zaznajomienia z podstawami. Nie mona sobie wyobrazi na przykad symulacji dotyczcej wysokoci odsetek bankowych bez wczeniejszego zaznajomienia uczniów z arkuszem kalkulacyjnym.
Wan zasad jest równie czenie teorii z praktyk. Po zaznajomieniu z podstawowymi pojciami dotyczcymi danego zagadnienia naley przej do wicze praktycznych. Uczniowie powinni
równie dostrzega celowo wykonywania wicze. Wane jest, aby
nie byy one oderwane od rzeczywistoci, lecz eby dotyczyy spraw
bliskich uczniom, na przykad klasowych, szkolnych („Tworzenie klasowej lub szkolnej witryny WWW”, „Koszty wycieczki
klasowej do…”).
Bezporednie poznawanie programów, zaznajamianie si z ich
funkcjami i rozwizywanie konkretnych problemów to stosowanie
zasady pogldowoci. Systematyczno w nauczaniu kadego
przedmiotu jest nie tylko zasad, ale wanym zadaniem.
JAK SPRAWDZA I OCENIA OSIGNICIA UCZNIÓW
61
10. Jak sprawdza i ocenia
osignicia uczniów — propozycje
Jaksprawdzaioceniaosigniciauczniów
Ocenianie osigni
Ocenianie uczniów na lekcjach informatyki, tak jak w przypadku
innych przedmiotów, powinno spenia okrelone warunki. Wana jest systematyczno oceniania. Jak pokazuje praktyka nauczania, mobilizuje to uczniów. Jawno ocen pozwala unikn niedomówie. Zawsze powinien by okrelony zakres pomiaru osigni.
Ocena powinna by równie sprawiedliwa i obiektywna. Naley
unika kierowania si uprzedzeniami i subiektywizmem.
Osignicia uczniów moemy diagnozowa w zakresie wiadomoci i umiejtnoci praktycznych. Podczas oceny uwzgldni naley przede wszystkim:
i umiejtno obsugi komputera i programów uytkowych;
i rozwizywanie problemów za pomoc komputera;
i korzystanie z osigni informatyki i zasobów internetu;
i waciwe zachowanie podczas pracy z komputerem,
oprogramowaniem i rónymi ródami informacji.
Ocenianie na lekcjach informatyki powinno by zgodne z zaoeniami systemów oceniania — szkolnego i przedmiotowego.
Uczniowie kadej klasy powinni zosta z nimi zapoznani. Przedmiotowy system oceniania powinien uwzgldnia, co ucze powinien umie i jakie umiejtnoci osign z zakresu poszczególnych bloków tematycznych, które bd realizowane na zajciach
z informatyki.
Sprawdzanie osigni uczniów polega na obserwacji i ocenie:
i zrozumienia podstawowych poj i znajomoci zagadnie
informatycznych zawartych w programie nauczania
(testy, odpowiedzi uczniów);
i wykonywania wicze praktycznych na lekcji
(praca z komputerem);
i uytkowania sprztu komputerowego i korzystania
z programów uytkowych (praca z komputerem).
62
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Sprawdzanie osigni — propozycje
Propozycja I (klasa I, sprawdzian teoretyczny)
Test
1. Informatyka jest nauk o:
a.
b.
c.
d.
komputerach,
oprogramowaniu,
komputerach i oprogramowaniu,
przetwarzaniu informacji.
2. Pami RAM jest pamici:
a.
b.
c.
d.
nietrwa,
trwa,
zewntrzn,
wewntrzn.
3. Edytor tekstu suy do:
a.
b.
c.
d.
wykonywania prostych oblicze,
tworzenia tabel,
rysowania,
(wpisz) …………………………………………….
4. Arkusz kalkulacyjny umoliwia:
a.
b.
c.
d.
formatowanie tekstów,
przegldanie stron WWW,
wykonywanie oblicze,
symulacj gier.
5. Jednostk pamici komputera jest:
a.
b.
c.
d.
1 Hz,
1 MB,
1 ROM,
1 g.
6. Klawisz Shift na klawiaturze suy do:
a.
b.
c.
d.
wstawiania polskich znaków,
wstawiania litery „”,
wstawiania niewielkich liter,
modyfikacji dziaania innych klawiszy.
JAK SPRAWDZA I OCENIA OSIGNICIA UCZNIÓW
63
7. Najczciej uywanymi funkcjami edytora tekstu s:
a. ……………………………………………………
b. ……………………………………………………
c. ……………………………………………………
8. System pomocy w programach uytkowych suy do:
a.
b.
c.
d.
wprowadzania specjalnych polece,
wyszukiwania informacji o programie,
wzywania serwisu w przypadku awarii,
(wpisz) ………………………………………………
9. Prawo autorskie:
a. umoliwia wykorzystanie programu w celach
komercyjnych,
b. pozwala rozpowszechnia wytwory innych osób,
c. daje autorom specjalne przywileje do korzystania
z internetu,
d. ……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………
10. Podczas korzystania z internetu mamy prawo do:
a.
b.
c.
d.
kopiowania prac innych,
komunikacji i wyszukiwania informacji,
kopiowania filmów, muzyki i programów,
nabywania towarów bez ponoszenia kosztów.
Propozycja II (klasa I, sprawdzian praktyczny)
wiczenia sprawdzajce z zakresu obsugi edytora grafiki
1. Zaprojektuj w edytorze grafiki kartk imieninow
dla koleanki (kolegi). Na kartce umie tekst ycze.
Wykorzystaj jak najwicej znanych Ci moliwoci edytora
grafiki. Zapisz swoj prac na dysku twardym. Wydrukuj.
2. Narysuj w programie Paintbrush schematyczn mapk
obrazujc Twoj drog do szkoy. Uyj linii krzywej,
narzdzia do pisania tekstu oraz paska narzdzi tekstowych
do zmiany wielkoci i rodzaju czcionki.
64
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Propozycja III (klasa I, sprawdzian praktyczny)
wiczenia sprawdzajce z zakresu obsugi edytora tekstu
1. Zastosuj graficzne punktory i sformatuj tekst wedug
podanego poniej wzoru (moesz zastosowa zblione
rozwizania):
a. praca z akapitami
b. wstawianie punktorów graficznych
x praca z akapitami
x wstawianie punktorów graficznych
o praca z akapitami
o wstawianie punktorów graficznych
2. Wstaw w edytorze tekstu tabel wygldajc jak pokazana
poniej.
Tytu
5
Tekst umieszczony
na górze
3. Napisz w edytorze tekst uzupeniony symbolami, podobny
do przedstawionego poniej.
Jutro o £ wyjedam do Krakowa. Czeka mnie mczca 3.
Mam nadziej, e przestanie wreszcie pada deszcz i zawieci
Ò. Kiedy dojad na miejsce, « do Ciebie lub # ~. Ciesz si
-, e mog cho na troch wyjecha. Tymczasem egnam
Ci ,. Przywioz Ci drobny H.
JAK SPRAWDZA I OCENIA OSIGNICIA UCZNIÓW
65
Uwagi
W klasie I podsumowaniem pracy z edytorem tekstu jest ocena realizacji projektu „Tworzymy gazetk klasow”. Prac uczniów oceniamy
pod ktem poprawnego zastosowania kolumn, tabulatorów, czenia tekstu z grafik, wykorzystania nagówka i stopki oraz numerowania stron.
W klasie II do sprawdzenia zamierzonych osigni w zakresie obsugi
edytora tekstu moe posuy realizacja projektu „Prospekt o mojej
szkole”. Estetyczne wykonanie i poprawno zastosowania funkcji programowych umoliwiaj okrelenie stopnia umiejtnoci ucznia i waciwego zastosowania ich w praktyce.
Klasa III to budowa stron internetowych i ich publikacja w sieci. Bardzo
wskazane jest zaplanowanie nowego projektu zespoowego zwizanego
z budow wasnej witryny internetowej.
Propozycja IV (klasa I, sprawdzian praktyczny)
wiczenia w posugiwaniu si arkuszem kalkulacyjnym
1. Oblicz wartoci wyrae arytmetycznych dla podanych liczb
a, b, c.
a = 5,85
b = –1,42
c = 1,42
4a – 2b + 5c
(2a – c)(a – 3)
2a – ab – 2b – c / 10
(5c – 5b + 25a) / 5a
2. Oblicz pole i obwód prostokta o danych bokach a i b.
a
b
4
4,5
3,5
2,6
1,6
6,2
66
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Pole
Obwód
3. Skalkuluj koszty imprezy klasowej, okrelajc wydatki,
i oblicz saldo kocowe.
FUNDUSZ KLASOWY
WYDATKI
135,50
KOSZT
Napoje
Sodycze
Dekoracja sali
Zaproszenia
Nagrody
RAZEM WYDATKI
SALDO KOCOWE
4. Oblicz warto wydatków, wpisujc waciw formu.
NAZWA ARTYKU
U
LICZBA
CENA
Breloczek do kluczy
2
4,20
Dezodorant
3
7,30
Bluza
1
27,50
Pyta muzyczna CD
1
42,00
Bilety na dyskotek
2
10,00
Prasa
4
2,99
Guma do ucia
4
1,35
Pasta do zbów
2
6,99
Czasopismo
1
5,61
Sodycze
4
3,26
RAZEM
WARTO
JAK SPRAWDZA I OCENIA OSIGNICIA UCZNIÓW
67
Propozycja V (klasa III)
wiczenia sprawdzajce umiejtno tworzenia rysunków
w rodowisku ACSLogo
1. Otwórz program ACSLogo.
2. Narysuj trójkt równoboczny o boku dugoci 100 kroków.
Zapisz swoj prac.
3. Odpowiedz, jak najmniejsz liczb naley wpisa w miejsce
znaku zapytania, by ów po narysowaniu figury wróci
do pozycji wyjciowej:
i
i
i
i
cs
cs
cs
cs
repeat
repeat
repeat
repeat
?
?
?
?
[forward
[forward
[forward
[forward
120 right 100]
80 right 80]
60 right 45]
30 right 25]
4. Wpisz w wierszu polece procedur wasn rysujc
ponisz figur i sprawd jej dziaanie.
5. Opracuj procedur wasn dla poniszego rysunku
(dla chtnych).
68
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
Propozycja VI (klasa III)
wiczenia sprawdzajce umiejtno definiowania
algorytmów
Jakie procedury naley napisa, aby powstay ponisze figury?
Podane powyej zadania s jedynie propozycjami sprawdzania
osigni uczniów na zakoczenie danego bloku tematycznego.
Kady sprawdzian powinien by przez nauczyciela przemylany,
a zadania zrónicowane i dobrane do moliwoci uczniów.
Osobn spraw pozostaje dobór metod pomiaru stopnia osignicia zakadanych celów. Trafiamy tu bowiem na do odmienne
w porównaniu z innymi przedmiotami formy pracy oraz drogi dochodzenia do nowej wiedzy i umiejtnoci. Osignicia uczniów
mona sprawdza pod ktem teoretycznym i praktycznym. Specyfika przedmiotu powoduje, e wikszy nacisk kadzie si na
umiejtnoci praktyczne — obsug komputera i wykorzystanie
programów uytkowych do rozwizywania rónych problemów.
Pisemne sprawdzanie wiadomoci, na przykad w formie testów,
w których ucze bdzie zaznacza waciwe odpowiedzi, moe
mie charakter uzupeniajcy. Uwzgldnienie zagadnie lub pyta
otwartych daje moliwo wypowiedzi pisemnej na okrelony temat. Mimo specyfiki przedmiotu nie naley zupenie rezygnowa
ze sprawdzania stopnia osignitych celów na podstawie wypowiedzi ustnych uczniów. Moliwa jest wtedy ocena poprawnoci wypowiedzi pod wzgldem przyswojenia i umiejtnego stosowania
fachowego jzyka. Specyfika zaj sprawia, e nabiera wartoci metoda obserwacji uczniów podczas pracy i ocena, w jakim stopniu
uczniowie samodzielnie posuguj si komputerem, jego urzdzeniami zewntrznymi i oprogramowaniem, ocena trafnoci odwoywania si do dokumentacji technicznej (np. wbudowanej pomocy)
i skutecznoci korzystania z niej. Dziki metodzie projektów
moemy oceni poprawno grupowych opracowa, otrzymanych
JAK SPRAWDZA I OCENIA OSIGNICIA UCZNIÓW
69
w rónej postaci, integrujcych informacje i dokumenty pochodzce
z rónych róde. Opracowania te powinny dotyczy zagadnie
z rónych dziedzin nauczania. Proponujemy take, by zaangaowa
w proces oceniania samych uczniów poprzez wprowadzenie metody
jurorów. Wydaje si ona szczególnie przydatna w ocenie wykonania
zada na tematy z rónych dziedzin, które polegaj na zebraniu
informacji znajdujcych si w rónych ródach (dostpnych m.in.
za porednictwem sieci internet) i na rónych nonikach (np. na
pytach CD). Zadania takie s mocno niewymierne i trudne do
wartociowania. Uczniowie, którzy jeszcze niedawno sami realizowali podobne zadanie, chyba najlepiej doceni wysiek woony
w prac przez innych kolegów i koleanki, ale te i najszybciej
dostrzeg niedocignicia.
Sprawdzajc osignicia uczniów, warto przeprowadzi ewaluacj zwrotn na temat stopnia trudnoci czy zrozumienia pyta.
Informacje od uczniów mog by ujte w formie tabelarycznej, jak
pokazano poniej.
Stopie trudnoci i zrozumienia wicze
Numer
wiczenia
Zbyt
atwe
atwe
Trudne
Zrozumiae Niezrozumiae
Form pomiaru osigni ucznia z zakresu kolejnych bloków tematycznych nauczyciel powinien dostosowa do poziomu uczniów.
Sprawdzanie umiejtnoci wcale nie musi by dla uczniów nudn
koniecznoci, gdy moe uwzgldnia ich zainteresowania, a nauczyciel moe tak dobiera treci wicze, aby nie byy oderwane
od rzeczywistoci i bezporednio nawizyway do bliskich uczniom
zagadnie.
yczymy wielu sukcesów
70
PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM
NOTATKI
NOTATKI
NOTATKI
NOTATKI
NOTATKI
NOTATKI
NOTATKI
NOTATKI
NOTATKI
NOTATKI

Podobne dokumenty