Zał. do Proj.uchw. w spr. gosp. niskoemisyjnej - Dąbrowa

Transkrypt

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej
dla
GMINY DĄBROWA
WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE
POWIAT MOGILEŃSKI
Inowrocław, wrzesień 2015 roku
Zamawiający:
GMINA DĄBROWA
ul. Kasztanowa 16
88 – 306 Dąbrowa
www.ug-dabrowa.pl
e–mail: [email protected]
tel.: 52-315-32-15/16, fax: 52-315-32-01
Opracowanie:
ZAKŁAD INŻYNIERII ŚRODOWISKA
JACEK MIKLAS
ul. Roosevelta 15 lokal 3c
88 – 100 Inowrocław
www.zis.net.pl
e–mail: [email protected]
tel./fax: 52 355 22 15
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dąbrowa opracowano w ramach projektu pn.
„Sporządzenie dla Gminy Dąbrowa planu gospodarki niskoemisyjnej, stworzenie baz danych,
przeprowadzenie szkoleń dla pracowników oraz działań informacyjno – promocyjnych”.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego
Infrastruktura i Środowisko z Funduszu Spójności z Priorytetu IX – Infrastruktura energetyczna
przyjazna środowisku i efektywność energetyczna w ramach Działania 9.3 – Termomodernizacja
obiektów użyteczności publicznej – plany gospodarki niskoemisyjnej (PGN). Wysokość
dofinansowania 28.228,50 zł (85% kosztów kwalifikowanych projektu).
Wprowadzenie.
Od połowy XX wieku obserwowane jest podwyższenie średniej temperatury
atmosfery przy powierzchni ziemi. Satelitarne pomiary temperatury, prowadzone od 1979
roku pokazują, że wzrost temperatury wynosi 0,12 - 0,22°C na 10 lat. Według szacunków
do 2100 roku temperatura wzrośnie o 1,8 do 4oC. Nawet jeżeli wzrost nie przekroczy
1,8oC to będzie większy niż kiedykolwiek w ciągu ostatnich 10.000 lat.
Przyczyną wzrostu średniej temperatury atmosfery – globalnego ocieplenia – są
czynniki
naturalne,
takie
jak
wzrost
aktywności
słońca
czy
wulkanów
oraz
antropogeniczne, wynikające z działalności człowieka. Wpływ tych ostatnich, jest
bezsprzeczny
i
zdecydowany.
Wiąże
się
on
z
koncentracją
gazów
cieplarnianych
wywołujących efekt cieplarniany.
Efekt cieplarniany jest zjawiskiem kształtującym warunki życia na Ziemi, gdyby nie
występował średnia temperatura wynosiłaby -19oC. Wzrost jego udziału konsekwentnie
przyczynia się do zmian klimatycznych, intensyfikując zjawiska pogodowe, powodując
regresję lodowców, czy też zwiększenie zasięgu rezerwuaru chorób zakaźnych.
W 1998 roku powołana została do życia Międzynarodowa Komisja do Spraw Zmian
Klimatu (IPCC), działająca przy Organizacji Narodów Zjednoczonych. Wyniki jej prac,
wywołały
dyskusję
na
temat
konieczności przeciwdziałania
zmianom
klimatycznym.
Podczas II Szczytu Ziemi w Rio de Janeiro w 1992 roku przyjęta została Ram ow a
Konw encja Narodów Z jednoczonych do Spraw Z m ian Klim atu. Strony, które
podpisały Konwencję Klimatyczną zobowiązały się, że w roku 2000 utrzymają emisję
gazów cieplarnianych na poziomie z roku 1990 oraz, że co roku będą się spotykać na tzw.
Konferencji Stron (COP).
W 1997 roku na trzeciej Konferencji Stron COP -3 w Kioto zdefiniowano pojęcia
gazów cieplarnianych (CO2, CH3, N20, HFCs, PFCs, SF6) i uzgodniono normy w zakresie
obniżenia ich emisji.
W 2002 roku decyzją Rady Europejskiej zatwierdzony został przez Wspólnotę
Europejską Protokół z Kioto w celu wspólnej realizacji wynikających z niego zobowiązań.
Polska jest krajem członkowskim Unii Europejskiej od 1 maja 2004 roku. Akcesja
do UE wiąże się z koniecznością wypełniania zobowiązań wynikających z członkostwa we
wspólnocie.
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej stanowi element konsekwentnie wypełnianych
postanowień Wspólnoty Europejskiej w zakresie zapobiegania zmianom klimatu.
Autorzy.
n Zakład Inżynierii Środowiska
Plan gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Dąbrowa
str.: 1
STRESZCZENIE
Lokalny Plan Gospodarki Niskoemisyjnej stanowi podstawowe ogniwo Krajowego Systemu
Zrównoważonego Gospodarowania Energią.
Celem Planu Gospodarki Niskoemisyjnej jest określenie kierunków i działań związanych
z realizacją Pakietu Klimatyczno – Energetycznego do roku 2020, tj:
1. Redukcja emisji gazów cieplarnianych o 20% w stosunku do emisji z roku 1990
2. Zwiększenia udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych do 20% w bilansie
energetycznym całej UE (dla Polski 15%)
3. Redukcja zużycia energii finalnej, poprzez podniesienie efektywności energetycznej o 20% do
2020r
Dnia 19 grudnia 2013r. Gmina Dąbrowa na podstawie uchwały Rady Gminy nr
XXXI/215/2013 przystąpiła do opracowywania Planu Gospodarki Niskoemisyjnej. Plan Gospodarki
Niskoemisyjnej stanowi podstawowy dokument w ubieganiu się o środki finansowe na inwestycje
związane z racjonalizacją zużycia energii zasobów gminnych, komunalnych, spółdzielni
mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych i przedsiębiorstw ze środków UE w latach 2014 –
2020.
Istotą Planu jest osiągnięcie korzyści ekonomicznych, społecznych i środowiskowych
z działań zmniejszających emisję gazów cieplarnianych.
Plan gospodarki niskoemisyjnej wyznacza dla Gminy Dąbrowa
do roku 2020 cele strategiczne:
1) redukcja emisji gazów cieplarnianych,
2) zwiększenie udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych,
3) redukcja zużycia energii finalnej w wyniku zwiększenia efektywności
energetycznej,
4) redukcja zanieczyszczeń powietrza.
Plan gospodarki niskoemisyjnej obejmuje cały obszar geograficzny Gminy Dąbrowa.
W PGN uwzględniono działania kompleksowe we wszystkich sektorach (budownictwo
użyteczności publicznej, budownictwo mieszkaniowe wielo i jednorodzinne, handlowo- usługowe,
transport, oświetlenie uliczne, infrastruktura komunalna, przemysł). Uwzględniono zarówno
podmioty publiczne jak i prywatne; będące producentami, dystrybutorami i użytkownikami energii.
Gmina Dąbrowa znajduje się w strefie kujawsko – pomorskiej zakwalifikowanej do klasy C
ze względu na niedotrzymywanie dopuszczalnej częstości przekroczeń stężeń 24 – godzinnych dla
pyłu zawieszonego PM10, przekroczenie poziomu docelowego dla arsenu w pyle zawieszonym
PM10 oraz przekroczenie poziomu dopuszczalnego dla benzenu - Program Ochrony Powietrza dla
strefy kujawsko – pomorskiej ze względu na przekroczenie poziomu dopuszczalnego dla pyłu
PM10 i benzenu oraz poziomu docelowego dla arsenu; 2013r.
str.: 2
Gmina Dąbrowa znajduje się na obszarze jednej z piętnastu stref województwa kujawsko –
pomorskiego (strefa mogileńsko – żnińska) objętych programem ochrony powietrza pod względem
przekroczeń docelowych stężeń benzo(a)pirenu. Dla strefy mogileńsko – żnińskiej odnotowana
maksymalna wartość benzo(a)pirenu na podstawie modelowania o okresie uśredniania wyników
rok kalendarzowy wynosi 1,6 ng/m3 (poziom docelowy 1,0 ng/m3).
PGN dla Gminy Dąbrowa przewiduje realizację działań naprawczych wynikających z POP,
takich jak: likwidacja niskiej emisji - zwiększenie efektywności energetycznej poprzez
termomodernizację oraz wzrost udziału OZE w budownictwie, a także działania edukacyjno –
informacyjne.
Głównymi interesariuszami PGN jest Urząd Gminy Dąbrowa wraz
organizacyjnymi, Zarząd Dróg Powiatowych w Mogilnie, osoby fizyczne i prawne.
z
jednostkami
Przy tworzeniu PGN wykorzystano dokumenty strategiczne Gminy Dąbrowa, Powiatu
Mogileńskiego, Województwa Kujawsko – Pomorskiego, RP, UE.
Podstawę do stworzenia PGN stanowi bazowa inwentaryzacja emisji CO2 (BEI). Jako rok
bazowy został przyjęty rok 2013. Uznano go za najbardziej reprezentatywny, gwarantujący
uzyskanie najbardziej wiarygodnych danych dotyczących zużycia i produkcji energii. Dane
dotyczące zużycia paliw i energii otrzymano w wyniku ankietyzacji użytkowników, dystrybutorów
i producentów energii. W przypadku transportu posłużono się min. dostępnymi pomiarami
natężenie ruchu na drogach krajowych, wojewódzkich i powiatowych na obszarze Gminy Dąbrowa
Budynki użyteczności
publicznej
Budynki mieszkalne
wielorodzinne
Budynki mieszkalne
jednorodzinne
Budynki handlowousługowe
Oświetlenie uliczne
Transport drogowy
Infrastruktura
komunalna
Przemysł
Suma:
W PGN określono zużycie energii finalnej oraz emisję CO2 w roku bazowym 2013, oraz
sporządzono prognozę dla roku 2020, wyniki zestawiono w poniższej tabeli.
ROK BAZOWY
2013 MWh/rok
2 484
555
69 025
1 313
280
46 051
455
278
120 440
ROK 2020
MWh/rok
2 613
555
71 402
1 601
307
48 353
483
286
125 601
ROK BAZOWY
2013 MgCO2/rok
1 191
265
16 724
594
227
11 524
370
129
31 024
ROK 2020
MgCO2/rok
1 234
265
17 517
687
249
12 100
393
133
32 578
Rodzaj źródła
energii
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej określa działania nie inwestycyjne i inwestycyjne, których
wdrożenie gwarantuje realizację celów strategicznych Gminy Dąbrowa w zakresie gospodarki
niskoemisyjnej.
str.: 3
Lista działań inwestycyjnych obejmuje przedsięwzięcia związane z poprawą efektywności
energetycznej i wzrostem udziału energii odnawialnej na terenie gminy. Do działań tych należą:
termomodernizacje budynków, modernizacje lokalnych źródeł ciepła, budowa instalacji kolektorów
słonecznych, instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła, przydomowych siłowni wiatrowych małej
mocy, biogazowni rolniczych, modernizacja oświetlenia ulicznego, modernizacje i budowa dróg
i ścieżek rowerowych.
Plan gospodarki niskoemisyjnej określa planowane wskaźniki monitorowania działań mających
na celu osiągnięcie celów strategicznych gminy. Planowane efekty działań zestawiono poniżej.
Podstawowym ograniczeniem w realizacji planu mogą być możliwości finansowe podmiotów.
Bez wyraźnego, zewnętrznego wsparcia finansowego wiele z zaproponowanych działań nie będzie
możliwe.
I.
Opis
1.
Rok bazowy (2013)
2.
Ilość energii pochodzącej ze źródeł
odnawialnych w roku bazowym
2013
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Zużycie energii finalnej
Emisja CO2
120 440
MWh/rok
31 024
MgCO2/rok
25 824
MWh/rok
-
MgCO2/rok
Rok 2020 bez realizacji PGN
125 601
MWh/rok
32 578
MgCO2/rok
Rok 2020 przy realizacji PGN
114 336
MWh/rok
28 079
MgCO2/rok
30 739
MWh/rok
-
MgCO2/rok
4 915
MWh/rok
1 668
MgCO2/rok
6 350
MWh/rok
2 832
MgCO2/rok
11 265
MWh/rok
4 500
MgCO2/rok
odnawialnych w roku
prognozowanym 2020 przy
realizacji PGN
Planowane redukcja zużycia energii
finalnej w wyniku zwiększenia
efektywności energetycznej w
wyniku realizacji PGN
Planowane uniknięcie zużycia
energii finalnej w wyniku wzrostu
udziału odnawialnych źródeł energii
w wyniku realizacji PGN
Planowane zmniejszenie zużycia
energii finalnej w wyniku realizacji
PGN (6+7)
II.
Planowane wielkości wskaźników monitorowania działań objętych PGN
9.
Redukcja emisji CO2 w roku 2020 w stosunku do roku bazowego
2013
9,49%
10.
Wzrost udziału OZE w wyniku realizacji PGN w stosunku do roku
bazowego
15,99%
11.
Redukcja zużycia energii finalnej w wyniku realizacji PGN w roku
2020 w stosunku do roku bazowego 2013
5,07%
str.: 4
I. Część opisowa
1 WSTĘP ....................................................................................................................................................................... 12 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. PODSTAWA OPRACOWANIA ................................................................................................................................. 12 CEL I ZAKRES OPRACOWANIA .............................................................................................................................. 12 PODSTAWA PRAWNA ........................................................................................................................................... 13 SPÓJNOŚĆ PGN DLA GMINY DĄBROWA Z DOKUMENTAMI SZCZEBLA LOKALNEGO, POWIATOWEGO,
WOJEWÓDZKIEGO, KRAJOWEGO I MIĘDZYNARODOWEGO ............................................................................................... 18 2 METODOLOGIA OPRACOWANIA PLANU ...................................................................................................... 20 2.1. STRUKTURA PGN ................................................................................................................................................ 20 2.2. METODYKA OPRACOWANIA PGN ........................................................................................................................ 25 2.2.1 Źródła danych o obiektach użyteczności publicznej, budynkach mieszkalnych, obiektach usługowych,
handlowych i produkcyjnych .................................................................................................................................... 27 2.2.2 Źródła danych o dystrybucji energii ............................................................................................................ 28 2.2.3 Źródła danych o transporcie ........................................................................................................................ 28 2.2.4 Źródła danych o oświetleniu ulicznym ......................................................................................................... 28 2.2.5 Pozostałe źródła danych .............................................................................................................................. 28 3 ANALIZA SKUTECZNOŚCI DOTYCHCZASOWYCH DZIAŁAŃ ................................................................. 30 4 CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA GMINY DĄBROWA .................................................................................. 32 4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5. 4.6. 4.7. 4.8. 4.9. LOKALIZACJA ...................................................................................................................................................... 32 KLIMAT ............................................................................................................................................................... 33 OBSZAR GMINY, PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY, MIESZKAŃCY I DEMOGRAFIA ...................................................... 33 SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA ............................................................................................................... 35 GOSPODARKA ROLNA .......................................................................................................................................... 35 GOSPODARKA LEŚNA ........................................................................................................................................... 36 GOSPODARKA LOKALNA – ZAKŁADY PRODUKCYJNE I USŁUGOWE ...................................................................... 36 OBSZARY CHRONIONE ORAZ MIEJSCA CENNE PRZYRODNICZO ............................................................................. 37 POWIETRZE ATMOSFERYCZNE ............................................................................................................................. 38 5 WYTWARZANIA, DYSTRYBUCJA I UŻYTKOWANIA PALIW I ENERGII W ROKU BAZOWYM –
ROK 2013 .......................................................................................................................................................................... 42 5.1. OBSZARY UŻYTKOWANIA I RODZAJE WYKORZYSTYWANYCH NA OBSZARZE GMINY PALIW I ENERGII ................. 42 5.2. BUDOWNICTWO ................................................................................................................................................... 44 5.2.1 Budynki użyteczności publicznej .................................................................................................................. 44 5.2.2 Budynki mieszkalne ...................................................................................................................................... 44 5.2.3 Budynki usługowo – handlowe, produkcyjno - magazynowe ....................................................................... 46 5.2.4 Bilans zużycia energii finalnej w sektorze budownictwo w roku bazowym 2013 ........................................ 46 5.3. OŚWIETLENIE ULICZNA ........................................................................................................................................ 48 5.4. TRANSPORT ......................................................................................................................................................... 48 5.4.1 Transport drogowy – infrastruktura ............................................................................................................ 48 5.4.2 Transport drogowy – pojazdy ...................................................................................................................... 50 5.4.3 Zużycie energii finalnej w transporcie w roku bazowym 2013 .................................................................... 50 5.5. INFRASTRUKTURA KOMUNALNA.......................................................................................................................... 52 5.6. PRZEMYSŁ ........................................................................................................................................................... 53 5.7. DYSTRYBUCJA PALIW I ENERGII NA TERENIE GMINY ........................................................................................... 54 5.7.1 Paliwa gazowe ............................................................................................................................................. 54 5.7.2 Ciepło sieciowe ............................................................................................................................................ 54 5.7.3 Energia elektryczna ..................................................................................................................................... 54 6 OCENA MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA ISTNIEJĄCYCH NADWYŻEK I LOKALNYCH
ZASOBÓW PALIW I ENERGII .................................................................................................................................... 56 6.1. 6.2. 6.3. 6.4. ENERGIA SŁONECZNA – KOLEKTORY TERMICZNE ................................................................................................ 56 ENERGIA SŁONECZNA - OGNIWA FOTOWOLTAICZNE ............................................................................................ 59 ENERGIA GEOTERMALNA ..................................................................................................................................... 60 POMPA CIEPŁA ..................................................................................................................................................... 61 n Zakład Inżynierii Środowiska
str.: 5
6.5. ENERGIA Z BIOMASY (POTENCJAŁ I MOŻLIWOŚCI JEJ POZYSKANIA NA TERENIE GMINY DĄBROWA) ................... 61 6.6. ZASOBY I ŹRÓDŁA BIOGAZU ................................................................................................................................ 69 7 INWENTARYZACJA EMISJI CO2 NA OBSZARZE GMINY ........................................................................... 72 7.1. ZAŁOŻENIE DO INWENTARYZACJI EMISJI CO2 ..................................................................................................... 72 7.2. BILANS ENERGETYCZNY GMINY W ROKU BAZOWYM 2013 .................................................................................. 74 7.3. BILANS ENERGETYCZNY GMINY – PROGNOZA DLA ROKU 2020 ........................................................................... 76 7.3.1 Budownictwo ................................................................................................................................................ 76 7.4. OŚWIETLENIE ULICZNA ........................................................................................................................................ 78 7.5. TRANSPORT ......................................................................................................................................................... 78 7.6. INFRASTRUKTURA KOMUNALNA.......................................................................................................................... 78 7.7. PRZEMYSŁ ........................................................................................................................................................... 78 7.8. BILANS ZUŻYCIA ENERGII FINALNEJ – PROGNOZA DLA ROKU 2020 ..................................................................... 78 7.9. BAZOWA INWENTARYZACJA EMISJI CO2 – ROK 2013 ........................................................................................ 81 7.10. INWENTARYZACJA EMISJI – PROGNOZA DLA ROKU 2020 ................................................................................... 83 7.11. INWENTARYZACJA EMISJI – PODSUMOWANIE .................................................................................................... 85 8 PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ ......................................................................................................... 88 8.1. 8.2. 8.3. 8.4. 8.5. 8.6. 8.7. 8.8. 8.9. CELE STRATEGICZNE GMINY DO 2020R. .............................................................................................................. 88 CELE SZCZEGÓŁOWE GMINY DO 2020R. .............................................................................................................. 89 PODSTAWOWE ZADANIA GMINY .......................................................................................................................... 90 OPIS STRATEGII.................................................................................................................................................... 91 OBSZARY INTERWENCJI ....................................................................................................................................... 91 PROJEKTOWANE WDROŻENIA .............................................................................................................................. 93 OCENA EKONOMICZNA WDROŻEŃ ....................................................................................................................... 93 CHARAKTERYSTYKA PROPONOWANYCH WDROŻEŃ .......................................................................................... 101 WSKAŹNIKI MONITOROWANIA .......................................................................................................................... 121 9 WDRAŻANIE I REALIZACJA PLANU.............................................................................................................. 123 9.1. 9.2. 9.3. 9.4. HARMONOGRAM (PROGRAM) DZIAŁAŃ ............................................................................................................. 123 PLAN MONITOROWANIA I KONTROLI STOPNIA OSIĄGANIA CELU ....................................................................... 124 ANALIZA RYZYKA REALIZACJI PLANU ............................................................................................................... 127 KORZYŚCI WYNIKAJĄCE Z WDRAŻANIA PLANU ................................................................................................. 129 10 FINANSOWANIE PRZEDSIĘWZIĘĆ .............................................................................................................. 131 II. Spis tabel
Tabela 2.2-1 Zestawienie ilości powierzchni użytkowej mieszkań i ilości budynków w gminie (budownictwo
indywidualne osób fizycznych) ........................................................................................................................................... 25
Tabela 2.2-2 Ilość zainteresowanych gospodarstw indywidualnych poprawą efektywnością energetyczną i OZE .......... 26
Tabela 4.3-1 Wykaz ilości mieszkańców i wielkości sołectw Gminy Dąbrowa (stan na dzień 31.12.2014r.) .................. 34
Tabela 4.5-1 Areał poszczególnych klas bonitacyjnych gruntów na terenie Gminy .......................................................... 35
Tabela 5.1-1 Obszary użytkowania, rodzaje dostępnych nośników energii i wykorzystywanych paliw i nośników energii
............................................................................................................................................................................................ 42
Tabela 5.2-1 Zestawienie powierzchni użytkowych i zużycia energii finalnej w budynkach użyteczności publicznej w
roku bazowym 2013 ............................................................................................................................................................ 44
Tabela 5.2-2 Ilość budynków indywidualnych w zależności od roku budowy ................................................................... 45
Tabela 5.2-3 Zapotrzebowanie na energię końcową do ogrzewania i przygotowania ciepłej wody w zależności od
źródła ciepła w budownictwie mieszkaniowym indywidualnym w roku bazowym 2013 .................................................... 45
Tabela 5.2-4 Zapotrzebowanie na energię elektryczną w domowych gospodarstwach indywidualnych w roku bazowym
2013 .................................................................................................................................................................................... 45
Tabela 5.2-5 Zapotrzebowanie na finalną energię cieplną i elektryczną w budynkach handlowo – usługowych w roku
bazowym 2013 .................................................................................................................................................................... 46
Tabela 5.2-6 Bilans zużycia energii finalnej w sektorze budownictwo w roku bazowym 2013 ......................................... 46
Tabela 5.4-1 Wykaz dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych (stan na dzień 31.12.2013r.) .................................... 48
Tabela 5.4-2 Liczba pojazdów zarejestrowanych na terenie Gminy Dąbrowa w 2014r. .................................................. 50
Tabela 5.4-3 Ilość spalanego paliwa w silnikach spalinowych w transporcie drogowym w roku bazowym 2013 .......... 50
Tabela 5.4-4 Zużycie paliw i energii w transporcie drogowym w roku bazowym 2013 .................................................... 51
str.: 6
Tabela 5.5-1 Zużycie energii na potrzeby technologiczne stacji ujęć wody w Gminie Dąbrowa w roku bazowym 2013 52
Tabela 5.5-2 Wykaz budynków SUW w gminie Dabrowa .................................................................................................. 53
Tabela 5.5-3 Zużycie energii w przepompowniach ścieków w Gminie Dąbrowa w roku bazowym 2013 ......................... 53
Tabela 5.6-1 Zestawienie zużycia energii finalnej w przemyśle w roku bazowym 2013.................................................... 54
Tabela 6.1-1 Skumulowana powierzchnia kolektorów słonecznych w powiecie mogileńskim .......................................... 57
Tabela 6.1-2 Zestawienie % mieszkańców (gospodarstw) w poszczególnych sołectwach zainteresowanych
zainstalowaniem kolektorów słonecznych (na podstawie przeprowadzonej ankiety) ........................................................ 58
Tabela 6.2-1 Zestawienie % mieszkańców (gospodarstw) w poszczególnych sołectwach zainteresowanych
zainstalowania ogniw fotowoltaicznych (na podstawie przeprowadzonej ankiety) ........................................................... 59
Tabela 6.5-1 Wykorzystanie biomasy do produkcji brykietów i pelletów w powiecie mogileńskim .................................. 62
Tabela 6.5-2 Wartość opałowa paliw................................................................................................................................. 63
Tabela 6.5-3 Zestawienie % mieszkańców (gospodarstw) w poszczególnych sołectwach zainteresowanych budową
biogazowi rolniczej (na podstawie przeprowadzonej ankiety)........................................................................................... 64
Tabela 6.5-4 Wykorzystanie biomasy pochodzenia rolniczego do celów grzewczych w gospodarstwach rolnych oraz
sprzedaż słomy jako surowca na cele energetyczne (dane szacunkowe) w powiecie mogileńskim ................................... 65
Tabela 6.5-5 Struktura podstawowych zasiewów w Gminie Dąbrowa .............................................................................. 65
Tabela 6.5-6 Pogłowie zwierząt na terenie Gminy Dąbrowa ............................................................................................ 66
Tabela 6.5-7 Wartość opałowa słomy ................................................................................................................................ 66
Tabela 6.5-8 Możliwości pozyskania słomy zbóż ............................................................................................................... 66
Tabela 6.5-9 Możliwości pozyskania słomy rzepakowej .................................................................................................... 66
Tabela 6.5-10 Plony wieloletnich roślin energetycznych (Mg s.m./ha/rok) ....................................................................... 68
Tabela 6.5-11 Oszacowana ilość biomasy ......................................................................................................................... 69
Tabela 6.6-1 Pow. gospodarstw w Gminie Dąbrowa ........................................................................................................ 69
Tabela 6.6-2 Zależność wytworzonego gazu od rodzaju zwierząt inwentarskich .............................................................. 70
Tabela 6.6-3 Liczba zwierząt z gatunku bydło, owce, kozy i świnie utrzymywanych na terenie gminy Dąbrowa (w
powiecie mogileńskim w woj. kujawsko-pomorskim): ....................................................................................................... 70
Tabela 6.6-4 Biogaz z roślin uprawnych ............................................................................................................................ 71
Tabela 7.1-1 Wartości wskaźników emisji i wartości opałowe .......................................................................................... 73
Tabela 7.2-1 Bilans energii finalnej w Gminie Dąbrowa w roku bazowym 2013. ............................................................ 74
Tabela 7.3-1 Wzrost zużycia energii finalnej w budownictwie – prognoza 2020r............................................................. 77
Tabela 7.8-1 Bilans zużycia energii finalnej w gminie – prognoza 2020 .......................................................................... 78
Tabela 7.9-1 Emisji CO2 w Gminie Dąbrowa w roku bazowym 2013................................................................................ 81
Tabela 7.10-1 Prognoza emisji CO2 w 2020r. z obszaru gminy ........................................................................................ 83
Tabela 7.11-1 Zużycie energii finalnej i emisja CO2 w roku bazowym 2013 i 2020 (prognoza) ....................................... 85
Tabela 8.5-1 Cele szczegółowe i obszary interwencji ........................................................................................................ 91
Tabela 8.7-1 Projekt wdrożeń wraz z charakterystyką ekologiczną, ekonomiczną i energetyczną ................................... 95
Tabela 8.9-1 Określenie wskaźników monitorowania ...................................................................................................... 121
Tabela 8.9-2 Efekt energetyczny i ekologiczny realizacji PGN w poszczególnych sektorach ......................................... 122
Tabela 9.2-1 Wskaźniki monitoringu dla sektora użyteczności publicznej i infrastruktura komunalna .......................... 124
Tabela 9.2-2 Wskaźniki monitoringu dla sektora mieszkalnictwo ................................................................................... 125
Tabela 9.2-3 Wskaźniki monitoringu dla sektora handel, usługi, przedsiębiorstwa ........................................................ 126
Tabela 9.2-4 Wskaźniki monitoringu dla sektora transport ............................................................................................. 126
Tabela 9.3-1Analiza ryzyka realizacji planu Gmina Dąbrowa ........................................................................................ 127
Tabela 9.3-2 Analiza ryzyka realizacji planu ................................................................................................................... 128
Tabela 9.4-1 Korzyści społeczne ...................................................................................................................................... 129
Tabela 10-1 Finansowanie - Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ........................................................ 131
Tabela 10-2 Finansowanie – Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014 - 2020........................................................ 134
Tabela 10-3 Finansowanie - Ministerstwo Środowiska ................................................................................................... 135
Tabela 10-4 Finansowanie - Bank Ochrony Środowiska ................................................................................................ 135
Tabela 10-5 Finansowanie - Bank Gospodarstwa Krajowego ....................................................................................... 137
Tabela 10-6 Finansowanie - ESCO.................................................................................................................................. 138
Tabela 10-7 Finansowanie - PolSeff ............................................................................................................................... 139
Tabela 10-8 Finansowanie - POIIŚ.................................................................................................................................. 140
Tabela 10-9 Finansowanie - RPO 2014-2020 ................................................................................................................. 142
III. Spis wykresów
Wykres 5.2.4-1 Bilans zużycia energii finalnej w budownictwie [MWh/rok] w roku bazowym 2013 ............................... 47 Wykres 5.2.4-1 Bilans zużycia nośników energii finalnej w budownictwie [MWh/rok] w roku bazowym 2013 ............... 47 Wykres 5.4.3-1 Zużycie energii finalnej w transporcie [MWh/rok] w roku bazowym 2013 .............................................. 52 n Zakład Inżynierii Środowiska
str.: 7
Wykres 6.2.4-1 Zużycie energii finalnej w Gminie Dąbrowa w roku bazowym 2013. ....................................................... 75 Wykres 6.2.4-2 Zużycie nośników energii finalnej w Gminie Dąbrowa w roku bazowym 2013........................................ 75 Wykres 8.2.4-1 Prognozowany bilans energetyczny gminy w 2020 r. ............................................................................... 79 Wykres 8.2.4-2 Zużycie nośników energii finalnej w prognozowanym bilansie energetycznym Gminy Dąbrowa w roku
2020. ................................................................................................................................................................................... 80 Wykres 8.2.5-2 Emisji CO2 w Gminie Dąbrowa w roku bazowym 2013 ............................................................................ 82 Wykres 8.2.5-3 Bilans emisji CO2 w Gminie Dąbrowa w roku bazowym 2013 ................................................................. 82 Wykres 7.3.1-1 Emisja CO2 w roku 2020 – prognoza ........................................................................................................ 84 Wykres 8.2.5-2 Emisja CO2 w roku 2020 – prognoza ........................................................................................................ 84 Wykres 7.3.1-1 Udział poszczególnych sektorów w bilansie energetycznym w latach 2013 i 2020 (prognoza) ............... 86 Wykres 8.2.5-2 Udział poszczególnych sektorów w emisji CO2 w latach 2013 i 2020 (prognoza) ................................... 87 IV. Spis rysunków
Rysunek 2.1-1 Poszczególne procesy związane z implementacją SEAP/GGN ................................................................... 21
Rysunek 2.1-2 Zakres Ustawy – Prawo Energetyczne dotyczące planowania energetycznego ......................................... 24
V. Spis map
Mapa 4.1-1 Położenie Gminy Dąbrowa na mapie Polski .................................................................................................. 32
Mapa 4.1-1 Plan Gminy Dąbrowa ..................................................................................................................................... 32
Mapa 7.1-1 Globalne nasłonecznienie na płaszczyźnie poziomej w Polsce ...................................................................... 57
Mapa 7.3-1 Mapa wód geotermalnych w Polsce ............................................................................................................... 60
str.: 8
VI. Wykaz skrótów
B(a)P -
benzo(a)piren
BIO -
biomasa (drewno opałowe)
BZ -
benzyny silnikowe
EEAP -
Drugi Krajowy Plan Działań Dotyczących Efektywności Energetycznej
EEt -
miara rezultatu
EM -
energia elektryczna produkcja mieszana
ENEA -
Polskie Przedsiębiorstwo Branży Elektroenergetycznej
ESCO -
ESCO Energy Saving Company (Firmy typu ESCO realizują kompleksowe
usługi w zakresie gospodarowania energią)
C3 -
olej opałowy ciężki
CAFE CFt -
Clean Air for Europe – dyrektywa CAFÉ w sprawie jakości i czystszego
powietrza dla Europy
przepływy gotówkowe (netto) w okresie t
CH4 -
metan
CO -
tlenek węgla
CO2 -
dwutlenek węgla
DGC Dt -
wskaźnik dynamicznego kosztu jednostkowego (ang.Dynamic generation
cost)
decytona
EM -
energia elektryczna produkcja mieszana
GBIO -
biogaz
GC –
gaz cieplarniany
GDDKiA –
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad
GJ –
jednostka ciepła (gigadżul)
GUS -
Główny Urząd Statystyczny
str.: 9
h–
jednostka miary czasu (godzina)
ha –
jednostka powierzchni w hektarach
i–
stopa dyskontowa
I0 –
nakłady początkowe
IPCC -
Międzynarodowy Zespół ds. Zmian Klimatu
JST –
jednostka samorządu terytorialnego
LED -
dioda elektroluminescencyjna, dioda świecąca (ang. Light-emitting diode)
LPG -
gaz płynny
KEt –
koszty eksploatacyjne poniesione w danym roku
kg -
jednostka wagi (kilogram)
KIt –
koszty inwestycyjne poniesione w danym roku
km -
wielokrotność metra, podstawowej jednostki długości w układzie SI (kilometr)
km2 -
kilometr kwadratowy
KOBIZE –
Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami
kV –
napięcie elektryczne (kilowolt)
kW –
jednostka mocy (kilowat)
KWG -
węgiel kamienny
kWh –
zużycie energii (kilowatogodziny)
m2 –
jednostka pola powierzchni (metr kwadratowy)
m3 –
jednostka objętości (metr sześcienny)
Mg –
jednostka wagi (megagram, tona)
MJ –
jednostka ciepła (megadżul)
mm –
jednostka długości (milimetr)
MW –
jednostka mocy lub strumienia energii (megawat)
MWh -
jednostka energii (megawatogodziny)
MR -
monitorowanie i raportowanie
MRV -
monitorowanie, raportowanie i weryfikacja
NFOŚiGW –
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
NO2 –
dwutlenek azotu
NPV -
wartość bieżąca netto inwestycji (ang. Net Present Value)
O3 –
alotropowa odmiana tlenu (ozon)
OLC -
olej opałowy ciężki C3
OLL -
olej opałowy lekki
ON -
olej napędowy
OZE –
Odnawialne Źródło Energii
PDK -
plan działań krótkoterminowych
PGN –
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej
PKB –
Produkt Krajowy Brutto
PKP –
Polskie Koleje Państwowe
PM 2,5 -
pył zawieszony o średnicy 2,5µm (ang.Particulate matter)
PM10 –
pył zawieszony o średnicy 10µm (ang.Particulate matter)
PolSEFF –
POP -
Program Finansowania Rozwoju Energii Zrównoważonej w Polsce
(ang.Polish Sustainable Energy Financing Facility)
programy ochrony powietrza
PV -
energia elektryczna z ogniw PV
q–
jednostka miary masy (kwintal)
r–
stopa dyskonta
SD –
sztuka duża = sztuka o masie 500 kg
Seap –
Plan Działań na rzecz zrównoważonej energii (ang.Sustainable Energy
Action Plan)
str.: 10
SM –
spółdzielnia mieszkaniowa
s.m. –
sucha masa (masa substancji pozbawionej wody)
SO2 –
dwutlenek siarki
SOL -
kolektory słoneczne termiczne
SPBT -
prosty czas zwrotu nakładów (ang.Simply Pay Back Time)
SWOT –
t–
metoda identyfikacji słabych i silnych stron (ang.Strenghts, Weaknesses,
Opportunities, Threats)
jednostka czasu (rok)
TJ –
jednostka miary (teradżul)
UE –
Unia Europejska
US –
Urząd Statystyczny
W–
jednostka mocy (wat)
We -
wskaźnik emisji
WO -
wartość opałowa
str.: 11
str.: 12
1 Wstęp
1.1. Podstawa opracowania
Na mocy uchwały nr XXXI/215/2013 z dnia 94 grudnia 2013r. Rady Gminy Dąbrowa, Gmina
Dąbrowa przystąpiła do opracowywania Planu Gospodarki Niskoemisyjnej.
Formalną podstawą opracowania jest zawarta w dniu 14 stycznia 2015 roku umowa
nr 1/2015 pomiędzy Zakładem Inżynierii Środowiska Jacek Miklas z siedzibą
w Inowrocławiu, a Gminą Dąbrowa z siedzibą przy ul. Kasztanowej 18 w Dąbrowie, na
sporządzenie dla Gminy Dąbrowa Planu Gospodarki Niskoemisyjnej (zwanego dalej PGN),
stworzenie baz danych, przeprowadzenia szkoleń dla pracowników oraz działań informacyjno –
promocyjnych.
Dokumentacja opracowana została zgodnie z umową i ze szczegółowymi wytycznymi
i zaleceniami, zakresem, problematyką określoną w Załączniku nr 9 do Regulaminu Konkursu Nr
2/PO liś.9.3.2013 w ramach osi priorytetu operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013
Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność energetyczna działanie 9.3,
Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej – plany gospodarki niskoemisyjnej oraz
zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa krajowego i wspólnotowego.
Dokumentacja wydana została w stanie kompletnym z punktu widzenia celu, któremu ma
służyć.
1.2. Cel i zakres opracowania
Celem planu gospodarki niskoemisyjnej jest zaplanowanie na poziomie Gminy Dąbrowa
działań na rzecz realizacji pakietu klimatyczno – energetycznego do roku 2020, w szczególności
zmierzających do redukcji emisji gazów cieplarnianych, zwiększenia udziału energii pochodzącej
ze źródeł odnawialnych, poprawie efektywności energetycznej oraz poprawie jakości powietrza na
obszarach, na których odnotowano przekroczenia jakości poziomów dopuszczalnych stężeń
w powietrzu i realizowane są programy (naprawcze) ochrony powietrza (POP) oraz plany działań
krótkoterminowych (PDK).
Zakres planu gospodarki niskoemisyjnej obejmuje:
-
inwentaryzację zasobów znajdujących się w administracyjnym obszarze Gminy Dąbrowa
pod względem energochłonności i określenie poziomu emisji CO2,
-
określenie potencjału możliwych oszczędności energii i kierunków działań ograniczających
jej zużycie,
-
określenie możliwych źródeł i form finansowania inwestycji poprawiających standardy
energetyczne,
-
określenie poziomu zmniejszenia emisji zanieczyszczeń powietrza związanej ze zużyciem
energii na terenie Gminy Dąbrowa,
-
określenie form zaangażowania mieszkańców i użytkowników lokalnej energii w działania
ograniczające emisję zanieczyszczeń (gazów cieplarnianych).
str.: 13
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej stanowi podstawowy dokument w ubieganiu się o środki
finansowe na inwestycje związane z racjonalizacją zużycia energii zasobów gminnych,
komunalnych, spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych i przedsiębiorstw ze środków
UE w latach 2014 – 2020.
Z zapisów Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko wynika, że gminy, które
opracowały PGN, czyli gminy posiadające dokumenty strategiczne w zakresie ograniczenia niskiej
emisji mogą się ubiegać o udział w programach, których celem jest pozyskanie dofinansowania na
działania takie jak:
-
redukcja zużycia energii finalnej, poprzez podniesienie efektywności energetycznej
(termomodernizacje budynków, modernizacja sieci dystrybucji energii, modernizacja źródeł
ciepła, modernizacja oświetlenia ulicznego),
-
wzrost udziału Odnawialnych Źródeł Energii (energia pochodząca z biomasy, słońca, ziemi,
wody i wiatru),
-
redukcja niskiej emisji pochodzącej z sektora mieszkaniowego i z transportu.
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej jest dokumentem, którego zapisy będą ewoluowały
w czasie. Wymagać będą ciągłej analizy przeprowadzonych działań, a także tempa i kierunku
rozwoju gminy. Zatem PGN musi podlegać ciągłej kontroli i aktualizacji; obejmować winien
monitoring zaplanowanych działań tj.:
-
poziom redukcji emisji CO2 w stosunku do lat poprzednich,
-
poziom redukcji zużycia energii finalnej w stosunku do przyjętego roku bazowego,
-
udział zużytej energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych.
Sporządzenie PGN dla Gminy Dąbrowa będzie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej
(POIiŚ 2007-2013).
1.3. Podstawa prawna
Potrzeba sporządzenia i realizacji Planu Gospodarki Niskoemisyjnej wynika ze zobowiązań,
określonych w ratyfikowanym przez Polskę Protokole z Kioto oraz w pakiecie klimatycznoenergetycznym, przyjętym przez Komisję Europejską w grudniu 2008 roku, a także jest zgodna
z polityką Polski i wynika z Założeń Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej,
przyjętych przez Radę Ministrów 16 sierpnia 2011 roku.
Założenia Pakietu klimatyczno-energetycznego można scharakteryzować następująco:
-
wzrost o 20% efektywności wykorzystania energii,
-
obniżenie o 20% emisji gazów cieplarnianych w porównaniem ze stanem z roku 1990,
-
osiągnięcie przynajmniej 20% udziału odnawialnych źródeł energii pierwotnej w Unii
Europejskiej.
Główne cele polityki energetycznej Polski do 2030 roku to:
-
dążenie do utrzymania zero – energetycznego wzrostu gospodarczego bez wzrostu
zapotrzebowania na energię pierwotną,
-
zmniejszanie energochłonności polskiej gospodarki,
str.: 14
-
zmiana struktury wytwarzania energii w kierunku technologii niskoemisyjnych,
-
ograniczenie emisji CO2 do 2020 roku do poziomu ustalonego w Polsce przez UE, przy
zachowaniu wysokiego bezpieczeństwa energetycznego,
-
ograniczenie emisji SO2 i NO2 oraz drobnoziarnistych pyłów do poziomu obowiązujących
i projektowanych regulacji unijnych,
-
stworzenie systemu zarządzania krajowymi pułapami emisji gazów cieplarnianych i innych
substancji,
-
zwiększenie wykorzystania ubocznych produktów spalania,
-
wyeliminowanie produkcji w sektorze
organicznych (dioksyn i furanów),
-
wprowadzanie nowych, energooszczędnych technologii i produktów.
energetycznym
trwałych
zanieczyszczeń
W Polityce energetycznej Polski założono również rozwój biogazowi rolniczych. Zakłada się, że do
2020 roku w każdej gminie powinna powstać jedna biogazownia wykorzystująca biomasę
pochodzenia rolniczego.
Władze gminne odpowiedzialne są za:
-
planowanie i zorganizowanie dostawy ciepła, energii elektrycznej i paliw gazowych na
terenie własnej gminy,
-
planowanie i zorganizowanie oświetlenia dróg publicznych na obszarze gminy,
-
pokrycie kosztów oświetlenia ulic, placów i dróg przebiegających przez obszar gminy.
Gmina winna wykonać powyższe zadania uwzględniając założenia polityki energetycznej państwa
oraz plany rozwoju lokalnego.
Poprawa efektywności energetycznej ogranicza wzrost zapotrzebowania na paliwo i energię,
powodując jednocześnie zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego oraz ogranicza wpływ
energetyki na środowisko poprzez redukcję emisji.
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dąbrowa pomoże w spełnieniu obowiązków
nałożonych na jednostki sektora publicznego w zakresie efektywności energetycznej, określonych
w ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. Nr 94, poz. 551 z późn.
zm.).
Podstawą prawną do sporządzenia PGN są niżej wyszczególnione akty prawne:
•
Ustawa z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz.U. z 2013r.
poz.594 z późn zm.),
•
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jednolity Dz.U. z 2013
r., poz.595 z późn. zm.),
•
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz.U. z 2013
r., poz.1232 z późn. zm.),
•
Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 1235 z późn. zm.),
•
str.: 15
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst
jednolity Dz.U. z 2015 r., poz. 199 z późn. zm.),
•
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 1409,
z późn. zm.),
•
Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (tekst jednolity
Dz.U. z 2015 r., poz. 184 z późn. zm.),
•
Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej (Dz.U. z 2011 r. Nr 94.
poz. 551 z późn. zm.),
•
Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 - Prawo energetyczne (Dz.U. 2012, poz. 1059, z późn.
zm.) oraz rozporządzeniami do Ustawy aktualnymi na dzień podpisania umowy i podczas
jej trwania.
PGN jest dokumentem spójnym z dokumentami rangi europejskiej, krajowej, wojewódzkiej
i lokalnej. Do dokumentów tych należą:
•
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/87/WE z dnia 13 października 2003r.
ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie
oraz zmieniająca dyrektywę Rady 96/61/WE,
•
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/29/WE z dnia 23 kwietnia 2009r.
zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu usprawnienia i rozszerzenia wspólnotowego
systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych,
•
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/UE z dnia 23 kwietnia 2009r.
w
sprawie
promowania
stosowania
energii ze
źródeł odnawialnych
zmieniająca
i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE,
•
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE z dnia 25 października 2012r.
w sprawie efektywności energetycznej, zmiany dyrektyw 2009/125/WE i 2010/30/UE
oraz uchylenia dyrektyw 2004/8/WE i 2006/32/WE,
•
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010r. w sprawie
charakterystyki energetycznej budynków,
•
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/94/UE z dnia 22 października 2014r.
w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych,
•
Polityka ekologiczna państwa na lata 2009 -2012 z perspektywą do roku 2016, Sejm RP,
Warszawa 2008,
•
Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2014, Rada Ministrów, Warszawa 2010 (Uchwała
nr 217 Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2010r. w sprawie „Krajowego planu gospodarki
odpadami 2014” MP nr 101 poz. 1183),
•
str.: 16
Ministerstwo Środowiska: Przez edukację do zrównoważonego rozwoju. Narodowa
Strategia Edukacji Ekologicznej, Warszawa 2001,
•
Ministerstwo Środowiska: Krajowy Program Zwiększania Lesistości Aktualizacja 2003r.,
•
Ministerstwo
Środowiska,
Ministerstwo
Gospodarki:
Strategia
Bezpieczeństwo
Energetyczne i Środowisko Perspektywa 2020 r. – Uchwała nr 58 Rady Ministrów z dnia 15
kwietnia
2014
r.
w
sprawie
przyjęcia
Strategii
„Bezpieczeństwo
Energetyczne
i Środowisko – perspektywa do 2020 r.” (Dz. U z 16.06.2014, poz. 469),
•
Ministerstwo Gospodarki: Polityka Energetyczna Polski do 2030 roku, Warszawa 2009
załącznik do Uchwały Rady Ministrów nr 202/2009 w sprawie Polityki energetycznej Polski
do 2030 roku,
•
Ministerstwo Gospodarki, Ministerstwo Środowiska: Założenia Narodowego Programu
Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej, Rada Ministrów, 16 sierpnia 2011,
•
Drugi Krajowy Plan Działań dotyczący efektywności energetycznej dla Polski 2001 (KPD),
(Ministerstwo Gospodarki 10 sierpnia 2010 – przyjęty przez RM w dniu 17 kwietnia 2012r.),
•
Krajowy Plan Działań w zakresie energii ze źródeł odnawialnych (przyjęty przez RM w dniu
7 grudnia 2010r.),
•
Minister Rozwoju Regionalnego: Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013,
Wytyczne w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla
przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych,
•
Regionalny Program Operacyjny Polityki Leśnej Państwa,
•
Uchwała nr XLI/693/13 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 21
października 2013 r. w sprawie przyjęcia Strategii rozwoju województwa kujawskopomorskiego do roku 2020 – Plan modernizacji 2020+,
•
Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020,
•
Program Ochrony Powietrza dla województwa kujawsko-pomorskiego za względu
na przekroczenia wartości docelowych benzo(a)pirenu,
•
Uchwała nr XXX/537/13 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 28 stycznia
2013 r. w sprawie określenia programu ochrony powietrza dla strefy kujawsko-pomorskiej
ze względu na przekroczenia poziomów dopuszczalnych pyłu PM10 i benzenu oraz
docelowych dla arsenu i ozonu,
•
Uchwała Nr XI/135/03 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 26 czerwca
2003 r. w sprawie uchwalenia planu zagospodarowania przestrzennego województwa
kujawsko-pomorskiego,
•
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa kujawsko-pomorskiego,
•
•
Strategia rozwoju turystyki w województwie kujawsko-pomorskim, kwiecień 2004,
str.: 17
•
Wieloletnia prognoza finansowa województwa kujawsko-pomorskiego na lata 2014-2026,
•
Województwo kujawsko-pomorskie zasoby i możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł
energii – Kujawsko-Pomorskie Biuro Planowania Przestrzennego i Regionalnego
we Włocławku,
•
Raport o stanie województwa kujawsko-pomorskiego w 2013 roku,
•
Plan Zrównoważonego Rozwoju Publicznego Transportu Zbiorowego dla Województwa
Kujawsko-Pomorskiego, Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego,
2013r.,
•
Uchwała nr II/8/2014 Rady Gminy w Dąbrowie z dnia 4 grudnia 2014r. w sprawie przyjęcia
środków z Funduszu Spójności z Priorytetu IX – Infrastruktura energetyczna przyjazna
środowisku i efektywność energetyczna w ramach Działania 9.3 – Termomodernizacja
obiektów użyteczności publicznej – plany gospodarki niskoemisyjnej (PGN),
•
Uchwała XXXI/215/2013 Rady Gminy w Dąbrowie z dnia 19 grudnia 2013r. w sprawie
wyrażenia woli przystąpienia do opracowania i wdrażania planu gospodarki niskoemisyjnej
w Gminie Dąbrowa,
•
Projekt założeń do planu zaopatrzenia Gminy Dąbrowa w ciepło, energię elektryczną
i paliwa gazowe na lata 2012-2027, Dąbrowa sierpień 2012,
•
Założenia do planu zaopatrzenia Gminy Dąbrowa w ciepło, energię elektryczną i paliwa
gazowe na lata 2012-2027, Dąbrowa grudzień 2012,
•
Prognoza oddziaływania na środowisko dotycząca projektu Aktualizacji Programu Ochrony
Środowiska dla Gminy Dąbrowa na lata 2014-2017 z perspektywą na lata 2018-2021,
•
Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Dąbrowa na lata 2014-2017
z perspektywą na lata 2018-2021, marzec 2014,
•
Strategia rozwoju Gminy Dąbrowa na lata 2012-2020, Dąbrowa marzec 2012,
•
Plany odnowy poszczególnych sołectw/miejscowości na terenie gminy,
•
Poradnik „Jak opracować plan działań na rzecz zrównoważonej energii – poradnik dla
gmin” (SEAP).
str.: 18
1.4. Spójność PGN dla Gminy Dąbrowa z dokumentami szczebla
lokalnego, powiatowego, wojewódzkiego, krajowego
i międzynarodowego
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Dąbrowa jest zgodny z następującymi dokumentami:
1) Polityka Energetyczna Polski do 2030 roku, Warszawa 2009 Uchwała Rady Ministrów
nr 202/2009 w sprawie Polityki energetycznej Polski do 2030 roku
Cele strategiczne i operacyjne zawarte w PGN dla Gminy Dąbrowa
z działaniami/założeniami Polityki Energetycznej Polski do 2013 r.:
• Poprawa efektywności energetycznej,
• Wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii,
• Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw.
są
zgodne
2) Krajowy Plan Działań Dotyczący Efektywności Energetycznej EEAP
Cele strategiczne i operacyjne zawarte w PGN dla Gminy Dąbrowa są zgodne z Krajowym planem
działań dotyczącym efektywności energetycznej:
1. Środki horyzontalne:
• audyty energetyczne i systemy zarządzania energią,
2. Środki z zakresie efektywności energetycznej budynku:
• Strategia renowacji budynków,
• Dodatkowe środki odnoszące się do efektywności energetycznej budynków,
• Środki efektywności energetycznej w instytucjach publicznych
3) Krajowy Program Zwiększania Lesistości Aktualizacja 2003
KPZL jako dokument strategiczny określa cel: zwiększenie lesistości kraju o 30% w roku 2020
i 33% po roku 2050.
Cele zawarte w PGN dla Gminy Dąbrowa są zgodne z Krajowym Programem Zwiększania
Lesistości Aktualizacja 2003 poprzez:
• Ochronę środowiska i jego zasobów, w tym zasobów leśnych,
• Edukację ekologiczną społeczeństwa.
4) Program Ochrony Środowiska z planem gospodarki odpadami województwa kujawskopomorskiego na lata 2011-2014 z perspektywą na lata 2015-2018
Cele zawarte w PGN dla Gminy Dąbrowa są spójne z założeniami Programu Ochrony Środowiska
z planem gospodarki odpadami województwa kujawsko-pomorskiego na lata 2011-2014
z perspektywą na lata 2015-2018.
Do gł. celów Programów Ochrony Środowiska województwa kujawsko-pomorskiego należą:
• Poprawa jakości środowiska,
• Zrównoważone wykorzystanie surowców, materiałów, wody i energii poprzez wykorzystanie
energii ze źródeł odnawialnych, materiałochłonność, energochłonność,
• Ochrona i racjonalne wykorzystanie zasobów przyrodniczych,
• Działania systemowa w ochronie środowiska poprzez min. edukację ekologiczną i udział
społeczeństwa w ochronie środowiska, aktywizację rynku na rzecz ochrony środowiska.
Powyższe cele zostały również zawarte w „Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla
Gminy Dąbrowa na lata 2014-2017 z perspektywą na lata 2018-2021”
str.: 19
5) Program ochrony powietrza dla strefy kujawsko-pomorskiej ze względu na przekroczenia
poziomów dopuszczalnych pyłu PM10 i benzenu oraz docelowych dla arsenu i ozonu
W/w program został przyjęty na podstawie Uchwały NR XXX/537/13 sejmiku województwa
kujawsko-pomorskiego z dnia 28 stycznia 2013 r.
Gmina Dąbrowa należy do strefy mogileńsko-żnińskiej, która została objęta programem
ochrony powietrza dla 15 stref województwa kujawsko-pomorskiego. W strefie tej został naruszony
standard jakości powietrza, docelowy poziom benzo(a)piranu, którego maksymalna wartość na
podstawie modelowania wyniosła 1,6 ng/m3 (o okresie uśredniania wyników pomiarów rok
kalendarzowy).
Zgodnie z art.85 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo Ochrony Środowiska ochrona
powietrza polega na zapewnieniu jego najlepszej jakości. Cele zawarte w PGN tj. poprzez
działania inwestycyjne obejmujące przedsięwzięcia związane z poprawą efektywności
energetycznej i wzrostem udziału energii odnawialnej na terenie gminy tj.: termomodernizacje
budynków, modernizacje kotłowni (w tym z możliwością wykorzystania biomasy), budowa instalacji
kolektorów termicznych i ogniw fotowoltaicznych, pomp ciepła, modernizacja oświetlenie
ulicznego, modernizacje i budowa dróg i ścieżek rowerowych spowodują osiągnięcie korzyści
środowiskowych poprzez zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do powietrza.
6) Strategia Rozwoju Gminy Dąbrowa na lata 2012-2020
Cel strategiczny zawarty w PGN dla Gminy Dąbrowa jest spójny z założeniami rozwoju gminy
zawartymi w Strategii Rozwoju Gminy Dąbrowa na lata 2012-2020:
1. Poprawa stanu infrastruktury technicznej na terenie gminy,
2. Promocja gminy i jej zasobów.
7) Projekt założeń do planu zaopatrzenia Gminy Dąbrowa w ciepło, energię elektryczną
i paliwa gazowe na lata 2012-2027
Cele strategiczne zawarte w PGN dla Gminy Dąbrowa są spójne z założeniami zawartymi
w Projekcie założeń do planu zaopatrzenia Gminy Dąbrowa w ciepło, energię elektryczną i paliwa
gazowe na lata 2012-2027:
• Termomodernizacja wielorodzinnych i indywidualnych budynków mieszkalnych,
• Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej,
• Wspieranie inicjatyw uruchomienia biogazowi rolniczej,
• Wspieranie inicjatyw inwestorów w zakresie budowy elektrowni wiatrowych na terenach
umożliwiających ich realizację,
• Wspieranie rozwoju plantacji energetycznych, produkcji paliw z biomasy i biopaliw,
• Wspieranie modernizacji i rozbudowy elektrycznych sieci dystrybucyjnych, rozwój
energetyki rozproszonej wykorzystującej lokalne źródła energii, jak planowane elektrownie
wiatrowe,
• Prowadzenie działań promocyjnych dla termomodernizacji indywidualnych budynków
mieszkalnych, szczególnie w zakresie ogrzewania słomą w gospodarstwach rolniczych
i modernizacji kotłowni w budynkach jednorodzinnych na opalanie drewnem
i zbrykietowaną biomasą oraz instalacji kolektorów słonecznych do ciepłej wody.
str.: 20
2 Metodologia opracowania planu
2.1. Struktura PGN
Strukturę i metodologię opracowania PGN oparto na dokumencie „Jak opracować Plan Działań na
rzecz Zrównoważonej Energii (SEAP) - poradnik” (ang. ”How to develop a Sustainable Energy
Action Plan (SEAP) – Guidebook).
Opracowanie PGN obejmuje:
1. charakterystykę gminy:
•
ocenę stanu aktualnego i przewidywanych zmian zapotrzebowania na ciepło, energię
elektryczną, paliwa gazowe, stałe i ciekłe oraz inne – OZE, energia odpadowa;
•
ocenę stanu aktualnego i przewidywanych zmian emisji i imisji zanieczyszczeń związanych
z gospodarowaniem energią (w tym emisji gazów cieplarnianych, ocenę emisyjności
gospodarki lokalnej);
2. opis przedsięwzięć racjonalizujących użytkowanie energii (ciepło, energia elektryczna
i paliwa płynne i gazowe, w tym rozwój energetyki rozproszonej i energetyki prosumenckiej,
niskoemisyjny transport);
3. ocenę możliwości wykorzystania istniejących nadwyżek i lokalnych zasobów paliw i energii,
z uwzględnieniem energii elektrycznej, ciepła i chłodu wytwarzanych z odnawialnych źródeł
energii, energii elektrycznej, ciepła użytkowego i chłodu wytwarzanych w kogeneracji oraz
zagospodarowania ciepła odpadowego z instalacji przemysłowych;
4. opis przedsięwzięć zmierzających do zwiększenia zaangażowania społeczeństwa
w lokalne działania na rzecz gospodarki niskoemisyjnej (informowanie, konsultacje,
aktywny udział);
5. określenie zakresu współpracy z przedsiębiorstwami energetycznymi, podmiotami
lokalnymi (przedsiębiorstwa, agencje energetyczne, innymi jednostkami samorządu
terytorialnego - gmina, powiat, region);
6. ocenę możliwości i potrzeb w zakresie wsparcia rozwoju gospodarki niskoemisyjnej (w tym
finansowania przedsięwzięć, zmiany regulacji prawnych); określenie możliwych sposobów
osiągnięcia celu, oszacowanie kosztów proponowanych działań;
7. opis działań w zakresie realizacji systemu zarządzania energią wraz z narzędziami;
8. zestaw danych i wskaźników do oceny kompletności planu, jego zgodności z polityką
kraju/regionu, zakresu planowanych działań i monitorowania realizacji planu;
9. przegląd gminnych dokumentów planistycznych i rekomendacje w zakresie stosownych
zmian;
10. określenie przewidywanej wielkości redukcji emisji do roku 2020;
11. określenie harmonogramu wdrażania Planu działań (…).
Na poniższym rysunku przedstawiono procedury związane z przygotowaniem i wdrażaniem planu.
Opracowanie samego planu jest tylko jednym z wielu etapów związanych z wdrażaniem systemu
str.: 21
redukcji emisji CO2 poprzez redukcję zużycia energii na terenie gminy. Należy zwrócić uwagę na
ramy czasowe związane z poszczególnymi etapami.
Rysunek 2.1-1 Poszczególne procesy związane z implementacją SEAP/GGN
FAZA
KROK
INICJACJA
Zobowiązania polityczne oraz
podpisanie Porozumienia
Adaptacja struktur
administracyjnych miasta
Budowanie wsparcia
zainteresowanych podmiotów
RAMY CZASOWE
Zaangażowanie polityczne oraz
budowanie wsparcia dla
zainteresowanych powinny być
procesami ciągłymi. Adaptacja
struktur administracyjnych
może następować etapowo.
Pętla sprzężenia zawrotnego
PLANOWANIE
Ocena obecnej sytuacji:
Gdzie jesteśmy ?
Określenie wizji: Dokąd zmierzamy ?
Opracowanie planu:
Jak to osiągnąć ?
MONITORING I
RAPORTOWANIE
WDROŻENIE
Zatwierdzenie i przedłożenie planu
Wdrażanie
przedsięwzięć
Implementacja
Współpraca z innymi sygnatariuszami
Porozumienia
Monitorowanie
Raportowanie
Przegląd
1 rok
2 rok
str.: 22
Faza 1 – Inicjacja –zobowiązanie polityczne oraz podpisanie porozumienia.
By zapewnić sukces procesu wdrażania zapisów SEAP/PGN konieczne jest odpowiednie wsparcie
polityczne na najwyższym szczeblu. Kluczowi decydenci władz lokalnych powinni wspierać proces
implementacji poprzez udostępnienie/poszukiwanie odpowiednich środków. Kluczowe jest ich
zaangażowanie oraz akceptacja PGN zobowiązując się tym samym do wdrażania przedsięwzięć
ograniczających emisję gazów cieplarnianych, zwiększenie efektywności energetycznej oraz
wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych.
Faza 1 – Inicjacja – adaptacja struktur administracyjnych gminy.
Wdrażanie przedsięwzięć wymaga współpracy pomiędzy wieloma wydziałami lokalnej administracji
odpowiadającymi m.in.za ochronę środowiska, planowanie przestrzenne, budżet gminy,
administrację obiektów gminnych, transport etc. Dlatego też ważne jest wyznaczanie odpowiedniej
struktury w urzędzie odpowiadającej za realizację Planu. W szczególności chodzi o koordynację
prac pomiędzy politykami, wydziałami oraz jednostkami zewnętrznymi. W strukturze Urzędu Gminy
Dąbrowa funkcjonują obecnie: Referat Komunalny, Referat Organizacyjny, które odpowiedzialne
są za szereg zagadnień związanych z niniejszym Planem.
Faza 1 – Inicjacja – Budowanie wsparcia zainteresowanych podmiotów.
Wsparcie podmiotu jest ważne z kilku powodów:
• decyzje podejmowanie wspólnie z zainteresowanymi podmiotami mają większe szanse
powodzenia,
• współpraca pomiędzy podmiotami zapewnia realizację długoterminowych działań,
• akceptacja planu przez podmioty zainteresowane jest często niezbędna do wypełnienia
zobowiązań.
Obecnie do podmiotów wspierających PGN na terenie gminy można zaliczyć m.in.:
• Wójta Gminy Dąbrowa,
• jednostki sektora publicznego.
Faza 2 – Planowanie Ocena obecnej sytuacji.
W skład tego etapu wchodzą wszystkie elementy formowania PGN, a w szczególności:
• analiza regulacji prawnych oraz sytuacji politycznej gminy,
• popracowanie inwentaryzacji emisji bazowej,
• analiza SWOT.
Faza 2 – Planowanie – ustanowienie wizji długoterminowej rozwoju.
Wizja powinna być zgodna z kierunkami rozwoju gminy, przedstawiając sposoby osiągnięcia celu
ograniczenia emisji CO2 do roku 2020 o 20% względem przyjętego roku bazowego. Wizja winna
być realistyczna wprowadzająca jednocześnie nowe wyzwania, wykraczająca poza dotychczasowe
działania gminy. Cel redukcji gazów cieplarnianych jest celem ambitnym, takie też powinny być
działania zawarte w PGN.
Faza 2 – Planowanie – opracowanie planu.
Opracowanie PGN jest wstępem do działań ograniczających emisję CO2. Plan powinien zawierać
kluczowe działania oraz ramy czasowe tych działań na przestrzeni poszczególnych lat. Powinien
także zawierać elementy analizy ryzyka wdrażania działań związanych z implementacją działań.
Ważne, by Plan zawierał szacowane koszty przedsięwzięć oraz opisywał możliwe źródła
finansowania. Plan powinien być zaakceptowany przez lokalnych decydentów.
str.: 23
Faza 2 – Planowanie – zatwierdzenie i przedłożenie planu.
Plan winien być zaakceptowany przez lokalne władze.
Faza 3 –Wdrożenie – Implementacja.
Ten etap jest najdłuższym i najbardziej skomplikowanym ze wszystkich kroków związanych
z ograniczeniem emisji gazów cieplarnianych. Proces implementacji powinien przebiegać
ze wsparciem organizacji wspierającej wykonanie prac. Istotne jest określenie odpowiedzialności
podmiotów i środków niezbędnych do wykonania Planu.
Faza 4 – Monitorowanie i raportowanie.
Monitoring powinien odpowiednio określać stopień adaptacji planu w strukturze i działaniach
gminy. Sygnatariusze są zobowiązani do przekładania „raportu z realizacji” każdego roku
zawierającego opis prowadzonych działań. Raport z realizacji powinien zawierać zaktualizowaną
inwentaryzację emisji CO2. Niezbędne jest wykorzystanie odpowiednich wskaźników
pozwalających określić postęp osiągania zakładanych celów.
Rekomendowana przez Komisję Europejską oraz NFOŚiGW struktura Planu wygląda następująco:
• podsumowanie wykonawcze,
• strategia,
• inwentaryzacja emisji bazowej oraz interpretacja wyników,
• planowane działania – harmonogram.
Ostatni punkt składa się z 2 elementów:
• działań strategicznych długoterminowych (do roku 2020),
• działań krótko- i średnioterminowych.
str.: 24
Rysunek 2.1-2 Zakres Ustawy – Prawo Energetyczne dotyczące planowania energetycznego
ZAKRES
DOBROWOLNY
ZAKRES USTAWOWY
Strategia
Rozwoju Gminy
Plan rozwoju
przedsiębiorstw
energetycznych
Założenia do planu
zaopatrzenia w
ciepło, energię
elektryczną i
paliwa gazowe
Miejscowy plan lub
Studium
Zagospodarowania
przestrzennego
Gminy
Plan działań
dotyczący
efektywności
energetycznej
Założenia do planu
zaopatrzenia w
ciepło, energię
elektryczną i
paliwa gazowe
Plan działań na
rzecz
zrównoważonej
energii (SEAP)
Program ochrony
środowiska,
Program ochrony
powietrza
Plan gospodarki
niskoemisyjnej
str.: 25
Plan winien funkcjonować jako jeden z wielu dokumentów funkcjonujących
w strukturach gminy wykraczając poza ramy ustawowe, jednakże w sposób oczywisty wpisując się
w jej działania na rzecz racjonalizacji zużycia energii. Plan spełnia tym samym wytyczne
istniejących założeń do Planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. Na
schemacie (rys. 5.1-2) przedstawiono miejsce planu w strukturze dokumentów zgodnie z obecnymi
wymogami Ustawy – Prawo Energetyczne.
Gmina posiada „Projekt założeń do planu zaopatrzenia Gminy Dąbrowa w ciepło,
energię elektryczną i paliwa gazowe na lata 2012 - 2027”.
2.2. Metodyka opracowania PGN
Podstawę do stworzenia PGN stanowi bazowa inwentaryzacja emisji CO2 (BEI). Jako rok
bazowy został przyjęty rok 2013. Uznano go za najbardziej reprezentatywny, gwarantujący
uzyskanie najbardziej wiarygodnych danych dotyczących zużycia i produkcji energii.
Dane dotyczące zużycia energii i nośników energii otrzymano w wyniku ankietyzacji
użytkowników, dystrybutorów i producentów energii, na podstawie informacji zawartych
w ewidencji budynków, danych statystycznych udostępnianych przez GUS oraz na podstawie
dostępnych audytów energetycznych.
W sektorze budownictwo ankiety skierowane zostały do właścicieli i zarządców budynków:
użyteczności publicznej, mieszkalnych wielorodzinnych, mieszkalnych jednorodzinnych, handlowo
– usługowych i produkcyjno
– magazynowych. Ankietyzację wśród osób fizycznych
przeprowadzono z podziałem na sołectwa. Pozyskane informacje dotyczył obecnego stanu
energetycznego budynków (rok budowy, powierzchnia użytkowa, rodzaj spalanego paliwa, czy
budynek został poddany termomodernizacji) oraz planowanych działań w zakresie
termomodernizacji budynku, montażu instalacji solarnych, fotowoltaicznych, przydomowych siłowni
wiatrowych, biogazowni rolniczych). Na podstawie uzyskanych danych określono procentowy
rozkład nośników energii na obszarze całej gminy w budynkach osób fizycznych.
Tabela 2.2-1 Zestawienie ilości powierzchni użytkowej mieszkań i ilości budynków w gminie
(budownictwo indywidualne osób fizycznych)
Lp.
Sołectwo
Powierzchnia
użytkowa
2
mieszkań [m ]
Liczba
indywidualnych
budynków
mieszkalnych
Liczba
mieszkańców
w
indywidualnych
budynkach
mieszkalnych
109 208
1 257
4 616
1.
Szczepankowo
1 575
18
68
2.
Mierucin
6 113
71
264
3.
Parlinek
7 850
91
339
4.
Parlin
12 065
140
521
5.
Sędowo
6 299
73
272
6.
Dąbrowa
24 685
282
995
7.
Mokre
8 614
99
364
8.
Krzekotowo
6 438
73
265
9.
Słaboszewo
4 122
48
178
10.
Słaboszewko
6 646
77
287
11.
Szczepanowo
17 831
205
762
12.
Sucharzewo
3 520
41
152
13.
Białe Błota
2 964
34
128
14.
Mierucinek
486
6
21
str.: 26
Źródło: Obliczenia własne na podstawie ankiet oraz danych statystycznych GUS i Urzędu Gminy Dąbrowa
W ankiecie wzięło udział łącznie 138 gospodarstw domowych, co stanowi 11% wszystkich
indywidualnych gospodarstw domowych gminy.
Tabela 2.2-2 Ilość zainteresowanych gospodarstw indywidualnych poprawą efektywnością
energetyczną i OZE
Termomodernizacja
budynku (ocieplenie ścian,
wymiana okien,
wymiana/modernizacja
ogrzewania)
Kolektory słoneczne
do przygotowania
cwu
Ogniwa
fotowoltaiczne
Przydomowe
elektrownie
wiatrowe
Biogazownia
rolnicza
105
63
39
3
2
Źródło: Zestawienie własne na podstawie ankiet 138 gospodarstw indywidualnych
Ankietowani deklarowali chęć przystąpienia do zadań, nie znając warunków finansowych. Fakt
ten został uwzględniony w obliczeniach redukcji zużycia energii finalnej i emisji CO2 poprzez
zastosowanie współczynników zmniejszających ilość budynków, które poddane zostaną
planowany działaniom w stosunku do deklaracji mieszkańców.
W sektorze transport ankiety skierowane zostały do zarządców dróg wojewódzkich,
powiatowych i gminnych. Zużycie paliw i energii w transporcie określono w oparciu o dane
statystyczne w zakresie średnich wartości spalanego paliwa, dane udostępnione przez zarządców
dróg dotyczące średniego natężenia ruchu na drogach wojewódzkich i powiatowych. Natężenie
ruchu na drogach gminnych wyznaczono w oparciu o „Zasady prognozowania ruchu drogowego”
(Prognozy dotyczą ruchu drogowego na zamiejskiej sieci dróg krajowych do roku 2020
opracowane przez Biuro Studiów Sieci Drogowej – GDDKiA).
str.: 27
W sektorze oświetlenie uliczne ankiety skierowane zostały do Urzędu Gminy w Dąbrowie.
Udostępnione dane określają ilość i typ opraw oświetleniowych oraz roczne zużycie energii
elektrycznej.
W sektorze infrastruktura komunalna ankiety skierowane zostały do Urzędu Gminy w Dąbrowie
będącego właścicielem infrastruktury wodno – kanalizacyjnej (ujęcia wód, przepompownie
ścieków). Gmina na swoim obszarze nie posiada ani oczyszczalni ścieków , ani składowiska
odpadów komunalnych. Na terenie gmin nie ma scentralizowanych system zaopatrzenia w ciepło
i gaz.
W sektorze przemysłowym ankiety skierowane zostały do przedsiębiorstw produkcyjnych
z obszaru gminy.
Wszystkie udostępnione dane dotyczące zużyć paliw i energii zostały zweryfikowane
o dane udostępnione przez operatora systemu dystrybucyjnego ENEA OPERATOR S.A oraz o
informacje zawarte w projekcie założeń do planu zaopatrzenia Gminy Dąbrowa w ciepło, energię
elektryczną i paliwa gazowe.
Na podstawie zebranych danych sporządzono bilans energii finalnej zużywanej na terenie
gminy, który posłużył do obliczenia emisji CO2.
Do obliczeń emisji CO2, posłużono się wskaźnikami emisji (WE) CO2 oraz wartościami
opałowymi (WO) opublikowanymi przez Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Energią
(KOBIZE). Zestawienie wskaźników WE i WO dla paliwa zawarto w rozdziale Inwentaryzacja emisji
CO2 na obszarze gminy.
Sporządzono prognozę zużycia energii finalnej i emisji CO2 dla roku 2020.
Określono
obszary
wymagające
interwencji,
wyznaczono
cele
strategiczne
i szczegółowe. Określono zakres projektowanych wdrożeń, określający między innymi szacunkowe
oszczędności energii i szacunkową redukcję emisji CO2, wskazano interesariuszy, budżet, źródła
finansowania.
W stosunku do roku bazowego wyznaczono planowany wskaźniki redukcji emisji CO2,
planowany wskaźnik zużycia energii finalnej i planowany wskaźnik wzrostu udziału energii
pochodzącej ze źródeł odnawialnych.
2.2.1 Źródła danych o obiektach użyteczności publicznej, budynkach
mieszkalnych, obiektach usługowych, handlowych i produkcyjnych
Podmioty, od których uzyskano informację o obiektach użyteczności publicznej, budynkach
mieszkalnych, obiektach usługowych, handlowych produkcyjnych to:
• Urząd Gminy w Dąbrowie,
• Spółdzielnia Mieszkaniowa w Mogilnie,
• Przedszkola i szkoły z obszaru gminy,
• Osoby fizyczne,
• Firmy.
Informacje uzyskane w wyniku ankietyzacji:
•
•
•
powierzchnia użytkowa i zabudowy budynku,
kubatura ogrzewana,
liczba użytkowników,
•
•
•
•
•
•
•
str.: 28
źródło ciepła,
rok budowy,
moc zamówiona/zainstalowana,
zużycie ciepła lub paliwa,
zużycie energii elektrycznej, dostawca energii,
zużycie ciepłej/zimnej wody,
przeprowadzone/planowane przedsięwzięcia termomodernizacyjne.
2.2.2 Źródła danych o dystrybucji energii
Podmioty, od których uzyskano informację to:
•
PKP Energetyka Zakład Kujawski Bydgoszcz.
Pozyskane dane dotyczące systemu elektroenergetycznego:
•
infrastruktura elektroenergetyczna na terenie Gminy firmy PKP Energetyka S.A.
2.2.3 Źródła danych o transporcie
Pozyskane dane/źródła informacji dotyczące transportu:
• generalny pomiar ruchu w 2010 przeprowadzony przez GDDKiA,
• informacje uzyskane od GDDKiA,
• synteza wyników pomiaru ruchu na drogach wojewódzkich w 2010r.,
• informacje uzyskane od Powiatowego Zarządu Dróg w Mogilnie,
• informacje od Starostwa Powiatowego w Mogilnie – Wydział Komunikacji Transportu
i Dróg.
Uzyskane informacje zostały wykorzystane:
• do oszacowania emisji CO2 z transportu na terenie Gminy Dąbrowa,
2.2.4 Źródła danych o oświetleniu ulicznym
Podmioty, które brały udział w ankietyzacji i od których uzyskano informacje:
•
Urząd Gminy w Dąbrowie
Informacje uzyskane w wyniku ankietyzacji:
•
Ilość i rodzaj opraw oświetleniowych, moce opraw, roczne zużycie energii.
2.2.5 Pozostałe źródła danych
Pozostałe źródła danych to:
•
•
•
•
Nadleśnictwo Gołąbki,
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Bydgoszcz,
Starostwo Powiatowe w Mogilnie,
Główny Urząd Statystyczny.
Ponadto wykorzystano następujące dokumenty:
•
Projekt założeń do planu zaopatrzenia Gminy Dąbrowa w ciepło, energię elektryczną
i paliwa gazowe na lata 2012-2027, Dąbrowa sierpień 2012,
•
str.: 29
gazowe na lata 2012-2027, Dąbrowa grudzień 2012,
•
Prognozę oddziaływania na środowisko dotycząca projektu Aktualizacji Programu Ochrony
Środowiska dla Gminy Dąbrowa na lata 2014-2017 z perspektywą na lata 2018-2021,
•
Aktualizację Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Dąbrowa na lata 2014-2017
z perspektywą na lata 2018-2021, marzec 2014,
•
Strategię rozwoju Gminy Dąbrowa na lata 2012-2020, Dąbrowa marzec 2012.
str.: 30
3 Analiza skuteczności dotychczasowych działań
Gmina realizuje i organizuje zaopatrzenie w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na swoim
terenie zgodnie z założeniami „Polityki Energetycznej Polski do roku 2030”, dokumentem
przyjętym przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej w listopadzie 2009r. W/w dokument wskazuje
kierunki oraz cele właściwego planowania energetycznego na terenie gmin.
Podstawowe założenia to:
• dążenie do oszczędności paliw i energii w sektorze publicznym poprzez realizację działań
określonych w Krajowym Planie Działań na rzecz efektywności energetycznej;
•
maksymalizacja wykorzystania istniejącego lokalnie potencjału energetyki odnawialnej,
zarówno do produkcji energii elektrycznej, ciepła, chłodu, produkcji skojarzonej, jak również
do wytwarzania biopaliw ciekłych i biogazu;
•
zwiększenie wykorzystania technologii wysokosprawnego wytwarzania ciepła i energii
elektrycznej w układach skojarzonych, jako korzystnej alternatywy dla zasilania systemów
ciepłowniczych i dużych obiektów w energię;
•
rozwój scentralizowanych lokalnie systemów ciepłowniczych, który umożliwia osiągnięcie
poprawy efektywności i parametrów ekologicznych procesu zaopatrzenia w ciepło oraz
podniesienia lokalnego poziomu bezpieczeństwa energetycznego;
•
modernizacja i dostosowanie do aktualnych potrzeb odbiorców sieci dystrybucji energii
elektrycznej, ze szczególnym uwzględnieniem modernizacji sieci wiejskich i sieci
zasilających tereny charakteryzujące się niskim poborem energii;
•
rozbudowa sieci dystrybucyjnej gazu ziemnego na terenach słabo zgazyfikowanych,
w szczególności terenach północno-wschodniej Polski;
•
wspieranie realizacji w obszarze gmin inwestycji infrastrukturalnych o strategicznym
znaczeniu dla bezpieczeństwa energetycznego i rozwoju kraju, w tym przede wszystkim
budowy sieci przesyłowych (elektroenergetycznych, gazowniczych, ropy naftowej i paliw
płynnych), infrastruktury magazynowej, kopalni surowców energetycznych oraz dużych
elektrowni systemowych.
Planowanie energetyczne gminy pozostaje w ścisłym związku z innymi planami tworzonymi przez
gminę, planami przedsiębiorstw energetycznych oraz innych uczestników rynku energetycznego,
w tym:
•
strategią rozwoju gminy,
•
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz
miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego,
•
planami rozwoju przedsiębiorstw
energii elektrycznej i gazu.
•
planami pozostałych przedsiębiorstw energetycznych, odbiorców
elektrycznej i paliw gazowych, spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych itp.
energetycznych
zajmujących
się
przesyłaniem
ciepła,
energii
Na terenie Gminy Dąbrowa zostały przeprowadzone następujące inwestycje oraz przedsięwzięcia
(źródło: www.bip.ug-dabrowa.pl):
•
2010 - założenie brakującego oświetlenia w Sołectwie Szczepanowo,
•
2011-2013- budowa oświetlenia ulicznego na terenie Sołectwa Sucharzewo.
str.: 31
Ponadto w miejscowości Dąbrowa na podstawie „Planu odnowy miejscowości Dąbrowa na lata
2012-2025” zaplanowane zostały następujące zadania inwestycyjne:
•
•
•
budowa nawierzchni dróg gminnych – ul. Parkowa, Topolowa, aleja pomiędzy ul. Szkolną a
ul. Sportową,
oświetlenie ulic – Mogileńska, Bydgoska, Pałucka, aleja pomiędzy ul. Szkolną,
a ul. Sportową,
budowa ścieżki rowerowej wokół m. Dąbrowa.
Zarząd Dróg Powiatowych jako zarządca dróg powiatowych w planach remontowych przewiduje
zrealizować następujące inwestycje:
• przebudowę odcinka drogi pow.nr 2350 C Rudunek – Niestronno – Dąbrowa w latach
2019-2020. Odcinek od granicy gminy do granic miejscowości Dąbrowa (ul. Szkolna).
Lista projektów obejmujących swym zasięgiem Gminę Dąbrowa przedstawia się następująco:
• budowa ścieżki rowerowej po byłym torowisku wraz z urządzeniami Fitness – okres
realizacji 2017-2019,
• budowa dróg lokalnych – okres realizacji 2015-2020,
• termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej w Szczepanowie.
W ramach edukacji ekologicznej w Dąbrowie planowane jest :
• stworzenie ścieżki edukacyjnej w parku przy ul. Bydgoskiej,
• zwiększenie szans edukacyjnych, poprzez dodatkowe zajęcia dla przedszkolaków.
str.: 32
4 Charakterystyka ogólna Gminy Dąbrowa
4.1. Lokalizacja
Gmina Dąbrowa usytuowana jest w południowo – zachodniej części Województwa Kujawsko –
Pomorskiego, w powiecie mogileńskim, posiada status jednostki samorządu terytorialnego
o charakterze wiejskim.
Gmina graniczy z następującymi gminami:
•
•
•
•
•
•
Mapa 4.1-1 Położenie Gminy Dąbrowa na mapie Polski
Barcin,
Gąsawa,
Janikowo,
Mogilno,
Pakość,
Żnin.
Mapa 4.1-2 Plan Gminy Dąbrowa
str.: 33
Obszar Gminy Dąbrowa
zgodnie z podziałem fizycznogeograficznym Polski wg
Kondrackiego należy do prowincji Niżu środkowoeuropejskiego, podprowincji Pojezierza
Południowobałtyckie, makroregionu Pojezierze Wielkopolskie oraz w końcowej klasyfikacji do
mezoregionu Pojezierze Gnieźnieńskie. (źródło: Kondracki J. 2001: Geografia regionalna Polski.
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa). Na powierzchni Pojezierza Gnieźnieńskiego występuje
głównie glina morenowa, a powstałe na niej gleby należą do brunatoziemów. Jest to dobrze
zagospodarowana kraina rolnicza. Nieliczne lasy występują na piaskach sandrowych.
4.2. Klimat
Zgodnie z klasycznym podziałem Romera (1962) na regiony klimatyczne Polski, obszar Gminy
Dąbrowa znajduje się w regionie klimatu Krainy Wielkich Dolin. Zróżnicowanie przestrzenne
rocznych sum opadów i rozkładu temperatur ma na obszarze regionu wyraźny charakter
równoleżnikowy. Przeważa zachodni kierunek wiatru.
Parametry charakteryzujące klimat:
•
średnia roczna temperatura wynosi 7,5ºC
•
najcieplejszym miesiącem jest lipiec – średnia temperatura 17,7ºC
•
najzimniejszym – luty z temperaturą -3,2ºC
•
lata i zimy trwają ok. 90 dni
•
okres wegetacyjny ok. 220 dni
•
dni z całodzienną temperaturą ujemną jest ok. 40
•
dni ze średnią temperaturą 25ºC – 28 dni
•
pokrywa śnieżna zalega ok. 60 dni w roku
•
dominują wiatry zachodnie
•
charakterystyczne dla regionu są częste zmiany pogody
•
najniższe w Polsce sumy opadów (ok. 500 mm na rok), efektem tego jest stepowienie
krajobrazu
•
przeciętne roczne usłonecznienie wynosi 1500-1600 godzin
4.3. Obszar gminy, podział administracyjny, mieszkańcy i demografia
Gmina Dąbrowa posiada status gminy wiejskiej, swoim zasięgiem obejmuje 14 sołectw, na
łącznej powierzchni 11 051 ha.
Liczba mieszkańców zamieszkujących gminę – 4 710 – stan na dzień 31.12.2014r. (źródło: UG
Dąbrowa).
str.: 34
Wykaz liczby mieszkańców przedstawiono w poniższej tabeli:
Tabela 4.3-1 Wykaz ilości mieszkańców i wielkości sołectw Gminy Dąbrowa
(stan na dzień 31.12.2014r.)
Lp.
Sołectwo
Liczba
mieszkańców
Powierzchnia
sołectwa [ha]
Udział sołectwa w
powierzchni
gminy [%]
4 716
11 051
100,0%
1.
Szczepankowo
68
1 846
16,7%
2.
Mierucin
264
1 280
11,6%
3.
Parlinek
339
1 069
9,7%
4.
Parlin
521
990
9,0%
5.
Sędowo
272
966
8,7%
6.
Dąbrowa
1 066
866
7,8%
7.
Mokre
372
774
7,0%
8.
Krzekotowo
278
654
5,9%
9.
Słaboszewo
178
637
5,8%
10.
Słaboszewko
287
280
2,5%
11.
Szczepanowo
770
592
5,3%
12.
Sucharzewo
152
430
3,9%
13.
Białe Błota
128
448
4,1%
14.
Mierucinek
21
221
2,0%
Dane demograficzne (2013r.) z terenu Gminy Dąbrowa przedstawiają się następująco:
1) kobiety na 100 mężczyzn - 102
2) liczba osób w gminie w wieku przedprodukcyjnym – 966 osób
3) liczba osób w gminie w wieku produkcyjnym – 3 027 osób
4) liczba osób w gminie w wieku poprodukcyjnym – 710 osób
5) ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym – 55,4
6) przyrost naturalny w gminie „14”
7) saldo migracji ogółem w gminie „-29”
str.: 35
4.4. Sytuacja społeczno-gospodarcza
Charakter Gminy Dąbrowa – typowo rolniczy, na co wskazuje wysoki procent powierzchni
użytków rolnych w powierzchni ogółem – 7987,8856 ha (72% pow. gminy), dominującą gałęzią
gospodarczą jest rolnictwo wynikające z dobrych warunków do produkcji rolniczej. Lasy i grunty
leśne zajmują pow.2.267 ha - 20,51% pow. gminy (źródło: www.bip.ug-dabrowa.pl).Ponadto
występują nieliczne zakłady usługowo-produkcyjne.
Wg danych otrzymanych z UG Dąbrowa (2015r.):
•
ilość wpisów niewykreślonych dla głównego miejsca wykonywania działalności wyniosło 181,
•
ilość wpisów dla miejsca zamieszkania przedsiębiorcy – 129.
Ludność korzystająca z instalacji wodociągowej – 95,3% (2013r.), kanalizacyjnej – 56,9% (2013r.).
4.5. Gospodarka rolna
Charakter Gminy Dąbrowa – typowo rolniczy, na co wskazuje wysoki procent powierzchni użytków
rolnych w powierzchni ogółem – 7987,8856 ha (72% pow. gminy), dominującą gałęzią
gospodarczą jest rolnictwo wynikające z dobrych warunków do produkcji rolniczej. Przeważają
uprawy zbóż oraz rzepaku. Powierzchnia zasiewów:
•
zboża ogółem – 6040 ha,
•
zboża podstawowe z mieszankami – 5900 ha,
•
rzepak – 1165ha.
Najmniejszą powierzchnie upraw zajmują warzywa gruntowe i rośliny strączkowe.
Ponadto występują zakłady usługowo-produkcyjne. Lasy i grunty leśne zajmują pow.2.267 ha 20,51% pow. gminy (źródło: www.bip.ug-dabrowa.pl).
Liczba indywidualnych gospodarstw rolnych – 480 (źródło: Projekt założeń do planu zaopatrzenia
Gminy Dąbrowa w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe).
Średnia powierzchnia gospodarstwa 13 ha. W gminie znajdują się 4 gospodarstwa o powierzchni
powyżej 100ha (źródło: www.bip.ug-dabrowa.pl).
Największą powierzchnię gminy zajmują gleby płowe (83%), następnie gleby rdzawe (8%),
brunatne wyługowane (6%), czarne ziemie (2%).
Najlepszej przydatności gleby występują w niewielkiej ilości w cz. środkowej i północnej gminy.
Przydatność rolnicza gleb jest bardzo wysoka, wskaźnik rolniczej Przestrzeni Produkcyjnej wynosi
78,7 i należy do grupy najwyższych w województwie.
Tabela 4.5-1 Areał poszczególnych klas bonitacyjnych gruntów na terenie Gminy
Lp.
1.
1
2
Klasa
2.
IVA
IIIB
Areał %
3.
32,5
31,1
3
4
IIIA
II
str.: 36
17,9
poniżej 1
Gleby klasy I-III to gleby chronione, wymagające zgody na cele nie rolnicze. Występują na
obszarze prawie całej bezleśnej części gminy.
4.6. Gospodarka leśna
Lasy na terenie Gminy Dąbrowa rozmieszczone są nierównomiernie, fragmenty dwóch
kompleksów występują w północnej cz. gminy, trzeci kompleks we wschodniej cz. gminy.
Na terenie gminy przeważają drzewostany sosnowe (78%), z domieszką gat. liściastych
takich jak:
•
•
•
•
Dąb – 12%,
Brzoza – 3,4%,
Olcha – 3%,
Modrzew – 1,3%.
Wg danych uzyskanych od Nadleśnictwa Gołąbki wynika, iż powierzchnia ogółem lasów na
terenie Gminy Dąbrowa wynosi 2390,2182 ha, z tego:
•
2289,5203 ha lasy:
• 2234,1261 ha zalesione i nie zalesione,
• 55,3942 ha związane z gospodarką leśną,
•
100,6979 ha grunty nieleśne:
•
67,6645 ha użytki rolne,
•
1,4528 ha grunty zabudowane i zurbanizowane,
•
0,1129 ha tereny różne,
•
31,4677 ha nieużytki.
Pozyskiwanie drewna:
Średnia roczna ilość pozyskanego drewna wynosi 11.023 m3 ogółem, z tego 10.021 m3 stanowi
grubizna, a 1.002 m3 drobnica opałowa.
Drobnica opałowa pozyskiwana
zaspokojenia potrzeb opałowych.
jest
indywidualnie
przez
okolicznych
mieszkańców
dla
Konieczne jest zachowanie trwałości lasów, poprawa ich stanu sanitarnego, wzbogacanie funkcji
ekologicznych lasu, ograniczenie procesów wpływających niekorzystnie na środowisko leśne oraz
zalesianie terenów o niskiej przydatności dla rolnictwa.
Wg danych US powierzchnia lasów ogółem na terenie Gminy w 2013r. wynosiła 2262,77 ha, w
tym:
•
•
242,41 ha lasy publiczne,
własność gminy 13,1 ha.
4.7. Gospodarka lokalna – zakłady produkcyjne i usługowe
W Gminie na koniec 2013 r. wg US Bydgoszcz w rejestrze REGON na 10 tys. ludności w wieku
produkcyjnym zarejestrowane były 932 podmioty gospodarcze, 2012 rok - 888, 2010 rok – 829.
str.: 37
Na terenie gminy przeważają małe i średnie przedsiębiorstwa tj.:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Gminna Spółdzielnia Samopomoc Chłopska w Dąbrowie
Bank Spółdzielczy w Pruszcz, oddział w Dąbrowie
Zakład Usług Leśnych
Trans-Stal s.c.
PHU CAFE-CHOCOLATE
MASTECH S.C.
Robik
Zakład Usług Pogrzebowych
Stacja Paliw "TANK" s.c.
"TOMKO" Transport Samochodowy
TRANS SPED
PPU WIR
Bamar P.W.Export Import
PHU Trans Mas
Rol –Trans
4.8. Obszary chronione oraz miejsca cenne przyrodniczo
Na terenie gminy Dąbrowa nie występują obszary typowane do europejskiej sieci ekologicznej Natura
2000.
Obszary chronione na terenie gminy to:
• Obszar Chronionego Krajobrazu Jezior Żnińskich,
• Rezerwat przyrody Mierucinek.
Obszar Chronionego Krajobrazu Jezior Żnińskich - ustanowiony Rozporządzeniem Nr 9/91
Wojewody Bydgoskiego z dnia 14 czerwca 1991 roku. Ponowne odniesienie się do nazwy
położenia, opisu granic, a także ustaleń co do ochrony ekosystemów znalazło się w Uchwale nr
VI/106/11 Sejmiku Województwa Kujawsko – Pomorskiego z dnia 21 marca 2011r.
Rezerwat Mierucinek – florystyczny rezerwat przyrody. Zajmuje powierzchnię 29,83 ha. Powołany
Zarządzeniem Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z 11
grudnia 1995 roku. Rezerwat leśny zajmuje powierzchnię 29,83 ha. Znajduje się około 2 km na
wschód od wsi Mierucin.
Na terenie gminy znajduje się fragment kompleksu leśnego otaczający Jezioro Ostrowieckie
o powierzchni około 1 000 ha, który stanowi 9,0 % ogólnej powierzchni gminy.
Cel ochrony rezerwatu to zachowanie ze względów naukowych, dydaktycznych i krajobrazowych
fragmentu dobrze wykształconego lasu dębowego na siedlisku zbiorowisk grądowych.
Przewidywane inwestycje zawarte w PGN dla Gminy Dąbrowa nie wpłyną negatywnie na
obszary chronione.
str.: 38
4.9. Powietrze atmosferyczne
Strefa kujawsko – pomorska zakwalifikowana została do klasy C ze względu na
niedotrzymywanie dopuszczalnej częstości przekroczeń stężeń 24 – godzinnych dla pyłu
zawieszonego PM10, przekroczenie poziomu docelowego dla arsenu w pyle zawieszonym PM10
oraz przekroczenie poziomu dopuszczalnego dla benzenu (Program Ochrony Powietrza dla strefy
kujawsko – pomorskiej ze względu na przekroczenie poziomu dopuszczalnego dla pyłu PM10
i benzenu oraz poziomu docelowego dla arsenu; 2013r.).
pomorskiego (strefa mogileńsko – żnińska) objętych programem ochrony powietrza pod względem
przekroczeń docelowych stężeń benzo(a)pirenu. Dla strefy mogileńsko – żnińskiej odnotowana
maksymalna wartość B(a)P na podstawie modelowania o okresie uśredniania wyników rok
kalendarzowy wynosi 1,6ng/m3 (poziom docelowy 1,0 ng/m3).
Podstawowymi źródłami bezno(a)pirenu są procesy rozkładu termicznego związków
pochodzenia organicznego przebiegające przy niewystarczającej ilości tlenu – głównie spalanie
węgla i drewna oraz odpadów w gospodarstwach domowych, a także spalanie paliw w silnikach
spalinowych (niska emisja). Nośnikiem benzo(a)pirenu w powietrzu atmosferycznym jest pył,
dlatego jego szkodliwe oddziaływanie jest ściśle związane z oddziaływaniem pyłu i jego fizyko –
chemicznymi właściwościami
Wysoka i niska emisja to terminy, które określają źródła zanieczyszczenia powietrza
atmosferycznego szkodliwymi dla środowiska gazami i pyłami. W przypadku wysokiej emisji
źródłem zanieczyszczenia są duże zakłady przemysłowe i ciepłownie, a niskiej – gospodarstwa
domowe i rolne, lokalne kotłownie oraz transport. Wysoka emisja jest znacznie mniejszym
problemem – zanieczyszczone powietrze wyrzucane jest na dużych wysokościach, przez kominy,
dodatkowo wyposażone w technologie oczyszczające spaliny, w przypadku niskiej emisji
zanieczyszczone powietrze emitowane jest na wysokości do 40 m nad ziemią, a toksyczne gazy
i pyły kumulują się w miejscach ich emisji, mają bezpośredni i negatywny wpływ na środowisko
i ludzkie zdrowie.
Niska emisja przyczynia się do wzrostu w atmosferze stężeń pyłów i zanieczyszczeń gazowych.
Problem niskiej emisji występuje przez cały rok, zwłaszcza w okresie grzewczym, w postaci
smogu.
Skład powietrza zanieczyszczonego:
•
toksyczne gazy – powstające w wyniku spalania paliwa o niskiej jakości, w przestarzałych
systemach grzewczych. Zanieczyszczenia powstające to tlenek węgla, dwutlenek węgla,
dwutlenek siarki, tlenki azotu,
•
toksyczne pyły – PM 2,5 (mniejsze) i PM10 (większe) – drobiny zawierające metale ciężkie
tj. kadm, ołów, chrom, rtęć, i toksyczne związki chemiczne takie jak benzo(a)piren.
Zanieczyszczone powietrze wywołane niską emisją ma ogromne wpływ na zdrowie ludzi,
zwłaszcza dzieci i osób starszych.
str.: 39
Najbardziej odpowiedzialne za zatruwanie powietrza i powstawanie smogu są indywidualne
gospodarstwa domowe. Przyczyna leży głównie w nieefektywnym ogrzewaniu domów, przy
pomocy przestarzałych technologii, spalaniu paliw złej jakości i odpadów (opakowania plastikowe,
guma folia), które emitują szczególnie toksyczne związki do powietrza.
Zanieczyszczenia emitowane z kominów domów można podzielić na dwa rodzaje – toksyczne
gazy i toksyczne pyły.
Negatywne skutki oddziaływania niskiej emisji przedstawiają się następująco:
•
bóle głowy i niepokój wywołane gł. SO2, wpływ na funkcjonowanie głównego ośrodka
nerwowego (PM),
•
problemy z oddychaniem (O3,PM,NO2,SO2, BαP),
•
podrażnienie oczu, nosa i gardła,
•
podrażnienie układu oddechowego (śluzówki), rozwój infekcji i zakażeń, obniżona
wydajność płuc (PM, BαP),
•
choroby układu krążenia (PM,SO2,O3),
•
wpływ na wątrobę, śledzionę i krew (NO2),
•
wpływ na układ rozrodczy (PM).
W związku z powyższym bardzo ważne jest uświadamianie mieszkańców gminy poprzez
prowadzenie akcji informacyjno-edukacyjnych o szkodliwości niskiej emisji i konieczności
jej ograniczenia.
Głównymi źródłami zanieczyszczenia powietrza (niskiej emisji) w Gminie Dąbrowa są:
•
paleniska indywidualne budynków mieszkalnych jednorodzinnych i zagród wiejskich (niska
emisja),
•
transport drogowy (emisja komunikacyjna).
Marginalną rolę w emisji zanieczyszczeń powietrza w ogólnym bilansie gminy stanowią:
•
budynki użyteczności publicznej,
•
małe i średnie przedsiębiorstwa (produkcja-usługi-handel),
•
budynki handlowe i usługowe,
•
infrastruktura komunalna,
•
przemysł.
str.: 40
Dla potrzeb grzewczych w budownictwie na szeroką skalę wykorzystywany jest węgiel
kamienny (53% globalnego pokrycia zapotrzebowania na energię). Ze względu na dostępność
i relatywnie niskie koszty mieszkańcy gminy używają również drewna opałowego, którego
wykorzystanie zaspakaja 33% zapotrzebowania na energię finalną w budownictwie. Ze względu na
wysokie koszty nieliczne budynki ogrzewane są elektrycznie, gazem płynnym LPG i olejem
opałowym. Elektryczność wykorzystywana jest do przygotowania ciepłej wody w okresach letnich.
Duży problem to spalanie w domowych piecach paliw niskiej jakości, a także odpadów, w tym
tworzyw sztucznych, gumy i tekstyliów. W związku z tym do atmosfery przedostają się duże ilości
sadzy, węglowodorów aromatycznych, merkaptanów i innych szkodliwych dla zdrowia ludzi
związków chemicznych. Emisja taka może powodować wyraźne okresowe pogorszenie stanu
sanitarnego powietrza na terenach zasiedlonych i w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Może to być
uciążliwe także dla mieszkańców terenów o słabych warunkach przewietrzania.
Produkty spalania wykorzystywanych paliw stałych charakteryzują się wysokim udziałem pyłu
zawieszonego PM10 i PM2,5 oraz benzo(a)pirenu powodując w jednostkach osadniczych lokalne
przekroczenia wartości dopuszczalnych i docelowych.
Na terenie Gminy Dąbrowa obecnie nie ma zakładów posiadających decyzje Starosty
Mogileńskiego o dopuszczalnym poziomie emisji gazów i pyłów wprowadzanych do powietrza.
Gmina Dąbrowa nie posiada sieci dystrybucji gazu ziemnego. Przez obszar gminy przebiega
sieć gazowa wysokiego ciśnienia Inowrocław – Barcin – Nakło o charakterze tranzytowym.
Na terenie gminy nie występują scentralizowane systemy ciepłownicze.
Transport drogowy
Do powstawania niskiej emisji o charakterze liniowym przyczynia się transport drogowy - ruch
samochodowy na drogach wojewódzkich, powiatowych i gminnych. Przez obszar gminny nie
przebiegają drogi krajowe.
Na obszarze terytorialnym gminy Dąbrowa zlokalizowane są:
•
•
•
droga wojewódzka – 15,268 km,
drogi powiatowe – 55,552 km,
drogi gminne –75,700 km.
Ilość energii powstającej ze spalania paliw na drogach na terenie gminy stanowi 37%
całkowitego zużycia energii finalnej w gminie.
Biorąc pod uwagę fakt, że większość przejazdów prywatnych samochodów odbywa się na
krótkich odcinkach, kierowcy stają się odpowiedzialni za zanieczyszczenie powietrza na terenie
własnej gminy.
Do podstawowych zanieczyszczeń gazowych emitowanych przez środki transportu poprzez
spalanie paliw, ścieranie opon, hamulców i nawierzchni dróg zaliczyć należy tlenki azotu, tlenek
węgla, węglowodory i dwutlenek węgla oraz zanieczyszczenia pyłowe zawierające ołów, kadm,
nikiel i miedź.
Ograniczenie emisji z transportu na terenie gminy można osiągnąć poprzez:
-
modernizację i przebudowę dróg (upłynnienie ruch drogowego),
-
budowę ścieżek rowerowych (ograniczenie transportu lokalnego),
-
zmianę nawyków mieszkańców (ekojzada, korzystanie z rowerów – edukacja).
str.: 41
str.: 42
5 Wytwarzania, dystrybucja i użytkowania paliw
i energii w roku bazowym – rok 2013
5.1. Obszary użytkowania i rodzaje wykorzystywanych na obszarze
gminy paliw i energii
Tabela 5.1-1 Obszary użytkowania, rodzaje dostępnych nośników energii
i wykorzystywanych paliw i nośników energii
Przemysł
Infrastruktura komunalna
Transport drogowy
Budynki produkcyjnomagazynowe i handlowousługowe
Budynki mieszkalne
jednorodzinne
Budynki mieszkalne
wielorodzinne
Rodzaje paliw i źródeł energii na obszarze
gminy
publicznej
Obszary użytkowania paliw i energii
Energia elektryczna (oświetlenie, sprzęt, urządzenia i maszyny, przygotowanie posiłków,
technologia)
Energia elektryczna z sieci (produkcja
mieszana)
Energia elektryczna wykorzystująca energię
wiatru (siłownie wiatrowe)
Źródła nie wykorzystywane na terenie gminy.
Istnieje potencjał możliwy do wykorzystania.
Energia elektryczna wykorzystująca energię
promieniowania słonecznego (ogniwa PV)
Energia elektryczna wykorzystująca energię z
biomasy w układach mikrokogeneracyjnych
biogazu rolniczego
biogazu innego niż rolniczy (składowiska
odpadów, oczyszczalnie ścieków – CH4)
Energia elektryczna wykorzystująca
hydroenergię
Źródło nie dostępne na terenie gminy. Gmina nie posiada
na swoim obszarze ani składowiska odpadów, ani
oczyszczalni ścieków.
Źródło nie dostępne na terenie gminy.
Energia cieplna (ogrzewanie, wentylacja, ciepła woda, przygotowanie posiłków, technologia)
mieszana)
str.: 43
Ciepło sieciowe (systemowe)
Źródło nie dostępne na terenie gminy.
Nie występują scentralizowane źródła ciepła.
Energia geotermalna (pompy ciepła)
Energia hydrotermalna
Węgiel kamienny
Źródło nie dostępne na terenie gminy. Brak systemu
dystrybucji gazu ziemnego na obszarze gminy.
Przez obszar gminy przebiega tranzytowy gazociąg
wysokiego ciśnienia Inowrocław – Mogilno – Nakło.
Gaz ziemny
Gaz płynny (LPG)
Biogaz rolniczy
Biogaz inny niż rolniczy (składowiska
odpadów, oczyszczalnie ścieków- CH4)
Źródło nie dostępne na terenie gminy. Gmina nie posiada
na swoim obszarze ani składowiska odpadów, ani
oczyszczalni ścieków.
Olej opałowy lekki
Biomasa (drewno opałowe)
Kolektory słoneczne termiczne
Energia mechaniczna (transport drogowy, technologia)
mieszana)
Olej napędowy
Benzyny silnikowe
Olej napędowy
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych źródłowych wyszczególnionych metodyce opracowania PGN
Przemysł
Transport drogowy
Budynki produkcyjnomagazynowe i handlowousługowe
Budynki mieszkalne
jednorodzinne
Budynki mieszkalne
wielorodzinne
Rodzaje paliw i źródeł energii na obszarze
gminy
publicznej
Obszary użytkowania paliw i energii
str.: 44
5.2. Budownictwo
5.2.1 Budynki użyteczności publicznej
Budynki użyteczności publicznej (budynki administracyjno – biurowe, szkoły, przedszkola)
pochodzą z lat 1960 – 1990. Wyjątek stanowią świetlice wiejskie, które budowane były w latach
2004 – 2014. W budynkach dominuje własne ogrzewanie węglowe, jedna ze szkół publicznych
posiada ogrzewania olejowe. Świetlice wiejskie wyposażone zostały w ogrzewanie elektryczne.
Ciepła woda użytkowa, poza sezonem przygotowywane jest w przede wszystkim w termach
elektrycznych. Budynki posiadają instalacje oświetlenia wbudowanego, poddawaną
usprawnieniom jedynie w sytuacji wystąpienia awarii. Część budynków poddana została
termomodernizacji w ciągu ostatnich piętnastu lat, głównie w zakresie docieplenia ścian
zewnętrznych i wymiany okien. Mimo tego w budynkach nadal tkwi potencjał do dalszej
modernizacji.
Tabela 5.2-1 Zestawienie powierzchni użytkowych i zużycia energii finalnej w budynkach
użyteczności publicznej w roku bazowym 2013
Pow. użytkowa
Zużycie
energii
cieplnej
Zużycie
energii
elektrycznej
[m2]
[MWh/rok]
[MWh/rok]
Razem:
11 905
2 127
357
Gmina Dąbrowa
10 359
1 674
311
Pozostałe
1 546
453
46
Właściciel
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych źródłowych wyszczególnionych w metodyce opracowania PGN
5.2.2 Budynki mieszkalne
Na terenie Gminy Dąbrowa w przeważającej części występuję zabudowa mieszkaniowa
jednorodzinna i zagrodowa oraz nieliczna zabudowa wielorodzinna.
Na terenie gminy zasoby mieszkaniowe wynosiły: 1.263 mieszkania w roku 2012, 1.268
mieszkań w roku 2013. Średnia powierzchnia mieszkania w roku 2012 wynosiła 87,9m2, w roku
2013 - 88,2m2 (wg danych US w Bydgoszczy).
W budynkach wielorodzinnych – pięć budynków socjalnych, których właścicielem jest gmina
i jeden budynek spółdzielni mieszkaniowej z Mogilna –
zamieszkuje 100 osób, łączna
2
powierzchnia użytkowa mieszkań wynosi 2.189m . Zużycie energii finalnej w budynkach
wielorodzinnych podano w tabeli zbiorczej w dalszej części opracowania.
Trzon budownictwa mieszkaniowego stanowi budownictwo indywidualne osób fizycznych
i zagrodowe. Wśród budynków tej kategorii przeważają budynki stare; bardzo duży odsetek to
budynki wybudowane przed rokiem 1966. Gro stanowią obiekty z końca IX i początku XX wieku,
których rok budowy datowany jest na lata 1860 – 1930. Są to obiekty o wysokim zapotrzebowaniu
na ciepło do ogrzewania, nie zmodernizowane, ogrzewane głównie indywidualnymi kotłami
grzewczymi i piecami kaflowymi na węgiel i drewno.
str.: 45
Tabela 5.2-2 Ilość budynków indywidualnych w zależności od roku budowy
Rok budowy
Liczba budynków
indywidualnych
Pu [m ]
do 1966
730
65 367
1967 - 1985
306
27 412
1985 - 1992
94
8 434
1993 - 1997
24
2 109
1998 - 2007
47
4 217
od 2008
24
2 109
Razem:
1 225
109 648
2
Źródło: Obliczenia własne na podstawie ankiet
Tabela 5.2-3 Zapotrzebowanie na energię końcową do ogrzewania i przygotowania ciepłej wody
w zależności od źródła ciepła w budownictwie mieszkaniowym indywidualnym w roku bazowym 2013
Zapotrzebowanie na energię końcową do ogrzewania
i przygotowania ciepłej wody w zależności od źródła ciepła
[MWh/rok]:
Zapotrzebowania
na energie do:
QK [MWh/rok]
Kotłownia własna
węglowa (miał
węglowy,
ekogroszek)
Kotłownia własna
gaz płynny LPG
Kotłownia własna
biomasa
(drewno, zrębki
drewna, brykiet
ze słomy, pellet)
Energia
elektryczna z
sieci
Ogrzewania
61 062
36 854
71
24 137
-
Ciepłej wody
5 222
2 085
28
1 520
1 589
Razem:
66 284
38 939
99
25 657
1 589
Tabela 5.2-4 Zapotrzebowanie na energię elektryczną w domowych gospodarstwach indywidualnych
w roku bazowym 2013
Liczba
budynków
1 225
2
Pu [m ]
109 648
Liczba
mieszkańców
4 616
Energia
elektryczna z
sieci na
potrzeby
oświetlenia i
AGD
Energia
elektryczna z
sieci do
ogrzewania i
przygotowania
cwu
Energia
elektryczna z
sieci do
ogrzewania i
przygotowania
cwu i - pompy
ciepła
Energia
elektryczna
ogółem w
budynkach
jednorodzinnyc
h
[MWh/rok]
[MWh/rok]
[MWh/rok]
[MWh/rok]
2 741
1 589
-
4 330
str.: 46
5.2.3 Budynki usługowo – handlowe, produkcyjno - magazynowe
Gałąź usług i handlu na terenach wiejskich nie silnie jest rozwinięta. W handlu funkcjonują głównie
sklepy spożywcze, ogólno – przemysłowe, mechaniczne, hurtownie w tym ogólnobudowlane,
nasienne i inne związane z przemysłem rolnym, punkty dystrybucji gazu LPG, składy węgla, itp.
Obiekty te cechują się różnymi potrzebami energetycznymi począwszy od budynków o
charakterze użytkowym, po usługowe i przedsiębiorstwa produkcyjne. Struktura jest zróżnicowana
i często zmienna w czasie. Wykorzystują do ogrzewania węgiel, nie rzadko gaz LPG
i elektryczność, sporadycznie olej opałowy, drewno.
Tabela 5.2-5 Zapotrzebowanie na finalną energię cieplną i elektryczną
w budynkach handlowo – usługowych w roku bazowym 2013
Pow. użytkowa
Zużycie
energii
cieplnej
Zużycie
energii
elektrycznej
[m2]
[MWh/rok]
[MWh/rok]
13 353
1 113
200
Budynki handlowo – usługowi
i produkcyjno - magazynowe
5.2.4 Bilans zużycia energii finalnej w sektorze budownictwo w roku
bazowym 2013
RAZEM OBIEKTY
KUBATUROWE NA OBSZARZE
GMINY:
Budynki handlowo-usługowe:
Budynki mieszkalne - ŁĄCZNIE
Budynki mieszkalne
jednorodzinne
Budynki mieszkalne
wielorodzinne - SM i WM
Budynki mieszkalne
wielorodzinne - GMINNE
Budynki użyteczności publicznej ŁĄCZNIE
Budynki użyteczności publicznej POZOSTAŁE
Budynki użyteczności publicznej ADMINISTRACYJNO-BIUROWE
Rodzaj
potrzeb
Budynki użyteczności publicznej SZKOŁY
Tabela 5.2-6 Bilans zużycia energii finalnej w sektorze budownictwo w roku bazowym 2013
MWh/rok MWh/rok MWh/rok MWh/rok MWh/rok MWh/rok MWh/rok MWh/rok MWh/rok MWh/rok
Ogrzewanie
i wentylacja
857
675
412
1 945
183
209
61 062
61 454
1 113
64 512
Przygotowanie
ciepłej wody
115
26
41
182
45
52
5 222
5 319
-
5 501
Oświetlenie
i AGD
198
77
82
357
31
35
2 741
2 807
200
3 364
1 170
778
536
2 484
259
296
69 025
69 580
1 313
73 377
RAZEM:
str.: 47
Wykres 5.2.4-1 Bilans zużycia energii finalnej w budownictwie [MWh/rok] w roku bazowym 2013
Wykres 5.2.4-2 Bilans zużycia nośników energii finalnej w budownictwie [MWh/rok]
w roku bazowym 2013
str.: 48
5.3. Oświetlenie uliczna
Ilość opraw oświetlenia ulicznego w 2013 roku wynosiła 594 sztuki. Zużycie energii do ich
eksploatacji wyniosło 279.575 kWh (dane na podstawie rozliczeń z operatorem). Łączna moc
zainstalowanych opraw wynosi 50 kW. System załączania i wyłączania oświetlenia dokonywany
jest przez zegary astronomiczne. Infrastruktura oświetleniowa stanowi własność dostawcy energii
elektrycznej.
5.4. Transport
5.4.1 Transport drogowy – infrastruktura
Na obszarze administracyjnym gminy Dąbrowa znajduje się łącznie 146,52 km dróg
kategorii wojewódzkiej, powiatowej i gminnej.
Tabela 5.4-1 Wykaz dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych (stan na dzień 31.12.2013r.)
Lp.
Nr drogi
Opis odcinka
1.
2.
3.
DROGI WOJEWÓDZKIE
1
254
Barcin – Mogilno
DROGI POWIATOWE
1
2
3
4
2337 C
2339 C
2342 C
2347 C
Żnin – Jadowniki – Szczepanowo
Żnin – Ostrówce – Szczepanowo
Wenecja – Dąbrowa
Gąsawa – Słaboszewo – Pakość
5
6
7
8
2350 C
2373 C
2401 C
2402 C
Radunek – Niestronno – Dąbrowa
Wilkowo – Słaboszewo – Mierucin
Mokre – Krzekotowo – Pakość
Słaboszewo – Krzekotowo
9
10
11
12
2403 C
2404 C
2405 C
2406 C
Dąbrowa – Mierucin
Mierucin – Kołodziejewo
Parlin – Wszedzień
Krzekotowo – Wszedzień
13
2427 C
Słaboszewko – Mokre
DROGI GMINNE
1
2
3
4
5
6
7
8
9
14 0101
14 0101S
14 0102
14 0102S
14 0104
14 0105
14 0106
14 0107
14 0108
Szczepanowo – Białe Błota
Od dr 14 0101C
Nowa Wieś Pałucka - Mokre
Od dr 140102C
Parlinek - Chałupska
Chomiąża Szlachecka - Parlinek
Sędowo – Broniewiczki - Kołodzieje
Parlin Wybudowania
Parlinek - Chwałowo
Długość w
km na terenie
gminy
4.
15,270
15,270
55,552
0,970
3,150
1,871
6,774
7,360
8,592
5,951
2,180
3,333
2,898
3,315
6,773
2,385
75,700
3,401
0,344
1,538
0,081
2,422
2,468
2,477
1,283
1,980
Chałupska – Sucharzewo – droga
wojewódzka nr 254
Szczepanowo – las (Wilkowo)
Szczepanowo - Szeroko Kamień
Szczepankowo - Słaboszewo
Krzekotowo - Dąbrowa
droga wojewódzka nr 254 – Sędówko –
droga nr 2406C
Ludwiniec - Mierucin
Dąbrowa - Sędowo
Droga wojewódzka nr 254 – Szubinek Wszedzień
10
14 0109
11
12
13
14
14 0110
14 0111
14 0112
14 0113
15
14 0114
16
17
14 0115
14 0116
18
14 0119
19
14 0120
Dąbrowa – stacja kolejowa
0,568
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
14 0121
14 0122
14 0123
14 0124
14 0125
14 0126
140127
140128
140129
140130
140131
140132
140133
140134
140135
140135S
140136
140137
140138
140139
140140
140141
140142
140143
140144
140145
140146
140147
140147S
140148
140149
140150
140151
140152
140153
140154
140155
140156
140156S
140157
140158
140159
Szczepankowo – Błonie - Mokre
droga nr 2401 C - Mierucinek
2,857
0,286
0,139
0,669
0,821
0,405
0,432
0,396
0,317
0,327
0,111
0,500
0,166
0,521
1,155
6,470
0,206
1,206
2,969
0,605
1,915
1,480
0,773
0,295
0,388
0,330
0,627
0,281
0,381
0,630
1,650
0,421
0,252
1,028
0,366
0,463
1,535
0,358
0,050
0,176
0,711
0,256
od drogi nr 254
Białe Błota-objazd wsi
M-ść Szczepanowo
Do dr 14035C
Miejscowość Szczepanowo
Białe Błota - Szczepankowo
Szczepankowo - Radłowo
Krzekotowo - Mierucinek
Mokre - Krzekotowo
Krzekotowo (wybudowania)
Słaboszewo (objazd wsi)
Słaboszewo wieś
Krzekotowo (objazd wsi)
Krzekotowo wieś
Mierucin (objazd wsi)
Mierucin wieś
Do drogi 140147C
Mierucin (wybudowania)
Sędowo - Broniewiczki
Sędowo (wybudowania I)
Sędowo (wybudowania II)
Sędówko – droga wojewódzka nr 254
Parlinek wieś I
Parlinek wieś II
Nowa Wieś Pałucka - Parlin
Parlin – objazd wsi
Od drogi 140156C do dr 2405C
Parlin wieś I
Parlin wieś II
Dąbrowa – droga nr 2342
3,126
1,674
2,086
2,711
4,824
2,529
2,372
2,491
1,368
str.: 49
str.: 50
62
63
64
65
66
67
68
140160
140161
140162
140163
140164
140165
140166
69
140167
70
71
72
140168
140169
140170
Miejscowość Dąbrowa
Droga nr 2342 – Oczyszczalnia ścieków
Do drogi 2403 (m. Dąbrowa)
Od drogi 2403 (m. Dąbrowa)
Od drogi 2403 (m. Dąbrowa)
Jezioro Mokre – droga wojewódzka nr
254 – droga nr 2427
Słaboszewko wieś
Droga nr 2427 – Słaboszewko (park)
Od drogi nr 2401C do drogi 140113C
0,575
0,174
0,091
0,192
0,161
0,107
0,147
1,242
0,683
0,199
0,833
Źródło: Zarząd Dróg Wojewódzkich w Bydgoszczy, Zarząd Dróg Powiatowych w Mogilnie, UG Dąbrowa
5.4.2 Transport drogowy – pojazdy
Tabela 5.4-2 Liczba pojazdów zarejestrowanych na terenie Gminy Dąbrowa w 2014r.
Lp.
1
1
Sam. osobowe
- benzyna
2
1374
Sam. osobowe
- diesel
3
671
Ciągniki
rolnicze
5
326
Sam. ciężarowe
4
169
Autobusy
6
0
Źródło: Starostwo Powiatowe w Mogilnie, Wydział Transportu i Dróg
5.4.3 Zużycie energii finalnej w transporcie w roku bazowym 2013
Tabela 5.4-3 Ilość spalanego paliwa w silnikach spalinowych w transporcie drogowym
w roku bazowym 2013
Kategoria
dróg
Kategoria
pojazdu
Natężenie
ruchu
drogowego
(SDR)
Spalanie paliwa
(średnie)
Długość
odcinka
drogi
Ilość spalanego
paliwa na
odcinku drogi
pojazdów /
dobę
l / 100km
km
m /rok
146,520
4 978
RAZEM:
Wojewódzkie
3
Motocykl
31
3,80
15,27
7
Osobowy
1 964
6,50
15,27
711
Dostawczy
180
9,00
15,27
90
Ciężarowy
Ciężarowy z
przyczepą
64
30,00
15,27
107
95
32,00
15,27
169
Ciągnik rolniczy
14
22,00
15,27
17
Powiatowe
Gminne
str.: 51
Autobus
26
25,00
15,27
36
Motocykl
10
4,10
55,55
8
Osobowy
535
7,00
55,55
759
Dostawczy
79
10,00
55,55
160
Ciężarowy
29
32,00
55,55
188
34
35,00
55,55
241
12
22,00
55,55
54
Autobus
15
35,00
55,55
106
Motocykl
10
4,40
75,70
12
Osobowy
535
7,50
75,70
1 109
Dostawczy
79
11,00
75,70
240
Ciężarowy
Ciężarowy z
przyczepą
Ciągnik rolniczy
29
35,00
75,70
280
34
40,00
75,70
376
22
23,00
75,70
140
Autobus
15
40,00
75,70
166
Ciężarowy z
przyczepą
Ciągnik rolniczy
Tabela 5.4-4 Zużycie paliw i energii w transporcie drogowym w roku bazowym 2013
Zużycie paliwa
3
m /rok
Zużycie paliwa
t/rok
Zużycie energii
MWh/rok
Benzyny silnikowe
2 738
2 048
25 486
Olej napędowy
1 493
1 284
15 459
747
388
5 106
4 978
3 721
46 051
Nośnik energii
Gaz ciekły
Łącznie:
str.: 52
Wykres 5.4.3-1 Zużycie energii finalnej w transporcie [MWh/rok] w roku bazowym 2013
5.5. Infrastruktura komunalna
Infrastrukturę komunalną stanowiącą własność gminy Dąbrowa stanowią między innymi:
• sieci wodociągowe wraz z towarzyszącymi instalacjami technologicznymi takimi jak ujęcia wody,
• sieci kanalizacyjne wraz
przepompownie ścieków.
z
towarzyszącymi
instalacjami
technologicznymi
takimi
jak
Tabela 5.5-1 Zużycie energii na potrzeby technologiczne stacji ujęć wody w Gminie Dąbrowa
w roku bazowym 2013
Poz.
Adres
Zużycie energii
roczne
[ kWh ]
181 976
1.
Krzekotowo
125 402
2.
Szczepanowo
51 770
3.
Dąbrowa
4 804
Źródło: opracowanie własne na podstawie rachunków za energię elektryczna za rok 2013
Stacje ujęć wody w Szczepanowie i Krzekotowie zlokalizowana są w ogrzewanych budynkach
SUW. Budynki te zostały ujęte w bilansie energetycznym, umieszczono je w katalogu budynków
użyteczności publicznej.
str.: 53
Tabela 5.5-2 Wykaz budynków SUW w gminie Dabrowa
2
Lp.
1
2
Pow. (m )/
kubatura
ogrzewana
3)
(m
2
151,25m
3
680,06 m
2
429,13m
3
1.716,52m
Nazwa obiektu
Stacja wodociągowa
Szczepanowo
Stacja wodociągowa
Krzekotowo
Rodzaj
ogrzewania
Zużycie
ciepła
w nośniku
ciepła
węgiel
281,5GJ
węgiel
252 GJ
Źródło: Założenia do planu zaopatrzenia Gminy Dąbrowa w ciepło, energię elektryczną
i paliwa gazowe na lata 2012-2027
Tabela 5.5-3 Zużycie energii w przepompowniach ścieków w Gminie Dąbrowa w roku bazowym 2013
Poz.
Adres
Zużycie energii
roczne
[ kWh ]
273 258
1.
Dąbrowa
215 254
2.
Parlinek P1
4 888
3.
Parlin P2
12 012
4.
Dąbrowa P1
1 224
5.
Dąbrowa P2
760
6.
Mokre P3
3 478
7.
Mokre P4
1 304
8.
Słaboszewko P5
2 016
9.
Szczepanowo P2
1 584
10.
Szczepanowo P4
7 020
11.
Szczepanowo
556
12.
Szczepanowo
2 820
13.
Szczepanowo
1 028
14.
Słaboszewo
19 314
Źródło: Urząd Gminy Dabrowa
5.6. Przemysł
Gmina Dąbrowa charakteryzuje się niewielkim stopniem uprzemysłowienia. Koncentruje się on
głównie wokół przetwórstwa rolnego.
str.: 54
Tabela 5.6-1 Zestawienie zużycia energii finalnej w przemyśle w roku bazowym 2013
Zakłady przemysłowe
Razem:
Zużycie
energii
cieplnej
Zużycie
energii
elektrycznej
[MWh/rok]
[MWh/rok]
203
75
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych źródłowych wyszczególnionych metodyce opracowania PGN
5.7. Dystrybucja paliw i energii na terenie gminy
5.7.1 Paliwa gazowe
Na obszarze administracyjnym gminy Dąbrowa brak jest dystrybucyjnych sieci gazowych. Przez
obszar gminy przebiega tranzytowy gazociąg wysokiego ciśnienia Dn150 Inowrocław – Mogilno –
Nakło.
5.7.2 Ciepło sieciowe
Na obszarze administracyjnym
ciepłowniczych.
gminy
Dąbrowa
brak
jest
scentralizowanych
systemów
5.7.3 Energia elektryczna
Gmina Dąbrowa znajduje się na terenie działania firmy energetycznej ENEA Operator Sp. z o.o.
Oddział Dystrybucji Bydgoszcz.
Infrastruktura energetyczna na terenie Gminy Dąbrowa firmy ENEA Operator Sp. z o.o.
przedstawia się następująco:
•
linia Nn – 64 171 m
•
linia SN – 67 795 m
•
linia WN - brak
•
przyłącza – 974 szt, dł.14 610 m
•
stacje transformatorowe – 71 szt
•
stan techniczny dobry- 20%
•
stan techniczny średni – 70%
•
stan techniczny zły – 10%
Żródło: Projekt założeń do planu zaopatrzenia Gminy Dąbrowa w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe
str.: 55
W ramach eksploatacji ENEA Operator Sp. z o.o. dokonuje modernizacji stacji transformatorowych
i linii oraz wymiany przyłączy wg potrzeb. Na chwilę obecną nie są planowane większe inwestycje
na terenie gminy.
str.: 56
6 Ocena możliwości wykorzystania istniejących
nadwyżek i lokalnych zasobów paliw i energii
Na terenie gminy należy wspierać rozwój technologii grzewczych opartych na
wykorzystywaniu odnawialnych źródeł energii. Ze względu na łatwość pozyskiwania surowców
szczególnie pożądane jest wykorzystanie do celów grzewczych oraz podgrzewania wody
użytkowej, technologii opartych na spalaniu biomasy oraz indywidualnych systemach solarnych
i geotermalnych.
Sposoby wykorzystania energetyki słonecznej:
1. Konwersja fotowoltaiczna (baterie słoneczne)
• słoneczne urządzenia fotowoltaiczne
2. Kolektory słoneczne
• ogrzewanie pomieszczeń mieszkalnych
• ogrzewanie wody użytkowej
• podgrzewanie gruntów szklarniowych
• suszenie płodów rolnych i ziół
• podgrzewanie basenów, stawów hodowlanych
6.1. Energia słoneczna – kolektory termiczne
Energia słoneczna jest to energia odnawialna „czysta”, ponieważ jej produkcja nie wiąże się
praktycznie z emisją do atmosfery szkodliwych substancji gazowych (CO2, SO2).
Gmina Dąbrowa leży w rejonie o korzystnych warunkach w skali Polski do rozwoju energetyki
słonecznej, gdzie potencjał energii użytecznej wynosi ponad 1150 kWh/m2. Ilości energii możliwej
do pozyskania są wystarczające dla potrzeb niskotemperaturowej konwersji fototermicznej za
pomocą kolektorów i systemów solarnych oraz konwersji fotowoltaicznej. Oznacza to, że na
terenie gminy możliwe jest pozyskanie słonecznej energii cieplnej o charakterze
zdecentralizowanym, realizowane głównie dla potrzeb przygotowywania c.w.u. w instalacjach
pracujących cały rok, zarówno w domach mieszkalnych, jak i w budynkach użyteczności publicznej
oraz w rolnictwie – w hodowli roślin (szklarnie), w procesach suszarniczych (suszenie ziarna zbóż,
warzyw, dosuszanie zielonek, itp.). W rachunku ekonomicznym opłacalność stosowania
kolektorów słonecznych do podgrzewania wody użytkowej dla potrzeb gospodarstw domowych jest
ciągle zbyt mała. Rozwój systemów wykorzystujących energię słoneczną hamowany jest przez
wysokie koszty inwestycyjne związane z tego typu instalacjami. Za celowe uznać należy
pozyskiwanie energii słonecznej w sezonie letnim do podgrzewania ciepłej wody użytkowej
(krótszy okres zwrotu kosztów i większa opłacalność inwestycji będzie w obiektach o dużym
zapotrzebowaniu na ciepłą wodę), a w okresie zimowym jako wspomaganie systemów
konwencjonalnych. W analizie efektów instalacji systemów solarnych należy również uwzględnić
ekologiczny aspekt pozyskiwania energii słonecznej (zastępowanie kolektorami słonecznymi paliw
kopalnych, redukuje emisję szkodliwych gazów i pyłów) oraz niewielki koszt eksploatacji. Zakłada
się, że wykorzystanie energii słonecznej do podgrzewania wody użytkowej na terenie gminy będzie
miało charakter rozwojowy, co wynika z sytuacji ogólnokrajowej, gdzie pozyskiwanie energii
słonecznej do celów energetycznych jest coraz bardziej rozpowszechniane.
str.: 57
Mapa 6.1-1 Globalne nasłonecznienie na płaszczyźnie poziomej w Polsce
Na podstawie powyższych danych źródłowych, potencjał energii słonecznej jako promieniowanie
całkowite dla szerokości geograficznej w rejonie Gminy Dąbrowa można przyjąć na poziomie 1150
kWh/ m2/rok.
Wykorzystywanie energii słonecznej do przygotowania ciepłej wody użytkowej powinno być
systematycznie rozwijane w budynkach indywidualnych, wielorodzinnych budynkach mieszkalnych
oraz obiektach użyteczności publicznej, funkcjonujących cały rok.
Tabela 6.1-1 Skumulowana powierzchnia kolektorów słonecznych w powiecie mogileńskim
Lp.
2009r.
2012r.
2
Pow. kolektorów (m )
Liczba instalacji
Pow. kolektorów
2
(m )
1
2
3
4
1
0
49
218
Źródło: Dotychczasowe wykorzystanie i planowane inwestycje w odnawialne źródła energii w woj. kujawsko-pomorskim Minikowo 2013
Potencjał zasobów energii słonecznej w Gminie Dąbrowa
Potencjał teoretyczny
Założenia:
• potencjał energii słonecznej jako promieniowanie całkowite dla szerokości geograficznej
w rejonie gminy - 1150 kWh/ m2/rok,
• wskaźnik jednostkowy zapotrzebowania mieszkańca na powierzchnię kolektora
słonecznego – 1,8 m2,
• sprawność instalacji słonecznej przy obecnie stosowanych technologiach - 52%,
• liczba mieszkańców 4.710.
str.: 58
Potencjał energii, przy w/w założeniach wyniesie dla Gminy Dąbrowa 25811 GJ energii cieplnej.
1150 kWh/m2/rok*4710*1,8m2*√2*52%*3,6/1000 = 25811 GJ
Potencjał techniczny
Założenia:
• 70 % budynków nadaje się do wyposażenia w instalację kolektorów słonecznych
do ogrzewania wody,
• instalacja słoneczna wykorzysta 65% energii słonecznej docierającej do powierzchni
kolektorów w skali roku,
• sprawność energetyczna dla domów jednorodzinnych - 52%
Dla aktualnej liczby mieszkańców 4710 potencjał techniczny energii słonecznej szacuje się na
11744 GJ energii cieplnej.
1150 kWh/m2/rok*4710*1,8 m2*√2*52%*3,6/1000*65%*70% = 11744 GJ
Potencjał ekonomiczny
Założenia:
• 50% ankietowanych gospodarstw domowych zamieszkałych w budynkach indywidualnych
jest zainteresowanych zainstalowaniem kolektorów słonecznych do ogrzewania c.w.u.,
• jednostkowe zapotrzebowanie ciepła do przygotowywania ciepłej wody (zużycie 35
l/M/dzień przy sprawności instalacji 52 %) - 4,93 GJ/M/rok.
Tabela 6.1-2 Zestawienie % mieszkańców (gospodarstw) w poszczególnych sołectwach
zainteresowanych zainstalowaniem kolektorów słonecznych (na podstawie przeprowadzonej ankiety)
Lp.
Sołectwa biorące udział w
ankiecie
Ilość (mieszkańców)
gospodarstw biorących
udział w ankiecie w danym
sołectwie
% ilość mieszkańców
(gospodarstw)
zainteresowanych
zainstalowaniem kolektorów
słonecznych
1
Krzekotowo
8
100
2
Mokre
10
20
3
Sędowo
9
100
4
Słaboszewo
8
25
5
Słaboszewko
13
0
Źródło: Ankieta własna
Wykorzystanie ciepła słonecznego dla aktualnej liczby mieszkańców 4710 do przygotowywania
ciepłej wody po zainstalowaniu kolektorów słonecznych wyniesie 7547 GJ w skali roku.
4,93 GJ/M/rok*4710*50%*65% = 7547 GJ/rok
Potencjał rynkowy
Założenia:
•
str.: 59
potencjał ekonomiczny = potencjał rynkowy, wykorzystanie zostanie zatem 100%
potencjału ekonomicznego, co oznacza że realizacja instalacji słonecznej do c.w.u.
spowoduje wykorzystanie ciepła słonecznego do przygotowywania ciepłej wody w ilości
7547 GJ w skali roku.
4,93 GJ/M/rok*4710*50%*65% = 7547 GJ/rok
6.2. Energia słoneczna - ogniwa fotowoltaiczne
Energia promieniowania słonecznego może być zamieniana bezpośrednio w energię elektryczną
za pomocą tzw. ogniw fotowoltaicznych - element półprzewodnikowy, w którym następuje
konwersja światła w energię elektryczną. Technologia fotowoltaiczna to niewyczerpalne źródło
energii.
Potencjał zasobów energii słonecznej do produkcji energii elektrycznej w Gminie Dąbrowa
Potencjał teoretyczny
Założenia:
• wskaźnik jednostkowy na mieszkańca powierzchnia ogniw fotowoltaicznych-1m2,
• sprawność instalacji-10 %,
• aktualna liczba mieszkańców 4710.
Potencjał teoretyczny energii dla gminy wynosi 766001 kWh.
1150 kWh/ m2/rok*√2*4710*1m2*10% = 766001 kWh
Potencjał techniczny
Założenia:
• wskaźnik jednostkowy na mieszkańca powierzchnia ogniw fotowoltaicznych-1m2,
• 35 % budynków nadaje się do wyposażenia w instalację ogniw fotowoltaicznych (biorąc
pod uwagę czynniki takie jak: orientacja połaci dachowych względem kierunku
południowego, zacienienie połaci dachowej, odpowiednią pow. dachu, istnienie instalacji
ciepłej wody w budynku),
• aktualna liczba mieszkańców 4710.
Potencjał techniczny energii słonecznej dla gminy wynosi 189578 kWh energii elektrycznej.
1150 kWh/ m2/rok*4710*1m2 *10 %*35 % = 189578 kWh
Potencjał ekonomiczny
W wyniku przeprowadzonej ankiety wśród mieszkańców w danym sołectwie stwierdzono
zainteresowanie rzędu 25% wykorzystaniem ogniw fotowoltaicznych (produkcja energii
elektrycznej ze słońca na własne potrzeby).
Tabela 6.2-1 Zestawienie % mieszkańców (gospodarstw) w poszczególnych sołectwach
zainteresowanych zainstalowania ogniw fotowoltaicznych (na podstawie przeprowadzonej ankiety)
str.: 60
Lp.
ankiecie
sołectwie
(gospodarstw)
zainteresowanych
słonecznych
1
Krzekotowo
8
0
2
Mokre
10
60
3
Sędowo
9
11
4
Słaboszewo
8
0
5
Słaboszewko
13
46
6.3. Energia geotermalna
Przez energię geotermalną rozumie się naturalne ciepło wnętrza ziemi, zgromadzone
w skałach i wodach podziemnych.
Gmina Dąbrowa leży na obszarze Niżu Polskiego, na którym zalega znaczna część
zasobów wód geotermalnych. Istnieje realna możliwość pozyskiwania wody geotermalnej o temp.
58-82 ºC z głębokości 1630-2250m. Wg opracowania Uniwersytetu Technicznego w Częstochowie
„Potencjał energii geotermalnej i kierunki jej wykorzystania” istnieją już projekty budowy szeregu
instalacji geotermicznych na Niżu Polskim.
Aktualnie oraz w najbliższej perspektywie na terenie gminy nie należy przewidywać zastosowania
układów do wykorzystania ciepła geotermalnego. Stanowisko takie wynika z faktu, iż brak jest
szczegółowego rozeznania co do istnienia takich złóż na przedmiotowym terenie, ich temperatury
i głębokości zalegania. Ewentualne inwestycje wymagają oszacowania potencjału energii wód
geotermalnych za pomocą próbnych odwiertów, które są kosztowne, a tym samym niemożliwe do
sfinansowania wyłącznie przez gminę. Budowa ciepłowni geotermalnej ma ekonomiczny sens w
rejonach charakteryzujących się stosunkowo dużą gęstością zabudowy, gdzie odbiór ciepła jest
stałej mocy i w dużej ilości np. osiedla zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej.
Szansą na podjęcie działań w kierunku oszacowania zasobów wód i energii cieplnej w nich
zawartych jest pojawienie się możliwości uzyskania dofinansowania takich inwestycji ze źródeł
zewnętrznych, w tym w szczególności funduszy Unii Europejskiej.
Mapa 6.3-1 Mapa wód geotermalnych w Polsce
str.: 61
6.4. Pompa ciepła
Pompa ciepła jest maszyną cieplną wymuszającą przepływ ciepła z obszaru o niższej
temperaturze do obszaru o temperaturze wyższej. Pompa ciepła to urządzenie, które przekazuje
energię cieplną pomiędzy różnymi ośrodkami (źródłami ciepła) przy jednoczesnym podniesieniu
temperatury czynnika odbierającego ciepło (górnego źródła).
Na terenie Gminy Dąbrowa nie istnieją budynki jednorodzinne wykorzystujące pompę
ciepła do ogrzewania. Na 48 gospodarstw biorących udział w ankiecie żadne gospodarstwo nie
wykorzystuje pompy ciepła do ogrzania budynku mieszkalnego jednorodzinnego.
Założenia:
• zainteresowanie mieszkańców wykorzystaniem pomp ciepła - 5%,
• do 2020 roku powierzchnia nowych mieszkań wyniesie 10000m2, czyli 10 budynków
mieszkalnych o pow.100 m2, które do ogrzania potrzebują pompy ciepła o średniej mocy 15
KW.
Do ogrzania w/w mieszkań pompami ciepła potrzebna będzie energia elektryczna oszacowana na
poziomie 17143 kWh/rok.
10 000 m2*120 kWh/m2/rok /3,5*5% = 17143 kWh/rok
6.5. Energia z biomasy (potencjał i możliwości jej pozyskania na terenie
Gminy Dąbrowa)
Biomasa – biodegradowalna część produktów i odpadów oraz pozostałości z rolnictwa,
leśnictwa i pokrewnych przemysłów jak też biodegradowalna część odpadów komunalnych
i przemysłowych.
W zależności od stopnia przetworzenia biomasy przedstawia się następujące rodzaje surowców:
str.: 62
•
surowce energetyczne pierwotne: drewno, słoma, rośliny energetyczne,
•
surowce energetyczne wtórne: gnojowica, obornik, inne projekty dodatkowe i odpady
organiczne, jak również osady ściekowe,
•
surowce energetyczne przetworzone: biogaz, bioetanol, biooleje, biobenzyna, wodór,
biodiesel.
Pochodzenie biomasy i jej zasoby energetyczne:
•
biomasa pochodzenia leśnego, drzewnego,
•
biomasa pochodzenia rolnego,
•
biomasa pochodząca z plantacji roślin energetycznych,
•
odpady organiczne.
Energię z biomasy pozyskujemy w wyniku procesów spalania, pirolizy, gazyfikacji, fermentacji
alkoholowej oraz wykorzystywania olejów roślinnych w produkcji biokomponentów do paliw.
Biomasa zawiera minimalną zawartość pyłu i siarki (odpowiednio 1% i 0,01%), można ją spalać
bezpośrednio lub z domieszką węgla, który posiada znacznie gorsze parametry spalania niż
biomasa. Mieszanie węgla z biomasa powoduje polepszenie parametrów spalania węgla,
zawartość siarki (jej stężenie) ulega znacznemu obniżeniu, co wpływa na obniżenie kosztów
spalania.
Biomasa stanowi także podstawę do produkcji biopaliw płynnych. Pomimo tego, iż gmina ma
charakter rolniczy, na terenie gminy obecnie nie istnieją uprawy roślinne pod produkcję biopaliw,
nie ma także podmiotów gospodarczych zajmujących się przetwórstwem biomasy do celów
grzewczych.
Tabela 6.5-1 Wykorzystanie biomasy do produkcji brykietów i pelletów w powiecie mogileńskim
Lp.
Nazwa podmiotu
Rodzaj surowca
Skala
produkcji
(Mg/rok)
Produkt
końcowy
12000
Brykiet
1
Pellet Polska S.z o.o.Mogilno
Słoma, siano
2
Alchemik Ciechrz
Słoma, siano, trociny
240
Pelet
3
PPHU Brykiet-Pol Łakie
słoma
240
Brykiet
str.: 63
Tabela 6.5-2 Wartość opałowa paliw
Lp.
1.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Rodzaj paliwa
2.
Słoma świeża
Słoma sucha
Słoma rzepaku
Nasiona rzepaku
Wytłoki rzepaku
Śruta poekstrakcyjna
Ziarno zbóż
Drewno suche
Brykiet
Palety
Węgiel
Gaz ziemny naazotowany
Olej opałowy
Wartość opałowa (MJ/kg)
3.
12,9-14,9
16,1-17,3
11,5
21,9
17,5
14,9
15,0-15,5
15,0
19,0-21,0
22,0
22,7-27,5
24,7
40,2-42,5
Potencjał i możliwości pozyskiwania biomasy z roślin pochodzenia leśnego
Właściwości biomasy określają takie parametry jak:
•
zawartość wilgoci,
•
zawartość części lotnych,
•
skład chemiczny substancji organicznej i mineralnej.
Powyższe wielkości określają także właściwości fizyczne drewna, czyli jego kaloryczność, gęstość
czy porowatość. Wartość energetyczna drewna jest uzależniona gł. od jego wilgotności i gęstości,
wartość opałowa odpadów drzewnych mokrych wynosi zaledwie 6-8 GJ/Mg, natomiast po
podsuszeniu przy wilgotności 10-20% wzrasta do 14-16 GJ/Mg, 19 GJ/Mg przy całkowitym
wysuszeniu.
Przy spalaniu odpadów drzewnych powstaje mniejsza ilość pyłów lotnych i popiołów. Zawartość
popiołu w zrębkach drzewnych oraz innych odpadach drzewnych wynosi 0,5-3% i są to wartości
niższe niż w przypadku słomy (4%) i węgla (12%). Zawartość siarki w zrębkach drzewnych – do
0,05%, słomie 0,15%, węgla 0,8%. Praktyczny brak zawartości siarki w drewnie powoduje, iż
podczas procesu spalania drewna prawie nie powstaje szkodliwy SO2.
W ostatnim czasie zainteresowanie spalaniem drewna zaczęło wzrastać.
Możliwości wykorzystania i zwiększenia wykorzystania biomasy na cele energetyczne:
•
zwiększenie zasobów biomasy w postaci drewna poprzez zadrzewianie nieużytków
wyselekcjonowanymi gatunkami drzew i krzewów szybko rosnącymi,
•
wdrożenie nowoczesnych, wysokosprawnych technologii spalania biomasy w kotłowniach
domowych.
Możliwości pozyskania drewna na cele energetyczne w Gminie Dąbrowa
Pow. lasów na terenie Gminy – 2290ha.
str.: 64
Do obliczenia zasobów drewna z lasów na cele energetyczne posłużymy się metodami opartymi
na przyrostach i pozyskiwaniu drewna z lasów:
303*3,7*55%*25% = 944 m3/rok
Zakładając, iż ciężar objętościowy drewna 0,65 Mg/m3, otrzymujemy wynik 614 Mg/rok biomasy
w postaci drewna opałowego rocznie.
Potencjał i możliwości pozyskiwania biomasy z roślin pochodzenia rolniczego
Na terenie Gminy Dąbrowa nie istnieją biogazownie rolnicze.
Tabela 6.5-3 Zestawienie % mieszkańców (gospodarstw) w poszczególnych
zainteresowanych budową biogazowi rolniczej (na podstawie przeprowadzonej ankiety)
sołectwach
Lp.
ankiecie
sołectwie
(gospodarstw)
zainteresowanych
słonecznych
1
Krzekotowo
8
0
2
Mokre
10
1
3
Sędowo
9
0
4
Słaboszewo
8
0
5
Słaboszewko
13
0
Do spalania, celem produkcji „czystej energii” najlepszym materiałem pod względem fizycznym,
fitosanitarnym spośród zbóż jest owies. Istotne znaczenie do energetycznego wykorzystania ma
również słoma.
Owies i jego zalety:
•
zboże jare o krótkim okresie wegetacji,
•
małe wymagania glebowe(silny system korzeniowy),
•
odporny na niskie temperatury-kiełkuje w temp.2-30oC,
•
może być uprawiany na wszystkich glebach zasobnych w wodę,
•
bardzo wysokie właściwości fitosanitarne,
•
możliwość uprawy owsa na terenach skażonych – następuje oczyszczanie gleby z metali
ciężkich,
•
bardzo dobre parametry fizyczne, chemiczne i energetyczne tj. wartość energetyczna 18,5
MJ/kg, kaloryczność 4MWh/Mg, niska wilgotność 10-13%, niska zawartość popiołu
str.: 65
ok.0,6%, mniejsza toksyczność spalanych związków w procesie spalania w porównaniu
z innymi surowcami.
Słoma, którą definiuje się jako „dojrzałe lub wysuszone źdźbła roślin zbożowych, do celów
grzewczych może być wykorzystywany każdy rodzaj słomy: słoma zbożowa, słoma z roślin
motylkowych, zielarskich, traw, rzepaku.
Słoma wykorzystywana do celów energetycznych musi spełniać określone wymogi technologiczne,
gł. wysoka wartość opałowa i odpowiednia wilgotność. Wartość opałowa słomy suchej jest
porównywalna z wartością energetyczną drewna i zawiera się w przedziale 15-18 MJ/kg, zależy gł.
od rodzaju rośliny z jakiej pochodzi, a także od zawartości fizycznych jak zawartość wody czy
gęstość.
Lepsze efekty energetyczne uzyskuje się przy użyciu słomy suchej (sezonowanej, szarej), która
w porównaniu ze słomą żółtą zawiera mniejsze ilości chloru i siarki.
Innym sposobem na wykorzystanie energetyczne słomy zbożowej jest jej przetworzenie na
brykiety lub granulat opałowy zwany potocznie pelletami. Pod pojęciem brykiety, rozumiane jest
paliwo odnawialne w postaci walcowatych brył, pellety – paliwo odnawialne w postaci granulatu.
W związku ze stale malejącym zapotrzebowaniem słomy na ściółkę, wynikającym ze spadającą
ilością pogłowia zwierząt hodowlanych wzrasta nadwyżka słomy niewykorzystanej, ponadto
podstawową formą użytkowania terenu Gminy Dąbrowa jest użytkowanie rolnicze (dobre warunki
do rozwoju rolnictwa oraz duży udział gruntów ornych), dlatego też gmina jest rejonem gdzie warto
się zastanowić nad wykorzystaniem słomy do celów energetycznych.
Tabela 6.5-4 Wykorzystanie biomasy pochodzenia rolniczego do celów grzewczych w
gospodarstwach rolnych oraz sprzedaż słomy jako surowca na cele energetyczne (dane
szacunkowe) w powiecie mogileńskim
Lp.
Sprzedaż słomy/siana na cele
energetyczne
Słoma na własne potrzeby
Liczba podmiotów
Ilość (Mg)
1
1
2
3
2
0
12
700
Tabela 6.5-5 Struktura podstawowych zasiewów w Gminie Dąbrowa
L.p.
1.
1
2
3
Rodzaj zasiewów
2.
Zboża ogółem
Zboża podstawowe z
mieszankami
Rzepak
Żródło: UG Dąbrowa
Powierzchnia
zasiewów (ha)
3.
6040
5900
1165
str.: 66
Tabela 6.5-6 Pogłowie zwierząt na terenie Gminy Dąbrowa
Gatunek
31.12.2013 r.
31.12.2014 r.
30.06.2015 r.
2
3
4
bydło
3 591
3 764
3 893
kozy
15
16
28
owce
0
0
0
świnie
10 525
10 465
9 091
1
Żródło: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
Tabela 6.5-7 Wartość opałowa słomy
Rodzaj słomy
1.
Pszenna
Jęczmienna
Kukurydziana
Wartość opałowa
słomy suchej (MJ/kg)
2.
Wilgotność słomy
świeżej (%)
3.
Wartość opałowa
słomy świeżej (MJ/kg)
4.
17,3
12 – 22
12,9 – 14,9
16,1
12 – 22
12,0 – 13,0
16,8
30 – 70
3,3 – 7,2
Słoma zbóż
Tabela 6.5-8 Możliwości pozyskania słomy zbóż
Lp.
Rodzaj
zboża
Pow.
uprawy (ha)
Plony
(Mg/ha)
Stosunek
masy
ziarno/słoma
Ilość słomy
z 1ha
pow. [Mg]
Ilość słomy
z całej
pow. [Mg]
1
2
3
4
5
6
7
1
Zboża
ogółem
6040
2,6
1:1,45
3,5
21140
Założenia:
•
ilość słomy przyorywanej na polu 13,8%
21140*13,8% = 2917 Mg/rok
Możliwości wykorzystania słomy zbóż na cele energetyczne przy powyższych założeniach wynosi
2917 Mg/rok, wartość cieplna 40838 GJ/rok.
Słoma rzepakowa
Tabela 6.5-9 Możliwości pozyskania słomy rzepakowej
Lp.
Rodzaj
zboża
Pow.
uprawy (ha)
Ilość słomy
z 1ha
pow. [Mg]
Ilość słomy
z całej
pow. [Mg]
1
2
3
6
7
1
Rzepak
1165
3
3495
str.: 67
Możliwości wykorzystania słomy rzepaku na cele energetyczne przy powyższych założeniach
wynosi 3495 Mg/rok, wartość cieplna 48930 GJ/rok.
Potencjał i możliwości pozyskiwania biomasy z prac pielęgnacyjnych
Przewidywana ilość pozyskiwania biomasy z prac pielęgnacyjnych (prace przy drogach, na
terenach zielonych, przecinki pod liniami energetycznymi ) z uwagi na dość duże ograniczenia tj:
•
brak stałości pozyskania surowca – prace pielęgnacyjne są wykonywane z niewielką
częstotliwością i nieregularnie,
•
stosunkowo mały potencjał biomasy w stosunku do powierzchni,
•
konieczność wstępnego przygotowania biomasy np. ze względu na jej wilgotność,
powoduje, że w praktyce biomasę tę należy traktować jako okazjonalną możliwość pozyskania
surowca opałowego jedynie dla odbiorców indywidualnych, mało istotne źródło dla gminy
w bilansie biomasy.
Potencjał i możliwości pozyskiwania biomasy z zadrzewień
Biomasa z zadrzewień jest trudna do oszacowania, zadrzewienia te występują wzdłuż tras
komunikacyjnych, cieków wodnych, wśród upraw rolnych, przy budynkach gospodarczych,
domostwach, czy wokół zakładów przemysłowych.
Do obliczeń dlatego też ograniczyliśmy się do drewna z pielęgnacji drzew przydrożnych.
Założenia:
•
długość dróg gminnych istniejących 75,7 km,
•
ilość drewna możliwa do pozyskania z 1km zadrzewień przydrożnych 1,5 Mg/rok,
•
wskaźnik zadrzewienia dróg 0,3.
1,5*0,3*75,7 km = 34,1 Mg/rok
Potencjał i możliwości pozyskiwania biomasy z prac pielęgnacyjnych w plantacjach
sadowniczych
Możliwości pozyskiwania dużej ilości biomasy w w/w prac wynika z:
•
stałości zaopatrzenia w surowiec wynikający z regularnych zabiegów pielęgnacyjnych,
•
dużych powierzchni sadowniczych,
•
trwałości plantacji,
•
funkcjonowania w rejonach większych rejonów sadowniczych.
Stwarza to korzystne warunki do tworzenia małych i średnich systemów pozwalających na
funkcjonowanie kotłowni obsługujących osiedla czy budynki użyteczności publicznej. Minusem tych
str.: 68
plantacji jest ich funkcjonowanie wyłącznie na obszarach wiejskich lub w sąsiedztwie mniejszych
miast.
Na terenie Gminy Dąbrowa powierzchnia sadów wynosi 83ha (źródło: Aktualizacja Programu
Ochrony Środowiska dla Gminy Dąbrowa na lata 2014-2017 z perspektywą na lata 2018-2012).
Brak jest jakichkolwiek dostępnych informacji dotyczących masowego wykorzystania drewna
pochodzącego z prac porządkowych w sadownictwie na omawianym terenie.
Zakładając, iż pozyskujemy rocznie w ilości 0,35 Mg/ha odpadów z plantacji sadowniczych niezbędne cięcia pielęgnacyjne czy roczny przyrost biomasy, w Gminie Dąbrowa powstaje
w sadach ok. 29 Mg biomasy rocznie.
Potencjał i możliwości pozyskiwania biomasy w postaci odpadu w przetwórstwie
i przemyśle
Zagadnienie to dotyczy powstających odpadów na różnych etapach przetwórstwa i produkcji
surowców roślinnych, w największym stopniu dotyczy przetwórstwa drewna, gdzie powstałe
odpady wykorzystywane są gł. na cele grzewcze na potrzeby własne zakładu. Z przetwórstwa
drewna odpady te mogą być przetwarzane również na brykiety do kominków, jednak ich wysoka
cena eliminuje możliwość ich wykorzystania do powszechnego stosowania w celach grzewczych.
Potencjał i możliwości pozyskiwania biomasy z roślin energetycznych
Aby oszacować potencjał roślin energetycznych na wyznaczonym obszarze należy wziąć pod
uwagę areał istniejących plantacji wieloletnich roślin energetycznych oraz gruntów marginalnych.
Z opracowania „Dotychczasowe wykorzystanie i planowane inwestycje w odnawialne źródła
energii w woj. kujawsko-pomorskim Minikowo 2013” wynika, iż na terenie powiatu mogileńskiego
nie istnieją w/w plantacje (miskant olbrzymi, wierzba).
Tabela 6.5-10 Plony wieloletnich roślin energetycznych (Mg s.m./ha/rok)
Lp.
Gatunek rośliny
1.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
2.
Wierzba
Róża wielokwiatowa
Ślazowiec pensylwański
Miskant olbrzymi
Mozga trzcinowata
Rdest sachaliński
Robinia akacjowa
Topola
Brzoza
Rzepak
Plon
reprezentatywny
2.
8
8
9
10
8
20
7
8
8
3
Plon uzyskiwany w praktyce
3.
7-20
6-11
8-16
8-20
4-10
10-22
5-9
7-16
5-10
Potencjał roślin energetycznych na terenie Gminy Dąbrowa możemy obliczyć na podstawie
równania:
Pre = ((Are+(Agp*wre))*Yre (Mg/rok)
gdzie:
Pre - potencjał roślin energetycznych,
Are – pow.istniejących plantacji roślin energetycznych (ha),
str.: 69
Agp – pow.gruntów przydatnych do uprawy roślin energetycznych (ha),
wre - współczynnik wykorzystania gruntów pod uprawę roślin energetycznych (10%)
Yre – przeciętny plon roślin energetycznych (tabela powyżej) (Mg/ha/rok)
Założenia:
• 3% użytków rolnych przeznaczonych zostanie pod plantację roślin energetycznych
• użytki rolne w gminie – 7987,8856 ha (źródło: UG Dąbrowa)
• wartość opałową biomasy do obliczeń przyjęto na poziomie 14GJ/Mg
• plon rzepaku 3 (Mg/ha/rok)
Z powyższych założeń potencjał roślin energetycznych (rzepak) w gminie wynosi 719 Mg/rok, co
daje nam 10066 GJ ciepła/rok.
Potencjał gminy - podsumowanie
Tabela 6.5-11 Oszacowana ilość biomasy
Lp.
1.
1
2
3
4
5
6
Źródło biomasy
2.
Słoma na cele
energetyczne zbóż
Słoma na cele
energetyczne rzepak
Lasy
Rośliny
energetyczne
Sady
Razem
Rodzaj biomasy
Ilość biomasy
jako opał (Mg)
5.
2917
Wartość cieplna
biomasy (GJ)
6.
40838
1165
3495
Drewno opałowe
słoma
614
719
8596
10066
Drewno zrębki
29
5444
435
63430
4.
słoma
Dane: Obliczenia własne
Wartość cieplna biomasy możliwa do uzyskania z terenu Gminy Dąbrowa wynosi 63430 GJ/rok, są
to dane szacunkowe, oparte na otrzymanych danych i obliczeniach własnych. Zakładając w
przyszłości modernizacje kotłowni w gospodarstwach rolnych na wysokosprawne kotły na słomę,
drewno czy biomasę, można przyjąć dalszy popyt na biomasę.
6.6. Zasoby i źródła biogazu
Biogaz rolniczy
Gmina Dąbrowa ma charakter typowo rolniczy, na co wskazuje wysoki procent powierzchni
użytków rolnych z powierzchni ogółem, dlatego też dominującą gałęzią gospodarczą jest rolnictwo
oraz przetwórstwo rolne.
Tabela 6.6-1 Pow. gospodarstw w Gminie Dąbrowa
Lp.
1.
1
2
3
4
5
Powierzchnia (ha)
2.
do 1 ha włącznie
1-5 ha
5-10 ha
10-15 ha
15 ha i więcej
Ilość
2.
334
79
58
69
146
Dane: Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Dąbrowa na lata 2014-2017 z perspektywą
na lata 2018-2021
str.: 70
Przyjmuje się, że w gospodarstwach średnich mieszanych (do 50 SD sztuk dużych zwierząt)
budowa urządzeń do pozyskiwania biogazu z obornika czy gnojowicy jest nieopłacalna. Nakłady
inwestycyjne są duże, należy przestrzegać utrzymania stałej temperatury masy fermentacyjnej na
poziomie 25-35o, stąd konieczność podgrzewania zimą, instalacja winna być kwasoodporna,
bowiem gnojowica i biogaz zawierają znaczne ilości siarkowodoru i inne agresywne związki.
Techniczne i ekonomiczne uzasadnienie dla tego typu inwestycji jest w gospodarstwach
wielkotowarowych (powyżej 100 SD), w których zamiast obornika uzyskuje się gnojowicę.
Wartość energetyczna biogazu wynosi od 19,7-25 MJ/m3, średnia kaloryczność to 23 MJ/m3.
Tabela 6.6-2 Zależność wytworzonego gazu od rodzaju zwierząt inwentarskich
Lp.
1.
1
2
3
Ilość
wytworzonego
gazu
3
m /SDxd
4.
1,2
1,5
1,8
Przelicznik 1 SD /
zwierzę
Rodzaj
2.
Cielęta
Trzoda chlewna
Kura nioska
3.
0,70
0,09
0,01
Wartość
kaloryczna
3
KWh/m
Wartość
kaloryczna
3
GJ/m
5.
6,5
6,5
5,7
6.
0,02016
0,02016
0,02052
Dane: Instytutu Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa W–wa
SD–sztuka duża = sztuka o masie 500 kg
Potencjał produkcji biogazu na terenie Gminy Dąbrowa:
Tabela 6.6-3 Liczba zwierząt z gatunku bydło, owce, kozy i świnie utrzymywanych na terenie gminy
Dąbrowa (w powiecie mogileńskim w woj. kujawsko-pomorskim):
Lp.
Pogłowie
zwierząt
Ilość biogazu
3
(m /dzień)
Ilość biogazu
3
(m /rok)
Wartość
energetyczna
(GJ)
1
2
3
4
5
Bydło
3893
2336
852 640
17 189
Trzoda chlewna
9091
614
223 928
4 514
Źródło: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Obliczenia własne
Przy ilości sztuk bydła – 3.893, trzody chlewnej – 9091, potencjał produkcji biogazu na terenie
Gminy Dąbrowa wyniesie: 1 076 568 m3/rok, 21 703 GJ/rok.
Obecnie na terenie Gminy
produkcji/odzysku biogazu.
Dąbrowa
żadne
gospodarstwo
nie
posiada
instalacji
do
Biogaz z roślin uprawnych
Każdy rodzaj biomasy roślinnej (oprócz roślin zdrewniałych), może być wykorzystany w procesie
produkcji biogazu. W związku z rolniczym charakterem Gminy Dąbrowa istnieją duże możliwości
pozyskiwania biogazu z roślin uprawnych.
str.: 71
Tabela 6.6-4 Biogaz z roślin uprawnych
Lp.
1.
1
2
3
4
5
6
7
8
Rodzaj
2.
Kukurydza cała
roślinna
Lucerna
Żyto
Pszenżyto
Burak cukrowykorzeń
Burak cukrowyliście
Słonecznik
Rzepak
Plon masy świeże
dt/ha
3.
Biogaz
3
m /ha
4.
Energia
GJ/ha
5.
300-500
4 050-6 750
87-145
250-350
300-400
300
3 960-4 360
1 620-2 025
2 430
85-94
35-43
52
400-700
10 260
220
300-500
3 375
72
300-500
200-350
2 430-3 240
1 010-1 620
52-70
22-37
Żródło: www.biogazownierolnicze.pl
Biogaz z kukurydzy:
• z 1 ha uprawy kukurydzy otrzymujemy – 50 Mg masy zielonej całych roślin kukurydzy,
3
• z 50 Mg masy zielonej całych roślin kukurydzy – otrzymamy 10 000 m biogazu (zawartość
metanu 53%),
3
• z 1 ha uprawy kukurydzy-10 000 m biogazu/rok.
Na terenie Gminy Dąbrowa obecnie nie ma założonych plantacji kukurydzy pod produkcję biogazu.
Biogaz z oczyszczalni ścieków
Gmina Dąbrowa nie posiada obecnie własnej czynnej oczyszczalni ścieków. Dotychczasowa
działająca oczyszczalnia w m. Dąbrowa została zamknięta. Ścieki z terenu gminy kierowane są
teraz istniejącą przepompownią w Dąbrowie i Szczepanowie do oczyszczalni w gm. Barcin
(Sadłogoszcz).
Z danych US w Bydgoszczy wynika, iż na terenie Gminy Dąbrowa w 2013 r. liczba ludności
korzystającej z oczyszczalni ścieków wyniosła 2534.
W 2013r. gmina posiadała 444 zbiorniki bezodpływowe i 15 oczyszczalni przydomowych do
gromadzenia i wywozu nieczystości ciekłych.
Gaz ze składowisk odpadów
Gmina Dąbrowa nie posiada na swoim terenie obecnie czynnego składowiska odpadów. Odpady z
terenu gminy odbierane są przez wyspecjalizowaną firmę PPU „Wodbar” Sp. z o.o. z Barcina i
wywożone do sortowni odpadów komunalnych w Bydgoszczy.
Gmina jest w trakcie rekultywacji składowiska odpadów w miejscowości Sucharzewo. Na
składowisku były unieszkodliwiane odpady z terenu Gminy Dąbrowa.
Gmina posiada kompleksowy projekt rekultywacji w/w składowiska pn.: „Dokumentacja projektowa
rekultywacji terenu składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w miejscowości
Sucharzewo w Gminie Dąbrowa”, sierpień 2014r.
str.: 72
7 Inwentaryzacja emisji CO2 na obszarze gminy
7.1. Założenie do inwentaryzacji emisji CO2
1)
Emisja dwutlenku węgla do atmosfery z obszaru gminy określona została w oparciu
o inwentaryzację zużycia energii w strategicznych energetycznie sektorach gospodarki.
Inwentaryzacja zużycia energii finalnej (bilans energetyczny) w poszczególnych sektorach
opracowana została na podstawie zgromadzonych danych wyjściowych. Dane wyjściowe do
sporządzenia inwentaryzacji uzyskane zostały w sposób i w zakresie określonym w punkcie 2.2
Metodyka opracowania planu. W szczególności wykorzystano:
-
ankietyzację własną wśród jednostek budżetowych – Urząd Gminy w Dąbrowie (budynki
użyteczności publicznej i budynki mieszkalne z mieszkaniami socjalnymi, infrastruktura
komunalna – ujęcia wód i przepompownie ścieków, oświetlenie uliczne) wraz z jednostkami
organizacyjnymi (szkoły, przedszkola, biblioteki, świetlice, itp.), Starostwo Powiatowe
w Mogilnie,
-
ankietyzację własną wśród osób fizycznych i prawnych (przedsiębiorstwa, firmy handlowo –
usługowe, itp.),
-
ankietyzację własną wśród zarządców dróg: Zarząd Dróg Wojewódzkich w Bydgoszczy,
Zarząd Dróg Powiatowych w Mogilnie, zarządca dróg gminnych – Gmina Dąbrowa,
-
„Projekt założeń dla planu zaopatrzenia w ciepło Gminy Dąbrowa, energię elektryczną
i paliwa gazowe na lata 2012-2027”,
•
Dostępne dla budynków użyteczności publicznej i dla budynków mieszkalnych audyty
energetyczne
2)
Inwentaryzację zużycia energii przeprowadzono dla sektorów gospodarki:
•
•
•
•
•
3)
jak:
budownictwo:
o użyteczność publiczna,
o mieszkaniowe wielo i jednorodzinne,
o handlowe i usługowe,
oświetlenie uliczne,
transport,
infrastruktura komunalna:
o stacje uzdatniania wody,
o przepompownie ścieków,
przemysł.
Inwentaryzacja zużycia energii obejmuje zużywane na terenie gminy nośniki energii, takie
•
energia elektryczna (produkcja mieszana)
•
węgiel kamienny
•
gaz płynny (LPG)
•
olej opałowy lekki
•
biomasa (drewno opałowe)
•
benzyny silnikowe
•
olej napędowy.
str.: 73
4)
Inwentaryzacja emisji CO2 została opracowana w oparciu o metodologię monitorowania
wskaźników opracowaną przez Wspólne Centrum Badawcze Komisji Europejskiej we współpracy
z Dyrekcją Generalną do spraw Energii i Biuro Porozumienia Burmistrzów (wytyczne: „How to
develop a Sustainable Energy Action Plan”). Metodologia ta opisana została w poradniku SEAP pt.
„Jak opracować plan działań na rzecz zrównoważonego rozwoju”.
5)
Inwentaryzacja emisji składa się z dwóch podstawowych elementów:
•
•
inwentaryzacji emisji CO2,
inwentaryzacji emisji zanieczyszczeń ze źródeł zlokalizowanych na terenie gminy, w tym
inwentaryzacja tzw. niskiej emisji, a także emisji liniowej (pochodzącej z transportu).
6)
Inwentaryzację zużycia energii oraz obliczenia emisji CO2 wykonano dla roku
bazowego: 2013
Podstawą do przyjęcia roku 2013 jako roku bazowego była możliwość uzyskania
możliwe jak największej ilości danych dotyczących zużycia energii, będących podstawą do
obliczenia emisji CO2.
Dla określenia emisji CO2 w roku bazowym 2013 (dostępność danych) posłużono się
wskaźnikami emisji odpowiednimi dla danego nośnika energii. Wartości wskaźników emisji
i wartości opałowe zestawiono poniżej.
Nośnik energii
EM
Energia elektryczna produkcja mieszana
PV
Energia elektryczna z ogniw PV
KWG Węgiel kamienny
LPG
Gaz płynny (LPG)
GBIO Biogaz
WE
WO
21,63
MJ/kg
kgCO2/GJ
Mg CO2/MWh
225,59
0,812
0,00
0,000
25,93
MJ/kg
94,06
0,339
92,00
MJ/m
3
62,44
0,225
50,40
MJ/m
3
54,33
0,196
OLL
Olej opałowy lekki
40,19
MJ/kg
73,33
0,264
BIO
Biomasa (drewno opałowe)
15,60
MJ/kg
0,00
0,000
SOL
Kolektory słoneczne termiczne
0,00
0,000
BZ
Benzyny silnikowe
44,80
MJ/kg
68,61
0,247
ON
Olej napędowy
43,33
MJ/kg
73,33
0,264
Tabela 7.1-1 Wartości wskaźników emisji i wartości opałowe
Wskaźniki emisji (WE) CO2 oraz wartości opałowe (WO) przyjęto zgodnie z danymi
opublikowanymi przez Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Energią (KOBIZE).
str.: 74
7.2. Bilans energetyczny gminy w roku bazowym 2013
Na podstawie zgromadzonych danych dotyczących produkcji, dystrybucji i użytkowania paliw
i energii w roku bazowym 2013 sporządzono bilans energetyczny gminy. Zestawienie zużycia
energii finalnej w poszczególnych sektorach z uwzględnieniem zużycia poszczególnych paliw
i energii zestawiono w poniżej tabeli.
Całkowite zużycie energii finalnej z obszaru administracyjnego Gminy Dąbrowa w roku
bazowym 2013 wyniosło 120.440 MWh/rok. W przeliczeniu na 1 mieszkańca gminy daje to
wartość 25,54 MWh/osobę/rok. W przeliczeniu na obszar gminy daje to wartość 11 MWh/ha/rok.
Średnia gęstość zaludnienia wynosiła 42,67osoby/km2.
Budynki mieszkalne
jednorodzinne
Transport drogowy
Przemysł
MWh/rok
MWh/rok
MWh/rok
MWh/rok
MWh/rok
MWh/rok
MWh/rok
MWh/rok
Suma:
Budynki mieszkalne
wielorodzinne
Rodzaj źródła
energii
publicznej
Tabela 7.2-1 Bilans energii finalnej w Gminie Dąbrowa w roku bazowym 2013.
MWh/rok
Energia
elektryczna
produkcja
mieszana
782
163
4 330
478
280
-
455
75
Węgiel kamienny
1 433
392
38 939
445
-
-
-
203
Gaz płynny (LPG)
-
-
99
111
-
5 106
-
-
Olej opałowy lekki
269
-
-
111
-
-
-
-
Biomasa (drewno
opałowe)
-
-
25 657
167
-
-
-
-
6 563
41 412
5 316
380
25 824
Benzyny silnikowe
Olej napędowy
RAZEM:
RAZEM:
-
2 484
-
-
555
69 025
73 377
-
1 313
-
25 486
-
-
-
15 459
-
-
280
46 051
455
278
280
46 051
455
278
25 486
15 459
120 440
120 440
str.: 75
Wykres 5.7.3-1 Zużycie energii finalnej w Gminie Dąbrowa w roku bazowym 2013.
Wykres 5.7.3-2 Zużycie nośników energii finalnej w Gminie Dąbrowa w roku bazowym 2013.
str.: 76
7.3. Bilans energetyczny gminy – prognoza dla roku 2020
W dokumentach stanowiących prawo lokalne gminy takich jak:
•
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy
Dąbrowa (1998r.),
•
Strategia rozwoju Gminy Dabrowa na lata 2012 – 2020 (2012r.),
•
Założenie do planu zaopatrzenie w Gminy Dąbrowa w ciepło, energię elektryczną
i paliwa gazowe (2012r.),
znaleźć można informacje dotyczące gazyfikacji gminy – budowy stacji redukcyjnej pierwszego
stopnia i sieci dystrybucji paliwa gazowego. Jednak ze względu na brak ekonomicznej opłacalności
gazyfikacja gminy nie doszła to skutku. Powodem takiego stanu jest niskie zapotrzebowanie na
paliwo gazowe, przy jednoczesnym bardzo wysokim stopniu rozproszenia zabudowy zarówno
w obrębie całej gminy jak i w poszczególnych miejscowości.
W związku z powyższym w prognozowanym okresie do roku 2020 nie uwzględnia się
zasilania budynków paliwem sieciowym.
Przewiduje się natomiast wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii takich jak
energia słońca (dla potrzeb przygotowania ciepłej wody i produkcji energii elektrycznej w modułach
PV), energia ziemi (pompy ciepła), biomasy (drewna opałowego).
Gmina Dąbrowa nie posiada aktualnego planu zagospodarowania przestrzennego.
Inwestycje na terenie gminy realizowane są na podstawie decyzji ustalających warunki zabudowy.
7.3.1 Budownictwo
Dla potrzeb określenia prognozowanego zużycia energii w budownictwie założono, że
wszystkie oddawane do użytkowania budynki spełniać będą wymagania przepisów techniczno –
budowlanych w zakresie oszczędności energii.
Wskaźnik zużycia energii końcowej do ogrzewania i wentylacji w budynkach mieszkalnych
wyniesie 85 kWh/m2rok, w budynkach użyteczności publicznej i w budynkach handlowo –
usługowych 55 kWh/m2rok.
Wskaźnik zużycie energii końcowej do przygotowania ciepłej wody użytkowej w budynkach
mieszkalnych wyniesie 24 kWh/m2rok, w pozostałych budynkach 10 kWh/m2rok.
Wskaźnik zużycia energii elektrycznej w budynkach mieszkalnych i w budynkach
użyteczności publicznej wyniesie 25 kWh/m2 rok w pozostałych budynkach 20 kWh/m2rok.
7.3.1.1
str.: 77
Budynki użyteczności publicznej
Z analizy danych uzyskanych w Urzędzie Gminy Dąbrowa, wynika że na przestrzeni
ostatnich 10 lat na terenie gminy przybyło 4 011,40m2 powierzchni użytkowej w sektorze
budownictwa użyteczności publicznej. Powstało 12 świetlic wiejskich i hala widowiskowo –
sportowa przy Zespole Szkół w Dąbrowie. Tym samym gmina zaspokoiła w większości swoje
potrzeby w zakresie budownictwa. W planach na najbliższe lata jest budowa przedszkola
samorządowego i budynku Centrum Edukacji Wiejskiej.
Planowany przyrost powierzchni użytkowej w ciągu najbliższych pięciu lat szacuje się na
2000m2. Roczny przyrost wyniesie 3,36%.
7.3.1.2
Budynki mieszkalne
Z analizy danych demograficznych w latach 2004 – 2010 wynika, że ilość mieszkańców
gminy w tym okresie ulegała niewielkim wahaniom ± 48 osób. Liczba mieszkańców gminy w roku
2004 wynosiła 4 717, w roku 2010 – 4 755, w latach 2013 ÷ 2015 – 4 716 osób (Źródło: Strategia
rozwoju Gminy Dąbrowa na lata 2012 – 2020, Urząd Gminy Dąbrowa).
Z analizy struktury wiekowej budynków wynika, że budynki oddane do użytkowania do roku
1966 stanowią 60% całkowitej powierzchni mieszkalnej w budownictwie osób fizycznych. Od roku
2008 do roku 2013 oddanych zostało 2 109 m2 powierzchni użytkowej mieszkań tj. 422m2/rok
(Źródło: Ankietyzacja własna, GUS 2013r., Urząd Gminy Dąbrowa). Przyrost w budownictwie
wyniósł niespełna 0,4%/rok. Nie zakłada się rozwoju budownictwa wielorodzinnego.
Dla potrzeb określenie zużycia energii w budownictwie w roku 2020 przyjęto, że przyrost
roczny powierzchni użytkowej mieszkań (budownictwo jednorodzinne) wyniesie 0,5%, tj.
548m2/rok.
7.3.1.3
Budynki usługowo – handlowe, produkcyjno - magazynowe
Gałąź usług i handlu na terenach wiejskich nie silnie jest rozwinięta. W handlu funkcjonują
głównie sklepy spożywcze, ogólno – przemysłowe, mechaniczne, hurtownie w tym
ogólnobudowlane. Założono roczny wzrost powierzchni użytkowej na poziomie 2% rocznie.
7.3.1.4
Wzrost zużycia energii w budownictwie
Tabela 7.3-1 Wzrost zużycia energii finalnej w budownictwie – prognoza 2020r.
E co
E cw
E ee
ŁĄCZNIE
PRZYROST
MWh/rok
MWh/rok
MWh/rok
MWh/rok
Budynki mieszkalne
jednorodzinne
326
92
96
514
Budynki użyteczności publicznej
154
28
56
238
Budynki handlowo – usługowe,
produkcyjno - magazynowe
103
19
37
159
SUMA:
583
139
189
911
Rodzaj budynków
str.: 78
7.4. Oświetlenie uliczna
W związku z planowanymi inwestycjami w infrastrukturę drogową – drogi gminne i ścieżki
rowerowe przewiduje się, że do roku 2020 powstanie 100 nowych punktów oświetleniowych.
Łączna moc wybudowanych opraw wyniesie 8 kW.
7.5. Transport
Na podstawie analizy badań natężenia ruchu na drogach powiatowych na terenie gminy Dąbrowa,
przyjęto wzrost zużycia paliw w transporcie do roku 2020 o 5%.
7.6. Infrastruktura komunalna
Zużycie energii w tym sektorze związane jest ściśle z rozwojem budownictwa (pobór wody
i odprowadzenie ścieków). Współczynnik wzrostu zużycia energii wyznaczono na podstawie
wzrostu powierzchni użytkowej w budownictwie. Wzrost zużycia energii na potrzeby obsługi
infrastruktury komunalnej w roku 2020 w stosunku do 2020 wyniesie 5,72%.
7.7. Przemysł
Założono wzrost zużycia energii w przemyśle na poziomie 5% w roku 2020 w stosunku do roku
2013.
7.8. Bilans zużycia energii finalnej – prognoza dla roku 2020
Na podstawie przyjętych powyżej założeń obliczono zużycie energii dla roku 2020. Zestawienie
wyników zamieszono w poniższej tabeli.
Budynki
użyteczności
publicznej
Budynki mieszkalne
wielorodzinne
Budynki mieszkalne
jednorodzinne
Transport drogowy
Infrastruktura
komunalna
Przemysł
Suma:
Tabela 7.8-1 Bilans zużycia energii finalnej w gminie – prognoza 2020
MWh/rok
MWh/rok
MWh/rok
MWh/rok
MWh/rok
MWh/rok
MWh/rok
MWh/rok
MWh/rok
794
163
4 805
505
307
-
483
77
7 135
2
-
39
5
-
-
-
-
46
Węgiel kamienny
1 501
392
39 987
585
-
-
-
209
42 674
Gaz płynny (LPG)
20
-
216
147
-
5 361
-
-
5 745
Rodzaj źródła
energii
Energia
elektryczna
produkcja
mieszana
Energia
elektryczna z
ogniw PV
Olej opałowy lekki
str.: 79
289
-
100
171
-
-
-
-
560
6
-
26 175
187
-
-
-
-
26 368
1
-
80
-
-
-
-
-
81
Benzyny silnikowe
-
-
-
-
-
26 761
-
-
26 761
Olej napędowy
-
-
-
-
-
16 232
-
-
16 232
2 613
555
71 402
1 601
307
48 353
483
286
125 601
307
48 353
483
286
125 601
Biomasa (drewno
opałowe)
Kolektory
słoneczne
termiczne
RAZEM:
RAZEM:
76 171
Źródło: opracowanie własne
Wykres 7.3.1-1 Prognozowany bilans energetyczny gminy w 2020 r.
Wykres 7.3.1-2 Zużycie nośników energii finalnej w prognozowanym
bilansie energetycznym Gminy Dąbrowa w roku 2020.
str.: 80
str.: 81
7.9. Bazowa inwentaryzacja emisji CO2 – ROK 2013
Inwentaryzacja emisji CO2 w roku bazowym 2013 obejmuje cały obszar administracyjny
Gminy Dąbrowa.
Inwentaryzacją objęto sektory: budownictwa (użyteczności publicznej, mieszkaniowe, handlowo –
usługowe), oświetlenia ulicznego, transportu infrastruktury komunalnej oraz przemysłu.
Obliczenia emisji zostały wykonane w oparciu o bilans energetyczny gminy
z wykorzystaniem wskaźników emisji zgodnych z KOBIZE. W obliczeniach posłużono się
wartościami emisji CO2. Nie uwzględniono pozostałych gazów cieplarnianych tj. CH4 czy N2O.
Zgodnie z wytycznymi SEAP nie ma konieczności ich uwzględniania.
Zgodnie z podanymi powyżej wskaźnikami emisji (WE), emisja z biomasy została przyjęta
jako równa zeru, co oznacza iż cała spalana w obszarze administracyjnym gminy biomasa została
w tym obszarze wyprodukowana. Przyjęte wskaźniki emisji są zgodne z wytycznymi IPCC.
W poniższej tabeli zestawiono emisję CO2 z poszczególnych sektorów gospodarki
z uwzględnieniem nośników energii.
Transport drogowy
Infrastruktura
komunalna
Mg
CO2/rok
Mg
CO2/rok
Mg
CO2/rok
Mg
CO2/rok
Mg
CO2/rok
Mg
CO2/rok
Mg
CO2/rok
635
133
3 516
389
227
-
370
61
Węgiel kamienny
485
133
13 185
151
-
-
-
69
-
-
22
25
-
1 148
-
-
71
-
-
29
-
-
-
-
Biomasa (drewno
opałowe)
-
-
-
-
-
-
-
-
Benzyny
silnikowe
-
-
-
-
-
6 295
-
-
Olej napędowy
-
-
-
-
-
4 081
-
-
1 191
265
16 724
594
227
11 524
370
129
227
11 524
370
129
Olej opałowy
lekki
RAZEM:
RAZEM:
Mg
CO2/rok
Energia
elektryczna
produkcja
mieszana
Gaz płynny
(LPG)
Suma:
Budynki mieszkalne
jednorodzinne
Mg
CO2/rok
Przemysł
Budynki mieszkalne
wielorodzinne
Rodzaj źródła
energii
Budynki
użyteczności
publicznej
Tabela 7.9-1 Emisji CO2 w Gminie Dąbrowa w roku bazowym 2013
18 774
5 330
14 023
1 195
100
6 295
4 081
31 024
31 024
str.: 82
Całkowita emisja CO2 z obszaru administracyjnego Gminy Dąbrowa w roku bazowym 2013
wyniosła 31.024 MgCO2/rok. W przeliczeniu na 1 mieszkańca gminy daje to wartość 6,6
MgCO2/osobę/rok. W przeliczeniu na obszar gminy daje to wartość 2,8 MgCO2/ha/rok.
Średnia gęstość zaludnienia wynosiła 42,67 osoby/km2.
Wykres 7.3.1-1 Emisji CO2 w Gminie Dąbrowa w roku bazowym 2013
Wykres 7.3.1-2 Bilans emisji CO2 w Gminie Dąbrowa w roku bazowym 2013
str.: 83
7.10. Inwentaryzacja emisji – prognoza dla roku 2020
Prognozę emisji CO2 dla roku 2020 wykonana w oparciu o prognozowany bilans zużycia energii
finalnej na terenie gminy w roku 2020. W poniższej tabeli zestawiono emisję CO2
z poszczególnych sektorów gospodarki z uwzględnieniem nośników energii.
publicznej
Budynki mieszkalne
wielorodzinne
Budynki mieszkalne
jednorodzinne
Budynki handlowo-usługowe
Transport drogowy
Przemysł
Suma:
Tabela 7.10-1 Prognoza emisji CO2 w 2020r. z obszaru gminy
Mg CO2/rok
Mg CO2/rok
Mg CO2/rok
Mg
CO2/rok
Mg CO2/rok
Mg CO2/rok
Mg
CO2/rok
Mg
CO2/rok
Mg
CO2/rok
645
133
3 902
411
249
-
393
63
5 795
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Węgiel kamienny
508
133
13 540
198
-
-
-
71
4 450
Gaz płynny (LPG)
4
-
49
33
-
1 205
-
-
1 291
Olej opałowy lekki
76
-
26
45
-
-
-
-
148
Benzyny silnikowe
-
-
-
-
-
6 610
-
-
6 610
Olej napędowy
-
-
-
-
-
4 285
-
-
4 285
1 234
265
17 517
687
249
12 100
393
133
32 578
249
12 100
393
133
32 578
Rodzaj źródła
energii
Energia
elektryczna
produkcja
mieszana
Ciepło sieciowe
z ciepłowni
RAZEM:
RAZEM:
19 703
Całkowita emisja CO2 z obszaru administracyjnego Gminy Dąbrowa w prognozowanym
roku 2020 wyniesie 32.578 MgCO2/rok. W przeliczeniu na 1 mieszkańca gminy daje to wartość 6,9
MgCO2/osobę/rok. W przeliczeniu na obszar gminy daje to wartość 2,95 MgCO2/ha/rok.
Wykres 7.3.1-1 Emisja CO2 w roku 2020 – prognoza
Wykres 7.3.1-2 Emisja CO2 w roku 2020 – prognoza
str.: 84
str.: 85
7.11. Inwentaryzacja emisji – podsumowanie
Na podstawie analizy zużycia energii finalnej w roku 2020 w stosunku do roku bazowego 2013
szacuje się, że nastąpi wzrost zapotrzebowania na energię o 4,11%, który wywoła wzrost emisji
CO2 do atmosfery o 4,77%.
Szacowany poziom wzrostu nie obejmuje działań poprawiających efektywność energetyczną
zaproponowanych w dalszej części PGN.
Poniżej zestawiono zużycie
i w prognozowanym roku 2020.
energii
finalnej
i
emisji
CO2
w
roku
bazowym
2013
publicznej
Budynki mieszkalne
wielorodzinne
Budynki mieszkalne
jednorodzinne
Transport drogowy
Przemysł
Suma:
Tabela 7.11-1 Zużycie energii finalnej i emisja CO2 w roku bazowym 2013 i 2020 (prognoza)
ROK BAZOWY
2013 MWh/rok
2 484
555
69 025
1 313
280
46 051
455
278
120 440
ROK 2020
MWh/rok
2 613
555
71 402
1 601
307
48 353
483
286
125 601
ROK BAZOWY
2013 MgCO2/rok
1 191
265
16 724
594
227
11 524
370
129
31 024
ROK 2020
MgCO2/rok
1 234
265
17 517
687
249
12 100
393
133
32 578
Rodzaj źródła
energii
str.: 86
Wykres 7.3.1-1 Udział poszczególnych sektorów w bilansie energetycznym w latach 2013 i 2020 (prognoza)
str.: 87
Wykres 7.3.1-2 Udział poszczególnych sektorów w emisji CO2 w latach 2013 i 2020 (prognoza)
str.: 88
8 Plan gospodarki niskoemisyjnej
8.1. Cele strategiczne gminy do 2020r.
Cele w zakresie gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Dąbrowa określono w oparciu
o zasady zrównoważonego rozwoju, które zakładają równowagę pomiędzy rozwojem
gospodarczym, poszanowaniem praw przyrody i rozwojem społecznym. Cele strategiczne
uwzględniają zapisy określone w pakiecie klimatyczno-energetycznym do roku 2020:
•
•
•
redukcję emisji gazów cieplarnianych,
zwiększenie udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych,
redukcję zużycia energii finalnej poprzez podniesienie efektywności energetycznej.
Cele zostały zdefiniowane z uwzględnieniem uwarunkowań lokalnych wynikających
z dokumentów strategicznych Gminy Dąbrowa, Powiatu Mogileńskiego i Województwa Kujawsko –
Pomorskiego, a także z dokumentów strategicznych RP i UE.
Cele strategiczne Gminy Dąbrowa do roku 2020:
1)
redukcja emisji gazów cieplarnianych,
2)
zwiększenie udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych,
3)
redukcja zużycia energii finalnej w wyniku zwiększenia efektywności energetycznej,
4)
redukcja zanieczyszczeń powietrza.
Cel strategiczny 1. Redukcja emisji gazów cieplarnianych ma na celu przeciwdziałanie
zmianom klimatycznym oraz wypełnienie zobowiązań wynikających z przejętego przez RP Pakietu
Klimatyczno – Energetycznego do roku 2020.
Cel strategiczny 2. Zwiększenie udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych ma na
celu zmniejszenie zużycia energii konwencjonalnej pochodzącej ze spalania paliw kopalnych,
zmniejszenie emisji pyłów i zanieczyszczeń gazowych w tym w szczególności gazów
cieplarnianych do atmosfery.
Cel strategiczny 3. Zwiększenie efektywności energetycznej ma na celu zmniejszenie zużycia
energii konwencjonalnej pochodzącej ze spalania paliw kopalnych, zmniejszenie emisji pyłów
i zanieczyszczeń gazowych w tym w szczególności gazów cieplarnianych do atmosfery.
Cel strategiczny 4. Redukcja zanieczyszczeń powietrza – redukcja emisji gazów
i pyłów z instalacji energetycznych oraz z transportu ma na celu zapewnienie spełnienia
standardów jakości powierza.
Spełnienie standardów jakości powietrza jest jednym z podstawowych elementów PGN.
Strefa kujawsko – pomorska zakwalifikowana została do klasy C ze względu na niedotrzymywanie
dopuszczalnej częstości przekroczeń stężeń 24 – godzinnych dla pyłu zawieszonego PM10,
przekroczenie poziomu docelowego dla arsenu w pyle zawieszonym PM10 oraz przekroczenie
str.: 89
poziomu dopuszczalnego dla benzenu (Program Ochrony Powietrza dla strefy kujawsko –
pomorskiej ze względu na przekroczenie poziomu dopuszczalnego dla pyłu PM10 i benzenu oraz
poziomu docelowego dla arsenu; 2013r.).
pomorskiego (mogileńsko-żnińska) objętych programem ochrony powietrza pod względem
przekroczeń docelowych stężeń benzo(a)pirenu. Dla strefy mogileńsko-żnińskiej odnotowana
maksymalna wartość B(a)P na podstawie modelowania o okresie uśredniania wyników rok
kalendarzowy wynosi 1,6 ng/m3 (poziom docelowy 1,0 ng/m3).
Podstawowymi źródłami bezno(a)pirenu są procesy rozkładu termicznego związków
pochodzenia organicznego przebiegające przy niewystarczającej ilości tlenu – głównie spalanie
węgla i drewna oraz odpadów w gospodarstwach domowych, a także spalanie paliw w silnikach
spalinowych. Nośnikiem benzo(a)pirenu w powietrzu atmosferycznym jest pył, dlatego jego
szkodliwe oddziaływanie jest ściśle związane z oddziaływaniem pyłu i jego fizyko – chemicznymi
właściwościami.
Celem planu jest zwiększenie efektywności energetycznej instalacji, w tym zmiana źródeł
ciepła na bardziej efektywne, nie wywołujące emisji pyłów (np. pompy ciepła, kotłownie
kondensacyjne) oraz wzrost udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych. Celem planu jest
również ograniczenie emisji z transportu drogowego poprzez zmniejszenie ilości spalanych paliw w
silnikach spalinowych.
8.2. Cele szczegółowe gminy do 2020r.
Cele szczegółowe określono jako ramowe dla dalszego podejmowania decyzji oraz realizacji celów
strategicznych.
Cel szczegółowy 1 – realizacja idei wzorcowej roli sektora publicznego w zakresie promowania
i wdrażania niskoemisyjnych rozwiązań.
Promocja rozwiązań niskoemisyjnych standardów
wzorcowych realizacji w sektorze publicznym.
poprzez
ich
prezentowanie
w
formie
Działania powinny obejmować konkretne wdrożenia w zakresie poprawy efektywności
energetycznej i zastosowania odnawialnych źródeł energii w sektorze budownictwa, w oświetleniu
ulic, infrastrukturze komunalnej czy transporcie. Ich skala, jakość i osiągnięte efekty powinny
stanowić bodziec dla mieszkańców i przedsiębiorców do naśladownictwa.
Działanie inwestycyjne powinny być realizowane w sposób systemowy, przy wykorzystaniu takich
narzędzi, jak chociażby system zielonych zamówień publicznych.
Cel szczegółowy 2 – kształtowanie świadomości ekologicznej mieszkańców.
Istotny wpływ na zmianę zachowań mieszkańców w kierunku gospodarki niskoemisyjnej
(racjonalnego gospodarowania energią, wzrostem udziału OZE) jest ich ukierunkowanie na
działania poprawiające efektywność energetyczną, zmniejszające koszty eksploatacji,
poprawiające stan zanieczyszczenia powietrza, niwelujące skutki zdrowotne i środowiskowe.
str.: 90
Cel ten powinien być realizowany poprzez organizowanie akcji i kampanii społecznych. Dotykać
powinien zarówno budownictwo mieszkaniowe, jak i usługowo – handlowe. Promocja powinna
obejmować również budownictwo pasywne i niskoenergetyczne.
Promocja powinna obejmować efektywne energetycznie i niskoemisyjne zagadnienia w zakresie
transportu (promocja transportu ekologicznego, rowerowego, rozwój transportu publicznego).
Cel szczegółowy 3 – zwiększenie efektywności wykorzystania paliw i energii oraz wzrost udziału
OZE w bilansie energetycznym w budownictwie
Realizacją celu powinny zostać objęte obszary: użytkowania energii w budynkach istniejących
i nowo realizowanych, ich wewnętrzne systemy dystrybucji i źródła energii.
W obszarze użytkowania energii w istniejącym budownictwie szczególny nacisk należy położyć na
zmniejszenie zapotrzebowania budynków na ciepło (chłód) poprzez ich głęboką
termomodernizację oraz na zwiększenie sprawności instalacji w budynkach (modernizacja
instalacji grzewczych, ciepłej wody użytkowej, wentylacji, klimatyzacji). Zastosowanie
alternatywnych źródeł ciepła wykorzystujących OZE (instalacje kolektorów słonecznych,
fotowoltaika, pompy ciepła). Tworzenie instalacji hybrydowych – współpraca konwencjonalnych
źródeł energii, tj. kotłownie z instalacjami kolektorów słonecznych, kotłami na biomasę, pompami
ciepła, instalacjami mikrokogeneracyjnymi opartymi na biomasie czy biogazie.
W obszarze użytkowania energii w nowobudowanych obiektach szczególny nacisk należy położyć
na ich realizację w technologiach domów niskoenergetycznych, pasywnych czy
zeroenergetycznych.
Cel szczegółowy 4 – realizacja zrównoważonego transportu, poprzez modernizację, przebudowę
i rozbudowę dróg, organizację transportu publicznego, rozbudowę systemu dróg i ścieżek
rowerowych, obejmujących prócz obszarów rekreacyjnych, obszary na których transport rowerowy
mógłby częściowo zastąpić transport samochodowy (dojazdy do zakładów prac, urzędów, szkół).
Cel szczegółowy 5 – promowanie budownictwa energooszczędnego, poprzez realizacje nowych
budynków i zmianę standardów energetycznych budynków poddawanych termomodernizacji do
standardów budynków energooszczędnych.
8.3. Podstawowe zadania gminy
1. Sektor użyteczności publicznej
• rozwój systemu zarządzania energią i środowiskiem w gminie, działania edukacyjne
w jednostkach oświatowych
• aktualizacja „Planu gospodarki niskoemisyjnej” oraz „Założeń do planu zaopatrzenia
w ciepło”
• poprawa efektywności energetycznej poprzez termomodernizację kompleksową
budynków użyteczności publicznej
• wykorzystanie odnawialnych źródeł energii
• wdrażanie systemu „zielonych” zamówień lub zakupów publicznych
• modernizacja oświetlenia ulicznego, redukcja mocy i zużycia energii
2. Sektor mieszkalnictwa
• dofinansowanie wymiany źródeł ciepła w budynkach mieszkalnych
• przyłączenie budynków do sieciowych nośników energii
•
•
str.: 91
dalsza termomodernizacja budynków (docieplenie przegród zewnętrznych, wymiana
okien na energooszczędne, modernizacja źródeł ciepła i c.w.u., wykorzystanie
odnawialnych źródeł energii)
organizowanie akcji społecznych związanych z niską emisją, efektywnością
energetyczną, wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii
3. Sektor handel, usługi, przedsiębiorstwa
• akcje informacyjno-promocyjne dla sektora związanych z ograniczeniem zużycia
energii
4. Sektor transportu
• poprawa jakości dróg
• tworzenie innowacyjnych systemów informacyjnych dla pasażerów obsługiwanych
przez przewoźników autobusowych
• organizowanie kampanii społecznych związanych z efektywnym i ekologicznym
transportem
• rozwój systemu ścieżek i dróg rowerowych, tworzenie ciągów pieszych oraz
infrastruktury towarzyszącej na terenie gminy
8.4. Opis strategii
Podstawę działań stanowić będzie wdrażanie rozwiązań zmierzających do realizacji celów
strategicznych gminy. Będą to zatem działania promujące i wdrażające inwestycje zmniejszające
negatywny wpływ systemów energetycznych i transportu na środowisko. Beneficjentami tych
działań będą producenci, dystrybutorzy i użytkownicy energii w sektorach: budownictwo
(użyteczności publicznej, mieszkaniowe, handlowo – usługowe), oświetlenie uliczne, transport,
infrastruktura komunalna i przemysł. Działania gminy muszą mieć charakter wzorcowy dla
pozostałych beneficjentów.
8.5. Obszary interwencji
Tabela 8.5-1 Cele szczegółowe i obszary interwencji
Lp.
1.
Cel szczegółowy
2.
Obszary interwencji
3.
1
Cel szczegółowy 1 –
realizacja idei wzorcowej roli
sektora
publicznego
w
zakresie
promowania
i
wdrażania niskoemisyjnych
rozwiązań.
• Sektor użyteczności
publicznej
• Sektor mieszkalnictwa
• Sektor handlu, usług,
przedsiębiorstw
• Sektor przemysł
Rodzaj wdrożeń
4.
• Działania nieinwestycyjne
(edukacyjno informacyjne)
• Zwiększenie efektywności
energetycznej i wzrost
udziału OZE w budynkach
użyteczności publicznej
udziału OZE w sektorze
infrastruktury komunalnej
• Realizacja nowych
obiektów kubaturowych w
standardzie budynków
niskoenergetycznych
2
Cel
szczegółowy
2
–
publicznej
• Działania nieinwestycyjne
(edukacyjno -
kształtowanie świadomości
ekologicznej mieszkańców.
str.: 92
informacyjne)
przedsiębiorstw
• Sektor transport
3
zwiększenie efektywności
wykorzystania paliw i energii
oraz wzrost udziału OZE w
bilansie energetycznym w
budownictwie
publicznej
przedsiębiorstw
udziału OZE w sektorze
infrastruktury komunalnej
mieszkalnych spółdzielni
mieszkaniowych, wspólnot
mieszkaniowych,
komunalnych i osób
fizycznych
przemysłowo magazynowych i handlowo
- usługowych
4
5
realizacja zrównoważonego
transportu,
poprzez
modernizację, przebudowę
i
rozbudowę
dróg,
organizację
transportu
publicznego,
rozbudowę
systemu dróg i ścieżek
rowerowych, obejmujących
prócz
obszarów
rekreacyjnych, obszary na
których transport rowerowy
mógłby częściowo zastąpić
transport
samochodowy
(dojazdy do zakładów prac,
urzędów, szkół)
promowanie budownictwa
energooszczędnego
• Sektor transport
energetycznej w
transporcie drogowym
• Realizacja nowych
obiektów kubaturowych w
standardzie budynków
niskoenergetycznych
str.: 93
8.6. Projektowane wdrożenia
Projektowane wdrożenia obejmują działania nieinwestycyjne – edukacyjno –
informacyjne, oraz działania inwestycyjne w zakresie poprawy efektywności energetycznej
i wzrostu udziału odnawialnych źródeł energii. Wdrożeniami objęte zostały budynki użyteczności
publicznej, budynki mieszkalne, handlowo – usługowe, infrastruktura komunalna, oświetlenie
uliczne, transport i przemysł na obszarze terytorialnym Gminy Dąbrowa.
Część proponowanych wdrożeń pokrywa się z wieloletnim planem finansowym oraz z planami
inwestycyjnymi gminy. Dla każdego z projektowanych wdrożeń określono podstawowe parametry
techniczne i ekonomiczne, określono możliwy do uzyskania poziom oszczędności energii, emisji
CO2 i kosztów.
Podstawowym warunkiem realizacji przedstawionych poniżej wdrożeń jest pozyskanie
zewnętrznych środków finansowych na ich realizację.
Każde z zaproponowanych działań inwestycyjnych przed wdrożeniem powinno podlegać
odrębnej ocenie techniczno – ekonomicznej (audyt energetyczny), a także poprzedzone powinno
zostać opracowaniem szczegółowych dokumentacji technicznych, spełniających odrębne przepisy.
8.7. Ocena ekonomiczna wdrożeń
Do oceny ekonomicznej posłużono się podstawowymi wskaźnikami ekonomicznymi przedsięwzięć
SPBT, DGC, NPV.
Do analizy DGC i NPV przyjęto:
•
stopa dyskontowa 3%
•
czas życia projektu 15 lat
SPBT - prosty czas zwrotu nakładów (Simply Pay Back Time), zwrotu na przedsięwzięcia
termomodernizacyjne to okres czasu po jakim sumaryczne oszczędności wynikające ze
zmniejszenia zużycia energii zrównują się z kapitałem własnym i obecnym i zaczynają przynosić
inwestorowi zysk w postaci niższych opłat za zużytą energię, przy założeniu stałych cen energii i
pominięciu wpływu inflacji.
DGC - koszt jednostkowy (Dynamic Generation Cost).
t =n
DGC = pEE
KI t + KEt
∑
(1 + i )t
t =0
= t =n
.
EEt
∑
t
t = 0 (1 + i )
gdzie:
KIt – koszty inwestycyjne poniesione w danym roku;
KEt – koszty eksploatacyjne poniesione w danym roku;
i – stopa dyskontowa;
t – rok, przyjmuje wartości od 0 do n, gdzie 0 jest rokiem, w
którym ponosimy pierwsze koszty, natomiast n jest ostatnim
rokiem, działania instalacji.
str.: 94
EEt – miara rezultatu
NPV - wartość bieżąca netto (Net Present Value). Metoda NPV należy do kategorii metod
dynamicznych i jest oparta na analizie zdyskontowanych przepływów pieniężnych przy zadanej
stopie dyskonta.
Jako wskaźnik – NPV stanowi różnicę pomiędzy zdyskontowanymi przepływami pieniężnymi, a
nakładami początkowymi i jest dany wzorem:
gdzie:
NPV – wartość bieżąca netto,
CFt – przepływy gotówkowe (netto) w okresie t,
r– stopa dyskonta,
I0– nakłady początkowe,
t– kolejne okresy (najczęściej lata) eksploatacji
inwestycji
str.: 95
Tabela 8.7-1 Projekt wdrożeń wraz z charakterystyką ekologiczną, ekonomiczną i energetyczną
Koszt
wdrożenia
Identyfika
tor
działania
Nakłady
własne
Oszczędnoś
ć energii
finalnej /
wzrost
udziału OZE
Oszczędność
kosztów
SPBT
DGC
NPV
Sektor Projektowane wdrożenia
PLN
PLN
MWh/rok
PLN/rok
72 523 353
23 461 481
4 915
3 581 977
OZE:
6 350
Redukcja
emisji
w wyniku
oszczędności
energii /
wzrostu
udziału OZE
MgCO2
/ rok
[lata]
PLN /
MgCO2
PLN
OZE:
Okres realizacji
lata /
Rodzaj działań
Jednostka
wdrażająca
Źródło
finansowa
nia
(przykłado
we)
-
1 668
2 832
2016-2019
średniotermino
we
1.000
Działania nieinwestycyjne
(edukacyjno - informacyjne)
35 000
7 000
-
-
-
-
-
-
1.101
UP
Wdrażanie systemu zielonych
zamówień publicznych w
jednostkach samorządu
terytorialnego
-
-
-
-
-
-
-
-
2016-2017
krótkoterminowe
Urząd Gminy
Dąbrowa
1.102
UP
Działania edukacyjne w
jednostkach oświatowych
10 000
2 000
-
-
-
-
-
-
2016-2019
średnioterminowe
Urząd Gminy
Dąbrowa/Pla WFOŚiGW,
cówki
budżet
oświatowe
gminy
15 000
3 000
-
-
-
-
-
-
2016-2019
średnioterminowe
Urząd Gminy WFOŚiGW,
Dąbrowa
budżet
gminy
5 000
1 000
-
-
-
-
-
-
2016-2018
krótkoterminowe
Dąbrowa
budżet
gminy
5 000
1 000
-
-
-
-
-
-
2016-2018
krótkoterminowe
Dąbrowa
budżet
gminy
1.103
M
1.104
T
1.105
PM
Organizacja akcji społecznych
o charakterze edukacyjnym
związanych z ograniczeniem
emisji, efektywnością
energetyczną, odnawialnymi
źródłami energii
Przeprowadzenie kampanii
społecznych związanych z
efektywnym i ekologicznym
transportem
Szkolenie dla przedsiębiorstw /
przedsiębiorców w zakresie
zagadnień związanych z
ograniczeniem zużycia
energii/emisji
str.: 96
2.000
Zwiększenie efektywności
energetycznej w budynkach
24 490 103
7 197 081
4 364
1 187 168
21
1 473
2016-2020
długoterminowe
2.100
energetycznej w gminnych
budynkach użyteczności
publicznej
2 594 720
518 944
237
72 788
36
74
2016-2019
średnioterminowe
2.101
UP
Termomodernizacja budynku
Urzędu Gminy
692 424
138 485
68
18 383
38
276
-472 975
23
2016-2018
krótkoterminowe
Urząd Gminy
Dąbrowa
2.102
UP
Termomodernizacja Zespołu
Szkół w Dąbrowie
784 136
156 827
81
30 638
26
254
-418 387
21
2016-2018
krótkoterminowe
Urząd Gminy
Dąbrowa
2.103
UP
Termomodernizacja Szkoły
Podstawowej w Szczepanowie
711 894
142 379
41
11 067
64
166
-579 783
14
2016-2018
krótkoterminowe
Urząd Gminy
Dąbrowa
2.104
IK
SUW w Szczepanowie
105 875
21 175
24
6 514
16
98
-28 114
8
2018-2019
krótkoterminowe
Urząd Gminy
Dąbrowa
2.105
IK
SUW w Krzekotowie
300 391
60 078
23
6 188
49
93
-226 525
8
2018-2019
krótkoterminowe
Urząd Gminy
Dąbrowa
1 940 240
679 084
110
29 826
65
37
2016-2019
średnioterminowe
2.200
energetycznej w pozagminnych
publicznej
2.201
Niepublicznej Szkoły
Podstawowej w Słaboszewie
UP
368 000
128 800
20
5 324
69
80
-304 448
7
2017-2018
średnioterminowe
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ
, budżet
gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ
, budżet
gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ
, budżet
gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ
, budżet
gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ
, budżet
gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
Urząd Gminy
RPO/POIiŚ
Dąbrowa
, budżet
gminy
2.202
UP
Gimnazjum i Niepublicznej
Szkoły Podstawowej z
oddziałami Integracyjnymi
i Oddziałem Przedszkolnym
w Parlinie
2.203
UP
2.300
str.: 97
1 068 240
373 884
56
15 097
71
226
-888 011
19
2017-2018
średnioterminowe
Banku Spółdzielczego Oddział
w Dąbrowie
504 000
176 400
35
9 405
54
141
-391 724
12
2017-2018
średnioterminowe
energetycznej w budynkach
mieszkalnych wielorodzinnych
stanowiących własność gminy
250 195
87 568
31
8 237
30
10
2018-2019
krótkoterminowe
Urząd
Gminy
Dąbrowa
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
Urząd
Gminy
Dąbrowa
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
2.301
M
mieszkalnego przy ul.
Kasztanowej 12
111 100
38 885
14
3 658
30
55
-67 434
5
2018-2019
krótkoterminowe
Urząd
Gminy
Dąbrowa
2.302
M
mieszkalnego przy ul.
Kasztanowej 14
139 095
48 683
17
4 579
30
69
-84 426
6
2018-2019
krótkoterminowe
Urząd
Gminy
Dąbrowa
M
energetycznej poprzez
termomodernizację pozostałych
budynków mieszkalnych
wielorodzinnych (spółdzielnie
mieszkaniowe, wspólnoty
mieszkaniowe)
M
termomodernizację budynków
w budownictwie osób
fizycznych (budownictwo
jednorodzinne i zagrodowe)
HU
handlowo-usługowych
2.400
2.500
2.600
611 520
183 456
55
14 818
41
222
-434 628
19
2016-2020
długoterminowe
18 091 953
5 427 586
3 867
1 043 974
17
15 648
-5 629 059
1 311
2016-2020
długoterminowe
22
2016-2020
długoterminowe
1 001 475
300 443
65
17 526
57
263
-792 253
Spółdzielni
e
Mieszkanio
we,
Wspólnoty
Mieszkanio
we
Osoby
fizyczne
Przedsiębio
rcy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
energetycznej w zakresie
oświetlenia ulicznego
4 752 000
950 400
84
54 517
87
Wymiana punktów
oświetleniowych na
energooszczedne
4 752 000
950 400
84
54 517
87
4.000
energetycznej w transporcie
drogowym
19 000 000
3 800 000
425
212 500
89
4.101
T
Budowa ścieżek rowerowych
na terenie gminy (10 km)
8 000 000
1 200 000
185
92 500
86
583
4.102
T
Przebudowa dróg gminnych (9
km)
5 500 000
825 000
127
63 500
87
400
T
Przebudowa dróg powiatowych
(9 km)
3.000
3.100
4.101
T
5 500 000
825 000
113
56 500
97
5.000
energetycznej w przemyśle
416 250
166 500
42
11 239
37
5.100
przemysłowych oraz
modernizację procesów
technologicznych
416 250
166 500
42
11 239
37
PM
str.: 98
813
356
168
68
2016-2020
długoterminowe
68
2016-2020
długoterminowe
112
2016-2019
średnioterminowe
-6 895 741
49
2016-2019
średnioterminowe
Urząd
Gminy
Dąbrowa
-4 741 941
34
2016-2019
średnioterminowe
Urząd
Gminy
Dąbrowa
30
Zarząd
Dróg
2016-2019
Powiatowyc
średnioterminowe
h / Powiat
Mogileński
-4 101 178
-4 825 507
-282 083
14
2016-2019
średniotermino
we
14
2016-2019
średnioterminowe
Urząd
Gminy
Dąbrowa
Przedsiębio
rcy
6.000
Wzrost udziału OZE w
budynkach
18 290 000
10 152 500
6 350
2 116 553
9
2 832
2016-2020
długoterminowe
6.100
Montaż instalacji solarnych i PV
na gminnych budynkach
1 880 000
376 000
187
101 450
19
149
2016-2019
średnioterminowe
Urząd
Gminy
Dąbrowa
6.101
Montaż instalacji PV na
budynku Urzędu Gminy
20
2016-2019
średnioterminowe
Urząd
Gminy
Dąbrowa
UP
240 000
48 000
25
13 750
17
242
-75 853
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet
powiatu
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
środki własne
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
str.: 99
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
6.102
UP
budynku Zespołu Szkół w
Dąbrowie
6.103
UP
budynku Szkoły Podstawowej w
Szczepanowie
240 000
48 000
25
13 750
17
242
-75 853
20
2016-2019
średnioterminowe
Urząd
Gminy
Dąbrowa
6.104
UP
budynku SUW w Szczepanowie
320 000
64 000
33
18 150
18
320
-103 326
27
2016-2019
średnioterminowe
Urząd
Gminy
Dąbrowa
6.105
UP
budynku SUW w Krzekotowie
320 000
64 000
33
18 150
18
320
-103 326
27
2016-2019
średnioterminowe
Urząd
Gminy
Dąbrowa
6.106
UP
budynku przepompowni
ścieków w Dąbrowie
320 000
64 000
33
18 150
18
320
-103 326
27
2016-2019
średnioterminowe
Urząd
Gminy
Dąbrowa
6.107
UP
Montaż instalacji solarnej na
budynku Zespołu Szkół w
Dąbrowie
120 000
24 000
5
1 350
89
20
-103 884
2
2016-2019
średnioterminowe
Urząd
Gminy
Dąbrowa
1 340 000
536 000
112
61 600
22
91
2016-2019
średnioterminowe
800 000
320 000
85
46 750
17
69
2016-2019
średnioterminowe
Urząd
Gminy
Dąbrowa
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
22
2016-2019
średnioterminowe
Właściciele
budynków
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
28
2016-2019
średnioterminowe
Urząd
Gminy
Dąbrowa
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
2 362
2016-2020
długoterminowe
6.200
Montaż instalacji solarnych i PV
na pozagminnych budynkach
6.201
UP
pozagminnych budynkach
użyteczności publicznej (5
budynków)
UP
Montaż instalacji solarnych na
użyteczności publicznej (3
budynki)
6.202
6.300
6.400
M
M
budynkach mieszkalnych
wielorodzinnych stanowiących
własność gminy (2 budynki x
20kWp)
mieszkalnych wielorodzinnych,
jednorodzinnych i zagrodowych
(210 budynków)
320 000
64 000
33
18 150
18
320
-103 326
540 000
320 000
12 350 000
216 000
128 000
7 672 500
27
34
5 770
14 850
18 700
1 798 425
36
17
7
824
262
330
-241 902
-362 722
-96 761
27
2016-2019
średnioterminowe
Urząd
Gminy
Dąbrowa
Mieszkańcy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
6.401
M
6.402
M
6.403
6.404
6.405
6.500
M
M
M
HU
7.000
budynkach w budownictwie
osób fizycznych (budownictwo
jednorodzinne i zagrodowe 150
budynków x 6kWp)
Montaż instalacji solarnych na
budynkach w budownictwie
jednorodzinne i zagrodowe 210 budynków)
Montaż kotłowni biomasowych
w budynkach w budownictwie
budynków)
Montaż przydomowych siłowni
wiatrowych w budownictwie
budynków)
Budowa biogazowni rolniczych
(2 sztuki)
str.: 100
7 200 000
4 320 000
690
379 500
19
6 689
-2 669 554
2 625 000
1 837 500
410
110 700
24
1 659
-1 303 471
1 425 000
600 000
500 000
855 000
360 000
300 000
4 500
60
110
1 215 000
33 000
60 225
budynkach handlowousługowych (instalacje PV na
20 budynkach 15kWp)
2 400 000
1 440 000
248
136 378
Realizacja nowych obiektów
kubaturowych w standardzie
budynków
niskoenergetycznych
5 440 000
1 088 000
-
-
2
18
8
18
18 211
582
1 061
13 079 591
-206 048
218 962
560
2016-2020
długoterminowe
139
2016-2020
długoterminowe
1 526
2016-2020
długoterminowe
49
2016-2020
długoterminowe
89
2017-2019
średnioterminowe
2 404
-771 928
201
2016-2019
średnioterminowe
-
-
-
2016-2020
długoterminowe
Mieszkańcy
Mieszkańcy
Mieszkańcy
Mieszkańcy
Mieszkańcy
Przedsiębio
rcy
7.101
UP
Budowa budynku przedszkola
2 720 000
544 000
2017-2019
średnioterminowe
Urząd
Gminy
Dąbrowa
7.102
UP
Budowa budynku Centrum
Edukacji Wiejskiej
2 720 000
544 000
2018-2020
średnioterminowe
Urząd
Gminy
Dąbrowa
8.000
UP
Powołanie koordynatora
realizacji i monitorowania
PGN
100 000
100 000
2016-2020
długotermino
we
Urząd
Gminy
Dąbrowa
-
-
-
-
-
-
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
RPO/POIiŚ,
budżet gminy
str.: 101
8.8. Charakterystyka proponowanych wdrożeń
W poniższym zestawieniu przedstawione zostały projekty mające bezpośredni wpływ na:
•
•
•
•
•
oszczędność energii finalnej,
zwiększenie efektywności energetycznej,
zwiększenie udziału energii pochodzącej ze źródeł OZE,
redukcję emisji gazów cieplarnianych (CO2) oraz innych zanieczyszczeń gazowych i pyłów
do atmosfery,
oszczędność kosztów.
Biorąc pod uwagę szacowane koszty wdrożeń, zostały one zaliczone do odpowiedniej grupy
kosztowej:
•
działania beznakładowe,
•
działania niskonakładowe – poniżej 1 mln zł,
•
działania średnionakładowe – pomiędzy 1-10 mln zł,
•
działania wysokonakładowe – powyżej 10 mln zł.
str.: 102
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
1.101
-
-
-
Sektor docelowy:
UP
Instytucja zarządzająca:
Urząd Gminy Dąbrowa
Rodzaj działań:
Szacowany koszt PLN:
Beznakładowe
-
Projekt:
Wdrażanie systemu zielonych zamówień
publicznych w jednostkach samorządu
terytorialnego
Charakterystyka
projektu:
Zakres projektu obejmować będzie wdrożenie systemu zielonych
zamówień i zakupów publicznych. Zielone zamówienia publiczne
(Green Public Procurement) opracowane zostały przez Komisję
Europejską i przełożone zostały na język polski. Dostępne są na
serwisach internetowych Urzędu Zamówień Publicznych i Komisji
Europejskiej).
Korzyści społeczne:
Poprawa efektywności energetycznej poprzez zapewnienie
wysokiego
poziomu
jakości
usług,
zamawianych
z uwzględnieniem całego cyklu życia produktu lub usługi.
Wyraźny sygnał dla dostawców produktów i usług, o zmianie
kryteriów wyboru dostawcy; odstąpienie od kryterium najniższej
ceny zakupu na rzecz oceny dostawy bieżącej pod kątem skutków
ekonomicznych i ekologicznych w kolejnych latach jej
użytkowania.
str.: 103
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
1.102
-
-
-
Sektor docelowy:
UP
Urząd Gminy Dąbrowa/Placówki
oświatowe
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
10 000
Projekt:
Działania edukacyjne w jednostkach oświatowych
Charakterystyka
projektu:
Zakres projektu obejmować będzie przeprowadzenie kampanii
edukacyjnych w szkołach i przedszkolach. W ramach projektu
przewiduje się konkursy, wydawanie broszur i książeczek dla
dzieci i rodziców związanych z zachowaniami proekologicznymi w
szczególności w zakresie oszczędności energii finalnej.
Podniesienie świadomości ekologicznej użytkowników energii
finalnej, w tym dzieci i młodzieży. Redukcja zużycia energii i emisji
zanieczyszczeń, poprzez wypracowanie trwałej postawy
proekologicznej.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
1.103
-
-
-
Sektor docelowy:
M
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
15 000
Projekt:
Organizacja akcji społecznych o charakterze
edukacyjnym związanych z ograniczeniem emisji,
efektywnością energetyczną, odnawialnymi
źródłami energii
Charakterystyka
projektu:
Zakres projektu obejmować będzie przeprowadzenie akcji
społecznych dla mieszkańców gminy mających na celu poprawę
poziomu edukacji na temat racjonalnego użytkowania energii,
zastosowania odnawialnych źródeł energii, wpływu niskiej emisji
na zdrowie mieszkańców i na środowisko naturalne.
Podniesienie świadomości ekologicznej użytkowników energii
finalnej. Redukcja zużycia energii i emisji zanieczyszczeń,
poprzez wypracowanie trwałej postawy proekologicznej.
str.: 104
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
1.104
-
-
-
Sektor docelowy:
T
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
5 000
Projekt:
Przeprowadzenie kampanii społecznych związanych
z efektywnym i ekologicznym transportem
Charakterystyka
projektu:
Zakres projektu obejmować będzie przeprowadzenie akcji
społecznych dla przedsiębiorców działających w sektorze
transportu drogowego celem wdrażania działań proekologicznych.
Podniesienie
świadomości
ekologicznej
mieszkańców,
przedsiębiorców. Wypracowanie trwałej postawy proekologicznej.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
1.105
-
-
-
Sektor docelowy:
PM
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
5 000
Projekt:
Szkolenie dla przedsiębiorstw / przedsiębiorców
w zakresie zagadnień związanych z ograniczeniem
zużycia energii/emisji
Charakterystyka
projektu:
Wdrażanie zagadnień związanych z efektywnością energetyczną,
ograniczeniem emisji zanieczyszczeń.
Zwiększenie świadomości dot. ekologii i ogólno pojętej
energooszczędności. Polepszenie warunków pracy.
str.: 105
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
2.101
68,1
23,1
18 383
Sektor docelowy:
UP
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
692 424
Projekt:
Termomodernizacja budynku Urzędu Gminy
Charakterystyka
projektu:
Termomodernizacja
budynku
w
zakresie
zwiększenie
izolacyjności zewnętrznych przegród budowlanych, modernizacja
lub wymiana instalacji grzewczych, wentylacyjnych, ciepłej wody
użytkowej.
Obniżenie kosztów ogrzewania. Poprawa stanu technicznego
obiektów. Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń oraz poprawa
stanu środowiska naturalnego.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
2.102
80,6
21,3
30 638
Sektor docelowy:
UP
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
784 136
Projekt:
Termomodernizacja Zespołu Szkół w Dąbrowie
Charakterystyka
projektu:
Termomodernizacja
budynku
w
zakresie
zwiększenie
użytkowej.
str.: 106
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
2.103
41,0
13,9
11 067
Sektor docelowy:
UP
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
711 894
Projekt:
Termomodernizacja Szkoły Podstawowej
w Szczepanowie
Charakterystyka
projektu:
Termomodernizacja
budynku
w
zakresie
zwiększenie
użytkowej.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
2.104
24,1
8,2
6 514
Sektor docelowy:
IK
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
105 875
Projekt:
Termomodernizacja budynku SUW w Szczepanowie
Charakterystyka
projektu:
Termomodernizacja
budynku
w
zakresie
zwiększenie
lub wymiana instalacji grzewczych, wentylacyjnych.
str.: 107
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
2.105
22,9
7,8
6 188
Sektor docelowy:
IK
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
300 391
Projekt:
Termomodernizacja budynku SUW w Krzekotowie
Charakterystyka
projektu:
Termomodernizacja
budynku
w
zakresie
zwiększenie
lub wymiana instalacji grzewczych, wentylacyjnych.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
2.201
19,7
6,7
5 324
Sektor docelowy:
UP
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
368 000
Projekt:
Termomodernizacja budynku Niepublicznej Szkoły
Podstawowej w Słaboszewie
Charakterystyka
projektu:
Termomodernizacja
budynku
w
zakresie
zwiększenie
użytkowej.
str.: 108
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
2.202
55,9
19,0
15 097
Sektor docelowy:
UP
Rodzaj działań:
Średnionakładowe
1 068 240
Projekt:
Termomodernizacja budynku Gimnazjum
i Niepublicznej Szkoły Podstawowej z oddziałami
Integracyjnymi i Oddziałem Przedszkolnym
w Parlinie
Charakterystyka
projektu:
Termomodernizacja
budynku
w
zakresie
zwiększenie
użytkowej.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
2.203
34,8
11,8
9 405
Sektor docelowy:
UP
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
504 000
Projekt:
Termomodernizacja budynku Banku Spółdzielczego
Oddział w Dąbrowie
Charakterystyka
projektu:
Termomodernizacja
budynku
w
zakresie
zwiększenie
użytkowej.
str.: 109
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
2.301
13,5
4,6
3 658
Sektor docelowy:
M
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
111 100
Projekt:
Termomodernizacja budynku mieszkalnego przy
ul. Kasztanowej 12
Charakterystyka
projektu:
Termomodernizacja
budynku
w
zakresie
zwiększenie
użytkowej.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
2.302
17,0
5,7
4 579
Sektor docelowy:
M
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
139 095
Projekt:
Termomodernizacja budynku mieszkalnego przy
ul. Kasztanowej 14
Charakterystyka
projektu:
Termomodernizacja
budynku
w
zakresie
zwiększenie
użytkowej.
str.: 110
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
2.400
54,9
18,6
14 818
Sektor docelowy:
M
Spółdzielnie Mieszkaniowe,
Wspólnoty Mieszkaniowe
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
611 520
Projekt:
Zwiększenie efektywności energetycznej poprzez
termomodernizację pozostałych budynków
mieszkalnych wielorodzinnych (spółdzielnie
mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe)
Charakterystyka
projektu:
Termomodernizacja
budynku
w
zakresie
zwiększenie
użytkowej.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
2.500
3 866,6
1 310,8
1 043 974
Sektor docelowy:
M
Osoby fizyczne
Rodzaj działań:
Wysokonakładowe
Projekt:
Charakterystyka
projektu:
18 091 953
termomodernizację budynków w budownictwie
osób fizycznych (budownictwo jednorodzinne
i zagrodowe)
Termomodernizacja
budynku
w
zakresie
zwiększenie
użytkowej.
str.: 111
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
2.600
64,9
22,0
17 526
Sektor docelowy:
HU
Przedsiębiorcy
Rodzaj działań:
Średnionakładowe
1 001 475
Projekt:
termomodernizację budynków handlowousługowych
Charakterystyka
projektu:
Termomodernizacja
budynku
w
zakresie
zwiększenie
użytkowej.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
3.100
83,9
68,1
54 517
Sektor docelowy:
T
Rodzaj działań:
Średnionakładowe
4 752 000
Projekt:
Wymiana punktów oświetleniowych na
energooszczędne
Charakterystyka
projektu:
Wymiana oświetlenia ulicznego na energooszczędne. Wymiana
punktów oświetleniowych z zastosowaniem oprawy LED ze
sterowaniem czasowym i zmierzchowym z możliwością
programowania profilu użytkowania systemu.
Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń oraz
środowiska
naturalnego.
Zwiększenie
mieszkańców i ruchu drogowego.
poprawa stanu
bezpieczeństwa
str.: 112
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
4.101
185,0
48,8
92 500
Sektor docelowy:
T
Rodzaj działań:
Średnionakładowe
8 000 000
Projekt:
Budowa ścieżek rowerowych na terenie
gminy (10 km)
Charakterystyka
projektu:
Budowa ścieżek rowerowych na terenie gminy.
Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń oraz poprawa stanu
środowiska naturalnego. Zwiększenie aktywności ruchowej
mieszkańców.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
4.102
127,0
33,5
63 500
Sektor docelowy:
T
Rodzaj działań:
Średnionakładowe
5 500 000
Projekt:
Przebudowa dróg gminnych (9 km)
Charakterystyka
projektu:
Przebudowa dróg gminnych na terenie gminny (9 km)
środowiska naturalnego. Zwiększenie bezpieczeństwa ruchu
drogowego i pieszych na terenie gminy.
str.: 113
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
4.101
113,0
29,8
56 500
Sektor docelowy:
T
Zarząd Dróg Powiatowych / Powiat
Mogileński
Rodzaj działań:
Średnionakładowe
5 500 000
Projekt:
Przebudowa dróg powiatowych (9 km)
Charakterystyka
projektu:
Przebudowa dróg powiatowych na terenie gminny (9 km)
środowiska naturalnego. Zwiększenie bezpieczeństwa ruchu
drogowego i pieszych na terenie gminy.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
5.100
41,6
14,1
11 239
Sektor docelowy:
PM
Przedsiębiorcy
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
416 250
Projekt:
termomodernizację budynków przemysłowych oraz
modernizację procesów technologicznych
Charakterystyka
projektu:
Termomodernizacja
budynków
w
zakresie
zwiększenie
użytkowej, usprawnienie procesów technologicznych.
Obniżenie kosztów eksploatacji. Poprawa stanu technicznego
obiektów i procesów technologicznych. Zmniejszenie emisji
zanieczyszczeń oraz poprawa stanu środowiska naturalnego.
str.: 114
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
6.101
25,0
20,3
13 750
Sektor docelowy:
UP
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
240 000
Projekt:
Montaż instalacji PV na budynku Urzędu Gminy
Charakterystyka
projektu:
Montaż instalacji fotowoltaicznej na budynku Urzędu Gminy
Dąbrowa.
Wzrost udziału energii odnawialnej. Zmniejszenie emisji
Obniżenie zużycia energii konwencjonalnej.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
6.102
33,0
26,8
18 150
Sektor docelowy:
UP
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
320 000
Projekt:
Montaż instalacji PV na budynku Zespołu Szkół w
Dąbrowie
Charakterystyka
projektu:
Montaż instalacji fotowoltaicznej na budynku Zespołu Szkół w
Dąbrowie.
str.: 115
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
6.103
25,0
20,3
13 750
Sektor docelowy:
UP
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
240 000
Projekt:
Montaż instalacji PV na budynku Szkoły
Podstawowej w Szczepanowie
Charakterystyka
projektu:
Montaż instalacji fotowoltaicznej na budynku Szkoły Podstawowej
w Szczepanowie.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
6.104
33,0
26,8
18 150
Sektor docelowy:
UP
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
320 000
Projekt:
Montaż instalacji PV na budynku SUW
w Szczepanowie
Charakterystyka
projektu:
Montaż instalacji fotowoltaicznej na budynku stacji uzdatniania
wody w Szczepanowie.
str.: 116
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
6.105
33,0
26,8
18 150
Sektor docelowy:
UP
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
320 000
Projekt:
Montaż instalacji PV na budynku SUW w
Krzekotowie
Charakterystyka
projektu:
Montaż instalacji fotowoltaicznej na budynku stacji uzdatniania
wody w Krzekotowie.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
6.106
33,0
26,8
18 150
Sektor docelowy:
UP
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
320 000
Projekt:
Montaż instalacji PV na budynku przepompowni
ścieków w Dąbrowie
Charakterystyka
projektu:
Montaż instalacji fotowoltaicznej na przepompowni ścieków
w Krzekotowie.
str.: 117
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
6.107
5,0
1,7
1 350
Sektor docelowy:
UP
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
120 000
Projekt:
Montaż instalacji solarnej na budynku Zespołu
Szkół w Dąbrowie
Charakterystyka
projektu:
Montaż instalacji kolektorów słonecznych na budynku Zespołu
Szkół w Dąbrowie.
Wzrost udziału energii odnawialnej, poprawa komfortu
użytkowania obiektu. Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń oraz
poprawa stanu środowiska naturalnego. Obniżenie zużycia energii
konwencjonalnej.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
6.200
112,0
90,9
61 600
Sektor docelowy:
Rodzaj działań:
1 340 000
Projekt:
Montaż instalacji solarnych i PV na pozagminnych
budynkach użyteczności publicznej
Charakterystyka
projektu:
Montaż instalacji fotowoltaicznych i instalacji kolektorów
słonecznych na pozagminnych budynkach użyteczności
publicznej.
konwencjonalnej.
str.: 118
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
6.300
34,0
27,6
18 700
Sektor docelowy:
M
Rodzaj działań:
Niskonakładowe
320 000
Projekt:
Montaż instalacji PV na budynkach mieszkalnych
wielorodzinnych stanowiących własność gminy (2
budynki x 20kWp)
Charakterystyka
projektu:
Montaż instalacji fotowoltaicznych na budynkach mieszkalnych
wielorodzinnych stanowiących własność gminy (2 budynki x
20kWp)
konwencjonalnej.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
6.400
5 769,5
2 362,4
1 798 425
Sektor docelowy:
Rodzaj działań:
Wysokonakładowe
12 350 000
Projekt:
Wzrost udziału OZE w pozagminnych budynkach
mieszkalnych wielorodzinnych, jednorodzinnych
i zagrodowych
Charakterystyka
projektu:
Montaż instalacji fotowoltaicznych, solarnych, pomp ciepła, kotłów
biomasowych, biogazowni rolniczych.
konwencjonalnej.
str.: 119
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
6.500
248,0
201,3
136 378
Sektor docelowy:
HU
Przedsiębiorcy
Rodzaj działań:
Średnionakładowe
2 400 000
Projekt:
Wzrost udziału OZE w budynkach handlowousługowych (instalacje PV na 20 budynkach 15kWp)
Charakterystyka
projektu:
Montaż instalacji fotowoltaicznych na budynkach handlowo –
usługowych.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
7.101
Sektor docelowy:
UP
Rodzaj działań:
Średnionakładowe
2 720 000
Projekt:
Budowa budynku przedszkola
Charakterystyka
projektu:
Budowa budynku przedszkola samorządowego. Planuje się
zrealizowanie
obiektu
w
technologii
budynku
niskoenergetycznego.
Obiekt prócz swojej podstawowej funkcji pełnić będzie rolę
pokazową w zakresie innowacyjności rozwiązań technicznych,
zapewniających minimalizację zużycia energii.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
str.: 120
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
7.102
Sektor docelowy:
UP
Rodzaj działań:
Średnionakładowe
2 720 000
Projekt:
Budowa budynku Centrum Edukacji Wiejskiej
Charakterystyka
projektu:
Budowa budynku Centrum Edukacji Wiejskiej. Planuje się
zrealizowanie
obiektu
w
technologii
budynku
niskoenergetycznego.
Obiekt prócz swojej podstawowej funkcji pełnić będzie rolę
pokazową w zakresie innowacyjności rozwiązań technicznych,
zapewniających minimalizację zużycia energii.
Identyfikator
projektu:
Obniżenie zużycia
energii MWh/rok:
Obniżenie emisji
MgCO2/rok:
Obniżenie kosztów
PLN/rok:
8.000
Sektor docelowy:
UP
Rodzaj działań:
Średnionakładowe
100 000
Projekt:
Powołanie koordynatora realizacji i monitorowania PGN
Charakterystyka
projektu:
Powołanie koordynatora realizacji i monitorowania planu
gospodarki niskoemisyjnej ma na celu zapewnienie właściwego
wypełniania zapisów planu pod względem merytorycznym
i technicznym, zapewniającym uzyskanie oczekiwanych
rezultatów
str.: 121
8.9. Wskaźniki monitorowania
Na podstawie przeprowadzonych obliczeń zużycia energii finalnej i emisji CO2 w roku
bazowym 2013 oraz w roku prognozowanym 2020, uwzględniając efekty energetyczne
i ekologiczne planowanych w PGN wdrożeń określono wielkości wskaźników monitorowania:
poziom redukcji emisji CO2, poziom redukcji zużycia energii finalnej oraz poziom wzrostu
odnawialnych źródeł energii w roku 2020 w stosunku do roku bazowego – 2013. Wyniki
zestawiono w poniższej tabeli.
Tabela 8.9-1 Określenie wskaźników monitorowania
I.
Opis
1.
Rok bazowy (2013)
2.
odnawialnych w roku bazowym
2013
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Zużycie energii finalnej
Emisja CO2
120 440
MWh/rok
31 024
MgCO2/rok
25 824
MWh/rok
-
MgCO2/rok
Rok 2020 bez realizacji PGN
125 601
MWh/rok
32 578
MgCO2/rok
Rok 2020 przy realizacji PGN
114 336
MWh/rok
28 079
MgCO2/rok
30 739
MWh/rok
-
MgCO2/rok
4 915
MWh/rok
1 668
MgCO2/rok
6 350
MWh/rok
2 832
MgCO2/rok
11 265
MWh/rok
4 500
MgCO2/rok
odnawialnych w roku
prognozowanym 2020 przy
realizacji PGN
Planowane redukcja zużycia energii
finalnej w wyniku zwiększenia
efektywności energetycznej w
wyniku realizacji PGN
Planowane uniknięcie zużycia
energii finalnej w wyniku wzrostu
udziału odnawialnych źródeł energii
w wyniku realizacji PGN
Planowane zmniejszenie zużycia
energii finalnej w wyniku realizacji
PGN (6+7)
II.
Planowane wielkości wskaźników monitorowania działań objętych PGN
9.
Redukcja emisji CO2 w roku 2020 w stosunku do roku bazowego
2013
9,49%
10.
Wzrost udziału OZE w wyniku realizacji PGN w stosunku do roku
bazowego
15,99%
11.
Redukcja zużycia energii finalnej w wyniku realizacji PGN w roku
2020 w stosunku do roku bazowego 2013
5,07%
Osiągniecie planowanych wskaźników będzie możliwe przy uwzględnieniu wdrożenia wszystkich
zaplanowanych działań. Realizacja tych działań będzie możliwa tylko i wyłącznie w przypadku
uzyskania wsparcia finansowego ze środków zewnętrznych.
str.: 122
Tabela 8.9-2 Efekt energetyczny i ekologiczny realizacji PGN w poszczególnych sektorach
I.
energetycznej w
sektorach:
1.
UP Użyteczność publiczna
2.
M
Mieszkalnictwo
Planowana redukcja
zużycia energii finalnej do
roku 2020
Planowana redukcja
emisji CO2 do roku
2020
300
MWh/rok
96
MgCO2/rok
3 952
MWh/rok
1 340
MgCO2/rok
3.
HU Handel i usługi
65
MWh/rok
22
MgCO2/rok
4.
IK Infrastruktura komunalna
47
MWh/rok
16
MgCO2/rok
5.
T
509
MWh/rok
180
MgCO2/rok
42
MWh/rok
14
MgCO2/rok
4 915
MWh/rok
1 668
MgCO2/rok
Transport
6.
PM Przemysł
7.
SUMA:
sektorach:
II.
1.
2.
M
Mieszkalnictwo
Planowana redukcja
roku 2020
Planowana redukcja
emisji CO2 do roku
2020
299
MWh/rok
240
MgCO2/rok
5 804
MWh/rok
2 390
MgCO2/rok
248
MWh/rok
201
MgCO2/rok
3.
HU Handel i usługi
4.
-
MWh/rok
-
MgCO2/rok
5.
T
Transport
-
MWh/rok
-
MgCO2/rok
6.
PM Przemysł
-
MWh/rok
-
MgCO2/rok
7.
SUMA:
6 350
MWh/rok
2 832
MgCO2/rok
III.
udziału OZE w sektorach
(I+II):
1.
2.
M
Mieszkalnictwo
3.
HU Handel i usługi
4.
5.
T
Transport
6.
PM Przemysł
7.
SUMA:
Planowana redukcja
roku 2020
Planowana redukcja
emisji CO2 do roku
2020
599
MWh/rok
336
MgCO2/rok
9 755
MWh/rok
3 730
MgCO2/rok
313
MWh/rok
223
MgCO2/rok
47
MWh/rok
16
MgCO2/rok
509
MWh/rok
180
MgCO2/rok
42
MWh/rok
14
MgCO2/rok
11 265
MWh/rok
4 500
MgCO2/rok
9
str.: 123
Wdrażanie i realizacja planu
Za realizację planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Dąbrowa odpowiada Wójt Gminy
Dąbrowa.
Wdrażanie postanowień planu gospodarki niskoemisyjnej stanowi złożony proces wymagający
współdziałania i koordynacji wszystkich zainteresowanych podmiotów.
Realizacja planu to najdłuższy i bardzo skomplikowany etap, który w bardzo dużej mierze zależy
od wykwalifikowanej kadry pracowniczej. Duże doświadczenie w zakresie zarządzania energią i
planowaniem energetycznym w gminie posiadają pracownicy Urzędu Gminy Dąbrowa.
Bardzo ważną rolę odgrywa tu współpraca pomiędzy podmiotami działającymi na terenie gminy
(przedsiębiorstwa komunikacyjne, energetyczne, produkcyjne, zarządcy nieruchomości), a także
pomiędzy indywidualnymi użytkownikami energii oraz monitoring zużycia energii i paliw w
obiektach.
Każdy Plan Gospodarki Niskoemisyjnej powinien wykazywać spójność z nowotworzonymi bądź
aktualizowanymi założeniami do planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną bądź paliwa
gazowe i programami ochrony powietrza.
Podstawowe zadania przy realizacji planu:
•
gromadzenie (monitoring) danych niezbędnych do weryfikacji postępów
•
kontrolowanie stopnia zaawansowania realizacji celów określonych dla PGN
•
monitorowanie sytuacji energetycznej gminy
•
sporządzanie raportów z realizacji działań
•
przeprowadzanie dalszych działań edukacyjnych oraz informacyjnych dotyczących
racjonalnego gospodarowania energią i ochroną środowiska
Proponuje się powołanie zespołu koordynacyjnego, którego zadaniem będzie nadzór nad
zadaniami przy realizacji planu.
9.1. Harmonogram (program) działań
Warunkiem realizacji zaplanowanych działań są możliwości techniczne, organizacyjne i finansowe
Gminy Dąbrowa.
Terminy przedstawione w harmonogramie w PGN stanowią propozycję, wymagają rozłożenia
w czasie do roku 2020 i mogą ulec zmianie w zależności od sytuacji technicznych, organizacyjnych
i finansowych w Gminie.
Wdrażanie każdego z zadań powinno być zsynchronizowane z prowadzeniem monitoringu.
str.: 124
9.2. Plan monitorowania i kontroli stopnia osiągania celu
Monitoring efektu jest istotnym elementem procesu wdrażania PGN.
Zapewnienie precyzyjnego, weryfikowalnego monitorowania i raportowania emisji GC (gazów
cieplarnianych), winno się opierać na podstawowych zasadach:
•
kompletność – monitorowanie i raportowanych ze wszystkich źródeł i sektorów
•
spójność – wykonywanie porównań emisji, spójność metodologii monitorowania
•
przejrzystość – ujawnienie danych monitoringowych, wskaźniki emisji, wskaźniki
monitorowania efektów działań. Konieczność ich odniesienia do metod obliczania poziomu
emisji
•
dokładność – określana emisja nie powinna być wyższa, ani niższa od rzeczywistej,
wielkość błędu – określona i ograniczona. Określenie emisji powinno odbywać się przy
użyciu metodologii monitorowania
Rekomenduje się:
•
przygotowanie tzw. ”Raportów z działań” nie zawierających aktualizacji inwentaryzacji
emisji co 1 rok od przyjęcia PGN, zawierający informacje o wdrażaniu działań, analizę
sytuacji, przedstawienie wykonanych pomiarów
•
przygotowanie w latach 2018, 2021 ”Raportów z implementacji” zawierających
szczegółową inwentaryzację emisji dotyczącej wcześniejszego roku. Rok 2021 – raport
finalny. Raporty te wiąże się z etapami wdrażania PGN
•
”Raporty z działań” i ”Raporty z implementacji” wykonuje się wg szablonu udostępnionego
przez biuro Porozumienia Burmistrzów i NFOŚiGW
Propozycję wskaźników w ramach monitoringu efektów działań w poszczególnych sektorach
użyteczności publicznej, mieszkalnictwa, handel, usługi, przedsiębiorstwa oraz transport
przestawiono w poniższej tabeli.
Tabela 9.2-1 Wskaźniki monitoringu dla sektora użyteczności publicznej i infrastruktura komunalna
Lp.
Wskaźniki monitoringu
Jednostka
Źródła informacji
1.
1
2.
Liczba budynków użyteczności
publicznej poddanej
termomodernizacji po roku
2013
Powierzchnia budynków
poddana termomodernizacji po
2013 roku
Całkowite zużycie energii w
publicznej
Jednostkowe roczne zużycie
3.
szt.
4.
2
3
4
m
Administratorzy poszczególnych
budynków użyteczności publicznej,
Referat Komunalny
2
Referat Komunalny
MWh/rok
2
kWh/m /rok
przedsiębiorstwa energetyczne
Administratorzy budynków użyteczności
5
6
7
8
9
10
energii w budynkach
Roczne zużycie energii
elektrycznej przez system
energetyczne
Ilość wykorzystanej energii
pochodzącej ze źródeł
odnawialnych
Powierzchnia zainstalowanych
paneli fotowoltaicznych w
publicznej
Roczna liczba usług w
systemie zielonych zamówień
publicznych
Roczna liczba działań
edukacyjnych w jednostkach
oświatowych
Roczna liczba wymienionego
istniejącego oświetlenia na
energooszczędne wraz
wprowadzeniem częściowej
automatyzacji
str.: 125
publicznej, przedsiębiorstwa
energetyczne
MWh/rok
Firmy energetyczne, Referat Komunalny
MWh/rok
m
2
energetyczne
energetyczne
szt./rok
publicznej, Referat Komunalny
szt./rok
Jednostki Organizacyjne Urzędu Gminy
szt./rok
energetyczne, Referat Komunalny
Tabela 9.2-2 Wskaźniki monitoringu dla sektora mieszkalnictwo
Lp.
Jednostka
1.
1
2.
Liczba budynków mieszkalnych
poddanych termomodernizacji
po roku 2013
Powierzchnia budynków
mieszkalnych poddanych
termomodernizacji po 2013
roku
Całkowite zużycie energii w
3.
szt.
4.
budynków, Referat Komunalny
2
budynków, Referat Komunalny
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Jednostkowe roczne zużycie
energii w budynkach
mieszkalnych
Roczna liczba
dofinansowanych przez gminę,
miasto wymian źródeł ciepła
elektrycznej w gospodarstwach
domowych
elektrycznej w budynków
mieszkalnych będących
własnością gminy
elektrycznej w budynków
mieszkalnych nie będących
własnością gminy
Liczba przeprowadzonych
konkursów, szkoleń po 2013
roku dot. wdrażania PGN
Liczba przeprowadzonych akcji
m
MWh/rok
2
kWh/m /rok
szt.
budynków, przedsiębiorstwa
energetyczne
energetyczne
NFOŚiGW, WFOŚiGW, Referat
Komunalny, Referat Organizacyjny
MWh/rok
Przedsiębiorstwa energetyczne, GUS
MWh/rok
Przedsiębiorstwa energetyczne,
administratorzy poszczególnych
budynków, GUS
MWh/rok
Przedsiębiorstwa energetyczne,
administratorzy poszczególnych
budynków, GUS
szt./osoby
Jednostki Organizacyjne Urzędu Gminy w
Dąbrowie
szt./osoby
11
12
społecznych o charakterze
edukacyjnym związanych z
ograniczeniem emisji,
efektywnością energetyczną,
odnawialnymi źródłami energii
Ilość wykorzystanej energii
pochodzącej ze źródeł
odnawialnych
Powierzchnia zainstalowanych
kolektorów słonecznych w
str.: 126
Dąbrowie
MWh/rok
m
2
Administratorzy budynków mieszkalnych,
Administratorzy budynków mieszkalnych,
Tabela 9.2-3 Wskaźniki monitoringu dla sektora handel, usługi, przedsiębiorstwa
Lp.
Jednostka
1.
1
2.
elektrycznej w w/w sektorze
Liczba budynków,
niskoenergetycznych,
pasywnych
Ilość przeprowadzonych
szkoleń dla
przedsiębiorstw/przedsiębiorcó
w w zakresie zagadnień
zużycie energii/emisji
Liczba przedsiębiorstw, które
uzyskały dofinansowanie na
działania związane z
ograniczeniem emisji, zużycia
energii oraz wykorzystaniem
OZE po 2013 roku
Kwota zadań inwestycyjnych,
które uzyskały dofinansowanie
na działania związane z
ograniczeniem emisji, zużycia
energii oraz wykorzystaniem
OZE po 2013 roku
Roczna liczba wymienionego
istniejącego oświetlenia na
energooszczędne wraz
wprowadzeniem częściowej
automatyzacji
3.
MWh/rok
4.
Przedsiębiorstwa energetyczne, GUS,
właściciele przedsiębiorstw
Powiatowy Inspektorat Nadzoru
Budowlanego
2
3
4
5
6
szt.
szt./osoby
Dąbrowie
szt.
Urząd Marszałkowski
Województwa Kujawsko-Pomorskiego
PLN
Urząd Marszałkowski
Województwa Kujawsko-Pomorskiego
szt./rok
publicznej, Referat Komunalny
Tabela 9.2-4 Wskaźniki monitoringu dla sektora transport
Lp.
1.
1
2
3
2.
Liczba ścieżek rowerowych
powstałych po 2013 roku
Łączna długość dróg/ścieżek
rowerowych powstałych po
2013 roku
Liczba pasażerów
korzystających z komunikacji
publicznej autobusowej
Jednostka
3.
szt.
4.
Referat Komunalny
km
Referat Komunalny
szt.
Przedsiębiorstwa transportowe, GUS
4
5
6
Liczba autobusów
poruszających się na terenie
gminy spełniających najnowsze
normy emisji spalin po roku
2013
Liczba przeprowadzonych
szkoleń, akcji społecznych
związanych z ekologicznym
transportem po 2013 roku
Liczba zmodernizowanych dróg
gminnych po 2013 roku
str.: 127
szt.
Przedsiębiorstwa transportowe, GUS
szt./osoby
Dąbrowie, Przedsiębiorstwa transportowe
km
Dąbrowie
9.3. Analiza ryzyka realizacji planu
Analiza w postaci tabelarycznej uwzględnia mocne i słabe strony gminy oraz szanse i zagrożenia
mogące mieć znaczący wpływ na realizację działań przewidzianych w PGN. Przedstawiona
analiza SWOT związana z realizacją PGN przedstawia się następująco:
Tabela 9.3-1Analiza ryzyka realizacji planu Gmina Dąbrowa
Lp.
1.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
14
15
Mocne strony
2.
Dotychczasowe działania gminy
zmniejszające zużycie energii
Korzystne położenie geograficzne gminy
(centrum kraju)
Determinacja gminy w zakresie realizacji
PGN
Dotychczasowe działania dot. modernizacji
oświetlenia
Posiadanie terenów pod inwestycje,
budownictwo
Planowane inwestycje gminy w zakresie
efektywności energetycznej
Wysoka jakość gleb
Warunki do rozwoju nowoczesnego i
wysokoefektywnego rolnictwa
Wzrost wrażliwości ekologicznej
mieszkańców
Poprawa stanu środowiska poprzez ciągłe
wprowadzenie proekologicznych systemów
grzewczych, ograniczenie negatywnego
oddziaływania prowadzonych działalności i
inwestycji
Rosnące zainteresowania inwestorów i
przedsiębiorców działaniami proekologicznym
Słabe strony
3.
Niewystarczające środki w budżecie gminy
na realizację wszystkich działań
przedstawionych w planie
Brak całkowitej gazyfikacji gminy
Rozproszenie osadnictwa, duża
powierzchnia, rozczłonkowanie gminy
Niewielki potencjał wykorzystania OZE
Brak szczegółowych informacji dot. zużycia
nośników innych niż sieciowe
Duży udział indywidualnego ogrzewania
węglowego w skali gminy
Bariery techniczne i ekonomiczne
zastosowania OZE
Istnienie budynków nadal wymagających
rewitalizacji i termomodernizacji
Niska świadomość ekologiczna mieszkańców
m.in. na temat korzyści z segregacji odpadów
Brak ścieżek rowerowych
Niska jakość i standard dróg
komunikacyjnych
Niska jakość i standard mieszkań
komunalnych
Brak scentralizowanych systemów
ciepłowniczych
Problem niskiej emisji zanieczyszczeń
powietrza
str.: 128
Tabela 9.3-2 Analiza ryzyka realizacji planu
Lp.
1.
Mocne strony
2.
1
Nowe technologie pozytywnie wpływające
na energochłonność budynków
dostrzegane przez inwestorów
Możliwość wsparcia przez Państwo i UE
inwestycji związanych z OZE,
termomodernizacją
Zwiększająca się świadomość odbiorców w
zakresie oszczędnego gospodarowania
energią
Coraz większa liczba usług wspierających
działania wpływające na oszczędność
energii np. audyty energetyczne budynków,
oprogramowania
Rosnące ceny energii wpływają korzystnie
na opłacalność wprowadzania
energooszczędnych inwestycji
Nacisk UE oraz Polski na wykorzystanie
OZE
Plany „wojewódzkie” –
usprawnienie/poprawa sieci drogowej
2
3
4
5
6
7
Słabe strony
3.
Brak środków zewnętrznych na realizację
zaplanowanych celów
Zmniejszenie zainteresowania OZE przez
użytkowników energii ze względu na
wysokie koszty inwestycyjne
Wzrost kosztów energii i paliw
str.: 129
9.4. Korzyści wynikające z wdrażania planu
Tabela 9.4-1 Korzyści społeczne
Lp.
1.
Sektor objęty
zadaniem
2.
Opis działania
Korzyści społeczne
3.
4.
Zwiększenie świadomości
ekologicznej mieszkańców,
przykład poprawnego
uświadamiania społeczeństwa
Przykład poprawnego
uświadamiania społeczeństwa.
Przykład możliwości zamawiania
usług oraz produktów w oparciu o
ekologiczne kryteria. Polepszenie
jakości usług sektora użyteczności
publicznej
Poprawa komfortu cieplnego w
budynkach, polepszenie jakości
usług sektora użyteczności
publicznej, przykład prawidłowego
gospodarowania energią i
zasobami finansowymi
Poprawa jakości życia, przykład
prawidłowego gospodarowania
energią i zasobami finansowymi.
Zwiększenie ekologicznej
świadomości mieszkańców.
Zwiększenie bezpieczeństwa
poruszania się w obrębie gminy
świadomości mieszkańców,
Poprawa efektywności
energetycznej, przykład
energią i zasobami finansowymi
Poprawa jakości życia, przykład
Wzmożenie aktywności ruchowej
mieszkańców, wzmocnienie
fizycznej kondycji mieszkańców
Poprawa jakości pracy, przykład
świadomości mieszkańców
1
Użyteczność
publiczna
Działania edukacyjne
2
Użyteczność
publiczna
Wdrażanie systemu zielonych
zamówień publicznych
3
Użyteczność
publiczna
Program termomodernizacji
budynków użyteczności
publicznej należących do Gminy
Dąbrowa
4
Użyteczność
publiczna
Wymiana oświetlenia na
energooszczędne. Zakup i
montaż systemu monitorowania i
sterowania oświetleniem dróg
publicznych
5
Użyteczność
publiczna
Szkolenie dla pracowników
administracji publicznej i
jednostek podległych Urzędowi
Gminy
6
Użyteczność
publiczna
Budowa instalacji kolektorów
słonecznych oraz instalacji PV
7
Transport
Przeprowadzenie kampanii
społecznych związanych z
efektywnym i ekologicznym
transportem
8
Transport
Budowa i modernizacja dróg
gminnych
9
Transport
Rozwój systemu ścieżek
rowerowych na terenie gminy
10
Handel, usługi,
przedsiębiorstwa
Wymiana oświetlenia na
energooszczędne
11
12
13
Handel, usługi,
przedsiębiorstwa
Termomodernizacja budynków
usługowych i użyteczności
publicznej
Handel, usługi,
przedsiębiorstwa
Szkolenie dla
przedsiębiorstw/przedsiębiorców
w zakresie zagadnień
zużycia energii/emisji
Mieszkalnictwo
Organizowanie akcji związanych
z efektywnością
energetyczną/ograniczeniem
emisji oraz wykorzystaniem
odnawialnych źródeł energii
14
Mieszkalnictwo
Program termomodernizacji
budynków mieszkalnych
15
Mieszkalnictwo
Budowa instalacji kolektorów
słonecznych
16
Mieszkalnictwo
Modernizacja/budowa kotłowni
na biomasę
Oświetlenie
Modernizacja energochłonnego
oświetlenia ulicznego ze
sterowaniem czasowym i
zmierzchowym
17
str.: 130
Poprawa efektywności
energetycznej w grupie handel,
usługi, przedsiębiorstwa.
Pozytywny wpływ ma ochronę
środowiska, polepszenie warunków
pracy, stworzenie wizerunku
ekologicznego przedsiębiorstwa
Uświadamianie dot.
zrównoważonego wykorzystania
zasobów naturalnych,
kształtowanie norm w
społeczeństwie, polepszenie
warunków prowadzenia
działalności gospodarczej i pracy
Poprawa komfortu cieplnego w
budynkach, polepszenie jakości
usług sektora użyteczności
publicznej, przykład prawidłowego
gospodarowania energią i
zasobami finansowymi
Polepszenie warunków życia,
poprawa efektywności
energetycznej, przykład
Przykład zrównoważonego
wykorzystania zasobów
naturalnych, przykład
Zwiększenie bezpieczeństwa
poruszania się w obrębie gminy,
poprawa komfortu życia, przykład
str.: 131
10 Finansowanie przedsięwzięć
Możliwości finansowania działań wg stanu na 2015 przedstawia się następująco:
Tabela 10-1 Finansowanie Fundusz Ochrony
Środowiska i Gospodarki
Wodnej
Narodowy fundusz Ochrony Srodowiska
i Gospodarki Wodnej
1. Poprawa jakości powietrza
Część 1) Współfinansowanie opracowania programów ochrony
powietrza i planów działań krótkoterminowych
Część 2) KAWKA - likwidacja niskiej emisji wspierająca wzrost
efektywności
energetycznej
i
rozwój
rozproszonych,
odnawialnych źródeł energii.
Beneficjenci: województwa
Finansowanie: dotacja
Terminy: 2015-04-01 -2015-12-31
Nabór wniosków odbywa się w trybie ciągłym
Cel programu: Opracowanie programów ochrony powietrza i
planów działań krótko-terminowych. Program wspiera realizację
postanowień Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady
2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza
i czystego powietrza dla Europy (CAFE)
2. Poprawa efektywności energetycznej
Część 1) LEMUR - Energooszczędne Budynki Użyteczności
Publicznej
Beneficjenci:
•
podmioty
sektora
finansów
publicznych,
z
wyłączeniem
państwowych
jednostek
budżetowych,
• samorządowe osoby prawne, spółki prawa handlowego, w
których jednostki samorządu terytorialnego posiadają 100%
udziałów
lub
akcji
i które powołane są do realizacji zadań własnych j.s.t.
wskazanych
w
ustawach,
•
organizacje
pozarządowe,
w
tym
fundacje
i stowarzyszenia, a także kościoły i inne związki wyznaniowe
wpisane do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych
oraz kościelne osoby prawne, które realizują zadania publiczne
na podstawie odrębnych przepisów.
Finansowanie: dotacja, pożyczka
Terminy: 2015-04-01 -2015-12-31
str.: 132
Cel programu: Celem programu jest zmniejszenie zużycia
energii, a w konsekwencji ograniczenie lub uniknięcie emisji
CO2 w związku z projektowaniem i
budową nowych
energooszczędnych budynków użyteczności publicznej oraz
zamieszkania zbiorowego.
3. Wspieranie rozproszonych, odnawialnych źródeł energii
Część 1) BOCIAN - Rozproszone, odnawialne źródła energii
Beneficjenci: Przedsiębiorcy w rozumieniu art. 43 (1) Kodeksu
cywilnego podejmujący realizację przedsięwzięć z zakresu
odnawialnych źródeł energii na terenie RP
Finansowanie: Pożyczka
Terminy: 2015-04-01 -2015-12-31
Cel programu: Ograniczenie lub uniknięcie emisji CO2 poprzez
zwiększenie produkcji energii z instalacji wykorzystujących
odnawialne źródła energii
Część
2a)
Prosument
–
linia
dofinansowania
z przeznaczeniem na zakup i montaż mikroinstalacji
odnawialnych źródeł energii realizowanych przez jednostki
samorządu terytorialnego
Część
2b)
Prosument
–
linia
dofinansowania
odnawialnych źródeł energii poprzez banki
Część
2c)
Prosument
–
linia
dofinansowania
odnawialnych źródeł energii poprzez wojewódzki fundusz
ochrony środowiska i gospodarki wodnej
Beneficjenci: Jednostki samorządu terytorialnego lub ich
związki, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, osoby fizyczne.
Finansowanie: dotacja, pożyczka
Terminy: 2015-01-02 -2015-12-31
Cel programu: Ograniczenie lub uniknięcie emisji CO2 w wyniku
zwiększenia
produkcji
energii
z odnawialnych źródeł, poprzez zakup i montaż małych lub
mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii, do produkcji energii
elektrycznej lub energii elektrycznej i ciepła.
4. Poprawa efektywności energetycznej
Część 2) Dopłaty
energooszczędnych
do
Beneficjenci: Osoby fizyczne
kredytów
na
budowę
domów
str.: 133
Finansowanie: Dotacja na częściową spłatę kapitału kredytu
bankowego
Terminy: 2015-01-02 -2015-12-31
Cel programu: Oszczędność energii i ograniczenie lub
uniknięcie emisji CO2 poprzez dofinansowanie przedsięwzięć
poprawiających
efektywność
wykorzystania
energii
w
nowobudowanych budynkach mieszkalnych.
5. Wsparcie dla przedsiębiorców w zakresie niskoemisyjnej
i zasobooszczędnej gospodarki
Program składa się z trzech części:
CZĘŚĆ 1) Audyt energetyczny / elektroenergetyczny
przedsiębiorstwa
CZĘŚĆ 2) Zwiększenie efektywności energetycznej
CZĘŚĆ 3) E-KUMULATOR – Ekologiczny akumulator dla
przemysłu
Cel programu: Celem programu priorytetowego NFOŚiGW pn.
„Wsparcie
dla
przedsiębiorców
w zakresie niskoemisyjnej i zasobooszczędnej gospodarki" jest
zmniejszenie negatywnego oddziaływania przedsiębiorstw na
środowisko.
6. Programy planowane
RYŚ - Termomodernizacja budynków jednorodzinnych
Celem programu RYŚ będzie zmniejszenie emisji CO2 oraz
pyłów w wyniku poprawy efektywności wykorzystania energii w
budynkach jednorodzinnych.
Beneficjenci:
właściciele
domów
jednorodzinnych
wolnostojących, szeregowych, bliźniaczych wykorzystywanych
na cele mieszkaniowe co najmniej w połowie powierzchni.
Forma dofinansowania:
w wybranych bankach.
kredyt,
dotacja;
środki
dostępne
Rodzaje przedsięwzięć: prace termomodernizacyjne, instalacje
wewnętrzne, źródła ciepła. Cel – głęboka termomodernizacja.
Wymagany standard energetyczny minimum WT2021.
Tabela 10-2 Finansowanie –
Program Rozwoju Obszarów
Wiejskich 2014 - 2020
str.: 134
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
Modernizacja gospodarstw rolnych
Poddziałanie 4.1 – Wsparcie inwestycji w gospodarstwach
rolnych
Beneficjenci: Rolnicy prowadzący działalność rolniczą w celach
zarobkowych lub grupa rolników.
Terminy: do 27 lutego 2015 włącznie
Cel programu: Pomoc jest udzielana na materialne lub
niematerialne inwestycje poprawiające ogólne wyniki (ogólną
wydajność) gospodarstw rolnych prowadzących zarobkową
działalność rolniczą. Przez prowadzenie działalności w celach
zarobkowych rozumie się prowadzenie działalności, której
podstawowym celem jest osiągnięcie dochodu. Prowadzenie
działalności w celach naukowo-badawczych nie stanowi
prowadzenia działalności w celach zarobkowych.
W ramach tego instrumentu wsparcia mogą być realizowane
wyłącznie takie rodzaje operacji, które będą przyczyniały się do
poprawy ogólnych wyników gospodarstwa. Poprzez poprawę
ogólnych wyników gospodarstwa rolnego rozumie się poprawę
konkurencyjności i zwiększenie rentowności gospodarstwa rolnego
w wyniku jego restrukturyzacji.
Przez restrukturyzację rozumie się zmiany w gospodarstwie, które
mają na celu poprawę jego konkurencyjności i zwiększenie jego
rentowności oraz dokonywane z uwzględnieniem zmian w
otoczeniu oraz wewnętrznych potrzeb danego gospodarstwa.
Restrukturyzacja powinna być oparta o orientację rynkową.
Restrukturyzacja musi doprowadzić do wzrostu wartości dodanej
brutto w gospodarstwie (GVA), w szczególności w wyniku
racjonalizacji technologii produkcji lub wprowadzenia innowacji,
zmiany profilu lub skali produkcji, poprawy jakości produkcji lub
zwiększenia wartości dodanej produktu, co najmniej o 10% w
odniesieniu do roku bazowego w okresie 5 lat od dnia przyznania
pomocy. Poprawa ogólnych wyników gospodarstwa rolnego
fakultatywnie może dotyczyć:
•
poprawy efektywności korzystania z zasobów wodnych w
gospodarstwie,
•
poprawy
efektywności
gospodarstwie,
•
zwiększenia wykorzystywania odnawialnych źródeł energii
wykorzystania
energii
w
str.: 135
w gospodarstwie,
•
Tabela 10-3 Finansowanie Ministerstwo Środowiska
redukcji emisji gazów cieplarnianych i amoniaku z rolnictwa
w gospodarstwie,
Ministerstwo Środowiska
GreenEvo
Beneficjenci: Przedsiębiorcy działający na rzecz
środowiska, w branży tak zwanych zielonych technologii.
ochrony
Terminy: do 27 lutego 2015 włącznie
Cel programu: Pomoc beneficjentom w poruszaniu się na rynkach
międzynarodowych. Przedsiębiorcy biorący udział w kolejnych
edycjach
programu
MŚ
mają
szansę
na
uzyskanie
wszechstronnego wsparcia dla transferu ich technologii poza
granicę naszego kraju. Projekt „GREENEVO - Akcelerator
Zielonych Technologii” ma za zadanie świadczyć pomoc
przedsiębiorcom oferującym na rynku polskim i zagranicznym
technologie korzystne dla środowiska naturalnego i jego ochrony.
To pomoc także w komercjalizacji sprawdzonych rozwiązań.
Tabela 10-4 Finansowanie Bank Ochrony Środowiska
Bank Ochrony Środowiska
1. Kredyt z premią ekologiczną
Beneficjenci: Wspólnoty mieszkaniowe i osoby zarządzające
nieruchomościami.
Cel: Modernizacja nieruchomości finansowana kredytem celem
zapewnienia ograniczenie kosztów eksploatacyjnych, kredyt
inwestycyjny z przeznaczeniem na ekomodernizację. Osiągając
założony efekt ekologiczny można otrzymać premię – nawet do
20% kwoty kredytu.
2. Kredyt EKOoszczędny
Beneficjenci: samorządy, przedsiębiorcy, wspólnoty mieszkaniowe.
Cel: Finansowanie przedsięwzięć proekologicznych, których celem
jest uzyskanie oszczędności z tytułu zmniejszenia zużycia energii
i/lub wody. Możliwość refinansowania kosztów poniesionych w
związku z realizowaną inwestycją do 6 miesięcy przed datą
złożenia wniosku
str.: 136
3. Kredyt EnergoOszczędny
Beneficjenci: mikroprzedsiębiorcy, wspólnoty mieszkaniowe.
Cel: Na inwestycje zmniejszające zużycie energii elektrycznej,
w tym wymiana i/lub modernizacja, rozbudowa oświetlenia
ulicznego, oświetlenia wewnętrznego i zewnętrznego obiektów
użyteczności publicznej, przemysłowych, usługowych itp.
4. Preferencyjny EKOkredyt
Beneficjenci: Klienci indywidualni, wspólnoty mieszkaniowe.
Cel: stworzenie przydomowej instalacji fotowoltaicznej, celem
zmniejszenia kosztów eksploatacji.
5. EKOkredyt z dopłatami
Cel: montaż instalacji gazowej, kolektorów słonecznych, pomp
ciepła.
6. Kredyt inwestycyjny
Cel: Remont, ocieplenie, modernizacja nieruchomości.
7. Kredyt z Dobrą Energią
Beneficjenci: JST, spółek komunalnych, dużych, średnich i małych
przedsiębiorstw
Cel: Długoterminowe finansowanie
odnawialnych źródeł energii tj.:
inwestycji
w
budowę
•biogazownie
•elektrownie wiatrowe
•elektrownie fotowoltaiczne
•instalacje energetycznego wykorzystania biomasy
• inne projekty z zakresu energetyki odnawialnej
Uwagi: Warunki kredytowania: zależne od rodzaju kredytu!
str.: 137
Bank Gospodarstwa Krajowego
Tabela 10-5 Finansowanie Bank Gospodarstwa
Krajowego
Fundusz Termomodernizacji i Remontów
A. Kredyt z premią termomodernizacyjną
B. Kredyt z premią remontową
A. Kredyt z premią termomodernizacyjną
Beneficjenci: Właściciele lub zarządcy budynku mieszkalnego,
budynku zbiorowego zamieszkania, budynku użyteczności
publicznej wykorzystywanego przez jednostkę samorządu
terytorialnego, służącego do wykonywania przez nie zadań
publicznych i stanowiącego jej własność, lokalnej sieci
ciepłowniczej lub lokalnego źródła ciepła
Cel: Zmniejszenie rocznego zapotrzebowania na energię do
ogrzewania lub podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania
budynku mieszkalnego, budynku zbiorowego zamieszkania,
budynku użyteczności publicznej wykorzystywanego przez
jednostkę samorządu terytorialnego do wykonywania przez nie
zadań publicznych, zmniejszenie rocznych strat energii pierwotnej
w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych
źródłach
ciepła,
wykonanie
przyłączy
technicznych
do
scentralizowanego źródła ciepła, w związku z likwidacją lokalnego
źródła ciepła, w celu zmniejszenia kosztów zakupu ciepła
dostarczanego
do
budynków
lub
nastąpi
zamiana
konwencjonalnych źródeł energii na źródła niekonwencjonalne.
Uwagi: Wyjątkowość tego kredytu polega na tym, że w spłacie
kredytu pomaga Fundusz Termomodernizacji i Remontów,
z
którego
środków
otrzymują
Państwo
premię
termomodernizacyjną w wysokości 20% wykorzystanej kwoty
kredytu, jednak nie więcej niż 16% kosztów poniesionych na
realizację przedsięwzięcia i dwukrotność przewidywanych
w audycie energetycznym oszczędności kosztów energii.
Jednym z warunków otrzymania premii jest pozytywna weryfikacja
przez Bank Gospodarstwa Krajowego audytu energetycznego
(rodzaj specjalnej analizy, celem której jest wykazanie
oszczędności kosztów energii, wynikających z planowanego
przedsięwzięcia termomodernizacyjnego), który są Państwo
zobligowani dołączyć do wniosku o przyznanie premii
termomodernizacyjnej.
B. Kredyt z premią remontową
Beneficjenci: Spółdzielnie mieszkaniowe lub towarzystwa
budownictwa społecznego i jednocześnie właściciele lub zarządcy
budynku wielorodzinnego poddawanego remontowi, jeżeli
użytkowanie tego budynku rozpoczęto przed dniem 14 sierpnia
1961r.
Cel: zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną do
tego budynku na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody
użytkowej w wyniku realizacji inwestycji.
Uwagi: W spłacie kredytu pomaga Fundusz Termomodernizacji i
str.: 138
Remontów, z którego środków otrzymuje się premię remontową w
wysokości 20% wykorzystanej kwoty kredytu, jednak nie więcej niż
15% kosztów poniesionych na realizację przedsięwzięcia.
Tabela 10-6 Finansowanie ESCO
ESCO - ESCO Energy Saving Company
Oszczędność energii stanowi bez wątpienia najszybszy,
najskuteczniejszy i najbardziej opłacalny sposób ograniczania
emisji gazów cieplarnianych oraz poprawy jakości powietrza.
Cel: Celem działania podmiotów typu ESCO jest poprawa
efektywności gospodarowania energią prowadząca do wymiernych
efektów ekonomicznych, idąca w parze z dbałością o środowisko
naturalne. Podmioty ESCO działają wszędzie tam, gdzie
marnotrawi się energię nieświadomie, bądź z uwagi na brak
możliwości sfinansowania niezbędnych modernizacji.
Formułę ESCO można realizować w przypadku modernizacji
systemu cieplnego, gospodarki odpadami i wodno-ściekowej oraz
urządzeń
energetycznych
w
obiektach
komunalnych,
przemysłowych i zasobach mieszkaniowych w celu osiągnięcia
efektów ekologicznych i ekonomicznych poprzez zmniejszenie
kosztów eksploatacji.
W przedsięwzięciu typu ESCO mogą też brać udział dwie (inwestor
i firma ESCO) lub trzy strony: inwestor, firm zarabiająca na usłudze
zmniejszenia kosztów energii, instytucja finansowa dostarczająca
pieniędzy na realizację inwestycji.
Dzięki ESCO użytkownik energii nie dysponującymi środkami
inwestycyjnymi na realizację nie musi ponosić kosztów. W Zamian
za to firma ESCO obciąża użytkownika w terminie późniejszym
odpowiednią opłatą, stanowiącą część oszczędności kosztów
energii osiągniętych w wyniku modernizacji.
W okresie spłaty użytkownik nie ponosi zatem większych kosztów
niż przed modernizacją, z często w zależności od warunków
realizacji inwestycji od razu w jakiejś części partycypuje
w osiągniętych korzyściach. Po okresie spłaty użytkownik
przejmuje zmodernizowany obiekt i zarządza nim samodzielnie i na
własny rachunek.
Tabela 10-7 Finansowanie PolSeff
str.: 139
PolSEFF – Program Finansowania Rozwoju Energii Zrównoważonej
w Polsce
Beneficjenci: PolSEFF, czyli Program Finansowania Rozwoju
Energii Zrównoważonej w Polsce (Polish Sustainable Energy
Financing Facility), jest skierowany do małych i średnich
przedsiębiorstw (MŚP), zainteresowanych inwestowaniem w nowe
technologie obniżające wydatki na energię. Do przedsiębiorstw
spełniających
kryteria
programu
należą:
• MŚP zarejestrowane w Polsce, które są własnością osób
prywatnych w co najmniej 51%, w tym osoby prowadzące
jednoosobową
działalność
gospodarczą
i
rolnicy.
• Przedsiębiorstwa usług energetycznych (ESCO), których klienci
należą
do
sektora
MŚP.
• Przedsiębiorstwa posiadające zdolność kredytową. Ponadto do
programu PolSEFF mogą zgłosić się również dostawcy planujący
inwestycje w zwiększenie mocy produkcyjnych urządzeń
i technologii podnoszących efektywność energetyczną lub
z obszaru energii odnawialnej
Finansowanie: Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR)
w ramach PolSEFF udostępnił środki w wysokości 150 milionów
euro. Fundusze te są dystrybuowane przez lokalne banki i spółki
leasingowe biorące udział w programie. Obecnie bankami
pośredniczącymi są: Bank Millennium, Millenium Leasing, Bank
BGŻ, BNP Paribas Bank Polska SA, BZ WBK Finanse & Leasing.
Finansowanie można uzyskać w formie kredytu lub leasingu w
wysokości do 1 miliona euro, a w przypadku inwestycji bazujących
na urządzeniach z listy LEME – do 250000 euro
Dodatkowo PolSEFF jest wspierany przez Unię Europejską
w formie funduszu o wysokości 28 milionów euro przeznaczonych
na:
• bezpłatne doradztwo techniczne – PolSEFF oferuje
przedsiębiorcom bezpłatne doradztwo w wyborze inwestycji, tj.
pomoc zespołu wykwalifikowanych inżynierów i ekspertów ds.
finansów, którzy odbywają wizyty w miejscu inwestycji, dokonują
oceny potencjalnych oszczędności zużycia energii (w razie
potrzeby poprzez przeprowadzenie analiz zużycia energii),
pomagają przedsiębiorcom zidentyfikować źródła strat energii
i opracować plan biznesowy;
• premii inwestycyjnych – aby zachęcić przedsiębiorców do udziału
w programie, a także pomóc małym i średnim przedsiębiorcom,
Unia Europejska oferuje premię w wysokości 10%, a przy
spełnieniu określonych warunków nawet 15% kwoty finansowania
uzyskanego w ramach kredytu bądź leasingu. Premie inwestycyjne
są wypłacane przez bank finansujący po zakończeniu inwestycji
i pozytywnej wersyfikacji.
TYPY
INWESTYCJI
PROGRAMU POLSEFF:
REALIZOWANYCH
W
RAMACH
1) Inwestycje w poprawę efektywności energetycznej bazujące
na urządzeniach i rozwiązaniach z listy LEME (finansowanie
str.: 140
nie może przekroczyć 250 tys. euro; kredyt lub leasing.
2) Przedsięwzięcia inwestycyjne pozwalające na osiągnięcie co
najmniej 20% oszczędności energii – bardziej złożone niż
bezpośredni zakup jednej lub dwóch pozycji z Listy LEME
(finansowanie nie może przekraczać 1 mln euro; kredyt lub
leasing).
3) Przedsięwzięcia inwestycyjne zwiększające efektywność
wykorzystania energii w budynkach – inwestycje w odnawialne
źródła energii lub urządzenia podnoszące efektywność jej
wykorzystania, które umożliwiają zmniejszenie zużycia energii
w budynkach komercyjnych i administracyjnych MŚP o 30%
leasing).
4) Inwestycje w energię odnawialną generujące rocznie min. 3
kWh energii na 1 zainwestowane euro – 3 kWh energii
elektrycznej odpowiada około 10 kWh energii cieplnej
leasing).
Tabela 10-8 Finansowanie POIIŚ
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
Program Infrastruktura i
Środowisko
https://www.pois.gov.pl/
Program Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 to krajowy program
wspierający gospodarkę niskoemisyjną, ochronę środowiska,
przeciwdziałanie i adaptację do zmian klimatu, transport
i bezpieczeństwo energetyczny. Środki unijne z programu
przeznaczone zostaną również w ograniczonym stopniu na
inwestycje w obszary ochrony zdrowia i dziedzictwa kulturowego.
Wersja 1.0 Programu została zaakceptowana przez Komisję
Europejską decyzją z 16 grudnia 2014 r., obowiązuje od 19 grudnia
2014 r.
str.: 141
Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 to największy program
finansowany z Funduszy Europejskich nie tylko w Polsce, ale i Unii
Europejskiej. Główne obszary na które zostaną przekazane środki
to:
gospodarka
niskoemisyjna,
ochrona
środowiska,
przeciwdziałanie i adaptacja do zmian klimatu, transport
i bezpieczeństwo energetyczne oraz ochrona zdrowia i dziedzictwo
kulturowe.
Dzięki równowadze pomiędzy działaniami inwestycyjnymi
w infrastrukturę oraz wsparciu skierowanemu do wybranych
obszarów gospodarki, program będzie skutecznie realizował
założenia strategii Europa 2020, z którą powiązany jest jego cel
główny - wsparcie gospodarki efektywnie korzystającej z zasobów
i przyjaznej środowisku oraz sprzyjającej spójności terytorialnej
i społecznej.
Obszary wsparcia i rodzaje projektów możliwych do realizacji
w ramach programu Infrastruktura i Środowisko 2014-2020:
1. Zmniejszenie emisyjności gospodarki
1. wytwarzanie energii z odnawialnych źródeł energii (OZE);
2. poprawa
efektywności
energetycznej
i
wykorzystanie
odnawialnych źródeł energii w przedsiębiorstwach, sektorze
publicznym i mieszkaniowym;
3. promowanie strategii niskoemisyjnych;
4. rozwój i wdrażanie inteligentnych systemów dystrybucji.
2. Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu
• rozwój infrastruktury środowiskowej;
• dostosowanie do zmian klimatu;
• ochrona i zahamowowanie spadku różnorodności biologicznej;
• poprawa jakości środowiska miejskiego.
3. Rozwój sieci drogowej TEN-T i transportu multimodalnego
• rozwój drogowej infrastruktury w sieci TEN-T;
• poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego;
• poprawa bezpieczeństwa w ruchu lotniczym;
• transport intermodalny, morski i śródlądowy.
4. Infrastruktura drogowa dla miast
• poprawa dostępności miast i przepustowości infrastruktury
drogowej (rozwój infrastruktury drogowej w miastach i tras
wylotowych z miast, budowa obwodnic).
5. Rozwój transportu kolejowego w Polsce
• rozwój kolei w TEN-T, poza siecią i kolei miejskich.
6. Rozwój niskoemisyjnego transportu zbiorowego w miastach
• infrastruktura i tabor dla publicznego transportu zbiorowego w
miastach i na ich obszarach funkcjonalnych.
7. Poprawa bezpieczeństwa energetycznego
• rozwój inteligentnych systemów dystrybucji, magazynowania
i przesyłu gazu ziemnego i energii elektrycznej;
str.: 142
• budowa i rozbudowa magazynów gazu ziemnego;
• rozbudowa terminala LNG.
8. Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury
• inwestycje w ochronę i rozwój dziedzictwa kulturowego oraz
zasobów kultury, np. instytucji kultury, szkół artystycznych.
9. Wzmocnienie strategicznej infrastruktury ochrony zdrowia
• wsparcie infrastruktury systemu państwowego ratownictwa
medycznego;
wsparcie
infrastruktury
szpitali
ponadregionalnych
i współpracujących z nimi jednostek diagnostycznych w zakresie
chorób „aktywności zawodowej” i opieki nad matką i dzieckiem.
Tabela 10-9 Finansowanie RPO 2014-2020
http://www.mojregion.eu
Regionalny program Operacyjny Województwa Kujawsko –
Pomorskiego 2014 – 2020
Regionalny Program Operacyjny Województwa KujawskoPomorskiego na lata 2014- 2020 finansowany będzie
z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR),
Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), publicznych środków
krajowych i środków prywatnych. Za wdrażanie Programu
odpowiedzialny
będzie
Zarząd
Województwa
KujawskoPomorskiego. Siódma wersja projektu Programu, przyjęta przez
Zarząd Województwa 8.12.2014 r. jest końcowym efektem
negocjacji z Komisją Europejską, prowadzonych od 24.09.2014 r.
do 5.12.2014 r.
Łączne finansowanie ze środków europejskich wyniesie
1903540287 euro z czego około 72% (1 368 083 592 euro)
pochodzić́ będzie z EFRR i ok. 28% (535 456 695 euro) z EFS.
Program składa się̨ z 12 osi priorytetowych.
Oś priorytetowa 3. „Efektywność́ energetyczna i gospodarka
niskoemisyjna w regionie”
Łącznie alokacja: 282 225 573 euro
Priorytet inwestycyjny Pozyskiwanie energii z OZE:
o produkcja energii ze źródeł odnawialnych (z wyłączeniem
energii z wiatru),
o sieci elektroenergetyczne średniego i niskiego napięcia w celu
przyłączenia nowych jednostek wytwórczych energii z OZE do
Krajowego Systemu Elektroenergetycznego.
Priorytet inwestycyjny Efektywność́ energetyczna przedsiębiorstw:
o przedsięwzięcia w przedsiębiorstwa (mikro, małe i średnie
przedsiębiorstwa
oraz
przedsiębiorstwa
uzdrowiskowe
w regionie, w których władze regionalne mają udziały)
przyczyniające się̨ do zmniejszenia strat ciepła, energii i wody
str.: 143
oraz dotyczące odzysku ciepła.
Priorytet inwestycyjny Modernizacja energetyczna w sektorze
mieszkaniowym i budownictwie publicznym:
o kompleksowa
modernizacja
energetyczna
budynków
publicznych i wielorodzinnych budynków mieszkaniowych.
Priorytet inwestycyjny Niskoemisyjny transport publiczny i plany
gospodarki niskoemisyjnej:
o działania przyczyniające się̨ do rozwoju systemu transportu
publicznego (infrastruktura transportu publicznego
z zakupem taboru, buspasy, ścieżki rowerowe),
o inwestycje
wynikające
oświetlenie publiczne).
z
planów
(np.
wraz
energooszczędne
str.: 144
Źródła:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
Polityka ekologiczna państwa na lata 2009 -2012 z perspektywą do roku 2016
Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2014
Krajowy Program Zwiększania Lesistości 2003
Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko Perspektywa 2020 r., projekt 2013
Polityka energetyczna Państwa do 2030 roku
Założenia Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej
Krajowy Plan działań w zakresie energii ze źródeł odnawialnych
SPA 2020 – Strategiczny Plan Adaptacji
Polska 2030, Trzecia fala nowoczesności – Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju, W-wa
2013
Wytyczne w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla
przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych
Regionalny Program Operacyjny Polityki Leśnej Państwa
Strategia rozwoju Województwa Kujawsko-Pomorskiego do roku 2020 – Plan modernizacji
2020+
Program Ochrony Środowiska z planem gospodarki odpadami Województwa KujawskoPomorskiego na lata 2011-2014 z perspektywą na lata 2015-2018
Program Ochrony Powietrza dla Województwa Kujawsko-Pomorskiego za względu na
przekroczenia wartości docelowych benzo(a)piranu
Plan zagospodarowania przestrzennego Województwa Kujawsko-Pomorskiego,
Prognoza oddziaływania na środowisko Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa
Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013
Strategia rozwoju turystyki w Województwie Kujawsko-Pomorskim, kwiecień 2004
Wieloletnia prognoza finansowa Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2026
Województwo Kujawsko-Pomorskie zasoby i możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł
energii – Kujawsko-pomorskie Biuro Planowania Przestrzennego i Regionalnego we
Włocławku
Raport o stanie Województwa Kujawsko-Pomorskiego w 2013 roku, WIOŚ Bydgoszcz
Plan Zrównoważonego Rozwoju Publicznego Transportu Zbiorowego dla Województwa
Kujawsko-Pomorskiego, Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego, 2013r.
Rocznik Statystyczny Województwa Kujawsko- Pomorskim – Podregiony, Powiaty, Gminy
2013
Przewodnik po monitorowaniu, raportowaniu i weryfikacji (MRV) emisji gazów cieplarnianych
dla przedsiębiorstw
Synteza wyników pomiaru ruchu na drogach wojewódzkich w 2010 roku
Metodyka szacowania regionalnych zasobów biomasy na cele energetyczne. Alina
Kowalczyk-Juśko
Gospodarka niskoemisyjna – uwarunkowania i wyzwania – Toruń 2014
Program Gospodarki Niskoemisyjnej na terenach wiejskich – raport, Warszawa 2014,
Materiały z Instytutu Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa W–wa
Kondracki J. 2001: Geografia regionalna Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
Wody geotermalne województwa kujawsko–pomorskiego, ze szczególnym uwzględnieniem
dla potrzeb gospodarczych miasta Bydgoszczy, Torunia, Włocławka i Grudziądza” –
Towarzystwo Geosynoptyków GEOS, Kraków 2004 r.
Dotychczasowe wykorzystanie i planowane inwestycje w odnawialne źródła energii w woj.
kujawsko-pomorskim Minikowo 2013
Odpady komunalne na terenie województwa kuj–pom. Koncepcja gospodarowania
Projekt założeń do planu zaopatrzenia Gminy Dąbrowa w ciepło, energię elektryczną i paliwa
gazowe na lata 2012-2027, Dąbrowa sierpień 2012
gazowe na lata 2012-2027, Dąbrowa grudzień 2012
Prognoza oddziaływania na środowisko dotycząca projektu Aktualizacji Programu Ochrony
Środowiska dla Gminy Dąbrowa na lata 2014-2017 z perspektywą na lata 2018-2021
str.: 145
37. Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Dąbrowa na lata 2014-2017 z
perspektywą na lata 2018-2021, marzec 2014
38. Strategia rozwoju Gminy Dąbrowa na lata 2012-2020, Dąbrowa marzec 2012
39. Dokumentacja projektowa rekultywacji terenu składowiska odpadów innych niż niebezpieczne
i obojętne w miejscowości Sucharzewo w Gminie Dąbrowa”, sierpień 2014r.
40. Materiały udostępnione przez PKP Energetyka S.A. Zakład Kujawski
41. Materiały udostępnione przez jednostki organizacyjne w Gminie Dąbrowa
42. Materiały udostępnione przez S.M.
43. Materiały udostępnione przez Starostwo Powiatowe w Mogilnie
44. Materiały udostępnione przez Urząd Statystyczny w Bydgoszczy
45. Materiały udostępnione przez GDDKiA Bydgoszcz
46. Materiały udostępnione przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
47. Materiały udostępnione przez Nadleśnictwo Gołąbki
48. www.ug-dabrowa.pl
49. www.nfosigw.gov.pl
50. Dostępne strony internetowe

Zał. do Proj.uchw. w spr. gosp. niskoemisyjnej - Dąbrowa

Transkrypt

Podobne dokumenty

Gmina Dąbrowa

Gmina Dąbrowa

Dlaczego SIMPSON Strong-Tie - Złącza ciesielskie SIMPSON

W tym sęk - Szkoła Podstawowa w Sękocinie im. Włodzimierza