Wprowadzenie
Transkrypt
Wprowadzenie
Introduction to the Background information booklets Polish version Wprowadzenie do broszur z informacjami ogólnymi Wersja polska This document is from www.earlysupport.org.uk O publikacji (About this publication) Wczesne Wsparcie (Early Suport) jest głównym projektem rządowym, mającym na celu lepszą koordynację usług świadczonych dla rodzin posiadających dzieci niepełnosprawne. Organizacja ta działa na terenie Anglii i jest umiejscowiona w sektorze wolontariatu. Promuje partnerską współpracę z szeregiem innych organizacji oraz udoskonala oferowane usługi. Niniejsza broszura z informacjami ogólnymi (Background information booklet) przygotowana była we współpracy z rodzicami i opiekunami oraz z osobami pracującymi z dziećmi i ich rodzinami. Broszura ta jest pierwszą z cyklu wydanych. Inne dostępne tytuły to: Osoby, które możesz spotkać (People you may meet) Opieka nad dzieckiem (Childcare) Pomoc finansowa (Financial help) Edukacja (Education) Opieka zdrowotna (Health services) Opieka społeczna (Social services) Formalna ocena – Edukacja (Statutory assessment – Education) Pomocne organizacje i przydatne kontakty (Useful contacts and organisations) Aby dowiedzieć się więcej o programie Early Support, o szkoleniach oraz aby przeglądać publikacje on-line, odwiedź: www.earlysupport.org.uk Informacje ogólne wprowadzenie Spis Treści(Contents) Wstęp 2 Pomoc, której potrzebujesz 4 Rodziny oraz sieci instytucji wspomagających 5 Wolontariaty 6 Lokalne usługi i współpraca między instytucjami 7 Rozwój usług zintegrowanych dla rodzin i dzieci 9 Centra zapewniające zintegrowane usługi dla dzieci 10 Pomoc odwiedzająca Cię w domu 12 Otrzymywanie pomocy – powszechna struktura oceniania (CAF) 13 Prowadzący profesjonaliści i kluczowi pracownicy 14 Słowniczek 16 Early Support 18 Podziękowania 20 Informacje ogólne wprowadzenie Wprowadzenie(Introduction) Ta broszura przeznaczona jest dla rodzin posiadających małe dzieci, które potrzebują dodatkowej pomocy z powodu niepełnosprawności. Przedstawia ona organizację instytucji społecznych oraz ukazuje czytelnikom różnorodne materiały, które może on uznać za użyteczne. Jest to pierwsza z serii broszur, które dostarczają podstawowych informacji na temat opieki nad dziećmi, rodzajów dostępnych instytucji społecznych oraz pomocy finansowej. Tytuły innych broszur z informacjami ogólnymi programu Early Support (Early Support Background information booklets) to: • Osoby, które możesz spotkać (People you may meet) • Opieka nad dzieckiem (Childcare) • Pomoc finansowa (Financial help) • Edukacja (Education) • Opieka zdrowotna (Health services) • Opieka społeczna (Social services) • Formalna ocena – Edukacja (Statutory assessment – Education) • Pomocne organizacje i przydatne kontakty (Useful contacts and organizations) Zawartość powyższych broszur odzwierciedla to, co inne rodziny, które również “przeszły przez podobne doświadczenia”, uważają za wartościowe informacje. Niektórzy preferują używanie broszur oddzielnie inni natomiast korzystają z nich w połączeniu z tak zwanymi Aktami Rodzinnymi (Family File) Programu Early Support, które pomagają w koordynowaniu wsparcia oraz dzieleniu się informacjami, zwłaszcza w sytuacji, gdy wiele różnych osób jest w kontakcie z rodziną. Wszystkie wyżej wymienione publikacje dostępne są dla rodziców i opiekunów bezpłatnie oraz są one po to, ażeby używać ich w najbardziej użyteczny dla ciebie sposób. Broszury z informacjami ogólnymi (Background information booklets) prezentują informacje, do których wracać można często, jako że z czasem pojawiają się nowe różnorodne pytania oraz różnorakie zagadnienia stają się nagle ważne. Dlatego też większości osób preferuje nie czytać wszystkich informacji zawartych w broszurach za jednym razem. 2 Dowiedz się jak zdobyć inne publikacje Early Support oraz przeczytaj więcej na temat Akt Rodzinnych na stronie 18 Informacje ogólne wprowadzenie Materiały te wzbogacają posiadane przez Ciebie informacje na temat usług dostępnych w twoim miejscu zamieszkania. Wsparcie dla rodzin organizowane jest na różne sposoby, w różnych miejscach. Broszury z informacjami ogólnymi programu Early Suport (Early Support Background information booklets) zapewniają łatwy punkt startowy, aby pomóc Ci odnaleźć się w nowej sytuacji. Zapytaj jakiegokolwiek profesjonalistę, pozostającego w regularnym kontakcie z twoją rodziną, o to jak usługi dla dzieci wymagających specjalnej opieki są organizowane w twojej okolicy oraz o to, jak możesz wykorzystać informacje zawarte we wszystkich naszych broszurach. Tam, gdzie nazwy zawodów drukowane są w kolorze, jak na przykład pediatra (paediatrician), logopeda (speech and language therapist) lub szkolny psycholog (educational psychologist), oznacza to, że możesz przeczytać o tym, czym te profesje się zajmują w broszurze Osoby, które możesz spotkać (People you may meet.). Niektóre broszury zawierają słowniczki, wyjaśniające specjalistyczne słownictwo. Kiedy słowa w tekście pojawiają się w kolorze, takim jak ten, oznacza to, że znaczenia owych słów wyjaśnione są w tekście poniżej, lub można je znaleźć w słowniczku na końcu broszury. 3 Informacje ogólne wprowadzenie Pomoc, której potrzebujesz (Thinking about the help you need) O wiele łatwiej jest znaleźć pomoc i wsparcie, jeżeli sam stwierdzisz, jakiej konkretnie pomocy potrzebujesz. To może wydawać się oczywiste, ale ważne jest abyś pamiętał, że to Ty znasz własne dziecko lepiej niż ktokolwiek inny, i że każde dziecko bądź rodzina jest inna. Rzeczy, które mogłyby być pomocne innym rodzinom w okolicy, niekoniecznie będą pokrywać się z tym, co będzie pomocne dla Ciebie. Wsparcie, jakiego potrzebujesz może również z czasem ulec zmianie – to, co przydaje się na początku może okazać się inne od tego, czego będziesz potrzebować później, gdy wszyscy, wliczając Ciebie, zaczną lepiej rozumieć sytuację Twojego dziecka i będą mieć więcej doświadczenia w decydowaniu o tym, co może pomóc, a co nie. Im dokładniej potrafisz sprecyzować swoją sytuację, tym łatwiej jest profesjonalistom pracującym z tobą dyskutować na temat możliwych rodzajów wsparcia. Ta broszura koncentruje się na dodatkowej lub specjalistycznej pomocy, którą władze lokalne, służba zdrowia oraz wolontariaty zapewniają rodzinom z małymi niepełnosprawnymi dziećmi. Owe usługi nazwane zostały usługami wsparcia dodatkowego (additional support services), ponieważ są one wykorzystywane przez rodziny posiadające dzieci, które potrzebują więcej pomocy lub odmienny jej typ, niż inne dzieci w tym samym wieku. Usługi zapewniane każdej z rodzin w twojej okolicy często nazywane są usługami powszechnymi (universal services) – jak na przykład, standardowa pomoc zapewniana przez lekarzy pierwszego kontaktu (GPs) oraz pielęgniarki środowiskowe (health visitors) u noworodków. W usługi powszechne wliczone są zajęcia na pływalni w lokalnym centrum rozrywki oraz w lokalnych grupach przedszkolnych. Osoby pracujące przy tego typu usługach pracują ciężko, aby udostępnić je wszystkim, nikogo nie pomijając. Inne rodziny z małymi dziećmi są najczęściej najlepszym źródłem informacji na temat usług zapewnianych przez władze lokalne (local authority). Rodziny te, mogą wam wiele powiedzieć na temat tego, co lubią robić jako rodzina oraz przekazać wiedzę dotyczącą tego, co jest dostępne i bezpieczne dla małych dzieci, wliczając te, które mają kłopoty z poruszaniem się i komunikacją w nowym otoczeniu. Ta broszura nie podaje już więcej informacji na temat usług powszechnych (universal services), ale zakłada, że będziecie z nich korzystać w połączeniu z bardziej specjalistycznymi usługami i rodzajami wsparcia 4 Informacje ogólne wprowadzenie Rodziny oraz sieci instytucji wspomagających(Families and local networks of support) Większość materiału zawartego w tych broszurach odnosi się do usług dodatkowych (additional services) zapewnianych przez profesjonalistów pracujących dla władz lokalnych lub służby zdrowia. Jednakże rodzina, przyjaciele oraz Twoi sąsiedzi mogą bardzo często zapewnić więcej regularnej pomocy niż jakiekolwiek profesjonalne centrum pomocy. Zadzwoń do “Skontaktuj się z rodziną” ( Contact a Family) 0808 808 3555 po pomoc w znalezieniu miejscowej grupy Inne rodziny z niepełnosprawnymi dziećmi mogą też pomóc w sposób, w jaki nawet profesjonaliści nie są w stanie pomóc. W wielu miejscach znajdują się lokalne sieci pomagające rodzicom małych dzieci kontaktować lub spotykać się ze sobą. Zapytaj osoby pracującej z twoją rodziną i dzieckiem o tego typu grupy w waszej okolicy. Rodziny z małymi dziećmi dotkniętymi niepełnosprawnością mogą pomóc poprzez: • dzielenie się doświadczeniami, opiniami o profesjonalistach i usługach • informowanie o organizacjach, ludziach i miejscach, gdzie sami zdobyli cenne dla nich informacje • zrozumienie twoich uczuć i problemów • opowiadanie o tym, jak ich własne uczucia zmieniały się z czasem • opowiadanie o osiągnięciach ich dzieci i dawaniu szansy na spotkanie ze starszymi dziećmi • organizowanie spotkań, na których możesz poznać inne rodziny wychowujące niepełnosprawne dzieci 5 Informacje ogólne wprowadzenie Wolontariaty (Voluntary organisations) Organizacje wolontariackie lub charytatywne także dysponują użytecznymi informacjami, radami i wsparciem. Czasem mogą zapewnić usługi lub pomoc w nawiązywaniu kontaktów z rodzinami, które doświadczają podobnych problemów. Ktokolwiek pracuje regularnie z Tobą i Twoim dzieckiem powinien posiadać wiedzę o wolontariatach, które mogą pomóc – uwzględniając również lokalne organizacje lub centra pomocy. Organizacje krajowe często posiadają też specjalne linie telefoniczne, pod którymi można uzyskać informacje i rady, jak również stronę internetową. Rodziny często nazywają te organizacje kołami ratunkowymi, ponieważ zapewniają informacje szczególnie adekwatne, co do trudności w uczeniu się lub niepełnosprawności ich dziecka. Organizacje te nazywane są też czasem „słuchającym uchem” w trudnym czasie. Sprawdź je sam/sama. Broszura z Informacjami Ogólnymi (Background information booklet) zatytułowana Użyteczne kontakty i organizacje (Useful contacts and organizations) uwzględnia organizacje takie jak te wymienione powyżej ze szczegółowymi danymi adresowymi. 6 Informacje ogólne wprowadzenie Lokalne usługi i współpraca między instytucjami(Local services and multi-agency working) Przeczytaj o tym więcej w Rozwoju zintegrowanych usług dla dzieci i ich rodzin Oficjalne usługi (Statutory services) to usługi, które władze lokalne lub służba zdrowia muszą zapewnić zgodnie z prawem. Są one zorganizowane w różny sposób i w różnych miejscach, ale zazwyczaj obejmują usługi zdrowotne, edukacyjne i socjalne. Władze lokalne i służba zdrowia w wielu miejscach podejmują obecnie działania w celu zjednoczenia usług i lepszej koordynacji wsparcia dla rodzin z małymi dziećmi. Ogólny zarys tego, jak kształtował się do tej pory podział obowiązków między różnymi usługami przedstawia poniższy rysunek: Opieka Społeczna Opieka zdrowotna Może zapewnić praktyczną pomo jeśli spełniasz odpowiednie kryteria Zwracają uwagę na stan zdrowia dziecka i zapewniają leczenie w razie potrzeby. Pierwszą pomocą może być twój lekarz specjalista lub lekarz pierwszego kontaktu. Mogą oni skierować cię do innych specjalistów, takich jak: logopeda, fizjoterapeuta lub na terapię zajęciową RODZINA • krótkoterminowa pomoc, dzięki której rodzice mogą odpocząć od obowiązków związanych z opieką nad dzieckiem • pomoce i wyposażenie • przystosowanie domu •pomoc w zdobywaniu wsparcia finansowego •pomoce w domu Czasem prowadzą Drużynę dzieci niepełnosprawnych Usługi edukacyjne Zapewniają edukację i dodatkowe wsparcie w szkole lub nauczanie indywidualne, gdy taka potrzeba zostanie zdiagnozowana. Zapewniają pomoc w rozwoju, uczeniu się, a jeśli są one poprawne, ocenę i nadzór nad postępami w nauce dziecka. Różne usługi ( takie jak zdrowotne lub edukacyjne), są czasem nazywane instytucjami. Współpraca między instytucjami (Multi-agency working) to współpraca pomiędzy poszczególnymi instytucjami. Na przykład, ocenianie między instytucjami(multi-agency assessment) lub planowanie między instytucjami (multi-agency planning) oznacza to, że kilka instytucji pracuje razem nad łączną oceną lub jednym planem. 7 Informacje ogólne wprowadzenie Tam gdzie rodziny potrzebują pomocy i wsparcia ze strony różnych instytucji, efektywna współpraca między instytucjami (multi-agency working) potrzebna jest by upewnić się, że usługi są odpowiednio koordynowane oraz, że rodziny są w centrum dyskusji i wspólnego decydowania o ich dziecku. Współpraca między instytucjami (Multi-agency working) jest ważna, ponieważ jeśli nie jest dobrze rozwinięta, rodziny otrzymują niekompletne i źle skoordynowane wsparcie i pomoc. W praktyce, słaba współpraca między instytucjami (Multi-agency working) oznacza, że: • możesz być proszony wiele razy o udzielanie w kółko tych samych informacji różnym osobom • twoje dziecko widzą różne osoby, które nie przekazują sobie informacji i nie wiedzą, co każda z nich robi • możesz zostać wezwana/y na spotkania w klinice w różne dni, podczas gdy możliwe byłoby odbycie ich wszystkich w jednym dniu • możesz nie posiadać wszystkich potrzebnych ci informacji lub nie wiedzieć do kogo się po nie zwrócić • nastąpić mogą okresy ciszy, bądź opóźnień, kiedy nie wiesz, co się dzieje. Akta rodzinne Early Support (Early Support Family file) zaprojektowane są jako pomoc w koordynowaniu usług. Są też szczególnie użyteczne, jeżeli wiele różnych instytucji współpracuje z twoją rodziną. Dowiedz się jak zdobyć kopię Akt Rodzinnych (Family file) na odwrocie tej broszury. Zapytaj osób pozostających z tobą w stałej współpracy, jak takie usługi zorganizowane są w twojej okolicy oraz jak instytucje współpracują między sobą. 8 Informacje ogólne wprowadzenie Rozwój usług zintegrowanych dla rodzin i dzieci (The development of integrated services for families and children) Większość napotkanych przez ciebie profesjonalistów, którzy oceniają postęp twojego dziecka, bądź zapewniają opiekę medyczną, terapie lub wsparcie edukacyjne, zatrudnionych jest przez instytucje zdrowotne, edukacyjne bądź socjalne. Jednakże, rosnąca ilość osób zatrudniona jest przez więcej niż jedą instytucje lub oficjalną instytucję (statutory service) we współpracy z wolontariatem (voluntary organization). To odzwierciedla rosnący trend skierowany ku integracji usług dla rodzin i dzieci. W momencie powstawania tej broszury, instytucje władz lokalnych były w fazie reorganizacji w odpowiedzi na „Każde dziecko się liczy”(Every Child Matters) rządową inicjatywę mająca na celu rozwój dostępnych usług dla dzieci i ich rodzin, jak również w odpowiedzi na ustawę o dzieciach z 2004 roku. „Każde dziecko się liczy: Zmiany dla dzieci” to program pracy, który proponuje nowe podejście do zapewniania usług dla dzieci i nowe wymagania, aby usługi te współpracowały w bardziej zintegrowany i efektywny sposób. Prawo narzuca nowe obowiązki na władze lokalne, aby promowały współpracę między instytucjami oraz na kluczowych partnerów, aby brali udział w planowaniu współpracy. Przeczytaj więcej na ten temat na stronach 13 i 14 Rozwój Struktury Powszechnego Oceniania (Common Assessment Framework (CAF)) oraz roli wiodącego profesjonalisty (lead professional role), omówionych nieco dalej w tej broszurze, jest częścią wyżej wspomnianych rozwojów. Celem rozwoju “bardziej zintegrowanych usług pierwszej rangi” jest, aby rodziny otrzymywały informacje, rady i wsparcie, których potrzebują wcześnie oraz aby odbywało się to w sposób efektywny odpowiadający ich konkretnej sytuacji. Jeżeli chciałbyś/chciałabyś dowiedzieć się więcej o rządowym programie zmian, odwiedź stronę internetową: www.everychildmatters.gov.uk 9 Informacje ogólne wprowadzenie Centra zapewniające usługi zintegrowane dla dzieci (Centres providing integrated services for young children) Usługi dodatkowe (Additional services) dla małych dzieci są często zapewniane w szpitalach, klinikach lub centrach pomocy, ponieważ jest to najbardziej ekonomiczny sposób zapewnienia specjalistycznej opieki dzieciom i ich rodzinom. Każde centrum prowadzące taką pomoc, może zazwyczaj udzielić informacji i rady, jak również leczenia, terapii lub wsparcia dziecka w rozwoju i nauce. Centra Dziecięce Pewny Start (Sure Start Children’s Centres) Centra dziecięce “Pewny Start” (Sure Start Children’s Centres) są częścią powszechnych usług (universal services) prowadzonych przez władze lokalne dla rodzin w ich okolicy. Są to miejsca, gdzie dzieci poniżej 5 roku życia i ich rodziny otrzymują edukacje, opiekę, wsparcie, pomoc lekarską i pomoc przy zatrudnieniu, oraz gdzie rodziny mogą znaleźć dostęp do pomocy ze strony multidyscyplinarnych zespołów profesjonalistów. W niektórych miejscach centra dla dzieci zapewniają wsparcie dla rodziców i dzieci ze specjalnymi potrzebami uwzględniając dzieci ze szczególnymi potrzebami, związanymi z niepełnosprawnością. Jeśli twoja rodzina już korzysta z usług centrum “Pewny Start,” zapytaj kogoś z obsługi, z kim widujesz się regularnie o informacje w tej broszurze oraz oto jak możesz korzystać z Pakietu rodzinnego Early Suport (Early Support Family pack). O Centrach dla dzieci możesz przeczytać więcej w broszurze Edukacja z serii broszur Informacje Ogólne (Background information booklet on Education). Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, odwiedźcie stronę internetową: www.surestart.gov.uk 10 Informacje ogólne wprowadzenie Centra rozwoju dziecka (Child development centres) Centra rozwoju dziecka (Child development centres (CDCs)) (występujące tez pod innymi nazwami) zapewniają opiekę zdrowotną i inne usługi dla małych dzieci dotkniętych niepełnosprawnością oraz dla ich rodzin w jednym miejscu. Takie centra są często prowadzone przez pediatrów (paediatricians), czyli lekarzy specjalizujących się w pracy z niemowlętami i małymi dziećmi. Zapytaj, czy podobne Centra rozwoju dziecka (child development centre) znajdują się w twojej okolicy oraz o usługi tam świadczone. Niektóre centra mają place zabaw zbudowane specjalnie dla małych dzieci potrzebujących dodatkowej opieki i terapii, aby się rozwijać, brać udział i uczyć. Czasem, są tam Grupy rozwoju dziecka (child development team), choć osoby w nie zaangażowane nie pracują w tym samym miejscu. To kolejny sposób lepszej koordynacji świadczonych usług dla rodzin. Jeśli takie centrum znajduje się w twojej okolicy, ale nie potrzebujesz wszystkich usług przez nie oferowanych, to wciąż dobrze jest o nim wiedzieć, ponieważ jest ono dobrym źródłem informacji. Czasem takie miejsca działają jako centra lokalnych sieci wspierających, o których mógłbyś inaczej nie usłyszeć. O Centrach dla dzieci możesz przeczytać więcej w broszurze Opieka zdrowotna z serii broszur Informacje Ogólne (Background information booklet on Health services). 11 Informacje ogólne wprowadzenie Pomoc odwiedzająca was w domu (Home visiting services) Wizyty domowe (Home visiting) oznaczają, że ktoś przychodzi pracować z tobą i dzieckiem w twoim domu. Niektóre centra „Pewny Start” (Sure Start Children’s Centres) rozwijają daleko sięgającą pomoc, która pomoże w terapii dla rodzin i dzieci w domu. Inne pomoce dla dzieci z problemami w uczeniu się lub niepełnosprawnością są organizowane w ten sposób od dłuższego czasu. Portage to pomoc otrzymywana w domu, przeznaczona specjalnie dla rodzin z małymi dziećmi potrzebującymi dodatkowej opieki ze względu na trudności w uczeniu się lub niepełnosprawności. Więcej o pomocy w domu i Portage możesz przeczytać w broszurze Edukacja z serii broszur Informacje Ogólne (Background information booklet on Education). Aby dowiedzieć się więcej o Portage, odwiedź stronę internetową www.portage.org.uk 12 Education Szczególne prawdopodobieństwo, że dzieci otrzymają regularną pomoc w domu ze strony specjalistycznie wykształconych nauczycieli w pierwszych latach ich życia, dotyczy dzieci niesłyszących, niepełnosprawnych wzrokowo lub multisensorycznie. Niektóre władze lokalne, zapewniają inne wczesnoszkolne pomoce nauczycielskie w podobny sposób. Informacje ogólne wprowadzenie Otrzymywanie pomocy – powszechna struktura oceniania (CAF )( Getting help – the Common Assessment Framework (CAF )) Powszechna struktura oceniania to nowe, standardowe podejście do oceniania dziecięcych potrzeb dodatkowego wsparcia oraz decydowania jak tym potrzebom należy sprostać. Jest to narzędzie identyfikujące niespełnione potrzeby. Zostało stworzone aby pomóc profesjonalistom w ocenie dziecięcych potrzeb dla zapewnienia dodatkowego wsparcia lub usług odpowiednio wcześnie i efektywnie. Owo podejście zachęca różne instytucje do rozwinięcia jednakowego rozumienia potrzeby wsparcia dla Twojej rodziny. Jeżeli dopiero rozpoczynasz dialog o dodatkowych usługach (additional services), jakich Twoje dziecko potrzebuje, możesz zostać poproszony/ona o wypełnienie formy Powszechnej Ewaluacji jako pierwszy krok w kierunku otrzymania dodatkowej pomocy. Zapytaj osób pracujących z tobą i Twoim dzieckiem o CAF – będą oni w stanie wyjaśnić Ci jak jest ona stosowana w Twojej okolicy oraz czy jest ona dla ciebie w szczególności przydatna. Jeśli chciałbyś/chciałbyś dowiedzieć się więcej o CAF odwiedź stronę internetową: www.everychildmatters.gov.uk Możesz przeczytać więcej o innych procesach ewaluacji, które mogą być ważne dla Twojego dziecka w późniejszym czasie w broszurze Opieka Społeczna i Formalna ocena – Edukacja z serii broszur Informacje Ogólne (Background information booklets on Social services and Statutory assessment – Education) 13 Informacje ogólne wprowadzenie Prowadzący profesjonaliści i kluczowi pracownicy(Lead professionals and key workers) Jeżeli na swojej drodze spotykasz wielu ludzi, który próbują Ci pomóc, zrozumienie tego, co dzieje się wokół ciebie może okazać się trudne i przytłaczające. Tam, gdzie dziecko ma wiele potrzeb dodatkowych i jest wspierane przez więcej niż jeden wydział, instytucje zachęcane są, aby wyłonić wiodącego profesjonalistę (lead professional). Wiodący profesjonalista (lead professional) to osoba, która: • spełnia rolę łącznika, któremu rodziny i dzieci mogą ufać • wspiera rodziny w dokonywaniu wyborów oraz kieruje ich krokami po zawiłościach systemu • może ułatwić rodzinom otrzymanie odpowiedniej pomocy oraz dostęp do usług, które są dobrze zaplanowane, regularnie analizowane oraz wydajnie dostarczane Z im większą liczba osób jesteś w kontakcie z powodu dodatkowych potrzeb Twojego dziecka, tym ważniejsze jest otrzymywanie pomocy przy koordynowaniu informacji i działań. Pracownicy kluczowi (Key workers) to wiodący profesjonaliści (lead professionals), których głównym zadaniem jest koordynowanie świadczeń oraz spełnianie roli łącznika, jeśli chodzi o szeroki wachlarz usług, lub, jeśli wymagana jest zintegrowana odpowiedź by zapewnić efektywne wsparcie dla ciebie i Twojego dziecka. Według Narodowej struktury usług dla dzieci: „Rodziny wychowujące dziecko o wysokim poziomie potrzeb powinny korzystać z pomocy kluczowego pracownika (key worker) w celu koordynowania usług dostarczanych przez wszystkie wydziały zaangażowane w troskę o dziecko oraz w jego wsparcie. To wszystko, aby pomóc im w znalezieniu własnej drogi poprzez system oraz by upewnić się, że rodziny nie musza w koło powtarzać informacji o swoich dzieciach różnym profesjonalistom.” 14 Informacje ogólne wprowadzenie Pomoc kluczowych pracowników dla rodzin z małymi, niepełnosprawnymi dziećmi są obecnie dostępne tylko w niektórych częściach kraju. Early Support aktywnie promuje rozwój tych usług. Zapytaj osób współpracujących z Tobą, czy podobne usługi dostępne są w Twojej okolicy. Jeżeli usługi pracownika kluczowego nie są dostępne, zapytaj profesjonalistów, z którymi najczęściej się spotykasz, o informacje, z kim powinieneś się skontaktować, jeżeli masz jakieś pytania jak informacje na temat Twojego dziecka będą przekazywane pomiędzy różnymi instytucjami z Tobą współpracującymi Aby dowiedzieć się więcej na temat prowadzących profesjonalistów, odwiedź stronę internetową: www.everychildmatters.gov.uk Aby dowiedzieć się więcej na temat pracowników kluczowych, odwiedź stronę internetową: www.ccnuk.org.uk 15 Informacje ogólne wprowadzenie Słowniczek(Glossary) Usługi dodatkowe (Additional services) – to usługi dodatkowe lub odmienne od tych, z których korzystają wszystkie rodziny z małymi dziećmi. Szkolny psycholog (Educational psychologist) – to wykwalifikowany nauczyciel, który posiada dodatkową wiedzę psychologiczną. Szkolni psychologowie pomagają dzieciom, której mają trudności z uczeniem się oraz ze zrozumieniem i komunikacją z innymi. Są w stanie ocenić rozwój Twojego dziecka oferując wsparcie i poradę Lekarz pierwszego kontaktu (GP) – to lekarz rodzinny pracujący dla społeczności. Jest pierwszym kontaktem dla wielu rodzin. Zajmuje się zdrowiem twojego dziecka i może cię skierować do różnych klinik, szpitali oraz specjalistów, gdy zajdzie taka potrzeba. Pielęgniarka Środowiskowa (Health visitor) – dyplomowane pielęgniarki i położne, które posiadają kwalifikacje i doświadczenie m.in. w zakresie zdrowego rozwoju dziecka. Służą pomocą i wsparciem zwłaszcza dla rodzin z bardzo małymi dziećmi oraz poradą na temat prawidłowego rozwoju dziecka, snu, odżywiania, zachowania oraz bezpieczeństwa. Odwiedzają one rodziny w pierwszych latach życia dziecka, aby sprawdzić jego rozwój i stan zdrowia. W razie potrzeby pomogą Ci skontaktować się z lekarzem, szpitalem bądź innymi usługodawcami w Twojej okolicy. Pracownik kluczowy (Key worker) – osoba pozostająca w stałym kontakcie z Twoją rodziną, która czuwa nad przepływem informacji między Tobą a wszystkimi specjalistami zajmującymi się Twoim dzieckiem oraz nad odpowiednim poziomem zapewnionych usług. Wiodący profesjonalista (Lead professional) – to osoba spełniająca rolę łącznika dla rodzin. Wspiera je w dokonywaniu wyborów i prowadzi po zawiłościach systemu. Władze lokalne (Local authority) samorząd lokalny zapewniający pomoc i wsparcie dla rodzin i ich dzieci. Wspólpraca między instytucjami (Multi-agency)– więcej niż jedna instytucja lub wydział pracujące razem Pediatra (Paediatrician) – lekarz specjalista do spraw zdrowia dzieci i niemowląt. Pracownik „Portage” (Portage services) – specjalnie wykwalifikowana osoba oferująca edukacyjne wizyty domowe dla dzieci w wieku przedszkolnym z dodatkowymi potrzebami. Pracownicy tego typu to najczęściej nauczyciele, logopedzi, terapeuci, pielęgniarki środowiskowe, pracownicy socjalni, czasem rodzice bądź wolontariusze z odpowiednim doświadczeniem. 16 Informacje ogólne wprowadzenie Specjalne potrzeby (Special needs) – dodatkowe potrzeby dziecka – w tym przypadku spowodowane niepełnosprawnością. Logopeda (Speech and language therapist) – profesjonalista wykwalifikowany w rozwijaniu zdolności komunikacji i w zaburzeniach mowy oraz w problemach powiązanych z jedzeniem i połykaniem. Usługi oficjalne (Statutory service)– usługi, które nakazem prawnym, muszą być zapewnione. Centra dziecięce Pewny Start (Sure Start Children’s Centres) – zapewniają szeroki wachlarz usług dla rodzin z małymi dziećmi, wszystko w jednym miejscu. Często zawierają w sobie usługi lekarskie oraz świadczenia dla dzieci ze specjalnymi potrzebami. Usługi powszechne (Universal services) – usługi świadczone dla wszystkich rodzin z małymi dziećmi. Wolontariaty (Voluntary organisations)– zapewniają informacje oraz usługi powiązane z konkretnymi potrzebami. Zazwyczaj są to organizacje charytatywne działające na poziomie krajowym jak i lokalnym. 17 Informacje ogólne wprowadzenie Early Support Wczesne Wsparcie (Early Support) jest głównym projektem rządowym, który ma na celu lepszą koordynację usług świadczonych dla rodzin posiadających dzieci niepełnosprawne. Wszystkie Broszury z Informacjami ogólnymi (Background information booklets) są dostępne bezpłatnie. Aby zdobyć inne tytuły z tej serii zadzwoń pod numer 0845 602 2260, używaj poniższych numerów referencyjnych: Wprowadzenie do broszur z informacjami ogólnymi (Introduction to the Background information booklets) Osoby, które możesz spotkać (People you may meet) Opieka nad dzieckiem (Childcare) Pomoc finansowa (Financial help) Edukacja (Education) Opieka zdrowotna (Health services) Opieka społeczna (Social services) Formalna ocena – Edukacja (Statutory assessment – Education) Pomocne organizacje i przydatne kontakty (Useful contacts and organisations) Pakiet rodzinny programu Elary Support (Early Support Family pack) (ES1) zawiera wszystkie Broszury z informacjami ogólnymi (Background information booklets) i egzemplarz Akta rodzinne programu Elary Suport (Early Support Family file) (ES5). 18 ES21 ES20 ES22 ES23 ES24 ES25 ES25A ES26 ES19 Informacje ogólne wprowadzenie Akta rodzinne (Family file) zawierają materiał pomocny w koordynowaniu wsparcia i w dzieleniu się informacjami – zwłaszcza, jeśli wiele osób pozostaje w kontakcie z twoim dzieckiem. Materiały Early Support zostały opublikowane po raz pierwszy w roku 2004 poprzedzone dwuletnimi konsultacjami z rodzicami, opiekunami a także osobami pracującymi z rodzinami. W drugiej edycji, opublikowanej w 2007 roku, wprowadzono sugestie i sposoby ulepszenia materiałów proponowane przez osoby używające ich w latach 2004-2006. Jeśli sądzisz, że inne materiały Early Support mogą być dla ciebie użyteczne, zapytaj o nie osoby współpracujące z Twoją rodziną i dzieckiem. Aby dowiedzieć się więcej o Early Support, odwiedź stronę internetową: www.earlysupport.org.uk 19 Informacje ogólne wprowadzenie Podziękowania(Acknowledgements) Early Support dziękuje wielu osobom – w szczególności rodzinom – zaangażowanym w rozwój tych materiałów. Chcielibyśmy wyrazić wdzięczność za trud włożony przez następujące wolontariaty w rozwój Pakietu rodzinnego (Family pack) oraz broszur z informacjami ogólnymi (Background information booklets): Advisory Centre for Education (ACE) Contact a Family Council for Disabled Children Down’s Syndrome Association ICAN Mencap National Autistic Society National Children’s Bureau (NCB) National Deaf Children’s Society (NDCS) Royal National Institute of the Blind (RNIB) Royal National Institute for Deaf people (RNID) Scope Sense TreeHouse 20 Egzemplarze tej publikacji możesz uzyskać pod adresem: DfES Publications PO Box 5050 Sherwood Park Annesley Nottingham NG15 0DJ Tel: 0845 602 2260 Fax: 0845 603 3360 Textphone: 0845 605 5560 Email: [email protected] Numer referencyjny to: ES21 © Crown copyright 2007 Edycja druga Fragmenty tego dokumentu mogą być użyte ponownie dla niekomercyjnych, edukacyjnych lub szkoleniowych celów pod warunkiem, że źródło tekstu jest podane. PPMRP/D32/22571/0207/223 www.earlysupport.org.uk