Pobierz instrukcję

WinSADIB/WinSADMS/WinSADOR
Program do tworzenia dokumentów celnych i finansowych
PODRĘCZNIK UŻYTKOWNIKA
Wrocław, lipiec 2013
2
HUZAR SOFTWARE
1.WSTĘP...................................................................................................................................................................... 7
UMOWA LICENCYJNA ............................................................................................................................................. 7
2. INSTALACJA ......................................................................................................................................................... 8
WYMAGANIA SYSTEMOWE ..................................................................................................................................... 8
INSTALACJA BAZY FIREBIRDSQL I PROGRAMU WINSADIB ................................................................................ 8
INSTALACJA PROGRAMU WINSADMS ................................................................................................................... 9
PIERWSZE URUCHOMIENIE PROGRAMU ............................................................................................................... 10
INSTALACJA PROGRAMU WINSADGUARDIB ............................................................................................... 13
3. PRZYGOTOWANIE PROGRAMU DO PRACY ............................................................................................. 16
OPCJE PROGRAMU ................................................................................................................................................ 16
POZOSTAŁE OPCJE ............................................................................................................................................... 23
ZASADY PORUSZANIA SIĘ W PROGRAMIE I SKRÓTY KLAWISZOWE ..................................................................... 24
ZASADY WYSZUKIWANIA I SORTOWANIA DANYCH W BAZACH DANYCH ............................................................. 25
USPRAWNIENIA PRACY – INDYWIDUALNE PREFERENCJE .................................................................................... 25
MENU RAPORTY..................................................................................................................................................... 26
MENU NARZĘDZIA ................................................................................................................................................. 26
TWORZENIE WŁASNYCH BAZ DANYCH. ................................................................................................................ 27
TARYFA CELNA ..................................................................................................................................................... 31
DODATKOWE MODUŁY ........................................................................................................................................ 35
4. DOKUMENTY SAD ............................................................................................................................................. 36
TWORZENIE DOKUMENTU SAD ........................................................................................................................... 36
INNE SPOSOBY TWORZENIA DOKUMENTU SAD. .................................................................................................. 36
WYPEŁNIANIE PÓL DOKUMENTU SAD. ................................................................................................................ 36
WYPEŁNIANIE PÓL 2 I 8 - NADAWCA I ODBIORCA ............................................................................................... 40
WYPEŁNIANIE PÓL 22 I 23 – WALUTA I KURS ..................................................................................................... 40
WYPEŁNIANIE POLA 31 – OPIS TOWARU ............................................................................................................. 40
WYPEŁNIANIE POLA 33 – KOD TOWARU.............................................................................................................. 41
WYPEŁNIANIE POLA 50 – GŁÓWNY ZOBOWIĄZANY ............................................................................................ 41
WYPEŁNIANIE POLA 52 – DANE GWARANCJI NIEWAŻNYCH ............................................................................... 41
DOKUMENT SAD NA PODSTAWIE FAKTUR........................................................................................................... 41
5. PRACA Z DOKUMENTEM SAD I JEGO DRUKOWANIE ........................................................................... 44
OPERACJE NA DOKUMENCIE SAD........................................................................................................................ 44
DRUKOWANIE DOKUMENTÓW SAD ..................................................................................................................... 45
6. INNE DOKUMENTY ........................................................................................................................................... 47
DOKUMENT CMR ................................................................................................................................................. 47
DOKUMENT CIM (NOWY) .................................................................................................................................... 47
DOKUMENT EUR .................................................................................................................................................. 47
ŚWIADECTWA POCHODZENIA ............................................................................................................................... 48
DOKUMENT T5 ...................................................................................................................................................... 48
DOKUMENT SMGS ............................................................................................................................................... 48
INNE DOKUMENTY ................................................................................................................................................ 52
DEKLARACJE SKRÓCONE ..................................................................................................................................... 52
POWIADOMIENIA CELINA..................................................................................................................................... 52
7. FAKTURY VAT ................................................................................................................................................... 54
OPCJE FAKTUR VAT ............................................................................................................................................ 54
TWORZENIE NOWEJ FAKTURY ............................................................................................................................. 57
MODYFIKACJA FAKTURY VAT ............................................................................................................................ 59
PODGLĄD FAKTURY VAT ..................................................................................................................................... 59
KOPIOWANIE FAKTUR VAT ................................................................................................................................. 59
BLOKOWANIE FAKTUR VAT ................................................................................................................................ 60
DRUKOWANIE FAKTUR VAT ................................................................................................................................ 60
ROZLICZANIE FAKTUR VAT ................................................................................................................................ 60
TWORZENIE ZESTAWIEŃ ...................................................................................................................................... 61
WinSADIB/MS/OR
3
FAKTURA W OBCYM JĘZYKU................................................................................................................................ 61
TWORZENIE FAKTURY KORYGUJĄCEJ................................................................................................................. 61
OZNACZENIA GRAFICZNE FAKTUR VAT ............................................................................................................. 61
CENNIK ................................................................................................................................................................. 61
KASA ..................................................................................................................................................................... 62
PRZELEWY ............................................................................................................................................................ 62
8. ZGŁOSZENIA INTRASTAT .............................................................................................................................. 63
RĘCZNE TWORZENIE DEKLARACJI INTRASTAT .............................................................................................. 63
AUTOMATYCZNE TWORZENIE DEKLARACJI INTRASTAT NA PODSTAWIE FAKTUR ........................................ 64
9. REALIZACJA PROCEDUR UPROSZCZONYCH ......................................................................................... 69
OBSŁUGA REJESTRU PROCEDURY UPROSZCZONEJ ............................................................................................. 69
ZAKŁADANIE NOWEGO REJESTRU ....................................................................................................................... 69
WPIS DO REJESTRU............................................................................................................................................... 71
BLOKADA WPISU W REJESTRZE ........................................................................................................................... 72
ZAREJESTROWANIE ODPOWIEDZI Z SYSTEMU CELINA ....................................................................................... 72
DOKONYWANIE POPRAWEK W REJESTRZE .......................................................................................................... 72
WYDRUKI Z REJESTRU ......................................................................................................................................... 72
REALIZACJA PROCEDURY UPROSZCZONEJ W PRZYWOZIE ................................................................................. 73
ZGŁOSZENIA UZUPEŁNIAJĄCE ............................................................................................................................. 74
POPRAWKI W REJESTRZE ..................................................................................................................................... 74
REALIZACJA PROCEDURY UPROSZCZONEJ W WYWOZIE .................................................................................... 75
10. MODUŁ EMAIL ................................................................................................................................................ 78
ROZSYŁANIE KOMUNIKATÓW. ............................................................................................................................. 78
AUTOMATYCZNE ROZSYŁANIE KOMUNIKATÓW DO KOŃCOWEGO KLIENTA. .................................................... 79
11. WYSYŁANIE DOKUMENTÓW DO SYSTEMÓW CELNYCH .................................................................. 81
12. SYSTEM ECS ..................................................................................................................................................... 83
PODPISYWANIE PLIKÓW XML ............................................................................................................................. 83
CERTYFIKAT (KLUCZ) PODPISU ELEKTRONICZNEGO ......................................................................................... 83
OBSŁUGA ZGŁOSZEŃ WYWOZOWYCH ................................................................................................................. 83
13. SYSTEM ICS ...................................................................................................................................................... 87
14. SYSTEM NCTS .................................................................................................................................................. 90
REALIZACJA PROCEDURY TRANZYTU.................................................................................................................. 90
PODSTAWOWE KOMUNIKATY REALIZUJĄCE OBSŁUGĘ OPERACJI TRANZYTOWEJ ............................................ 92
REALIZACJA KOMUNIKACJI Z SYSTEMEM NCTS W PROGRAMIE WINSAD ....................................................... 94
EWIDENCJA ZAMKNIĘĆ TRANZYTÓW. ................................................................................................................. 95
15. SYSTEM CELINA ............................................................................................................................................. 97
WYSYŁANIE DOKUMENTÓW DO CELINA WEBCEL ........................................................................................... 97
WYSYŁANIE DOKUMENTÓW DO CELINA OPUS .................................................................................................. 97
SPRAWDZANIE STATUSU WYSŁANEGO DOKUMENTU ........................................................................................... 97
16. MODUŁ GWARANCJI ..................................................................................................................................... 99
INSTALACJA MODUŁU........................................................................................................................................... 99
KONFIGURACJA MODUŁU GWARANCJI ................................................................................................................ 99
MODUŁ GWARANCJI .......................................................................................................................................... 100
SYSTEM OSOZ ................................................................................................................................................... 103
DOKUMENT SAD IMPORTOWY I JEGO ZWIĄZEK Z MODUŁEM GWARANCJI ..................................................... 104
DOKUMENT SAD TRANZYTOWY I JEGO ZWIĄZEK Z MODUŁEM GWARANCJI. ................................................. 104
17. MODUŁ ZLECENIA ........................................................................................................................................ 105
INSTALACJA MODUŁU ZLECEŃ ........................................................................................................................... 105
KONFIGURACJA MODUŁU ZLECEŃ ..................................................................................................................... 105
TWORZENIE NOWEGO REJESTRU ZLECEŃ ......................................................................................................... 106
REJESTR ZLECEŃ I NOT ...................................................................................................................................... 106
TWORZENIE NOT ................................................................................................................................................ 108
4
HUZAR SOFTWARE
DRUKOWANIE NOT.............................................................................................................................................. 108
18. MODUŁ SKŁADNICA DOKUMENTÓW..................................................................................................... 110
19. IMPORT/EKSPORT DANYCH Z/DO PLIKÓW ZEWNĘTRZNYCH ...................................................... 111
IMPORT Z PLIKÓW ZEWNĘTRZNYCH .................................................................................................................. 111
EKSPORT DO PLIKÓW ZEWNĘTRZNYCH ............................................................................................................. 111
FORMATY PLIKÓW.............................................................................................................................................. 112
WinSADIB/MS/OR
5
6
HUZAR SOFTWARE
1.Wstęp
Program do tworzenia dokumentów celnych i finansowych jest dostępny w trzech wydaniach nazwanych WinSADIB ,
WinSADMS oraz WinSADOR . Pod względem funkcjonalnym programy są identyczne, a podstawowa różnica sprowadza
się do różnych systemów zarządzania bazami danych. Program WinSADIB opiera się na bazie FirebirdSQL, WinSADMS
na MS SQL, a WinSADOR na Oracle. W dalszej części podręcznika, jeżeli wyraźnie tego nie napisano, będzie używana
nazwa WinSAD odnosząca się do wszystkich programów. Wszędzie tam, gdzie występują różnice między wydaniami
będzie to wyraźnie zaznaczone (w szczególności dotyczy to niektórych okienek).
Kupując program WinSAD staliście się Państwo klientami firmy HUZAR SOFTWARE działającej na rynku
oprogramowania celnego od 1992 roku. Nasze wieloletnie doświadczenie w tematyce celnej oraz znajomość najnowszych
narzędzi programistycznych sprawia, że oddajemy do rąk Państwa nowoczesny produkt najwyższej jakości. Program
WinSAD jest przeznaczony do pracy w 32 lub 64-bitowych systemach operacyjnych Windows firmy Microsoft. Także na
serwerze terminalowym.
Program umożliwia wypełnianie, drukowanie oraz wysyłanie dokumentów celnych SAD, SAD BIS i innych celnych
oraz wystawianie faktur VAT, wspólnotowych, eksportowych oraz przelewów.
WinSAD zawiera pełną taryfę celną wraz ze stawkami ceł zawieszonych, antydumpingowych, kontyngentów, VAT-u,
akcyzy.
Za pomocą tego programu można wypełnić najbardziej skomplikowane SAD-y (m.in. transport w różnych walutach,
banderole na alkohol i papierosy, cła specyficzne, zestawy dla dostaw zawierających powyżej 99 grup towarowych, itp).
W niniejszej dokumentacji zamieściliśmy podstawowe informacje dla użytkownika. W programie zawarte są
podpowiedzi ułatwiające korzystanie z programu.
Prawa autorskie naszej firmy w zakresie używania programu WinSAD są zabezpieczone za pomocą układu
szyfrującego zakładanego na port USB komputera. W wyjątkowych przypadkach możliwe jest zabezpieczenie
software'owe (przede wszystkim wykorzystywane w sytuacjach awaryjnych). W instalacjach terminalowych (nie ma
portów USB) udostępniamy zabezpieczenie za pomocą programu WinSADGuard którego instalacja i konfiguracja jest
opisana w jednym następnych rozdziałów - Instalacja programu WinSADGuard.
Umowa licencyjna
Program jest rozpowszechniany na zasadzie umowy licencyjnej zawieranej pomiędzy firmą HUZAR SOFTWARE
jako licencjodawcą a osobą fizyczną lub prawną, jako licencjobiorcą. Firma HUZAR SOFTWARE zastrzega sobie pełne
prawo autorskie do programu WinSAD.
Licencjodawca udziela sześciomiesięcznej gwarancji dotyczącej funkcjonowania programu. Ewentualne powtarzalne
błędy, tj. takie, które użytkownik potrafi systematycznie powodować, a nie są wynikiem niepoprawnej jego obsługi lub
niewłaściwej eksploatacji w danym środowisku programowo-sprzętowym, licencjodawca usuwa w terminie do dwóch
tygodni od daty ich zgłoszenia. Gwarancja nie obejmuje niewłaściwego funkcjonowania programu spowodowanego
zmianami przepisów prawnych lub samodzielnymi modyfikacjami programu przez licencjobiorcę. Jeśli okaże się, że błąd
jest spowodowany wirusem, złą konfiguracją środowiska lub skasowaniem któregoś z plików wchodzących w skład
programu (lub jego części), to użytkownik jest zobowiązany zapłacić za serwis.
Licencjodawca nie odpowiada za nieprawidłowe działanie programu
w przypadku zmian sprzętowych przeprowadzonych przez licencjobiorcę. Licencjodawca nie odpowiada za jakiekolwiek szkody wynikające z posługiwania się wadliwie funkcjonującym programem.
WinSADIB/MS/OR
7
2. Instalacja
W kolejnych podrozdziałach, omawia się wymagania systemowe oraz instalację programu WinSAD
i współpracujących z nim baz danych. Program WinSADIB współpracuje z bazą danych FirebirdSQL,
a WinSADMS z bazą Microsoft SQL. Z tego wynika, że proces instalacji programu powinien być wykonany po instalacji
odpowiedniego serwera bazy.
Wymagania systemowe
Aby zainstalować i uruchomić WinSAD wymagana jest następująca konfiguracja:

komputer zgodny z IBM PC (przynajmniej procesor Pentium z zegarem 450 MHz) z zainstalowanym 32/64bitowym systemem operacyjnym Windows firmy Microsoft,

minimalna wielkość pamięci operacyjnej co najmniej 1 GB Windows XP/Vista/Windows 7/Windows 8

wolny i aktywny port USB w komputerze,

minimum 1 GB wolnego miejsca na dysku twardym,

monitor VGA o rozdzielczości 1024X768 lub większej oraz mysz,

drukarka igłowa dobrze przebijająca wielowarstwowy dokument, która wciąga papier zawsze na tę samą
wysokość – jeżeli dokumenty będą drukowane na wielowarstwowych formularzach,

drukarka laserowa lub atramentowa do wydruków w trybie graficznym,

System operacyjny musi akceptować długie nazwy plików oraz mieć zainstalowane czcionki: MS Sans Serif CE,
Impact CE i Small Fonts CE. W polskich wersjach systemu Windows czcionki te są instalowane automatycznie.
Instalacja bazy FirebirdSQL i programu WinSADIB
Przed rozpoczęciem instalowania programu WinSADIB należy włożyć klucz sprzętowy do portu USB oraz włożyć
płytę CD do napędu CD-ROM i uruchomić program instalacyjny InstallWINSADIB.exe . W wyniku jego uruchomienia
zostanie wyświetlone poniżej okienko Instalacja – WinSADIB.
Jeżeli na komputerze nie ma zainstalowanej bazy FirebirdSQL
(dalej po prostu Firebird), to instalację rozpoczynamy od
naciśnięcia przycisku Instalacja bazy danych Firbird. Jeżeli baza
jest zainstalowana, to naciskamy przycisk Dalej. Załóżmy, że
baza nie jest zainstalowana, czyli rozpoczynamy od naciśnięcia
przycisku Instalacja bazy danych Firbird.
Po wyborze języka instalacji (domyślnie jest podpowiadany
język polski) rozpocznie się proces instalacji bazy danych
Firebird. Jeżeli na komputerze była zainstalowana baza Firebird,
wtedy pojawi się stosowny komunikat, np. Istniejący v2.1 Server
jest uruchomiony. Przed kontynuacją musisz zakończyć program
lub zatrzymać usługę. Oczywiście możemy pominąć instalację
Firebird’a, gdy już jest zainstalowany albo odłożyć jego instalacje
na później (tzn. po zainstalowaniu programu WinSADIB)
uruchamiając program instalujący Firebird-2.1.3.18185_0_
Win32.exe bezpośrednio z płyty CD. Bez względu na to, jak
uruchomimy instalację jej kolejne kroki przebiegają tak, jak
opisano poniżej.
Po zaakceptowaniu warunków umowy licencyjnej oraz
wskazaniu docelowej lokalizacji serwera bazy, należy wskazać
komponenty do zainstalowania. Zaleca się, aby zaznaczyć
komponenty jak na rysunku poniżej:
Po naciśnięciu przycisku Dalej, wybraniu w następnym
wyświetlonym okienku folderu Menu Start (domyślnie jest
podpowiadany Firebird 2.1 (Win32) należy zaznaczyć dodatkowe
zadania, zazwyczaj takie jak na poniższym rysunku, na którym
wskazano by Firebird’a uruchomić jako usługę, automatycznie
przy każdym starcie systemu:
8
HUZAR SOFTWARE
UWAGA:
W systemach Vista oraz Windows 7 należy
koniecznie wyłączyć (nie zaznaczać) opcje
instalacji apletu.
Proces instalacji kończy się następującym okienkiem:
Po zainstalowaniu Firebird’a należy wrócić do okna
rozpoczynającego instalowanie WinSADIB, zatem w
powyższym oknie na pytanie - Czy chcesz teraz wykonać
restart komputera, należy odpowiedzieć Nie, sam restartuję
później (tzn. po zainstalowaniu WinSADIB). Jednak restart
komputera MUSI być wykonany, aby dokończyć proces
instalacji Firebird’a.
Po powrocie do okienka instalacji WinSADIB należy
nacisnąć przycisk Dalej i w wyświetlonym okienku wybrać
docelową lokalizację programu np. C:/HuzarSoftware (w
systemach Windows Vista/Windows 7/Windows 8 nie
zalecamy instalowania w folderze Program Files). Aby
zaakceptować wybór lokalizacji naciskamy przycisk Dalej. W kolejnym okienku zaznaczamy opcje Utwórz ikony na
pulpicie, ponieważ zazwyczaj ikonę programu chcemy mieć na pulpicie. Można też zaznaczyć opcje umieszczenia ikonki
programu w pasku szybkiego uruchamiania znajdującym się w prawym dolnym rogu pulpitu (ang. tray). Po akceptacji
zostanie wyświetlone okno podsumowujące powyższe wybory. Jeżeli ustawienia są przez nas akceptowane, to należy
przejść do następnego okienka (można się cofnąć przyciskiem Wstecz jeżeli należy dokonać modyfikacji ustawień) i
nacisnąć przycisk Instaluj, który rozpocznie instalację programu. Instalację należy zakończyć naciskając przycisk
Zakończ w wyświetlonym okienku z komunikatem
Zakończono instalację programu WinSADIB.
Po zainstalowaniu Firebird’a oraz programu WinSADIB (w Programy menu Start automatycznie została dopisana
grupa HUZAR SOFTWARE/ WINSADIB) można przystąpić do jego pierwszego uruchomienia.
Instalacja programu WinSADMS
Proces instalowania programu WinSADMS z płyty CD przebiega identycznie jak to opisano wyżej (uruchamiamy
prgram instalacyjny InstallWinSADMS.exe).
Jednak przed wykonaniem instalacji bezwzględnie należy przeprowadzić proces instalacji serwera Microsoft SQL
Server 2008 (lub nowszego, także w wersji Express). Instalacja powinna być wykonana przez administratora sieci
komputerowej firmy, dlatego w niniejszym podręczniku nie zostanie opisana (zazwyczaj użytkownicy decydujący się na
zakup WinSADMS posiadają już zainstalowany serwer Microsoft SQL).
Przykładowe okienko Dane logowania do serwera po naciśnięciu przycisku Baza danych w okienku powitalnym
może wyglądać następująco:
Jeżeli w polu Baza: powyższego okienka logowania podamy nazwę bazy bez ścieżki (tutaj SadDaneMSSQL),wtedy
będzie ona utworzona w katalogu domyślnym serwera MS SQL. Domyślnym użytkownikiem serwera MS SQL jest "sa",
dla którego hasło tworzymy podczas instalacji serwera. Użytkownik ten ma pełne prawa administracyjne umożliwiające
WinSADIB/MS/OR
9
poprawną pracę WinSADMS. Jeżeli nie chcemy, aby WinSADMS pracował na użytkowniku "sa", to możemy utworzyć
własnego.
Pierwsze uruchomienie programu
Pierwsze uruchomienie programu wiąże się z określeniem zasad korzystania z programu. W tytułowym oknie pojawi
się nazwa użytkownika „Administrator”; pole z hasłem należy pozostawić puste. Hasło będzie można określić po
przejściu do trybu normalnej pracy (Menu: Opcje/Hasła i uprawnienia - proces opisany w podrozdziale Rejestracja,
ustawianie haseł i praw dostępu).
Uwaga: opis poniższy dotyczy głównie interfejsu i funkcji programu WinSADIB ponieważ interfejs i funkcje
programu WinSADMS są „identyczne” (różnice występują przede wszystkim przy konfiguracji baz danych).
Przy pierwszym uruchomieniu programu wszystkie katalogi danych są automatycznie wypełniane przez program.
Domyślną nazwą bazy (pliku danych) jest WinSadDaneIB.fdb, znajdujący się w katalogu SadDaneIB, który jest
podkatalogiem katalogu, w którym zainstalowany został program WinSADIB (domyślnie - C:/HuzarSoftware). Plik bazy
gromadzi dokumenty SAD, pełną taryfę, słowniki (np. kraje, waluty czy urzędy celne), moduł faktur (deklaracje intrastat)
itd.
Adres bazy danych musi zawierać IP serwera bazy danych oraz pełną niemapowaną ścieżkę (lub alias zdefiniowany w
serwerze Firebirda). Program WinSADIB może pracować z różnymi bazami danych w zależności od potrzeb
użytkownika. W pliku bazy danych są zgromadzone wszelkie dokumenty stworzone w programie oraz bazy użytkownika
– np. kontrahenci, Symbole, Synonimy itp. Każdorazowo, podczas uruchamiania programu, istnieje możliwość zmiany
aktualnej
(bieżącej)
bazy
danych.
W tym
celu
należy
użyć
przycisku:
Baza
danych
i uaktualnić wpisane tam dane.
10
HUZAR SOFTWARE
W
wyświetlonym
oknie
Dane
logowania
do
serwera
wypełniamy
przede
wszystkim
Adres: (np. 127.0.0.1:C:/HuzarSoftware/WINSADDANEIB.FDB), Login: (np. sysdba dla Firebird’a) i Hasło:
do bazy. W przypadku pracy sieciowej informacje te powinien udostępnić Administrator sieci.
Przykładowe okienko logowania do serwera MSSQL wygląda następująco:
Poniżej zostaną omówione występujące w powyższym oknie przyciski i opcje:
Przycisk Wybierz opcje
W sytuacji, gdy program ma współpracować z kilkoma różnymi bazami (ale każdorazowo pracuje tylko z jedną),
wtedy nie musimy za każdym razem mozolnie wpisywać opcji logowania do bazy. W takiej sytuacji należy wstawić
haczyk przy „zapisz jako opcje domyślne” i zatwierdzić – pojawi się okno z pytaniem o nazwę – należy wpisać przyjazną
nazwę danej bazy danych – np. „Firma A”. Tak postąpić dla kolejnych baz, z którymi będziemy pracować, jeśli
przewidujemy taką możliwość – jest to raczej sytuacja nietypowa i wymagająca od użytkownika uwagi, aby w danym
momencie pracować we właściwej bazie. Program zapisze te ustawienia i następnym razem przy zmianie bazy danych
wystarczy za pomocą przycisku Wybierz opcje wybrać odpowiednią bazę. Zawartość listy można modyfikować (przycisk
Edytuj, Usuń), a przyciskiem Zmień nazwę można zmienić przyjazną nazwę bazy określoną przez użytkownika.
Przycisk Test połączenia
Po wpisaniu opcji logowania, za pomocą przycisku Test połączenia sprawdzamy, czy z daną bazą można się połączyć.
Wyświetlony komunikat powinien się rozpoczynać od sformułowania: Połączono pomyślnie z bazą danych: (komunikat
zawiera ścieżkę do bazy, wersję serwera i klienta bazy oraz jej format).
Przycisk Sprawdź bazę
Za pomocą przycisku Sprawdź bazę program umożliwia sprawdzenie integralności (poprawności) wybranej bazy
danych. Po naciśnięciu przycisku pojawi się komunikat, który informuje, że baza może być sprawdzona tylko przez
jednego użytkownika (pozostali muszą opuścić programy współpracujące z daną bazą). Po naciśnięciu przycisku TAK
program sprawdza poprawność bazy danych.
Opcja Instrukcja online
Po kliknięciu w łącze zostanie wyświetlona strona internetowa z serwera Huzar-Software, która szczegółowo omawia
problemy Firebird’a (serwera bazy danych).
Opcja Zdalna pomoc
W przypadkach rzadkich zdarzeń, gdy pomoc telefoniczna i mailowa zawodzi, jest możliwy inny sposób pomocy
klientowi (poprzez kliknięcie w łącze Zdalna pomoc). Nie będzie ona tutaj opisana, ponieważ jest rzadko
wykorzystywana. Jeśli jednak trzeba będzie z niej skorzystać, to użytkownik zostanie szczegółowo poinstruowany przez
telefon przez pracownika Huzar-Software.
Opcja Folder roboczy
Po kliknięciu w łącze otworzy się folder roboczy programu. Jest to przydatne np. w sytuacji, gdy program nie może
utworzyć plików tymczasowych z powodu niewystarczających uprawnień użytkownika. Wówczas administrator systemu
Windows powinien nadać pełne prawa użytkownikowi to tego właśnie folderu.
Po wyjściu z wyżej opisywanych okienek wracamy do okna logowania.
Przycisk Ochrona programu służy do zmiany sposobu zabezpieczenia programu (układ szyfrujący na port szeregowy
albo USB, GUARD, zabezpieczenie wynikające z konfiguracji sprzętowej komputera). Pierwsze uruchomienie programu
otwiera automatycznie okno służące do wskazania sposobu zabezpieczenia programu i dopiero po wskazaniu jednego
z zabezpieczeń i sprawdzeniu zgodności hasła lub konfiguracji sprzętowej możliwe jest uruchomienie programu
WinSADIB.
WinSADIB/MS/OR
11
W głównym oknie logowania do programu można zaznaczyć dodatkowe dwie opcje:

zaznaczenie opcji Blokada dostępu uniemożliwia innym użytkownikom dostęp do bazy,

zaznaczenie opcji Naprawa tablic uruchomi sprawdzenie i naprawę nagłówków tablic. Użycie tej opcji pozwala
na naprawę bazy danych w przypadku jej uszkodzenia na skutek np. zaniku zasilania, awarii systemu, itp. W momencie
włączania tej opcji nie jest możliwa praca na innych stanowiskach (w instalacji sieciowej).
Kliknięcie w przycisk OK jest poleceniem rozpoczęcia normalnej pracy z programem.
Instalacja programu WinSADMS przebiega podobnie jak opisano powyżej przy instalacji WinSADIB. Jednak przed
wykonaniem instalacji bezwzględnie należy przeprowadzić proces instalacji serwera Microsoft SQL Server 2008 (lub
SQL Server Express 2008). Instalacja powinna być wykonana przez administratora sieci komputerowej firmy. Po
kliknięciu w przycisk Baza danych należy podać nazwę serwera oraz nazwę pliku z bazą danych, który ma zostać
utworzony. Należy podać dane logowania do użytkownika MSSQL posiadającego uprawnienia do zakładnia baz danych.
Szczegółowe informacje dotyczące zakładania nowego użytkownika, posiadającego odpowiednie uprawnienia
znajdują się na stronie firmy Huzar - Software pod adresem http://wildcat.huzar.pl/serwis/pomoc/index.php?x=43
UWAGA: Firma HUZAR-SOFTWARE zastrzega sobie możliwość wprowadzenia zmian do programu bez uprzedzenia. W związku z tym opisy menu, okienek lub niektórych funkcji zawarte
w niniejszej instrukcji mogą się różnić od aktualnie użytych w programie.
12
HUZAR SOFTWARE
Instalacja programu WinSADGuardIB
Program WinSADGuard (nazywany dalej Guardem) jest jednym z mechanizmów autoryzacji pracy programów
HuzarSoftware (oprócz klucza sprzętowego bądź hasła sprzętowego).
Guard autoryzuje pewną liczbę stanowisk w sieci (zależną od wykupionych licencji) oraz kilka zestawów danych
udostępnianych wszystkim użytkownikom. Liczba stanowisk jest określana przy zakupie oprogramowania
i zaprogramowana w kluczu USB lub haśle sprzętowym, którym jest licencjonowany program.
Guard musi być zawsze uruchomiony (w trybie usługi lub aplikacji), aby działały autoryzowane przez niego programy.
Wymagania programu WinSADGuard
Aby Guard pracował poprawnie, konto na którym jest uruchamiany musi mieć:
 dostęp do portu USB, w którym jest zainstalowany układ szyfrujący (jedynie w przypadku autoryzacji przez klucz
USB),

prawo edycji klucza rejestru HKEY_CURRENT_USER
Tryby pracy programu WinSADGuard
Program może pracować jak zwykła aplikacja uruchamiana np. poprzez kliknięcie skrótu (ikony) na pulpicie, lub w
trybie usługi (services). Praca w trybie usługi, oznacza automatyczne uruchomienie Guarda przy starcie systemu
operacyjnego.
Pierwsze uruchomienie programu WinSADGuard
W trakcie pierwszego uruchamiania Guarda wyświetlone zostanie
w którym należy wskazać odpowiednie zabezpieczenie (USB, Numer sprzętu).
okienko
Wybierz typ zabezpieczenia,
W następnym kroku należy zdefiniować bazy danych, które mają być autoryzowane przez Guarda.
Menu Ustawienia
Opcje pracy
Funkcja Opcje pracy w menu Ustawienia pozwala za pomocą przycisku Dodaj utworzyć listę baz, na których będą
pracowały autoryzowane Guardem programy. Adres bazy musi zawierać IP serwera (lub jego nazwę) oraz pełną
niemapowaną ścieżkę do pliku bazy. Należy również podać login i hasło do bazy. Proponuje się sprawdzić czy wpisane
opcje logowania są poprawne, naciskając przycisk Test połączenia. W odpowiedzi Guard wyświetli komunikat o statusie
połączenia.
Ścieżka dodana do spisu powinna mieć identyczną postać jak w każdym innym programie WinSADIB uruchomionym
w sieci. Najprościej zrobić to wyszukując katalog danych poprzez otoczenie sieciowe komputera, wykorzystując do tego
celu przycisk z prawej strony paska, do którego należy wpisać ścieżkę (ikonka w postaci „żółtej otwartej książeczki”).
Przyciśnięcie ikonki otwiera
okno wyszukiwania katalogów
i plików bazy danych
Bardzo szczegółową instrukcję opisującą problemy z FireBirdem można
uzyskać po wybraniu wskazanego łącza
Instrukcja online.
Wskazana baza pojawi się na liście okienka Opcje pracy WinSADGuard po naciśnięciu przycisku OK.
Postępując analogicznie można dodać do listy inne bazy.
Za pomocą przycisku Edytuj można zmienić istniejącą ścieżkę do bazy, a także usunąć ze spisu wskazaną ścieżkę
(przycisk Usuń).
WinSADIB/MS/OR
13
Typ zabezpieczenia
Ta funkcja pozwala określić (lub zmienić) rodzaj zabezpieczenia programu Guard.
Pobierz plik uprawnień
Po wybraniu opcji Pobierz plik uprawnień, Guard automatycznie połączy się z serwerem Huzar-Software
i pobierze plik uprawnień. Jego poprawne uaktualnienie powinno być zasygnalizowane komunikatem: Uaktualniono plik
uprawnień.
Tryb pracy
Guard może pracować w trybie: aplikacji albo usługi. Jeżeli pracuje w
trybie aplikacji, to można przełączyć się w tryb usługi i vice versa. W
zależności od trybu uruchomienia dostępne są różne funkcje.
Konfigurowanie konta usługi opisano dalej.
Wykonanie powyższych czynności konfiguracyjnych spowoduje wypełnienie okna głównego Guarda następującymi
przykładowymi danymi:
Na zakładce Autoryzowani wyświetlane są dane autoryzowanego użytkownika.
Na zakładce Rejestr zdarzeń będzie wyświetlana lista zdarzeń Guard-a. Rejestrowane są momenty jego uruchomienia
(zamykania), otwarcia bazy danych czy pobrania pliku uprawnień oraz wiele innych, których szczegółowy opis znajduje
się w dolnej części okna.
Praca w trybie usługi – prawa logowania
Uruchomienie Guarda w trybie usługi wymaga zainstalowania go na koncie z odpowiednimi uprawnieniami do
logowania w trybie usługi.
Aby przyznać to uprawnienie dla wybranego konta należy:
System Windows 2000, Vista, Windows 7, Windows 8
a) Wybrać Panel sterowania/Narzędzia administracyjne/Zasady zabezpieczeń lokalnych/Zasady lokalne/Przypisywanie
praw użytkownika,
b)
W oknie Zasady wybrać za pomocą podwójnego kliknięcia Logowanie w trybie usługi,
c)
Za pomocą przycisku Dodaj dodać konto Guarda do listy kont uprawnionych do logowania w trybie usługi
Aby zainstalować WinSADGuarda jako usługę, należy:
14
1.
Zdefiniować użytkownika, którego konto będzie używane przez Guarda (może być zabezpieczone hasłem),
2.
Przyznać kontu uprawnienia do logowania w trybie usługi (opisano powyżej),
HUZAR SOFTWARE
3. Po uruchomieniu programu Guard wybrać katalog danych, a następnie zaznaczyć w menu Ustawienia/ Tryb
pracy funkcję Uruchom jako usługę,
4. Potwierdzenie ustawień wywoła okno służące do wprowadzenia danych konta, na którym Guard ma pracować
(należy podać nazwę i hasło),
5.
Wprowadzone zmiany należy potwierdzić przyciskiem OK,
6.
Program zostanie zamknięty a Guard uruchomiony w postaci usługi,
7.
Każde następne uruchomienie Guarda otworzy go w trybie podglądu oraz administracji,
8. Pracę usługi można zatrzymywać i uruchamiać przy użyciu standardowego narzędzia udostępnianego przez
system Windows (Panel Sterowania/Narzędzia administracyjne/Usługi) oraz za pomocą przycisków w oknie
konfiguracyjnym otwieranym przyciskiem Ustawienia,
9. Z poziomu Guard-a uruchomionego w trybie Podglądu/Administracji istnieje możliwość ewentualnego usunięcia
usługi WinSADGuard i uruchomienia programu w trybie normalnym.
UWAGA: Komputery, na których zainstalowano programy autoryzowane Guardem oraz samego Guarda powinny mieć ustawioną tę samą strefę czasową (ustawienia komputeradata/godzina strefa czasowa)
oraz ten sam czas (z dokładnością do 2 minut). Jeżeli Guard nie odpowie programowi w czasie do 2 minut
to program autoryzowany skończy swoją pracę.
WinSADIB/MS/OR
15
3. Przygotowanie programu do pracy
Opcje programu
Sposób działania programu można zmieniać ustawiając dostępne opcje programu. Funkcja ustawiania opcji
wywoływana jest z menu Opcje/Opcje programu. Wyświetlone okienko Opcje programu jest podzielone na dwie części:
w lewej części, znajduje się drzewko z opisanymi węzłami, których kliknięcie (wybranie) powoduje wyświetlenie w
prawej części okna opcji, które użytkownik może ustawić. Poniżej zostaną opisane poszczególne opcje w kolejności ich
występowania w wyżej wspomnianym drzewku.
Ochrona programu
W opcji Ochrona programu otwarte zostaje okno zawierające aktualne dane dotyczące zabezpieczenia programu
(ustawienia można zmienić tylko w okienku startowym programu opisanym wyżej).
Kontrola haseł
Węzeł Kontrola haseł użytkowników
Aby włączyć kontrolę haseł użytkowników należy zaznaczyć opcje Kontrola haseł użytkowników. Po jej zaznaczeniu
uaktywnią się pozostałe opcje (domyślnie są wyszarzone). Użytkownik może teraz ustawić przypomnienie o zmianie hasła
po upływie np. 1 miesiąca, a przede wszystkim może ustalić własne reguły dotyczące budowania hasła, takie jak: ustalenie
minimalnej jego długości (liczby znaków), minimalnej liczby cyfr oraz małych i dużych liter występujących w haśle, itd.
Może także określić reguły odróżniające nowe hasło od haseł wpisanych poprzednio, a także możliwość zablokowania
konta użytkownika po pewnej liczbie nieudanych prób.
Węzeł Kontrola haseł baz danych
Aby włączyć kontrolę haseł użytkowników należy zaznaczyć opcje Kontrola hasła bazy. Po jej zaznaczeniu uaktywni
się jedna opcja umożliwiająca ustawienie okresu po jakim wymaga się zmiany hasła.
SAD
W węźle SAD wydzielono następujące podwęzły: Wygląd i edycja, Domyślne wartości, Zapis w bazie, Wydruk
i wysyłka oraz Zawiadomienie WPR1.
Węzeł Wygląd i edycja
Kolor tekstu w polach SAD-u. Za pomocą przycisku Wybierz można zmienić kolor tekstu wyświetlanego w polach
dokumentu SAD (niebieski jest kolorem domyślnym). W prostokąciku z lewej strony klawisza Wybierz jest pokazany
aktualnie wybrany kolor.
Czcionka tekstu w polach SAD-u. Z rozwijanego menu można wybrać czcionkę, którą chcemy zastosować do
wyświetlania tekstu w polach SADu spośród Lucida Console lub Courier New.
Blokuj synchronizację pozycji faktur z bazą symboli – zaznaczenie opcji, która jest wspólna dla wszystkich
użytkowników pracujących na wspólnej bazie, blokuje możliwość uaktualnienia pozycji faktury w trakcje zamykania okna
edycji nawet wtedy, gdy symbol oraz nazwa polska towaru się różnią i zaznaczona jest w oknie edycji faktury opcja
Synchronizuj dane towaru z tablicą Symbole.
W oknie edycji towaru faktury przenoś dane z bazy symboli - zaznaczenie tej opcji wymusza wyliczenie wartości i
masy netto na podstawie wartości i masy jednostkowej wpisanej w bazie symboli (mnożona jest ilość przez odpowiednie
wartości
jednostkowe).
Jeżeli
opcja
jest
zaznaczona,
to
dodatkowo
można
zaznaczyć
opcje
w oknie edycji towaru faktury zaokrąglaj masy do pełnych kg. Wtedy masa netto pozycji zostanie zaokrąglona do
pełnych kilogramów. Zaznaczenie niniejszej opcji ma znaczenie tylko wtedy, gdy nie jest zaznaczona opcja Blokuj
synchronizację pozycji faktur z bazą symboli opisana powyżej.
Doliczaj akcyzę do podst. VAT bez względu na met. płatności - po zaznaczeniu opcji program w nowo utworzonych
dokumentach SAD będzie doliczał kwotę akcyzy do podstawy VAT bez względu na metodę płatności. Dla danego nowo
tworzonego dokumentu opcję tę można zmienić po wejściu do okna edycji pola 1 (poprzez dwukrotne kliknięcie w pole 1)
i wybranie zakładki Opcje obliczeń.
Przy rozbijaniu korekt w polu 22 zaokrąglaj kwoty PLN do 10 groszy - gdy opcja jest zaznaczona wtedy opłaty
dodatkowe (korekty) będą zaokrąglane do 10-ciu groszy. Dla danego nowo tworzonego dokumentu opcję tę można
zmienić po wejściu do okna edycji pola 1 (poprzez dwukrotne kliknięcie w pole 1) i wybranie zakładki Opcje obliczeń.
W nowych korektach nie wpisuj domyślnie waluty SAD-u - dodając nową korektę (np. w polu 22), program
domyślnie podpowiada, że korekta będzie wyrażona w walucie SAD-u. Gdy tak nie jest, warto włączyć opcję, ponieważ
wtedy pole Waluta jest puste.
Nie koryguj na bieżąco sumy mas brutto SAD-u podczas jego edycji - opcja powinna być włączona, gdy chcemy
najpierw wpisać sumaryczna masę brutto w pozycji pierwszej dokumentu SAD, a następnie uzupełniać masy brutto w
kolejnych pozycjach (po prostu program nie kontroluje zgodności wartości mas brutto). Można wykorzystać opcję w
sytuacji modyfikacji "starego" dokumentu.
16
HUZAR SOFTWARE
Nie wliczaj opłat z met. płatn. Z do podliczeń na SAD BIS - jeżeli dokument SAD ma w wybranych polach 47
zastosowaną metodę płatności Z (tzn. Brak obowiązku uiszczenia należności wynikający z zastosowania całkowitego
zwolnienia od należności celnych i/lub podatkowych), wtedy ustawiając omawianą opcję można spowodować nie
wliczanie obciążeń do podliczeń na SAD-BIS.
Nie blokuj dokumentu SAD po wysyłce do Celiny/NCTS/ECS – zaleca się by tej opcji nie zaznaczać, ponieważ wtedy
dokument SAD wysłany do systemów celnych jest blokowany (pojawia się przy nim charakterystyczna kłódeczka), co
oznacza, że dokumentu nie powinno się modyfikować. Pozostali użytkownicy dostają czytelny sygnał w postaci jego
blokady. Oczywiście dokument może być „ręcznie” odblokowany, ale jest to już świadome działanie użytkownika!
Traktuj ostrzeżenie z bazy pozwoleń jako błędy – opcja dotyczy pozwoleń na korzystanie z procedury uproszczonej.
W bazie firm programu jest możliwość wpisania przy każdej firmie, w szczególności tej która dostała pozwolenie,
informacji o pozwoleniu (numer, typ, ważność, itd.). Jeżeli po wpisaniu dokumentu SAD do rejestru procedur
uproszczonych okaże się, że wpisano niepoprawne dane pozwolenia, wtedy jest kłopot (z systemem celnym, który
wykryje nam niezgodność). Aby uniknąć powyższej sytuacji należy wpisać dane z pozwoleń przy firmie w bazie firm i
zaznaczyć niniejszą opcje. Wtedy program w trakcie kontroli poprawności SAD-u (po przyciśnięciu klawisza F2)
sprawdzi pozwolenie z pola 44 z tym wpisanym w bazie firm i w przypadku niezgodności potraktuje to jako błąd, a tym
samym nie będzie możliwości zapisania błędnego SAD-u do rejestru. Gdy opcja nie jest zaznaczona, niezgodność będzie
traktowana tylko jako ostrzeżenie.
Można także ustawić domyślny kod faktury (w pasku edycyjnym: Domyślny kod faktury SAD-u) wspomagając się
słownikiem wszystkich kodów dokumentów wymaganych dostępnym po kliknięciu w ikonkę otwartej książeczki z prawej
strony paska. Jeżeli pole zostanie puste, to program przyjmie w przywozie kod N935 (Faktura, na podstawie której
deklarowana jest wartość celna towarów), a w wywozie kod N380 (Faktura handlowa).
W przypadku procedury uproszczonej użytkownicy mogą rozliczać VAT miesięcznie albo kwartalnie (w tym
przypadku w polu 44 SADu należy użyć informacji dodatkowej o kodzie 4PL05). Użytkownicy mają możliwość wpisania
liczby dni, po których są informowani o zbliżającym się okresie rozliczenia. Do tego służy opcja
Po ilu dniach od zgłoszenia informować o VAT nierozlicz. Załóżmy, że powinniśmy się rozliczyć z VAT w ciągu 30 dni.
Wpisujemy zatem liczbę 30 w pasku edycyjnym z prawej strony opcji. Program WinSAD przy zamykaniu sprawdza, czy
istnieją w bazie nierozliczone dokumenty i jeżeli są, to informuje użytkownika stosownym komunikatem (np. W bazie jest
1 SAD z nierozliczonym VAT-em. Czy pomimo to chcesz zamknąć aplikację?). Odpowiadając Nie, pozostaniemy w
programie, a na zakładce 7. VAT na deklaracji podatkowej znajdują się nierozliczone SAD-y.
Po wpisaniu liczby 9999 dni, program nie informuje o terminie rozliczenia.
Odświeżaj dynamicznie listę SAD-ów – zaznaczenie tej opcji powoduje odświeżanie listy SADów. Przy dużych
bazach nie zaleca się zaznaczenia tej opcji, ponieważ powoduje spowolnienie pracy programu.
Węzeł Domyślne wartości
Możliwe są do zaznaczenia niżej wymienione opcje pozwalające ustawić domyślne działanie programu. Należy
podkreślić, że zmiana opcji tzn. jej zaznaczenie albo odznaczenie ma przede wszystkim wpływ na nowo utworzone
dokumenty, dlatego opcje te mają swoje odzwierciedlenie w menu rozwijanym pod przyciskiem Inne w oknie podglądu
SAD-u. Innymi słowy, zaznaczenie pewnej opcji spowoduje, że opcja ta będzie także zaznaczona w podmenu rozwijanym
pod przyciskiem Inne. Jeżeli dla dokumentu SAD, który aktualnie podglądamy, należy zrezygnować z zaznaczenia opcji,
to można ja odznaczyć właśnie w menu rozwijanym pod przyciskiem. Opcja ta będzie odznaczona tylko dla aktualnie
modyfikowanego dokumentu SAD, czyli każdy następny nowo utworzony SAD, pod przyciskiem Inne, będzie miał
znowu opcje przeniesione z opcji programu.
Dla SADów typu "F" domyślnie obliczaj kwotę zabezpieczenia - po zaznaczeniu opcji, w każdym nowym
dokumencie typu "F" (Tranzyt) program domyślnie zaznaczy funkcję Obliczaj kwoty zabezpieczeń z menu rozwijanego po
naciśnięciu przycisku Inne w oknie podglądu SAD-u. Zaznaczenie funkcji Obliczaj kwoty zabezpieczeń "odblokowuje"
wejście do pola 47, pozwalając wybrać przycisk Wylicz opłaty (po jego naciśnięciu w polu 47 pojawią się wyliczenia porównaj z opisem modułu gwarancji tranzytowych).
Dla SADów typu "J" domyślnie obliczaj kwotę zabezpieczenia - po zaznaczeniu opcji, w każdym nowym
dokumencie typu "J" (Objęcie procedurą składu celnego typu A, B, C, E i F) program domyślnie zaznaczy funkcję
Obliczaj kwoty zabezpieczeń z menu rozwijanego po naciśnięciu przycisku Inne w oknie podglądu SAD-u. Zaznaczenie
funkcji Obliczaj kwoty zabezpieczeń "odblokowuje" wejście do pola 47 pozwalając wybrać przycisk Wylicz opłaty (po
jego naciśnięciu w polu 47 pojawią się wyliczenia).
Domyślnie drukuj kurs waluty w polu 23 SAD-u – zaznaczenie spowoduje wydrukowanie kursu z pola 23.
Domyślnie zestawy SAD-ów do ECS i NCTS mają do 999 pozycji – zaznaczenie opcji pozwala zmniejszyć liczbę
zestawów dokumentu SAD, ponieważ pojedynczy dokument zamiast 99 pozycji może ich zawierać aż 999.
Dokument SAD tranzytowy ma domyślnie 6 cyfr kodu CN – domyślną wartością podpowiadaną przez program jest 6
cyfr.
Domyślnie SAD-y import. są wysyłane do Celiny podpisane elektronicznie – jeżeli opcja jest zaznaczona, to w
nowym SAD-zie zostanie automatycznie zaznaczona opcja Do Celiny z podpisem elektron. (w prawym górnym rogu
otworzonego dokumentu) i w konsekwencji przy wysyłce do Celiny ten dokument zostanie podpisany elektronicznie.
WinSADIB/MS/OR
17
Dla SAD-ów typy „J” domyślnie eksportuj do Celiny kwoty zabezpieczeń – po zaznaczeniu opcji oraz wyliczeniu
zabezpieczeń w polu 47, kwoty te będą wysłane do Celiny.
W polu Domyślna wartość pola druk EAD na SADach wywozowych należy wybrać odpowiednią wartość
w zależności od tego czy dokument EAD ma zostać przysłany do zgłaszającego czy będzie drukowany w urzędzie.
Opcje wymienione w polu Domyślnie towary SAD-u nie są: pozwalają wskazać, że towary w obrocie nigdy nie są
przeznaczone do podwójnego zastosowania lub tortur, nie zubażają warstwy ozonowej, nie znajdują się w wykazie dóbr
kultury bądź nie są w wykazie gatunków chronionych CITES, nie zawierają niebezpiecznych chemikaliów, nie są robione
ze skór kotów i psów, nie zawierają gazów cieplarnianych, nie podlegają kontroli wywozu ryb czy nie są zrobione ze skór
fok. Użytkownik wiedząc, że towary, którymi obraca nie należą do wspomnianych kategorii, może ten fakt zaznaczyć
poprzez ustawienie odpowiedniej opcji. Opcje te mogą także być ustawione w trakcie przygotowania nowo utworzonego
dokumentu SAD, przyciskając przycisk Inne a następnie wybierając funkcję Towary SAD-u nie są… .
Węzeł Zapis w bazie
Opcje w węźle dotyczą zapisu dokumentu SAD w bazie.
Pytaj o zgodę na zapis dokonanych zmian przy zamykaniu SAD-u - kończąc edycję dokumentu SAD poprzez
naciśnięcie przycisku Koniec w oknie edycji SAD-u, program WinSAD domyślnie zapamięta wszystkie zmiany dokonane
w dokumencie. Ustawienie opcji spowoduje, że po naciśnięciu przycisku Koniec program zapyta użytkownika: Czy chcesz
zapisać dokonane zmiany? Użytkownik ma możliwość zapisania/nie zapisania zmian lub pozostania w edycji dokumentu.
Przy kopiowaniu SAD-u wg faktur usuń z kopii faktury - w przypadku, gdy przygotowywane dokumenty SAD
niewiele się różnią między sobą (pomijając BIS-y), przydatną funkcja programu jest możliwość skopiowania istniejącego
dokumentu do nowego. W nowym dokumencie użytkownik zmienia jedynie wartości wybranych pól. Gdy kopiowany
dokument powstał z faktur luzem, wtedy faktury te zostały przeniesione do dokumentu. Nowy „podobny” SAD zazwyczaj
ma powstać na podstawie innych faktur niż skopiowany, dlatego ustawiając opcje nie kopiujemy faktur, czyli w nowym
dokumencie pozostawiamy tylko te pola, które nie zależą od faktur.
Przy usuwaniu SAD-u jego faktury przenieś do faktur luzem - użytkownik ma możliwość usunięcia dokumentu SAD
z listy (usuwane są też wszystkie faktury z nim związane). Ustawienie opcji chroni użytkownika przed przypadkowym
usunięciem SAD-u i utratą najważniejszego źródła danych, jakim są faktury. SAD zostanie usunięty, ale faktury zostaną
przeniesione do faktur luzem. Na ich podstawie można utworzyć nowy SAD.
Przy kopiowaniu SAD-u kopiuj również jego komentarz – każdy SAD można skopiować i w tym dokumencie
skopiowanym dokonać niezbędnych modyfikacji. Każdy SAD posiada pole Komentarz, którego wypełnienie
pozostawiono do dyspozycji użytkowników (jest wykorzystywane w rożny sposób). Zaznaczenie opcji powoduje, że do
skopiowanego SAD-u przeniesie się też informacja z Komentarza.
Zapisz w bazie dokument SAD w postaci skompresowanej – zaznaczenie opcji spowoduje kompresję zapisywanego
dokumentu SAD w bazie. Zaletą jest mniej miejsca zajmowanego w bazie, ale niemożliwe jest wykorzystanie edytora
zapytań SQL, dostępnego w programie (po przyciśnięciu klawisza F11), w celu odszukania danych wewnątrz
skompresowanego dokumentu.
Kody dokumentów na liście SAD – jeżeli zaznaczono opcję oraz w pasku edycyjnym wpisano (oddzielone
przecinkami) kody dokumentów wymaganych, które mogą się pojawić w polu 44, wtedy zapamiętanie w bazie nowo
utworzonego SAD-u spowoduje, że na liście SAD-ów w kolumnie Dokumenty z opcji zostaną wyświetlone numery
dokumentów, których kody wpisano w opcji. Kolumna ta może być przeszukiwana zapytaniem SQL. Odświeżenie
kolumny
dla
„starych”
dokumentów
wymaga
uruchomienia
z
menu
Narzędzia
funkcji
Konserwacja bazy/Przepisz wszystkie SAD-y.
Węzeł Wydruk i wysyłka
W polu A drukuj numer i datę wpisu w rejestrze proc. Upr. (dotyczy eksportu) - po zaznaczeniu tej opcji program
drukuje w polu A SAD-u typu eksportowego numer i datę wpisu w rejestrze procedur uproszczonych.
Dla SADów typu "J" domyślnie drukuj wartość w polu 22 - zaznaczenie opcji powoduje, że dla dokumentów typu
"J" (Objęcie procedurą składu celnego typu A, B, C, E i F) będzie drukowana wartość z pola 22.
Nie drukuj podliczeń na ostatnim SAD-BIS - zaznaczenie opcji spowoduje, że podliczenia na ostatnim BIS-ie nie
będą drukowane (ale będą widoczne w podglądzie SAD-u na ekranie).
Drukuj „Razem” w polach 47 i sumę opłat na ostatnim SAD-BIS - zaznaczając opcje spowodujemy, że program
będzie drukował wiersz Razem w polach 47 oraz sumę opłat na ostatnim SAD-BIS.
W eksporcie drukuj pieczątkę w polu A wg numeru pozwolenia - opcja dotyczy SAD-ów eksportowych (z
pozwoleniem na stosowanie procedury uproszczonej). Jej zaznaczenie pozwala umieścić pieczątkę pobraną z tablicy
Pieczątki zgodną z numerem pozwolenia.
Drukuj numer OGL w polu B – zaznaczenie opcji spowoduje pojawienie się numeru OGL w polu B (Elementy
kalkulacyjne) dokumentu SAD. Numer ten zostanie wydrukowany.
18
HUZAR SOFTWARE
Drukuj ID Celiny w polu B – numer przyjęcia do kolejki Celiny (ID Celiny) zostanie umieszczony w polu B i będzie
wydrukowany.
Drukuj numery PWD z dokumentów Y-CLE z pola 40 w polu B – zaznaczenie opcji spowoduje skopiowanie do pola
B numerów PWD z pola 40 SAD-u uzupełniającego procedury uproszczonej (Y-CLE) i późniejsze ich wydrukowanie.
Opcja jest wykorzystywana dlatego, że w polu B jest dużo więcej miejsca niż w polu 40, w którym już przy dwóch
numerach pojawia się napis Różne.
Grupuj numery PWD z dokumentów Y-CLE z pola 40 w polu B – zaznaczenie opcji spowoduje, że w polu B może
być zgromadzonych jeszcze więcej numerów PWD z pola 40. Numer PWD rozpoczyna się od „PWD/numer posterunku”.
Jeżeli komunikaty przychodzą z tego samego posterunku celnego, wtedy w polu B pierwszy numer PWD jest „pełny” a
kolejne PWD nie mają dwóch pierwszych członów, które są identyczne.
Drukuj datę odebrania PZC w polu B – po zaznaczeniu opcji data PZC (poświadczone zgłoszenie celne) zostanie
umieszczona w polu B i będzie drukowana.
Użyj nazwy użytkownika do zapisania konfiguracji - opcja ta jest przydatna w pracy na sesji terminalowej
w sytuacji, gdy zmienia się nazwa komputera przy każdym logowaniu.
Drukuj nr wpisu do rejestru w polu B – zaznaczenie tej opcji spowoduje wpisanie w pole B odpowiedniego numeru
wpisu w rejestrze.
Przy sprawdzaniu statusu kopiuj ID Celiny do pola 7 SAD-u (Nr akt) – po zaznaczeniu program umieści
w polu 7 SAD-u ID Celiny (numer przyjęcia do kolejki np. postaci SAD2/D/2011/10/00053587).
W pasku edycyjnym Domyślny adres e-mail przy wysyłce dokumentów: można wpisać adres e-mail skrzynki
pocztowej, do której użytkownik zamierza wysyłać dokumenty SAD, wykorzystując w tym celu funkcję
Wyślij przez e-mail albo Wyślij przez e-mail w formacie PDF z rozwijanego menu wyświetlonego po przyciśnięciu
prawego przycisku myszy na liście SAD-ów okna głównego.
Domyślne konfiguracje eksportu SAD-u jako PDF: jeżeli użytkownik wykorzysta funkcję Wyślij przez e-mail w
formacie PDF z rozwijanego menu wyświetlonego po przyciśnięciu prawego przycisku myszy na liście SAD-ów okna
głównego, to wysyłane będą dokumenty typu wskazanego na liście oraz w konfiguracji drukowania (co drukować?)
ustalonej przez użytkownika. Co powinno być drukowane dla danego typu SAD-u może być ustalone po przyciśnięciu
przycisku Konfiguruj. Po wybraniu funkcji Wyślij przez e-mail w formacie PDF program domyślnie podpowiada wybór
konfiguracji „co drukować” ustawionej w niniejszej opcji. Jednak użytkownik ma możliwość wybrania konfiguracji
„ręcznej”, dla aktualnie wysyłanego SAD-u.
Węzeł Zawiadomienie WPR1
Dane wpisywane w węźle mają znaczenie tylko wtedy, gdy wypełniamy dokument SAD-WPR1 i związany
z nim zawiadomienie. Dane wpisane do odpowiednich pasków edycyjnych zostaną automatycznie przeniesione do
skojarzonego z SAD-em zawiadomienia WPR1. SAD WPR1 tworzymy zaznaczając opcje WPR1 w polu 1 nowego SADu. Po wyjściu z edycji pola 1 pojawi się dodatkowa zakładka Zawiadomienie.
Baza danych
W okienku opcji są wyświetlane ścieżki do bazy danych programu, bazy faktur VAT. Należy zauważyć, że adres do
bazy programu WinSAD można tylko podglądać (można go zmienić tylko w okienku logowania do programu podczas
jego uruchamiania), ale można zmienić adres innej bazy faktur VAT.
W bazie danych faktur VAT są gromadzone faktury, które można wyświetlić z menu poleceniem Dokumenty/Faktura
VAT.
Archiwum
Kończąc pracę, program WinSAD, przy włączonej opcji - Archiwizuj dane, przystępuje do archiwizacji danych.
Zarchiwizowane dane są przechowywane w skompresowanym pliku i tym samym zajmują mniej miejsca na dysku niż
bieżąca baza danych. Tak przygotowany plik zapisany zostaje w Katalog archiwum. W przypadku
WinSADaIB ścieżka musi wskazywać na istniejącą lokalizację na serwerze i nie może być poprzedzona adresem IP.
Z definicji Firebird tworzy pliki archiwalne na serwerze.
Systemy
Węzeł Interfejsy niewizualne
W obszarach Celina "WebCel", Celina "Opus" oraz ECS/ICS należy wpisać loginy oraz za pomocą przycisku Wczytaj
domyślne ustawić adresy stron internetowych systemów celnych (w przypadku ECS należy podać TIN,
a dla ICS numer EORI). Hasła do systemów celnych wpisuje się w Opcje/Hasła systemów celnych i opis tej możliwości
znajduje się dalej. Po zaznaczeniu opcji „Wysyłaj bez pytania o hasło” program nie będzie odpytywał użytkownika o
hasło w momencie wysyłki do Celiny Opus. Jeśli ta opcja nie jest zaznaczona, to login i hasło będą uwzględnianie tylko
przy sprawdzaniu statusu, a przy wysyłaniu trzeba będzie podać hasło.
WinSADIB/MS/OR
19
Węzeł Adresy email
Obszar Adresy do wysyłki należy wypełnić za pomocą przycisku Wpisz domyślne – są to adresy mailowe systemów
celnych.
W polu Adresy do odbierania należy wpisać adresy email (dotyczy to wyłącznie odbierania e-maili bezpośrednio przez
program), wskazujący programowi, że listy odebrane z powyższych adresów powinny być traktowane jako pochodzące z
systemów celnych (na tej podstawie, z ogólnej skrzynki pocztowej użytkownika, program „rozpoznaje” list z systemu
celnego, następnie będzie go odczytywał, analizował oraz w zależności od opcji kasował ze skrzynki pocztowej). Adresy
mogą być podane częściowo, np. gov.pl oznacza, że będą analizowane wszystkie adresy z domeny gov.pl. Pozostawienie
pustego pola oznacza, że program będzie analizował wyłącznie e-maile pochodzące z oficjalnych (domyślnych) adresów
systemów celnych.
W polu Adresy zwrotne należy wpisać adresy, pod które będą przysyłane odpowiedzi z systemów celnych.
Jeżeli do wszystkich systemów zarejestrowano ten sam adres e-mail wystarczy go wpisać tylko w pole domyślny.
Przyciski Zapisz oraz Wczytaj służą odpowiednio do zapisania adresów pocztowych w pliku xml i późniejszego ich
odczytania z tego pliku. Jest to przydatne, gdy te same adresy chcemy zapisać u innych użytkowników programu.
Węzeł Opcje dodatkowe
Wypełnienie pola Identyfikator oddziału lub bazy ma istotne znaczenie w przypadku, gdy użytkownicy współpracują z
kilkoma oddzielnymi bazami, ale w ramach tej samej firmy. Program nadaje w polu 7 unikalny identyfikator każdemu
dokumentowi SAD, ponieważ jest on wymagany przez system Celina. Zasada tworzenia identyfikatora jest prosta - w jej
skład wchodzą 2 cyfry roku daty z pola 54 oraz wygenerowany przez program kolejny numer dokumentu SAD (co
sprawia, że łatwo skojarzyć dokument z zawartością pola 7). Jeżeli użytkownicy tej samej firmy pracują na różnych
bazach danych programu WinSAD oraz wszyscy wysyłają dokumenty do systemu Celina (z tym samym Regonem), to
mogłoby się zdarzyć, że identyfikator z pola 7 mógłby się powtórzyć. Aby do tego nie dopuścić użytkownicy różnych baz
danych lub z różnych oddziałów danej firmy powinni wybrać (z listy rozwijalnej) niepowtarzalny identyfikator oddziału
lub bazy, który będzie czwartym znakiem identyfikatora w polu 7 – Administrator powinien to ustalić między oddziałami,
żeby zapewnić unikalność.
Koniecznie należy wpisać Kod adresata danych, czyli kod urzędu celnego, do którego wysyłamy dokumenty (można
wykorzystać dostęp do bazy urzędów celnych przyciskając ikonkę książeczki z prawej strony pola). Wypełnienie pola
skutkuje tym, że automatycznie zostanie wypełnione pole UC zgłoszenia przy tworzeniu nowego dokumentu SAD.
Zapisuj pliki XML dla systemu Celina i NCTS w formacie UTF-8 – jeżeli wymagane jest by zawartość XML
wysyłana do Celiny oraz NCTS była zakodowana w formacie UTF-8, wtedy należy zaznaczyć opcje.
Domyślnie nie eksportuj kodu CN do systemu NCTS – gdy towar jest wrażliwy, to należy zawsze wysyłać jego kod
taryfowy CN. Jeżeli nie mamy tych towarów, to można nie wysyłać kodu CN.
Nie sprawdzaj statusu w Celinie z użyciem loginu wysyłającego – status wysyłki można sprawdzić, jeżeli wysłano
dokument z wykorzystaniem interfejsu niewizualnego. W przypadku, gdy wielu użytkowników ma swój login i hasło do
tego interfejsu, więc każdy z nich może wysłać dokument podając swój login i hasło.
Jeżeli opcja nie jest zaznaczona, status wysyłki może sprawdzić tylko wysyłający (albo inny użytkownik znający login i
hasło osoby wysyłającej). W przeciwnym przypadku, tzn. gdy opcja jest zaznaczona, inny od wysyłającego użytkownik
może sprawdzić status wysyłki podając swój login i hasło. Status sprawdza się w oknie głównym, na liście SAD-ów, po
naciśnięciu prawego klawisza myszki i wybraniu np. opcji Operacje Celiny oraz dalej Sprawdź status w Celinie.
Zaznaczaj „Pozwolenie w ramach admin. Obrotem tow. Z zagran.” w nowych powiadomieniach Celiny –
zaznaczenie opcji oznacza, że w powiadomieniach Celiny będą zawarte dodatkowe dane (np. masa, kod CN).
Połączenie z Internetem
Opcja dotyczy połączeń internetowych (nie mylić z konfiguracją poczty) wykorzystywanych do kontaktu przez
interfejs niewizualny (Celina, ECS), ale także przy aktualizacji taryfy celnej oraz tabeli kursów walut. Opcje powinny być
ustawiane raczej przez administratorów systemów komputerowych. Należy wybrać jedną z poniższych opcji:
 Zgodnie z ustawieniami systemowymi (w opcjach przeglądarki). Jest to domyślnie wybrana opcja, która
zapewnia w większości przypadków poprawną łączność internetową.
 Połączenie bezpośrednie. Opcje wybieramy, gdy ustawienia przeglądarki internetowej oraz wykorzystanie
serwera proxy jest niewystarczające. W opcji wymagane jest jedynie podanie protokołu (HTTP 1.1 albo 1.0).
 Połączenie przez serwer proxy. Jeżeli do połączenia wykorzystano serwer proxy, należy podać dane niezbędne
do jego konfiguracji.
Konta email
Komunikaty do systemów celnych mogą być wysyłane pocztą elektroniczną z kont zdefiniowanych
w opisywanym węźle (w otwartym okienku Konfiguracja kont e-mail).
20
HUZAR SOFTWARE
Program obsługuje protokół poczty wychodzącej SMTP (wysyłanie poczty) oraz poczty przychodzącej POP3 lub
IMAP (odbieranie poczty). Protokoły inne niż powyższe są obsługiwane za pomocą dodatkowych modułów - do współpracy z Lotus Notes i Microsoft Exchange.
Jeżeli każdy użytkownik programu ma własne konto – należy je zdefiniować w sekcji Używaj prywatnych.
Jeżeli wszyscy użytkownicy programu mają wspólne konto, to należy je zdefiniować w sekcji Używaj wspólnych wówczas zmiana danych konta przez jednego użytkownika jest uwzględniona u wszystkich pozostałych użytkowników
tego konta.
Zaznaczenie opcji „odbieraj wiadomości …” powoduje
automatyczne odbieranie komunikatów zwrotnych z
serwera pocztowego.
Konto zaznaczone jako domyślne staje się
automatycznie domyślnym kontem do
wysyłki komunikatów.
Nowe konto dodaje się za pomocą przycisku Dodaj, edycja istniejącego konta możliwa jest
po kliknięciu Edytuj. W ustawieniach konta e-mail muszą być podane wszystkie dane na dwóch pierwszych zakładkach
(Konto i Serwery).
W przypadku zdefiniowania kilku kont e-mail ich zastosowanie do wysyłania/odbierania określa użytkownik. Konto
zaznaczone jako domyślne będzie używane do wysyłania komunikatów. Jeśli żadne nie jest oznaczone jako domyślne – to
podczas wysyłki użytkownik ma możliwość wybrania konta.
W konfiguracji konta e-mailowego należy określić następujące opcje:
Uwzględnij przy synchronizacji – zaznaczenie tej opcji
cza, że odbiór komunikatów(w przypadku zdefiniowania
kont) odbywa się z oznaczanych w ten sposób
Konta, w których nie została zaznaczona ta opcja, nie będą
pod uwagę podczas odbioru komunikatów.
oznakilku
kont.
brane
Pozostaw wiadomość na serwerze – po zaznaczeniu tej opcji
program nie będzie kasował wiadomości z serwera.
Pobieraj tylko nowe wiadomości – po zaznaczeniu tej opcji program będzie odbierał z serwera tylko wiadomości oznaczone jako
nieprzeczytane i wcześniej nie odebrane przez program
WinSAD.
Taryfa Celna
W programie WinSADIB pole Adres zawiera nazwę pliku bazy
taryfy celnej poprzedzoną IP serwera oraz pełną niemapowaną
ścieżką - standardowo plik nazywa się TaryfaDaneIB.fdb. W
programie WinSADMS baza nazywa się TaryfaDaneMS i jest
umieszczona na serwerze MSSQL.
Zaznaczenie opcji automatycznie pobieraj i instaluj aktualizację taryfy przy starcie programu pozwala automatycznie
aktualizować dane taryfowe z serwera firmy HUZAR SOFTWARE podczas logowania użytkownika do programu
(zaleca się by opcja była włączona). Można oczywiście nie korzystać z taryfy celnej zaznaczając opcje nie korzystaj z
taryfy celnej.
Więcej o aktualizacji taryfy można przeczytać w rozdziale Taryfa Celna.
Dod. pola edycji
Niekiedy występuje indywidualna potrzeba edycji dodatkowych informacji w strukturach danych programu
WinSADIB/MS, których w standardowych bazach nie ma (np. pamiętanie unikalnego identyfikatora faktury w systemie
zewnętrznym, której dane są przeniesione do WinSADIB/MS). Aktualnie jest możliwość indywidualnego dodania nowych
pól do faktury SAD, pozycji towarowej faktury SAD oraz upoważnienia (takie jest aktualne zapotrzebowanie
użytkowników).
Nowe pole dodaje się za pomocą przycisku Dodaj. Należy wypełnić wszystkie elementy dodawanego pola (nazwa,
typ, wielkość). Pola wpisane w opcji pojawią się w oknie edycji faktury i towaru na nowej zakładce o nazwie Pola
WinSADIB/MS/OR
21
dodatkowe. Zawartość pól jest przechowywana wraz z dokumentem SAD. Zawartość ta jest także eksportowana do plików
w formacie *.xml czy *.sad.
Szablony
W programie zdefiniowano szablony wydruków wybranych dokumentów - mogą być w wersji polskiej lub
angielskiej. Należy wybrać odpowiedni język - na odpowiedniej zakładce będą widoczne ścieżki do plików szablonów.
Jeśli szablony uległy uszkodzeniu, zawsze można je wczytać ponownie za pomocą przycisku Wczytaj domyślne.
Szablony raportu należności celnych są tylko w wersji polskojęzycznej – też można je wczytać za pomocą przycisku
Domyślne.
Aktualizacje
W tym węźle można zaznaczyć opcję Automatycznie aktualizuj słowniki przy starcie programu. Spowoduje to
aktualizacje słowników programu z serwera firmy HUZAR SOFTWARE. Zaleca się by opcja była zaznaczona.
Podpis elektroniczny
Zaznaczenie opcji Podpisuj wewnętrznie w programie oznacza, że do podpisania dokumentów wysyłanych do służby
celnej nie będzie używana kontrolka ActiveX.
Wyjątkiem są dokumenty PZC oraz POD, do podpisania których ta kontrolka jest NIEZBĘDNA.
Program umożliwia wybranie domyślnego certyfikatu osobistego (za pomocą przycisku wybierz certyfikat) do odbioru
komunikatów PZC oraz POD w przypadku, gdy komunikaty te pobieramy grupowo. Każdy użytkownik programu
WinSAD ma prawo zdefiniować własny certyfikat.
Wysyłka komunikatów do klientów
Niektóre komunikaty przysyłane przez służbę celną muszą być przechowywane przez podmiot gospodarczy do celów
kontroli. Stąd powinny one trafić (oprócz tego, że do programu) do końcowego odbiorcy. Takimi komunikatami są IE599
oraz PZC. Są też inne komunikaty, które po odebraniu program może automatycznie wysłać pod wskazany adres. Adres
ten należy wpisać w bazie firm przy danej firmie – patrz rozdział Tworzenie własnych baz danych. W omawianym węźle
ustawia się opcje wysyłki do klientów – m.in. jakie dokumenty, w jakiej postaci, w którym momencie, z jakiego konta.
Węzeł Powiadomienia importowe
Zaznaczenie opcji Wysyłaj automatycznie... spowoduje, że komunikat będzie wysłany automatycznie do odbiorcy.
Zaznaczenie Wysyłaj zawsze na dod. adresy spowoduje, że te komunikaty będą również wysłane na adres(-y)
zdefiniowane za pomocą przycisku Dodatkowe adresy email.
W poniższej tabeli należy określić rodzaj
i postać dokumentu wysyłanego oraz moment wysyłki. Rodzaj i postać dokumentu określają wiersze, a moment wysyłki
określają kolumny. Np. wstawienie haczyków we wszystkich kolumnach linii SAD jako xml spowoduje wysłanie
dokumentu SAD w postaci pliku xml-owego zarówno w mimencie otrzymania OGL-a (lub zwolnienia – te kolumny się
wyłączają), jak i w momencie podpisania POD oraz PZC. Czyli w takim przypadku ten sam plik będzie wysłany
trzykrotnie. Należy więc odpowiednio ustawić tę cześć opcji wysyłania. W kolejnych okienkach można wpisać temat listu
oraz jego treść. Oprócz standardowego tekstu można tam umieścić dane z wysyłanego dokumentu (lub komunikatu).
W tym celu należy użyć odpowiednich parametrów w treści listu – szczegóły są zamieszczone pod linkiem
Instrukcja online.
Węzeł Powiadomienia eksportowe
W tym oknie należy zaznaczyć jakie dokumenty, w jakiej postaci oraz w którym momencie mają być wysłane.
Znaczenie kolumn, wierszy oraz okienek edycyjnych identyczne jak opisano w poprzednim węźle. Dodatkowe szczegóły
są zamieszczone pod linkiem Instrukcja online.
Węzeł Konfiguracja konta email
W tym miejscu należy zdefiniować konto, z którego będą wysyłane informacje. Jeśli to jest to samo konto, które służy
do komunikacji z systemami służby celnej zdefiniowanymi w węźle Konta email, to tu można po prostu skopiować dane
tego konta za pomocą przycisku Kopiuj, w przeciwnym razie należy konto skonfigurować za pomocą przycisku
Konfiguruj. Przycisk Testuj konto służy do przetestowania poprawności ustawień konta poprzez wysłanie testowego
maila. Opcję użyj innego konta email należy zaznaczyć w przypadku, gdy do programu został dołączony dodatkowy
moduł obsługujący pocztę Lotus lub Exchange.
Węzeł Składnica dokumentów
W tym miejscu określa się parametry wysyłania
Konfigurację opisano w dokumentacji tego modułu.
do
dodatkowego
modułu
Składnica
dokumentów.
Inne
Tu można ustawić blokadę edycji danych firmy, która ma wpisane upoważnienie. Zaznaczenie opcji Automatyczne
wysyłanie IST1 oznacza, że program sam wyśle do służby celnej zapytanie IST1 w celu sprawdzenia stanu obsługi
zgłoszenia eksportowego.
22
HUZAR SOFTWARE
Zaznaczenie opcji Obsługa PDF Creatora jest konieczne w przypadku, gdy użytkownik chce rozsyłać niektóre
komunikaty (np. PZC, POD, IE599) w postaci pliku w formacie pdf.
Logowanie zdarzeń
Mechanizm ten pozwala na zapisywanie w bazie danych faktu wystąpienia niektórych zdarzeń zachodzących w programach np. usunięcie rekordów dokumentów SAD / PWD / DS., użycie funkcji specjalnych, odzyskanie bazy poprzez
mechanizm WinSAD z kopii zapasowej głównej bazy programu itp.
Każde zdarzenie będzie opisane poprzez moment wystąpienia zdarzenia oraz użytkownika programu, który był zalogowany w momencie wystąpienia zdarzenia. Logowanie odbywać się będzie w osobnej bazie danych – konfigurowanej w
programie WinSAD poprzez podanie adresu bazy, loginu oraz hasła.
Pozostałe Opcje
Konfiguracja modułów
W programie WinSAD udostępniono mechanizm pozwalający zwiększyć funkcjonalność programu poprzez dodanie
funkcjonalności zamówionych przez użytkownika (np. specyficznego wydruku faktur eksportowych, import danych z
własnych systemów użytkowników, moduł gwarancji itp). Dodatkowe funkcje są dostarczane przez HUZAR
SOFTWARE w postaci modułów DLL (bibliotek, wtyczek, ang. Plug-in).
Wystarczy taką bibliotekę umieścić w katalogu programu WinSAD, by program przy uruchomieniu ją zarejestrował.
Zarejestrowane biblioteki są widoczne w oknie węzła Dodatkowe moduły, w którym niektóre z nich można konfigurować
za pomocą przycisku Konfiguruj.
Przycisk Zablokuj służy do wyłączenia funkcji realizowanych przez moduł wskazany na liście.
Przycisk Odśwież służy do ponownego załadowania modułu *.dll. Rozpoczynając pracę, program WinSAD
przeszukuje lokalny katalog. Gdy znajduje w nim bibliotekę ładowalną HSPLUG*.DLL, wtedy uznaje, że jest to
przygotowany przez firmę HUZAR SOFTWARE moduł dodatkowy i ładuje do pamięci jego zawartość. Jednak, gdy
program jest uruchomiony, to skopiowanie do lokalnego katalogu biblioteki HSPLUG*.DLL nie odniesie żadnego skutku.
Dopiero naciśnięcie przycisku Odśwież spowoduje załadowanie biblioteki.
Wygląd ekranu
Za pomocą funkcji zgromadzonych w tym menu można indywidualnie ustawić widok głównego okna programu.
Hasła systemów celnych
Po wpisaniu loginu do systemów celnych w Opcje/Opcje programu/Systemy/Interfejsy niewizualne, należy wpisać
aktualne hasło w Opcje/Hasła systemów celnych. Każdorazowo po zmianie hasła na stronach systemów celnych należy je
uaktualnić w tym oknie.
Hasła i Uprawnienia
W menu Opcje znajduje się również funkcja Hasła i uprawnienia. Za jej pomocą można zarejestrować nowego
użytkownika i skonfigurować jego uprawnienia.
Po zainstalowaniu programu jedynym użytkownikiem jest Administrator z wszystkimi uprawnieniami.
Hasło tego użytkownika nie jest określone („puste”). Może ono zostać dowolnie zmienione w trakcie pracy
z programem.
UWAGA: Małe i wielkie litery nie są rozróżniane w nazwie użytkownika.
Małe i wielkie litery są rozróżniane w haśle.
Zarządzanie użytkownikami programu realizowane jest w okienku Użytkownicy, otwieranego za pomocą polecenia
Hasła i uprawnienia. W obszarze Użytkownicy można zobaczyć wszystkich użytkowników utworzonych w programie za
pomocą przycisku Nowy. Dla zaznaczonego użytkownika program wyświetla informacje w dwóch obszarach: o
WinSADIB/MS/OR
23
przydzielonych mu uprawnieniach (obszar Posiadane uprawnienia oraz nieprzydzielonych uprawnieniach (obszar
Pozostałe uprawnienia).
Zmiany uprawnień dokonuje się poprzez przenoszenie, za pomocą czerwonych przycisków (strzałek), wskazanych
pozycji z listy uprawnień pomiędzy polami Posiadane uprawnienia  Pozostałe uprawnienia.
Użytkownik z pełnymi uprawnieniami może: nadawać uprawnienia innym użytkownikom, edytować dane, podglądać
dane, drukować, konfigurować, edytować rejestr, poprawiać rejestr (uprawnienia te dotyczą wersji programu WinSAD z
rejestrem dla procedur uproszczonych), blokować i przejmować SAD-y (tzn. edytować SAD-y wykonane przez innego
użytkownika), używać modułu faktur VAT.
Profil użytkownika (wszystkie opcje programu) można zapisywać do pliku xml (przycisk Zapisz profil), aby następnie
wczytać go na stanowisku innego użytkownika (administratorowi ułatwia to zarządzanie większą liczbą użytkowników).
Zaleca się:

pozostawić administratorowi wszystkie uprawnienia „z wyjątkiem Autentykacji przez LDAP”, jeżeli logowanie
do WinSADa nie ma być powiązane z protokołem LDAP w Windowsie,

określić hasło dla administratora
Inni użytkownicy (zarejestrowani przez Administratora) powinni mieć ograniczone uprawnienia, np. mogą tylko
edytować dane, podglądać oraz drukować dokumenty. Świadome zarządzanie użytkownikami programu zapewnia
bezpieczny i sprawny dostęp do zasobów programu WinSAD.
Na zakładce Kto pracuje wyświetlają się aktualnie pracujących użytkownicy programu w danej bazie.
Edycja profilów użytkowników
Funkcja ta jest przydatna dla administratora zarządzającego uprawnieniami użytkowników programu WinSAD.
UWAGA: Firma HUZAR-SOFTWARE zastrzega sobie możliwość wprowadzenia zmian do programu bez uprzedzenia. W związku z tym opisy menu, okienek lub niektórych funkcji zawarte
w niniejszej instrukcji mogą się różnić od aktualnie użytych w programie.
Zasady poruszania się w programie i skróty klawiszowe
Poruszanie się w programie WinSAD po elementach formularzy i pozycjach menu odbywa się za pomocą myszki i/lub
klawiatury. Ogólnie zachowano w tej kwestii standardy obowiązujące w systemie operacyjnym Windows. Ponadto reakcja
programu na niektóre klawisze (np. [], [] ) oraz obsługa skrótów klawiszowych jest zgodna z regułami
obowiązującymi w poprzednim programie WinSAD (dla wygody użytkowników, którzy korzystali z wcześniejszych
wersji programu). Najbardziej użyteczne z nich zostały opisane poniżej.
Aby wykonać operację związaną z "przyciskiem", należy kliknąć go myszką lub użyć kombinacji klawiszy lewy
[Alt] wraz z podkreśloną literą na danym przycisku np. wybór przycisku Nowy może być zrealizowany poprzez
naciśnięcie klawisza [N] przy wciśniętym klawiszu lewy [Alt] (w instrukcji [Alt]+[N]), co powoduje uruchomienie
procesu wprowadzania nowego dokumentu SAD.
Wprowadzanie dat jest wspomagane kalendarzem, który może być uaktywniony przez kliknięcie w ikonkę
umieszczoną obok pól edycyjnych związanych z datą
(wybór daty z kalendarza gwarantuje poprawny format daty
tzn. odpowiednią kolejność pozycji: dzień, miesiąc rok wraz z właściwym znakiem rozdzielającym te pozycje).
Zamknięcie każdego formularza służącego do przygotowania danych odbywa się przez naciśnięcie klawiszy
[SHIFT]+[ENTER] (odpowiada przyciskom OK) natomiast anulowanie dokonanych zapisów odpowiadające
przyciskom Anuluj to naciśnięcie klawisza [ESC].
Wiele pól można wypełnić korzystając z podpowiedzi zawierających listę odpowiednich kodów. Uruchomienie
podpowiedzi można uzyskać poprzez kliknięcie na przycisk
lub, za pomocą klawiszy przemieszczania się na
odpowiedni przycisk (np.[TAB]) i naciśnięcie klawisza [ENTER].
We wszystkich formularzach można przemieszczać się po kolejnych polach używając klawiszy: [TAB], [], [],
[→], lub [←] lub [+] oraz [-] (klawiatury numerycznej).
W dokumencie SAD istnieją ponadto dodatkowe skróty klawiszowe pozwalające na szybki wybór grupy towarowej.
Zmianę grupy w dokumencie SAD można uzyskać przez naciśnięcie kombinacji klawiszy [Ctrl]+[] oraz
[Ctrl]+[] lub uaktywniając pole 32, które służy do ustawienia się na grupę o żądanym numerze.
Przy wypełnianiu pól edycyjnych można korzystać (w większości formularzy) ze skrótów klawiszowych systemu
Windows związanych ze schowkiem: [Ctrl]+[C] (kopiuj), [Ctrl]+[V] (wklej) oraz [Ctrl]+[X] (kasuj). Te
same funkcje realizowane są poprzez uruchomienie menu kontekstowego na polach edycyjnych (prawym klawiszem
myszki).
24
HUZAR SOFTWARE
Zasady wyszukiwania i sortowania danych w bazach danych
Wyszukiwanie danych w bazach odbywa się według następującego schematu:
1.
Należy wskazać pole, którego wartości powinny być brane pod uwagę w procesie wyszukiwania,
2. Wpisać szukany tekst (zazwyczaj po każdym wpisanym znaku następuje pozycjonowanie na elemencie zgodnym
z wpisanym ciągiem znaków).
Przykładowo, jeżeli w tabeli kursów walut chcemy ustawić na kraju, którego symbol jest równy DE,
to wystarczy w polu Według: wybrać Symbol kraju i rozpocząć wpisywać symbol kraju w polu Szukaj:.
Podobnie należy postąpić np. w bazie Symbole, gdzie szukanie można prowadzić w kolumnach tablicy wybranych w
polu Wg: (można wskazać kolumny - Nazwa polska, Kod CN, Nazwa obca oraz Symbol towaru), a poszukiwana wartość
wpisać do pola Szukaj:.
Mechanizm wyszukiwania w bazie dokumentów SAD jest bardziej rozbudowany. Za pomocą operacji [Ctrl]+[F]
można wyszukać dokumenty wg. kryterium wybranego w opcjach. Spośród znalezionych dokumentów można wybrać
interesujące nas poprzez zaznaczenie ich spacją, a następnie wykonanie operacji Wybierz zaznaczone spowoduje
podświetlenie wybranych dokumentów na liście SADów.
Innym sposobem jest wpisanie wyszukiwanego tekstu w odpowiednie okienko (Odbiorca, Nadawca, OGL/MRN itp.)
Sortowanie wyświetlanych danych odbywa się przez kliknięcie w nazwę kolumny tablicy, według której chcemy
porządkować dane.
Grupowanie dokumentów polega na połączeniu dokumentów w grupy wg. wybranego kryterium w celu ich rozwijania
i zwijania. W celu zgrupowania należy przeciągnąć wybrane kolumny na pasek grupowania. W celu rozgrupowania należy
je przeciągnąć z powrotem na listę SADów. Pasek grupowania ma menu kontekstowe, za pomocą którego można ustawić
dodatkowe funkcje grupowania.
Usprawnienia pracy – indywidualne preferencje
W programie można usprawnić proces wypełniania dokumentów SAD wykorzystując następujące mechanizmy:

Organizację listy urzędów celnych,

Użycie kalkulatora do wypełniania liczbowych pól edycyjnych,

Definiowanie widoków listy SADów (kolejność i widoczność kolumn wykazu),

Definiowanie zestawu przycisków na formularzu głównym.
Organizacja listy urzędów celnych i krajów
W bazach urzędów celnych oraz krajów istnieje możliwość ułożenia na początku listy - wybranych elementów
(zazwyczaj tych często używanych, które chcemy mieć pod "ręką"). W tym celu w odpowiednim oknie (np. Lista urzędów
celnych) należy wskazać odpowiednią pozycję i kliknięciem zaznaczyć okienko Wyświetlaj na początku listy.
Użycie kalkulatora do wypełniania liczbowych pól edycyjnych
Podręczny kalkulator uaktywnia się klawiszem [F12] lub z menu Narzędzia/Kalkulator. Użycie podręcznego
kalkulatora ma niewątpliwą zaletę, polegającą na tym, że wynik można przenieść poprzez schowek do aktualnego pola
edycyjnego (unika się błędów przy przepisywaniu wyników z zewnętrznego kalkulatora).
Definiowanie widoków listy SADów
Większość danych pochodzących z baz programu jest wyświetlana w tabelkach (arkuszach). Przykładowo, spis
dokumentów SAD prezentowany jest w tabeli, która zawiera nagłówki opisujące pozycje kolumn. Standardowa kolejność
nagłówków w spisie SADów jest następująca: SAD, użytkownik, data deklaracji, Typ SADu itd. Ponadto kolumny mają
domyślną szerokość. Użytkownik ma możliwość samodzielnego dostosowania wyglądu tabeli do własnych upodobań.
Zakres zmian obejmuje:
 Kolejność kolumn. Przykładowo, aby kolumna Kategoria była wyświetlana przed kolumną Data, wystarczy kursor
myszy skierować w nagłówek Kategoria i przycisnąć lewy klawisz myszki. Z lewej strony kolumny pojawi się
charakterystyczna pionowa smuga. W tym momencie - nadal przytrzymując lewy klawisz myszki - przeciągamy nagłówek
w kierunku kolumny Data. Gdy „smuga” pokryje się z lewą stroną kolumny, do której zamierzamy ją przenieść,
puszczamy lewy przycisk myszki. Kolumna została przestawiona.
 Wybór prezentowanych kolumn. W tym celu należy wskazać za pomocą myszki nagłówek dowolnej kolumny
i z menu kontekstowego wybrać funkcję Wybór kolumn tabeli. Za pomocą strzałek przeklikać odpowiednie kolumny do
okna Wybrane.
 Szerokość kolumn. Kursor myszki należy umieścić na szczelinie (linii rozdzielającej) między dwoma nagłówkami;
gdy kursor zmieni się na dwie równoległe, pionowe linie, lewym klawiszem myszki zmienia się szerokość pól.
WinSADIB/MS/OR
25
Definiowanie zestawu przycisków na formularzu głównym
Zestaw przycisków na panelu po prawej stronie formularza głównego można dostosować do indywidualnych potrzeb
użytkownika wykorzystując funkcje menu Opcje/Wygląd ekranu/Dostosuj panel. Zostanie otwarty formularz zawierający
dwa pola Przyciski na panelu oraz Dostępne przyciski. Zmianę zestawu przycisków na panelu, dokonuje się poprzez
przenoszenie za pomocą czerwonych przycisków (strzałek), wskazanych pozycji pomiędzy polami Przyciski na panelu 
Dostępne przyciski.
Menu Raporty
W menu Raporty zgromadzono funkcje tworzące różne zestawienia oraz raporty na podstawie dokumentów SAD.
Raport należności celno-podatkowych dla towarów SAD (Wydruk, e-mail) tworzy raport należności w rozbiciu na
poszczególne towary, dla których został stworzony wybrany dokument SAD. Warunkiem stworzenia tego zestawienia jest
utworzenie faktur w grupowaniu wg faktur (w kolumnie Grupowanie ikonka karteczki wraz z ilością faktur wchodzących
w skład danego SADu). Na oknie tworzenia raportu należy wybrać odpowiednio opcje dotyczące sposobu grupowania
towarów, adresu, na który raport będzie wysłany oraz postać raportu (format pliku). Za pomocą przycisku Edycja szablonu raportu można edytować ten szablon, ale jest to operacja dla zaawansowanych, więc nie zaleca się wprowadzania
zmian do szablonu przez użytkowników bez doświadczenia w tej dziedzinie.
Wykaz należności celno-podatkowych zawiera raport należności dla wybranego dokumentu SAD. Należy wybrać odpowiednio typ wykazu należności oraz załączniki. Za pomocą przycisku Opcje należy wypełnić pola nazwy firmy, numerów kont, na które wierzyciel ma przelać należności, typy opłat uwzględniane w raporcie i inne opcje. Te dane można
zdefiniować w notesie i ustawiać je odpowiednio w zależności od potrzeb. Za pomocą przycisku Edycja szablonu wykazu
można edytować ten szablon, ale jest to operacja dla zaawansowanych, więc nie zaleca się wprowadzania zmian do szablonu przez użytkowników bez doświadczenia w tej dziedzinie. Za pomocą przycisku Koniec zamykamy okno należności.
Otwiera się okno listu domyślnego programu pocztowego, do którego są dołączone wybrane załączniki; po uzupełnieniu
treści list zostanie wysłany.
Raport TRO (wydruk) – za pomocą tej funkcji tworzy się raport terminowości dostaw. W oknie, które się pojawi należy wybrać okres, za który tworzy się raport, rodzaje odpraw objętych raportem oraz inne opcje. Dane do raportu TRO są
pobierane z danych odpowiedniego systemu celnego – jeśli dokumenty są wysyłane/odbierane bezpośrednio z/do programu WinSAD. Możne je zobaczyć z menu kontekstowego za pomocą Operacje Celiny (odpowiednio ECS, NCTS) | Edytuj
dane Celiny (odpowiednio ECS, NCTS)
Menu Narzędzia
Omówione poniżej operacje to funkcje wywoływane z menu Narzędzia.
 Edytuj narzędzia – pozwala do rozwijanego podmenu Narzędzia dodać dowolny program (przycisk Dodaj
w okienku Narzędzia użytkownika). Ułatwia to jego uruchomienie bez potrzeby wychodzenia z programu WinSAD, ale
przede wszystkim pozwala, by WinSAD wywołał ten program z odpowiednimi wartościami parametrów. Nazwę
programu (narzędzia) oraz parametry jego wywołania zadaje się w oknie Dane narzędzia. Aktualnie zdefiniowano dwie
opcje wywołania programów, ukryte pod nazwami makr: $AKTSAD oraz $WYBSADY. Gdy w oknie Dane narzędzia
wybrano $AKTSAD, to program WinSAD, wyeksportuje do pliku XML aktualnie zaznaczony w spisie dokument SAD.
Następnie uruchomi program z pełna nazwą pliku XML w parametrach wywołania. Podobne czynności zostaną
wykonane, gdy parametrem narzędzia jest $WYBSADY, ale wywołane narzędzie dostanie w linii polecenia pełną nazwę
pliku XML zawierającego listę dokumentów SAD, wcześniej zaznaczonych na liście SAD-ów.

Szukaj tekstu [CTRL]+[F] – umożliwia wyszukanie dowolnej frazy w dokumentach SAD (można zaznaczyć
zakres szukania w polach SAD-u, pozycjach SAD-u), fakturach SAD-u, bądź ustalić, że wyszukiwania należy dokonać
tylko w SAD-ach uzupełniających, tylko w polach tekstowych oraz ustalić, że przy szukaniu istotna jest wielkość liter.

Kalkulator [F12]... – umożliwia wywołanie podręcznego kalkulatora,

Edytor zapytań SQL... [F11] – Za pomocą edytora SQL można formułować zapytania w języku SQL, które nie
modyfikują tablic programu. Zapytania dotyczą dowolnych tablic programu WinSADIB/MS. Sformułowane zapytanie
można zachować w pliku zewnętrznym *.sql, natomiast wynik zapytania może być wyeksportowany do: schowka systemu
Windows lub do następujących plików - *.DBF, *.TXT (format tekstowy), MS EXEL oraz *.XML. Firma HUZAR
SOFTWARE może przygotować na zamówienie definicję zapytań w języku SQL.

Konserwacja bazy:
- Twórz kopię zapasową – archiwizuje aktualne dane. Jest to jedna z najważniejszych funkcji programu, pozwalająca
uniknąć bezpowrotnej utraty danych. Archiwizacja zawsze wykonywana jest w trakcie kończenia pracy programu
WinSAD, jeśli odpowiednio ustawiono opcję Archiwizuj dane oraz kończy prace ostatni użytkownik współpracujący z
daną bazą. Omawiana funkcja wykonuje archiwizację w chwili jej wywołania. Funkcja ta jest przydatna w przypadku, gdy
aktualny stan bazy danych jest szczególnie ważny a przewidywane operacje mogą ją zniszczyć. Zarchiwizowanie bazy
danych (w skompresowanej postaci zajmującej mniej miejsca na dysku) pozwoli, w przypadku jej utraty odtworzyć dane z
pliku archiwalnego. Stan bazy danych będzie dokładnie taki jak w momencie przeprowadzenia archiwizacji.
- Przywróć bazę z kopii - pozwala na odtworzenie danych z dowolnej, wybranej kopii archiwalnej. Każda kopia
archiwalna jest oznaczona datą i godziną utworzenia. UWAGA: Przywrócenie bazy z kopii stworzonej np. przed rokiem
26
HUZAR SOFTWARE
oznacza faktyczne cofnięcie się do stanu bazy sprzed roku, czyli utratę danych bieżących – ZALECA SIĘ BARDZO
OSTROŻNE KORZYSTANIE Z TEJ OPCJI!
- Wyślij kopie do Huzar Software - pozwala na wysłanie zarchiwizowanych danych do HUZAR SOFTWARE w
celach diagnostycznych za pomocą maila. Z opcji należy korzystać w przypadku problemów z bazą danych oraz
rozsądnym jej rozmiarem. W przypadku dużych baz nie zalecamy wysyłania ich mailem. Po skontaktowaniu się z nami
proponujemy inne rozwiązanie.
- Wyślij plik błędów do Huzar Software – pozwala na wysłanie do HUZAR SOFTWARE pliku zawierającego opis
zdarzeń, które odnotował program WinSAD. Funkcja wykorzystywana w celach diagnostycznych.
- Wyślij bufor wywołań do Huzar Software – pozwala na wysłanie do Huzar Software zawartości bufora używanego
do rozsyłania komunikatów. Funkcja wykorzystywana w celach diagnostycznych.
- Aktualizuj słowniki programu - funkcja służy do aktualizacji plików słowników na żądanie użytkownika. Pliki
pobierane są z serwera HUZAR SOFTWARE. Nie ma potrzeby wykonywania funkcji, gdy w opcjach programu
włączyliśmy opcje Automatycznie aktualizuj słowniki przy starcie programu w węźle Aktualizacje.
- Odśwież słowniki wg. ost. aktualizacji - funkcja odtworzy zawartość baz słownikowych programu z danych
zawartych w plikach XML znajdujących się w podkatalogu Slowniki/XML (w stosunku do katalogu programu).
- Przepisz wszystkie SAD-y – funkcja jest rzadko używana. Potrzeba jej wykorzystania zachodzi w przypadku, gdy
uległ zmianie format tablic bazy programu, należy wypełnić danymi nowe kolumny, które pojawiły się na liście SAD-ów,
bądź wypełnić treścią kolumnę Dokumenty z opcji, po zaznaczeniu opcji w węźle Zapis w bazie/Kody dokumentów na
liście SAD.
- Eksportuj bazę upoważnień – eksport bazy upoważnień do pliku *.bup w formacie zdefiniowanym przez HUZAR
SOFTWARE. Funkcja eksportu pozwala przenieść dane upoważnień na inne stanowisko, ponieważ plik *.bup można
wczytać na tym stanowisku poniższą funkcją Importuj bazę upoważnień.
- Importuj bazę upoważnień – import bazy upoważnień z pliku *.bup w formacie zdefiniowanym przez HUZAR
SOFTWARE.
Tworzenie własnych baz danych.
W trakcie przygotowywania dokumentu SAD za pomocą programu WinSAD użytkownik z reguły wykorzystuje
powtarzalne (tzn. często wykorzystywane) zestawy danych. Aby wielokrotnie nie wprowadzać tych samych danych przy
wypełnianiu dokumentów np. danych kontrahentów w polach 2 i 8 (nadawca i odbiorca) i tym samym przyspieszyć proces
tworzenia dokumentów SAD, użytkownik ma możliwość pobrania ich z własnych baz danych. Dostęp do baz danych
może być zrealizowany w dwojaki sposób: poprzez wybranie odpowiedniej bazy z menu Tablice lub przez wskazanie
([TAB] lub kliknięcie myszką) odpowiedniego przycisku (Firmy, Kursy, Symbole,…) z panelu przycisków, który
znajduje się po prawej stronie głównego okna programu.
Baza Firm. Naciśnięcie przycisku Firmy otwiera formularz umożliwiający modyfikację (dodanie, usunięcie lub
zmiana) informacji o firmach występujących w polu 2 lub 8 SAD-u. Przy zatwierdzaniu wpisu klawiszem OK program
sprawdza poprawności numeru NIP, REGON i numeru konta bankowego (jeśli wpisano). W trakcie wprowadzania tych
numerów przeprowadzana jest ich formalna kontrola, sygnalizowana kolorami. Kolor niebieski tekstu oznacza poprawnie
wprowadzony numer, czerwony zaś oznacza numer błędny. Bazę firm można rozbudowywać na bieżąco przy okazji
wprowadzania danych do dokumentu SAD np. wypełniając pola Nadawca/eksporter lub Odbiorca, lub niezależnie od
dokumentów, używając przycisku Dopisz w otwartej bazie Firmy. W tej bazie konkretnym firmom można przypisać ich
pozwolenia na procedurę uproszczoną, upoważnienia, adresy mailowe służące do automatycznego rozsyłania
komunikatów. Można też dopisać swoje uwagi dotyczące danego kontrahenta. Te elementy dodaje się będąc w bazie firm
po wybraniu danej firmy – nie wchodząc w jej edycję. W dolnej części okna bazy firm są widoczne zakładki, na których
należy wprowadzić odpowiednie dane. Na zakładce Dod. adresy e-mail należy zaznaczyć opcję automatycznego
rozsyłania oraz dodać adres lub adresy, na które program automatycznie wyśle wybrane komunikaty otrzymane ze służby
celnej. Są to m.in. komunikaty potwierdzające wywóz towaru w przypadku eksportu lub nadanie numeru ewidencyjnego,
PZC, POD w przypadku importu. Przy każdym adresie można wybrać czy ma służyć do wysyłania komunikatów
importowych czy eksportowych (lub obu) oraz szablon, wg jakiego będą wysyłane komunikaty. Na zakładce
Upoważnienia należy wpisać upoważnienia danej firmy. A na zakładce Pozwolenia można wpisać pozwolenia zarówno
na procedurę uproszczoną jak i na procedurę gospodarczą. W pozwoleniu należy wybrać odpowiedni rodzaj, termin
ważności, wpisać jego numer. Można dodać kody CN, na które to pozwolenie zostało udzielone. Jeśli w bazie firm przy
danym kontrahencie zostanie wpisane pozwolenie, to w polu 44 dokumentu SAD podczas dodawania dokumentu
pozwolenia pojawia się ikonka książeczki, z której można wybrać odpowiednie pozwolenie lub program sam wybierze,
jeśli wybór będzie jednoznaczny – np. w sytuacji, gdy w bazie jest tylko jedno aktualne pozwolenie odpowiadające
danemu kontrahentowi – oczywiście wcześniej należy wypełnić pole 2 lub 8 (w zależności od rodzaju odprawy).
Tabelę kursów przygotować można po naciśnięciu przycisku Kursy. Aktualne kursy walut pobrać można z Internetu
(ze strony NBP) naciskając przycisk Z internetu. Gdy ustalany jest symbol waluty dokumentu SAD, to odpowiednia
tabela jest pobierana automatycznie. Kurs waluty, wprowadzany do dokumentu SAD, wybierany jest z bieżącej (zgodnie z
datą deklaracji) Tabeli Kursów Celnych (TKC). Zdefiniowanie odpowiedniego kursu w Tabelach Kursów Celnych
WinSADIB/MS/OR
27
wykonywane jest przez program WinSAD zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów. W przypadku braku dostępu
do internetu zadaniem użytkownika jest wypełnianie na bieżąco kursów walut w tabelach A (lub B).
Program dba o automatyczną zmianę kursu, gdy wartość kursu ulegnie zmianie o co najmniej o 5%.
Baza Pieczątki zawiera zdjęcia pieczątek (lub innych obrazków), które będą umieszczone w polu A eksportowego
dokumentu SAD z dokumentem wymaganym 2UP2, 3UP3, 2SA2, 4SP4, 1PZ1, 1PZ2, 5SP5. Innymi słowy, gdy w
SADzie eksportowym dodamy w polu 44 dokument wymagany np. 2UP2 i wpiszemy numer pozwolenia, to program
automatycznie pobierze z tablicy Pieczątki obrazek (zazwyczaj przedstawiający pieczątkę) przypisany do numeru
pozwolenia.
Z menu Tablice należy wybrać bazę Pieczątki i w okienku Pieczątki do druku w polu A za pomocą funkcji Dopisz
dodać element zawierający skan pieczątki (m.in. plik w formacie JPG, JPEG, bmp). W okienku Dane pieczątki należy
wpisać prawidłowy numer pozwolenia powiązany z daną pieczątką oraz wybrać wcześniej przygotowany plik z obrazem.
Wskazany plik obrazka pokaże się w obszarze edycji, który dokładnie odpowiada rozmiarowi pola A. Można zmienić
położenie obrazka w polu A (za pomocą kombinacji klawiszy [CTRL+klawisze strzałek] lub dopasować rozmiar
obrazka do rozmiaru pola (za pomocą [SHIFT+klawisze strzałkowe].
Baza Symbole zawiera dane, za pomocą, których użytkownik określa powiązanie unikalnego symbolu przypisanego
danemu towarowi (nazywanego też indeksem bądź numerem artykułu) do kodu taryfowego towaru opisanego przez
polską nazwę, jednostkę miary, kraj pochodzenia i wiele innych danych. Bazę Symbole można napełnić własnymi danymi
otwierając okno o nazwie Symbole za pomocą przycisku Symbole w głównym oknie programu lub z menu
Tablice/Symbole…. Wypełnienie danymi tej bazy może wydatnie przyśpieszyć wypełnianie SAD-u z faktur luzem, gdy
odprawiane towary powtarzają się w kolejnych pozycjach faktury bądź w kolejnych dostawach (unika się w ten sposób
wielokrotnego „ręcznego” wpisywania nazwy towaru, jego CN, kraju pochodzenia czy jednostki miary). Wprowadzając
symbol do bazy można określić jego kod CN (wspomagając się taryfą celną), kod Taric, kody UE1, UE2, UE3, PL1, PL2,
nazwę polską i obcą, dodatkowy opis towaru, zwyczajową jednostkę miary, kraj pochodzenia oraz cenę jednostkową i
wagę towaru.
Pozycje bazy Symbole można sortować według jednego z pól: symbol towaru, kod CN, nazwa polska lub nazwa obca.
Dane z tej bazy są szczególnie przydatne przy przygotowywaniu faktur luzem np. w uszlachetnianiu, składzie celnym,
gdzie liczba pozycji towarowych na fakturach jest bardzo duża. Okno Symbole można powiększyć do rozmiaru pełnego
ekranu poprzez kliknięcie myszką na pasku tytułu okna.
Formularz umożliwia również wyeksportowanie (przycisk Eksport) zawartości bazy Symbole do pliku
w formacie XML (standard Huzar-Software) oraz xls (Excel). Import danych opisano w następnym punkcie.
Import danych do bazy Symbole z plików zewnętrznych
Baza Symbole jest często wykorzystywana przez moduły dedykowane wykonywane przez Huzar-Software na
zamówienie naszych klientów, które wczytują dane np. z plików faktur dostarczonych przez kontrahentów
(w formacie xls, csv, xml, txt). Zazwyczaj w takich plikach znajduje się informacja o symbolu (indeksie towaru), ale
brakuje opisu towaru w języku polskim, kodu taryfowego oraz być może wielu innych danych wymaganych
w dokumentach celnych. Zatem moduł dedykowany wspomagając się bazą Symbole może pobrać z niej brakujące dane na
podstawie symbolu pobranego z pliku zewnętrznego.
Do importu danych z plików zewnętrznych (pamiętanych na dysku) służy przycisk Import. Standardowy mechanizm
wczytywania (importu danych) gwarantuje wczytanie danych pliku w formacie XML (standard Huzar-Software) oraz
pliku xls (Excel). Moduł dedykowany pozwala wczytać dowolny plik klienta (xml, csv, xls, txt), ponieważ został
specjalnie dla niego zrealizowany po uprzednim rozpoznaniu formatu danych.
W większych firmach, baza Symbole może zawierać opisy kilkudziesięciu a nawet kilkuset tysięcy symboli,
dlatego niezwykle ważnym zagadnieniem jest zapewnienie jej zgodności z bazami kontrahentów zewnętrznych.
Szczególnie ma to znaczenie w przypadku, gdy baza Symbole jest już napełniona, a należy dokonać jej aktualizacji na
podstawie pliku dostarczonego przez klienta zawierającego zazwyczaj nie całą bazę, ale nowe bądź uaktualnione dane do
istniejących symboli. Nowe symbole zostaną wpisane do bazy i należy uzupełnić je o brakujące dane, które są wymagane
w naszej procedurze celnej. Większy „bałagan” może powstać w przypadku uaktualniania już istniejących opisów
symboli, dlatego poniżej opisano krok po kroku jak sobie z tym radzić.
Gdy importujemy symbole z pliku, a baza jest już
wypełniona, to użytkownik jest pytany czy opróżnić aktualną
bazę przed importem. Jeżeli tylko należy ją uaktualnić, to
powinniśmy odpowiedzieć Nie (domyślnie podświetlony
przycisk). W przypadku, gdy nie jesteśmy pewni konsekwencji
z dalszego postępowania, należy przycisnąć przycisk Anuluj.
Załóżmy, że przycisnęliśmy Nie a w dostarczonym pliku
zewnętrznym, między innymi symbolami, znajdują się opisy
dwóch symboli istniejących w bazie Symbole, dla których
wykryto różnice w danych. Użytkownik jest o tym informowany
za pomocą następującego okienka:
28
HUZAR SOFTWARE
Można zażyczyć sobie, aby wyświetlić każdy z przypadków (nie zalecane dla dużej liczby różnic), pominąć te
symbole przy zapisie (bo wiemy(?), że zazwyczaj różnice są nieistotne z naszego punktu widzenia i nie należy „burzyć”
zawartości bazy), nadpisać symbole istniejące w bazie (wiemy, że będzie dobrze) albo pozostawić symbole istniejące w
bazie bez zmian, ale zapamiętać występujące różnice.
Załóżmy, że użytkownik wybrał pozostawienie symboli istniejących w bazie i zapamiętanie różnic w historii
i zaakceptował ten wybór przyciskiem OK. W wyniku użytkownik jest informowany o tym ile symboli odczytano, ile
symboli było już w bazie i tak dalej, oczekując odpowiedzi na pytanie: czy chcesz zapisać osobno symbole pominięte do
późniejszego sprawdzenia? Załóżmy, że odpowiedzieliśmy Nie. W rezultacie znowu jesteśmy na liście symboli, gdzie w
pasku Sortuj wg: wybieramy Status powodując uporządkowanie listy wg zawartości pola status, czyli na początku listy
znajdą się symbole z zapamiętaną historią zmian, które dodatkowo są wyświetlone w kolorze fioletowym. Należy zwrócić
uwagę, że w kolumnie Status wpisano Do synchronizacji, co oznacza, że pozostawiono użytkownikowi decyzje
ewentualnym zaakceptowaniu wprowadzonych zmian lub nie.
Po zaznaczeniu jednego z „fioletowych” rekordów (status = Do synchronizacji) i naciśnięciu przycisku Edytuj
zostanie wyświetlone okienko historii importu dwa przykładowe zamieszczono poniżej):
Lewe okienko informuje o tym, że zmianie uległa nazwa towaru, a prawe wskazuje, że do pewnego symbolu dopisano
symbol kraju pochodzenia. Jak widać okienko to w górnej części zawiera trzy obszary: Symbol w bazie (dane symbolu
przed zmianą, ewentualnie z zaznaczeniem w kolorze czerwonym, które pole może ulec modyfikacji), Symbol – wynik
(dane, które zostaną zapisane w bazie Symbole, gdy je zaakceptujemy przyciskiem OK, ze wskazaniem w kolorze
niebieskim ) oraz Symbol importowany (dane wczytane z pliku zewnętrznego, ze wskazaniem w kolorze niebieskim ).
Baza Synonimy spełnia podobną rolę jak baza Symbole jednak zawiera mniejszą liczbę danych (zawiera nazwę towaru
i odpowiadający mu kody taryfowe). Wprowadzając synonim (nazwę towaru) do bazy należy określić jego kod CN
(wybór z taryfy celnej), kod Taric, kody UE1, UE2, UE3, PL1, PL2 oraz nazwę towaru. Obsługa bazy Synonimy
realizowana jest w oparciu o formularz „Synonimy” otwierany za pomocą przycisku Synonimy na głównym formularzu
programu lub z menu Tablice/Synonimy…. Podobnie jak dla bazy symboli, wspomniany wcześniej formularz umożliwia
eksport lub import zawartości bazy Synonimy do/z pliku w formacie XML. Pozycje bazy Synonimy można sortować
według pola kod CN lub Nazwa.
Baza Opisów towarów jest wykorzystywana w deklaracji INTRASTAT,
oraz łączenia na SAD uzupełniający.
opcjach grupowania wg faktur
Baza Jednostki zwyczajowe zawiera podstawowe jednostki miar wstępnie przygotowane przez program.
Jednostki standardowe, zdefiniowane przez program, nie mogą być edytowane, ale na ich podstawie użytkownik może
określić własne jednostki. Są one definiowane za pomocą przelicznika wcześniej zdefiniowanych jednostek SAD. Obsługa
bazy Jednostki zwyczajowe realizowana jest w okienku Jednostki zwyczajowe otwieranym za pomocą funkcji menu
Tablice/Jednostki zwyczajowe…. Jeżeli na fakturze mamy jednostkę inną niż występująca w tej bazie możemy ją dodać za
pomocą przycisku Dodaj i tam „powiązać” ją z istniejącą jednostką. Wówczas program sam przeliczy „nasze” jednostki
na wymagane w SAD-zie.
Baza Zamienniki jednostek służy do zdefiniowania zamienników jednostek zdefiniowanych w bazie Symbole.
Bazy Rodzaje opakowań, Urzędy celne oraz Baza osób i firm zabronionych są to odpowiednie słowniki definiowane
przez służbę celną.
Baza Pozwolenia na procedurę uproszczoną jest tablicą zawierającą pozwolenia na stosowanie procedury
uproszczonej wpisane przy poszczególnych firmach w bazie firm. Funkcja Pozwolenia na procedurę uproszczoną
wywołana z menu Tablice pozwala wyszukać konkretne pozwolenie w bazie pozwoleń. Jednak dodawanie
i modyfikowanie pozwoleń odbywa się w bazie Firmy.
WinSADIB/MS/OR
29
Baza Upoważnienia jest tablicą zawierającą upoważnienia wpisane przy poszczególnych firmach w bazie firm.
Funkcja Upoważnienia wywołana z menu Tablice pozwala wyszukać konkretne upoważnienie w bazie upoważnień.
Jednak dodawanie i modyfikowanie upoważnień odbywa się w bazie Firmy.
30
HUZAR SOFTWARE
Taryfa celna
Na wstępie kilka ważnych uwag dotyczących taryfy wspólnotowej:
1. Dane taryfowe mogą (ale nie muszą) ulegać zmianom każdego dnia. Należy zatem przyjąć, że one rzeczywiście
ulegają zmianom i w związku z tym codziennie aktualizować taryfę wspólnotową (najlepiej przed rozpoczęciem pracy).
Jak to zrobić - patrz rozdział poświęcony aktualizacji taryfy,
2. Użytkownicy obracający towarami rolnymi, muszą dokonać codziennej aktualizacji taryfy, ponieważ na towary
rolne obowiązują ceny dnia,
3. Kurs euro (ogłaszany przez Europejski Bank Centralny) konieczny do wyliczenia stawek specyficznych jest
zawarty w taryfie i nie ma nic wspólnego z kursem ogłaszanym przez NBP.
Z powyższego wynika ważność codziennej aktualizacji taryfy.
Wstęp
Taryfa wspólnotowa udostępniona w programie WinSAD cechuje się następującymi zaletami:
a) zawiera zawsze aktualne dane taryfowe będących obrazem danych Zintegrowanej Taryfy Celnej ISZTAR2 (pod
warunkiem włączenia automatycznego, codziennego pobierania aktualizacji z serwera firmy HUZAR SOFTWARE),
b) zawiera kompletne dane taryfowe o: stawkach specyficznych, opłatach dodatkowych, standardowych wartościach
importowych, preferencjach, kontyngentach, uzupełniających jednostkach miary, aktach prawnych (podstawowych i
uzasadniających), przypisach czy zakazach importowych i warunkach jakie importer powinien spełnić,
c)
umożliwia oglądanie taryfy celnej na określony dzień w przeszłości (a także przewidywanej przyszłości).
Korzyści z wykorzystania taryfy wspólnotowej w programie WinSAD są następujące:
automatyczne wypełnianie pola 47 dokumentu SAD. W przypadku, gdy stawka może być jednoznacznie
określona (istnieje jedna stawka określonego typu) program automatycznie dokonuje wyliczeń i wpisuje je do pola 47. W
innym przypadku użytkownik jest proszony o wybór określonej stawki z proponowanej listy,
-
automatyczne wyliczanie opłat dodatkowych typu EA/ADSZ/ADFM (dla podanego kodu Meursinga),
-
sprawdzenie poprawności kodu taryfowego CN, kodu TARIC oraz kodów dodatkowych EU i PL,
odpytywanie użytkownika o ilości towaru bądź kody dodatkowe potrzebne do wyliczenia stawki, które będą
wpisane do określonych pól dokumentu SAD,
-
sprawdzanie uzupełniającej jednostki miary.
Aby korzystać z danych taryfowych programu WinSAD należy posiadać nie tylko uprawnienia do programu, ale
przede wszystkim należy uzyskać pozwolenie z Ministerstwa Finansów na dostęp do danych taryfowych.
Uzyskanie pozwolenia wymaga od użytkownika złożenia wniosku o dostęp do danych taryfowych. Wniosek po
pobraniu ze strony http://www.huzar.pl/?x=taryfa, należy wypełnić i złożyć w Ministerstwie Finansów. Ministerstwo
powiadamia Państwa o uzyskaniu stosownego pozwolenia. Powiadamiana jest także firma HUZAR SOFTWARE, która
w odpowiedzi przesyła Państwu krótką instrukcję informującą jak uzyskać dostęp do danych taryfowych programu
WinSAD.
Dwa ważne pojęcia:

data bazy danych taryfy - jest to data najnowszych danych taryfowych, które aktualnie posiadamy na swoim
komputerze. Innymi słowy, w naszej bazie taryfy celnej znajdują się kompletne informacje, które zostały wprowadzone do
taryfy przed tym dniem,

data obowiązywania taryfy - jest to określona data, dla której chcemy oglądać obowiązujące w tym dniu dane
taryfowe.
Podglądając taryfę celną w programie WinSAD widzimy zgromadzone w niej dane na określony dzień (kody, środki i
inne dane). Przykładowo, oglądając taryfę na dzień 12.10.2011, widzimy wszystkie obiekty, których data ważności
zawiera dzień 12.10.2011. Taryfa celna zawiera dane, które obowiązywały w przeszłości oraz będą obowiązywać w
przyszłości w stosunku do bieżącej daty. Oglądając jednak taryfę na przyszłość od daty bazy taryfy należy mieć na
uwadze fakt, że dane te mogą być nieprawdziwe, gdyż w międzyczasie mogły zostać zmienione bądź będą dopiero
wprowadzone do taryfy.
Uruchamianie taryfy
Dostęp do taryfy można uzyskać z menu Tablice wywołując funkcję Taryfa Celna.. Program wyświetli kalendarzyk
(domyślnie z datą dnia), z którego w prosty sposób można ustalić datę obowiązywania taryfy. Należy przypomnieć, że
taryfa wspólnotowa jest taryfą dynamiczną (zmieniającą się codziennie) w odróżnieniu od dosyć "statycznej" taryfy
obowiązującej przed 1 maja 2004, dlatego ważne jest ustalenie tej daty.
WinSADIB/MS/OR
31
Aktualizacja taryfy
Jak już wspomniano, bardzo istotną czynnością, którą należy wykonywać codziennie, jest aktualizacja danych
taryfowych. W przypadku niektórych środków taryfowych, takich jak np. standardowa wartość importowa, należy
obowiązkowo dokonać jej aktualizacji.
Aktualizacji danych można dokonać na dwa sposoby:
1.
Z serwerów firmy HUZAR SOFTWARE,
2.
Z serwera Ministerstwa Finansów.
Należy podkreślić, że zawsze źródłem danych jest Ministerstwo Finansów.
Ad. 1) Aby automatycznie ściągać aktualizację należy włączyć opcje Automatycznie pobieraj aktualizację przy starcie
programu lub pobrać pliki aktualizacyjne w dowolnym momencie wykonując funkcję pobierz aktualizację (szybsze). Gdy
zaznaczymy opcje, program po zalogowaniu użytkownika do programu będzie próbował pobrać pliki z serwera firmy
HUZAR SOFTWARE na podstawie, których wykona się aktualizacja bazy taryfy. Pobieranie plików odbywa się w
sposób niezauważalny dla użytkownika, czyli może on normalnie pracować. Gdy program pracuje w sieci, wtedy przed
wykonaniem instalacji aktualizacji, należy pozamykać wszystkie inne programy firmy HUZAR SOFTWARE (oprócz
WinSADGuard-a). Jeżeli po pobraniu plików aktualizacyjnych, użytkownik nie wykona na ich podstawie aktualizacji
bazy, wtedy przy każdorazowym starcie programu, będzie wyświetlany komunikat przypominający o Znalezieniu
aktualizacji taryfy celnej gotowej do instalacji.
Ad. 2) Można dokonać aktualizacji bazy taryfy na podstawie plików XML pobranych bezpośrednio z Ministerstwa
Finansów (Wydział Zintegrowanej Taryfy Celnej). Pamiętać jednak należy, że pobrane pliki z określonymi datami
obowiązywania muszą obejmować datę bazy taryfy. Innymi słowy użytkownik musi sam zadbać o to by aktualizacja była
"ciągła", czyli kolejna aktualizacja musi być dokonana od momentu, w którym skończyła się poprzednia. Nie trzeba o tym
pamiętać
w przypadku
aktualizacji
bezpośrednio
z
serwerów
firmy
HUZAR SOFTWARE (opisanego wyżej). Pobrane pliki XML należy skopiować do dowolnego katalogu, a
następnie dokonać instalacji aktualizacji wykonując funkcję zainstaluj pobraną aktualizację i wskazać ściągnięty plik.
Należy zwrócić uwagę na kilka zalet aktualizacji dokonywanej bezpośrednio z firmy HUZAR SOFTWARE:

Automatyzacja pobierania potrzebnych plików - użytkownik nie musi dbać o "ciągłość" aktualizacji - zrobi to
za niego "automat".

Bardzo krótki czas pobierania plików - rozmiar typowego pliku aktualizacji przygotowanego przez firmę
HUZAR SOFTWARE wynosi ok. 20 KB. Rozmiar analogicznego pliku pochodzącego z Ministerstwa Finansów wynosi
ok. 10 MB. Zatem, przy konieczności częstego dokonywania aktualizacji rozmiar pliku ma decydujący wpływ na
szybkość transmisji w sieci Internet (mniejsze pliki są ściągane szybciej).

Prosty sposób pobrania kompletnej i aktualnej taryfy celnej - w dowolnej chwili użytkownik ma możliwość
pobrania pełnej bazy taryfy z serwerów HUZAR SOFTWARE (funkcja pobierz całą taryfę (wolniejsze)). Ma to
szczególne znaczenie w przypadku zniszczenia bazy taryfy np. wskutek awarii komputera.
UWAGA: Program kasuje pliki aktualizacji po ich zainstalowaniu w
bazie taryfy, a także wtedy, gdy instalacja się nie powiedzie.
Przeglądanie taryfy
Dostęp do taryfy można uzyskać z menu Tablice/Taryfa Celna. Przed otwarciem taryfy program pyta użytkownika o
datę, na którą chce oglądać taryfę. Po jej wybraniu wyświetli się okno Taryfa na dzień rrrr-mm-dd, aktualna (gdzie rrrrmm-dd to konkretna data obowiązywania taryfy). Także na górnej belce okna jest wyświetlana data obowiązywania
taryfy. W oknie znajdują się dwie zakładki: Pozycje oraz Hierarchia.
Okno podzielone jest na trzy podstawowe pola: nomenklatury (albo hierarchii na zakładce Hierarchia), przypisów i
kontekst wybranej pozycji CN.
Naciskając prawy przycisk myszki w polu nomenklatury można podglądnąć taryfę TARIC, znaleźć pozycje dla
wpisywanego kodu CN, znaleźć wszystkie opisy zawierające pewne słowo, a także wyświetlić wszystkie środki bądź
środki taryfowe dla wybranego kraju (można to także zrobić naciskając przycisk Pokaż).
Nomenklaturę taryfową można przeglądać rozpoczynając od przyciskania cyfr na klawiaturze. W takiej sytuacji
program zakłada, że użytkownik chce dotrzeć do pewnego kodu CN, więc domyślnie wyświetla okienko służące do
wpisywania kodu CN. Zauważamy, że kolejne przyciśnięcie cyfry powoduje odpowiednie przesunięcie się w oknie
nomenklatury.
Do wyszukiwania pozycji nomenklatury zawierającej określone słowo lub frazę wystarczy je wpisać w pasku
edycyjnym pola Wyszukiwanie tekstowe i nacisnąć przycisk Szukaj. W polu nomenklatury zostaną wyświetlone tylko te
kody taryfy, które odpowiadają wyszukiwanej frazie (domyślnie zostanie włączona opcja Pokaż tylko znalezione). Aby
ponownie się przełączyć do pełnej nomenklatury taryfowej należy wyłączyć tę opcję. Nadal jednak wyszukane pozycje
32
HUZAR SOFTWARE
będą zaznaczone za pomocą zielonej ikonki w kolumnie Kod taric nomenklatury oraz nadal szybko można się przesuwać
do znalezionych pozycji naciskając skrót klawiszowy [CTRL]+[N].
Bardzo ważna
informacja
Nomenklatura
taryfowa
Kontekst wybranej
pozycji CN
Przypisy dla
wybranej
pozycji CN
Menu kontekstowe
Hierarchia
taryfowa
Wyświetlanie środków taryfowych
Gdy wskażemy w oknie nomenklatury określoną pozycję taryfową, to możemy wyświetlić wszystkie środki taryfowe
dla tej pozycji naciskając przycisk Pokaż (okienko Wszystkie środki taryfowe) albo środki taryfowe odnoszące się dla
wskazanego kraju (okienko Środki taryfowe dla kraju ....).
Wypełnianie dokumentów SAD z wykorzystaniem taryfy
Dostęp do kompletnej taryfy w programie WinSAD w znaczący sposób upraszcza wypełnianie dokumentów SAD:

Automatyczne wpisywanie do pola 47 opłat cła, VAT, akcyzy, opłat antydumpingowych
i wyrównawczych. Oczywiście niektóre obliczenia mogą wymagać interwencji użytkownika (np. użytkownik powinien
zadecydować o wyborze jednej stawki VAT spośród dwóch zaproponowanych przez program),

Weryfikację opłat wypełnionych dokumentów,

Automatyczne wyliczanie dodatkowych opłat za komponenty spożywcze związane z kodami Meursinga,

Automatyczne wyświetlanie zapytań, gdy do wyliczenia opłat wymagane jest podanie np. ilości towaru
w określonej jednostce miary, podania określonych kodów dodatkowych (kodów Meursinga) itp.
Obliczanie opłat występujących w polu 47, odbywa się odmiennie w zależności od tego czy tworzymy dokument SAD
"ręcznie" czy wg faktur.
WinSADIB/MS/OR
33
Wypełnianie ręczne
W celu wypełnienia opłat danego pola 47, należy go otworzyć (klawiszem [INSERT], Edytuj dane z menu
kontekstowego lub dwuklikiem myszki), a w wyświetlonym oknie Opłaty pola 47 nacisnąć przycisk Wylicz opłaty. W tym
momencie program podejmuje próbę wyliczenia opłat celnych, którą to próbę można przedstawić następująco:

kasowane są wszystkie opłaty z tego pola (nawet te, które wprowadzono ręcznie - oznaczone "rączką")

dla każdej "grupy" środków wyznaczana jest stawka celna (np. stawka celna stosowana, opłaty antydumpingowe,
VAT, akcyza). Jeśli jest tylko jeden środek w danej grupie - np. jest tylko jedna stawka VAT - to wtedy opłata jest
automatycznie dodawana do pola 47,

w przypadku, gdy jest więcej niż jeden środek danego typu - program zapyta użytkownika o wybór stawki.
W przypadku ręcznego wypełniania dokumentu SAD zaleca się nie wypełniać kodów dodatkowych w polu 33 oraz nie
wpisywać ilości towarów w polu 31. Kody oraz opłaty zostaną automatycznie przeniesione do pola 47, gdy użytkownik
wybierze określony środek taryfowy (wymagający uzupełnienia danego kodu/opłaty/ilości itp.).
Wszystkie środki
taryfowe dla
CN=0808108010
Środki taryfowe dla
CN=0808108010 obowiązujące dla Chin
Żółtym kolorem program zaznacza te
środki, które mogą
być nieaktualne
Spełnienie określonych
warunków implikuje
stosowanie różnych stawek
34
HUZAR SOFTWARE
Wypełnianie na podstawie faktur
Gdy dokument SAD ma powstać na podstawie faktur, to zaleca się ich odpowiednie przygotowanie. Przede wszystkim
należy wpisać kody dodatkowe - polskie i unijne - w pozycjach faktur. Po wyjściu z wypełnienia faktur i przejściu na
poziom dokumentu SAD przeliczenia opłat w polu 47 należy dokonać naciskając klawisz [F10] albo wybrać funkcję
Wylicz opłaty wszystkich pozycji F10 z menu kontekstowego, które wyświetla się po przyciśnięciu przycisku Inne okna
edycji SAD-u.
Po przyciśnięciu klawisza [F10] zostanie wyświetlone okienko Metody płatności opłat SADu, w którym można
ustalić domyślną metodę płatności (wpisywaną do wszystkich pól 47), ale przede wszystkim można określić inną (niż
domyślna) metodę płatności dla pewnej konkretnej opłaty. Po zaakceptowaniu metod płatności pojawia się nowe okienko
Ignorowane typy środków. Aby program automatycznie wyliczył jak najwięcej opłat, zaleca się by w polu Środki
wyliczane znalazły się tylko te, które rzeczywiście należy uwzględnić. Środki można przenosić między polami za pomocą
przycisków Ignoruj oraz Wyliczaj.
Jeżeli opłaty we wszystkich pozycjach SAD-u zostaną wyliczone, to jakakolwiek zmiana wartości w fakturach
wpływającej na opłaty w polu 47, skutkuje automatycznym przeliczeniem tego pola.
Dodatkowe Moduły
Funkcjonalność programu WinSAD można rozszerzyć za pomocą dodatkowych modułów zrealizowanych
w postaci pluginów. Firma HuzarSoftware oferuje między innymi moduły do obsługi:
Poczty LotusNotes: Moduł LotusClient umożliwia bezpośrednią komunikację ze służbą celną za pomocą
komunikatów wysyłanych i odbieranych e-mailem w przypadku, gdy serwerem pocztowym jest LotusNotes.
Microsoft Exchange: Moduł ProgPocztowy umożliwia bezpośrednią komunikację ze służbą celną za pomocą
komunikatów wysyłanych i odbieranych e-mailem w przypadku, gdy serwerem pocztowym jest MS Exchange.
Rejestr Czynności Agencji Celnej: Moduł Agregator służy do tworzenia rejestru czynności agencji celnej. Rejestruje
on dokumenty SAD (także uzupełniające), deklaracje skrócone, powiadomienia wysyłane z programu WinSAD do
systemów celnych (Celina/ECS/NCTS), a następnie na podstawie zgromadzonych danych pozwala generować szereg
zestawień i raportów, które mogą być także drukowane lub zapisane w formacie Excel-a (xls).
Tranzyt DE: moduł umożliwia wysyłanie zgłoszeń otwarcia tranzytu do niemieckiego systemu celnego ATLAS oraz
analizuje przychodzące odpowiedzi i ustala status zgłoszenia tranzytowego.
GwarancjeNET: moduł przeznaczony dla firm wieloodziałowych, które korzystają ze wspólnych gwarancji
w różnych bazach danych lub oddziałach.
Świadczymy również usługi tworzenia modułów dedykowanych dla indywidualnych
procesów biznesowych.
WinSADIB/MS/OR
35
4. Dokumenty SAD
Tworzenie dokumentu SAD
Nowy dokument SAD zostaje utworzony za pomocą przycisku Nowy (również [ALT]+ [N]) w oknie głównym
programu lub uruchomienie funkcji Nowy z menu Operacje.
Z wyświetlonego okienka Deklaracja SAD-u należy ustalić wartość pola Typ SAD-u: z wyświetlonych propozycji
(udostępnianych na zakładce Dane deklaracji po przyciśnięciu małej ikonki z prawej strony pola).
Pole Data deklaracji: jest domyślnie wypełnione datą utworzenia dokumentu – decyduje ona o kursie waluty,
kontekście użycia taryfy celnej oraz słowników.
Po wyborze typu SAD-u wypełnione zostaną pozostałe pola okienka domyślnymi wartościami (ich wpływ na
zawartość pola 1 jest pokazany w podglądzie tego pola). Wartości pól można zmienić.
Należy podać również kod Urzędu Celnego w polu UC zgłoszenia: (program udostępnia pełną listę wszystkich
europejskich urzędów). Pole to jest automatycznie wypełnione, gdy w opcjach programu w węźle System Celina został
wcześniej wpisany kod urzędu w polu Kod adresata danych.
Zaznaczenie opcji WPR1 spowoduje, że oprócz dokumentu SAD można będzie wypełniać formularz WPR1 (czyli
wniosek o refundację). Możliwość tę mają użytkownicy, którym firma HUZAR SOFTWARE nadała uprawnienia do
drukowania wniosku WPR1.
Na zakładce Opcje obliczeń zgromadzono wszystkie opcje, które wskazują zazwyczaj o pewnych wyjątkach
dotyczących sposobu obliczeń. W szczególności ustawienie opcji Doliczaj akcyzę do podst. VAT bez względu na met.
płatności spowoduje, że bez względu na wybraną w polu 47 metodę płatności wartość akcyzy będzie zwiększać podstawę
podatku VAT.
Na zakładce Dane karty 3 po zaznaczeniu opcji kartę 3 odebrano można wpisać datę odebrania karty oraz dane osoby
odbierającej.
Dane specyficzne dla systemu ECS można wpisać na zakładce Dane ECS a dane do raportu terminowości odpraw
(TRO) na zakładce Dane TRO.
Na zakładce Uwagi można wpisać notatki, które będą się ukazywać w prawym dolnym rogu ekranu podczas edycji
danego dokumentu
Po zaakceptowaniu (przycisk OK) danych okienka Deklaracja SAD-u należy w wyświetlonym okienku Kursy walut
tabeli TKC... wybrać walutę i kurs dokumentu SAD. Ponieważ wcześniej była podana data deklaracji, dlatego program
wyświetli obowiązującą w tym okresie tabelę kursów.
Po zaakceptowaniu waluty, na ekranie pojawia się formularz dokumentu SAD z wypełnionymi polami 1, 22, 23 oraz
częściowo pole 54 (wypełnione jest także pole 7, do którego program wpisał unikalny identyfikator dokumentu wymagany
przez systemy celne).
Szczegółowy sposób wypełniania pól dokumentu SAD, zależnie od wybranego typu dokumentu, a także obsługa
klawiszy [ENTER] i [INS] opisana jest w podrozdziale Wypełnianie pól dokumentu SAD.
Po wypełnieniu wszystkich grup towarowych zaleca się uruchomienie procedury automatycznego sprawdzenia
poprawności przygotowanego dokumentu naciskając klawisz [F2] albo klikając przycisk Inne… znajdujący się z prawej
strony nad dokumentem SAD i wybierając funkcję Sprawdź poprawność SAD-u (F2). Na dole ekranu zostanie otwarte
okno, w którym będzie wyświetlona lista komunikatów o błędach i ostrzeżeniach (domyślnie podświetlony jest pierwszy
komunikat). Jeżeli komunikat mówi, że jakieś pole zostało niepotrzebnie wypełnione, to dwuklik w ten błąd powoduje
usunięcie niepotrzebnej informacji. Jeżeli komunikat mówi o braku jakiegoś pola, to dwuklik myszki na błędzie prowadzi
od razu do edycji wskazanego pola
Inne sposoby tworzenia dokumentu SAD.
Tablica nazywana buforem składu pozwala wymieniać dane między programami WinSADIB oraz WinSkladIB
(zadaniem którego jest kompleksowa obsługa składów celnych). Program obsługi składu po sporządzeniu specyfikacji
wydań, przesyła te dane do specjalnego bufora, które po odczytaniu przez WinSADIB stanowią podstawę automatycznego
utworzenia dokumentu SAD. Program WinSkładIB posiadamy tylko w wersji Firebird – stąd nie współpracuje on z
programem w wersji WinSADMS oraz WinSADOR.
Wypełnianie pól dokumentu SAD.
Poniższa tabela przedstawia zasady wypełniania pól dokumentu SAD oraz ich dostępność w zależności od typu
dokumentu SAD (oznaczanych literkami od A do K).
Dokument SAD może zostać wypełniony w dwojaki sposób:
36
HUZAR SOFTWARE
-
„ręcznie” - wprowadzając w poszczególnych pozycjach dane dotyczące kolejnych towarów;
-
„automatycznie” - z danych znajdujących się na fakturach, buforze składu bądź z danych w pliku sad, xml.
Pole otwartego dokumentu SAD, które należy wypełnić (pole edycyjne) musi być wcześniej wskazane, poprzez
pojedyncze kliknięcie myszką (lewym lub prawym przyciskiem). Alternatywnym sposobem jest przejście do wymaganego
pola, z aktualnej pozycji, przemieszczając się po kolejnych polach używając klawiszy: [TAB], [],[], [→], lub
[←] lub [+] lub [-] (klawiatury numerycznej). Istnieje również możliwość przejścia wprost do wybranego pola (o ile
jest dostępne). Będąc na formularzu otwartego dokumentu SAD, należy napisać numer pola (np. po naciśnięciu kolejno
klawiszy [3] i [1] zostanie wybrane pole 31).
Do wypełniania, lub zmiany wartości pola używa się klawiszy [ENTER],[INS],[DEL], lub podwójnego
kliknięcia myszką na danym polu. Podwójne kliknięcie myszką (lewym lub prawym przyciskiem) jest równoważne użyciu
klawisza [ENTER].
Po wygenerowaniu nowego dokumentu SAD, otwarty zostaje formularz zawierający ten dokument (patrz rozdział
Tworzenie dokumentu SAD). Pola tego dokumentu są w trzech kolorach. Kolorem zielonym zaznaczono pola, które muszą
być obowiązkowo wypełnione. Pola, które mogą, ale nie muszą być wypełnione, są białe z zielonymi nagłówkami.
Klawisze służące do przemieszczania się po poszczególnych polach wskazują tylko zielone pola.
Istnieje możliwość udostępniania wszystkich pól, również tych, które nie muszą być wypełnione. Można to wykonać
naciskając przycisk Inne (także klawisz [I] lub [ALT]+[I]) i z rozwiniętego menu wybrać opcję () „dostęp do
wszystkich pól”.
Tabela 1. Opis zasad wypełniania pól dokumentów SAD
Nr
pola
1
2
Nazwa pola
Rodzaj dokumentów
Deklaracja
Wszystkie typy
dokumentów SAD
Nadawca
3
Nr form /l.pozycji
4
Wykaz załad.
5
Pozycje
6
Liczba opakowań
7
Numer akt
8
Odbiorca
9
10
11
12
13
Dla typu F, H, I –
może być wielu
nadawców
Wszystkie typy
dokumentów SAD
Dla typu F i G
WinSADIB/MS/OR
Pole automatycznie wypełniane po utworzeniu nowego
dokumentu SAD.
W czasie edycji dokumentu istnieje możliwość zmiany
tych wartości.
[ENTER], [INS] – wybór formularza do edycji pól
Data deklaracji, Typ SAD-u, Podtyp dokumentu SAD oraz
innych własności tego dokumentu
[INS] – jeżeli może być tylko jeden nadawca formularz „Dane firmy”,
d)
jeżeli może być wielu nadawców - formularz
„Edycja pola 2” umożliwiający utworzenie listy nadawców
z notesu (bazy danych) lub poprzez formularz „Dane firmy”
do wprowadzania danych nadawcy
[ENTER] – wybór z Notesu, w ten sposób można
wybrać tylko jednego nadawcę
Wartość pola wypełniana automatycznie
[ENTER], [INS] – formularz „Listy towarowe” z
polem edycyjnym Liczba list towarowych.
Liczba pozycji dokumentu SAD
[ENTER], [INS] – formularz z polem edycyjnym
„Liczba opakowań”
Wszystkie typy
Wartość generowana automatycznie
dokumentów SAD
[ENTER], [INS] – formularz z oknem edycyjnym
Numer akt
Dla typu A, B, C, D,
[INS] – jeżeli może być tylko jeden odbiorca E, F – może być
formularz „Dane firmy”,
wielu odbiorców
- jeżeli może być wielu odbiorców - formularz „Edycja
pola 8” umożliwiający utworzenie listy odbiorców z notesu
lub poprzez formularz „Dane firmy”
[ENTER] - wybór z Notesu, w ten sposób można
wybrać tylko jednego odbiorcę
Osoba
odpowiedzialna za
sprawy finansowe
Ostatni kraj
Kraj handlu
Szczegóły dot.
Dla typu H i I
Wartości
W.P.R.
Zasady wypełniania
Uwagi
Nie dotyczy typu J,
K
Patrz podrozdział
Wypełnianie pól 2 i
8
Nie podlega edycji
pole dostępne do
edycji tylko w
przypadku ręcznie
wypełnianego
dokumentu SAD
Nie dotyczy typu B,
G, J, K
Nie dotyczy typu G
Patrz podrozdział
Wypełnianie pól 2 i
8
Pole niedostępne
Pole niedostępne
Pole niedostępne
[ENTER], [INS] – formularz „Szczegóły wartości”
służący do wyboru odpowiedniego kodu z listy
[DEL] – usunięcie wartości tego pola.
Pole niedostępne
37
14
Zgłaszający/Przed
stawiciel
15
Kraj wysył/eksp
16
17
19
Kraj pochodzenia
Kod kraju
przeznaczenia
Znaki i
przynależność
państw. Śr.
Transp. T przy
przywozie
Kontenery
20
Warunki dostawy
21
22
Znaki i
przynależność
państw. Śr.
Transp. Przekr.
Gr.
Waluta i kurs
23
Kurs waluty
24
Rodzaj transakcji
25
Rodzaj transportu
na granicy
26
Rodzaj transportu
wew.
27
Miejsce
wyładunku
Adnotacje
finansowe i
bankowe
Urząd celny
przywozu (na
granicy)
Lokalizacja
towaru
18
28
29
30
[INS] – formularz „Zgłaszający/ Przedstawiciel” do
wprowadzania lub zmiany danych – zawierający dane
adresowe oraz numery NIP i REGON
[ENTER] – wybór danych z Notesu (bazy danych)
[ENTER], [INS] – wybór z listy krajów
[DEL] – usunięcie wartości tego pola
38
Nr pozycji
Nie dotyczy typu G
Pole niedostępne
Dla typu A, B, C, D,
[ENTER], [INS] – wybór z listy krajów
E, F
[DEL] – usunięcie wartości tego pola
Dla typu A, C, E, F,
[INS] – formularz do edycji danych transportu
H, I
„Transport” z polami: Rodzaj transportu (kod wybierany z
listy).
Pole Kraj musi pozostać puste (niewypełnione)
[ENTER] – wybór z Notesu
[ENTER], [INS] – formularz „Kontenery” z polem
wyboru (informacja czy towar jest w kontenerze)
Dla typu A, C, E, H,
[INS] – formularz edycyjny „Warunki dostawy”
I, K
zawierający pola: Kod (wybór z listy), Miejsce, Kod miejsca
(wybór z listy)
[ENTER] – wybór z Notesu
Dla typu A, C, E, F,
[INS] – formularz do edycji danych transportu
H, I
„Transport” z polami: Rodzaj transportu (kod wybierany z
listy).
[ENTER] – wybór z Notesu
[ENTER] – wybór z tabeli kursów
[INS] – formularz „Opłaty dodatkowe” umożliwiający
utworzenie listy opłat dodatkowych za pomocą formularza
„Korekta” z polami edycyjnymi Wartość i Waluta korekty.
Pole automatycznie wypełnione po określeniu wartości
w polu 22
Dla typu A, C, E, H,
[ENTER], [INS] – formularz „Rodzaje transakcji”
I
umożliwiający wybór rodzaju transakcji z listy.
[DEL] – usunięcie wartości tego pola
Nie dotyczy typu G
[INS] – formularz edycyjny „Transport” z polami:
Rodzaj transportu (kod wybierany z listy), Znaki, Kraj
(wybór z listy).
[ENTER] – wybór z Notesu (bazy danych)
[DEL] – usunięcie wartości z tego pola
Dla typów B, D, J, K – pole Znaki musi pozostać puste
(niewypełnione)
Nie dotyczy typu G
[INS] – formularz do edycji danych transportu
„Transport” z polami: Rodzaj transportu (kod wybierany z
listy).
Pole Kraj musi pozostać puste (niewypełnione)
Dla typów B, D, J, K – pole Znaki również musi
pozostać puste (niewypełnione)
[ENTER] – wybór z Notesu
[DEL] – usunięcie wartości tego pola
Pola opisujące jedną pozycje SAD-u
31 Opakowania i
Wszystkie typy
opis towaru
dokumentów SAD
32
Nie dotyczy typu F
W polu 18 wpisana
zostaje wartość pola
Znaki; w polu 26 –
kod rodzaju
transportu
Nie dotyczy typu G
W polu 21 wpisana
zostaje wartość pola
Znaki; W polu 25 –
kod rodzaju
transportu
Nie dotyczy typu F
,
Nie podlega edycji
dla typu B, D, G, J
Pole niedostępne
W polu 21 (poza
typami B, D, J, K)
wpisana zostaje
wartość pola Znaki;
w polu 25 – kod
rodzaju transportu
W polu 18 (poza
typami B, D, J, K)
wpisana zostaje
wartość pola Znaki;
w polu 26 – kod
rodzaju transportu
Pole niedostępne
Pole niedostępne
[ENTER], [INS] – formularz lista urzędów celnych
„Podaj UC graniczny”
[DEL] – usunięcie wartości z tego pola
[INS] – formularz do edycji danych lokalizacji towaru
„Lokalizacja towaru” z polami: Rodzaj (wybór z listy) oraz,
zależnie od rodzaju, Kod miejsca, Kod urzędu lub Nazwa
opisowa miejsca
[ENTER] – wybór z Notesu (bazy danych)
Nie dotyczy typu F,
G
[INS] – formularz „Opis towaru” zawierający zakładki
„Opis towaru” (pole Opis), „Ilości” (lista wierszy
zawierających Ilość, Jedn. Miary i Kwalifikator),
„Opakowania” (lista wierszy zawierających Rodzaj, Liczbę i
Znaki opakowania), „Kontenery” (lista numerów
kontenerów).
[ENTER] – wybór z Notesu
Wypełniane automatycznie
Wprowadzone lub
wybrane dane (po
sformatowaniu)
zostają umieszczony
w tym polu
Nie dotyczy typu G
Pole niedostępne
HUZAR SOFTWARE
33
Kod towaru
Wszystkie typy
dokumentów SAD
34
Dla typu H, I, J, K
35
Kod kraju
pochodzenia
Masa brutto
36
Preferencje
Dla typu H, I
37
Procedura
38
Masa netto
39
Kontyngent
Dla typu H, I
40
Deklaracja
skrócona
Wszystkie typy
dokumentów SAD
41
Uzupełniające
jedn.
Wartość pozycji
42
Dla typu H, I, K
43
Metody
wartościowania
Dla typu H, I, K
44
Dodatkowe
informacje
Wszystkie typy
dokumentów SAD
45
46
Korekta
Wartość
statystyczna
47
Obliczanie opłat
48
Płatność
odroczona
49
50
51
[INS] – formularz edycyjny „Kod towaru” zawierający
pola Kod towaru (wybór z listy) oraz lista Kodów
dodatkowych UE i PL
[ENTER] – wybór z Notesu (bazy danych)
[ENTER], [INS] – formularz zawierający listę krajów
[DEL] – usunięcie wartości z pola 34
[ENTER], [INS] – formularz edycyjny „Edycja mas
brutto i netto“.
[INS] – formularz „Preferencje” z polem edycyjnym, w
którym należy wpisać kod preferencji
[ENTER] – formularz zawierający listę kodów
preferencji „Kody do wstawienia w polu 36 SAD”
[DEL] – usunięcie wartości z tego pola
[ENTER], [INS] – formularz edycyjny „Edycja
procedury“ zawierający pola Cześć1, Część2, Szczegóły
(wartość każdego pola można wybrać z listy)
[ENTER], [INS] – formularz edycyjny „Edycja mas
brutto i netto“.
[ENTER], [INS] – formularz „P39Kontygent“ za
pomocą którego można utworzyć listę kontyngentów: Typ
(Kontyngent lub Plafon), Numer, Ilość, Jedn. Miary (wybór
z listy).
[ENTER], [INS] – formularz „Deklaracja
skrócona/poprz. Dokum.”
Za pomocą tego formularza można utworzyć listę
składającą się z elementów: Kategoria (wybór z listy), Kod
(wybór z listy), Numer, Nr w Celinie lub dla typu F lista
(dokumentów poprz. WPT) składająca się z elementów:
Kod (wybór z listy), Numer oraz Uwagi.
[ENTER], [INS] – formularz „Uzupełniająca j.m.“ z
polem edycyjnym „Podaj liczbę”.
[ENTER], [INS] – formularz „Opłaty dodatkowe“
umożliwiający utworzenie listy opłat dodatkowych za
pomocą formularza „Korekta” z polami edycyjnymi
Wartość i Waluta korekty.
[ENTER], [INS] – formularz „Metody
wartościowania” służący do wyboru kodu metody
wartościowania z listy.
[DEL] – usunięcie wartości tego pola
[INS] – formularz „Dodatkowe informacje“. Formularz
zawiera zakładki: „Okoliczności transakcji” (Kod i Opis
kodu okoliczności), „Korekty” (Wartość i Waluta korekty),
„Dokumenty” (Kod dokumentu i Numer), „Informacja
dodatkowa” (Kod i Opis kodu inf. Dodatkowej).
[ENTER] – wybór z Notesu (bazy danych)
INS – formularz Pozycje SADu
[ENTER], [INS] – formularz „Opłaty dodatkowe“
umożliwiający utworzenie listy dodatkowych opłat za
pomocą formularza „Korekta” z polami edycyjnymi
Wartość i Waluta korekty.
[ENTER], [INS] – formularz „Opłaty pola 47” lista
składająca się z elementów: Typ opłaty (wybór z listy),
Podstawa, Stawka, Metoda płatności (wybór z listy)
Dla typu A, C, E, H,
[INS] – formularz „Płatność odroczona” z polem
I
edycyjnym Płatność.
[ENTER] – wybór z Notesu (bazy danych)
Oznaczenie składu
[INS] – formularz edycyjny „Skład celny” zawierający
pola: Typ (wybór z listy), Miejsce – kod złożony ze znaków
PL + kod UC + typ składu (2 zn.) + kod miejsca (4 cyfry),
Kraj (PL)
[ENTER] – wybór z Notesu (bazy danych)
Główny
Dla typu F
[INS] – formularz edycyjny „Dane firmy”.
zobowiązany
[ENTER] – wybór z Notesu (bazy danych)
Przewidywane
Dla typu F
[INS] – formularz, za pomocą, którego można
urzędy tranzytowe
przygotować listę urzędów celnych
[ENTER] – wybór z Notesu (bazy danych)
WinSADIB/MS/OR
Nie dotyczy typu F
Wartości określone
w tym formularzu
wypełniają pola 35 i
38.
Nie dotyczy typu F,
G
Nie dotyczy typu F
Wartości określone
w tym formularzu
wypełniają pola 35 i
38.
Nie dotyczy typu F,
G
Tekst zawierający
wszystkie wprowadzone elementy
zostaje umieszczony
w tym polu
Pole niedostępne
Nie dotyczy typu F,
G
Nie dotyczy typu
D, F, G
Nie dotyczy typu
F, G
Pozycja Kraj
musi zawierać
skrót PL
Dostępne dla
wszystkich typów
39
52
Gwarancje
nieważne na
Dla typu F
53
Urząd celny
przeznaczenia
Dla typu F
54
Miejsce i data
Wszystkie typy
dokumentów SAD
D
KONTROLA
PRZEZ URZĄD
CELNY WYJŚCIA
Przycisk Numer
MRN
Dla typu F
[INS] – formularz edycyjny zawierający pola: Rodzaj
(wybór z listy), Nr GRN, Numer, Kod UC (wybór z listy),
Lista wyłączonych krajów (wybór z listy).
[ENTER] – wybór z Notesu (bazy danych)
[INS] – formularz edycyjny „UC przeznaczenia” z
polami UC przeznacz (wybór z listy UC) i Upoważniony
Odb. (dotyczy wyłącznie WPT wybór z listy firm).
[ENTER] – wybór z formularza „Lista urzędów
celnych”
[INS] – formularz edycyjny określający zawartość pól:
Miejsce, Data, Nazwisko, Telefon i Stanowisko.
[ENTER] – wybór z Notesu (bazy danych)
[INS] – formularz edycyjny „Kontrola przez Urząd
Celny wyjścia”
[ENTER] – wybór z Notesu (bazy danych)
Przycisk Numer MRN na formularzu z otwartym
dokumentem SAD – formularz „Numer MRN” zawierający
pole edycyjne „Numer MRN”.
Nie dotyczy typu
H, I, J, K
Dostępne dla
wszystkich typów
Dostępny tylko
w SAD-ach
tranzytowych (F)
W wielu polach (patrz Tab. 1. Opis zasad wypełniania pól dokumentów SAD) naciśnięcie klawisza [ENTER]
powoduje otwarcie Notesu. Notes zawiera wykaz wcześniej ustalonych, wprowadzonych wpisów do danego pola.
Korzystanie z Notesu ułatwia wpisywanie powtarzalnych wartości (lub zestawów) do wybranych pól. W przypadku
kontrahentów notesem jest baza firm.
UWAGA: Zasady wypełniania pól mogą się zmienić po opublikowaniu
przez Departament Ceł Ministerstwa Finansów nowej wersji instrukcji wypełniania dokumentów SAD.
Następne podrozdziały wyjaśniają zasady wypełniania najbardziej skomplikowanych pól.
Wypełnianie pól 2 i 8 - Nadawca i Odbiorca
Podobnie jak inne pola, pola 2 i 8 można wypełniać za pomocą klawiszy [ENTER] i [INS]. Po naciśnięciu klawisza
[ENTER] otwarte zostaje okno zawierające listę firm zapisanych w bazie Firmy. Jeżeli nadawca (odbiorca) znajduje się
na tej liście wystarczy wybór potwierdzić przez przycisk OK i nazwa firmy pojawi się w edytowanym polu.
Użycie klawisza [INS] otwiera okienko Edycja pola 2 (albo Edycja pola 8), które zawiera dwa obszary: Treść pola
oraz Lista firm. W pierwszym obszarze program wyświetla tekst, który będzie umieszczony w polu 2 (polu 8) i w tej
postaci będzie wydrukowany. Do drugiego obszaru można wprowadzić dane firmy poprzez naciśnięcie przycisku Dodaj
albo Z notesu (wybór z bazy Firm). Można także dane firmy edytować (przycisk Edytuj), usunąć ją (przycisk Usuń) albo
uporządkować firmy na liście (za pomocą przycisków z niebieskimi strzałkami). W przypadku edycji firmy w okienku
Dane firmy istnieje możliwość wpisania tych danych do bazy Firmy poprzez zaznaczenie opcji Zapisz do bazy firm.
Jeżeli na liście firm znajdzie się więcej niż jedna firma to w polu 2 pojawi się napis „Różni –00200”.
Jak wynika z opisu, w wypadku gdy należy wprowadzić kilku nadawców (odbiorców) to należy użyć klawisza
[INS].
Wypełnianie pól 22 i 23 – Waluta i Kurs
Decyzja o wyborze waluty dokumentu SAD podejmowana jest w trakcie tworzenia nowego dokumentu. Wyświetlona
zostaje Tabela Kursów Celnych obowiązująca w dniu określonym przez datę deklaracji. Po akceptacji wyboru waluty
przyciskiem OK nazwa waluty wypełnia pole 22 a odpowiadający jej kurs umieszczany jest w polu 23. W trakcie
wypełniania dokumentu SAD waluta może zostać zmieniona. Dwuklik w pole 22 powoduje ukazanie się aktualnej tabeli
kursów celnych – umożliwia to wybór innej waluty.
Program daje możliwość „ręcznej” zmiany kursu waluty. Na otwartym formularzu SAD po przyciśnięciu przycisku
Inne można zaznaczyć w menu podręcznym opcję ręczna edycja kursów walut udostępniając sobie możliwość „ręcznej”
zmiany kursu wybranej waluty. Wystarczy teraz, po zaznaczeniu pola 22, nacisnąć klawisz [ENTER] by w
wyświetlonym okienku Waluty SAD-u dokonać zmiany kursu waluty. Jednak sposób ten nie jest zalecany i należy go
wykorzystywać w wyjątkowych sytuacjach.
Wypełnianie pola 31 – Opis towaru
Ze względu na elektroniczne przenoszenie danych do Urzędów Celnych, pole 31 ma ustaloną strukturę. Pole to składa
się z następujących pozycji: Opis towaru, Ilości, Opakowania, Kontenery, Dane Samochodu oraz Towar Wrażliwy.
Zakładka Opis towaru. Do pola edycyjnego wpisujemy dowolną treść, która powinna się znaleźć w polu 31.
Zakładka Ilości. Każdorazowe naciśnięcie przycisku Dodaj umożliwia wprowadzenie jednego elementu listy
zawierającego pola: Ilość, Jednostka i Kwalifikator. Tę zakładkę należy wypełniać tylko w przypadku, gdy należności lub
40
HUZAR SOFTWARE
podatki zależą od ilości towaru. Najlepiej pozostawić ją niewypełnioną, a podczas obliczania należności w polu 47 (w
przypadku SAD-u importowego) użytkownik zostanie odpytany o ilości i program od razu zasugeruje jednostki
wynikające z taryfy celnej.
Zakładka Opakowania. Za pomocą przycisku Dodaj należy wprowadzać kolejne rodzaje opakowań związane
z daną grupą towarową: Rodzaj, Liczba i Znaki. Jeśli kilka grup towarowych znajduje się w tym samym opakowaniu, to
należy we wszystkich tych grupach podać ten sam rodzaj opakowania i identyczne znaki, natomiast całkowitą liczbę
opakowań można podać w jednej grupie a w pozostałych wartość „0”.
Zakładka Kontenery. Do wpisywania numerów kontenerów służy zakładka Kontenery. Po naciśnięciu przycisku
Dodaj pojawia się okienko umożliwiające wpisanie jednego numeru kontenera. Tyle razy należy nacisnąć przycisk Dodaj
ile jest do wprowadzenia numerów kontenerów.
Zakładka Dane samochodu. Jeżeli towar jest samochodem, należy zaznaczyć opcję Towar jest samochodem.
Następnie należy wpisać dodatkowe dane takie jak: markę samochodu (kod wybiera się ze słownika), numer
nadwozia/podwozia, numer silnika, pojemność silnika, rodzaj paliwa (wybiera się ze słownika) oraz rok produkcji. Tak
należy wypełnić dane w zgłoszeniu typu H (import). Natomiast w pozostałych przypadkach dane opisujące samochód
należy wpisać na zakładce Opis towaru.
Zakładka Towar wrażliwy. Dla dokumentu typu F (tranzyt) i odpowiednich kodów taryfowych istnieje możliwość
opisu towarów wrażliwych (gdy kod taryfowy nie odpowiada towarom wrażliwym oraz dokument nie jest typu F, wtedy
zakładka ta nie jest wyświetlana). Za pomocą przycisku Dodaj wprowadzamy dane towaru wrażliwego – TYLKO
ILOŚĆ – pola Rodzaj nie należy wypełniać.
Wypełniając pole 31 poprzez wprowadzanie danych do elementów składowych można zauważyć, że program
automatycznie rozmieszcza dane by układ treści na wydruku był jak najbardziej czytelny (przy czym kolejność w jakiej są
one umieszczane w polu jest identyczna z kolejnością występowania elementu w tabelce w oknie
Opis towaru. W miarę dopisywania kolejnych elementów program automatycznie „zagęszcza” zawartość pola.
Notes szablonów pola 31
Dwukrotne kliknięcie w pole 31 (albo naciśnięcie klawisza [ENTER]) spowoduje otwarcie notesu szablonów. Pojęcie
szablonu odnosi się do całego pola 31. Szablon zawiera informacje o rozmieszczeniu poszczególnych jego elementów w
polu 31. Można tworzyć wiele szablonów. Zatem szablony pozwalają szybko zredagować zawartość pola 31 bez
ponownego wpisywania potrzebnych danych.
Wypełnianie pola 33 – Kod towaru
Po zaznaczeniu pola 33 dokumentu SAD i naciśnięciu klawisza [INS] otwarte zostaje okno Kod towaru. Pole Kod
CN + Taric można wypełnić ręcznie lub lub wybrać z bazy taryfy celnej poprzez kliknięcie w ikonę z „książeczką” obok
pola Kod CN + Taric. Powoduje to otwarcie okna taryfy celnej. Po wybraniu odpowiedniego kodu w taryfie, podwójne
kliknięcie powoduje zamknięcie taryfy celnej i wpisanie wybranego kodu w polu Kod CN + Taric.
Dokumenty SAD typu F (tranzyt) mogą mieć w polu 33 jedynie sześciocyfrowy kod taryfowy lub mogą go nie mieć
wcale. Gdy wpisano dłuższy kod taryfowy (jest to dozwolone), ale chcemy na wydruku mieć kod sześciocyfrowy, wtedy
należy zaznaczyć opcję Drukuj tylko 6 cyfr kodu CN. Jeśli nie chcemy wysyłać do NCTS-u w ogóle kodu CN, należy
zaznaczyć opcję Nie wysyłaj kodu CN. W okienku można wprowadzić dodatkowe kody taryfowe, zarówno UE jak i PL.
Wypełnianie pola 50 – Główny zobowiązany
Zawartość pola należy wypełnić danymi, które mają taka samą strukturę jak dane firmy. Jeżeli Główny zobowiązany
jest firmą znajdująca się w bazie firm można, naciskając klawisz [ENTER], wybrać ją z bazy firm.
Wypełnianie pola 52 – Dane gwarancji nieważnych
Po zaznaczeniu pola 52 dokumentu SAD (typu F) i naciśnięciu klawisza [INS] pojawi się okienko edycyjne Edycja
danych gwarancji pozwalające utworzyć listę gwarancji wykorzystywanych w danym zgłoszeniu. Zawartość pola jest
zgodna z wymogami systemu NCTS. W części Gwarancje należy dodać gwarancję za pomocą przycisku Dodaj. Jeśli
WinSAD został poszerzony o moduł gwarancji, to gwarancję należy wybrać za pomocą przycisku Pobierz. Następnie w
części Obciążenia należy dodać ręcznie (zaleca się jednak wyliczyć za pomocą przycisku Wylicz) kwotę obciążającą daną
gwarancję. Po zamknięciu okna pola 52 program sam doda w polu 44 dokument o kodzie CAL w wymaganym formacie.
Dokument SAD na podstawie faktur
Dokument SAD może być tworzony na podstawie danych wprowadzonych do faktur luzem. Program sam pogrupuje
towary zgodnie z zasadami grupowania. Jeżeli nie ma ceł specyficznych lub możliwych różnych stawek VAT dla danego
CN – to wystarczy tylko wpisać metody płatności dla pierwszej grupy towarowej by mieć „gotowy” dokument.
WinSADIB/MS/OR
41
Po naciśnięciu przycisku Nowy w oknie głównym programu, utworzony zostanie pusty dokument SAD (oczywiście po
uprzednim wypełnieniu: Typ i Podtyp dokumentu SAD, waluta z odpowiednim kursem – zgodnie z opisem w podrozdziale
Tworzenie dokumentu SAD).
Opcja Grupuj wg faktur
Przycisk Faktury SAD
Przycisk Opcje grupowania
Na zakładce Pozycje SAD-u, należy wybrać opcję Grupuj wg faktur. Wówczas pojawi się komunikat ostrzegający o
konsekwencjach wyboru tej opcji, a po nim okienko Opcje grupowania towarów. Po zaakceptowaniu przyciskiem OK
przycisk Dodaj pozycję zmieni swoją nazwę na Faktury SAD.
Opcje grupowania towarów umożliwiają przede wszystkim ustalenie zawartości informacyjnej pola 31. Otóż, do pola
31 przeniesione zostaną te wartości, które zaznaczone są w obszarze W polu 31 mają być:, a przybliżony wygląd
zawartości jest prezentowany w obszarze Bieżący format opisu towaru w polu 31 (na dole okienka).
Ponadto w okienku istnieje możliwość ustalenia kolejności generowania pozycji dokumentu SAD a także wyboru
maksymalnej liczby towarów w jednej pozycji SAD. W obszarze Liczba towarów w pozycji standardowo ustawiona jest
opcja optymalnie wg wolnego miejsca, co oznacza, że zasady grupowania są zgodne z rozporządzeniem.
Ustalone opcje grupowania można zmienić wykorzystując przycisk Opcje grupowania (w oknie SAD-u na zakładce
Pozycje SAD). W wyniku jego przyciśnięcia zostanie ponownie wyświetlone okienko Opcje grupowania towarów.
Wprowadzanie faktur należy rozpocząć klikając w przycisk Faktury SAD. Pojawia się okno Faktury SAD-u z pustym
wykazem faktur danego SAD-u.
Wprowadzanie danych do faktur dokumentu
SAD można przeprowadzić na trzy sposoby:
import faktury, dodanie ręczne i transfer faktur
luzem.

Przez pobranie faktur z plików zewnętrznych
Przycisk importu
*.dbf,
*.txt
oraz
*.xml.
Wskazanie
z faktur ”luzem"
odpowiedniego pliku realizuje się klikając
Przycisk importu
w przycisk Import a w wyświetlonym okienku
z plików zewnętrznych
Wybierz plik z danymi do importu ustalamy
Pliki typu: (czyli DBF, TXT bądź XML) co
spowoduje, że w okienku wyświetlającym pliki będą tylko te wskazanego typu. Wystarczy teraz wskazać odpowiedni
plik na dysku. Taki plik powinien być przygotowany zgodnie ze specyfikacją faktury luzem zdefiniowaną przez
HUZAR SOFTWARE.
 „ręczne” wypełnienie danych z faktury. Po naciśnięciu przycisku Nowa pojawia się okno Faktura z trzema zakładkami:
Dane faktury, Dane towarów oraz Pola dodatkowe.
Zakładka Dane faktury zawiera pola edycyjne Nr faktury:, Data wyst:, Waluta, (symbol waluty przenosi się
z dokumentu SAD), Kod: (określający rodzaj faktury, wybierany ze słownika), Kod WPT: (typ dokumentu załączanego w
WPT, także wybierany ze słownika) oraz ewentualne uwagi do dokumentu. Do obszaru Kontrahent: można pobrać dane
z bazy firm za pomocą przycisku Pobierz (np., gdy dokument SAD jest sadem importowym, wtedy dane kontrahenta z
faktury zostaną przepisane do pola 2 SAD-u). Kolejne pola zawierają informacje zbiorcze pozycji faktury, a w obszarze
Opłaty dodatkowe: jest lista korekt. Przyciskiem Dodaj można dodać sumaryczną wartość korekty i rozbić ją na pozycje
faktury (np. według wartości pozycji). Dodatkowo, gdy wszystkie towary z faktury przyjechały w jednym kontenerze lub
opakowane były w ten sam rodzaj opakowania bądź preferencje (pole 36 SAD-u) są identyczne dla wszystkich pozycji,
wtedy nie musimy żmudnie wpisywać tych informacji w poszczególnych pozycjach towarowych, a jedynie wykorzystać
funkcje ukryte pod przyciskami Kontener, Znaki Opak., Rodzaj opak., oraz Preferencje, pozwalające przepisać pewna
wartość do wszystkich pozycji faktury (należy to zrobić po wpisaniu wszystkich pozycji faktury).
Zakładka Dane towarów umożliwia wprowadzanie (przycisk Dodaj), edycję (przycisk Edytuj) oraz usunięcie danych
o towarach (przycisk Usuń) występujących w pozycjach faktury. Dodanie bądź edycja już utworzonej pozycji odbywa się
w okienku Towar faktury nr.... Jest to dosyć rozbudowane okienko, do którego należy wpisać większość danych
wymaganych przez dokument SAD. Wprowadzanie danych jest wspomagane poprzez udostępnienie dostępu do baz
symboli, synonimów, taryfy celnej (kody CN + Taric, kody dodatkowe UE i PL) czy dostęp do słowników preferencji,
42
HUZAR SOFTWARE
kodów krajów, rodzajów opakowań, zwyczajowych jednostek miar, kodów korekt i dokumentów, kategorii dokumentów
poprzednich, kodów odpowiadających marce samochodu czy oznaczenia rodzaju paliwa. Przyciski Wstecz i Naprzód
pozwalają przechodzić po pozycjach faktury bez wychodzenia z okienka Towar faktury nr..... Podobnie przycisk
Dopisz następny pozwala dopisać następną pozycję faktury bez opuszczania okienka z pozostawieniem niektórych
wartości z pozycji poprzedniej, takich jak symbol, nazwa polska i dodatkowy opis towaru, kod CN, jednostkę miary,
preferencje, kraj pochodzenia, liczbę, rodzaj oraz znaki opakowań a także numery kontenera, co znacznie przyspiesza
wpisywanie "jednorodnego" towaru do faktury.
Przy tworzeniu SADu importowego dla towaru, który jest samochodem, jego dane należy wpisać na zakładce Dane
samochodu, z zaznaczeniem opcji Towar jest samochodem.
Zakładka Pola dodatkowe pozwala zdefiniować własne pola faktury i przechowywać w nich dane. Oczywiście pola te
nie są wykorzystywane w dokumencie SAD, ale są eksportowane i importowane z pliku xml. Pozwala to np. stworzyć
własne pola pozwalające identyfikować związek z pozycjami faktur w systemach zewnętrznych, których dane są
importowane do faktur SAD-u.
 Transfer danych z faktur luzem. Faktury luzem można przygotować w sposób opisany powyżej (korzysta się
z tych samych formularzy edycyjnych) ale nie będąc w dokumencie SAD. Z menu Dokumenty po wybraniu funkcji
Faktury (lub z przycisku Faktury na panelu) otwieramy bazę faktur luzem. I tu za pomocą przycisku Nowa należy
stworzyć fakturę w sposób opisany w poprzednim punkcie. Jednak w tym przypadku na zakładce Dane faktury należy
wybrać walutę, a następnie wypełnić całą fakturę. Po jej zamknięciu należy ją przetransferować do SAD-u. Będąc w
SAD-zie na zakładce Pozycje SAD-u otworzyć okno faktur przyciskiem Faktury SAD. Następnie za pomocą
przycisku Transfer otworzyć okno Transfer faktur. W oknie tym znajdują się dwie listy: Faktury SAD-u oraz Faktury
luzem. Należy za pomocą przycisków znajdujących się pomiędzy listami (czerwone trójkąciki) przenieść faktury
luzem do listy faktur SAD-u (można też przesunąć faktury SAD-u do faktur luzem). Ten sposób jest polecany w
sytuacji, gdy do jednego dokumentu SAD jest dużo faktur i w danej konfiguracji istnieje więcej stanowisk programu
WinSAD . Jednocześnie kilku użytkowników może wprowadzać faktury luzem, a następnie jeden z użytkowników
tworzy dokument SAD transferując do niego wszystkie stworzone faktury.
W oknie Faktury SAD-u znajduje się również przycisk Operacje, który pozwala dokonać specyficznych operacji na
już wprowadzonych fakturach. Operacje te są identyczne z tymi, które opisano wyżej (zakładka Dane faktury), dotyczą
jednak operacji wykonywanych na wszystkich (lub wybranych za pomocą klawisza Spacji) fakturach SAD-u (np.
wpisanie jednego numeru kontenera do każdej pozycji, wszystkich faktur) lub wpisanie wartości transportu, który jest
wspólny dla wszystkich faktur.
Po wprowadzeniu danych z faktur należy wybrać zakładkę SAD i uzupełnić niewypełnione pola Poprawność
dokumentu można sprawdzić korzystając z opisanej wcześniej funkcji Sprawdź poprawność dokumentu (można ją
uruchomić naciskając klawisz [F2]). Gdy poprawione zostaną wszystkie braki i błędy, okienko z błędami zniknie.
Oznacza to, że SAD jest całkowicie wypełniony i może być drukowany.
WinSADIB/MS/OR
43
5. Praca z dokumentem SAD i jego drukowanie
Operacje na dokumencie SAD
Na głównym ekranie widać spis utworzonych i zapamiętanych dokumentów SAD. W zależności od wybranej zakładki
widać je wszystkie, albo tylko SAD-y importowe, eksportowe, tranzytowe oraz uzupełniające.
Jedna z kolumn tabeli z wykazem SADów zawiera komentarz za pomocą, którego użytkownik może dodatkowo
opisać każdy dokument SAD. Aby wpisać lub edytować komentarz należy wybrać dokument SAD i dwukrotnie kliknąć
myszką lub nacisnąć klawisz [ENTER] na polu w kolumnie Komentarz. Otwarte zostanie okno z polem edycyjnym, w
którym można wpisać odpowiedni komentarz (maksymalnie 255 znaków) do wybranego dokumentu SAD.
Niektóre kolumny zawierają elementy graficzne (ikonki), które obrazują status danego dokumentu
(np. wysłany, odrzucony, przyjęty, rozesłany itp.). Legendę do poszczególnych ikonek można znaleźć wybierając
z menu kontekstowego (prawym myszki) Operacje Celiny (ECS, NCTS)/Edytuj dane Celiny (ECS, NCTS)
W zależności od potrzeb istniejący dokument można skasować, obejrzeć, edytować (stary ulega modyfikacji) albo
skopiować (stary pozostanie niezmieniony, a na bazie jego kopii zostanie utworzony nowy). Aby rozpocząć edycję
utworzonego już dokumentu SAD należy wybrać na formularzu głównym dokument SAD i nacisnąć przycisk Edytuj.
Edycję rozpocząć można również przez podwójne kliknięcie na wybranym na liście dokumencie. Otwarty zostanie
formularz SAD-u z dotychczas wypełnionymi polami. Podobnie jak przy wprowadzaniu można pola te edytować.
Dokument SAD można zapisać (a potem wczytać) w pliku w formacie *.sad oraz wysłać go mailem. Format *.sad jest
wewnętrznym formatem firmy HuzarSoftware i może ulegać zmianie. Wiele innych funkcji działających na wybranym
dokumencie SAD można znaleźć w menu podręcznym (prawym myszki). Operacje te są również dostępne z funkcji
Operacje z głównego menu lub naciśnięcie jednego z przycisków znajdujących się na panelu po prawej stronie okna.
Dokument SAD można oglądać z różnych perspektyw, wybierając odpowiednią zakładkę (SAD , Pozycje SAD-u i
Bezpieczeństwo).
Na zakładce SAD widok dokumentu jest taki, jak na papierze. Zakładka Pozycje SAD-u zawiera okna Pozycje
towarowe SAD-u oraz Szczegóły wybranej pozycji. W tym ostatnim są zakładki: Szczegóły pozycji, Towary pozycji, Dane
ECS, Dane NCTS, Bezpieczeństwo. Nie zawsze wszystkie one są widoczne – zależy to od rodzaju SAD-u oraz sposobu
jego wypełnienia.
Okno Pozycje towarowe SAD-u zawiera wykaz wszystkich pozycji towarowych SAD-u. Wybierając pozycję z tego
wykazu w oknie Szczegóły wybranej pozycji (poniżej) możemy obejrzeć dane na różnych zakładkach:

Szczegóły pozycji przedstawia widok odpowiedniej części dokumentu SAD,

Towary pozycji przedstawia pozycje na fakturze wchodzące w skład wybranej pozycji towarowej SAD-u
(zakładka Towary pozycji pojawia się tylko dla SAD-ów tworzonych w grupowaniu wg faktur).
 Dane dla ECS-u przedstawia widok części dokumentu SAD – tylko niektóre pola; ze specyfikacji ECS wynika, że
w pewnych sytuacjach dane muszą być wpisane przy towarze, a nie w głównej części dokumentu.
Np. jeśli w SADzie są 2 pozycje towarowe i nadawca każdej z nich jest inny – wówczas obu nadawców należy wpisać w
polu 2 – pojawi się informacja „Różni”; następnie na zakładce Pozycje SAD-u|Dane dla ECS należy wejść klawiszem
[INS] i wybrać odpowiedniego nadawcę dla każdego towaru. Podobnie jest w przypadku pozostałych pól widocznych na
tej zakładce

Dane dla NCTS-u – analogicznie jak opisano wyżej dla ECS
 Bezpieczeństwo przedstawia widok dokumentu bezpieczeństwa – szczegóły z nim związane będą omówione w
jednym z dalszych rozdziałów.
Na listwie tytułowej SAD-u znajduje się przycisk Inne... Zawiera on operacje możliwe do wykonania na danym
dokumencie SAD:
Sprawdź poprawność SAD-u(F2). Operacja sprawdza, czy wszystkie pola zostały wypełnione (wymagane dla danego
typu SAD-u). Dla pierwszych czterech funkcji przewidziano „gorące klawisze”, które widać po prawej stronie listy, zatem
nie trzeba wybierać funkcji z listy podmenu Inne a tylko przycisnąć klawisz np. [F2], aby wywołać funkcję Sprawdź
poprawność SAD-u.
Podsumowanie SAD-u(F3). Funkcja wyświetla okienko Podsumowanie opłat, w którym podano sumaryczne kwoty
opłat w rozbiciu na typ opłaty (tylko dla metod płatności A,D,F,G,H,I,J oraz M). Podawana jest także globalna kwota
opłat. Dodatkowo w okienku wyświetlana jest lista sumy opłat według typów, stawek jak i metod płatności.
Dane Celiny, NCTS i ECS(F4). Operacja pozwala dokonać ręcznej edycji danych związanych z zestawami
edytowanego SAD-u, a dotyczących systemu Celina, NCTS albo ECS. Z opcji tej należy korzystać z rozwagą, ponieważ
dane tam występujące uzupełniane są automatycznie z systemów celnych.
Znajdź grupę o numerze(F5). Operacja umożliwia natychmiastowe przejście na pola związane ze wskazaną grupą
towarową („bisem”).
44
HUZAR SOFTWARE
Usuń dokumenty z SAD-u(Ctrl+F8). Funkcja pozwala wybrać dokumenty w polach 44, które chcemy usunąć – jest to
wygodniejsze, niż wchodzenie do pola 44 każdej grupy towarowej w celu usunięcia wybranych dokumentów
Wylicz opłaty wszystkich pozycji(F10). Operacja pozwala automatycznie wyliczyć opłaty w polach 47 wszystkich
grup towarowych.
Odśwież pogrupowanie. Opcja aktywna tylko w dokumentach tworzonych w grupowaniu wg faktur. Po wybraniu tej
funkcji program ponownie wykonuje grupowanie. Gdy wykonano operacje Usuń dokumenty z SAD-u, czyli usunęliśmy
opisy dokumentów z pola 44, wtedy funkcja Odśwież pogrupowanie przywróci opis pola 44, gdy SAD przygotowano z
faktur.
Dostęp do wszystkich pól. Operacja udostępnia użytkownikowi wszystkie pola (nawet niepotrzebne w danym typie
dokumentu), za wyjątkiem jednak pól, które są niedostępne dla każdego typu dokumentu SAD. Należy przypomnieć, że
domyślnie opcja nie jest zaznaczona, ponieważ program sam prowadzi użytkownika po tych polach, które powinny być
wypełnione.
Ręczna edycja kursów walut Operacja udostępnia ręczną edycję walut w polu 22 SAD-u (opcja jest pamiętana,
dlatego podczas tworzenia nowego dokumentu jest wyświetlana prośba o wskazanie waluty i ręczne wypełnienie kursu). Z
tej opcji należy korzystać w wyjątkowych sytuacjach. Zaleca się korzystanie z automatycznego tworzenia tabel kursów
przez program.
Nie drukuj mas na SAD-zie. Zaznaczenie tej opcji powoduje, że dla danego SAD-u nie będą drukowane masy.
Drukuj masy brutto na SAD-u na WPR1. Ustawienie opcji wymusza drukowanie w dokumencie WPR1 mas brutto z
SAD-u.
Obliczaj kwoty zabezpieczeń. Zaznaczenie funkcji Obliczaj kwoty zabezpieczeń "odblokowuje" wejście do pola 47,
pozwalając wybrać przycisk Wylicz opłaty (po jego naciśnięciu w polu 47 pojawią się wyliczenia - porównaj z opisem
modułu gwarancji tranzytowych). Opcja znajduje zastosowanie w SAD-ach tranzytowych oraz wprowadzeniowych na
skład celny.
Eksportuj do Celiny kwoty zabezpieczeń. Zaznaczenie tej opcji powoduje, że w SAD-ach typu „J” (na skład) po
obliczeniu należności ich wartości będą zamieszczone w pliku xml wysyłanym do Celiny.
Drukuj kurs w polu 23. Zaznaczenie tej opcji powoduje, że w polu 23 dokumentu SAD zostanie wydrukowany kurs
waluty. Wydruk tego kursu nie jest obligatoryjny.
Drukuj nazwy krajów w polach 15 i 17. Włączenie opcji pozwala drukować pełne nazwy krajów oprócz ich kodów w
polach 15 i 17.
Drukuj transport w polu 18. Zaznaczenie tej opcji powoduje drukowanie zawartości pola 18.
Drukuj korekty 080S w polu 44. Zaznaczenie tej opcji powoduje wydruk kwoty refundacji (kod 080S) wprowadzonej
w polu 44, mimo że od 1.04.2008 roku wydruk nie jest wymagany.
Towary SAD-u nie są… . Można zaznaczyć opcje wskazujące, że towary nie są podwójnego zastosowania, nie są
przeznaczone do tortur itp. Można zaznaczyć (odznaczyć) wszystkie opcje wybierając odpowiednie funkcje z menu
kontekstowego opcji. To ustawienie dotyczy tylko bieżącego dokumentu. Opcje te można ustawić globalnie dla
wszystkich nowo tworzonych dokumentów wybierając z głównego menu Opcje/Opcje programu/SAD
/Domyślne wartości. Ustawienie tych opcji powoduje, że w przypadku, gdy dla danego kodu CN w taryfie celnej
przewidziano środki związane z tymi ograniczeniami – program sugeruje wstawienie dokumentu o odpowiednim kodzie
Nie pokazuj ograniczeń taryfy. Zaznaczenie tej opcji powoduje, że program nie będzie wyświetlał ostrzeżeń o
ograniczeniach zawartych w taryfie celnej dla danego kodu CN.
Eksportuj dane SAD-u... Operacja powoduje zapisanie dokumentu SAD w buforze danych w formacie wymaganym
przez inne programy firmy HUZAR SOFTWARE: WinSkładIB, WinUCZIB. Po wykonaniu tej operacji (funkcja Do
bufora WinSkład/WinUCZ) w tamtych programach będzie można wykonać dokumenty wprowadzające towar do danego
magazynu. Przenoszenie danych odbywa się poprzez ”bufor” – tak nazywa się widziana przez te programy tablica
wymiany danych. Podgląd „bufora” jest udostępniony poprzez funkcję Inne/eksportuj dane SADu.. /podgląd bufora
eksportu (do składu). Uwaga: Taki dokument SAD, który będzie przenoszony poprzez bufor MUSI BYĆ stworzony w
grupowaniu wg faktur. Wybierając Eksport do Celiny rozpoczniemy proces tworzenia pliku w formacie zgodnym ze
specyfikacją Celiny – tę samą operację można wykonać w kilku innych miejscach programu WinSAD IB.
Zeruj dane SAD-u. Operacja wyświetla okienko Zerowanie danych, w którym można „wyzerować” walutę SAD-u (i
wybrać nową), wartości w polu 42 lub w fakturach SAD-u, masy netto i brutto w polach 35 i 38 oraz inne dane.
Drukowanie dokumentów SAD
Po wypełnieniu dokumentu SAD można przystąpić do jego drukowania, jeżeli jest to konieczne.
Dokumenty SAD można drukować na:
 formularzach wykorzystując do tego celu drukarki igłowe (wymaga jednorazowej konfiguracji dostosowującej np.
marginesy do położenia formularza),
WinSADIB/MS/OR
45
 kartkach formatu A4 wykorzystując drukarki laserowe lub atramentowe (nie wymaga konfigurowania, ponieważ
program korzysta z ustawień systemu Windows).
Drukowanie wykonuje się za pomocą przycisku Drukuj znajdującego się w linii nagłówkowej danego SAD-u
(program drukuje dokument, który jest widoczny na ekranie). W kolejnym okienku Wybór dokumentu należy wybrać
rodzaj dokumentu i zakres stron do wydruku. Strony w zestawie SAD są numerowane od 1, tzn. formularz SAD ma stronę
z nr. 1, formularz SAD BIS z grupami strony: 2, 3, ... itd..
Możliwość wskazania rodzaju drukowanego dokumentu zależna jest od typu dokumentu SAD.
Rodzaje dokumentów możliwych do wydrukowania:

SAD (SAD-BIS),

DW1 (dla SAD-ów typu H, I, J, K),

WPR1 (wniosek o refundację),

Specyfikacja towarowa,

Załącznik do pól SAD,

Załącznik do pól WPR1,

TDT (Tranzytowy Dok. Towarzyszący – dla SADu typu F),

Inne (SSD, ESS, EAD).
W następnym oknie Wydruk SAD, Zestaw 1 pojawia się informacja o wybranym porcie i drukarce. W tym momencie
można zmienić drukarkę, jej ustawienia lub marginesy używając przycisku Ustaw drukarkę albo rozpocząć drukowanie
przyciskiem Drukuj.
W okienku Parametry druku (po przyciśnięciu Ustaw drukarkę) można między innymi ustawić marginesy dla
każdego dokumentu. Margines lewy jest liczony w znakach, a górny w mm. W okienku Jakość można ustawić krotność
drukowania (ile razy będzie drukowana każda linia). W okienku Zestaw parametrów nadaje się nazwę danym
ustawieniom (można przygotować kilka zestawów parametrów np. dla różnych drukarek, formularzy z różnych firm itp.
W polu Wydłużenie wydruku można regulować w niewielkim zakresie (do 20 mm) długość obszaru wydruku między
górną a dolną krawędzią dokumentu. Ta funkcja może pomóc w przypadku, gdy papier ślizga się po wałku drukarki.
Przyciskiem Szczegóły (w okienku Parametry druku) ustawia się sposób wydruku polskich liter, minimalny przesuw
w pionie oraz kody sterujące drukarką. Za pomocą przycisków Domyślnie Epson lub Domyślnie IBM należy określić
odpowiednio tryb, w którym pracuje drukarka (tryb pracy należy sprawdzić w wewnętrznych ustawieniach drukarki).
Należy zwrócić uwagę, że po zmianie trybu pracy wydruk polskich liter ustawia się w stan Bez polskich znaków oraz
Przesuw drukarki ustawia się na 1/216 cala. Raz ustawione parametry są pamiętane (identyfikowane przez nazwę zestawu
parametrów) i nie wymagają interwencji, jeśli nie nastąpiła zmiana drukarki lub formularzy.
Jeżeli nie zmienia się parametrów, to można przejść do drukowania dokumentów używając przycisku Drukuj.
Dokumenty mogą być drukowane w trybie graficznym na drukarce laserowej bądź atramentowej na kartkach formatu
A4. Wystarczy w okienku Parametry druku zaznaczyć opcje wydruk w trybie graficznym. W okienku Wydruk SAD,
Zestaw 1 w polu Typ druku: program podpowiada aktualnie wybrany tryb wydruku (graficzny albo tekstowy). W
przypadku wydruku graficznego w kolejnym okienku Co drukować? (po naciśnięciu przycisku Drukuj) można ustalić
dodatkowe szczegóły dotyczące sposobu drukowania dokumentu (np. ustalić kolejność drukowania kart, wskazanie kart
do druku, druk tylko drugich stron, czy ustawienie druku dwustronnego). Można ustawić opcje Po zakończeniu druku
ponów wybór, co spowoduje ponowne pojawienie się okienka Co drukować? po zakończeniu wydruku, bądź ustawić
opcje umożliwiającą na odwrocie kart 1,1A,3,6 oraz 8 drukować stosowne pouczenie.
Uwaga: W przypadku, gdy data deklaracji dokumentu SAD jest równa dacie w
polu 54 (Miejsce i data), to kurs waluty nie jest drukowany, chyba,
że w opcjach zaznaczono „drukuj kurs w polu 23
46
HUZAR SOFTWARE
6. Inne dokumenty
Poniżej są opisane dodatkowe dokumenty, które mogą być wypełniane przez program. Niektóre z nich mogą być
utworzone i wypełnione na podstawie dokumentu SAD (z menu kontekstowego na SAD-zie za pomocą „Z SADu
generuj...”).
Dokumenty można utworzyć poprzez wybranie odpowiedniej funkcji z menu Dokumenty okna głównego (opis
wykorzystania funkcji Faktury został opisany w rozdziale Dokument SAD na podstawie faktur, a Faktury VAT,
INTRASTAT... w rozdziale Faktury VAT).
Wybranie funkcji CMR, CIM (Nowy), SMGS, EUR, T5 oraz świadectwa pochodzenia otwiera podobne okienka
nazwane identycznie do wybranej funkcji (np. po wybraniu funkcji CMR pojawi się okienko Dokumenty CMR).
W okienkach tych wyświetlane są wykazy odpowiednich dokumentów.
W bazach niektórych dokumentów widoczne są dwie zakładki: Wszystkie oraz "Luzem". Podział ten wynika ze
sposobu tworzenia tych dokumentów.
Na zakładce "Luzem" znajdują się dokumenty stworzone "ręcznie" (nie związane z żadnym SAD-em), a na zakładce
Wszystkie dodatkowo są gromadzone dokumenty otrzymane automatycznie na podstawie danych dokumentu SAD.
W powyższych okienkach znajdują się przyciski umożliwiające utworzenie nowego dokumentu (przycisk Nowy),
utworzenie nowego dokumentu na podstawie istniejącego (przycisk Kopiuj), dokonanie modyfikacji dokumentu (przycisk
Edytuj) oraz jego usunięcie (przycisk Usuń). Każdy dokument w wyświetlonych listach jest identyfikowany poprzez swój
opis (program prosi o jego wpisanie po utworzeniu dokumentu). Opis można zmienić za pomocą przycisku Zmień opis.
Dokument CMR
Przyciśnięcie przycisku Nowy w okienku Dokumenty CMR otwiera formularz dokumentu CMR, którego pola można
wypełniać identycznie jak np. pola dokumentu SAD (w szczególności można wspomagać się notesami i bazami przy
wypełnianiu pól dokumentu).
Dokument CMR można utworzyć na podstawie dokumentu SAD. Wystarczy w wykazie SAD-ów okna głównego
programu zaznaczyć jeden z nich i przycisnąć prawy przycisk myszki. W wyświetlonym menu kontekstowym wybieramy
funkcję Z SAD-u generuj...i dalej funkcję dokument CMR. Przed otwarciem wypełnionego formularza CMR, program
poprosi o ustawienie opcji w okienku Opcje CMR po ustawieniu, których zostanie wyświetlony wypełniony formularz
CMR. Dokument CMR można utworzyć z kilku SAD-ów: w tym celu najpierw zaznaczamy wybrane SAD-y klawiszem
Spacji, a potem postąpić jak opisano w poprzednim zdaniu.
Dokument jest drukowany z wykorzystaniem drukarki igłowej na formularzach różnych firm lub w trybie graficznym
na kartce papieru formatu A4. Gdy wybrano wydruk graficzny program w okienku Co drukować? pyta o numer kart do
drukowania.
Dokument CIM (Nowy)
Przyciśnięcie przycisku Nowy w okienku Dokumenty CIM (Nowy) otwiera formularz dokumentu CIM, którego pola
można wypełniać identycznie jak pola dokumentu SAD (w szczególności można wspomagać się notesami i bazami przy
wypełnianiu pól dokumentu). Dokument jest drukowany z wykorzystaniem drukarki igłowej na formularzach różnych
firm. Na uwagę zasługuje w tym dokumencie możliwość wprowadzania i wydruku w języku rosyjskim – w tym celu
należy najpierw w ustawieniach międzynarodowych wybrać ten język, a potem przestawić się z PL na RU (ikonką zmiany
języka na pasku zadań Windows obok zegarka). Drugą ciekawą funkcją podczas edycji tego dokumentu jest możliwość
skalowania wielkości czcionki w określonych polach. W tym celu będąc w dokumencie CIM należy zaznaczyć na górnym
pasku opcję „zmieniaj czcionkę w wybranym polu”, następnie zaznaczyć jednokrotnym klikiem pole i zmniejszać lub
zwiększać wielkość czcionki za pomocą ikonki
Alt+strzałka w górę.
albo odpowiednio klawiszami Alt+strzałka w dół bądź
Dokument EUR
Zasady wypełniania i drukowania dokumentów EUR są identyczne, jak opisane wyżej dla dokumentu CIM (Nowy)
bez możliwości skalowania wielkości czcionki oraz wyboru języka rosyjskiego.
Na formularzu w oknie EUR znajduje się opcja wyboru Wniosek o wystawienie świadectwa przewozowego
(bezpośrednio pod napisem EUR 1. Nr A ). Domyślnie jest ona zaznaczona, co oznacza, że jest tworzony WNIOSEK
O WYSTAWIENIE ŚWIADECTWA PRZEWOZOWEGO (zakładka Strona 1) wraz z DEKLARACJĄ EKSPORTERA
(zakładka Strona 2). Gdy dwukrotnie klikniemy w opcje (odznaczymy ją), wtedy formularz zmienia się
w ŚWIADECTWO PRZEWOZOWE (zakładka Strona 1 oraz Strona 2).
Dokument jest drukowany z wykorzystaniem drukarki igłowej. Po naciśnięciu przycisku Drukuj można
w wyświetlonym okienku Które strony drukować ustalić strony do druku (pierwszą i drugą bądź tylko pierwszą albo tylko
drugą).
WinSADIB/MS/OR
47
Świadectwa pochodzenia
Zasady wypełniania i drukowania świadectw pochodzenia są identyczne, jak opisane wyżej dla dokumentu EUR (w
szczególności można wspomagać się notesami i bazami przy wypełnianiu pól dokumentu).
Dokument jest drukowany z wykorzystaniem drukarki igłowej lub graficznej. Po naciśnięciu przycisku Drukuj można
w wyświetlonym okienku Które strony drukować ustalić strony do druku (pierwszą i drugą bądź tylko pierwszą albo tylko
drugą). Można wybrać rodzaj formularza lub wydruk graficzny na białym papierze.
Dokument T5
Zasady wypełniania i drukowania dokumentów T5 są prawie identyczne, jak wypełnianie dokumentu SAD (dokument
T5 jest nawet trochę podobny do dokumentu SAD). W szczególności można wspomagać się notesami i bazami przy
wypełnianiu pól dokumentu, a przede wszystkim wygenerować dokument T5 na podstawie dokumentu SAD (z menu
kontekstowego spisu SAD-ów, wybrać należy funkcję Z SADu wygeneruj/Dokument T5).
Dopisywanie kolejnych pozycji dokumentu odbywa się na zakładce Pozycje T5 po przyciśnięciu przycisku Dodaj
pozycję. Pozycje można usuwać (przycisk Usuń pozycje), zamieniać miejscami (przesuwać w dół i w górę za pomocą
przycisków niebieskich strzałek).
Dokument jest drukowany z wykorzystaniem drukarki igłowej.
Dokument SMGS
Moduł SMGSIB wykorzystywany przez program WinSAD służy do wypełniania kolejowych listów przewozowych,
ich wydruku oraz przechowywania w bazie danych. Moduł pozwala na wpisywanie treści dokumentu w różnych językach,
w tym rosyjskim i polskim.
Używanie modułu wymaga wykupienia licencji. Bez niej dokumenty można tylko edytować i oglądać, zablokowany
jest także wydruk dokumentów oraz ich zapis w bazie.
Ponieważ moduł współpracuje z WinSAD, dlatego wymagania sprzętowe i systemowe są identyczne z tymi jakie
podano w podręczniku obsługi programu WinSAD.
Gdy jest zainstalowany program WinSAD, to udostępnienie obsługi kolejowego listu przewozowego wymaga by
w folderze programu znajdowały się moduły HSPlugSMGSIB.dll. Podczas uruchomienia programu, powyższe moduły
są rozpoznawane i wczytywane do pamięci. Poprawna "rejestracja" modułów ma swoje odzwierciedlenie w opcjach
programu w węźle Opcje/Konfiguracja modułów dodatkowych.
Klawiatura
List przewozowy SMGS jest dokumentem wielojęzycznym, w szczególności można go wypełniać w dwóch językach po polsku i rosyjsku. W związku z tym należy odpowiednio skonfigurować klawiaturę komputera, na którym
przygotowujemy list przewozowy. W tym rozdziale skupiono się przed wszystkim na konfiguracji klawiatury rosyjskiej.
Jeżeli w zasobniku systemowym (tzw. tray), który znajduje się w prawym dolnym rogu ekranu, nie ma ikonki PL, to
oznacza, że nie zainstalowano żadnego innego języka. Aby dodatkowo móc pisać w języku rosyjskim należy dodać
obsługę klawiatury rosyjskiej.
Jeżeli nie jest widoczna ikonka PL, to należy ją umieścić poprzez Panel sterowania (Opcje regionalne i językowe
/Klawiatury i języki należy kliknąć w Zmień klawiatury/Pasek języka i wybrać opcję Dokowany na pasku zadań. Zmiany
Brak ikonki PL w zasobniku
systemowym oznacza obsługę
jednego języka
zaakceptować przez funkcję Zastosuj.)
Może się zdarzyć, że w zasobniku widać ikonkę np. języka polskiego (czyli wybraliśmy do obsługi jakiś dodatkowy
język klawiatury), jednak nie ma na liście wymaganej klawiatury rosyjskiej.
Poniżej opisano jak postąpić by w liście przewozowym SMGS można było pisać po polsku i jednocześnie po rosyjsku.
Ponieważ w różnych systemach operacyjnych Windows, ustawienie klawiatury językowej przebiega różnie, dlatego
poniżej opisano jedynie Windows Vista, zakładając, że w innych systemach należy wykonać analogiczne czynności.
Opcje regionalne (na przykładzie Windows Vista)
W panelu sterowania (przycisk Start/Ustawienia/Panel sterowania) należy dwukrotnie kliknąć w element Opcje
regionalne i językowe. Na zakładce Klawiatury i języki należy kliknąć w Zmień klawiatury i sprawdzić czy na liście
znajduje się Rosyjski. Jeżeli jest - można przejść do następnego podrozdziału. Jeżeli nie ma wybranego języka
Rosyjskiego, to za pomocą przycisku Dodaj należy wybrać z rozwiniętej listy Rosyjski/Klawiatura Rosyjski. Wystarczy
teraz w okienku nacisnąć przycisk Zastosuj. Efekt wykonania powyższych czynności powinien być widoczny w
zasobniku systemowym w postaci ikonki PL. Oznacza to, że zainstalowano obsługę więcej niż jednego języka.
48
HUZAR SOFTWARE
Szybki wybór języka klawiatury
Kliknięcie lewym przyciskiem myszy w ikonkę PL w zasobniku systemowym wyświetla menu kontekstowe z listą
języków, które zainstalowano w systemie (patrz poprzednie punkty). W liście tej można wskazać język, który ma
aktualnie obsługiwać klawiatura. Ponieważ może to być pewnym utrudnieniem, np. w przypadku pisania na przemian
słów polskich i rosyjskich, dlatego można zadać sekwencję klawiszy pozwalającą w szybki sposób przełączać się między
językami.
Domyślnie po zainstalowaniu drugiego (i kolejnego) języka system ustawia sekwencję klawiszy pozwalającą
przełączać się między ustawieniami regionalnymi na [Lewy Alt]+[Shift]. Zatem pisząc po polsku możemy przełączyć się na
rosyjski теперь по-русски и опять по-польски przełączając się kombinacją klawiszy [Lewy Alt]+[Shift].
Wprowadzanie wielojęzycznego opisu do bazy firm
Wpisywanie wielojęzycznych napisów do pól listu przewozowego opisano w następnym rozdziale. Pewną specyfiką
charakteryzuje się wypełnianie pola 1 oraz 5 (odpowiednio, nadawca i odbiorca) wielojęzycznymi opisami na podstawie
przygotowanych wpisów w bazie firm.
Poniżej opisano czynności, które należy wykonać, aby opis firmy był w języku polskim i rosyjskim (chociaż można
zadeklarować inne języki, włącznie z koreańskim czy chińskim).
Włączenie wyświetlania
klawiatury ekranowej
Budowanie listy z językami wykorzystywanymi do opisu firmy
Zakładki opisu firmy w języku
polskim / rosyjskim
Opis firmy w okienku Dane firmy jest wyświetlany, gdy naciśniemy przycisk Firmy w panelu przycisków okna
głównego programu, bądź naciśniemy klawisz [INS] w polu 1 albo 5 listu przewozowego (w drugim przypadku można
zapamiętać opis w bazie firm, po zaznaczeniu opcji Zapisz do bazy firm przed akceptacją opisu przyciskiem OK).
Jeżeli należy wprowadzić opis firmy po rosyjsku (zakładając, że wpisaliśmy już jej opis w języku polskim), należy w
okienku Dane firmy nacisnąć przycisk Kraje opisu firmy oraz w wyświetlonym okienku Kraje opisu firmy należy
wypełnić listę krajów (języków) za pomocą przycisku Dodaj. Z wyświetlonej listy krajów wybieramy ten, którego język
należy używać. Na rysunku obok przykładowo wybrano kraj Rosja, ponieważ przykład będzie dotyczył opisów firmy w
języku rosyjskim. Język można usunąć za pomocą przycisku Usuń, bądź przystosować porządek języków na liście do
naszych potrzeb za pomocą przycisków z niebieskimi strzałkami.
UWAGA: w obecnej wersji programu dodajemy na listę te języki, które zainstalowaliśmy w systemie Windows - tak
jak to opisano w poprzednim rozdziale.
Jeżeli dodano dwa języki, to w okienku Dane firmy pokażą się dwie dodatkowe zakładki oznaczone symbolem kraju
(pierwsza jest zawsze w języku polskim). W przypadku dodania tylko języka rosyjskiego, pokażą się dwie zakładki: 1.PL
oraz 2.RU (należy zwrócić uwagę, że zakładki można wybierać skrótami klawiszowymi [Alt]+[1] oraz [Alt]+[2]).
Konieczność wypełnienia danych firmy w języku polskim jest przydatne w sytuacjach, gdy wybrany język jest dla nas
"zupełnie" niezrozumiały (np. chiński). Wtedy podgląd opisu firmy w języku polskim staje się bardzo przydatny.
WinSADIB/MS/OR
49
Wprowadzając opis w języku innym niż polski, należy przejść na odpowiednią zakładkę i wpisać dane w języku
zakładki. Oczywiście, przed rozpoczęciem wpisywania tekstu, należy w zasobniku systemowym przełączyć się na
klawiaturę odpowiedniego języka np. rosyjskiego (patrz poprzedni podrozdział).
Istnieje tutaj problem, ponieważ do wpisania tekstu po rosyjsku, używamy domyślnej klawiatury danego kraju (w
Polsce jest to klawiatura z literkami łacińskimi), dlatego należy wiedzieć, pod którym klawiszem oznaczonym literką
łacińską znajduje się odpowiednia literka w cyrylicy. Problem ten rozwiązuje klawiatura ekranowa , która zostanie
wyświetlona na ekranie. Za każdym razem, gdy w zasobniku systemowym przełączono język, oznaczenia klawiszy
"wirtualnych" widzianych na ekranie ulegają zmianie. Najważniejsze, że w przypadku języka rosyjskiego, widzimy na
ekranie klawiaturę z cyrylicą. Pisanie na takiej klawiaturze polega na klikaniu myszką w odpowiedni klawisz.
Na rysunku poniżej przedstawiono widok klawiatury ekranowej z cyrylicą.
Przetwarzanie listu przewozowego
List przewozowy można przetwarzać wykorzystując funkcję SMGS... z menu programu Dokumenty. Wybranie funkcji
spowoduje otwarcie okienka SMGS, na którym znajdują się dwie zakładki (Wszystkie oraz "Luzem").
Każda zakładka zawiera identyczny przyciski: Nowy, Kopiuj, Edytuj, Usuń, Zmień opis, Import oraz Eksport.
Dokument można wypełniać korzystając z baz pomocniczych (słowniki, firmy, notesy). Baza firm ma możliwość
wprowadzania nazw i adresów firm w językach innych niż polski (np. po rosyjsku).
Tworzenie listu przewozowego
Naciśnięcie przycisku Nowy pozwala stworzyć nowy dokument,
którego poszczególne pola należy wypełnić. Przechodzenie z pola do
pola odbywa się poprzez naciskanie klawisza [TAB] (albo [szary +] na
klawiaturze numerycznej), ([Shift]+[TAB] (albo [szary -])- przesuwanie
w "tył") klawiszy ze strzałkami bądź wybranie numeru pola (np. gdy
aktywne jest pole 1, a należy szybko przejść do pola 24, to wystarczy
przycisnąć klawisze [5] a potem [2] [4]).
Pole można wypełnić na dwa sposoby, przyciskając klawisz:
 [INS] - wyświetlona zostanie odpowiednia formatka, którą
należy wypełnić danymi.
 [ENTER] albo dwukrotne kliknięcie w pole - wyświetlony
zostanie notes związany z danym polem, w którym należy wskazać wcześniej wprowadzony wpis kopiowany do pola. W
przypadku pola 1 oraz 5 zgłosi się baza firm.
W polach wymagających wstawienia daty, można wspomóc się kalendarzykiem (np. pola 6, 16 czy 24).
Pola 1 oraz 5 można wypełniać ręcznie bądź pobierać wcześniej przygotowane dane z bazy firm. Po naciśnięciu
klawisza [ENTER] zgłasza się lista opisów z bazy firm. Jeżeli opisy były wprowadzone w różnych językach, wtedy lista
firm w okienku Wybierz firmę posiada tyle zakładek w ilu różnych językach wprowadzono opisy. Na rysunku obok widać
dwie zakładki PL oraz RU, ponieważ opisy w bazie są tylko po polsku albo po rosyjsku. Wybierając odpowiednia
zakładkę, można wyświetlić firmy posiadające opis w danym języku (na szaro są wyświetlone także firmy z opisami w
innych językach). Gdy zaznaczono opcję Pokaż tylko firmy zawierające opis w wybranym języku, to na zakładce
wyświetlone zostaną tylko firmy z opisami w danym języku.
Jeżeli wskazano firmę na zakładce RU, to wtedy po zaakceptowaniu wyboru przyciskiem OK do pola 1 (bądź 5)
przeniesie się opis po rosyjsku.
Czcionki użyte w poszczególnych polach lub w całym dokumencie można skalować za pomocą przycisków
znajdujących się na górnym pasku.
50
HUZAR SOFTWARE
Za pomocą przycisków z ikonką lupy można skalować obraz na ekranie. Pod przyciskiem Inne znajdują się funkcje
sprawdzania poprawności dokumentu ([F2]) oraz automatycznego optymalnego doboru czcionki w poszczególnych polach
([F3]).
Aby wypełnić listę wagonów należy wejść wykorzystując klawisz Insert do pola 27. Pojawi się okno Dane użytych
wagonów, w którym za pomocą przycisku Dodaj należy wypełnić dane szczegółowe kolejnych wagonów. Jeżeli te dane są
identyczne (za wyjątkiem numeru) lub podobne dla wielu wagonów – można wpisać je do notesu zaznaczając opcję
Zapisz w notesie w lewym dolnym rogu okna Dane wagonu. Tekst wpisany w polu Dodatkowe uwagi zostanie
wydrukowany w polu 27 listu SMGS. Najczęściej będzie to „Lista wagonów w załączniku”. Tekst wpisany w polu
Dodatkowe uwagi załącznika zostanie wydrukowany na liście wagonów pod informacjami o kolejnych wagonach. Tekst
wpisany w polach Opis towaru zostanie wydrukowany w polu 11 listy wagonów. W drugim polu można wpisać tekst po
rosyjsku. W celu wydrukowania listy wagonów jako załącznika do listu SMGS należy zaznaczyć opcję Drukuj załącznik
listy towarów. Jeśli ta opcja nie zostanie zaznaczona – dane wagonów zostaną wydrukowane na liście SMGS w polu 27 –
tyle, ile ich się zmieści. Taki zestaw danych użytych wagonów można zapisać w notesie zaznaczając w lewym dolnym
rogu okna odpowiednią opcję.
Kopiowanie
List przewozowy można kopiować (przycisk Kopiuj). Oznacza to, że zamiast wypełniać dokument od początku,
można skopiować wcześniej przygotowany, kompletnie wypełniony dokument i w nim zmienić tylko niektóre pola.
Edytowanie
Każdy dokument może być zmieniany. Należy wykorzystać w tym celu przycisk Edytuj. Zostanie wyświetlone
identyczne okienko jakie było dostępne przy tworzeniu nowego dokumentu.
Przed zmianą zawartości wybranego pola należy w niego kliknąć myszką (zaznaczyć na szaro), a następnie nacisnąć
klawisz [INS] albo [ENTER] (dostęp do notesu można uzyskać także poprzez dwukrotne kliknięcie myszką w pole).
Usuwanie
Dokumenty można usuwać za pomocą przycisku Usuń.
WinSADIB/MS/OR
51
Zmiana opisu
Każdy dokument w wykazie ma opis, który podaje się przy wyjściu z nowotworzonego dokumentu. Opis można
zmieniać za pomocą przycisku Zmień opis.
Import oraz eksport
Przycisk Import (Eksport) pozwala importować (eksportować) listy przewozowe z(do) plików *.sgms. Pliki mogą być
wykorzystywane do wymiany danych między oddziałami firmy a centralą. Przy eksporcie można dodatkowo wysłać
dokument pocztą elektroniczną (domyślnym adresem podpowiadanym w programie pocztowym jest adres firmy Huzar
Software). Funkcja eksportu jest także dostępna w menu kontekstowym, gdy naciśniemy prawy klawisz myszki wskazując
wybrany dokument.
Drukowanie
W prawym górnym rogu okienka SMGS znajduje się przycisk Drukuj. Przystosowanie drukarki igłowej do dokumentu
listu przewozowego, na którym należy wydrukować zawartość listu, odbywa się w identyczny sposób jak we wszystkich
innych dokumentach programu WinSAD. Po wybraniu i zatwierdzeniu rodzaju formularza pojawia się kolejne okno, w
którym należy wskazać drukarkę. Niezależnie od tego, czy zostanie wybrana drukarka igłowa czy graficzna – wydruk
odbywa się w trybie graficznym. Wybranie rodzaju wydruku „na czystej kartce papieru” spowoduje, że zostanie
wydrukowany kompletny formularz wraz z ramkami i opisami pól. Natomiast wybranie innych rodzajów formularzy
powoduje, że drukowana jest tylko zawartość pól, a do drukarki musi być włożony odpowiedni formularz. Dla drukarki
igłowej należy wejść w Ustawienia drukarki i tam ustawić odpowiednio marginesy lewy i górny. Być może konieczne
okaże się ustawienie dodatkowych znaków sterujących (typ emulacji, kodowanie polskich znaków, przesuw głowicy itp.)
odpowiednich do tych, jakie są aktualnie ustawione w samej drukarce – te znaki ustawia się w okienku Szczegóły. Po
zatwierdzeniu pojawia się kolejne okno, w którym należy wybrać rodzaje kart i stron, które będą drukowane (oryginał,
ceduła, wtórnik, itp.).
Inne dokumenty
Po rozszerzeniu programu o dodatkowe moduły program umożliwia wypełnianie i drukowanie innych dokumentów –
np. ADT, UDT, INFx oraz Sprawozdania C-05 (dokumentuje dynamikę zmiany cen w handlu zagranicznym).
Deklaracje skrócone
Bazę deklaracji skróconych otwiera się z menu Dokumenty/Deklaracje skrócone...). Deklarację można wypełnić
ręcznie korzystając z przycisku Nowa lub poprzez wczytanie danych z pliku *.ds lub *.xml (stworzonych wg specyfikacji
HUZAR SOFTWARE), wykorzystując funkcję z menu Operacje/Wczytaj z pliku. Deklarację można zapisać do pliku *.ds
lub *.xml za pomocą funkcji Operacje/Zapisz do pliku).
Podstawowe funkcje realizuje się za pomocą przycisków widocznych w okienku Deklaracje skrócone (te i pozostałe
funkcje są dostępne z menu bądź z menu kontekstowego pojawiającego się po przyciśnięciu prawego klawisza myszki).
Tworzenie deklaracji rozpoczynamy od przyciśnięcia przycisku Nowa. Otwiera się okno z kilkoma zakładkami:
Towar - należy podać liczbę opakowań, masę brutto, opis towaru oraz lokalizację towaru, mając do wyboru jedną z
trzech proponowanych lokalizacji określonych poprzez kod miejsc albo urząd celny albo własny opis,
Składający - należy podać szczegółowe dane przedstawiającego towar, między innymi TIN oraz REGON, a także
dane składającego deklarację podając jedynie Nazwisko i imię, miejsce oraz telefon,
Dokumenty poprzednie - w informacjach o dokumentach poprzednich należy podać: kod dokumentu, jego numer
własny oraz numer w Celinie; kod dokumentu możemy pobrać ze słownika, np. 271 - wykaz opakowań, 380 - faktura
handlowa, itd.,
Transport - po przyciśnięciu przycisku Dodaj można w okienku Transport wpisać informacje o środku transportu:
rodzaj, znaki i kraj, a także wpisać informację o zamknięciach celnych: ilość oraz numer,
Kontenery - należy podać dane o kontenerach (numer oraz dane zamknięć celnych),
Opakowania – należy podać dane o opakowaniach (rodzaj oraz ilość),
Dokumenty wymagane – należy podać dane o wymaganych dokumentach posiłkując się słownikiem.
Deklaracje skrócone są wysyłane do systemu Celina – można to zrobić za pomocą przycisku Eksportuj do Celiny lub
z menu kontekstowego lub z menu Operacje. Ponadto możemy sprawdzić status deklaracji w Celinie, wyświetlić historię
wysyłek bądź edytować dane "celinowe" (identyfikator dokumentu wraz z numerem ewidencyjnym DSK oraz
oznaczeniem statusu wysyłki i dokumentu w okienku Dane Celiny).
Wydruk deklaracji jest realizowany za pomocą przeglądarki internetowej.
Powiadomienia Celina
Bazę powiadomień otwiera się z menu Dokumenty/Powiadomienia Celina. Powiadomienie można wypełnić ręcznie
korzystając z przycisku Nowe lub poprzez wczytanie danych z pliku *.pwd (stworzonego wg specyfikacji firmy Huzar52
HUZAR SOFTWARE
Software) lub *.xml (stworzonego wg specyfikacji Celiny), wykorzystując funkcję z menu Plik/ Wczytaj. Innym –
zalecanym sposobem - jest wygenerowanie powiadomienia z utworzonego uprzednio dokumentu SAD (z menu
kontekstowego na dokumencie SAD wybrać funkcję Z SADu generuj powiadomienie). Powiadomienie można zapisać do
pliku *.pwd za pomocą funkcji Plik/Zapisz.
WinSADIB/MS/OR
53
7. Faktury VAT
Z menu Dokumenty (na głównym oknie programu) można wybrać funkcję Faktura VAT, INTRASTAT..., która otwiera
bazę faktur (nie mylić z fakturami luzem służącymi do wypełniania SAD-ów). W tej bazie gromadzone są różne faktury:
krajowe, unijne, importowe, eksportowe itd. W oknie faktur widoczne są faktury z zadanego okresu (na górnym pasku
można określić okres) w podziale na poszczególne typy widoczne na odpowiednich zakładkach. Faktury wszystkich
typów są widoczne na zakładce Wszystkie.
Opcje faktur VAT
Przed przygotowaniem pierwszej faktury należy wypełnić Opcje faktur VAT (z menu Opcje). Przy próbie utworzenia
pierwszej faktury, okno to jest wyświetlane automatycznie. Składa się ono z kilku zakładek.
Zakładka Ustawienia
Na zakładce Ustawienia można zaznaczyć następujące opcje:
Termin płatności dniach. Wypełnienie pola spowoduje przeniesienie do pola Termin płatności na fakturze
odpowiedniej liczby dni oczekiwania na przelew. Wartość tę można zmienić przygotowując nową fakturę. Wpisanie
terminu płatności daje możliwość śledzenia kontrahentów zalegających z zapłatami. Wartość pola jest bez znaczenia w
fakturach gotówkowych.
Automatyczne blokowanie faktur. Włączenie opcji spowoduje zablokowanie faktury po jej wydrukowaniu (przede
wszystkim nie można zablokowanej faktury kasować ani modyfikować). Możliwość odblokowania faktury ma tylko
użytkownik z uprawnieniem – Odblokowywanie faktur.
Rejestruj faktury gotówkowe w kasie. Kasą jest baza rozliczeń gotówkowych, do której można wejść z menu
Tablice/Kasa. Można tam rejestrować przychody oraz wydatki gotówkowe. Włączenie tej opcji powoduje, że program
przy drukowaniu faktury gotówkowej pyta użytkownika czy zapisać odpowiednią kwotę do kasy. Opcja szczególnie
przydatna do rozliczenia się z właścicielem firmy.
Nie wyświetlaj ostrzeżeń faktury. Przed wydrukiem program ostrzega użytkownika przed ewentualnymi brakami w
wypełnieniu pól faktury. Zazwyczaj ostrzeżenie dotyczy tych pól, których zawartość nie jest istotna przy wydruku. Po
włączeniu opcji program zaprzestaje ostrzegania użytkownika, przystępując od razu do drukowania.
Pozycje na fakturze tylko z cennika. Włączenie opcji spowoduje zablokowanie przycisku Dodaj na zakładce Pozycje
towarowe, pozostawiając możliwość dodania nowych pozycji towarowych tylko z tablicy Cennik (aktywny jest tylko
przycisk Dodaj z cennika).
Uaktualnij kurs po zmianie daty. Jeżeli w fakturze została zmieniona data wystawienia faktury, to program
automatycznie uaktualni kurs waluty faktury oraz przeliczy wartości.
Automatyczne blokowanie deklaracji Intrastat. Włączenie tej opcji powoduje, że po wysłaniu deklaracji do pliku xml,
zostaje ona zablokowana do edycji. Zapobiega to przypadkowej zmianie lub usunięciu deklaracji po jej wysłaniu. Jeśli to
konieczne – można ją odblokować używając Odblokuj z menu kontekstowego.
Kurs waluty faktury na podstawie daty dokumentu związanego. Jeżeli faktura jest wystawiana w walucie obcej, to w
zasadzie do przeliczenia na PLN stosowany jest kurs ogłoszony w dniu poprzedzającym datę wystawienia faktury
(zakładka Nagłówek, pole Data wystawienia). Czasem jednak konieczne jest użycie innego kursu (np. w przypadku
faktury wewnętrznej przy unijnym nabyciu potrzebny jest kurs z dnia poprzedzającego wystawienie faktury przez
kontrahenta zagranicznego). W tym celu należy wpisać tę datę (można i numer) na zakładce Dane księgowe w części
Dane dokumentu związanego. Ustawienie tej opcji wskazuje, że kwoty na fakturze zostaną przeliczone po kursie
ustalonym wg daty dokumentu związanego.
Wyłącz mechanizm saldowania faktur. Niezapłacone faktury na liście faktur oznaczane są w kolorze czerwonym. Jest
to rzadka sytuacja, więc można kolorowanie faktur wyłączyć ustawiając opcje.
Automatycznie generuj symbol dla nowej pozycji cennika. Podczas dodawania nowej pozycji do bazy cennika,
program automatycznie wygeneruje unikalny symbol towaru (np. postaci khiBzBe@zOL9i9Ht9cKPkW).
Podświetlaj pola faktury wymagane w kontekście Intrastatu. Zaznaczenie tej opcji spowoduje, że pola, które muszą
być wypełnione ze względu na wymagania deklaracji Intrastat będą wyświetlane w kontrastowym kolorze. Ułatwia to
użytkownikowi poprawne wypełnienie faktury.
Wypełnianie nowej faktury danymi początkowymi. Gdy tworzymy nową fakturę, wtedy przy włączonej opcji pewne
pola zostaną wypełnione automatycznie (np. odpowiednio Sprzedawca lub Nabywca w zależności od typu faktury,
Miejsce wystawienia, Kod transakcji itp.).
Dane początkowe wprowadzić można naciskając przycisk Edycja danych początkowych. Dane początkowe dotyczą
tych danych, które powtarzają się na każdej fakturze (przede wszystkim dane wystawiającego fakturę-sprzedającego). Po
ich ustawieniu można przystąpić do tworzenia nowej faktury.
Okienko Dane początkowe faktury zawiera dwie zakładki: Dane firmy oraz Inne ustawienia.
54
HUZAR SOFTWARE
1. Dane firmy. Zawartości pól zakładki Dane firmy przenoszą się do obszaru Sprzedawca (lub Nabywca w
zależności od rodzaju faktury) na zakładce Nagłówek dokumentu (nazwa, miasto, ulica, kod pocztowy, NIP, regon itp.).
Pola można wypełnić ręcznie bądź pobierając dane z bazy firm. Dowolny tekst wprowadzony do pola Uwagi zostanie
wydrukowany na dole faktury przed terminem zapłaty. Zaznaczenie opcji Mały podatnik skutkuje pojawieniem się na
wydruku faktury napisu Faktura VAT – MP (mały podatnik inaczej odlicza VAT). W polu Kod UC należy wpisać kod
izby celnej, do której będzie adresowana deklaracja INTRASTAT (od 1.01.2011 jest to PL420000). Szczegółowa
deklaracja INTRASTAT będzie tworzona, gdy firma przekroczyła progi szczegółowe w przywozie bądź w wywozie
(należy zaznaczyć odpowiednie opcje - Próg szczegółowy w przywozie, Próg szczegółowy w wywozie). W polu Kod US
należy wpisać kod Urzędu Skarbowego, do którego będzie wysyłana informacja podsumowująca VAT UE.
2. Inne ustawienia. Na tej zakładce użytkownik ustawia inne wartości niż dane firmy oraz dane wymagane przy
wysyłaniu faktur poprzez pocztę elektroniczną (e-mail).

Miejsce wystawienia. Wpisane miasto pokazuje się w nowotworzonej fakturze przed datą wystawienia.
 Sposób zapłaty, Domyślna waluta oraz domyślna waluta płatności. Wartości wybrane zostaną automatycznie
umieszczone w nowo utworzonej fakturze.
 Osoba wystawiająca dokument. W tym obszarze należy podać: imię, nazwisko, telefon, fax, e-mail oraz Numer
wpisu (numer wpisu na listę agentów celnych przenosi się do pliku XML deklaracji INTRASTAT).
 W przypadku „jednorodnych” dostaw wygodnym może się okazać ustalenie powtarzających się kodów transakcji,
warunków dostaw oraz transportu dla każdego rodzaju faktur, tzn. krajowych, WNT, WDT, importu i eksportu
(odpowiednio dla każdej zakładki).
Zakładka Drukowanie
Na zakładce Drukowanie (nadal jest omawiane okienko Opcje faktur VAT) dostępne są różne opcje – poniżej
zamieszczono opis niektórych z nich:
Drukuj bank i konto nabywcy. W nagłówku faktury wraz z danymi nabywcy są też bank i konto (jeśli w bazie firm
zostały wypełnione). Włączenie opcji decyduje o ich drukowaniu.
Drukuj pola dodatkowe. Zaznaczenie tej opcji spowoduje wydruk danych zamieszczonych na zakładce Dane
dodatkowe. Jeżeli któreś z pól nie jest wypełnione, to mimo włączenia opcji, nie będzie drukowane. W ten sposób
użytkownik może w pewnym zakresie wpływać na wygląd drukowanej faktury.
Drukuj pole CN/kraj na fakturze. Włączenie opcji jest szczególnie przydatne przy przygotowywaniu faktury
eksportowej i spowoduje wydruk tych danych na fakturze.
Drukuj wartość w złotych na fakturze. Włączenie tej opcji powoduje, że dla faktury wystawionej w walucie obcej
zostanie wydrukowana również wartość w PLN po przeliczeniu przez odpowiedni kurs.
Drukuj wartość mat. powierzonych na fakturze eksportowej. Włączenie opcji spowoduje pokazanie się na fakturze
dodatkowej kolumny Materiały powierzone. Jeśli wartości tych materiałów zostaną wprowadzone, to pojawią się na
wydruku.
Dla faktury eksportowej drukuj: FAKTURA EKSPORTOWA. Zaznaczenie tej opcji spowoduje wydruk tekstu
„FAKTURA EKSPORTOWA” zamiast standardowego nagłówka „FAKTURA” w nagłówku faktury.
Nie drukuj kursu waluty na fakturze. Po zaznaczeniu tej opcji na fakturze nie zostanie wydrukowany kurs waluty.
Brak podpisu na fakturze. Zaznaczenie opcji spowoduje, że na wydruku (oraz na podglądzie faktury) nie będzie się
pojawiał tekst: „Sprzedawca: xxxxx, Podpis osoby uprawnionej do wystawiania faktur VAT”. Tekst się nie pojawia (bez
względu na opcje), gdy w głównym oknie edycyjnym faktury nie jest wypełnione pole Osoba w polu Sprzedawca.
Drukuj kreski rozdzielające kolumny na wydruku tekstowym. Po włączeniu tej opcji program wydrukuje pionowe
kreski oddzielające poszczególne kolumny faktury.
Drukuj datę powstania obowiązku podatkowego. Po włączeniu opcji zostanie wydrukowana data powstania
obowiązku podatkowego.
Podsumowanie podatku po każdej pozycji (faktury unijne). Włączenie opcji ma sens przy wyłączonej opcji Sumuj
wartości pozycji przed wyliczeniem podatku faktury na zakładce Ustawienia. Gdy niniejsza opcja jest włączona, to na
fakturze przy każdej pozycji drukowana jest wartość podatku.
Drukuj elementy kalkulacyjne (wydr. graf. faktury unijne). Jeżeli przy pozycjach faktury wprowadzano elementy
kalkulacyjne, to ustawienie opcji spowoduje ich pojawienie się na wydruku.
Ukryj na wydruku cenę jednostkową (faktury unijne). Zaznaczenie opcji skutkuje brakiem ceny jednostkowej na
wydruku faktury.
Ukryj na wydruku dodatkowe podsumowania (faktury unijne). Włączenie opcji spowoduje ukrycie na wydruku
podsumowania w walucie, jeżeli faktura jest w PLN oraz podsumowań podatków, gdy ich nie ma.
WinSADIB/MS/OR
55
Liczba linii na stronie wydruku faktury. Można ustawić liczbę linii na stronie (domyślnie przyjęto 60). Jeżeli faktura
drukowana jest na papierze ciągłym to tutaj można ustawić „długość” strony na dowolnie dużą. Opcja dotyczy wydruku
znakowego na drukarce igłowej.
Numer portu COM drukarki fiskalnej. Drukarka fiskalna podłączana jest do jednego z portów szeregowych.
W okienku tym należy podać numer portu, do którego fizycznie podpięto kabel drukarki fiskalnej.
Drukarka fiskalna. Ze spisu drukarek należy wybrać drukarkę fiskalną. Lista drukarek pojawia się po kliknięciu w
ikonkę historii (trójkąt skierowany w dół). Jeżeli lista jest pusta, to należy zgłosić ten fakt do firmy Huzar-Software, aby
otrzymać moduł obsługi drukarki fiskalnej.
Zakładka Obliczenia
Opcje zgromadzone na tej zakładce pozwalają w różny sposób wyliczać podatek VAT, tak jak to robią różne systemy
księgowe (opcje powstały wskutek próśb naszych użytkowników, którzy w ten sposób chcieli przystosować faktury
WinSAD-a do swoich programów księgowych).
Licz podatek dla pozycji w PLN i sumuj w ramach stawki. Gdy wybierzemy tę opcję, to program przelicza wartość
netto każdej pozycji na PLN, następnie wylicza wartość VAT (metoda ta jest najlepsza z punktu widzenia wydruku "posumowania się zgadzają").
Sumuj podstawę podatku w PLN w ramach stawki i licz podatek. Przy tej opcji program przelicza wartości netto
(podstawy VAT) na PLN, sumuje wartości z jednakowymi stawkami VAT i dla sumy wylicza podatek. Na wydruku nie
pokazują się wartości VAT dla pozycji.
Sumuj podstawę w walucie faktury przelicz do PLN i licz podatek. Z kolei przy włączeniu tej opcji, program
postępuje następująco: sumuje podstawy VAT w walucie (w ramach tej samej stawki VAT), przelicza sumy na PLN
i wylicza podatek VAT. Na wydruku nie pokazują się wartości VAT dla pozycji.
Dokładność ceny jednostkowej 5 miejsc po przecinku. Włączenie tej opcji spowoduje, że w pozycji faktury - cena
jednostkowa, będzie wyświetlana z dokładnością do 5-u miejsc po przecinku (standardowo są 2 miejsca po przecinku).
Zakładka Autonumerowanie
Opcje zgromadzone na zakładce służą do ustawienia sposobu automatycznego generowania numerów faktury.
Aby włączyć automatyczne numerowanie faktur VAT, należy włączyć opcję Numerowanie faktur przez program. Po
włączeniu opcji, ma znaczenie wartość z pola Numer początkowy numeracji faktur, od którego program rozpocznie
numerowanie faktur (przydatne w przypadku kontynuowania numeracji przy np. przejściu z fakturowania ręcznego na
wspomagany programowo).
Aktualna maska numeru faktury. Umożliwia dowolne skonfigurowanie numeru faktury. Po kliknięciu na przycisk z
prawej strony tego pola otwiera się okno Konfiguracja numeru faktury.
- Pola numeru faktury. Zawiera trzy pola: numer kolejny, indeks, rok, których zawartość wyświetlona na ekranie jest
przykładowa i służy wyłącznie do określenia postaci numeru faktury drukowanego na fakturze. Numer kolejny ustawia się
w opcjach faktur VAT, od którego numeru rozpoczyna się numerowanie faktur, indeks w danych początkowych faktury, a
rok jest pobierany automatycznie z systemu komputerowego.
- Typowe konfiguracje. W zależności od wyboru opcji zmienia się format wyświetlania i drukowania numeru
faktury, który można podglądać w linii Numer faktury powyższego okienka:

Konfiguracja domyślna- standardowy format faktury: nr/indeks/rok,

Tylko numer kolejny- wyświetlony zostaje tylko numer kolejny,

Zamień numer kolejny i indeks- numer faktury ma format: indeks/nr/rok,

Zamień numer kolejny i rok- numer faktury ma format: rok/indeks/nr,

Konfiguracja ręczna- ta opcja umożliwia dowolne skonfigurowanie formatu faktury. Do ustawiania sposobu
wyświetlania służy zestaw kluczy (patrz pole Konfiguracja ręczna).
-
Konfiguracja ręczna. W polu Maska numeru faktury wpisuje się klucze:

%N- nr kolejny (klucz obowiązkowy), np. %10N oznacza uzupełnienie numeru do 10 cyfr zerami wiodącymi,

%I- indeks, np. %4I oznacza obcięcie indeksu do 4 znaków (jeżeli jest dłuższy),

%R- rok, np. %2R wyświetla dwie ostatnie cyfry z roku.
Np. maska %3I/%5N/%2R sformatuje nr faktury do HUZ/00123/01, gdy w odpowiednich polach było: nr kolejny123, indeks- Huzar Software, rok- 2001.
Po wpisaniu maski można sprawdzić poprawność tego wpisu klikając na klawisz „Sprawdź”. Na górze okna po napisie
Numer faktury pojawi się, określony przez użytkownika, format wyświetlania numeru faktury.
56
HUZAR SOFTWARE
Jeżeli włączymy opcję Skrót firmy jako indeks num. faktury, wtedy można w numerze faktury (w miejsce indeksu)
wstawiać skrót firmy Wystawcy bądź Kontrahenta. Jeżeli opcja jest wyłączona a włączono opcję Indeks numeru faktury,
wtedy można zadać dowolny indeks w numerze faktury.
Zakładka Ustawienia poczty
Użytkownik ma możliwość ustawienia kont pocztowych do wysyłania faktur poprzez mechanizm wbudowany bądź
domyślny program pocztowy zainstalowany w systemie albo mechanizm wysyłki obsługiwany przez zewnętrzny moduł.
Tworzenie nowej faktury
Nowa faktura utworzona zostanie po kliknięciu w przycisk Nowa w oknie Lista faktur. Otwarte zostanie okno Wybór
rodzaju faktury, w którym należy wskazać rodzaj tworzonej faktury: Krajowa, Dokument zakupu (zakupy krajowe)
Eksportowa, Importowa, Unijna dostawa lub Unijne nabycie. Następnie należy wypełnić pola wyświetlonego okna
FAKTURA (taki nagłówek pokaże się, gdy wybrano fakturę krajową), które zawiera cztery zakładki: Nagłówek
dokumentu, Pozycje towarowe, Dane księgowe, Pola dodatkowe, Firmy dodatkowe.
Nagłówek dokumentu
Na zakładce Nagłówek dokumentu należy wypełnić pola dotyczące sprzedawcy oraz nabywcy (wybierając z bazy lub
wypełniając dane „ręcznie”). Jeśli wypełnimy dane kontrahenta ręcznie, to za pomocą przycisku ze znakiem „+” można
dodać go do bazy firm.
Program domyślnie wstawia aktualną datę w polach Data wystaw. Data sprzedaży i użytkownik może te daty zmienić.
W polu Termin zapłaty ustawiana jest data otrzymana z sumowania daty bieżącej i liczby dni ustawionej w polu Termin
płatności w dniach w Opcjach faktur VAT.
Zaznaczenie znakiem () opcji Proforma (pojawia się dla faktur krajowych oraz eksportowych) spowoduje, że
zostanie utworzona faktura, dla której program nie generuje numeru, (chociaż można go wpisać ręcznie) a w nagłówku
pojawi się napis: FAKTURA PROFORMA.
W fakturach wspólnotowego nabycia można zaznaczyć opcje Wewnętrzna (faktura będzie brana pod uwagę przy
tworzeniu deklaracji VAT-UE i deklaracji INTRASTAT) albo opcje Dok. źródłowy (faktura uwzględniana tylko
w deklaracjach INTASTAT). Faktury zaznaczone jako dokumenty źródłowe mogą zawierać tylko te dane, które
wymagane są w deklaracji INTRASTAT (jest ich mniej niż w fakturze wewnętrznej).
Pozycje towarowe
Zakładka Pozycje towarowe pozwala na wpisanie kolejnych pozycji fakturowych. Służą do tego przyciski Dodaj,
Dodaj z cennika oraz Dodaj z bazy symboli. Istniejące pozycje można usuwać (przycisk Usuń) lub edytować (przycisk
Edytuj).
Przycisk Dodaj wyświetla okienko Szczegóły produktu, w którym wpisujemy dane dotyczące pojedynczej pozycji
faktury. W zależności od rodzaju faktury, pewne pola edycyjne są nieaktywne (nie można ich wypełniać).
W okienku tym znajdują się dwie zakładki: Dane produktu, Elementy kalkulacyjne a w fakturach importowych i
eksportowych dodatkowo zakładka Taryfa ISZTAR.
Zakładka Dane produktu. Użytkownik może wpisać opis pozycji faktury (Nazwa produktu), ilość w jednostkach
zwyczajowych oraz uzupełniających (odpowiednio pola: Ilość, Ile jedn.uzup.), dane dotyczące opakowań, wartości oraz
mas (netto i brutto), a także dodatkowe dane takie jak: PKWiU/PKOB, kod towaru, kraj pochodzenia, wartość materiałów
powierzonych czy wartość rabatu pozycji.
Kilka słów wyjaśnienia wymaga sposób wprowadzania wartości pozycji oraz mas netto i brutto. Otóż wielkości te
można wprowadzać podając wartości jednostkowe (w polach nazwanych Wartości jednostkowe), które automatycznie
pomnożone przez ilość dadzą wartość pozycji, albo można wpisać wartość pozycji (w polach Wartości pozycji) na
podstawie, której program wyliczy wartości jednostkowe. Program w dwojaki sposób informuje użytkownika o pierwotnie
wpisanych wartościach, za pomocą niebieskich strzałek między kolumnami Wartości jednostkowe a Wartości pozycji, oraz
pogrubiając wielkości pierwotne. Grot niebieskiej strzałki jest
skierowany zawsze w stronę wartości wyliczanej, zaś wartości
pierwotne są napisane pogrubiona czcionką.
Na rysunku obok pierwotną wartością ceny jest wartość
jednostkowa (ją wpisano do pola edycyjnego) a w przypadku masy
netto wpisano wartość pozycji.
Wartości niektórych pól można pobrać bezpośrednio z
odpowiednich słowników bądź baz (naciskając ikonki małych
książeczek przy polach edycyjnych), np. jednostki zwyczajowe, rodzaj
opakowań, kod taryfowy towaru, kraj pochodzenia.
WinSADIB/MS/OR
57
Zakładka Elementy kalkulacyjne. Zakładka pozwala wpisać wartości podatku VAT (oraz ewentualnie akcyzy)
i korekt (np. dodatkowe koszty transportu). Korekty zazwyczaj dotyczą całej faktury lub kilku faktur, dlatego powinny być
wprowadzane za pomocą przycisku Operacje na głównym oknie faktury. W polach Kod oraz Opis/nr dok. użytkownik
może wpisać dowolne, własne oznaczenia elementu kalkulacyjnego. Pozostałe pola służą do wpisania wartości, symbolu
waluty, kursu (można się wspomóc tabelami walut), a także zaznaczyć wpływ wartości korekty na wartość netto pozycji,
podstawę VAT, podstawę akcyzy oraz wartość statystyczną. Symbol waluty wraz z kursem wypełnia się tylko wtedy, gdy
wartości elementu kalkulacyjnego są wyrażone w innej walucie niż waluta faktury zadana na zakładce Dane księgowe.
Gdy nie podano symbolu waluty i kursu, program przyjmuje, że walutą faktury jest PLN. Aby wskazać, że element
kalkulacyjny jest podany w tej samej walucie co faktura, to należy zaznaczyć opcje Waluta faktury.
Zakładka Taryfa ISZTAR. Wybranie okna zakładki Taryfa ISZTAR spowoduje połączenie się z informacją taryfową
ISZTAR służby celnej RP (oczywiście pod warunkiem stałego połączenia z Internetem).
Wypełnianie faktury można usprawnić poprzez kopiowanie danych z tablicy cennika albo symboli, które zostały
wcześniej wprowadzone. Gdy pobiera się dane z cennika, wystarczy nacisnąć przycisk Dodaj z cennika, by
z otworzonego okienka Cennik wybrać interesującą nas pozycję towarową. W analogiczny sposób pobrać można dane z
tablicy symbole.
Dane księgowe
Na zakładce znajdują się obszary: Drukuj depozyt, Podatek VAT, Dane walutowe oraz obszar Inne.
Po zaznaczeniu opcji Drukuj depozyt (która dotyczy rozliczania przedpłat) i odpowiednim wypełnieniu pól w tym
obszarze na fakturze zostanie wydrukowana kwota aktualnego salda depozytu. Kwota wprowadzona ręcznie w polu Saldo
depozytu z dnia; Kwota;), które powstało Wg faktury numer. Można także wpisać ostatnią przedpłatę (Depozyt z dnia). Na
fakturze będzie także drukowana kwota do zapłaty, wynikająca z zsumowania kwoty aktualnej faktury kwoty depozytu
z dnia oraz kwoty depozytu z dnia. Saldo może zawierać ujemną wartość kwoty (nie dokonano wpłat).
Pole Podatek VAT dotyczy ustalenia daty powstania obowiązku podatkowego. Data wpisana w tym polu (bądź
ustalona automatycznie przez program) wraz z wybraną kategorią obowiązku podatkowego (przycisk Kat. Obow.) będzie
miała wpływ na zestawienie faktur VAT. Obecnie są dostępne następujące kategorie obowiązku podatkowego (wraz ze
zmianami przepisów lista ta może ulegać zmianom):

Obowiązek podatkowy powstaje w dniu wystawienia faktury. Wybierając opcje ustalona zostanie data
obowiązywania obowiązku podatkowego na datę wystawienia faktury.

Data powstania obowiązku podatkowego ustawiona ręcznie. Zdarza się, że konieczne jest ustawienie tej daty
ręcznie. Dotyczy to np. faktury korygującej, dla której obowiązek podatkowy obowiązuje w dniu otrzymania faktury
korygującej.

Obow. podatk. powst. w dniu otrzym. zapł, nie później niż 30 dnia od daty sprzedaży. Dotyczy przede
wszystkim małych podatników.

energię.
Obow. podatk. powst. w dniu, w którym mija termin zapłaty. Dotyczy np. faktur z telekomunikacji czy opłat za

Obowiązek podatkowy powstaje w dniu otrzymania zapłaty. Dotyczy powstania obowiązku podatkowego
w przypadku opłat za zaliczeniem pocztowym.
Dodatkowo w obszarze Podatek VAT można wybrać jedną z następujących opcji, wskazujących programowi sposób
wyliczenia podatku:
1.
Licz podatek dla pozycji w PLN i sumuj w ramach stawki – liczony jest podatek dla każdej pozycji towarowej i
następnie sumowany w ramach stawki,
2.
Sumuj podstawę podatku w PLN w ramach stawki i licz podatek – najpierw są sumowane podstawy w ramach
stawki a następnie wyliczany jest podatek,
58
HUZAR SOFTWARE
3.
Sumuj podstawę w walucie faktury przelicz do PLN i licz podatek – ostatnia opcja sumuje podstawy w
walucie, sumę przelicza na PLN i od takiej sumy wyliczany jest podatek.
W obszarze Dane walutowe wpisuje się symbol waluty i kurs faktury (obowiązujący na dzień wystawienia faktury)
oraz ewentualnie walutę i kurs waluty, w której dokonujemy zapłaty kontrahentowi. Wpisanie waluty płatności spowoduje
pojawienie się informacji o kwocie przeliczonej na walutę płatności bezpośrednio w okienku jak i na wydruku faktury.
Można ustawić opcję Wyznacz kurs automatycznie, a poniżej uszczegółowić ten wybór zaznaczając na podst. daty
wystawienia lub na podst. daty dokum. związanego (patrz obszar Inne poniżej).
W obszarze Inne można wpisać datę przekazania towaru. Data ta ma znaczenie jedynie przy generowaniu deklaracji
INTRASTAT. Gdy pole Data przekazania towaru nie jest wypełnione, to program zalicza daną fakturę do okresu
sprawozdawczego na postawie daty wystawienia. Jeżeli jednak data przekazania towaru jest podana, to ona decyduje o
zaliczeniu faktury do odpowiedniego okresu sprawozdawczego.
W polu Dane dokumentu związanego wpisujemy numer i datę dokumentu związanego (dokument na podstawie,
którego utworzono fakturę).
Pola dodatkowe
Na zakładce Pola dodatkowe znajdują się pola edycyjne, do których można wprowadzać dane, pod warunkiem
zaznaczenia () opcji Drukuj pola dodatkowe. Na wydruku pojawiają się tylko te pola, które zostały wypełnione treścią.
Jeżeli po wypełnieniu pól odznaczymy opcje, to pola pozostaną wypełnione, ale nie będą drukowane.
Wartości wpisane do większości pól mają znaczenie przy generowaniu deklaracji INTRASTAT (kod transakcji, kod
transportu, opis i kod warunków dostawy, kod kraju przeznaczenia/wysyłki, masa netto i brutto).
Wprowadzone masy dotyczące całej faktury możemy rozbić na poszczególne pozycje towarowe naciskając przycisk
Rozbij. Pojawi się okno, w którym należy wybrać kryterium rozbicia. Zaleca się najpierw dokonać rozbicia masy brutto, a
dopiero w następnym kroku masy netto.
Elementy definiowane
Na zakładce można zdefiniować dodatkowe elementy, które mogą występować w fakturze, takie jak: firmy dodatkowe
oraz pola dodatkowe.
Na listę firm dodatkowych można dodać opis (dane) firmy, która może pełnić rolę odbiorcy, dostawcy albo płatnika.
Dane firmy będą się pojawiać na wydruku faktury (Standardowo na fakturze drukowany jest zawsze Sprzedawca oraz
Nadawca. Gdy należy np. dodatkowo wskazać płatnika na fakturze drukowanej, wtedy należy wybrać rolę „Płatnik” przy
wpisywaniu firmy na listę firm dodatkowych. Analogicznie postępujemy, gdy należy wskazać bezpośredniego odbiorcę
bądź dostawcę).
Gdy naciśniemy przycisk Dodaj albo Dodaj z bazy, to zostanie wyświetlone okienko Wybierz rolę firmy, w którym
wybieramy jedno znaczenie (tzn. Odbiorca, Dostawca, Płatnik). Po akceptacji wyboru przyciskiem OK zostanie
wyświetlona formatka (albo baza firm), w której należy wprowadzić opis firmy.
Pola wpisane na listę Pola definiowane nie są nigdzie drukowane, ale ich zawartość jest eksportowana do pliku XML.
Pola zdefiniowane i uzupełnione wartością przez użytkownika mogą być wykorzystane w systemie zewnętrznym, do
którego program WinSAD eksportuje dane.
Modyfikacja faktury VAT
Zawartość faktury można zmieniać, tylko wtedy, gdy nie jest zablokowana, anulowana lub zaliczona do deklaracji
Intrastat. Służy do tego przycisk Edytuj w oknie Lista faktur (lub funkcja Edytuj z menu kontekstowego, które pojawi się,
gdy przyciśniemy prawy klawisz myszki na wskazanej fakturze z listy). Udostępniane jest wyżej opisane okno
FAKTURA– edycja dokumentu. Fakturę zablokowaną można odblokować (z menu kontekstowego Odblokuj fakturę) a
następnie edytować.
Podgląd faktury VAT
Funkcje podglądu faktury wybierać należy wtedy, gdy potrzebna jest pewność, że nie zostanie zmieniona
(w podglądzie wszystkie pola faktury są nieaktywne). Ponadto, gdy faktura jest zablokowana, anulowana lub ujęta w
deklaracji INTRASTAT, to można ją jedynie podglądać.
Kopiowanie faktur VAT
Nową fakturę można utworzyć na podstawie już istniejącej. Do tego celu służy przycisk Kopiuj. Funkcja utworzy
nową fakturę zawierającą identyczne wartości pól jak faktura kopiowana za wyjątkiem:

numeru (program sam nada kolejny numer, gdy włączono odpowiednią opcje) oraz

dat.
WinSADIB/MS/OR
59
Blokowanie faktur VAT
Przycisk Zablokuj (albo funkcja Zablokuj z menu kontekstowego, gdy podświetlona zostanie faktura na wykazie
i przyciśnięty prawy klawisz myszki) służy do blokowania faktury, czyli nadania jej takiego statusu, w którym można ją
tylko podglądać, drukować i kopiować, bez możliwości dokonania w niej jakichkolwiek zmian. Blokowanie faktury może
być automatyczne po jej wydrukowaniu (przy włączonej opcji Automatyczne blokowanie faktur). Faktura jest także
blokowana automatycznie podczas wykonywania funkcji rozliczenia. Faktury zablokowane mogą być odblokowane, ale
przez tego użytkownika modułu faktur, który ma uprawnienie Odblokowywania faktur. (patrz menu
Użytkownicy/Ustawienia) Odblokowanie polega na podświetleniu w spisie zablokowanej faktury i kliknięciu prawym
klawiszem myszki. Z wyświetlonego menu kontekstowego należy wybrać funkcję Odblokuj fakturę. Faktury można
również anulować, czyli nadać jej nieodwracalnie taki status, w którym można ją tylko skasować.
Drukowanie faktur VAT
Po naciśnięciu przycisku Drukuj (albo funkcja Drukuj z menu kontekstowego) pojawia się okno Wybór wydruku, w
którym wybiera się:

Rodzaje wydruków wraz z liczbą kopii,

Typ wydruku (graficzny albo tekstowy),

Marginesy dla wydruku graficznego, bądź

Opcje Duplikat lub Wydruk poszerzony (dla wydruku graficznego).
Fakturę można wydrukować w trybie tekstowym (bardzo szybki wydruk nawet na drukarce igłowej) oraz w trybie
graficznym (głównie do wydruku na drukarkach laserowych lub atramentowych).
Gdy wybrano wydruk graficzny, to po naciśnięciu przycisku OK otworzy się okno podglądu, w którym można
obejrzeć jak będzie wyglądał dokument po wydrukowaniu, a także wybrać drukarkę oraz strony, które będą drukowane.
Natomiast po wybraniu opcji Wydruk tekstowy pojawia się okno Wydruk FAKTURA, w którym można ustawić drukarkę,
zakres drukowanych stron i margines.
Zaznaczenie opcji Wydruk rozszerzony ma znaczenie tylko przy wydruku graficznym oraz dla faktury eksportowej
(dodatkowe pola faktury są umieszczane na wydruku).
Fakturę VAT można wydrukować z przetłumaczonymi na inny język wszystkimi nagłówkami faktury, gdy z menu
Ustawienia wybrana zostanie funkcja Język wydruku faktury i w wyświetlonym okienku wybrany zostanie jeden
z wprowadzonych wcześniej języków. Powrót do wydruku faktur w języku polskim następuje po naciśnięciu przycisku
Polska w okienku wyświetlonym po kliknięciu w funkcję Ustawienia/Język wydruku faktury.
Program umożliwia wydruk faktury w obcym języku. Przy pierwszej próbie drukowania faktury z wybranym
językiem, program skrupulatnie odpyta użytkownika o tłumaczenie poszczególnych słów z faktury. Powstanie słownik,
który można edytować (menu Operacje/Edycja słownika).
Więcej szczegółów dotyczących samego konfigurowania drukarki podane zostało w rozdziale Drukowanie
dokumentów SAD.
Rozliczanie faktur VAT
W programie jest możliwość kontrolowania („rozliczania”) opłat za faktury (innych niż gotówkowe). Faktury
zapłacone przyjmują w programie status rozliczonych. Aby rozliczyć fakturę, należy z menu Operacje wybrać funkcję
Rozliczenia. Pokazuje się okno zatytułowane Rozliczenia faktur składające się z dwóch tabel (nazwane górną i dolną). W
górnej należy wprowadzić informacje o zapłatach (np. na podstawie informacji z banku o przelewach), a w dolnej
wyświetlane są faktury. Istnieje możliwość wyselekcjonowania faktur niezapłaconych (bo tylko takie podlegają
rozliczaniu), poprzez zaznaczenie opcji Tylko niezapłacone faktury.
UWAGA: Firma HUZAR SOFTWARE posiada oprogramowanie pozwalające automatycznie wypełnić okno górne informacjami udostępnianymi przez Bank.
Rozliczanie polega na kojarzeniu zapłat z fakturami niezapłaconymi, czyli wskazywaniu faktury w oknie dolnym,
która może być rozliczona podświetloną opłatą w oknie górnym. Zapłata nie musi dokładnie zgadzać się z kwotą faktury,
ponieważ zapłata może dotyczyć kilku faktur bądź tylko pewnej części kwoty z faktury (kontrahent płaci ratami).
Trudno jest skojarzyć zapłatę z odpowiednią fakturą, jeżeli faktur niezapłaconych jest bardzo dużo. Program pomaga
użytkownikowi w procesie kojarzenia zapłat i faktur, udostępniając selekcjonowanie („odsiewanie”) faktur według kilku
kryteriów: zgodnej kwoty, numeru faktury, banku bądź nazwy firmy. Można zaproponować programowi by sam dobrał
najbardziej prawdopodobne kryterium zgodności zaznaczając opcje Odsiewanie automatyczne.
Po odsianiu, w oknie dolnym wyświetlana jest zazwyczaj niewielka część wszystkich faktur i już bez trudu możemy
skojarzyć (podświetlić) fakturę z okna dolnego z zapłatą z okna górnego.
60
HUZAR SOFTWARE
Faktyczne rozliczenie nastąpi po naciśnięciu przycisku Rozlicz. Program zapyta, czy na pewno rozliczyć zapłatę
(podając jej numer) z fakturą o zadanym numerze dokumentu.
Podsumowując, po wprowadzeniu wszystkich zapłat należy dokonać skojarzenia zapłaty z fakturą. W przypadku
bardzo dużej liczby zapłat i faktur można ułatwić sobie proces kojarzenia zapłaty z fakturą poprzez zaznaczenie
odpowiednich opcji Odsiej zgodne. Wskazanie prawidłowej faktury, której dotyczy zapłata, można dokonać poprzez jej
podświetlenie. W takiej sytuacji wystarczy kliknąć w przycisk Rozlicz, aby rozliczyć fakturę. W spisie faktur rozliczona
faktura zostanie oznaczona jako zapłacona i zablokowana.
Jeżeli zostanie skojarzona zapłata z fakturą, ale kwota zapłaty jest większa, to zapłata zostanie podzielona na dwie;
jedną zapłatę z kwotą identyczną jak w fakturze i drugą z pozostałością zapłaty. Nową zapłatę można analogicznie
skojarzyć z pozostałymi fakturami.
Jeżeli kwota zapłaty jest mniejsza od kwoty faktury, to nastąpi częściowe jej rozliczenie.
Program umożliwia anulowanie rozliczenia (pomyłka w kojarzeniu).
Tworzenie zestawień
Funkcja Operacje/Zestawienia umożliwia tworzenie szerokiego wachlarza raportów do celów statystycznych
i kontrolnych, a także eksportowania zestawienia faktur do plików w różnych formatach.
Na początku wyświetlone zostanie „puste” okno Zestawienia faktur. Po ustaleniu interesującego okresu czasu
(początkowa i końcowa data wystawienia faktury) należy wcisnąć przycisk Filtruj. W okienku górnym zostaną
wyświetlone faktury z zadanego okresu, które można jeszcze dodatkowo „odsiać” Odsiej wg.
Teraz dopiero można skorzystać np. z przycisku Drukuj zestawienie, aby wydrukować: rejestr sprzedaży VAT,
rozliczenie faktur, raport płatności czy raport sprzedaży.
Raport sprzedaży pozwala uzyskać informacje o strukturze sprzedaży, czyli danych informujących o sprzedaży danego
typu produktu (patrz dalej rozdział Cennik – pole edycyjne Typ produktu). Wprowadzając dane o pozycjach do cennika
można zaszeregować daną pozycję do pewnego typu produktu. Struktura sprzedaży będzie informować o sprzedaży
danego typu produktu.
Faktura w obcym języku
Aby otrzymać fakturę w obcym języku, należy wybrać funkcję Język wydruku faktury z menu Ustawienia. Możemy
wprowadzić dowolny język. Użytkownik sam definiuje słownik wyrażeń używanych w fakturze. Przy pierwszej próbie
wydruku faktury w obcym języku, program zapyta o słowa w języku obcym, automatycznie wypełniając słownik w
danym języku. Słowa dotyczą nazw pól faktury, które są drukowane.
Tworzenie faktury korygującej
Faktury już utworzone i wydrukowane mogą zostać skorygowane. Aby utworzyć fakturę korygującą, należy wpierw
podświetlić fakturę korygowaną, a następnie nacisnąć przycisk Korekta lub wybrać tę funkcję z menu podręcznego.
Po wybraniu kopiowania do faktury korygującej pojawia się okno FAKTURA KOREKTA ze znanymi już zakładkami
Nagłówek dokumentu, Pozycje towarowe i Pola dodatkowe. Zmianie uległa zawartość informacyjna zakładki Pozycje
towarowe.
Każda pozycja występuje dwukrotnie: Oryginalna jest oznaczona kolorem czarnym, a korygowana - niebieskim. Za
pomocą przycisku Edytuj należy wpisać skorygowane wartości (takie, jakie powinny być, a nie o ile zostały zmienione).
Program sam policzy, czy wartość faktury po uwzględnieniu korekty będzie typu „Nadpłata” czy „Do zwrotu”.
Przy wydruku program zapyta użytkownika, czy pozycje niezmienione mają również zostać wydrukowane.
Oznaczenia graficzne faktur VAT
W oknie Lista faktur w kolumnie Cechy pokazują się oznaczenia graficzne cech dotyczących faktur. Opis ikonek
znajduje się pod przyciskiem Legenda umieszczonym poniżej przycisku Zamknij
Cennik
Cennik można tworzyć i edytować wywołując funkcję Cennik z menu Tablice.
Cennik jest bazą danych, którą można wspomagać się przy wypełnianiu faktur VAT, znacznie przyspieszając ich
tworzenie, ponieważ można szybko przenieść do faktury następujące dane: symbol, nazwę produktu, cenę (wartość
jednostkową), stawkę podatku, jednostkę miary, PKWiU, typ produktu, domyślną ilość, kod CN, masę brutto i netto. Pola
niewypełnione nie znajdą się na wydruku.
Program umożliwia tworzenie cenników kontekstowych, czyli ustalenie różnych cen tego samego produktu dla
różnych kontrahentów lub różnych walut. Używając przycisku Wybór kontekstu możemy zdefiniować cennik
kontekstowy dla firmy wybranej z bazy firm lub waluty. Przykładowo, jeżeli do cennika wpisano np. 10 pozycji, to bez
względu na kontekst powyższe 10 pozycji jest wyświetlanych, ale (być może) z inną ceną jednostkową wprowadzoną dla
firmy albo w walucie. Ma to duże znaczenie przy tworzeniu faktury w walucie obcej; wówczas wybranie kontekstu waluty
WinSADIB/MS/OR
61
spowoduje przeniesienie do faktury pozycji z ceną wyrażoną w walucie. Wybór kontekstu firmy automatycznie zgłasza
cennik z cenami dla firmy nabywcy, czyli dla każdej firmy można stosować różne ceny dla tej samej pozycji w cenniku.
Kasa
W menu Tablice można wybrać funkcję Kasa. Pojawia się okno Baza rozliczeń gotówkowych. Jeżeli w opcjach
użytkownika włączona jest opcja Rejestruj faktury gotówkowe w kasie, dane o kwocie zostaną zapisane do rejestru faktur
gotówkowych („kasy”). Można manualnie wpisywać kwoty z faktur gotówkowych (przychód), a także wpisywać rozchód
związany np. z zakupem materiałów biurowych.
Funkcja pozwala robić raporty rozliczeń przychodów i rozchodów. Wydrukowanie raportu (przycisk Drukuj raport)
generuje wpis raport. Podświetlenie takiego wpisu pozwala drukować raport z okresu rozliczeniowego, dla którego został
utworzony.
Przelewy
W menu Tablice wybrać można funkcję Przelewy. Pojawia się okno Lista przelewów. Za pomocą klawisza Nowy
otwarte zostanie okno Polecenie przelewu, w którym należy wypełnić pola druku. Dużym ułatwieniem jest możliwość
skorzystania z bazy firm. Po kliknięciu w ikonkę „książeczki” większość pól zostanie wypełniona automatycznie. Po
podświetleniu przelewu i kliknięciu klawisza Drukuj, otwiera się podgląd wydruku, w którym można wybrać drukarkę i
liczbę kopii.
UWAGA: Program nie pozwala na wydruk przelewu, w którym jest
błędnie podany nr konta, lub brakuje danych drukowanych na przelewie. Na jednej kartce A4 są drukowane 4 kopie przelewu!!!
62
HUZAR SOFTWARE
8. Zgłoszenia INTRASTAT
Deklaracje INTRASTAT można utworzyć:

ręcznie - wypełniając formularz edycyjny deklaracji INTRASTAT - sposób niezalecany,

na podstawie wcześniej wprowadzonych, do bazy programu faktur (dokumentów źródłowych) nabycia lub
dostaw.
Ręczne tworzenie deklaracji INTRASTAT
Bazę deklaracji Intrastat otwiera się wywołując funkcję Rejestr Intrastat z menu okna faktur VAT. Ręczne
wprowadzanie deklaracji INTRASTAT polega na wypełnieniu formularza edycyjnego wyświetlonego w oknie Dane
dokumentu INTRASTAT. Okno zostanie otwarte po naciśnięciu przycisku Nowa. Jego otwarcie jest poprzedzone
zapytaniem o typ deklaracji (przywóz czy wywóz) oraz o okres sprawozdawczy (rok i miesiąc) tworzonej deklaracji
INTRASTAT. Skutkuje to wypełnieniem pola 1 deklaracji. Pole 4 deklaracji zostanie wypełnione danymi firmy, które
wpisano do danych początkowych faktury. Gdy na zakładce Dane firmy okna Dane początkowe faktury wypełniono pole
Kod organu celnego, to pole 3 deklaracji będzie zawierać ten kod.
Kolejne pozycje w deklaracji dodaje się używając przycisku Dodaj pozycje bądź usuwa przyciskiem Usuń (okienko
Dane dokumentu INTRASTAT). Pole 8 - łączna ilość pozycji jest zwiększana automatycznie, gdy dodajemy oraz
zmniejszana, gdy usuwamy pozycje. Dodanie pozycji udostępnia pola wchodzące w jej skład. Dwukrotne kliknięcie w
poszczególne pola spowoduje wyświetlenie formatki edycyjnej bądź odpowiedniego słownika, z którego wybieramy
zawartość pola. Gdy dodamy do deklaracji więcej niż 4 pozycje, wtedy na nagłówku okna zostanie wyświetlony wybór
strony deklaracji. Aby usunąć np. 6-tą pozycję z deklaracji, wybieramy stronę 2 i po przyciśnięciu przycisku Usuń
z rozwijanego menu kontekstowego wskazujemy pozycję 6.
Zawartość poszczególnych pól oraz zasady ich wypełniania opisane zostały w tabeli 2.
Tabela 2. Wypełnianie pól deklaracji INTRASTAT przy wypełnianiu ręcznym
Lp
Nazwa pola
1
Okres sprawozdawczy
Nr dekl. część.
Zasady wypełniania
Uwagi
Wypełniane automatycznie w trakcie
Deklaracja INTRASTAT powinno zostać
tworzenia deklaracji
dokonane nie później niż 10-go dnia kalendarzowego
miesiąca następującego po tym okresie
Nr wersji dekl.
2
Rodzaj deklaracji
Informacje przekazywane do programu
Wypełniane automatycznie w trakcie tworzenia
w formie odpowiedzi na pojawiające się deklaracji
pytania

deklaracja INTRASTAT,

zmiana deklaracji lub

korekta deklaracji INTRASTAT
3
Kod izby celnej
Od 1.01.2011 PL420000 – Izba Celna w
Od 1.01.2011 PL420000 – Izba Celna w
Szczecinie
Szczecinie
4
Nadawca/Odbiorca
Wypełniane automatycznie - dane firmy
Nazwa, adres, TIN oraz Regon nadawcy
zgłaszającej sprawozdanie
(wywóz) lub odbiorcy (przywóz)
[ENTER], [INS] - formularz edycyjny
„Dane firmy”
5
Przedstawiciel
[ENTER] – wybór z bazy firm
[INS] - formularz edycyjny „Dane
firmy”
6
Łączna wartość fakturowa
Suma pól nr 19
7
Łączna wartość statystyczna
Suma pól nr 20
8
Łączna liczba pozycji
Liczba pozycji towarowych
Tylko w przypadku dokonywania deklaracji
INTRASTAT przez przedstawiciela
Wypełniane automatycznie
Wypełniane automatycznie, gdy przekroczono
próg szczegółowy.
Wypełniane automatycznie
Pola opisujące każdą pozycje towarową
9
Numer pozycji
Wypełniane automatycznie
10
Opis towaru
Nazwa produktu
11
Kod kraju
WinSADIB/MS/OR
Formularz „Kraje” – wybór z listy
krajów
Kod kraju wysyłki – przywóz
Kod kraju przeznaczenia - wywóz
63
12
Kod warunków
dostawy
Formularz „Symbole warunków dostaw
INCOTERMS 2000” – wybór z listy kodów
13
Kod rodzaju
transakcji
Formularz „Rodzaje transakcji” – wybór
z listy kodów
14
Kod towaru
[ENTER] – taryfa celna
[INS] – formularz edycyjny „Kod
towaru”
15
Kod rodzaju
transportu
Formularz „Rodzaje transportu” – wybór
z listy kodów
16
Kod kraju
pochodzenia
Formularz „Kraje” – wybór z listy
krajów
17
18
Masa netto (w kg)
Ilość w uzupełniającej
jednostce miary
Formularz edycyjny „Masa netto”
Tylko dla deklaracja - przywóz
Wpisywane ręcznie
Formularz edycyjny „Ilość w uzup.
jednostce miary”
Formularz edycyjny „Wartość w PLN”
Wpisywane ręcznie
19
Wartość fakturowa
20
Wartość statystyczna
Formularz edycyjny „Wartość stat. w
Wpisywane
ręcznie
PLN”
przekroczono szczegółowy)
21
Wypełniający
Formularz
wypełniającego”
edycyjny
„Dane
Wpisywane ręcznie
(wymagane,
gdy
Imię i nazwisko osoby wypełniającej
Automatyczne tworzenie deklaracji INTRASTAT na podstawie faktur
Pod pojęciem faktur rozumiemy dokumenty na podstawie, których może być utworzona deklaracja INTRASTAT.
Należą do nich faktury dostawy oraz nabycia lub tzw. dokumenty źródłowe.
Dostawy
Celem utworzenia faktury odpowiadającej wspólnotowej dostawie, należy nacisnąć przycisk Dodaj w okienku Lista
faktur, następnie w wyświetlonym okienku Wybór rodzaju faktury wybrać opcję Unijna dostawa. Po naciśnięciu przycisku
OK w okienku Wybór rodzaju faktury pojawi się okno FAKTURA WDT. Gdy w tym oknie zaznaczymy opcje
Dok. Źródłowy, wtedy nazwa okienka zmieni się na DOKUMENT ŹRÓDŁOWY WDT.
Można się spodziewać różnicy między fakturą a dokumentem źródłowym, mimo, że z obu dokumentów może powstać
deklaracja INTRASTAT. Otóż, do dokumentu źródłowego musimy wprowadzić tylko te dane, które są niezbędne do
utworzenia deklaracji (to jest jego zaletą), jednak ze względu na "szczupłość" danych, dokument źródłowy nie może wejść
do deklaracji VAT-UE. Inaczej mówiąc, FAKTURA WDT zawiera więcej danych niż wymaga deklaracja, ale dodatkowo
można na jej podstawie tworzyć deklaracje VAT-UE. Od użytkownika zależy wybór rodzaju dokumentów, które będzie
wykorzystywał.
Minimalny zestaw wymaganych danych dla obu dokumentów jest kontrolowany przez program. Gdy ich nie
wprowadzimy, to dokument będzie oznaczony jako błędny i na jego podstawie nie można tworzyć ani deklaracji
INTRASTAT ani VAT-UE. Dokument musi być poprawny, tzn. taki który w kolumnie Cechy nie jest oznaczony ikonką
"z narzędziami"
Użytkownik ma możliwość sprawdzenia, czy wskazana faktura zostanie wprowadzona do deklaracji Intrastat lub
VAT-UE. Wystarczy wskazać fakturę w spisie i przycisnąć prawy klawisz myszki. W wyświetlonym menu kontekstowym
wybrać funkcję Test INTRASTAT [F2]lub Test VAT-UE [Shift + F2] . Program podpowie, do jakiego okresu
sprawozdawczego będzie zaliczona faktura bądź, jakie zawiera błędy (dotyczy to też nabycia).
Nabycia
Celem utworzenia faktury odpowiadającej nabyciu, należy nacisnąć przycisk Dodaj, a następnie w wyświetlonym
okienku Wybór rodzaju faktury wybrać opcje Unijne nabycie. Po naciśnięciu przycisku OK w okienku
Wybór rodzaju faktury pojawi się okno FAKTURA WNT WEWNĘTRZNA (domyślnie zaznaczona jest opcja Wewnętrzna).
Gdy w tym oknie zaznaczymy opcje Dok. Źródłowy, wtedy nazwa okienka zmieni się na DOKUMENT ŹRÓDŁOWY
WNT. W zależności od ustawionych opcji tworzone będą dwa rodzaje dokumentów: faktura i dokument źródłowy. Ich
rozróżnienie wynika z tych samych przesłanek, które opisano przy omawianiu dostaw. Zatem, na podstawie dokumentów
źródłowych można tworzyć tylko deklaracje INTRASTAT, a z faktur dodatkowo deklaracje VAT-UE.
Generowanie deklaracji INTRASTAT
Dane firmy dla której tworzona jest deklaracja Intrastat należy ustawić w Opcje/Opcje faktur VAT/Ustawienia/Edytuj
dane początkowe.
64
HUZAR SOFTWARE
Tworzenie deklaracji INTRASTAT realizowane jest po wybraniu przycisku Generuj w okienku Rejestr dokumentów
Intrastat (okienko jest wyświetlane po wybraniu opcji menu Rejestr INTRASTAT okna Lista faktur).
Wygenerowanie dokumentów INTRASTAT poprzedzone jest zapytaniem o okres sprawozdawczy oraz zakres
generowanych deklaracji (w okienku Okres sprawozdawczy). Po określeniu okresu sprawozdawczego program wyświetla
listę faktur, które kwalifikują się do tworzonego sprawozdania (okienko Wybór faktur). Nie są wyświetlane faktury
korygujące.
UWAGA: Jeśli na fakturze jest wypełnione pole Data przekazania towaru (zakładka Dane księgowe), to ona decyduje o kwalifikacji do okresu sprawozdawczego, w przeciwnym przypadku decyduje data sprzedaży.
Użytkownik ma możliwość akceptacji pełnego zestawu lub wybrania części faktur przez ich zaznaczenie. Następnie
generowane są wybrane w okienku sprawozdawczym rodzaje deklaracji, czyli oba rodzaje deklaracji WNT i WDT, albo
tylko deklaracja WNT, bądź tylko deklaracja WDT.
W przypadku powtórnego generowania deklaracji, dla tego samego okresu sprawozdawczego, program wyświetli listę
wszystkich, wcześniej nie włączonych faktur oraz nowych, które pojawiły się po utworzeniu poprzedniego sprawozdania.
Numeracja deklaracji spełnia wymogi numerowania deklaracji częściowych.
Jeżeli w danych początkowych firmy wypełniono pole Kod organu celnego to pole nr 3 formularza edycyjnego też
zostanie automatycznie wypełnione i deklaracja jest kompletna (przypomnijmy, że od 1.01.2011 jest to PL420000 – Izba Celna
Lista faktur zakwalifikowanych do deklaracji po wybraniu okresu sprawozdawczego
Można zmienić kwalifikacje faktur
klikając w pojedyncze pola wyboru
przy fakturach bądź przyciskając przycisk Wszystkie (wybieramy wszystkie
faktury) albo Żadna (odznaczamy
wszystkie)
w Szczecinie).
W deklaracji INTRASTAT pozycje towarowe, pochodzące z faktur bądź dokumentów źródłowych, podlegają
grupowaniu. Towary są zaliczane do jednej grupy, gdy mają jednakowe:
1.
Kod taryfowy (wartość pola Kod CN na zakładce Szczegóły produktu),
2.
Symbol kraju pochodzenia (wartość pola Kraj pochodzenia: na zakładce Szczegóły produktu)
3. Symbol kraju wysyłki (na zakładce Nagłówek dokumentu zawartość pola Kod kraju: - w imporcie jest
uwzględniany kraj sprzedawcy, a w eksporcie kod kraju nabywcy),
4.
Kod rodzaju transakcji (wartość pola Kod transakcji: na zakładce Pola dodatkowe),
5.
Kod rodzaju transportu (wartość pola Kod transportu: na zakładce Pola dodatkowe),
6.
Warunki dostawy (wartość pola Warunki dostawy: na zakładce Pola dodatkowe).
Pozycje na deklaracji są posortowane rosnąco według kodu CN.
UWAGA: do deklaracji wchodzą jedynie pozycje towarowe zawierające kody CN.
Faktura bądź dokument źródłowy może być ujęty w deklaracji INTRASTAT, gdy spełnione są następujące warunki:
1. powinien to być dokument WDT (wspólnotowa dostawa) albo WNT (wspólnotowe nabycie), który nie wszedł
jeszcze do żadnej deklaracji,
2.
nie może zawierać błędów (daje się drukować),
3.
nie jest anulowany,
4. numer TIN podmiotu zobowiązanego (wywóz - sprzedawca; przywóz - nabywca) zgadza się z numerem NIP na
fakturze. Podmiotem zobowiązanym jest firma wpisana w danych początkowych faktury.
5. zaznaczone są opcje Próg podstawowy w przywozie oraz wywozie w danych początkowych (opcje Faktur VAT).
Ustalenie progów szczegółowych ma wpływ na szczegółowość deklaracji INTRASTAT (będą dodatkowo wypełniane
pola 7, 12, 13 oraz 20),
WinSADIB/MS/OR
65
Z jakich faktur utworzono deklaracje?
Aby uzyskać informację o fakturach, na podstawie których utworzono daną deklarację, należy wybrać funkcję
„Faktury deklaracji Intrastat” z menu kontekstowego. Za pomocą innych funkcji w menu kontekstowym można uzyskać
informację o elementach składowych wszystkich pozycji deklaracji oraz wyeksportować faktury wchodzące w skład
deklaracji do pliku w formacie XML.”
W utworzonej deklaracji można dowiedzieć się np. jakie pozycje towarowe z faktur tworzą zaznaczoną pozycję
deklaracji. W oknie Dane dokumentu INTRATSTAT wystarczy podświetlić (kliknąć) w dowolne pole interesującej nas
pozycji deklaracji (np. pole 10) i nacisnąć prawy klawisz myszki. Następnie w wyświetlonym menu kontekstowym
wybrać funkcję Opis składowych. Wyświetlone zostanie okno Składowe pozycji deklaracji, w którym znajduje się
informacja o towarach faktur składających się na wybraną pozycję deklaracji.
Menu kontekstowe
wybranej pozycji
deklaracji
Menu kontekstowe wybranej pozycji deklaracji
Z menu kontekstowego pozycji deklaracji można również wybrać funkcję Usuń pozycje, funkcje
pomniejszania/powiększania widoku deklaracji, a także uzyskać Opis składowych czyli opis wskazujący z jakich pozycji
towarowych faktur została wygenerowana dana pozycja deklaracji INTRASTAT.
Korygowanie deklaracji
Korekta deklaracji INTRASTAT realizowana jest po wybraniu przycisku Korekta na zakładce Rejestr Intrastat. W
okienku Wybór rodzaju korekty program poprosi użytkownika o wskazanie rodzaju korekty. Można korygować pozycje
deklaracji (wybór Korekta pozycji (ręczna)), wymienić całą deklarację (wybór Korekta - wymiana deklaracji (ręczna))
bądź automatycznie wygenerować wymianę deklaracji (Korekta - wymiana deklaracji (generowana)). Wybór ten jest
identyczny z opisem pole 2 deklaracji, dlatego po wyświetleniu korygowanej deklaracji (okno Dane korekty dokumentu
Intrastat) w polu 2 będzie krzyżyk w odpowiednim polu.
Korekta pozycji (ręczna) – niezalecana!
W wyświetlonym oknie dostępne są cztery przyciski:
Dodaj pozycje - pozwala na dodanie do istniejącej deklaracji nowej pozycji. Poszczególne pola wypełnia się ręcznie
Nawigator po stronach
deklaracji
Nawigator
po stronach
deklaracji
Przyciski z funkcjami
operowania
Przyciski
z funkcjami
na pozycjach
deklaraoperowania
cji deklarana pozycjach
cji
66
Wybrano korektę
pozycji
Wybrano
korektę
pozycji
HUZAR SOFTWARE
bądź można wspomóc się bazami (naciskając klawisz [ENTER] w zaznaczonym polu).
Kolejne trzy przyciski, tzn. Usuń, Anuluj oraz Przywróć pozwalają wykonać funkcję na pozycji deklaracji. Wyboru
pozycji dokonuje się z rozwijalnej listy, która wyświetla się po przyciśnięciu przycisku.
Usuń - pozwala usunąć pozycje deklaracji.
Anuluj - pozwala unieważnić istniejącą pozycję. Unieważniona pozycja jest widoczna w oknie Dane korekty
dokumentu Intrastat (jest jednak inaczej podświetlona). Przesyłając do urzędu korektę deklaracji, unieważnione
(anulowane) pozycje będą traktowane jako pozycje do usunięcia.
Przywróć - pozwala z pozycji unieważnionej (anulowanej) zrobić pozycję, która była w deklaracji przed korektą.
Deklaracja korekta pokazuje się w wykazie deklaracji. Jeżeli korekta dotyczyła pozycji deklaracji to w wykazie
w kolumnie Rodzaj jest napis Korekta poz., zaś w kolumnie Numer/Wersja jest zmieniony numer wersji (oczywiście
numer jest identyczny jak w deklaracji korygowanej). Gdy korekta dotyczyła wymiany deklaracji to w kolumnie Rodzaj
jest napis Wymiana dekl.
Korekta - wymiana deklaracji (ręczna) – niezalecana!
Gdy wybierzemy w okienku Wybór rodzaju korekty korektę polegająca na wymianie deklaracji, to w oknie formularza
deklaracji można dodawać i usuwać pozycje deklaracji oraz modyfikować wartości poszczególnych pól deklaracji.
Deklaracja, która jest korektą wymieniającą poprzednią deklarację w kolumnie Rodzaj wykazu deklaracji ma wpisane
Wymiana dekl. a w kolumnie Numer/Wersja ma numer korygowanej deklaracji i kolejny numer wersji.
Korekta - wymiana deklaracji (automatyczna) – zalecana!
Wskazując w wykazie deklarację, można automatycznie wygenerować jej wymianę. Wybierając funkcje
automatycznej korekty, możemy być pewni, że program przygotuje nową deklarację z faktur skorygowanych, a także
z nowych faktur.
UWAGA: robiąc korektę wybranej pozycji deklaracji, należy zmienić
tylko tę pozycję, a resztę pozostawić bez zmian.
Deklaracja, która jest korektą wymieniającą poprzednią deklarację w kolumnie Rodzaj wykazu deklaracji ma wpisane
Wymiana dekl. a w kolumnie Numer/Wersja ma numer korygowanej deklaracji i kolejny numer wersji. Aby poprawnie
wygenerować korektę deklaracji Intrastat, należy najpierw stworzyć odpowiednie faktury korygujące dotyczące faktur, z
których była generowana korygowana deklaracja Intrastat.
Edytowanie deklaracji
Nie jest możliwa edycja deklaracji, dla której utworzono korekty. Program pozwala jedynie oglądać taką deklarację.
Funkcja edycji powinna być wykorzystywana tylko wtedy, gdy deklaracja nie została wysłana do urzędu (zazwyczaj jest
ona używana podczas ręcznego wypełniania pozycji deklaracji).
Kopiowanie deklaracji
Zdarza się, że pozycje deklaracji w kolejnych okresach niewiele się różnią bądź są identyczne, wtedy przydatna jest
funkcja kopiowania deklaracji. Zaznaczamy w wykazie deklaracji tę, którą należy skopiować i z menu kontekstowego
wybrać funkcję Kopiuj. Program zaproponuje zmianę numeracji deklaracji. Gdy otworzymy skopiowaną deklarację,
można dokonać zmiany okresu sprawozdawczego.
Kopiować można także deklaracje, które wygenerowane zostały na podstawie faktur, jednak deklaracja skopiowana
nie ma już nic wspólnego z fakturami i jest traktowana tak jak deklaracja utworzona ręcznie.
Usuwanie deklaracji
Nie jest możliwe usunięcie deklaracji, dla której utworzono deklaracje korygujące. Najpierw należy usunąć wszystkie
korekty, aby mieć możliwość usunięcia pierwotnej deklaracji.
Usunięcie pierwotnej deklaracji spowoduje "zwolnienie" wszystkich faktur na podstawie, których usuwana deklaracja
powstała. Tak uwolnione faktury mogą być ponownie wykorzystywane do tworzenia deklaracji. Jeżeli w międzyczasie do
wykazu faktur doszły nowe faktury za dany okres sprawozdawczy (lub zmieniliśmy "stare") i ponownie wywołaliśmy
funkcję generowania deklaracji, to otrzymamy inną deklarację niż poprzednio.
Drukowanie deklaracji
Naciśnięcie przycisku Drukuj spowoduje najpierw wyświetlenie podglądu wydruku, w którym także za pomocą
przycisku Drukuj uruchamiamy rzeczywiste drukowanie.
Wysyłka do Celiny/zapis w formacie XML
Zaznaczoną w wykazie deklarację można wysłać do Celiny mailem lub zapisać w pliku XML - wystarczy nacisnąć
przycisk Wyślij do Celiny/do pliku XML albo wybrać funkcję z menu kontekstowego. W następnym kroku wybieramy
sposób wysyłki: jeśli prawidłowo zostało skonfigurowane konto do wysyłania/odbierania komunikatów – można wybrać
WinSADIB/MS/OR
67
wysyłkę bezpośrednio mailem. Jeśli wybraliśmy „do pliku”, to należy wybrać katalog, w którym zostanie zapisany plik, a
jego nazwę program zaproponuje sam (oczywiście można ją zmienić, ale nie zaleca się tej operacji).
68
HUZAR SOFTWARE
9. Realizacja procedur uproszczonych
Poniżej opisano funkcje programu związane z obsługą procedur uproszczonych w trzeciej formie - „Procedura w
miejscu”. Program umożliwia prowadzenie rejestru procedury uproszczonej zgodnie z wytycznymi zawartymi w instrukcji
wypełniania dokumentu SAD oraz innych przepisach.
W programie WinSAD wykonanie wpisu do rejestru procedury uproszczonej realizowane jest w dwóch krokach:
najpierw dane z dokumentu SAD należy przerzucić do rejestru, a następnie zablokować ten wpis. Dopiero wykonanie
drugiej czynności jest tożsame z dokonaniem „wpisu w rejestrze” w rozumieniu Urzędu Celnego.
Obsługa rejestru procedury uproszczonej
Rejestr jest wykazem odpraw celnych dokonanych w procedurze uproszczonej. Obsługa procedur uproszczonych
opartych na rejestrze wymaga od użytkownika znajomości aktualnych aktów prawnych oraz zmieniających się instrukcji i
informacji publikowanych na stronach internetowych Służby Celnej.
Pierwszym krokiem jest założenie rejestru. Rejestr może być założony przez dowolnego użytkownika programu,
natomiast jego obsługa wymaga przydzielenia odpowiednich uprawnień.
Uprawnienia użytkownika prowadzącego rejestr
W programie WinSAD wprowadzono dwa uprawnienia dla użytkowników dotyczące rejestrów: Edycja rejestru
i Poprawki rejestru.
Po wybraniu z głównego menu polecenia Opcje/Hasła i uprawnienia otwiera się okno Użytkownicy, które służy do
nadawania i zmiany uprawnień poszczególnym użytkownikom. Zmiany uprawnień mogą dokonać tylko użytkownicy,
którzy posiadają prawo nadawania uprawnień. Domyślnym użytkownikiem, który takie uprawnienie posiada, jest
Administrator (pod warunkiem, że wcześniej sobie tego prawa nie odebrał).
Uprawnienie Edycja rejestru daje dostęp do wszystkich operacji na rejestrze pod warunkiem, że wpis w rejestrze nie
jest zablokowany.
Uprawnienie Poprawki rejestru powinno być tylko przydzielane w połączeniu z uprawnieniem Edycja rejestru.
Pozwala ono na dokonywanie poprawek w zablokowanych wpisach. Jest to sytuacja wyjątkowa, trzeba mieć uprzednio
decyzję urzędu, stąd zaleca się rozważne korzystanie z uprawnienia Poprawki rejestru. Być może powinno być
przydzielone tylko wybranemu użytkownikowi programu.
Użytkownik nie posiadający uprawnień Edycja rejestru i Poprawki rejestru ma jedynie możliwość podglądu
zawartości rejestrów.
Ogólne reguły dotyczące rejestru odpraw
W programie przyjęto ogólnie obowiązujące zasady prowadzenia rejestru odpraw celnych. Podstawowe zasady to:

Jednocześnie można prowadzić wiele rejestrów.

Każdy rejestr prowadzony jest dla jednej firmy (właściciela rejestru). Właścicielem może być:
Podmiot gospodarczy, który uzyskał pozwolenie na stosowanie procedury uproszczonej w formie wpisu do
rejestrów, prowadzący we własnym imieniu rejestr odpraw.
Agencja celna ponosząca pełna odpowiedzialność prawną za odprawy celne wprowadzane do rejestru. Rejestr
zawiera wpisy dotyczące różnych firm, ale dla każdego wpisu agencja występuje w zgłoszeniach jako
„Zgłaszający/Przedstawiciel” (pole 14 dokumentu SAD).
Podmiot zajmujący się importem/eksportem, reprezentowany przez agencję celną. Wpisy w rejestrze dotyczą
tylko odpraw celnych podmiotu będącego właścicielem rejestru.
 Firma, dla której ma być prowadzony rejestr musi być wpisana do bazy firm (przycisk Firmy z prawej strony
głównego ekranu lub z menu Tablice/Firmy).

Dla każdego właściciela można utworzyć kilka rejestrów.
Zakładanie nowego rejestru
Nowy rejestr tworzony jest po uruchomieniu funkcji menu Rejestr/Twórz nowy rejestr lub naciśnięcie przycisku
Rejestr po prawej stronie okna głównego (panel przycisków). Z wyświetlonego spisu firm należy wybrać firmę, dla której
ma być prowadzony rejestr (ma pozwolenie). Dane firmy powinny być poprawnie wypełnione, zwłaszcza numer REGON
oraz przy danej firmie powinno być wpisane dane z pozwolenia otrzymanego z UC na prowadzenie procedury
uproszczonej (w obszarze Dodatkowe dane: na zakładce 4. Pozwolenia). Istotnymi danymi są: numer pozwolenia, jego
typ, ważność od/do, oraz przede wszystkim lista kodów taryfowych CN, odprawianych w procedurze uproszczonej.
Po wybraniu firmy, program wyświetla okienko Opcje rejestru. Po ustawieniu i akceptacji opcji (omówiono je dalej)
program utworzy okno Rejestry firmy, w którym będą prezentowane wszystkie rejestry danej firmy. W oknie tym, między
innymi, znajduje się przycisk Opcje służący do wyświetlenia okna Opcje rejestru, celem dokonania zmian w opcjach.
WinSADIB/MS/OR
69
Aby utworzyć rejestr dla kolejnej procedury, należy powtórzyć cały proces zakładania rejestru, czyli wejść do menu
rejestr, wybrać ze spisu firmę oraz ustawić odpowiednio opcje. Kolejne rejestry są widziane jako kolejne, dodatkowe
zakładki w oknie Rejestry firmy (oczywiście, gdy tworzyliśmy kolejny rejestr dla wcześniej wybranej firmy).
Opcje
Jak już wspomniano, okienko opcji rejestru jest wyświetlane przy tworzeniu rejestru albo w rejestrze po przyciśnięciu
przycisku Opcje.
UWAGA: Każdy rejestr posiada własne specyficzne opcje. Ich
ustawienie musi być wykonane niezależnie dla każdego rejestru.
Okienko Opcje rejestru zawiera kilka zakładek:
Zakładka Opcje rejestru
Na zakładce koniecznie należy określić nazwę tworzonego rejestru w polu Nazwa rejestru:, która pojawi się jako
nazwa odpowiedniej zakładki w oknie Rejestry firmy.
Następnie należy zaznaczyć opcje wskazując odpowiedni typ SAD-u (A, B, C, itd. - wartość pola Typ SAD-u z pola 1
dokumentu SAD). Oznaczać to będzie, że do rejestru, który tworzymy będą trafiać dane pochodzące tylko z SAD-ów
danego typu. Można jeszcze bardziej ograniczyć rodzaj SAD-ów zapisywanych do rejestru, wybierając w polu Typ dod.
SAD-u, typ dodatkowy, którym oznaczono dokumenty SAD (np. dowolny, żaden, WPT, TIR, ATA, PKP, LOT). Do
rejestru trafią tylko SAD-y danego typu, w których ustawiono odpowiedni typ dodatkowy. W polu Typ dod. SAD-u można
wybrać typ dowolny, co oznacza, że do tego rejestru trafią SAD-y dowolnego typu. Typ żaden wskazuje, że do rejestru
trafią dane z SAD-u oznaczonego flagą „żaden”.
Zaznaczenie opcji rejestr zamknięty spowoduje, że do danego rejestru nie będą już dodawane żadne wpisy. W ten
sposób można niejako utworzyć rejestr "archiwalny" (jednak jest możliwość odznaczenia tej opcji i rejestr ponownie staje
się aktywny). Oczywiście opcja nie ma sensu przy nowoutworzonym ("pustym") rejestrze.
Należy zwrócić uwagę, że nie można założyć kilku identycznych rejestrów akceptujących ten sam typ SAD-u oraz
posiadających te same dodatkowe ograniczenia. Można założyć taki rejestr po uprzednim zamknięciu dotychczasowego.
Włączenie opcji zapytaj o numer kolejnego wpisu umożliwia podanie numeru wpisu rejestrowego podczas operacji
blokowania wpisu. Należy wziąć pod uwagę fakt, ze ustawienie opcji jest "jednorazowe". Podczas następnego blokowania
wpisu, po zapytaniu o jego numer, zaznaczenie opcji jest cofane. Z tej opcji należy korzystać w wyjątkowych
sytuacjach – program sam nadaje odpowiednio kolejne numery wpisom w kolejności ich blokowania.
Należy określić rodzaj numeracji na wydruku, SAD-zie uzupełniającym i powiadomieniach: wg towarów albo wg
SAD-ów. Ustalenie rodzaju numeracji ma wpływ na postać numeru na wydruku z rejestru oraz na postać dokumentu YCLE w polu 40 SAD-u uzupełniającego.
Szczegóły wraz z przykładami będą podane w jednym z akapitów zamieszczonych poniżej.
Zakładka Ograniczenia
Na zakładce Ograniczenia, jak sama nazwa mówi, można dodatkowo ograniczyć zakres rodzajów dokumentów SAD
wpisywanych do danego rejestru.
Jeśli do wybranego rejestru mają trafiać tylko dokumenty z określonymi procedurami (zawartość pola 37 SAD), to
należy za pomocą przycisku Dodaj dopisać do listy Procedura SAD-u kody tych procedur.
Gdy do rejestru mają trafiać tylko dokumenty z określonych lokalizacji (wartości pola 30 SAD-u), to te lokalizację
należy dopisać do listy Tylko towary z lokalizacji.
Podobnie, gdy wymagamy, by do rejestru trafiały tylko dokumenty z określonych składów (wartość pola 49 SAD-u),
wtedy należy te składy dopisać do listy Tylko towary ze składów.
Kolejne ograniczenie jest związane z konkretnym dokumentem znajdującym się w polu 44 SAD-u.
Umiejętne ustawienie ograniczeń pozwala np. na utworzenie oddzielnych rejestrów o identycznych własnościach dla
oddzielnych miejsc uznanych lub dla oddzielnych składów celnych.
Zakładka Opcje wydruku
Na tej zakładce można ustawić opcje związane z wydrukami rejestru. Gdy pole Nazwa rejestru na wydruku nie jest
wypełnione, program domyślnie zatytułuje rejestr jako: Rejestr towarów objętych procedura uproszczoną, po którym jest
wstawiona nazwa rejestru z zakładki Opcje rejestru). Jeśli pole to zostanie wypełnione – tekst tu umieszczony znajdzie
się w nagłówku wydruku. Nazwę tę można zmienić w dowolnym momencie korzystania z rejestru.
Można także zaznaczyć opcję powodującą by na wydrukach zawsze drukowano nadawcę wraz z odbiorcą towaru.
Dosyć interesująca jest opcja drukuj w uwagach do wpisu dodatkowe dane wg wzorca:. Otóż pozwala ona umieścić na
wydruku rejestru dodatkową linię o nazwie Uwagi zawierającą wskazane informacje pochodzące z SAD-u (na podstawie
którego powstał wpis) oraz z samego rejestru. Jakie wartości powinny się tam znaleźć - decyduje użytkownik wpisując w
70
HUZAR SOFTWARE
polu pod opcją tzw. wzorce (informacje dotyczące wzorców można znaleźć po kliknięciu w link zamieszczony poniżej
okna zawierającego wzorzec.
Wzorce to dowolne napisy zawierające parametry. Parametrem nazwano napis zawarty między dwoma znakami
procentu (%nazwa_parametru%). Nazwa parametru wskazuje wartość, którą należy pobrać z dokumentu SAD bądź
rejestru i umieścić w linijce Uwagi w miejscu występowania parametru.
Z rejestru można pobrać wartości dwóch parametrów: NrPoczWpisu oraz NrKonWpisu (odpowiednio,
początkowy i końcowy numer wpisu wzięty z pola numeracji według towarów). Przykładowo, gdy wpiszemy następujący
wzorzec: SAD/%NrPoczWpisu%-%NrKonWpisu% to na wydruku otrzymamy: SAD/000045-000047.
Można zauważyć, że budowanie wzorca jest bardzo proste, jeżeli tylko wiemy, jaka jest nazwa parametru związana z
danymi dokumentu SAD. Najprościej zapoznać się z tymi nazwami analizując zawartość pliku XML, który powstał po
wyeksportowaniu dokumentu SAD do pliku XML (funkcja wyślij do pliku... z menu kontekstowego po przyciśnięciu
prawego klawisza myszki, i tam wybrać typ Pliki w formacie XML Huzar Software). Zawartość pliku wyświetlona w
przeglądarce internetowej ma strukturę drzewa, w której na czerwono wyświetlono nazwy węzłów i tzw. atrybutów właśnie one będą dla nas interesujące.
Sposób zadawania parametrów wyjaśniono na kilku poniższych przykładach.
Gdy należy wydrukować datę wystawienia dokumentu SAD, to analizując zawartość pliku XML, zauważymy, że
znajduje się ona pod atrybutem DataDekl w węźle P1Kontekst, zatem wzorzec powinien wyglądać następująco:
Data SAD-u: %P1kontekst.DataDekl%. Należy zwrócić uwagę, że parametr najpierw zawiera nazwę węzła
(P1Kontekst) i bezpośrednio po kropce występuje nazwa atrybutu zawierającego datę (DataDekl). W wyniku
otrzymamy przykładowy napis: Data SAD-u: 2005-05-07.
Gdy należy wydrukować w uwagach opis pierwszego i drugiego towaru (z pola 31 dokumentu SAD), wtedy wzorzec
powinien
wyglądać
następująco:
Opis
towarów:
%PozycjeSadu[0].P31ZnakiINumery.OpisTowaru%,
%PozycjeSadu[1].P31ZnakiINumery.OpisTowaru%. Należy zwrócić uwagę, że elementy w pliku XML są liczone od
zera.
W oknie z parametrami można wybrać wiele elementów do druku, np.:
Opis towaru: %PozycjeSadu[1].P31ZnakiINumery.OpisTowaru%
SAD/%NrPoczWpisu%-%NrKonWpisu%/%P1kontekst.datadekl%
nadawca: %P2nadawca.trescdodruku%
Wpis do rejestru
Każda firma może posiadać kilka rejestrów. Mogą się one różnić dopuszczalnym zestawem typów dokumentów SAD
i/lub typem dodatkowym. Utworzenie kolejnego rejestru dla firmy powoduje, że w okienku Rejestry firmy pojawi się
kolejna zakładka z nazwą rejestru.
Wprowadzając dokument SAD do rejestru program sam rozpoznaje, do którego rejestru (lub rejestrów) dany
dokument będzie wpisany (pojedynczy dokument może być umieszczony w kilku różnych rejestrach). Jeśli program nie
znajdzie odpowiedniego rejestru, sygnalizuje to stosownym komunikatem. W przypadku, gdy dokument zostanie wpisany
do wielu rejestrów zaleca się weryfikację wpisów i ewentualne usunięcie wpisów z tych rejestrów, w których był on
„efektem ubocznym” (niezamierzonym). Taka sytuacja może się pojawić, gdy opcje różnych rejestrów, tego samego
właściciela, mają wspólne własności. Może to skutkować problemami z jednoznaczną identyfikacją pozycji w rejestrze
przy podawaniu numeru rejestru w zgłoszeniu uzupełniającym.
Aby dokument SAD mógł być wprowadzony do rejestru powinien spełniać następujące warunki:
1. W wyniku kontroli poprawności (klawisz [F2] na formularzu otwartego dokumentu SAD) nie zostały wykryte
błędy,
2. W dokumencie SAD została zaznaczona, znakiem  na formularzu otwartego dokumentu SAD, opcja wpis do
rejestru oraz wybrano jedną z wartości typów dodatkowych. Zaznaczenie jest sygnalizowane zielonym kolorem pozycji
wykazu SAD-ów (w oknie głównym),
3.
W polu 44 wymieniono dokument pozwolenia o kodzie 2UP2 lub 3UP3
Zaznaczenie opcji wpis do rejestru w otwartym dokumencie SAD, nie jest równoznaczne z jego wprowadzeniem do
rejestru. Wprowadzenie dokumentu do rejestru realizowane jest funkcją menu Operacje/Z SADu generuj wpis do rejestru.
Ta sama funkcja, dla zaznaczonego SAD-u na liście dokumentów SAD, dostępna jest również z menu kontekstowego
(prawy klawisz myszki) oraz ► Z SADu generuj wpis do rejestru. Po poprawnym zakończeniu wpisu do rejestru pojawi
się komunikat informujący, do którego rejestru (lub rejestrów) wpisany został dany dokument. Następnie zostaje otwarte
okno Rejestry firmy z wykazem wpisów w rejestrze.
Każdy wpis w rejestrze posiada swój nagłówek, którego dane zawierają:
1.
datę wpisu,
WinSADIB/MS/OR
71
2.
nazwisko osoby dokonującej wpisu,
3.
dane związane z systemem Celina lub systemem ECS.
Dane osoby dokonującej wpisu podaje się w momencie blokowania wpisu. Okno edycyjne Dane wpisu w rejestrze
można otworzyć przez naciśnięcie przycisku. Dane związane z systemem Celina/ECS powinny być uzupełnione dopiero
po otrzymaniu odpowiedzi z systemu Celina/ECS. Jeśli te komunikaty przychodzą do modułu email, to dane te zostaną
wpisane automatycznie.
Z każdym wpisem związany jest dokument SAD, który został wprowadzony do rejestru. Dokument ten nie może już
być edytowany. Użytkownik ma jedynie możliwość podglądu dokumentu, poprzez polecenie dostępne z menu
kontekstowego dla wybranego wpisu.
W oknie głównym programu dokument wprowadzony do rejestru jest zaznaczony kolorem oliwkowym.
Blokada wpisu w rejestrze
Po wpisaniu SAD-u do rejestru, tak jak opisano wyżej, nie posiada on jeszcze konkretnego numeru (w kolumnie L.p.
widnieje charakterystyczna ikonka ołówka). Aby nadać mu numer, należy ten wpis „zablokować”. Operację blokowania
wpisu realizuje się przez naciśnięcie przycisku Zablokuj. Należy podać dane osoby dokonującej operacji, a datę wpisu
program wypełni automatycznie. W szczególnych przypadkach użytkownik może wybrać datę ręcznie, jednak nie jest to
operacja
zalecana.
Po
zablokowaniu
wpis
otrzymuje
automatycznie
numer
w rejestrze.
W przypadku, gdy w opcjach rejestru zostanie zaznaczona opcja zapytaj o numer kolejnego wpisu, wówczas użytkownik
UWAGA: Nie zaleca się ręcznego ustawienia numeru poniżej ostatnio użytej wartości. Może to doprowadzić
do pojawienia się tych samych numerów dla różnych odpraw w zgłoszeniu uzupełniającym.
może podać dowolny numer, który jednocześnie będzie numerem początkowym dla kolejnych automatycznych wpisów.
Numer powinien być wartością unikatową w obrębie roku.
Po zablokowaniu wpisu w rejestrze, program umożliwia wpisanie (patrz też następny punkt) danych z potwierdzenia
powiadomienia, które przekazane zostały z systemu Celina/ECS. Dane te umieszczane są automatycznie w polu 40 każdej
pozycji towarowej SAD-u (w procedurze wywozowej) lub SAD-u uzupełniającego (w procedurze importowej).
Zarejestrowanie odpowiedzi z systemu Celina
Powiadomienie o zamiarze odprawy celnej (patrz punkt Powiadomienie urzędu celnego o zamiarze odprawy celnej)
należy wysyłać do systemu Celina OPUS. System Celina zwrotnie przekazuje numer PWD, co stanowi potwierdzenie
przyjęcia zgłoszenia. Zablokowany wpis do rejestru, a także związany z wpisem dokument SAD, zostanie zaktualizowany
o otrzymany numer.
Odpowiedź z systemu Celina może zostać odebrana na dwa sposoby:
1.
automatycznie (przy bezpośredniej łączności z systemem Celina) lub z maila,
2.
poprzez odczyt ze strony internetowej i ręczne uzupełnienie wpisu w rejestrze.
Automatyczne odebranie odpowiedzi wykonuje się na poziomie formularza głównego. Wybierając odpowiedni
dokument SAD należy uruchomić funkcję menu Operacje/Sprawdź status w Celinie… lub nacisnąć klawisz [F7].
Przy braku bezpośredniej łączności z systemem Celina należy odczytać ze strony internetowej odpowiedź
potwierdzającą przyjęcie powiadomienia. W obu przypadkach wymagana jest rejestracja w systemie Celina.
Dane z Celiny można ręcznie wprowadzić z poziomu okna Rejestr firmy w sposób opisany w następnym punkcie.
Dokonywanie poprawek w rejestrze
Wpisy w rejestrze mogą być modyfikowane i wprowadzone zmiany są odnotowywane na zakładce Poprawki.
Sposób postępowania zależy od rodzaju zmiany (wartości z dokumentu SAD, numery ewidencyjne systemów celnych
itp.), typu rejestru, decyzji na zmiany otrzymanej ze służby celnej.
Szczegółowy opis wprowadzania zmian opisano w odpowiednich podrozdziałach.
Wydruki z rejestru
Po naciśnięciu przycisku Drukuj w oknie Rejestry firmy zostanie wyświetlone okienko Które wpisy drukować?. Służy
ono do ustalenia zakresu drukowanych wpisów poprzez wskazanie miesiąca i roku albo podanie zakresu numerów
porządkowych wpisów do wydruku. Można także zaznaczyć opcję drukuj nagłówki bez tła, co spowoduje, że tło
nagłówków będzie białe. Akceptacja wyboru w okienku spowoduje otwarcie okna podglądu wydruku rejestru.
Program umożliwia też inne wydruki – np. podsumowanie opłat, raport cła oraz raportów VAT w podziale na Firmy
i/lub metody płatności. Taki raport można też wyeksportować do pliku *.csv.
72
HUZAR SOFTWARE
Realizacja procedury uproszczonej w przywozie
Tworzenie rejestru
1.
W oknie głównym programu z menu Rejestr należy wybrać funkcję Twórz nowy rejestr,
2. Z wyświetlonej listy firm należy wybrać firmę, która uzyskała pozwolenie (w tym oknie należy uzupełnić dane z
pozwolenia na zakładce 4. Pozwolenia),
3. Po akceptacji wyboru firmy, pojawi się okno Opcje rejestru, w którym należy wpisać nazwę rejestru, zaznaczyć
typ SAD-u=H oraz wybrać sposób numeracji w rejestrze. Przykładowo, gdy w rejestrze dokument SAD został wpisany
pod numerem Nr wpisu=13 oraz Num. towarów=17 oraz wybrano numerację:

wg SAD-ów to pole 40 SAD-u będzie wyglądać Y-CLE 20120602-13 (albo Y-CLE 20120602-13/17) w
zależności od tego czy zaznaczono (odznaczono) opcję w polach 40 SAD-u pomiń numery towarów (tylko nr wpisu).

wg towarów to pole 40 SAD-u będzie następujące: Y-CLE 20120602-17.
4. W tym samym oknie, ale na zakładce Opcje wydruku należy wpisać przede wszystkim nazwę rejestru, która ma
się pojawić na wydruku (oraz inne elementy wydruku). Istotnym jest, że opcje wydruku możemy zmieniać dowolnie
dostosowując go do upodobań Urzędu.
UWAGA: Po utworzeniu rejestru dla pewnej firmy nie należy modyfikować danych tej firmy w bazie firm. Po
prostu program potraktuje tę firmę jako inną, której nie odpowiada dane pozwolenie.
Tworzenie i wpisanie SAD-u do rejestru
1.
Należy utworzyć importowy dokument SAD (ustalić wartości pola 1). W lewym górnym rogu otwartego SAD-u
zaznaczyć opcje Wpis do rejestru oraz wybrać odpowiedni Typ dodatkowy.
2.
W polu 44 wpisać albo wybrać z bazy pozwoleń numer pozwolenia (dla nowych pozwoleń wybrać kod 3UP3,
dawniej 2UP2),
3.
Sprawdzić poprawność SAD-u za pomocą przyciśnięcia klawisza [F2]. Jeżeli są błędy, to należy je usunąć.
4.
Zamknąć dokument SAD. Zgodnie z instrukcją „wpis do rejestru powinien nastąpić zaraz po przesłaniu
powiadomienia (równocześnie z przesłaniem powiadomienia). Wpis do rejestru jest równoznaczny z przyjęciem zgłoszenia
celnego.”
W poniższej tabeli przestawiono dwa schematy postępowania:
A. Jeżeli
na
powiadomieniu
umieszczony numer wpisu w rejestrze
ma
być
B. Jeżeli na powiadomieniu nie musi być
umieszczony numer wpisu w rejestrze
*
Po wskazaniu SAD-u w oknie głównym należy
wybrać z menu podręcznego funkcję Do
powiadom. Celina (PWD)
*
W oknie głównym należy ustawić się na SADzie i z menu podręcznego wybrać funkcję
Do rejestru
*
Wybrać sposób generowania powiadomień oraz
uzupełnić w powiadomieniu brakujące dane.
Odpowiedzieć twierdząco na pytanie: czy przejść do
bazy powiadomień?
*
W rejestrze zablokować SAD (wpis) za pomocą
przycisku Zablokuj
*
W oknie Powiadomienia Celina wysłać
powiadomienie do Celiny Opus naciskając przycisk
Eksport do Celiny
*
Po wskazaniu SAD-u w oknie głównym
programu należy wybrać z menu podręcznego
funkcję Do powiadom. Celina (PWD)
*
Gdy Celina odpowie błędem (komunikat PWK2),
to w przypadku błędnych danych w SAD-zie, należy
skasować to powiadomienie, poprawić dokument
SAD oraz powtarzać czynności z poprzednich
punktów do momentu otrzymania z Celiny
komunikatu PWK1
*
Wybrać sposób generowania powiadomienia
oraz uzupełnić brakujące dane. Odpowiedzieć
twierdząco na pytanie: czy przejść do bazy
powiadomień?
*
W oknie głównym należy ustawić się na SAD-zie
i z menu podręcznego wybrać funkcję Do rejestru
*
W oknie Powiadomienia Celina wysłać
powiadomienie do Celiny Opus naciskając przycisk
Eksport do Celiny
*
W rejestrze zablokować SAD (wpis) za pomocą
przycisku Zablokuj.
*
Gdy Celina odpowie błędem (komunikat
PWK2), to w przypadku błędnych danych w SADzie, należy anulować wpis w rejestrze, poprawić
dokument SAD oraz go ponownie wpisać do
rejestru, powtórzyć czynności z poprzednich
punktów aż do momentu otrzymania z Celiny
komunikatu PWK1.
WinSADIB/MS/OR
73
Zgłoszenia uzupełniające
W terminie określonym w pozwoleniu na prowadzenie procedury uproszczonej, wydanym użytkownikowi, należy
dokonać zgłoszenia uzupełniającego dla dokonanych wpisów w rejestrze. Jedno zgłoszenie może dotyczyć kilku wpisów
(każdy wpis to pojedyncza odprawa). Po wprowadzeniu, uaktualnieniu i zablokowaniu wpisów, które powinny wejść w
skład zgłoszenia uzupełniającego można rozpocząć operację jego tworzenia. W tym celu należy otworzyć okienko
Rejestry firmy i nacisnąć przycisk SAD uzup. Otwarte zostaje okno Tworzenie SAD-ów uzupełniających. W oknie tym
wyświetlone zostaną tylko wpisy, dla których nie utworzono jeszcze SAD-u uzupełniającego. Wykaz wpisów można
ograniczyć podając datę graniczną (zaznaczyć opcje tylko wpisy do dnia i wpisać datę graniczną). Wyświetlone zostaną
tylko wpisy dokonane do tej daty, dla których nie wykonano SAD-u uzupełniającego. SAD uzupełniający jest tworzony
zgodnie z wytycznymi służby celnej (dane w polach 47 są sumami odpowiednich wartości we wpisach, nie są one
przeliczane od nowa). Podstawowe kryterium zgodności to takie same typy dokumentów, waluty i kursy walut w SADach. Pozostałe kryteria można zmieniać za pomocą przycisku Opcje łączenia można określić dodatkowe reguły łączenia
wpisów, zawartości pola 31, 40, 44.
Okno opcje łączenia składa się z trzech obszarów:

w pierwszym obszarze określamy reguły łączenia wpisów na SADzie

w drugim obszarze – wstaw datę zgłoszenia / kalkulacji – należy określić datę która znajdzie się w polu
Deklaracja SADu uzupełniającego


bieżącą – jeśli zgłoszenie uzupełniające tworzymy i wysyłamy w okresie, w którym kurs waluty jest
identyczny, jak był zastosowany podczas wpisu w rejestrze

bieżącą, chyba, że w taryfie z miesiąca.... - jeśli uległa zmianie taryfa celna w zakresie kodów CN

z miesiąca zgłoszenia (4PL02) – jeśli kurs waluty w momencie zgłaszania SADu uzupełniającego jest
inny niż był w momencie wpisywania do rejestru (np. jeśli SAD uzup. wykonujemy w następnym
miesiącu)
w trzecim obszarze można wybrać sposób utworzenia pola 31.
Po wybraniu wpisów do rozliczenia i naciśnięciu przycisku Twórz SAD(y) program łączy wpisy zgodnie z przyjętymi
kryteriami łączenia, tworząc odpowiednią liczbę zestawów SAD-ów uzupełniających. Utworzone SAD-y uzupełniające
pojawiają się na liście SAD-ów w oknie głównym programu z ikonką sumy (). Rozliczone wpisy znikają z listy wpisów
do rozliczenia, a w oknie Rejestry firmy wyświetlane są w kolorze zielonym. Jedna z kolumn wpisu w rejestrze (SAD-u
uzup.) zawiera numer dokumentu SAD uzupełniającego. Menu kontekstowe takiego wpisu pozwala na podgląd SAD-u
wprowadzonego do rejestru oraz SAD-u uzupełniającego.
Po zaznaczeniu opcji Tylko zgodne program będzie sygnalizował powód, dla którego nie da się połączyć jakichś
wpisów na jeden SAD uzupełniający (jeśli taka sytuacja zaistnieje)
W przypadku, gdy jedynym zgodnym wpisem z rozliczanym jest on sam lub zaznaczony został tylko jeden wpis,
program tworzy kopię dokumentu (pojawi się nowy dokument w spisie SAD-ów) i oznaczony jako SAD uzupełniający.
Utworzone zgłoszenia uzupełniające należy wysłać do systemu Celina WebCel.
Poprawki w rejestrze
Sposób wykonania poprawek zależy od sytuacji opisanych poniżej.
1. Jeśli trzeba zmienić tylko jakieś dane z Celiny - np. numer ewidencyjny, datę - jeśli ktoś wpisywał ręcznie i się
pomylił, to po podświetleniu wybranego wpisu, za pomocą przycisku Popraw otworzyć okno poprawek i wybrać Dane
syst. Celnych - uzupełnić poprawne dane. Jeżeli pole, które zmieniamy było puste, to zmiana nie jest odnotowywana jako
poprawka.
2. Jeżeli zmiany dotyczą elementów przeniesionych z dokumentu SAD (wartość, masa, dokumenty itp.), to muszą one
być naniesione na dokumencie SAD. Wyróżniamy dwie sytuacje:
a. Jeśli jeszcze nie wykonano SAD-u uzupełniającego, to należy ustawić się na tym wpisie, wybrać Anuluj wpis, a
następnie wejść do edycji SAD-u związanego z tym wpisem. Po naniesieniu poprawek zamknąć SAD i wykonać Do
rejestru. Tu można wybrać w to samo miejsce lub jako zupełnie nowy wpis. Zazwyczaj chcemy, aby to był ten sam numer,
więc należy wybrać opcję pierwszą. Jeśli jednak zmiany wprowadzone do SADu spowodowały zmniejszenie lub
zwiększenie ilości grup towarowych na SADzie, to zawsze taki poprawiony wpis będzie z kolejnym numerem. Ale przy
nim będzie adnotacja, z którego wpisu powstał nowy wpis. Po „wrzuceniu” poprawionego SADu do rejestru zostanie on
automatycznie zablokowany bez udziału użytkownika.
b. Jeśli już wykonano SAD uzupełniający i nie wysłano do UC, to należy usunąć ten SAD uzupełniający, a następnie
wykonać czynności opisane w punkcie 2a. Następnie wykonać ponownie SAD uzupełniający.
c. Jeśli już wykonano SAD uzupełniający i wysłano go do UC, to należy najpierw zapisać ten SAD do pliku *.sad,
usunąć ten SAD uzupełniający, a następnie wykonać czynności opisane w punkcie 2a. Następnie wykonać ponownie SAD
74
HUZAR SOFTWARE
uzupełniający. Zapisany SAD można wczytać do programu (Operacje/Wczytaj z pliku) w celu udokumentowania historii
operacji.
d. Gdy decyzja UC nie wymaga zmian wartości ani w rejestrze ani w SADzie uzupełniającym, to jej treść należy
wpisać korzystając z przycisku Dodaj decyzję UC jako poprawkę znajdującego się na zakładce Poprawki.
3. Zaleca się wpisanie treści decyzji UC na zakładce Poprawki, żeby w razie kontroli mieć wszystkie informacje
dotyczące przyczyny poprawki i decyzji UC.
4. Dla bezpieczeństwa zaleca się pracę bez uprawnienia Poprawki rejestru. Dopiero w sytuacji, gdy musimy zrobić
poprawkę, przydzielamy to prawo (bądź przydziela je administrator programu), a po wykonaniu zmian odbieramy.
Posiadając to uprawnienie można przez pomyłkę anulować wpis, co jest przecież odnotowywane.
Realizacja procedury uproszczonej w wywozie
W niniejszym punkcie skoncentrowano się na prowadzeniu rejestru w eksporcie omawiając dwa rodzaje pozwoleń:
A. obowiązkowo należy wpisać zgłoszenie do rejestru,
B. wpis do rejestru tylko w przypadku awarii ECS (tworzenie zgłoszenia kompletnego bez konieczności prowadzenia
rejestru).
Należy zaznaczyć, że niektóre czynności poniżej opisane mogą być inne. Czasami w pozwoleniu narzuca się sposób
postępowania, do którego należy się dostosować.
A1. Tworzenie rejestru - obowiązek prowadzenia rejestru
1.
Z menu Rejestr wybrać funkcję Twórz nowy rejestr,
2. Z wyświetlonej bazy firm należy wybrać firmę, na którą jest pozwolenie (najlepiej uzupełnić dane pozwolenia na
zakładce 4. Pozwolenia),
3. Z kolei w wyświetlonym oknie Opcje rejestru zaznaczyć typ SAD-u w rejestrze = A (wywóz (wysyłka), wpisać
nazwę rejestru (nazwa ta będzie widoczna w menu Rejestr), określić sposób numeracji (wg towarów albo wg SAD-ów; od
wyboru numeracji zależy też zawartość pola 40 dokumentu SAD – opisano to wyżej przy procedurze importowej).
Pozostałe opcje ustawiamy analogicznie jak opisano wyżej (w szczególności wybór Typ dod. SAD-u) oraz Typ rej.eksport.
= rzeczywisty (wymagane wpisy do rejestru).
4. Na zakładce Opcje wydruku należy wpisać nazwę rejestru, jaka powinna być na wydruku oraz ewentualnie
zaznaczyć inne opcje dostosowujące wydruk do naszych potrzeb. Opcje wydruku można zmieniać w trakcie prowadzenia
rejestru.
5. Po utworzeniu rejestru dla wskazanej firmy, nie należy modyfikować jej danych w bazie firm. Program potraktuje
taka firmę jako zupełnie nową, dla której nie pasuje pozwolenie.
WinSADIB/MS/OR
75
A2. Tworzenie SAD-u i wpisanie do rejestru
1. Utworzyć SAD eksportowy, w którym pole 1 w części 2 = Z oraz zaznaczona jest w lewym górnym rogu opcja
Wpis do rejestru oraz odpowiedni Typ dodatk.
2.
W polu 44 SAD-u wpisać (lub wybrać z bazy pozwoleń) numer pozwolenia.
3. Sprawdzić poprawność dokumentu SAD przyciskając klawisz F2. Gdy u dołu ekranu pojawią się błędy (są
oznaczone ikonką wykrzyknika), to koniecznie należy je usunąć. Jeżeli pojawia się ostrzeżenia, to należy uważnie je
przeanalizować, czy aby nas nie dotyczą.
4.
Zamknąć dokument SAD.
5. W spisie SAD-ów ustawić się na danym dokumencie i po przyciśnięciu prawego klawisza myszki wybrać z menu
podręcznego funkcję Do rejestru. Program otworzy odpowiedni rejestr, w którym będzie widoczny wykonany przed
chwilą wpis tymczasowy (oznaczony ikonką ołówka). Należy dany wpis zaznaczyć i zablokować z wykorzystaniem
przycisku Zablokuj.
6. Zamknąć rejestr. Otworzyć do podglądu omawiany SAD, a następnie wybrać z prawego górnego rogu operację
Eksport do ECS (można również wybrać tę operację po przyciśnięciu prawego klawisza myszki na SAD-zie z
wyświetlonego menu Operacje ECS/Wyślij SAD do ECS.
7. Po otrzymaniu komunikatu IE528 (MRN) oraz IE529 (zwolnienie do procedury) można wysłać towar uprzednio
drukując dokument EAD, który przyszedł razem z IE529.
B1. Pozwolenie bez obowiązku prowadzenia rejestru
Co prawda przy pozwoleniu tego typu nie jest wymagane prowadzenie rejestru, jednak dla wygody użytkownika
program umożliwia ewidencjonowanie takich zgłoszeń. Robi to za pomocą rejestru wirtualnego. Rejestr ten należy
utworzyć w sposób opisany w punkcie A1 z jednym wyjątkiem: należy wybrać typ rejestru eksportowego jako wirtualny.
W dokumencie SAD w polu 1 (Deklaracja) część 2 powinno przyjąć wartość „A”- czyli kompletne. W lewym górnym
roku należy zaznaczyć uproszczony wybrać odpowiedni typ rej. dod., sprawdzić poprawność SADu, zamknąć dokument,
wpisać do rejestru i postępować jak opisano w punktach 3-7 rozdziału A2.
Jeżeli ogłoszono awarię systemu ECS, konieczny jest wpis do rejestru (rzeczywistego) opisany poniżej.
Procedura awaryjna - wpis do rejestru tylko w przypadku awarii ECS
Należy postępować analogicznie jak w przypadku pierwszym, oprócz wyjątków poniżej opisanych. Rejestr można
utworzyć wcześniej niekoniecznie dopiero w momencie awarii (patrz wyżej – tworzenie rejestru):
1.
nazwę rejestru i wydruku można zmienić np. na Wywóz – awaria ECS,
2.
w dokumencie SAD w prawej, górnej jego części zaznaczyć Procedura awaryjna do ECS,
3. jeżeli podczas sprawdzania poprawności dokumentu (klawisz F2) pojawi się błąd o braku dokumentu 3PL15, to
wystarczy kliknąć w komunikat o błędzie, aby mieć możliwość dopisania dokumentu w odpowiednie miejsce,
76
HUZAR SOFTWARE
4. nie należy wysyłać zgłoszenia do ECS, lecz wydrukować trzy karty dokumentu ESS (przycisk Drukuj/ ESS),
ewentualnie z wykazem towarów,
5.
można rozpocząć wysyłkę towaru dołączając wydrukowane ESS z wykazem towarowym,
6. zapisać SAD w pliku (tak jak podczas wysyłki do ECS, ale wybrać opcje „do pliku”, podpisać certyfikatem,
zapisać na nośniku i dostarczyć do Urzędu wraz z kartą 1 i 2 w okresie rozliczeniowym).
WinSADIB/MS/OR
77
10. Moduł email
W module e-mail (Tablice/moduł e-mail i komunikatów) znajdują się wszystkie komunikaty wysyłane/odbierane do/ze
służby celnej.
W tym oknie jest kilka zakładek: Komunikaty wysłane/odebrane, Operacje do wykonania, Kom. odrzucone oraz Kom.
przyjęte.
W sekcji Filtr komunikatów można określić kryteria filtrowania wypełniając poszczególne (lub niektóre) pola. Jeśli
opcja szybki filtr jest zaznaczona, to filtrowanie odbywa się automatycznie po zmianie kryteriów. Jeśli ta opcja nie jest
zaznaczona, to po zmianie kryteriów należy wykonać operację Filtruj.
Gdy włączono opcję odbieraj wiadomości email w tle co... w opcjach programu (węzeł Konta email), wtedy na
górnym pasku obok przycisku Koniec zapalona jest żółta żaróweczka. Można włączać/wyłączać odbiór komunikatów w
tle za pomocą funkcji Wysyłanie/Odbieranie wiadomości w tle w menu Operacje wskazując zakończenie bądź rozpoczęcie
odbierania w tle. Z pracą w tle związana jest jeszcze jedna funkcja (Uaktualnij ustawienia email w zaplanowanych
wysyłkach) menu Operacje/Wysyłanie odbieranie wiadomości w tle. Otóż program przygotowuje sobie tzw. "paczkę" do
wysyłki dołączając informacje o kontach pocztowych z ustawień pocztowych wprowadzonych w opcjach programu. Gdy
przyjdzie chwila wysyłania "paczki", program podejmuje akcje rzeczywistego wysłania przygotowanych komunikatów.
Jednak, gdy w międzyczasie zmieniono ustawienia pocztowe (np. hasło), to przygotowana "paczka" nigdy nie zostanie
wysłana, ponieważ system pocztowy na to nie pozwoli. Aby umożliwić wysłanie już przygotowanej "paczki" z nowymi
ustawieniami pocztowymi należy wykonać funkcję Uaktualnij ustawienia email w zaplanowanych wysyłkach.
Do modułu email można również wejść z od razu ustawionym filtrem. Jeśli chcemy zobaczyć np. wszystkie
komunikaty związane z danym SADem wywozowym wystarczy podświetlić go na spisie SADów, a potem z menu
kontekstowego wybrać Operacje ECS/Pokaż historię wysyłek do ECS lub użyć skrótu klawiszowego [F6]. Identycznie dla
pozostałych systemów. Wówczas otwiera się moduł email, w którym są widoczne komunikaty związane z danym
dokumentem.
Jeśli komunikaty nie wczytują się automatycznie do modułu email, można je wczytać ręcznie za pomocą funkcji
Wczytaj z menu Plik. Należy wówczas wskazać komunikat – czyli plik w formacie XML (a nie email).
Komunikaty wyświetlane w kolorze czerwonym to są takie, których nie udało się przyporządkować do dokumentów
znajdujących się w bazie danych. Np. jeśli ręcznie lub z automatu (przez pomyłkę) zostanie wczytany komunikat CLNE
(lub CLNZ) powołujący się na SAD o numerze własnym, który nie figuruje w bazie, to będzie on wyświetlany „na
czerwono”.
Niektóre komunikaty (np. IE529, IE599, POD, PZC) można wydrukować w formie graficznej. W tym celu należy po
podświetleniu danego komunikatu wybrać z menu kontekstowego (prawym klawiszem myszki) Pokaż w zewnętrznym
programie. Dokument zostanie otwarty w domyślnej przeglądarce internetowej i z niej należy go wydrukować
(Plik/Drukuj). Ścieżki do plików stanowiących szablony komunikatów są określone w Opcje/Opcje programu/Szablony
wydruków.
Niektóre komunikaty przysyłane przez służbę celną wymagają odpowiedzi użytkownika lub są na tyle ważne, że
użytkownik powinien na nie zwrócić uwagę. Są to np. zapytania o niezamknięty tranzyt (IE140) lub eksport (IE582) lub
pojawienie się linków do PZC lub POD. Program sygnalizuje pojawienie się takiego komunikat specjalnym komunikatem.
Aby łatwo znaleźć taki komunikat w module email należy w części filtrującej zaznaczyć opcję „bez odpowiedzi”. W
różny sposób odpowiada się na takie komunikaty:

po podświetleniu komunikatu IE140 za pomocą przycisku Niezakoń. tranzyt (z panelu po prawej stronie)
otwiera się komunikat IE141, w którym należy podać znane nam informacje o danej operacji tranzytowej

po podświetleniu komunikatu IE582 za pomocą przycisku Niezakoń. eksport (z panelu po prawej stronie)
otwiera się komunikat IE583, w którym należy podać znane nam informacje o danej operacji eksportowej

po kliknięciu w komunikat zawierający link do POD (lub PZC) użytkownik zostanie przeniesiony na stronę
służby celnej, gdzie ma podpisać i pobrać dokument POD lub PZC
Jeśli użytkownik zareagował na takie komunikaty w inny sposób (poza programem), to aby monity więcej się nie
pokazywały musi zaznaczyć operację „Odpowiedziano” znajdującą się w menu kontekstowym danego komunikatu.
Rozsyłanie komunikatów.
Niektóre komunikaty mogą być automatycznie wysłane (po ich otrzymaniu przez program) na inne adresy.
Np. komunikat IE599 musi być przechowywany przez służby finansowe do celów kontroli służb podatkowych. Klient
agencji, która w jego imieniu wypełnia i wysyła dokumenty powinien otrzymać też taki komunikat, albo inne świadczące
o wysokości długu celnego lub poświadczone zgłoszenie celne. Można tak ustawić opcje programu, aby ten wysyłał w
określonym momencie określone dokumenty pod wskazany adres (lub adresy). Szczegóły są opisane w rozdziale
„Automatyczne rozsyłanie komunikatów”. Jednak dodatkowo w module email z menu kontekstowego można rozesłać
ponownie komunikaty lub wysłać je na określony w danym momencie adres.
78
HUZAR SOFTWARE
Automatyczne rozsyłanie komunikatów do końcowego klienta.
W przypadku, gdy agencja celna obsługuje swoich klientów wysyłając w ich imieniu zgłoszenia do systemów celnych,
powinna wysłać do nich niektóre komunikaty otrzymane ze służby celnej. Np. komunikat IE599 dokumentujący wywóz
towaru poza granicę unii uprawnia firmę do zastosowania stawki VAT 0%. Przepisy fiskalne wymagają, aby taki
komunikat był przechowywany w postaci otrzymanej ze służby celnej podpisany jej certyfikatem. Można tak
skonfigurować program, aby po otrzymaniu komunikatu automatycznie wysyłał go pod wskazany adres. Użytkownik
może wybrać moment wysyłki oraz postać wysyłanego dokumentu. Taki proces nazywa się rozsyłaniem komunikatów.
W celu zautomatyzowania procesu rozsyłania należy wykonać następujące kroki:

W bazie firm przy danej firmie (która jest nadawcą lub odbiorcą towaru) na zakładce Dod. adresy e-mail
(znajduje się pod listą firm) należy wstawić haczyk przy automatycznie wysyłaj komunikaty na poniższe adresy oraz
należy dodać adres (lub kilka), na które maile mają być wysyłane.

W Opcje/Opcje programu/Wysyłka kom. do klientów należy odpowiednio ustawić opcje wysyłania. Szczegółowy
opis tych opcji został zamieszczony w rozdziale Przygotowanie programu do pracy.

W węźle Powiadomienia importowe należy zaznaczyć opcję Wysyłaj automatycznie komunikaty do klientów.
Odpowiednio zaznaczyć, czy SADy uzupełniające też mają być wysyłane. W tym węźle można też podać dodatkowy
adres (adresy), na które dane komunikaty mają być wysyłane. Ale uwaga: ten adres dotyczy wszystkich wysyłek, a nie
danej firmy. Można np. wpisać tu adres użytkownika programu – komunikaty rozesłane automatycznie do odpowiednich
odbiorców będą również trafiać do niego – można to wykorzystać do kontroli rozsyłania. Następnie należy zaznaczyć
które dokumenty, w jakim formacie oraz w którym momencie mają być rozsyłane. Odpowiednio należy wypełnić pola
zawierające temat listu oraz treść. Treść listu może zawierać dane wyłuskane z wysyłanego komunikatu – w tym celu w
treści listu należy się posłużyć parametrami. Link Instrukcja online prowadzi użytkownika w miejsce, w którym opisano
sposób tworzenia takiej treści listu zawierającej parametry.

W węźle Powiadomienia eksportowe należy zaznaczyć: które komunikaty, w jakiej formie i w którym momencie
mają być wysłane do końcowego odbiorcy. Odpowiednio należy wypełnić pola zawierające temat listu oraz treść –
wskazówki powyżej w opisie konfiguracji wysyłania powiadomień o odprawie importowej.

W węźle Konfiguracja konta email należy skonfigurować konto służące do rozsyłania komunikatów. Jeśli to jest
to samo konto, które zostało już zdefiniowane w Opcjach programu w węźle Konta email, to tutaj można skorzystać z tej
definicji używając przycisku Kopiuj i wskazując konto, które należy skopiować. Należy pamiętać, że jeśli zostanie
zmienione hasło do konta na serwerze pocztowym, to należy je zmienić również w programie (w Opcje programu/Konta
email oraz w Konfiguracja konta email w części dotyczącej rozsyłania).
Po pojawieniu się komunikatu w module email program wyśle go automatycznie pod wskazany adres - temat oraz
treść listu są ustalane w opcjach.
Treść listu może być wypełniona automatycznie, gdy zastosuje się sparametryzowaną deklarację opisu szczegółowo
przedstawioną na stronie internetowej firmy Huzar-Software (wystarczy nacisnąć łącze Instrukcja online obok etykiety
Treść listu wysyłanego do klientów:). Przykład wypełnienia treści listu parametrami:
w załączniku dokumenty:
Data SADu: %P1kontekst.datadekl%
OGL: %ZestawySADu[0].DaneCeliny.CelinaOGL%
Odbiorca - nazwa: %P8Odbiorca.firmy[0].Nazwa%
Odbiorca - Miasto: %P8Odbiorca.firmy[0].Miasto%
Odbiorca - Adres: %P8Odbiorca.firmy[0].UlicaDom%
Odbiorca-TIN: %P8Odbiorca.firmy[0].tin%
Nr kontenera: %PozycjeSadu[0].P31ZnakiINumery.Kontenery[0].Numer%
Data potw. PZC: - %ZestawySADu[AktualNrZestawu].DaneCeliny.DataOtrzymPZC%
Komunikaty mogą być wysyłane w postaci plików xml oraz html. Dla niektórych komunikatów opracowano szablony
wydruków i stąd plik html po otwarciu w przeglądarce internetowej można wydrukować w czytelnej postaci graficznej.
UWAGA: Jeśli adres mailowy dodano do firmy już po utworzeniu dokumentu SAD, to należy ponownie pobrać tę
firmę w polu 2 lub 8 odpowiednio. Należy o tym pamiętać również wówczas, gdy kolejne SADy tworzy się poprzez kopię
– jeśli dokument kopiowany był utworzony przed dodaniem adresu do wysyłki – należy ponownie pobrać firmę na
odpowiednie pole SAD-u.
Udane rozesłanie komunikatu jest sygnalizowane ikonką
natomiast nieudane -
.
Flagę rozsyłania można ustawić (zmienić) ręcznie za pomocą funkcji Edytuj flagę wysyłki z menu kontekstowego.
Jeżeli z jakichś powodów chcemy rozesłać ponownie komunikat, można to wykonać wybierając z menu kontekstowego
WinSADIB/MS/OR
79
funkcję Roześlij ponownie komunikat. Jeśli natomiast chcemy wysłać komunikat na adres inny niż ten w bazie firm – z
menu kontekstowego należy wybrać funkcję Roześlij ponownie komunikat na adres, a następnie wpisać ręcznie adres.
Jest on pamiętany i przy następnej tego typu operacji będzie podpowiadany.
Komunikat może być sformułowany w języku angielskim.
80
HUZAR SOFTWARE
11. Wysyłanie dokumentów do systemów celnych
Program daje różne możliwości wysyłania dokumentów do systemów celnych. Zależą one od warunków postawionych
przez służbę celną (np. NCTS nie udostępnia interfejsu niewizualnego i dlatego ta opcja jest w programie wyszarzona).
Dokument można wysłać do odpowiedniego systemu będąc wewnątrz niego (wówczas operację wysyłania inicjuje się za
pomocą przycisku Eksport do … [F6] zamieszczonego na górnym pasku poniżej przycisku Koniec) lub po zamknięciu
dokumentu po jego podświetleniu na liście SADów wybierając z menu kontekstowego Operacje Celiny (lub odpowiednio
NCTS, ECS)/Wyślij SAD do … .
W obu przypadkach pojawia się to samo okno, w którym określa się dalsze warunki wysyłki (poniżej dla systemu
Celina).
Wybór pierwszej opcji bezpośrednio przez serwis systemu ... oznacza, że dokument zostanie wysłany przez interfejs
niewizualny. Jeśli w opcjach programu nie zostały wpisane dane do logowania do danego systemu, to program zapyta o
nie w momencie wysyłki. Login wpisuje się w Opcje/Opcje programu/Systemy/Interfejsy niewizualne, a hasło w
Opcje/Hasła systemów celnych.
Systemy NCTS oraz OSOZ nie udostępniają interfejsów wizualnego ani niewizualnego.
Wybór drugiej opcji bezpośrednio przez email oznacza, że program zachowa się jak klient pocztowy, czyli wyśle dany
dokument w odpowiednim formacie pod odpowiedni adres email. Aby ta opcja była dostępna, musi zostać
skonfigurowane konto pocztowe (Opcje/Opcje programu/Konta email). Jeśli w danej instalacji nie ma poczty opartej na
protokole POP3, IMAP lub SMTP, to program powinien być rozszerzony o dodatkowy moduł (plugin) ProgPocztowy (do
obsługi Exchange'a) lub Lotus klient (do obsługi poczty Lotus Notes). I wówczas w oknie konfigurowania konta
pocztowego należy zaznaczyć, że do wysyłania i/lub odbierania będzie używany zewnętrzny moduł w postaci pluginu.
Jeśli plugin jest prawidłowo zainstalowany, to jest on widoczny w Opcje/Opcje programu/Dodatkowe moduły.
Odpowiedni adres mailowy, pod który zostanie wysłany komunikat jest zapisany w Opcje/Opcje programu/Adresy
email/Adresy do wysyłki – można je wypełnić automatycznie używając przycisku Wpisz domyślne. Opcja wysyłania
mailem jest niedostępna w przypadku, gdy nie zostało zdefiniowane konto lub do wysyłania powiadomień w procedurze
uproszczonej do Celiny OPUS, ponieważ ona nie udostępnia tego kanału komunikacji dla powiadomień.
Wybór trzeciej opcji do pliku oznacza, że dokument zostanie zapisany do pliku we wskazanej przez użytkownika
lokalizacji. Tak stworzony plik można potem wstawić do kolejki po zalogowaniu się przez interfejs wizualny do
odpowiedniego systemu lub wysłać mailem poza programem lub zanieść na nośniku zewnętrznym do urzędu.
Jeśli dokument musi być podpisany certyfikatem (ECS, Celina bezpapierowa), na dole omawianego okienka należy
zaznaczyć opcję „podpisany elektronicznie”. Program ustawia ją automatycznie dla SADu wywozowego oraz jeśli w
WinSADIB/MS/OR
81
Opcje/Opcje programu/Domyślne wartości ustawiono opcję domyślnie SADy import. są wysyłane do Celiny podpisane
elektronicznie.
Jeśli wcześniej zaznaczono klawiszem Spacji kilka dokumentów i potem z menu kontekstowego wybrano operację
wysyłania, to operacja będzie dotyczyć wszystkich wybranych dokumentów.
Jeśli wysyłany dokument ma być sprostowaniem wysłanego poprzednio, należy zaznaczyć opcję wyślij jako
sprostowanie i wpisać kolejny numer tego sprostowania (oczywiście wcześniej należy dokonać w nim niezbędnych
poprawek). Aby ta opcja była dostępna, dokument musi mieć wpisany numer ewidencyjny, czyli OGL lub MRN. Można
to sprawdzić z menu kontekstowego wybierając Operacje … /Edytuj dane …. Te numery wypełnia program pod
warunkiem, że odpowiednie komunikaty zostały odnotowane w module email. Jeśli ich nie ma, a ten numer (OGL, MRN)
znamy, to należy go wpisać w omawiane miejsce. Dopiero wówczas dostępna staje się opcja sprostowania. Podczas
prostowania zgłoszenia tranzytowego musimy wybrać, czy sprostowanie dotyczy zgłoszenia, czy zabezpieczenia.
Program umożliwia sprawdzanie statusu wysłanego uprzednio dokumentu. W tym celu po wskazaniu danego
dokumentu na liście SADów z menu kontekstowego należy wybrać Operacje (tu odpowiedni system)/Sprawdź status w
(tu odpowiedni system). Wyjątkiem jest sprawdzanie statusu zgłoszenia wysłanego do ECSu przez interfejs niewizualny
ECS2. Wówczas należy sprawdzać status za pomocą operacji z menu kontekstowego Operacje ECS
/Sprawdź status przyjęcia w ECS – interfejs niewizualny oraz Operacje ECS/Odbierz komunikaty z ECS – interfejs
niewizualny.
82
HUZAR SOFTWARE
12. System ECS
System ECS obsługuje elektroniczne zgłoszenia wywozowe we wszystkich przewidzianych przepisami prawa
przypadkach, gdy takie zgłoszenie ma być złożone dla:
-
Procedury wywozu,
-
Procedury uszlachetniania biernego, oraz
-
Powrotnego wywozu po gospodarczej procedurze celnej.
Podpisywanie plików XML
Zgłoszenia wywozowe w formie elektronicznej – w formacie XML - przesyłane do systemu ECS powinny być
podpisane. Informacje o podpisie elektronicznym dostępne są pod adresem:
http://e-clo.pl/files/pe.html
Certyfikat (klucz) podpisu elektronicznego
Powyżej opisana instalacja programu podpisującego pliki XML wymaga posiadania certyfikatu (klucza). Użytkownik
powinien wystąpić z odpowiednim wnioskiem do urzędu o nadanie indywidualnego certyfikatu. W odpowiedzi
użytkownik otrzyma emaila z łączem (linkiem) do klucza bezpiecznej transmisji.
Należy przypomnieć, że klucz ważny jest ustalony okres czasu. Przed upływem terminu obowiązywania klucza
ponownie trzeba wystąpić do urzędu.
Pełny opis kroków do wykonania przez użytkownika są opisane w instrukcji „Instrukcja korzystania z klucza do
bezpiecznej transmisji danych w celu podpisywania elektronicznych zgłoszeń wywozowych w systemie ECS” dostępnej
na stronie
http://www.e-clo.pl/
Jeżeli nie zainstaluje się klucza do bezpiecznej transmisji, komunikaty systemu ECS można będzie zapisać jedynie w
niepodpisanych plikach.
Użytkownik nie musi korzystać z programu do podpisu opisanego powyżej. Można wykorzystać oprogramowanie
firmy Huzar-Software. W tym celu należy w menu Opcje/Opcje programu/Podpis elektroniczny zaznaczyć opcje
„podpisuj wewnętrznie w programie”. Jednak sam certyfikat podpisu jest niezbędny.
UWAGA – dla bezpieczeństwa należy zapisać swój certyfikat na nośniku zewnętrznym w postaci pliku *.pfx i
zapamiętać hasło którym został zabezpieczony.
Obsługa zgłoszeń wywozowych
W niniejszym rozdziale opisano obsługę komunikatów, które są wymieniane pomiędzy programem a systemem ECS.
Użytkownik powinien zapoznać się z instrukcją dla eksporterów/zgłaszających w zakresie obsługi zgłoszeń
wywozowych w systemie ECS opracowaną przez Ministerstwo Finansów.
Złożenie zgłoszenia celnego.
Złożenie zgłoszenia polega na przygotowaniu eksportowego dokumentu SAD, w którym zaznaczamy opcję ECS.
Włączenie opcji ma znaczenie przy wypełnianiu eksportowego dokumentu SAD, ponieważ program sprawdza
poprawność dokumentu w kontekście wymagań systemu ECS, w szczególności dotyczących danych przesyłanych do
systemu ECS komunikatem IE515 (np. nie trzeba wypełniać szczegółów dotyczących samochodów).
Identyfikator eksportu
zgłaszanego w systemie
ECS (pojawia się po
zaznaczeniu opcji ECS)
Zaznaczamy opcje ECS
Po sprawdzeniu poprawności dokumentu SAD (klawisz [F2]) i ewentualnym uzupełnieniu wymaganych pól, należy
wyjść z edycji dokumentu SAD, by wysłać komunikat IE515. Można to zrobić za pomocą przycisku Eksport do ECS
umieszczonego na górze pod przyciskiem Koniec albo po zamknięciu dokumentu z listy SAD-ów.
Komunikaty IE515 są wysyłane z poziomu listy SAD-ów widocznej w oknie głównym programu. Kolejne czynności
wykonywane przy wysyłce pokazano na poniższym rysunku.
WinSADIB/MS/OR
83
Można także jednorazowo wysłać wiele dokumentów eksportowych. Aby wskazać grupę SAD-ów do wysłania, należy
kliknąć w SAD na liście i nacisnąć klawisz [SPACJA] (SAD zostanie podświetlony na zielono), wskazać kolejny SAD i
klawiszem spacji podświetlić go na zielono. Gdy podświetlono wymaganą liczbę dokumentów, wtedy prawym klawiszem
myszki wybieramy do wykonania funkcję Wyślij SAD do ECS.
W następstwie wykonania funkcji Wyślij SAD do ECS… zostanie wyświetlone okienko Opcje eksportu do systemu
Wybieramy funkcję Wyślij
SAD do ECS…
ECS.
W obszarze Rodzaj eksportu należy wybrać sposób wysyłki.
Wybranie opcji bezpośrednio przez serwis systemu ECS2 oznacza, że zgłoszenie zostanie wysłane bezpośrednio na
stronę ECS za pośrednictwem interfejsu niewizualnego. W tym celu należy najpierw skonfigurować dane logowania do
ECSu (Opcje/Opcje programu/Systemy/ECS). Wysłanie dokumentu tym sposobem powoduje, że komunikaty zwrotne
(PWK1, PWK2, IE528, IE529, IE599 itd.) nie będą automatycznie przychodzić na skrzynkę mailową, lecz trzeba je
ściągnąć samemu (z menu podręcznego – prawym myszki na zgłoszeniu) - Operacje ECS/Sprawdź status przyjęcia w ECS
(tylko PWK1 i PWK2) oraz Operacje ECS/Odbierz komunikaty z ECS. Informacje odczytane w ten sposób zostaną
umieszczone
w
module
e-mail
(Tablice/moduł
e-mail)
tak,
jak
pozostałe
komunikaty
z systemów ECS lub NCTS.
Wybranie opcji bezpośrednio przez email oznacza, że komunikat zostanie wysłany bezpośrednio z programu –
w tym celu należy skonfigurować odpowiednio konto (Opcje/Opcje programu/Konta email). Jeśli przy konfiguracji konta
zaznaczono odbieraj wiadomości w tle, to komunikaty zwrotne będą automatycznie umieszczane w module e-mail.
Wybranie opcji do pliku powoduje, że komunikat IE515 zostanie zapisany w pliku we wskazanej lokalizacji. Taki plik
należy potem wysłać za pomocą programu pocztowego lub zalogować się na stronę ECSu i wstawić go bezpośrednio.
Na liście umieszczonej (nadal opis dotyczy okna Opcje eksportu do systemu ECS2) w obszarze Dokumenty do
wysłania widoczne są numery SAD-ów (kolumna Opis dokumentu) uprzednio zaznaczone w oknie głównym programu.
Ponadto w kolumnach Sprostowanie oraz Podpisany el. Zaznaczono odpowiednio czy IE515 będzie sprostowaniem do
poprzednio wysłanego zgłoszenia oraz czy komunikat ma być podpisany kluczem do bezpiecznej transmisji danych.
Domyślnie każdy komunikat powinien być podpisany (domyślnie jest włączona opcja podpisany elektronicznie w
obszarze Szczegóły wybranego dokumentu), dlatego w kolumnie tej powinno być wpisane Tak przy każdym SAD-ie.
Przy grupowej wysyłce wielu SAD-ów, do ustawienia podpisu elektronicznego w każdym dokumencie może posłużyć
włączenie opcji Wszystkie podpisz elektronicznie.
84
HUZAR SOFTWARE
Wysłanie komunikatu IE515 nastąpi po akceptacji za pomocą przycisku Ok. Program podejmuje czynności
sprawdzające poprawność dokumentów i w przypadku pozytywnej walidacji rozpocznie proces podpisywania
komunikatów w formacie XML, wyświetlając okienko, w którym należy wskazać certyfikat (klucz) otrzymany z Urzędu
Celnego. Po wybraniu certyfikatu z listy, należy zaakceptować jego wybór naciskając przycisk OK.
Zgłoszenia wygenerowane przez program WinSAD posiada tzw. numer własny, identyczny z numerem widocznym w
polu 7 dokumentu SAD. Numer ten wykorzystywany jest przez system ECS w przypadku błędnej rejestracji czy sytuacji
awaryjnych (pod tym numerem jest rejestrowane zgłoszenie i można po nim dokonywać wyszukiwań w systemie ECS).
W odpowiedzi (odbiór jest identyczny jak w opisanym systemie NCTS), gdy zgłoszenie nie zostanie przyjęte, system
może odpowiedzieć komunikatem:
1. PWK2 – zgłoszenie zostało odrzucone, ponieważ przesłany komunikat IE515 nie spełnia wymagań narzuconych
przez system,
2. IE516 – system wykrył błedy w zgłoszeniu; upłynął termin 14 dni od zarejestrowania zgłoszenia w urzędzie
wywozu w czasie, którego zgłaszający nie przedstawił niezbędnych dokumentów lub towarów; organ celny stwierdził
braki odnośnie kodów załączonych dokumentów.
W komunikacie IE516 znajduje się powód odmowy przyjęcia zgłoszenia. Po poprawieniu błędów należy złożyć nowe
zgłoszenie w formie komunikatu IE515.
Przyjęcie zgłoszenia celnego.
System ECS po pozytywnej weryfikacji zgłoszenia oraz po przedstawieniu towarów nadaje numer ewidencyjny MRN
(np. 07PL351010E000326). O przyjęciu zgłoszenia i o numerze MRN zgłaszający jest informowany zwrotnie za pomocą
komunikatu IE528.
Weryfikacja merytoryczna zgłoszenia po jego przyjęciu.
Po przyjęciu zgłoszenia organ celny może podjąć decyzję o przystąpieniu do kontroli merytorycznej zgłoszenia. Jeżeli
podjęto decyzje o kontroli, wtedy zgłaszający powiadamiany jest za pomocą komunikatu IE560, a w przypadku wykrycia
niezgodności (kod B1) dodatkowo komunikatem IE551 odmawiającym objęcia towarów procedurą wywozu.
Sprostowanie zgłoszenia.
Przed ewentualną kontrolą zgłoszenia oraz przed zwolnieniem towarów, zgłaszający może dokonać jego sprostowania
poprzez przesłanie podpisanego kluczem komunikatu IE513 zawierającego poprawne i aktualne dane oraz, co
najważniejsze, numer MRN z pierwotnego zgłoszenia wywozowego (nie musimy się martwić o MRN, jeżeli wszelkie
zmiany dokonaliśmy w SAD-zie pierwotnym, którego dotyczył odebrany komunikat IE528; chociaż do każdego SAD-u
można przypisać numer MRN ręcznie przyciskając klawisz [F4] w trakcie edycji dokumentu).
W celu wysłania sprostowania należy edytować wysłany poprzednio dokument SAD wpisując właściwe dane (te, które
prostujemy), a następnie rozpocząć wysyłkę (jak „normalnego” zgłoszenia eksportowego), ale na okienku Opcje eksportu
do systemu ECS2 koniecznie trzeba zaznaczyć prześlij jako sprostowanie (albo dwukrotnie kliknąć w kolumnę
Sprostowanie aż wyświetli się TAK) oraz wpisać numer sprostowania („1”, jeśli to pierwsze sprostowanie). O przyjęciu
sprostowania zgłaszający zostanie poinformowany komunikatem IE504, zaś o odrzuceniu komunikatem IE505.
Zwolnienie towarów do wywozu.
Po przyjęcie zgłoszenia (odebranie komunikatu IE528 w procedurze uproszczonej) można oczekiwać komunikatu
IE529 informującego o zwolnieniu towaru do procedury wywozu – do niego może być dołączony dokument EAD.
Komunikat IE529 i towarzyszące mu dokumenty zawierają zawsze aktualne dane z uwzględnieniem wszelkich
dokonanych sprostowań.
W procedurze zwykłej (bez uproszczenia) po otrzymaniu komunikatu PWK1, należy udać się do Urzędu celem
przedstawienia towaru.
Potwierdzenie wyprowadzenia.
Niezwłocznie po tym jak towary opuściły Wspólnotę system ECS generuje komunikat IE599 i przesyła go na adres email wskazany w zgłoszeniu wywozowym (IE515).
Komunikat IE599 będzie również wysyłany do zgłaszającego, jeżeli organ celny odmówił zgody na wyprowadzenie
towarów (wynik kontroli B1 – niezgodne) w urzędzie wyprowadzenia. Komunikat IE599 należy przechowywać w postaci
xml do celów podatkowych.
Unieważnienie zgłoszenia.
Wniosek o unieważnienie zgłoszenia może być przesłany w formie komunikatu IE514 lub złożony w formie
papierowej. W odpowiedzi do zgłaszającego przesyłany jest komunikat IE509 informujący o decyzji o unieważnieniu
zgłoszenia lub o odrzuceniu wniosku o unieważnienie zgłoszenia.
Zgłaszający może być także poinformowany za pomocą komunikatu IE509 o unieważnienie zgłoszenia z urzędu.
WinSADIB/MS/OR
85
Powiadomienie o przedstawieniu towaru (przybyciu na granicę).
W urzędzie wyprowadzenia powiadomienie o przedstawieniu towaru odbywa się za pomocą komunikatu IE507. W
odpowiedzi zgłaszający może otrzymać komunikat IE508 odrzucający zawiadomienie o przybyciu na granicę, komunikat
IE561 informujący o kontroli w urzędzie wyprowadzenia, komunikat IE525(IE522) wyrażający zgodę (odmowę) na
przekroczenie granicy. Możliwy jest także odbiór komunikatu IE521 zawierający informację o odmowie dalszej obsługi w
Systemie, zawiadomienia o przybyciu towaru na granicę. Ten komunikat jest używany w wyjątkowych sytuacjach, gdy
nie jesteśmy pewni, czy komunikat IE515 dotarł do właściwego UWA.
Złożenie manifestu.
Jeżeli w komunikacie IE507 zadeklarowano składowanie towaru, to przedstawiający towar powinien złożyć
w urzędzie manifest wysyłając komunikat IE547. Zwrotny komunikat IE548 informuje o przyjęciu bądź odrzuceniu
manifestu eksportowego. Jest przekazywany zwrotnie odpowiadającemu za towar w miejscu składowania na granicy.
Przyjętemu manifestowi nadawany jest w systemie unikalny numer MRX.
86
HUZAR SOFTWARE
13. System ICS
System ICS jest przeznaczony do elektronicznej obsługi Przywozowych Deklaracji Skróconych. Nie obejmuje on
obsługi zgłoszenia celnego, czyli nie zastępuje Celiny. Służy do analizy ryzyka i jest wykorzystywany przez służbę celną
do planowania kontroli celnych przesyłek wprowadzanych na obszar wspólnoty.
Wszystkie towary wprowadzane na obszar celny Unii Europejskiej powinny być objęte Przywozową Deklaracją
Skróconą (w skrócie PDS), składaną przed przybyciem towarów na ten obszar. Jeśli towary przedstawione organom
celnym nie zostały ujęte w przywozowej deklaracji skróconej (i nie są one objęte wyłączeniami spod obowiązku złożenia
takiej deklaracji) – przywozowa deklaracja skrócona powinna zostać złożona niezwłocznie przez osobę, która wprowadza
towary lub która ponosi odpowiedzialność za przewóz towarów na obszar celny Wspólnoty.
Zadeklarowanie danych bezpieczeństwa w ramach zgłoszenia tranzytowego do systemu NCTS może zwolnić
z obowiązku składania PDS pod warunkiem, że towary są wprowadzane na obszar celny Wspólnoty w ramach procedury
tranzytu, są zgłaszane elektronicznie i zawierają wszystkie elementy wymagane dla PDS.
Osobą zobowiązaną do złożenia PDS jest przewoźnik. Jednak zamiast niego PDS może złożyć inny podmiot. PDS jest
przesyłana do systemu w postaci komunikatu IE315.
PDS przesyła się tylko do pierwszego urzędu celnego wprowadzenia (o ile środek transportu nie zawinie do portu
zlokalizowanego w kraju trzecim przemieszczając się między pierwszym a kolejnymi urzędami urzędami celnymi
wprowadzenia), a w następnym porcie wprowadzenia konieczne jest już tylko przedstawienie towarów organom celnym.
W PDS należy zadeklarować wszystkie towary, które znajdują się na środku transportu – nie tylko te, które będą
wprowadzone na obszar celny Wspólnoty przez pierwszy urząd wprowadzenia. W następnych portach wprowadzenia już
nie wysyła się PDS lecz Powiadomienie o przybyciu i przedstawienie towaru (IE347).
Komunikat IE328 wysłany do przedsiębiorcy zawiera numer MRN nadany dokumentowi PDS.
W przypadku błędów wykrytych w PDS (numer własny nie jest unikalny, nieprawidłowy numer EORI) system wysyła
użytkownikowi zwrotnie komunikat IE316 informujący o odrzuceniu.
Komunikat IE351 przesłany do podmiotu jest informacją o wytypowaniu przesyłki do kontroli (w przypadku, gdy
podmiot jest posiadaczem świadectwa AEO) lub informacją „nie ładuj” - ten przypadek stosuje się tylko w transporcie
kontenerowym/dalekomorskim przy zaistnieniu pewnych okoliczności.
Sprostowanie PDS jest wysyłane w postaci komunikatu IE313. Nie można go wysłać, gdy organy celne
poinformowały o kontroli lub stwierdziły nieprawidłowości danych zamieszczonych w PDS lub gdy zwolniły towar.
Sprostowanie nie może dotyczyć osoby składającej PDS, przedstawiciela oraz deklarowanego pierwszego urzędu
wprowadzenia. Sprostowanie PDS można wysłać dopiero, gdy dna PDS otrzymała już numer MRN. Sprostowanie należy
wysłać do tego samego urzędu, do którego uprzednio wysłano PDS.
Wniosek o zmianę trasy (IE323) należy zastosować wtedy, gdy aktywny środek transportu przybędzie do urzędu
celnego wprowadzenia znajdującego się w państwie członkowskim, które nie zostało zadeklarowane w wysłanej
wcześniej PDS. Przedsiębiorca wnioskujący o zmianę trasy musi posiadać ważny numer EORI. Wniosek wysyła się do
deklarowanego pierwszego urzędu wprowadzenia, czyli do tego, w którym złożono PDS.
Powiadomienie o przybyciu i/lub przedstawienie towaru (IE347) stosuje się w faktycznym pierwszym polskim
urzędzie celnym wprowadzenia oraz w kolejnych polskich urzędach wprowadzenia. W pierwszym urzędzie wprowadzenia
deklaruje się wszystkie towary znajdujące się na środku transportu, a w kolejnych urzędach wprowadzenia należy
zadeklarować towary, które są przedstawiane urzędowi celnemu oraz będą wyładowane w celu nadania im właściwego
przeznaczenia celnego. Umożliwia to sprawdzenie, czy wcześniej przedstawiono PDS. Stosuje się w sytuacji, gdy PDS
wysłano uprzednio do polskiego urzędu celnego wprowadzenia oraz gdy wysłano ją do urzędu zlokalizowanego w innym
państwie Wspólnoty. Komunikat IE347 wysyła się w momencie przybycia środka transportu do urzędu celnego
wprowadzenia. Towary deklarowane w IE347, które będą wprowadzane na teren wspólnoty przez ten właśnie urząd, w
polu „Wprowadzenie” dla każdego towaru muszą mieć wartość „1”.
Jeśli komunikat będzie niepoprawny – zostanie odrzucony przez ICS, a użytkownik zostanie powiadomiony o tym
fakcie komunikatem IE348 zawierającym decyzję negatywną – w takim przypadku podmiot musi wysłać ponownie IE347.
Jeśli komunikat IE347 będzie poprawny, zostanie on zarejestrowany w systemie ICS i użytkownik otrzyma IE348 z
decyzją pozytywną zawierający numer MRZ.
Już po otrzymaniu numeru MRZ użytkownik może otrzymać IE349 mówiący o odrzuceniu pewnych pozycji
towarowych. Oznacza to, że tych towarów nie udało się powiązać w systemie ICS z pozycjami PDS. Może się to zdarzyć
np., gdy użytkownik nie wysłał najpierw PDS dla tej przesyłki, albo ICS nie może odnaleźć danej PDS. W takim
przypadku należy złożyć odrębną PDS od razu ze znacznikiem przedstawienia towaru.
Sprostowanie powiadomienia o przybyciu można wysłać po otrzymaniu MRZ za pomocą komunikatu IET13. To
sprostowanie można wysłać tylko do momentu, dopóki podmiot nie otrzymał IE361 lub IE330. Jeśli sprostowanie
zostanie zaakceptowane przez system, do przedsiębiorcy zostanie wysłany komunikat IET04. W przeciwnym razie –
komunikat IET05 oznaczający odmowę przyjęcia sprostowania.
WinSADIB/MS/OR
87
Zwolnienie towaru do wprowadzenia na obszar celny wspólnoty jest zawarte w komunikacie IE330 lub IE329.
Drugi z komunikatów oznacza, że w wyniku kontroli stwierdzono różnice, ale nie rzutują one na zwolnienie towaru.
Komunikaty te dotyczą towarów, które w IE347 zostały oznaczone cyfrą „1” w polu „Wprowadzenie”.
Odmowę wprowadzenia na obszar celny wspólnoty oznacza komunikat IE322 przesłany do przedsiębiorcy.
Zapytanie o stan obsługi PDS przedsiębiorca może skierować do systemu za pomocą komunikatu IEST1. System
odpowiada komunikatem IEST2 zawierającym status deklaracji lub informację o błędzie, gdy nie udało się odnaleźć
dokumentu o danym numerze MRN.
UWAGA: Z komunikatu IE347 można wygenerować automatycznie Deklarację Skróconą – w module email po
podświetleniu komunikatu IE347 z menu kontekstowego należy wybrać funkcję Generuj Deklarację Skróconą (DS) z
IE347.
Standardowe ;postępowanie:
1.
Wysłać PDS (IE315) na cały ładunek do pierwszego portu Wspólnoty z przedstawieniem równym „0”. Jeśli
jest poprawna i zostanie zarejestrowana przyjdzie IE328 zawierający MRN.
2.
Po przybyciu ładunku do pierwszego portu wysłać powiadomienie (IE347) na cały ładunek. I tu w zależności:

jeśli cały ładunek będzie przedstawiany w tym porcie – wybrać „2” jako „Wprowadzenie” dla całego
powiadomienia;

jeśli tylko część ładunku będzie przedstawiana w tym porcie, to na głównym poziomie wybrać „-1”, dla
towarów przedstawianych wybrać „2”, a dla jadących dalej wybrać „0”.
3.
Zwrotnie przyjdzie IE348 (potwierdzenie zarejestrowania przybycia towaru) lub IE349 (odrzucenie
zawiadomienia o przybyciu towaru).
4.
Można też od razu wysłać PDS jako powiadomienie o przybyciu towaru – w IE315 należy wówczas wybrać
przedstawienie = „1”. Wówczas system sam generuje IE347, i do użytkownika wysyła IE348 (tu jest MRZ).
Lista komunikatów ICS jest podana poniżej:
PWK1
Potwierdzenie złożenia komunikatu w systemie ICS
PWK2
Informacja o odrzuceniu komunikatu przez system ICS
IE304
Komunikat wysyłany z systemu ICS stanowiący informację o przyjęciu komunikatu IE313
IE305
Komunikat wysyłany z systemu ICS stanowiący informację o odrzuceniu komunikatu IE313
IE313
Komunikat wysyłany przez przedsiębiorcę stanowiący sprostowanie danych zadeklarowanych pierwotnie w
komunikacie IE315
IE315
Komunikat wysyłany przez przedsiębiorcę zawierający dane przywozowej deklaracji skróconej
IE316
Komunikat wysyłany z systemu ICS w przypadku odmowy przyjęcia przywozowej deklaracji skróconej
IE322
Komunikat wysyłany z systemu ICS w przypadku odmowy wprowadzenia towaru na obszar celny Wspólnoty
IE323
Komunikat wysyłany przez przedsiębiorcę stanowiący wniosek o zmianę trasy
IE324
Komunikat wysyłany z systemu ICS stanowiący informację o odrzuceniu komunikatu IE323
IE325
Komunikat wysyłany z systemu ICS stanowiący informację o przyjęciu komunikatu IE323
IE328
Komunikat wysyłany z systemu ICS zawierający informacje o nadaniu przywozowej deklaracji skróconej
numeru MRN
IE329
Komunikat wysyłany z systemu ICS informujący, że w wyniku kontroli stwierdzono rozbieżności pomiędzy
stanem faktycznym a danymi zadeklarowanymi w PDS, ale nieprawidłowości te nie rzutują na zwolnienie
towarów do wprowadzenia na obszar celny Wspólnoty. Komunikat zawiera jednocześnie dane przywozowej
deklaracji skróconej skorygowane przez organ celny
IE330
Komunikat wysyłany z systemu ICS z informacją, że wynik kontroli jest zgodny z danymi zadeklarowanymi
w PDS lub, że kontrola nie będzie przeprowadzona i jednocześnie zawierający zgodę na wprowadzenie towarów
na obszar celny Wspólnoty i nadanie im właściwego przeznaczenia celnego
88
HUZAR SOFTWARE
IET13
Komunikat wysyłany przez przedsiębiorcę stanowiący sprostowanie danych zadeklarowanych pierwotnie w
komunikacie IE347
IET04
Komunikat wysyłany z systemu ICS stanowiący informację o przyjęciu komunikatu IET13
IET05
Komunikat wysyłany z systemu ICS stanowiący informację o odrzuceniu komunikatu IET13
IE347
Komunikat wysyłany przez przedsiębiorcę stanowiący powiadomienie o przybyciu do pierwszego lub
kolejnego urzędu celnego wprowadzenia
IE348
Komunikat wysyłany z systemu ICS zawierający informacje o zarejestrowaniu lub odrzuceniu komunikatu
IE347
IE349
Komunikat wysyłany z systemu ICS zawierający informacje o odrzuceniu pozycji komunikatu IE347
IE351
Komunikat wysyłany z systemu ICS zawierający informacje o:
a) wytypowaniu przesyłki do kontroli (wysyłany przed przybyciem towaru i tylko wobec posiadaczy
świadectwa AEO) albo
b) stanowiący informację „nie ładuj” w transporcie dalekomorskim
IE361
Komunikat wysyłany z systemu ICS zawierający informacje o wytypowaniu przesyłki do kontroli
IEST1
Komunikat wysyłany przez przedsiębiorcę stanowiący zapytanie o stan obsługi przywozowej deklaracji
skróconej
IEST2
Komunikat wysyłany z systemu ICS zawierający informacje o stanie obsługi przywozowej deklaracji
skróconej
WinSADIB/MS/OR
89
14. System NCTS
System NCTS to Nowy Skomputeryzowany System Tranzytowy służący do obsługi wspólnej procedury tranzytowej
WPT realizowanej na podstawie dokumentu SAD, głównie w transporcie drogowym. Nazwa systemu to skrót od
angielskiej nazwy New Computerized Transit System. Koncepcja opracowania systemu informatycznego zrodziła się w
ramach przeprowadzanej w UE reformy tranzytu służącej jednocześnie uproszczeniu procedur i ograniczeniu nadużyć.
Wspólne zasady działania systemu zostały wypracowane przez kraje uczestniczące w przedsięwzięciu, a każda
administracja celna prowadzi prace wdrożeniowe we własnym zakresie lub przy pomocy zewnętrznych kontrahentów wyspecjalizowanych firm IT.
Idea systemu NCTS polega na wymianie w czasie rzeczywistym informacji o operacji tranzytowej za pomocą
elektronicznych komunikatów przesyłanych między urzędami celnymi oraz między urzędami a podmiotami. NCTS
pozwala na eliminację dotychczasowego długotrwałego sposobu przekazywania informacji w formie dokumentów
papierowych. Komunikaty wymieniane są pomiędzy urzędami celnymi w obszarze międzynarodowym, co umożliwia
szybki dostęp do informacji o operacjach tranzytowych w każdym miejscu ich realizacji. W obszarze krajowym
informacje o operacjach dostępne są dla wszystkich urzędów celnych. Wymiana komunikatów możliwa jest również
pomiędzy urzędami celnymi a podmiotami realizującymi operacje tranzytowe w systemie NCTS.
Celem wdrożenia NCTS jest pełna komputeryzacja wspólnych operacji tranzytowych WPT w urzędach celnych:
wyjścia, tranzytowych i przeznaczenia. Pełna komputeryzacja oznacza, że operacja tranzytowa jest od początku (od
momentu złożenia zgłoszenia celnego), do końca (do zamknięcia operacji tranzytowej), przetwarzana i monitorowana
przez system. Informacje o wprowadzonych do systemu NCTS danych można uzyskać na każdym etapie realizacji
operacji WPT – w urzędach wyjścia, tranzytowych i przeznaczenia.
Realizacja procedury tranzytu
Operacja tranzytowa WPT od momentu złożenia zgłoszenia celnego w urzędzie wyjścia do rozpoczęcia procedury
zamknięcia tranzytu jest przetwarzana i monitorowana przez system. Uczestnikami tego procesu są:
-
Podmiot zgłaszający
-
Urząd wyjścia
-
Urząd tranzytowy
-
Urząd przeznaczenia
-
Podmiot odbiorca
System nadzoruje operacje w oparciu o procedury zwykłe i uproszczone.
Każda deklaracja tranzytowa identyfikowana jest przez unikalny numer LRN (lokalny numer ewidencyjny odpowiednik pola 7 dokumentu SAD, natomiast każda operacja tranzytowa identyfikowana jest przez MRN (Numer
referencyjny tranzytu). Operacja tranzytowa składa się z dwóch podstawowych etapów:

Otwarcia operacji tranzytowej

Zamknięcia operacji tranzytowej
Wszystkie operacje realizowane są przez wymianę komunikatów w formacie XML.
Otwarcie operacji tranzytowej
Otwarcie operacji tranzytowej realizowane jest jako sekwencja czynności, w których następuje wymiana komunikatów
pomiędzy uczestnikami procesu obsługi procedury tranzytowej:
1. Zgłoszenie deklaracji tranzytowej - W programie WinSAD należy wykonać SAD tranzytowy (typ „F”), a
następnie przesłać go do systemu. Administracja celna, do której zostało przekazane zgłoszenie w formie komunikatu
IE15, staje się automatycznie urzędem wyjścia. Zgłoszenie tranzytowe może być złożone przed przedstawieniem towarów.
2. Weryfikacja zgłoszenia tranzytowego - Po wprowadzeniu zgłoszenia tranzytowego do systemu, zgłoszenie jest
sprawdzane w zakresie poprawności i kompletności wypełnienia deklarowanych pól oraz w zakresie zgodności z
niektórymi bazami danych:

Negatywna weryfikacja zgłoszenia skutkuje odrzuceniem zgłoszenia przez system – komunikat IE16 wysyłany
jest do podmiotu zgłaszającego deklaracje tranzytową i procedura jest kończona odrzuceniem zgłoszenia.

Pozytywnie zweryfikowane zgłoszenie jest przyjmowane przez system. Zgłoszeniu nadawany jest numer
ewidencyjny operacji tranzytowej MRN i realizowane są następujące zadania:
a.
Wysłanie komunikatu IE28 - do podmiotu wysłany jest komunikat o fakcie nadania numeru MRN.
b.
Sprawdzanie zabezpieczenie towaru - Zgłoszeniu jest przypisywana wartość ryzyka na podstawie, której
funkcjonariusz podejmie decyzje o kontroli przesyłki. Następnie dokonywane jest sprawdzenie zabezpieczenia.
90
HUZAR SOFTWARE
c.
Wysłanie komunikatu IE29 - do podmiotu zgłaszającego tranzyt (podłączonego do systemu NCTS)
wysyłany jest komunikat informujący o zwolnieniu towarów do tranzytu.
d.
Wydruk dokumentu TDT - drukowany jest Tranzytowy Dokument Towarzyszący z widniejącym
numerem MRN w formie kodu paskowego. W procedurze normalnej wydruk ten ma miejsce w urzędzie wyjścia i jest
potwierdzany pieczęcią urzędu, a w przypadku procedury uproszczonej wydruk następuje bezpośrednio w siedzibie
upoważnionego nadawcy z pliku PDF dostarczonego przez UC.
e.
Zakończenie otwarcia operacji tranzytowej - przewoźnik wyrusza z towarami do urzędu przeznaczenia
wraz z Tranzytowym Dokumentem Towarzyszącym (kopią A lub kopiami A i B).
Zamknięcie operacji tranzytowej
Zamknięcie operacji tranzytowej realizowane jest jako sekwencja czynności, w których następuje wymiana
komunikatów pomiędzy uczestnikami procesu obsługi procedury tranzytowej:
1. Zawiadomienie o przybyciu towaru IE07 - upoważniony odbiorca identyfikuje operację tranzytową na
podstawie numeru MRN widniejącego na Tranzytowym Dokumencie Towarzyszącym i zawiadamia komunikatem
elektronicznym IE07 urząd przeznaczenia o przybyciu towarów.
2. Pozwolenie na rozładunek towaru IE43 – komunikat zezwalający upoważnionemu odbiorcy na rozładunek
towarów wysyłany jest przez urząd przeznaczenia do odbiorcy tylko w przypadku procedury uproszczonej (automatycznie
– po upłynięciu określonego czasomierza).
3. Uwagi rozładunkowe IE44 - upoważniony odbiorca informuje urząd przeznaczenia (tylko w przypadku
procedury uproszczonej) o stanie towarów po rozładunku, przesyłając komunikat elektroniczny IE44.
4. Kontrola w miejscu przeznaczenia - do czasu poinformowania upoważnionego odbiorcy o zwolnieniu towarów,
urząd przeznaczenia może przeprowadzić kontrolę.
5. Zawiadomienie o zwolnieniu towaru IE25 - urząd przeznaczenia informuje upoważnionego odbiorcę
o zakończeniu operacji tranzytowej i zwolnieniu towarów komunikatem IE25.
6. Zamknięcie operacji tranzytowej IE45 - urząd wyjścia, po otrzymaniu z urzędu przeznaczenia komunikatu
elektronicznego z pozytywnym wynikiem kontroli, zamyka operację tranzytową, wysyłając jednocześnie do podmiotu
zgłaszającego komunikat powiadamiający o zamknięciu operacji tranzytowej – IE45. Jeżeli wyniki kontroli są negatywne,
urząd wyjścia prowadzi postępowanie sprawdzające, a dopiero po jego zakończeniu zamyka operację tranzytową.
Operacje pośrednie
Poza podstawowymi operacjami, otwarcia i zamknięcia operacji tranzytowej, mogą być wykonane pośrednie operacje
związane z tranzytem:
-
Kontrola w miejscu wyjścia,
-
Wniosek o unieważnienie zgłoszenia.
Kontrola w miejscu wyjścia
Kontrola w miejscu wyjście przeprowadzana jest po zgłoszeniu deklaracji tranzytowej (IE15) a przed zwolnieniem
towarów do tranzytu (IE29)
 Zawiadomienie o decyzji kontroli w miejscu wyjścia IE60 – funkcjonariusz celny może podjąć decyzję
o przeprowadzeniu kontroli w miejscu wyjścia. W przypadku procedury zwykłej przesłany zostaje, do podmiotu
zgłaszającego tranzyt, komunikat IE60 (zawiadomienie o decyzji kontroli).
 Odmowa zwolnienia do tranzytu IE51 – w wyniku kontroli może zostać podjęta decyzja o odmowie zwolnienia
do tranzytu IE51. Komunikat ten wysłany zostaje przez urząd wyjścia do podmiotu zgłaszającego tranzyt.
 Wniosek o zwolnienie do tranzytu IE54 – w przypadku stwierdzenia nieistotnych różnic, podmiot może
wnioskować o zwolnienie towaru do tranzytu, przesyłając komunikat IE54 do urzędu wyjścia.
Wniosek o unieważnienie zgłoszenia
Zgłaszający, po złożeniu zgłoszenia tranzytowego, może złożyć wniosek o unieważnienie zgłoszenia. Fakt ten
obsługiwany jest przez następującą sekwencję komunikatów:
 Wniosek o unieważnienie zgłoszenia IE14 – podmiot zgłaszający deklarację tranzytową składa wniosek,
wysyłając komunikat IE14 do urzędu wyjścia.
 Decyzja o unieważnieniu zgłoszenia IE09 – urząd wyjścia wysyła do podmiotu zgłaszającego, decyzję
o unieważnieniu zgłoszenia (komunikat IE09). Decyzja może być pozytywna (przyjęcie unieważnienia) lub negatywna
(odrzucenie unieważnienia). Decyzja negatywna kończy obsługę wniosku o unieważnienie zgłoszenia.
WinSADIB/MS/OR
91
Podstawowe komunikaty realizujące obsługę operacji tranzytowej
Zestawienie wszystkich komunikatów realizujących procedurę tranzytu zawiera tabela 1 (szarym kolorem zaznaczono
te komunikaty, które nie dotyczą bezpośrednio podmiotu, ponieważ są komunikatami wymienianymi między urzędami
celnymi).
Tabela 1. Opis komunikatów występujących w procedurze tranzytu
Komunikat
IE15
92
Opis komunikatu
Zgłoszenie deklaracji
tranzytowej
Nadawca
Odbiorca
Podmiot
nadawca
-
Uwagi
Urząd Wyjścia
IE16
Odrzucenie zgłoszenia
Urząd Wyjścia
Podmiot - nadawca
IE28
Nadanie numeru MRN
Urząd Wyjścia
Podmiot - nadawca
IE29
Zwolnienie towaru do
tranzytu
Urząd Wyjścia
Podmiot - nadawca
IE50
Zawiadomienie o
spodziewanym przekroczeniu
granicy
Urząd Wyjścia
Urząd Tranzytowy
IE01
Zawiadomienie o
spodziewanym nadejściu
przesyłki tranzytowej
Urząd Wyjścia
IE60
Zawiadomienie o decyzji
kontroli
Urząd Wyjścia
Podmiot - nadawca
IE51
Odmowa zwolnienia do
tranzytu
Urząd Wyjścia
Podmiot - nadawca
IE54
Wniosek o zwolnienie do
tranzytu
Podmiot
nadawca
-
Urząd Wyjścia
IE14
Wniosek o unieważnienie
zgłoszenia
Podmiot
nadawca
-
Urząd Wyjścia
IE09
Decyzja o unieważnieniu
zgłoszenia
Urząd Wyjścia
Podmiot - nadawca
IE10
Zawiadomienie o
unieważnieniu zgłoszenia
Urząd Wyjścia
Urząd Tranzytowy
Urząd
Przeznaczenia
Tylko
procedura zwykła
Urząd
Przeznaczenia
IE901
Potwierdzenie otrzymania
Urząd
zawiadomienia o
Tranzytowy
unieważnieniu
Urząd
Przeznaczenia
IE118
Zawiadomienie o
przekroczeniu granicy
Urząd
Tranzytowy
IE27
Zapytanie o operację
tranzytową
Dowolny
celny
IE38
Odpowiedź na zapytanie
o operację tranzytową
IE07
Zawiadomienie o
przybyciu towarów
Urząd Wyjścia
Urząd Wyjścia
urząd
Urząd Wyjścia
Podmiot
odbiorca
IE43
Pozwolenie na rozładunek
Urząd
Przeznaczenia
IE44
Uwagi rozładunkowe
Podmiot
odbiorca
IE06
Przybycie przesyłki
Urząd
Przeznaczenia
Urząd Wyjścia
Dowolny
celny
-
urząd
Urząd
Przeznaczenia
Podmiot - odbiorca
-
Urząd
Przeznaczenia
Tylko
procedura
uproszczona
Tylko
procedura
uproszczona
Urząd Wyjścia
HUZAR SOFTWARE
IE25
Zawiadomienie o
zwolnieniu towaru
Urząd
Przeznaczenia
Podmiot - odbiorca
IE18
Przekazanie wyniku
kontroli
Urząd
Przeznaczenia
Urząd Wyjścia
IE45
Zamknięcie operacji
tranzytowej
IE140
Zapytanie o przesyłkę
IE141
Odpowiedź na zapytanie
o przesyłkę
IE928
Potwierdzenie przyjęcia
IE15 (zawiera LRN)
WinSADIB/MS/OR
Urząd Wyjścia
Podmiot - nadawca
Urząd Wyjścia
Podmiot – główny
zobowiązany
Podmiot
nadawca
Urząd Wyjścia
-
Urząd wyjścia
Podmiot - nadawca
93
Poniżej przytoczono niektóre skróty, z którymi można się spotkać współpracując z systemem NCTS.
Skrót
Znaczenie
NCTS
New Computerised Transit System (Nowy skomputeryzowany system obsługi tranzytu)
LRN
Local Reference Number (Lokalny numer referencyjny (ewidencyjny))
MRN
Movement Reference Number (Numer referencyjny tranzytu)
WPT
Wspólna Procedura Tranzytowa
SAD
Single Administrative Document (Jednolity Dokument Administracyjny)
AAR
Anticipated Arrival Record (Komunikat informujący wyprzedzająco o dostarczeniu towaru)
ATR
Anticipated Transit Record (Komunikat informujący wyprzedzająco o przewozie towaru przez granicę)
TDT
Tranzytowy Dokument Towarzyszący
Realizacja komunikacji z systemem NCTS w programie WinSAD
Podmiot komunikuje się z systemem NCTS tylko za pomocą poczty elektronicznej (e-mail) – system NCTS nie
udostępnia innego interfejsu – ani wizualnego ani niewizualnego. Do każdego listu (wysyłanego bądź odbieranego)
dołączany jest plik w formacie XML (jako załącznik). Zawartość pliku stanowi treść komunikatu. Użytkownicy programu
WinSAD mają dwie możliwości wysyłania komunikatów:
a)
zapisanie pliku XML na dysku i potem wysłanie go w dowolny sposób mailem,
a)
wysłanie bezpośrednio z programu WinSAD.
Komunikaty można tworzyć w programie w kilku miejscach – należy wybrać najwygodniejszy dla siebie sposób:
Tablice/Moduł email i komunikatów – tam w sekcji NCTS są przyciski służące do tworzenia odpowiednich
komunikatów. Jeśli np. w module jest już IE43, to po jego podświetleniu kliknięcie w przycisk Uwagi rozładunkowe
spowoduje otwarcie okna, w którym część danych będzie wypełniona na podstawie IE43
Dokumenty/Powiadomienia Celina – po podświetleniu powiadomienia z menu kontekstowego można wybrać
Wyślij zawiadomienie o przybyciu lub Wyślij uwagi rozładunkowe. W tym przypadku też część danych zostanie
przeniesiona z powiadomienia. Ta możliwość dotyczy odpraw w procedurze uproszczonej.
-
Tablice/Moduł zamknięć tranzytów/Operacje/Wyślij zawiadomienie o przybyciu lub Wyślij uwagi rozładunkowe.
Komunikacja z NCTS poprzez pliki XML.
Procedura wysyłki pliku do systemu NCTS poza programem WinSAD jest następująca:
1. Plik o podanej nazwie (nazwa.xml) dołączany jest w postaci załącznika do listu e-mail, wysyłanego na adres
[email protected] (gdy zawartość pliku jest przygotowana przez program WinSAD, wtedy w pliku jest
umieszczony adres zwrotny e-mail pobrany z opcji programu - ustawiony w opcjach programu węźle System Celina(!)).
2. Adres e-mail wymaga autoryzacji tzn. jego użycie musi być poprzedzone rejestracją w Podsystemie Danych
Referencyjnych służby celnej.
3.
Informacje z systemu NCTS zwracane są drogą elektroniczną (e-mail), którą należy odebrać programem
pocztowym (np. Outlook). Istotne informacje (komunikat) znajdują się w załączniku do listu.
Dokument SAD, którego poprawność zweryfikowano przez przyciśnięcie klawisza F2, może być podstawą do
zgłoszenia deklaracji tranzytowej. Komunikat IE15, jako plik w formacie XML, powstaje po wykonaniu eksportu danych
do modułu NCTS. Należy w tym celu, przy wybranym na formularzy głównym programu WinSAD, dokumencie SAD,
wywołać funkcję z menu Operacje/Operacje NCTS/Wyślij SAD do tranzytu (IE15) i w wyświetlonym okienku
Opcje eksportu do systemu NCTS zaznaczyć eksport do pliku.. Utworzony dokument zostanie zapisany w pliku o podanej
przez użytkownika nazwie. Wysyłka pliku odbywa się zgodnie z opisaną procedurą.
Bezpośrednia komunikacja z NCTS.
Można także wysyłać pliki do NCTS bezpośrednio z programu WinSAD. W tym celu należy skonfigurować konto email, które będzie obsługiwało NCTS. Po wejściu w menu Opcje/Opcje programu/ Konta email (opisano w rozdziale
Konta email) Dane te znajdują się w opcjach skrzynki pocztowej, z której wysyła się e-mail poza programem WinSAD.
Jeżeli w opcjach pewnego konta zaznaczono opcje Uwzględnij przy synchronizacji, wtedy na to konto program będzie
94
HUZAR SOFTWARE
odbierał komunikaty NCTS w tle (oczywiście, jeżeli dodatkowo zaznaczy się odbieraj wiadomości w tle). Gdy jest jedno
konto to warto tę opcję zaznaczyć - resztę zrobi program WinSAD.
Podstawową zaletą bezpośredniej komunikacji z systemem NCTS jest automatyczne uaktualnianie się statusów
(wyświetlanych w postaci ikonek) w kolumnie NCTS listy SAD-ów (gdy rozpoczynamy tranzyt, bądź odbieramy tranzyt
zwykły) bądź w liście powiadomień celinowych w kolumnie NCTS.
Z poziomu menu Operacje można wysłać i odbierać komunikaty do NCTS, jednak najlepiej wykonywać te operacje z
menu kontekstowego listy SAD-ów bądź powiadomień celinowych, gdyż wtedy komunikaty zostaną częściowo
wypełnione danymi pochodzącymi z SAD-u bądź powiadomienia.
Rozpoczęcie operacji tranzytowej - dokument T1
Operację tranzytową otwiera się za pomocą dokumentu T1 wysłanego do systemu NCTS. Ten dokument trochę się
różni od zgłoszenia importowego lub eksportowego.

w polu 1 wybrać typ SADu „F” oraz w części 3 - „T1”

w polu 33 może nie wystąpić kod CN, jednak zaleca się wpisanie go, aby program sam mógł obliczyć wysokość
obciążenia zabezpieczenia – można w polu 33 zaznaczyć opcję „nie wysyłaj kodu CN”

z menu Inne wybrać i zaznaczyć opcję „obliczaj kwoty zabezpieczeń” - można ją też ustawić na głównym oknie
programu w Opcje/Opcje programu/Domyślne wartości/dla SAD-ów typu „F” domyślnie obliczaj kwoty zabezpieczenia

w polu 47 wykonać operację Wylicz opłaty lub Wylicz automatycznie

w polu 52 w części Gwarancje wybrać z bazy lub wpisać ręcznie gwarancję tranzytową – najczęściej jej rodzaj,
to „1”, wpisać numer GRN oraz kod dostępu; następnie w części Obciążenia wykonać operację Wylicz – program sam na
podstawie danych z pola 47 wyliczy obciążenie; po zaakceptowaniu okna gwarancji program sam doda w polu 44
dokument CAL zawierający odpowiednie dane w odpowiednim formacie

NCTS
za pomocą operacji [F2] sprawdzić poprawność wypełnienia dokumentu – poprawić błędy i wysłać do systemu
Otwarcie karnetu TIR
W celu otwarcia karnetu TIR należy wypełnić SAD typu „F”, a w części 3 pola 1 należy wybrać „TIR”. Następnie
wypełnić dokument podobnie, jak dokument T1 z następującymi różnicami:
 w polu 50 (Główny zobowiązany) – jeśli główny zobowiązany jest właścicielem karnetu, to zaznaczyć tę opcję;
wypełnić dane osobowe tego pola; w górnej części (Główny zobowiązany) wybrać z bazy lub za pomocą przycisku Edytuj
wpisać dane głównego zobowiązanego – jeśli jest nim właściciel karnetu, to jego dane wraz z numerem EORI; jeśli
główny zobowiązany jest również zgłaszającym do NCTSu, to pole EORI w części Przedstawiciel należy pozostawić
puste. W przeciwnym razie należy tu wpisać swój (zgłaszającego) numer EORI.
 w polu 52 (Gwarancje) w części Gwarancje należy dodać numer karnetu TIR wybierając uprzednio rodzaj „B”;
zatwierdzić okienko pola 52; wykonać operację sprawdzania poprawności dokumentu – [F2] – program pokaże, że
brakuje dokumentu o kodzie 952 w polu 44 – należy kliknąć dwukrotnie w ten błąd – program sam go doda w
odpowiednim formacie. Jeśli program nie wykazuje dalszych błędów – wysłać zgłoszenie do NCTS. Jeśli jest poprawne i
zostanie przyjęte – system NCTS odpowie komunikatem IE928 zawierającym numer LRN.
Ewidencja zamknięć tranzytów.
Program WinSAD prowadzi ewidencję zamknięć tranzytów. Do tej ewidencji można wejść za pomocą funkcji Moduł
zamknięć tranzytów z menu Tablice.
Okno zamknięć tranzytów jest podzielone na zakładki – na każdej z nich są widoczne operacje tranzytowe znajdujące
się na odpowiednim etapie realizacji.
WinSADIB/MS/OR
95
Po wysłaniu Zawiadomienia o przybyciu (IE07) ta operacja znajdzie się na zakładce drugiej Wysłano IE07. Po
otrzymaniu zgody na rozładunek (IE43) operacja zostanie przeniesiona na zakładkę Zgoda na rozładunek. Sukcesywnie po
każdym wykonanym kroku procedury zamykającej tranzyt operacja będzie przenoszona na kolejną zakładkę. Na zakładce
Wszystkie znajdują się wszystkie operacje zgromadzone w bazie na dowolnym etapie przetwarzania.
Warunkiem poprawnego zachowania się tego modułu jest odbieranie przez program komunikatów z NCTSu do
modułu komunikatów (menu Tablice/Moduł e-mail i komunikatów).
W bazie tej ewidencji można odfiltrować operacje według określonego zakresu dat rozładunku, numeru MRN lub
karnetu TIR. W tym celu należy odpowiednio ustawić zawartość pól w części filtrowania znajdującej się w górnej części
okna.
Po podświetleniu wybranej operacji w głównym oknie modułu, w dolnej jego części są widoczne pozostałe
komunikaty związane z danym tranzytem identyfikowanym poprzez numer MRN.
W prawej części okna znajdują się przyciski dotyczące poszczególnych operacji tranzytowych. Jeśli wymiana
komunikatów z systemem NCTS odbywa się bezpośrednio z programu, to dane poszczególnych operacji są wypełniane
automatycznie na podstawie komunikatów.
Za pomocą przycisku Edytuj dane NCTS można zmienić status danej operacji – nie zaleca się tego robić ręcznie. Dane
te są też ustalane na podstawie komunikatów. Wyjątkiem jest sytuacja awaryjna, gdy z jakichś powodów (np. awaria
naszego serwera poczty) komunikaty nie przychodzą do programu, o stanie obsługi danej operacji mamy informacje
telefoniczne z urzędu – wówczas możemy ręcznie ustawić tutaj status.
Za pomocą przycisku Drukuj ewidencję możemy wydrukować ewidencję operacji zamykających tranzyt. Program
umożliwia wydruk ogólny lub bardziej szczegółowy. W tym drugim przypadku użytkownik określa okres, jaki ma
obejmować ewidencja, rodzaj operacji (czy w trybie awaryjnym, czy tylko zwolnione, czy jeszcze jakieś inne). Ten sam
wydruk można uzyskać wywołując operację Drukuj ewidencję z menu Plik.
W menu Operacje zawarto funkcje dodawania, edycji oraz usuwania informacji o operacji zamykania tranzytu, a także
odbierania komunikatów z NCTS i edycji danych NCTSu. Za pomocą funkcji Twórz wpisy z istniejących komunikatów
generują się wpisy tej ewidencji z komunikatów, które przyszły wcześniej niż zaczęto tworzyć ewidencję.
Funkcja Podgląd komunikatów NCTS z menu Widok otwiera moduł e-mail i komunikatów z odfiltrowanymi
komunikatami związanymi z wybraną operacją tranzytową (tą, która jest podświetlona w momencie wykonania tej
funkcji). Po zamknięciu modułu komunikatów użytkownik w dalszym ciągu znajduje się w module ewidencji tranzytów.
96
HUZAR SOFTWARE
15. System Celina
Użytkownicy programu WinSAD mają możliwość bezpośredniego wysyłania dokumentów do systemu Celina OPUS
(procedury uproszczone) oraz Celina WEBCEL, co oznacza, że program sam nawiązuje połączenie z Celiną, przesyła do
niego dokument w formacie XML oraz potrafi pobrać z Celiny status dokumentu. Wymaganą przez służbę celną
przeglądarką jest Internet Explorer w wersji minimum IE8.
Dokument można zapisać również w pliku XML, a następnie wstawić go do kolejki po zalogowaniu się na stronę
Celiny.
Wysyłanie dokumentów do Celina WEBCEL
Po przygotowaniu dokumentu SAD można go wysłać bezpośrednio do systemu Celina lub zapisać go do pliku XML
do wskazanego katalogu na dysku lub dyskietce. Przycisk wysyłki Eksport do Celiny(F6) znajduje się w prawym górnym
rogu otwartego dokumentem SAD. Ta sama funkcja realizowana jest po naciśnięciu klawisza [F6].
Po wybraniu funkcji Eksport do Celiny następuje sprawdzanie dokumentu SAD. Jeśli dane w nim zawarte są uznane
za poprawne, następuje wysyłka do Celiny. Dokument SAD można także wysłać bezpośrednio ze spisu dokumentów SAD
(główne okno programu), bez otwierania dokumentu. Wystarczy zaznaczyć dokument w wykazie, nacisnąć prawy
przycisk myszy oraz wybrać z wyświetlonego menu kontekstowego funkcję Eksportuj bezpośrednio do Celiny (funkcja
jest także dostępna w menu Operacje).
Na liście SAD-ów w kolumnie Celina pojawi się ikonka oznaczająca, status wysyłki.
przyjęty bez uwag
Przyjęty z uwagami – uwagi, które pojawiły się podczas sprawdzania dokumentu w UC nie mają
wpływu na jego przyjęcie - można je odczytać naciskając na przycisk Pokaż szczegóły w oknie wysyłki
do Celiny
odrzucony – należy przeczytać uwagi i błędy, poprawić dokument i wysłać go ponownie
nie wysłany z powodu błędu transmisji - należy spróbować wysłać dokument ponownie
Wysyłanie dokumentów do Celina OPUS
Do Celiny OPUS (procedura uproszczona) wysyła się Powiadomienie, które można wygenerować z SAD-u lub
stworzyć ręcznie. Do bazy Powiadomień można wejść za pomocą funkcji Powiadomienia Celina z menu Dokumenty.
Stworzony dokument wysyła się za pomocą przycisku Eksport do Celiny lub Eksportuj do Celiny z menu kontekstowego.
Sprawdzanie statusu wysłanego dokumentu
Po wysłaniu dokumentu do systemu Celina można sprawdzić stan jego obsługi za pomocą funkcji Sprawdź status w
Celinie z menu kontekstowego.
Status dokumentu, który został wysłany i przyjęty do systemu Celina, można w łatwy sposób sprawdzić poprzez
naciśnięcie klawisza [F7]. Jak już wspomniano, status dokumentu Celina wyświetlany jest na głównej liście SAD-ów
i może przyjmować następujące wartości reprezentowane graficznie przez następujące ikonki:
Zwolniony (ikonka jest w kolorze zielonym)
pokontrolna zgoda (ikonka jest w kolorze czerwonym)
Zatrzymany do kontroli
czeka - gdy stan zwolnienia dokumentu jest nieznany lub dokument czeka na
zwolnienie.
błąd - gdy nie udało się odebrać statusu, bądź status dokumentu jest niejednoznaczny (występuje, gdy kilka zestawów pojedynczego dokumentu SAD ma
różne statusy dokumentu).
Opis ikonek znajduje się w menu kontekstowym w funkcji Operacje Celiny/Edytuj dane Celiny.
Należy zwrócić uwagę na opis, w powyższej tabelce, związany z ikonką zegara ( ) - istnieje różnica w zmianie statusu
w zależności od tego, do jakiego systemu wysłano dokument.
Gdy wysłano go do OPUS-a, to po naciśnięciu klawisza [F7] ikonka zegara (zazwyczaj) powinna ulec zmianie po
upływie ustawowego czasu na jedną z pierwszych trzech ikonek w powyższej tabelce („zwolniony” - zielona ikonka
,
pokontrolna zgoda – czerwona ikonka
bądź zatrzymany do kontroli ).
WinSADIB/MS/OR
97
Jeżeli dokument wysłano do WEBCELA to ikonka zegara zostanie zastąpiona przez wyżej opisane ikonki dopiero po
nadaniu mu numer ewidencyjnego.
Po wybraniu funkcji Operacje Celiny/Edytuj dane Celiny pojawi się okienko Dane Celiny, w którym widoczny jest
stan obsługi dokumentu oraz numery nadane przez system.
1. Identyfikator dokumentu (ID) – identyfikator nadany dokumentowi przez Celinę po pozytywnej wstępnej
walidacji,
2.
Nr ewidencyjny (OGL) – numer ewidencyjny nadany przez system,
3.
Numer tranzytowy (DTO) – pole nieużywane,
4.
Numer powiadomienia (własny) – numer własny powiadomienia wygenerowanego z danego dokumentu SAD.
Aby jednocześnie sprawdzić status wielu dokumentów, wysłanych do systemu Celina WEBCEL lub OPUS, należy
przed uruchomieniem funkcji menu Operacje / Sprawdź status w Celinie... / wybranych dokumentów F7 zaznaczyć
sprawdzane dokumentu przez naciśnięcia klawisza [SPACJA] (UWAGA: w tym przypadku sprawdzane są dokumenty,
które były wysłane nie dalej niż tydzień temu).
98
HUZAR SOFTWARE
16. Moduł Gwarancji
Moduł gwarancji jest w pełni zintegrowany z systemem OSOZ, zapewniając aktualne dane
o operacjach na zabezpieczeniu. Podstawowe funkcje tego modułu realizowane są w oparciu o bazę gwarancji, która
zawiera informacje o saldach i historii obciążeń oraz zwolnień. Informacje o wykorzystaniu gwarancji są uzyskiwane z
systemu OSOZ za pomocą odpowiednich komunikatów.
Moduł gwarancji jest modułem dodatkowym programu WinSAD (oddzielnie płatnym), dlatego możliwe jest jego
wykorzystanie tylko wtedy, gdy w tym samym katalogu, w którym znajduje się program WinSAD, umieszczono
odpowiedni plik HSPlugGWARANCJENCTSxx.dll
Moduł Gwarancje Pełne umożliwia obsługę zarówno gwarancji tranzytowych, jak i importowych.
Moduł gwarancji może pracować w dwóch trybach, które wyróżniono ze względu na lokalizację bazy gwarancji:

baza gwarancji jest zlokalizowana w sieci lokalnej.

baza gwarancji jest zlokalizowana na serwerze gwarancji, do którego jest dostęp poprzez sieć. Ten tryb
umożliwia saldowanie gwarancji w firmie wielooddziałowej. Za obsługę bazy danych jest odpowiedzialny moduł zawarty
w pliku HSPlugGwarancjeNCTSNET.dll oraz specjalny program serwera bazy gwarancji (SerwerGwarancjiNCTS.exe)
umieszczony na komputerze serwera gwarancji. Szczegółowy opis konfiguracji został zamieszczony w oddzielnej
instrukcji.
Instalacja modułu
Aby rozpocząć korzystanie z modułu, należy z Serwisu on-line pobrać plik instalacyjny modułu Gwarancji. Przed jego
instalacją należy zamknąć program WinSAD. Instalacja modułu polega na uruchomieniu pobranego z Serwisu on-line
pliku. W folderze, w którym znajduje się program WinSAD , pojawi się plik o nazwie HSPlugGwarancjeNCTSxx.dll
(gdzie "xx" oznacza wersję: IB, OR bądź MS)
Konfiguracja modułu gwarancji
Moduły poprawnie zainstalowane w programie WinSAD widoczne są w Opcje/Opcje programu /Dodatkowe moduły.
Konfiguracja modułu dostępna jest pod przyciskiem Konfiguruj.

Baza Firebird (WinSADIB)
Na zakładce Ustawienia możemy zaznaczyć, aby program nie dodawał automatycznie karnetów TIR, zaś na zakładce
Baza danych należy podać adres ścieżki do bazy danych Gwarancji (wraz z IP), login do bazy (domyślnie sysdba) oraz
hasło do bazy (domyślnie masterkey). Ścieżka do bazy danych nie może zawierać dysku zmapowanego, a wyłączenie
rzeczywistą ścieżkę do pliku na serwerze lub dysku lokalnym np.: 127.0.0.1:C:/HuzarSoftware/DaneIB/GwarancjeIB.fdb
Po ustawieniu adresu klikamy OK - jeśli baza danych nie istnieje pod wskazanym adresem, program zapyta czy ją
utworzyć.
Konfigurację można zapisać ustawiając haczyk przy „zapisz jako opcje domyślne”.

Baza MSSQL (WinSADMS)
Na zakładce Ustawienia możemy zaznaczyć, aby program nie dodawał automatycznie karnetów TIR, a na zakładce
Baza danych należy podać nazwę serwera (pole Serwer) oraz nazwę pliku z bazą danych (pole Baza), który ma zostać
utworzona, w polach Login i Hasło podać dane logowania do bazy MSSQL.
WinSADIB/MS/OR
99
Ustawienia bazy Gwarancji zostaną odświeżone po ponownym uruchomieniu programu WinSAD.
Poniżej opisane opcje mają również wpływ na wygodę korzystania z modułu Gwarancji:

Opcje/Opcje programu/Węzeł SAD /Domyślne wartości należy włączyć opcję dla SADów F domyślnie obliczaj
kwotę zabezpieczenia. Jej włączenie umożliwia wyliczenia obciążenia związanego z SAD-em tranzytowym (zwykle w
tranzycie pole 47 nie jest wypełniane). Opcję tę można także zmieniać dla każdego SADu, klikając w oknie edycji SADu
przycisk Inne i zaznaczając opcję obliczaj kwoty zabezpieczeń.

Węzeł Systemy/Adresy email - w polu edycyjnym Adresy do wysyłki Do OSOZ należy wpisać adres e-mail
poprzez przycisk Wczytaj domyślne, który pozwala automatycznie wypełnić adresy e-mailowe.
Pod wskazany adres będą wysyłane komunikaty dotyczące gwarancji (IE26, IE34 oraz IE224).

Węzeł Konta email - należy w tym miejscu skonfigurować konto e-mail służące do komunikacji z systemem
OSOZ i innymi systemami celnymi. Patrz rozdział nr 3 – Przygotowanie do pracy w programie Opcje programu–
Konta e-mail
Moduł Gwarancji
Moduł gwarancji wylicza kwotę zabezpieczenia na podstawie dokumentów SAD (tranzytowych lub importowych).
Gwarancja jest obciążana i zwalniana w momencie odebrania z systemu celnego (NCTS bądź OSOZ) odpowiednich
komunikatów. W przypadku tranzytu obciążenie następuje w momencie odebrania komunikatu IE29, a zwolnienie po
otrzymaniu IE45. W przypadku odpraw importowych, obciążenia i zwolnienia następują po odebraniu komunikatu
QuestionResult z systemu OSOZ (niezależnie od komunikatów dotyczących dokumentu SAD).
Moduł gwarancji automatycznie obciąża gwarancję także podczas blokowania wpisu w rejestrze procedur
uproszczonych. Zwolnienie gwarancji następuje w momencie przyjęcia zgłoszenia uzupełniającego. Istnieje także
możliwość ręcznego obciążania gwarancji.
Operacje w module gwarancji
Główne okno modułu gwarancji jest dostępne w menu Tablice/Moduł gwarancji. W oknie tym jest lista gwarancji oraz
lista wszystkich operacji typu obciążenie bądź zwolnienie (zakładka Lista Operacji/Wszystkie, Nie zwolnione, Zwolnione).
Na zakładce Gwarancje znajduje się lista gwarancji wprowadzonych do bazy. Do listy możemy dodawać dane o
gwarancji (przycisk Dodaj), zmieniać dane wskazanej gwarancji (przycisk Edytuj) oraz je usuwać (operacja dostępna z
menu kontekstowego).
W danych gwarancji należy umieścić informacje ogólne (nazwa gwarancji, TIN, kwotę początkową, oraz zaznaczyć
opcję weryfikuj z OSOZ), a następnie za pomocą przycisku Edytuj uzupełnić dane szczegółowe (rodzaj oraz numer
gwarancji, kod dostępu, kod urzędu, oraz datę początkową gwarancji).
W zakładce Lista Operacji znajdują się informacje dotyczące wykorzystania danej gwarancji. Można wyświetlić listę
obciążeń (zwolnień) wybierając odpowiednią zakładkę Obciążenia (Zwolnienia), listę operacji zawężoną do wybranej
gwarancji (poprzez włączenie opcji Pokazuj tylko dla wybranej gwarancji) czy też włączyć bardziej zaawansowane
filtrowanie naciskając przycisk Filtrowanie
Kolorem czarnym oznaczono operacje niezwolnione, kolorem jasnoniebieskim zaznaczono jedynie fakt przybycia
towaru do miejsca przeznaczenia (jest tylko data przybycia), zaś kolorem zielonym zaznaczono fakt zwolnienia
zabezpieczenia (są dwie daty: przybycia i zwolnienia).
Z tego też względu, na zakładce Nie zwolnione występują operacje w kolorze czarnym i jasnoniebieskim, a na
zakładce Zwolnione - tylko operacje w kolorze zielonym.
Stan gwarancji może być weryfikowany automatycznie przez program po zaznaczeniu w danej gwarancji opcji
weryfikuj z OSOZ . Na liście gwarancji jest to sygnalizowane ikonką
w kolumnie Weryf. W kolumnie OSOZ ikonka
oznacza, że dana gwarancja została poprawnie zweryfikowana w systemie.
100
HUZAR SOFTWARE
Lista gwarancji
Przyciski dodawanie lub edycji
istniejących już gwarancji
Lista operacji dla zaznaczonej
gwarancji
Zapytanie o saldo gwarancji można również wysłać ręcznie wybierając System OSOZ/zweryfikuj dla bieżącej
gwarancji ręcznie lub wybierając z menu głównego programu Tablice/System Obsługi Zabezpieczeń (OSOZ/ZEFIR)/wyślij
zapytanie o saldo gwarancji (IE34). Również z poziomu Tablice/System Obsługi Zabezpieczeń (OSOZ/ZEFIR) można
wysłać wniosek o zmianę kodu dostępu do gwarancji oraz informację o sprzedaniu karnetu TIR.
Moduł gwarancji umożliwia również stworzenie raportów z zakresu wykorzystania gwarancji (Raporty/Wykorzystanie
wybranej gwarancji).
Dodawanie gwarancji.
Na zakładce Gwarancje znajduje się lista gwarancji wprowadzonych do bazy. Do listy możemy dodawać dane o
gwarancji (przycisk Dodaj) lub edytować wcześniej wprowadzoną gwarancję.
W głównym oknie edycji gwarancji uzupełniamy pola:
Nazwa gwarancji – w tym miejscu wpisujemy nazwę przyjazną użytkownikowi np. Gwarancja oddział główny lub po
prostu numer Gwarancji,
TIN głównego zobowiązanego (TIN gł. zob.) – PL+NIP (jeśli jest to podmiot zarejestrowany w Polsce),
Kwotę referencyjną oraz symbol waluty, w jakiej jest wyrażona, procent obniżenia kwoty referencyjnej (wpisanie np.
10% oznacza, że faktyczne zabezpieczenie dotyczy 10% kwoty referencyjnej; 0% oznacza, że żadnego zabezpieczenia nie
musimy składać).
W pasku edycyjnym Obecnie wolne w przypadku weryfikacji danych z OSOZ zostanie automatycznie wpisana wolna
część kwoty referencyjnej. Jeżeli musimy być poinformowani o tym, że kwota wolnego zabezpieczenia spadła poniżej
pewnej wartości, wystarczy wpisać ją w polu Niebezp. poziom poniżej.
W okienku Gwarancja znajduje się także opcja weryfikuj z OSOZ. Włączenie tej opcji oznacza, że program codziennie
wyśle automatycznie zapytanie o stan danej gwarancji.
W okienku Weryfikacja Gwarancji w syst. OSOZ program zamieszcza informacje o operacjach niezweryfikowanych.
Szczegółowe dane gwarancji należy wpisać klikając przycisk Edytuj.
WinSADIB/MS/OR
101
Na szczegółowy opis gwarancji składają się następujące dane (okienko Dane gwarancji):
Rodzaj - należy wpisać odpowiedni kod rodzaju gwarancji lub pobrać go ze słownika (ikonka książeczki) Zazwyczaj
gwarancja generalna ma rodzaj „1”, a zabezpieczenie generalne ma rodzaj „A”.
Numer - wpisujemy numer gwarancji otrzymany z urzędu. Gdy jest to numer GRN (Guarantee Reference Number),
czyli gwarancja jest zarejestrowana w systemie OSOZ, to należy dodatkowo zaznaczyć opcję Numer GRN.
Kod dostępu – w tym polu wpisujemy kod dostępu do powyżej wpisanej gwarancji otrzymany z urzędu wraz z
nadanym numerem Gwarancji. Do pola można wpisać kod dostępu tylko wtedy, gdy zaznaczono opcję Numer GRN.
Kod urzędu – kod urzędu, w którym złożono gwarancję. Można pominąć to pole w przypadku, gdy jest uzupełniony
Numer GRN.
Każda gwarancja może posiadać dodatkowe dane wskazujące na "zasięg" jej stosowania. Dlatego można zaznaczyć, że
Gwarancja jest nieważna na terytorium UE, bądź utworzyć listę krajów, do których gwarancja nie obowiązuje (lista
Wyłączone kraje).
Część pól okienka (tzn. Pozycje towarowe, Procedury, Pozwolenia) zostanie wypełniona automatycznie podczas
weryfikacji danych z OSOZ.
UWAGA! - Zgodnie z informacjami na stronach Służby Celnej, przed pierwszym użyciem zabezpieczenia (także
zapytaniem o saldo) przedsiębiorca powinien dokonać zmiany inicjalnego kodu dostępu. Aby zmienić kod dostępu, należy
złożyć elektroniczny wniosek o zmianę kodu, który jest dostępny w menu: Tablice/System Obsługi Zabezpieczeń
(OSOZ/ZEFIR)/Wyślij wniosek o zmianę kodów dostępu (IE26). W okienku, które się pokaże należy wybrać gwarancję,
której dotyczy operacja, a także stary i nowy kod dostępu oraz inne niezbędne dane. Następnie należy wysłać wniosek za
pomocą przycisku Wyślij.
Menu Gwarancje
Funkcje z menu Gwarancje dotyczą listy gwarancji. Funkcje Dodaj oraz Edytuj są identyczne z funkcjami przycisków
Dodaj i Edytuj opisanymi powyżej. Usunąć opis gwarancji z listy można tylko za pomocą funkcji Usuń.
Funkcja Przelicz ponownie kwoty gwarancji, pozwala uaktualnić dane wyświetlane na liście gwarancji
(w szczególności kwoty w kolumnie Zajęte).
Funkcja Odśwież widok pozwala uaktualnić wyświetlaną listę gwarancji (istotne przy pracy ze wspólną bazą danych).
Funkcja Zablokuj gwarancję pozwala zablokować wybraną gwarancję – można ją potem odblokować za pomocą
funkcji Odblokuj gwarancję.
Menu Operacje
Funkcje z menu Operacje dotyczą listy operacji. Na wybranej gwarancji można podejrzeć dane operacji (funkcja
Podgląd), usunąć operację (funkcja Usuń), zobaczyć domyślną listę wszystkich operacji (funkcja Wyczyść filtrowanie)
oraz ewentualnie w przypadku współpracy ze wspólną bazą gwarancji odświeżyć dane w liście operacji (funkcja Odśwież
widok).
Menu Widok
W menu Widok można włączyć (bądź wyłączyć) wyświetlanie listy gwarancji (funkcja Gwarancje) lub włączyć
(wyłączyć) warunki filtrowania.
Menu System OSOZ
Funkcje z menu System OSOZ realizują powiązanie bazy gwarancji z systemem OSOZ. Przede wszystkim za ich
pomocą możemy zweryfikować dane o operacjach na gwarancjach zawarte we własnej bazie z bazą systemu OSOZ.
102
HUZAR SOFTWARE
Funkcja Zweryfikuj dla bieżącej gwarancji (ręcznie) pozwala wygenerować zapytanie do systemu OSOZ (komunikat
Question) o operacje na danej gwarancji (użytkownik sam decyduje, czy zapytanie ma być wysłane bezpośrednio przez
program, czy zapisane w pliku XML). Zapytanie o operacje na gwarancji dotyczą zawsze zadanego okresu, który określa
się w momencie tworzenia zapytania. Jeśli wybrany okres jest dłuższy niż 45 dni, program podzieli zapytanie na okresy
mieszczące się w tym zakresie).
Funkcja Zweryfikuj dla wszystkich gwarancji (automatycznie) pozwala automatycznie dokonać weryfikacji operacji
dla wszystkich gwarancji (z zaznaczoną opcją Weryfikuj z OSOZ) za okres liczony od poprzedniego zapytania. W tym
przypadku program odbiera wiadomości w tle oraz weryfikuje dane, informując o ewentualnych błędach.
Funkcja Zeruj weryfikację z OSOZ pozwala "wyzerować" dotychczasową weryfikacje operacji i rozpocząć ją jeszcze
raz. Zaleca się wykorzystywać tę funkcję tylko w sytuacjach awaryjnych związanych z dostępem do systemu OSOZ.
Menu Raporty
Z menu Raporty można uruchomić Edytor SQL. Za pomocą tego narzędzia zaawansowany użytkownik może uzyskać
różne informacje. Zapytanie SQL można stworzyć samodzielnie lub zamówić odpłatnie w firmie Huzar-Software.
Operacje typu obciążenia / zwolnienia są wykonywane automatycznie na podstawie komunikatów systemu NCTS
(odpowiednio IE29 oraz IE45) albo zapisywane "ręcznie" (zalecane tylko do sytuacji awaryjnych) z menu kontekstowego
wyświetlanego po przyciśnięciu prawego klawisza myszki.
Wskazując dokument tranzytowy w spisie SAD-ów, przyciskając prawy klawisz myszki wybieramy
z wyświetlonego menu kontekstowego funkcję Gwarancje NCTS... a z podmenu operacje Obciąż (zwolnij) gwarancje
SADu. Należy zwrócić uwagę, że powiązanie dokumentu SAD z modułem gwarancji jest realizowane poprzez zawartość
pola 52 (gdzie musi być wpisany numer gwarancji).
System OSOZ
Moduł gwarancji współpracuje z systemem OSOZ (Ogólnopolski System Obsługi Zabezpieczeń i Pozwoleń). Moduł
wysyłki komunikatów dostępny jest z menu Tablice/System obsługi zabezpieczeń (OSOZ/ZEFIR).
Po wypełnieniu wszystkich pól należy nacisnąć przycisk Wyślij. W przypadku wysyłki do pliku program zaproponuje
nazwę pliku XML oraz katalog w którym plik zostanie umieszczony. Odpowiedź na komunikat zostanie odesłana przez
system OSOZ na adres e-mail podany w pasku Adres e-mail: (domyślnie jest podpowiadany adres z opcji programu
zapisanych w węźle System Celina /Zwrotny adres e-mail). Nie zaleca się zmieniania numeru własnego komunikatu.
Program samodzielnie go generuje i oznacza nim komunikaty.
Wyślij wniosek o zmianę kodów dostępu (IE26).
Jak wskazuje sama nazwa komunikatu, służy on do zmiany kodów dostępu do systemu OSOZ. Po wybraniu funkcji
program wyświetli okienko Okno edycji kodów dostępu, w którym należy podać numer GRN (wspomóc się można bazą
gwarancji naciskając ikonkę otwartej książeczki z prawej strony paska Numer GRN:), stary kod dostępu, TIN głównego
zobowiązanego, a przede wszystkim listę nowych kodów dostępu, wykorzystując w tym celu przycisk Dodaj. Po
wypełnieniu wszystkich pól należy nacisnąć przycisk Wyślij.
Wyślij zapytanie o saldo gwarancji (IE34).
Wybierając funkcję wyświetlimy okienko Okno edycji zapytania o gwarancje, w którym należy wypełnić TIN
głównego zobowiązanego oraz utworzyć listę gwarancji (przycisk Dodaj), których ma dotyczyć zapytanie. Odpowiedź z
systemu OSOZ nadejdzie na adres e-mail podany w polu Adres e-mail: (domyślnie jest podpowiadany adres z opcji
programu zapisanych w węźle System Celina). Elementy listy można zmieniać (przycisk Edytuj) oraz usuwać (przycisk
Usuń).
Wyślij informacje o sprzedaniu karnetu gwar. poj. (IE224).
Wybierając funkcję wyświetlimy okienko Okno wn. Rejestr. Sprzedaży karnetu gwar., w którym należy wypełnić TIN
głównego zobowiązanego, Urząd Celny zabezpieczenia oraz utworzyć listę gwarancji (przycisk Dodaj), których ma
dotyczyć rejestracja. Listę gwarancji tworzymy i modyfikujemy w analogiczny sposób jak dla poprzedniego komunikatu
(przyciski Dodaj, Edytuj oraz Usuń).
WinSADIB/MS/OR
103
Dokument SAD importowy i jego związek z modułem gwarancji
W polu 44 dokumentu SAD na zakładce Dokumenty należy umieścić dokument o kodzie 5DK5 (czyli: potwierdzenie
złożenia zabezpieczenia kwoty wynikającej z długu celnego, jeżeli zabezpieczenie zostało złożone), z wpisanym numerem
Gwarancji.
Za
pomocą
ikonki
książeczki
możemy
pobrać
numer
z
bazy
gwarancji.
W polu Uwagi zostanie wpisany kod dostępu i numer TIN.
Obciążenie / zwolnienie danej gwarancji jest widoczne TYLKO wówczas, gdy dany dokument SAD ma wpisany
numer OGL (przez automatyczny odczyt z Celiny lub wpisanie ręczne: prawym przyciskiem myszki na danym
dokumencie - Operacje Celiny/Edytuj dane Celiny)
Komunikaty z OSOZu pojawią się w Module e-mail (Tablice/Moduł email), o ile prawidłowo skonfigurowane jest
konto pocztowe oraz w module Gwarancji (Tablice/Moduł Gwarancji), przy danej gwarancji została zaznaczona opcja
Weryfikuj z OSOZ.
Dokument SAD tranzytowy i jego związek z modułem gwarancji.
Aby obciążyć gwarancję należy najpierw wyliczyć wszystkie zabezpieczenia
wynikające z SAD-u. Program automatycznie dokonuje wyliczenia, gdy mamy
zaznaczoną opcję dla SADów F domyślnie obliczaj kwotę zabezpieczenia
(konfigurowaną w opcjach programu), a także opcje Wyliczaj kwoty zabezpieczeń
dostępną w menu kontekstowym po przyciśnięciu przycisku Inne (przycisk jest
dostępny w oknie edycji dokumentu SAD w prawym górnym rogu - rysunek obok).
Klikając w pole 47 dokumentu SAD a w wyświetlonym okienku Opłaty pola 47
należy przycisnąć przycisk Wylicz opłaty. W polach 47 pojawią się wyliczenia (na
szaro). W celu wyliczenia opłat dla każdej pozycji dokumentu SAD wystarczy
przycisnąć klawisz [F10].
Następnie w polu 52 należy nacisnąć klawisz [INS]. Zostanie wyświetlone
okienko Gwarancje, w którym można wypełnić treść do druku pola 52, ale przede wszystkim - dodać gwarancje przez
pobranie jej z bazy gwarancji skonfigurowanej przez Tablice/Moduł gwarancji NCTS (przycisk Pobierz) lub dopisać
gwarancję wybierając Dodaj.
Gwarancja ta będzie obciążona zabezpieczeniem SAD-u wyliczonym w polu Obciążenia (dolne okienko) po
przyciśnięciu klawisza Wylicz. Należy zwrócić uwagę, że suma pól razem z pól 47 jest wyrażona w PLN a wyliczona
kwota zabezpieczenia w okienku Gwarancje jest wyrażona w walucie gwarancji.
Przyciskając przycisk Sprawdź dane - F2 można uzyskać
informację o ewentualnych błędach w gwarancjach bądź braku
wyliczenia opłat w niektórych pozycjach SAD-u. Po wyliczeniu
obciążenia dla SAD program automatycznie doda do pola 44
dokument o kodzie CAL z kwotą obciążenia dla całego SAD (dokument występuje tylko w pierwszej pozycji towarowej).
Teraz możemy już wysłać dokument do NCTS (w postaci komunikatu IE15). Obciążenie salda następuje w
momencie
odebrania
komunikatu
IE29.
Zwolnienie
w
momencie
odebrania
IE45.
Aktualne saldo oraz listę obciążeń można w każdej chwili podejrzeć w: Tablice / Moduł gwarancji NCTS.
Wskazując dokument tranzytowy w spisie SAD-ów, przyciskając prawy klawisz myszki wybieramy
z wyświetlonego menu kontekstowego funkcję Gwarancje NCTS... a z podmenu operacje Obciąż (zwolnij) gwarancje
SADu – opcję tę stosujemy tylko w awaryjnych sytuacjach. Należy zwrócić uwagę, że powiązanie dokumentu SAD z
modułem gwarancji jest realizowane poprzez zawartość pola 52 (gdzie musi być wpisany numer gwarancji).
104
HUZAR SOFTWARE
17. Moduł Zlecenia
Moduł Zlecenia umożliwia prowadzenie zleceń dla wielu firm oraz wystawiania not księgowych (obciążeniowych) dla
klientów za należności celne i podatkowe. Moduł ułatwia kontrolę regulowania należności celnych między daną firmą a
Urzędem Celnym z jednej strony oraz między firmą a jej klientami z drugiej.
Podstawowymi funkcjami modułu są:
-
prowadzenie osobnych rejestrów dla różnych firm,
-
wystawianie not i automatyczne wyliczanie należności dla not korygujących,
-
kontrolowanie należności, porównywanie salda SAD-u z saldem zlecenia,
-
wiązanie zleceń z dokumentami SAD i automatyczne wczytywanie danych z systemów celnych,
-
tworzenie dokumentu SAD na podstawie danych zlecenia oraz zlecenia na podstawie SAD-u
-
przechowywanie większości danych w Notesie, co pozwala uniknąć wielokrotnego pisania tych samych danych,
-
drukowanie not obciążeniowych w języku polskim i angielskim,
-
drukowanie logo firmy w lewym górnym rogu noty,
wystawianie not w walutach obcych, przeliczanie należności wg bieżącego kursu oraz wyliczanie zabezpieczenia
kursowego stosowanego przy przeliczeniach,
-
praca wielostanowiskowa.
Instalacja modułu zleceń
Użytkownik
posiadający
wykupioną
licencję,
otrzymuje
plik
HSPlugZleceniaIB.dll
(HSPlugZleceniaMS.dll), jeżeli jest użytkownikiem
programu WinSADIB (WinSADMS). Plik ten należy
skopiować do tego samego katalogu, w którym znajduje się
program WinSAD. Po skopiowaniu pliku uruchamiamy
program WinSAD, który po wykryciu modułu dokonana
jego rejestracji. Jeżeli rejestracja jest pomyślna, wtedy nie
ma żadnego napisu w kolorze czerwonym w konfiguracji
modułu (okienko obok, wywołane z menu Opcje/Opcje
programu/Moduły dodatkowe) i pojawia się nowa opcja w
menu o nazwie Zlecenia. Użytkownik WinSAD-a może w
pełni wykorzystywać jego funkcjonalność.
Konfiguracja modułu zleceń
W tym polu nie powinno być ŻADNEGO napisu w kolorze czerwonym.
Konfiguracji modułu można dokonać wybierając funkcję
z menu Zlecenia/Konfiguracja modułu zleceń albo z menu Opcje/Opcje programu/Moduły dodatkowe pod przyciskiem
Konfiguruj.
Dane wprowadzone do konfiguracji modułu przyspieszają przygotowanie zleceń dla wszystkich firm.
W wyświetlonym okienku Konfiguracja modułu zleceń należy wprowadzić następujące dane:
WinSADIB/MS/OR
105

Domyślne dane zapłaty wg nabywcy: Dla każdej firmy nabywcy można zadać domyślne wartości zapłaty
dotyczące not, czyli: sposób zapłaty (gotówka, czek, przelew, przedpłata, karta płatnicza), termin zapłaty w dniach oraz
symbol waluty noty. Oczywiście, sposób zapłaty oraz walutę można zmienić klikając w odpowiednie pole wyświetlonej
noty.

Domyślne uwagi w notach: Dowolny napis, który będzie przepisywany do pola Uwagi: w nocie.

Zabezpieczenie na różnice kursowe: Jest to procent należności, jaki jest doliczany do wartości noty tytułem
zabezpieczenia ryzyka spadku kursu waluty noty obciążeniowej (innej niż PLN), w okresie między datą wystawienia noty
a datą płatności. Przykładowo, gdy zabezpieczenie to jest równe 1,1%, to przy kwocie noty równej 1000 EUR, zapłacimy
1011 EUR, by agencja nie traciła swych zysków przy spadku kursu EUR (informacja o doliczeniu tego zabezpieczenia jest
podawana w nocie). Wzór do wyliczenia zabezpieczenia jest następujący:
WartWWalucie := ZaokrDoGroszy (WartoscBrutto * (1 + ProcZabezp * 0.01) / KursWaluty)

Liczba kopii noty: można ustalić liczbę kopii przy drukowaniu noty.
Tworzenie nowego rejestru zleceń
Zlecenia są pamiętane w rejestrze zleceń, dlatego pierwszą czynnością, jaką należy wykonać rozpoczynając pracę z
modułem Zlecenia jest utworzenie nowego rejestru (w opisany tutaj sposób, można utworzyć wiele rejestrów dotyczących
firmy i jej oddziału).
Wybranie funkcji z menu Zlecenia/Twórz nowy rejestr spowoduje wyświetlenie okienka Rejestr zleceń, w którym
należy wypełnić następujące pola:
Nazwa rejestru: Dowolny napis oznaczający nazwę rejestru. Nazwa zostanie wyświetlona w menu Zlecenia.
Wybierając daną nazwę z menu, można otworzyć zlecenia danego rejestru.
Kod oddziału: Przydatne w przypadku firmy wielooddziałowej. Wpisany kod oddziału będzie częścią składową
numeru noty, po którym można rozpoznać miejsce wystawienia noty.
Typ numeracji: Można ustalić numerację miesięczną, roczną oraz ciągłą. Od typu numeracji zależy format numeru
noty (przykładowa postać numeru jest wyświetlana z prawej strony paska edycyjnego Typ numeracji). Numer kolejny
noty jest nadawany dopiero w trakcie jej wydruku. Po wydruku nota jest blokowana i nie można jej edytować (jednak
można ją usunąć, ale wtedy jej kolejny numer jest „tracony”).
Logo: Nota może zawierać graficzne logo firmy, umieszczane w lewym jej górnym rogu. Plik graficzny zawierający
logo można wczytać naciskając przycisk Wczytaj, wskazując plik graficzny w ustalonym katalogu. Logo można usunąć
(przycisk Usuń logo) oraz przetestować plik graficzny (przycisk Test logo) czy spełnia wymagania, w szczególności
wysokość oraz szerokość.
Domyślne dane wystawiającego notę: Dane można pobrać z bazy firm. W każdej nowoutworzonej nocie dane te
zostaną skopiowane do pola Sprzedawca.
Domyślne dane zapłaty: W nowoutworzonej nocie wprowadzony tutaj Sposób zapłaty oraz Termin zapłaty przeniesie
się odpowiednio do pól noty zatytułowanych: Sposób płatności oraz Termin zapłaty.
Dane wprowadzone podczas tworzenia nowego rejestru mogą być zmienione w opcjach zleceń (patrz dalej).
Rejestr zleceń i not
Po utworzeniu rejestru (patrz powyżej punkt Tworzenie nowego rejestru zleceń), można rozpocząć wprowadzanie
zleceń w wyświetlonym oknie Zlecenia, rejestr xxxxxx. Okno zawiera sześć zakładek. Na trzech pierwszych wyświetlane
są zlecenia (bieżące – aktualnie przygotowywane; zakończone – nie można ich kasować ani edytować oraz wszystkie
106
HUZAR SOFTWARE
zlecenia), na zakładce 4. Noty są wyświetlane noty obciążeniowe wszystkich zleceń (bieżące i zakończone), a na ostatnich
dwóch zakładkach wyświetlane są informacje o saldach.
Tworzenie nowego zlecenia
Nowe zlecenie można utworzyć na trzy sposoby:
1. Naciskamy przycisk Nowe w głównym oknie modułu o nazwie Zlecenia, rejestr xxxxx. W ten sposób utworzymy
zlecenie przed utworzeniem dokumentu SAD, czyli przed odprawą towarów. Oczywiście po uzupełnieniu danych
zlecenia, będzie można na jego podstawie wygenerować dokument SAD, naciskając przycisk SAD.
2. Tworzymy go na podstawie dokumentu SAD. W głównym oknie programu WINSAD klikamy prawym
klawiszem myszki na dany SAD i wybieramy z wyświetlonego menu kontekstowego opcje: Z SAD-u generuj…/Zlecenie.
Ta opcja pozwala na utworzenie zlecenia po ewentualnej odprawie na podstawie wypełnionego dokumentu SAD.
Lista zleceń
Opcje zleceń (nazwa, logo)
oraz domyślne dane not
Wybór sortowania
Lista not podświetlonego zlecenia
3. Naciskamy przycisk Kopiuj. Zaznaczone zlecenie z listy zostanie skopiowane do nowego zlecenia. Jeżeli
zlecenie zostało wygenerowane z dokumentu SAD to cały dokument jest także kopiowany. Pozwala to znacznie
przyspieszyć prace.
Jeżeli rejestr jest pusty to program poprosi o podanie pierwszego numeru, od którego rozpocznie się numeracja.
Drukowanie raportów dotyczących zleceń
Drukowanie odbywa z wykorzystaniem przeglądarki internetowej. Oznacza to, że program generuje stronę
internetową i uruchamia jej wyświetlenie w domyślnej przeglądarce, np. Internet Explorer.
Przycisk Drukuj pozwala wygenerować następujące zestawienia automatycznie wyświetlane w przeglądarce:
Rejestr czynności agencji. Wybranie funkcji najpierw wyświetla okienko opcje raportu, w którym należy ustawić
datę początkową oraz końcową okresu (można się wspomagać kalendarzykami) wraz z zaznaczeniem rodzaju zleceń
(zakończone, niezakończone). Po zaakceptowaniu opcji raportu zostanie wyświetlony raport w domyślnej przeglądarce
internetowej. Raport zawiera następujące domyślne informacje: okres którego dotyczy, liczbę porządkową, pozycje w
ewidencji (numer zlecenia), datę przyjęcia sprawy, dane osoby (firmy) reprezentowanej przez agencję wraz z numerem
upoważnienia, numer zgłoszenia celnego OGL, nr spedycyjny, nazwa i kod procedury celnej, data zgłoszenia wniosku w
UC, data wydania decyzji, operator (użytkownik programu WINSAD), oraz uwagi.
Moduł
Zlecenia
podczas
pierwszego
wydruku
raportu
generuje
jego
szablon
do
pliku
SzablonRejCzynAgCel.xsl. Służy on modułowi do generowania odpowiednio sformatowanego raportu (z
kolumnami jak wyżej opisano) w oknie przeglądarki. Użytkownik zmieniając zawartość szablonu może dostosować
postać raportu do swoich potrzeb (np. zmienić nazwy kolumn raportu, czcionki, kolory, makra, sformatować kolumnę,
itp.).
Sprawy wybranego podmiotu. Po wybraniu funkcji, wyświetlane jest okienko z Opcjami raportu, w którym należy
podać datę początkowa i końcową, zaznaczyć rodzaj zlecenia oraz wybrać podmiot (przyciskiem Wybierz…), jeżeli ten
wyświetlony w polu Podmiot: jest nieprawidłowy. Po zaakceptowaniu opcji przyciskiem OK zostanie wyświetlony raport
w przeglądarce internetowej. Raport zawiera następujące dane: informacje o podmiocie, okres, którego raport dotyczy,
oraz kolejną pozycję rejestru (numer zlecenia), typ rejestru (rodzaj SAD wraz z procedurą), należności celne, numer
zabezpieczenia, nr spedycyjny, numer agenta celnego, datę odbioru decyzji, operatora (użytkownika programu WINSAD),
numery OGL i MRN oraz uwagi.
Moduł
Zlecenia
podczas
pierwszego
wydruku
raportu
generuje
jego
szablon
do
pliku
SzablonSprawyPodmiotu.xsl. Służy on modułowi do generowania odpowiednio sformatowanego raportu
(z kolumnami jak wyżej opisano) w oknie przeglądarki. Użytkownik zmieniając zawartość szablonu może dostosować
postać raportu do swoich potrzeb (np. zmienić nazwy kolumn raportu, czcionki, kolory, makra, sformatować kolumnę,
itp.).
Załącznik do przelewu. Będzie zrealizowana, gdy pojawią się takie potrzeby.
WinSADIB/MS/OR
107
Opcje zleceń
Naciskając przycisk Opcje można zmienić opcje rejestru zleceń, czyli dane, które opisano wcześniej w rozdziale
Tworzenie nowego rejestru zleceń.
Szukanie i sortowanie zleceń
Listę zleceń można uporządkować zgodnie z wyborem w polu Sortuj wg:, czyli uporządkować listę wg numeru
zlecenia, daty zlecenia, nadawcy bądź odbiorcy. Dla wybranego kryterium można zawęzić poszukiwania rozpoczynając
pisanie w polu Szukaj:. Wtedy podświetlenie na liście będzie przybliżać się do poszukiwanego zlecenia.
Usuwanie zleceń
Zlecenie można usunąć tylko wtedy, gdy nie ma związanego z nim SAD-u oraz nie zawiera not. W programie można
usunąć noty (przycisk Usuń w obszarze Noty zlecenia), usunąć związany ze zleceniem dokument SAD (przyciskamy
prawy klawisz myszki i z menu kontekstowego wybieramy funkcję SAD/Usuń) i następnie usunąć zlecenie przyciskiem
Usuń. Należy zwrócić uwagę, że dokument SAD, na podstawie, którego powstało zlecenia, został skasowany.
Logo firmy przepisane
z konfiguracji zlecenia
Kolejny numer nowej
noty będzie nadany po
jej wydrukowaniu
Dane przepisane z
dokumentu SAD (pole
2 Odbiorca)
Dane przepisane z konfiguracji
noty (Domyślne dane wystawiającego notę)
Dane przepisane z
dokumentu SAD
Domyślnie data wystawienia
jest ustawiana na dzień
bieżący.
Data zapłaty jest wyliczona z
uwzględnieniem liczby dni
do zapłaty z konfiguracji
zlecenia
Dane przepisane z
dokumentu SAD
(pole 47)
Tworzenie not
Noty księgowe mogą być utworzone dla każdego wcześniej utworzonego zlecenia. Podświetlamy zlecenie na liście
zleceń i w obszarze Noty zlecenia: (bezpośrednio pod listą zleceń) naciskamy przycisk Nowa. Gdy zlecenie powstało na
podstawie dokumentu SAD, zostanie wyświetlone okienko Wybierz rodzaj noty, w którym wybieramy wartości jakie
mają być przeniesione z tego dokumentu. Do wyboru mamy następujące opcje: należności celno-podatkowe, należności
celne, należny VAT oraz wartość wpisana ręcznie. Utworzona nota będzie miała wypełnione niektóre pola na podstawie
dokumentu SAD oraz danych wpisanych w konfiguracji zleceń. Domyślnie data wystawienia oraz sprzedaży jest
ustawiana na dzień bieżący. Data terminu zapłaty jest wyliczony na podstawie daty sprzedaży oraz liczby dni podanych w
polu Termin zapłaty konfiguracji zlecenia (Domyślne dane not). Wyliczenia można zmienić „ręcznie” klikając w pole
Termin zapłaty albo Sposób zapłaty i w wyświetlonym okienku Dane zapłaty zmienić: Sposób, termin zapłaty oraz walutę
noty. Zmiana waluty noty na inną niż PLN skutkuje zamianą na język angielski wszystkich etykietek pól.
Gdy zlecenie nie jest związane z dokumentem SAD, to nota jest od razu wyświetlana na ekranie i należy wypełnić
ręcznie większość pól poprzez kliknięcie w pole (automatycznie wypełnione zostaną tylko pola z konfiguracji zleceń).
Drukowanie not
Aby wydrukować notę należy ją otworzyć, np. dwukrotnie klikając w notę w obszarze Noty zlecenia:. W
wyświetlonym okienku Nota księgowa w prawym górnym rogu znajduje się przycisk Drukuj. Po jego naciśnięciu zostanie
wyświetlone okienko Opcje druku noty, którym ustalamy, co drukować (należy wybrać: oryginał i kopie albo tylko kopie),
liczbę kopii oraz zaznaczyć czy drukować duplikat. Po zaakceptowaniu przyciskiem OK wybranych opcji, zostanie
wyświetlone okienko z podgląd wydruku, w którym w prawym górnym roku znajduje się szereg przycisków:
Przyciskiem Drukuj można rozpocząć drukowanie na drukarkę wcześniej wybraną w systemie Windows. Przycisk
Inne pozwala wyeksportować wydruk do pliku PDF (pliki formatu PDF są czytane z możliwością wydrukowania przez
bezpłatny program Aprobat Reader) albo wydruk wysłać pocztą elektroniczną do wskazanego adresata.
108
HUZAR SOFTWARE
Wybór drukarki w systemie Windows
Rozpoczęcie wydruku na wybraną drukarkę
Wydruk do pliku PDF albo wysłanie wydruku na wskazany adres poczty e-mail
W okienku podglądu można zwiększać i zmniejszać obraz za pomocą przycisków z „lupką” i znakiem + (powiększ)
bądź – (zmniejsz rozmiar). Oryginalny rozmiar można przywrócić przyciskiem 1:1.
Jak już wcześniej wspomniano podczas wydruku jest nadawany kolejny numer noty. Nota po wydruku nie może być edytowana (może być tylko podglądana). Notę można skasować, ale nadany kolejny numer zostanie stracony.
WinSADIB/MS/OR
109
18. Moduł Składnica Dokumentów
Moduł Składnica Dokumentów rozszerza funkcjonalność programów firmy Huzar-Software o przechowywanie oraz
zarządzanie dokumentami w formie elektronicznej, głównie skanami dokumentów papierowych. Moduł pozwala na
wyszukiwanie, podgląd, wydruk przechowywanych dokumentów oraz powiązanie ich np. z dokumentami SAD.
Do podstawowych funkcji modułu zaliczamy:
 przechowywanie dowolnej liczby dokumentów elektronicznych - skanów, plików graficznych, linków
(odnośników) i innych,

opisywanie i wyszukiwanie przechowywanych dokumentów,

konfigurowanie opisów dokumentów (typy dokumentów),

współpraca z oprogramowaniem firmy Huzar-Software,

kontrolowanie dostępu do dokumentów oraz terminu ich ważności.
Moduł Składnica Dokumentów pozwala lepiej zorganizować pracę działu celnego poprzez włączenie programów
firmy Huzar-Software do elektronicznego obiegu dokumentów w firmie.
Obecnie Składnica Dokumentów zintegrowana jest z programem WinSAD, ale planowana jest rozbudowa o:

integrację z innymi programami Huzar Software, jak WinUCZ, MagCS, moduł gwarancji,

funkcję drukowania dokumentów bezpośrednio do składnicy zamiast na papier,

generowanie zestawu dokumentów na potrzeby ewentualnej kontroli celnej,

automatyzację procesu dodawania dokumentów do Składnicy Dokumentów,

dostęp do dokumentów poprzez stronę WWW.
Szczegółowy opis modułu Składnica Dokumentów został zamieszczony w oddzielnej instrukcji.
110
HUZAR SOFTWARE
19. Import/eksport danych z/do plików zewnętrznych
W niniejszym rozdziale zostaną przedstawione możliwości tworzenia w programie WinSAD wybranych dokumentów
na podstawie danych pobranych z plików, które zazwyczaj są tworzone przez zewnętrzne programy księgowe, finansowe
itp. Omówione zostaną także możliwości utworzenia plików zewnętrznych na podstawie dokumentów tworzonych w
programie WinSAD.
Opisane tutaj pliki pozwalają na prostą wymianę danych między różnymi programami.
W niniejszym opracowaniu dla zwrócenia uwagi na format pliku stosowane jest oznaczenie: *.sad, *.txt itp., gdzie * to
dowolna nazwa, a sad czy txt to rozszerzenia nazw plików.
Formaty plików zewnętrznych, mogą ulegać zmianie. Ich szczegółowy i aktualny opis znajduje się na stronie
internetowej firmy HUZAR SOFTWARE.
Import z plików zewnętrznych
Import dokumentu SAD
Z niżej opisanych plików można bezpośrednio tworzyć dokumenty SAD.
Dokument SAD można utworzyć poprzez wczytanie pliku *.sad (wykonując funkcję z menu Operacje/ Wczytaj
z pliku.. Plik ten jest plikiem binarnym, tworzonym przez program WinSAD dla wskazanego w spisie dokumentu SAD
(patrz punkt Eksport dokumentu SAD). Służy przede wszystkim do wymiany dokumentów SAD między różnymi bazami
danych programu WinSADIB/MS/OR. Pliki te można przenieść na zewnętrznym nośniku lub przesłać pocztą
elektroniczną. Format tego pliku ulega częstym zmianom, dlatego bezproblemowa wymiana danych jest możliwa
praktycznie między tymi samymi wersjami programu WinSADIB/MS/OR.
Dokument SAD można także utworzyć wczytując dane z pliku *.xml (wykonując funkcję z menu Operacje/Wczytaj z
pliku... i w okienku Otwieranie w polu edycyjnym Pliki typu: należy wybrać odpowiedni typ:
pliki dokumentów HuzarSoftware (*.xml) lub odpowiednio pliki dokumentów Celiny (*.xml).
Wybranie odpowiedniego pliku (stworzonego w standardzie HuzarSoftware lub Celina) pozwoli na stworzenie
dokumentu SAD.
Dokument SAD można przygotować także na podstawie zawartości bufora lub faktury VAT (wykonując funkcję z
menu Operacje/ Generuj nowy SAD z… wybierając z wyświetlonego menu kontekstowego odpowiednio bufora składu
albo faktur VAT). Bufor to tablica, która jest jedną z tablic programu WinSADIB/MS, służąca przede wszystkim do
wymiany danych między programami WinSkladIB oraz WinUCZIB Po przygotowaniu SAD-u można go wysłać poprzez
bufor do programu WinSkladIB / WinUCZIB. Oczywiście poprzez bufor można także wysyłać dane z obu powyższych
programów do programu WinSADIB/MS i na ich podstawie przygotować dokument SAD. W podobny sposób można
utworzyć SAD eksportowy z faktury eksportowej (utworzonej w module Faktury VAT, Intrastat).
Import z bufora
Jak już wspomniano, bufor jest jedną z tablic programu WinSADIB/MS, poprzez którą są wymieniane dane między
programami WinSkladIB oraz WinUCZIB. Dane wyeksportowane z tych programów do bufora można wykorzystać do
stworzenia dokumentu SAD. W tym celu należy wybrać: Operacje/Generuj nowy SAD z .../bufora składu, zaznaczyć
spacją odpowiednie pozycje w buforze i za pomocą przycisku Importuj stworzyć dokument SAD.
Import tablicy symboli i synonimów
Pliki, z których można importować wpisy do bazy Symbole lub Synonimy są plikami w formacie XML. Szczegółowy
opis importu symboli został umieszczony w rozdziale Tworzenie własnych baz danych.
Import faktury VAT
Obecnie można importować dane z plików w następujących formatach:
1.
Pliku *.hsd (Operacje/Import faktur /pliki HSD). Jest to format wewnętrzny firmy HuzarSoftware.
2.
Pliku *.txt (Operacje/Import faktury /pliki TXT).
3.
Pliku *.xml (Operacje/Import faktur /pliki XML). Jest to format wewnętrzny firmy HuzarSoftware.
Import tabeli kursów
Tabel kursów można importować z pliku o odpowiednim formacie lub pobrać bezpośrednio z internetu (zalecane).
Eksport do plików zewnętrznych
Eksport dokumentu SAD
Dokument SAD przygotowany w programie WinSAD może być wyeksportowany do pliku *.sad (za pomocą funkcji
Operacje/Wyślij do pliku..., po podświetleniu go w wykazie SAD-ów). Plik *.sad można wysłać pocztą elektroniczna
(Operacje/Wyślij przez e-mail).
WinSADIB/MS/OR
111
Eksport faktury VAT
Każda faktura może być wyeksportowana do pliku w następujących formatach: HSD, TXT, XML.
Operacje eksportu wykonuje funkcja Operacje/eksport faktur/do pliku.
Eksport tablic: firm, symboli, synonimów
Po otwarciu danej bazy za pomocą przycisku Eksport można wyeksportować ją do pliku zewnętrznego w formacie
XML. Tak utworzony plik może zostać zaimportowany do innej bazy danych.
Import/eksport innych danych lub w innych formatach
Firma HUZAR SOFTWARE realizuje odpłatnie na życzenie użytkownika moduły dedykowane (zwyczajowo
nazywane konwerterami) importujące (eksportujące) dane z (do) innych zewnętrznych systemów. Są to rozwiązania
dedykowane, tworzone wg ściśle określonych wymagań zdefiniowanych w specyfikacji zamawiającego.
Formaty plików
Jak już wspomniano formaty plików przedstawionych powyżej mogą ulegać zmianie. Szczegółowy i aktualny opis
będzie umieszczany na stronie internetowej firmy HUZAR SOFTWARE. Jednak nie wszystkie formaty plików będą
publikowane (tzn. umieszczone na stronie internetowej), ponieważ niektóre z nich służą wyłącznie do wewnętrznej
komunikacji pomiędzy programami firmy HUZAR SOFTWARE.
Aktualne formaty danych firmy Huzar-Software są udostępnione pod adresem:
http://wildcat.huzar.pl/serwis/pomoc/index.php?a=formaty-danych
112
HUZAR SOFTWARE