strona 2
Transkrypt
strona 2
strona 18 NOWY ROK 2014 www.gazetagazeta.com MIJA ROK - WYDARZENIA SPOŁECZNO - POLITYCZNE 2013 - ŚWIAT 30 kwietnia HOLANDIA - Królowa Beatrix przekazała władzę swojemu synowi, 46-letniemu Wilhelmowi Aleksanderowi. Został on pierwszym od 1890 r. mężczyzną na holenderskim tronie. MAJ 27 maja UE - Ministrowie spraw zagranicznych państw UE zdecydowali nie przedłużać embarga na dostawy broni dla opozycji w Syrii. Ustalili, że ewentualne dostawy broni przez UE będą miały na celu "ochronę ludności cywilnej". 28 maja TURCJA - Początek okupacji parku Gezi w centrum Stambułu w proteście przeciwko budowie centrum handlowego i meczetu, co wymagało wycinki drzew. Z czasem demonstracje nabrały antyrządowego charakteru; na ulice wychodzili też mieszkańcy innych miast. Uczestnicy protestów oskarżali umiarkowanie islamistyczną Partię Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP) premiera Recepa Tayyipa Erdogana o zapędy autorytarne oraz próbę islamizacji kraju. Protesty były gwałtownie rozpędzane przez policję; zginęło w nich co najmniej pięć osób. 29 maja FRANCJA - Na mocy nowej ustawy o małżeństwach homoseksualnych w merostwie w Montpellier ślub wzięła gejowska para, Vincent Autin i Bruno Boileau. Było to pierwsze małżeństwo homoseksualne we Francji. kanclerz Niemiec Angeli Merkel. Donie- 28 czerwca UE - Przywódcy państw UE sienia o inwigilacji wywołały oburzenie w zgodzili się na rozpoczęcie negocjacji ws. Europie. Władze USA oskarżyły tego b. przystąpienia Serbii do Unii. współpracownika NSA o szpiegostwo i kradzież własności rządowej. LIPIEC 11 czerwca GRECJA - W ramach uzgodnionych z zagranicznymi kredytodawcami oszczędności budżetowych rząd Grecji ogłosił czasowe zamknięcie publicznej telewizji i radia (ERT). Zwolniono wszystkich pracowników - ok. 2,7 tys. osób. Pracownicy ERT rozpoczęli okupację siedziby firmy. Przeciwko decyzji rządu protestowała m.in. Europejska Unia Nadawców (EBU). 14 czerwca USA - Przedstawiciele Białego Domu potwierdzili, że wesprą wojskowo opozycję w Syrii. Była to odpowiedź na potwierdzenie przez wywiad USA informacji, że siły prezydenta Baszara el-Asada stosowały broń chemiczną, w tym gaz sarin. Biały Dom uznał, że reżim Syrii przekroczył "czerwoną linię". 15 czerwca IRAN - Wybory prezydenckie wygrał duchowny i polityk o umiarkowanych poglądach Hasan Rowhani. Na pierwszej konferencji prasowej podkreślił, że Teheran jest gotów do większej transparentności ws. swego programu nuklearnego, ale nie do zawieszenia wzbogacania uranu. Rowhani zapowiedział, że będzie prowadził umiarkowaną politykę zagraniczną i przywróci konstruktywne relacje ze światem. CZERWIEC 6 czerwca W.BRYTANIA/USA - Dzienniki "Washington Post" i "The Guardian" podały, że amerykańska Narodowa Agencja Bezpieczeństwa (NSA) zbiera dane telefoniczne milionów Amerykanów. Kilka dni później "Guardian" ujawnił, że źródłem przecieków o inwigilacji elektronicznej był dawny pracownik CIA Edwarda Snowden. W maju zbiegł on z USA do Hongkongu, a następnie znalazł się w Rosji. Z dokumentów wykradzionych przez Snowdena i przekazanych mediom wynika, że NSA zbiera tajne dane z serwerów takich firm internetowych, jak Google, Facebook, Yahoo czy YouTube. Ponadto Amerykanin ujawnił, że służby USA szpiegowały unijne instytucje i ponad 30 czołowych polityków na świecie. Na podsłuchu miał być m.in. telefon komórkowy 17 czerwca CZECHY - Premier Petr Neczas złożył dymisję. Powodem była ujawniona kilka dni wcześniej afera korupcyjna na najwyższych szczeblach władzy. Nowym szefem rządu został ekonomista Jirzi Rusnok, ale jego rząd w sierpniu nie uzyskał wotum zaufania w parlamencie i złożył dymisję. 18.6 AFGANISTAN - Afgańskie siły bezpieczeństwa przejęły od międzynarodowych sił NATO odpowiedzialność za bezpieczeństwo w całym kraju. 26 czerwca W.BRYTANIA - Syryjskie Obserwatorium Praw Człowieka podało, że ponad 100 tysięcy osób zginęło w Syrii od wybuchu w marcu 2011 r. powstania w tym kraju przeciwko reżimowi Asada. Większość ofiar to cywile. SIERPIEŃ 1 lipca CHORWACJA - Chorwacja weszła do Unii Europejskiej, stając się jej 28. 1 sierpnia ROSJA - Snowden otrzymał na rok azyl tymczasowy w Rosji. Waszyngczłonkiem. ton wyraził rozczarowanie tą decyzją. Pre2 lipca WATYKAN - Komisja kardynałów zydent USA Barack Obama odwołał plai biskupów z Kongregacji Spraw Kanoni- nowane na początek września w Moskwie zacyjnych zaaprobowała w głosowaniu spotkanie z Władimirem Putinem. cud wybrany do kanonizacji Jana Pawła 14sierpnia EGIPT - Siły bezpieczeństwa II. przystąpiły do likwidacji dwóch najwięk3 lipca EGIPT - Po kilkudniowych wielo- szych obozów zwolenników Mursiego w tysięcznych protestach armia z genera- Kairze, którzy od początku lipca domagałem Abd el-Fatahem Saidem es-Sisim na li się powrotu islamisty do władzy. Zginęczele odsunęła od władzy islamistyczne- ło kilkaset osób. Brutalna operacja wywogo prezydenta Mohammeda Mursiego. Na łała starcia w całym kraju. Władze ogłositymczasowego szefa państwa wyznaczo- ły miesięczny stan wyjątkowy i wprowano szefa trybunału konstytucyjnego Ad- dziły godzinę policyjną w kilku miastach. UE zawiesiła eksport do Egiptu broni i liego Mansura. Zawieszono konstytucję. Przywódcy Bractwa Muzułmańskiego i sprzętu, który może być wykorzystywany wywodzącej się z niego Partii Wolności i do stosowania represji. Potem także USA Sprawiedliwości (PWiS), zostali areszto- zawiesiły część pomocy wojskowej. wani. Sam Mursi trafił w nieznane miejsce, gdzie nadal jest przetrzymywany. 20 sierpnia PAKISTAN - B. prezydent Odsunięcie Mursiego od władzy wywoła- Pervez Musharraf został formalnie oskarło gwałtowne protesty jego zwolenników, żony ws. zabójstwa rywalki politycznej, b. według których w Egipcie doszło do za- premier Benazir Bhutto w 2007 r. Po raz pierwszy w Pakistanie b. zwierzchnik sił machu stanu. zbrojnych został oskarżony o przestęp5 lipca WATYKAN - Ogłoszoną pierwszą stwo. encyklikę papieża Franciszka "Lumen fidei" (światło wiary). Jej tezy to: wiara 21 sierpnia SYRIA - Syryjska opozycja oświeca wszystkie relacje społeczne, jest oskarżyła siły Asada o użycie w regionie dobrem dla wszystkich i umacnia brater- Damaszku gazu bojowego i spowodowastwo między ludźmi. Jest to wyjątkowy nie śmierci nawet 1400 osób. Według akdokument w dziejach Kościoła; Franci- tywistów syryjskich był to największy atak szek napisał ją "na cztery ręce" ze swym chemiczny podczas wojny domowej w poprzednikiem Benedyktem XVI, który Syrii. Syryjskie władze odrzuciły oskarnie zdążył ogłosić swego dokumentu przed żenia. Rosja nie wykluczyła, że to była prowokacja. Sekretarz stanu USA John abdykacją. Kerry nazwał go "zbrodnią przeciwko ludz11 lipca WATYKAN - Papież Franciszek kości". Kilka dni po domniemanym ataku zaostrzył przepisy kodeksu karnego Wa- szef Pentagonu Chuck Hagel poinformotykanu dotyczące pedofilii i sprecyzował, wał, że amerykańskie siły zbrojne są gotoco uważane jest za seksualne przestęp- we do podjęcia akcji zbrojnej wobec Syrii. stwa wobec nieletnich. 21 sierpnia USA - Sąd wojskowy w bazie 18 lipca ROSJA - Opozycjonista i bloger Fort Meade skazał na 35 lat więzienia Aleksiej Nawalny został skazany na 5 lat Bradleya Manninga, który przekazał porkolonii karnej za spowodowanie strat w talowi WikiLeaks setki tysięcy tajnych kontrolowanej przez państwo spółce Ki- dokumentów USA. Wcześniej sąd uznał rowles. Wyrok skrytykowały USA i UE. 25-letniego Manninga za winnego m.in. Odbyły się też liczne demonstracje prze- szpiegostwa, kradzieży oraz oszustwa ciwko decyzji sądu. Dzień po ogłoszeniu komputerowego. Trybunał wojskowy wyroku niespodziewanie Nawalny został oczyścił go jedynie z głównego zarzutu, warunkowo zwolniono z aresztu w ocze- czyli pomocy wrogowi. kiwaniu na apelację. W połowie października sąd obwodowy w Kirowie utrzymał 30 sierpnia W.BRYTANIA - Izba Gmin w mocy wyrok, ale zawiesił wykonanie sprzeciwiła się wnioskowi premiera Davida Camerona o interwencję wojskową w kary. Syrii w celu ukarania reżimu Asada za 21 lipca BELGIA - Król Albert II podpisał użycie broni chemicznej przeciw cywiakt abdykacji i przekazał władzę swoje- lom. mu synowi Filipowi, który został nowym WRZESIEŃ królem Belgów. 22 lipca W. BRYTANIA - księżna Kate urodziła syna, trzeciego w linii sukcesji do brytyjskiego tronu. Noworodek ważył ok. 3,8 kg i otrzymał imię George Alexander Louis. Kijów 24. 12 2013. Tego nie przewidzieli zwolennicy prorosyjskiej orientacji Ukrainy. Po miesiącach lawirowania oświadczyli, że bliżej im do Moskwy niż do Brukseli. Ukraińcy wyszli w proteście na Majdan Niepodległości w Kijowie i od miesiąca na oczach całego świata manifestują swoją chęć bycia w Europie Sergey Dolzhenko PAP/EPA wznowienia zamrożon1ych od 2010 r. rozmów pokojowych Izrael uwolnił palestyńskich więźniów, czego od dawna domagała się strona palestyńska. 8 września ROSJA - Popierany przez Kreml dotychczasowy włodarz stolicy Rosji Siergiej Sobianin w pierwszej turze zwyciężył w wyborach na mera Moskwy. Pokonał jednego z liderów antykremlowskiej opozycji Nawalnego. 24 lipca HISZPANIA - Pod Santiago de Compostela w Hiszpanii wykoleił się po- 10 września SYRIA - Damaszek zaakcepciąg; zginęło 79 osób. Przyczyną katastro- tował rosyjską propozycję przewidującą przekazanie syryjskiej broni chemicznej fy była nadmierna prędkość. pod kontrolę międzynarodową, by unik29 lipca BRAZYLIA - Na plaży Copacaba- nąć amerykańskiego ataku militarnego. na w Rio de Janeiro trzy miliony ludzi wzięły udział w celebrowanej przez pa- 11 września ROSJA - Sąd w Smoleńsku pieża mszy świętej, kończącej 28. Świato- skazał na dwa lata kolonii karnej żołniewe Dni Młodzieży. Na zakończenie ŚDM rza Siergieja Syrowa, który był głównym Franciszek zapowiedział, że następne spo- oskarżonym o kradzież pieniędzy z kart tkanie młodych katolików z całego świata bankowych sekretarza generalnego Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, odbędzie się w 2016 r. w Krakowie. Andrzeja Przewoźnika. Przewoźnik zgi29 lipca USA - Zakończenie pierwszej nął w katastrofie samolotu Tu-154M, któtury rozmów bliskowschodnich. W celu ➮➮➮➮