1 Preambuła Jako członkowie społeczności Chrześcijan o zasięgu

Preambuła1
Jako członkowie społeczności Chrześcijan o zasięgu światowym, zostaliśmy głęboko
zachęceni i poruszeni ostatnim otwartym listem o znaczeniu historycznym, podpisanym przez
138 wiodących muzułmańskich uczonych, duchownych i intelektualistów z całego świata.
Jednakowe Słowo dla nas i dla was2 określa istotę wspólnego gruntu pomiędzy
chrześcijaństwem i islamem, który leży w obydwu naszych wiarach, jak również w sercu
starożytnej wiary Abrahamowej, judaizmu. Wezwanie Jezusa Chrystusa, aby kochać Boga i
bliźnich było zakorzenione w boskim objawieniu skierowanym do ludu Izraela a zawartym w
Torze (V Moj. 6:5; III Moj. 19:18).
Przyjęliśmy ten otwarty list jako muzułmańską rękę wyciągniętą do Chrześcijan na całym
świecie w geście towarzyskim oraz współpracy. W odpowiedzi wyciągamy naszą własną
chrześcijańską rękę tak, abyśmy mogli wraz z innymi istotami ludzkimi żyć w pokoju i
sprawiedliwości oraz dążyć do miłowania Boga i naszych bliźnich.
Muzułmanie i Chrześcijanie nie zawsze potrząsali rękoma z przyjaźnią; ich relacje bywały
czasami napięte, czasami nawet napiętnowane wrogością. Ponieważ Jezus Chrystus mówi
„wyjmij najpierw belkę z oka swego, a wtedy przejrzysz, aby wyjąć źdźbło z oka brata
swego” (Mat. 7:5), chcielibyśmy zacząć od przyznania, że w przeszłości (np. wyprawy
krzyżowe) i obecnie (przesada w „wojnie z terroryzmem”) wielu Chrześcijan dopuściło się
grzeszenia przeciwko naszym muzułmańskim bliźnim. Przed „uściśnięciem ręki” w
odpowiedzi na wasz list, prosimy o przebaczenie Wszech-Miłosiernego3 Jedynego i całą
społeczność muzułmańską na świecie.
Religijny Pokój – Pokojem na świecie
„Muzułmanie i Chrześcijanie razem stanowią ponad połowę populacji na świecie. Bez pokoju
i sprawiedliwości pomiędzy tymi obiema społecznościami religijnymi, nie może być
znaczącego pokoju na świecie”. Podzielamy zapatrywania muzułmańskich sygnatariuszy
wyrażone w tych wersetach otwierających ich otwarty list. Pokojowe relacje pomiędzy
Muzułmanami i Chrześcijanami stanowią jedno z centralnych wyzwań tego stulecia, i być
może całej obecnej epoki. Chociaż napięcia, konflikty, a nawet wojny w których
Chrześcijanie i Muzułmanie stają przeciwko sobie nie mają przede wszystkim charakteru
religijnego, to posiadają niezaprzeczalny wymiar religijny. Jeżeli możemy osiągnąć religijny
pokój pomiędzy tymi dwiema społecznościami religijnymi, to osiągnięcie pokoju na świecie
będzie wyraźniej łatwiejsze. I dlatego nie będzie przesadą stwierdzenie, które zawarliście w
Jednakowe Słowo dla nas i dla was, że przyszłość świata zależy od pokoju między
Muzułmanami i Chrześcijanami”.
Wspólny grunt [podstawa, podłoże, płaszczyzna]
Nadzwyczajną rzeczą dotyczącą Jednakowego Słowa dla nas i dla was nie jest to, że jego
sygnatariusze rozpoznają krytyczny charakter obecnej chwili w relacjach pomiędzy
Muzułmanami i Chrześcijanami. Jest to raczej głęboki wgląd i odwaga z którą
1
Preambuła (łac. praeambulum, od praeambulare, iść wcześniej) - wstęp do aktu prawnego, zwykle o istotnym
znaczeniu politycznym (umowy międzynarodowe, konstytucje, rzadziej ustawy i akty niższego rzędu), opisujący
okoliczności wydania aktu oraz określający cele, jakim powinien on służyć. (Wikipedia)
2
W wersji angielskiej: A common Word between us and you – dosł. Wspólne słowo pomiędzy nami i wami; jest
to cytat z Koranu, sura 3:64; wg polskiej wersji dokumentu i Koranu tłumaczone j.w.
3
W imię Boga Litościwego i Miłosiernego – początek inwokacji do Boga w pierwszej surze Al.-Fatiha,
stanowiącej wyznanie wiary; inwokacja ta otwiera każdą kolejną surę; wg komentarza J. Bielawskiego „jest to
modlitwa odpowiadająca niejako modlitwie chrześcijańskiej Ojcze nasz. Stanowi ona istotną część wszelkich
modłów muzułmańskich (…)” Koran, z arabskiego przełożył i komentarzem opatrzył Józef Bielawski, PIW, Warszawa
1986; str. 842 [przyp. tłumacza]
Tłumaczenie i komentarz: Shomer_Israel
[email protected]
1
zidentyfikowali wspólny grunt pomiędzy religijnymi społecznościami Muzułmanów i
Chrześcijan.
To, co jest wspólne [jednakowe] między nami nie leży w czymś marginalnym ani w
czymś mało znaczącym dla każdej ze stron. Leży raczej w czymś zdecydowanie
centralnym dla obydwu [stron]: miłość Boga i miłość bliźniego. Niespodziewanie dla wielu
Chrześcijan wasz list porusza podwójne przykazanie miłości, które okazuje się być zasadą
fundamentalną nie tylko dla chrześcijańskiej wiary ale również Islamu. To, że istnieje tak
wiele wspólnego gruntu – wspólnego gruntu w fundamentach wiary daje nadzieję, że
niezaprzeczalne różnice czy nawet realne zewnętrzne naciski wywierane na nas, nie mogą
zaciemnić wspólnego gruntu, na którym razem stoimy4. [!!!] Ten wspólny grunt
stanowiący miłość Boga i bliźniego daje nadzieję, że głęboka współpraca między nami może
być znakiem rozpoznawczym stosunków pomiędzy naszymi obiema społecznościami.
Miłość Boga
Cieszymy się, że Jednakowe Słowo dla nas i dla was tak uporczywie podkreśla wyjątkowe
oddanie dla jednego Boga, a nawet miłość Boga jako podstawowy obowiązek każdego
wierzącego. Sam Bóg słusznie nakazuje naszą najwyższą wierność. Gdy ktokolwiek czy
cokolwiek poza Bogiem nakazuje nam najwyższą wierność – rządzący, naród, postęp
ekonomiczny czy cokolwiek innego – to kończymy służąc bożkom [bałwanom] i
nieuchronnie uwikłamy się w głębokie i śmiertelne konflikty. Uważamy to za dodające
otuchy, że Bóg którego powinniśmy miłować ponad wszystko jest określany jako Miłość. W
muzułmańskiej tradycji, Bóg, „Pan światów”5 jest „Nieskończenie Dobry i WszechMiłosierny”. A Nowy Testament jasno stwierdza, że „Bóg jest miłością” (1 Jana 4:8).
Ponieważ Boża dobroć jest nieskończona i niczym nieograniczona, „bo słońce jego wschodzi
nad złymi i dobrymi i deszcz pada na sprawiedliwych i niesprawiedliwych” zgodnie ze
słowami Jezusa Chrystusa zapisanymi w Ewangelii (Mateusza 5:45).
Dla Chrześcijan, ludzka miłość Boga i Boża miłość ludzkości są ściśle powiązane. Jak
czytamy w Nowym Testamencie „Miłujmy więc, gdyż On [Bóg] nas przedtem umiłował” (1 Jana
4:19). Nasza miłość do Boga ma swoje źródło i jest podsycana przez Bożą miłość do nas. Nie może
być inaczej, skoro Stwórca, który ma władzę nad wszystkim jest nieskończenie dobry.
Miłość bliźniego
Znajdujemy głębokie powinowactwo z naszą własną wiarą chrześcijańską gdy Jednakowe
Słowo dla nas i dla was podkreśla, że miłość stanowi szczyt naszych zobowiązań wobec
naszych bliźnich. „Żaden z was nie będzie miał wiary, dopóki nie będzie miłował swego brata
tak, jak kocha samego siebie”6, powiedział prorok Mahomet. W Nowym Testamencie
4
Zaprzecza to surze 5:17 Nie uwierzyli ci, którzy powiedzieli: "Zaprawdę, Bogiem jest Mesjasz, syn Marii!"
Powiedz: "Któż ma możność uczynić coś przeciw Bogu, jeśli On zechce zgubić Mesjasza, syna Marii, jak również
Jego Matkę i wszystkich, którzy są na ziemi?" Do Boga należy królestwo niebios i ziemi, i tego, co jest między
nimi. On stwarza to, co chce. Bóg jest nad każdą rzeczą wszechwładny! Tamże, str. 130
oraz surze 5:72-73 Nie uwierzyli ci, którzy powiedzieli: "Zaprawdę, Bóg - to Mesjasz, syn Marii!" A Mesjasz
powiedział: "Synowie Izraela! Czcijcie Boga, mojego Pana i waszego Pana!" Oto, zaprawdę, kto daje Bogu
współtowarzyszy, temu Bóg zabronił wejścia do Ogrodu! Jego miejscem schronienia będzie ogień. A
niesprawiedliwi nie będą mieli żadnych pomocników!
Nie uwierzyli ci, którzy powiedzieli: "Zaprawdę, Bóg - to trzeci z trzech!" A nie ma przecież żadnego boga, jak
tylko jeden Bóg! A jeśli oni nie zaniechają tego, co mówią, to tych, którzy nie uwierzyli, dotknie kara bolesna.
Tamże, str. 141
[wg Koranu Trójjedyność Boga u chrześcijan to: Bóg Ojciec, Jezus Mesjasz i Maria matka Jezusa – przyp.
tłum.]
5
Tamże, ciąg dalszy inwokacji.
6
Wg Koranu „bratem” jest się w wierze (islam); natomiast wg sury 5:51 tak powinni postępować Muzułmanie w
stosunku do Żydów i Chrześcijan: O, wy, którzy wierzycie! Nie bierzcie sobie za przyjaciół żydów i chrześcijan;
Tłumaczenie i komentarz: Shomer_Israel
[email protected]
2
czytamy podobnie „Kto nie miłuje [bliźniego], nie zna Boga, gdyż Bóg jest miłością” (1 Jana 4:8) i
„albowiem kto nie miłuje brata swego, którego widzi, nie może miłować Boga, którego nie widzi”
(1Jana 4:20). Bóg jest miłością, a naszym najważniejszym powołaniem jako istot ludzkich jest
naśladowanie Jedynego, którego czcimy. Cieszymy się kiedy stwierdzacie, że „sprawiedliwość i
wolność religii są kluczowymi elementami” miłości bliźniego. Kiedy brakuje sprawiedliwości to
brakuje zarówno miłości Boga jak i miłości bliźniego. Gdy wolność w oddawaniu czci Bogu zgodnie z
własnym sumieniem jest ograniczona, to Bóg jest znieważony, bliźni uciskany i ani Bóg ani bliźni nie
są kochani.
Ponieważ Muzułmanie pragną kochać swoich chrześcijańskich bliźnich, to nie są przeciwko nim, jak
odważnie stwierdza dokument. Zamiast tego Muzułmanie są z nimi. Jako Chrześcijanie jesteśmy
zgodni z tym zapatrywaniem. Nasza wiara naucza nas, że musimy być z naszymi bliźnimi – w istocie,
że musimy działać na ich korzyść – nawet gdy nasi bliźni okazują się być naszymi wrogami. „A Ja
wam powiadam:” mówi Jezus Chrystus, „Miłujcie nieprzyjaciół waszych i módlcie się za tych, którzy
was prześladują, Abyście byli synami Ojca waszego7, który jest w niebie, bo słońce jego wschodzi nad
złymi i dobrymi i deszcz pada na sprawiedliwych i niesprawiedliwych” (Mat. 5:44-45). Nasza miłość,
jak mówi Jezus Chrystus, musi naśladować miłość nieskończenie dobrego Stwórcy; nasza miłość musi
być tak bezwarunkowa jak Boża – poszerzona o braci, siostry, bliźnich i nawet wrogów. Na końcu
swojego życia, Jezus Chrystus, sam się modlił za swoich wrogów: „odpuść im, bo nie wiedzą, co
czynią” (Łuk. 23:34).
Prorok Mahomet uczynił podobnie gdy został gwałtownie odrzucony i ukamienowany przez lud z
Ta’if. Uważa się, że powiedział: „Najbardziej prawym zachowaniem jest zwracać się do tych, którzy
chcą zerwać relacje, dawać tym, którzy odwracają się od nas i wybaczać tym, którzy nam zawinili”8.
(Jest to chyba istotne, że po tym, jak Prorok Mahomet został wywieziony z Ta’if, to chrześcijański
niewolnik ‘Addas był tym który wyszedł naprzeciw Mahometowi, przyniósł mu jedzenie, ucałował go
i przyjął [objął?]).
Stojące przed nami zadanie
“Niech ta wspólna przestrzeń” – podwójna przestrzeń miłości Boga i naszych bliźnich –
„będzie podstawą całego przyszłego dialogu międzyreligijnego między nami,” jak wzywa
wasz odważny list. Rzeczywiście, poprzez wielkoduszność z jaką jest napisany list,
ucieleśniacie to, do czego wzywacie. Najszczerzej się zgadzamy. Porzucając całą „nienawiść i
wrogość”, musimy się zaangażować w międzywyznaniowy dialog jako ci, którzy poszukują
wzajemnego dobra, ponieważ Bóg nieustannie poszukuje naszego dobra. Istotnie, wraz z
wami wierzymy, że musimy wyjść poza „uprzejmy dialog ekumeniczny pomiędzy
wybranymi przywódcami religijnymi” i pracować pilnie razem, aby przekształcić relacje
oni są przyjaciółmi jedni dla drugich. A kto z was bierze ich sobie za przyjaciół, to sam jest spośród nich.
Zaprawdę, Bóg nie prowadzi drogą prostą ludu niesprawiedliwych! Tamże; str. 137
7
Koran kwestionuje część tego wersetu w surze 5:18
Powiedzieli żydzi i chrześcijanie: "My jesteśmy synami Boga i Jego umiłowanymi." Powiedz: "Dlaczegoż więc
On karze was za wasze grzechy? Przeciwnie, wy jesteście tylko ludźmi spośród tych, których On stworzył. On
przebacza temu, komu chce, i On karze tego, kogo chce. Do Boga należy królestwo niebios i ziemi i to,
co jest między nimi. I do Niego zmierza wędrowanie." Tamże; str. 130
8
Zupełnie inaczej stwierdza Koran w surze 60:8-9 Bóg nie zabrania wam, abyście byli dobrzy i sprawiedliwi
względem tych, którzy was nie zwalczali z powodu religii ani nie wypędzali was z waszych domostw. Zaprawdę,
Bóg miłuje ludzi sprawiedliwych!
Bóg zabrania wam tylko, abyście sobie brali za przyjaciół tych, którzy was zwalczali z powodu religii i którzy
was wypędzali z waszych domostw, i którzy pomagali przy wypędzaniu was. Ci, którzy ich biorą za przyjaciół, są
ludźmi niesprawiedliwymi. Tamże; str. 664
Tłumaczenie i komentarz: Shomer_Israel
[email protected]
3
między naszymi społecznościami i naszymi narodami, by prawdziwie odzwierciedlały naszą
wspólną miłość do Boga i do siebie nawzajem.
Biorąc pod uwagę głębokie pęknięcia w stosunkach pomiędzy Chrześcijanami i
Muzułmanami dzisiaj, zadanie stojące przed nami jest trudne. Ale i stawka jest wysoka.
Przyszłość świata zależy od naszych umiejętności jako Chrześcijan i Muzułmanów aby
żyć razem w pokoju. Jeśli nie uda się nam dołożyć wszelkich starań, aby czynić pokój i żyć
razem w harmonii, to słusznie przypominacie nam, że „nasze wieczne dusze” są również
zagrożone.9
Jesteśmy przekonani, że naszym następnym krokiem powinno być spotkanie naszych liderów
na każdym szczeblu i rozpoczęcie rzetelnej pracy aby ustalić jak Bóg chciałby abyśmy
wypełnili wymóg kochania Boga i siebie nawzajem. Z pokorą i nadzieją przyjęliśmy wasz
wielkoduszny list, i zobowiązujemy się aby pracować razem z całego serca, duszy, umysłu i
siły dla celów, które tak właściwie zaproponowaliście.
9
???????Konkludując – odrzucenie boskości Jezusa pozwoli nam osiągnąć pokój z Muzułmanami i zachować
nasze dusze? A co na to Pismo Święte i wypowiedzi Jezusa: I nie bójcie się tych, którzy zabijają ciało, ale duszy
zabić nie mogą; bójcie się raczej tego, który może i duszę i ciało zniszczyć w piekle (Mat. 10:28); Bo kto by
chciał duszę swoją zachować, utraci ją, a kto by utracił duszę swoją dla mnie i dla ewangelii, zachowa ją.
(Marek 8:35); Kto bowiem chce zachować duszę swoją, straci ją, kto zaś straci duszę swoją dla mnie, ten ją
zachowa. (Łuk. 9:24); oraz Gdy mówić będą: Pokój i bezpieczeństwo, wtedy przyjdzie na nich nagła zagłada, jak
bóle na kobietę brzemienną, i nie umkną. (1 Tes. 5:3)
Tłumaczenie i komentarz: Shomer_Israel
[email protected]
4