Artykuł

ZDROWIE DOBROSTAN 3/2013
DOBROSTAN, UMYSŁ I URODA
ROZDZIAŁ IX
Klinika Neurochirurgii i Neurochirurgii Dziecięcej w Lublinie
Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Department of Neurosurgery Medical University of Lublin
EWA WOJCIECHOWSKA, KRZYSZTOF TUROWSKI,
ELŻBIETA BARTOŃ, MARTA CZEKIRDA
Subiektywna ocena dobrostanu
u kobiet korzystających z zabiegów Medycyny
Subjective well-being assessment
of women using the aesthetic medicine procedures
Dobrostan jako pojęcie w psychologii pojawiło się na większą skalę w drugiej
połowie XX wieku. Oficjalnie użyto tej nazwy by określić zadowolenie i dobre
samopoczucie człowieka w 1974 roku w Social Indycators Research [5]. Najpopularniejszą polską koncepcją definiującą dobrostan jest „cebulowa teoria szczęścia
J. Czaplińskiego, gdzie autor pojęcie dobrostanu określa jako subiektywnie postrzeganą lub odczuwaną własną pomyślność, dobry stan własnego życia. Dobrostan
psychiczny (zgodnie z „cebulową teorią szczęścia”) składa się z trzech poziomów:
woli życia, najgłębszego i podstawowego poziomu, najmniej podatnego na oddziaływanie czynników zewnętrznych i będącego warunkiem przetrwania człowieka;
ogólnego dobrostanu psychicznego (stanowiącego poziom drugi), oznaczającego
zadowolenie z własnego życia ujmowanego w całości; satysfakcji cząstkowych,
czyli sądów i odczuć, odnoszących się do poszczególnych dziedzin życia, jako najbardziej zewnętrznego poziomu „przylegającego” do obiektywnych wydarzeń świata i warunków życia.[2] Z tą teorią wyraźnie koresponduje koncepcja C. D. Ryffa i
C. L. Keyesa, gdzie autorzy omawiają sześć aspektów określających dobrostan:
samoakceptację, pozytywne relacje z innymi, autonomię, panowanie nad otoczeniem, cel życia i rozwój osobisty[9] Oznacza to, że szczęście człowieka samo w
sobie nie jest głównym wskaźnikiem subiektywnego dobrostanu lecz satysfakcja z
dobrego życia, którą można osiągnąć dzięki takim wartościom, które umożliwiają
ZDROWIE I DOBROSTAN NR 3/2013
Dobrostan, umysł i uroda
kreowanie własnej egzystencji. Możemy tu wymienić: poczucie własnej godności,
wolność, odwaga, odpowiedzialność, poszukiwanie sensu życia, uczestniczenie w
życiu innego człowieka, zdrowie, zadowolenie, możliwość przejawiania i wykorzystywania zasobów intelektualnych, indywidualnych i twórczych [3].
Należy jednak zaznaczyć, iż wymienione wyznaczniki są dodatkowo uwarunkowane wieloma czynnikami zarówno wewnętrznymi jak i zewnętrznymi, a zasadniczym kryterium jest kontekst społeczno-kulturowy towarzyszący człowiekowi w
trakcie życia a zatem od niego w dużej mierze wydają się zależeć jego wiedza, przekonania, cele i aspiracje.[4]
Stąd wziął się pomysł przeprowadzenia badań dotyczących subiektywnego odczuwania dobrostanu na grupie kobiet korzystających z zabiegów medycyny estetycznej.[7] Wyniki badań odpowiedzą nam między innymi na pytania:
1. Czy wiek respondentów ma wpływ na to jak postrzegają siebie, swój stan
zdrowia, poczucie dobrostanu?
2. Czy wykształcenie jest czynnikiem oddziaływującym na postrzeganie siebie
w odniesieniu do dobrostanu?
3. Czy stan cywilny badanych wpływa na sposób odczuwania dobrostanu?
4. Czy wygląd zewnętrzny jest ważny dla odczuwania dobrostanu we wszystkich sferach życia?
MATERIAŁ I METODY
Przebadano 77 kobiet, które korzystają z zabiegów poprawiających wygląd. Ankietę własnego pomysłu udostępniono w Salonach i Gabinetach specjalizujących się
w zabiegach z zakresu Medycyny Estetycznej. Respondentki odpowiadały na 24
pytania, gdzie mogły zakreślać więcej niż jedną odpowiedź oraz dodawać własne
komentarze.
WYNIKI
Przeprowadzenie badań nie było proste, gdyż osoby korzystające z zabiegów
medycyny estetycznej niechętnie rozmawiają na ten temat i nie chcą też brać udziału
w badaniach. Może to wynikać z racji tego, że u części społeczeństwa panuje negatywny osąd osób korzystających z tego typu zabiegów poprawiających wygląd. Tę
opinię potwierdza 29,9% badanych osób twierdząc, że osoby korzystające z tego
typu zabiegów są postrzegane negatywnie przez społeczeństwo.
CHARAKTERYSTYKA BADANEJ GRUPY
Wśród 77 przebadanych osób 56 z nich (72,7%) odczuwa dobrostan w sferze życia osobistego i relacji społecznych. 21 osób (27,3%) odczuwa braki w tym zakresie
i jako powód podaje poczucie niskiej wartości związane z odejściem partnera, samotność oraz nadwagę w subiektywnej ocenie wyglądu.
140
Ewa Wojciechowska, Krzysztof Turowski, Elżbieta Bartoń, Marta Czekirda
Subiektywna ocena dobrostanu u kobiet korzystających z zabiegów Medycyny
W przeprowadzonych badaniach wzięto pod uwagę następujące zmienne:
- wiek respondentek,
-
miejsce zamieszkania,
-
stan cywilny,
-
subiektywne poczucie własnej atrakcyjności,
subiektywną ocenę własnego stanu zdrowia oraz odczuwania dobrostanu
w sferze życia osobistego i relacji społecznych.
Badaną grupę podzielono na następujące przedziały wiekowe:
1) 18 – 30 lat: 22 osoby; 28,57%
-
2) 31 – 40 lat: 27 osób; 35.06%
3) 41 – 50 lat: 19 osób; 24.67%
4) 51 i więcej lat: 9 osób; 11.68%
Rozkład odczuwania dobrostanu w zależności od wieku badanych pokazuje poniższa tabela:
Tabela I Zależność odczuwania dobrostanu od wieku respondentów.
Dobrostan Przedział wiek. Liczba %
Nie
18 do 30
4
18,18
Tak
18 do 30
18 81,81
Nie
31 do 40
7
25,92
Tak
31 do 40
20 74,07
Nie
51+
4
44,44
Tak
51+
5
55,55
Nie
41 do 50
6
31,57
Tak
41 do 50
13 68,42
Z powyższego zestawienia wyraźnie wynika, że młodsze osoby są bardziej
skłonne do odczuwania zadowolenia w sferze życia osobistego.
Do analizy miejsca zamieszkania badanej grupy zastosowano następujący
podział:
Tabela II Miejsce zamieszkania respondentów
Miejsce zamieszkania Ilość osób
Wieś
8
Tereny podmiejskie
16
Miasto do 100 tys.
12
Miasto powyżej 100 tys.
41
%
10.38
20.77
15.58
53.24
141
ZDROWIE I DOBROSTAN NR 3/2013
Dobrostan, umysł i uroda
W przypadku miejsca zamieszkania zadowolenie, czyli dobrostan w większej
mierze odczuwają osoby mieszkające w dużym mieście powyżej 100 tys. mieszkańców:
Tabela III Zależność pomiędzy dobrostanem a miejscem zamieszkania
Dobrostan
Miejsce zamieszkania
Liczba os.
Nie
miasto powyżej 100 000 tys.
11
Tak
miasto powyżej 100 000 tys.
30
Nie
miasto do 100 000 tys.
3
Tak
miasto do 100 000 tys.
9
Tak
wieś
8
Nie
tereny podmiejskie
7
Tak
tereny podmiejskie
9
%
26,82927
73,17073
25,00000
75,00000
100,0000
43,75000
56,25000
Stan cywilny ankietowanych
- Panna 18 os. – 23.37%
-
Mężatka 43 os. – 55.84%
-
Rozwiedziona 13 os – 16.88%
- Wdowa 3 os. – 3.89%
Biorąc pod uwagę powyższy czynnik uzyskano następujący wynik zależności
pomiędzy dobrostanem a stanem cywilnym badanych
Tabela IV Zależność dobrostanu od stanu cywilnego badanych
Dobrostan Stan cywilny Liczba os.
Nie
mężatka
10
Tak
mężatka
33
Nie
panna
4
Tak
panna
14
Nie
rozwiedziona
6
Tak
rozwiedziona
8
Nie
wdowa
2
Tak
wdowa
1
%
23,25
76,74
22,22
77,77
38,46
61,53
66,66
33,33
Analizując powyższy podział można zauważyć, iż brak dobrostanu jest nieznacznie częściej odczuwany wśród kobiet rozwiedzionych i wdów.
Respondentki wypełniając ankietę podawały parametry wzrostu i masy ciała. Na
tej podstawie obliczono BMI wskaźnik masy ciała stanowiący iloraz masy ciała
wyrażonej w kilogramach i kwadratu wysokości wyrażonej w metrach [8,6]. Następnie badane osoby zakwalifikowano do poszczególnych kategorii według klasyfikacji rozszerzonej:
142
Ewa Wojciechowska, Krzysztof Turowski, Elżbieta Bartoń, Marta Czekirda
Subiektywna ocena dobrostanu u kobiet korzystających z zabiegów Medycyny
-
17,0–18,49 – niedowaga
4 os – 5,2% badanych
-
18,5–24,99 – wartość prawidłowa
-
25,0–29,99 – nadwaga
-
30,0–34,99 – I stopień otyłości
-
35,0–39,99 – II stopień otyłości (otyłość kliniczna) 1 os – 1.3% badanych
67 os – 87% badanych
5 os – 6.5% badanych
0 os – 0%
Następnie dokonano porównania tych kategorii z subiektywnym odczuciem dobrostanu. Wyniki przedstawiono tabeli V
Tabela V Wskaźnik masy ciała a subiektywne poczucie dobrostanu
Zakres BMI
Dobrostan Liczba %
niedowaga
Tak
4
7,14
wartość prawidłowa
Tak
48 85,71
nadwaga
Tak
3
5,35
II stopień otyłości (otyłość kliniczna)
Tak
1
1,78
wartość prawidłowa
Nie
19 90,47
nadwaga
Nie
2
9,52
Przeprowadzone porównanie pokazuje, że osiągniecie dobrostanu w sferze życia
osobistego i relacji społecznych nie zależy od tego czy respondentki mają prawidłową masę ciała, ponieważ brak poczucia dobrostanu zgłosiło 27,27% badanych
osób w tym 19 osób z 67 z prawidłowym indeksem masy ciała oraz 2 osoby z 5
mających nadwagę.
Jako atrakcyjne postrzegają się 52 osoby (67,5%) a jako nieatrakcyjne 25 osób
(32.5%). Rozkład odczuwania dobrostanu w zależności od poczucia atrakcyjności
pokazuje tabela VI
Tabela VI Dobrostan a poczucie atrakcyjności
Dobrostan Atrakcyjność Liczba %
Nie
Tak
6
11,53
Tak
Tak
46 88,46
Nie
Nie
15 60,00
Tak
Nie
10
40,00
15 osób z 25, które określiły swój wygląd jako nieatrakcyjny także odczuwa brak
szczęścia w sferze życia osobistego.
W kwestionariuszu ankiety zamieszczono pytanie: jak oceniasz ogólny stan swojego zdrowia w skali od 1 do 5, gdzie 1 oznacza bardzo źle a 5 bardzo dobrze. Odpowiedzi respondentów przedstawia tabela VII
143
ZDROWIE I DOBROSTAN NR 3/2013
Dobrostan, umysł i uroda
Tabela VII Subiektywna ocena stanu zdrowia
Stan zdrowia Liczba osób
Bardzo zły
2
Słaby
4
dobry
30
Bardzo dobry
41
%
2.59%
5.19%
38.96%
53.24%
Wyniki tej oceny także zestawiono z wynikami subiektywnej oceny poczucia
dobrostanu:
Tabela VIII Zależność odczuwania dobrostanu od subiektywnej oceny stanu
zdrowia
Stan zdrowia
Bardzo zły
Słaby
Dobry
Bardzo dobry
2
4
18
32
Dobrostan
Tak
Nie
3.57%
7.14%
32.14% 12 57.14%
57.14% 9 42.85%
Z powyższego zestawienia wynika jednoznacznie, że bardzo zły i słaby stan
zdrowia nie jest jednoznaczny z brakiem osiągnięcia dobrostanu w sferze życia
osobistego. Ten brak określają osoby z dobrym i bardzo dobrym stanem zdrowia.
W kwestionariuszu ankiety znalazły się także pytania o rodzaj zabiegów z zakresu Medycyny estetycznej, powikłania, zachowania prozdrowotne, zadowolenie w
sferze życia seksualnego, zmiany w relacjach społecznych.
Najczęściej stosowane rodzaje zabiegów przedstawiono w tabeli poniżej:
Tabela IX Rodzaje zabiegów z zakresu medycyny estetycznej wybierane przez
respondentki
Ilość osób
wybierających zabieg
n
%
Korekcja zmarszczek mimicznych (Botox)
32
10.8
Korekcja zmarszczek – wypełniacze
36
12.2
Powiększanie i modelowanie ust
15
5.1
Wolumetria-modelowanie konturów twarzy
4
1.4
Odmładzanie twarzy, szyi, dekoltu, dłoni
31
10.5
Lipoliza
10
3.4
Pilingi medyczne
55
18.6
Mezoterapia
24
8.1
IPL
43
14.6
ultradźwięki
44
14.9
Rodzaj zabiegu
144
Ewa Wojciechowska, Krzysztof Turowski, Elżbieta Bartoń, Marta Czekirda
Subiektywna ocena dobrostanu u kobiet korzystających z zabiegów Medycyny
U 7.8% osób wystąpiły powikłania po zabiegach w postaci uczuleń.
Respondentki starają się dbać o swoje zdrowie: 70.1% osób je zdrową żywność
i tylko 9.1% przyznaje, że spożywa alkohol kilka razy w tygodniu
Rys. 1 Odżywianie
Rys.2 Spożywanie alkoholu
145
ZDROWIE I DOBROSTAN NR 3/2013
Dobrostan, umysł i uroda
Na pytanie: czy poprawa wyglądu wpływa na twoje życie seksualne 74.1% ankietowanych kobiet odpowiedziało, że są zadowolone ze swojego życia seksualnego
a 4.9% ma obecnie bardziej atrakcyjnych fizycznie partnerów.
Rys.3 Zadowolenie z życia seksualnego
Porównując okres zanim respondentki zaczęły korzystać z zabiegów i tym co jest
obecnie 30.8% Pań jest pewniejszych siebie, 11.5% zauważyło poprawę jakości
życia rodzinnego a 20.7% badanych zaczęło się bardziej interesować modą. Natomiast 5.8% osób bardziej krytycznie ocenia obecnie wygląd innych ludzi.
Głównym powodem dla jakiego Panie korzystają z zabiegów medycyny estetycznej jest poprawa wyglądu i samopoczucia. Na kolejnym miejscu jest zapobieganie starzeniu się skóry i poprawa wyglądu sylwetki.
146
Ewa Wojciechowska, Krzysztof Turowski, Elżbieta Bartoń, Marta Czekirda
Subiektywna ocena dobrostanu u kobiet korzystających z zabiegów Medycyny
Rys.4 Powody korzystania z zabiegów medycyny estetycznej
OMÓWIENIE WYNIKÓW BADAŃ
Jak wspomniałam we wstępie, wyznaczniki określające dobrostan są dodatkowo
uwarunkowane wieloma czynnikami zarówno wewnętrznymi jak i zewnętrznymi, a
zasadniczym kryterium jest kontekst społeczno-kulturowy towarzyszący człowiekowi w trakcie życia co wyraźnie potwierdzają przeprowadzone badania. Każdy
człowiek jest odrębną indywidualnością i to co będzie czynnikiem powodującym
odczuwanie braku poczucia dobrostanu u jednego człowieka – dla drugiego nie
będzie stanowiło problemu.
Biorąc pod uwagę choćby zestawienie subiektywnej oceny własnego zdrowia i
poczucia zachowania dobrostanu, okazuje się, że osoby określające swój stan zdrowia jako słaby i bardzo zły odczuwają dobrostan w sferze życia osobistego i relacji
społecznych ( Tab.VIII).
W badaniach przeprowadzonych przez R. Herzog-Krzywoszańską na temat subiektywnej i obiektywnej oceny masy ciała w zestawieniu z poczuciem satysfakcji z
życia studentek [6] BMI było wskaźnikiem, który podzielił badane osoby na dwie
grupy:
- Osoby z niedowagą i prawidłową masą ciała – większe poczucie satysfakcji
- Osoby wychudzone i z nadwagą/otyłością – mniejsze poczucie satysfakcji.
Nieco inaczej wygląda to w przypadku badań przedstawionych w tym artykule.
Zestawienie w tabeli V pokazuje dużą grupę Pań z prawidłową masą ciała, które nie
mają poczucia dobrostanu w swoim życiu: 19 z 67 badanych osób. Najprawdopodobniej na taki rozkład w przypadku tych badań ma wpływ zróżnicowanie wiekowe
147
ZDROWIE I DOBROSTAN NR 3/2013
Dobrostan, umysł i uroda
respondentek w przeciwieństwie do badań przeprowadzonych przez R. HerzogKrzywoszańską, gdzie ankietowane osoby były w podobnym przedziale wiekowym.
W tabeli I zestawiono wiek ankietowanych z poczuciem dobrostanu co pokazało,
iż młodsze osoby w większej mierze odczuwają dobrostan. Taki stan może wynikać
z faktu, że w znacznym stopniu może się przyczynić do odczuwania braków w sferze życia osobistego. Potwierdzają tę teorię zamieszczane przez ankietowane osoby
komentarze określające przyczynę braku poczucia dobrostanu. Respondentki wskazywały jako przyczynę takiego stanu brak poczucia własnej wartości, samotność
oraz niezadowolenie z własnego wyglądu.
Z wyników badań przeprowadzonych przez Centrum Badań Opinii Społecznej[1] dowiadujemy się, że 73% Polaków dba o własny wygląd, by mieć lepsze
samopoczucie. Podobny pogląd wyraziły Panie korzystające z zabiegów medycyny
estetycznej. Jako powód korzystania z zabiegów podają poprawę wyglądu (39.1%) i
na drugim miejscu – poprawę samopoczucia (27,6%). Według CBOS-u dobrym
wyglądem zewnętrznym jest zainteresowanych 89% osób z wyższym wykształceniem i jest to porównywalny wynik, gdyż w przypadku moich badań respondentki z
wyższym wykształceniem stanowią 63.64% badanych. W badaniach CBOS-u 90 %
osób jest przekonanych, że dbałość o wygląd zewnętrzny ma wpływ na powodzenie
w życiu osobistym co także współgra z przeprowadzonymi przeze mnie badaniami,
gdyż 30.8% poprawiając swój wygląd staje się pewniejszymi siebie, 11.5% zauważa
wyraźną poprawę jakości życia rodzinnego a część osób zyskuje nowych przyjaciół.
Choć tak wiele osób uważa, że dobry wygląd jest bardzo ważny w życiu to jednak okazuje się, że nie koniecznie musi być on wyznacznikiem wpływającym na
poczucie dobrostanu. Z 77 przebadanych osób 25 określiło swój wygląd jako nieatrakcyjny z czego 10 osób twierdzi, że cieszy się dobrostanem w sferze życia osobistego i relacji społecznych.
WNIOSKI
1. Kobiety w młodsze korzystające z zabiegów medycyny estetycznej znacznie
częściej odczuwają dobrostan w sferze życia osobistego i relacji społecznych.
2. Osoby z wyższym wykształceniem stanowią największy odsetek osób korzystających z zabiegów medycyny estetycznej.
3. Brak poczucia dobrostanu jest nieznacznie bardziej zauważalny wśród osób
rozwiedzionych i owdowiałych.
4. Subiektywna ocena własnego wyglądu jako nieatrakcyjnego nie jest jednoznaczna z brakiem poczucia dobrostanu podobnie jak zły i słaby stan zdrowia.
PIŚMIENNICTWO
1. Centrum Badania Opinii Społecznej: Stosunek do własnego ciała – ideał pięknej
kobiety i przystojnego mężczyzny. Komunikat z badań BS/152/2003, Warszawa
2003.
148
Ewa Wojciechowska, Krzysztof Turowski, Elżbieta Bartoń, Marta Czekirda
Subiektywna ocena dobrostanu u kobiet korzystających z zabiegów Medycyny
2. Czapiński J., Psychologia szczęścia, Przegląd i zarys teorii cebulowej, PTP,
Warszawa 1994.
3. Daszykowska J., Dobrostan psychiczny nauczycieli studiujących, [w:]
H. WronaPolańska, Zdrowie, stres, choroba w wymiarze psychologicznym, Oficyna Wyd. „Impuls”, Kraków 2008.
4. Daszykowska J., Jakość życia w perspektywie pedagogicznej, Oficyna Wyd.
„Impuls”, Kraków 2007.
5. Diener E., Lucas R. E., Oishi S., Dobrostan psychiczny. Nauka o szczęściu
i zadowoleniu z życia (Subjective well-being: The science of happiness and life
satisfaction, przekład M. Szuster), [w:] J. Czapiński [red.], Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka, PWN, Warszawa
2004
6. Herzog-Krzywoszańska R.: Subiektywna i obiektywna ocena masy ciała
a poczucie satysfakcji z życia u studentek. [w:] Olchowik G. (red.) Dobrostan
w różnych fazach życia. Lublin 2008, 49-55.
7. Hulewska A., Ziarko M.: Zachowania zdrowotne kobiet i mężczyzn – raport
z badań. [w:] Jasielska A., Hulewska A., Ziarko M. (red.) Interdyscyplinarne
studia nad płcią. Od polaryzacji płciowej do depolaryzacji rodzajowej. Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2002, 15-29.
8. Łuszczyńska A.: Nadwaga i otyłość. Interwencje psychologiczne. Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa 2007.
9. Triandis H., Kultura a subiektywny dobrostan (Cultural syndromes and subjective well-being, przekład: J. Kowalczewska), [w:] J. Czapiński [red.], Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka, PWN,
Warszawa 2004.
STRESZCZENIE
Celem badań była próba odnalezienia czynników sprzyjających oraz deprymujących odczuwanie dobrostanu przez kobiety korzystające z zabiegów medycyny
estetycznej. Przebadano 77 kobiet, które korzystają z zabiegów poprawiających
wygląd. Ankietę własnego pomysłu udostępniono w Salonach i Gabinetach specjalizujących się w zabiegach z zakresu Medycyny Estetycznej. Respondentki odpowiadały na 24 pytania, gdzie mogły zakreślać więcej niż jedną odpowiedź oraz dodawać
własne komentarze. Badana grupa kobiet to w większości osoby z wyższym wykształceniem z prawidłową masą ciała. Na to czy i w jaki sposób odczuwają dobrostan ma wpływ wiele czynników i jak wynika z badań wymaga indywidualnego
podejścia. Dodatkowo w badaniach wzięto pod uwagę takie czynniki jak: stan cywilny, miejsce zamieszkania, subiektywną ocenę stanu zdrowia i wyglądu zewnętrznego oraz BMI. Kobiety w młodsze korzystające z zabiegów medycyny estetycznej znacznie częściej odczuwają dobrostan w sferze życia osobistego i relacji
społecznych. Osoby z wyższym wykształceniem stanowią największy odsetek osób
149
ZDROWIE I DOBROSTAN NR 3/2013
Dobrostan, umysł i uroda
korzystających z zabiegów medycyny estetycznej. Brak poczucia dobrostanu jest
nieznacznie bardziej zauważalny wśród osób rozwiedzionych i owdowiałych. Subiektywna ocena własnego wyglądu jako nieatrakcyjnego nie jest jednoznaczna z
brakiem poczucia dobrostanu podobnie jak zły i słaby stan zdrowia.
ABSTRACT
The studies aimed at finding the factors enabling and depressing the sense of
well-being by women undertaking the aesthetic medicine procedures. There were 77
women who undergo treatments improving the appearance examined. The own
questionnaire was used in salons and clinics specializing in the treatments in the
field of Aesthetic Medicine. Respondents answered 24 questions. They could choose
more than one answer and gave their own comments. The examined group of women represents mostly persons with university degree and correct body mass. There
are many factors influencing the person’s well-being and the studies show that there
is a need for an individual approach. Additionally, the following factors were considered in the studies: marital status, place of living, subjective assessment of health
state and appearance and BMI. 1. Younger women undertaking aesthetic medicine
treatment are more likely to experience well-being in the area of personal life and
social relations. 2. Persons with university degree represent the largest percentage of
people undertaking the aesthetic medicine treatments. 3. Lack of experiencing wellbeing is insignificantly more likely to be noticed among divorcees and widows.4.
Subjective assessment of own look as unattractive is not synonymous with lack of
sense of well-being as well as bad and poor health.
2
Artykuł zawiera 23284 znaków ze spacjami (19032 + 318,9 cm grafiki)
150