Miedzynarodowy obrót odpadami zgodnie z rozporzadzeniem Rady

Miedzynarodowy obrót odpadami zgodnie z rozporzadzeniem Rady

Międzynarodowy obrót odpadami
zgodnie z rozporządzeniem Rady
EWG nr 259/93
Włodzimierz Garczyński
Główny Inspektorat Ochrony Środowiska
Podstawy prawne regulujące
międzynarodowy obrót odpadami
• Rozporządzenia Rady Europy Nr 259/93 z dnia 1
lutego 1993 r. w sprawie nadzoru i kontroli
przesyłania odpadów w obrębie, do Wspólnoty
oraz poza jej obszar (Dz. U. WE L 30 z
06.02.1993 str. 1 i n. z późn. zm.)
• Ustawa z dnia 30 lipca 2004 r. o
międzynarodowym obrocie odpadami (Dz. U.
Nr 191, poz. 1956)
Podstawy prawne regulujące
międzynarodowy obrót odpadami
(c.d.)
• Konwencja Bazylejska o kontroli transgranicznego
przemieszczania i usuwania odpadów niebezpiecznych,
sporządzona w Bazylei dnia 22 marca 1989 r. (Dz. U. Z
1995 r. Nr 19, poz. 88)
• Decyzja Rady OECD z 30 marca 1992 r. w sprawie
kontroli transgranicznego przemieszczania odpadów
przeznaczonych do odzysku (znowelizowana w 2001 r.
Decyzją C(2001)107 final–zostanie wdrożona poprzez
mającą nastąpić nowelizację Rozporządzenia
259/93/EWG),
Wyłączenia ze stosowania rozporządzenia
¾wyładunek na brzeg odpadów wytworzonych w trakcie
normalnej eksploatacji statków i platform przybrzeżnych,
w tym ścieków i pozostałości, pod warunkiem, że odpady
takie podlegają szczególnemu wiążącemu instrumentowi
międzynarodowemu,
¾przesyłania odpadów z lotnictwa cywilnego,
¾przesyłania odpadów radioaktywnych zgodnie z art. 2
dyrektywy 92/3/EURATOM z dnia 3 lutego 1992 roku w
sprawie nadzoru i kontroli przesyłania odpadów
radioaktywnych między Państwami Członkowskimi oraz
do Wspólnoty i poza jej obszar,
Wyłączenia ze stosowania rozporządzenia
¾przesyłania odpadów wymienionych w art. 2 ust. 1 lit. b)
dyrektywy 75/442/EWG, które są objęte już innym
odnośnym prawodawstwem,
¾przesyłania odpadów do Wspólnoty zgodnie z
wymaganiami Protokółu w sprawie ochrony środowiska
naturalnego do Traktatu w sprawie Antarktydy.
Przesyłanie odpadów przeznaczonych wyłącznie do operacji
odzysku i wymienionych w załączniku II (zielona lista
odpadów) jest również wyłączone z postanowień
rozporządzenia z wyjątkiem postanowień przewidzianych w
punktach (b), (c), (d) i (e) w art. 11 oraz w art. 17 ust. 1, 2 i 3
w celu ułatwienia śledzenia drogi przesyłek odpadów do
odzysku wymienionych w załączniku II, muszą im
towarzyszyć następujące informacje, podpisane przez
posiadacza
b) zwyczajowa nazwa handlowa odpadów,
c) ilość odpadów,
d) nazwa i adres odbiorcy odpadów,
e) działania związane z odzyskiem, wymienione w
załączniku II.B do dyrektywy 75/442/EWG).
Okresy przejściowe
obowiązujące Polskę
• do końca 2007 r. dla czterech rodzajów odpadów
umieszczonych w załączniku II – zielona lista, tzn.
dla odpadów tworzyw sztucznych, makulatury,
stłuczki szklanej i zużytych opon będzie
wymagana zgoda wyrażona w procedurze
analogicznej jak dla odpadów z załącznika IV czerwona lista, przy jednoczesnej możliwości
wnoszenia tzw. szerokich zastrzeżeń (zgodnych z
art. 4. ust. 3), czyli w szczególności stosowania
zasady bliskości i samowystarczalności,
Okresy przejściowe
obowiązujące Polskę c.d.
• do końca 2007 r. dla wybranych odpadów z załącznika III –
bursztynowa lista, będzie wymagana zgoda wyrażona w
procedurze analogicznej jak dla odpadów z czerwonej listy, przy
jednoczesnej możliwości wnoszenia tzw. szerokich zastrzeżeń
(zgodnych z art. 4. ust. 3),
• do końca 2012 r. dla odpadów z załącznika IV – czerwona lista
oraz dla odpadów nie umieszczonych w załączniku II, III, IV
(odpady spoza list) możliwości wnoszenia tzw. szerokich
zastrzeżeń (zgodnych z art. 4. ust. 3),
• do końca 2012 r. wymagana notyfikacja i możliwość wnoszenia
zastrzeżeń w ograniczonym zakresie (zgodnie z art. 7 ust. 4) dla
innych niż powyżej wymienione rodzaje odpadów z załącznika II
– zielona lista
Okresy przejściowe
obowiązujące Polskę c.d.
• w drodze odstępstwa od artykułu 7 ustęp 4
rozporządzenia nr 259/93, właściwe organy nie
wyrażą
zgody
na
wysyłki
odpadów
przeznaczonych do odzysku w obiektach
korzystających z czasowego odstępstwa od
stosowania przepisów dyrektywy 96/61/WE
dotyczącej
zintegrowanego
zapobiegania
zanieczyszczeniom i ich kontroli (dyrektywa
IPPC), w okresie kiedy czasowe odstępstwo ma
zastosowanie do obiektu przeznaczenia.
Zgłaszający
oznacza osobę fizyczną lub prawną, na której spoczywa obowiązek
powiadomienia, tj. osobę spośród wymienionych poniżej, która zamierza
przesyłać odpady:
•osoba, której działalność powoduje wytworzenie odpadów
(pierwotny wytwórca),
•jeśli to nie jest możliwe, osoba dokonująca zbiórki odpadów,
licencjonowana w tym zakresie przez państwo członkowskie, lub
zarejestrowany licencjonowany sprzedawca lub pośrednik, który
organizuje usunięcie lub operację odzysku odpadów
•jeśli te osoby nie są znane, lub nie są licencjonowane, osoba, która
dysponuje odpadami lub ma nad nimi kontrolę w sensie prawnym
(posiadacz),
•w przypadku importu do lub tranzytu odpadów przez Wspólnotę,
osoba wyznaczona przez prawo państwa wysyłki odpadów lub, kiedy
takie wyznaczenie nie miało miejsca, osoba, która dysponuje
odpadami lub ma nad nimi kontrolę w sensie prawnym (posiadacz).
Zgłoszenia dokonuje więc
zawsze wysyłający odpady.
Wypełniony i podpisany na oryginale
formularz zgłoszeniowy należy wraz ze
wszystkimi
wymaganymi
dokumentami
przesłać do właściwej władzy kraju
przeznaczenia odpadów, a kopie formularza
wraz z kopiami dokumentów przesłać do
właściwej władzy kraju wysyłki, właściwej
władzy kraju tranzytu oraz do odbiorcy
odpadów.
List zgłoszeniowy
TRANSGRANICZNE PRZEMIESZCZANIE ODPADÓW
WSPÓLNOTA EUROPEJSKA (a)
Formularz zgłoszeniowy
głaszający / eksporter (imię i nazwisko/nazwa, adres) i nr rejestracji,
dzie dotyczy:
3. Zgłoszenie dotyczące (1):
NR
A (i) Jednorazowe
przemieszczanie
(ii)Zgłoszenie ogólne
(przemieszczanie
wielokrotne)
el.:
000000
B (i) Unieszkodliwianie (bez
odzysku)
(ii) Operacja odzysku
Faks:
C* Zakład odzysku uprzednio
upoważniony
soba wyznaczona do kontaktów:
dbiorca (imię i nazwisko / nazwa, adres) i nr rejestracji, gdzie dotyczy:
el.:
Tak
Nie
* (Wypełnić tylko w przypadku zastosowania B (ii))
Łączna
liczba
4.
5. Łączna planowana ilość (b)
planowanych wysyłek
Kg
Faks:
litry
6. Pierwsza wysyłka
nie wcześniej niż:
soba wyznaczona do kontaktów:
lanowany przewoźnik(-cy)* (imię i nazwisko / nazwa, adres) i nr
ejestracji, gdzie dotyczy:
Odprawa ostatniej wysyłki
nie później niż:
8. Zakład unieszkodliwiania / odzysku (nazwa, lokalizacja, adres):
el.:
soba wyznaczona do kontaktów:
Faks:
* (załączyć wykaz w przypadku
większej ilości takich osób)
Wytwórca odpadów / producent (imię i nazwisko / nazwa i adres):
el.:
Faks:
soba wyznaczona do kontaktów:
roces i miejsce wytworzenia: *
(w razie konieczności należy podać informacje szczegółowe)
Nazwa i skład chemiczny odpadów:
Tel.:
Nr rejestracji, gdzie dotyczy:
i termin ważności:
Osoba wyznaczona do kontaktów:
Faks:
9. Nr kodu operacji unieszkodliwiania / odzysku
(2):
i zastosowana technologia:*
* (w razie konieczności należy podać informacje szczegółowe)
12. Rodzaj(-e) opakowania (2):
11. Środek(-ki) transportu (2):
14. Właściwości fizyczne (2):
Kod identyfikacyjny odpadów
w kraju wywozu / wysyłki:
w kraju przywozu / przeznaczenia:
17. Numer Y:
Międzynarodowy Kod Identyfikacyjny Odpadów (IWIC):
uropejski Katalog Odpadów (EWC):
nne (wyszczególnić):
18. Numer H (2):
numer:
19. Numer identyfikacyjny ONZ:
i właściwa nazwa pedycyjna:
* (załączyć informacje
szczegółowe )
Kraje zainteresowane (2), kody numeryczne właściwych władz (gdzie dotyczy) oraz określone punkty wjazdu i wyjazdu:
Klasyfikacja OECD (1):
żółty
inne*
czerwony
Kraj wywozu / wysyłki
Kraje tranzytowe
Klasa ONZ (2):
Kraj przywozu / przeznaczenia
Urzędy celne wjazdu i / lub wyjazdu (Wspólnota
uropejska):
Wjazd:
Wyjazd:
23. Oświadczenie zgłaszającego / eksportera: Niniejszym oświadczam, że zgodnie z moją
najlepszą wiedzą powyższe informacje są wyczerpujące i poprawne.. Oświadczam także, iż
złożone zostały wszelkie pisemne zobowiązania umowne, stanowiące podstawę egzekucji
prawnej, oraz że transgraniczne przemieszczanie odpadów jest i będzie objęte wszelkimi,
mającym zastosowanie, obowiązującymi ubezpieczeniami czy innymi gwarancjami
finansowymi.
Imię i
Podpis:
22. Ilość załączników
nazwisko/nazwa:
Data:
WYPEŁNIAJĄ WŁAŚCIWE WŁADZE
WYPEŁNIAJĄ WŁAŚCIWE WŁADZE KRAJU PRZYWOZU /
25.ZEZWOLENIE* NA PRZEMIESZCZENIE ODPADÓW, WYDANE
RZEZNACZENIA
PRZEZ WŁAŚCIWY ORGAN
głoszenie wpłynęło
Potwierdzenie wysłano
(nazwa kraju)
dnia:
nia:
dnia:
Nazwa właściwego organu, pieczęć i / lub podpis
Nazwa właściwego organu, pieczęć i / lub podpis
Data wygaśnięcia zezwolenia:
Warunki szczególne (1)
nie
tak, patrz pole 26 na odwrocie
* (nie wymagane w przypadku żółtej listy odpadów na mocy decyzji OECD)
Wstawić X we właściwym polu(-ach) (2) Patrz kody na odwrocie.
ormularze używane także przez OECD
Wskazać jedno z dwóch. Właściwe władze mogą domagać się informacji wyłącznie w kg.
Formularz przemieszczania / śledzenia przesyłki
TRANSGRANICZNE PRZEMIESZCZANIE ODPADÓW
WSPÓLNOTA EUROPEJSKA(a)
Formularz przemieszczania /
śledzenia przesyłki
1.
?
Zgłaszający / eksporter (imię i nazwisko/nazwa, adres) i nr rejestracji,
gdzie dotyczy:
4. Numer seryjny wysyłki:
3. Odpowiadający
numerowi
zgłoszenia
8. Zakład unieszkodliwiania / odzysku (nazwa, lokalizacja, adres):
000000
Tel.:
Faks:
Osoba wyznaczona do kontaktów:
2.
KOPIA DLA:
5.
Tel.:
Odbiorca (imię i nazwisko/nazwa, adres) i nr rejestracji, gdzie dotyczy:
Faks:
Tel.:
Osoba wyznaczona do kontaktów:
Pierwszy przewoźnik (imię i nazwisko /
nazwa, adres):
Nr rejestracji:
(gdzie dotyczy)
Tel.:
10. Określenie środków transportu:
6.
Faks:
11.
Data przekazania:
13. Nazwa i skład chemiczny odpadów:
Faks:
Nr rejestracji, gdzie dotyczy:
i termin ważności:
Osoba wyznaczona do kontaktów:
9. Kod operacji unieszkodliwiania / odzysku
(2):
i zastosowana technologia:
Drugi przewoźnik (3) (imię i
nazwisko/nazwa, adres):
7.
Ostatni przewoźnik (imię i nazwisko/nazwa,
adres):
Nr rejestracji
(gdzie dotyczy)
Tel.:
Faks:
Określenie środków transportu:
Data przekazania:
Nr rejestracji
(gdzie dotyczy)
Tel.:
Faks:
12. Określenie środków transportu:
Data przekazania:
14. Właściwości fizyczne (2):
17. Rzeczywista ilość(b):
15. Kod identyfikacyjny odpadów
- w kraju wywozu / wysyłki:
Kg
litry
- w kraju przywozu / przeznaczenia:
Międzynarodowy Kod Identyfikacyjny Odpadów (IWIC):
Europejski Katalog Odpadów (EWC):
Inne (wyszczególnić):
żółty
16. Klasyfikacja OECD (1):
inne*
20. Szczególne instrukcje dotyczące
postępowania:
21. Rzeczywista data wysyłki:
18. Ilość opakowań:
czerwony
numer:
19. Numer identyfikacyjny ONZ:
Klasa ONZ (2):
i właściwa nazwa spedycyjna:
* (załączyć informacje
szczegółowe)
22. Oświadczenie zgłaszającego / eksportera: Niniejszym oświadczam, że zgodnie z moją najlepszą
wiedzą informacje wyszczególnione w polach 1-9 i 13-21 są wyczerpujące i poprawne. Oświadczam
także, iż złożone zostały wszelkie pisemne zobowiązania umowne, stanowiące podstawę egzekucji
prawnej, oraz że transgraniczne przemieszczanie odpadów jest i będzie objęte wszelkimi, mającym
zastosowanie, obowiązującymi ubezpieczeniom czy innymi gwarancjami finansowymi, oraz że*:
(i) uzyskano wszelkie konieczne zezwolenia; lub
(ii) wysyłka jest kierowana do zakładu odzysku na obszarze OECD, oraz że żadne z zaangażowanych
państw nie zgłosiło zastrzeżeń w ciągu przyjętego zwyczajowo 30-dniowego okresu lub
(iii) wysyłka jest kierowana do zakładu odzysku na obszarze OECD, który uzyskał uprzednie
zezwolenie odnośnie do odbioru tego rodzaju odpadów; zezwolenie nie zostało uchylone, a żadne
z zaangażowanych państw nie zgłosiło zastrzeżeń.
Imię i nazwisko / nazwa:
Podpis:
Data:
* (niepotrzebne skreślić)
Wydrukowano przez: Wilhelm
Kohler, 32423 Minden (Niemcy)
WYPEŁNIA ODBIORCA / ZAKŁAD UNIESZKODLIWIANIA / ZAKŁAD ODZYSKU
23. Data otrzymania przesyłki przez odbiorcę:
(nie dotyczy zakładu unieszkodliwiania /
odzysku)
Otrzymana ilość (b):
Kg
litry
Data:
Imię i
Podpis:
nazwisko/
nazwa:
* (niezwłocznie skontaktować się z właściwymi władzami)
24. Przesyłka dotarła do zakładu unieszkodliwiania / odzysku dnia:
Otrzymana ilość (b):
Kg
litry
Data:
Nazwa:
Podpis:
Przyjęto
(1)
Odrzucono*
25. Niniejszym oświadczam, że przeprowadzono
unieszkodliwianie / odzysk odpadów
wyszczególnionych powyżej*
Data:
Nazwa:
Podpis:
Przyjęto
Odrzucono*
(1)
Wysyłki odpadów między państwami UE
¾ powiadomienie właściwego organu miejsca przeznaczenia i
wysłanie kopii zgłoszenia do właściwych organów wysyłki i
tranzytu oraz do odbiorcy;
¾ list przewozowy wystawia właściwy organ kraju wysyłki;
¾ odbiorca oznacza osobę lub przedsiębiorstwo, do której lub do
którego wysyłane są odpady do odzysku lub usuwania;
¾ w ciągu 3 dni roboczych organ miejsca przeznaczenia sprawdza
kompletność i poprawność powiadomienia - jeżeli zgłoszenie
jest kompletne - wysyłanie potwierdzenie do zgłaszającego
wraz z kopiami dla pozostałych władz i odbiorcy odpadów;
¾ 30 dni po wysłaniu potwierdzenia na podjęcie decyzji
zezwalającej na wysyłkę, z warunkami lub bez, lub na odmowę.
Wysyłki odpadów między państwami UE
c.d.
Konieczne informacje zwarte w liście przewozowym:
•
•
•
•
•
•
•
•
źródło, skład, ilość odpadów do odzysku oraz tożsamość producenta, a w przypadku
odpadów z różnych źródeł dokładny wykaz odpadów i, jeśli jest znana, tożsamość
producentów pierwotnych;
ustalenia dotyczące trasy i ubezpieczenia od odpowiedzialności za szkody w
stosunku do osób trzecich;
środki podjęte dla zapewnienia bezpiecznego przewozu, w szczególności spełnienie
przez przewoźnika warunków ustanowionych dla przewozu przez zainteresowane
Państwa Członkowskie;
tożsamość odbiorcy odpadów, umiejscowienie placówki odzysku lub
unieszkodliwiania oraz rodzaj i okres ważności zezwolenia, na podstawie którego
działa placówka. Placówka musi posiadać odpowiednią zdolność techniczną
odzyskiwania odpadów, o których mowa, w warunkach nie stanowiących
niebezpieczeństwa dla zdrowia ludzkiego lub środowiska;
działania unieskodliwiania lub odzysku odpadów zgodnie z załącznikiem II.B do
dyrektywy 75/442/EWG;
planowana metoda likwidacji pozostałości odpadów po procesie odzysku;
ilość odzyskanego materiału w stosunku do pozostałości odpadów;
wartość szacunkowa odzyskanego materiału .
Sprzeciw wobec planowanej przesyłki w
ograniczonym zakresie, na podstawie art. 7 ust. 4.
¾ jest ona niezgodna z obowiązującym krajowym prawem i przepisami
odnoszącymi się do ochrony środowiska, porządku publicznego,
bezpieczeństwa publicznego lub ochrony zdrowia;
¾ powiadamiający lub odbiorca był wcześniej uznany winnym
nielegalnego przesyłania odpadów. W tym przypadku kompetentna
władza państwa wysyłki może zgodnie z przepisami prawa krajowego
załatwić odmownie wszelkie przesyłki, powiązane z daną osobą;
¾ przesyłanie jest sprzeczne ze zobowiązaniami wynikającymi z
międzynarodowych konwencji przyjętych przez zainteresowane
państwo członkowskie lub państwa członkowskie;
¾ stosunek odzyskiwalnych i nieodzyskiwalnych odpadów, wartość
szacunkowa materiałów odzyskanych lub koszt odzysku i usuwania
części nieodzyskiwalnej nie uzasadnia odzysku ze względów
ekonomicznych i środowiskowych
Uzasadniony sprzeciw w szerokim
zakresie (zgodnie z art. 4 ust. 3)
¾ realizacja zasady samowystarczalności na szczeblu Wspólnoty i na
szczeblu krajowym,
¾ w przypadkach, gdy instalacja powinna usuwać odpady z bliżej
położonego źródła i właściwy organ daje pierwszeństwo tym
odpadom,
¾ zapewnienia zgodności przesyłania odpadów z planami
zagospodarowania odpadów.
Realizacja przemieszczenia odpadów
Wysyłka może być dokonana po otrzymaniu przez zgłaszającego zezwolenia od
właściwego organu miejsca przeznaczenia.
W przypadku przemieszczania odpadów w celu ich odzysku, jeżeli są to odpady z
załącznika III – bursztynowy wykaz odpadów ma zastosowanie tzw. „milcząca
zgoda”, czyli po upływie 30 dni od daty wysłania potwierdzenia, jeżeli właściwy organ
pisemnie nie poinformował o wniesieniu sprzeciwu, uznaje się że wyraził on zgodę,
która jest ważna przez okres jednego roku,
Zgłaszający wstawia datę wysyłki w druku listu przewozowego oraz wysyła kopie do
zainteresowanych właściwych władz na trzy dni robocze przed dokonaniem wysyłki.
Bez powiadomienia nie można dokonać przemieszczenia.
W ciągu 3 dni roboczych po odbiorze odpadów do usuwania lub unieszkodliwiania,
odbiorca ma obowiązek wysyłać kopie wypełnionego przez siebie listu przewozowego
do zgłaszającego i zainteresowanych właściwych władz.
Jak najszybciej, ale nie później niż 180 dni po odbiorze odpadów, odbiorca ma
obowiązek powiadomić o ich usunięciu lub unieszkodliwieniu zgłaszającego i i
zainteresowane właściwych władz.
Wywóz odpadów poza UE
Wywóz odpadów do usuwania jest zakazany, z wyjątkiem
wywozu do tych krajów EFTA, które są także stronami
Konwencji bazylejskiej.
Jeżeli kraj przeznaczenia zakazuje przywozu odpadów lub nie
ma pisemnej zgody na przywóz odpadów oraz jeśli organ
wysyłki ma powód do przypuszczenia, że odpady nie będą
zarządzane zgodnie z metodami ekologicznymi w danym
kraju wywóz jest również zakazany.
Zgłaszający wysyła zgłoszenie do właściwego organu wysyłki
w formie listu przewozowego, wystawianego przez ten organ.
Wywóz odpadów poza UE
c.d.
Wywóz odpadów do odzysku
Wszelki wywóz w celu odzysku odpadów
wymienionych w załączniku V przeznaczonych do
odzysku jest zakazany, z wyjątkiem wywozu do
krajów, do których stosuje się decyzję OECD.
Przepisy wspólne
Wszystkie przesyłki odpadów objęte zakresem
rozporządzenia podlegają postanowieniu o gwarancji
ubezpieczeniu
finansowej
lub
równoważnym
pokrywającym
koszt
przesyłania
oraz
unieszkodliwiania lub odzyskiwania. Gwarancje takie
zostają zwrócone po przedstawieniu dowodu w
postaci:
świadectwa
unieszkodliwienia
lub
odzyskiwania, potwierdzającego dotarcie odpadów do
miejsca przeznaczenia i ich unieszkodliwienie lub
odzyskanie w sposób zgodny z zasadami ochrony
środowiska.
Ruch nielegalny
Każde przesyłanie odpadów dokonane:
• bez powiadomienia wszystkich zainteresowanych
kompetentnych władz,
• bez zgody zainteresowanych kompetentnych władz,
• za zgodą uzyskaną od kompetentnych władz
poprzez fałszerstwo, złożenie nieprawdziwych
oświadczeń lub oszustwo,
• które nie odpowiada treści listu przewozowego,
• które skutkują usuwaniem lub odzyskiwaniem z
naruszeniem praw Wspólnoty lub prawa
międzynarodowego.
Kontrole przemieszczania odpadów
Zgodnie z art. 30 rozporządzenia 259/93 Państwa
Członkowskie podejmują środki niezbędne do zapewnienia, że
odpady wysyłane są zgodnie z przepisami niniejszego
rozporządzenia.
Środki takie mogą obejmować inspekcje przedsiębiorstw i
zakładów oraz wyrywkowe kontrole wysyłek.
Kontrole mogą odbywać się, w szczególności: w miejscu
pochodzenia, w miejscu przeznaczenia, na zewnętrznych
granicach Wspólnoty oraz w czasie wysyłki w obrębie
Wspólnoty.
Teksty aktów prawnych UE,
dotyczące
międzynarodowego
obrotu
odpadami
wraz
z
dodatkowymi
informacjami
zamieszczone są na stronie
internetowej:
www.odpady.gios.gov.pl
Dziękuję Państwu za uwagę!