Prognoza oddziały środowisko projek gospodarowania w obszaru
Transkrypt
Prognoza oddziały środowisko projek gospodarowania w obszaru
Kraków, 2009 r. Prognoza oddziaływania na środowisko projektu projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Projekt prognozy 2008 Sfinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na zamówienie Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej Projekt Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Projekt „Prognozy oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry” opracował zespół pod kierownictwem: mgr inż. Agnieszki Hobot w składzie: dr Jan Błachuta mgr inż. Magdalena Dołęga mgr inż. Agnieszka Dyndał mgr Grzegorz Firlit dr inż. Jan Jadczyszyn dr Andrzej Jermaczek mgr Katarzyna Kiaszewicz mgr inż. Łukasz Kołbut mgr inż. Małgorzata Komosa mgr Piotr Koza Łukasz Kwaśny mgr Artur Łopatka mgr inż. Michał Olszar mgr inż. Bartłomiej Paluszkiewicz mgr inż. Paweł Pawlaczyk mgr inż. Sylwia Pozimska mgr inż. Katarzyna Sowińska mgr inż. Robert Stańko dr hab. Tomasz Stuczyński mgr inż. Aleksandra Żabowska str. 2 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Spis treści: 1. WSTĘP .................................................................................................................................. 7 1.1.Podstawa sporządzenia prognozy ................................................................................................ 7 1.1.1. Podstawa i cel prognozy ........................................................................................................ 7 1.1.2. Zakres prognozy wymagany prawem i tryb postępowania................................................... 8 1.2.Metoda opracowania prognozy ................................................................................................. 11 1.3.Dokumenty i materiały............................................................................................................... 12 2. OCENA STANU ORAZ FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO I KULTUROWEGO 20 2.1.Ogólna charakterystyka środowiska i stan wybranych komponentów środowiska .................. 20 2.1.1. Położenie i rzeźba terenu .................................................................................................... 20 2.1.2. Gleby.................................................................................................................................... 31 2.1.3. Wody powierzchniowe ........................................................................................................ 45 2.1.4. Wody podziemne ................................................................................................................ 49 2.1.5. Klimat i jakość powietrza ..................................................................................................... 62 2.1.6. Stan wybranych elementów przyrody ożywionej i systemów ochrony przyrody ............... 71 2.2. Zasoby kulturowe .................................................................................................................... 258 2.3. Potencjalne zmiany aktualnego stanu środowiska w przypadku braku realizacji planu gospodarowania wodami .......................................................................................................... 262 3. CHARAKTERYSTYKA PROJEKTU ...........................................................................................264 3.1.Cele i zawartość analizowanego projektu planu ...................................................................... 264 3.2.Powiązania projektu planu z innymi dokumentami ustanowionymi na szczeblu krajowym... 270 3.2.1. Strategia Rozwoju Kraju 2007 – 2015................................................................................ 270 3.2.2. Narodowy Plan Rozwoju 2007 – 2013............................................................................... 271 3.2.3 Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego ...................................................................... 272 3.2.4. Koncepcja Polityki Przestrzennego Zagospodarowania Kraju ........................................... 273 3.2.5. Polityka ekologiczna państwa na lata 2007 – 2010 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011 – 2014 ................................................................................................................................. 273 3.2.6. Krajowy Program Zwiększania Lesistości........................................................................... 277 3.2.7. Strategia Rozwoju Energetyki Odnawialnej ...................................................................... 277 3.2.8. Strategia Ochrony i Umiarkowanego Użytkowania Różnorodności Biologicznej ............. 278 3.2.9. Strategia Ochrony Obszarów Wodno – Błotnych w Polsce ............................................... 278 3.2.10. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko ........................................................... 279 str. 3 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 3.2.11. Regionalne Programy Operacyjne na lata 2007 – 2013 .................................................. 279 3.2.12. Strategia Gospodarki wodnej 2005 ................................................................................. 280 3.2.13. Projekt Narodowej Strategii Gospodarowania Wodami 2030 z uwzględnieniem etapu 2015 ............................................................................................................................................. 281 3.2.14. Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych wraz z aktualizacjami ............... 281 3.2.15. Program dla Odry 2006 ................................................................................................... 282 3.2.16. Program działań przeciwpowodziowych w dorzeczu Odry ............................................. 282 3.2.17. Regionalne dokumenty o charakterze planistycznym i rozwojowym ............................. 282 3.2.17.1. Wojewódzkie strategie rozwoju ............................................................................... 282 3.2.17.2. Wojewódzkie programy ochrony środowiska .......................................................... 283 3.2.17.3. Wojewódzkie plany gospodarki odpadami .............................................................. 284 3.2.17.4. Wojewódzkie programy udrażniania rzek ................................................................ 284 3.2.17.5. Programy małej retencji ........................................................................................... 285 3.2.17.6. Plan ochrony parku narodowego ............................................................................. 286 3.2.17.7. Plan ochrony parku krajobrazowego........................................................................ 286 3.2.17.8. Plan ochrony rezerwatu przyrody ............................................................................. 286 3.3.ANALIZA I OCENA PROJEKTU PLANU Z PUNKTU WIDZENIA CELÓW OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONYCH NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM......................................................... 287 3.4.Ocena zgodności projektu planu z prawem Unii Europejskiej oraz krajowym ........................ 293 3.4.1. Uwarunkowania prawa Unii Europejskiej ......................................................................... 293 3.4.2. Uwarunkowania prawa Krajowego ................................................................................... 295 4. ANALIZA I OCENA PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO I ZABYTKI ZWIĄZANYCH Z REALIZACJĄ PLANU ..............................................................................297 4.1.Przewidywana znaczące oddziaływanie ................................................................................... 297 4.1.1. Gleby.................................................................................................................................. 297 4.1.2. Wody ................................................................................................................................. 299 4.1.3. Powietrze i klimat .............................................................................................................. 321 4.1.4. Krajobraz ........................................................................................................................... 322 4.1.5. Ludzi i zdrowie ludzi .......................................................................................................... 325 4.1.6. Obszary chronione faunę i florę ........................................................................................ 327 4.1.7. Dziedzictwo kulturowe (zabytki) ....................................................................................... 329 4.1.8. Wpływ na wykorzystanie zasobów odnawialnych oraz nieodnawialnych ........................ 330 4.1.9. Wpływ na efektywność energetyczną oraz potrzeby transportowe................................. 332 4.2.Oddziaływanie transgraniczne ................................................................................................. 333 str. 4 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 4.3.Oddziaływanie skumulowane, bezpośrednie, pośrednie itp. i powiązania między nimi ......... 335 5. Ocena projektu z punktu widzenia wpływu na środowisko ..................................................347 5.1.Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko ............................................................................... 347 5.2... Rozwiązania alternatywne w stosunku do przewidywanych w projekcie wraz z uzasadnieniem ich wyboru................................................................................................................................. 349 6. METODY ANALIZY REALIZACJI POSTANOWIEŃ PLANU ......................................................... 350 7. WNIOSKI I ZALECENIA ........................................................................................................352 8. STRESZCZENIE ....................................................................................................................356 str. 5 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Wykaz skrótów: PGW – Plany gospodarowania wodami OSN – Obszar szczególnie narażony na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych RDW – Ramowa Dyrektywa Wodna SCW – sztuczna część wód SJCW – scalona jednolita część wód powierzchniowych SZCW – silnie zmieniona część wód SRK– Strategia Rozwoju Kraju NSRR – Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego KPPZK – Koncepcja Polityki Przestrzennego Zagospodarowania Kraju KPZL – Krajowy Program Zwiększania Lesistości GZWP – Główny Zbiornik Wód Podziemnych PSH – Państwowa Służba Hydrogeologiczna RZGW – Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej PIG – Państwowy Instytut Geologiczny IMGW – Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej str. 6 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 1. WSTĘP 1.1. Podstawa sporządzenia prognozy 1.1.1. Podstawa i cel prognozy Opracowanie przedmiotowej „Prognozy oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry” wynika z przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227). Zgodnie z wymogami art. 46 w/w ustawy projekty dokumentów takich jak: „(…) plany lub programy w dziedzinie (...) gospodarki wodnej (...)” wymagają przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko oraz sporządzenia prognoz oddziaływania na środowisko (art. 51 ust. 1 w/w ustawy). Obowiązek ten dotyczy również analizowanego „projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry”. Niniejsza „Prognoza…” stanowi jeden z etapów procedury „strategicznej oceny oddziaływania na środowisko…” analizowanego projektu planu, w czasie którego zidentyfikowano potencjalne możliwe oddziaływania zapisów projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry na poszczególne elementy środowiska, ludzi oraz dobra materialne i dobra kultury. Z uwagi na liczbę i zakres przedstawionych inwestycji nie było bowiem możliwości szczegółowego przeanalizowania w ramach strategicznej oceny oddziaływania na środowisko wszystkich działań zaproponowanych w projekcie planu. Niektóre z nich to inwestycje wymagające szczegółowej oceny oddziaływania na środowisko zakończonej otrzymaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko jest procesem oceny potencjalnych skutków środowiskowych, wynikających z realizacji planu. Celem prognozy było zidentyfikowanie ewentualnych oddziaływań. Z uwagi na brak możliwości przeanalizowania, na tym etapie wszystkich działań w zakresie rozwiązań technicznych, etap dokładnej identyfikacji zagrożeń związanych z realizacją inwestycji powinien zostać przeprowadzony na szczeblu uzyskiwania potrzebnych decyzji, na szczeblu lokalnym. Zatem określenie dokładnej skali oddziaływania poszczególnych inwestycji nie było przedmiotem niniejszej prognozy. Sporządzony dokument sygnalizuje ewentualne potencjalne zagrożenie środowiska. Prognoza zawiera informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko. Ponadto dokument ten umożliwia wskazanie na wczesnym etapie potencjalnych kolizji z obszarami przyrodniczymi, kulturowymi oraz ewentualnych konfliktów społecznych. Podczas opracowania prognozy starano się zidentyfikować i ocenić bezpośrednie, pośrednie oraz skumulowane oddziaływanie na wszelkie komponenty środowiska powstałe w wyniku ustaleń projektu planu. Ponadto przeanalizowano zgodność danego dokumentu str. 7 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry z celami środowiska ustanowionymi na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym. 1.1.2. Zakres prognozy wymagany prawem i tryb postępowania Zasady przeprowadzania postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji projektów planów reguluje prawodawstwo Unii Europejskiej tzw. Dyrektywa SEA (Dyrektywa 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27.06.2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko) oraz zapisy prawa polskiego tj. ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227) – Dział IV „Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko”. Zgodnie z prawem prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry powinna: − zawierać informacje o zawartości, głównych celach planu oraz jego powiązaniach z innymi odnośnymi dokumentami; − określać i oceniać istotne aspekty istniejącego stanu środowiska i potencjalne ich zmiany w przypadku braku realizacji planu lub programu; − określać i oceniać stan środowiska na obszarach objętych potencjalnym znaczącym zagrożeniem; − określać i oceniać istniejące problemy dotyczące środowiska istotne z punktu widzenia planu, w szczególności problemy odnoszące się do obszarów o specjalnym znaczeniu dla środowiska, takich jak obszary wyznaczone zgodnie z dyrektywą 79/409/EWG i 92/43/EWG; − określać cele ochrony środowiska, ustanowione na poziomie międzynarodowym, wspólnotowym lub Państwa Członkowskiego, istotne z punktu widzenia planu, oraz sposób, w jaki te cele i inne aspekty środowiskowe zostały uwzględnione w trakcie jego przygotowywania; − określać i oceniać potencjalny znaczący wpływ na środowisko, w tym w odniesieniu do kwestii różnorodności biologicznej, populacji, zdrowia ludzkiego, fauny, flory, powierzchni ziemi, wody, powietrza, czynników klimatycznych, dóbr materialnych, dziedzictwa kulturowego obejmującego dziedzictwo architektoniczne i archeologiczne, krajobrazu oraz wzajemne powiązania między powyższymi czynnikami; − określać przewidywane środki w celu zapobiegania, redukcji i w jak największym stopniu kompensacji ewentualnych znaczących niepożądanego wpływu środowisko wynikającego z realizacji planu lub programu; str. 8 na Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − przedstawiać uzasadnienia wyboru przyjętych rozwiązań alternatywnych oraz opis sposobu, w jaki ocena była podjęta, w tym także wskazanie trudności (takich jak niedostatki techniki) napotkane podczas zestawiania wymaganych informacji; − przedstawiać opis przewidywanych środków w zakresie monitoringu; − zawierać nietechniczne podsumowanie (streszczenie) informacji przekazanych zgodnie z powyższymi pozycjami. Ponadto informacje zawarte w prognozie oddziaływania na środowisko (art. 51 ust. 2) zgodnie z art. 52 ust. 1. (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227) powinny być opracowane stosownie do stanu współczesnej wiedzy i metod oceny oraz dostosowane do zawartości i stopnia szczegółowości projektowanego dokumentu oraz etapu przyjęcia tego dokumentu w procesie opracowania projektów dokumentów z nim powiązanych. Należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 5 Dyrektywy SEA (Strategic Environmental Assessment) prognoza powinna zawierać rozsądne rozwiązania alternatywne uwzględniające cele i geograficzny zasięg projektu. Mając na uwadze ten zapis należy zwrócić uwagę, że takie kwestie mogą być ocenione w odpowiedni sposób na innych szczeblach postępowania np. uzyskiwania decyzji środowiskowych. Organ opracowujący projekt dokumentu zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008 r. (art. 53) uzgadnia z właściwymi organami, w tym przypadku z Generalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska oraz Głównym Inspektorem Sanitarnym zakres i stopień szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry. Zgodnie z opinią organów z dnia 30 stycznia 2009 r. oraz 8 stycznia 2009 r. (załącznik nr 1) prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry powinna: − spełniać wymagania art. 51 ust. 2 (Ustawy z dnia 3 października 2008 r. – Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227); − określać wpływ realizacji ustaleń programu na stan i funkcjonowanie obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy o ochronie przyrody z 16 kwietnia 2004 r. (Dz. U. z 2004 Nr 92, poz. 880 z późn. zm.), a w szczególności na stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt oraz integralność i spójność obszarów Natura 2000. Należy uwzględnić obszary wyznaczone jak i projektowane oraz potencjalne. Szczególną uwagę należy poświęcić ekosystemom, siedliskom i gatunkom wodnym i zależnym od wody, a także korytarzom ekologicznym; − zaproponować, zgodnie z treścią art. 51 ust. 2 pkt. 3, stosownie do skali projektu dokumentu, kierunki działań i rozwiązań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu; str. 9 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − przedstawić propozycje przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej prowadzenia; − przedstawić rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonywania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych (art. 51 ust. 2 pkt. 3); − zawierać informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko (art. 51 ust. 2 pkt. 1); − uwzględniać zapis art. 3 ust. 2 (Ustawy z dnia 3 października 2008 r. – Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227), który stanowi, że ilekroć w ustawie jest mowa o oddziaływaniu na środowisko rozumie się przez to również oddziaływania na zdrowie ludzi. Zgodnie z wymaganiami zawartymi w art. 54 ust. 1 i 2 organ opracowujący projekt dokumentu wraz ze sporządzona prognozą oddziaływania na środowisko poddaje go opiniowaniu przez organ ochrony środowiska (Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska) oraz organ Głównego Inspektora Sanitarnego, a także zapewnia możliwość udziału społeczeństwa w postępowaniu odnośnie oceny oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry. Dodatkowo należy zaznaczyć, że organ opracowujący projekt dokumentu (planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry) zobowiązany jest do (art. 55 ust.1 w/w ustawy): − wzięcia pod uwagę ustaleń zawartych w prognozie oddziaływania na środowisko sporządzonej do tego projektu planu; − wzięcia pod uwagę opinii Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska oraz Głównego Inspektora Sanitarnego, − rozpatrzenia uwag i wniosków zgłoszonych w związku z udziałem społeczeństwa. Do przyjętego dokumentu zgodnie z art. 55 ust. 3 załącza się pisemne podsumowanie zawierające uzasadnienie wyboru przyjętego dokumentu w odniesieniu do rozpatrywanych rozwiązań alternatywnych, a także informację w jaki sposób zostały wzięte pod uwagę i w jakim zakresie zostały uwzględnione: − ustalenia zawarte w prognozie oddziaływania na środowisko, − opinie właściwych organów Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska oraz Głównego Inspektora Sanitarnego, − zgłoszone uwagi i wnioski, − propozycje dotyczące metod i częstotliwości przeprowadzania monitoringu skutków realizacji postanowień dokumentu, str. 10 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − wyniki postępowania dotyczącego transgranicznego oddziaływania na środowisko, jeżeli zostało przeprowadzone. 1.2. Metoda opracowania prognozy Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami została sporządzona jako element składowy planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry. Informacje zawarte w opracowaniu dotyczą zagadnień związanych z: − analizą i oceną ustaleń projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza, − oceną zgodności celów Projektu PGW z celami ustanowionymi na szczeblu międzynarodowym i krajowym, − analizą i oceną środowiska przyrodniczego, kulturowego w obrębie analizowanego obszaru, − oceną oddziaływania realizacji planu na otaczające środowisko, w szczególności na klimat, wody powierzchniowe i podziemne, przyrodę oraz życie i zdrowie ludzi. Z uwagi na charakter dokumentu oraz jego hierarchię wśród innych opracowań dotyczących tematu gospodarowania wodami, analiza wpływu na środowisko została opracowana zgodnie z poziomem szczegółowości ocenianego dokumentu. Przy sporządzaniu prognozy posłużono się głównie metodami analitycznymi. Zastosowano prognozowanie poprzez analogię, biorąc pod uwagę wyniki pomiarów i badań dla projektów o podobnym charakterze i zakresie oraz na podstawie dostępnych informacji dotyczących ochrony środowiska, a zwłaszcza gospodarowania wodami. Przy opisie stanu i funkcjonowania środowiska posłużono się dostępną literaturą w tej dziedzinie oraz materiałami, raportami zawierającymi ocenę stanu środowiska. Ponadto posłużono się elektroniczną mapą podziału hydrologicznego Polski (MPHP), aktualnymi warstwami tematycznymi przedstawiającymi obszary chronione NATURA 2000, parki chronionego krajobrazu, parki narodowe oraz podział administracyjny. W niniejszej prognozie przedstawiono powiązania ocenianego projektu z innymi dokumentami ustanowionymi na szczeblu krajowym i międzynarodowym, a dokładnie analizowano zgodność projektu planu z ustaleniami dotyczącymi ochrony środowiska zawartymi w tych dokumentach. Kolejnym etapem powstawania prognozy, było określenie stopnia i charakteru oddziaływania projektu planu na poszczególne komponenty środowiska. Sformułowano krótki opis spodziewanych oddziaływań, określając ich charakter pozytywny bądź negatywny, odnosząc się do działań zaproponowanych w PGW. Z uwagi na fakt braku możliwości określenia skutków środowiskowych poszczególnych przedsięwzięć w miejscach ich realizacji oszacowano charakter oddziaływania potencjalnych inwestycji. Ponadto oceniono wpływ str. 11 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry projektu planu nie tylko biorąc pod uwagę oddziaływanie negatywne ale także rozważając charakter pozytywny zaproponowanych zamierzeń inwestycyjnych. Wskazanie racjonalnych rozwiązań alternatywnych (art. 5.1 Dyrektywy SEA) stanowił poważny problem. Projekt planu bowiem jest podsumowaniem wszelkich informacji i działań jakie zostały zaproponowane w całym procesie planistycznym. Zatem opracowanie rozwiązań alternatywnych w tym przypadku jest procesem prawie niewykonalnym. Analiza rozsądnych alternatyw zaproponowanych działań musiała by opierać się o dokładną ocenę poszczególnych działań ich charakteru oddziaływania oraz lokalizacji i wskazania konieczności opracowania innego rozwiązania – bądź to technicznego bądź lokalizacyjnego. Należy pamiętać, że działania zawarte w PGW wynikają z zapisów aktów prawa krajowego oraz wspólnotowego w zakresie ochrony i przywracania właściwego stanu wód oraz ekosystemów od wód zależnych, czyli pozwalają na wypełnienie zobowiązań Dyrektyw. Na podstawie powyższych danych i zastosowanych metod, przedstawione zostały wnioski odnośnie rozwiązań przyjętych w projekcie planu gospodarowania wodami, uwzględniając ich wpływ na środowisko. Dodatkowo sformułowano zalecenia odnośnie sposobów minimalizacji negatywnych skutków. 1.3. Dokumenty i materiały POSTAWA FORMALNO – PRAWNA (USTAWY, DYREKTYWY, KONWENCJE): 1. Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227); 2. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.); 3. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.); 4. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2004 r. Nr 92, poz. 880, z późn. zm.); 5. Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019, z późn. zm.); 6. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2005 r. Nr 228, poz. 1947, z późn. zm.); 7. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568, z późn. zm.); 8. Ustawa z dnia 30 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. z 2007 r. Nr 75, poz. 493); str. 12 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 9. Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435, z późn. zm.); 10. Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266, z późn. zm.); 11. Dyrektywa 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko; 12. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/11/WE z dnia 15 lutego 2006 r. w sprawie zanieczyszczenia spowodowanego przez niektóre substancje niebezpieczne odprowadzane do środowiska wodnego Wspólnoty; 13. Dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 roku w sprawie ochrony dzikiego ptactwa, tzw. Dyrektywa Ptasia; 14. Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, tzw. Dyrektywa Siedliskowa; 15. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. ustanawiająca ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki środowiska morskiego; 16. Dyrektywa 2004/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 roku w sprawie odpowiedzialności za środowisko w odniesieniu do zapobiegania i zaradzania szkodom wyrządzonym środowisku naturalnemu; 17. Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej, tzw. Ramowa Dyrektyw Wodna (RDW); 18. Dyrektywa 2006/118/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie ochrony wód podziemnych przed zanieczyszczeniem i pogorszeniem ich stanu; 19. Dyrektywa 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim, tzw.: dyrektywa powodziowa; 20. Konwencja o ochronie gatunków dzikiej flory i fauny europejskiej oraz ich siedlisk, sporządzona w Bernie dnia 19 września 1979 roku (Dz. U. z 1996 r. Nr 58, poz. 263, z późn. zm.); 21. Konwencja o różnorodności biologicznej, sporządzona w Rio de Janeiro dnia 5 czerwca 1992 r. (Dz. U. z 2002 r. Nr 184 poz. 1532); 22. Konwencja sporządzona w Aarhus dnia 25 czerwca 1998 r. o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska (Dz. U. z 2003 r. Nr 78, poz. 706); str. 13 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 23. Konwencja Helsińska o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego (Dz. U. z 2000 r. Nr 28, poz. 347); 24. Konwencja o obszarach wodno – błotnych mających znaczenie międzynarodowe, szczególnie jako siedliska ptactwa wodnego – Konwencja Ramsarska (Dz. U. z 1978 r. Nr 7, poz. 24, z późn. zm.). MATERIAŁY, ŹRÓDŁA INFORMACJI, LITERATURA PRZEDMIOTU: 1. Inspekcja Ochrony Środowiska: „Stan środowiska w Polsce na tle celów i priorytetów Unii Europejskiej. Raport wskaźnikowy 2004” Warszawa 2006 [różnorodność biologiczna; ochrona gatunkowa i obszarowa; ochrona i zrównoważony rozwój lasów; zagospodarowanie powierzchni ziemi i ochrona gleb; jakość wód; zanieczyszczenia powietrza; gospodarka odpadami; hałas]; 2. Raport: zanieczyszczenia powietrza w Polsce w latach 2005–2006 (http://www.gios.gov.pl); 3. Najważniejsze problemy ochrony przyrody w Polsce, Państwowa Rada Ochrony Przyrody, maj 2007 r.; 4. Przebieg leśnych korytarzy ekologicznych w Polsce (Jędrzejewski i in. 2006); 5. Koncepcja polityki przestrzennego zagospodarowania kraju [informacje dotyczące środowiska naturalnego i zasobów przyrodniczych, korzystanie z zasobów środowiska i przewidywane zmiany w środowisku naturalnym]; 6. Zaktualizowana koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju, studia regionalne i lokalne, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych UW Sekcja Polska – [informacje o środowisku przyrodniczym i gospodarowaniu jego zasobami oraz informacje o środowisku kulturowym] (www.funduszestrukturalne.gov.pl/informator/npr2/dokumenty%20strategiczne /kpzk.pdf); 7. Dąbrowski S., Przybyłek J., Górski J, 2007 – Charakterystyka hydrogeologiczna regionów wodnych, Subregion Warty Nizinny; W: Hydrogeologia regionalna Polski, Tom I, Wody słodkie; red. Paczyński B., Sadurski A., 2007; 8. Herbich P., Kazimierski B., Knyszyński F., Prażak J., Nowicki Z., 2007 – Charakterystyka hydrogeologiczna regionów wodnych, Subregion środkowej Wisły nizinny; W: Hydrogeologia regionalna Polski, Tom I, Wody słodkie; red. Paczyński B., Sadurski A., 2007; 9. Herbich P., Paczyński B., 2007 – Zasoby słodkich wód podziemnych Polski; W: Hydrogeologia regionalna Polski, Tom I, Wody słodkie; red. Paczyński B., Sadurski A., 2007; str. 14 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 10. Hoc R., Jezierski P., 2007 – Charakterystyka hydrogeologiczna regionów wodnych, Region Zachodniopomorski; W: Hydrogeologia regionalna Polski, Tom I, Wody słodkie; red. Paczyński B., Sadurski A., 2007; 11. Hordejuk T. i in., 2008 – Raport o stanie chemicznym i ilościowym jednolitych części wód podziemnych dla obszarów dorzeczy zgodnie z wymaganiami RDW; 12. Kowalczyk A., Chmura A., Rubin H., Rubin K., Wagner J., 2007– Charakterystyka hydrogeologiczna regionów wodnych, Region górnej Odry; W: Hydrogeologia regionalna Polski, Tom I, Wody słodkie; red. Paczyński B., Sadurski A., 2007; 13. Kowalczyk A., Rubin H., WagnerJ., Rubin K., Motyka J., Różkowski J., Pacholewski A., 2007 – Charakterystyka hydrogeologiczna regionów wodnych, Subregion środkowej Wisły wyżynny część zachodnia; W: Hydrogeologia regionalna Polski, Tom I, Wody słodkie; red. Paczyński B., Sadurski A., 2007; 14. Krajewski S., Woźnicka M., 2007 – Charakterystyka hydrogeologiczna regionów wodnych, Subregion środkowej Wisły wyżynne część wschodnia; W: Hydrogeologia regionalna Polski, Tom I, Wody słodkie; red. Paczyński B., Sadurski A., 2007; 15. Lidzbarski M., Kachnic J., Kachnic M., Kozerski B., KreczkoM., Pomianowska H., Prussak E., Pruszkowska M., 2007 – Charakterystyka hydrogeologiczna regionów wodnych, Region dolnej Wisły; W: Hydrogeologia regionalna Polski, Tom I, Wody słodkie; red. Paczyński B., Sadurski A., 2007; 16. Małecka D., Chowaniec J., Małecki J. J., 2007 – Charakterystyka hydrogeologiczna regionów wodnych, Region Górnej Wisły; W: Hydrogeologia regionalna Polski, Tom I, Wody słodkie; red. Paczyński B., Sadurski A., 2007; 17. Nowakowski Cz., Nowicki Z., 2007 – Charakterystyka hydrogeologiczna regionów wodnych, Region Narwi, Pregoły i Niemna; W: Hydrogeologia regionalna Polski, Tom I, Wody słodkie; red. Paczyński B., Sadurski A., 2007; 18. Prażak J., 2007 – Charakterystyka hydrogeologiczna regionów wodnych, Subregion środkowej Wisły wyżynny część centralna; W: Hydrogeologia regionalna Polski, Tom I, Wody słodkie; red. Paczyński B., Sadurski A., 2007; 19. Staśko S, Michniewicz M., 2007 – Charakterystyka hydrogeologiczna regionów wodnych, Subregion Sudetów; W: Hydrogeologia regionalna Polski, Tom I, Wody słodkie; red. Paczyński B., Sadurski A., 2007; 20. Staśko S., Kowalczyk A, Rubin H., Rubin K., 2007 – Charakterystyka hydrogeologiczna regionów wodnych, Subregion środkowej Odry południowy; W: Hydrogeologia regionalna Polski, Tom I, Wody słodkie; red. Paczyński B., Sadurski A., 2007; str. 15 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 21. Wiśniowski Z., 2007 – Charakterystyka hydrogeologiczna regionów wodnych, Region dolnej Odry i Zalewu Szczecińskiego; W: Hydrogeologia regionalna Polski, Tom I, Wody słodkie; red. Paczyński B., Sadurski A., 2007; 22. Państwowe Gospodarstwo Leśne. Lasy Państwowe; „Raport o stanie lasów w Polsce 2006” [podstawowe informacje; struktura wiekowa i gatunkowa zasobów]; 23. A. Kaczmarczyk, M. Sosnowska, E. Niemirycz: „Charakterystyka jakości wód i osadów dorzecza Odry na podstawie wyników Międzynarodowego Projektu Odra.” [wyniki badań mające na celu ocenę stanu zanieczyszczenia toksycznymi substancjami organicznymi Odry i jej dopływów, a także wielkości dopływu tych zanieczyszczeń do Morza Bałtyckiego; jakość wód rzeki Odry] (http://baltyk.imgw.gdynia.pl/warunki/2000/warunki_2000_26.pdf); 24. „Wody powierzchniowe i ich zasoby” (Rozdział z książki) [informacje o dorzeczach Wisły i Odry; reżim rzek; zasoby wodne], (http://www.silesia– region.pl/przest_plan/ekofiz/2_char_stanu/3_char_elem/3_6_wody%20pow/wo dy_powierz.pdf); 25. „Sieć hydrograficzna” (Rozdział z książki) [Bardzo ogólne informacje o hydrografii Polski], (http://www.sklep.operon.pl/files_upl/122.pdf); 26. Stan Środowiska w Polsce. [Środowisko geograficzne – położenie i ukształtowanie terenu, budowa geologiczna i surowce, klimat, warunki wodne, biocenozy, gleby, ludność; lasy; wody podziemne; środowisko rolnicze; odpady; użytkowanie ziemi; hałas i wibracje; obszary i gat. Chronione; powietrze; wody śródlądowe i Morze Bałtyckie; podsumowanie], (http://www.gridw.pl/raport_pl/index.htm); 27. http://www.home.umk.pl/~geopolar/stacja/wisla.htm [Ogólne informacje o Wiśle]; 28. http://www.kobidz.pl/app/site.php5/article/1469/3159.html Rejestr zabytków nieruchomych; 29. http://www.zazi.iung.pulawy.pl/InfoSys/InfoSysMapMetals.html [stan zanieczysz czenia gleb metalami ciężkimi]; 30. http://natura2000.mos.gov.pl [informacje o obszarach Natura 2000]; 31. Kondracki J. 1978. Geografia fizyczna Polski, wyd. III zmienione; 32. Kondracki J. 1998. Geografia regionalna Polski; 33. Bednorz J., Kupczyk M. 1995. Fauna ptaków doliny Noteci. Prace Zakł. Biol. I Ekol. Ptaków UAM. 4:3–94; 34. Bednorz J., Kupczyk M., Kuźniak S., Winiecki A. 2000. Ptaki Wielkopolski. Monografia faunistyczna. Bogucki Wyd. Naukowe. Poznań; str. 16 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 35. BirdLife International/European Bird Census Council. 2000. European bird populations: estimates and trends. BirdLife International, Cambridge. BirdLife Conservation Series No. 10; 36. Dobrowolski K.A., Lewandowski K. 1998. Ochrona środowisk wodnych i błotnych w Polsce. Oficyna Wyd. Inst. Ekologii PAN, Dziekanów Leśny; 37. Dyrcz A. 1989. Tereny ważne dla ornitologii i ochrony ptaków w Polsce. Prz. Zool. 33. 2: 417–437; 38. Dyrcz A., Grabiński G., Stawarczyk T., Witkowski J. 1991. Ptaki Śląska. Monografia faunistyczna. Uniwersytet Wrocławski; 39. Głowaciński Z. (red.). 2001. Polska Czerwona Księga Zwierząt. Kręgowce PWRiL Warszawa; 40. Głowaciński Z. (red.). 2002a. Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. Inst. Ochr. Przyr. PAN, Kraków; 41. Głowaciński Z. (red.). 2002b. Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. Suplement. Inst. Ochr. Przyr. PAN, Kraków; 42. Grimmett R. F. A., Jones T. A. 1989. Important Bird Areas in Europe. ICBP Techn. Publ. No. 9. ICBP, Cambridge; 43. Gromadzki M. (red). 2004. Ptaki. Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. Min. Środowiska, Warszawa 2004, t.7 (część I) i t.8 (część II); 44. Gromadzki M., Błaszkowska B., Chylarecki P., Gromadzka J., Sikora A., Wieloch M., Wójcik B. 2002. Sieć ostoi ptaków w Polsce. Wdrażanie Dyrektywy Unii Europejskiej o ochronie dzikich ptaków. OTOP, Gdańsk; 45. Gromadzki M., Dyrcz A., Głowaciński Z., Wieloch M. 1994. Ostoje Ptaków w Polsce. OTOP, Bibl. Monitor. Środ., Gdańsk. 46. Gromadzki M., Gromadzka J., Sikora A., Wieloch M. 2002. Wielkość populacji i trendy liczebności wybranych gatunków ptaków lęgowych w Polsce w latach 1991–2002. ZO PAN Gdańsk (mat. niepubl.); 47. Hagemeijer W.J.M., Blair M.J. (ed.). 1997. The EBCC Atlas of European Breeding Birds: Their Distribution and Abundance. T & A D Poyser, London; 48. Heath M.F., Evans M.I. (red.). 2000. Important Bird Areas in Europe: Priority sites for conservation, Northern Europe. Birdlife International, Cambridge (BirdLife Conservation Series No. 8); 49. Jermaczek A., Czwałga T., Jermaczek D., Krzyśków T., Rudawski W., Stańko R. 1995. Ptaki Ziemi Lubuskiej. Monografia faunistyczna. Wydawnictwo Lubuskiego Klubu Przyrodników; str. 17 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 50. Krogulec J. (red) 1998. Ptaki łąk i mokradeł Polski praca zbiorowa IUCN Poland Warszawa 1998; 51. Pawlaczyk P., Wołejko L., Jermaczek A., Stańko R. 2001. Poradnik ochrony mokradeł. Wyd. Lubuskiego Klubu Przyrodników, Świebodzin; 52. Sidło P.O., Błaszkowska B.,Chylarecki P. (red) 2004. Ostoje ptaków o randze europejskiej w Polsce. OTOP Warszawa; 53. Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. 2007. Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985 – 2004. Bogucki Wydawnictwo Naukowe. Poznań; 54. Tomiałojć L. 1972. Ptaki Polski – wykaz gatunków i rozmieszczenie. PWN, Warszawa; 55. Tomiałojć L. 1990. Ptaki Polski – rozmieszczenie i liczebność. PWN, Warszawa; 56. Tomiałojć L., Dyrcz A. 1993. Przyrodnicza wartość dużych rzek i ich dolin w Polsce w świetle badań ornitologicznych. (W:) TomjałojćL. (red.). Ochrona przyrody i środowiska w dolinach nizinnych rzek Polski. Kraków; 57. Tomiałojć L., Stawarczyk T. 2003. Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. PTPP ProNatura. Wrocław; 58. Tucker G.M., Heath M.F., Borggreve C., Peet N. 2000. European Bird Populations. Estimates and trends. Birdlife International; 59. Wesołowski T., Winiecki A. 1988. Tereny o szczególnym znaczeniu dla ptaków wodnych i błotnych w Polsce. Not. orn. 29: 3–25; 60. Kostrzewa J., Grabowski M., Zięba G., 2004: Nowe inwazyjne gatunki ryb w wodach Polski. Arch. Pol. Fish. 22, Suppl.2: 21–34; 61. Witkowski A., Kotusz J., 2008: Stan ichtiofaunistycznych badań inwentaryzacyjnych rzek Polski. Rocz. Nauk. PZW, 21: 23–60; 62. Witkowski A., Kotusz J., Przybylski M., 2009: Stopień zagrożenia słodkowodnej ichtiofauny Polski: Czerwona lista minogów i ryb – stan 2009. Chrońmy Przyr. Ojcz. 65(1): 33–52; 63. Witkowski A., Kotusz J., Przybylski M., Marszał L., Heese T., Amirowicz A., Buras P., Kukuła K., 2004: Pochodzenie, skład gatunkowy i aktualny stopnień zagrożenia ichtiofauny w dorzeczu Wisły i Odry. Arch. Pol. Fish. 22, Suppl.2: 7–20; 64. Witkowski A., Penczak T., Kotusz J., Przybylski M., Kruk A., Błachuta J., 2007: Reofilne ryby karpiowate dorzecza Odry. Rocz. Nauk. PZW, 20: 5–33; 65. Liczne, szczegółowe prace ichtiofaunistyczne, których pełną listę można znaleźć w pracy Witkowski i in. 2008; str. 18 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 66. Iwanek M., Kowalski D., Olszta W., 2004: Obliczanie współczynnika przewodnictwa hydraulicznego metodą Van Genuchtena–Mualema w zależności od parametrów krzywej retencji wodnej. Acta Agrophysica 3(3); 67. Lipiec J., 1983: Możliwości oceny przewodnictwa wodnego gleb na podstawie ich niektórych właściwości, Problemy Agrofizyki z.40; 68. Stuczyński T., Jadczyszyn J. 2007: Cyfrowa mapa glebowo rolnicza Polski w skali 1:100000, IUNG–PIB; 69. Ślusarczyk E. 1979: Określenie retencji użytecznej gleb mineralnych dla prognozowania i projektowania nawodnień. Melioracje Rolne nr 3 (53); 70. Górski T., Zaliwski A.: Model agroklimatu Polski. Pam. Puł., 2002, 130: 251–260; 71. Józefaciuk Cz., Józefaciuk A.: Erozja agroekosystemów. Biblioteka Monitoringu środowiska, Warszawa, 1995; 72. Stuczyński T., Kozyra J., Łopatka A., Siebielec G., Jadczyszyn J., Koza P., Doroszewski A., Wawer R., Nowocień E.: Przyrodnicze uwarunkowania produkcji rolniczej w Polsce. Studia i Raporty IUNG–PIB, 2007, 7: 77–115; 73. Zawadzki S., 1999: Gleboznawstwo. PWRiL, Warszawa; 74. Klik A., 2003: Wind Erosion Assessment in Austria Using Wind Erosion Equation and GIS. OECD Expert Meeting on Soil Erosion and Soil Biodiversity Indicators, Rome, 24.–28; 75. Horn R., Fleige H., Mayol F., Diaz–Pereira E., de la Rosa D. 2003: Alcor model – Agricultural soil compaction risk. Technical documentation on the Alcor software of MicroLEIS system (www.microleis.com/software); 76. Witek T., Górski T., 1977. Przyrodnicza bonitacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej w Polsce. Wyd. Geolog. Warszawa, ss.20. str. 19 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 2. OCENA STANU ORAZ FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO I KULTUROWEGO 2.1. Ogólna charakterystyka środowiska i stan wybranych komponentów środowiska 2.1.1. Położenie i rzeźba terenu POŁOŻENIE DORZECZA ODRY NA TLE FIZJOGRAFII POLSKI WG KONDRACKIEGO MEGAREGIONY: 3. POZAALPEJSKA EUROPA ŚRODKOWA 5. REGION KARPACKI 31. NIŻ ŚRODKOWOEUROPEJSKI 33. MASYW CZESKI 34. WYŻYNY POLSKIE 51. KARPATY ZACHODNIE Z PODKARPACIEM 313. POBRZEŻA POŁUDNIOWOBAŁYTCKIE 841. POBRZEŻA WSCHODNIOBAŁTYCKIE 313. POBRZEŻE POŁUDNIOWOBAŁTYCKIE 314. POJEZIERZE POŁUDNIOWOBAŁTYCKIE 317. NIZINY SASKO – ŁUŻYCKIE 318. NIZINY ŚRODKOWOPOLSKIE 332. SUDETY 341. WYŻYNA ŚLĄSKO – KRAKOWSKA 342. WYŻYNA ŚRODKOWOMAŁOPOLSKA 512. PÓŁNOCNE PODKARPACIE 513. ZEWNĘTRZNE KARPATY ZACHODNIE PROWINCJE: PODPROWINCJE: MAKROREGIONY: 313.2 – 3. POBRZEŻE SZCZECIŃSKIE 315.3. PRADOLINA TORUŃSKO – EBERSWALDZKA 314.4 . POJEZIERZE ZACHODNIOPOMORSKIE 314.6 – 7. POJEZIERZE POŁUDNIOWOPOMORSKIE 313.4. POBRZEŻE KOSZALIŃSKIE 315.5. POJEZIERZE WIELKOPOLSKIE str. 20 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 315.4. POJEZIERZE LUBUSKIE 315.6. PRADOLINA WARCIAŃSKO – ODRZAŃSKA 315.7. WZNIESIENIA ZIELONOGÓRSKIE 318.3. OBNIŻENIE MILICKO – GŁOGOWSKIE 317.2. OBNIŻENIE DOLNOŁUŻYCKIE 317.4. WZNIESIENIA ŁUŻYCKIE 317.7. NIZINA ŚLĄSKO – ŁUŻYCKA 318.1 – 2. NIZINA POŁUDNIOWOWIELKOPOLSKA 315.8. POJEZIERZE LESZCZYŃSKIE 318.4. WAŁ TRZEBNICKI 318.5. NIZINA ŚLĄSKA 318.7. NIZINA ŚRODKOWOMAZOWIECKA 318.8. WZNIESIENIA POŁUDNIOWOMAZOWIECKIE 332.1. PRZEDGÓRZE SUDECKIE 332.2. POGÓRZE ZACHODNIOSUDECKIE 332.3. SUDETY ZACHODNIE 332.4 – 5. SUDETY ŚRODKOWE 513.3. POGÓRZE ZACHODNIOBESKIDZKIE 341.1. WYŻYNA ŚLĄSKA 341.2. WYŻYNA WOŹNICKO – WIELUŃSKA 341.3. WYŻYNA KRAKOWSKO – CZĘSTOCHOWSKA 342.1. WYŻYNA PRZEDBORSKA 512.1. KOTLINA OSTRAWSKA 332.6. SUDETY WSCHODNIE 313.2 – 3. POBRZEŻE SZCZECIŃSKIE Pobrzeże Szczecińskie zajmuje terytoria wokół Zalewu Szczecińskiego, ujścia Odry i brzegów Zatoki Pomorskiej. W granicach Polski obejmuje około 8 tyś km2 i jest dość zróżnicowane. Dzieli się na 11 mezoregionów: Uznam i Wolin (313.21), Wybrzeże Trzebiatowskie (313.22), Puszcza Wkrzańska (313.23), Dolina Dolnej Odry (313.24), Równina Goleniowska (313.25), Wzniesienie Szczecińskie (313.26), Puszcza Bukowa (313.27), Równina Wełtyńska (313.28), Równina Pyrzycko – Starogardzka (313.31), Równina Nowogardzka (313.32), Równina Gryficka (313.33). str. 21 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 313.4 POBRZEŻE KOSZALIŃSKIE Obejmuje pas nadmorski z licznymi jeziorami przybrzeżnymi oraz równiny i wysoczyzny morenowe przecięte dolinami rzek (Parsęty, Grabowej, Wieprzy, Słupi, Łupawy, Łeby) i odcinkami pradolin; długość ok. 190 km, szerokość 25 – 30 km (tylko wzdłuż Parsęty do 60 km). Linia brzegowa jest mało urozmaicona i wykazuje jedynie lekkie wgięcie pomiędzy wałem pomorskim i wzniesieniem Łaby. Rozciąga się od wybrzeża Trzebiatowskiego i równiny Gryfickiej na Pobrzeżu Szczecińskim po Kępę Swarzewską i Kępe Pucką na Pobrzeżu Gdańskim. Pobrzeże Koszalińskie zajmuje powierzchnię około 6,5 tyś km2 jednak jedynie połowa jego obszaru położona jest w dorzeczu Odry. Są to następujące mezoregiony: Wybrzeże Słowińskie (313.41), Równina Białogardzka (313.42), Równina Słupska (313.43). 314.4 POJEZIERZE ZACHODNIOPOMORSKIE Młodoglacjalne wzgórza morenowe tego pojezierza mają ogólny kierunek z południowego – zachodu na północny wschód mniej więcej równoległy do współczesnego wybrzeża Bałtyku. Ich wysokość bezwzględna zwiększa się w kierunku północno – wschodnim od około 100 metrów w Dolinie Odry do ponad 250 m w okolicach Bytowa. Powierzchnia całego Pojezierza wynosi 9,7 tyś. km2 i za wyjątkiem wschodniego krańca leży w dorzeczu Odry. W ramach dorzecza występuje 7 mezoregionów: Pojezierze Myśliborskie (314.41), Pojezierze Choszczeńskie (314.42), Pojezierze Ińskie (314.43), Wysoczyzna Łobeska (314.44), Pojezierze Drawskie (314.45), Wysoczyzna Polanowska (314.46), Pojezierze Bytowskie (314.47). 314.6 – 7 POJEZIERZE POŁUDNIOWOPOMORSKIE Obejmuje terytoria pomiędzy morenami fazy pomorskiej na północy, Pradoliną Toruńsko – Eberswaldzką na południu, doliną Odry na zachodzie i doliną Wisły na wschodzie. W dorzeczach dopływów Noteci Drawy i Gwdy występują charakterystyczne rozległe piaszczyste równiny (sandry). Makroregion zajmuje powierzchnie 17,8 tyś. km2 i tylko jego zachodnia część znajduje się poza dorzeczem Odry. W granicach dorzecza i makroregionu wyróżniamy następujące mezoregiony: Równina Gorzowska (314.61), Pojezierze Dobiegniewskie (314.62), Równina Drawska (314.63), Pojezierze Wałeckie (314.64), Równina str. 22 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Wałecka (314.65), Pojezierze Szczecineckie (314.66), Równina Charzykowska (314.67), Dolina Gwdy (314.68), Pojezierze Krajeńskie (314.69) 315.3 PRADOLINA TORUŃSKO – EBERSWALDZKA To kraina geograficzna oddzielająca pojezierza pomorskie od wielkopolskich składa się z 4 kotlinowych rozszerzeń połączonych odcinkami węższymi. Występuje wyraźna różnica krajobrazowa między zatorfionymi częściami dna pradoliny zajętymi przez łąki a jej wyższymi terenami piaszczystymi, na których występują pola wydmowe, porośnięte borami sosnowymi. W granicach Polski Pradolina Toruńsko – Eberswaldzka zajmuje powierzchnię 7,2 tyś. km2. W obrębie dorzecza Odry znajduje się większa część Pradoliny, na którą składają się mezoregiony: Kotlina Freienwaldzka (315.32), Kotlina Gorzowska (315.33), Dolina Środkowej Noteci (315.34), Kotlina Toruńska (315.35). 315.4 POJEZIERZE LUBUSKIE Pojezierzem Lubuskim zwanym też Brandenbursko – Lubuskim nazwano makroregion położony pomiędzy Kotliną Gorzowska na północy, Doliną Środkowej Odry na południu i obniżeniem Obry na wschodzie. Najwyższe wzniesienia przekraczają 200 m n.p.m. Na południowym – zachodzie i wschodzie występują sandry. Cały obszar makroregionu tj. 5,1 tyś. km2 położony jest w dorzeczu Odry i dzieli się na 4 mezoregiony: Lubuski Przełom Odry (315.41), Pojezierze Łagowskie (315.42), Równina Torzymska (315.43), Bruzda Zbąszyńska (315.44). 315.5 POJEZIERZE WIELKOPOLSKIE Jest ono niższe od Pojezierza Lubuskiego, nie przekraczając nigdzie 200 m n.p.m. a na znacznej powierzchni nawet 100 m n.p.m. Równoleżnikową oś regionu tworzą moreny, które przecinają poprzeczne bruzdy: Poznański Przełom Warty i rynna jezior goplańskich, łączące dwie pradoliny Warciańsko – Odrzańską i Toruńsko – Eberswaldzką. Makroregion zajmuje 15,7 tyś. km2 i dzieli się na 7 mezoregionów: Pojezierze Poznańskie (315.51), Poznański Przełom Warty (315.52), Pojezierze Chodzieskie (315.53), Pojezierze Gnieźnieńskie (315.54), Równina Inowrocławska (315.55), Równina Wrzesińska (315.56), Pojezierze Kujawskie (315.57). str. 23 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 315.6 PRADOLINA WARCIAŃSKO – ODRZAŃSKA Tylko środkowa jej część nie ma formy doliny, ale łączy dorzecza Warty, Obry i Odry. Pradolina Warciańsko – Odrzańska ma 220 km długości, zajmuje 2,1 tyś. km2 i składa się z 4 różniących się znacznie mezoregionów: Dolina Środkowej Odry (315.61), Kotlina Kargowska (315.62), Dolina Środkowej Obry (315.63), Kotlina Śremska (315.64). Na zachód od Odry dalszym ciągiem pradoliny o długości 100 km, po Berlin i dolinę Haweli jest dolina dolnej Sprewy. 315.7 WZNIESIENIA ZIELONOGÓRSKIE To pas wyniesień o powierzchni 1,4 tyś. km2, rozciągający się na południe od Pradoliny Warciańsko – Odrzańskiej. W rejonie Zielonej Góry wzniesienia dochodzą do 221 m n.p.m. Za granice makroregionu przyjęto dolinę dolnej Nysy Łużyckiej na zachodzie i poprzeczny w stosunku do pradolin odcinek doliny Odry na północ od Nowej Soli, od południa obrzeżenie stanowi Obniżenie Nowosolskie. Wyróżnią się podział na 4 mezoregiony: Wzniesienia Gubińskie (315.71), Dolina Dolnego Bobru (315.72), Wysoczyzna Czerwieńska (315.73), Wał Zielonogórski (315.74). 315.8 POJEZIERZE LESZCZYŃSKIE Zostało ukształtowane podczas ostatniego zlodowacenia w fazie jego najdalszego zasięgu. Od północy przylega do Pradoliny Warciańsko – Odrzańskiej, od południa i wschodu graniczy z Niziną Południowowielkopolską, od zachodu z Pradoliną Głogowską. Wzgórza morenowe dochodzą do wysokości 160 m n.p.m., a występowanie jezior wyróżnia ten region od sąsiednich. Pojezierze Leszczyńskie zajmuje powierzchnie 2,2 tys. km2 i składa się z 4 makroregionów: Pojezierze Sławskie (315.81), Pojezierze Krzywińskie (315.82), Równina Kościańska (315.83), Wał Żerkowski (315.84). 317.2 OBNIŻENIE DOLNOŁUŻYCKIE Obejmuje nizinną bruzdę o charakterze pradoliny po północnej stronie Wzniesień Łużyckich, położoną niemal w całości w Niemczech. str. 24 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry W granicach Polski znajduje się tylko część jednego mezoregionu Kotliny Zasieckiej (317.23) nad Nysa Łużycką o powierzchni 193 km. 317.4 WZNIESIENIA ŁUŻYCKIE Makroregion fizycznogeograficzny we wschodnich Niemczech i zachodniej Polsce, wschodnia część Nizin Sasko – Łużyckich. Rozpościerają się po zachodniej stronie Nysy Łużyckiej. W granicach Polski zaliczono do nich Wał Mużakowski (317.46) o powierzchni 80 km2. 317.7 NIZINA ŚLĄSKO – ŁUŻYCKA Rozległa równina w południowo – zachodniej Polsce i południowo – wschodnich Niemczech. Jest to najdalej na południowy wschód wysunięty fragment (makroregion podprowincji Nizin Sasko – Łużyckich). Od północy graniczy z Wzniesieniami Łużyckimi z Wałem Mużakowa, od północy i północnego wschodu z Wałem Trzebnickim, od wschodu z Niziną Śląską, od południa z Sudetami (Pogórzem Zachodniosudeckim). Na obszarze Polski wydziela się następujące mezoregiony: Bory Dolnośląskie (317.74), Równina Szprotawska ( 317.75), Wysoczyzna Lubińska (317.76), Równina Legnicka (317.77), Równina Chojnowska (317.78). 318.1 – 2 NIZINA POŁUDNIOWOWIELKOPOLSKA Nizina Południowowielkopolska znajduje się między pojezierzami Leszczyńskim i Wielkopolskim od północy, a Obniżeniem Milicko – Głogowskim oraz Wyżyną Małopolska od południa, prawie w całości w dorzeczu środkowej Odry. Nizina ma zarys trójkątny, zwężający się i kończący w części zachodniej. Granica wschodnia przebiega w pobliżu działu wodnego od okolic Gostynia na północy przez Łódź po okolice Działoszyna nad Wartą. Jest to region rozległy, obejmujący około 17 tyś. km2. Nizinę rozczłonkowują doliny rzeczne, w których występują kotlinowe rozszerzenia, a pomiędzy nimi rozciągają się dość płytkie, bezjeziorne wysoczyzny. Wyróżniamy tu mezoregiony: Wysoczyzna Leszczyńska (318.11), Wysoczyzna Kaliska (318.12), Dolina Konińska (318.14), Kotlina Kolska (318.14), Wysoczyzna Kłodawska (318.15), Równina Rychwalska (318.16), Wysoczyzna Turecka (318.17), Kotlina str. 25 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Sieradzka (318.18), Wysoczyzna Łaska (318.19), Kotlina Grabowska (318.21), Wysoczyzna Złoczewska (318.22), Kotlina Szczercowska (318.23), Wysoczyzna Wieruszowska (318.24) 318.3 OBNIŻENIE MILICKO – GŁOGOWSKIE Obejmuje dwa kotlinowe zagłębienia odwadniane przez Barycz, fragment doliny Odry o charakterze pradoliny oraz jej przedłużenie pomiędzy Wałem Zielonogórskim a wzgórzami Dalkowskimi i Żarskimi przecięte w poprzek przez Bóbr i Nysę Łużycką. Dno obniżenia Milicko – Głogowskiego pochyla się od około 120 metrów w okolicach Odolanowa do około 70 m n.p.m. w okolicach Nowej Soli nad Odrą. W granicach Polski ma 3,2 tys. km2 i składa się na 4 mezoregiony: Obniżenie Nowosolskie (318.31), Pradolina Głogowska (318.32), Kotlina Żmigrodzka (318.33), Kotlina Milicka (318.34). 318.4 WAŁ TRZEBNICKI To równoleżnikowe pasmo wzniesień o długości około 200 km, szerokości kilkunastu km i wysokości względnej 100 – 150 m, ciągnące się od okolic Żarów na zachodzie do Ostrzeszowa na wschodzie. W kilku miejscach występują wzniesienia rzędu 250 m n.p.m. Powierzchnia makroregionu wynosi 3,2 tys. km2 i dzieli się na 6 różnych mezoregionów: Wzniesienia Żarskie (318.41), Wzgórza Dalkowskie (318.42), Obniżenie Ścinawskie (318.43), Wzgórza Trzebienickie (318.44), Wzgórza Twardogórskie (318.45), Wzgórza Ostrzeszowskie (318.46). 318.5 NIZINA ŚLĄSKA Jest rozległą równiną rozciągającą się po obu stronach Odry pomiędzy Przedgórzem południowym – zachodzie, Sudeckim i Sudetami wyżyną Wschodnimi Śląsko – Krakowską na na południowym – wschodzie oraz Wałem Trzebnickim na północy, przy czym w kierunku północno – zachodnim przechodzi bez wyraźnej granicy w Nizinę Śląsko Łużycką, a w kierunku północno – zachodnim w Nizinę Południowowielkopolską. Dopływy makroregionu zasilają Odrę, co skutkuje wezbraniami i powodziami, powodowanymi przez letnie opady i roztopy wiosenne. Nizina Śląska zajmuje powierzchnie około 12,7 tys. km2 i dzieli się na 9 mezoregionów: Wysoczyzna Rościsławicka (318.51), Pradolina Wrocławska (318.52), Równia Wrocławska (318.53), Dolina Nysy str. 26 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kłodzkiej (318.54), Równina Niemodlińska (318.55), Równia Oleśnicka (318.56), Równina Opolska (518.57), Płaskowyż Głubczycki (518.58), Kotlina Raciborska (518.59). 318.7. NIZINA ŚRODKOWOMAZOWIECKA Jest najniżej położoną częścią nizin mazowiecko – podlaskich, którą charakteryzuje zbieganie się dużych dolin dorzecza środkowej Wisły. Wysokości bezwzględne mieszczą się w granicach od 60 do 140 m n.p.m. Obejmuje swą powierzchnią około 13,1 tys. km2. Makroregion znajduje się prawie w całości w dorzeczu Wisły jedynie niewielkie fragmenty mezoregionów: Równiny Kutnowskiej (318.71), Równiny Łowicko – Błońskiej (318.72) znajdują się w dorzeczu Odry. 318.8. WZNIESIENIA POŁUDNIOWOMAZOWIECKIE To makroregion znajdujący się prawie w całości w dorzeczu Wisły jedynie niewielkie fragmenty mezoregionów: Wysoczyzna Bełchatowska (318.81), Wzniesienie Łódzkie 318.82 znajdują się w dorzeczu Odry. Stanowią region przejściowy od Nizin Środkowopolskich do Wyżyny Małopolskiej. W okolicach Piotrkowa, Łodzi i Rawy Mazowieckiej wysokości nad poziomem morza przekraczają 200 – 250 metrów. Makroregion obejmuje 10,5 tyś km2. 332.1. PRZEDGÓRZE SUDECKIE To makroregion położony na północ od właściwych Sudetów, będący z nimi w łączności, jednak oddzielony od Sudetów wyraźną linią tektoniczną (uskok brzeżny sudecki). Pofałdowana równina – najwyższe wzniesienie to Ślęża 718 m n.p.m. Od północnego zachodu Przedgórze Sudeckie graniczy z Niziną Śląsko – Łużycką, od północnego wschodu z Niziną Śląską, od południowego wschodu, południa i południowego zachodu z Sudetami. Przedgórze Sudeckie do oligocenu stanowiło jedną całość z resztą Sudetów, nie uległo jednak ruchom wypiętrzającym i pozostało regionem równinnym. Obszar leży na wysokości od 200 do 350 m n.p.m. W skład Przedgórza Sudeckiego wchodzą: Wzgórza Strzegomskie (332.11), Masyw Ślęży (332.12), Obniżenie Podsudeckie (332.13), Wzgórza Strzelińskie (332.14), Obniżenie Otmuchowskie (332.15), Przedgórze Paczkowskie (332.16). str. 27 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 332.2 POGÓRZE ZACHODNIOSUDECKIE Rozciąga się od okolic Drezna w Niemczech po okolice Wałbrzycha w Polsce, przy czym częściowo znajduje się również na terytorium Republiki Czeskiej. Polska cześć Pogórza Zachodniosudeckiego zajmuje powierzchnię około 2,6 tyś. km2. Wysokości bezwzględne wahają się od 200 metrów do ponad 500 m n.p.m. Wg Kondrackiego Pogórze dzielimy na następujące mezoregiony: Obniżenie Żytawsko – Zgorzeleckie (332.25), Pogórze Izerskie (332.26), Pogórze Kaczawskie (332.27), Pogórze Bolkowsko – Wałbrzyskie (332.28). 332.3 SUDETY ZACHODNIE Są górami rozpościerającymi się od okolic Żytawy w Niemczech na zachodzie po Bramę Lubawską na wschodzie. Polska cześć Sudetów Zachodnich Obejmuje około 1,25 tyś. km2. Na zachodzie graniczy z Górami Kruszcowymi, na północy z Niziną Śląską i Przedgórzem Sudeckim, na wschodzie z Sudetami Środkowymi, a na południu z Płytą Północnoczeską. Wyodrębnione mezoregiony przedstawiają duże zróżnicowanie: Góry Izerskie (332.34), Góry Kaczawskie (332.35), Kotlina Jeleniogórska (332.36), Karkonosze (332.37), Rudawy Janowickie (332.38). 332.4 – 5 SUDETY ŚRODKOWE To pasma górskie w południowo – zachodniej Polsce i w północnych Czechach, w środkowej części Sudetów, będące częścią prowincji Masywu Czeskiego. Sudety Środkowe to typowe góry zrębowe a pod względem geologicznym przedstawiają strukturę nieckowatą, której oś przebiega zgodnie z ogólnym kierunkiem zrębu sudeckiego z północnego – zachodu na południowy wschód. Są niższe od Sudetów Wschodnich i Zachodnich i w niewielu miejscach przekraczają 1000 m n.p.m. Podział mezoregionalny przedstawia się w następujący sposób: Brama Lubawska (332.41), Góry Wałbrzyskie (332.42), Góry Kamienne (332.43), Góry Sowie (332.44), Góry Bardzkie (332.45), Obniżenie Nowej Rudy (332.46), Obniżenie Broumowskie (332.47), Góry Stołowe (332.48), Pogórze Orlickie (332.51), Góry Orlickie (332.52), Góry Bystrzyckie (332.53), Kotlina Kłodzka (332.54). str. 28 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 332.6 SUDETY WSCHODNIE Prawie w całości leżą na terytorium Republiki Czeskiej, której granica przechodzi na ich północno – wschodni skłon, obejmując skrawek Niziny Śląskiej. Do Polski należy jedynie północno zachodni fragment tych gór. W północno – zachodniej części i środkowej występują wzniesienia przekraczające 1400 m, zaś w części południowo – wschodniej nie przekraczają 800 m n.p.m., co stanowi krajobraz wyżyny przedgórskiej. Za granicę Sudetów Wschodnich i Środkowych uważa się niską Przełęcz Międzyleską, wschodnie zbocze Kotliny Kłodzkiej i Przełęcz Kłodzką między Górami Bardzkimi a Złotymi. W Polsce Sudety liczą sobie 730 km2 i składają się z części mezoregionów: Góry Złote (332.61), Śnieżnik (332.62), Góry Opawskie (332.63). 341.1 WYŻYNA ŚLĄSKA To kraina geograficzna o powierzchni 1181 km2. Od północy graniczy z Równiną Opolską i Wyżyną Woźnicko – Wieluńską, od wschodu z Wyżyną Krakowsko – Częstochowską, od południa z Kotliną Oświęcimską i Kotliną Ostrawską, od zachodu z Kotliną Raciborską i Pradoliną Wrocławską. Przez wyżynę przechodzi dział wodny pomiędzy dorzeczami Odry i Wisły. Ukształtowanie powierzchni jest zróżnicowane dochodzące maksymalnie do 400 m n.p.m. W jej obrębie wyróżnia się 5 mezoregionów: Chełm (341.11), Garb Tarnogórski (341.12), Górnośląski Okręg Przemysłowy (341.13), Pagóry Jaworznickie (341.14), Płaskowyż Rybnicki (341.15). 341.2 WYŻYNA WOŹNICKO – WIELUŃSKA Zajmuje powierzchnię 3,74 tys. km². Od północy graniczy z Niziną Południowowielkopolską, od wschodu z Wyżyną Małopolską i Wyżyną Krakowsko – Częstochowską, od południa z Wyżyną Śląską i od zachodu i południowego zachodu z Niziną Śląską. Najwyżej wznosi się na południu, gdzie wysokość przekracza 350 m n.p.m. i opada ku północy do 220–300 m n.p.m. W jej rzeźbie zaznaczają się trzy pasma wzniesień – progi, odpowiadające wychodnia bardziej odpornych skał górnego triasu i jury. Obszar znajduje się w dorzeczu Odry. Jest rozcinany przez doliny Warty i jej dopływy. Dzieli się na mezoregiony: Wyżyna Wieluńska (341.21), Obniżenie Liswarty – Prosny (341.22), Próg Woźnicki (341.23), Próg Herbski (341.24), Obniżenie Górnej Warty (341.25), Obniżenie Krzepickie (341.26). str. 29 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 341.3 WYŻYNA KRAKOWSKO – CZĘSTOCHOWSKA Kraina nazywana również Jurą Krakowsko – Częstochowską. Jest wschodnią częścią Wyżyny Śląsko – Krakowskiej, o długości ok. 80 km, która rozciąga się od Krakowa po Częstochowę, gdzie pas wzgórz wznosi się od 300 do 515 m n.p.m. Przez wyżynę przebiega dział wodny Odry i Wisły i bierze tu początek duży dopływ Odry – Warta. Cały makroregion obejmuje 261 tys. km2 choć w dorzeczu Odry znajduje się jedynie fragment tego makroregionu: północna cześć Wyżyny Częstochowskiej (341.31). 342.1 WYŻYNA PRZEDBORSKA Tylko zachodnia cześć tego makroregionu znajduje się w dorzeczu Odry. Leży on w północno – zachodniej część Wyżyny Małopolskiej. Od wschodu ograniczony jest Wyżyną Kielecko – Sandomierską, a od północy Wzniesieniami Południowomazowieckimi. Zajmuje powierzchnię ok. 5,3 tys. km². W granicach tego makroregionu dorzecza Odry leżą zachodnie krańce mezoregionów: Wzgórza Radomszczańskie (341.11), Próg Lelowski (341.13), Niecka Włoszczowska (341.14). 512.1 KOTLINA OSTRAWSKA Jest obniżeniem spływu Odry, Olzy i Ostrawicy. Od północnego zachodu graniczy z Niziną Śląską, od północnego wschodu z Wyżyną Śląsko – Krakowską, południowego od wschodu wschodu z z Pogórzem Kotliną Oświęcimską, od Zachodniobeskidzkim, od południowego zachodu z Bramą Morawską i od zachodu z Sudetami. Zajmuje powierzchnię ponad 600 km2 z czego w Polsce ok. 130 km2. W polskiej części Kotliny Ostrawskiej, pomiędzy dolinami Olzy i Wisły wyróżniono mezoregion: Wysoczyzna Kończycka (512.11). 513.3 POGÓRZE ZACHODNIOBESKIDZKIE Rozciąga się od Bramy Morawskiej na zachodzie po dolinę Dunajca na wschodzie. Stanowi wyżynę o wysokościach od 300 do ponad 500 m n.p.m. opadającą ku kotlinom podkarpackim. Od południa ponad powierzchnię pogórza wznoszą się od 300 do 500 m pasma górskie str. 30 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Beskidów Zachodnich. Mezoregion ograniczony dolinami Olzy na zachodzie i Skawy na wschodzie, oddzielony od Beskidu Śląskiego i Małego na południu, przechodzący w Kotlinę Oświęcimską i Ostrawską na północy. Polska część Pogórza Zachodniobeskidzkiego zajmuje powierzchnię około 1,8 tys. km2. Tylko zachodni kraniec mezoregionu Pogórze Śląskie (513.32) leży w dorzeczu Odry. 2.1.2. Gleby WARUNKI GEOLOGICZNE W części południowo–zachodniej dorzecza znajdują się Sudety i Przedgórze Sudeckie, stanowiące północno–wschodni fragment waryscyjskiego Masywu Czeskiego, obecny wyraz morfologiczny zawdzięczają neogeńskim blokowym ruchom podnoszącym. Zwarte masywy górskie wznoszą się kilkaset metrów ponad dna rozdzielających je kotlin, mających charakter zapadlisk tektonicznych i denudacyjnych. Część wysoko podniesionych bloków (pow. 1000 m) ma charakter gór średnich, masywy niżej podniesione mają cechy gór niskich i pogórzy. Płaskie powierzchnie wierzchowinowe są bądź trzeciorzędowymi powierzchniami zrównania lub mają budowę płytową. Wiek i litologia skał są bardzo zróżnicowane, również wielkość zajmowanych przez nie powierzchni. Najstarsze skały pochodzą z neoproterozoiku i są to granodioryty, amfibolity, gnejsy, migmatyty, łupki krystaliczne i marmury. Skały paleozoiczne wykazują jeszcze większe zróżnicowanie, począwszy od magmowych: gabra, granity, diabazy, ryolity, trachyandezyty oraz tufy; poprzez metamorficzne: gnejsy, granulity, łupki krystaliczne, kwarcyty, zieleńce; oraz skały osadowe: wapienie, dolomity, piaskowce, zlepieńce, mułowce i iłowce. Ze skał mezozoicznych największe znaczenie mają piaskowce i margle wieku kredowego. W obrębie Przedgórza rozpoczyna się wyraźna mozaika osadów trzeciorzędowych, występujących płatami silnie zdenudowanych osadów plejstoceńskich oraz ukazujących się spod obu wymienionych starszych skał „sudeckich”. Osady trzeciorzędowe to głównie neogeńskie piaski, żwiry i mułki z przewarstwieniami węgla brunatnego. Zlodowacenie południowopolskie dotarło do Sudetów i lobami wkroczyło w obniżenia dolinne i kotliny. Zlodowacenie środkowopolskie (odrzańskie) zasadniczo oparło się o krawędź gór. Mimo to cześć pogórzy nie posiada glacjalnej pokrywy plejstoceńskiej, występują natomiast rozległe płaty lessowe. SE część dorzecza obejmuje mezozoiczne wysokie wyżyny o charakterze monoklin oraz średnio wyniesione płaskowyże i garby bez pokrywy osadów plejstoceńskich. Budują je triasowe i jurajskie wapienie, dolomity i margle. Pozostałą część dorzecza, począwszy od Niziny Śląskiej, poprzez Wielkopolską, aż po strefę pojezierzy pomorskich pokrywają zasadniczo osady plejstoceńskie. Do linii pradoliny barucko–głogowskiej pojawiają się jednak na powierzchni niewielkie wychodnie osadów wieku kredowego, głównie wapieni i margli. Rozmieszczenie osadów polodowcowych, pomimo znacznego zróżnicowania litologiczno–morfologiczego str. 31 wykazuje wyraźną, Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry subrównoleżnikową, strefowość. Na południe od doliny Warty dominują równiny denudacji peryglacjalnej rozdzielone wałem moren spiętrzonych (Wzgórza Trzebnickie), na międzyrzeczu Warty i Noteci (obszar młodoglacjalny) przeważają wysoczyzny morenowe zbudowane z glin zwałowych i rozległe, piaszczyste równiny sandrowe, dalej na północ obszary sandrów przeplatają się z pagórami morenowymi, kemowymi i ozowymi, a formy wklęsłe tworzą zagłębienia wytopiskowe. Rozległe dna dolin i pradolin zajmują piaski, żwiry i mady rzeczne oraz torfy i namuły holoceńskie. Pokrywy piaszczyste bywają silnie zwydmione. Miąższość osadów czwartorzędowych wynosi od kilku– kilkunastu metrów na Przedgórzu Sudeckim i rośnie w kierunku północnym do ponad 150 m w dolinie dolnej Odry i dolnej Warty. Najbardziej południowy fragment dorzecza Odry w Polsce, stanowią zbocza Beskidu Śląskiego zewnętrznych Karpat Zachodnich zbudowane z piaskowców i łupków paleogenu oraz margli kredowo–eoceńskich. WARUNKI GLEBOWE Pod względem typologicznym zróżnicowanie gleb i udziały poszczególnych typów są zbliżone do pokrywy glebowej dorzecza Odry. W obszarze dorzecza największy udział mają gleby brunatne kwaśne i wyługowane stanowiące 34,8 % pokrywy (Tabela 2.1.2/1, Rysunek 2.1.2/1). Gleby te są często wadliwe ze względu na silne zakwaszenie i wymycie składników zasadowych. Dużą część gleb stanowią także gleby bielicowe 24,3% . Gleby te zostały wytworzone pod zbiorowiskami lasów, głównie iglastych, co było powodem silnego ich zbielicowania. Po przekształceniu na użytki rolne znacznie silnej mineralizacji uległy zasoby materii organicznej tych gleb – generalnie są one ubogie w składniki i mało przydatne do uprawy. W dłuższej perspektywie znaczna ich część zostanie zalesiona ze względy na ograniczoną opłacalność produkcji. Szczególną pozycję w dorzeczu mają czarne ziemie, których udział w pokrywie przekracza 10% – występują one głównie w okolicach Wrocławia, i należą do najżyźniejszych w kraju gleb o bardzo wysokiej zawartości próchnicy i uregulowanych stosunkach wodnych. Istotną składową pokrywy glebowej są mady stanowiące 7,2% wszystkich gleb. Gleby, w których proces glebotwórczy związany był z dominującym wpływem wody zajmują ponad 30% powierzchni – do tej grupy zalicza się mady, czarne ziemie, gleby mułowo–torfowe glejowe murszowe i torfowe. Znaczenie tych gleb, położonych w dolinach rzecznych i obniżeniach terenowych, jest bardzo duże z uwagi na ich funkcje retencyjne w stosunku do wody. Występują one w dużym rozproszeniu w całym dorzeczu, w znacznym stopniu decydując o ilości wody dostępnej dla rolnictwa (Rysunek 2.1.2/1). Na uwagę zasługuje stosunkowo wysoki udział gleb torfowych i murszowo–mineralnych, łącznie stanowiących 10% wszystkich gleb. Nie tworzą one większych kompleksów niemniej ich rola w lokalnym retencjonowaniu wody i oddziaływaniu na stan stosunków wodnych gleb występujących w sąsiedztwie jest znacząca. Gleby te str. 32 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry powinny podlegać szczególnej ochronie (Tabela 2.1.2/1). Zachowanie torfów i innych gleb organogenicznych jest bowiem istotne z punktu widzenia racjonalnej gospodarki zasobami wody w zlewni a także ochrony przeciwpowodziowej. Rys. 2.1.2/1. Mapa przestrzennego rozmieszczenia gleb dla dorzecza Odry 0,1 0,4 3,0 3,1 0,9 4,0 0,1 0,1 3,4 0,3 2,2 Ls – –gleby leśne mineralne M – gleby murszowo– G – gleby glejowe glejowe FG – gleby aluwialne F – mady torfowe szare E – gleby mułowo– właściwe Dz – czarne z. zdegr. i gl. szare D – czarne ziemie właściwe Cz – czarnoz. zdegr. i gl. kwaśne C – czarnoziemy 19,3 T – gleby torfowe 5,3 Bw – brunatne wyług. i B – brunatne właściwe pseudobielicowe 13,5 R – rędziny Odry A – bielicowe i Dorzecze Typ gleby Tabela 2.1.2/1. Udziały poszczególnych typów gleb w dorzeczu Odry 30,3 Pod względem uziarnienia w wierzchnich poziomach przeważają gatunki gleb lekkich: piaski gliniaste stanowiące 36,4% pokrywy glebowej a piaski luźne i słabogliniaste (25,2%) (Tabela 2.1.2/2). Są to gleby o niskich zdolnościach retencyjnych i dużej przepuszczalności. W podglebiu dominują piaski luźne i słabogliniaste stanowiąc 38,9% (Tabela 2.1.2/3). Utwory o zwięzłym składzie (gliny lekkie, średnie, ciężkie i iły) w podglebiu występują jedynie na 43% str. 33 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry powierzchni. Zwięzły skład podłoża dużej części gleb przyczynia się do ograniczenia tempa odpływu wód gruntowych do głębszych warstw – ma to istotne znacznie dla rolnictwa jakkolwiek może być czynnikiem niekorzystnym w warunkach długotrwałych opadów i stanach powodziowych. Tabela 2.1.2/2. Charakterystyka uziarnienia wierzchnich poziomów gleb (0–25 cm) – Mady średnie Mady ciężkie Rędziny lekki Rędziny średnie Rędziny ciężkie Gleby organiczne Gleby szkieletowe 3,8 Mady lekkie 5,3 Pyły ilaste 20,2 Pyły zwykłe Gliny średnie Gliny lekkie Piaski gliniaste 14,0 Gliny ciężkie i iły Odry słabogliniaste Piaski luźne i Dorzecze Uziarnienie procentowy udział gatunków gleb w pokrywie glebowej dla dorzecza Odry 1,0 1,6 4,2 0,2 0,2 0,3 0,1 0,1 0,1 4,4 0,1 Tabela 2.1.2/3. Charakterystyka uziarnienia podglebia (<100 cm) – procentowy udział Pyły ilaste Mady lekkie Mady średnie Mady ciężkie Rędziny lekkie Rędziny średnie Rędziny ciężkie Gleby organiczne Gleby szkieletowe 17,5 Pyły zwykłe 1,7 Gliny ciężkie i iły Gliny lekkie Piaski gliniaste 21,2 Gliny średnie Odry słabogliniaste Piaski luźne i Dorzecze Uziarnienie gatunków gleb w pokrywie glebowej dla dorzecza Odry 5,5 1,9 0,6 2,5 0,0 0,0 0,2 0,0 0,1 0,0 2,3 2,1 Pod względem przydatności rolniczej 53,5% pokrywy glebowej stanowią kompleksy gleb dobrych ( 1, 2, 3, 4, 5 i 8) (Tabela 2.1.2/4). 1,6 1,7 0,2 0,0 0,0 0,2 7,1 3z – użytki zielone słabe średnie bardzo dobre i dobre 2z – użytki zielone pod użytki zielone 1z – użytki zielone 0,4 pastewny górski 14 – gl. orne przezn. 0,3 górski 13 – owsiano– 4,5 12 – owsiano–ziemn. 8,4 11 – zbożowy górski 7 – żytni bardzo słaby 8,3 10 – pszenny górski 6 – żytni słaby 7,8 słaby 5 – żytni dobry 1,5 mocny 9 – zbożowo–pastewny 4 – żytni bardzo dobry 8,8 8 – zbożowo–pastewny 3 – pszenny wadliwy dobry 1,7 2 – pszenny dobry Odry 1 – pszenny bardzo Dorzecze Kompleks Tabela 2.1.2/4. Procentowe udziały kompleksów przydatności rolniczej gleb w dorzeczu Odry 3,1 Kompleks pszenny bardzo dobry (1) – do kompleksu pszennego bardzo dobrego zaliczane są gleby najlepsze, z głębokim poziomem próchnicznym, przepuszczalne, zasobne w składniki str. 34 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry pokarmowe, uregulowanym odczynie, dobrej strukturze i optymalnych stosunkach wodnych. Na nich uzyskuje się wysokie i wierne plony wszystkich roślin, w tym zwłaszcza o dużych wymaganiach siedliskowych, takich jak: pszenica buraki i rośliny warzywne. Położone są zazwyczaj w terenach płaskich o dobrym odpływie. W klasyfikacji bonitacyjnej gleby te zaliczane są do I i II klasy. Kompleks pszenny dobry (2) – w porównaniu z kompleksem 1, charakteryzuje się glebami o niższej urodzajności, zwięźlejszymi i cięższymi do uprawy. Okresowo gleby te mogą wykazywać słabe niedobory wilgoci. Niektóre gleby tego kompleksu wykazują lżejszy skład granulometryczny w warstwie powierzchniowej. Na glebach tego kompleksu udają się wszystkie rośliny uprawne. Wysokość plonów w porównaniu z kompleksem 1 jest większym stopniu zależna od przebiegu pogody i agrotechniki. W klasyfikacji bonitacyjnej gleby te zaliczane są do klasy IIIa i IIIb. Kompleks pszenny wadliwy (3) – gleby zaliczane do tego kompleksu są średniozwięzłe i zwięzłe, jednakże wykazują niedostateczną zdolność do magazynowania wody, w konsekwencji w okresach suchych, wykazują niedobór wilgoci. Zalicza się tutaj płytkie gleby zwięzłe, zalegające na zbyt przepuszczalnych podłożach oraz głębokie gleby średniozwięzłe i zwięzłe usytuowane na zboczach wzniesień, narażone na szybki odpływ wody i erozję. Okresowo wadliwy układ stosunków wodnych tych gleb powoduje, że plony roślin ulegają dużym wahaniom. W latach mokrych na glebach tego kompleksu plony mogą być bardzo wysokie, często wyższe niż na kompleksie 1 i 2, natomiast w latach suchych bardzo niskie. W klasyfikacji bonitacyjnej gleby te zaliczane są do klas IIIb, IVa i IVb. Kompleks żytni bardzo dobry (4) – do kompleksu tego zaliczamy najlepsze gleby lekkie, wytworzone z piasków gliniastych (lekkich i mocnych), zalegających na zwięźlejszych podłożach. Gleby te są strukturalne i mają dobrze wykształcony poziom próchniczny oraz właściwe stosunki wodne. Nadają się do uprawy wszystkich gatunków roślin, są łatwe do uprawy, a przy właściwej agrotechnice i nawożeniu zapewniają uzyskanie wysokich plonów. Przy mniej intensywnym użytkowaniu plony są niższe niż na kompleksach pszennych. W klasyfikacji bonitacyjnej gleby te zaliczane są do klasy IIIa, IIIb i IVa. Kompleks żytni dobry (5) – gleby tego kompleksu są lżejsze i mniej urodzajne w porównaniu z kompleksem czwartym. Są to głównie gleby wytworzone z piasków gliniastych lekkich, zalegających średnio głęboko na zwięźlejszym podłożu oraz gleby wytworzone z piasków gliniastych całkowite. Gleby te są mniej zasobne w składniki, często zakwaszone, w zasadzie mało przydatne do uprawy pszenicy i innych wymagających gatunków, bez ponoszenia wysokich nakładów na nawożenie i ochronę. W klasyfikacji bonitacyjnej gleby te zaliczane są do klasy IVa i IVb. Kompleks żytni słaby (6) – kompleks ten obejmuje gleby wytworzone z piasków słabo gliniastych całkowitych oraz piasków gliniastych lekkich, podścielonych płytko piaskiem str. 35 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry luźnym lub żwirem piaszczystym. Gleby te są nadmiernie przepuszczalne i mają słabą zdolność magazynowania wody, wykazują bardzo niską zasobność w składniki, często są silnie zakwaszone. Są to gleby trwale lub okresowo za suche. Dobór gatunków do uprawy jest bardzo ograniczony i obejmuje żyto, ziemniaki i mieszanki pastewne. Efektywność ekonomiczna produkcji na glebach tego kompleksu jest często problematyczna. W klasyfikacji bonitacyjnej gleby tego kompleksu zaliczane są do klasy IVb i V. Kompleks żytni bardzo słaby (7) – w skład tego kompleksu wchodzą najsłabsze gleby wytworzone z piasków luźnych całkowitych, piasków słabo gliniastych, lub piasków gliniastych bardzo płytko przechodzących w piasek luźny bądź żwir. Gleby te są ubogie w składniki pokarmowe i jednocześnie trwale za suche i z natury kwaśne. W obecnych realiach ekonomicznych uprawa na glebach tego kompleksu jest nieopłacalna, dlatego jest on często odłogowany bądź zalesiany, co w wielu sytuacjach jest jedynym racjonalnym sposobem jego zagospodarowania. Gleby tego kompleksu zaliczane są do V i VI klasy bonitacyjnej. Kompleks zbożowo pastewny–mocny (8) – do kompleksu tego zaliczamy gleby średnio zwięzłe i ciężkie (odpowiedniki kompleksów pszennych i żytniego bardzo dobrego), występujące w niższych położeniach terenu o utrudnionym odpływie, bądź w dolinach cieków, a w konsekwencji okresowo lub trwale nadmiernie uwilgotnione. Gleby te nadają się do uprawy roślin pastewnych, a w latach suchych dobrze na nich plonuje pszenica, często lepiej niż na kompleksach pszennych, przy czym wierność plonowania jest niska. W latach mokrych panują tutaj złe warunki powietrzno–wodne, ograniczające wzrost i rozwój gatunków wrażliwych na niedobór tlenu. W wyniku melioracji, po uregulowaniu stosunków wodnych, gleby tego kompleksu zazwyczaj kwalifikują się do kompleksów pszennych. W klasyfikacji bonitacyjnej gleby te zaliczane są do klas IIIa, IIIb, IVa, IVb i V. Kompleks zbożowo–pastewny słaby (9) – kompleks ten obejmuje gleby lekkie, wytworzone z piasków (odpowiedniki kompleksów żytnich 5,6,7) okresowo podmokłe, najczęściej położone w wyższych partiach dolin rzecznych bądź w obniżeniach terenowych, w sąsiedztwie kompleksów użytków zielonych. Gleby te wykazują duże wahania poziomu wód gruntowych, w okresie letnim w latach suchych są narażone na niedobory wody. Gleby kompleksu 9 w zależności uziarnienia i budowy profilu glebowego, zaliczane są do klas bonitacyjnych IVa, IVb, V i VI. Kompleks użytków zielonych bardzo dobrych i dobrych (1z) – do tego kompleksu zalicza się użytki zielone na glebach mineralnych i mułowo–torfowych, o najkorzystniejszym układzie stosunków wodnych, nie wymagających regulacji. Według tabeli klas gruntów wszystkie gleby tego kompleksu są zaliczane do I lub II klasy użytków zielonych. Kompleks użytków zielonych średnich (2z) – zalicza się tutaj użytki zielone na glebach mineralnych i mułowo–torfowych, jak również na glebach torfowych i murszowych str. 36 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry o nieuregulowanych stosunkach wodnych. Wszystkie gleby tego kompleksu zaliczane są do III bądź IV klasy bonitacyjnej. Kompleks użytków zielonych słabych i bardzo słabych (3z) – są tu użytki zielone na glebach mułowo–torfowych i torfowych mineralnych, zbyt suchych lub zbyt wilgotnych, przesuszonych lub okresowo podtapianych. Zalicza się tutaj również gleby murszowe, murszowate i murszowo–mineralne, najczęściej zbyt suche, rzadziej nadmiernie uwilgotnione. Na glebach organicznych tego kompleksu zaznacza się proces intensywnej mineralizacji, prowadzący do degradacji siedliska i strat węgla wyniku emisji dwutlenku węgla do atmosfery. Duże powierzchnie tego kompleksu są obecnie odłogowane, jako mało przydatne, często też przechodzą w nieużytki. Po dłuższym okresie odłogowania, w wyniku sukcesji naturalnej, powierzchnie te często spełniają funkcje ostoi przyrody, stanowiąc siedliska ważne z punktu widzenia ochrony ornitofauny. W kompleksie tym występują również łąki kserotermiczne, ze względów florystycznych i pełnienia istotnej roli w kształtowaniu bioróżnorodności, zasługujące na ochronę. Według tabeli klas gruntów gleby tego kompleksu zaliczane są do klasy V i VI. Kompleks pszenny górski (10) obejmuje gleby, które swoimi właściwościami odpowiadają glebom kompleksu pszennego dobrego. Występują w strefie wysokościowej od 300 do 450 m n.p.m. O przynależności gleb do kompleksu pszennego górskiego decydują również warunki klimatyczne i mikroklimat. Gleby kompleksu pszennego górskiego są to gleby zwięźlejsze i cięższe do uprawy, wytworzone w przewadze z glin średnich i ciężkich. Udają się na nich wszystkie rośliny uprawne. Na wysokość plonów wpływa w dużej mierze agrotechnika i układ warunków pogodowych. Gleby kompleksu zbożowego górskiego (11) zajmują największą powierzchnię (32,3%) wśród gruntów ornych. Są to w przewadze gleby wietrzeniowe, o składzie glin średnich oraz lekkich i stosunkowo dobrze wykształconym profilu. Dobór roślin uprawnych jest wyraźnie ograniczony. Udaje się na tych glebach pszenica, lecz plony są znacznie niższe niż na glebach kompleksu pszennego górskiego. Udaje się również jęczmień i owies. Na glebach o lżejszym składzie dobrze plonują ziemniaki. Wysoko plonuje len włóknisty oraz mieszanki motylkowo– trawiaste. Czynnikiem najbardziej ograniczającym plonowanie jest klimat. Kompleks owsiano–ziemniaczany górski (12) obejmuje przeważnie gleby brunatne wietrzeniowe wytworzone z różnych utworów. Są one zazwyczaj szkieletowe, położone w niekorzystnym położeniu w rzeźbie terenu. Na glebach tych dobre plony można uzyskiwać z uprawy owsa, inne rośliny zbożowe plonują miernie. Dobre plony można uzyskać z uprawy ziemniaków i lnu. Zdecydowanie dobrze plonuje koniczyna z trawami lub inne mieszanki pastewne. Wysokość plonów wszystkich roślin uprawianych na glebach tego kompleksu najbardziej uzależniona jest od warunków klimatycznych. str. 37 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Pod względem waloryzacji gleb, wyrażającej ich przydatność rolniczą dominują gleby o wskaźniku jakości < 52 pkt – stanowiące 54,3% pokrywy glebowej całego dorzecza (Tabela 2.1.2/5, 2.1.2/6). Przewagę gleb o niskiej waloryzacji tłumaczy wysoki udział gleb lekkich wytworzonych z piasków. Gleby bardzo dobrej jakości o wskaźniku powyżej 66 pkt. zajmują ponad 30% powierzchni dorzecza. Tabela 2.1.2/5. Wartość wskaźnika przydatności rolniczej gleb dla poszczególnych kompleksów przydatności rolniczej gleb Grunty orne kompleks przydatności rolniczej gleb Użytki zielone kompleks przydatności ilość punktów ilość punktów rolniczej gleb 1 94 1z 80 2 80 2z 50 3 61 3z 20 4 70 5 52 6 30 7 18 8 64 9 33 Tabela 2.1.2/6. Procentowy udział gleb w dorzeczu Odry należących do 5 klas wartości Odry 30,2 2,1 5,9 72,5 > 72,5 Dorzecze 66 – < 52 rolniczej gleb 52 – 56 Wskaźnik przydatności 56 – 66 wskaźnika przydatności rolniczej gleb 7,1 10,3 Zasoby próchnicy glebowej w glebach dorzecza są znaczące co wiąże się z dużym udziałem czarnych ziem oraz gleb organicznych w pokrywie glebowej – udział gleb o wysokiej i bardzo wysokiej zawartości materii organicznej wynosi 46,9% (Tabela 2.1.2/7). Wysoka zawartość próchnicy charakteryzuje również kompleksy gleb górskich dorzecza, co ma związek z wysokim poziomem opadów oraz zwięzłym składem skał macierzystych. Stosunkowo wysoki odsetek gleb charakteryzuje średnia zawartość materii organicznej – 44,9% (Tabela 2.1.2/7). Gleby te tworzą dość zwarte kompleksy. Tabela 2.1.2/7. Procentowy udział gleb należących do różnych klas zawartości materii organicznej w dorzeczu Odry str. 38 Odry 4,1 25,0 16,5 wysoka >3 bardzo wysoka 2–3 1–2 niska <1 Zaw. materii org. % Dorzecze średnia Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 10,0 Pod względem właściwości wodnych charakteryzowanych na podstawie zapasów wody ogólnie dostępnej (WOD) dla roślin w profilu do 1 m, gleby o bardzo niskich i niskich zdolnościach retencyjnych (do 100 mm WOD) stanowią 44,8% pokrywy glebowej (Tabela 2.1.2/8, 2.1.2/9) – ich występowanie koreluje z rozmieszczeniem utworów lekkich pochodzenia polodowcowego. Gleby o średnich zdolnościach retencyjnych (100–150 mm WOD) zajmują aż 45,1% pokrywy – są to głównie obszary zajęte przez piaski luźne, słabogliniaste i gliniaste. Gleby o wysokiej i bardzo wysokiej pojemności wodnej (pow. 200 mm WOD) łącznie stanowią 9% i występują głównie w dolinach rzecznych, częściowo także w obszarach górskich a w mniejszym stopni w pasie nadmorskim. Gleby o wysokich zdolnościach retencyjnych pod względem składu są to średnie i ciężkie mady, gleby wytworzone z glin średnich i ciężkich, średnie i ciężkie rędziny, utwory pyłowe oraz torfy i inne gleby organiczne. Tabela 2.1.2/8. Polowa pojemność wodna PPW i punkt trwałego θWP więdnięcia poszczególnych gatunków gleb. gatunki gleb θWP [% obj.] θFC [% obj.] WOD [% obj.] pl, plp, zp 1,8 11 9,2 ps, psp 2,8 14,5 11,7 pgl, pglp 3,7 17,5 13,8 pgm, pgmp 5,5 21 15,5 gl, glp, zg 8,5 27 18,5 gs, gsp 12 32 20 gc, gcp 16 40 24 i, ip 24 46 22 plz 10 30 20 pli 11,6 36 24,4 20 50 30 organiczne Tabela 2.1.2/9. Procentowy udział gleb w dorzeczu Odry w 5 klasach zapasów wody Odry 6,2 47,8 str. 39 26,9 1,8 3,3 wysoka bardzo > 250 wysoka 250 201 – średnia 200 151 – 150 niska 101 – niska Dorzecze bardzo Zaw. WOD w mm 25 – 100 dostępnej dla roślin Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Przewodność hydrauliczna gleb dorzecza podobnie jak w dorzeczu Odry jest silnie przestrzennie zróżnicowana. Obszary o wysokiej i bardzo wysokiej przepuszczalności (>200 cm/dobę) stanowią 23,6% pokrywy glebowej – są one rozproszone w krajobrazie i związane z występowaniem gleb wytworzonych z piasków różnego pochodzenia. Dwuczłonowość wielu gleb w tym także w terenach polodowcowych i zaleganie utworów zwięźlejszych w podłożu decyduje o dużo mniejszym udziale gleb wysokiej przewodności niż mogłoby to wynikać z charakterystyki uziarnienia wierzchnich poziomów gleb. Gleby o niskiej i bardzo niskiej przewodności stanowią 43,8% pokrywy glebowej (Tabela 2.1.2/10, 2.1.2/11, Rysunek 2.1.2/2), co również wynika z występowania utworów zwięźlejszych w podłożu na wielu obszarach, stosunkowo wysokiego udziału gleb organogenicznych w dolinach rzecznych oraz zwięzłych w obszarach występowania gleb wietrzeniowych w krajobrazie górskim i wyżynnym. Gleby o niskiej i bardzo niskiej przewodności koncentrują się głównie w południowej części dorzecza jakkolwiek w ich mniejsze rozproszone kompleksy spotyka się na całym obszarze. Tabela 2.1.2/10. Przyjęte wartości współczynnika przewodnictwa hydraulicznego w strefie nasyconej Ks dla różnych gatunków gleb gatunek gleby Ks1 [cm/doba] pl, plp, r Ks2 [cm/doba] Ks3 [cm/doba] Ks [cm/doba] 1728 86 364 364 86 35 237 237 pgl, pglp 173 6 132 132 pgm, pgmp 173 6 96 96 gl, glp 43 1 86 43 gs, gsp 35 0 66 35 gc, gcp 6 0 53 6 i, ip, w, sk 6 0 53 6 plz 26 2 77 26 pli 26 2 92 26 torf 864 1 10 10 ps, psp * (Ks1, Ks2, Ks3 wartości przewodnictwa wg różnych autorów, wykorzystane w opracowaniu). Tabela 2.1.2/11 Procentowe udziały gleb w dorzeczu Odry w 5 klasach przewodności Odry 12,0 14,1 str. 40 18,1 32,2 bardzo 9,4 wysoka > 250 wysoka 200 – 250 średnia niska 25 – 50 niska Dorzecze bardzo < 25 Przewodn. hydr. w cm/doba 50 – 200 hydraulicznej Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Rys. 2.1.2/2. Mapa przewodności hydraulicznej gleb dorzecza Odry Erozja wodna gleb występuje na stosunkowo niedużych powierzchniach, przy czym w stopniu bardzo silnym nie występuje w ogóle, a zagrożenie w stopniu silnym dotyczy zaledwie 0,1% gleb (Tabela 2.1.2/12, 2.1.2/13, Rysunek 2.1.2/3). Zagrożenie erozją umiarkowaną oraz średnią obejmuje jedynie 3,4% gleb. Zagrożenia erozyjne gleb koncentrują się w górskiej i wyżynnej części dorzecza oraz na obszarach wysoczyznowych, w tym zwłaszcza na obszarze występowania utworów pyłowych i luźnych piasków o słabej strukturze od powierzchni. O zagrożeniach erozyjnych decydują zarówno spadki terenu jak i podatność materiału glebowego na niszczenie struktury i wymywanie frakcji drobnoziarnistych. Na 29,8% obszaru dorzecza erozja wodna gleb nie występuje, a małe zagrożenie dotyczy 66,7% pokrywy glebowej. Obszary te nie wymagają szczególnych zabiegów przeciwerozyjnych, z wyjątkiem zachowania zasad zwykłej dobrej praktyki rolniczej. str. 41 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Tabela 2.1.2/12. Kryteria wyznaczania stopni zagrożenia potencjalna erozją wodną powierzchniową Podatność gleby Bardzo silnie podatne: Nachylenie Grunty w% orne 0–6 1 6–10 2 gleby lessowe i lessowate, pyłowe, pyłowe wodnego 10–18 3 pochodzenia 18–27 4 >27 5 Silnie podatne: 0–6 1 gliny lekkie, gleby piaszczyste, rędziny kredowe 6–10 2 i rędziny jurajskie 10–18 3 średnio podatne: 18–27 4 >27 5 0–6 1 6–10 2 piaski słabo gliniaste, piaski gliniaste, rędziny 10–18 3 trzeciorzędowe 18–27 4 >27 5 Słabo podatne: 0–6 0 6–10 1 piaski luźne, gleby lekkie – gliny piaszczyste i piaski 10–18 2 naglinowe, gleby średnie, gliniaste wytworzone 18–27 3 ze skał osadowych >27 5 Bardzo słabo podatne: 0–6 0 6–10 1 gleby ciężkie, ilaste, szkieletowe wytworzone ze skał 10–18 2 o spoiwie niewęglanowym, wytworzone ze skał 18–27 3 >27 3;4;5 krystalicznych, torfy niskie, przejściowe i wysokie Uwagi: dla gleb grupy piątej o spadku powyżej 27% stopień – 3 przyjmuje się dla opadów poniżej 600 mm, stopień – 4 dla opadów 600 – 800 mm, a stopień –5 dla opadów powyżej 800 mm. str. 42 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Rys. 2.1.2/3. Mapa erozji wodnej gleb w dorzeczu Odry Tabela 2.1.2/13. Procentowe udziały gleb w 5 klasach podatności na erozję wodną nie występuje mała umiarkowana średnia silna bardzo silna w dorzeczu Odry 16,6 37,1 1,5 0,4 0,0 0,0 Erozja wodna Dorzecze Odry Erozja wietrzna stanowi stosunkowo duże zagrożenie dla jakości gleb w dorzeczu, ze względu na dużą podatność gleb na deflację, jak również dość intensywny charakter produkcji rolniczej. Zagrożenie erozją wietrzną w stopniu silnym dotyczy 1,1 % gleb, a w stopniu średnim aż 29,8% (Tabela 2.1.2/14, Rysunek 2.1.2/4). Szczególnie podatne na deflacje są utwory pyłowe i słabo strukturalne piaski, zwłaszcza w warunkach wykonywania prac polowych przy niedostatecznym uwilgotnieniu gleb w okresie letnim i wczesnojesiennym. Gleby umiarkowanie narażone na procesy erozji wietrznej stanowią 40,1% pokrywy, a zagrożone w małym stopniu 29%. str. 43 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Rys. 2.1.2/4. Mapa potencjalnej erozji wietrznej gleb w dorzeczu Odry Tabela 2.1.2/14. Procentowy udział gleb w dorzeczach należących do różnych stopni Odry 16,6 22,3 mała 0,6 wana średnia Dorzecze silna Erozja wietrzna umiarko zagrożenia erozją wietrzną 16,1 Podatność gleb na zagęszczenie jest szczególnie wysoka na obszarach występowania gleb zwięzłych co dotyczy głównie obszarów górskich, dolinowych oraz moren wytworzonych z glin zwałowych – gleby wysoce podatne na zagęszczenie stanowią 24,6% pokrywy (Tabela 2.1.2/15, Rysunek 2.1.2/4). Zdecydowanie mniej podatne na zagęszczenie są piaski, niemniej w dużej części obszaru dorzecza są one podścielone utworami zwięźlejszymi co decyduje o dużym ryzyku degradacji struktury i ograniczeniu przepuszczalności, w wyniku niewłaściwej uprawy ciężkim sprzętem rolniczym. Gleby o niskiej podatności na zagęszczenie stanowią str. 44 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 52,9% pokrywy – na glebach tych ryzyko pogorszenia warunków odpływu wód przy wadliwej uprawie degradującej strukturę jest ograniczone. Gleby o średniej podatności na zagęszczenie występujące głównie w obszarach górskich wyżynnych i wysoczyznowych zajmują 22,5% obszaru dorzecza. Z punktu widzenia zasad gospodarowania na użytkach rolnych, w kontekście ochrony przeciwpowodziowej, istotnym jest szersze upowszechnienie wiedzy na temat właściwych technik i terminów uprawy. Jest to istotne wyzwanie, którego podjęcie ma kluczową rolę w zapobieganiu zmniejszeniu przepuszczalności gleb, a co za tym idzie ograniczenie objętości wód spływających z powierzchni pól w okresach z dużą ilością gwałtownych opadów. Tabela 2.1.2/15. Procentowy udział gleb w dorzeczu Odry należących do różnych stopni Odry 2.1.3. niska Dorzecze średnia Podatność na zagęszczenie wysoka podatności na zagęszczenie 13,7 12,5 29,4 Wody powierzchniowe Rozdział ten powstał głównie uwzględniając informacje zawarte w rozdziale 3. Planów Gospodarowania Wodami. Analizując dorzecze Odry można wyróżnić w jego obrębie: − 1734 jednolite części wód rzek, − 4 jednolitych części wód przejściowych, − 5 jednolitych części wód przybrzeżnych, − 419 jednolite części wód jezior. Zgodnie z definicją zawartą w Prawie wodnym (Dz. U. z 2005 Nr 239, poz. 2019, z późn. zm.) jednolite części wód powierzchniowych to oddzielny lub znaczący element wód powierzchniowych, taki jak: jezioro lub inny naturalny zbiornik wodny, sztuczny zbiornik wodny, struga, strumień, potok, rzeka, kanał lub ich część, morskie wody wewnętrzne, wody przejściowe lub wody przybrzeżne. W obrębie dorzecza Odry, w regionie Sudetów, na obszarach położonych > 800 m n.p.m., występuje siedem cieków o charakterze potoków górskich. Powierzchnia zlewni tych rzek nie przekracza 100 km2 – są to cieki małe. Na obszarach wyżynnych (200 – 800 m n.p.m.), obejmujących w części zachodniej Polski Wyżyny Centralne i fragment Równin Centralnych, występują małe cieki wyżynne, o powierzchni zlewni 10 – 100 km2 oraz: − 108 cieków na skałach krzemianowych, str. 45 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − 14 cieków na piaskowcach, − 48 cieków na lessach, − 9 cieków na skałach węglanowych. Ponadto można wyróżnić 29 rzek o powierzchni 100 – 1000 km2, w tym: − 22 rzeki na skałach krzemianowych, − jedna rzeka na strukturach fliszowych, − 6 rzek na lessach i skałach węglanowych, − 2 rzeki zróżnicowane pod względem położenia geograficznego. Na obszarach nizinnych < 200 m n.p.m. występują różnej wielkości rzeki: − 990 cieków małych (powierzchnia zlewni 10 – 100 km2), w tym 201 cieków na lessach, 646 cieków na utworach staroglacjalnych i 143 cieki na utworach młodoglacjalnych, − 98 rzeki i rzeki średnie na utworach staroglacjalnych i 49 rzek na utworach młodoglacjalnych, − 14 rzek wielkich >10 000 km2. Na obszarze dorzecza Odry występują również cieki związane z wpływem wód słonych. Dodatkowo znajduje się tu 121 małych cieków, 28 rzek oraz średnich rzek będących pod wpływem procesów torfotwórczych oraz 46 cieków łączących jeziora. Ponadto występuje tu 98 rzek nie mających określonego typu. W Obszarze Dorzecza Odry całkowita liczba jezior o powierzchni większej od 0,5 km2 wynosi 420. Występują tu jeziora takie jak: na Niżu Środkowopolskim: − 9 jezior o niskiej zawartości wapnia, stratyfikowane, − 5 jezior o niskiej zawartości wapnia, niestratyfikowane, − 76 jezior o wysokiej zawartości wapnia, o małym wypływie zlewni, stratyfikowane, − 11 jezior o wysokiej zawartości wapnia, o małym wypływie zlewni, niestratyfikowane, − 158 jezior o wysokiej zawartości wapnia, o dużym wypływie zlewni, stratyfikowane, − 156 jezior o wysokiej zawartości wapnia, o dużym wypływie zlewni, niestratyfikowane, − 3 jeziora przymorskie, pod wpływem wód słonych; str. 46 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry na Nizinach Wschodniobałtycko – Białoruskich: − jedno jezioro o wysokiej zawartości wapnia, o małym wypływie zlewni, stratyfikowane, − jedno jezioro o wysokiej zawartości wapnia, o dużym wypływie zlewni, niestratyfikowane. Na analizowanym terenie występują wody przybrzeżne oraz przejściowe, które zostały w PGW zakwalifikowane do różnych typów wód z uwagi na parametry abiotyczne takie jak: zasolenie oraz pływy. Wyróżniono 2 typy wód przejściowych (lagunowy z substratem mułowym i piaszczystym, ujściowe z substratem piaszczystym) oraz dwa typy dla wód przybrzeżnych (otwarte wybrzeża z klifami i substratem piaszczystym, otwarte wybrzeże z substratem piaszczystym z brzegiem wydmowym). JAKOŚĆ WÓD Krążenie wody w przyrodzie oraz fakt, iż jest ona bardzo dobrym rozpuszczalnikiem powoduje, że woda w przyrodzie nie występuje jako czysty chemicznie związek tlenu i wodoru. Jest ona zawsze bardzo rozcieńczonym roztworem soli, kwasów, zasad i gazów. Poza substancjami rozpuszczonymi są w niej obecne związki koloidalne i zawiesiny. Woda zawiera prawie wszystkie substancje naturalne występujące w skorupie ziemskiej oraz substancje wytwarzane przez człowieka. Ilość i rodzaje substancji obecnych w wodach naturalnych mogą być różne i zależą od ich powszechności w danym środowisku, od ich rozpuszczalności oraz od różnorodnych procesów fizyko – chemicznych. Wody powierzchniowe w znacznie większym stopniu narażone są na wpływ zanieczyszczeń antropogenicznych, przez co charakteryzują się zmiennością składu fizyczno chemicznego i większą różnorodnością substancji w nich zawartych w stosunku do wód podziemnych. Źródła zanieczyszczeń wód ze względu na powstawanie dzielimy na: PUNKTOWE − ścieki z systemów kanalizacyjnych przemysłowych i komunalnych. Należą do nich ścieki: bytowo – gospodarcze, przemysłowe, opadowe z terenów skanalizowanych oraz wody filtracyjne; − podgrzane wody chłodnicze pochodzące głównie z elektrowni cieplnych; − zasolone wody kopalniane. LINIOWE − zanieczyszczenia pasmowe wzdłuż szlaków komunikacyjnych. OBSZAROWE − odpływy z terenów rolniczych zawierające nawozy, pestycydy i środki ochrony roślin; str. 47 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − odpływy z terenów przemysłowych nie ujęte w systemy kanalizacyjne oraz ze składowisk odpadów komunalnych; − zanieczyszczenie atmosfery przedostające się do wód. Jednym z kluczowych czynników kształtujących jakość wód powierzchniowych są źródła punktowe zanieczyszczeń skumulowane w ściekach komunalnych i przemysłowych. Szczególnie niekorzystny wpływ mają niekontrolowane zrzuty ścieków socjalno – bytowych z nieskanalizowanych miejscowości, dopływające obszarowo zanieczyszczenia z użytków zielonych oraz odcieki z nieizolowanych składowisk odpadów. Powodują one zwiększenie stężeń biogenów, co wiąże się z znacznym pogorszeniem stanu sanitarnego odbiornika. Także niszczenie brzegów i roślinności brzegowej, powodowane przez intensywną rekreację wodną, przyczynia się do zwiększonej erozji glebowej i zwiększenia dopływów zanieczyszczeń z terenu. Stopień tego zjawiska jest zależny w dużej mierze od sposobu zagospodarowania zlewni oraz intensywności rolnictwa. Nieprawidłowo prowadzona działalność rolnicza powoduje proces eutrofizacji, tym samym dyskwalifikując wody do ich poboru w celu zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia. Ocenę jakości wód powierzchniowych dokonano w oparciu o sprawozdanie Instytutu Meteorologii i Gospodarki wodnej pt: „Ocena stanu ekologicznego i chemicznego wód powierzchniowych: płynących oraz sztucznych zbiorników wodnych w 2007 roku”. Sposób klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych reguluje Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 roku (Dz. U. z 2008 r. Nr 162, poz. 1008). Do sporządzenia oceny stanu ekologicznego jednolitych części wód, a w przypadku sztucznych i silnie zmienionych części wód potencjału ekologicznego wykorzystane zostały dane pomiarowe z 1603 punktów pomiarowo – kontrolnych ujętych w wojewódzkich programach monitoringowych rzek z roku 2007. Spośród nich na obszarze omawianego dorzecza Odry zlokalizowano 682 ppk. Spośród wszystkich jednolitych części wód dorzecza Odry ocenie poddano 540, w tym 24 sztucznych i 124 silnie zmienionych. W oparciu o dane pomiarowe zebrane w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska dokonano klasyfikacji stanu chemicznego części wód w dorzeczu, z których wynika że na 540 części 445 przypisuje się stan chemiczny dobry. Dla naturalnych części wód określa się stan ekologiczny zaś dla części wód silnie zmienionych potencjał. Określając stan ekologiczny wód dorzecza Odry na podstawie 403 dostępnych ocen, stan bardzo dobry i dobry osiągnęła odpowiednio 1 i 16 części wód. Najliczniejszą grupę stanowią części wód o umiarkowanym stanie – 165, a pozostałe: stan słaby – 16 oraz stan zły – 57. Charakteryzując wody silnie zmienione potencjałem dobrym i bardzo dobrym wyróżniono 2 części, 47 – umiarkowanym, zaś słabym i złym odpowiednio 8 i 23. Stan i potencjał części wód dorzecza Odry przedstawia poniższy rysunek: str. 48 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Rys. 2.1.3/1. Stan i potencjał części wód dorzecza Odry Dokonując ogólnej oceny stanu jednolitych części wód w dorzeczu Odry, mając na uwadze powyższe, stan dobry występuje w 14, a zdecydowana większość bo aż 507 części wód charakteryzuje się stanem złym. Żadnej części nie wyróżniono stanem bardzo dobrym. Powołując się na opracowanie Instytutu Ochrony Środowiska wykonanym na zlecenie Głównego Inspektora Ochrony środowiska, w którym dokonano oceny stanu jednolitych części wód jezior w dorzeczu Odry w 2007 r., monitoringiem objęto 28 jezior o łącznej powierzchni 10 729,6 ha i łącznej objętości wód 1 005 894,7 tys. m3. Największym jeziorem w tej grupie jest Gopło o powierzchni 8504,1 ha. Przeszło połowa badanych jezior zaliczona została do klasy IV i V (stan słaby i zły). Zaledwie 8 jezior reprezentowało stan bardzo dobry i dobry. 2.1.4. Wody podziemne Na obszarze dorzecza Odry rozróżnia się regiony wodne Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego, Środkowej Odry, Górnej Odry oraz Warty. Jednostki te różnią się od siebie warunkami występowania wód oraz hydrodynamiką krążenia wód. Na obszarze Regionu Wodnego Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego wyróżnia się piętra wodonośne czwartorzędowe, neogeńsko – paleogeńskie, kredowe i jurajskie. Czwartorzędowe piętro wodonośne składa się z 3 – 4 poziomów wodonośnych, jednego str. 49 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry gruntowego i pozostałych międzyglinowych. Utwory wodonośne poziomów międzyglinowych występują na głębokości 15 – 50 m, zbudowane są z piasków i żwirów dolin rzecznych, Ryniem polodowcowych, sandrów i kemów. Klasa jakości wód podziemnych zależna jest od stopnia izolacji. W rejonie wysoczyzn morenowych zaliczane są do klasy Ia i Ib (klasyfikacja PIOŚ). Wymagają prostego uzdatniania ze względu na podwyższoną zawartość jonów żelaza (średnio ok. 2 mg/dm3) oraz manganu (średnio ok. 0,15 mg/dm3). Wody równin zaliczane są najczęściej do II klasy, natomiast obszary będące pod silną antropopresją do klasy III. W rejonach przybrzeżnych obserwuje się silny wpływ wód zasolonych. Stężenie chlorków w tych obszarach przekracza 1000 mg/dm3. Piętro neogeńsko – paleogeńskie występuje w mioceńskich piaskach jeziornych oraz lokalnie w oligoceńskich. Charakteryzuje się dużą zmiennością, co jest wynikiem silnych zaburzeń glacitektonicznych. Zwierciadło wód neogeńskich stabilizuje się powyżej wód piętra czwartorzędowego, lokalnie ma charakter artezyjski. Wody neogeńskie nie mające kontaktu z wodami czwartorzędowymi i podłożem mezozoicznym charakteryzują się słabą mineralizacją. Są to wody wodorowęglanowo – wapniowe. W obszarach, gdzie dochodzi do ascenzji wód słonych z podłoża mezozoicznego występują wody chlorkowo – sodowe o mineralizacji ogólnej 1,5 g/dm3 i zawartości jonów chlorkowych powyżej 600 mg/dm3. Kredowe piętro wodonośne występuje lokalnie na obszarze antykliny Nowego Warpna, Szczecina, Krakówka, Gryfina i niecki trzebiatowskiej. Poziom wodonośny tworzą margle i margle piaszczyste z wkładkami piaskowców marglistych, wapieni i kredy piszącej kampanu. Zwierciadło wody poziomu kredowego stabilizuje się powyżej zwierciadła czwartorzędowego i neogeńskiego. Wody kredowe będące w kontakcie z poziomem czwartorzędowym charakteryzują się słabą mineralizacją, która rośnie wraz z głębokością. Maleje udział jonu wodroweglanowego, klasa zmienia się na wody chlorkowo – sodowe, zawartość jonu chlorkowego może wynosić ponad 8 g/dm3. Piętro jurajskie zostało rozpoznane w rejonie Trzebiatowa. Występuje w piaskach i piaskowcach jury górnej i środkowej, oraz wapieniach i marglach jury górnej (Hoc, Jezierski, 2007; Wiśniowski, 2007). Region Wodny Środkowej Odry wg propozycji regionalizacji wód podziemnych (Nowicki, Sadurski, 2007) dzieli się na subregiony różniące się od siebie warunkami hydrogeologicznymi. Są to subregion środkowej Odry północny, subregion środkowej Odry południowy i subregion Sudetów. Subregion środkowej Odry północny obejmuje część Ziemi Lubuskiej i Niziny Wielkopolskiej, na północ od Wzgórz Trzebnickich. Na tym obszarze rozróżnia się następujące piętra wodonośne: czwartorzędowe, neogeńsko – paleogeńskie i jurajskie. W obrębie piętra czwartorzędowego rozróżnia się poziom wód gruntowych oraz 2 poziomy wgłębne, międzyglinowe, dolny i górny. Wody poziomu gruntowego występują w osadach piaszczysto – żwirowych, rzecznych i wodnolodowcowych. Jest silnie zróżnicowany i ściśle powiązany z morfologią terenu. Drenowany jest przez główne rzeki str. 50 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry regionu. Poziomy międzyglinowe występują w obrębie piasków i żwirów rozdzielających gliny morenowe zlodowaceń różnego wieku. Poziom górny występuje na głębokości średnio 15 – 20 m. Poziom dolny związany jest z dolinami kopalnymi oraz strukturami międzymorenowymi. Charakteryzuje się ciśnieniami subartezyjskimi i znaczną miąższościa rzędu kilkudziesięciu metrów. Wody podziemne piętra czwartorzędowego cechują się mniejszą zawartością węglanów niż w podobnych osadach innych rejonów Polski. Sprzyja to uruchamianiu do wód podziemnych żelaza i manganu. W rejonie Leszna, Rydzyny i doliny Rowu Polskiego doszło do degradacji wód podziemnych. W innych regionach, szczególnie silnie zurbanizowanych widoczna jest wyraźna antropopresja – wzrost stężenia azotu, chlorków i siarczanów. Neogeńsko – paleogeńskie piętro wodonośne związane jest z poziomami mioceńskim i oligoceńskim. Występuje w obrębie osadów ilasto – mułowcowych, piaszczysto – piaskowcowych. Osady te są izolowane bardzo słabo przepuszczalnym kompleksem iłów poznańskich. Miąższość osadów jest zmienna od 25 do 145 m. Poziom mioceński ma znaczenie podstawowe, składa się z 2–3 warstw wodonośnych. Poziom oligoceński występuje lokalnie i nie ma znaczenia gospodarczego. Wody poziomu mioceńskiego cechują się znacznym zabarwieniem (>80 mg Pt/dm3) i zasoleniem (>100 mg Cl/dm3). W obrębie piętra jurajskiego rozróżnia się 2 poziomy: środkowo– i dolnojurajski. Wody poziomu środkowo jurajskiego występują w obrębie piaskowców kościeliskich, a poziomu dolno jurajskiego w piaskowcach, piaskach, żwirach i zlepieńcach. Poziom jurajski ma znaczenie lokalne i eksploatowany jest jedynie poziom dolno jurajski (Dąbrowski, Przybyłek, Górski, 2007). W subregionie środkowej Odry południowej rozróżnia się następujące piętra wodonośne: czwartorzędowe, neogeńskie, kredowe i triasowe. Piętro czwartorzędowe w północnej części regionu tworzy główny użytkowy poziom wodonośny. Występuje w obrębie zbiorników dolinnych, dolin kopalnych, sandrów i poziomów międzyglinowych. Skład chemiczny i jakość wód poziomu czwartorzędowego zależy od głębokości zalegania i stopnia izolacji. Wody głębszych poziomów są dobrej jakości typu wodorowęglanowo – wapniowego, o niskiej mineralizacji, obojętne i słabo zasadowe, z lekko podwyższoną zawartością Fe i Mn. Wody przypowierzchniowe w rejonach zantropogenizowanych wykazują silne zanieczyszczenie siarczanami, azotanami, związkami potasu i żelaza. Neogeńskie piętro wodonośne największe znaczenie ma na bloku przedsudeckim, gdzie charakteryzuje się dużą zasobnością. Tworzą go głównie piaski i żwiry. Osady zawodnione zalegają na głębokości od 20 do 150 m, a miąższość może dochodzić do 80 m. Piętro wodonośne kredowe związane jest z kredą opolską. Rozróżnia się 2 poziomy wodonośne. Poziom górny występuje w spękanych marglach i wapieniach turonu, dolny wydzielono w piaskach i piaskowcach cen omanu. Poziomy rozdzielone są utworami marglisto – ilastymi. Występowanie wód słodkich w cenomanie ograniczone jest jedynie do garba Opola, na str. 51 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry pozostałym obszarze mineralizacja szybko wzrasta. Piętro triasowe tworzy 3–4 warstwy wodonośne. Związane są z osadami kajpru, wapienia muszlowego i retu w zachodniej części regionu oraz piaskami i piaskowcami dolnego triasu – warstwy świerklanieckie. Osady triasowe (pstry piaskowiec) łączy się z osadami permskimi (czerwony spągowiec) i tworzy zasobny zbiornik o znaczeniu gospodarczym. Wody poziomu wapienia muszlowego występują do głębokości 400 m i charakteryzują się niską mineralizacją (do 420 mg/dm3). Wody słodkie poziomu retu występują do 100 – 150 m głębokości, głębiej następuje wzrost mineralizacji, związany z występowaniem gipsów i anhydrytów. Wody triasowe w miejscach wychodni są lokalnie zanieczyszczone związkami azotu (Staśko, Kowalczyk, H. Rubin, K. Rubin, 2007). Subregion Sudetów obejmuje pasma górskie Sudetów oraz ich przedgórze. Ze względu na budowę geologiczną i uwarunkowania morfologiczne subregion ten cechuje się innymi warunkami hydrogeologicznymi od pozostałych subregionów Regionu Wodnego Środkowej Odry. Najbardziej dostępnym i wykorzystywanym piętrem wodonośnym jest piętro czwartorzędowe. Rozróżnia się 3 typy morfogenetyczne: doliny większych współczesnych rzek, doliny kopalne i obszary wysoczyznowe. Wody dolin współczesnych z powodu braku izolacji narażone są na zanieczyszczenia i wymagają ochrony. Doliny kopalne są strukturami, których miąższość dochodzi do 100 m. Wypełnione są dobrze przepuszczalnymi osadami takimi jak żwiry i piaski, przez to czyniąc je zasobnymi zbiornikami, o wysokiej wydajności ujęć. Doliny kopalne izolowane są od powierzchni utworami glacjalnymi. Czwartorzędowe piętro wodonośne na obszarach wysoczyznowych związane jest z osadami fluwioglacjalnymi i glacjalnymi. Wody piętra czwartorzędowego charakteryzują się niską mineralizacją, należą do klasy IIa i IIb. Wymagają prostego uzdatniania ze względu na przekroczenia zawartości Fe i Mn. Obserwowane są również punktowe zanieczyszczenia azotanami i amoniakiem pochodzenia antropogenicznego (rolnictwo). Piętro neogeńskie związane jest z drobno – i średnioziarnistymi piaskami wyższych partii neogenu. Występuje w zachodniej części subregionu. Wody neogeńskie mają niską mineralizację, podwyższone zawartości jonów Fe i Mn, niekiedy barwę (> 30 mg Pt/dm3), co ma związek z kontaktem wód podziemnych z pokładami węgla brunatnego. Wody te zalicza się do klas IIa i IIb. Kredowe piętro wodonośne występuje w nieckach północno – i śródsudeckiej oraz w Rowie Nysy Kłodzkiej. Wody podziemne występują w układzie porowo – szczelinowym piaskowców ciosowych cen omanu, turonu środkowego i górnego oraz koniaku i santonu. Tworzą 3 – 4 poziomy przedzielone mułowcami, iłowcami i marglami. Głębokość ujęć nie przekracza 150 – 200 m. W wielu regionach występują obok siebie wody słodkie, mineralne i lecznicze. Wody słodkie można określić jako wodorowęglanowo – wapniowe, wodorowęglanowo–wapniowo–magnezowe. str. 52 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Ich mineralizacja najczęściej nie przekracza 500 mg/dm3. Wody podziemne subregionu Sudetów występują również w skałach krystalicznych pięter starszego paleozoiku i prekambru. Zbudowane są ze skał metamorficznych i plutonicznych. Wody podziemne gromadzą się w pokrywach zwietrzelinowych, systemach spękań i strefach tektonicznych. Są to wody ultra słodkie i słodkie od 100 mg/dm3 do 200 – 300 mg/dm3 typu wodorowęglanowo – siarczanowo – wapniowo – magnezowo – wapniowe. Cechą charakterystyczną tych wód jest podwyższona zawartość krzemionki i fluoru (Staśko, Michniewicz, 2007). Region Wodny Górnej Odry obejmuje górną część dorzecza Odry od granic państwa do ujścia Kłodnicy. Plejstoceński poziom wodonośny występuje na przeważającej części regionu. Występuje w ośrodku porowym, w formach dolin współczesnych i kopalnych. Lokalnie rozdzielony jest na 2, 3 warstwy. Poziom wodonośny jest odkryty i cechuje się najczęściej swobodnym zwierciadłem. Zasobność tego poziomu jest niska i średnia. Poziom wodonośny neogenu związany jest z osadami pliocenu i miocenu zapadliska przedkarpackiego. Zawodnione są osady piaszczyste lub piaszczysto – żwirowe. Poziom wodonośny kredowo – jurajski tworzą utwory fliszowe Karpat zewnętrznych. Są wykształcone w postaci piaskowców oraz spękanych wapieni. Warstwa wodonośna ma miąższość < 15 m. Górnokredowy poziom wodonośny występuje w niecce opolskiej, w piaskowcach i wapieniach marglistych. Poziom ten jest słabo zawodniony i nie ma rangi poziomu użytkowego. Triasowe piętro wodonośne występuje w północno – wschodniej części regionu. Wody występują w spękanym kompleksie skał węglanowych. Ich miąższość waha się w granicach 20 – 120 m. Karbońskie piętro wodonośne podzielone jest na 2 zespoły poziomów ze względu na odmienne wykształcenie litologiczne. Górnokarboński poziom wykształcony jest w postaci piaskowców i serii mułowcowej. Warunki hydrogeologiczne tego poziomu zostały silnie zmienione w wyniku długotrwałej działalności górniczej. Dolnokarboński poziom wodonośny występuje w piaskowcach. Chemizm wód podziemnych regionu górnej Odry jest silnie uwarunkowany przez silną antropopresję w tym rejonie. Wiele poziomów wodonośnych jest zdegradowanych i nieprzydatnych do użycia (Kowalczyk, Chmura, H. Rubin, K. Rubin, Wagner, 2007). Na obszarze wodnym Warty wody podziemne występują w następujących piętrach wodonośnych: czwartorzędowym, neogeńsko – paleogeńskim, kredowym i jurajskim. W subregionie wyżynnym, na południu regionu nie występuje piętro neogeńsko – paleogeńskie, natomiast jest zidentyfikowane piętro triasowe. Czwartorzędowe piętro wodonośne występuje na przeważającym obszarze regionu, za wyjątkiem części południowej. Rozróżnia się poziomy wód gruntowych związanych z sandrami, dolinami rzecznymi i pradolinami oraz poziom wód wgłębnych występujących w utworach międzymorenowych. Wodonośne są piaski i żwiry pochodzenia fluwioglacjalnego. str. 53 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Największą zasobnością charakteryzują się doliny kopalne. Wody czwartorzędowe wykazują podwyższone zawartości Fe i Mn. Narażone są również na zanieczyszczenia antropogeniczne, szczególnie azotem amonowym. Neogeńsko – paleogeńskie piętro wodonośne związane jest z seriami piasków miocenu i oligocenu, które rozdzielone są warstwami mułkowo – ilastymi i węglowymi. Tworzą strukturę basenu, rozróżnia się poziom mioceński i oligoceński. Podstawowe znaczenie gospodarcze ma poziom mioceński. Ma on miąższość średnio 20– 60 m i jest trójdzielny. Poziom oligoceński tworzą 1 lub 2 warstwy piasków drobnoziarnistych o średniej miąższości 20 m. Chemizm wód piętra neogeńsko – paleogeńskiego zależny jest od zawartości materii organicznej w osadach, dopływu wód zasolonych z osadów mezozoicznych, przesączania się wód z piętra czwartorzędowego. Czynniki te determinują jakość wód w tym stopniu, że występują wody o bardzo dobrej jakości (niskiej mineralizacji i śladowej ilości Fe i Mn) jak i wody silnie zasolone (lokalnie > 250 mg Cl/dm3), o wysokiej barwie (> 80 mg Pt/dm3) nie nadające się do wykorzystania. Kredowe piętro wodonośne stanowią spękane margle, wapienie, gezy, opoki i piaskowce. Skały te występują we wschodniej części regionu, na obszarze synklinorium mogielińsko – łódzkiego. Utwory wodonośne tworzą jeden poziom, a ich zasobność zależna jest od stopnia spękania i kontaktów hydraulicznych z wyżej ległymi poziomami. Wody charakteryzują się dobrą jakością wynikającą z niskiej zawartości Fe (0,78 mg/dm3), Mn (0,05 – 0,09 mg/dm3), i siarczanów (17–22 mg/dm3). Jurajskie piętro wodonośne dzieli się na 3 poziomy. Poziom górnojurajski występuje w spękanych wapieniach i marglach Oksfordu i kimerlydu oraz wapieniach piaszczystych i piaskowcach keloweju. Poziom średkowojurajski tworzą serie piaskowców aalenu i bajosu (warstwy kościeliskie). Poziom dolno jurajski wydzielony został w obrębie piaskowców, żwirów i zlepieńców. Najbardziej zasobny jest poziom górno jurajski i stanowi podstawę zaopatrzenia w wodę regionu częstochowskiego. Wody piętra jurajskiego wykazują nieco większe zawartości Fe i Mn w stosunku do wód piętra kredowego. Wynika to z kontaktu osadów jurajskich z utworami czwartorzędowymi. Triasowe piętro wodonośne występuje jedynie w południowo – zachodniej części regionu. Związane jest z osadami wapienia muszlowego i retu wykształconego jako kompleks węglanowy (wapienie i dolomity). Jest to poziom szczelinowo – krasowy o napiętym zwierciadle wody. Średnia miąższość wynosi 85 m. Największe zmiany chemizmu wód nastąpiły w poziomie środkowo jurajskim w regionie zatopionych kopalń rud żelaza okręgu częstochowskiego (Dąbrowski, Przybyłek, Górski, 2007; Pacholewski 2007). Zasoby wód podziemnych do 2005 roku zostały udokumentowane na obszarze 125 340 km3, co stanowi 40,3 % powierzchni kraju. Na obszarze dorzecza Odry najwyższy stopień udokumentowania zasobów dyspozycyjnych został osiągnięty w regionie wodnym Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego. W roku 2001 przyjęto pojęcie zasobów str. 54 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry perspektywicznych, które następnie oszacowano dla obszaru całego kraju (Herbich, Paczyński, 2007) (Tab. 2.1.4/1). Tabela 2.1.4/1. Dyspozycyjne i perspektywiczne zasoby wód podziemnych w obszarze dorzecza Odry (P. Herbich i In., 2003) Zasoby dyspozycyjne Nazwa regionu wodnego Obszar [tys. Łącznie perspektywiczne Obszar [km ] m /d] [km ] m /d] 328 97,48 3 365 525 3 693 623 Środkowej Odry 14 987 2 037,30 23 821 2 856 38 808 4 893 Warty 7 687 1 328,03 46 833 5 830 54 520 7 158 12 235 2 362,80 7 727 956 19 962 3 318 35 237 5 825,61 81 746 10 167 116 983 15 992 DORZECZA ODRY I PRZYMORZA ZACHODNIEGO 2 [tys. m /d] Zachodniego 3 Obszar [km ] Dolnej Odry i Przymorza 2 [tys. 2 Górnej Odry 3 Zasoby 3 Na obszarze dorzecza Odry występuje w całości lub fragmentarycznie 129 głównych zbiorników wód podziemnych; 24 z nich ma udokumentowane zasoby dyspozycyjne oraz zatwierdzone obszary ochronne. Pozostałe GZWP są w trakcie opracowywania dokumentacji hydrogeologicznej, lub jest to planowane na najbliższe lata. Większość głównych zbiorników wód podziemnych obejmuje utwory czwartorzędowe. Duże znaczenie mają również zbiorniki paleogeńsko – neogeńskie. Na południu obszaru dorzecza Odry przeważają zbiorniki wydzielone w piętrach mezozoicznych (kredowym, jurajskim i triasowym). Rozmieszczenie głównych zbiorników wód podziemnych na obszarze dorzecza Odry przedstawione zostało na rys. 2.1.4/1. Wielkość oraz strukturę poboru wód podziemnych na obszarze dorzecza Odry przedstawiono w tab. 2.1.4/2. Tabela 2.1.4/2. Wielkość poborów wód podziemnych na obszarze dorzecza Odry (Hordejuk i in., 2008) Pobór rejestrowany: Zaopatrzenie ludności w wodę, rolnictwo i leśnictwo, przemysł 556 368,61 3 Średnia 2000 – 2005 [tys. m /rok] Pobór rejestrowany: Odwodnienia górnicze 73 403,24 3 Średnia 2000 – 2005 [tys. m /rok] Pobór nierejestrowany 143 457,82 Zwykłe korzystanie z wód 3 Średnia 2000 – 2005 [tys. m /rok] str. 55 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Całkowity pobór 773 229,67 3 Średnia 2000 – 2005 [tys. m /rok] Wg oceny stanu JCWPd z 2008 roku, na obszarze dorzecza Odry zidentyfikowano 59 JCWPd, których stan ilościowy jest dobry (Hordejuk i In, 2007). Stanowi to 99,6 % obszaru dorzecza. W pozostałych 3 JCWPd stan ilościowy został określony jako słaby. Obejmują one 535,31 km2, co stanowi 0,4 % obszaru dorzecza. Stan dobry pod względem chemicznym określono w 56 JCWPd, co stanowi 91,1 % obszaru dorzecza. Stan chemiczny w pozostałych 6 JCWPd określono jako słaby. Stanowi to obszar 10 462,73 km2. Najczęstszą przyczyną złego stanu chemicznego JCWPd były podwyższone zawartości związków chemicznych i pierwiastków – m. in. Fe ogól., NH4, K, NO3, C org., Na, Cl i in. O złym stanie JCWPd decydowała zawartość wskaźników mieszczących się w klasie IV i V wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008, Dz. U. nr 143, poz. 896. Ocena stanu chemicznego i ilościowego JCWPd na obszarze dorzecza Odry została przedstawiona w tab. 2.1.4/3, w formie graficznej na rys. 2.1.4/2, 2.1.4/3. Tabela 2.1.4/3. Ocena stanu chemicznego i ilościowego JCWPd na obszarze dorzecza Odry Ocena stanu JCWPd Numer JCWPd Powierzchnia JCWPd, 2 [km ] Dorzecze 2005 marzec 2008 listopad 2008 listopad stan chemiczny stan ilościowy stan ilościowy i chemiczny 1 2 3 5 9 10 1 42.06 Odra 2 2 2 2 987.69 Odra 1 1 1 3 630.08 Odra 1 1 1 4 121.25 Odra 1 1 1 5 214.04 Odra 1 1 1 6 1184.55 Odra 1 1 1 7 2304.41 Odra 1 1 1 8 2845.67 Odra 1 1 1 9 4073.15 Odra 1 1 1 10 2560.12 Odra 1 1 1 24 2907.20 Odra 1 1 1 25 1412.07 Odra 21 1 1 26 515.42 Odra 1 2 1 27 3288.55 Odra 1 1 1 str. 56 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Ocena stanu JCWPd Numer JCWPd Powierzchnia JCWPd, 2 [km ] Dorzecze 2005 marzec 2008 listopad 2008 listopad stan chemiczny stan ilościowy stan ilościowy i chemiczny 1 2 3 5 9 10 28 4943.69 Odra 1 1 1 35 663.54 Odra 1 1 1 36 5033.40 Odra 1 2 1 41 1030.95 Odra 1 1 1 42 4711.19 Odra 1 1 1 43 4023.14 Odra 1 1 1 59 1131.12 Odra 1 1 1 60 661.35 Odra 1 1 1 61 2183.23 Odra 1 1 1 62 3219.41 Odra 21 1 1 63 1042.70 Odra 1 1 1 64 1849.67 Odra 1 1 1 66 1849.07 Odra 1 1 1 67 843.91 Odra 2 1 1 68 874.18 Odra 21 1 1 69 3709.07 Odra 1 1 1 70 1215.49 Odra 1 1 1 71 1984.75 Odra 1 1 1 72 575.00 Odra 1 1 1 73 3580.83 Odra 21 2 1 74 4320.21 Odra 21 1 1 75 1631.12 Odra 1 1 1 76 1379.56 Odra 1 1 1 77 5082.46 Odra 1 1 1 78 2430.76 Odra 1 1 1 79 2623.02 Odra 1 1 1 88 554.67 Odra 2 1 1 89 134.38 Odra 1 1 1 90 2805.31 Odra 1 1 1 91 959.92 Odra 1 1 1 str. 57 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Ocena stanu JCWPd Numer JCWPd Powierzchnia JCWPd, 2 [km ] Dorzecze 2005 marzec 2008 listopad 2008 listopad stan chemiczny stan ilościowy stan ilościowy i chemiczny 1 2 3 5 9 10 92 457.63 Odra 1 2 1 93 4255.31 Odra 1 1 1 94 2078.19 Odra 1 1 1 95 2755.20 Odra 1 1 1 96 2415.78 Odra 1 1 1 110 990.59 Odra 1 1 1 113 863.57 Odra 1 1 1 114 5276.81 Odra 1 1 1 115 238.63 Odra 1 1 1 116 2921.25 Odra 21 1 1 118 444.48 Odra 1 1 1 128 833.39 Odra 21 2 1 129 1350.74 Odra 1 1 1 130 416.91 Odra 2 1 2 131 76.34 Odra 1 1 21 133 460.21 Odra 2 1 1 140 734.77 Odra 1 1 1 144 56.88 Odra 1 1 1 Legenda: Stan chemiczny i ilościowy JCWPd: 1 – dobry, 2 – słaby, 21 – słaby (potencjalnie zagrożony) str. 58 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Rys. 2.1.4/1. Rozmieszczenie GZWP na obszarze dorzecza Odry str. 59 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Rys. 2.1.4/2. Ocena stanu ilościowego JCWPd wg Raportu o stanie chemicznym i ilościowym JCWPd dla obszarów dorzeczy zgodnie z wymaganiami RDW (2008) str. 60 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Rys. 2.1.4/3. Ocena stanu chemicznego JCWPd wg Raportu o stanie chemicznym i ilościowym JCWPd dla obszarów dorzeczy zgodnie z wymaganiami RDW (2008) str. 61 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 2.1.5. Klimat i jakość powietrza KLIMAT Dorzecze Odry jest drugim, co do wielkości dorzeczem Polski rozległym od Bałtyku aż po południowa granicę, zatem charakteryzując jego klimat scharakteryzowano klimat całego kraju. W Polsce występuje klimat umiarkowany o charakterze przejściowym pomiędzy klimatem lądowym a morskim. Jest to konsekwencją ścierania się mas wilgotnego powietrza znad Atlantyku z suchym powietrzem z głębi kontynentu euroazjatyckiego. W efekcie klimat Polski odznacza się dużą kapryśnością pogody i znacznymi wahaniami w przebiegu pór roku w następujących po sobie latach. Zaznacza się to zwłaszcza w charakterze zim, które są wilgotne, typu oceanicznego, albo rzadziej pogodne, typu kontynentalnego. W Polsce północnej i zachodniej przeważa klimat umiarkowany morski z łagodnymi, wilgotnymi zimami i chłodnymi latami z dużą ilością opadów. Do Polski docierają wszystkie typy mas powietrza właściwych dla półkuli północnej. Charakterystyczna dla klimatu Polski jest też duża zmienność pogody w kolejnych latach. Jest to spowodowane zaburzeniami w napływie głównych mas powietrza docierających nad kraj. Zdarza się, że upalne i suche lato występuje rok po roku, a w następnych jest chłodne i wilgotne. To zjawisko występuje w cyklach kilkuletnich. Dla całości polskiego klimatu bardzo ważny jest aspekt nizinnego ukształtowania terenu. Ułatwia on szybkie przemieszczanie się dużych mas powietrza nawet znad Atlantyku lub Morza Północnego. Dużą rolę odgrywa także usytuowanie Polski na kontynencie. Na klimat szczególnie oddziałuje oddalenie od wielkich zbiorników wodnych oraz sąsiedztwo z rozległymi obszarami lądowymi. W przypadku klimatu Polski największe znaczenie ma Ocean Atlantycki, a rozległą przestrzeń stanowi cały kontynent euroazjatycki. Istotny wpływ na klimat mają również morza. Dla Polski północnej jest to Morze Bałtyckie, zaś dla południowej również Morze Śródziemne oraz Morze Czarne. WIATRY Głównymi układami ciśnienia kształtującymi pogodę są stałe układy baryczne: niż islandzki, silniejszy zimą, i wyż azorski, aktywniejszy latem oraz sezonowo zmieniające się ciśnienia znad Azji: zimowy wyż wschodnioazjatycki i letni niż południowoazjatycki. Polska znajduje się w strefie przeważających wiatrów zachodnich (60% wszystkich dni wietrznych). Są to wiatry wiejące głównie od Czech po Norwegię i Szwecję. We wschodniej części kraju zwiększa się jednak odsetek wiatrów wschodnich, a w górach – południowych. Rozkład wiatrów nie jest równomierny w ciągu roku. W miesiącach letnich, czyli od lipca do września, dominują wiatry nadciągające z kierunku zachodniego. Natomiast w zimie, zwłaszcza w grudniu i styczniu, ich przewaga się zmniejsza. Nad Polską wieją wówczas głównie wiatry wschodnie. W przejściowych porach roku na ogół występuje wyrównanie udziału wiatrów z części zachodniej i wschodniej. Zazwyczaj nad obszarem Polski wieją wiatry słabe str. 62 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry i umiarkowane, od 2 do 10 m/s. Wiatry silne i bardzo silne występują nad morzem powodując sztormy, a także w górach, gdzie osiągają prędkość nawet ponad 30 m/s. Wiatry huraganowe wyrywające drzewa z korzeniami i zrywające dachy budynków występują rzadko. Istnieją także wiatry lokalne. W porze letniej nad wybrzeżem Bałtyku podczas bezchmurnej pogody występują orzeźwiające podmuchy od strony morza zwane bryzą morską, powstającą w ciągu dnia i sięgającą ok. 10 km w głąb lądu. W nocy kierunek tych wiatrów się zmienia. Powstaje bryza lądowa, a powietrze przemieszcza się znad wychłodzonego lądu nad cieplejsze morze. Najbardziej znanym wiatrem górskim jest halny. Nie jest on jednak specyficzny tylko dla Polski. Występuje we wszystkich górskich rejonach i określany jest nazwą: fen. Halny to silny i porywisty wiatr powodujący podwyższenie temperatury i obniżenie się wilgotności powietrza na zawietrznej stronie gór. Zimą powoduje szybkie topnieje pokrywy śnieżnej, powodując zagrożenie powodziowe. ZACHMURZENIE I OPADY Widocznymi efektami ścierania się mas powietrza nad Polską jest zachmurzenie. Liczba dni z zachmurzeniami waha się między 60 a 70%. Najwięcej chmur spowija polskie niebo w listopadzie, zaś najmniej w okolicach sierpnia i września. Najintensywniej chmurzy się na pojezierzach północnych i w Sudetach, natomiast najmniej w Wielkopolsce oraz na Nizinie Śląskiej. Średnia liczba dni pochmurnych, czyli takich gdy zachmurzenie jest większe niż 80%, wynosi 120 – 160 dni w roku, dni pogodnych (zachmurzenie mniejsze niż 20%) jest 30 – 50. Przy przeważających w Polsce wiatrach zachodnich największe opady występują na zachodnich zboczach gór i wzniesień. W Sudetach wynoszą one rocznie 800 – 1400 mm, na nizinach i wyżynach od 400 do 750 mm. Najmniej opadów otrzymuje wschodnia część Wielkopolski i Kujawy, leżące w cieniu opadowym Pojezierza Pomorskiego. Maksimum opadów przypada na miesiące letnie. W tym okresie są one średnio 2 – 3 razy większe niż w okresach zimowych. Najbardziej wyrównany rozkład opadów występuje na nizinach nadmorskich. Zima nadciąga do Polski od północnego wschodu. Średnia roczna liczba dni z opadami śniegu wynosi w zachodniej i środkowej Polsce 30 – 40 dni w roku, a ponad 50 dni na północnym wschodzie kraju. W Karkonoszach śnieg pada przez 120 dni. Śnieg utrzymuje się najdłużej właśnie w górach (do 200 dni) oraz w północno – zachodniej Polsce (90 – 120 dni). Najkrócej leży na zachodzie (40 – 50 dni). TEMPERATURA Średnia roczna temperatura waha się w Polsce od 5 – 7°C na wzniesieniach Pojezierza Pomorskiego i Pojezierza Mazurskiego oraz na wyżynach, do 8 – 10°C w pasie kotlin podkarpackich oraz na Nizinie Śląskiej i na Nizinie Wielkopolskiej. Tylko w wyższych partiach str. 63 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry gór wynosi ok. 0°C (np. Śnieżka – 0,4°C). Najcieplejszym miesiącem jest lipiec, którego średnia temperatura wynosi 16 – 19°C. Najchłodniejsze w lipcu są obszary górskie, gdzie temperatura powietrza spada wraz ze wzrostem wysokości (średnio o 0,6°C na 100 m). W szczytowych partiach Sudetów średnia temperatura powietrza w lipcu wynosi zaledwie ok. 9°C. Chłodniej jest w lipcu także na obszarach Polski przylegających do Morza Bałtyckiego (ok. 16°C), co jest wynikiem ochładzającego wpływu wód morskich. Najcieplej jest w środkowej części Polski, gdzie temperatury przekraczają 18°C. Dni gorące, o temperaturze co najmniej 25°C, występują od maja do września. Najchłodniejszym miesiącem w kraju jest styczeń. Wskutek napływającego ze wschodu mroźnego powietrza kontynentalnego wschodnie obszary Polski są w styczniu jednymi z najchłodniejszych regionów kraju. Zima nadciąga do kraju od północnego wschodu. Średnia liczba dni mroźnych wynosi od ok. 25 w roku nad dolną Odrą i wzdłuż wybrzeża morskiego, do 65 dni na Pojezierzu Suwalskim. W górach dochodzi do 132 na Śnieżce. Liczba dni z przymrozkami, które występują zwykle późną wiosną i wczesną jesienią, waha się na nizinach od 90 (nad morzem) do 130, a w górach przekracza 200. Zróżnicowanie temperatury powietrza wpływa na długość okresu wegetacyjnego, w czasie którego średnia dobowa temperatura powietrza wynosi co najmniej 5°C. Średnio okres wegetacyjny w Polsce trwa ok. 200 dni, a najdłużej na Nizinie Śląskiej oraz na obszarach położonych wzdłuż dolnego biegu Odry. JAKOŚĆ POWIETRZA Powietrze definiowane jest jako jednorodna mieszanina gazów, która stanowi atmosferę ziemi i podobnie jak reszta komponentów środowiska, narażone jest na zanieczyszczenie, czyli wprowadzanie przez człowieka bezpośrednio lub pośrednio substancji stałych, ciekłych lub gazowych. Ilości wprowadzanych zanieczyszczeń mogą zagrażać zdrowiu człowieka oraz ujemnie wpływać na środowisko. Obszary charakteryzujące się największym zanieczyszczeniem powietrza, zlokalizowane są przede wszystkim w obrębie terenów zurbanizowanych. Biorąc pod uwagę konsekwencje i rozmiar zanieczyszczenia powietrza, na terenie Unii Europejskiej i Polski wdrożono szereg aktów prawnych, mających na celu utrzymanie dotychczasowej jakości powietrza na terenach, gdzie jest ona dobra, oraz osiągnięcie dobrej jakości powietrza na obszarach, gdzie jest ona poniżej standardów. Ocenę jakości powietrza dokonano w oparciu o opracowanie Instytutu Ochrony Środowiska pt: „Ocena jakości powietrza w strefach w Polsce, na podstawie wyników rocznej oceny jakości powietrza za rok 2006”. Dokument ten stanowi podsumowanie wyników oceny za rok 2006, które zostały wykonane przez Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska poszczególnych województw i przekazane do Głównego Inspektora Środowiska. str. 64 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Ocenę jakości powietrza w strefach w Polsce w 2006 przeprowadzono oddzielnie dla każdego zanieczyszczenia z uwzględnieniem dwóch grup kryteriów: 1. Ze względu na ochronę zdrowia ludzi, dla substancji: benzen, dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, ozon, tlenek węgla, pył PM10 oraz kadm, nikiel, ołów, arsen i benzopiren w pyle zawieszonym PM10. Dla obszarów ochrony środowiskowej wprowadzono bardziej rygorystyczne kryteria oceny dla : NO2, C6H6, CO. 2. Ze względu na ochronę roślin dla substancji: dwutlenek siarki, tlenki azotu, ozon. Klasa wynikowa strefy dla każdego zanieczyszczenia odpowiada najmniej korzystnej spośród klasyfikacji uzyskanych wg parametrów dla tego zanieczyszczenia. Na podstawie klas wynikowych, każdej strefie przypisuje się jedną klasę łączną ze względu na kryteria dotyczące ochrony zdrowia i dotyczące ochrony roślin. Łączna klasa strefy odpowiada najmniej korzystnej klasie uzyskanej z klasyfikacji wg zanieczyszczeń. Oznaczenie klas przyjęto wg instrukcji Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska: A– jeżeli stężenia zanieczyszczenia na terenie strefy nie przekraczają odpowiednio poziomów dopuszczalnych, poziomów docelowych, poziomów celów długoterminowych; B– jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne lecz nie przekraczają poziomów dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji; C– jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne powiększone o margines tolerancji, w przypadku gdy margines tolerancji nie jest określony – poziomy dopuszczalne, poziomy docelowe, poziomy celów długoterminowych. Z uwagi na rozległość i powierzchnię obszaru dorzecza Odry do oceny jakości powietrza posłużono się opracowaniem sporządzonym dla całego kraju, a kumulacje poszczególnych wskaźników zanieczyszczeń przedstawiono w postaci graficznej. OCENA STĘŻEŃ SO2 Stężenia SO2, przekraczające wartości dopuszczalne powiększone o margines tolerancji, koncentrują się w obrębie wysoko zurbanizowanych i uprzemysłowionych obszarów, o dużym zagęszczeniu ludności i wzmożonym ruchu samochodowym. Dwutlenek siarki pochodzi ze spalania zanieczyszczonych siarką paliw stałych i płynnych w silnikach spalinowych, elektrociepłowniach, a także elektrowniach cieplnych. Największym emitorem SO2 jest przemysł paliwowo – energetyczny. Wysokie stężenia SO2, przekraczające wartość dopuszczalną, kumulują się głównie w południowej części dorzecza Odry w województwie śląskim. Klasyfikacja stref w dorzeczy Odry dla SO2 przedstawia rys. 2.1.5/1. str. 65 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Rys 2.1.5/1. Klasyfikacja stref w dorzeczu Odry dla SO2. Na podstawie rocznej oceny jakości – klasa wynikowa, ochrona zdrowia, (na podstawie „Ocena jakości powietrza w Polsce za rok 2006) OCENA STĘŻEŃ NO2 Dwutlenku azotu pochodzi głównie z przemysłu oraz transportu. Dwutlenek azotu powstaje podczas procesów produkcyjnych oraz w silnikach spalinowych. Ponadto dwutlenek azotu uszkadza bardzo delikatne komórki dróg oddechowych, co ułatwia przenikanie do płuc bakterii i wirusów. Stężenia dwutlenku azotu na obszarze dorzecza Odry lokalnie przekraczają wartość dopuszczalną powiększoną o margines tolerancji. Dodatkowo w obrębie dorzecza Odry w województwie łódzkim występują tereny, w granicach których stężenie NO2 przewyższa wartość dopuszczalną, lecz nie przekracza wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji. Klasyfikacja stref w dorzeczy Odry dla NO2 przedstawiona jest na rys. 2.1.5/2. str. 66 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Rys 2.1.5/2. Klasyfikacja stref w dorzeczu Odry dla NO2. Na podstawie rocznej oceny jakości – klasa wynikowa, ochrona zdrowia, (na podstawie „Ocena jakości powietrza w Polsce za rok 2006) OCENA STĘŻEŃ PYŁU PM10 Podstawowym źródłem powstawania ziaren o średnicy poniżej 10 μm są procesy przemysłowe oraz transport. Pył zawieszony może utrzymywać się w powietrzu przez długi okres czasu (10 – 30 dni), natomiast podczas niesprzyjających warunków meteorologicznych jest przyczyną powstawania smogu. Pył PM10 stanowi najbardziej rozpowszechnione zanieczyszczenie powietrza na terenie dorzecza Odry. Stężenia pyłu zawieszonego, przekraczające wartość dopuszczalną powiększoną o margines tolerancji, zlokalizowane są przede wszystkim w obrębie dużych aglomeracjach miejskich oraz stref wysoko uprzemysłowionych. Rozkład stężeń pyłu zawieszonego PM10 w granicach dorzecza Odry przedstawiony został na rys. 2.1.5/3. str. 67 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Rys 2.1.5/3. Klasyfikacja stref w dorzeczu Odry dla PM10. Na podstawie rocznej oceny jakości – klasa wynikowa, ochrona zdrowia, (na podstawie „Ocena jakości powietrza w Polsce za rok 2006) OCENA STĘŻEŃ OŁOWIU Źródłem ołowiu są przede wszystkim spaliny samochodowe, zawierające związki tego metalu. Ponadto ołów jest rezultatem procesów przemysłowych. Zaliczany jest do najbardziej toksycznych substancji emitowanych do atmosfery. Jest trucizną ogólnoustrojową – oddziaływuje szkodliwie na układ krwiotwórczy człowieka, sercowo – naczyniowy, nerwowy. W obrębie dorzecza Odry nie występują stężenia ołowiu przekraczające wartość dopuszczalną powiększoną o margines tolerancji oraz stężenia przewyższające wartość dopuszczalną i nie przekraczające wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji. OCENA STĘŻEŃ BENZENU Benzen należy do wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych. Związki te kategoryzowane są jako silnie kancerogenne. Ich źródłem są silniki spalinowe, spalarnie odpadów, procesy przemysłowe oraz procesy rozkładu termicznego związków organicznych, które przebiegają przy niewystarczającej ilości tlenu. W granicach dorzecza Odry stężenie str. 68 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry benzenu na podstawie rocznej oceny jakości powietrza za rok 2006 przekracza wartość dopuszczalną powiększoną o margines tolerancji w województwie opolskim. Występują także strefy, w których stężenia tego związku przewyższają wartość dopuszczalną, lecz nie przekraczają wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji. Rozkład stężeń benzenu przedstawia rys. 2.1.5/4. Rys 2.1.5/4. Klasyfikacja stref w dorzeczu Odry dla Benzenu. Na podstawie rocznej oceny jakości – klasa wynikowa, ochrona zdrowia, (na podstawie „Ocena jakości powietrza w Polsce za rok 2006) OCENA STĘŻEŃ CO Tlenek węgla znajduje się głównie w spalinach samochodowych. Powstaje w trakcie niepełnego spalania węgla bądź innych paliw. Jego toksyczność polega na łączeniu się z hemoglobiną, czego konsekwencją jest niedotlenienie organizmu i zgon. Na obszarze dorzecza Odry w województwie dolnośląskim występuje strefa przekroczenia wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji. Strefy przekroczeń wartości dopuszczalnej, lecz nie przekraczającej wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji nie występują. str. 69 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry OCENA STĘŻEŃ O3 Ozon znajdujący się w stratosferze odgrywa korzystną rolę – redukuje natężenie szkodliwego promieniowania UV, jednakże jego obecność w najniższej partii atmosfery jest zjawiskiem niepożądanym. Gaz ten jest jednym z podstawowych składników smogu. Ozon troposferyczny jest rezultatem skomplikowanego procesu, zachodzącego z udziałem tlenków azotu, podczas którego następuje tworzenie się tego gazu i jego rozpad. Szkodliwy wpływ ozonu na organizm człowieka objawia się podrażnieniem układu oddechowego i trudnościami w oddychaniu. Dodatkowo ozon oddziaływuje niekorzystnie na system immunologiczny. W obrębie dorzecza Odry przekroczenia wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji koncentrują się głównie w województwie łódzkim, wielkopolskim, dolnośląskim oraz w mniejszym stopniu w województwie śląskim. Strefy przekroczeń wartości dopuszczalnej, lecz nie przekraczającej wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji nie występują. Rozkład stref stężeń ozonu w dorzeczu Odry przedstawia rys. 2.1.5/5. Rys 2.1.5/5. Klasyfikacja stref w dorzeczu Odry dla O3. Na podstawie rocznej oceny jakości – klasa wynikowa, ochrona zdrowia, (na podstawie „Ocena jakości powietrza w Polsce za rok 2006) str. 70 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 2.1.6. Stan wybranych elementów przyrody ożywionej i systemów ochrony przyrody CHARAKTERYSTYKA SZATY ROŚLINNEJ Roślinność, w tym wodna i związana z wodami: Ze względu na wielkość dorzecza, roślinność jest bardzo silnie zróżnicowana. W strefie górskiej, obejmującej głównie Sudety, znamienna jest słabo rozwinięta i zachowana roślinność związana z ciekami. Bardzo ubogie są zasoby roślinności na kamieńcach rzek. Niewielkie są też zasoby olszynek górskich. Natomiast w niższych położeniach górskich nad ciekami wykształcają się łęgi jesionowe Carici remotae– Fraxinetum. Wiele rzek ma charakter rzek włosienicznikowych. W strefie wyżyn i pasa nizin środkowej Polski roślinność związana z wodami to gównie łęgi olszowo–jesionowe oraz błonia i łąki zalewowe w dolinach rzecznych, a także niskie torfowiska przyrzeczne i roślinność szuwarowa; fragmentami także szuwary i łąki trzęślicowe. Dla dorzecza charakterystyczne jest liczne występowanie łęgów wiązowo– jesionowych w dolinach rzecznych, silnie zagrożonych zanikiem zalewów i w konsekwencji przekształcających się w grądy. Mniej niż nad Wisłą jest natomiast łęgów topolowych. Unikatowe skupienie ekosystemów związanych z wodą gromadzi Pomorze. Bardzo liczne są tu torfowiska różnych typów – od torfowisk wysokich typu bałtyckiego, przez torfowiska przejściowe i nakredowe, po zasilane wodami podziemnymi torfowiska soligeniczne. Unikatowe są rzeki Pomorza i Pojezierza Pomorskiego, wiele z nich to rzeki wlosienicznikowe. W młodoglacjalnej części dorzecza występują jeziora różnych typów, w tym mezotroficzne jeziora ramieniowe, jeziorka dystroficzne oraz (na Pomorzu) oligotroficzne jeziora lobeliowe. Flora, w tym specyfika floty wodnej i związanej z wodami: Dorzecze Odry jest lepszą, niż dorzecze Wisły, ostoją zagrożonych gatunków roślin o subaltantyckim typie zasięgu. W tym dorzeczu znajduje się cała polska populacja gałuszki kulecznicy Pilularia globulifera (gatunek z Czerwonej Księgi), zdecydowana większość populacji zagrożonych nadwodników (Elatine spp), cała populacja brzeżycy (Corrigiola litoralis). Liczne Ostoje Roślinne IPA CHARAKTERYSTYKA ICHTIOFAUNY DORZECZA ODRY W opracowaniu przedstawiono charakterystykę ichtiofauny Odry. Opracowanie zawiera: − syntetyczne informacje o specyficznych gatunkach wyróżniających dorzecze Odry od innych; − wykaz i krótką charakterystykę gatunków chronionych dorzecza Odry oraz wykaz gatunków umieszczonych w załączniku IV i II Dyrektywy Siedliskowej, wraz str. 71 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry z przedstawieniem ich aktualnego statusu zagrożenia; − charakterystykę najważniejszych zagrożeń dla funkcjonowania populacji ryb chronionych oraz ujętych w załącznikach IV i II Dyrektywy Siedliskowej oraz gatunków o wysokim statusie zagrożenia w dorzeczu Odry; − syntetyczną informację o zagrożeniu ze strony gatunków obcych dla rodzimych gatunków ryb dorzecza Odry. ICHTIOFAUNA DORZECZA ODRY Rodzima ichtiofauna dorzecza Odry liczy 4 gatunki minogów oraz 50 gatunków ryb. W dorzeczu Odry jak dotąd nie stwierdzono obecności brzanki Barbus meridionalis, brzany karpackiej Barbus cyclolepis walecki, kiełbia Kesslera Gobio kessleri oraz sapa Abramis sapa. Jeden gatunek – koza dunajska Cobitis elongatoides występuje w Polsce jedynie w dorzeczu środkowej Odry. Gatunki chronione dorzecza Odry W dorzeczu Odry występuje 19 gatunków chronionych; 1 gatunek z załącznika IV oraz 16 gatunków z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Część z nich jest jednocześnie na obu wykazach. Listę i krótką charakterystykę gatunków chronionych dorzecza Odry oraz wykaz gatunków umieszczonych w załączniku IV i II Dyrektywy Siedliskowej, wraz z przedstawieniem ich aktualnego statusu zagrożenia zestawiono w tabeli 2.1.6/1. Charakterystyka najważniejszych zagrożeń dla funkcjonowania populacji ryb Główne zagrożenia dla funkcjonowania populacji ryb chronionych, wykazanych w załączniku IV i II Dyrektywy Siedliskowej oraz o wysokim statusie zagrożenia w dorzeczu Odry to: zanieczyszczenia wody, przerwanie szlaku migracji przez przeszkody poprzeczne, zmiany naturalnego reżimu hydrologicznego (nadmierne pobory wody, zmiany objętości przepływu na skutek „wyrównywania” przepływów przez zbiorniki zaporowe, żegluga (płoszenie ryb), eksploatacja kruszywa z koryt rzecznych, regulacje koryt rzecznych połączone ze zmianą struktury dna, melioracje odwadniające, przesuszanie i zanik niewielkich zbiorników wodnych, niewłaściwa gospodarka rybacka i przełowienia. Najważniejszymi z nich są zanieczyszczenia wody, przerwanie szlaku migracji i przekształcenia hydromorfologiczne rzek. W projekcie planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry tylko dwie grupy planowanych działań mogą stanowić zagrożenie dla ryb: budowa, rozbudowa, remont, modernizacja kanalizacji sanitarnej oraz budowa, rozbudowa, remont, modernizacja oczyszczalni ścieków. Działanie te, choć poprzez poprawę jakości wody służą poprawie warunków funkcjonowania populacji ryb niosą ryzyko zmiany reżimu przepływów lub str. 72 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry tworzenia nowych przeszkód w rzekach, dlatego będą musiały być prowadzone w sposób minimalizujący te presje. Z pozostałych działań żadne nie stanowią zagrożenia dla rodzimej ichtiofauny, a znaczna część z nich (w sferze działań: budowa przepławek, przywrócenie drożności rzek, tworzenie stref buforowych wzdłuż cieków i zbiorników wodnych, właściwa uprawa gleb; w sferze zarządzania: opracowanie warunków korzystania wód zlewni, wspieranie rolnictwa ekologicznego) ewidentnie służy zmniejszeniu antropopresji i poprawie warunków funkcjonowania ichtiofauny. Zagrożenie ze strony gatunków obcych dla rodzimych gatunków ryb W dorzeczu Odry występuje w sposób mniej lub bardziej stały 18 obcych gatunków ryb (nie licząc translokowanej w to dorzecze z dorzecza Dunaju głowacicy Hucho hucho). Są to zarówno gatunki, które w rzekach i jeziorach dorzecza występują sporadycznie, najczęściej jako uciekinierzy ze stawów i na wolności nie rozmnażają się lub rzadko dochodzi do ich rozrodu i po pewnym czasie giną, jak i gatunki inwazyjne, rozmnażające się w wodach dorzecza i stanowiące zagrożenie dla rodzimej ichtiofauny. Do grupy pierwszej należą karp Cyprinus carpio, amur biały Ctenopharyngodon idella, tołpyga biała Hypophthalmichthis molitrix, tołpyga pstra Aristichthys nobilis, muławka dunajska Umbra krameri, muławka wschodnioamerykańska Umbra pygmea, bass wielkogęby Micropterus salmoides oraz pstrąg tęczowy Oncorhynchus mykiss. Do drugiej grupy należą: karaś srebrzysty Carassius auratus (w dorzeczu Odry wszystkie populacje rozmnażają się gynogenetycznie, szybko mogą zdominować niewielkie zbiorniki wodne); czebaczek amurski Pseudorasbora parva (broni własnej ikry, wyjada ikrę innych gatunków ryb, jest konkurentem pokarmowym wielu rodzimych gatunków), sumik karłowaty Ictalurus nebulosus (w pierwszym okresie inwazji, od końca XIX do lat 70. XX, wieku osiągał bardzo duże liczebności, obecnie jego populacje się ustabilizowały na niewielkim poziomie i w większości zlewni nie stanowi problemu dla gatunków rodzimych), peluga Coregonus peled i muksun Coregonus muksun (rozmnażają się z rodzimymi gatunkami sieją Coregonus lavaretus i sielawą Coregonus albula, tworzą płodne hybrydy), bass słoneczny Lepomis gibbosus (niewielka i ograniczona do zrzutu cieplej wody z elektrowni Gryfino, ale stabilna populacja w dolnej Odrze), pstrąg źródlany Salvelinus fontinalis (rozmnaża się z rodzimym pstrągiem potokowym Salmo trutta fario, tworząc bezpłodne hybrydy i zmniejszając sukces rozrodczy gatunku rodzimego). Realnym zagrożeniem dla rodzimej ichtiofauny są żyjące w jeziorach peluga i muksun oraz w rzekach wyżynnych i górskich pstrąg źródlany. str. 73 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Tabela 2.1.6/1.Wykaz gatunków chronionych dorzecza Odry. DS–II – gatunek z załącznika II Dyrektywa Siedliskowej; DS–IV–II – gatunek z załączników IV i II Dyrektywy Siedliskowej; OG – ochrona gatunkowa na podstawie Rozporządzenia ministra środowiska w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną; CL – status gatunku w aktualnej Czerwonej liście minogów i ryb; EXP – gatunki wymarłe na obszarze Polski; EWP – gatunki wymarłe w wolnej przyrodzie na obszarze Polski; CR – gatunki krytycznie zagrożone; EN – gatunki silnie zagrożone; VU – gatunki narażone; NT – gatunki bliskie zagrożenia; LC – gatunki najmniejszej troski; DD – gatunki o statusie słabo rozpoznanym; CD – gatunki zależne od ochrony (Witkowski i in. 2009) LP Gatunek Występowanie Czynniki presji 1 Minóg morski Sporadycznie w ujściowych odcinkach Odry, Parsęty, Drawy Zanieczyszczenia; przerwanie szlaku Anadromiczny, do 850 km w górę migracji rozrodczej przez rzek, larwy 6–8 lat w rzekach, przegrody; zmiana struktury dna z spływanie larw do morza V–VI żwirowego w piaszczyste Wędrówka na tarło IV–V Rega, Parsęta, Wieprza, dopływy środkowej Odry po Bóbr Zanieczyszczenia; przerwanie szlaku Anadromiczny, wędrówka na migracji rozrodczej przez tarło w dwu okresach X–XI i III–IV przegrody; zmiana struktury dna z żwirowego w piaszczyste Zlewnia górnej i środkowej Odry, zlewnie rzek przymorskich Zanieczyszczenia; przerwanie szlaku Krótkie wędrówki migracji rozrodczej; zmiana potamodromiczne, tarło IV–V, na struktury dna (musi być żwirowo– żwirze lub kamieniach kamieniste do tarła i jednocześnie z piaszczystymi odsypami przemieszanymi z detrytusem, w których żyją larwy) Zlewnie Widawki i Grabi Zanieczyszczenia; przerwanie szlaku Krótkie wędrówki migracji rozrodczej; zmiana potamodromiczne, tarło IV, na struktury dna (musi być żwirowo– żwirze lub kamieniach kamieniste do tarła i jednocześnie z piaszczystymi odsypami przemieszanymi z detrytusem, w których żyją larwy) Petromyzon marinus DS–II; OG; CL–CR 2 Minóg rzeczny Lampetra fluviatilis Charakterystyka DS–II; OG; CL–EN 3 Minóg strumieniowy Lampetra planeri DS–II; OG; CL–VU 4 Minóg ukraiński Eudontomyzon mariae DS–II; OG; CL–VU 5 Jesiotr bałtycki (zachodni) Dawne tarliska: Odra, Drawa, Gwda, Bóbr, Nysa Kłodzka; trwają Acipenser oxyrhynchus prace nad restytucją dawniej A. sturio Przerwanie szlaku migracji, niszczenie tarlisk przez regulacje i eksploatację żwiru z koryta rzek, zanieczyszczenia wody, przełowienie Anadromiczny, wędrówka na tarło III–IV, podczas wysokich stanów wód (prędkość przepływu 2m/s); narybek spływa po 2–3 latach w rzekach; tarło V–VII, na kamienistym/żwirowym dnie o głębokości ok. 2 m, Przekształcenie struktury dna, bagrowanie rzek, żegluga (płoszenie) Anadromiczne, wędrówka do 200 km (rzadziej dłuższe), koncentracja na tarło III–IV, stadne tarło na kamienistym/żwirowym dnie w maju, Zasadniczo DS odnosi się do gatunku A. sturio, a nie do A. oxyrhynchus DS–IV–II; OG; CL–EXP 6 Aloza Dolny bieg Odry, także rzek przymorskich Alosa alosa DS–II; OG; CL–CR str. 74 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry LP Gatunek Występowanie Czynniki presji Charakterystyka 7 Parposz Dolny bieg Odry, także rzek przymorskich, liczniejszy od alozy Przekształcenie struktury dna, bagrowanie rzek, żegluga (płoszenie) Anadromiczne, wędrówka do 100 km (rzadziej dłuższe), koncentracja na tarło IV, stadne tarło na kamienistym/żwirowym dnie w maju, Dopływy górnej i środkowej Odry, Drawa, Gwda, rzeki Przymorza; Przerwanie szlaku migracji, niszczenie tarlisk przez regulacje i eksploatację żwiru z koryta rzek, zanieczyszczenia wody, przełowienie Anadromiczne, w górne biegi strumieni, ponad 1000 km, wstępowanie do rzek w różnym okresie (lato, jesień). Tarło – substrat kamienisto/żwirowy, X–I, spływanie smoltów – wiosna Potamodromiczna, tarło w dopływach, na substracie kamienisto/żwirowym w III – IV Alosa fallax DS–II; OG; CL–CR 8 Łosoś Salmo salar 9 DS–II; CL–EW/CD Odra – tranzyt dla migracji rozrodczej Głowacica Bóbr i Gwda; translokacja Przerwanie szlaku migracji do dopływów, niszczenie tarlisk przez regulacje i eksploatację żwiru z koryta rzek, zmiana reżimu hydrologicznego (zrzuty wody z zbiorników zaporowych w okresie późnowiosennym), zanieczyszczenia wody, przełowienie Dolny bieg Odry W Zalewie Wiślanym silna, stabilna Potamodromiczny, też forma populacja, chroniona w całej Polsce stacjonarna, tarło głównie w oprócz Zalewu Wiślanego. rzekach na nurcie, może składać ikrę na płyciznach, okres tarła V– VI Pojezierze Kaszubskie Melioracje, przesuszenia niewielkich zbiorników, zanieczyszczenia rolnicze, zarybienia drapieżnikami (rybactwo) Stacjonarny, tarło V–VI, fitofilna Wszystkie rzeki, o zlewni powyżej 5000 km2, nawet zbiorniki zaporowe, rzadziej w mniejszych rzekach, pospolity w całej Polsce Blokowanie dostępu do tarlisk i żerowisk przez przegrody, zanieczyszczenia Potamodromiczny, regularne wędrówki żerowiskowe, tarło na substracie kamienisto/żwirowym, III–IV, głębokość na tarliskach 0,2–2,8 m; W górnej Odrze (Czechy), Pliszka, Ilanka, Drawa Zanieczyszczenia wody Potamodromiczna,krótki dystans wędrówek, tarło IV–VI, litofilna Zanieczyszczenia wody, bagrowanie Stacjonarny, terytorialny, tarło dna (eliminacja małży), IV–VII, porcyjne, ostrakofilna (ikra przesuszanie niewielkich do jamy skrzelowej małży) zbiorników DS–II; OG; CL–VU W calym obszarze dorzecza, rzeki (różne), starorzecza, niewielkie zbiorniki stojące. Warunek – obecność małży z rodziny Unionidae Kiełb białopłetwy Wszystkie rzeki o zlewni powyżej Zmiana reżimu hydrologicznego, Potamodromiczna, krótkie spowolnienie prędkości przepływu, wędrówki zimowiska–żerowiska, Hucho hucho DS–II (dla populacji rodzimych) 10 Ciosa Pelecus cultratus OG; CL–CR 11 Strzebla błotna Eupalasella perenurus OG; CL–CR 12 Boleń Aspius aspius DS–II; CL–LCT 13 Piekielnica Alburnoides bipunctatus OG; CL–EN 14 Różanka Rhodeus sericeus 16 str. 75 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry LP Gatunek Występowanie Czynniki presji Charakterystyka Gobio albipinnatus 10000 km2, zamulanie dna, bagrowania stadny, tarło V–VI, na piasku Różnej wielkości rzeki, starorzecza, wody stojące Zanieczyszczenia, bagrowanie dna, pobór kruszywa, Stacjonarny, tarło V–VI, fitofilny Środkowa Odra i jej dopływy Zanieczyszczenia, bagrowanie dna, pobór kruszywa, Stacjonarny, tarło V–VI, fitofilny Zlewnie Smortawy, Widawy, Baryczy, Widawki Zanieczyszczenia, bagrowanie dna, pobór kruszywa Stacjonarny, tarło V–VI, fitofilny Pospolity w całym dorzeczu, ale nieliczny, największe liczebności w rowach melioracyjnych, doprowadzalnikach do stawów, w przesychających niewielkich zbiornikach, nawet o bardzo małej zawartości tlenu Melioracje odwadniające, bagrowanie dna Stacjonarny, krótkie migracje do większych przy przesychaniu niewielkich zbiorników, tarło IV– VI, fitofilny Pospolity w całym dorzeczu, niewielkie strumienie i małe rzeki Zmiana reżimu hydrologicznego, Stacjonarny, tarło V–VI, spowolnienie prędkości przepływu, psammofilny zamulanie dna, bagrowania Małe rzeki (o zlewni do 5000 km2, w Sudetach i Pogórzu Sudeckim, oraz w pasie Pomorza Zanieczyszczenia, zmiana reżimu Stacjonarny, rozród III–VI, hydrologicznego, spowolnienie speleofilny prędkości przepływu, zmiana substratu dna (zamulanie lub zapiaszczanie), przerwanie ciągłości rzeki (brak możliwości kompensacyjnych wędrówek po zniesieniu przez wysokie wody, zmiana warunków termicznych) Małe rzeki (o zlewni do 5000 km2, w Sudetach wschodnich (po Nysę Kłodzką) oraz w rzekach przymorskich Zanieczyszczenia, zmiana reżimu Stacjonarny, rozród III–VI, hydrologicznego, spowolnienie speleofilny prędkości przepływu, zmiana substratu dna (zamulanie lub zapiaszczanie), przerwanie ciągłości rzeki (brak możliwości kompensacyjnych wędrówek po zniesieniu przez wysokie wody, zmiana warunków termicznych) DS–II; OG; CL–NT 17 Koza Cobitis taenia DS–II; OG; CL–LC 18 Koza dunajska Cobitis elongatoides OG; CL–NT 19 Koza złotawa Sabanejewia aurata DS–II; OG; CL–VU 20 Piskorz Misgurnus fossilis DS–II; OG; CL–VUT 21 Śliz Barbatula barbatula OG; CL–LC 22 Głowacz białopłetwy Cottus gobio DS–II; OG; CL–VU 23 Głowacz pręgopłetwy Cottus poecilopus OG; CL–VU str. 76 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry PTAKI Znaczenie dorzecza Odry dla ptaków Dorzecze Odry, zajmujące nieco ponad 1/3 obszaru Polski stanowi istotny obszar występowania wielu ginących i zagrożonych gatunków ptaków. Dla części z nich w obszarze tym skupiają się najważniejsze centra występowania w Polsce i ważne ostoje europejskie, zarówno jeśli chodzi i populacje lęgowe jak i wędrówkowe, a także zimujące (Bednorz i inni 2000, Dyrcz i inni 1991, Głowaciński 2002a, b, Gromadzki i inni 2002, Gromadzki 2004, Jermaczek i inni 1995, Sidło i inni 2004, Sikora i inni 2007, Tomiałojć, Stawarczyk 2003, Tucker i inni 2000). W granicach dorzecza Odry, głównie w dolinach Warty i Noteci, gniazdują znaczące w skali kraju populacje kilku gatunków siewek – rycyka Limosa limosa, kulika wielkiego Numenius arquata, krwawodzioba Tringa totanus i innych (Bednorz, Kupczyk 1995, Bednorz i inni 2000, Gromadzki 2004, Sidło i inni 2004, Tomiałojć, Stawarczyk 2003). Dolina Warty to także ważna w kraju ostoja kilku gatunków mew i rybitw, między innymi rybitwy rzecznej Sterna hirundo, białoczelnej Sterna albifrons, czarnej Chlidonias niger i innych gatunkow ptaków wodnych i błotnych (Bednorz i inni 2000, Gromadzki i inni 2002, Gromadzki 2004, Sidło i inni 2004, Sikora i inni 2007, Tomiałojć, Stawarczyk 2003). Charakterystycznym elementem dorzecza Odry, szczególnie jej północnej części są gatunki związane z krajobrazem obfitujących w wody i tereny podmokłe Pojezierzy. Do charakterystycznych gatunków dla których dorzecze Odry ma w skali kraju istotne znaczenie należą między innymi kania czarna Milvus migrans i ruda Milvus milvus, bielik Haliaeetus albicilla, rybołów Pandion haliaeetus, a także gęgawa Anser anser, gągoł Bucephala clangula, nurogęś Mergus merganser, bąk Botaurus stellaris, żuraw Grus grus i inne. Sama dolina Odry, a w mniejszym stopniu także Warty, ma istotne znaczenie dla gatunków związanych z lasami łęgowymi, jak np. dzięcioł średni Dendrocopos medius. W ich granicach gniazduje do 10% populacji europejskiej tego gatunku (Bednorz i inni 2000, Dyrcz 1991, Tomiałojć, Stawarczyk 2003). Dorzecze Odry, a szczególnie jego północno – zachodnia część jest ważnym w skali Europy miejscem koncentracji w okresie wędrówek i zimowiskiem istotnych części populacji wielu gatunków, między innymi gęsi zbożowej Anser fabalis, białoczelnej Anser albifrons i gęgawy Anser anser, a w mniejszym stopniu także łabędzia niemego Cygnus olor i krzykliwego Cygnus cygnus, żurawia Grus grus, a także wielu kaczek i innych ptaków wodno – błotnych. Najważniejszymi ostojami tej grupy ptaków w okresie wędrówek są specjalne obszary ochrony ptaków Natura 2000 Dolina Dolnej Odry, Jez. Miedwie i okolice, Ujście Warty i Zalew Szczeciński. a także położone w głębi lądu sztuczne zbiorniki: Zbiornik str. 77 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Jeziorsko, Zbiornik Mietkowski, Nyski i Otmuchowski, Jezioro Turawskie i inne (Dyrcz i inni 1991, Sidło i inni 2004). ROLA DORZECZA DLA „ZWIĄZANYCH Z WODAMI” GATUNKÓW I SIEDLISK PRZYRODNICZYCH Z ZAŁ. I, II I IV DYREKTYWY SIEDLISKOWEJ W dorzeczu Odry występuje ogromna większość gatunków i siedlisk z zał. I, II, i IV dyrektywy siedliskowej odnotowanych na terenie kraju.. Zasoby większości z występujących tu gatunków i siedlisk osiągają wartość zbliżoną do połowy zasobów całego kraju a niektóre znacznie tę wartość przewyższają. W obszarze dorzecza występuje kilka gatunków niespotykanych gdzie indziej na terenie Polski. Analiza kluczowych czynników sprzyjających rozwojowi siedlisk czy egzystencji gatunków pozwala wyróżnić następujące główne zagrożenia: − zakłócenie lub eliminacja naturalnych rytmów zróżnicowanego poziomu wody oraz okresów jej wylewów w przypadku np. łęgów, starorzeczy, zalewanych mulistych brzegów rzek, kamieńców górskich potoków, wszystkich rodzajów łąk i zarośli w dolinach rzecznych, − eliminacja naturalnych procesów związanych z przepływem czy oddziaływaniem wód (erozja, sedymentacja, abrazja itp.) w przypadku takich siedlisk jak klify, ujścia rzek, zalewy, zatoki, rzeki włosienicznikowe, − zmiana stosunków wodnych (z reguły osuszenie) niezwykle istotne dla takich siedlisk jak wszystkie typy torfowisk, borów i lasów bagiennych, jak też łęgów czy łąk, − zanieczyszczenie wód – dotyczy praktycznie wszystkich siedlisk jednak najbardziej wrażliwymi pozostają zbiorniki wodne z uwagi na ograniczone możliwości samooczyszczania, − zmodyfikowany lub ograniczony dopływ wód podziemnych odpowiedniej jakości w przypadku siedlisk zależnych od ich wpływu (np. źródliska wapienne, torfowiska alkaliczne, śródlądowe łąki, solniska, jeziora ramienicowe). str. 78 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Tabela 2.1.6/2. Występowanie siedlisk i gatunków w kwadratach ATPOL położonych w obszarze dorzecza oraz główne czynniki zagrażające wraz ze stanem ochrony wg raportów z art. 17 DS Stan ochrony w Czynniki stwarzające szczególne ryzyko istotnego negatywnego oddziaływania regionie 1110 – piaszczyste ławice 10/1180 xx FV 1/1180 xx 8/1180 xxx 0/1180 xx U1 0/1180 x FV 7/1180 x podmorskie 1130 – ujścia rzek (estuaria) xxx x U1 1150 – zalewy i jeziora U1 przymorskie 1160 – duże płytkie zatoki 1170 – skaliste i kamieniste dno morskie (rafy) 1210 – kidzina na brzegu morskim 1230 – klify na wybrzeżu Bałtyku 3/1180 U1 x x xxx U1 x xx U2 xx U2 x U1 1310 – śródlądowe błotniste solniska 2/1180 x xx xx 3/1180 x x xx 3/1180 x xx xx 0/1180 xx xxx x xx xx x z solirodem 1330 – solniska nadmorskie 1340 – śródlądowe słone łąki, pastwiska i x x szuwary 2190 – wilgotne zagłębienia x międzywydmowe 3110 – jeziora lobeliowe 18/1180 xx xxx str. 79 xxx U1 ALP MBALT CONT Ochrona przed powodzią i abrazją Utrzymanie i regulacja cieków "Mala retencja" Stopnie i zapory wodne na ciekach rekreacja nad wodami Zanieczyszczenia i eutrofizacja wód odwadnianie melioracyjne obniżanie się poziomu wód gruntowych Pobór wód podziemnych Pobor wód powierzchniowych wszystkich kwadratów w dorzeczu) ATPOL w zajętych w dorzeczu/suma Siedlisko/gatunek Częstość występowania (liczba kwadratów biogeograficznym Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Stan ochrony w Czynniki stwarzające szczególne ryzyko istotnego negatywnego oddziaływania regionie biogeograficznym 3130 – brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z 27/1180 xx xx xxx xx xx xx xx xx xx 7/1180 xx xx xx 12/1180 xx 0/1180 0/1180 x x FV x x xxx xxx xx xx x xxx xx x x xx x xx x xxx xxx U2 xx x xx x xx x xxx xxx U1 xx x xx x xx x xxx xxx U1 xx xx xxx xx xxx xx xxx x U1 xx x xx xxx xx FV Littorelletea, Isoëto– Nanojuncetea 3140 – twardowodne oligo– i mezotroficzne 582/118 zbiorniki z 0 x FV podwodnymi łąkmi ramienicowymi 3150 – naturalne eutroficzne zbiorniki wodne 114/118 0 x xx U1 U1 FV U1 3160 – naturalne dystroficzne xx zbiorniki wodne 3220 – pionierska roślinność na kamieńcach górskich potoków 3230 – zarośla wrześni na kamieńcach i żwirowiskach górskich potoków 3240 – zarośla wierzbowe na kamieńcach i żwirowiskach górskich potoków 3260 – nizinne i podgórskie rzeki 162/118 ze zbiorowiskami 0 xxx x włosieniczników 3270 – zalewane muliste brzegi rzek 221/118 0 x 4010 – wilgotne wrzosowiska z wrzoścem 17/1180 xx xx xx xxx xxx xxx U2 bagiennym 6410 – zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 320/118 0 6430 – ziołorośla 182 / górskie i 1180 x x str. 80 U2 x xx xx U1 U1 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Stan ochrony w Czynniki stwarzające szczególne ryzyko istotnego negatywnego oddziaływania regionie biogeograficznym nadrzeczne 6440 – łąki selernicowe 25/1180 xx xx x x xx xx xxx U1 6510 – niżowe i górskie łąki świeże użytkowane 69/1180 x xxx xx x U1 U1 69/1180 xx xx xxx x x U2 U1 82/1180 xx xx xxx x x U1 U1 xx xx xxx x xx U2 U1 9/1180 xx xx xxx x x U2 92/1180 xx xx xxx x x U1 32/1180 xxx xxx x xxx xxx xxx x xx xx xxx x xx xx xx xx xx xx xx xx xxx x x x x x x x x xxx ekstensywnie 7110 – torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) 7120 – torfowiska wysokie zdegradowane, zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji 7140 – torfowiska przejściowe i trzęsawiska 110/118 0 7150 – obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion 7210 – torfowiska nakredowe 7220 – źródliska wapienne ze zbiorowiskami U1 U1 U1 U1 U2 U1 xxx U2 U1 xxx U2 Cratoneurion commutati 7230 – górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, 75/1180 x x x xx x x turzycowisk i mechowisk 91D0 – bory i lasy 776/118 bagienne 0 x 91E0 – łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i 1180/11 80 jesionowe 91F0 – łęgowe lasy dębowo– 89/1180 wiązowo– str. 81 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Stan ochrony w Czynniki stwarzające szczególne ryzyko istotnego negatywnego oddziaływania regionie biogeograficznym jesionowe Rośliny Aldrovanda 2 / 1180 x xx xxx Angelica palustris 14 / 1180 x xx xxx Apium repens 7 / 1180 x xx xxx Caldesia parnassifolia 0 / 1180 x xx Cochlearia polonica 1 / 1180 xx xx vesiculosa Coenagrion ornatum 0 / 1180 xx xxx 7 / 1180 x xx Gladiolus palustris 1 / 1180 x xx Ligularia sibirica 0 / 1180 x xxx Drepanocladus vernicosus x xx x xx x U1 x x x x U1 U1 x U2 x U1 xx x x xx x xx x xx x XX FV U1 U2 x xx U2 x xx U1 x Liparis loeselii 66 / 1180 xxx Luronium natans 11 / 1180 x Marsilea quadrifolia 0 / 1180 U2 Meesia longiseta 0 / 1180 U2 Pedicularis sudetica 1 / 1180 Saxifraga hirculus 6 / 1180 Anisus vorticulus 4 / 1180 xxx xxx U2 U1 x xx x x x x U2 XX U2 x Bezkręgowce Coenagrion ornatum Dytiscus latissimus Graphoderus bilineatus Leucorrhinia U1 x xx U2 xx 16 / 1180 x U1 19 / 1180 xx FV x FV – FV 50 / 1180 xx xx Lycaena dispar 120 / 1180 x xx FV Lycaena helle 14 / 1180 x xx U1 pectoralis Ophiogomphus cecilia 49 / 1180 Unio crassus 35 / 1180 Vertigo angustior Vertigo geyeri Vertigo moulinsiana xx xxx xxx 16 / 1180 xx xx 0 / 1180 xx xx 1 / 1180 xx xx xx x xx x FV – U2 U2 U1 XX U1 U1 Ryby x x x x XX Alosa fallax Alosa alosa 1 / 1180 x x x x XX Aspius aspius 154 / 1180 xx xxx xxx x FV x xx xx xxx xx U2 U2 FV FV FV FV Barbus peloponnesius Cobitis taenia 4 / 1180 x xxx Cottus gobio 75 / 1180 x xxx str. 82 x x xxx xx xx xxx x Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Stan ochrony w Czynniki stwarzające szczególne ryzyko istotnego negatywnego oddziaływania regionie biogeograficznym Eudontomyzon 31 / 1180 x Gobio albipinnatus 12 / 1180 x xx Gobio kessleri 0 / 1180 x xxx mariae xxx Hucho hucho xxx XX x x FV xx xx FV xx x – 10 / 1180 x xxx xxx xx xxx U2 Lampetra planeri 87 / 1180 x xxx xx x xxx FV Misgurnus fossilis 60 / 1180 x xx x Pelecus cultratus 9 / 1180 Petromyzon marinus 1 / 1180 x Phoxinus percnurus 1 / 1180 x x xx 25 / 1180 x x x Sabanejewia aurata 10 / 1180 Salmo salar x xx xx xxx x FV xxx x U2 x XX FV x xx x xx xx x xxx x x x x FV x xxx x xx XX 11 / 1180 x xxx xxx xxx U1 Bombina bombina 311 / 1180 x x xx xx x Bombina variegata 2 / 1180 x x xx xx x Triturus cristatus 190 / 1180 x xx xx x Triturus montandoni 0 / 1180 x x amarus FV x Lampetra fluviatilis Rhodeus sericeus XX x FV Płazy x xx x xx x U1 FV U1 U1 U2 FV Gady Emys orbicularis 133 / 1180 xx xx x xx x x U2 Ssaki Halichoerus grypus 4 / 1180 U2 Phocoena phocoena 9 / 1180 U2 0 / 1180 U2 Phoca hispida– bottnica Phoca vitulina 6 / 1180 Castor fiber 911 / 1180 Lutra lutra 531 / 1180 U2 x x x x FV FV x x x FV FV Legenda: U2 – stan zły, U1 – stan niezadowalający, FV – stan właściwy, CONT – region biogeograficzny kontynentalny, MBAL – region biogeograficzny bałtycki, ALP – region biogeograficzny alpejski, ATPOL – siatka kwadratów o boku 10 km i określonych współrzędnych geograficznych, pokrywająca powierzchnię Polski; x – istotne ryzyko, xx – duże ryzyko, xxx – bardzo duże ryzyko Tabela 2.1.6/3. Znaczenie dorzecza dla zachowania zasobów siedlisk i gatunków znaczenie dorzecza dla zachowania siedlisko/gatunek zasobów siedlisk i gatunków 1110 – piszczyste ławice podmorskie ponadprzeciętne 1130 – ujścia rzek (estuaria) ponadprzeciętne 1150 – zalewy i jeziora przymorskie ponadprzeciętne 1210 – kidzina na brzegu morskim ponadprzeciętne 1230 – klify na wybrzeżu Bałtyku ponadprzeciętne 1310 – śródlądowe błotniste solniska z solirodem ponadprzeciętne 1330 – solniska nadmorskie ponadprzeciętne str. 83 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry znaczenie dorzecza dla zachowania siedlisko/gatunek zasobów siedlisk i gatunków 1340 – śródlądowe słone łąki, pastwiska i szuwary ponadprzeciętne 3110 – jeziora lobeliowe ponadprzeciętne 3130 – brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea ponadprzeciętne 3140 – twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki z podwodnymi łąkmi ramienicowymi ponadprzeciętne 3150 – naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ponadprzeciętne 3160 – naturalne dystroficzne zbiorniki wodne ponadprzeciętne 3220 – pionierska roślinność na kamieńcach górskich potoków ponadprzeciętne 3260 – nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników ponadprzeciętne 3270 – zalewane muliste brzegi rzek ponadprzeciętne 4010 – wilgotne wrzosowiska z wrzoścem bagiennym ponadprzeciętne 6410 – zmiennowilgotne łąki trzęślicowe ponadprzeciętne 6430 – ziołorośla górskie i nadrzeczne ponadprzeciętne 6440 – łąki selernicowe ponadprzeciętne 6510 – niżowe i górskie łąki świeże użytkowane ekstensywnie ponadprzeciętne 7110 – torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) ponadprzeciętne 7120 – torfowiska wysokie zdegradowane, zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji ponadprzeciętne 7140 – torfowiska przejściowe i trzęsawiska ponadprzeciętne 7150 – obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion ponadprzeciętne 7210 – torfowiska nakredowe ponadprzeciętne 7220 – źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati ponadprzeciętne 7230 – górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk ponadprzeciętne 91D0 – bory i lasy bagienne ponadprzeciętne 91E0 – łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe ponadprzeciętne str. 84 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry znaczenie dorzecza dla zachowania siedlisko/gatunek zasobów siedlisk i gatunków 91F0 – łęgowe lasy dębowo–wiązowo–jesionowe ponadprzeciętne Rośliny Aldrovanda vesiculosa ponadprzeciętne Angelica palustris ponadprzeciętne Apium repens ponadprzeciętne Cochlearia polonica ponadprzeciętne Drepanocladus vernicosus ponadprzeciętne Gladiolus palustris ponadprzeciętne Liparis loeselii ponadprzeciętne Luronium natans ponadprzeciętne Pedicularis sudetica ponadprzeciętne Saxifraga hirculus ponadprzeciętne Bezkręgowce Anisus vorticulus ponadprzeciętne Coenagrion ornatum ponadprzeciętne Dytiscus latissimus ponadprzeciętne Graphoderus bilineatus ponadprzeciętne Leucorrhinia pectoralis ponadprzeciętne Lycaena dispar ponadprzeciętne Lycaena helle ponadprzeciętne Ophiogomphus cecilia ponadprzeciętne Unio crassus ponadprzeciętne Vertigo angustior ponadprzeciętne Vertigo geyeri podprzeciętne Vertigo moulinsiana ponadprzeciętne Ryby Alosa alosa ponadprzeciętne Alosa fallax ponadprzeciętne Aspius aspius ponadprzeciętne Cobitis taenia ponadprzeciętne Cottus gobio ponadprzeciętne Eudontomyzon mariae ponadprzeciętne Gobio albipinnatus ponadprzeciętne Gobio kessleri podprzeciętne Hucho hucho podprzeciętne Lampetra fluviatilis ponadprzeciętne Lampetra planeri ponadprzeciętne Misgurnus fossilis ponadprzeciętne Pelecus cultratus ponadprzeciętne Petromyzon marinus przeciętne str. 85 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry znaczenie dorzecza dla zachowania siedlisko/gatunek zasobów siedlisk i gatunków Phoxinus percnurus podprzeciętne Rhodeus sericeus amarus ponadprzeciętne Sabanejewia aurata ponadprzeciętne Salmo salar ponadprzeciętne Płazy Bombina bombina ponadprzeciętne Bombina variegata przeciętne Triturus cristatus ponadprzeciętne Gady Emys orbicularis ponadprzeciętne Ssaki Halichoerus grypus ponadprzeciętne Phocoena phocoena ponadprzeciętne Phoca vitulina ponadprzeciętne Castor fiber ponadprzeciętne Lutra lutra ponadprzeciętne ISTOTNE WARTOŚCI PRZYRODNICZE ZWIĄZANE Z WODAMI: − jedne z najwybitniejszych w Europie zasoby dębowo–wiązowych lasów łęgowych (siedlisko przyrodnicze 91F0), z typową fauną (dzięcioł średni), − wyłączne w Polsce występowanie lasów łęgowych typu Astrantio–Fraxinetum, − wybitne skupienie rzek włosienicznikowych (siedlisko przyrodnicze 3260), od Sudetów po Pomorze (to dorzecze skupia główne zasoby w Polsce), − centrum występowania łąk selernicowych (siedlisko przyrodnicze 6440), − cała polska populacja selerów błotnych (Apium repens – gatunek Natura 2000), Pililaria globulifera (gatunek z Czerwonej Księgi), Montia fontana (roślina z Czerwonej Księgi), Ranunculus penicillatum (gatunek z Czerwonej Księgi), Corrigliola litoralis (gatunek z Czerwonej Księgi), Eleocharis multicaulis (gatunek z Czerwonej Księgi), − większość polskiej populacji zagrożonych gatunków nadwodników (Elatine alsinastrum, Elatine triandra, Elatine hydropiper, Elatine hexandra), grzybieńczyka wodnego Nymphoides peltata, − większość aktualnie żyjącej populacji kotewki orzecha wodnego Trapa natans (gł. starorzecza Odry), − ichtiofauna szczególnie w systemie rzeczny Drawy – unikatowo zachowana w Polsce (troć jeziorowa, certa, silne populacje pstrąga, lipienia, głowacza białopletwego; prowadzona restytucja jesiotra ostronosego (Accipenser oxyrrhychus), str. 86 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − populacje certy w systemie Drawy (forma jeziorno–rzeczna) oraz w Nysie Łużyckiej, Bobrze i Baryczy (anadromiczna), − na Pomorzu ważne „rzeki łososiowe” (w tym Parsęta – najlepiej zachowana spośród nich), − estuarium Odry – Zalew Szczeciński, − na Pomorzu w tym dorzeczu znajduje się (mniejsza) część skupienia jezior lobeliowych (3110), a także b. ważne skupienia siedlisk torfowiskowych – 7110, 7120, 7140, 7230, 3160, − ciągi obszarów Natura 2000 w dolinach rzecznych. OBSZARY NATURA 2000 W DORZECZU ODRY W granicach dorzecza Odry występuje 206 obszarów Natura 2000 („ptasie” i „siedliskowe”). W obrębie 178 występują gatunki oraz siedliska wodne lub wodno–błotne. Zdecydowana większość to obszary mające kluczowe znaczenie dla zachowania gatunków i siedlisk wodnych oraz wodno–błotnych (patrz – tabela – nazwy obszarów wyróżnione pogrubioną czcionką). Kilkanaście obszarów ma znaczenie istotne (patrz tabela poniżej – nazwy obszarów wyróżnione podkreśleniem), natomiast kilka z nich to obszary o mniejszym znaczeniu dla zachowania siedlisk i gatunków wodno–błotnych. W dorzeczu Odry Wojewódzkie Zespoły Specjalistyczne w roku 2009 zaproponowały do utworzenia kolejne obszary Natura 2000. Spośród 184 potencjalnych obszarów Natura 2000 aż 143 obejmuje siedliska i gatunki bezpośrednio uzależnione od „wody”. Tabela 2.1.6/4. Lista obecnych w dorzeczu Odry obszarów natura 2000 zawierających elementy „wodne” lub „błotne” Kod obszaru / nazwa obszary PLB020001 Dolina Baryczy Przedmiot ochrony Podiceps cristatus Podiceps grisegena Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Ciconia ciconia Ciconia nigra Cygnus olor Cygnus cygnus Anser anser Anser fabalis Anas strepera Anas querquedula Aythya nyroca Aythya fuligula str. 87 perkoz dwuczuby perkoz rdzawoszyi bączek bąk bocian biały bocian czarny łabędź niemy łabędź krzykliwy gęgawa gęś zbożowa krakwa cyranka podgorzałka czernica Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB020002 Grądy Odrzańskie PLB020003 Stawy Przemkowskie Przedmiot ochrony Haliaeetus albicilla Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Grus grus Rallus aquaticus Porzana porzana Porzana parva Crex crex Fulica atra Limosa limosa Chlidonias niger Chlidonias hybrida Sterna hirundo Alcedo atthis waterfowl geese Podiceps grisegena Podiceps nigricollis Ixobrychus minutus Ciconia ciconia Ciconia nigra Anas crecca Bucephala clangula Haliaeetus albicilla Pernis apivorus Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Grus grus Crex crex Charadrius dubius Gallinago gallinago Alcedo atthis Picus canus Dendrocopos medius Ficedula albicollis Podiceps grisegena Podiceps nigricollis Tachybaptus ruficollis Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Cygnus olor Cygnus cygnus Anser anser Anser fabalis str. 88 bielik kania ruda kania czarna błotniak stawowy żuraw wodnik kropiatka zielonka derkacz łyska rycyk rybitwa czarna rybitwa białowąsa rybitwa rzeczna zimorodek ptaki wodno–błotne gęsi perkoz rdzawoszyi zausznik bączek bocian biały bocian czarny cyraneczka gągoł bielik trzmielojad kania ruda kania czarna błotniak stawowy żuraw derkacz sieweczka rzeczna kszyk zimorodek dzięcioł zielonosiwy dzięcioł średni muchołówka białoszyja perkoz rdzawoszyi zausznik perkozek bączek bąk łabędź niemy łabędź krzykliwy gęgawa gęś zbożowa Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB020004 Zbiornik Mietkowski PLB020005 Bory Dolnośląskie PLB020006 Przedmiot ochrony Anas platyrhynchos Anas crecca Anas querquedula Anas clypeata Aythya ferina Aythya nyroca Aythya fuligula Haliaeetus albicilla Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Grus grus Rallus aquaticus Fulica atra krzyżówka cyraneczka cyranka płaskonos głowienka podgorzałka czernica bielik kania ruda kania czarna błotniak stawowy żuraw wodnik łyska Anser albifrons Anser fabalis Tadorna tadorna Anas platyrhynchos Anas clypeata Charadrius dubius Numenius arquata Tringa erythropus Tringa glareola Calidris alpina Calidris ferruginea Calidris minuta Larus melanocephalus Chlidonias niger Sterna hirundo Sternula albifrons geese gęś białoczelna gęś zbożowa ohar krzyżówka płaskonos sieweczka rzeczna kulik wielki brodziec śniady łęczak biegus zmienny biegus krzywodzioby biegus malutki Botaurus stellaris Ciconia nigra Haliaeetus albicilla Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Tetrao urogallus Tetrao tetrix tetrix Grus grus Porzana porzana Bubo bubo Glaucidium passerinum Aegolius funereus Ficedula parva Ciconia nigra bąk bocian czarny bielik kania ruda kania czarna błotniak stawowy głuszec cietrzew (tetrix) żuraw kropiatka puchacz str. 89 mewa czarnogłowa rybitwa czarna rybitwa rzeczna rybitwa białoczelna gęsi sóweczka włochatka muchołówka mała bocian czarny Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Góry Stołowe PLB020008 Łęgi Odrzańskie PLB040004 Ostoja Nadgoplańska Przedmiot ochrony Crex crex Bubo bubo Glaucidium passerinum Picus canus derkacz puchacz Ciconia nigra Haliaeetus albicilla Pernis apivorus Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Grus grus Alcedo atthis Picus canus Dendrocopos medius Ficedula albicollis bocian czarny bielik trzmielojad kania ruda kania czarna błotniak stawowy żuraw zimorodek dzięcioł zielonosiwy Podiceps cristatus Podiceps grisegena Tachybaptus ruficollis Phalacrocorax carbo sinensis Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Cygnus olor Anser anser Anser albifrons Anas platyrhynchos Anas strepera Anas querquedula Anas clypeata Aythya ferina Aythya fuligula Haliaeetus albicilla Circus aeruginosus Circus pygargus Grus grus Rallus aquaticus Porzana porzana Porzana parva Fulica atra Charadrius hiaticula Charadrius dubius Gallinago gallinago Tringa totanus str. 90 sóweczka dzięcioł zielonosiwy dzięcioł średni muchołówka białoszyja perkoz dwuczuby perkoz rdzawoszyi perkozek kormoran czarny (sinensis) bączek bąk łabędź niemy gęgawa gęś białoczelna krzyżówka krakwa cyranka płaskonos głowienka czernica bielik błotniak stawowy błotniak łąkowy żuraw wodnik kropiatka zielonka łyska sieweczka obrożna sieweczka rzeczna kszyk krwawodziób Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB080001 Puszcza Barlinecka PLB080002 Dolina Dolnej Noteci PLB080004 Dolina Środkowej Odry Przedmiot ochrony Philomachus pugnax Larus canus Chlidonias niger Sterna hirundo Luscinia svecica Lanius collurio Emberiza hortulana geese batalion mewa pospolita rybitwa czarna rybitwa rzeczna podróżniczek gąsiorek ortolan gęsi Botaurus stellaris Ciconia nigra Pandion haliaetus Haliaeetus albicilla Pernis apivorus Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Grus grus Crex crex Bubo bubo Alcedo atthis Dryocopus martius Dendrocopos medius Ficedula parva bąk bocian czarny rybołów bielik trzmielojad kania ruda kania czarna błotniak stawowy żuraw derkacz puchacz zimorodek dzięcioł czarny Botaurus stellaris Cygnus cygnus Aythya ferina Haliaeetus albicilla Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Grus grus Porzana porzana Crex crex Chlidonias niger Alcedo atthis Dendrocopos medius geese bąk łabędź krzykliwy głowienka bielik kania ruda kania czarna błotniak stawowy żuraw kropiatka derkacz rybitwa czarna zimorodek Ciconia nigra Anas strepera Anas querquedula Anas clypeata Haliaeetus albicilla Pernis apivorus Milvus milvus bocian czarny krakwa cyranka płaskonos bielik trzmielojad kania ruda str. 91 dzięcioł średni muchołówka mała dzięcioł średni gęsi Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB080005 Jeziora Pszczewskie i Dolina Obry PLB100001 Pradolina Warszawsko–Berlińska Przedmiot ochrony Milvus migrans Circus aeruginosus Grus grus Crex crex Gallinago gallinago Alcedo atthis Picus canus Dendrocopos medius kania czarna błotniak stawowy żuraw derkacz kszyk zimorodek dzięcioł zielonosiwy dzięcioł średni Podiceps cristatus Botaurus stellaris Anas platyrhynchos Aythya ferina Aythya fuligula Bucephala clangula Mergus merganser Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Grus grus Fulica atra Alcedo atthis Lullula arborea Sylvia nisoria geese perkoz dwuczuby bąk krzyżówka głowienka czernica gągoł nurogęś kania ruda kania czarna błotniak stawowy żuraw łyska zimorodek lerka jarzębatka gęsi Podiceps grisegena Podiceps nigricollis Tachybaptus ruficollis Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Ciconia ciconia Ciconia nigra Anser albifrons Anser fabalis Anas querquedula Anas clypeata Haliaeetus albicilla Circus aeruginosus Circus pygargus Grus grus Porzana porzana Porzana parva Crex crex Limosa limosa Tringa totanus Philomachus pugnax perkoz rdzawoszyi zausznik str. 92 perkozek bączek bąk bocian biały bocian czarny gęś białoczelna gęś zbożowa cyranka płaskonos bielik błotniak stawowy błotniak łąkowy żuraw kropiatka zielonka derkacz rycyk krwawodziób batalion Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB100002 Zbiornik Jeziorsko PLB160002 Zbiornik Nyski Przedmiot ochrony Chlidonias niger Chlidonias leucopterus Chlidonias hybrida Luscinia svecica Phalacrocorax carbo sinensis Egretta alba (Ardea alba) Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Anser anser Anser albifrons Anser fabalis Anas platyrhynchos Anas penelope Anas crecca Anas querquedula Haliaeetus albicilla Circus aeruginosus Circus pygargus Grus grus Porzana porzana Vanellus vanellus Gallinago gallinago Tringa erythropus Tringa nebularia Tringa glareola Calidris alpina Chlidonias niger Chlidonias hybrida Sterna hirundo Sternula albifrons Ixobrychus minutus Anser fabalis Anas platyrhynchos Anas crecca Anas querquedula Aythya ferina Circus aeruginosus Vanellus vanellus Pluvialis squatarola Numenius arquata Tringa nebularia Tringa glareola Actitis hypoleucos Calidris alpina Calidris alpina schinzii str. 93 rybitwa czarna rybitwa białoskrzydła rybitwa białowąsa podróżniczek kormoran czarny (sinensis) czapla biała bączek bąk gęgawa gęś białoczelna gęś zbożowa krzyżówka świstun cyraneczka cyranka bielik błotniak stawowy błotniak łąkowy żuraw kropiatka czajka kszyk brodziec śniady kwokacz łęczak biegus zmienny rybitwa czarna rybitwa białowąsa rybitwa rzeczna rybitwa białoczelna bączek gęś zbożowa krzyżówka cyraneczka cyranka głowienka błotniak stawowy czajka siewnica kulik wielki kwokacz łęczak brodziec piskliwy biegus zmienny biegus zmienny (schinzii) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB160003 Zbiornik Otmuchowski PLB160004 Jezioro Turawskie Przedmiot ochrony Calidris ferruginea Calidris minuta Larus melanocephalus Larus ridibundus Sterna hirundo Alcedo atthis Picus canus mewa czarnogłowa śmieszka rybitwa rzeczna zimorodek dzięcioł zielonosiwy Podiceps grisegena Ardea cinerea Ixobrychus minutus Anser anser Anser fabalis Anas platyrhynchos Anas crecca Anas querquedula Aythya ferina Aythya fuligula Melanitta fusca Mergus serrator Circus aeruginosus Vanellus vanellus Charadrius dubius Tringa erythropus Tringa totanus Actitis hypoleucos Chlidonias niger Sterna hirundo Alcedo atthis Picus canus perkoz rdzawoszyi czapla siwa bączek gęgawa gęś zbożowa krzyżówka cyraneczka cyranka głowienka czernica uhla tracz długodzioby błotniak stawowy czajka sieweczka rzeczna brodziec śniady krwawodziób brodziec piskliwy rybitwa czarna rybitwa rzeczna zimorodek dzięcioł zielonosiwy Podiceps grisegena Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Ciconia nigra Anas platyrhynchos Anas crecca Anas querquedula Anas clypeata Aythya ferina Haliaeetus albicilla Porzana porzana Porzana parva Gallinago gallinago Limosa limosa Tringa totanus Actitis hypoleucos Calidris alpina Calidris ferruginea perkoz rdzawoszyi bączek bąk bocian czarny krzyżówka cyraneczka cyranka płaskonos głowienka bielik kropiatka zielonka kszyk rycyk krwawodziób brodziec piskliwy biegus zmienny biegus krzywodzioby str. 94 biegus krzywodzioby biegus malutki Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB220002 Dolina Słupi PLB240001 Dolina Górnej Wisły Przedmiot ochrony Calidris minuta Chlidonias niger Chlidonias hybrida Alcedo atthis Podiceps cristatus Ciconia ciconia Ciconia nigra Aythya fuligula Bucephala clangula Mergus merganser Haliaeetus albicilla Milvus milvus Circus aeruginosus Grus grus Crex crex Tringa ochropus Actitis hypoleucos Sterna hirundo Bubo bubo Caprimulgus europaeus Alcedo atthis Lullula arborea Motacilla cinerea Lanius collurio Podiceps cristatus Podiceps grisegena Podiceps nigricollis Tachybaptus ruficollis Egretta alba (Ardea alba) Nycticorax nycticorax Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Ciconia ciconia Cygnus olor Anas platyrhynchos Anas strepera Anas crecca Anas querquedula Anas clypeata Aythya ferina Aythya fuligula Haliaeetus albicilla Circus aeruginosus Grus grus str. 95 biegus malutki rybitwa czarna rybitwa białowąsa zimorodek perkoz dwuczuby bocian biały bocian czarny czernica gągoł nurogęś bielik kania ruda błotniak stawowy żuraw derkacz samotnik brodziec piskliwy rybitwa rzeczna puchacz lelek zimorodek lerka pliszka górska gąsiorek perkoz dwuczuby perkoz rdzawoszyi zausznik perkozek czapla biała ślepowron bączek bąk bocian biały łabędź niemy krzyżówka krakwa cyraneczka cyranka płaskonos głowienka czernica bielik błotniak stawowy żuraw Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB240003 Stawy Wielokąt i Ligota Tworkowska Przedmiot ochrony Rallus aquaticus Porzana porzana Gallinula chloropus Fulica atra Charadrius dubius Tringa totanus Recurvirostra avosetta Larus melanocephalus Chlidonias niger Chlidonias hybrida Sterna hirundo Alcedo atthis Luscinia svecica Ficedula albicollis Lanius minor mewa czarnogłowa rybitwa czarna rybitwa białowąsa rybitwa rzeczna zimorodek podróżniczek muchołówka białoszyja dzierzba czarnoczelna Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Netta rufina Aythya nyroca Haliaeetus albicilla Circus aeruginosus Pluvialis apricaria Limosa limosa Sterna hirundo Picus canus Luscinia svecica Ficedula albicollis bączek bąk hełmiatka podgorzałka bielik błotniak stawowy siewka złota rycyk rybitwa rzeczna dzięcioł zielonosiwy podróżniczek muchołówka białoszyja PLB300001 Dolina Środkowej Noteci i Kanału Bydgoskiego Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Cygnus bewickii (Cygnus columbianus bewickii) Haliaeetus albicilla Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Circus pygargus Grus grus Porzana parva Pluvialis apricaria Chlidonias niger Alcedo atthis Luscinia svecica PLB300002 Dolina Środkowej Warty Podiceps nigricollis str. 96 wodnik kropiatka kokoszka łyska sieweczka rzeczna krwawodziób szablodziób bączek bąk łabędź czarnodzioby bielik kania ruda kania czarna błotniak stawowy błotniak łąkowy żuraw zielonka siewka złota rybitwa czarna zimorodek podróżniczek zausznik Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB300003 Nadnoteckie Łęgi Przedmiot ochrony Egretta alba (Ardea alba) Nycticorax nycticorax Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Ciconia nigra Cygnus cygnus Cygnus bewickii (Cygnus columbianus bewickii) Anser anser Anas strepera Anas penelope Anas crecca Anas querquedula Anas acuta Anas clypeata Circus aeruginosus Circus cyaneus Circus pygargus Grus grus Porzana porzana Porzana parva Crex crex Charadrius hiaticula Gallinago gallinago Numenius arquata Limosa limosa Tringa totanus Actitis hypoleucos Philomachus pugnax Chlidonias niger Chlidonias leucopterus Chlidonias hybrida Sterna hirundo Sternula albifrons Alcedo atthis Dendrocopos medius Luscinia svecica Anthus campestris Emberiza hortulana geese czapla biała ślepowron bączek bąk bocian czarny łabędź krzykliwy łabędź czarnodzioby gęgawa krakwa świstun cyraneczka cyranka rożeniec płaskonos błotniak stawowy błotniak zbożowy błotniak łąkowy żuraw kropiatka zielonka derkacz sieweczka obrożna kszyk kulik wielki rycyk krwawodziób brodziec piskliwy batalion rybitwa czarna rybitwa białoskrzydła rybitwa białowąsa rybitwa rzeczna rybitwa białoczelna zimorodek dzięcioł średni podróżniczek świergotek polny ortolan gęsi Ixobrychus minutus bączek str. 97 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB300004 PLB300005 Zbiornik Wonieść Wielki Łęg Obrzański Przedmiot ochrony Botaurus stellaris Ciconia ciconia Anas querquedula Anas clypeata Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Circus pygargus Grus grus Porzana porzana Crex crex Numenius arquata Limosa limosa Chlidonias niger Alcedo atthis Luscinia svecica Lanius collurio Botaurus stellaris Ciconia ciconia Ciconia nigra Anser anser Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Circus cyaneus Grus grus Porzana porzana Porzana parva Numenius arquata Limosa limosa Luscinia svecica Sylvia nisoria bąk bocian biały cyranka płaskonos kania ruda kania czarna błotniak stawowy błotniak łąkowy żuraw kropiatka derkacz kulik wielki rycyk rybitwa czarna zimorodek podróżniczek gąsiorek bąk bocian biały bocian czarny gęgawa kania ruda kania czarna błotniak stawowy błotniak zbożowy żuraw kropiatka zielonka kulik wielki rycyk podróżniczek jarzębatka Podiceps grisegena Podiceps nigricollis Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Anser anser Anser fabalis Anas strepera Anas clypeata Aythya nyroca Bucephala clangula Haliaeetus albicilla Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Grus grus Porzana porzana perkoz rdzawoszyi zausznik bączek bąk gęgawa gęś zbożowa krakwa płaskonos podgorzałka gągoł bielik kania ruda kania czarna błotniak stawowy żuraw kropiatka str. 98 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB300006 Dolina Małej Wełny pod Kiszkowem PLB300009 Jezioro Zgierzynieckie PLB300011 Pojezierze Sławskie PLB300012 Puszcza nad Gwdą PLB300013 Dolina Samicy Przedmiot ochrony Porzana parva Charadrius dubius Tringa erythropus Tringa totanus Calidris alpina Chlidonias niger Chlidonias hybrida Sterna hirundo Alcedo atthis Luscinia svecica Podiceps nigricollis Tachybaptus ruficollis Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Anser anser Anser fabalis Circus aeruginosus Porzana porzana Gallinula chloropus Fulica atra Chlidonias niger Chlidonias hybrida Sterna hirundo zielonka sieweczka rzeczna brodziec śniady krwawodziób biegus zmienny rybitwa czarna rybitwa białowąsa rybitwa rzeczna zimorodek podróżniczek zausznik perkozek bączek bąk gęgawa gęś zbożowa błotniak stawowy kropiatka kokoszka łyska rybitwa czarna rybitwa białowąsa rybitwa rzeczna Anser anser Grus grus Been&White– fronted geese gęgawa żuraw Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Anser anser Luscinia svecica bączek bąk gęgawa podróżniczek Bucephala clangula Mergus merganser Pandion haliaetus Haliaeetus albicilla Milvus milvus Milvus migrans Bubo bubo Caprimulgus europaeus Dryocopus martius Lullula arborea gągoł nurogęś rybołów bielik kania ruda kania czarna puchacz gęsi zbożowe i białoczelne lelek dzięcioł czarny lerka Ixobrychus minutus bączek Anser albifrons gęś białoczelna str. 99 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB300015 Puszcza Notecka PLB300017 Ostoja Rogalińska PLB320001 Bagna Rozwarowskie Przedmiot ochrony Anser fabalis gęś zbożowa Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Ciconia ciconia Ciconia nigra Cygnus olor Aythya nyroca Bucephala clangula Mergus merganser Pandion haliaetus Haliaeetus albicilla Pernis apivorus Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Grus grus Charadrius dubius Chlidonias niger Columba oenas Tyto alba Bubo bubo Dendrocopos medius Sylvia nisoria Ficedula parva Emberiza hortulana bączek bąk bocian biały bocian czarny łabędź niemy podgorzałka gągoł nurogęś rybołów bielik trzmielojad kania ruda kania czarna błotniak stawowy żuraw sieweczka rzeczna rybitwa czarna siniak płomykówka puchacz Anser fabalis Milvus milvus Milvus migrans Philomachus pugnax Chlidonias niger Dendrocopos medius gęś zbożowa kania ruda kania czarna Botaurus stellaris Aquila pomarina Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Circus cyaneus Circus pygargus Grus grus Porzana porzana Porzana parva Chlidonias niger Alcedo atthis Luscinia svecica str. 100 dzięcioł średni jarzębatka muchołówka mała ortolan batalion rybitwa czarna dzięcioł średni bąk orlik krzykliwy kania ruda kania czarna błotniak stawowy błotniak zbożowy błotniak łąkowy żuraw kropiatka zielonka rybitwa czarna zimorodek podróżniczek Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB320002 Delta Świny PLB320003 Dolina Dolnej Odry Przedmiot ochrony Acrocephalus paludicola wodniczka Sylvia nisoria jarzębatka Lanius collurio gąsiorek Gavia arctica Gavia stellata Podiceps auritus Botaurus stellaris Cygnus cygnus Anser anser Anser fabalis Anas strepera Aythya ferina Mergus merganser Mergus serrator Mergus albellus (Mergellus albellus) Haliaeetus albicilla Milvus milvus Circus aeruginosus Circus cyaneus Calidris alpina schinzii Philomachus pugnax Larus minutus Alcedo atthis Acrocephalus paludicola Sylvia nisoria Lanius collurio Phalacrocorax carbo sinensis Egretta alba (Ardea alba) Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Ciconia nigra Cygnus olor Cygnus cygnus Anser anser Anser albifrons Anser fabalis Anas strepera Anas crecca Aythya ferina Aythya fuligula Bucephala clangula Mergus merganser str. 101 nur czarnoszyi nur rdzawoszyi perkoz rogaty bąk łabędź krzykliwy gęgawa gęś zbożowa krakwa głowienka nurogęś tracz długodzioby bielaczek bielik kania ruda błotniak stawowy błotniak zbożowy biegus zmienny (schinzii) batalion mewa mała zimorodek wodniczka jarzębatka gąsiorek kormoran czarny (sinensis) czapla biała bączek bąk bocian czarny łabędź niemy łabędź krzykliwy gęgawa gęś białoczelna gęś zbożowa krakwa cyraneczka głowienka czernica gągoł nurogęś Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB320005 Jezioro Miedwie i okolice Przedmiot ochrony Mergus albellus (Mergellus albellus) Aquila pomarina Pandion haliaetus Haliaeetus albicilla Pernis apivorus Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Circus cyaneus Circus pygargus Grus grus Porzana porzana Porzana parva Crex crex Fulica atra Vanellus vanellus Tringa glareola Calidris alpina Philomachus pugnax Larus marinus Chlidonias niger Chlidonias leucopterus Sterna hirundo Sternula albifrons Bubo bubo Asio flammeus Caprimulgus europaeus Alcedo atthis Luscinia svecica Acrocephalus paludicola Sylvia nisoria Lanius collurio wodniczka jarzębatka gąsiorek Podiceps cristatus Botaurus stellaris Cygnus cygnus Anser anser Haliaeetus albicilla Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Circus cyaneus Circus pygargus Grus grus Porzana porzana perkoz dwuczuby bąk łabędź krzykliwy gęgawa bielik kania ruda kania czarna błotniak stawowy błotniak zbożowy błotniak łąkowy żuraw kropiatka str. 102 bielaczek orlik krzykliwy rybołów bielik trzmielojad kania ruda kania czarna błotniak stawowy błotniak zbożowy błotniak łąkowy żuraw kropiatka zielonka derkacz łyska czajka łęczak biegus zmienny batalion mewa siodłata rybitwa czarna rybitwa białoskrzydła rybitwa rzeczna rybitwa białoczelna puchacz sowa błotna lelek zimorodek podróżniczek Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB320006 Jezioro Świdwie Przedmiot ochrony Pluvialis apricaria Numenius arquata Limosa limosa Tringa totanus Tringa glareola Chlidonias niger Alcedo atthis Acrocephalus paludicola Sylvia nisoria Lanius collurio Been&White– fronted geese Podiceps grisegena Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Cygnus olor Anser anser Anser albifrons Anser fabalis Anas platyrhynchos Anas strepera Anas crecca Anas querquedula Anas clypeata Aythya fuligula Aquila pomarina Pandion haliaetus Haliaeetus albicilla Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Circus cyaneus Grus grus Rallus aquaticus Porzana porzana Porzana parva Crex crex Gallinula chloropus Fulica atra Charadrius dubius Gallinago gallinago Tringa ochropus Philomachus pugnax Recurvirostra avosetta Himantopus himantopus str. 103 siewka złota kulik wielki rycyk krwawodziób łęczak rybitwa czarna zimorodek wodniczka jarzębatka gąsiorek gęsi zbożowe i białoczelne perkoz rdzawoszyi bączek bąk łabędź niemy gęgawa gęś białoczelna gęś zbożowa krzyżówka krakwa cyraneczka cyranka płaskonos czernica orlik krzykliwy rybołów bielik kania ruda kania czarna błotniak stawowy błotniak zbożowy żuraw wodnik kropiatka zielonka derkacz kokoszka łyska sieweczka rzeczna kszyk samotnik batalion szablodziób szczudłak Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB320007 Łąki Skoszewskie PLB320008 Ostoja Ińska Przedmiot ochrony Larus minutus Chlidonias niger Chlidonias leucopterus Sterna hirundo Alcedo atthis Lullula arborea Luscinia svecica Lanius collurio Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Aquila pomarina Haliaeetus albicilla Pernis apivorus Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Circus cyaneus Circus pygargus Grus grus Porzana porzana Porzana parva Crex crex Chlidonias niger Alcedo atthis Lullula arborea Acrocephalus paludicola Sylvia nisoria Lanius collurio Podiceps grisegena Podiceps nigricollis Tachybaptus ruficollis Botaurus stellaris Ciconia ciconia Ciconia nigra Cygnus olor Cygnus cygnus Anser anser Anas strepera Anas crecca Anas querquedula Anas clypeata Aythya ferina Bucephala clangula Mergus merganser Aquila pomarina str. 104 mewa mała rybitwa czarna rybitwa białoskrzydła rybitwa rzeczna zimorodek lerka podróżniczek gąsiorek bączek bąk orlik krzykliwy bielik trzmielojad kania ruda kania czarna błotniak stawowy błotniak zbożowy błotniak łąkowy żuraw kropiatka zielonka derkacz rybitwa czarna zimorodek lerka wodniczka jarzębatka gąsiorek perkoz rdzawoszyi zausznik perkozek bąk bocian biały bocian czarny łabędź niemy łabędź krzykliwy gęgawa krakwa cyraneczka cyranka płaskonos głowienka gągoł nurogęś orlik krzykliwy Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB320009 Zalew Szczeciński Przedmiot ochrony Haliaeetus albicilla Pernis apivorus Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Grus grus Porzana porzana Crex crex Pluvialis apricaria Gallinago gallinago Tringa ochropus Tringa glareola Philomachus pugnax Chlidonias niger Chlidonias hybrida Sterna hirundo Bubo bubo Alcedo atthis Dryocopus martius Lullula arborea Ficedula parva Lanius collurio Podiceps cristatus Phalacrocorax carbo sinensis Botaurus stellaris Cygnus cygnus Anser anser Tadorna tadorna Aythya ferina Aythya fuligula Aythya marila Bucephala clangula Melanitta nigra Mergus merganser Mergus albellus (Mergellus albellus) Haliaeetus albicilla Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Circus cyaneus Grus grus Porzana porzana Crex crex Fulica atra Charadrius hiaticula str. 105 bielik trzmielojad kania ruda kania czarna błotniak stawowy żuraw kropiatka derkacz siewka złota kszyk samotnik łęczak batalion rybitwa czarna rybitwa białowąsa rybitwa rzeczna puchacz zimorodek dzięcioł czarny lerka muchołówka mała gąsiorek perkoz dwuczuby kormoran czarny (sinensis) bąk łabędź krzykliwy gęgawa ohar głowienka czernica ogorzałka gągoł markaczka nurogęś bielaczek bielik kania ruda kania czarna błotniak stawowy błotniak zbożowy żuraw kropiatka derkacz łyska sieweczka obrożna Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB320010 Wybrzeże Trzebiatowskie PLB320011 Zalew Kamieński i Dziwna PLB320012 Puszcza Goleniowska Przedmiot ochrony Pluvialis apricaria Calidris alpina schinzii Chlidonias niger Alcedo atthis Acrocephalus paludicola Sylvia nisoria Lanius collurio wodniczka jarzębatka gąsiorek Botaurus stellaris Ciconia ciconia Ciconia nigra Anser anser Anser albifrons Anser fabalis Anas clypeata Milvus milvus Circus aeruginosus Circus cyaneus Circus pygargus Crex crex Asio flammeus bąk bocian biały bocian czarny gęgawa gęś białoczelna gęś zbożowa płaskonos kania ruda błotniak stawowy błotniak zbożowy błotniak łąkowy derkacz sowa błotna Podiceps cristatus Cygnus cygnus Anser anser Anser fabalis Tadorna tadorna Anas strepera Anas clypeata Bucephala clangula Mergus merganser Mergus albellus (Mergellus albellus) Haliaeetus albicilla Milvus milvus Circus aeruginosus Circus cyaneus Circus pygargus Porzana porzana Crex crex Tringa totanus Alcedo atthis Sylvia nisoria Lanius collurio Been&White– fronted geese perkoz dwuczuby łabędź krzykliwy gęgawa gęś zbożowa ohar krakwa płaskonos gągoł nurogęś Botaurus stellaris str. 106 siewka złota biegus zmienny (schinzii) rybitwa czarna zimorodek bielaczek bielik kania ruda błotniak stawowy błotniak zbożowy błotniak łąkowy kropiatka derkacz krwawodziób zimorodek jarzębatka gąsiorek gęsi zbożowe i białoczelne bąk Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB320014 Ostoja Wkrzańska PLB320015 Ostoja Witnicko–Dębniańska Przedmiot ochrony Ciconia nigra Aquila pomarina Haliaeetus albicilla Pernis apivorus Milvus milvus Circus aeruginosus Circus pygargus Grus grus Crex crex Bubo bubo Alcedo atthis Luscinia svecica bocian czarny orlik krzykliwy bielik trzmielojad kania ruda błotniak stawowy błotniak łąkowy żuraw derkacz puchacz zimorodek podróżniczek Podiceps grisegena Podiceps nigricollis Botaurus stellaris Anas strepera Anas clypeata Pandion haliaetus Haliaeetus albicilla Pernis apivorus Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Crex crex Gallinula chloropus Tringa ochropus Chlidonias niger Aegolius funereus Caprimulgus europaeus Dryocopus martius perkoz rdzawoszyi zausznik bąk krakwa płaskonos rybołów bielik trzmielojad kania ruda kania czarna błotniak stawowy derkacz kokoszka samotnik rybitwa czarna włochatka Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Ciconia nigra Anser anser Haliaeetus albicilla Pernis apivorus Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Grus grus Porzana porzana Crex crex Chlidonias niger Sterna hirundo Bubo bubo Alcedo atthis Dryocopus martius bączek bąk bocian czarny gęgawa bielik trzmielojad kania ruda kania czarna błotniak stawowy żuraw kropiatka derkacz rybitwa czarna rybitwa rzeczna puchacz zimorodek dzięcioł czarny str. 107 lelek dzięcioł czarny Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB320016 Lasy Puszczy nad Drawą PLB320017 Ostoja Cedyńska Przedmiot ochrony Dendrocopos medius Phalacrocorax carbo sinensis Botaurus stellaris Ciconia ciconia Ciconia nigra Cygnus cygnus Bucephala clangula Aquila pomarina Pandion haliaetus Haliaeetus albicilla Pernis apivorus Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Bonasa bonasia Grus grus Crex crex Chlidonias niger Bubo bubo Aegolius funereus Caprimulgus europaeus Alcedo atthis Dryocopus martius Dendrocopos medius Lullula arborea Ficedula parva Lanius collurio Podiceps cristatus Tachybaptus ruficollis Botaurus stellaris Ciconia ciconia Ciconia nigra Cygnus olor Cygnus cygnus Anser anser Anser albifrons Anser fabalis Anas platyrhynchos Anas strepera Aythya ferina Aythya fuligula Bucephala clangula Aquila pomarina Pandion haliaetus str. 108 dzięcioł średni kormoran czarny (sinensis) bąk bocian biały bocian czarny łabędź krzykliwy gągoł orlik krzykliwy rybołów bielik trzmielojad kania ruda kania czarna błotniak stawowy jarząbek żuraw derkacz rybitwa czarna puchacz włochatka lelek zimorodek dzięcioł czarny dzięcioł średni lerka muchołówka mała gąsiorek perkoz dwuczuby perkozek bąk bocian biały bocian czarny łabędź niemy łabędź krzykliwy gęgawa gęś białoczelna gęś zbożowa krzyżówka krakwa głowienka czernica gągoł orlik krzykliwy rybołów Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB320018 Jeziora Wełtyńskie PLB320019 Ostoja Drawska Przedmiot ochrony Haliaeetus albicilla Pernis apivorus Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Grus grus Crex crex Gallinago gallinago Chlidonias niger Alcedo atthis Dryocopus martius Dendrocopos medius geese Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Cygnus cygnus Anser anser Anser albifrons Anser fabalis Circus aeruginosus Grus grus Porzana porzana Porzana parva Crex crex Chlidonias niger Sterna hirundo Alcedo atthis Sylvia nisoria Lanius collurio Podiceps grisegena Phalacrocorax carbo sinensis Botaurus stellaris Ciconia ciconia Ciconia nigra Anser anser Anas strepera Bucephala clangula Aquila pomarina Haliaeetus albicilla Pernis apivorus Milvus milvus Milvus migrans Circus aeruginosus Grus grus Crex crex Chlidonias niger Bubo bubo str. 109 bielik trzmielojad kania ruda kania czarna błotniak stawowy żuraw derkacz kszyk rybitwa czarna zimorodek dzięcioł czarny dzięcioł średni gęsi bączek bąk łabędź krzykliwy gęgawa gęś białoczelna gęś zbożowa błotniak stawowy żuraw kropiatka zielonka derkacz rybitwa czarna rybitwa rzeczna zimorodek jarzębatka gąsiorek perkoz rdzawoszyi kormoran czarny (sinensis) bąk bocian biały bocian czarny gęgawa krakwa gągoł orlik krzykliwy bielik trzmielojad kania ruda kania czarna błotniak stawowy żuraw derkacz rybitwa czarna puchacz Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLB990002 Przybrzeżne wody Bałtyku PLB990003 Zatoka Pomorska PLC080001 Ujście Warty Przedmiot ochrony Alcedo atthis zimorodek Anthus campestris świergotek polny Gavia arctica Gavia stellata Clangula hyemalis Melanitta fusca Melanitta nigra Larus canus Cepphus grylle nur czarnoszyi nur rdzawoszyi lodówka uhla markaczka mewa pospolita nurnik Podiceps cristatus Podiceps grisegena Podiceps auritus Clangula hyemalis Melanitta fusca Melanitta nigra Mergus serrator Mergus albellus (Mergellus albellus) Cepphus grylle perkoz dwuczuby perkoz rdzawoszyi perkoz rogaty lodówka uhla markaczka tracz długodzioby Gobio albipinnatus Aspius aspius Rhodeus sericeus amarus Misgurnus fossilis Cobitis taenia Barbastella barbastellus Myotis myotis Castor fiber Lutra lutra kiełb białopłetwy boleń 3150 3270 6120 6210 6430 6440 6510 PLH020002 Dębniańskie Mokradła 9170 str. 110 bielaczek nurnik różanka piskorz koza mopek nocek duży bóbr europejski wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Zalewane muliste brzegi rzek Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Łąki selemicowe (Cnidion dubii) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony Tilio–Carpinetum) 91E0 Egretta alba (Ardea alba) Nycticorax nycticorax Ixobrychus minutus Botaurus stellaris Ciconia ciconia Anser anser Anser fabalis Tadorna tadorna Anas platyrhynchos Anas strepera Anas penelope Anas crecca Anas querquedula Anas acuta Anas clypeata Aythya ferina Aythya fuligula Haliaeetus albicilla Milvus milvus Circus aeruginosus Grus grus Porzana porzana Crex crex Fulica atra Haematopus ostralegus Charadrius dubius Gallinago gallinago Numenius arquata Limosa limosa Tringa totanus Philomachus pugnax Himantopus himantopus Larus melanocephalus Larus minutus Chlidonias niger Chlidonias leucopterus Chlidonias hybrida Sterna hirundo str. 111 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) czapla biała ślepowron bączek bąk bocian biały gęgawa gęś zbożowa ohar krzyżówka krakwa świstun cyraneczka cyranka rożeniec płaskonos głowienka czernica bielik kania ruda błotniak stawowy żuraw kropiatka derkacz łyska ostrygojad sieweczka rzeczna kszyk kulik wielki rycyk krwawodziób batalion szczudłak mewa czarnogłowa mewa mała rybitwa czarna rybitwa białoskrzydła rybitwa białowąsa rybitwa rzeczna Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony Sternula albifrons Alcedo atthis Acrocephalus paludicola Sylvia nisoria Lanius collurio geese ducks waders Rhodeus sericeus amarus Misgurnus fossilis Bombina bombina Barbastella barbastellus Myotis bechsteini Myotis myotis Castor fiber Lutra lutra 3260 6410 6510 9170 9190 PLH020003 Dolina Łachy 91E0 Drepanocladus vernicosus Rhodeus sericeus amarus Misgurnus fossilis Cobitis taenia Triturus cristatus Bombina bombina Barbastella barbastellus Myotis myotis Lutra lutra 2330 str. 112 rybitwa białoczelna zimorodek wodniczka jarzębatka gąsiorek gęsi kaczki siewkowce różanka piskorz kumak nizinny mopek nocek Bechsteina nocek duży bóbr europejski wydra Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) sierpowiec błyszczący różanka piskorz koza traszka grzebieniasta kumak nizinny mopek nocek duży wydra Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 3260 6120 6210 6230 6410 6510 9170 9190 91E0 PLH020004 Góry Stołowe Lampetra planeri Cottus gobio Barbastella barbastellus Myotis dasycneme Myotis myotis Lutra lutra 6230 6430 6520 7110 7140 7230 8210 8220 str. 113 Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) minóg strumieniowy głowacz białopłetwy mopek nocek łydkowłosy nocek duży wydra Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie (Polygono–Trisetion) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia caulescentis Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLH020006 Karkonosze Przedmiot ochrony 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– 9180 Acerion pseudoplatani) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne 91D0 lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Górskie bory świerkowe (Piceion abietis 9410 część – zbiorowiska górskie) Gentianella bohemica goryczuszka czeska Cottus gobio Bombina bombina Barbastella barbastellus Myotis myotis 3110 4060 4070 4080 6150 6230 6430 6510 6520 7110 7140 7150 str. 114 głowacz białopłetwy kumak nizinny mopek nocek duży Jeziora lobeliowe Wysokogórskie borówczyska bażynowe (Empetro–Vaccinietum) Zarośla kosodrzewiny (Pinetum mugo) Subalpejskie zarośla wierzbowe wierzby lapońskiej lub śląskiej (Salicetum lapponum, Salicetum silesiacae) Wysokogórskie murawy acidofilne (Juncion trifidi) i bezwapienne wyleżyska śnieżne (Salicion herbaceae) Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie (Polygono–Trisetion) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk 8110 Piargi i gołoborza krzemianowe Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze 8220 zbiorowiskami z Androsacion vandelii Pionierskie murawy na skałach krzemianowych (Arabidopsidion 8230 thalianae) 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– 9180 Acerion pseudoplatani) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne 91D0 lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Górskie bory świerkowe (Piceion abietis 9410 część – zbiorowiska górskie) Pedicularis sudetica gnidosz sudecki Campanula bohemica dzwonek karkonoski Galium sudeticum przytulia sudecka PLH020010 Piekielna Dolina koło Polanicy Lampetra planeri Cottus gobio Lutra lutra 3220 3260 6430 8220 9110 9170 str. 115 minóg strumieniowy głowacz białopłetwy wydra Pionierska roślinność na kamieńcach górskich potoków Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 91E0 91T0 PLH020011 Rudawy Janowickie Lampetra planeri Cottus gobio Rhinolophus hipposideros Barbastella barbastellus Myotis dasycneme Myotis bechsteini Myotis myotis Lutra lutra 3260 6110 6230 6410 6430 6510 6520 7230 8220 9110 9130 9180 9190 PLH020014 91E0 7110 str. 116 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Sosnowy bór chrobotkowy (Cladonio– Pinetum i chrobotkowa postać Peucedano–Pinetum) minóg strumieniowy głowacz białopłetwy podkowiec mały mopek nocek łydkowłosy nocek Bechsteina nocek duży wydra Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Skały wapienne i neutrofilne z roślinnością pionierską (Alysso–Sedion) Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie (Polygono–Trisetion) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– Acerion pseudoplatani) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Torfowiska wysokie z roślinnością Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Torfowisko pod Zieleńcem Przedmiot ochrony 7120 7140 7150 91D0 PLH020016 Góry Bialskie i Grupa Śnieżnika Lampetra planeri Cottus gobio Rhinolophus hipposideros Barbastella barbastellus Myotis dasycneme Myotis emarginatus Myotis bechsteini Myotis myotis 3260 4060 6150 6230 6430 6510 6520 7110 7140 8110 8210 str. 117 torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) minóg strumieniowy głowacz białopłetwy podkowiec mały mopek nocek łydkowłosy nocek orzęsiony nocek Bechsteina nocek duży Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Wysokogórskie borówczyska bażynowe (Empetro–Vaccinietum) Wysokogórskie murawy acidofilne (Juncion trifidi) i bezwapienne wyleżyska śnieżne (Salicion herbaceae) Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie (Polygono–Trisetion) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Piargi i gołoborza krzemianowe Wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony caulescentis 8220 8310 9110 9130 9180 91D0 91E0 9410 Buxbaumia viridis Asplenium adulterinum Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Jaskinie nieudostępnione do zwiedzania Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– Acerion pseudoplatani) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Górskie bory świerkowe (Piceion abietis część – zbiorowiska górskie) bezlist okrywowy zanokcica serpentynowa PLH020017 Grądy w Dolinie Odry Gobio albipinnatus Aspius aspius Rhodeus sericeus amarus Misgurnus fossilis Sabanejewia aurata Cobitis taenia Triturus cristatus Bombina bombina Barbastella barbastellus Myotis dasycneme Myotis myotis Castor fiber Lutra lutra 2330 3150 6120 6410 str. 118 kiełb białopłetwy boleń różanka piskorz koza złotawa koza traszka grzebieniasta kumak nizinny mopek nocek łydkowłosy nocek duży bóbr europejski wydra Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 6430 6440 6510 7230 9170 9190 91E0 91F0 Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Łąki selemicowe (Cnidion dubii) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) PLH020018 Łęgi Odrzańskie Gobio albipinnatus Aspius aspius Bombina bombina Barbastella barbastellus Myotis myotis Castor fiber Lutra lutra 3150 3260 3270 6210 6410 6430 6440 6510 9170 str. 119 kiełb białopłetwy boleń kumak nizinny mopek nocek duży bóbr europejski wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Zalewane muliste brzegi rzek Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Łąki selemicowe (Cnidion dubii) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 91E0 91F0 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) PLH020019 Pasmo Krowiarki Rhinolophus hipposideros Myotis emarginatus Myotis bechsteini Myotis myotis Lutra lutra 6110 6210 6230 6430 6510 6520 7220 7230 8160 8210 8220 8310 9110 9130 9150 9170 str. 120 podkowiec mały nocek orzęsiony nocek Bechsteina nocek duży wydra Skały wapienne i neutrofilne z roślinnością pionierską (Alysso–Sedion) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie (Polygono–Trisetion) Źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Podgórskie i wyżynne rumowiska wapienne ze zbiorowiskami ze Stipion calamagrostis Wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia caulescentis Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Jaskinie nieudostępnione do zwiedzania Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 9180 91E0 Cypripedium calceolus Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– Acerion pseudoplatani) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) obuwik pospolity PLH020020 Przełomy Pełcznicy pod Książem Barbastella barbastellus Myotis bechsteini Myotis myotis Lutra lutra 9180 mopek nocek Bechsteina nocek duży wydra Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Pionierskie murawy na skałach krzemianowych (Arabidopsidion thalianae) Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– Acerion pseudoplatani) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti–petraeae) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– Acerion pseudoplatani) Myotis dasycneme Castor fiber Lutra lutra nocek łydkowłosy bóbr europejski wydra 6430 6510 8220 8230 9110 9180 91E0 91I0 PLH020033 Czarne Urwisko koło Lutyni 6430 6510 9110 9130 PLH020034 Dobromierz str. 121 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 3260 3270 6110 6210 6230 6430 6510 7230 8150 8220 9170 9180 9190 91E0 91I0 PLH020035 Biała Lądecka Cottus gobio Lutra lutra 3260 6430 6510 91E0 str. 122 Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Zalewane muliste brzegi rzek Skały wapienne i neutrofilne z roślinnością pionierską (Alysso–Sedion) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Środkowoeuropejskie wyżynne piargi i gołoborza krzemianowe Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– Acerion pseudoplatani) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti–petraeae) głowacz białopłetwy wydra Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony incanae, olsy źródliskowe) PLH020036 Dolina Widawy Gobio albipinnatus Rhodeus sericeus amarus Misgurnus fossilis Sabanejewia aurata Triturus cristatus Bombina bombina Barbastella barbastellus Myotis dasycneme Myotis myotis Lutra lutra 3150 3270 6410 6430 6440 6510 9170 9190 91E0 91F0 PLH020037 Góry i Pogórze Kaczawskie Lampetra planeri Cobitis taenia Triturus cristatus Barbastella barbastellus Myotis dasycneme Myotis bechsteini Myotis myotis Castor fiber Lutra lutra str. 123 kiełb białopłetwy różanka piskorz koza złotawa traszka grzebieniasta kumak nizinny mopek nocek łydkowłosy nocek duży wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Zalewane muliste brzegi rzek Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Łąki selemicowe (Cnidion dubii) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) minóg strumieniowy koza traszka grzebieniasta mopek nocek łydkowłosy nocek Bechsteina nocek duży bóbr europejski wydra Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 3260 6110 6120 6210 6230 6410 6430 6510 6520 7140 7220 7230 8150 8160 8210 8220 8310 9110 9130 9150 9170 9180 str. 124 Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Skały wapienne i neutrofilne z roślinnością pionierską (Alysso–Sedion) Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie (Polygono–Trisetion) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Środkowoeuropejskie wyżynne piargi i gołoborza krzemianowe Podgórskie i wyżynne rumowiska wapienne ze zbiorowiskami ze Stipion calamagrostis Wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia caulescentis Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Jaskinie nieudostępnione do zwiedzania Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– Acerion pseudoplatani) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 9190 91E0 91I0 Buxbaumia viridis Trichomanes speciosum Asplenium adulterinum Cypripedium calceolus Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti–petraeae) bezlist okrywowy włosocień cienisty zanokcica serpentynowa obuwik pospolity PLH020038 Góry Kamienne Rhinolophus hipposideros Barbastella barbastellus Myotis emarginatus Myotis bechsteini Myotis myotis Lutra lutra 3260 6110 6210 6230 6410 6430 6510 6520 7140 7230 str. 125 podkowiec mały mopek nocek orzęsiony nocek Bechsteina nocek duży wydra Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Skały wapienne i neutrofilne z roślinnością pionierską (Alysso–Sedion) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie (Polygono–Trisetion) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 8150 8220 8310 9110 9130 9170 9180 91D0 91E0 Środkowoeuropejskie wyżynne piargi i gołoborza krzemianowe Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Jaskinie nieudostępnione do zwiedzania Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– Acerion pseudoplatani) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) PLH020039 Grodczyn i Homole koło Dusznik 6210 6230 6430 6520 7140 7230 8210 9110 9130 9180 str. 126 Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie (Polygono–Trisetion) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia caulescentis Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– Acerion pseudoplatani) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 91E0 PLH020040 Masyw Ślęży Bombina bombina Barbastella barbastellus Myotis bechsteini Myotis myotis Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) kumak nizinny 91I0 Gladiolus paluster mopek nocek Bechsteina nocek duży Skały wapienne i neutrofilne z roślinnością pionierską (Alysso–Sedion) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Środkowoeuropejskie wyżynne piargi i gołoborza krzemianowe Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– Acerion pseudoplatani) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti–petraeae) mieczyk błotny Gobio albipinnatus kiełb białopłetwy 6110 6210 6410 6430 6510 7230 8150 8220 9110 9130 9170 9180 9190 91E0 PLH020041 Ostoja nad Baryczą str. 127 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony Rhodeus sericeus amarus Misgurnus fossilis Sabanejewia aurata Cobitis taenia Triturus cristatus Bombina bombina Barbastella barbastellus Myotis myotis Castor fiber Lutra lutra 3130 3150 3260 6120 6410 6430 6510 7140 7230 9110 9130 9170 91E0 91F0 PLH020042 Ostrzyca Proboszczowicka 6430 str. 128 różanka piskorz koza złotawa koza traszka grzebieniasta kumak nizinny mopek nocek duży bóbr europejski wydra Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 8150 8160 8220 9170 PLH020043 Przełom Nysy Kłodzkiej koło Morzyszowa 9180 Barbastella barbastellus Myotis myotis Lutra lutra 3220 3260 6230 6430 6510 8220 9170 9180 91E0 Środkowoeuropejskie wyżynne piargi i gołoborza krzemianowe Podgórskie i wyżynne rumowiska wapienne ze zbiorowiskami ze Stipion calamagrostis Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– Acerion pseudoplatani) mopek nocek duży wydra Pionierska roślinność na kamieńcach górskich potoków Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– Acerion pseudoplatani) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) PLH020044 Stawy Sobieszowskie 3130 3260 6230 str. 129 Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 6430 6510 7140 91E0 PLH020045 Stawy w Borowej PLH020047 Torfowiska Gór Izerskich 3130 Coleanthus subtilis Lutra lutra 4070 91E0 Luronium natans wydra Zarośla kosodrzewiny (Pinetum mugo) Górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie (Polygono–Trisetion) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Górskie bory świerkowe (Piceion abietis część – zbiorowiska górskie) Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) elisma wodna Lampetra planeri minóg strumieniowy 6520 7110 7120 7140 91D0 9410 PLH020049 Żwirownie w Starej Olesznej 2330 3130 6510 7150 PLH020050 Dolina Dolnej Kwisy Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea koleantus delikatny str. 130 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony Rhodeus sericeus amarus Misgurnus fossilis Cottus gobio Barbastella barbastellus Myotis dasycneme Myotis myotis Castor fiber Lutra lutra 2330 3130 3150 3260 4030 6410 6430 6510 7150 8220 9110 9170 9190 91E0 różanka piskorz głowacz białopłetwy mopek nocek łydkowłosy nocek duży bóbr europejski wydra Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– Arctostaphylion) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) PLH020051 Irysowy Zagon koło Gromadzynia 6230 6410 str. 131 Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 6430 6510 PLH020052 Pątnów Legnicki Bombina bombina Lutra lutra 6430 6510 9170 91E0 PLH020053 Zagórzyckie Łąki 6120 6410 6430 6510 PLH020054 Ostoja nad Bobrem Lampetra planeri Rhodeus sericeus amarus Misgurnus fossilis Cottus gobio Triturus cristatus Bombina bombina Barbastella barbastellus Myotis myotis 3220 3260 6210 6230 6410 str. 132 Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) kumak nizinny wydra Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) minóg strumieniowy różanka piskorz głowacz białopłetwy traszka grzebieniasta kumak nizinny mopek nocek duży Pionierska roślinność na kamieńcach górskich potoków Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 6430 6510 8220 9110 9130 9170 9180 PLH020055 Przeplatki nad Bystrzycą 91E0 Rhodeus sericeus amarus Misgurnus fossilis Barbastella barbastellus Myotis myotis Lutra lutra różanka piskorz 91F0 mopek nocek duży wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) Cottus gobio głowacz białopłetwy 3150 3260 6410 6430 6510 9170 91E0 PLH020060 Góry Orlickie (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– Acerion pseudoplatani) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) str. 133 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLH020061 Dzika Orlica Przedmiot ochrony Myotis myotis nocek duży Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe 6230 (Nardion – płaty bogate florystycznie) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane 6510 ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Górskie łąki konietlicowe użytkowane 6520 ekstensywnie (Polygono–Trisetion) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk Wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia 8210 caulescentis Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze 8220 zbiorowiskami z Androsacion vandelii 8310 Jaskinie nieudostępnione do zwiedzania 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– 9180 Acerion pseudoplatani) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Górskie bory świerkowe (Piceion abietis 9410 część – zbiorowiska górskie) Gentianella bohemica goryczuszka czeska Lampetra planeri Cottus gobio Castor fiber Lutra lutra 3260 3270 6230 6430 6510 6520 str. 134 minóg strumieniowy głowacz białopłetwy bóbr europejski wydra Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Zalewane muliste brzegi rzek Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie (Polygono–Trisetion) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 7120 7140 8220 9110 9180 91E0 PLH020062 Góry Bardzkie Myotis myotis 3260 6510 8220 9110 9130 9170 9180 9190 91I0 PLH020063 Wrzosowiska Świętoszowsko–Ławszowskie Lampetra planeri Barbastella barbastellus Myotis myotis Castor fiber 2330 4030 6120 str. 135 Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– Acerion pseudoplatani) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) nocek duży Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– Acerion pseudoplatani) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti–petraeae) minóg strumieniowy mopek nocek duży bóbr europejski Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– Arctostaphylion) Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 7140 7150 91E0 PLH020065 Bierutów 91T0 Rhodeus sericeus amarus Misgurnus fossilis Cobitis taenia Castor fiber Lutra lutra 6410 6430 6510 PLH020066 Przełomowa Dolina Nysy Łużyckiej Aspius aspius Cottus gobio Triturus cristatus Bombina bombina Myotis myotis Castor fiber Lutra lutra 3150 3260 6430 6510 9110 9130 9170 9180 str. 136 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Sosnowy bór chrobotkowy (Cladonio– Pinetum i chrobotkowa postać Peucedano–Pinetum) różanka piskorz koza bóbr europejski wydra Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) boleń głowacz białopłetwy traszka grzebieniasta kumak nizinny nocek duży bóbr europejski wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony Acerion pseudoplatani) 91E0 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) PLH020068 Muszkowicki Las Bukowy Barbastella barbastellus Myotis bechsteini 7220 9110 9170 91E0 mopek nocek Bechsteina Źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) PLH020069 Las Pilczycki Triturus cristatus Bombina bombina Barbastella barbastellus Myotis dasycneme Lutra lutra 3260 6410 6430 6510 9170 91E0 PLH020071 Ostoja Nietoperzy Gór Sowich 91F0 Barbastella barbastellus Myotis bechsteini Myotis myotis str. 137 traszka grzebieniasta kumak nizinny mopek nocek łydkowłosy wydra Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) mopek nocek Bechsteina nocek duży Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 3260 6210 6510 8220 9110 9170 9180 91E0 9410 PLH040007 Jezioro Gopło Cobitis taenia Triturus cristatus 1340 Bombina bombina 3140 3150 3160 6120 6210 6410 6430 6440 6510 str. 138 Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– Acerion pseudoplatani) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Górskie bory świerkowe (Piceion abietis część – zbiorowiska górskie) koza traszka grzebieniasta Śródlądowe słone łąki, pastwiska i szuwary (Glauco–Puccinietalia część – zbiorowiska śródlądowe) kumak nizinny Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Łąki selemicowe (Cnidion dubii) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 7140 7210 7230 9170 91D0 91E0 91F0 91I0 Angelica palustris Liparis loeselii PLH080001 Dolina Leniwej Obry 6410 6430 6510 9170 91E0 91F0 Caldesia parnassifolia PLH080002 Jeziora Pszczewskie i Dolina Obry Cobitis taenia Bombina bombina Myotis myotis Castor fiber Lutra lutra str. 139 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti–petraeae) starodub łąkowy lipiennik Loesela Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) kaldesia dziewięciornikowata koza kumak nizinny nocek duży bóbr europejski wydra Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 3150 6410 6430 6510 7140 9170 9190 91E0 PLH080004 Torfowisko Chłopiny 6510 7140 9110 91D0 91E0 Liparis loeselii PLH080005 Torfowisko Młodno Triturus cristatus Bombina bombina 91E0 traszka grzebieniasta kumak nizinny Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Castor fiber bóbr europejski 6510 7140 PLH080006 Ujście Noteci Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) lipiennik Loesela str. 140 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony Lutra lutra wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion 3270 Zalewane muliste brzegi rzek Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami 6210 storczyków Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane 6510 ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) PLH080007 Buczyna Szprotawsko–Piotrowicka 6410 7140 7230 9110 9130 9170 9190 91E0 PLH080008 Buczyny Łagowsko–Sulęcińskie Lampetra planeri Rhodeus sericeus amarus Misgurnus fossilis Cobitis taenia Triturus cristatus str. 141 Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) minóg strumieniowy różanka piskorz koza traszka grzebieniasta Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLH080009 Dolina Ilanki Przedmiot ochrony Bombina bombina kumak nizinny Lutra lutra wydra Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami 3140 ramienic Charetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane 6510 ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy 9190 (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Lampetra planeri Misgurnus fossilis Triturus cristatus Bombina bombina 3150 3160 6410 6430 6510 7140 7230 9110 str. 142 minóg strumieniowy piskorz traszka grzebieniasta kumak nizinny Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 9170 9190 91D0 91E0 PLH080011 Dolina Pliszki Lampetra planeri Cobitis taenia Myotis myotis Castor fiber Lutra lutra 3150 3160 6410 6430 6510 7140 7220 7230 9110 9190 91E0 PLH080012 Kargowskie Zakola Odry Bombina bombina Barbastella barbastellus Myotis myotis str. 143 Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) minóg strumieniowy koza nocek duży bóbr europejski wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) kumak nizinny mopek nocek duży Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 3150 6410 6430 6440 6510 9170 9190 91E0 91F0 PLH080013 Łęgi Słubickie 3150 6430 9170 91E0 91F0 PLH080014 Nowosolska Dolina Odry Aspius aspius Misgurnus fossilis Triturus cristatus Bombina bombina Lutra lutra 3150 3270 6430 6440 str. 144 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Łąki selemicowe (Cnidion dubii) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) boleń piskorz traszka grzebieniasta kumak nizinny wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Zalewane muliste brzegi rzek Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Łąki selemicowe (Cnidion dubii) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 6510 9110 9170 91E0 91F0 91I0 PLH080015 Ujście Ilanki Lampetra planeri Misgurnus fossilis Triturus cristatus Bombina bombina Emys orbicularis Lutra lutra 3150 6120 6410 6430 6510 7140 91E0 PLH080027 Uroczyska Borów Dolnośląskich Lampetra planeri Rhodeus sericeus amarus Misgurnus fossilis Cobitis taenia Triturus cristatus Bombina bombina Barbastella barbastellus Castor fiber Lutra lutra str. 145 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti–petraeae) minóg strumieniowy piskorz traszka grzebieniasta kumak nizinny żółw błotny wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) minóg strumieniowy różanka piskorz koza traszka grzebieniasta kumak nizinny mopek bóbr europejski wydra Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 3130 3160 3260 4010 6230 6410 6430 6510 7140 7150 7230 9110 9170 9190 91D0 PLH080029 Torfowiska Sułowskie PLH100006 Pradolina Bzury–Neru 91E0 Aldrovanda vesiculosa Lampetra planeri Triturus cristatus 1340 Bombina bombina Myotis myotis str. 146 Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Wilgotne wrzosowiska z wrzoścem bagiennym (Ericion tetralix) Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) aldrowanda pęcherzykowata minóg strumieniowy traszka grzebieniasta Śródlądowe słone łąki, pastwiska i szuwary (Glauco–Puccinietalia część – zbiorowiska śródlądowe) kumak nizinny nocek duży Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLH100007 Załęczański Łuk Warty Przedmiot ochrony Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Ciepłolubne, śródlądowe murawy 6120 napiaskowe (Koelerion glaucae) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane 6510 ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Liparis loeselii lipiennik Loesela Lampetra planeri Aspius aspius Misgurnus fossilis Myotis myotis Lutra lutra 3150 6120 6210 6510 8310 9190 91E0 91I0 PLH160002 Góra Świętej Anny 6210 str. 147 minóg strumieniowy boleń piskorz nocek duży wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Jaskinie nieudostępnione do zwiedzania Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti–petraeae) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 6430 6510 7220 7230 8210 9110 9130 9150 9170 91E0 Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia caulescentis Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) PLH160003 Kamień Śląski Spermophilus citellus 6510 9170 PLH220013 Jezioro Piasek PLH220024 Przymorskie Błota 3110 9110 Luronium natans 3150 6410 6510 7110 7120 7140 str. 148 suseł moręgowany Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Jeziora lobeliowe Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) elisma wodna Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony Scheuchzerio–Caricetea) 7150 9190 91D0 PLH220038 Dolina Wieprzy i Studnicy Lampetra planeri Lampetra fluviatilis Salmo salar Rhodeus sericeus amarus Cobitis taenia Cottus gobio Triturus cristatus Bombina bombina Lutra lutra 3110 3150 3160 3260 3270 4030 6120 6410 6430 6510 7110 7120 7140 str. 149 Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) minóg strumieniowy minóg rzeczny łosoś atlantycki różanka koza głowacz białopłetwy traszka grzebieniasta kumak nizinny wydra Jeziora lobeliowe Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Zalewane muliste brzegi rzek Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– Arctostaphylion) Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 7150 7220 7230 9110 9130 9160 9190 91D0 91E0 PLH220041 Miasteckie Jeziora Lobeliowe 3110 3150 3160 7140 9110 91D0 Luronium natans PLH240001 Cieszyńskie Źródła Tufowe 7220 9130 9170 91E0 str. 150 Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Jeziora lobeliowe Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) elisma wodna Źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLH240005 Beskid Śląski Przedmiot ochrony Macrothele calpeiana Lampetra planeri Barbus meridionalis Cottus gobio Triturus cristatus Bombina variegata Rhinolophus hipposideros Barbastella barbastellus Myotis emarginatus Myotis bechsteini Myotis myotis Canis lupus Lutra lutra Lynx lynx 3220 Triturus montandoni 6210 6230 6430 6510 6520 7230 8220 8310 9110 9130 9170 9180 str. 151 0 minóg strumieniowy brzanka głowacz białopłetwy traszka grzebieniasta kumak górski podkowiec mały mopek nocek orzęsiony nocek Bechsteina nocek duży wilk wydra ryś Pionierska roślinność na kamieńcach górskich potoków traszka karpacka Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie (Polygono–Trisetion) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii Jaskinie nieudostępnione do zwiedzania Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– Acerion pseudoplatani) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 91D0 91E0 9410 Aconitum firmum ssp. moravicum Tozzia carpatica PLH240010 Stawy Łężczok Misgurnus fossilis Triturus cristatus Bombina bombina Myotis myotis 3150 6430 6510 9170 Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Górskie bory świerkowe (Piceion abietis część – zbiorowiska górskie) tojad morawski tocja karpacka piskorz traszka grzebieniasta kumak nizinny nocek duży Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) PLH240013 Graniczny Meander Odry 91F0 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) Lampetra planeri minóg strumieniowy 3150 3260 6430 6510 91E0 PLH240020 Ostoja Złotopotocka str. 152 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony Cottus gobio Bombina bombina Rhinolophus hipposideros Barbastella barbastellus Myotis dasycneme Myotis emarginatus Myotis bechsteini Myotis myotis 2330 6510 7230 8210 8310 9110 9130 9150 9170 91P0 PLH300001 Biedrusko Bombina bombina 2330 3150 3260 4030 6120 6230 6410 str. 153 głowacz białopłetwy kumak nizinny podkowiec mały mopek nocek łydkowłosy nocek orzęsiony nocek Bechsteina nocek duży Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia caulescentis Jaskinie nieudostępnione do zwiedzania Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Wyżynny jodłowy bór mieszany (Abietetum polonicum) kumak nizinny Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– Arctostaphylion) Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 6430 6440 6510 7140 9170 9190 91E0 91F0 91I0 PLH300002 Dąbrowy Krotoszyńskie Bombina bombina 6120 6410 6430 6510 7230 9110 9170 9190 91D0 91E0 str. 154 Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Łąki selemicowe (Cnidion dubii) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti–petraeae) kumak nizinny Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 91F0 PLH300003 Dąbrowy Obrzyckie 6410 6430 6510 9170 9190 91E0 91F0 91I0 PLH300004 Dolina Noteci Misgurnus fossilis Bombina bombina Lutra lutra 3150 3270 4030 6210 6410 6430 6510 9110 9130 9170 9190 str. 155 Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti–petraeae) piskorz kumak nizinny wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Zalewane muliste brzegi rzek Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– Arctostaphylion) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 91E0 91F0 91I0 Angelica palustris PLH300006 Jezioro Kubek 2330 3150 3260 4030 9190 91E0 91T0 PLH300007 Ostoja Zgierzyniecka Triturus cristatus Bombina bombina Castor fiber Lutra lutra 3150 6410 6510 7210 7230 9170 91E0 str. 156 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti–petraeae) starodub łąkowy Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– Arctostaphylion) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Sosnowy bór chrobotkowy (Cladonio– Pinetum i chrobotkowa postać Peucedano–Pinetum) traszka grzebieniasta kumak nizinny bóbr europejski wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony incanae, olsy źródliskowe) PLH300009 Ostoja Nadwarciańska 91F0 Rhodeus sericeus amarus Misgurnus fossilis Cobitis taenia Triturus cristatus 1340 Bombina bombina Myotis myotis Castor fiber Lutra lutra 2330 3150 3270 4030 6120 6230 6410 6430 6440 6510 7210 7230 91E0 PLH300010 91F0 Angelica palustris Triturus cristatus str. 157 Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) różanka piskorz koza traszka grzebieniasta Śródlądowe słone łąki, pastwiska i szuwary (Glauco–Puccinietalia część – zbiorowiska śródlądowe) kumak nizinny nocek duży bóbr europejski wydra Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Zalewane muliste brzegi rzek Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– Arctostaphylion) Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Łąki selemicowe (Cnidion dubii) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) starodub łąkowy traszka grzebieniasta Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Ostoja Wielkopolska Przedmiot ochrony Bombina bombina Barbastella barbastellus Myotis myotis Lutra lutra 2330 3150 3160 3270 6120 6410 6430 6440 6510 7120 7150 7230 9170 9190 91E0 91F0 91I0 Angelica palustris PLH300011 Puszcza Bieniszewska Bombina bombina 3150 6410 str. 158 kumak nizinny mopek nocek duży wydra Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Zalewane muliste brzegi rzek Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Łąki selemicowe (Cnidion dubii) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti–petraeae) starodub łąkowy kumak nizinny Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 9170 9190 91E0 91I0 Liparis loeselii Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti–petraeae) lipiennik Loesela PLH300012 Rogalińska Dolina Warty Castor fiber Lutra lutra 3150 3270 6120 6430 6440 6510 9170 9190 91E0 91F0 Angelica palustris PLH300014 Zachodnie Pojezierze Krzywińskie 1340 Emys orbicularis 3150 3160 3260 6410 str. 159 bóbr europejski wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Zalewane muliste brzegi rzek Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Łąki selemicowe (Cnidion dubii) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) starodub łąkowy Śródlądowe słone łąki, pastwiska i szuwary (Glauco–Puccinietalia część – zbiorowiska śródlądowe) żółw błotny Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 6430 6510 7210 7230 9170 91E0 (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) PLH300016 Bagno Chlebowo 2330 4030 6410 6510 7110 7120 7140 7150 91D0 PLH300017 Dolina Rurzycy 3140 3150 3160 str. 160 Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– Arctostaphylion) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 3260 7140 7220 7230 9110 9130 9160 91E0 Liparis loeselii PLH300018 Jezioro Brenno PLH300019 Torfowisko Rzecińskie 3150 Apium repens 3140 6410 6510 7140 7150 7210 7230 Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) lipiennik Loesela Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion selery błotne Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk PLH300021 Poligon w Okonku 2330 3160 3260 str. 161 Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 4030 6120 6230 7140 7230 91E0 PLH300026 Pojezierze Gnieźnieńskie Misgurnus fossilis Triturus cristatus Bombina bombina Lutra lutra 3140 3150 3160 3260 6120 6210 6410 6430 6510 7140 7150 7210 str. 162 Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– Arctostaphylion) Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) piskorz traszka grzebieniasta kumak nizinny wydra Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony Schoenetum nigricantis) 7230 9170 91D0 91E0 91F0 91I0 Apium repens Liparis loeselii PLH300028 Barłożna Wolsztyńska PLH320001 Bobolickie Jeziora Lobeliowe Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti–petraeae) selery błotne lipiennik Loesela Triturus cristatus traszka grzebieniasta 3160 Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Phoxinus percnurus strzebla błotna Bombina bombina 3110 3150 3160 4030 7110 7120 7140 7150 7230 9110 str. 163 kumak nizinny Jeziora lobeliowe Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– Arctostaphylion) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 9130 9160 9190 91D0 Luronium natans PLH320002 Brzeźnicka Węgorza 3150 9110 9130 9160 91E0 PLH320003 Dolina Grabowej Lampetra planeri Cottus gobio Triturus cristatus Bombina bombina Lutra lutra 3150 3160 3260 6410 6430 6510 7120 7140 str. 164 Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) elisma wodna Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) minóg strumieniowy głowacz białopłetwy traszka grzebieniasta kumak nizinny wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 7230 9110 9130 9160 9190 91D0 91E0 PLH320004 Dolina Iny koło Recza Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Lampetra fluviatilis minóg rzeczny Bombina bombina kumak nizinny Lutra lutra wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis 3270 Zalewane muliste brzegi rzek Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane 6510 ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Źródliska wapienne ze zbiorowiskami 7220 Cratoneurion commutati Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) str. 165 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 91F0 Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) PLH320005 Dolina Krąpieli 6120 6210 6430 6510 7230 9110 9160 91E0 Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) PLH320006 Dolina Płoni i Jezioro Miedwie Aspius aspius Cobitis taenia Bombina bombina 3140 3150 6120 6210 6410 6430 6510 7210 str. 166 boleń koza kumak nizinny Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 7220 7230 9110 9170 91E0 91F0 91I0 Apium repens PLH320007 Dorzecze Parsęty Lampetra planeri Lampetra fluviatilis Salmo salar Cobitis taenia Cottus gobio Bombina bombina Lutra lutra 3150 3160 3260 3270 4010 4030 6410 6430 6510 7110 7120 str. 167 Źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti–petraeae) selery błotne minóg strumieniowy minóg rzeczny łosoś atlantycki koza głowacz białopłetwy kumak nizinny wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Zalewane muliste brzegi rzek Wilgotne wrzosowiska z wrzoścem bagiennym (Ericion tetralix) Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– Arctostaphylion) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 7140 7150 7230 9110 9130 9160 9170 9190 91D0 91E0 91F0 PLH320008 Janiewickie Bagno 7110 7120 91D0 PLH320009 Jeziora Szczecineckie Triturus cristatus Bombina bombina Lutra lutra 3110 3130 3140 str. 168 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) traszka grzebieniasta kumak nizinny wydra Jeziora lobeliowe Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 3150 3160 6510 7110 7120 7140 7150 7230 9110 9130 9160 9190 91D0 91E0 PLH320010 Jezioro Kozie 6410 6510 7210 7230 PLH320011 Jezioro Wielki Bytyń Cobitis taenia Triturus cristatus Bombina bombina 3150 str. 169 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk koza traszka grzebieniasta kumak nizinny Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony Nympheion, Potamion 7110 7140 7150 9110 9130 9160 9190 91E0 PLH320012 Kemy Rymańskie 3150 6120 6510 7110 7140 7150 7230 9110 9130 9160 9190 91D0 str. 170 Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 91E0 PLH320013 Ostoja Goleniowska Lutra lutra 2330 3150 3260 7110 7120 7140 7150 7230 9110 9160 9190 91D0 91E0 PLH320014 Pojezierze Myśliborskie 3140 3150 6120 6210 str. 171 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) wydra Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony storczyków 6410 6510 7140 7210 7230 9130 9160 91D0 91F0 Liparis loeselii PLH320016 Słowińskie Błoto 7110 7120 9160 91D0 PLH320017 Trzebiatowsko–Kołobrzeski Pas Nadmorski 1130 1150 1210 Lampetra fluviatilis 1230 1330 2120 str. 172 Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) lipiennik Loesela Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Ujścia rzek (estuaria) Zalewy i jeziora przymorskie (laguny) Kidzina na brzegu morskim minóg rzeczny Klify na wybrzeżu Bałtyku Solniska nadmorskie (Glauco– Puccinietalia część – zbiorowiska nadmorskie) Nadmorskie wydmy białe (Elymo– Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 2130 2160 2170 2180 2330 3150 4010 4030 6430 7110 7120 9130 9160 91D0 91E0 Apium repens PLH320018 Ujście Odry i Zalew Szczeciński 1130 1150 Lampetra fluviatilis Alosa fallax 1230 Aspius aspius 1330 3150 str. 173 Ammophiletum) Nadmorskie wydmy szare Nadmorskie wydmy z zaroślami rokitnika Nadmorskie wydmy z zaroślami wierzby piaskowej Lasy mieszane i bory na wydmach nadmorskich Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Wilgotne wrzosowiska z wrzoścem bagiennym (Ericion tetralix) Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– Arctostaphylion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) selery błotne Ujścia rzek (estuaria) Zalewy i jeziora przymorskie (laguny) minóg rzeczny parposz Klify na wybrzeżu Bałtyku boleń Solniska nadmorskie (Glauco– Puccinietalia część – zbiorowiska nadmorskie) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony Nympheion, Potamion 3270 6410 6430 6510 7140 Pelecus cultratus 91D0 91E0 PLH320019 Wolin i Uznam 1130 1210 Petromyzon marinus Alosa fallax 1230 1330 Triturus cristatus Bombina bombina 2110 2120 2130 Myotis myotis 2140 Lutra lutra 2180 2330 3140 str. 174 Zalewane muliste brzegi rzek Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) ciosa Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Ujścia rzek (estuaria) Kidzina na brzegu morskim minóg morski parposz Klify na wybrzeżu Bałtyku Solniska nadmorskie (Glauco– Puccinietalia część – zbiorowiska nadmorskie) traszka grzebieniasta kumak nizinny Inicjalne stadia nadmorskich wydm białych Nadmorskie wydmy białe (Elymo– Ammophiletum) Nadmorskie wydmy szare nocek duży Nadmorskie wrzosowiska bażynowe (Empetrion nigri) wydra Lasy mieszane i bory na wydmach nadmorskich Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 3150 3270 6120 6210 6410 7110 7140 7150 7230 9110 9130 9150 9190 91D0 PLH320020 Wzgórza Bukowe Triturus cristatus Bombina bombina Barbastella barbastellus Myotis myotis 2330 3150 3160 6210 str. 175 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Zalewane muliste brzegi rzek Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero–Fagenion) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) traszka grzebieniasta kumak nizinny mopek nocek duży Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 6430 6510 7140 9110 9130 9160 9190 91E0 PLH320022 Dolina Radwi, Chocieli i Chotli Lampetra planeri Lampetra fluviatilis Salmo salar Cottus gobio Triturus cristatus Bombina bombina Lutra lutra 3110 3150 3160 3260 3270 4010 4030 6410 6430 6510 7110 7120 str. 176 Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) minóg strumieniowy minóg rzeczny łosoś atlantycki głowacz białopłetwy traszka grzebieniasta kumak nizinny wydra Jeziora lobeliowe Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Zalewane muliste brzegi rzek Wilgotne wrzosowiska z wrzoścem bagiennym (Ericion tetralix) Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– Arctostaphylion) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony regeneracji 7140 7150 7220 7230 9110 9130 9150 9160 9170 9190 91D0 91E0 Saxifraga hirculus Cypripedium calceolus PLH320023 Jezioro Lubie i Dolina Drawy Lampetra fluviatilis Rhodeus sericeus amarus Cottus gobio Triturus cristatus Castor fiber Lutra lutra 3140 3150 3160 str. 177 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) skalnica torfowiskowa obuwik pospolity minóg rzeczny różanka głowacz białopłetwy traszka grzebieniasta bóbr europejski wydra Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 3260 3270 4030 6410 6510 7140 7150 7210 7230 9110 9130 9160 9190 91D0 91E0 91F0 PLH320025 Dolina Piławy Lampetra planeri Cobitis taenia Triturus cristatus Myotis myotis Castor fiber Lutra lutra 2330 3140 str. 178 Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Zalewane muliste brzegi rzek Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– Arctostaphylion) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) minóg strumieniowy koza traszka grzebieniasta nocek duży bóbr europejski wydra Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony ramienic Charetea 3150 3160 3260 3270 4030 7110 7140 91E0 PLH320033 Uroczyska w Lasach Stepnickich 6410 6510 7110 9190 91D0 91E0 PLH320036 Bagno i Jezioro Ciemino Triturus cristatus 6410 6510 7120 7140 9110 str. 179 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Zalewane muliste brzegi rzek Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– Arctostaphylion) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) traszka grzebieniasta Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 91D0 91E0 PLH320037 Dolna Odra Gobio albipinnatus Aspius aspius Cobitis taenia Triturus cristatus Bombina bombina Myotis myotis Castor fiber Lutra lutra 3150 3270 4030 6120 6210 6410 6430 6510 9110 9130 9160 9170 9190 str. 180 Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) kiełb białopłetwy boleń koza traszka grzebieniasta kumak nizinny nocek duży bóbr europejski wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Zalewane muliste brzegi rzek Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– Arctostaphylion) Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 91D0 91E0 91F0 91I0 PLH320038 Gogolice–Kosa Bombina bombina Emys orbicularis Castor fiber Lutra lutra 91F0 kumak nizinny żółw błotny bóbr europejski wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) Misgurnus fossilis Cobitis taenia Triturus cristatus Bombina bombina Myotis myotis Castor fiber Lutra lutra 3110 piskorz koza traszka grzebieniasta kumak nizinny nocek duży bóbr europejski wydra Jeziora lobeliowe 3150 6120 7140 9130 9160 9170 9190 91E0 PLH320039 Jeziora Czaplineckie Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti–petraeae) str. 181 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 3140 3150 3160 3260 6410 6430 6510 7110 7140 7150 7210 7220 9110 9130 9160 91D0 91E0 Dicranum viride PLH320040 Jezioro Bobięcińskie Triturus cristatus Bombina bombina Lutra lutra 3110 3150 str. 182 Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis) Źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) widłoząb zielony traszka grzebieniasta kumak nizinny wydra Jeziora lobeliowe Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony Nympheion, Potamion 3160 6510 7110 7120 7140 7150 7230 9110 9130 9190 91D0 Luronium natans PLH320041 Jezioro Bukowo 1150 1210 2110 2120 2130 2160 2180 7110 9110 9160 91D0 str. 183 Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) elisma wodna Zalewy i jeziora przymorskie (laguny) Kidzina na brzegu morskim Inicjalne stadia nadmorskich wydm białych Nadmorskie wydmy białe (Elymo– Ammophiletum) Nadmorskie wydmy szare Nadmorskie wydmy z zaroślami rokitnika Lasy mieszane i bory na wydmach nadmorskich Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 91E0 91F0 Linaria loeselii (Linaria odora) PLH320042 Jezioro Śmiadowo 3110 91D0 91E0 PLH320043 Karsibórz Świdwiński 3160 7140 9110 9130 9160 9190 91D0 PLH320044 Lasy Bierzwnickie Misgurnus fossilis Triturus cristatus Bombina bombina Emys orbicularis Lutra lutra 3140 3150 3160 str. 184 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– jesionowe (Ficario–Ulmetum) lnica wonna Jeziora lobeliowe Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo–dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) piskorz traszka grzebieniasta kumak nizinny żółw błotny wydra Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony 6410 Bison bonasus 9110 Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) żubr Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Lampetra planeri Lampetra fluviatilis Salmo salar Aspius aspius Cottus gobio Triturus cristatus minóg strumieniowy minóg rzeczny łosoś atlantycki boleń głowacz białopłetwy traszka grzebieniasta 6120 6410 6430 6510 7120 7140 7210 7230 9110 9130 9160 91D0 91E0 PLH320045 Mirosławiec 3150 6120 PLH320046 Uroczyska Puszczy Drawskiej str. 185 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony Bombina bombina Emys orbicularis Castor fiber Lutra lutra 3130 3140 3150 3160 3260 4030 6410 6510 7110 7140 7210 7230 9110 9130 9160 9170 91D0 91E0 str. 186 kumak nizinny żółw błotny bóbr europejski wydra Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– Arctostaphylion) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary PLH320047 Warnie Bagno Przedmiot ochrony Luronium natans elisma wodna Liparis loeselii lipiennik Loesela 3160 7110 7120 7140 9110 91D0 PLH320048 Diabelskie Pustacie Triturus cristatus Bombina bombina 91E0 traszka grzebieniasta kumak nizinny Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– Arctostaphylion) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– Carpinetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– incanae, olsy źródliskowe) 1110 Piaszczyste ławice podmorskie 3140 3150 3160 4030 7140 7230 9110 9160 91D0 PLH990002 Ostoja na Zatoce Pomorskiej Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio–Caricetea) Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) str. 187 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru / nazwa obszary Przedmiot ochrony Alosa fallax parposz Phocoena phocoena morświn Proponowane do utworzenia obszary Natura 2000 Tabela 2.1.6/5. Lista Potencjalnych (Wzs) Obszarów Natura 2000 Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony PLH02_01 Ludów Śląski Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Triturus cristatus traszka grzebieniasta Bombina bombina kumak nizinny Osmoderma eremita pachnica dębowa Lycaena dispar czerwończyk nieparek Maculinea nausithous modraszek nausitous Maculinea teleius modraszek telejus Barbastella barbastellus mopek Myotis bechsteini nocek Bechsteina Myotis myotis nocek duży Myotis emarginatus nocek orzęsiony PLH02_02 Wzgórza Strzelińskie Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze 8220 zbiorowiskami z Androsacion vandelii Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) 91F0 Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– str. 188 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony jesionowe (Ficario–Ulmetum) PLH02_03 Stawy Karpnickie Bombina bombina kumak nizinny Osmoderma eremita pachnica dębowa Lutra lutra wydra Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z 3130 Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Euphydryas aurinia przeplatka aurinia Maculinea nausithous modraszek nausitous Maculinea teleius modraszek telejus PLH02_04 Źródła Pijawnika Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z 3130 Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) str. 189 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony PLH02_06 Kumaki Dobrej Triturus cristatus traszka grzebieniasta Bombina bombina kumak nizinny Osmoderma eremita pachnica dębowa Cerambyx cerdo kozioróg dębosz Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Eriogaster catax barczatka kataks Myotis myotis nocek duży PLH02_07 Wzgórza Warzęgowskie Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z 3130 Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami 6210 storczyków Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) 91F0 Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– str. 190 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony jesionowe (Ficario–Ulmetum) PLH02_08 Dolina Bobru pod Trzebieniem Rhodeus sericeus amarus różanka Misgurnus fossilis piskorz Lucanus cervus jelonek rogacz Osmoderma eremita pachnica dębowa Maculinea nausithous modraszek nausitous Ophiogomphus cecilia trzepla zielona Barbastella barbastellus mopek Myotis myotis nocek duży Lutra lutra wydra Luronium natans elisma wodna Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z 3130 Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis Obniżenia na podłożu torfowym z 7150 roślinnością ze związku Rhynchosporion Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Wydmy śródlądowe z murawami 2330 napiaskowymi Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Triturus cristatus traszka grzebieniasta Bombina bombina kumak nizinny Euphydryas aurinia przeplatka aurinia Ophiogomphus cecilia trzepla zielona PLH02_09 Lasy Grędzińskie str. 191 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Lycaena dispar czerwończyk nieparek Maculinea nausithous modraszek nausitous Maculinea teleius modraszek telejus Osmoderma eremita pachnica dębowa Lutra lutra wydra Barbastella barbastellus mopek Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Misgurnus fossilis piskorz Lycaena dispar czerwończyk nieparek Barbastella barbastellus mopek Myotis bechsteini nocek Bechsteina Myotis myotis nocek duży PLH02_10 Wzgórza Niemczańskie Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami 6210 storczyków Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze 8220 zbiorowiskami z Androsacion vandelii Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) 9130 Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– str. 192 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Fagenion, Galio odorati–Fagenion) PLH02_11 Dolina Bystrzycy Łomnickiej Lycaena dispar czerwończyk nieparek Maculinea nausithous modraszek nausitous Lutra lutra wydra Buxbaumia viridis bezlist okrywowy 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– 9180 Acerion pseudoplatani) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze 8220 zbiorowiskami z Androsacion vandelii Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia 8210 caulescentis Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Rhodeus sericeus amarus różanka Misgurnus fossilis piskorz Cobitis taenia koza Eriogaster catax barczatka kataks Lycaena dispar czerwończyk nieparek PLH02_12 Dolina Dolnej Baryczy str. 193 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Osmoderma eremita pachnica dębowa Castor fiber bóbr europejski Myotis myotis nocek duży Lutra lutra wydra Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) 6440 Łąki selemicowe (Cnidion dubii) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia 91I0 pubescenti–petraeae) Bombina bombina kumak nizinny Lycaena dispar czerwończyk nieparek Ophiogomphus cecilia trzepla zielona Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra PLH02_13 Dolina Czernej Wielkiej Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z 3130 Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis 9170 Grąd środkowoeuropejski i str. 194 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Maculinea nausithous modraszek nausitous Maculinea teleius modraszek telejus Lycaena dispar czerwończyk nieparek Ophiogomphus cecilia trzepla zielona Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra PLH02_14 Pieńska Dolina Nysy Łużyckiej Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) 91F0 Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– str. 195 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony jesionowe (Ficario–Ulmetum) Wydmy śródlądowe z murawami 2330 napiaskowymi Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Brzegi lub osuszane dna zbiorników PLH02_15 Gałuszki w Chocianowie wodnych ze zbiorowiskami z 3130 Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Bombina bombina kumak nizinny Lycaena helle czerwończyk fioletek Lycaena dispar czerwończyk nieparek Osmoderma eremita pachnica dębowa Ophiogomphus cecilia trzepla zielona Lutra lutra wydra Barbastella barbastellus mopek Myotis myotis nocek duży Castor fiber bóbr europejski PLH02_19 Dolina Oleśnicy i Potoku Boguszyckiego Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) 2330 Wydmy śródlądowe z murawami str. 196 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony napiaskowymi PLH02_20 Źródliska koło Zimnej Wody Osmoderma eremita pachnica dębowa Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– PLH02_22 Skoroszowskie Łąki 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Euphydryas aurinia przeplatka aurinia Lycaena dispar czerwończyk nieparek Maculinea nausithous modraszek nausitous Maculinea teleius modraszek telejus Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Lycaena dispar czerwończyk nieparek Maculinea nausithous modraszek nausitous Maculinea teleius modraszek telejus PLH02_24 Modraszki koło Opoczki Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Cottus gobio głowacz białopłetwy Carabus variolosus biegacz urozmaicony Maculinea teleius modraszek telejus Lycaena dispar czerwończyk nieparek Maculinea nausithous modraszek nausitous PLH02_26 Góry Złote Rhinolophus hipposideros podkowiec mały str. 197 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Barbastella barbastellus mopek Myotis emarginatus nocek orzęsiony Myotis bechsteini nocek Bechsteina Myotis myotis nocek duży Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– 4030 Arctostaphylion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Górskie łąki konietlicowe użytkowane 6520 ekstensywnie (Polygono–Trisetion) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami 6210 storczyków Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe 6230 (Nardion – płaty bogate florystycznie) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Środkowoeuropejskie wyżynne piargi i 8150 gołoborza krzemianowe Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze 8220 zbiorowiskami z Androsacion vandelii Ciepłolubne buczyny storczykowe 9150 (Cephalanthero–Fagenion) Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na 9180 stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– str. 198 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Acerion pseudoplatani) PLH02_28 Karszówek Lycaena dispar czerwończyk nieparek Maculinea nausithous modraszek nausitous Maculinea teleius modraszek telejus Osmoderma eremita pachnica dębowa Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Cerambyx cerdo kozioróg dębosz Osmoderma eremita pachnica dębowa PLH02_30 Kozioróg w Czernej Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Emys orbicularis żółw błotny PLH02_31 Leśne Stawki koło Goszcza Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Euphydryas aurinia przeplatka aurinia Lycaena dispar czerwończyk nieparek Maculinea teleius modraszek telejus Maculinea nausithous modraszek nausitous PLH02_32 Łąki Gór i Pogórza Izerskiego Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Górskie łąki konietlicowe użytkowane 6520 ekstensywnie (Polygono–Trisetion) Środkowoeuropejskie wyżynne piargi i 8150 gołoborza krzemianowe str. 199 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe 6230 (Nardion – płaty bogate florystycznie) Triturus cristatus traszka grzebieniasta Bombina bombina kumak nizinny Rhodeus sericeus amarus różanka Misgurnus fossilis piskorz Hypodryas maturna przeplatka maturna Cerambyx cerdo kozioróg dębosz Maculinea nausithous modraszek nausitous Maculinea teleius modraszek telejus Osmoderma eremita pachnica dębowa Lycaena dispar czerwończyk nieparek Ophiogomphus cecilia trzepla zielona Barbastella barbastellus mopek Myotis myotis nocek duży Lutra lutra wydra Castor fiber bóbr europejski PLH02_33 Łęgi nad Bystrzycą Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis 6440 Łąki selemicowe (Cnidion dubii) str. 200 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, PLH02_34 Łęgi koło Chałupek Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Hypodryas maturna przeplatka maturna Lycaena dispar czerwończyk nieparek PLH02_35 Stawy Maciejowa Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Lycaena dispar czerwończyk nieparek Maculinea nausithous modraszek nausitous PLH02_36 Trzcińskie Mokradła Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Angelica palustris starodub łąkowy PLH04_01 Lisi Kąt Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Wydmy śródlądowe z murawami 2330 napiaskowymi str. 201 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, 7210 Schoenetum nigricantis) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Angelica palustris starodub łąkowy PLH04_02 Łąki Trzęślicowe w Foluszu Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami 6210 storczyków Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Bombina bombina kumak nizinny Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra Angelica palustris starodub łąkowy PLH04_03 Ostoja Barcińsko–Gąsawska Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami 6210 storczyków Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) str. 202 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia 91I0 pubescenti–petraeae) Bombina bombina kumak nizinny Angelica palustris starodub łąkowy PLH04_04 Równina Szubińsko–Łabiszyńska Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami 6210 storczyków Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Angelica palustris starodub łąkowy PLH04_05 Solniska Szubińskie Śródlądowe słone łąki, pastwiska i szuwary (Glauco–Puccinietalia część – 1340 zbiorowiska śródlądowe) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Bombina bombina kumak nizinny PLH04_12 Messy Krajeńskie Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Hypodryas maturna przeplatka maturna Osmoderma eremita pachnica dębowa PLH08_01 Borowina Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, 91E0 Populetum albae, Alnenion glutinoso– str. 203 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony incanae, olsy źródliskowe) PLH08_04 Broniszów Cerambyx cerdo kozioróg dębosz Lucanus cervus jelonek rogacz Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Rhodeus sericeus amarus różanka Cobitis taenia koza Anisus vorticulus zatoczek łamliwy Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra PLH08_08 Jeziora Gościmskie Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Cerambyx cerdo kozioróg dębosz Lucanus cervus jelonek rogacz Osmoderma eremita pachnica dębowa Myotis myotis nocek duży Canis lupus wilk 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) PLH08_09 Lasy Dobrosułowskie Grąd środkowoeuropejski i 9170 subkontynentalny (Galio–Carpinetum, str. 204 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Gobio albipinnatus kiełb białopłetwy Ophiogomphus cecilia trzepla zielona Luronium natans elisma wodna PLH08_10 Łęgi nad Nysą Łużycką Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) PLH08_11 Mierkowskie Wydmy Wydmy śródlądowe z murawami 2330 napiaskowymi Obniżenia na podłożu torfowym z 7150 roślinnością ze związku Rhynchosporion Sosnowy bór chrobotkowy (Cladonio– Pinetum i chrobotkowa postać 91T0 Peucedano–Pinetum) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Bombina bombina kumak nizinny Canis lupus wilk Lutra lutra wydra Barbastella barbastellus mopek Myotis dasycneme nocek łydkowłosy PLH08_16 Wilki nad Nysą str. 205 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Myotis myotis nocek duży Wilgotne wrzosowiska z wrzoścem 4010 bagiennym (Ericion tetralix) Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– 4030 Arctostaphylion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Obniżenia na podłożu torfowym z 7150 roślinnością ze związku Rhynchosporion 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Sosnowy bór chrobotkowy (Cladonio– Pinetum i chrobotkowa postać 91T0 Peucedano–Pinetum) Cobitis taenia koza Lucanus cervus jelonek rogacz Osmoderma eremita pachnica dębowa PLH08_17 Rynna Jezior Torzymskich Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami 3140 ramienic Charetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) str. 206 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony PLH08_18 Leszniańska Dolina Bobru Cobitis taenia koza Ophiogomphus cecilia trzepla zielona Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Lampetra planeri minóg strumieniowy Cobitis taenia koza Cottus gobio głowacz białopłetwy Ophiogomphus cecilia trzepla zielona Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra PLH08_19 Małomickie Łęgi Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i 9170 subkontynentalny (Galio–Carpinetum, str. 207 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Liparis loeselii lipiennik Loesela PLH08_20 Żurawie Bagno Sławskie Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Bombina bombina kumak nizinny Cobitis taenia koza Cerambyx cerdo kozioróg dębosz Leucorrhinia pectoralis zalotka większa Osmoderma eremita pachnica dębowa Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra Liparis loeselii lipiennik Loesela PLH08_22 Rynna Jezior Rzepińskich Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) str. 208 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Bombina bombina kumak nizinny Lampetra planeri minóg strumieniowy Lampetra fluviatilis minóg rzeczny Salmo salar łosoś atlantycki Aspius aspius boleń Rhodeus sericeus amarus różanka Misgurnus fossilis piskorz Cobitis taenia koza Cerambyx cerdo kozioróg dębosz Lucanus cervus jelonek rogacz Maculinea nausithous modraszek nausitous Maculinea teleius modraszek telejus Leucorrhinia pectoralis zalotka większa Lycaena dispar czerwończyk nieparek Ophiogomphus cecilia trzepla zielona Osmoderma eremita pachnica dębowa Lutra lutra wydra PLH08_23 Krośnieńska Dolina Odry Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion 6440 Łąki selemicowe (Cnidion dubii) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) 3270 Zalewane muliste brzegi rzek Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) str. 209 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Brzegi lub osuszane dna zbiorników PLH08_24 Brożek wodnych ze zbiorowiskami z 3130 Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Wydmy śródlądowe z murawami 2330 napiaskowymi Wilgotne wrzosowiska z wrzoścem 4010 bagiennym (Ericion tetralix) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z 7150 roślinnością ze związku Rhynchosporion Cerambyx cerdo kozioróg dębosz PLH08_25 Jeziora Brodzkie Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z 3130 Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) str. 210 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– PLH08_26 Jezioro Janiszowice Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z 3130 Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, 7210 Schoenetum nigricantis) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Lycaena dispar czerwończyk nieparek PLH08_27 Nowogrodzkie Przygiełkowisko Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea 3130 Obniżenia na podłożu torfowym z 7150 roślinnością ze związku Rhynchosporion Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Brzegi lub osuszane dna zbiorników PLH08_28 Przygiełkowiska koło Gozdnicy wodnych ze zbiorowiskami z 3130 Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Obniżenia na podłożu torfowym z 7150 roślinnością ze związku Rhynchosporion Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– 4030 Arctostaphylion) str. 211 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Ciepłolubne, śródlądowe murawy 6120 napiaskowe (Koelerion glaucae) Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Starorzecza i naturalne eutroficzne PLH08_29 Diabelski Staw koło Radomicka zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z 3130 Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) Obniżenia na podłożu torfowym z 7150 roślinnością ze związku Rhynchosporion Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Vertigo moulinsiana poczwarówka jajowata PLH08_30 Dolina Lubszy Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– 4030 Arctostaphylion) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) str. 212 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Wydmy śródlądowe z murawami 2330 napiaskowymi Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Sosnowy bór chrobotkowy (Cladonio– Pinetum i chrobotkowa postać 91T0 Peucedano–Pinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, PLH08_32 Łęgi koło Wymiarek Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Bombina bombina kumak nizinny Cerambyx cerdo kozioróg dębosz Vertigo angustior poczwarówka zwężona Vertigo moulinsiana poczwarówka jajowata Lutra lutra wydra PLH08_33 Uroczyska Borów Zasieckich Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z 3130 Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska 7140 (przeważnie z roślinnością z str. 213 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Scheuchzerio–Caricetea) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe 6230 (Nardion – płaty bogate florystycznie) Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) Obniżenia na podłożu torfowym z 7150 roślinnością ze związku Rhynchosporion Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, 7210 Schoenetum nigricantis) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Wydmy śródlądowe z murawami 2330 napiaskowymi 3160 Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– 4030 Arctostaphylion) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) str. 214 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Bombina bombina kumak nizinny Lutra lutra wydra PLH08_34 Wrzośce w Borach Dolnośląskich Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z 3130 Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Wilgotne wrzosowiska z wrzoścem 4010 bagiennym (Ericion tetralix) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z 7150 roślinnością ze związku Rhynchosporion Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, PLH08_35 Zimna Woda Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Bombina bombina kumak nizinny PLH08_37 Skroda Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) str. 215 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z 3130 Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Misgurnus fossilis piskorz 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) PLH08_38 Lubski Łęg Śnieżycowy Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Bombina bombina kumak nizinny Triturus cristatus traszka grzebieniasta Emys orbicularis żółw błotny Lampetra planeri minóg strumieniowy Rhodeus sericeus amarus różanka Cobitis taenia koza Lucanus cervus jelonek rogacz Vertigo angustior poczwarówka zwężona Cerambyx cerdo kozioróg dębosz Ophiogomphus cecilia trzepla zielona Osmoderma eremita pachnica dębowa Castor fiber bóbr europejski Myotis dasycneme nocek łydkowłosy Lutra lutra wydra PLH08_40 Rynna Gryżyny Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, 7210 Schoenetum nigricantis) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) str. 216 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis Sabanejewia aurata koza złotawa Lampetra planeri minóg strumieniowy PLH08_41 Dolina Dolnego Bobru Rhodeus sericeus amarus różanka Cobitis taenia koza Cottus gobio głowacz białopłetwy Ophiogomphus cecilia trzepla zielona Cerambyx cerdo kozioróg dębosz Lucanus cervus jelonek rogacz Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko 6210 murawy z istotnymi stanowiskami str. 217 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony storczyków Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, PLH10_03 Cisy w Jasieniu Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Bombina bombina kumak nizinny Misgurnus fossilis piskorz Sabanejewia aurata koza złotawa Cobitis taenia koza Eudontotomyzon mariae minóg ukraiński Ophiogomphus cecilia trzepla zielona Leucorrhinia pectoralis zalotka większa Lycaena dispar czerwończyk nieparek Unio crassus skójka gruboskorupowa Anisus vorticulus zatoczek łamliwy Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra PLH10_06 Grabia Wydmy śródlądowe z murawami 2330 napiaskowymi Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Torfowiska nakredowe (Cladietum PLH10_10 Lipickie Mokradła marisci, Caricetum buxbaumii, 7210 Schoenetum nigricantis) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) str. 218 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska PLH10_15 Torfowiska Żytno – Ewina (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) 91D0 Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej 7120 regeneracji Triturus cristatus traszka grzebieniasta Bombina bombina kumak nizinny Leucorrhinia pectoralis zalotka większa PLH10_21 Święte Ługi Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej 7120 regeneracji Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Bombina bombina kumak nizinny Triturus cristatus traszka grzebieniasta Maculinea teleius modraszek telejus Barbastella barbastellus mopek Myotis dasycneme nocek łydkowłosy Myotis myotis nocek duży Lutra lutra wydra PLH16_01 Bory Niemodlińskie Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz 7120 zdolne do naturalnej i stymulowanej str. 219 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Obniżenia na podłożu torfowym z 7150 roślinnością ze związku Rhynchosporion 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– PLH16_02 Dolina Budkowiczanki Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis str. 220 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) Bombina variegata kumak górski Lampetra planeri minóg strumieniowy Maculinea teleius modraszek telejus Lycaena dispar czerwończyk nieparek Maculinea nausithous modraszek nausitous PLH16_03 Góry Opawskie Rhinolophus hipposideros podkowiec mały Myotis myotis nocek duży 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze 8220 zbiorowiskami z Androsacion vandelii Jaworzyny i lasy klonowo–lipowe na 9180 stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis– str. 221 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Acerion pseudoplatani) Nizinne i podgórskie rzeki ze PLH16_04 Dolina Małej Panwi zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Lucanus cervus jelonek rogacz Cerambyx cerdo kozioróg dębosz PLH16_05 Lasy Barucickie Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) str. 222 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Lycaena dispar czerwończyk nieparek Maculinea nausithous modraszek nausitous Maculinea teleius modraszek telejus Triturus cristatus traszka grzebieniasta Bombina bombina kumak nizinny Osmoderma eremita pachnica dębowa PLH16_06 Łąki w okolicach Chrząstowic PLH16_07 Łęg Zdzieszowicki Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) 3270 Zalewane muliste brzegi rzek Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Lycaena dispar czerwończyk nieparek Maculinea nausithous modraszek nausitous Maculinea teleius modraszek telejus PLH16_08 Łąki w okolicach Karłowic nad Stobrawą PLH16_09 Łąki w okolicach Kluczborka nad Stobrawą Lycaena dispar Maculinea nausithous czerwończyk nieparek modraszek nausitous Grąd środkowoeuropejski i PLH16_10 Opolska Dolina Nysy Kłodzkiej subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) 3150 Starorzecza i naturalne eutroficzne str. 223 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion PLH16_11 Ujście Nysy i Stobrawy Bombina bombina kumak nizinny Triturus cristatus traszka grzebieniasta Lycaena dispar czerwończyk nieparek Maculinea nausithous modraszek nausitous Castor fiber bóbr europejski Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Grąd środkowoeuropejski i PLH16_12 Przyłęk nad Białą Głuchołaską subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Castor fiber bóbr europejski PLH16_13 Teklusia Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, 91E0 Populetum albae, Alnenion glutinoso– str. 224 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony incanae, olsy źródliskowe) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Grąd środkowoeuropejski i PLH16_14 Rozumicki Las subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, PLH16_15 Żywocickie Łęgi Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Triturus cristatus traszka grzebieniasta Castor fiber bóbr europejski 3160 Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne PLH22_08 Ostoja Masłowiczki Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion str. 225 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) Grąd subatlantycki (Stellario– 9160 Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz PLH22_13 Sporysz zdolne do naturalnej i stymulowanej 7120 regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Lycaena dispar czerwończyk nieparek Lycaena helle czerwończyk fioletek Vertigo angustior poczwarówka zwężona Castor fiber bóbr europejski PLH22_15 Dolina Szczyry Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Liparis loeselii lipiennik Loesela 3110 Jeziora lobeliowe PLH22_30 Ostoja Borzyszkowska str. 226 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk Grąd subatlantycki (Stellario– 9160 Carpinetum) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– PLH22_37 Torfowisko Trzebielino Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) PLH24_02 Torfowisko przy Dolinie Kocinki Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Starorzecza i naturalne eutroficzne PLH24_03 Przełom Warty koło Mstowa zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) str. 227 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, PLH24_04 Łęgi w lasach nad Liswartą Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) PLH24_05 Walaszczyki w Częstochowie Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) PLH24_06 Bagno w Korzonku Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej 7120 regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) PLH24_07 Poczesna Koło Częstochowy Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) PLH24_12 Śliwa koło Woźnik Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) PLH24_13 Bagno Bruch koło Pyrzowic Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Osmoderma eremita pachnica dębowa PLH24_21 Las koło Tworkowa Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, 91E0 Populetum albae, Alnenion glutinoso– str. 228 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony incanae, olsy źródliskowe) PLH30_01 Jezioro Mnich Drepanocladus vernicosus sierpowiec błyszczący Liparis loeselii lipiennik Loesela Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami 3140 ramienic Charetea Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, 7210 Schoenetum nigricantis) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Triturus cristatus traszka grzebieniasta Bombina bombina kumak nizinny Anisus vorticulus zatoczek łamliwy Castor fiber bóbr europejski Liparis loeselii lipiennik Loesela PLH30_02 Ostoja koło Promna Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, 7210 Schoenetum nigricantis) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Torfowiska przejściowe i trzęsawiska 7140 (przeważnie z roślinnością z str. 229 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Scheuchzerio–Caricetea) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Bombina bombina kumak nizinny Anisus vorticulus zatoczek łamliwy 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) PLH30_03 Dolina Kamionki Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Źródliska wapienne ze zbiorowiskami 7220 Cratoneurion commutati Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Bombina bombina kumak nizinny Triturus cristatus traszka grzebieniasta Castor fiber bóbr europejski PLH30_04 Ostoja Międzychodzko–Sierakowska Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) str. 230 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Triturus cristatus traszka grzebieniasta Bombina bombina kumak nizinny Castor fiber bóbr europejski PLH30_05 Dolina Mogielnicy Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Misgurnus fossilis piskorz Sabanejewia aurata koza złotawa Eudontotomyzon mariae minóg ukraiński PLH30_06 Dolina Swędrni Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska 7140 (przeważnie z roślinnością z str. 231 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Scheuchzerio–Caricetea) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Bombina bombina kumak nizinny PLH30_10 Zamorze Pniewskie Drepanocladus vernicosus sierpowiec błyszczący Liparis loeselii lipiennik Loesela Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami 3140 ramienic Charetea Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Bombina bombina kumak nizinny Triturus cristatus traszka grzebieniasta Rhodeus sericeus amarus różanka Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra PLH30_13 Dolina Cybiny Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) str. 232 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis 3270 Zalewane muliste brzegi rzek Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Ciepłolubne, śródlądowe murawy 6120 napiaskowe (Koelerion glaucae) Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami 6210 storczyków Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Triturus cristatus traszka grzebieniasta Bombina bombina kumak nizinny Lampetra planeri minóg strumieniowy Lucanus cervus jelonek rogacz Lycaena dispar czerwończyk nieparek Ophiogomphus cecilia trzepla zielona Osmoderma eremita pachnica dębowa Unio crassus skójka gruboskorupowa Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra PLH30_15 Dolina Łobżonki Drepanocladus vernicosus sierpowiec błyszczący Liparis loeselii lipiennik Loesela Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk str. 233 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami 3140 ramienic Charetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion 3160 Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– 9160 Carpinetum) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej 7120 regeneracji str. 234 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, 7210 Schoenetum nigricantis) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Bombina bombina kumak nizinny Rhodeus sericeus amarus różanka Cobitis taenia koza Lucanus cervus jelonek rogacz Osmoderma eremita pachnica dębowa Lycaena dispar czerwończyk nieparek Lutra lutra wydra Castor fiber bóbr europejski Apium repens selery błotne PLH30_17 Ostoja Przemęcka Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami 3140 ramienic Charetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Obniżenia na podłożu torfowym z 7150 roślinnością ze związku Rhynchosporion Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Wydmy śródlądowe z murawami 2330 napiaskowymi 3160 Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) str. 235 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej 7120 regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, 7210 Schoenetum nigricantis) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Bombina bombina kumak nizinny Leucorrhinia pectoralis zalotka większa Lycaena dispar czerwończyk nieparek Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra PLH30_18 Dolina Miały Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami 3140 ramienic Charetea Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, 7210 Schoenetum nigricantis) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Bombina bombina kumak nizinny PLH30_19 Dolina Wełny str. 236 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Misgurnus fossilis piskorz Cobitis taenia koza Cottus gobio głowacz białopłetwy Unio crassus skójka gruboskorupowa Ophiogomphus cecilia trzepla zielona Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Castor fiber bóbr europejski PLH30_20 Jezioro Kaliszańskie Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami 3140 ramienic Charetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, 7210 Schoenetum nigricantis) Bombina bombina kumak nizinny Leucorrhinia pectoralis zalotka większa Lycaena dispar czerwończyk nieparek PLH30_21 Ostoja Pilska str. 237 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Ophiogomphus cecilia trzepla zielona Myotis myotis nocek duży Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra Barbastella barbastellus mopek Myotis bechsteini nocek Bechsteina Drepanocladus vernicosus sierpowiec błyszczący Liparis loeselii lipiennik Loesela Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami 3140 ramienic Charetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion 3160 Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne 3270 Zalewane muliste brzegi rzek Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, 7210 Schoenetum nigricantis) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– str. 238 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Sosnowy bór chrobotkowy (Cladonio– Pinetum i chrobotkowa postać 91T0 Peucedano–Pinetum) Wydmy śródlądowe z murawami 2330 napiaskowymi Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– 4030 Arctostaphylion) Ciepłolubne, śródlądowe murawy 6120 napiaskowe (Koelerion glaucae) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej 7120 regeneracji Obniżenia na podłożu torfowym z 7150 roślinnością ze związku Rhynchosporion 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Sosnowy bór chrobotkowy (Cladonio– PLH30_22 Bory Noteckie Pinetum i chrobotkowa postać 91T0 Peucedano–Pinetum) Suche wrzosowiska (Calluno–Genistion, Pohlio–Callunion, Calluno– 4030 Arctostaphylion) Wydmy śródlądowe z murawami 2330 napiaskowymi Ciepłolubne, śródlądowe murawy 6120 napiaskowe (Koelerion glaucae) Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe 6230 (Nardion – płaty bogate florystycznie) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio 91D0 uliginosi–Pinetum, Pino mugo– str. 239 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe bagienne lasy borealne) PLH30_23 Dolina Bukówki Lampetra planeri minóg strumieniowy Cottus gobio głowacz białopłetwy Vertigo angustior poczwarówka zwężona Leucorrhinia pectoralis zalotka większa Lycaena dispar czerwończyk nieparek Ophiogomphus cecilia trzepla zielona Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Vertigo moulinsiana poczwarówka jajowata Vertigo angustior poczwarówka zwężona Leucorrhinia pectoralis zalotka większa Lycaena dispar czerwończyk nieparek Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra Saxifraga hirculus skalnica torfowiskowa PLH30_24 Dolina Debrzynki Źródliska wapienne ze zbiorowiskami 7220 Cratoneurion commutati Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk str. 240 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne 6430 (Convolvuletalia sepium) 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– 9160 Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Bombina bombina kumak nizinny Bombina bombina kumak nizinny PLH30_25 Glinianki w Lenartowicach PLH30_26 Grądy w Czerniejewie Osmoderma eremita pachnica dębowa Castor fiber bóbr europejski Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Bombina bombina kumak nizinny Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra Triturus cristatus traszka grzebieniasta Leucorrhinia pectoralis zalotka większa Castor fiber bóbr europejski Cypripedium calceolus obuwik pospolity 9170 Grąd środkowoeuropejski i PLH30_27 Stawy Kiszkowskie PLH30_28 Grądy Bytyńskie str. 241 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Triturus cristatus traszka grzebieniasta Leucorrhinia pectoralis zalotka większa Lutra lutra wydra PLH30_29 Jeziora Luboskie Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami 3140 ramienic Charetea Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, 7210 Schoenetum nigricantis) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Bombina bombina kumak nizinny Leucorrhinia pectoralis zalotka większa Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra PLH30_30 Uroczyska Kujańskie Drepanocladus vernicosus sierpowiec błyszczący Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) str. 242 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion 3160 Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Źródliska wapienne ze zbiorowiskami 7220 Cratoneurion commutati Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami 3140 ramienic Charetea Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Triturus cristatus traszka grzebieniasta Bombina bombina kumak nizinny Aspius aspius boleń Misgurnus fossilis piskorz Cobitis taenia koza Cerambyx cerdo kozioróg dębosz Ophiogomphus cecilia trzepla zielona Osmoderma eremita pachnica dębowa Vertigo angustior poczwarówka zwężona Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra PLH30_31 Lasy Żerkowsko–Czeszewskie Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion 9170 Grąd środkowoeuropejski i str. 243 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony subkontynentalny (Galio–Carpinetum, Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) 6440 Łąki selemicowe (Cnidion dubii) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Grąd środkowoeuropejski i PLH30_32 Struga Białośliwka subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Triturus cristatus traszka grzebieniasta Lucanus cervus jelonek rogacz Osmoderma eremita pachnica dębowa Leucorrhinia pectoralis zalotka większa PLH30_33 Dębowa Góra Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia 91I0 pubescenti–petraeae) 3140 Twardowodne oligo– i mezotroficzne str. 244 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Bombina bombina kumak nizinny Castor fiber bóbr europejski PLH30_34 Buczyna w Długiej Goślinie Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Bombina bombina kumak nizinny Bombina bombina kumak nizinny Leucorrhinia pectoralis zalotka większa Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra PLH30_35 Dolina Średzkiej Strugi PLH30_36 Uroczyska Puszczy Zielonki Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami 3140 ramienic Charetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion str. 245 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, 7210 Schoenetum nigricantis) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Cobitis taenia koza Cottus gobio głowacz białopłetwy Lampetra planeri minóg strumieniowy Lampetra fluviatilis minóg rzeczny Salmo salar łosoś atlantycki Rhodeus sericeus amarus różanka Leucorrhinia pectoralis zalotka większa Lycaena dispar czerwończyk nieparek Cerambyx cerdo kozioróg dębosz Osmoderma eremita pachnica dębowa PLH32_01 Dorzecze Regi Grąd subatlantycki (Stellario– 9160 Carpinetum) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) 7230 Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o str. 246 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony charakterze młak, turzycowisk i mechowisk 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) 3160 Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej 7120 regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Cobitis taenia koza PLH32_02 Dolina Tywy Twardowodne oligo– i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami 3140 ramienic Charetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, 91E0 Populetum albae, Alnenion glutinoso– str. 247 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony incanae, olsy źródliskowe) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, 7210 Schoenetum nigricantis) Grąd subatlantycki (Stellario– 9160 Carpinetum) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Leucorrhinia pectoralis zalotka większa 3160 Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne PLH32_05 Ostoja Golczewska Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– 9160 Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– PLH32_06 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Lutra lutra wydra str. 248 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Dolina Bielawy Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 3260 Ranunculion fluitantis Grąd subatlantycki (Stellario– 9160 Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk Cerambyx cerdo kozioróg dębosz Osmoderma eremita pachnica dębowa PLH32_07 Wzgórza Krzymowskie Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio–Carpinetum, 9170 Tilio–Carpinetum) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Bombina bombina kumak nizinny PLH32_08 Wzgórza Moryńskie str. 249 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Murawy kserotermiczne (Festuco– Brometea) – priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami 6210 storczyków Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Ciepłolubne, śródlądowe murawy 6120 napiaskowe (Koelerion glaucae) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Leucorrhinia pectoralis zalotka większa Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– PLH32_09 Torfowisko Reptowo Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej 7120 regeneracji Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Vertigo angustior poczwarówka zwężona PLH32_10 Mechowisko Manowo Drepanocladus vernicosus sierpowiec błyszczący Liparis loeselii lipiennik Loesela Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) 1150 Zalewy i jeziora przymorskie (laguny) 2180 Lasy mieszane i bory na wydmach PLH32_11 Jezioro Wicko i Modelskie Wydmy str. 250 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony nadmorskich 1130 Ujścia rzek (estuaria) Inicjalne stadia nadmorskich wydm 2110 białych 2130 Nadmorskie wydmy szare Nadmorskie wydmy białe (Elymo– 2120 Ammophiletum) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) 1150 Zalewy i jeziora przymorskie (laguny) 1130 Ujścia rzek (estuaria) PLH32_12 Jezioro Kopań Inicjalne stadia nadmorskich wydm 2110 białych Lasy mieszane i bory na wydmach 2180 nadmorskich Nadmorskie wydmy białe (Elymo– 2120 Ammophiletum) 2130 Nadmorskie wydmy szare 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Osmoderma eremita pachnica dębowa Cerambyx cerdo kozioróg dębosz PLH32_13 Dziczy Las Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) str. 251 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– 9160 Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) PLH32_14 Bystrzyno Triturus cristatus traszka grzebieniasta Leucorrhinia pectoralis zalotka większa Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Triturus cristatus traszka grzebieniasta Leucorrhinia pectoralis zalotka większa Lycaena dispar czerwończyk nieparek Lycaena helle czerwończyk fioletek Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra PLH32_15 Dolna Ina Ziołorośla górskie (Adenostylion 6430 alliariae) i ziołorośla nadrzeczne str. 252 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony (Convolvuletalia sepium) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6410 (Molinion) 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– 9160 Carpinetum) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) PLH32_16 Bukowy Las Górki Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Grąd subatlantycki (Stellario– 9160 Carpinetum) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Łęgowe lasy dębowo–wiązowo– 91F0 jesionowe (Ficario–Ulmetum) Twardowodne oligo– i mezotroficzne PLH32_17 Jezioro Stolsko zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami 3140 ramienic Charetea 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) PLH32_18 Las Baniewicki Grąd subatlantycki (Stellario– 9160 Carpinetum) str. 253 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska PLH32_19 Torfowisko Poradz (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) 3160 Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej 7120 regeneracji Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Torfowiska przejściowe i trzęsawiska PLH32_20 Wiązogóra (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) 3160 Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej 7120 regeneracji Triturus cristatus traszka grzebieniasta Bombina bombina kumak nizinny Cobitis taenia koza Lampetra planeri minóg strumieniowy Cottus gobio głowacz białopłetwy Leucorrhinia pectoralis zalotka większa Lycaena dispar czerwończyk nieparek Lycaena helle czerwończyk fioletek Castor fiber bóbr europejski Lutra lutra wydra 3140 Twardowodne oligo– i mezotroficzne PLH32_21 Pojezierze Ińskie str. 254 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Kod obszaru/nazwa Przedmiot ochrony zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z 3130 Littorelletea, Isoëto–Nanojuncetea Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z 3150 Nympheion, Potamion 3160 Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z 7140 Scheuchzerio–Caricetea) Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i 7230 mechowisk 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo–Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae– 9130 Fagenion, Galio odorati–Fagenion) Pomorski kwaśny las brzozowo– 9190 dębowy (Betulo–Quercetum) Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi– Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi–Pinetum, Pino mugo– Sphagnetum, Sphagno girgensohnii– Piceetum i brzozowo–sosnowe 91D0 bagienne lasy borealne) Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo–fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso– 91E0 incanae, olsy źródliskowe) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 6510 (Arrhenatherion elatioris) Torfowiska wysokie z roślinnością 7110 torfotwórczą (żywe) Grąd subatlantycki (Stellario– 9160 Carpinetum) INNE, WAŻNE OBSZARY CHRONIONE ORAZ KORYTARZE EKOLOGICZNE NA TERENIE DORZECZA str. 255 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Na obszarze Polski powołano dotychczas 23 parki parodowe, które zajmują blisko 1% powierzchni kraju. Najstarszym parkiem jest Białowieski PN utworzony w 1947 r., natomiast najmłodszym parkiem jest PN Ujście Warty powołany w 2001 roku. Parki Krajobrazowe na stan z 31 grudnia 2007 roku stanowią blisko 8% powierzchni kraju. Ich liczba wynosi 120, a zajmowana przez nie powierzchnia blisko 2,5 mln ha. Dorzecze Odry, które pod względem wielkości zajmuje po dorzeczu Wisły drugie miejsce w Polsce, również obfituje w miejsca cenne pod względem przyrodniczym i krajobrazowym. Na obszarze dorzecza Odry utworzono dotychczas 6 parków narodowych – Woliński PN, Drawieński PN, Wielkopolski PN, PN Ujście Warty, Karkonoski PN i PN Gór Stołowych oraz ponad 40 parków krajobrazowych. Tu również znajdziemy formy ochrony, które powołano m.in. dla zachowania cennych ekosystemów wodno–błotnych. Do takich obiektów należy m.in. PN i PK Ujście Warty, Drawieński PN, Nadwarciański PK, PK Dolina Bystrzycy, czy PK Międzyrzecza Warty i Widawki. W dorzeczu Odry występują: − parki narodowe: WOLIŃSKI PARK NARODOWY, DRAWIEŃSKI PARK NARODOWY, WIELKOPOLSKI PARK NARODOWY, PARK NARODOWY UJŚCIE WARTY, KARKONOSKI PARK NARODOWY, PARK NARODOWY GÓR STOŁOWYCH − parki krajobrazowe: PARK KRAJOBRAZOWY DOLINY DOLNEJ ODRY, SZCZECIŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY, IŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY, DRAWSKI PARK KRAJOBRAZOWY, BARLINECKO–GORZOWSKI PARK KRAJOBRAZOWY, UJŚCIE WARTY PARK KRAJOBRAZOWY, CEDYŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY, SIERAKOWSKI PARK KRAJOBRAZOWY, PSZCZEWSKI PARK KRAJOBRAZOWY, ŁAGOWSKI PARK KRAJOBRAZOWY, GRYŻYŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY, KRZESIŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY, PRZEMĘCKI PARK KRAJOBRAZOWY, ROGALIŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY, PRZEMKOWSKI PARK KRAJOBRAZOWY, PARK KRAJOBRAZOWY DOLINA JEZIERZYCY, KRAJEŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY, PARK KRAJOBRAZOWY PUSZCZA ZIELONKA, LEDNICKI PARK KRAJOBRAZOWY, PARK KRAJOBRAZOWY PROMNO, POWIDZKI PARK KRAJOBRAZOWY, NADGOPLAŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY, NADWARCIAŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY, ŻERKOWSKO–CZESZWESKI PARK KRAJOBRAZOWY, PARK KRAJOBRAZOWY MIĘDZYRZECZA WARTY I WIDAWKI, ZAŁĘCZAŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY, STAWKI PARK KRAJOBRAZOWY, PARK KRAJOBRAZOWY ORLICH GNIAZD, PARK KRAJOBRAZOWY LASY NAD GÓRNĄ LISWARTĄ, STOBRAWSKI PARK KRAJOBRAZOWY, PARK KRAJOBRAZOWY GÓRA ŚW. ANNY, PARK KRAJOBRAZOWY CYSTERSKIE KOMPOZYCJE KRAJOBRAZOWE RUD WIELKICH, PARK KRAJOBRAZOWY GÓR OPAWSKICH, ŚNIEŻNICKI str. 256 PARK KRAJOBRAZOWY, PARK Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry KRAJOBRAZOWY GÓR SOWICH, ŚLĘŻAŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY, PARK KRAJOBRAZOWY DOLINA BYSTRZYCY, PARK KRAJOBRAZOWY CHEŁMY, KSIĄŻAŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY, PARK KRAJOBRAZOWY SUDETÓW WAŁBRZYSKICH, RUDAWSKI PARK KRAJOBRAZOWY, PARK KRAJOBRAZOWY DOLINY BOBRU, PARK KRAJOBRAZOWY DOLINA SŁUPI, PARK KRAJOBRAZOWY WZNIESIEŃ ŁÓDZKICH, PARK KRAJOBRAZOWY BESKIDU ŻYWIECKIEGO, PARK KRAJOBRAZOWY ŁUK MUŻAKOWA. Zarówno w parkach narodowych jak i krajobrazowych obszary wodno–błotne stanowią istotny element środowiska przyrodniczego dla którego obszary te objęto ochroną. W obszarze dorzecza Odry licznie występują korytarze ekologiczne jak też obszary węzłowe o randze krajowej i międzynarodowej. Ich rozmieszczenie prezentuje rycina zamieszczona poniżej. Ryc. 2.1.6/1. Krajowa sieć ekologiczna ECONET–POLSKA (źródło: Instytut Ochrony Środowiska) str. 257 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry W obszarze dorzecza Odry znajduje się jeden rezerwat biosfery „Karkonosze”. Rozmieszczenie rezerwatów biosfery w Polsce prezentuje rycina poniżej. W dorzeczu Odry położone są następujące obszary wodno–błotne RAMSAR: − Park Narodowy „Ujście Warty”, − Rezerwat przyrody Jezioro Świdwie, − Rezerwat przyrody Stawy Milickie. Ryc. 2.1.6/2. Rezerwaty biosfery w Polsce 2.2. Zasoby kulturowe Konwencja UNESCO dotycząca Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego została przyjęta na 16 sesji Konferencji Generalnej Unesco w 1972 r. w Paryżu. UNESCO jest organizacją, która koordynuje działania służące rozwojowi międzynarodowej współpracy kulturalnej. Zgodnie z konwencją utworzona została Lista Światowego Dziedzictwa, na którą wpisane zostały obiekty znajdujące się między innymi na terytorium Polski. Obiekty zawarte na liście charakteryzuje najwyższa powszechna wartość oraz wyjątkowość w skali światowej. str. 258 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Z uwagi na cenność tych obiektów uwzględniono w niniejszej prognozie formy dziedzictwa UNESCO znajdujące się na obszarze dorzecza Odry i są to: − Hala Stulecia (Hala Ludowa) we Wrocławiu; − Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy; − Park Mużakowski nad rzeką Nysą. Ponadto na obszarze dorzecza Odry znajdują się liczne zabytki wpisane na listę sporządzoną przez Ośrodek Dokumentacji Zabytków. Są to głównie zamki i twierdze, zespoły pałacowo – parkowe oraz zespoły miejskie i sakralne. Wśród najważniejszych obiektów występujących na terenie miejscowości zlokalizowanych w obrębie analizowanego dorzecza można wymienić: − − − Cieszyn Rotunda romańska. Zameczek Bonerów (dziedziniec). Miasto wraz z zamkiem i spichlerzami (rynek z kamienicami Przybyłów, Wojnowice Kazimierz kościół farny – wnętrze, klasztor franciszkanów. − − − Paczków Miasteczko w obrębie murów z ratuszem i kościołem parafialnym. Kolegiata św. Jakuba (wnętrze). Nysa Wambierzyce − − Zespół pielgrzymkowy. Kamieniec Ząbkowicki Neogotycki pałac królewski z parkiem. Zespół klasztoru cystersów z kościołem (wnętrze, zwłaszcza stalle), Henryków klasztorem (wnętrza), ogrodem z pawilonami oraz zabudową gospodarczą. − Krzeszów Zespół klasztoru cystersów. Kościół – wnętrze, zwłaszcza mauzoleum Piastów Śląskich, klasztor, Kościół św. Józefa i pawilony. − Wałbrzych − Zamek Hochbergów (wnętrza). Częstochowa str. 259 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Jasna Góra: zespół Kościoła (wnętrze), Kaplicy Najświętszej Marii Panny (wnętrze) i klasztoru (wnętrza Wielkiego Refektarza i Biblioteki) w obrębie obwarowań bastionowych. − − − Karpacz Romański kościół drewniany Wang. Szachulcowy dom podcieniowy. Zamek renesansowy książąt brzeskich (widok z zewnątrz), zwłaszcza Świdnica Brzeg budynek bramny, dziedziniec krużgankowy. − − Strzegom Kościół joannitów (wnętrze). Kościół romański – widok z zewnątrz i wnętrze z malowidłami Świerzawa romańskimi w absydzie. − Wrocław Kościół farny św. Elżbiety z dawnym cmentarzem i kamieniczkami od strony Rynku; Kościół i klasztor bernardynów (Muzeum Architektury); wnętrza kościoła i klasztoru – krużganki; Ratusz Staromiejski; Zespół uniwersytecki z wnętrzami Aula Leopoldina, Sali Muzycznej i głównej klatki schodowej wraz z kościołem jezuitów i dawnym budynkiem kolegium; − − − Hala Ludowa (obiekt wpisany na listę UNESCO). Legnickie Pole Kościół i klasztor benedyktynów. Zespół klasztoru norbertanek oraz Kościoła św. Prokopa. Zespół opactwa cystersów; Kościół i klasztor, kaplice Książęca Strzelno Lubiąż i Loretańska. − − − Żagań Barokowy pałac z parkiem krajobrazowym. Pałac i zespół fabryczny Poznańskiego przy ul. Ogrodowej. Łódź Rydzyna str. 260 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Zespół miasteczka z barokowymi domami, dwoma kościołami; Pałac z parkiem. − − − − − Gołuchów Zamek – pałac Działyńskich wraz z parkiem. Późnorenesansowy dwór obronny Grudzińskich. Kościół i klasztor filipinów. Szachulcowy dom podcieniowy. Zespół Ostrowa Tumskiego; Katedra, kolegiata Najświętszej Marii Panny, psałteria; Zespół Rynku Staromiejskiego z ratuszem i zabudową rynkową oraz Poddębice Gostyń Świdnica Poznań otaczające kamienice, "Oś jezuicka" od Rynku z kościołem, kolegium i szkołami barokowymi. − − − − − − − Gniezno Zespół katedralny wraz z kuriami kolegiackimi. Kolegiata św. Piotra i Pawła. Ratusz gotycki. Kruszwica Chojna Chwarszczany Wczesnogotycka kaplica templariuszy. Osiedle kultury łużyckiej (rezerwat archeologiczny). Klasycystyczny pałac Skórzewskich z oficynami. Biskupin Lubostroń Stargard Szczeciński Kościół Najświętszej Marii Panny. Przy ocenie analizowanego dorzecza należy zwrócić uwagę na zabytki związane z budownictwem wodnym. Są to XIX i XX wieczne hydrotechniczne „cuda”. Na terenie dorzecza Odry znajduje się Kanał Kłodnicki będący jednym z najstarszych kanałów śródlądowych Europy. Budowę Kanału rozpoczęto w 1792 r. i miał służyć do transportu węgla z Zabrza do Gliwic. Ponadto występuje Kanał Bydgoski – łączący Wisłę z Odrą poprzez str. 261 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry dopływy: Brdę, Noteć i Wartę. Władze miasta starają się o wpisanie kanału na listę światowego dziedzictwa UNESCO. 2.3. Potencjalne zmiany aktualnego stanu środowiska w przypadku braku realizacji planu gospodarowania wodami Ustanowienie Ramowej Dyrektywy Wodnej spowodowało pojawienie się nowego podejścia do gospodarki wodnej. Celem RDW jest osiągnięcie, bądź utrzymanie dobrego stanu wód do roku 2015. RDW narzuca prowadzenie takiej polityki wodnej, która zapewni ludziom dostęp do czystej wody pitnej oraz umożliwi rozwój społeczny i gospodarczy przy jednoczesnym poszanowaniu potrzeb środowiska naturalnego. Plan gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry jest jednym z podstawowych narzędzi polityki wodnej, który realizuje założenia RDW. Wdrożenie PGW wraz z zawartymi tam działaniami zapewni utrzymanie bądź poprawę stanu wód. Brak realizacji PGW dla obszaru dorzecza Odry uniemożliwi poprawę jakości wód albo pozostawi aktualny stan wód niezmienionym. Poniżej przedstawiono aktualny stan środowiska wodnego, w celu uwidocznienia problemów jakie występują w obrębie dorzecza. KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA STANU WÓD, W TYM DORZECZA ODRY Rozważając ilość zasobów wodnych przypadających na mieszkańca w Polsce (ok. 1580 3 m /rok) stwierdzono trzykrotnie mniejszy niż średnia europejska (4560 m3/rok) oraz 4,5 raza niższy od średniej światowej (7300 m3/rok). Polska wraz z Belgią i Niemcami plasuje w grupie krajów o bardzo małych zasobach. Ponadto w Polsce zasoby wodne charakteryzują się nierównomiernym rozmieszczeniem w czasie i przestrzeni. Oprócz problemów związanych z zasobnością wód pojawia się problem ich czystości ograniczający użytkowanie. Stan wód w rzekach Polski determinują głównie odprowadzane, niedostatecznie oczyszczone ścieki komunalne oraz zrzut zasolonych wód dołowych z przemysłu wydobywczego, a przede wszystkim z kopalń węgla kamiennego. Ponadto pojawił się problem retencji wód – zbiorniki wodne magazynowały około 5,4% średniego rocznego odpływu, czyli o wiele za mało w stosunku do realnych możliwości gromadzenia wody w zbiornikach uwzględniając warunki topograficzne, które szacuje się na 15% średniego rocznego odpływu [Krzanowski 2000]. Do roku 1985 można było zaobserwować znaczną ilość ścieków nieoczyszczanych odprowadzanych wprost do odbiorników, natomiast w przypadku ścieków oczyszczanych dominowało tylko wstępne usunięcie zanieczyszczeń na drodze mechanicznej. Jednakże zaobserwowano stopniowy wzrost ilości ścieków oczyszczanych biologicznie, natomiast od 1995 roku dodatkowo poddawanych procesom wysokoefektywnego oczyszczania pozwalających na usunięcie związków azotu i fosforu. str. 262 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Należy zaznaczyć, że występowało i nadal występuje ogromne zróżnicowanie w stopniu skanalizowania miast i wsi. Dlatego powinny w tym obszarze wystąpić radykalne zmiany w celu poprawy tej sytuacji, polegające między innymi na wzroście nakładów inwestycyjnych na budowę zbiorczych systemów kanalizacyjnych na wsi. Natomiast w miejscach, gdzie jest to niemożliwe, ze względu np. na wysokie nakłady finansowe, czy nieodpowiednie warunki topograficzne, preferowane powinny być przydomowe lub grupowe oczyszczalnie ścieków. Polska stopniowo przyczyniła się do redukcji zanieczyszczeń, które są odprowadzane do Morza Bałtyckiego. Fakt ten zauważalny jest w odniesieniu do fosforu fosforanowego i azotu ogólnego i związany jest ze zwiększeniem ilości budowanych oczyszczalni z podwyższonym usuwaniem związków biogennych oraz wprowadzaniem racjonalnych rozwiązań w rolnictwie uwzględniających w większym niż dotychczas stopniu wymogi ochrony środowiska. Odnosząc się do dorzecza Odry można stwierdzić, że na aktualny stan wód w tym dorzeczu mają wpływ zanieczyszczenia odprowadzane ze źródeł punktowych tj. z miejscowości o nieodpowiednio uporządkowanej gospodarce wodno – ściekowej. W dorzeczu Odry do wód odprowadzanych jest rocznie 855,3 mln m3 ścieków, w tym 57,9 mln m3 bez oczyszczenia. Ścieki z punktowych źródeł zanieczyszczeń to również źródła zanieczyszczeń dla jezior tego terenu. Ponadto w obszarze dorzecza źródłem zanieczyszczeń jest rolnictwo. Mimo, że wykorzystywanie nawozów sztucznych jak i naturalnych w ostatnich latach zmniejszyło się to jednak rolnictwo i hodowla należy do znaczących presji obszaru dorzecza Odry. Znaczący wpływ na stan oraz jakość wód podziemnych dorzecza mają źródła punktowe, górnictwo podziemne oraz odkrywkowe, nadmierny pobór wód. Niekorzystne oddziaływanie górnictwa odkrywkowego odzwierciedla się powstawaniem wielkoobszarowych lejów depresji. Ponadto na obszarze dorzecza dochodzi do zanieczyszczenia wód podziemnych metalami oraz siarczanami. Występują również presje wywołane nadmierną eksploatacją wód podziemnych w rejonie aglomeracji łódzkiej oraz w rejonie Świnoujścia. Analizując stan jakości wód jeziornych na podstawie wyników prac prowadzonych w IOŚ, wiadomo, że w obszarach pojeziernych największym zagrożeniem jakości wód są punktowe źródła zanieczyszczeń, odprowadzające ścieki bezpośrednio do wód jezior lub do wód ich dopływów, spływy biogenów z rolniczo użytkowanej zlewni (z uwzględnieniem wielkotowarowej hodowli zwierząt) oraz turystyka i rekreacja. Istotnym elementem gospodarki wodnej jest pobór wód i w przypadku dorzecza Odry podstawowym źródłem zaopatrzenia w wodę gospodarki komunalnej, rolnictwa i przemysłu są zasoby wód powierzchniowych, stanowiące tutaj ponad 84% poborów wody. Największa str. 263 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry ilość wody (70%) przeznaczana jest na cele przemysłowe. Należy zaznaczyć, że od pewnego czasu zauważalny jest spadek zużycia wody, który w przypadku przemysłu przyniósł zmniejszenie ilości zużywanej wody o ok. 35%, a w odniesieniu do gospodarki komunalnej o ok. 31% . Ma to związek z racjonalizacją zużycia wody w przemyśle, likwidacją nadmiernie wodochłonnych technologii, zmniejszaniem strat wody w sieciach wodociągowych. WNIOSKI: Nierealizowanie PGW pozostawi aktualny stan wód niezmienionym a w konsekwencji spowoduje następujące reperkusje wpływające na potencjalne zmiany środowiska: − dalsze pogarszanie stanu części wód; − brak dążenia do osiągnięcie dobrego stanu ekologicznego i chemicznego dla wód powierzchniowych, dobrego stanu chemicznego i ilościowego dla wód podziemnych; − niedotrzymanie obowiązków wynikających z przystąpienia Polski do Unii Europejskiej; − narastanie procederu zrzutu substancji priorytetowych do środowiska; − ograniczanie dostępu ludności do wody pitnej przez pogarszający się stanem wód; − zwiększanie zanieczyszczenia środowiska gruntowo–wodnego związanego z niedostatecznym system oczyszczania ścieków; − potencjalny wzrost zanieczyszczeń pochodzenia rolniczego; − pogłębiająca się eutrofizacja wód; − mniejsza efektywność energetyczna; − niedostateczna świadomość ekologiczna społeczeństwa; − niedostateczny monitoring wód; − brak właściwych mechanizmów finansowania gospodarki wodnej. Przedstawione działania w ramach każdej kategorii mają zapewnić poprawę jakości wszystkich wód oraz poprawę stanu całego środowiska wodnego. Zatem realizacja PGW jest niezbędnym elementem służącym prowadzeniu takiej polityki wodnej, która zapewni ludziom dostęp do czystej wody oraz zagwarantuje zrównoważony rozwój. 3. CHARAKTERYSTYKA PROJEKTU 3.1. Cele i zawartość analizowanego projektu planu Celem środowiskowym planów gospodarowania wodami jest taka konsolidacja działań i środków, która pozwoli na osiągnięcie dobrego stanu wód już do roku 2015. Działaniami objęte zostaną zarówno wody powierzchniowe jak i podziemne by uzyskać: − dobry stan ekologiczny i chemiczny dla wód powierzchniowych; − dobry stan chemiczny i ilościowy dla wód podziemnych. str. 264 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza stanowi podsumowanie procesu planistycznego i zgodnie z Prawem wodnym charakteryzuje obszar dorzecza głównie przez identyfikacje oddziaływań antropogenicznych na wody, ocenę ich wpływu, zestawienie obszarów chronionych oraz wykazanie jednolitych części wód i ustanowionych dla nich celów środowiskowych. Ponadto artykuł 114 Prawa wodnego wymienia następujące elementy składowe planu: − analizę ekonomiczną korzystania z wód; − mapę sieci monitoringu; − wykaz organów kompetentnych w/s gospodarowania wodami; − źródła i metody pozyskiwania informacji dla sporządzenia planu; − uwzględnienie konsultacji społecznych; − podsumowanie działań z programu wodno – środowiskowego kraju, sposobów osiągania celów środowiskowych oraz podsumowanie innych szczegółowych programów i planów – w tym dla sektorów gospodarki – w obszarze dorzecza. Zgodnie z artykułem 5 oraz załącznikiem II Ramowej Dyrektywy Wodnej plan gospodarowania wodami powinien zawierać następujące elementy: 1. Ogólny opis cech charakterystycznych obszaru dorzecza wód powierzchniowych i podziemnych szczególnie zawierający ich odwzorowania położenia i granic części wód, a ponadto odwzorowanie ekoregionów i typów części wód powierzchniowych w dorzeczu oraz określenie warunków referencyjnych dla typów części wód powierzchniowych. 2. Podsumowanie identyfikacji znaczących oddziaływań antropogenicznych i oceny ich wpływu na stan wód powierzchniowych i podziemnych, w tym: a. punktowe źródła zanieczyszczeń, b. rozproszone źródła zanieczyszczeń wraz z krótką charakterystyką użytkowania gruntów, c. oddziaływania wywierane na ilościowy stan wód, w tym poboru wody, d. analizę innych rodzajów wpływu działalności człowieka na stan wód, e. informacje nt. wpływu zmian klimatu na gospodarowanie wodami, f. informacje nt. niedoborów wody i suszy; 3. Wykaz obszarów chronionych wraz z graficznym przedstawieniem; 4. Mapę sieci monitoringu wraz z prezentacją programów monitoringowych; 5. Wykaz celów środowiskowych dla wód powierzchniowych, wód podziemnych oraz obszarów chronionych; 6. Podsumowanie analizy ekonomicznej korzystania z wody; 7. Podsumowanie działań zawartych w programie wodno – środowiskowym kraju, str. 265 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry z uwzględnieniem sposobów osiągania ustanawianych celów środowiskowych; 8. Wykaz wszelkich pozostałych szczegółowych programów i planów gospodarowania dla obszaru dorzecza dotyczących przede wszystkim zlewni, sektorów, zagadnień lub typów wód, wraz z ich krótką charakterystyką; 9. Podsumowanie działań zastosowanych w celu informowania społeczeństwa i konsultacji publicznych, opis wyników i dokonanych na podstawie zmian w planie; 10. Wykaz organów właściwych w sprawach gospodarowania wodami dla obszaru dorzeczy; 11. Informacja o sposobach i procedurach pozyskiwania informacji i dokumentacji źródłowej wykorzystanej do sporządzania planu oraz informacji o spodziewanych wynikach realizacji planu. Projekt planu oprócz elementów wskazanych ustawą Prawo wodne zawiera opis gospodarowania wodą w okresie poprzedzającym wdrażanie dyrektyw UE. W projekcie planu odwołano się do krajowych, regionalnych dokumentów o charakterze planistycznym i rozwojowym, przedstawiając ich tematykę uwzględniając działania związane z gospodarowaniem wodą. Integralna częścią projektu planu jest rozdział dotyczący podsumowania działań zawartych w programie wodno–środowiskowym kraju. Jest to katalog działań, w którym znajdują się zarówno działania podstawowe jak i uzupełniające przyporządkowane zarówno do wód powierzchniowych jak i podziemnych. Ponadto działania zaproponowane w PGW ujęto w poszczególne grupy z różnych zakresów (gospodarki komunalnej, rolnictwa i leśnictwa, przemysłu, zagospodarowania przestrzennego). Zaproponowane zostały również działania organizacyjno – prawne oraz edukacyjne. Efekt działań powinien być osiągnięty do roku 2015, jednakże w projekcie planu dla niektórych części wód termin osiągnięcia celów środowiskowych został przesunięty. Poniżej zestawiono działania, zaproponowane w ramach PGW z podziałem na kategorie: GOSPODARKA KOMUNALNA 1. rozbudowa sieci kanalizacyjnej do oczyszczalni; 2. budowa (rozbudowa) kanalizacji sanitarnej w terenie nieaglomeracyjnym; 3. budowa (rozbudowa) oczyszczalni ścieków w terenie nieaglomeracyjnym; 4. budowa systemu zbierania ścieków i budowa oczyszczalni ścieków; 5. budowa szczelnych – wybieralnych zbiorników z zapewnieniem kontrolowanego wywozu ścieków; 6. budowa nowej kanalizacji – oczyszczalnia; 7. budowa nowej oczyszczalni; 8. innymi inwestycje oczyszczalni; 9. remont i modernizacja oczyszczalni i kanalizacji 10. modernizacja składowiska odpadów komunalnych; str. 266 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 11. gromadzenie i oczyszczaniem odcieków ze składowisk odpadów; 12. likwidacja ognisk zanieczyszczeń (dzikich składowisk); 13. opracowanie "Wojewódzkich programów oczyszczania ścieków" koordynowanych przez urzędy wojewódzkie dla pozostałych aglomeracji < 2 000 RLM; 14. prowadzenie ewidencji zbiorników bezodpływowych i przydomowych oczyszczalni ścieków i wdrożenie harmonogramu wywozu nieczystości płynnych i osadów ściekowych z przydomowych oczyszczalni; 15. zagospodarowanie osadów ściekowych; 16. zamkniecie niezabezpieczonego składowiska odpadów komunalnych; 17. kontrola funkcjonujących i zamykanych składowisk odpadów; 18. kontrola przestrzegania harmonogramu wywozu nieczystości płynnych; ROLNICTWO I LEŚNICTWO 1. OSN w zlewni rzeki; 2. tworzenie stref buforowych wzdłuż cieków i zbiorników wodnych; 3. właściwa uprawa gleby (właściwie prowadzone prace polowe); 4. opracowanie granicy rolno – leśniej dla gmin: liczba gmin 1; 5. przechowywanie gnojówki i gnojowicy w odpowiednich warunkach; 6. przechowywanie nawozów naturalnych (w tym obornika) w odpowiednich warunkach; 7. stosowanie międzyplonów i wsiewek poplonowych; 8. wdrażanie krajowego i wojewódzkiego programu zwiększenia lesistości – regulacja lesistości (prowadzone zgodnie z planami urządzania lasów dla poszczególnych Nadleśnictw); 9. wspieranie rolnictwa ekologicznego; 10. wspieranie rolnictwa zrównoważonego; 11. zalesianie gruntów niepaństwowych przez właścicieli; 12. zalesianie gruntów państwowych (grunty będące w posiadaniu Skarbu Państwa sukcesywnie przekazywane Lasom Państwowym); ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE 1. opracowanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego uwzględniających wymagania ochrony środowiska w szczególności: ustalonych stref ochrony ujęć wód, obszarów ochronnych zbiorników wód podziemnych oraz stref zagrożeń powodzią, korytarzy ekologicznych stanowiących doliny rzek i cieków, obiektów i obszarów przyrody prawnie chronionych, obszarów o szczególnych walorach przyrodniczych, obszarów ograniczonego użytkowania, rozwoju systemów str. 267 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry infrastruktury technicznej zwłaszcza gospodarki wodno–ściekowej i gospodarki odpadami, wyznaczania rezerw terenów dla potrzeb lokalizacji obiektów i urządzeń infrastruktury ochrony środowiska, a także produkujących energię (fermy wiatrowe); KSZTAŁTOWANIE STOSUNKÓW WODNYCH ORAZ OCHRONA EKOSYSTEMÓW OD WÓD ZALEŻNYCH (W TYM MORFOLOGIA I ZACHOWANIE CIĄGŁOŚCI BIOLOGICZNEJ CIEKÓW) 1. budowa przepławki, przywrócenie drożności odcinków rzek; 2. opracowanie i wdrożenie planu ochrony obszaru prawnie chronionego (parki, rezerwaty, NATURA 2000); 3. weryfikacja zapisów instrukcji gospodarowania wodą; 4. bieżąca ochrona walorów przyrodniczych: zespołów przyrodniczo–krajobrazowych, użytków ekologicznych, pomników przyrody, stanowisk dokumentacyjnych; DZIAŁANIA ORGANIZACYJNO – PRAWNE I EDUKACYJNE 1. objęcie nadzorem sanitarnym wody w kąpielisku i wykonanie oceny jakości wody; 2. opracowanie "programu redukcji fosforu" dla części wód; 3. opracowanie oceny jakości wody przeznaczonej do spożycia; 4. opracowanie warunków korzystania z wód regionu; 5. opracowanie warunków korzystania z wód zlewni; 6. przegląd pozwoleń wodnoprawnych; 7. propagowanie idei zrównoważonego rozwoju i upowszechnianie informacji o podejmowanych działaniach, akcjach, kampaniach na rzecz aktywnej ochrony środowiska; 8. szkolenia obejmujące szczegółowe zagadnienia dotyczące programu rolno środowiskowego; 9. wzmocnienie zaplecza technicznego stanowisk związanych z ochroną środowiska w celu zapewnienia realizacji nowych przepisów krajowych i unijnych (m.in. komputeryzacja), zakup materiałów szkoleniowych i pomocniczych, szkolenia merytoryczne pracowników; PRZEMYSŁ 1. monitoring zakładów przemysłu rolno–spożywczego o wielkości nie mniejszej niż 4000 RLM odprowadzających ścieki bezpośrednio do wód w zakresie spełnienia wymagań odpowiedniego stopnia oczyszczania ścieków; 2. opracowanie programu zapobiegania o zwiększonym i dużym ryzyku. str. 268 poważnym awariom przez zakłady Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Ponadto dla wód podziemnych zaproponowano działania: 1. podstawowe – wykonanie punktów monitoringu chemicznego oraz ilościowego przez PSH; wykonanie punktów monitoringu ilościowego dla poziomów użytkowych czwartorzędu i trzeciorzędu przez PSH; 2. uzupełniające – weryfikacja pozwoleń wodno prawnych na pobór wód podziemnych – ograniczenie poboru wód dla przemysłu i rolnictwa; racjonalne gospodarowanie woda przeznaczoną do spożycia; monitorowanie wód podziemnych w rejonie składowisk odpadów komunalnych i przemysłowych; przekazanie raz w roku przez kopalnie danych z odwodnienia do PSH oraz RZGW; opracowanie projektu prac geologicznych dla GZWP; ustanowienie obszarów ochronnych GZWP; opracowanie dokumentacji hydrologicznej dla ustanowienia obszaru ochronnego GZWP; przekazanie raz w roku przez KGHM oraz KWB Konin, KWB Adamów, KWB Bełchatów danych z odwodnienia kopalń prze służby hydrogeologiczne kopalń do RZGW i PSH; monitoring wód podziemnych w rejonach występowania ekosystemów od wód zależnych; prowadzenie monitoringu lokalnego wokół ujęć wód; monitoring lokalnych wód podziemnych dla gospodarki odpadami. Realizacja przewidywanych działań ma zapewnić osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu wód z myślą o przyszłych pokoleniach. W rozdziale dotyczącym celów środowiskowych wskazane zostały wskaźniki, na podstawie których ustalone zostały cele środowiskowe dla poszczególnych wód. Są to takie wskaźniki jak: wskaźniki biologiczne (chlorofil „a”, wskaźnik okrzemkowy, makrofitowy indeks rzeczny) oraz wskaźniki fizyczno–chemiczne (temperatura, zawiesina ogólna, BZT5, ChZT – Mn, azot ogólny, fosfor ogólny, siarczany, chlorki). Jednym z elementów projektu planu gospodarowania wodami jest podsumowanie analizy ekonomicznej korzystania z wód. Rozdział ten zawiera analizę zwrotów kosztów dostarczania wody oraz odbioru i oczyszczania ścieków. Podsumowanie analizy zostało przedstawione z uwzględnieniem regionów wodnych oraz z podziałem na sektory: komunalny, przemysłowy, rolnictwo i leśnictwo. Plan gospodarowania wodami jest jednym z narzędzi dzięki któremu realizowana będzie polityka wykreślona przez Ramową Dyrektywę Wodną. Gwarantuje ona ludziom swobodny dostęp do czystej wody pitnej, co w konsekwencji daje możliwość rozwoju społecznego i gospodarczego przy poszanowaniu zasobów środowiska naturalnego. str. 269 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 3.2. Powiązania projektu planu z innymi dokumentami ustanowionymi na szczeblu krajowym Cele i działania zapisane w Planie gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry są ściśle związane z celami wyznaczonymi przez inne krajowe dokumenty o charakterze strategicznym, przyjęte na najwyższych krajowych szczeblach decyzyjnych przed opracowaniem przedmiotowego Planu. Poniżej scharakteryzowano krajowe dokumenty o charakterze planistycznym i rozwojowym, wraz ze wskazaniem powiązań między tymi dokumentami. 3.2.1. Strategia Rozwoju Kraju 2007 – 2015 Strategia Rozwoju Kraju na lata 2007 – 2015 zatwierdzona przez Radę Ministrów w dniu 29 listopada 2006 roku, jest nadrzędnym dokumentem wyznaczającym priorytetowe cele realizacji polityki rozwoju społeczno – gospodarczego Polski. Dokument ten stanowi fundament do tworzenia innych strategii i programów rządowych, a także opracowanych na poziomie samorządowym. Głównym celem strategii jest zmniejszenie różnicy rozwoju Polski poprzez podniesienie poziomu i jakości życia swoich obywateli. W dokumencie wyznaczono szereg priorytetów spośród których Priorytet 1 Wzrost konkurencyjności i innowacyjności gospodarki w sektorze gospodarki wodnej, Priorytet 2 Poprawa infrastruktury społecznej i technicznej realizowanej drogą wodną i Priorytet 6 Rozwój regionalny i podniesienie spójności terytorialnej stanowią strategiczne odniesienie do realizacji celów Planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry. Realizacja powyższych założeń przejawia się w: − racjonalnej gospodarce żywymi zasobami wód i poprawie efektywności sektora rybackiego; − unowocześnieniu istniejącej infrastruktury portowej, − działaniach minimalizujących negatywny wpływ podejmowanych przedsięwzięć na ekosystemy morskie; − zwiększeniu udziału wodnego transportu śródlądowego towarowego oraz ruchu turystycznego wykorzystując infrastrukturę już istniejącą i poddaną modernizacji lub odtworzeniu; − działaniach w zakresie oczyszczania ścieków – budowa nowych oczyszczalni ścieków i systemów kanalizacyjnych oraz działania ograniczające odprowadzenie do wód substancji szkodliwych z rolnictwa; − zapewnieniu wysokiej jakości wody pitnej; − ochronie przyrody i różnorodności biologicznej, w tym tworzenie europejskiej sieci obszarów chronionych Natura 2000, ochrony i kształtowania krajobrazu; str. 270 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − działaniach o charakterze prawnym, organizacyjnym i technicznym z zakresu ochrony przed katastrofami naturalnymi typu powodzie i ich skutki – inwestycje modernizacyjne i odtworzeniowe, rozwój małej i sztucznej retencji oraz budowy polderów; − wyrównywaniu szans rozwojowych obszarów problemowych wymagających poszczególnych działań na rzecz poprawy stanu środowiska przyrodniczego i inwestycji zapobiegających katastrofom; − wspieraniu inwestycji na rzecz poprawy stanu i ochrony środowiska dla wszystkich województw, a w szczególności: w województwie kujawsko – pomorskim – wspieranie działań zapobiegających katastrofom, skierowanie do obszaru zagrożonego, jakim jest dolina Wisły poniżej stopnia wodnego we Włocławku; w województwie lubuskim – poprawa warunków żeglugowych na dolnej Odrze; w województwie opolskim – wspomaganie przedsięwzięć dotyczących poprawy infrastruktury ochrony środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem działań w zakresie budowy systemu ochrony przeciwpowodziowej górnej Odry wraz z przywróceniem rzece funkcji transportowych; w województwie pomorskim – wspieranie realizacji inwestycji infrastrukturalnych w Delcie i Dolinie Dolnej Wisły; w województwie śląskim – wspieranie działań nakierowanych na poprawę stanu środowiska przyrodniczego; w województwie wielkopolskim – wspieranie działań zmierzających do poprawy stanu środowiska przyrodniczego, z uwzględnieniem poprawy bilansu wodnego, zabezpieczenia przeciwpowodziowego oraz zaopatrzenia w wodę; w województwie zachodniopomorskim – wspieranie działań zmierzających do ochrony przeciwpowodziowej, regulacji stosunków wodnych w dorzeczu Odry. 3.2.2. Narodowy Plan Rozwoju 2007 – 2013 Narodowy Plan Rozwoju na lata 2007 – 2013 (NPR) zatwierdzony przez Radę Ministrów w dniu 6 września 2005 roku jest kompleksowym programem rozwoju społecznego i koncepcją modernizacji polskiej gospodarki. Dokument ten obejmuje całokształt działań rozwojowych kraju realizowanych poprzez instytucje publiczne i społeczne. Główne kierunki działań NPR powiązane z PGW to: − poprawa stanu środowiska przyrodniczego realizowana przez: budowę i modernizację oczyszczalni i systemów kanalizacyjnych; ograniczenie ilości substancji szczególnie szkodliwych oraz ładunków azotanów i fosforu odprowadzanych do środowiska wodnego; str. 271 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − osiągnięcie dobrego stanu wód; poprawa efektywności przedsiębiorstw realizowana poprzez: wsparcie procesów restrukturyzacji przedsiębiorstw żeglugi morskiej i portów morskich; − wspieranie otwartości systemu edukacji realizowane poprzez: zwiększenie zaangażowania społeczeństwa w edukację; rozwijanie i promowanie współpracy europejskiej w edukacji; − sprawiedliwy dostęp do zasobów naturalnych realizowany poprzez: − rozwój i wzmacnianie systemów obszarów chronionych, w tym sieci Natura 2000; poprawa jakości środowiska wodnego na terenach rekreacyjnych; racjonalna gospodarka zasobami naturalnymi; zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego kraju realizowane poprzez: kształtowanie stosunków wodnych kraju, zapewnienie odpowiednich zasobów dyspozycyjnych wody, podnoszenie jakości środowiska na obszarach wiejskich. 3.2.3 Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego na lata 2007 – 2013 zatwierdzona przez Radę Ministrów w dniu 6 września 2005 roku jest dokumentem określającym uwarunkowania, cele i kierunki wspierania rozwoju regionalnego przez państwo oraz koordynującym politykę sektorową w województwach. Realizacja działań Strategii będzie ukierunkowana na spełnienie założonych celów strategicznych: − 1 cel kierunkowy Większa konkurencyjność województw; − 2 cel kierunkowy Większa spójność społeczna, gospodarcza przestrzenna. Powiązanie PGW z realizacją tego celu następuje w oparciu o: Priorytet 2 Przekształcenia społeczne i gospodarcze na obszarach problemowych realizowane poprzez poprawę bezpieczeństwa przeciwpowodziowego oraz tworzenie warunków dla rozwoju gospodarczego i wzrostu jakości życia mieszkańców; Priorytet 4 Zachowanie i wykorzystanie dziedzictwa kulturowego przyrodniczego oraz rozwój turystyki realizowane poprzez wsparcie inicjatyw samorządu lokalnego na obszarach gmin uzdrowiskowych, objętych siecią Natura 2000 lub inicjatyw Zielone Płuca Polski. − 3 cel kierunkowy Szybszy wzrost – wyrównywanie szans rozwojowych. Powiązanie PGW z realizacją tego celu następuje w oparciu o Priorytet 4 Wspieranie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich i wzmacnianie efektywnego i przyjaznego środowisku sektora rolniczego realizowane poprzez regulację stosunków wodnych str. 272 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry i gospodarowanie zasobami wody, infrastruktury zdrowego środowiska (wodociągi i kanalizacja) oraz wykorzystanie odnawialnych źródeł energii. 3.2.4. Koncepcja Polityki Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Koncepcja Polityki Przestrzennego Zagospodarowania Kraju jest podstawowym dokumentem określającym zasady polityki państwa w dziedzinie przestrzennego zagospodarowania kraju. Dokument opracowany w 1999 roku nie uwzględnia istotnych zmian w obecnych uwarunkowaniach panujących w kraju, dlatego został poddany aktualizacji. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego przygotowało Projekt Koncepcji, który od listopada 2008 roku poddany został konsultacjom społecznym. Prace nad KPPZK toczą się zgodnie z aktualnym programem prac Rządu RP, przewidującym przedłożenie projektu dokumentu Radzie Ministrów na koniec I kwartału 2009 roku. Na obecnym etapie prac brak jest szczegółowych podstaw i wskazań celu opracowania dokumentów planistycznych na poziomie regionalnym i lokalnym. Końcowo, KPZK jako podstawowy instrument kształtowania przestrzeni, zawierać będzie konkretne wskazania dotyczące sporządzania planów wojewódzkich oraz studiów uwarunkowań i planów gminnych. 3.2.5. Polityka ekologiczna państwa na lata 2007 – 2010 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011 – 2014 Polityka ekologiczna państwa na lata 2007 – 2010 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011 – 2014 została zatwierdzona przez Sejm RP w dniu 8 maja 2003 roku. Nadrzędnym strategicznym celem Polityki Ekologicznej Państwa jest zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego kraju, mieszkańców, zasobów przyrodniczych i infrastruktury społecznej oraz tworzenie podstaw do zrównoważonego rozwoju społeczno – gospodarczego. Realizacja tego celu odbywać się będzie poprzez: − wzmacnianie systemu zarządzania ochroną środowiska, − ochronę dziedzictwa przyrodniczego i racjonalne wykorzystanie zasobów przyrody, − zrównoważone wykorzystanie materiałów, wody i energii, − dalszą poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego dla ochrony zdrowia mieszkańców Polski, − ochronę klimatu. Osiągnięciu powyższych celów służyć będzie realizacja następujących priorytetów i zadań, z którymi pośrednio lub bezpośrednio związane są założenia Planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry: Priorytet 1. Wzmacnianie systemu zarządzania ochroną środowiska Zadania : str. 273 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − prowadzeniu edukacji ekologicznej dla zapewnienia akceptacji społecznej dla podejmowanych programów ochrony środowiska; − promocji przyjaznych środowisku postaw konsumenckich; − wprowadzeniu pełnej odpowiedzialności sprawcy za szkody w środowisku jako elementu realizacji zasady zanieczyszczający płaci. Priorytet 2. Ochrona dziedzictwa przyrodniczego i racjonalne wykorzystanie zasobów przyrody. Zadania: − zahamowanie strat różnorodności biologicznej na poziomie wewnątrzgatunkowym (genetycznym), gatunkowym i ponadgatunkowym (ekosystemów i krajobrazu); bieżąca ochrona obszarów i obiektów prawnie chronionych na terenach lądowych i morskich; renaturalizacja i poprawa stanu zachowania najcenniejszych, zniszczonych ekosystemów, zwłaszcza dolin rzecznych i siedlisk, w tym szczególnie obszarów wodno – błotnych i leśnych, rozwój systemów naturalnej retencji wód; planowanie i prowadzenie prac hydrotechnicznych w sposób uwzględniający potrzebę utrzymania naturalnego charakteru rzek i ich dolin; − ochrona głównych zbiorników wód podziemnych, które stanowią główne (strategiczne) źródło zaopatrzenia ludności w wodę; stosowanie mechanizmów wymuszających zmniejszenie zużycia wody (nowe technologie, system kontroli, pozwolenia zintegrowane) przede wszystkim w najbardziej wodochłonnych dziedzinach produkcji; racjonalne korzystanie z zasobów wód podziemnych zapewniające równowagę pomiędzy poborem i zasilaniem, ograniczanie zużycia wód podziemnych do celów innych niż socjalno – bytowe; kontynuowanie prac geologicznych dotyczących dokumentowania zasobów dyspozycyjnych jednostek bilansowych do sporządzenia planów gospodarki wodami w dorzeczach; dokumentowanie zasobów wydzielonych jednolitych części wód podziemnych (JCWPd) dla oceny stanu ilościowego oraz relacji pomiędzy ich zasobami a poborem oraz ustalenia dostępnych zasobów i przepływów w obszarach transgranicznych. Priorytet 3. Zrównoważone wykorzystanie materiałów, wody i energii Zadania: − wdrożenie zasady decouplingu – rozdzielenia zależności oddziaływania rozwoju gospodarczego na środowisko; str. 274 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − wzrost efektywności wykorzystania surowców, w tym zasobów wodnych w gospodarce; wprowadzaniu wskaźników zużycia surowców, wody i energii na jednostkę produktu w poszczególnych sektorach gospodarki, wspieraniu programów efektywnego wykorzystania wody w przemyśle, w tym zamkniętych jej obiegów, wspieranie działań zmierzających do zmniejszenia zużycia wody i podniesienia efektywności wykorzystania energii w gospodarce komunalnej, − dążenie do zapewnienia dobrego stanu (jakościowego i ilościowego) wód w Polsce; − wdrażanie zrównoważonego zarządzania zasobami wodnymi w Polsce, w tym reorganizacja służb zajmujących się gospodarowaniem wodami poprzez ich integrację; − zmiana systemu finansowania gospodarki wodnej (samofinansowanie gospodarki wodnej); − efektywna ochrona przed powodzią i suszą; − integracja gospodarki wodnej z gospodarką leśną poprzez planowanie przestrzenne, przede wszystkim w celu zwiększenia naturalnej retencji wód oraz zmniejszenia zagrożenia powodziowego; wzmacnianie instrumentów ekonomicznych dotyczących gospodarki wodnej, wdrożenie systemu zapewniającego pełen zwrot kosztów usług wodnych. Wprowadzenie rozwiązań zapewniających stabilne finansowanie gospodarki wodnej. Dążenie do samofinansowania gospodarki wodnej, wdrożenie systemu informatycznego katastru wodnego, tworzenie warunków do szerokiego korzystania z wód (rekreacja, energetyka, żegluga) przy niepogarszaniu ich jakości, modernizacja i rozwój śródlądowych dróg wodnych, właściwe utrzymanie wód i urządzeń wodnych, wyznaczanie obszarów zalewowych, budowa zbiorników i stopni wodnych, zwłaszcza na obszarach o znacznym zagrożeniu powodzią i suszą w harmonii z wymaganiami ochrony różnorodności biologicznej i przyrody. Modernizacja systemu melioracji wodnych, rozwój małej retencji, odbudowa flotylli lodołamaczy, implementacja dyrektywy w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim. Priorytet 4. Dalsza poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego dla ochrony zdrowia mieszkańców Polski str. 275 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Zadania: − osiągnięcie dobrego stanu krajowych wód powierzchniowych i podziemnych; realizacja inwestycji wskazanych w Krajowym programie oczyszczania ścieków komunalnych (budowa, rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków i systemów kanalizacji zbiorczej), wspieranie budowy indywidualnych systemów oczyszczania ścieków, w miejscach gdzie jest niemożliwa lub ekonomicznie nieuzasadniona budowa sieci kanalizacyjnej, intensyfikacja działań odprowadzaniu kontrolnych nieoczyszczonych przeciwdziałanie mających ścieków nieprawidłowościom na celu komunalnych w przeciwdziałanie do wód odprowadzaniu oraz ścieków przemysłowych, w tym weryfikacja pozwoleń wodnoprawnych, wspieranie budowy szczelnych zbiorników na gnojowicę i/lub gnojówkę oraz płyt obornikowych w gospodarstwach rolnych prowadzących hodowlę i chów zwierząt, wspieranie działań inwestycyjnych, mających na celu ograniczenie i eliminację ładunku zanieczyszczeń odprowadzanych w ściekach do środowiska wodnego, a w szczególności substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, opracowanie działań wodno – środowiskowych w celu przeciwdziałania zanieczyszczeniu wody poszczególnymi substancjami priorytetowymi, w tym zmniejszanie zawartości substancji priorytetowych w wodach, zaprzestanie lub eliminacja zrzutów, emisji i strat tych substancji, wspieranie działań mających na celu poprawę jakości wody przeznaczonej do spożycia, w tym budowa lub modernizacja stacji uzdatniania wody i sieci wodociągowych, rozwój sieci monitoringu jakości wód powierzchniowych i podziemnych i jej dostosowanie do wymagań wspólnotowych, zapewnienie stabilnego finansowania prac rozwojowych i monitoringu, kontynuacja zmian organizacyjnych i instytucjonalnych mających na celu wzmocnienie ochrony wód w Polsce i pełne dostosowanie instytucjonalne i proceduralne do systemu europejskiego, realizacja prac planistycznych niezbędnych dla wdrożenia wymagań Ramowej Dyrektywy Wodnej, rozwój współpracy ze wszystkimi instytucjami wpływającymi na jakość wód, wspieranie edukacji ekologicznej w zakresie racjonalnej gospodarki wodami i jej ochrony przed zanieczyszczeniem, str. 276 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry współpraca z resortem rolnictwa w zakresie wdrażania dobrych praktyk rolniczych, niezbędnych dla skutecznej ochrony wód przed zanieczyszczeniem obszarowym oraz przygotowywania i wdrażania programów wodno – środowiskowych, prowadzenie prac mających na celu zagwarantowanie odpowiednich środków finansowych na działania w zakresie ochrony wód, w tym analiz możliwości wdrożenia nowych instrumentów ekonomicznych oraz określania efektywności kosztowej działań objętych programem wodno środowiskowym, współpraca z krajami ościennymi w zakresie ochrony wód granicznych przed zanieczyszczeniami awaryjnymi, ratyfikacja przez Polskę Protokołu ds. Wody i Zdrowia do Konwencji o Ochronie i Wykorzystaniu Wód Transgranicznych i Jezior Międzynarodowych. 3.2.6. Krajowy Program Zwiększania Lesistości Krajowy program zwiększania lesistości jest modyfikacją KPZL, który został opracowany w 1993 r. przez Zakład Badań i Systemu Informacji Przestrzennych Instytutu Badawczego Leśnictwa, na zlecenie i przy współudziale Departamentu Leśnictwa ówczesnego Ministerstwa Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Program ten został zaakceptowany do realizacji przez Radę Ministrów RP w dniu 23 czerwca 1995 r., jednak nie stał się programem rządowym, gdyż nie zagwarantowano środków na jego realizację, w perspektywie wieloletniej. Realizacja KPZL, poza bezpośrednim zaangażowaniem administracji rządowej, wymaga ścisłej współpracy tej administracji z administracją samorządową, zarówno na szczeblu wojewódzkim, powiatowym, jak i gminnym. Współpraca ta przejawia się także w zakresie: polityki leśnej i ochrony środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem gospodarowania zasobami wodnymi. 3.2.7. Strategia Rozwoju Energetyki Odnawialnej Założeniem Strategii Rozwoju Energetyki Odnawialnej jest zwiększenie udziału energii ze źródeł odnawialnych w bilansie paliwowo – energetycznym kraju do 7,5 % w 2010 roku i do 14% w 2020 roku w strukturze użycia nośników pierwotnych. Główną korzyścią rozwoju energetyki odnawialnej jest poprawa warunków klimatycznych przez redukcje gazów cieplarnianych, głównie dwutlenku węgla. Dokument został zatwierdzony przez Sejm 23 sierpnia 2001 roku. Realizacja założonych celów znacznie wpłynie na poprawę zanieczyszczenia atmosfery dzięki czemu poprawi się jakość wód opadowych, które zasilają części jednolite wód. str. 277 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 3.2.8. Strategia Ochrony i Umiarkowanego Użytkowania Różnorodności Biologicznej Strategia Ochrony i Umiarkowanego Użytkowania Różnorodności Biologicznej została zatwierdzona przez Radę Ministrów dnia 26.10.2007 r. Działania operacyjne wskazane w Dziale Gospodarka Wodna oraz dotyczące jednolitych części wód obejmują: − utworzenie warunków na rzecz minimalizowania zanieczyszczeń wód, powietrza i gleb, negatywnie oddziałujących na stan różnorodności biologicznej; − wzmocnienie działań na rzecz osiągnięcia i utrzymania dobrego stanu wód, a także ekosystemów wodnych i od wód zależnych, w tym utrzymania wszędzie tam, gdzie jest to możliwe, naturalnego lub zbliżonego do naturalnego charakteru rzek i ich dolin; − odtworzenie ciągłości ekologicznej rzek; − zintensyfikowanie działań na rzecz podnoszenia świadomości rybaków, producentów ryb i wędkarzy w zakresie ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej; − zintensyfikowanie działań na rzecz rozwoju i wdrażania technologii produkcyjnych sprzyjających zachowaniu różnorodności biologicznej, poprzez minimalizację zanieczyszczeń środowiska, w tym szczególnie mających wpływ na eutrofizację i zakwaszenie ekosystemów lądowych i wodnych; − poprawa stanu najcenniejszych – zniszczonych ekosystemów, w tym dolin rzecznych i obszarów wodno – błotnych i leśnych; − zintensyfikowanie działań na rzecz minimalizacji zanieczyszczeń środowiska, w tym szczególnie mających wpływ na eutrofizację i zakwaszenie ekosystemów lądowych i wodnych. 3.2.9. Strategia Ochrony Obszarów Wodno – Błotnych w Polsce Strategia Ochrony Obszarów Wodno – Błotnych w Polsce to dokument będący instrumentem ochrony obszarów wodno – błotnych. Strategia ta oparta jest na konwencji Ramsar z 1975 roku, która ma charakter międzynarodowej współpracy w zakresie ochrony i utrzymania obszarów określonych jako „wodno – błotne”. W Polsce realizowanych jest szereg zadań, które w pośredni lub bezpośredni sposób nakierowane są na ochronę obszarów wodno – błotnych. Szczególne nasilenie tych działań ma związek z wdrażaniem prawodawstwa Unii Europejskiej, w tym zwłaszcza Ramowej Dyrektywy Wodnej. Wśród nich należy wyróżnić: − wdrażanie zasad gospodarki zasobami wodnymi na poziomie zlewni, poprawa retencji kraju; str. 278 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − wypracowanie zasad "proekologicznego zabezpieczenia przeciwpowodziowego" i zagospodarowania dolin rzecznych, w tym regulacji rzek; − wypracowanie strategii alokacji środków na regulacje i utrzymanie cieków, uwzględniającej potrzeby ochrony przyrody i gospodarki, z pozostawieniem części cieków do naturalnej dynamiki; − rygorystyczne wdrożenie zasady budowy przepławek dla ryb we wszystkich nowych i remontowanych obiektach przegradzających cieki oraz uzupełnienie przepławek w obiektach istniejących. 3.2.10. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko zgodnie z Narodowymi Strategicznymi Ramami Odniesienia (NSRO), zatwierdzonymi w dniu 7 maja 2007 r. przez Komisję Europejską, stanowi jeden z programów operacyjnych będących podstawowym narzędziem do osiągnięcia założonych w nich celów przy wykorzystaniu środków Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Cechą charakterystyczną PO Infrastruktura i Środowisko jest integralne ujęcie problematyki podstawowej infrastruktury, która obejmuje infrastrukturę techniczną i zasadnicze elementy infrastruktury społecznej. Działania zawiązane z ochroną środowiska, przewidziane w PO są spójne z zadaniami zawartymi w PGW dla dorzeczy głównie poprzez wspieranie projektów z zakresu gospodarki wodno – ściekowej oraz poprzez optymalne wykorzystywanie alternatywnych źródeł energii odnawialnych w tym energii wodnej. 3.2.11. Regionalne Programy Operacyjne na lata 2007 – 2013 Bezpośrednią podstawą prawną do opracowania, wdrażania i realizacji Regionalnych Programów Operacyjnych jest ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2006 r. Nr 227, poz. 1658). Regionalne Programy tworzone są na poziomie województw i dzięki nim możliwe jest efektywniejsze rozwiązywanie najważniejszych potrzeb poszczególnych regionów. Ponadto opisywane dokumenty wskazują cele oraz priorytetowe osie rozwoju, których realizacja przyczynia się do zmniejszenia różnic w poziomie rozwoju poszczególnych województw Polski w stosunku do reszty kraju. Realizacja celów oraz osi rozwoju prowadzi także do podniesienia konkurencyjności gospodarczej regionów, zapewnienia większej spójności społecznej, ekonomicznej i przestrzennej regionu. Cele operacyjne dotyczące jednolitych części wód pokrywają się w przeważającym zakresie z celami PGW i zawarte są w Osi Priorytetowej – Rozwój infrastruktury ochrony środowiska i energetycznej. Należą do niej działania: str. 279 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − racjonalizacja gospodarki w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków komunalnych i przemysłowych – budowa nowych i modernizacja istniejących oczyszczalni ścieków i sieci wodno – ściekowej (również w aglomeracjach poniżej 15 tys. RLM); − racjonalizacja zaopatrzenia w wodę – budowa i przebudowa urządzeń do uzdatniania wody do celów socjalno – bytowych; budowa nowych oraz modernizacja istniejących linii wodociągowych; − zwiększenie retencji i minimalizacji skutków ekstremalnych zjawisk klimatycznych (powodzi i suszy): przedsięwzięcia mające na celu naturalne spowolnienie spływu wód i podniesienie poziomu ich retencji (np. poprzez przywracanie obszarów zalewowych i obszarów podmokłych) oraz modernizację istniejącej infrastruktury; przedsięwzięcia ukierunkowane na m.in. zwiększanie naturalnej retencji wód oraz renaturalizacji zniszczonych niewłaściwymi regulacjami cieków wodnych; budowa nowych lub przebudowa istniejących urządzeń małej retencji, stacji pomp i stopni wodnych; przebudowa istniejących wałów przeciwpowodziowych oraz regulacja i utrzymanie cieków wodnych w sposób uwzględniający potrzeby ochrony przyrody; budowa, rozbudowa lub przebudowa systemów odbioru, odprowadzania i oczyszczania wód opadowych i roztopowych. 3.2.12. Strategia Gospodarki wodnej 2005 Strategia Gospodarki wodnej 2005 określa podstawowe kierunki i zasady działania umożliwiające realizację idei trwałego i zrównoważonego rozwoju w gospodarowaniu zasobami wodnymi w Polsce. Cel ten ma być osiągnięty przez zbudowanie sprawnie działającego systemu, który wykorzystując mechanizmy prawne oraz instrumenty ekonomiczne, będzie zapewniał utrzymanie dobrego stanu wód, a w szczególności ekosystemów wodnych i od wody zależnych, pozwalał na zaspokojenie uzasadnionych potrzeb wodnych, zwiększał bezpieczeństwo powodziowe kraju i chronił go przed skutkami suszy. Dokument został zatwierdzony 13 września 2005 roku. Swoje odzwierciedlenie w planach gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry znajdują następujące działania: − zaspokojenie uzasadnionych potrzeb wodnych ludności i gospodarki przy poszanowaniu zasad zrównoważonego użytkowania wód; str. 280 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu wód, a w szczególności ekosystemów wodnych i od wody zależnych; − podniesienie skuteczności ochrony przed powodzią i skutkami suszy. 3.2.13. Projekt Narodowej Strategii Gospodarowania Wodami 2030 z uwzględnieniem etapu 2015 Celem nadrzędnym NSGW jest kształtowanie rozwiązań prawnych, organizacyjnych, finansowych i technicznych w gospodarowaniu wodami, umożliwiających trwały i zrównoważony społeczno – gospodarczy rozwój kraju, z uwzględnieniem przewidywanych zmian klimatu. Celami strategicznymi są: − osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu i potencjału wód i związanych z nimi ekosystemów; − zaspokojenie potrzeb ludności w zakresie zaopatrzenia w wodę do picia i dla celów sanitarnych; − zaspokojenie społecznie i ekonomiczne uzasadnionych potrzeb wodnych gospodarki; − podniesienie skuteczności ochrony ludności i gospodarki w sytuacjach kryzysowych. Cele strategiczne gospodarowania wodami uwzględniają konieczność adaptacji do zmian klimatycznych, wzrastające ryzyko występowania gwałtownych zjawisk pogodowych, możliwości tkwiące w zagospodarowaniu w polityce przestrzennym oszczędzania w wody kontekście oraz ewentualne ograniczania alokacji zmiany zasobów w przestrzeni. 3.2.14. Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych wraz z aktualizacjami Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych wraz z aktualizacjami zawiera działania które wynikają z ustaleń Traktatu Akcesyjnego Polski do UE. Zadania podzielono wg terminu ich realizacji, tj. do końca 2005 r., 2010 r., 2013 r. oraz do roku 2015, który jest kluczowy jeśli chodzi o wykonanie celów środowiskowych RDW zapisanych także w planie gospodarowania wodami dla dorzecza Odry. Zgodnie z Programem dobrą jakość wód mają zagwarantować następujące działania inwestycyjne w zakresie gospodarki wodno – ściekowej.: − do roku 2005 realizacja 442 zadań w zakresie budowy, rozbudowy lub modernizacji oczyszczalni ścieków oraz 3006,6 km sieci kanalizacyjnej; − do roku 2010 realizacja 301 zadań w zakresie budowy, rozbudowy lub modernizacji oczyszczalni ścieków oraz 3754 km sieci kanalizacyjnej; str. 281 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − do roku 2013 realizacja 30 zadań w zakresie budowy, rozbudowy lub modernizacji oczyszczalni ścieków oraz 8206,8 km sieci kanalizacyjnej; − do roku 2015 realizacja 390 zadań w zakresie budowy, rozbudowy lub modernizacji oczyszczalni ścieków oraz 6034,6 km sieci kanalizacyjnej. 3.2.15. Program dla Odry 2006 Program dla Odry 2006 został uchwalony ustawą z dnia 6 lipca 2006 o ustanowieniu programu wieloletniego „Program dla Odry – 2006”. W ramach Programu przewiduje się działania: − utworzenie biernego i czynnego systemu zabezpieczenia przeciwpowodziowego; − ochrony środowiska przyrodniczego i spójna z PGW ochrona czystości wód; − likwidacji szkód powodziowych; − prewencyjnego zagospodarowania przestrzennego oraz renaturyzacji ekosystemów; − utrzymania i rozwoju żeglugi śródlądowej; − energetycznego wykorzystania rzek. 3.2.16. Program działań przeciwpowodziowych w dorzeczu Odry To dokument zatwierdzony w 2004 r. będący fundamentem polityki ochrony przed powodzią w dorzeczu Odry z uwzględnieniem zrównoważonego rozwoju. W tym celu wspólną politykę podjęły państwa nadodrzańskie: Republika Czeska, Rzeczypospolita Polska i Republika Federacji Niemiec oraz Komisja Europejska. Realizację następujących założeń planu przewiduje się na rok 2030: − minimalizację ryzyka powodziowego dla ludności zamieszkującej dorzecze Odry; − monitoring zdarzeń powodziowych; − zmniejszenie zanieczyszczeń wód spowodowanych przez powodzie. Realizacja powyższych zadań znacznie ułatwi osiągniecie głównego celu Ramowej dyrektywy wodnej – jakim jest poprawa jakości wód do roku 2015. 3.2.17. Regionalne dokumenty o charakterze planistycznym i rozwojowym 3.2.17.1. Wojewódzkie strategie rozwoju Strategie rozwoju dla poszczególnych województw są istotnymi dokumentami przygotowywanymi przez samorządy województw. W dokumentach tych określone są cele i działania służące przełamywaniu strukturalnych problemów gospodarczych i społecznych oraz podnoszeniu konkurencyjności regionów. Obowiązek opracowania strategii został nałożony na województwa w ustawie z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie województwa. W wojewódzkich strategiach zawarte są priorytety oraz kierunki działań dotyczące gospodarki wodnej wspomagające uzyskanie celów zawartych w PGW dla dorzecza Odry. str. 282 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − zwiększenie retencji sztucznej i naturalnej, zmniejszenie zagrożenia powodziowego – budowa i modernizacja obwałowań; budowa zbiorników „małej retencji”; budowa dużych wielofunkcyjnych zbiorników retencyjnych; regulacja rzek i potoków; melioracje szczegółowe (drenowania i rowy melioracyjne); ogólnodostępny monitoring poboru wód podziemnych; − zmniejszenie ilości nie oczyszczonych ścieków odprowadzanych do wód powierzchniowych i podziemnych – zwiększenie ilości obiektów podłączonych do kanalizacji sanitarnej, odprowadzającej ścieki sanitarne do oczyszczalni ścieków; − rozwój komunalnych systemów kanalizacyjnych i oczyszczalni ścieków, w tym szczególnie na obszarach wiejskich – tworzenie warunków dla budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na terenach o rozproszonej zabudowie; promowanie biologicznego oczyszczania ścieków; − stworzenie możliwości dostępu do dobrej jakościowo i wystarczającej ilościowo wody do celów bytowo – gospodarczych i przemysłowych, budowa, rozbudowa i modernizacja komunalnych systemów zaopatrzenia w wodę; − zmniejszenie udziału wód pozaklasowych w badanych wodach powierzchniowych (%); − wzrost udziału wód I klasy w badanych wodach podziemnych (%); − zmniejszenie zanieczyszczeń obszarowych pochodzących z rolnictwa. 3.2.17.2. Wojewódzkie programy ochrony środowiska Wojewódzkie programy ochrony środowiska zatwierdzane przez Sejmik Województwa realizują politykę ekologiczną państwa na szczeblu województwa. Zawierają ocenę aktualnego stanu środowiska na danym terenie i wskazują kierunki działań mające na celu poprawę środowiska, ochronę przyrody, wzrost wiedzy ekologicznej, zrównoważone wykorzystanie materiałów wody i energii oraz rozwój proekologicznych form działalności gospodarczej. Główny cel ekologiczny przewidziany do spełnienia w wojewódzkich programach ochrony środowiska to zapewnienie odpowiedniej jakości użytkowej wód, racjonalizacja wykorzystania zasobów wód w zlewniach, ochrona przed powodzią i suszą oraz racjonalizacja gospodarki ściekowej. Główne działania, które w znacznym zakresie znalazły się także w PGW dla Odry przewidują: − osiągnięcie dobrego stanu ekologicznego wszystkich rodzajów wód pod względem jakościowym i ilościowym, − wdrażanie systemu zarządzania zasobami wodnymi, − opracowanie planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy, − budowa i modernizacja systemu zabezpieczenia przeciwpowodziowego, str. 283 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − weryfikacja obszarów zagrożonych niebezpieczeństwem powodzi, − uporządkowanie gospodarki ściekowej – budowa i modernizacja oczyszczalni ścieków oraz systemów kanalizacji zbiorczej, − opracowanie i wdrażanie programu małej retencji dla potrzeb województwa wraz z rozbudową systemu małej retencji, − monitorowanie stanu wód, − optymalizacja zużycia wody, − wprowadzenie zintegrowanego systemu informacyjnego o sposobie gospodarowania zasobami wodnymi na obszarze województwa, − ograniczenie spływu zanieczyszczeń powierzchniowych z rolnictwa. 3.2.17.3. Wojewódzkie plany gospodarki odpadami Plany gospodarki odpadami są integralnymi częściami programów ochrony środowiska. Są sporządzane przez zarządy województw. Dokumenty te aktualizowane są nie rzadziej niż co 4 lata. Określają szczegółowo stan oraz strategie gospodarki odpadami na terenie danego województwa. Właściwa gospodarka odpadami powinna być ukierunkowana na zapobieganie powstawania odpadów oraz recykling. Tylko duży odsetek odzyskanych surowców ze strumienia śmieci oraz właściwe składowanie, czy też zastosowanie termicznej utylizacji odpadów, pozwoli wykazać efekt ekologiczny także w zakresie oddziaływania składowisk odpadów na hydrosferę. Takie działanie ograniczy zanieczyszczanie wód i skumuluje się z innymi działaniami zmierzającymi do przywrócenia dobrej jakości polskich wód. 3.2.17.4. Wojewódzkie programy udrażniania rzek Wojewódzkie programy udrażniania rzek uchwalane są przez Sejmik Województwa i mają na celu przywrócenie ciągłości biologicznej rzek, zakłóconej przez obiekty hydrotechniczne piętrzące wodę. Następstwem przerwania ciągłości rzek jest ograniczenie możliwości przemieszczania sie ryb i innych organizmów wodnych, co prowadzi do zmniejszania sie ich różnorodności. Problem te został zauważony także w PGW dla Odry. Głównym celem wojewódzkich programów udrażniania rzek jest wskazanie cieków, których biologiczna ciągłość jest zakłócona w wyniku zmiany stosunków wodnych oraz budowa przepławek przyczyniających się do renaturyzacji rzek i przywróceniu im funkcji ekologicznych. Do udrożnienia zakwalifikowano przede wszystkim budowle stale piętrzące wodę przez cały rok. Programy zawierają priorytety w zakresie kolejności udrożniania rzek, oraz określają działania zmierzające do poprawy istniejącej sytuacji wędrówki ryb oraz tarła w rzekach. Poszczególne etapy realizacji przepławek ustalono pod kątem wymagań siedliskowych ryb. str. 284 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 3.2.17.5. Programy małej retencji Programy małej retencji dla obszarów województw zatwierdzone przez Sejmik Województwa mają na celu zwiększenie retencji wodnej, złagodzenie suszy poprzez odbudowę i modernizacje urządzeń piętrzących oraz budowę zbiorników retencyjnych. Podstawowym zdaniem zbiorników małej retencji oprócz retencji wody jest ochrona przeciwpowodziowa terenów poniżej zbiornika wraz z wyrównaniem przepływów oraz zaopatrzenie w wodę dla celów gospodarczych i rolniczych. Dodatkowo programy mają na celu poprawę stosunków wodnych na obszarach przyrodniczo cennych oraz ochronę siedlisk hydrogennych: bagien, torfowisk i mokradeł. W celu zatrzymania wody w tych środowiskach buduje i modernizuje się małe budowle piętrzące. − w województwie łódzkim – do budowy przewidziano 343 zbiorniki małej retencji w tym 192 obiekty o powierzchni mniejszej od 5 ha oraz 151 obiektów, których powierzchnia wynosi powyżej 5 ha, − w województwie pomorskim – wykonanie 120 obiektów na rzekach: Brda, Wda, Wierzyca, Motława, Radunia, Łupawa, Słupia, Łeba, Reda, Piaśnica, Czarna Wda, Płutnica, rzeki wpływające do Bałtyku, Gwda, Wieprza, Niechwaszcz, Mlusino, Czarna Struga, Nogat; − w województwie śląskim – do realizacji przewidziano 92 obiekty małej retencji − w województwie małopolskim – do realizacji przewidziano budowę 64 zbiorników małej retencji oraz 4 poldery; − w województwie kujawsko – pomorskim – do realizacji przewidziano następujące ilości obiektów małej retencji: − budowle piętrzące na ciekach – 83 szt.; podpiętrzenie jezior – 70 szt.; w województwie zachodniopomorskim – do realizacji przewidziano następujące obiekty małej retencji: − − zbiorniki dolinowe w okresie 2007 – 2015 – 12 szt.; podpiętrzanie (stabilizowanie) jezior w okresie 2007 – 2015 – 19 szt.; jeziora oraz stawy wiejskie i rybne w okresie realizacji programu – 13 szt.; w województwie dolnośląskim – do realizacji przewidziano: zbiorniki zaporowe – 21 szt.; retencja korytowa (jazy i zastawki) – 305 szt.; małe zbiorniki wodne – 96 szt.; zbiorniki środleśne – 53 szt.; stawy rybne – 199 szt.; w województwie opolskim – do rozbudowy przewidziano 39 zbiorników sztucznej retencji wody; str. 285 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − w województwie wielkopolskim – do realizacji przewidziano następujące obiekty: zbiorniki dolinowe – 62 szt.; zbiorniki jeziorowe – podpiętrzane oraz stabilizowane jeziora – 48 szt.; budowle piętrzące (retencja korytowa) – 229 szt. Problematykę zwiększenia retencji w pewnym zakresie porusza także Plan gospodarowania wodami dla dorzecza Odry. 3.2.17.6. Plan ochrony parku narodowego To dokument planistyczny uchwalany indywidualnie dla każdego parku narodowego na okres 20 lat w drodze rozporządzenia Ministra właściwego do spraw środowiska wydanego w terminie 6 miesięcy od momentu złożenia projektu planu przez dyrektora parku narodowego. Działania w stosunku do ekosystemów wodnych powiązane z działaniami zawartymi w PGW dla Odry przewidują: − ograniczanie nadmiernego odpływu wód; − eliminowanie dopływu zanieczyszczonych wód w tym ścieków; − likwidacje zanieczyszczeń antropogenicznych; − odtwarzanie terenów podmokłych i przywrócenie naturalnego biegu ciekom wodnym; − minimalizację poboru wód powierzchniowych i podziemnych. 3.2.17.7. Plan ochrony parku krajobrazowego Plan ochrony parku krajobrazowego to dokument planistyczny uchwalany indywidualnie dla każdego parku krajobrazowego na okres 20 lat w drodze rozporządzenia właściwego wojewody wydanego w terminie 6 miesięcy od momentu otrzymania projektu planu. W zakresie ochrony wód plan ochrony parku krajobrazowego podobnie jak PGW dla dorzecza przewiduje: − zwiększenie retencji terenu; − zachowanie naturalnego charakteru cieków wodnych; − przywracanie dobrego stanu ekologicznego wód; − gospodarowanie zasobami wodnymi w sposób uwzględniający potrzeby ekosystemów wodnych. 3.2.17.8. Plan ochrony rezerwatu przyrody Plan ochrony rezerwatu przyrody przygotowywany jest przez organ, który uznał dany obszar za rezerwat przyrody lub, po konsultacji z tym organem, organ zarządzający bądź sprawujący nadzór nad rezerwatem. Projekt planu po złożeniu do właściwego Wojewody str. 286 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry nabiera mocy prawnej na mocy wydanego rozporządzenia. Plan wymaga aktualizacji po okresie 20 lat. Zawarte w nich zabiegi w stosunku do ekosystemów wodnych są bliźniacze do działań w obszarach parków narodowych oraz działań zaproponowanych w PGW dla dorzecza i przewidują m.in: − ograniczanie nadmiernego odpływu wód; − eliminowanie dopływu zanieczyszczonych wód w tym ścieków; − likwidacje zanieczyszczeń antropogenicznych; − odtwarzanie terenów podmokłych i przywrócenie naturalnego biegu ciekom wodnym; − minimalizację poboru wód powierzchniowych i podziemnych. 3.3. ANALIZA I OCENA PROJEKTU PLANU Z PUNKTU WIDZENIA CELÓW OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONYCH NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM STRATEGIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU UNII EUROPEJSKIEJ (STRATEGIA GOETEBORSKA) Strategia Goeteborska jest dokumentem stanowiącym istotny element osiągania celów zrównoważonego rozwoju w skali Unii Europejskiej. Celem jest utrzymanie pełnej różnorodności form życia na Ziemi oraz rozpowszechnianie zrównoważonej produkcji i konsumpcji, aby rozdzielić zależność pomiędzy wzrostem gospodarczym, a degradacją środowiska. Cel ten ma być realizowany poprzez między innymi odnawianie zdegradowanych ekosystemów morskich do 2015 r. oraz unikanie nadmiernego wykorzystania odnawialnych zasobów naturalnych (np. zasoby rybne). Założeniem strategii jest poprawa zarządzania w sektorze rybackim, zapewnienie zrównoważonego rybactwa oraz utrzymania zdrowych ekosystemów morskich w skali UE i globalnej. Strategia Goeteborska uzupełnia Strategię Lizbońską o nowy element związany z ochroną środowiska i osiąganiem zrównoważonego i trwałego rozwoju. Ogólnymi celami Strategii Goeteborskiej są: − ograniczenie zmian klimatycznych; − wzrost bezpieczeństwa zdrowotnego; − gospodarowanie zasobami naturalnymi w sposób odpowiedzialny; − usprawnienie systemu transportowego i gospodarowania przestrzenią. W czerwcu 2006 r. Rada Europejska w Brukseli uzgodniła odnowioną Europejską Strategię Zrównoważonego Rozwoju związaną ze zrównoważeniem wzrostu gospodarczego i wysokiej stopy życia z ochroną środowiska naturalnego. Odnowiona strategia polega na str. 287 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry poprawie dobrobytu ludzkości poprzez działanie w czterech obszarach (http://ec.europa.eu) tj.: − ochrona środowiska naturalnego: rozwój gospodarczy bez niszczenia środowiska; − sprawiedliwość i spójność społeczna: tworzenie demokratycznego społeczeństwa dającego każdemu jednakowe szanse rozwoju; − dobrobyt gospodarczy: pełne zatrudnienie oraz stabilna praca; − wypełnianie obowiązków na arenie międzynarodowej: ogólnoświatowa współpraca, a szczególnie pomoc krajom rozwijającym się w celu osiągnięcia zrównoważonego rozwoju na całym świecie. W odnowionej Strategii przedstawiane są propozycje działań, w celu zmiany sposobu zachowania ludzi oraz zapewnieniu konwergencji wszystkich programów: − ustalenie docelowego udziału energii odnawialnej oraz ograniczenie gazów cieplarnianych; − ograniczenie zanieczyszczeń – zrównoważony transport; − zrównoważona konsumpcja poprzez wdrażanie Planu Działania na rzecz Technologii dla Środowiska (ETAP); − zarządzanie zasobami naturalnymi poprzez powstrzymanie utraty bioróżnorodności oraz lepszą gospodarkę powietrzem, wodą, ziemią, lasami oraz zasobami rybnymi; − zdrowie publiczne; − pomoc zagrożonym grupom (osoby starsze); − zrównoważony rozwój – ogólnym celem polityki zagranicznej Unii. Oceniając cele PGW można stwierdzić zgodność zamierzeń zawartych w projekcie planu z celami Strategii Goeteborskiej. Realizacja działań przedstawionych w projekcie PGW ma zapewnić poprawę jakości wszystkich wód oraz poprawę stanu całego środowiska wodnego. Działania te ujęto w grupy zadań takich jak np.: działania organizacyjno – prawne i edukacyjne, co zatem odzwierciedla działania Strategii Goeteborskiej zaproponowane jako: „działania, w celu zmiany sposobu zachowania ludzi oraz zapewnieniu konwergencji wszystkich programów (…) zarządzania zasobami naturalnymi poprzez powstrzymanie utraty bioróżnorodności oraz lepszą gospodarkę powietrzem, wodą, ziemią, lasami oraz zasobami rybnymi”. str. 288 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry VI PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ ŚRODOWISKA UNII EUROPEJSKIEJ 2002 – 2012 VI Program wprowadziła decyzja 1600/2002/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 lipca 2002 r. ustanawiająca szósty wspólnotowy program działań w zakresie środowiska naturalnego. Program ten precyzuje cztery główne i priorytetowe obszary związane z ochroną środowiska tj.: − przeciwdziałania zmianie klimatu (Priorytet 1); − działania w sprawie przyrody i różnorodności biologicznej (Priorytet 2); − działania w sprawie środowiska naturalnego, zdrowia i jakości życia (Priorytet 3); − zrównoważonego wykorzystania gospodarki zasobami naturalnymi i odpadami (Priorytet 4). Zgodnie z Priorytetem 2. Przyroda i różnorodność biologiczna wyznaczone zostały następujące cele: − powstrzymanie zmniejszania się różnorodności biologicznej do 2010 r., − ochrona i właściwe odtwarzanie przyrody i różnorodności biologicznej po uszkodzeniach spowodowanych przez zanieczyszczenia; − ochrona, właściwe odtwarzanie i zrównoważone wykorzystywanie środowiska morskiego, wybrzeży i terenów podmokłych; − ochrona i właściwe odtwarzanie obszarów o znacznej wartości krajobrazowej włączając obszary uprawiane, jak również obszary delikatne; − ochrona gatunków i siedlisk, ze szczególnym naciskiem na zapobieganie fragmentacji siedlisk; − promowanie zrównoważonego użytkowania gleby, ze szczególnym naciskiem na zapobieganie erozji, zapobieganie obniżaniu jakości, zanieczyszczeniom i pustynnieniu. Zgodnie z Priorytetem 3. Środowisko i zdrowie oraz jakość życia wyznaczone zostały następujące cele: − osiągnięcie lepszego zrozumienia zagrożeń dla środowiska i zdrowia ludzkiego; − przyczynienie się do lepszej jakości życia poprzez zintegrowane podejście koncentrujące się na obszarach miejskich; − doprowadzenie do roku 2020 do takiej sytuacji, że substancje chemiczne będą produkowane i wykorzystywane w sposób, który nie prowadzi do znaczącego ujemnego wpływu na zdrowie i środowisko; − zastąpienie niebezpiecznych substancji chemicznych przez substancje bezpieczniejsze lub bezpieczniejsze technologie alternatywne niewymagające stosowania substancji chemicznych; − zmniejszenie wpływu pestycydów na zdrowie ludzkie i na środowisko naturalne; str. 289 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − osiągnięcie takiej jakości wód gruntowych i powierzchniowych, która gwarantowałaby brak znaczących ujemnych wpływów i zagrożeń oraz osiągnięcie zrównoważonych poziomów wykorzystywania zasobów morskich; − osiągnięcie takich poziomów jakości powietrza, które nie miałyby ujemnych wpływów i nie niosłyby ze sobą zagrożeń; − znaczne zmniejszenie liczby ludzi regularnie dotkniętych długoterminowymi średnimi poziomami hałasu (wynikającego z ruchu). Ponadto działania w zakresie: − wzmocnienia programów badawczych i ekspertyz naukowych Wspólnoty substancji chemicznych, pestycydów; − zrównoważonego wykorzystywania i osiągnięcia wysokiej jakości wody; hałasu; środowiska miejskiego. PGW mają stać się narzędziem współczesnej polityki wodnej, zapewniając zaspokajanie potrzeb człowieka i gospodarki w wodę. Wdrożenie zaproponowanych działań zamierzających do osiągnięcia dobrego stanu wód umożliwią realizację założeń zawartych w VI Programie, poprzez dążenie do zrównoważonego wykorzystania i osiągnięcia wysokiej jakości wód. KONWENCJA O OCHRONIE GATUNKÓW DZIKIEJ FLORY I FAUNY EUROPEJSKIEJ ORAZ ICH SIEDLISK, SPORZĄDZONA W BERNIE DNIA 19 WRZEŚNIA 1979 R. Celem niniejszej konwencji jest ochrona gatunków dzikiej fauny i flory oraz ich siedlisk naturalnych, zwłaszcza tych gatunków i siedlisk, których ochrona wymaga współdziałania kilku państw, oraz wspieranie współdziałania w tym zakresie. Szczególny nacisk położono na ochronę gatunków zagrożonych i ginących, włączając w to gatunki wędrowne zagrożone i ginące. Muszą być podjęte niezbędne środki w celu zachowania populacji dzikiej fauny i flory na poziomie odpowiadającym wymaganiom ekologicznym, naukowym i kulturowym lub ewentualnie dostosować populacje tych gatunków to tego poziomu, uwzględniając wymagania gospodarcze i potrzeby rekreacyjne oraz potrzeby zagrożonych lokalnie podgatunków, odmian lub form. Uwzględniona musi być ochrona dzikiej fauny i flory w polityce planowania i rozwoju oraz w swych działaniach ukierunkowanych na ograniczanie zanieczyszczeń. Powinna być także wspierana edukacja i rozpowszechnianie ogólnych informacji o potrzebie dzikiej flory i fauny oraz ich siedlisk. Realizacja zadań określony w PGW między innymi ochrona, zachowanie i przywracanie biotopów i naturalnych siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory jest całkowicie zgodna z założeniami Konwencji. str. 290 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry KONWENCJA O OBSZARACH WODNO – BŁOTNYCH MAJĄCYCH ZNACZENIE MIĘDZYNARODOWE, SZCZEGÓLNIE JAKO SIEDLISKA PTACTWA WODNEGO (KONWENCJA RAMSARSKA) Konwencja Ramsarska została sporządzona w miejscowości Ramsar w Iranie 2 lutego 1971 r., Polska ratyfikowała ją w 1978 r.. Konwencja jest umową międzynarodową określającą zasady wyznaczania trwałej ochrony obszarów wodnych i mokradłowych. Celem Konwencji jest ochrona i utrzymanie w niezmienionym stanie obszarów określanych jako "wodno – błotne", zwłaszcza populacje ptaków wodnych zamieszkujących te tereny lub okresowo w nich przebywające. W rozumieniu konwencji obszary te to środowiska, gdzie dominującą rolę odgrywa woda. Obszary stanowią tereny bagien, błot, torfowisk lub zbiorników wodnych – zarówno naturalnych jak i sztucznych, stałych i okresowych, o wodach stojących lub płynących, słodkich, słonawych lub słonych, wraz z wodami morskimi, których głębokość podczas odpływu nie przekracza sześciu metrów. Obszary wodno – błotne z punktu widzenia ekologicznego, botanicznego, zoologicznego, hydrologicznego itp. a zwłaszcza stanowiące środowisko życia ptaków wodno – błotnych są umieszczane do „Spisu obszarów wodno – błotnych o znaczeniu międzynarodowym”. Każde z państw opracowuje i realizuje plany w sposób sprzyjający utrzymaniu obszarów wodno – błotnych zamieszczonych w Spisie Ramsar. Dodatkowo powinny w miarę możliwości racjonalnie użytkować inne obszary wodno – błotne znajdujące się na terytorium kraju. Zobowiązania wynikające dla krajów dotyczą prawie wszystkich aspektów ochrony mokradeł tj.: − uwzględnienia ochrony mokradeł w krajowych politykach i strategiach; − kształtowanie systemu prawnego; − zasad gospodarowania wodą; − zasad planowania, zarządzania i ochrony; − edukacji społeczności. Realizacja zadań określony w PGW mających na celu osiągnięcie dobrego stanu wód i całego środowiska wodnego, co będzie również sprzyjać zapewnieniu dobrego stanu obszarów wodno – błotnych (w tym obszarów znajdujących się w spisie Ramsar). KONWENCJA O RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ Konwencja o różnorodności biologicznej, podpisana została 5 czerwca 1992 r. w Rio de Janeiro. Celem konwencji jest ochrona różnorodności biologicznej oraz zrównoważone użytkowanie jej elementów. Ponadto zgodnie z założeniami niniejszego dokumentu należy osiągnąć cel związany z uczciwym i sprawiedliwym podziałem korzyści wynikających z wykorzystania zasobów genetycznych, w tym odpowiedni dostęp do zasobów genetycznych i odpowiedni transfer właściwych technologii. Zgodnie z Konwencją każda ze str. 291 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry stron dokumentu, opracowuje krajowe strategie, plany lub programy dotyczące ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej, bądź dostosowuje zgodnie z tymi założeniami istniejące strategie, plany lub programy. Realizacja zadań określonych w PGW między innymi ochrona, zachowanie i przywracanie biotopów i naturalnych siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory jest całkowicie zgodna z założeniami Konwencji. KONWENCJA HELSIŃSKA O OCHRONIE ŚRODOWISKA MORSKIEGO OBSZARU MORZA BAŁTYCKIEGO Konwencję o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego sporządzono w Helsinkach dnia 9 kwietnia 1992 r.. W ramach Konwencji Strony zobowiązały się: − podjęcia indywidualnych bądź wspólnych działań zapobiegających lub eliminujących zanieczyszczenia w celu popierania odnowy ekologicznej obszaru Morza Bałtyckiego oraz zachowania równowagi ekologicznej; − podjęcia działań zaradczych, w momencie zaistnienia zagrożenia przy wprowadzaniu substancji lub energii bezpośrednio bądź pośrednio do środowiska morskiego; − popierać stosowanie Najlepszej Praktyki Ekologicznej i Najlepszej Dostępnej Technologii w celu zapobiegania i eliminowania zanieczyszczeń obszaru Morza Bałtyckiego; − stosować zasadę zanieczyszczający płaci; − zapewnić pomiary i obliczenia emisji i zrzutów ze źródeł punktowych oraz rozproszonych do wody i powietrza; − dołożyć wszelkich starań, by wykonywanie założeń niniejszej konwencji nie powodowało transgranicznego zanieczyszczenia na obszarach znajdujących się poza obszarem Morza Bałtyckiego. Oceniając cele PGW można stwierdzić zgodność zamierzeń zawartych w projekcie planu z celami Konwencji Helsińskiej. Realizacja działań przedstawionych w projekcie PGW ma zapewnić poprawę jakości wszystkich wód oraz poprawę stanu całego środowiska wodnego, co przyczyni się do ograniczenia ładunków zanieczyszczeń wprowadzanych do wód Morza. str. 292 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 3.4. Ocena zgodności projektu planu z prawem Unii Europejskiej oraz krajowym 3.4.1. Uwarunkowania prawa Unii Europejskiej RAMOWA DYREKTYWA WODNA 2000/60/WE Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. (Dz. U. L 327 z 22.12.2000), tzw. Ramowa Dyrektyw Wodna (RDW) ustanawia ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej. Ramowa Dyrektywa Wodna definiuje cele środowiskowe, które mają służyć poprawie jakości wód tj.: − niepogarszanie stanu części wód. − osiągnięcie dobrego stan wód: dobry stan ekologiczny i chemiczny dla wód powierzchniowych, dobry stan chemiczny i ilościowy dla wód podziemnych. − spełnienie wymagań specjalnych, zawartych w innych unijnych aktach prawnych i polskim prawie, w odniesieniu do obszarów chronionych (w tym wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych, narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu pochodzącymi ze źródeł rolniczych, przeznaczonych do celów rekreacyjnych, do poboru wody dla zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, przeznaczonych do ochrony gatunków zwierząt wodnych o znaczeniu gospodarczym, do ochrony siedlisk lub gatunków, dla których utrzymanie stanu wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie). − zaprzestanie lub stopniowe wyeliminowanie zrzutu substancji priorytetowych do środowiska lub ograniczone zrzuty tych substancji. Zgodnie z RDW Polska jest zobowiązana do opracowania planów gospodarowania wodami na obszarze dorzeczy, które będą uaktualniane co sześć lat. Opracowany PGW dla obszaru dorzecza Odry stanowi narzędzie dzięki któremu realizowana będzie polityka określona przez Ramową Dyrektywę Wodną. Gwarantuje ona ludziom swobodny dostęp do czystej wody pitnej, co w konsekwencji daje możliwość rozwoju społecznego i gospodarczego przy poszanowaniu zasobów środowiska naturalnego. Plany gospodarowania wodami zgodnie z RDW oraz ustawą Prawo wodne stanowią kluczowe narzędzie tzw. polityki wodnej. Mają za zadanie zapewnić rozwój społeczny, gospodarczy oraz środowiskowy. Jednym z najważniejszych elementów PGW są zaproponowane działania, które zostały ujęte w poszczególne grupy działań, z zakresu: gospodarki komunalnej, rolnictwa i leśnictwa, przemysłu, zagospodarowania przestrzennego oraz kształtowania stosunków wodnych i ochrony środowiska wodnego oraz działań organizacyjno – prawnych i edukacyjnych. Realizacja poszczególnych działań ma zapewnić poprawę jakości wód oraz całego środowiska wodnego z myślą o przyszłych pokoleniach. str. 293 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry DYREKTYWA W SPRAWIE OCHRONY WÓD PODZIEMNYCH PRZED ZANIECZYSZCZENIEM I POGARSZANIEM ICH STANU 2006/118/WE Dyrektywa 2006/118/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie ochrony wód podziemnych przed zanieczyszczeniem i pogorszeniem ich stanu (Dz. U. L 372 z 27.12.2006) została uchwalona jako uzupełnienie zapisów RDW w związku z ochroną wód podziemnych. Dyrektywa reguluje sposób monitoringu wód podziemnych, określa sposób identyfikacji znaczących i utrzymujących się trendów wzrostowych zanieczyszczeń oraz inicjowanie działań mających na celu odwrócenie tych trendów. Celem dyrektywy jest ustanowienie środków, określonych RDW w celu zapobiegania i ochrony przed zanieczyszczeniem wód podziemnych. Są to środki obejmujące np.: kryteria oceny dobrego stanu chemicznego wód podziemnych. Ponadto dyrektywa uzupełnia zawarte w RDW przepisy zapobiegające wprowadzaniu zanieczyszczeń do wód podziemnych lub ograniczające je oraz zapobiega pogarszaniu się stanu wszystkich jednolitych części wód podziemnych. PGW dla obszaru dorzecza Odry jest zgodny z celami niniejszej dyrektywy. Zakłada bowiem realizację takich działań jak: określenie dodatkowych punktów monitoringu jakości wód podziemnych; odizolowanie ognisk zanieczyszczeń; monitoring diagnostyczny dla potencjalnych ognisk zanieczyszczeń; systematyczna rekultywacja i rewitalizacja terenów użytkowanych wcześniej jako składowiska; uzupełnienie monitoringu dla eksploatowanych, wyłączonych z eksploatacji, rekultywowanych i zamkniętych składowisk odpadów oraz innych instalacji unieszkodliwiania odpadów komunalnych. DYREKTYWA PTASIA 79/409/EWG Dyrektywa 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 roku w sprawie ochrony dzikich ptaków dotyczy ochrony wszystkich gatunków ptaków naturalnie występujących w stanie dzikim na europejskim terytorium Państw Członkowskich. Zgodnie z dyrektywą państwa członkowskie podejmą działania w celu zachowania, utrzymania lub odtworzenia dostatecznego zróżnicowania i obszaru siedlisk dla gatunków ptaków. Ponadto zachowanie, utrzymanie biotopów i siedlisk realizowane będzie poprzez (art. 3 Dyrektywy): − tworzenie obszarów chronionych; − utrzymywanie i zagospodarowywanie zgodnie z wymaganiami ekologicznymi siedlisk w strefach chronionych i poza nimi; − odtwarzanie zniszczonych biotopów; − tworzenie biotopów. str. 294 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Działania przewidziane w PGW dotyczą prawidłowego gospodarowania na wyznaczonych obszarach NATURA 2000, do której należą obszary wytyczone zgodnie z zapisami Dyrektywy 79/409/EWG. Zadania przewidziane do wdrożenia w obszarach ochrony gatunkowej są tożsame z działaniami wdrażanymi w obszarach siedliskowych, oczywiście z uwzględnieniem cech charakterystycznych rozpatrywanego obszaru. Realizacja zadań określony w PGW między innymi ochrona, zachowanie i przywracanie biotopów i naturalnych siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory jest całkowicie zgodna z założeniami Dyrektywy 79/409/EWG. DYREKTYWA SIEDLISKOWA 92/43/EWG Dyrektywa 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, wskazuje na konieczność stworzenia spójnej Europejskiej Sieci Ekologicznej specjalnych obszarów ochrony siedlisk naturalnych i siedlisk gatunków, która pozwoli zachować te siedliska w odpowiednim dla nich stanie lub odtworzyć właściwe warunki dla uzyskania takiego stanu. Zgodnie z Dyrektywą 92/43/EWG działania podejmowane, powinny być tak zaprojektowane, aby zachować siedliska naturalne oraz gatunki dzikiej fauny i flory, ponadto powinny uwzględniać wymogi gospodarcze, społeczne i kulturalne oraz cechy regionalne i lokalne. W niniejszym PGW zostały uwzględnione odpowiednie działania zmierzające do utrzymania siedlisk we właściwym stanie, w zakresie zagadnień uzależnionych od stanu wód. Główne działania to: ochrona, zachowanie i przywracanie biotopów i naturalnych siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory; opracowanie i wdrożenie planu ochrony obszaru prawnie chronionego; ochrona, zachowanie ekosystemów od wód zależnych zgodnie z planami ochrony obszarów prawnie chronionych; kompleksowa ochrona układu hydrologicznego poprzez ochronę źródlisk i zapobieganie erozji; tworzenie korytarzy ekologicznych i stref buforowych. 3.4.2. Uwarunkowania prawa Krajowego USTAWA PRAWO WODNE Ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019, z późn. zm.) stanowi podstawowy akt prawny regulujący gospodarowanie wodami w Polsce. Zgodnie z art. 1.1. ww. ustawy: − gospodarowanie wodami powinno być realizowane zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, a w szczególności kształtowanie i ochrona zasobów wodnych, korzystanie z wód oraz zarządzanie zasobami wodnymi; str. 295 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − gospodarowanie racjonalnego i wodami powinno być prowadzone z zachowaniem zasady całościowego traktowania zasobów wód powierzchniowych i podziemnych, z uwzględnieniem ich ilości i jakości; − gospodarowanie wodami powinno uwzględniać zasadę wspólnych interesów i powinno być realizowane przez współpracę administracji publicznej, użytkowników wód i przedstawicieli lokalnych społeczności, tak aby uzyskać maksymalne korzyści społeczne. Cele i zaproponowane działania z ramach PGW są zgodne z celami przedstawionymi w Prawie wodnym. Plany gospodarowania wodami zgodnie z RDW oraz ustawą Prawo wodne stanowią kluczowe narzędzie tzw. polityki wodnej. Mają za zadanie zapewnić rozwój społeczny, gospodarczy oraz środowiskowy. Jednym z najważniejszych elementów PGW są zaproponowane działania, które zostały ujęte w poszczególne grupy działań, z zakresu: gospodarki komunalnej, rolnictwa i leśnictwa, przemysłu, zagospodarowania przestrzennego oraz kształtowania stosunków wodnych i ochrony środowiska wodnego oraz działań organizacyjno – prawnych i edukacyjnych. Realizacja poszczególnych działań ma zapewnić poprawę jakości wód oraz całego środowiska wodnego z myślą o przyszłych pokoleniach. USTAWA O OCHRONIE PRZYRODY Ustawa o ochronie przyrody (Dz. U. z 2004 r. nr 92, poz. 880) określa cele polegające między innymi na utrzymaniu stabilności ekosystemów, zachowaniu różnorodności biologicznej, zapewnieniu ciągłości istnienia gatunków roślin, zwierząt i grzybów wraz z ich siedliskami oraz ochronie walorów krajobrazowych. Cele te powinny być realizowane między innymi poprzez obejmowanie zasobów i składników przyrody formami ochrony przyrody, opracowanie i realizację ustaleń planów ochrony przyrody dla obszarów podlegających ochronie prawnej, programów ochrony gatunków, realizację krajowej strategii ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej wraz z programem działań, prowadzenie działalności edukacyjnej, informacyjnej i promocyjnej w dziedzinie ochrony przyrody. Realizacja zadań określonych w PGW między innymi ochrona, zachowanie i przywracanie biotopów i naturalnych siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory jest całkowicie zgodna z założeniami ustawy. str. 296 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 4. ANALIZA I OCENA PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO I ZABYTKI ZWIĄZANYCH Z REALIZACJĄ PLANU 4.1. Przewidywana znaczące oddziaływanie 4.1.1. Gleby Główne założenie uzyskania dobrej jakości wód wymaga kompleksowego działania w zakresie ograniczenia presji bytowania człowieka na poszczególne komponenty środowiska. Pomijając problematykę ochrony gleby poprawa czystości w wodach dorzecza jest niemożliwa. Dlatego zaproponowane działania nie odnoszą się wyłącznie do wód ale dotyczą w dużej mierze środowiska gruntowo – wodnego. Kategorią działań która w największym i bezpośrednim stopniu wpłynie na jakość litosfery jest rolnictwo i leśnictwo. Struktura gleby jest negatywnie dotknięta przez rozwój monokultur rolniczych. Na przykład ciągła uprawa zboża powoduje obniżenie porowatości, ograniczenie przepuszczalności i obniżenie ilości wody. Zanieczyszczenie gleb uprawnych następuje wskutek nieumiejętnego nawożenia mineralnego i nadmiernego stosowania gnojowicy oraz w wyniku używania pestycydów i retardantów. Właściwa uprawa gleby, stosowanie międzyplonów i wysiewek ograniczy denudację gleby. Intensywny spływ powierzchniowy bez wnikania wód do gleby, sprzyjający erozji wodnej, oraz zwiększone parowanie z powierzchni gruntowej, będzie sukcesywnie zmniejszane poprzez wdrażanie krajowego i wojewódzkich programów – zwiększenia lesistości co przekładać się będzie na zdolności retencyjne obszaru dorzecza. Wspieranie zrównoważonego rolnictwa wiąże się z promocją systemów produkcji rolniczej przeciwdziałających zanieczyszczeniom i erozji gleb, prowadzonych w sposób zgodny z wymogami naturalnego środowiska. Zakładanie miedz śródpolnych tzw. stref buforowych także przeciwdziała erozji gruntów ornych i jednocześnie zwiększa ich różnorodność biologiczną. Przenawożenie, stosowane przez rolników, którzy nie są świadomi potrzeb swoich upraw i zawartości substancji nawozowych w glebie, powoduje zwiększenie zanieczyszczenia środowiska gruntowo – wodnego. W ramach PGW dla dorzecza Odry przewidziano weryfikacje obszarów szczególnie narażonych OSN i ustalenie nowych. Wymuszają one na użytkowniku zmianę sposobu gospodarowania ziemią i nawożenia tak by nadwyżka związków azotowych skumulowanych w glebie nie była wymywana do wód. Działaniem mogącym negatywnie i bezpośrednio oddziaływać na gleby jest niewłaściwe zagospodarowanie osadów ściekowych. Ich wartość nawozowa sprawia, że po odpowiednim przygotowaniu mogą one stanowić przydatny nawóz. W rolnictwie nie mogą być jednak stosowane osady zawierające substancje toksyczne, szkodliwe dla człowieka, które akumulują się w glebie i w roślinach. Bez odpowiedniej stabilizacji osadów z uwagi na str. 297 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry występowanie dużych ilości metali ciężkich oraz trwałych, toksycznych związków organicznych stosowanie osadów do użyźniania gleby jest wykluczone. Dopiero ustabilizowany np. w procesie fermentacji czy kompostowania osad ściekowy staje się bogatym w substancje organiczne i mineralne, bezpiecznym sanitarnie, komunalnym osadem ściekowym. Spełnia on wiele istotnych funkcji: reguluje kwaśny odczyn gleb, umożliwia zachowanie odpowiedniej struktury gleby oraz dostarcza roślinom substancji odżywczych. W celu ograniczenia chemicznego zanieczyszczenia gleb powodującego zachwianie biologicznej równowagi środowiska glebowego zaproponowano działania w kategorii przemysł. Zakłady przemysłowe o zwiększonym i dużym ryzyku zobligowane są wdrożyć programy zapobiegawcze poważnym awariom. Taka profilaktyka po pierwsze ma na celu zmniejszenie ryzyka poważnej awarii przemysłowej i potencjalnego skażenia gleby, a po drugie osiągnięcie gotowości na reagowanie na poważne awarie przemysłowe. Czas reakcji i szybka identyfikacja zagrożeń w razie zaistnienia awarii skutkuje minimalizacją oddziaływania na środowisko, w tym na gleby. Pozytywny wpływ na gleby mają zadania z kategorii gospodarka komunalna a w szczególności zadania modernizacyjne poprawiające stan techniczny istniejących urządzeń. Nieszczelna kanalizacja, w wyniku eksfiltracji może być przyczyną zanieczyszczenia gruntu ściekami, jego zapadania, a także pogorszenia się stanu technicznego innej infrastruktury znajdującej się w sąsiedztwie. Ponadto zanieczyszczania gleby są powodowane niewłaściwą gospodarką ściekami na terenach mieszkaniowych. PGW dla obszaru dorzecza Odry przewiduje budowę szczelnych szamb, przydomowych oczyszczalni oraz wprowadzenie działań kontrolnych w zakresie ich opróżniania. Należy zwrócić uwagę, iż takie działanie wynika już z niektórych aktów prawa krajowego a zapisy PGW mają dodatkowo wzmóc ich skuteczność. Gleba jest wykorzystywana w procesie doczyszczania tlenowego w oczyszczalniach drenażowych. Wymagany jest jednakże odpowiednio długi przepływ ścieków przez profil glebowy. W przypadku gleb bardzo dobrze przepuszczalnych i przy niewłaściwie wykonanych przydomowych oczyszczalniach podczyszczane ścieki nie zdążą się oczyścić i zanieczyszczają środowisko gruntowe. Ten przykład pokazuje że sam fakt realizacji działań zapisanych w planach bez rozsądnego i właściwego wykonania poszczególnych zadań nie przyniesie pożądanego efektu ekologicznego. Wobec istniejących składowisk nie spełniających wymogów ekologicznych przewiduje się przeprowadzić prace uszczelniające a lokalny monitoring gruntu i wód podziemnych powinien potwierdzać słuszność wykonanych zadań. Zamykanie niezabezpieczonych składowisk odpadów komunalnych oznacza zasadniczą redukcję zagrożeń dla środowiska gruntowo – wodnego. Podczas rekultywacji takich terenów zdegradowanych zastosowanie znajdują ustabilizowane osady ściekowe, zatem zamykanie składowisk może być połączone z właściwą gospodarką osadami ściekowymi. str. 298 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Rekultywacją objęte mają zostać nieczynne wyrobiska powydobywcze a zalecana w PGW coroczna sprawozdawczość pozwoli monitorować proces odtwarzania powierzchni terenu. Negatywny i bezpośredni wpływ na gleby mogą mieć prace poszukiwawcze alternatywnych źródeł wody wykonywane metodą odwiertów głównie przez trwałe, naruszenie struktury profilu glebowego w miejscu nawierceń. Wykonanie odwiertów wymaga opracowania projektu prac geologicznych, który przedstawia warunki i zakres ingerencji w teren, zawiera także opis przedsięwzięć technicznych, technologicznych i organizacyjnych, mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa powszechnego, bezpieczeństwa pracy i ochronę środowiska w tym ochronę środowiska gruntowo – wodnego. Dobry stan wód wymaga dobrego stanu pozostałych komponentów środowiska. Zanieczyszczenia wód i powietrza są mniej trwałe w środowisku w stosunku do zanieczyszczenia gleb. Gleba ponadto przyjmuje zanieczyszczenia z powietrza w postaci zanieczyszczonego opadu. Po wchłonięciu pewnej ilości wody przez grunt pod wpływem siły ciążenia woda spływa do niższych warstw poprzez strefę napowietrzną do strefy nasyconej. Zdolność pochłaniania przez grunt jest ograniczona co sprawia, że nadmiar wody spływa po terenie do cieków i zbiorników. Ładunek zanieczyszczeń w nim zawarty może wpływać na zdolność samooczyszczania się wody. Na terenach gdzie gleba w wyniku presji człowieka została całkowicie przekształcona, poprzez zintensyfikowany spływ z powierzchni utwardzonych uzyskanie dobrego stanu wód jest zagrożone. 4.1.2. Wody Plan gospodarowania wodami dla dorzecza Odry jest narzędziem, który ma usprawniać proces osiągania celów środowiskowych wyznaczonych Ramową Dyrektywą Wodną. Cele środowiskowe powinny zostać osiągnięte do 2015 r.. PGW dla analizowanego dorzecza zawiera podsumowanie działań zebranych i opracowanych w całym procesie planistycznym, między innymi zbiór działań opisanych w Programie wodno – środowiskowym kraju. Zatem w PGW dla dorzecza Odry wskazane zostały działania obejmujące scalone jednolite części wód powierzchniowych oraz jednolite części wód podziemnych, które stanowią posumowanie programów działań Programu wodno–środowiskowego, mających na celu poprawę wód oraz całego środowiska wodnego. Dla wód naturalnych dorzecza wymagane jest osiągnięcie, co najmniej dobrego stanu ekologicznego wód, natomiast dla wód wyznaczonych, jako silnie zmienione lub sztuczne wymaga się dotrzymania warunków odpowiadających dobremu lub powyżej dobrego potencjałowi wód. W obydwu przypadkach konieczne jest również dotrzymanie co najmniej dobrego stanu chemicznego. Dla JCWP w obrębie dorzecza wymagane jest osiągniecie odpowiednich wartości wskaźników, odpowiadających celom środowiskowym. Wśród JCWP wyróżniono: str. 299 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − 1082 JCWP naturalnych, 652 JCWP silnie zmienionych, bądź sztucznych – wody powierzchniowo płynące; − 414 naturalnych JCWP, 5 JCWP silnie zmienionych, bądź sztucznych – jeziora; − 4 JCWP naturalnych – wody przejściowe; − 5 JCWP naturalnych – wody przybrzeżne. W PGW wskazano również 446 części wód dla których konieczne jest przedłużenie terminu osiągnięcia określonych celów środowiskowych, z uwagi na występujące specyficzne uwarunkowania, uniemożliwiające osiągnięcie tych celów do roku 2015. Wśród wód podziemnych obszaru dorzecza Odry jest 26 JCWPd które są zagrożone nieosiągnięciem dobrego stanu ilościowego lub chemicznego w 2015 roku. (wg oceny stanu z 2015 r.) Dla 16 z nich zaproponowano derogacje ze względu brak możliwości osiągnięcia dobrego stanu w 2015 roku. Uwarunkowane to jest najczęściej względami gospodarczymi, społecznymi i ekonomicznymi (brak możliwości likwidacji kopalń lub alternatywnych źródeł zaopatrzenia ludności w wodę do picia), jak również długim okresem w jakim następuje poprawa jakości wód podziemnych. Na podstawie oceny stanu wód podziemnych z 2008 roku, na obszarze dorzecza Odry znajdują się 2 JCWPd których stan określono jako słaby pod względem ilościowym, jedna JCWPd jest potencjalnie zagrożona nieosiągnięciem dobrego stanu ilościowego. Pod względem chemicznym na obszarze dorzecza Odry występuje 7 JCWPd o stanie słabym. Plan gospodarowania wodami dla dorzecza zawiera działania, ujęte w poszczególne grupy z zakresu: gospodarki komunalnej, rolnictwa i leśnictwa, zagospodarowania przestrzennego, kształtowania stosunków wodnych oraz ochrona ekosystemów od wód zależnych, działań organizacyjno – prawnych i edukacyjnych oraz przemysłu. W zakresie wód podziemnych przyjmuje się , iż wszystkie działania wyznaczone dla osiągnięcia dobrego stanu/ potencjału wód powierzchniowych będą miały pozytywny wpływ na poprawę stanu chemicznego i ilościowego wód podziemnych. Działania podstawowe wskazane dla scalonych jednolitych części wód powierzchniowych na obszarze dorzecza Odry są również działaniami odpowiednio przypadającymi dla obszaru jednolitych części wód podziemnych. W kategorii gospodarka komunalna zaproponowano działania takie jak: budowa nowych kanalizacji i oczyszczalni; rozbudowa sieci kanalizacyjnej do oczyszczalni; budowa (rozbudowa) kanalizacji sanitarnej w terenie nieaglomeracyjnym; budowa (rozbudowa) oczyszczalni ścieków w terenie nieaglomeracyjnym; str. 300 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Wciąż niedostateczny postęp infrastrukturalny w zakresie oczyszczania ścieków w naszym kraju nieustannie wymaga realizacji nowych kanalizacji i oczyszczalni. Takie działanie nie mogło zostać pominięte w projekcie planu gospodarowania wodami dla dorzecza Odry. Jest to podstawowe przedsięwzięcie pozwalające oczekiwać wymiernej poprawy jakości wód dorzecza. Brak oczyszczania ścieków przyczynia się do gwałtownego rozwoju różnego rodzajów glonów. Te z kolei zużywają tlen rozpuszczony w wodzie i w ten sposób powodują wymieranie życia w wodzie. Działania w kategorii gospodarka komunalna będą miały pozytywny wpływ na jakość wód podziemnych. Ścieki trafiające w formie bezpośredniej do rzek mają także wpływ na jakość wód podziemnych, w przypadku gdy rzeka ma charakter infiltrujący. Wpływ na wody podziemne może mieć również samo wykonywanie inwestycji poprzez prowadzenie lokalnych odwodnień, które jednak mają charakter czasowy. Po zakończeniu budowy sieci kanalizacyjnej zwierciadło wody podziemnej powraca do pierwotnego położenia. Nie podjęcie działań w tej kategorii może spowodować: − większą ilość niekontrolowanych wylewów ścieków do gruntu oraz do wód powierzchniowych, skąd nieoczyszczone ścieki mogą trafiać do wód podziemnych; − większe ryzyko skażenia wody podziemnej poprzez nieszczelności w szambach. remont kanalizacji i oczyszczalni; modernizacja kanalizacji i oczyszczalni; dodatkowe inwestycje dla kanalizacji i oczyszczalni; modernizacja kanalizacji sanitarnej (uszczelnienie) – jako działanie uzupełniające; Działania modernizacyjne powodują poprawę w zakresie istniejącego wpływu oczyszczalni na środowisko, głównie na wody odbiornika. Oczyszczalnie o przestarzałej technologii wymagają adaptacji do obowiązujących wymogów i standardów. Zakres prac modernizacyjnych na istniejących obiektach jest dopasowywany do stanu zaawansowania systemu oczyszczania. Rozbudowa modułu biologicznego oczyszczania ścieków gwarantuje wymaganą efektywność oczyszczania, głównie w zakresie likwidacji związków azotu zawartych w oczyszczonych ściekach zrzucanych do wód dorzecza. Wyposażenie oczyszczalni w automatykę, pozwalającą na sterowanie procesami bioreaktora, daje możliwość reagowania już na niewielkie odchylenia od normy. Nieodzowna hermetyzacja wszystkich obiektów oczyszczalni oraz kanalizacji ogranicza emisję uciążliwych odorów, w tym rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń mikrobiologicznych. Zmiany modernizacyjne w ciągu osadowym eliminują zawracanie fosforu do obiegu ściekowego, co wpłynie pozytywnie na str. 301 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry końcowy efekt pracy oczyszczalni. Trudne warunki hydrogeologiczne lub geologiczne na trasie przewodów mogą być tym czynnikiem, który należy dodatkowo przeanalizować. Bardzo płytkie wody podziemne, które dodatkowo mogą mieć cechy wód agresywnych lub tereny podatne na zjawiska osuwiskowe mogą wpływać na trudności w realizacji projektu oraz późniejszą zwiększoną awaryjność sieci. Są to jednak czynniki istotne lecz bardziej ze względu na ocenę wykonalności oraz koszty realizacji projektu niż wpływ na środowisko. W niektórych przypadkach, kiedy projektowana sieć kanalizacyjna ma być włączona w istniejący system istotna jest charakterystyka hydrauliczna tego systemu ponieważ nie można dopuścić do przeciążeń dotychczas pracującego systemu. Przeciążenie systemu może w konsekwencji prowadzić do niekontrolowanych lokalnych podstopień na sieci i zagrożeń dla zdrowia mieszkańców oraz skażenia środowiska gruntowo – wodnego. Wpływ na wody podziemne może mieć również prowadzenie lokalnych odwodnień, które jednak mają charakter czasowy. Po zakończeniu budowy sieci kanalizacyjnej zwierciadło wody podziemnej powraca do pierwotnego położenia. Remonty oraz modernizacja kanalizacji i oczyszczalni będą miały pozytywny wpływ na jakość wód podziemnych. Nie podjęcie wymienionych działań może spowodować: − zagrożenie jakości wód podziemnych spowodowane przez bezpośredni dopływu ścieków do wód podziemnych poprzez nieszczelności w sieci kanalizacyjnej oraz oczyszczalniach. budowa systemu zbierania ścieków; Przydomowe oczyszczalnie nie są przeznaczone do oczyszczania ścieków pochodzących z produkcji zwierzęcej, wody deszczowej spływającej z dachów i placów, a jedynie do oczyszczania wód pochodzących z budynków mieszkalnych z jednego lub kilku gospodarstw. Ich zastosowanie pozwala na odprowadzenie ścieków w stanie oczyszczonym do gruntu, rzeki lub rowu. Zastosowanie takich urządzeń racjonalne jest w tych rejonach dorzecza, gdzie budowa innych systemów zbierania ścieków nie jest opłacalna. Ścieki bytowo – gospodarcze zawierają różnego rodzaju substancje organiczne i nieorganiczne. Mogą to być odpadki produktów żywnościowych, wydaliny ludzkie, piasek, tłuszcze, detergenty. Ścieki te są bardzo niebezpieczne, ponieważ niosą w sobie duże ilości gnijących substancji organicznych, a także bakterie, wirusy i pasożyty. Zanieczyszczenia mogą być w wodzie rozpuszczone, co wpływa na ich szybką penetrację do środowiska. Działanie to skutecznie przyczyni się do poprawy jakości wody gruntowej w pobliżu zabudowań gospodarskich, często zanieczyszczonych przez przydomowe, nierzadko str. 302 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry nieszczelne szamba. Szczególnie może być to niebezpieczne w przypadku gdy szambo znajduje się w bliskiej odległości od studni, z której czerpie się wodę. Nie podjęcie wymienionych działań może powodować: − zanieczyszczenia wód podziemnych bakteriami, wirusami, pasożytami wydostającymi się z nieszczelnych przydomowych zbiorników bezodpływowych. budowa szczelnych – wybieralnych zbiorników z zapewnieniem kontrolowanego wywozu ścieków; kontrola przestrzegania harmonogramu wywozu nieczystości płynnych; Wykonanie zbiornika bezodpływowego w przypadku braku przyłącza kanalizacyjnego wynika z przepisów budowlanych. Samo wykonanie tego typu urządzeń, bez należytej kontroli wywozu zgromadzonych nieczystości, nie gwarantuje jednak uzyskania zamierzonego efektu ekologicznego. Brak skutecznych działań w tym kierunku sprzyja powstawaniu zanieczyszczeń biogennych powodujących zanieczyszczenie wód dorzecza. Działania te mają na celu uporządkowanie gospodarki ściekowej na terenach, w których nie istnieje możliwość zbiorczego odbierania ścieków bytowo–gospodarczych. Szczelne szamba wraz z kontrolą wywozu nieczystości poprawią jakość wód podziemnych. Brak podjęcia wymienionych działań może spowodować: − większą ilość niekontrolowanych wylewów ścieków do gruntu oraz do wód powierzchniowych, skąd nieoczyszczone ścieki mogą trafiać do wód podziemnych; − brak dostatecznego uszczelnienia może spowodować lokalne skażenie wody podziemnej; − brak regularnego opróżniania może doprowadzić do sytuacji, w których następuje wylewanie nieczystości ponad poziom terenu i tym samym możliwość infiltracji do wód gruntowych z powierzchni gruntu. gromadzenie i oczyszczanie odcieków ze składowisk odpadów; Wody odciekowe wykazują bardzo wysoką mineralizację i zbliżony typ hydrogeochemiczny. Charakteryzują je wysokie wartości BZT5 i ChZTCr oraz wysokie stężenie chlorków, fosforanów, azotu amonowego, sodu, potasu, boru, chromu i ołowiu, a także podwyższone zawartości benzenu, toluenu i ksylenów. Odcieki ze składowisk komunalnych mogą stanowić zagrożenie sanitarne dla wód, zatem nadanie wyższego priorytetu ich oczyszczaniu odzwierciedlać będzie poprawa powierzchniowych dorzecza. str. 303 czystości jednolitych części wód Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Gromadzenie i oczyszczanie odcieków przyczyni się do poprawy jakości wody podziemnej w pobliżu składowiska odpadów. Jednym ze źródeł odcieków ze składowisk jest przesiąkanie wody opadowej przez bryłę wysypiska, ale także dopływ wód powierzchniowych oraz podziemnych powodujących wypłukiwanie i rozpuszczanie powstających produktów rozkładu. W niewielkim stopniu źródłem odcieków jest także woda dostarczana wraz z odpadami oraz pochodząca z rozkładu substancji organicznych. Ilość i skład odcieków zależą głównie od: rodzaju i stopnia rozdrobnienia odpadów, ilości wody infiltrującej, wieku składowiska, techniki składowania. Odcieki z wysypisk charakteryzują się właściwościami redukcyjnymi i znacznie podwyższonymi parametrami biologicznego i chemicznego zapotrzebowania na tlen (BZT5 i ChZT), wysokimi stężeniami substancji rozpuszczonych, chlorków, siarczanów i związków azotu amonowego. Niepodjęcie wymienionych działań może powodować: − infiltrowanie odcieków przez strefę aeracji i przedostawanie się do wód gruntowych; − dalszą migrację odcieków. likwidacja ognisk zanieczyszczeń (dzikich składowisk); Nowoczesne składowiska odpadów są zabezpieczone specjalnymi foliami oddzielającymi ich zawartość od podłoża. Zapobiega to przedostawaniu zanieczyszczeń do wód gruntowych. Zupełnie inaczej przedstawia się sytuacja z dzikimi wysypiskami. Działania mające na celu likwidację takich ognisk zapobiegają wypłukiwaniu przez deszcz trujących substancji np. lakierów, farb, środków konserwacyjnych a ponadto przedostaniu się do wód chorobotwórczych grzybów i bakterii gnilnych namnożonych w tych ogniskach. Likwidacja dzikich składowisk stanowiących ogniska zanieczyszczeń dla wód podziemnych przyczyni się do poprawy jakości tych wód. Brak zabezpieczeń chroniących grunty oraz wody podziemne przed infiltracją wypłukiwanych z nich wód powoduje, że dzikie wysypiska są szczególnie niebezpieczne dla jakości wód podziemnych. Nie podjęcie wymienionych działań może powodować: − zanieczyszczenia wody podziemnej poprzez wody odciekowe pochodzące ze składowiska; − zanieczyszczenia gruntu oraz strefy aeracji przez substancje znajdujące się w składowisku np. farby, lakiery, chemikalia powodujące w efekcie skażenia wody podziemnej. str. 304 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry opracowanie "Wojewódzkich programów oczyszczania ścieków" koordynowanych przez urzędy wojewódzkie dla pozostałych aglomeracji < 2 000 RLM; Powodzenie w realizacji Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych zależy w dużej mierze od inicjatywy samorządów gminnych oraz umiejętności pozyskiwania przez nie środków finansowych. Wydatki na ten cel, pochodzące ze środków funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, zostały określone jako priorytetowe. Uruchomiono kredyty i pożyczki preferencyjne celem zapewnienia finansowania inwestycji w tym zakresie. Również Fundusz Spójności daje możliwości dużym aglomeracjom lub grupom aglomeracji uzyskania środków na inwestycje w gospodarce wodno–ściekowej. Instrumenty te zachęcają jednostki samorządu terytorialnego do przyspieszenia realizacji przedsięwzięć umieszczonych w KPOŚK, a co za tym idzie, osiągnięcie przez kraj efektu ekologicznego. Należy zauważyć iż KPOŚ obejmuje jedynie aglomeracje powyżej 2000 RLM. Dla aglomeracji mniejszych istnieje konieczność opracowywania wojewódzkich programów oczyszczania ścieków komunalnych, koordynowanych przez właściwych wojewodów. To działanie jest spójne z KPOŚ i ma na celu uzyskanie dobrej jakości wody w dorzeczu. Działania mające na celu uporządkowanie gospodarki ściekowej na danym terenie mogą przynieść pozytywny wpływ na jakość wód podziemnych. Oczyszczone ścieki trafiają do wód powierzchniowych, gdzie pośrednio wpływają na jakość i ilość wód podziemnych. prowadzenie ewidencji zbiorników bezodpływowych i przydomowych oczyszczalni ścieków i wdrożeniem harmonogramu wywozu nieczystości płynnych i osadów ściekowych z przydomowych oczyszczalni; Objętość zużywanej wody w budynku mieszkalnym odzwierciedla zbliżoną ilość generowanych ścieków socjalno – bytowych, a częstotliwość opróżniania zbiornika bezodpływowego uzależniona jest od jego objętości. W tym celu nieodzowna jest ewidencja tych osadników i przydomowych oczyszczalni, spoczywająca w gestii samorządów. Najważniejsze działania w zakresie gospodarki ściekami realizowane są właśnie przez gminy, na których spoczywa odpowiedzialność za stan wód dorzecza. W celu uporządkowania gospodarki ściekami na terenach, gdzie budowa kanalizacji nie ma uzasadnienia ekonomicznego bądź jeszcze nie powstała, istnieje potrzeba konsekwentnych działań systemowych na szczeblu samorządów. Regulacje prawa miejscowego i krajowego w zakresie gospodarki ściekami wymagają właściwego egzekwowania. Bardzo niska świadomość społeczeństwa w zakresie troski o stan wód powoduje, iż przestarzałe nieszczelne trzykomorowe osadniki, które dopuszczalne były w przeszłości, wciąż są w powszechnym użyciu. Brak odpowiednich służb kontrolujących, wciąż niedostateczny str. 305 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry rozwój sieci kanalizacyjnej, skutkuje notorycznym przedostawaniem się ścieków bytowych do wód. Te ogniska zanieczyszczeń wód są stosunkowo łatwe do zidentyfikowania, a ich likwidacja możliwa jest wyłącznie przy rzetelnym realizowaniu polityki ekologicznej przez gminy. Działania mające na celu regulacje i uporządkowanie gospodarki ściekami na poziomie gospodarstw indywidualnych mogą przynieść poprawę jakości wody podziemnej w pobliżu takich gospodarstw. Brak podjęcia wymienionych działań może powodować: − brak regularnego opróżniania może doprowadzić do sytuacji, w których następuje wylewanie nieczystości ponad poziom terenu i tym samym możliwość infiltracji do wód gruntowych z powierzchni gruntu; − brak regularnego opróżniania osadów ściekowych może doprowadzić do przelewania nieoczyszczonych ścieków do odbiornika oraz do zaburzenia technologii oczyszczania zagospodarowanie osadów ściekowych; W celu kompleksowej oceny wpływu zagospodarowania osadów ściekowych na stan wód dorzecza, należy zwrócić szczególną uwagę na różnorakie sposoby ich zagospodarowania tj.: wykorzystywanie w rolnictwie, kompostowanie, przekształcanie termiczne oraz ich składowanie. Warunkiem stosowania osadów do celów rolniczych jest stabilizacja osadów ściekowych, obniżająca ich podatność na zagniwanie i eliminująca zagrożenia dla środowiska oraz zdrowia ludzi. Kompostowanie odbywać się może w specjalnych instalacjach zlokalizowanych zgodnie z zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Stosowanie powstałego kompostu zależne jest od wyników badań. Tylko pozytywne wyniki wykluczają negatywne oddziaływanie na scalone części wód powierzchniowych, a co za tym idzie, wpływ na zdrowie ludzi i na środowisko. Surowe osady ściekowe ze względu na charakterystykę ścieków, zawierają wiele substancji niebezpiecznych dla środowiska. Realizacja założeń planu w zakresie działań infrastrukturalnych, w tym budowy oczyszczalni, musi iść w parze z właściwym zagospodarowaniem osadów ściekowych. Brak spójności w prowadzeniu powyższych działań uniemożliwi zwrot poniesionych nakładów w postaci efektu ekologicznego. str. 306 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry modernizacja składowisk odpadów komunalnych; zamknięcie niezabezpieczonych składowisk odpadów komunalnych; kontrola funkcjonujących i zamykanych składowisk odpadów – jako działania uzupełniające; Większość odpadów komunalnych wytworzonych na terenie Polski jest składowana na składowiskach odpadów. Jest to najbardziej rozpowszechniona metoda ich zagospodarowania. Obiekty, jakimi są składowiska odpadów, powinny zatem spełniać odpowiednie wymagania, być właściwie przygotowane i prowadzone, aby nie stwarzać zagrożenia dla środowiska, a także zdrowia i życia ludzi. Poprzez dostosowanie składowiska należy rozumieć takie zabezpieczenie obiektu, aby nie nastąpiła ewentualna infiltracja zanieczyszczeń do gruntu i wód. Ostateczny termin modernizacji składowisk mija z końcem 2009 r., w przypadku braku odpowiedniego dostosowania zostaną one zamknięte. Stopień redukcji składowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, jak również podniesienie poziomu odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych oraz zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, przełoży się na redukcję związków, w tym niebezpiecznych, mogących mieć negatywny wpływ na poprawę jakości wód. Modernizacja składowisk odpadów komunalnych może przynieść pozytywny wpływ na jakość wód podziemnych, ponieważ pozwala na zlikwidowanie bądź ograniczenie szkodliwych ilości substancji dostających się do środowiska gruntowo–wodnego. Składowiska odpadów komunalnych powinny mieć zabezpieczenia, które ochronią gleby oraz wody podziemne w pobliżu składowiska przed szkodliwymi odciekami. Podstawa składowiska powinna być szczelnie odizolowana od wód gruntowych, należy także odizolować wody odciekowe pochodzące ze składowiska. Nie podjęcie wymienionych działań może powodować: − zagrożenie jakości wód podziemnych poprzez wodę odciekową pochodzącą ze składowiska; − zanieczyszczenia gruntu oraz strefy aeracji przez substancje znajdujące się w składowisku np. farby, lakiery, chemikalia powodujące w efekcie skażenia wody podziemnej; − brak kontroli składowisk odpadów uniemożliwia szybką reakcję na wykryte zanieczyszczenia oraz szybkie podjęcie działań naprawczych. Zgodnie z ustawą „Prawo geologiczne i górnicze” wody podziemne w rejonie składowisk odpadów wymagają monitoringu, którego sposób jest ściśle określony w ustawie. Monitoring odbywa się przy pomocy co najmniej 3 piezometrów (1 na dopływie, 2 na odpływie wód podziemnych). Wykonanie piezometrów do monitoringu wód podziemnych, str. 307 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry jeżeli odbywa się to zgodnie ze stosownymi przepisami nie ma negatywnego skutku na środowisko naturalne. W kategorii rolnictwo i leśnictwo zaproponowano działania: tworzenie stref buforowych wzdłuż cieków i zbiorników wodnych; Pewne sposoby użytkowania gruntów uzależnione są bezpośrednio od wody i odwrotnie – sposób użytkowania gruntu wpływa na przepływające wody oraz może wpływać na ich jakość przez wprowadzanie zanieczyszczeń punktowych lub obszarowych. Niektóre działania zawarte w PGW mogą powodować konflikty związane z rozwojem przemysłu, modernizacją rolnictwa oraz rozwojem budownictwa. Pewnym kompromisem są obecnie realizowane i nowo planowane działania w zakresie rozbudowy infrastruktury sanitarnej, które będą neutralizowały wpływ rozwoju gospodarczego na stan wód, nie powodując jego pogarszania. Mogą się one okazać niewystarczające w celu uzyskania dobrego stanu wód do roku 2015, dlatego przewidziano działania dodatkowe i wspomagające np. w sektorze rolniczym. Zmiana sposobu prowadzenia zabiegów agrotechnicznych i utworzenie stref buforowych – 2 lub 5 metrowych pasów zadarnionych na granicy gruntów rolnych z wodami powierzchniowych lub terenami intensywnie użytkowanymi rolniczo ograniczy negatywne oddziaływanie rolnictwa na środowisko w tym wodne. Wytyczone bufory wzdłuż cieków wodnych i skarp spełniają rolę filtrującą wód spływających z pól niosących ze sobą pewne ilości związków organicznych. Strefa buforowa zadarniona o szerokości od 2–5 m ma na celu ograniczenie spływu zanieczyszczonej, przez środki chemiczne stosowane w rolnictwie, wody podziemnej do wód powierzchniowych. Będzie miało to pośredni wpływ na jakość wód podziemnych ponieważ przede wszystkim zwiększa czystość wód powierzchniowych co z kolei ma wpływ na czystość wód podziemnych, w związku z infiltrującym charakterem niektórych cieków. OSN (obszary szczególnie narażone) – spotkania informacyjne o ustanowieniu OSN; szkolenia; identyfikacja gospodarstw, założenie rejestrów; ankietyzacja i analiza ankiet; kontrole; doradztwo; dostosowanie gospodarstw; biuletyny informacyjne; monitoring rolnictwa; monitoring wód; sprawozdania i raporty; weryfikacja obszarów OSN i ustalenia nowych; opracowanie nowych programów działań; Funkcjonowanie obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych, dla rolnika, którego gospodarstwo znalazło się w tym obszarze, oznacza konieczność dokonania pewnych zmian w sposobie gospodarowania, wynikających str. 308 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry z programów działania dla tych obszarów. Produkcję rolną należy prowadzić w sposób ograniczający i zapobiegający zanieczyszczeniom wód tymi związkami. Dla gospodarstw musi być sporządzany bilans azotu oraz plan nawożenia. Rolnik jest zobowiązany do prowadzenia rejestru stosowanych nawozów, który w razie konieczności udostępnia stosownym służbom kontrolnym. Ponadto rolnik zobowiązany jest stosować zasady wynikające z kodeksu dobrej praktyki rolniczej. PGW na dorzeczach mają uskutecznić zapisy dla poszczególnych programów działań dla obszarów szczególnie narażonych, co ma mieć wpływ na zmniejszenie zanieczyszczenia wód spowodowanego azotanami ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu. Wyznaczenie obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych, powoduje, że w takich obszarach podejmowane są działania naprawcze mające na celu ograniczenie ilości azotanów stosowanych oraz powstających w wyniku działalności rolniczej. Pozytywny efekt może też przynieść edukacja rolników w zakresie Dobrych Praktyk Rolniczych stosowanych obligatoryjnie na terenach OSN. W przypadku mniejszej ilości azotanów używanych oraz powstających w gospodarstwie zmniejsza się ilość azotu jaka może dostawać się do wód podziemnych. Nie podjęcie wymienionych działań może powodować dalsze zanieczyszczenia wody podziemnej azotem. właściwa uprawa gleby (właściwe prowadzenie prac polowych); stosowanie międzyplonów i wsiewek poplonowych; Głównym źródłem zanieczyszczenia wód pochodzenia rolniczego są składniki pokarmowe (azot, fosfor) dostarczane w nawozach naturalnych i mineralnych, pozostałości chemicznych środków ochrony roślin oraz innych substancji toksycznych, w tym metali ciężkich, oraz organiczne i nieorganiczne cząstki gleby. Generalnie, zanieczyszczenia wód azotanami pochodzenia rolniczego występują w regionach o dużej koncentracji produkcji zwierzęcej oraz intensywnej produkcji roślinnej, w tym regiony warzywniczo–sadownicze, gdzie stosuje się duże dawki nawozów i środków ochrony roślin. Utrzymywanie roślinności na gruntach ornych, w formie zasiewu jednogatunkowego lub mieszanki kilku gatunków roślin, w okresach między dwoma plonami głównymi zapobiega zanieczyszczaniu wód oraz erozji. Stosowanie międzyplonów i wysiewek poplonowych ogranicza straty wody i jest technologią obejmującą zabiegi uprawowo – agrotechniczne, które pozwalają zasiać nasiona także bez wykonania orki. Technologia pozwala na odstąpienie od stosowania ścieków i osadów ściekowych, nawozów mineralnych, organicznych i wapniowych, z wyjątkiem obornika, co wpływa znacznie na utrzymanie i poprawę jakości wód. Stosowanie międzyplonów oraz wysiewek poplonowych powoduje zatrzymywanie w glebie składników odżywczych oraz ograniczenie wymywania ich do wód podziemnych. str. 309 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Jednocześnie w przypadku gdy w glebie jest wystarczająca ilość składników mineralnych ograniczone jest stosowanie nawozów mineralnych i tym samym zmniejsza się wpływ stosowanych środków na wody podziemne. przechowywanie gnojówki i gnojowicy w odpowiednich warunkach; przechowywanie nawozów naturalnych (w tym obornika) w odpowiednich warunkach; W warunkach nadmiernego wzbogacenia wód powierzchniowych dorzecza azotem i dodatkowo fosforem dochodzi do ich eutrofizacji, co objawia się ostatecznie gwałtownym rozwojem fitoplanktonu – przeważnie glonów, sinic. W rezultacie następuje degradacja wód, co poważnie ogranicza możliwości ich wykorzystania do spożycia, innych celów bytowych, gospodarczych i rekreacyjnych. Identyfikacja źródeł zanieczyszczeń – gospodarstw rolnych, ich monitoring oraz doradztwo i edukacja rolników ma na celu poprawę świadomości ekologicznej, co wydaje się być wstępem do pozostałych działań zdeterminowanych uzyskaniem dobrej jakości wód. Nawozy naturalne nieodpowiednio przechowywane mogą doprowadzić do zanieczyszczenia wody bakteriami, wirusami oraz pasożytami oraz mogą prowadzić do zbytniej eutrofizacji wód. Nawozy naturalne w postaci stałej powinny być przechowywane w pomieszczeniach inwentarskich lub na nieprzepuszczalnych płytach umożliwiających odprowadzenie wycieków do zbiorników na wodę gnojową lub do zbiorników na gnojówkę. Nawozy naturalne w postaci płynnej (gnojowica, gnojówka) powinny być przechowywane w szczelnych zbiornikach. Pojemność płyty gnojowej i zbiornika na gnojowicę powinna zapewnić możliwość gromadzenia nawozów naturalnych przez okres, co najmniej 4 miesięcy. Płyty obornikowe należy sytuować w odpowiedniej odległości od studni, budynków, dróg, sąsiadującej działki i cieków wodnych. Nie podjęcie wymienionych działań może powodować: − skażenie bakteriologiczne wód podziemnych; − przeżyźnienie wody podziemnej związkami biogennymi wspieranie rolnictwa zrównoważonego; Rolnicy, którzy w sposób bezpieczny i zrównoważony stosują środki ochrony roślin, produkują żywność z korzyścią dla środowiska naturalnego, gospodarki i społeczeństwa. W ten sposób chronią otaczające środowisko, poprawiają opłacalność gospodarstw i dostarczają żywność wysokiej jakości, której żądają klienci. Wspierając zrównoważone stosowanie środków ochrony roślin pomaga się osiągnąć związany z ochroną wód cel, jakim str. 310 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry jest nie zakłócające równowagi ekologicznej rolnictwo. Ideą rolnictwa zrównoważonego jest minimalizacja jego wpływu na środowisko, w tym wody przy jednoczesnym zmaksymalizowaniu wydajności produkcji. Wspieranie rolnictwa zrównoważonego ma pozytywny wpływ na jakość wód podziemnych. Rolnictwo zrównoważone polega między innymi na racjonalnym stosowaniu nawozów mineralnych oraz środków ochrony roślin by podnieść wydajność produkcji. Ograniczenie ilości substancji chemicznych stosowanych w uprawie roślin ogranicza równocześnie ich ilość, która dostaje się do wód podziemnych. Rolnictwo zrównoważone ogranicza wpływ działalności rolniczej na środowisko. wspieranie rolnictwa ekologicznego; Wspieranie rolnictwa ekologicznego przyczynia się do wypierania z obiegu syntetycznych nawozów mineralnych i syntetycznych środków ochrony roślin. Niestosowanie nawozów nie powoduje zanieczyszczania zbiorników wodnych, co przekłada się na zmniejszenie kosztów oczyszczania wody pitnej. Podobnie redukcja zużycia środków ochrony w uprawach, hormonów i antybiotyków w chowie zwierząt spowoduje ograniczenie dostających się ich pozostałości do zbiorników wodnych i zmniejszenie ich negatywnego wpływu na warunki życia w wodzie. Wspieranie rolnictwa ekologicznego może przynieść pozytywny wpływ na jakość wód podziemnych. Rolnictwo ekologiczne, w którym nie stosuje się sztucznych nawozów oraz środków ochrony roślin nie powoduje zanieczyszczenia wód podziemnych składnikami nieorganicznymi stosowanymi w takich środkach oraz nie powoduje zbytniego użyźnienia wody podziemnej. W rolnictwie ekologicznym powszechne jest również stosowanie zasad dobrej praktyki rolniczej. wdrażanie krajowego i wojewódzkiego programu zwiększenia lesistości – regulacja lesistości (prowadzone zgodnie z planami urządzania lasów dla poszczególnych Nadleśnictw); zalesianie gruntów niepaństwowych przez właścicieli; zalesianie gruntów państwowych (grunty będące w posiadaniu Skarbu Państwa sukcesywnie przekazywane Lasom Państwowym); opracowanie granicy rolno – leśnej dla gmin: liczba gmin 1 do 21; Porządkowanie przestrzeni rolno – leśnej i powiększenia powierzchni leśnej na obszarze dorzecza wiąże się z trwałym określeniem sposobu użytkowania gruntów w kierunku leśnym bądź rolnym. Zgodnie z założeniami Krajowego Programu Zwiększania str. 311 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Lesistości zmianą sposobu użytkowania objęte mogą zostać wyłącznie grunty o niskiej klasie. Powyższy program zakłada zalesianie obszarów należących do skarbu państwa przez odpowiednie organy, a także zalesianie gruntów prywatnych przez ich właścicieli. Siedliska zlokalizowane w dolinach rzek dorzecza i na terenach zabagnionych obniżeń powinny pozostać w większości w dotychczasowej formie użytkowania, a przeznaczanie ich do zalesień powinno nastąpić wyłącznie po skonsultowaniu projektu ze służbami ochrony przyrody i krajobrazu oraz z terytorialnie właściwym Zarządem Gospodarki Wodnej. Wspomniane działania wpłyną na poprawę warunków środowiska przyrodniczego, a w szczególności oddziaływania na klimat, zwiększanie możliwości retencjonowania wody, ograniczanie erozji wodnej i wietrznej. Lasy mają dodatni wpływ na ilość wód podziemnych poprzez zwiększanie retencji wodnej. Podnosi się również poziom zwierciadła wody podziemnej. Innym pozytywnym aspektem lasów jest ograniczenie erozji. W kategorii zagospodarowanie przestrzenne zaproponowano: Kategoria ta obejmuje działania związane z opracowaniem miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego uwzględniających wymagania i zasady ochrony środowiska, w szczególności dotyczące: ustalonych stref ochrony ujęć wód, obszarów ochronnych zbiorników wód podziemnych oraz stref zagrożeń powodzią, korytarzy ekologicznych stanowiących doliny rzek i cieków, obiektów i obszarów przyrody prawnie chronionych, obszarów o szczególnych walorach przyrodniczych, obszarów ograniczonego użytkowania, rozwoju systemów infrastruktury technicznej zwłaszcza gospodarki wodno– ściekowej i gospodarki odpadami, wyznaczania rezerw terenów dla potrzeb lokalizacji obiektów i urządzeń infrastruktury ochrony środowiska, a także produkujących energię (fermy wiatrowe). Przepisy prawa wymagają takiego planowania przestrzennego by obiekty mogące potencjalnie stanowić zagrożenie dla wód nie znajdowały się w bezpośrednim sąsiedztwie bądź w strefie zagrożenia powodzią. Przykładem takich obiektów mogą być składowiska odpadów, oczyszczalnie ścieków. Wszelkie podtopienia tych obiektów mogą mieć tragiczne skutki ekologiczne, dlatego plan zagospodarowania przestrzennego musi uwzględniać wszystkie zagrożenia i wyznaczać tereny o takim przeznaczeniu poza strefa zalewową z dala od cieków i zbiorników. Zapisy planów miejscowych pozwalają chronić walory środowiskowe, zasoby naturalne w tym wody. Efekty planowania przestrzennego nie są natychmiastowe i wymagają czasu. Działania w tej kategorii mogą więc przynieść pozytywny wpływ na jakość oraz ilość wód podziemnych. W strefie ochrony bezpośredniej oraz pośredniej obowiązują zakazy, nakazy oraz ograniczenia w zakresie użytkowania gruntów i korzystania z wody. Zakazy dotyczą między innymi wprowadzania ścieków do wód lub do str. 312 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry ziemi, rolniczego wykorzystania ścieków, stosowania nawozów oraz środków ochrony roślin, lokalizowania składowisk odpadów. Nakazy dotyczą m.in. odprowadzenia wód opadowych, ścieków z terenu ochrony bezpośredniej ujęcia wody. Efekt ekologiczny w kategorii kształtowanie stosunków wodnych oraz ochrona ekosystemów od wód zależnych (w tym morfologia i zachowanie ciągłości biologicznej cieków) zapewni: budowa przepławek, przywróceniem drożności odcinków rzek (likwidacja jazów, budowa, modernizacja przepławek); Zagospodarowanie rzek wiąże się z realizacją urządzeń hydrotechniczych, które powodują niejednokrotnie sporo kontrowersji. Rzeki stwarzają duże możliwości rozwoju gospodarczego i społecznego i posiadają także bardzo duże znaczenie przyrodnicze. Aktualny stan rzek spowodowany jest presją wywieraną przez człowieka na środowisko. Osiągniecie dobrego stanu wód oznacza, dążenie do przywrócenia naturalnego charakteru cieków i zbiorników wodnych, ograniczenie przeszkód terenowych, a poprzez odbudowę i budowę nowych przepławek umożliwienie migracji ryb w górne odcinki rzek. Oddziaływanie inwestycji związanych z realizacją programu udrożnienia na stany wód w korytach rzek będzie mało znaczące. Dotyczy to także czystości wód, która w trakcie prowadzenia robót nie będzie zagrożona. Przy zachowaniu poprawnych zasad eksploatacji przepławek, nie będzie negatywnego oddziaływania na wielkość przepływów oraz na alimentację rzek. Zapory i jazy wykonane na cieku ograniczają przestrzeń życiową organizmów wodnych, wymagających stałych warunków termicznych i czystości wody. Urządzenia hydrotechniczne powodują piętrzenie wody, co ma negatywny skutek ekologiczny. W miejsce wody płynącej powstaje słabo natleniony zbiornik wodny o małym przepływie. Budowlom wybudowanym w poprzek rzeki często towarzyszą mniejsze zwane przepławkami, które pełnią ważną rolę ekologiczną i umożliwiają wędrówkę ryb na tarło. Liczne przepławki zbudowane w ubiegłych latach wykazują wady w konstrukcji i umiejscowieniu, a tym samym nie spełniają swego zadania. Budowa nowych przepławek zlokalizowanych w oparciu o monitoring migracji ryb a także likwidacja przestarzałych jazów poprawi warunki bytowe dla ryb. Likwidacja jazów, a więc urządzeń piętrzących, może spowodować zachwianie stosunków wodnych panujących na danym terenie. Długotrwałe piętrzenie mogło spowodować podniesienie się poziomu wody podziemnej, który po likwidacji jazu może spowodować obniżenie zwierciadła wody str. 313 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry bieżąca ochrona walorów przyrodniczych: zespołów przyrodniczo–krajobrazowych, użytków ekologicznych, pomników przyrody, stanowisk dokumentacyjnych – jako działanie uzupełniające opracowanie i wdrożeniem planu ochrony obszarów prawnie chronionych (parki, rezerwaty, Natura 2000); Opracowanie i realizacja założeń zawartych w planach ochrony obszarów prawnie chronionych będących formą bieżącej ochrony walorów przyrodniczych, pozwoli ograniczyć nadmierny odpływ wód oraz zachować naturalny charakter cieków wodnych. Zwiększenie zdolności retencyjnych terenu objętego planem zwiększa rolę samooczyszczania się wód w przyrodzie, a przy ograniczaniu dopływu zanieczyszczeń z zewnątrz pozwala przywrócić dobry stan ekologiczny wód. Różne formy ochrony przyrody takie jak parki krajobrazowe, rezerwaty przyrody, użytki ekologiczne itp. powodują zachowanie naturalnych stosunków wodnych. Ochrona naturalnych ekosystemów szczególnie takich jak bagna, rozlewiska, oczka wodne pozytywnie wpływa na zwiększenie retencji wodnej. Ograniczenie działalności człowieka na takim terenie ma także korzystny wpływ na jakość wód podziemnych, poprzez brak potencjalnych ognisk zanieczyszczeń gleby oraz wody podziemnej. Zachowanie naturalnej roślinności może korzystnie wpływać na jakość wód podziemnych na danym terenie poprzez pobieranie przez rośliny różnych składników z wody, niekorzystnie wpływających na jakość wód podziemnych takich jak np. związki biogenne. weryfikacja zapisów instrukcji gospodarowania wodą (rozporządzenie); Instrukcje gospodarowania wodą dla zbiorników i stopni wodnych zawierają elementarne i kompleksowe informacje, pozwalające na właściwe użytkowanie obiektu w okresie powodzi. Weryfikacja zawartych w instrukcji parametrów obiektu takich jak: poziom i wysokość piętrzenia, przepływ, prędkość obniżania, przepustowość, podstawowe dane dotyczące stanu ostrzegawczego i alarmowego dla zbiornika, podstawowe dane dotyczące pojemności, w tym pojemności martwej zbiornika, pojemności użytkowej, pojemności powodziowej stałej, pojemności powodziowej forsowanej, przekłada się na skuteczne reagowanie w sytuacji wystąpienia powodzi. Instrukcja gospodarowania wodą dotyczy m. in. korzystania z wód powierzchniowych za pomocą urządzeń piętrzących. Weryfikacja zawartych w instrukcji charakterystycznych poziomów piętrzenia oraz charakterystycznych przepływów pozwala dokładniej określić wpływ uzyskanego piętrzenia wody powierzchniowej na wody podziemne. str. 314 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Działaniami, należącymi do kategorii działania organizacyjno – prawne i edukacyjne są: objęcie nadzorem sanitarnym wody w kąpielisku i wykonanie oceny jakości wody (rozporządzenie); opracowaniem oceny jakości wody przeznaczonej do spożycia; Monitoring jakości śródlądowych wód powierzchniowych obejmuje badania i ocenę jakości wód, osadów wodnych rzek i jezior oraz wód zbiorników zaporowych. Celem prowadzenia badań jest stworzenie podstaw do podejmowania działań na rzecz poprawy stanu wód oraz ich ochrony przed zanieczyszczeniem, w tym ochrony przed eutrofizacją powodowaną ściekami komunalnymi i zanieczyszczeniami pochodzącymi z rolnictwa oraz ochrony przed zanieczyszczeniami przemysłowymi, a w szczególności substancjami szczególnie szkodliwymi dla środowiska wodnego. Objęcie nadzorem sanitarnym wody w kąpielisku umożliwia kontrolę wód powierzchniowych oraz równocześnie pozwala na ewentualną identyfikację ognisk zanieczyszczeń powodujących zanieczyszczenie wód podziemnych. Obowiązek oceny jakości wód powierzchniowych w ramach państwowego monitoringu środowiska wynika z art. 49 ust.1 ustawy Prawo wodne, przy czym zgodnie z ust. 2 tego artykułu badania jakości wód powierzchniowych należą do kompetencji wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska. Wyniki oceny jakości wód powierzchniowych będą wykorzystywane do zintegrowanego zarządzania wodami w dorzeczu opracowanie „programu redukcji fosforu" dla części wód; Główną przyczyną eutrofizacji jest wzrastający ładunek biogenów, w tym fosforu. Przyczynia się do tego nie tylko zwiększająca się ilość zrzutów ścieków, ale przede wszystkim wzrost zawartości środków piorących i innych detergentów zawierających fosfor. Większa ilość tego biogenu związana jest także z intensyfikacją nawożenia oraz erozją w zlewni. Najskuteczniejszą metodą walki z procesem eutrofizacji jest ograniczenie antropogenicznego dopływu biogenów do wód – kompostowanie odchodów w miejsce odprowadzania ich do ujścia kanalizacyjnego, redukcja zawartości fosforanów w środkach piorących używanych w gospodarstwach domowych, ograniczanie stosowania nawozów sztucznych w rolnictwie. W kompetencjach RZGW jest opracowanie programów redukcji fosforu co ma być dopełnieniem innych działań zmierzających w kierunku osiągnięcia poprawy jakości wód. Program redukcji fosforu pozytywnie wpłynie na jakość wód podziemnych poprzez zmniejszenie ilości tego składnika w wodach podziemnych. Zawartość fosforu można zmniejszyć poprzez ograniczenie antropogenicznego dopływu biogenów do wód – str. 315 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry kompostowanie odchodów w miejsce odprowadzania ich do ujścia kanalizacyjnego, redukcja zawartości fosforanów w środkach piorących używanych w gospodarstwach domowych, ograniczanie stosowania nawozów sztucznych w rolnictwie. W kompetencjach RZGW jest opracowanie programów redukcji fosforu co ma być dopełnieniem innych działań zmierzających w kierunku osiągnięcia poprawy jakości wód. opracowanie warunków korzystania z wód regionu oraz wód zlewni (rozporządzenia); Prawo Wodne określa, że Regionalne Zarządy Gospodarki Wodnej w Polsce mają opracowywać warunki korzystania z wód regionu wodnego oraz warunki korzystania z wód zlewni. Są to elementy planowania w gospodarowaniu wodami w dorzeczach. Region wodny jest to mniejszy obszar wchodzący w skład dorzecza. Opracowując warunki korzystania z wód regionu wodnego należy uwzględniać ustalenia planów zagospodarowania przestrzennego. Świadczy to o nadrzędności planowania przestrzennego, uwzględniającego przede wszystkim korzyści społeczne. Regionalne Zarządy Gospodarki Wodnej mają za zadanie opracować warunki korzystania z wód regionu wodnego oraz warunki korzystania z wód zlewni. Przy opracowywaniu warunków korzystania z wód regionu wodnego należy wziąć pod uwagę ustalenia planów zagospodarowania przestrzennego. przegląd pozwoleń wodnoprawnych; Pozwolenia wodnoprawne wydawane na czas terminowy zgodnie z artykułem 136 ust. 2 ustawy Prawo wodne podlegają cyklicznej weryfikacji. Organ właściwy winien przynajmniej raz na 4 lata dokonać przeglądu realizacji praw i obowiązków użytkownika wód, nakreślonych przez organ w pozwoleniu. Takie działanie pozwoli zidentyfikować bezprawnych użytkowników wód i zlikwidować nielegalne zrzuty i pobory. Skutkiem przeglądu pozwoleń, w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w postaci naruszenia warunków decyzji, może być cofnięcie lub ograniczenie pozwolenia. Tylko w wypadku, gdy cofnięcie lub ograniczenie pozwolenia uzasadnione jest interesem ludności, ochroną środowiska lub względami gospodarczymi, wypłaca się odszkodowanie. Przegląd pozwoleń wodnoprawnych oraz ich weryfikacja pozwala na określenie faktycznego poboru wód podziemnych oraz rzeczywistej ilości wprowadzanych do ziemi oraz wód powierzchniowych oczyszczonych ścieków. Takie informacje pomagają we właściwym gospodarowaniu wodami oraz są potrzebne do określania zasobów wód podziemnych. str. 316 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry propagowanie idei zrównoważonego rozwoju i upowszechnianie informacji o podejmowanych działaniach, akcjach, kampaniach na rzecz aktywnej ochrony środowiska – kampania informacyjna – jako działanie uzupełniające; Zrównoważony rozwój to rozwój, który zaspokaja potrzeby obecne, nie zagrażając możliwościom zaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń. Propagowanie takiej gospodarki, która zakłada odpowiednio i świadomie ukształtowane relacje pomiędzy wzrostem gospodarczym, dbałością o środowisko (nie tylko przyrodnicze, ale także sztuczne – wytworzone przez człowieka) oraz zdrowiem człowieka, daje wszystkim ludziom szanse zaspokojenia podstawowych potrzeb bez zagrożenia, że dla przyszłych pokoleń zabraknie wody pitnej oraz innych dóbr naturalnych. Dostępność do czystej wody umożliwia uprawę ziemi, która z kolei zaspakaja potrzeby żywnościowe człowieka. Czysta woda wpływa na kondycję zdrowotną, a ta z kolei na możliwości rozwoju, godne życie i jest niezbędnym warunkiem spełnienia praw człowieka. Dostęp do informacji i wiedzy rozwijającej świadomość ekologiczną społeczeństwa daje szanse zatarcia zależności postępu cywilizacyjnego z dalszą degradacją wód. Wszelkie działania podnoszące świadomość przyrodniczą mogą przynieść pozytywne efekty zarówno dla jakości jak i ilości wody podziemnej. Udział społeczeństwa w ochronie zasobów wód podziemnych może przejawiać się zarówno na poziomie indywidualnego gospodarstwa w postaci zmniejszonego poboru wód podziemnych jak i świadomego niezanieczyszczania wód podziemnych oraz powierzchniowych np. detergentami. szkolenia obejmujące szczegółowe zagadnienia dotyczące programu rolnośrodowiskowego – jako działanie uzupełniające; W ramach programu rolnośrodowiskowego przyznawane jest rolnikom wsparcie za wykonywanie, w okresie pięcioletnim usługi na rzecz środowiska. W pakietach przyrodniczych przewidziane są dopłaty do produkcji rolnej w zamian za: zaprzestanie stosowania środków ochrony roślin, ścieków, osadów ściekowych, budowy i rozbudowy systemów melioracyjnych – zabiegów negatywnie wpływających na jakość wód. Aby wiedza rolników o programie rolnośrodowiskowym była jak najszersza także w zakresie wpływu ich działalności na wody, korzystają oni z usług doradców rolnośrodowiskowych, skupionych najczęściej wokół lokalnych Ośrodków Doradztwa Rolniczego. Program rolnośrodowiskowy polega na osiągnięciu zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich oraz ograniczenia negatywnego wpływu rolnictwa środowisko przyrodnicze w tym na wody podziemne. Rolnicy uczestniczący w tym programie mogą wybrać działania pogrupowane w pakietach m. in. ochrona gleb i wód, rolnictwo str. 317 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry zrównoważone, rolnictwo ekologiczne. Wśród zadań jakie przedstawiono w każdym pakiecie największe znaczenie dla jakości wody podziemnej mają ograniczenie nawożenia, stosowanie wsiewek poplonowych Rolnicy uczestniczący w programie rolnośrodowiskowym dostają wsparcie w postaci dopłat do produkcji rolnej. Edukacja rolników dotycząca wpływu rolnictwa na elementy środowiska takie jak wody podziemne może przynieść korzyści w postaci zmniejszenia presji rolnictwa na wody podziemne poprzez bardziej świadome prowadzenie upraw wzmocnienie zaplecza technicznego stanowisk związanych z ochroną środowiska w celu zapewnienia realizacji nowych przepisów krajowych i unijnych (m.in. komputeryzacja), zakup materiałów szkoleniowych i pomocniczych, szkolenia merytoryczne pracowników; Jest to działanie uzupełniające, które może jedynie uskutecznić efektywność innych działań zmierzających do poprawy jakości wód dorzecza. Jest to przedsięwzięcie mające na celu usprawnienie oraz uskutecznienie innych działań zmierzających do ochrony oraz poprawy jakości wód podziemnych Kategoria przemysł zawiera następujące działania: monitoring zakładów przemysłu rolno–spożywczego o wielkości nie mniejszej niż 4000 RLM odprowadzających ścieki bezpośrednio do wód w zakresie spełnienia wymagań odpowiedniego stopnia oczyszczania ścieków; Przemysł rolno – spożywczy jest przemysłem wodochłonnym, generującym w procesie produkcyjnym znaczne ładunki zanieczyszczeń odprowadzanych ze ściekami. Zakłady branży spożywczej są zazwyczaj źródłem ścieków o dużym ładunku zanieczyszczeń, o różnym charakterze i rozmiarach, obejmujących takie grupy jak substancje rozpuszczone, substancje koloidalne lub zawiesiny, reprezentowane przez związki organiczne (głównie białko i tłuszcze) i nieorganiczne, np. chlorki, azotany, fosforany, siarczany, węglany i inne. Ścieki niektórych zakładów, np. mięsnych, są potencjalnym źródłem zagrożeń epidemicznych, głównie w wyniku przedostawania się do nich znacznych ilości treści przewodów pokarmowych (żołądków i jelit) oraz krwi zwierząt rzeźnych. Zanieczyszczenia te skażają ścieki mikroorganizmami, w tym chorobotwórczymi, zmuszając producentów do higienizacji lub wyjawiania ścieków opuszczających zakład z wykorzystaniem wybranych metod chemicznych lub fizycznych. Brak zapewnienia odpowiedniego stopnia oczyszczania ścieków przemysłowych może mieć katastrofalny wpływ na stan wód i zniweczy efekt wypracowany wskutek realizacji innych działań. str. 318 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Przemysł rolno–spożywczy jako wodochłonny oraz produkujący duże ilości ścieków powinien być objęty monitoringiem ścieków trafiających do wód powierzchniowych oraz wód podziemnych. Ścieki pochodzące z zakładów mięsnych są potencjalnym źródłem skażeń bakteriologicznych, spowodowanych przez obecność w ściekach treści przewodów pokarmowych zwierząt oraz krwi. Oczyszczenie oraz zneutralizowanie takich ścieków pozwala na zachowanie dobrego stanu wód podziemnych. Monitoring takich zakładów zapewni bezpieczeństwo wód podziemnych oraz szybką reakcję w przypadku stwierdzenia zanieczyszczenia. Nie podjęcie wymienionych działań może powodować: − brak szybkiej reakcji na stwierdzenie zanieczyszczenia co może skutkować dalszym rozprzestrzenieniem skażenia. Niezależnie od ścisłego przestrzegania przepisów ilość zanieczyszczeń odprowadzanych ograniczyć można przez: oszczędną gospodarkę wodną w zakładach, zamykanie obiegów wody, oszczędną gospodarkę surowcową, nowe, mało wodochłonne technologie produkcji, które ograniczają stopień korzystania z zasobów wód oraz ilość ścieków. opracowanie programu zapobiegania poważnym awariom przez zakłady o zwiększonym i dużym ryzyku; Prowadzący zakład o dużym ryzyku jest zobowiązany, przed uruchomieniem zakładu, do przedłożenia raportu o bezpieczeństwie komendantowi wojewódzkiemu Państwowej Straży Pożarnej i wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska. Raport o bezpieczeństwie oraz jego zmiany zatwierdzane są w drodze decyzji przez komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej, po uzyskaniu opinii wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska. Plany przewidują optymalne zachowanie odpowiednich służb i porządek postępowania w przypadku wystąpienia ewentualnej awarii, co przełożyć się może na ewentualne przedostanie się substancji niebezpiecznych do wód w momencie zagrożenia. Opracowanie programu zapobiegającego poważnym awariom pozwala ograniczyć ryzyko takiej awarii, a w przypadku wystąpienia awarii ustala plan działania, by zminimalizować oraz ograniczyć jej skutki. Dla wód podziemnych, w przypadku gdy działania zaproponowane dla wód powierzchniowych będą niewystarczające do osiągnięcia dobrego stanu w 2015 roku zaproponowano zastosowanie działań uzupełniających dla wód podziemnych. Programy działań pogrupowane są w główne kategorie: działania administracyjne, działania prawne, organizacyjne i edukacyjne; działania w kategorii gospodarki komunalnej i przemysłowej. str. 319 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry DZIAŁANIA ADMINISTRACYJNE Weryfikacja pozwoleń wodno prawnych na pobór wód podziemnych. W przypadku niskich zasobów wód podziemnych i ryzyku nieosiągnięcia dobrego stanu przez JCWPd wprowadzono możliwość ograniczenia wielkości poboru wód podziemnych na cele inne niż zaopatrzenie ludności w wodę do spożycia (przemysł, rolnictwo, leśnictwo). W takim przypadku konieczne staje się poszukiwanie alternatywnych źródeł zaopatrzenia w wodę. Kontrola stref ochronnych ujęć ma na celu przestrzeganie zapisów odnośnie zakazów, nakazów i ograniczeń w użytkowaniu terenu na obszarze stref ochronnych ujęć. Pozwoli to na wyeliminowanie potencjalnych źródeł zanieczyszczeń poziomów wodonośnych. DZIAŁANIA PRAWNE ORGANIZACYJNE I EDUKACYJNE Jednym z działań prawnych, organizacyjnych i edukacyjnych jest racjonalne gospodarowanie wodą. Jego celem jest ograniczenie poboru wód podziemnych, co powinno skutkować poprawą stanu ilościowego JCWPd. W osiągnięciu racjonalnego gospodarowania wodą niezbędne jest opomiarowanie wydobycia wody wszystkich użytkowników. Zakłady przemysłowe, a w szczególności kopalnie powinny przekazywać dane dotyczące wielkości poboru wód podziemnych, wielkości odwodnień górniczych oraz zasięgu lejów depresji odpowiednim organom (PSH, RZGW). Jest to warunek niezbędny do planowania racjonalnej gospodarki wodnej. DZIAŁANIA W KATEGORII GOSPODARKA KOMUNALNA I PRZEMYSŁ Przestrzeganie i egzekucja przepisów Prawa Geologicznego i Górniczego w zakresie monitoringu składowisk odpadów komunalnych i przemysłowych ma na celu rozpoznanie wielkości presji na wody podziemne i zastosowanie skutecznych działań naprawczych, mających na celu zminimalizowanie wpływu składowisk odpadów na stan chemiczny wód podziemnych. Racjonalne wykorzystanie jego zasobów wód podziemnych oraz ich skuteczna ochrona wymaga opracowania dokumentacji hydrogeologicznej ustalającej zasoby dyspozycyjne i wyznaczającej obszar ochronny GZWP. Ustanowienie obszaru ochronnego GZWP, a w szczególności nakazów, zakazów i ograniczeń użytkowaniu terenu, ograniczy degradację wód podziemnych oraz istotnie wpłynie na ich ochronę. Określenie zasobów dyspozycyjnych zbiorników wód podziemnych pozwoli na racjonalne wykorzystanie ich zasobów oraz utrzymanie równowagi pomiędzy wodami podziemnymi a ekosystemami zależnymi od tych wód. Na obszarze dorzecza Odry zlokalizowanych jest 131 GZWP w całości lub fragmentarycznie. Jedynie 17 z nich ma opracowaną dokumentację hydrogeologiczną ustalającą zasoby dyspozycyjne i ustanawiającą obszar ochronny. W latach 2009–2011 str. 320 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry przewidzianych jest 18 GZWP dla których będzie opracowywana dokumentacja hydrogeologiczna. Pozostałe będą dokumentowane po roku 2011. Działania uzupełniające dla wód podziemnych nie mają charakteru inwestycyjnego. Mieszczą się w kategoriach edukacyjnych, organizacyjnych lub legislacyjnych. Dla środowiska będą odczuwalne jedynie skutki działania tych programów w postaci korzystnego oddziaływania na środowisko w postaci poprawy stanu chemicznego i ilościowego wód podziemnych. REASUMUJĄC: Powyższe działania przy rzetelnym i właściwym prowadzeniu będą wystarczające dla uzyskania odpowiedniej jakości użytkowej wód dorzecza, wpłyną na racjonalne wykorzystanie zasobów wodnych, bezpieczeństwo powodziowe, a także podniosą skuteczność ochrony przed suszą. Jednakże krótki termin realizacji celów – rok 2015 sprawia że dla niektórych wód osiągnięcie dobrego stanu/potencjału jest zagrożone. W zakresie wód podziemnych przyjmuje się , iż wszystkie działania wyznaczone dla osiągnięcia dobrego stanu/ potencjału wód powierzchniowych będą miały pozytywny wpływ na poprawę stanu chemicznego i ilościowego wód podziemnych. Działania podstawowe wskazane dla scalonych jednolitych części wód powierzchniowych na obszarze dorzecza Odry są również działaniami odpowiednio przypadającymi dla obszaru jednolitych części wód podziemnych. 4.1.3. Powietrze i klimat Działania zaproponowane w PGW dotyczą głównie środowiska gruntowo – wodnego i nie odnoszą się wprost do komponentu powietrza. Nie oznacza to, że stan atmosfery nie ma żadnego znaczenia jeśli chodzi o poprawę i utrzymanie jakości wód, a występowanie kwaśnego deszczu, może być tego namacalnym przykładem. W tym miejscu należy zwrócić uwagę na fakt iż głównym ich producentem jest przemysł oraz motoryzacja i żadne z zaproponowanych przedsięwzięć PGW nie przyczynia się do jego powstawania. Promowany rozwój gospodarki komunalnej, z którym wiąże się poprawa infrastruktury oczyszczania ścieków może mieć pozytywny wpływ na ograniczenie nieprzyjemnych zapachów przedostających się lokalnie do powietrza. Polskie prawodawstwo w żaden sposób nie normuje norm zapachowych, z tego też powodu nie jest możliwe określenie stopnia minimalizacji odorów. Ponadto wszelkie prace budowlane konieczne przy realizacji PGW będą powodować krótkoterminowe uciążliwości w postaci pyleń i hałasu. Charakterystyka tych oddziaływań zostanie szczegółowo przeanalizowana dla każdego mogącego znacząco oddziaływać przedsięwzięcia zgodnie z Prawem ochrony środowiska. str. 321 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Klimat i powietrze dorzecza w pewnym stopniu kształtowane jest gospodarką przestrzenną. Tworzenie planów zagospodarowania przestrzennego długoterminowo wpływa na utworzenie obszarów o charakterystycznej szorstkości terenu. Przykładem tego może być zwiększanie, zgodnie z zapisami planu miejscowego, lesistości terenu co wraz z korzystnym wpływem na lokalną retencję gleby może spowodować zmniejszenie prędkości wiatru i lokalne podwyższenie tła termicznego, co wpływa na liczbę przymrozków i mrozów. Działania oparte na kształtowaniu stosunków wodnych oraz ochroną ekosystemów od wód zależnych polegające na opracowaniu i wdrożeniu planów ochrony obszarów Natura 2000, zalesianie oraz tworzenie stref buforowych i korytarzy ekologicznych pozwoli zwiększyć asymilację dwutlenku węgla i produkcję tlenu co bezpośrednio przełoży się na lepsza jakość powietrza atmosferycznego. Zredukowana zawartość dwutlenku węgla może wpłynąć korzystnie acz w śladowym stopniu na lokalne mikroklimaty Odry. Działaniem profilaktycznym i chroniącym powietrze jest opracowanie procedur zapobiegania awariom w zakładach przemysłowych. Pewne procesy technologiczne w momencie wystąpienia awarii stanowią poważne zagrożenie dla powietrza. Opracowanie programu zapobiegania poważnym awariom i zarządzaniem ryzykiem dla zakładów o zwiększonym i dużym ryzyku pozwala ograniczyć to ryzyko do minimum. Ocena działań zawartych w PGW wykazuje, że ich realizacja niesie za sobą pozytywne skutki na stan jakości powietrza oraz nie wpływa negatywnie na zmianę aktualnego klimatu dorzecza Odry. 4.1.4. Krajobraz Krajobraz to obszar, którego charakter jest wynikiem działania i interakcji czynników przyrodniczych i/lub ludzkich. Jego ochrona polega na działaniu na rzecz zachowania i utrzymywania ważnych lub charakterystycznych cech krajobrazu w wyniku harmonizowania zmian, wynikających z procesów społecznych, gospodarczych i środowiskowych (wg definicji Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, sporządzonej we Florencji dnia 20 października 2000 r. ). Wody powierzchniowe są fundamentalnym elementem krajobrazu. Zatem wszelkie działania związane z poprawą jakości tych wód mogą pośrednio, jak i bezpośrednio wpływać na krajobraz dorzecza. Krajobraz obszaru Odry to głównie rozpościerająca się dolina, która na północ od Ostravy zakończona jest kotliną. Odra posiada kilka dopływów o charakterze górskim, a następnie w swoim górnym biegu posiada największy dopływ tego rejonu tj.: Nysę Kłodzką. Na wysokości Wrocławia dolina Odry wchodzi w pradolinę Wrocławsko – Magdeburską, następnie w Barycko –Głogowską. Rzeka dalej przebiega przez dwie pradoliny: Warszawsko– Berlińską i Toruńsko–Eberswaldzką. str. 322 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Ponadto na krajobraz dorzecza Odry składają się tereny rolne i porolne, łąki, zabudowa miejska, wiejska i przemysłowa oraz obszary chronione. W obrębie dorzecza można wyróżnić strefy zróżnicowane pod względem osadnictwa. Na obszarze gór średnich występuje wysoka gęstość zaludnienia, natomiast w części północnej wśród nizin oraz obniżeń gęstość ta jest stosunkowa mniejsza. Zatem w regionie górskim dominuje osadniczy charakter krajobrazu. Ponadto w obrębie Dolnej Odry występują zakłady wydobycia żwiru, a w rejonie Nysy Łużyckiej znajduje się kilka nieczynnych kopalni odkrywkowych węgla brunatnego. Istotnymi walorami krajobrazu analizowanego obszaru są zabytki związane z budownictwem wodnym. Na terenie dorzecza Odry znajduje się Kanał Kłodnicki będący jednym z najstarszych kanałów śródlądowych Europy oraz Kanał Bydgoski – łączący Wisłę z Odrą poprzez dopływy: Brdę, Noteć i Wartę. Kondycja rzeki Odra ma ogromny wpływ na świat fauny i flory. W jej otoczeniu można dostrzec wiele gatunków ptaków wodnych i błotnych. Zatem sama rzeka tworzy niepowtarzalny krajobraz rejonu przez który przebiega. Ogólnie można stwierdzić, że działania zawarte w PGW dążące do osiągnięcia, bądź utrzymania dobrego stanu wód będą pozytywnie wpływać na walory krajobrazowe dorzecza. Należy zwrócić uwagę na działania, które w sposób bezpośredni będą wpływać na ukształtowanie krajobrazu analizowanego obszaru. Realizacja niektórych założeń z kategorii rolnictwo i leśnictwo polegających na zalesianiu gruntów i wdrażaniu krajowych i wojewódzkich programów zwiększania lesistości spowoduje uregulowanie gospodarki leśnej. Umożliwi to nowe nasadzenia drzew, które poprawią wartość estetyczną otoczenia i stanowić będą atrakcyjny element krajobrazu. Powstające w wyniku realizacji działań fragmenty zieleni wpływać będą korzystanie zarówno na środowisko jak i przyrodę. Mając na uwadze ewentualne, kształtujące się tendencje związane z zalesieniem zarówno gruntów niepaństwowych, jak i państwowych można stwierdzić iż działania będą miały wpływ na zwiększenie bioróżnorodności analizowanego obszaru. Z uwagi na niekorzystny wpływ rolnictwa konwencjonalnego zaznaczającego się zamianą bogatych krajobrazów rolniczych na monokultury, wspieranie rolnictwa ekologicznego jako tego, który oddziaływuje pozytywnie na różnorodność biologiczną, a co za tym idzie na krajobraz ma w pełni charakter pozytywny. Efekt realizacji działań polegających na bieżącej ochronie walorów przyrodniczych (zespołów przyrodniczo – krajobrazowych, użytków ekologicznych, pomników przyrody, stanowisk dokumentacyjnych), na analizowany komponent środowiska będzie wpływał pozytywnie. Dodatkowo wdrożenie planów ochrony obszarów chronionych zapewni ochronę poszczególnych cennych komponentów środowisko, co będzie miało nieodzowny wpływ na wartość krajobrazu. str. 323 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Prawidłowa realizacja zagospodarowania terenu wyznaczonego zapisami poszczególnych opracowanych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z zachowaniem wymagań ochrony środowiska, umożliwi wzbogacenie walorów przyrodniczych i krajobrazowych terenu dorzecza. Wśród obiektów, które wywołują negatywne odczucia związane z postrzeganiem walorów krajobrazowych są między innymi dzikie wysypiska śmieci. Zatem planowana likwidacja miejsc dzikiego składowania nieczystości wpłynie na podwyższenie walorów krajobrazowych tego miejsca. Ponadto zamykanie niezabezpieczonych składowisk odpadów komunalnych umożliwi poprzez odpowiednie zagospodarowanie i rekultywację poprawę estetyki krajobrazu. Wśród zaproponowanych działań największy wpływ na lokalny krajobraz będą miały nowe inwestycje np. budowa oczyszczalni. Obiekty te mogą pogorszyć walory estetyczno – widokowe terenu, na którym będą realizowane. Z drugiej strony odpowiednie zagospodarowanie, wprowadzenie zieleni podniesie walory krajobrazowe obszaru przemysłowego. Należy podkreślić, że prawidłowa realizacja zagospodarowania terenu nowo inwestowanego z uwzględnieniem dopasowania do architektury budynków już istniejących, nie powinno wywoływać dysonansów wizualno–estetycznego. Przy realizacji tego typu inwestycji, zauważalny będzie także etap budowy nowych obiektów. W wyniku prac budowlanych nastąpi lokalne przekształcenia zewnętrznej powierzchni terenu oraz zostanie okresowo wprowadzony sprzęt budowlany, co wpłynie negatywnie na krajobraz i walory estetyczno widokowe tego terenu. Będzie to jednak etap okresowy, ograniczony tylko do czasu trwania robót budowlanych. Zatem po zakończeniu tego okresu powinno nastąpić uporządkowanie i odpowiednie zagospodarowanie terenu. W PGW zawarto działania związane z budową przepławek. Są to inwestycje hydrotechniczne o stosunkowo małych rozmiarach, które towarzyszą przeważnie dużym budowlom przegradzającym rzekę. Wpływ tego typu budowli na krajobraz jest uzależniony od lokalnego zagospodarowania danego obiektu. Z uwagi na rozmiary oraz położenie tego typu inwestycji hydrotechnicznych nie powinny one zaburzać istniejącego krajobrazu. Efekt działań zawartych w PGW umożliwiających poprawę aktualnego stanu wód będzie miał korzystny wpływ na ochronę krajobrazu związanego z komponentem środowiska jakim jest woda. Rozwój turystki wodnej związany jest przeważenie z regionami atrakcyjnymi krajobrazowo, dlatego też wszelkie działania powodujące poprawę jakości wód, będą wpływać pozytywnie na krajobraz turystyczny regionu. str. 324 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 4.1.5. Ludzi i zdrowie ludzi Działania zaplanowane w ramach PGW dla dorzecza Odry mają zapewnić ludziom dostęp do czystej wody pitnej (przy rozsądnej cenie), co umożliwi rozwój gospodarczy i społeczny przy równoczesnym poszanowaniu potrzeb środowiska naturalnego. Odpowiednia jakość i dostępność wody to podstawowe kwestie ważne dla życia i zdrowia ludzi. Realizacja planu gospodarowania wodami ma służyć utrzymaniu bądź poprawie stanu wód. Dla wód naturalnych dorzecza wymagane jest osiągnięcie, co najmniej dobrego stanu ekologicznego wód, natomiast dla wód wyznaczonych, jako silnie zmienione lub sztuczne, wymaga się dotrzymania warunków odpowiadających dobremu lub powyżej dobrego potencjałowi wód. Zatem wszelkie działania dążące do poprawy stanu jakościowego wód będą miały pozytywny wpływ na zdrowie ludzi. Oceniając założenia PGW, można określić je jako działania bezpośrednio, bądź pośrednio oddziaływujące na ludzi. Kluczowy wpływ będą miały te, które bezpośrednio przyczynią się do poprawy jakości wód, w tym wód do picia, co spowoduje poprawę warunków życia ludzi. W tym punkcie opisano wpływ wybranych działań powodujących najbardziej zauważalne oddziaływania. Przewidywana budowa nowych oczyszczalni ścieków jest ważną inwestycją proekologiczną, pozwalającą osiągnąć wymierną poprawę jakości wód w dorzeczu Odry. Jednakże tego typu inwestycje są przyczyną uciążliwych oddziaływań na zdrowie ludzi, wynikających z procesu oczyszczania ścieków, a szczególnie przeróbki osadów i gospodarki odpadami. Są to oddziaływania związane z emisją nieprzyjemnych zapachów (odorów), zanieczyszczeń mikrobiologicznych, zanieczyszczeń chemicznych (siarkowodór, amoniak, dwutlenek węgla, metan) oraz hałasu. Największe oddziaływanie zauważalne będzie na etapie realizacji tych inwestycji. Będą to uciążliwości okresowe związane ze zwiększeniem emisji hałasu pochodzącego od środków transportu, dostawy czy rozładunku materiałów stosowanych na budowie oraz prac maszyn budowlanych. Należy zaznaczyć, że oddziaływania te będą miały charakter krótkotrwały i odwracalny. Ponadto wszystkie rodzaje zaproponowanych działań modernizacyjnych dotyczących oczyszczalni i obiektów towarzyszących spowodują wyłącznie poprawę w zakresie istniejącego wpływu oczyszczalni na środowisko, a tym samym i na organizm ludzki. Oczyszczalnie o przestarzałej technologii wymagają adaptacji do obowiązujących wymogów i standardów, a zakres prac modernizacyjnych na istniejących obiektach będzie różny i dostosowany do zastanego zaawansowania technologicznego. Rozbudowa modułu biologicznego oczyszczania ścieków zagwarantuje wymaganą efektywność oczyszczania, głównie w zakresie likwidacji związków azotu zawartych w oczyszczonych ściekach str. 325 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry odprowadzanych do wód dorzecza. Zbyt wielka ilość związków azotu jest niebezpieczna dla ludzi, zatem wszelkie działania dążące do zmniejszenia zanieczyszczenia tym związkiem będą posiadały pozytywny wpływ na organizm ludzki. Hermetyzacja wszystkich obiektów oczyszczalni oraz kanalizacji ograniczy emisję uciążliwych odorów, w tym rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń mikrobiologicznych. Realizacja działań związanych z opracowaniem miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego uwzględniających: ustalone strefy ochrony ujęć wód; obszary ochronne zbiorników wód podziemnych; strefy zagrożeń powodzią; wyznaczane rezerwy terenów dla potrzeb lokalizacji obiektów i urządzeń infrastruktury ochrony środowiska oraz urządzeń produkujących energię (fermy wiatrowe) będzie miała wpływ na ludzi. Realizacja w/w planów umożliwi ochronę życia ludzi przed powodzią oraz zapewni właściwą lokalizację obiektów np. produkujących energię. Z drugiej strony działania związane z wyłączeniem terenów np. pod zabudowę z uwagi na konieczność ochrony przed powodzią może wywoływać pewne sprzeciwy wśród lokalnej społeczności. Należy zwrócić uwagę, że są to jednak działania niezbędne dla ochrony ludzi, jak również dla ich mienia. PGW zawiera działanie polegające na prowadzeniu monitoringu zakładów przemysłu rolno – spożywczego o wielkości niemniejszej niż 4000 RLM odprowadzających ścieki bezpośrednio do wód. Umożliwi to kontrolę i zapobieganie ewentualnemu zanieczyszczeniu wód, co jednocześnie wiązało się będzie ze zmniejszeniem potencjalnego oddziaływania na ludzi. Ponadto w PGW zwrócono uwagę na działania związane z opracowaniem programu zapobiegania poważnym awariom i zarządzania ryzykiem dla zakładów o zwiększonym i dużym ryzyku, co znacznie zwiększy ochronę ludzi i środowiska. W PGW zawarto działania polegające na wspieraniu rolnictwa ekologicznego i zrównoważonego, które będą miały pośredni ale bardzo ważny wpływ na zdrowie ludzi. Upowszechnienie takich form gospodarowania w rolnictwie, które jednocześnie przekładają się na jakość powstających produktów, odgrywać będzie pozytywny efekt dla organizmu ludzkiego. Funkcjonowanie obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu (OSN) ze źródeł rolniczych, dla rolnika, którego gospodarstwo znalazło się w tym obszarze, oznaczać będzie konieczność dokonania pewnych zmian w sposobie gospodarowania, wynikających z programów działania dla tych obszarów. PGW zawierają działania związane z edukacją rolników odnośnie OSN oraz doradztwem specjalistycznym. Przeprowadzany będzie monitoring stanu rolnictwa oraz kontrola rolniczych źródeł zanieczyszczeń. Działania te umożliwią poszerzenie świadomości rolników odnośnie obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu i doprowadzą do dostosowania gospodarstw do odpowiedniego sposobu postępowania i gospodarowania. str. 326 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Ponadto działania związane z ochroną, zachowaniem i przewracaniem biotopów, naturalnych siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory poprzez opracowanie i wdrożenie planu ochrony obszarów Natura 2000 będzie miało pozytywny wpływ na człowieka. Postępująca degradacja środowiska ma negatywny oddźwięk na zdrowie ludzi, jednakże istnieją jeszcze obszary prawie naturalne nie przekształcone przez człowieka, z zachowaną dzika przyrodą, dla których właśnie w ramach PGW proponowane są działania związane z ochroną takich obszarów. Zachowanie cennych przyrodniczo terenów wywoła pozytywny wpływ na zdrowie, jak i komfort życia ludzkiego. Działania związane z uporządkowaniem gospodarki wodno – ściekowej wpływają na zdrowie ludzi. Zmniejszenie aktualnych ognisk zanieczyszczeń powodujących skażenie wód oraz prowadzenie ewidencji niektórych zrealizowanych inwestycji umożliwi poprawę w zakresie gospodarki ściekowej. Brak dostatecznego systemu oczyszczania ścieków wywołuje negatywne skutki na wody i gleby, a co za tym idzie na zdrowie ludzi. Dodatkowo pozytywny wpływ na zdrowie ludzi będą miały działania związane z zalesianiem gruntów. Są to działania pożądane, umożliwiające powstanie ekosystemów leśnych mających duże znaczenie dla zdrowie okolicznych mieszkańców. W PGW dla dorzecza Odry zwrócono uwagę na działania związane z nadzorem sanitarnym wody w kąpieliskach i wykonaniem oceny jakości wód (rozporządzenie), opracowaniem jakości wody przeznaczonej do spożycia oraz propagowaniem idei zrównoważonego rozwoju i upowszechnianiem informacji o podejmowanych działaniach i szkoleniach obejmujących zagadnienia programu rolno – środowiskowego. Realizacja tych założeń umożliwi kontrolowanie jakości wody o różnym przeznaczeniu, jaki i zwiększy świadomość ekologiczną społeczeństwa i jego zaangażowanie w decyzjach związanych z gospodarką wodną. W ramach działań zaproponowanych w PGW nastąpi weryfikacja pozwoleń wodnoprawnych na pobór wód podziemnych tj. ograniczenie poboru wód dla przemysłu i rolnictwa. Działania te mogą być trudno akceptowalne przez lokalną społeczność. Oddziaływanie realizacji PGW na ludzi można określić jako pozytywne. Niektóre z działań przy braku odpowiedniej realizacji mogą wywołać chwilowe negatywne i pośrednie skutki, jednakże realizacja analizowanych założeń będzie miała zdecydowanie pozytywny wpływ na ludzi i ich zdrowie. 4.1.6. Obszary chronione faunę i florę Najważniejsze zagrożenia dla funkcjonowania populacji ptaków związanych z siedliskami hydrogenicznymi o wysokim statusie zagrożenia w dorzeczu Odry to zmiany naturalnego reżimu hydrologicznego wód, regulacje koryt rzecznych, melioracje odwadniające, przesuszanie i zanik terenów podmokłych, zabudowa i wzrost penetracji str. 327 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry ludzkiej na obrzeżach wód, a także ograniczanie powierzchni siedlisk, miedzy innymi lasów łęgowych i zmiany w strukturze użytkowania gruntów. W projekcie planu gospodarowania wodami dorzecza Odry żadne z planowanych działań nie należą do wymienionej grupy zagrożeń, a w związku z tym nie wydają się stanowić istotnego zagrożenia dla awifauny. Znaczna część z nich służyć może poprawie warunków funkcjonowania siedlisk ptaków i warunków występowania ich populacji. Pojedyncze inwestycje, niewłaściwie zlokalizowane lub zaplanowane, mogą wpływać niekorzystnie na awifaunę, jednak ocena na tym poziomie szczegółowości wykracza poza możliwości niniejszej prognozy. Działania wymienione w planie gospodarowania wodami w dorzeczu Odry nie powinny mieć negatywnego wpływu na istniejące oraz proponowane obszary Natura 2000 jak też odnotowane tam siedliska i gatunki oraz nie powinny mieć negatywnego wpływu na obszary chronione oraz istniejące korytarze ekologiczne i obszary węzłowe. W dokumencie (wykazie zadań) nie figurują żadne zadania związane z infrastrukturą techniczną ochrony przeciwpowodziowej (np. modernizacje czy remonty wałów, budowa zbiorników itp.). Jakkolwiek brak jest wskazania bezpośrednich działań skierowanych na nietechniczne metody ochrony przeciwpowodziowej. Większość planowanych działań z punktu widzenia ochrony przyrody nie budzi zastrzeżeń i kwalifikuje się jako działania służące poprawie stanu siedlisk i gatunków. Działania, które wymagają podjęcia niezbędnych środków ostrożności (potencjalne negatywne oddziaływanie) to: − budowa nowych oczyszczalni odprowadzających oczyszczone ścieki do niewielkich cieków o najlepszych parametrach fizyko–chemicznych wody, niezaburzonych przepływach, − budowa systemów kanalizacyjnych powodująca „zbieranie” wód z dużych obszarów i skoncentrowany punktowy ich zrzut, − planowane zalesienia w ramach, których mogą zostać zniszczone cenne siedliska przyrodnicze (torfowiska, łąki trzęślicowe, itp.) oraz stanowiska gatunków związanych z terenami otwartymi. W ramach planowanych zadań istotnym brakującym, elementem jest: − brak działań bezpośrednio zmierzających do poprawy stanu siedlisk i gatunków (brak odniesienia do krajowych programów ochrony gatunków i siedlisk związanych z „wodą”), − brak działań związanych z oceną stanu krajowego systemu melioracyjnego, zasadności istnienie niektórych z jego elementów – szczególnie w obszarach chronionych, oceną możliwości przywrócenia wielofunkcyjności (szczególnie funkcji nawadniania i retencjonowania wody), oceną możliwości wykorzystania dla poprawy stanu siedlisk i gatunków, str. 328 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − brak zadań zmierzających do renaturyzacji zdegradowanych siedlisk hydrogenicznych oraz zwiększania zasobów wodnych kraju (np. aktywna ochrona zdegradowanych terenów podmokłych, renaturyzacja cieków itp.), − brak konkretnych działań wynikających ze strategii ochrony obszarów wodno– błotnych w Polsce na lata 2006–2013 (IOŚ 2006), − brak zadań mających na celu pełne zinwentaryzowanie (uzupełnienie inwentaryzacji) i ocenę stanu zasobów ekosystemów wodnych i hydrogenicznych oraz ich monitoring, − brak zadań wynikających z istniejących planów ochrony obszarów chronionych związanych z ekosystemami wodnymi i wodno–błotnymi. Brak powyższych elementów należy uzupełnić w możliwie najkrótszym okresie. Wdrożenie planu gospodarowania wodami w dorzeczu Odry, przy zachowaniu w/w. środków ostrożności, nie powinno mieć negatywnego wpływu na walory przyrodnicze dorzecza. 4.1.7. Dziedzictwo kulturowe (zabytki) Na obszarze dorzecza Odry występują obiekty stanowiące znaczącą część dziedzictwa kulturowego kraju, nagromadzone przez stulecia, będące wytworem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną i naukową [USTAWA z 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2003 r. nr 162, poz. 1568)]. Ocenę oddziaływania na zabytki przeprowadzono na podstawie analizy dziedzictwa kulturowego dorzecza Odry, opracowanego według list UNESCO oraz listy sporządzonej przez Ośrodek Dokumentacji Zabytków. Począwszy od wartościowych historycznie zespołów urbanistycznych, skończywszy na pojedynczych zabytkach, rozsianych licznie na obszarze całego dorzecza, do najważniejszych obiektów można zaliczyć zabytki opisane wcześniej w rozdziale 2.2. Wśród obiektów dziedzictwa kulturowego dorzecza można odnaleźć obiekty o znaczeniu historycznym, sakralnym a nawet naukowym (wykopaliska). Istnieje domniemanie, iż na obszarze całego dorzecza Odry mogą występować nieznane dotąd stanowiska archeologiczne, jednak z uwagi na nieznajomość ich lokalizacji niemożliwe jest dokonanie szczegółowej oceny wpływu poszczególnych działań. W takiej sytuacji można jedynie stwierdzić, że wszelkie prace związane z odkryciem wierzchnich warstw ziemi mogą bezpośrednio naruszyć stanowiska. Ingerencji w teren wymagają działania zaproponowane str. 329 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry w kategorii gospodarka komunalna i to one mogą stanowić potencjalne bezpośrednie zagrożenie dla nieodkrytych stanowisk archeologicznych. Prace których realizację przewidziano w sąsiedztwie obiektów bądź kompleksów zabytkowych mogą jedynie w nieznacznym stopniu zmienić ich otoczenie. Ich wykonanie zgodnie ze sztuką budowlaną nie będzie miało negatywnego oddziaływania. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, które precyzyjnie ustalają docelowe przeznaczenie terenów, rodzaj lub brak zabudowy wpływają pośrednio na otoczenie obiektów chronionych co potencjalnie może wpłynąć na ich lokalną ekspozycję. Biorąc pod uwagę działania związane z ustaleniem obiektów i obszarów przyrody prawnie chronionych a także obszarów o szczególnych walorach przyrodniczych, można mówić o oddziaływaniu pośrednim, które korzystnie wpłynie na dobra kultury w tym zabytki dorzecza Odry. Rozwój systemów infrastruktury technicznej zwłaszcza gospodarki wodno – ściekowej i gospodarki odpadami, wyznaczanie rezerw terenów dla potrzeb lokalizacji obiektów i urządzeń infrastruktury ochrony środowiska, a także instalacji produkujących energię (fermy wiatrowe), w miejscach bezpośredniego sąsiedztwa z zabytkami w sytuacjach dobrze nieprzemyślanej lokalizacji może oddziaływać na nie powodując pejoratywne skutki. Opracowanie i wdrożenie programu zapobiegania poważnym awariom i zarządzaniem ryzykiem dla zakładów o zwiększonym i dużym ryzyku, w momencie wystąpienia sytuacji awaryjnej, redukować będzie do minimum zagrożenie także dla obiektów zabytkowych zlokalizowanych w najbliższym otoczeniu zakładów o takim ryzyku. Przy ocenie analizowanego dorzecza zwrócono uwagę na zabytki związane z budownictwem wodnym. Są to XIX i XX wieczne hydrotechniczne „cuda”. Na terenie dorzecza Odry znajduje się Kanał Kłodnicki, ponadto znajduje się Kanał Bydgoski. Ocena działań zawartych w PGW wykazuje, że realizacja przedsięwzięć w ramach PGW na pewno nie wpłynie negatywnie na dobra kulturowe znajdujące się w omawianym dorzeczu. 4.1.8. Wpływ na wykorzystanie zasobów odnawialnych oraz nieodnawialnych Poprzez wykorzystanie zasobów naturalnych rozumiemy ich eksploatowanie, które definiujemy jako działanie prowadzone w sposób gospodarczo uzasadniony przy zastosowaniu środków ograniczających szkody w środowisku oraz przy zapewnieniu racjonalnego wydobycia i gospodarowania kopalin [Ustawa z dnia 31 stycznia 1980 r., o ochronie i kształtowaniu środowiska (Dz. U. z 94 Nr 49, poz. 196)]. Do zasobów naturalnych zaliczamy każdy element przyrody, który ma znaczenie dla bytowania i gospodarki człowieka. Do tych elementów zaliczamy gleby, kopaliny, wody, lasy, łąki, zwierzęta, wśród których rozróżniamy zasoby odnawialne i nieodnawialne. str. 330 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Ochrona zasobów przyrody powinna polegać na rozsądnym i oszczędnym ich użytkowaniu, jest związana z zasadą zrównoważonego rozwoju i oznacza dążenie do zachowania możliwości odtwarzania się zasobów naturalnych, racjonalnego użytkowania zasobów nieodnawialnych i zastępowania ich substytutami (zasobami odnawialnymi). Do odnawialnych bogactw przyrody zaliczamy między innymi wodę, glebę oraz właściwie zarządzane lasy zabezpieczające stałe dostawy, drewna, do nieodnawialnych zaś paliwa kopalne (węgiel, ropa naftowa, gaz ziemny), które potrzebowały wielu milionów lat na powstanie z materii organicznej. Zadania z kategorii gospodarka komunalna w żaden sposób nie mogą wpłynąć na ograniczenie dostępu do zasobów naturalnych. Występuje jednakże zapotrzebowanie na pewne surowce taki jak: rudy metali, piasek, kamień, które wykorzystywane będą w odpowiednio przetworzonej formie przy pracach związanych z budową obiektów przewidzianych w PGW. Należy w tym miejscu podkreślić rolę wody jako surowca wykorzystywanego zarówno w sektorze przemysłowym jak i budowlanym. Składowiska odpadów komunalnych przy zastosowaniu odpowiedniej instalacji do odzysku może być źródłem biogazu, którego spalanie, zmniejszy zapotrzebowanie na energetyczne wykorzystywanie kopalin. Zapotrzebowanie na biomasę będącą alternatywnym źródłem energii w pewnym stopniu zostanie zaspokojone zwiększającym się udziałem terenów zielonych, w tym lasów. Energetyczne wykorzystanie drewna jest ograniczone a wręcz niemożliwe na obszarach cennych przyrodniczo, dla których PGW przewidział bieżącą ochronę. Plan w kategorii zagospodarowanie przestrzenne odnosi się do lokalizacji urządzeń infrastruktury ochrony środowiska i przewiduje wyznaczanie rezerw terenów na takie potrzeby. Takie planowanie sprzyja powstawaniu ferm wiatrowych, których upowszechnienie znacząco może zredukować zapotrzebowanie na energie uzyskiwaną z konwencjonalnych źródeł energii. Najkorzystniejsze warunki wiatrowe panują w północnej części dorzecza oraz w centralnej Wielkopolsce. Woda jest zasobem nieograniczonym. Jednak jej jakość i dostępność coraz bardziej pozostawia wiele do życzenia. Taka sytuacja niejednokrotnie wymusza poszukiwanie alternatywnych źródeł wody z przeznaczeniem do picia – zasobów wód głębinowych, których rola wobec złego stanu wód powierzchniowych wciąż wzrasta. W obszarze dorzecza występują wody chlorkowe, siarczanowe i siarczkowe oraz szczawy, które mają właściwości lecznicze. Dlatego przewiduje się, że realizacja PGW znacząco wpłynie na wykorzystanie zasobów nieodnawialnych jakimi są wody podziemne zaliczone do solanek, wód leczniczych i termalnych, mając na względzie ich szczególne walory wynikające z mineralizacji, własności fizycznych i chemicznych, ilości i warunków występowania. str. 331 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 4.1.9. Wpływ na efektywność energetyczną oraz potrzeby transportowe Efektywnością energetyczną nazywamy zespół działań, zachowań, warunków i mechanizmów, wpływających na sposób użytkowania, wykorzystywania energii, które prowadzą do zmniejszenia strat energii. Efektywność energetyczna jest jednym z najbardziej istotnych czynników, które są silnie związane z gospodarką kraju i istotnie na nią wpływają. W Polsce istnieje duży potencjał zwiększenia wzrostu gospodarczego poprzez realizację działań związanych ze wzrostem efektywnego wykorzystania energii. Działania na rzecz zwiększenia efektywności energetycznej powinny odnosić się do wszystkich sektorów oraz obszarów działalności. Powinny one obejmować nie tylko wzrost efektywności energetycznej w sferze produkcji, lecz również racjonalne wykorzystanie energii w innych obszarach. W PGW zostały przedstawione pewne zamierzenia które poprawią efektywność energetyczną na obszarze dorzecza. Przyczynić się do tego może między innymi taka gospodarka osadami ściekowymi, która pozwoli odzyskać energię z biogazu. Lokalizacja instalacji przeznaczonej do tego celu powinna być wcześniej uzgodniona w procesie tworzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z PGW opracowanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego uwzględnia wyznaczenie rezerw terenów dla potrzeb lokalizacji obiektów i urządzeń infrastruktury ochrony środowiska, a także produkujących energię. Pozyskiwanie energii w sposób inny niż spalanie surowców konwencjonalnych i wspieranie tych metod nie dość że wpłynie na poprawę efektywności energetycznej to pozytywnie wpłynie na jakość ogólnego stanu środowiska. Elektrownie wodne są czynnikiem wpływającym na stan ekologiczny części wód. Powodują zaburzenia termiki cieku, wilgotności powietrza oraz obniżenie wód gruntowych poniżej zapory głównie na skutek zahamowania napływu rumoszu skalnego. Plany gospodarowania wodami w kategorii zagospodarowanie przestrzenne przewidują tworzenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które powinny uwzględniać przeznaczenie terenu pod ewentualnie projektowane zbiorniki. Same rozwiązania techniczne, takie jak budowa zbiorników retencyjnych, polderów, wałów przeciwpowodziowych nie gwarantują pełnej ochrony przeciwpowodziowej, jednak połączone z innymi działaniami PGW w zakresie zwiększania retencji terenu dorzecza, mogą stanowić kompleksowy i skuteczny system przeciwdziałania powodziowego. Gospodarka wodna powinna zapewniać zrównoważony rozwój obszarów leżących w pobliżu rzek godząc rozmaite cele związane z bezpieczeństwem energetycznym, powodziowym oraz transportem śródlądowym. Nie można zapominać o niekorzystnych aspektach jakie powodują zbiorniki wodne oraz drogi śródlądowe. Transport wodny emituje mniej zanieczyszczeń niż drogowy czy kolejowy jednakże oddziałuje bezpośrednio na wody str. 332 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry i może je zanieczyszczać. Rozwój szlaków wodnych wymaga umocowania brzegów rzek, budowy i remontów śluz, przystani – inwestycji które stwarzają nowe zagrożenia dla jakości wód. Plan gospodarowania wodami proponuje likwidacje jazów i przywracanie naturalnego charakteru cieków i zbiorników co może mieć wpływ hamujący na rozwój dróg śródlądowych. Wobec wciąż małego zainteresowania tym rodzajem transportu, występowania przyrodniczych ograniczeń, tylko dalsza eksploatacja istniejących już szlaków wodnych jest ekonomicznie uzasadniona. Problemem jest zły stan techniczny istniejących już szlaków wodnych (śluz, jazów, umocowań rzek, przystani) i to on głównie wpływa na dostępność transportową rzek. Potrzeby transportu towarowego i pasażerskiego mogą zostać zaspokojone w wyniku modernizacji istniejących już dróg wodnych, co nie koliduje z zaproponowanymi działaniami w Planie gospodarowania wodami. 4.2. Oddziaływanie transgraniczne Zgodnie z Ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (art. 104 ust. 2) w razie stwierdzenia możliwości znaczącego transgranicznego oddziaływania na środowisko pochodzącego z terytorium kraju w wyniku realizacji (…) planów przeprowadza się postępowanie dotyczące transgranicznego oddziaływania na środowisko. Analizując projekt PGW dorzecza Odry na poziomie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko nie stwierdzono występowania znaczącego negatywnego oddziaływania o charakterze transgranicznym. Zaproponowane działania umożliwią utrzymanie bądź poprawę jakości wód oraz polepszanie całego środowiska wodnego. Realizacja założeń PGW poprzez inwestycje związane z gospodarką komunalną (np. budowa oczyszczalni, kanalizacji, przydomowych oczyszczalni ścieków), poprzez ograniczenie zanieczyszczeń pochodzenia rolniczego, redukcję zanieczyszczeń pochodzenia przemysłowego oraz zwiększanie lesistości i ochronę bioróżnorodności, następnie poprzez działania związane z zagospodarowaniem przestrzennym uwzględniającym wymagania ochrony środowiska, a na końcu wprowadzenie działań prawnych, organizacyjnych i edukacyjnych umożliwi osiągnięcie poprawy stanu wód i ekosystemów od wód zależnych. Rozpatrując poszczególne działania w ramach dorzecza nie stwierdzono działań, które zgodnie z kryteriami Konwencji o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, sporządzonymi w Espoo dnia 25 lutego 1991 r. (Dz. U. z 1999 r. Nr 96, poz. 1110) mają charakter inwestycji z załącznika I tj.: mogących spowodować znaczące szkodliwe oddziaływanie transgraniczne. Zgodnie z postanowieniami dokumentu z Espoo – zał. III, pomimo braku analizowanych przedsięwzięć na liście załącznika I, przeanalizowano ponownie zaproponowane działania w ramach PGW uwzględniając tzw. kryteria str. 333 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry wspomagające określenie znaczenie dla środowiska (zał. III ww. Konwencji). Uwzględniono kryteria określania znaczących szkodliwych oddziaływań tj.: wielkość działalności, lokalizacja (czy planowana inwestycja zlokalizowana jest na obszarze lub w pobliżu obszarów o szczególnej wrażliwości lub szczególnym znaczeniu dla środowiska) oraz narażenie (czy planowana inwestycja wykazuje szczególnie złożone i potencjalnie szkodliwe skutki, w tym powoduje poważne oddziaływanie na ludzi lub na cenne gatunki oraz powodujące dodatkowe obciążenia, które przekraczają graniczną wytrzymałość środowiska). Można stwierdzić, że program działań opracowany w ramach PGW będzie miał pozytywny wpływ na stan wód, ludzi i gatunki chronione. Jednakże należy zaznaczyć, że bardzo istotnym elementem jest sam proces realizacji poszczególnych działań. Powodzenie niektórych działań uzależnione jest od sposobu wykonalności założeń PGW. Z uwagi na ten fakt postępowanie w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko będzie musiało być przeprowadzone w odniesieniu do każdego zamierzenia inwestycyjnego na poziomie uzyskiwania stosownych decyzji, oczywiście jeżeli z przeprowadzonej analizy zostaną zidentyfikowane zagrożenia. Analizując założenia PGW w ramach wykonywanej prognozy tj. jako dokumentu realizowanego w ramach strategicznej oceny oddziaływania na środowisko i stopnia szczegółowości takiego dokumentu, nie stwierdzono na tym etapie oddziaływania transgranicznego wymagającego uruchomienia procedury przedstawionej w Konwencji z Espoo i potwierdzonej prawem krajowym. str. 334 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 4.3. Oddziaływanie skumulowane, bezpośrednie, pośrednie itp. i powiązania między nimi Proponowane działania dla dorzecza Odry w przedziale wymienionych kategorii oddziałują w mniejszym lub większym stopniu na poszczególne komponenty środowiska. W celu zobrazowania charakteru oddziaływania, wpływu oraz czasu w jakim poszczególne działania będą oddziaływać na komponenty środowiska sporządzono tabelę wpływów. Do sporządzenia owej tabeli użyto kilku wyznaczników, które wymieniono wcześniej aczkolwiek ich szczegółowy opis zawarto w poniższej tabeli. Tabela 4.3/1. Oznaczenie wielkości oddziaływania planowanych i realizowanych działań dla dorzecza Odry Szacowany składnik charakterystyki Wpływ oddziaływania Charakter oddziaływania Czas trwania oddziaływania Symbol Znaczenie Z Wpływ znaczący N Wpływ niewielki O Wpływ obojętny B Brak wpływu znaczącego B Bezpośrednie P Pośrednie W Wtórne SK Skumulowane K Krótkoterminowe Ś Średnioterminowe D Długoterminowe S Stałe Ch Chwilowe + Dodatnie Skutki Oznaczenia Z B K + – Ujemne *) Wpływ na etapie budowy. str. 335 *) Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Tabela 4.3/2. Tabela wpływów na etapie eksploatacji Wykorzystanie Komponenty Środowiska Działania Wody Wody podziemne Gleby Powietrze i klimat Fauna i flora Krajobraz Ludzie i zdrowie ludzi Obszary chronione powierzchniowe Dziedzictwo zasobów kulturowe odnawialnych i nieodnawialnych –budowa nowych kanalizacji i oczyszczalni;*) S S S S Ch S S –rozbudowa sieci kanalizacyjnej do oczyszczalni;*) –budowa (rozbudowa) kanalizacji sanitarnej w terenie nieaglomeracyjnym;*) Z+/N–*) –budowa (rozbudowa) oczyszczalni ścieków w terenie Z+/N–*) Z+/Z–*) N–/ +/N–*) N–/N–*) N –/+/N–*) N +/N–*) B B B B B B B N +/N–*) B B B nieaglomeracyjnym;*) –opracowanie "Wojewódzkich programów oczyszczania B ścieków" koordynowanych przez urzędy wojewódzkie B B B P B P dla pozostałych aglomeracji < 2 000 RLM; –remont kanalizacji i oczyszczalni;*) S S S –modernizacja kanalizacji i oczyszczalni;*) dodatkowe inwestycje dla kanalizacji i oczyszczalni; Z+/N–*) –modernizacja kanalizacji sanitarnej (uszczelnienie) – Z+/ N–*) Z+/Z–*) B/N–*) B B jako działanie uzupełniające;*) P –budowa systemu zbierania ścieków;*) S P S P S S Ch S S –budowa przydomowych oczyszczalni ścieków dla 1 lub kilku gospodarstw domowych*) –budowa szczelnych – wybieralnych zbiorników z Z+/N–*) zapewnieniem kontrolowanego wywozu ścieków; Z+/N–*) Z+/Z–*) N –/N–*) N–/N–*) N –/+/N–*) kontrola przestrzegania harmonogramu wywozu nieczystości płynnych; *) –prowadzenie ewidencji zbiorników bezodpływowych i B przydomowych oczyszczalni ścieków i wdrożeniem B B B P B P harmonogramu wywozu nieczystości płynnych i osadów ściekowych z przydomowych oczyszczalni; –gromadzenie i oczyszczanie odcieków ze składowisk S S S S D K odpadów; –zagospodarowanie osadów ściekowych; Z+ Z+ B –likwidacja ognisk zanieczyszczeń (dzikich S Z+ B S B N+ B B N+ P S D B B Z+ P D P D składowisk);*) –modernizacja składowisk odpadów komunalnych; –zamknięcie niezabezpieczonych składowisk odpadów komunalnych; Z+ Z+/N–*) Z+ B/N–*) Z+/N–*) Z+/N–*) Z+/N–*) B –kontrola funkcjonujących i zamykanych składowisk odpadów – jako działania uzupełniające; –Monitoring lokalny składowisk odpadów komunalnych i przemysłowych B B –Monitorowanie oraz uszczelnienie istniejących składowisk odpadów komunalnych i przemysłowych. str. 336 W B P B B B Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Wykorzystanie Komponenty Środowiska Wody Działania Wody podziemne Gleby Powietrze i klimat Fauna i flora Krajobraz Ludzie i zdrowie ludzi Obszary chronione powierzchniowe Dziedzictwo zasobów kulturowe odnawialnych i nieodnawialnych –tworzenie stref buforowych wzdłuż cieków i zbiorników D D D D D ś wodnych; Z+ N+ B –OSN (obszary szczególnie narażone) – spotkania D Z+ W D B/N+ Z+ B Z+ B D N+ B D B B B B B B B B B B B B P D informacyjne o ustanowieniu OSN; szkolenia; identyfikacja gospodarstw, założenie rejestrów; Z+ ankietyzacja i analiza ankiet; kontrole; doradztwo; Z+ Z+ B N+ B N+ dostosowanie gospodarstw; biuletyny informacyjne; monitoring rolnictwa; monitoring wód; sprawozdania i B raporty; weryfikacja obszarów OSN i ustalenia nowych; P B P P opracowanie nowych programów działań; –właściwa uprawa gleby (właściwe prowadzenie prac D D D D K D polowych); stosowanie międzyplonów i wsiewek poplonowych; Z+ –wspieranie rolnictwa zrównoważonego; Z+ Z+ B Z+ Z+ Z+ wspieranie rolnictwa ekologicznego; P –przechowywanie gnojówki i gnojowicy w D P D B D P S S B K P D odpowiednich warunkach; przechowywanie nawozów naturalnych (w tym Z+ obornika) w odpowiednich warunkach; Z+ B –wdrażanie krajowego i wojewódzkiego programu D Z+ B D N+ B D N+ P D N–/+ P D N+ P D P D K zwiększenia lesistości – regulacja lesistości (prowadzone zgodnie z planami urządzania lasów dla poszczególnych Nadleśnictw); –zalesianie gruntów niepaństwowych przez właścicieli; –zalesianie gruntów państwowych (grunty będące w Z+ Z+ Z+ Z+ Z+ Z+ Z+ B B Z+ posiadaniu Skarbu Państwa sukcesywnie przekazywane Lasom Państwowym); –opracowanie granicy rolno – leśnej dla gmin: liczba gmin 1 do 21; P P str. 337 B P B B P P Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Wykorzystanie Komponenty Środowiska Działania Wody Wody podziemne Gleby Powietrze i klimat Fauna i flora Krajobraz Ludzie i zdrowie ludzi Obszary chronione powierzchniowe Dziedzictwo zasobów kulturowe odnawialnych i nieodnawialnych –opracowanie miejscowych planów zagospodarowania D D D D D D D D D przestrzennego uwzględniających wymagania i zasady ochrony środowiska, w szczególności dotyczące: Z+ ustalonych stref ochrony ujęć wód, obszarów Z+ Z+ Z+ Z+ Z+ Z+ B Z+ Z+ ochronnych zbiorników wód podziemnych oraz stref zagrożeń powodzią, korytarzy ekologicznych P stanowiących doliny rzek i cieków, obiektów i obszarów P P P P P P P P przyrody prawnie chronionych, obszarów o szczególnych walorach przyrodniczych, obszarów ograniczonego użytkowania, rozwoju systemów infrastruktury technicznej zwłaszcza gospodarki wodno–ściekowej i gospodarki odpadami, wyznaczania rezerw terenów dla potrzeb lokalizacji obiektów i urządzeń infrastruktury ochrony środowiska, a także produkujących energię (fermy wiatrowe). –budowa przepławek, przywróceniem drożności K S D odcinków rzek (likwidacja jazów, budowa, modernizacja przepławek); N+ B B B Z+ P –bieżąca ochrona walorów przyrodniczych: zespołów przyrodniczo–krajobrazowych, użytków ekologicznych, D N+/– B D D D D B B B B B D D D D S pomników przyrody, stanowisk dokumentacyjnych – Z+ jako działanie uzupełniające Z+ Z+ Z+ Z+ Z+ Z+ Z+ Z+ Z– opracowanie i wdrożeniem planu ochrony obszarów prawnie chronionych (parki, rezerwaty, Natura 2000); –weryfikacja zapisów instrukcji gospodarowania wodą P S P P P S B B D P B B B D (rozporządzenie); Z+ Z+ B –objęcie nadzorem sanitarnym wody w kąpielisku i S B B Z+ B B Z+ P B B B B B B P S D wykonanie oceny jakości wody (rozporządzenie); opracowaniem oceny jakości wody przeznaczonej do spożycia; Z+ Z+ B B B B Z+ –Racjonalne gospodarowanie wodą przeznaczoną do spożycia. –Racjonalne gospodarowanie wodą do spożycia. B B str. 338 P Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Wykorzystanie Komponenty Środowiska Działania Wody Wody podziemne Gleby Powietrze i klimat Fauna i flora Krajobraz Ludzie i zdrowie ludzi Obszary chronione powierzchniowe Dziedzictwo zasobów kulturowe odnawialnych i nieodnawialnych opracowanie „programu redukcji fosforu" dla części D D D K D wód; Z+ Z+ B –opracowanie warunków korzystania z wód regionu D N+ B D B N+ B B Z+ P D B B B P D D D oraz wód zlewni (rozporządzenia); –przegląd pozwoleń wodnoprawnych; uregulowanie stanu formalnego w związku ze szczególnym korzystaniem z wód (uzyskanie pozwolenia Z+ wodnoprawnego) – rozporządzenie; Z+ N+ B Z+ B Z+ B B Z+/– –Weryfikacja pozwoleń wodnoprawnych na pobór wód podziemnych – ograniczenie poboru wód dla przemysłu i rolnictwa –Weryfikacja pozwoleń wodnoprawnych na pobór wód B podziemnych i ograniczenie zużycia dla potrzeb B P P P B przemysłu i rolnictwa –Weryfikacja pozwoleń wodnoprawnych na pobór wód podziemnych. –Weryfikacja pozwoleń wodnoprawnych związanych z poborem wód podziemnych –propagowanie idei zrównoważonego rozwoju i S S S S S S S S S S upowszechnianie informacji o podejmowanych działaniach, akcjach, kampaniach na rzecz aktywnej N+ ochrony środowiska – kampania informacyjna – jako N+ N+ N+ N+ N+ N+ N+ N+ N+ działanie uzupełniające; P –szkolenia obejmujące szczegółowe zagadnienia dotyczące programu rolnośrodowiskowego – jako K P K P P K P K P K P K P P K P K działanie uzupełniające; N+ wzmocnienie zaplecza technicznego stanowisk N+ N+ B N+ N+ N+ N+ B N+ związanych z ochroną środowiska w celu zapewnienia realizacji nowych przepisów krajowych i unijnych (m.in. P komputeryzacja), zakup materiałów szkoleniowych i P P P P P P P pomocniczych, szkolenia merytoryczne pracowników; –monitoring zakładów przemysłu rolno–spożywczego o S S S S S wielkości nie mniejszej niż 4000 RLM odprowadzających ścieki bezpośrednio do wód w zakresie spełnienia wymagań odpowiedniego stopnia oczyszczania ścieków; Z+ Z+ P Z+ P str. 339 B P Z+ B P Z+ B P B B Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Wykorzystanie Komponenty Środowiska Działania Wody Wody podziemne Gleby Powietrze i klimat Fauna i flora Krajobraz Ludzie i zdrowie ludzi Obszary chronione powierzchniowe Dziedzictwo zasobów kulturowe odnawialnych i nieodnawialnych –opracowanie programu zapobiegania poważnym S S S S S Ch S S awariom przez zakłady o zwiększonym i dużym ryzyku; Z+ Z+ P –Monitoring celowy wahań zwierciadła wód Z+ P S Z+ P Z+ P N+ P Z+ P B N+ P B P K podziemnych zasilających obszary podmokłe. –Monitorowanie ekosystemów zależnych od wód B Z+ N– B –Monitorowanie wpływu kopalni na ekosystemy wodne S S B B B B B B B Z+ B B B B B B B B B B B N–/+ B B B B B B B B B B B K S (przesuszanie torfowisk i obszarów podmokłych) Z+ Z+ B –Przekazywanie raz w roku przez kopalnie danych z S N– B B B B S odwodnienia do PSH oraz RZGW –Przekazywanie raz w roku przez kopalnie danych z Z+ odwodnienia do PSH oraz RZGW Z+ B B –Przekazywanie raz w roku przez górnictwo danych o B stanie rekultywacji byłego wyrobiska, prowadzenie B monitoringu i przekazywanie danych dotyczących wahaniach zwierciadła wód poziomów użytkowych do PSH oraz RZGW –Przekazywanie przez kopalnie danych z obserwacji hydrogeologicznych do RZGW i PSH –Opracowanie projektu prac geologicznych dla GZWP D S Z+ Ś Z+ B –Opracowanie dokumentacji hydrogeologicznej dla ustanowienia obszaru ochronnego GZWP Ustanowienie obszarów ochronnych GZWP –Kontrola stref ochronnych ujęć wód. D K N–/+ B B B P S – Z+ Z+ B B B str. 340 B B Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Wykorzystanie Komponenty Środowiska Działania Wody Wody podziemne Gleby Powietrze i klimat Fauna i flora Krajobraz Ludzie i zdrowie ludzi Obszary chronione powierzchniowe Dziedzictwo zasobów kulturowe odnawialnych i nieodnawialnych –Poszukiwanie i dokumentowanie alternatywnych D S Ś Ś K S D źródeł wody do spożycia –Poszukiwanie i dokumentowanie alternatywnych źródeł wody do spożycia morza. –Poszukiwanie i dokumentowanie źródeł wody do spożycia na lądzie, w odległości do 100 km od brzegu morza N+ Z+ N– B alternatywnych B B B N N – – B Z+ B LEGENDA: czas trwania oddziaływania K wpływ oddziaływania N–/N–*) wpływ na etapie budowy skutki P str. 341 charakter oddziaływania B B Z+ B B Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Na podstawie powyższej tabeli wpływów dokonano oceny charakteru oddziaływania proponowanych działań na poszczególne elementy środowiska. Budowa kanalizacji sanitarnej oraz kierowanie ścieków do nowo wybudowanych bądź rozbudowanych oczyszczalni ma na celu likwidację istniejącego systemu odprowadzania ścieków do zbiorników bezodpływowych. Ciągły odbiór ścieków przez system kanalizacji jest inwestycją chroniącą środowisko: eliminuje niekontrolowane sposoby eksploatacji zbiorników bezodpływowych oraz podnosi standard lokalnych warunków mieszkaniowych ludności. Inwestycja na etapie eksploatacji będzie znacząco oddziaływać na wody powierzchniowe i podziemne oraz gleby, oddziaływanie będzie miało charakter bezpośredni z dodatnimi skutkami. W przypadku fauny i flory charakter oddziaływania będzie pośredni, a skutki działania na wymieniony element środowiska są negatywne. Nowo powstałe budowle związane z wybudowaniem wielkogabarytowych obiektów oczyszczalni na etapie budowy mogą wpłynąć na usunięcie roślinności, a co za tym idzie wypłoszenie zamieszkującej obszar inwestycji fauny. Powstałe i istniejące wielkogabarytowe obiekty stanowić będą istotny element środowiska i jego krajobrazu, wpływając również na powietrze i klimat, inwestycja będzie miała bezpośredni charakter oddziaływania. Nie określono znaczącego wpływu oddziaływania na dziedzictwo kulturowe, wykorzystanie zasobów odnawialnych oraz nieodnawialnych, można jedynie mówić, że na etapie budowy tudzież rozbudowy w chwili naruszenia warstw ziemi możliwe będzie napotkanie stanowisk archeologicznych. Modernizacja kanalizacji sanitarnej oraz oczyszczalni ścieków przyczyni się do uporządkowania systemu odprowadzania ścieków na tym obszarze oraz do wyeliminowania nieszczelności sieci kanalizacyjnej. Inwestycja na etapie budowy znacząco, negatywnie wpłynie na gleby, a na pozostałe komponenty wpływ będzie niewielki ujemny, natomiast na etapie eksploatacji przewiduje się znaczące oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne oraz gleby, charakter oddziaływania będzie pośredni z dodatnimi skutkami. Brak jest znaczącego oddziaływania na pozostałe komponenty środowiska. Budowa systemu zbierania ścieków oraz wszelkie działania związane z przeprowadzaniem inwestycji będzie znacząco oddziaływać na wody powierzchniowe, podziemne i gleby, niesie za sobą pozytywne skutki, charakter oddziaływania będzie bezpośredni. Dla pozostałych elementów środowiska działania mają niewielkie znaczenie. Nie określono znaczącego oddziaływania dla dziedzictwa kulturowego oraz wykorzystania zasobów odnawialnych oraz nieodnawialnych. Działania na etapie budowy mogą znacząco negatywnie oddziaływać na gleby, a w przypadku pozostałych komponentów wpływ będzie niewielki. str. 342 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Gromadzenie i oczyszczanie odcieków ze składowisk odpadów będzie pozytywnie i bezpośrednio oddziaływać na wody i gleby. Zagospodarowanie osadów ściekowych może wpłynąć znacząco na wykorzystanie zasobów odnawialnych jakimi jest biogaz odzyskiwany z osadów, charakter wpływu jest pośredni a skutki dodatnie. Działanie to będzie miało charakter pośredni, o pozytywnych niewielkich skutkach na florę, faunę oraz ludzi. Nie określono znaczącego oddziaływania na powietrze i klimat, krajobraz oraz na dziedzictwo kulturowe. Likwidacja dzikich składowisk, modernizacja składowisk odpadów komunalnych, zamknięcie niebezpiecznych składowisk odpadów komunalnych oraz kontrola istniejących i zamykanych składowisk odpadów, monitoring lokalny składowisk odpadów komunalnych i przemysłowych, monitorowanie oraz uszczelnienie istniejących składowisk odpadów komunalnych i przemysłowych należą do działań będących pozytywnie i znacząco wpływających na elementy środowiska takie jak: wody powierzchniowe, podziemne, gleby, faunę i florę, krajobraz oraz ludzi i ich zdrowie. Działania będą miały charakter bezpośredni w przypadku wód, flory, fauny oraz krajobrazu, natomiast pośredni w przypadku zdrowia ludzi, oddziaływanie na charakter wtórny w odniesieniu do gleb. W przypadku pozostałych elementów środowiska nie zaznaczono znaczącego wpływu. Działania na etapie likwidacji mogą w niewielkim negatywnym stopniu oddziaływać na gleby, ewentualnie na pozostałe komponenty. Tworzenie stref buforowych wzdłuż cieków i zbiorników wodnych wywierać będzie bezpośredni znaczący pozytywny wpływ na wody powierzchniowe i podziemne, gleby, faunę i florę jak również krajobraz. Niewielki ale pozytywny pośredni wpływ, zaobserwować będzie można w przypadku ludzi. Nie zanotowano znaczącego wpływu na powietrze i klimat, dziedzictwo kulturowe oraz wykorzystanie zasobów odnawialnych i nieodnawialnych. Tworzenie obszarów szczególnie narażonych na związki azotu oraz działania związane z nimi mogą znacząco bezpośrednio wpływać na wody powierzchniowe oraz gleby, w przypadku wód podziemnych charakter oddziaływania będzie pośredni. Możemy mówić o niewielkim pośrednim oddziaływaniu na faunę i florę, ludzi i ich zdrowie. Oddziaływania nieść będą za sobą pozytywne skutki. Działanie nie będzie miało znaczącego wpływu na pozostałe komponenty. Właściwa uprawa gleb, stosowanie międzyplonów i wysiewek poplonowych oraz wspieranie rolnictwa ekologicznego i zrównoważonego może mieć znaczący wpływ na wody powierzchniowe i podziemne, gleby, faunę i florę, krajobraz oraz ludzi i ich zdrowie. W rezultacie działanie będzie miało pozytywne skutki, o bezpośrednim bądź pośrednim charakterze. Przechowywanie gnojówki i gnojowicy oraz przechowywanie nawozów naturalnych w odpowiednich warunkach będzie miało znaczący bezpośredni wpływ na wody oraz gleby, str. 343 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry w przypadku powietrza i klimatu, fauny i flory, krajobrazu oraz ludzi zaznaczono niewielki wpływ o charakterze pośrednim. Wpływ działań będzie pozytywny, jedynie w przypadku krajobrazu można mówić również o negatywnych skutkach. Nie określono znaczącego wpływu na dziedzictwo kulturowe oraz wykorzystanie zasobów odnawialnych i nieodnawialnych. Działania związane z wdrożeniem wojewódzkiego programu zwiększania lesistości oraz z zalesianiem gruntów niepaństwowych, państwowych jak również wyznaczeniem granic rolno–leśnych wywierać będą znaczący pozytywny wpływ na wszystkie komponenty środowiska oprócz dziedzictwa kulturowego. Charakter oddziaływania na gleby, faunę, florę i krajobraz jest bezpośredni a w przypadku wód, powietrza i ludzi jest pośredni. Opracowanie miejscowych planów zagospodarowanie przestrzennego opisanych szerzej w poszczególnych punktach prognozy będą mieć znaczący pośredni pozytywny wpływ na wszystkie komponenty. Budowa przepławek oraz przywrócenie drożności odcinków rzek znacząco wpłynie na faunę i florę, w niewielkim pośrednim stopniu wpłynie na wody powierzchniowe, jednakże skutki będą pozytywne. Zmiana krajobrazu w wyniku realizacji owych działań może w negatywny bądź pozytywny sposób wpłynąć, mimo to działanie ma niewielki wpływ. Likwidacja obiektów hydrotechnicznych poniekąd szpecących krajobraz będzie wpływać pozytywnie na krajobraz, a umożliwienie migracji ryb poprzez budowę i modernizację przepławek będzie pozytywnie wpływać na faunę. Negatywny wpływ związany jest z budową przepławek, jako nowych obiektów, stanowiących nowy element krajobrazu. Bieżąca ochrona walorów przyrodniczych oraz pozostałych działań o podobnym charakterze będzie mieć znaczący pozytywny wpływ na wszystkie komponenty, w przypadku wykorzystania zasobów odnawialnych i nieodnawialnych będzie negatywnie wpływać na wykorzystanie tych surowców. Działania związane z wdrażaniem weryfikowanych zapisów instrukcji gospodarowania wodą mogą znacząco, aczkolwiek pozytywnie wpłynąć na wody powierzchniowe, wody podziemne, charakter oddziaływania jest bezpośredni. W przypadku oddziaływania na florę , faunę oraz ludzi charakter oddziaływania jest pośredni. Brak znaczącego oddziaływania na pozostałe komponenty. Objęcie nadzorem sanitarnym wody w kąpielisku i wykonanie oceny jakości wody oraz opracowanie oceny jakości wody przeznaczonej do spożycia, racjonalne gospodarowanie wodą przeznaczoną do spożycia, jest działaniem mogącym znacząco bezpośrednio wpływać na wody powierzchniowe i wody podziemne oraz pośrednio na ludzi i ich zdrowie. Brak znaczącego wpływu na resztę komponentów. Opracowanie „programu redukcji fosforu” dla części wód znacząco, bezpośrednio wpłynie na wody, pośrednio na ludzi i ich zdrowie. Działanie będzie mieć pozytywne skutki. str. 344 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Niewielki wpływ wystąpi w przypadku gleb, fauny i flory. Nie odnotowano znaczącego wpływu dla powietrza i klimatu, krajobrazu, dziedzictwa kulturowego i wykorzystania zasobów odnawialnych i nieodnawialnych. Opracowanie warunków korzystania z wód regionu oraz wód zlewni oraz przegląd pozwoleń wodno–prawnych, uregulowanie stanu formalnego w związku ze szczególnym korzystaniem z wód, weryfikacja pozwoleń wodno–prawnych na pobór wód podziemnych – ograniczenie poboru wód dla przemysłu i rolnictwa, weryfikacja pozwoleń wodno–prawnych na pobór wód podziemnych i ograniczenie zużycia dla potrzeb przemysłu i rolnictwa, weryfikacja pozwoleń wodno–prawnych na pobór wód podziemnych, może znacząco wpływać na wody powierzchniowe i podziemne, faunę i florę, ludzi i ich zdrowie oraz wykorzystanie zasobów odnawialnych i nieodnawialnych. Charakter oddziaływania wprzypadku wymienionych komponentów jest dodatni jedynie w przypadku wykorzystania zasobów odnawialnych i nieodnawialnych ma również negatywne skutki, związane z ograniczonym korzystaniem z wód. Propagowanie idei zrównoważonego rozwoju i upowszechnianie informacji o podejmowanych działaniach, akcjach, kampaniach na rzecz aktywnej ochrony środowiska wpłynie korzystanie na wszystkie komponenty środowiska, działanie ma charakter pośredni. Działanie związane ze szkoleniami obejmującymi szczegółowe zagadnienia dotyczące programu rolno–środowiskowego, wzmocnienie zaplecza technicznego stanowisk związanych z ochroną środowiska w celu zapewnienia realizacji nowych przepisów krajowych i unijnych, zakup materiałów szkoleniowych i pomocniczych będzie mieć niewielki, pośredni pozytywny wpływ na większość komponentów środowiska oprócz powietrza i klimatu oraz dziedzictwa kulturowego, w których to działanie nie ma w ogóle wpływu. Monitoring zakładów przemysłu rolno–spożywczego o wielkości nie mniejszej niż 4000 RLM odprowadzających ścieki bezpośrednio do wód może znacząco wpłynąć na wody powierzchniowe, podziemne, gleby, faunę i florę oraz ludzi. Działanie ma charakter pośredni i może prowadzić do pozytywnego wpływu na środowisko. Brak wpływu na powietrze i klimat, dziedzictwo kulturowe oraz wykorzystanie zasobów odnawialnych. Opracowanie programu zapobiegania poważnym awariom przez zakłady o zwiększonym i dużym ryzyku, może znacząco pośrednio wpłynąć na wody powierzchniowe, wody podziemne, gleby, powietrze i klimat, florę i faunę, ludzi i ich zdrowie oraz pośrednio w niewielkim stopniu na krajobraz i dziedzictwo kulturowe. Działanie wpłynie pozytywnie na poszczególne komponenty środowiska. Brak znaczącego wpływu na wykorzystanie zasobów odnawialnych i nieodnawialnych. Monitoring celowy wahań zwierciadła wód podziemnych zasilających obszary podmokłe, monitorowanie ekosystemów zależnych od wód znacząco wpłynie na wody podziemne, charakter działania jest bezpośredni dodatni, samo wprowadzenie całej str. 345 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry aparatury pomiarowej może wiązać się z nieznacznym naruszeniem warstwy ziemi, co w efekcie może mieć negatywny bezpośredni wpływ na ten komponent. Monitorowanie wpływu kopalni odkrywkowej wapienia na ekosystemy wodne (przesuszanie torfowisk i obszarów podmokłych), może mieć znaczący bezpośredni pozytywny wpływ na ekosystemy, w których skład wchodzi: biocenoza, czyli ogół organizmów występujących na danym obszarze powiązanych ze sobą w jedną całość różnymi zależnościami oraz biotop, czyli nieożywione elementy tego obszaru, w tym przypadku. Ekosystemy wodne, których biotop stanowi środowisko wodne to: oceany, morza, jeziora, rzeki, źródła. Przekazywanie raz w roku przez kopalnie danych z odwodnienia do PSH oraz RZGW, przekazywanie raz w roku przez górnictwo danych o stanie rekultywacji byłego wyrobiska, prowadzenie monitoringu i przekazywanie danych dotyczących wahaniach zwierciadła wód poziomów użytkowych do PSH oraz RZGW oraz przekazywanie przez kopalnie danych z obserwacji hydrogeologicznych do RZGW i PSH może znacząco pozytywnie wpłynąć na wody podziemne i powierzchniowe, będzie wyznacznikiem do dalszych działań w zakresie ochrony środowisko gruntowo– wodnego. Opracowanie projektu prac geologicznych dla GZWP może znacząco wpłynąć na wody powierzchniowe i wody podziemne, charakter oddziaływania będzie bezpośredni pozytywny. Niewielki bezpośredni wpływ określono dla gleb, o negatywnych jak również pozytywnych skutkach, pośredni wpływ określono dla flory. Działania pozytywne związane są z określeniem warunków prowadzenia prac objętych projektem, a negatywne działania związane są z realizacją działań zawartych w projekcie. Opracowanie dokumentacji hydrogeologicznej dla ustanowienia obszaru ochronnego GZWP, ustanowienie obszarów ochronnych GZWP oraz kontrola stref ochronnych ujęć wód jest działaniem mogącym znacząco pozytywnie wpływać na wody podziemne oraz powierzchniowe. Poszukiwanie i dokumentowanie alternatywnych źródeł wody do spożycia, poszukiwanie i dokumentowanie alternatywnych źródeł wody do spożycia z morza, wody do spożycia na lądzie, w odległości do 100 km od brzegu morza może mieć znaczący wpływ pozytywny na wykorzystanie zasobów odnawialnych i nieodnawialnych jakimi są wody. str. 346 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 5. Ocena projektu z punktu widzenia wpływu na środowisko 5.1. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko Analizując założenia oraz główne cele PGW polegające na utrzymaniu bądź poprawie stanu wód należy stwierdzić, że działania te jako doprowadzające do zamierzonego celu nie będą stanowić znaczącego negatywnego oddziaływania na środowisko. Już samo uznanie konieczności poprawy stanu wód można określić jako działanie minimalizujące oddziaływania na środowisko. Realizacja zakładanych celów w większości wiązać się będzie z ingerencją w środowisko naturalne. Ocenę przewidywanych oddziaływań uwzględniając planowane działania przedstawiono w rozdziale 4 „Prognozy…”. Przewiduje się, że dokładny opis działań minimalizujących oraz kompensujących przewidywane negatywne oddziaływania na środowisko, zawarty będzie na etapie projektowania poszczególnych inwestycji w ramach poszczególnych działań opisanych w PGW. Należy jednak podkreślić, iż sposób realizacji poszczególnych działań jest szczególnie istotnym elementem warunkującym sukces wytyczonych założeń PGW. Dlatego też w ramach niniejszego dokumentu zasygnalizowano pewne działania minimalizujące. W celu zapobiegania, ograniczania potencjalnego negatywnego wpływu inwestycji ujętych w PGW, na etapie realizacji tych przedsięwzięć należy uwzględnić pewne zalecenia i wytyczne: budowa oczyszczalni i kanalizacji Na etapie budowy należy użytkować sprzęt budowlany w pełni sprawny nie powodujący skażenia gleb, ponadto należy zabezpieczyć teren budowy przed ewentualnymi wyciekami substancji ropopochodnych z pracujących maszyn, natomiast odpady powstające podczas budowy należy składować w specjalnie przeznaczonych i odpowiednio zabezpieczonych miejscach. Podczas eksploatacji oczyszczalni należy zachować hermetyzację pracujących instalacji. Hermetyzacja wszystkich obiektów oczyszczalni oraz kanalizacji ograniczy emisję uciążliwych odorów, w tym rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń mikrobiologicznych. likwidacja ognisk zanieczyszczeń (dzikich składowisk) Podczas likwidacji niekontrolowanych miejsc składowania odpadów należy użytkować sprzęt w pełni sprawny nie powodujący skażenia gleb, ponadto należy zabezpieczyć analizowany teren przed ewentualnymi wyciekami substancji ropopochodnych z pracujących str. 347 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry maszyn. Ponadto należy przeprowadzić działania umożliwiające doprowadzenie aktualnego terenu do stanu pierwotnego obszaru. zagospodarowanie osadów ściekowych W przypadku wykorzystywania osadów ściekowych w rolnictwie należy stosować tylko tak przygotowany osad, który nie będzie stanowił zagrożenia dla środowiska oraz zdrowia ludzi. tworzenie stref buforowych wzdłuż cieków i zbiorników wodnych Utworzenie stref buforowych – 2 lub 5 metrowych pasów zadarnionych na granicy gruntów rolnych z wodami powierzchniowych lub terenami intensywnie użytkowanymi rolniczo ograniczy negatywne oddziaływanie rolnictwa na środowisko w tym siedliska wodne. Struktura biologiczna projektowanych stref powinna uwzględniać lokalne warunki siedliskowe oraz układy ektonowe. Powinny one nawiązywać do lokalnych wzorców przyrodniczych. budowa przepławek Przy budowie budowli hydrotechnicznych należy konstruować przepławki o charakterze bardziej zbliżonym naturze, odchodząc od budowli przeważnie betonowych na rzecz konstruowania kanałów obiegowych z materiałów naturalnych tj. kamienia, drewna. Powinny one być tak wkomponowane aby nie powodowały dysonansów wizualno– estetycznego otoczenia. Ponadto zaleca się przeprowadzenie kontroli sprawności przepławek ryb. Ponadto należy podkreślić, że PGW zawierają szereg działań dążących do zachowania różnorodności gatunkowej, zachowania siedlisk przyrodniczych oraz ochrony obszarów przyrodniczych. Zatem działania same w sobie są środkiem minimalizującym, umożliwiającymi zachowanie obszarów cennych przyrodniczych. Wszelkie działania związane ze zmniejszeniem ilości ścieków nieoczyszczonych trafiających do środowiska, poprzez budowę nowych oczyszczalni, monitoring przemysłu rolno–spożywczego, zmniejszenie obciążenia środowiska odpadami, poprzez likwidację dzikich składowisk oraz zmniejszanie emisji zanieczyszczeń do środowiska poprzez odpowiednie przechowywanie nawozów naturalnych i wspieranie rolnictwa ekologicznego umożliwia uzyskanie efektu ekologicznego. Dodatkowo bardzo ważny jest zakres działań organizacyjno – prawnych i edukacyjnych. Przewidywane opracowanie programu redukcji fosforu, oceny jakości wód str. 348 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry przeznaczonych do spożycia oraz w kąpieliskach, opracowanie warunków korzystania z wód regionu, zlewni oraz weryfikacja pozwoleń wodno prawnych zakłada uzyskanie istotnego ograniczenia oddziaływania na środowisko wodne. Ponadto w PGW zaproponowano działania związane z propagowaniem idei zrównoważonego rozwoju i upowszechnianiem informacji o podejmowanych działaniach, akcjach, kampaniach na rzecz aktywnej ochrony środowiska oraz szkolenia obejmujące szczegółowe zagadnienia dotyczące programu rolno środowiskowego. Założenia te nakierowane są na uzyskanie lepszej świadomości środowiskowej ludzi a przez to poprawie aktualnego stanu środowiska. W ramach działań z kategorii rolnictwo i leśnictwo przewiduje się między innymi wdrażanie krajowych i wojewódzkich programów zwiększania lesistości, zalesianie gruntów, wspieranie rolnictwa ekologicznego i zrównoważonego. Zaproponowane działania pozwalają przewidzieć pozytywny oddźwięk na środowisko naturalne. 5.2. Rozwiązania alternatywne w stosunku do przewidywanych w projekcie wraz z uzasadnieniem ich wyboru Przesłanie Planu gospodarowania wodami dla dorzecza jest bardzo czytelne i jednoznaczne i mówi o krokach jakie należy poczynić w celu uzyskania dobrego stanu/potencjału wód. PGW jest opracowaniem o dużo większym stopniu szczegółowości niż Narodowa Strategia Gospodarowania Wodami 2030 i bezpośrednio nawiązuje do jednego z czterech celów strategicznych w niej zawartych. PGW proponuje działania w sześciu kategoriach, które zdeterminowane są w kierunku pozytywnego oddziaływania na wody. Wobec powyższego trudno wskazać rozwiązania alternatywne, które w gruncie rzeczy byłyby negowaniem optymalnie zaplanowanych działań. Istotnie metodologia strategicznej oceny wskazuje na konieczność dokonania propozycji rozwiązań alternatywnych w stosunku do przewidzianych w ocenianym projekcie, rozwiązań które pozwoliłyby uzyskać założone cele przy mniejszej skali oddziaływania na poszczególne komponenty środowiska. Zadania przewidziane w PGW mają wpływ na analizowane aspekty środowiska, jednakże wśród nich obserwuje się dominację oddziaływań pozytywnych nad negatywnymi. Zmiany pozytywne w środowisku zgodnie z założeniami PGW będą istotne i zauważalne podczas gdy zmiany negatywne raczej niewielkie. Należy więc stwierdzić iż poszukiwanie rozwiązań alternatywnych jest bezcelowe – gdyż zaproponowane działania dają możliwość uzyskania założonego celu – dobrej jakości/potencjału wód, przy niewielkich kosztach środowiskowych. str. 349 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 6. METODY ANALIZY REALIZACJI POSTANOWIEŃ PLANU Kontrola stanu realizacji planów dotyczących gospodarki wodnej, ustalonych na podstawie ustawy Prawo wodne, wykonywana jest przez Prezesa Krajowego Zarządu oraz dyrektorów regionalnych zarządów. W wypadku wystąpienia nieprawidłowości organ kontrolujący wydaje kontrolowanemu zarządzenie pokontrolne lub kieruje sprawę do właściwego organu celem wszczęcia postępowania administracyjnego. Wykładnią skuteczności realizacji działań zawartych w planie jest poprawiający się stan wód, który może zostać stwierdzony w wyniku monitoringu wód. Dla każdego działania zaproponowanego w ramach sześciu kategorii została wyznaczona jednostka odpowiedzialna za jego realizację. Ponieważ efektywność działania jednostek odpowiedzialnych może być zróżnicowana, podlegają one kontroli organom nadrzędnym oraz odpowiednim służbom ochrony środowiska. Zaproponowane działanie Jednostka odpowiedzialna Opracowanie oceny jakości wody przeznaczonej do spożycia Objęcie nadzorem sanitarnym wody w kąpielisku i wykonanie oceny jakości wody WSSE Opracowanie warunków korzystania z wód regionu Opracowanie "programu redukcji fosforu" dla części wód Opracowanie warunków korzystania z wód zlewni Przegląd pozwoleń wodnoprawnych Weryfikacja zapisów instrukcji gospodarowania wodą RZGW Administracja, WODR, SCHR, OSN w zlewniach rolnicy, RZGW Opracowanie programu zapobiegania poważnym awariom przez zakłady o zwiększonym i dużym ryzyku Monitoring zakładów przemysłu rolno–spożywczego o wielkości nie mniejszej niż 4000 RLM odprowadzających ścieki bezpośrednio do wód w zakresie spełnienia wymagań odpowiedniego stopnia oczyszczania ścieków Szkolenia obejmujące szczegółowe zagadnienia dotyczące programu rolnośrodowiskowego Opracowanie "Wojewódzkich programów oczyszczania ścieków" Wzmocnienie zaplecza technicznego stanowisk związanych z ochroną środowiska Opracowanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego Wspieranie rolnictwa zrównoważonego zakład przemysłowy administracja administracja, ARiMR Wspieranie rolnictwa zrównoważonego Budowa przepławki, przywrócenie drożności odcinków rzek Opracowanie granicy rolno – leśniej dla gmin Prowadzenie ewidencji zbiorników bezodpływowych i przydomowych oczyszczalni ścieków str. 350 administrator cieku gmina Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Budowa i modernizacja infrastruktury sanitarnej modernizacja składowiska odpadów komunalnych Likwidacja dzikich składowisk Kontrola przestrzegania harmonogramu wywozu nieczystości płynnych Wdrażanie krajowego i wojewódzkiego programu zwiększenia lesistości MŚ Propagowanie idei zrównoważonego rozwoju Opracowanie i wdrożenie planu ochrony obszaru prawnie chronionego Bieżąca ochrona walorów przyrodniczych: , zespołów przyrodniczo– krajobrazowych, użytków ekologicznych, pomników przyrody, stanowisk dokumentacyjnych Gromadzenie i oczyszczanie odcieków ze składowisk odpadów Zagospodarowanie osadów ściekowych Właściwa uprawa gleby Stosowanie międzyplonów i wsiewek poplonowych Zalesianie gruntów niepaństwowych Budowa szczelnych – wybieralnych zbiorników z zapewnieniem kontrolowanego wywozu ścieków Uregulowanie stanu formalnego w związku ze szczególnym korzystaniem z wód (uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego) Tworzenie stref buforowych wzdłuż cieków i zbiorników wodnych sprawujący nadzór nad obszarem chronionym użytkownik obiektu właściciel właściciel cieku Monitoring wód ma na celu pozyskanie informacji o stanie wód powierzchniowych i podziemnych dla potrzeb planowania w gospodarowaniu wodami oraz ocenę osiągania celów środowiskowych i dokonywany jest w ramach państwowego monitoringu środowiska. Obowiązek bieżącej kontroli wód wynika z ustawy Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 roku (Dz. U. z 2005 r., Nr 239, poz. 2019 z późn. zm.), do której zostały przeniesione zapisy Ramowej Dyrektywy Wodnej, ustalającej ramy działania w zakresie ochrony zasobów wodnych z założeniem osiągnięcia do 2015 roku dobrego stanu ekologicznego wszystkich wód. Częstotliwość i zakres badań dla poszczególnych elementów klasyfikacji stanu ekologicznego i chemicznego zarówno dla wód powierzchniowych jak i podziemnych ustala w drodze rozporządzenia minister właściwy do spraw gospodarki wodnej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska. Cyklicznie wykonywane badania stanu wód są źródłem informacji potrzebnych do corocznego raportowania skuteczności działań przyjętych w planie, koniecznego do ich ewentualnej weryfikacji. str. 351 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry 7. WNIOSKI I ZALECENIA Umowa ratyfikacyjna zobowiązała nasz kraj m. in. do przyjęcia Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE, która determinuje podjęcie działań w celu doprowadzenia wód podziemnych i powierzchniowych do stanu zbliżonego naturalnemu w okresie do roku 2015. Przepisy te zostały zaimplementowane do prawodawstwa krajowego. W tym celu dla każdego obszaru dorzecza w Polsce Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej został zobowiązany do opracowania planów gospodarowania wodami. Plan ten dla każdego dorzecza zawiera zbiór koniecznych działań jakie należy poczynić w celu osiągnięcia lub utrzymania dobrego stanu/potencjału wód. Ich wdrożenie następuję po wcześniejszej konsultacji ze społeczeństwem, którego działania bezpośrednio dotyczą. Po wnikliwej analizie stwierdzono: 1. Plan gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry jest jednym z narzędzi, który ma usprawniać proces osiągania celów środowiskowych. Dokument ów będzie miał wpływ na sytuację społeczno – gospodarczą kraju oraz stanie się narzędziem współczesnej polityki wodnej, która powinna zapewnić zaspokojenie potrzeb człowieka oraz gospodarki wodnej. 2. Wdrożenie działań zaproponowanych w PGW, zapewni poprawę stanu wód, stworzy nowe możliwości szeroko pojętego rozwoju. 3. W Prognozie przeanalizowano działania, które zostały zawarte w PGW. Działania te ujęto w grupy z różnych zakresów: gospodarki komunalnej, rolnictwa i leśnictwa, przemysłu, zagospodarowania przestrzennego, kształtowania stosunków wodnych oraz ochrona ekosystemów od wód zależnych oraz działania organizacyjno – prawne i edukacyjne. − W kategorii gospodarka komunalna, zaproponowano działania mające na celu rozwiązane problemów związanych z zaopatrzeniem w wodę, odprowadzeniem i oczyszczeniem ścieków komunalnych oraz składowaniem odpadów. − Kategoria rolnictwo i leśnictwo precyzuje działania związane z ograniczeniem zanieczyszczeń pochodzenia rolniczego oraz zwiększeniem lesistości i ochroną bioróżnorodności. − Działania związane z zagospodarowaniem przestrzennym obejmują działania związane z odpowiednim zagospodarowaniem terenu uwzględniającym wymagania ochrony środowiska. − Realizacja działań z kategorii kształtowanie stosunków wodnych oraz ochrona ekosystemów od wód zależnych będzie mieć na celu ochronę ekosystemów od wód zależnych. str. 352 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − Zaproponowane działania organizacyjno – prawne oraz edukacyjne, będą prowadzić do osiągnięcia poprawy stanu wód. − Kategoria – przemysł, zawiera działania związane z redukcją zanieczyszczeń pochodzenia przemysłowego oraz związane z zapobieganiem poważnym awariom przez zakłady o zwiększonym i dużym ryzyku. 4. Przy wyborze działań w PGW dla poszczególnych części wód kierowano się przede wszystkim wynikami oceny ryzyka nieosiągnięcia przez wody dobrego stanu/potencjału wód oraz identyfikacji znaczących oddziaływań antropogenicznych i oceną ich wpływu na stan wód, jak również zapisami istniejących aktów prawnych, programów i dokumentów realizujących te zapisy. 5. Uporządkowane w szcześciu kategoriach działania nie przyniosą oczekiwanych efektów jeżeli równolegle nie powstaną właściwe instrumenty ekonomiczne, zrzucające finansowanie na podmioty korzystające z zasobów wodnych, zgodnie z zasadą – zanieczyszczający płaci. W tym celu w ocenianym PGW przeprowadzono w odniesieniu do poszczególnych sektorów: komunalnego, rolnictwa, przemysłu analizę zwrotu kosztów za usługi wodne. Cena jaką należy zapłacić za wdrożenie działań obejmuje także koszty ograniczeń i zmian w gospodarowaniu wodami. 6. Działania związane z gospodarką komunalną wpłyną na poprawę stanu części wód w tym doprowadzą do osiągnięcia dobrego stanu ekologicznego i chemicznego dla wód powierzchniowych, dobrego stanu chemicznego i ilościowego dla wód podziemnych oraz umożliwją dotrzymanie obowiązków wynikających z przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. 7. Racjonalne wykorzystanie terenów rolniczych poprzez działania z tego zakresu takie jak właściwa uprawa gleby, wspieranie rolnictwa zrównoważonego i ekologicznego wymiernie wpłyną na minimalizacje zanieczyszczeń pochodzenia rolniczego. 8. Prawidłowa realizacja poszczególnych zagospodarowania opracowanych terenu miejscowych wyznaczonego planów zapisami zagospodarowania przestrzennego, z zachowaniem wymagań ochrony środowiska, umożliwi wzbogacenie walorów przyrodniczych i krajobrazowych terenu dorzecza. Ponadto zapisy planów miejscowych pozwolą chronić walory środowiskowe, zasoby naturalne w tym wody. Działania w tej kategorii mogą więc przynieść pozytywny wpływ na jakość oraz ilość wód podziemnych, poprzez strefy ochrony bezpośredniej oraz pośredniej, w których obowiązują zakazy, nakazy oraz ograniczenia w zakresie użytkowania gruntów i korzystania z wody. Uwzględnianie w Planach Zagospodarowania Przestrzennego rezerw terenów dla urządzeń produkujących energię sprzyja powstawaniu ferm wiatrowych, których upowszechnienie znacząco może zredukować zapotrzebowanie na str. 353 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry energie uzyskiwaną z konwencjonalnych źródeł energii. Najkorzystniejsze warunki wiatrowe panują w północnej części dorzecza oraz w centralnej Wielkopolsce. 9. Kategoria kształtowanie stosunków wodnych oraz ochrona ekosystemów od wód wpłynie korzystnie na wody, gleby, powietrze, klimat, faunę, florę, krajobraz, ludzi, obszary chronione, dziedzictwo kulturowe. 10. Wdrożenie działań z kategorii działania organizacyjno – prawne i edukacyjne wpłynie na podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa. Ponadto działania korzystnie wpłyną na jakość wód oraz ich dostępność. 11. Aktywny udział społeczeństwa w ramach trwających jak i planowanych konsultacji społecznych pozwoli dokładniej zidentyfikować występowanie problemów związanych z gospodarowaniem wodami w danym obszarze i dobrać właściwe działania naprawcze. 12. Rozbudzenie świadomości ekologicznej społeczeństwa i kształtowanie postaw społecznych przyjaznych środowisku pozwoli także nadać działaniom – inwestycjom proekologicznym najwyższy priorytet finansowania i pogodzenie interesów różnych grup społecznych z dobrem środowiska naturalnego. Bez zapobiegania o takie kompromisy nigdy nie osiągniemy celu jakim jest zrównoważony rozwój w gospodarce wodnej, gwarantujący poprawę stanu wód i wpływający na poprawę warunków życia człowieka. 13. Zwiększenie sieci monitoringu wód wpłynie korzystnie na stan środowiska i umożliwi stworzenie dokładniejszych baz danych określających ich jakość. 14. Potrzeby transportu towarowego i pasażerskiego mogą zostać zaspokojone w wyniku modernizacji istniejących już dróg wodnych, co nie koliduje z zaproponowanymi działaniami w Planie gospodarowania wodami. 15. Działania wymienione w planie gospodarowania wodami nie powinny mieć negatywnego wpływu na istniejące oraz proponowane obszary Natura 2000 jak też odnotowane tam siedliska i gatunki oraz nie powinny mieć negatywnego wpływu na obszary chronione oraz istniejące korytarze ekologiczne i obszary węzłowe. Większość planowanych działań z punktu widzenia ochrony przyrody nie budzi zastrzeżeń i kwalifikuje się jako działania służące poprawie stanu siedlisk i gatunków. Działania, które wymagają podjęcia niezbędnych środków ostrożności (potencjalne negatywne oddziaływanie) to: − budowa nowych oczyszczalni odprowadzających oczyszczone ścieki do niewielkich cieków o najlepszych parametrach fizyko–chemicznych wody, niezaburzonych przepływach, − budowa systemów kanalizacyjnych powodująca „zbieranie” wód z dużych obszarów i skoncentrowany punktowy ich zrzut, str. 354 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − planowane zalesienia w ramach, których mogą zostać zniszczone cenne siedliska przyrodnicze (torfowiska, łąki trzęślicowe, itp.) oraz stanowiska gatunków związanych z terenami otwartymi, − przy budowie budowli hydrotechnicznych należy konstruować przepławki o charakterze bardziej zbliżonym naturze, odchodząc od budowli przeważnie betonowych na rzecz konstruowania kanałów obiegowych z materiałów naturalnych tj. kamienia, drewna. Powinny one być tak wkomponowane aby nie powodowały dysonansów wizualno–estetycznego otoczenia. Ponadto zaleca się przeprowadzenie kontroli sprawności przepławek ryb, − w przypadku wykorzystywania osadów ściekowych w rolnictwie należy stosować tylko tak przygotowany osad, który nie będzie stanowił zagrożenia dla środowiska oraz zdrowia ludzi, − struktura biologiczna projektowanych stref powinna uwzględniać lokalne warunki siedliskowe oraz układy ektonowe. Powinny one nawiązywać do lokalnych wzorców przyrodniczych. W ramach planowanych zadań istotnym brakującym, elementem jest: − brak działań bezpośrednio zmierzających do poprawy stanu siedlisk i gatunków (brak odniesienia do krajowych programów ochrony gatunków i siedlisk związanych z „wodą”), − brak działań związanych z oceną stanu krajowego systemu melioracyjnego, zasadności istnienie niektórych z jego elementów – szczególnie w obszarach chronionych, oceną możliwości przywrócenia wielofunkcyjności (szczególnie funkcji nawadniania i retencjonowania wody), oceną możliwości wykorzystania dla poprawy stanu siedlisk i gatunków, − brak zadań zmierzających do renaturyzacji zdegradowanych siedlisk hydrogenicznych oraz zwiększania zasobów wodnych kraju (np. aktywna ochrona zdegradowanych terenów podmokłych, renaturyzacja cieków itp.), − brak konkretnych działań wynikających ze strategii ochrony obszarów wodno– błotnych w Polsce na lata 2006–2013 (IOŚ 2006), − brak zadań mających na celu pełne zinwentaryzowanie (uzupełnienie inwentaryzacji) i ocenę stanu zasobów ekosystemów wodnych i hydrogenicznych oraz ich monitoring, − brak zadań wynikających z istniejących planów ochrony obszarów chronionych związanych z ekosystemami wodnymi i wodno–błotnymi. str. 355 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Realizacja działań umożliwi poprawę jakości wód, co jednocześnie wiązało się będzie z dostępnością ludności do wód dobrej jakości. Dobry stan wód stanowi czynnik istotny dla rozwoju gospodarczego. 8. STRESZCZENIE WSTĘP Celem „Prognozy oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry” było zidentyfikowanie ewentualnych oddziaływań na poszczególne elementy środowiska i wskazanie na wczesnym etapie potencjalnych kolizji z obszarami przyrodniczymi, kulturowymi oraz ewentualnych konfliktów społecznych. Z uwagi na brak możliwości przeanalizowania na tym etapie wszystkich działań w zakresie rozwiązań technicznych, etap dokładnej identyfikacji zagrożeń związanych z realizacją inwestycji powinien zostać przeprowadzony na szczeblu uzyskiwania potrzebnych decyzji na szczeblu lokalnym. Zakres prognozy oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry jest zgodny z prawem Unii Europejskiej i opiera się na tzw. Dyrektywie SEA (Dyrektywie 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27.06.2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko) jak również jest zgodny z zapisami prawa polskiego tj. ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. nr 199, poz. 1227) – Dział IV „Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko”. W opracowanej Prognozie przeprowadzono ocenę zgodności celów Projektu PGW z celami środowiskowymi ustanowionymi na szczeblu międzynarodowym i krajowym, analizę i ocenę środowiska przyrodniczego, kulturowego w obrębie analizowanego obszaru oraz ocenę oddziaływania realizacji planu na otaczające środowisko, w szczególności na wody powierzchniowe i podziemne, gleby, powietrze, klimat, florę, faunę, krajobraz, życie i zdrowie ludzi, obszary chronione, dziedzictwo kulturowe, zasoby odnawialne oraz nieodnawialne. Podczas opracowania prognozy starano się zidentyfikować i ocenić bezpośrednie, pośrednie oraz skumulowane oddziaływanie ustaleń skutków projektu planu na wszelkie komponenty środowiska. Prognoza zawiera informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko. str. 356 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry OCENA STANU ORAZ FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO I KULTUROWEGO Ocena aktualnego stanu środowiska zawarta w Prognozie oparta została na danych opublikowanych w raportach charakteryzujących jakość środowiska, raportach wskaźnikowych oraz w innych źródłach. Obszar dorzecza Odry wg podziału J. Kondrackiego obejmuje megaregion: Pozaalpejskiej Europy Środkowej oraz Region Karpacki, prowincje: Niż Środkowoeuropejski, Masyw Czeski, Wyżyny Polskie, Karpaty Zachodnie z Podkarpaciem, podprowincje: Pobrzeża Południowobałytckie, Pobrzeża Wschodniobałtyckie, Pobrzeże Południowobałtyckie, Pojezierze Południowobałtyckie, Niziny Sasko – Łużyckie, Niziny Środkowopolskie, Sudety, Wyżyna Śląsko – Krakowska, Wyżyna Środkowomałopolska, Północne Podkarpacie, Zewnętrzne Karpaty Zachodnie, makroregiony: Pobrzeże Szczecińskie, Pradolina Toruńsko – Eberswaldzka, Pojezierze Zachodniopomorskie, Pojezierze Południowopomorskie, Pobrzeże Koszalińskie, Pojezierze Wielkopolskie, Pojezierze Lubuskie, Pradolina Warciańsko – Odrzańska, Wzniesienia Dolnołużyckie, Zielonogórskie, Wzniesienia Obniżenie Milicko – Głogowskie, Łużyckie, Nizina Obniżenie Śląsko – Łużycka, Nizina Południowowielkopolska, Pojezierze Leszczyńskie, Wał Trzebnicki, Nizina Śląska, Nizina Środkowomazowiecka, Wzniesienia Południowomazowieckie, Przedgórze Sudeckie, Pogórze Zachodniosudeckie, Sudety Zachodnie, Sudety Środkowe, Pogórze Zachodniobeskidzkie, Wyżyna Śląska, Wyżyna Woźnicko – Wieluńska, Wyżyna Krakowsko – Częstochowska, Wyżyna Przedborska, Kotlina Ostrawska, Sudety Wschodnie. Wśród czynników warunkujących stan gleb na obszarze dorzecza Odry wyodrębniono warunki glebowe takie jak: typy gleb, uziarnienie, przydatność rolnicza, walory gleb, zasoby próchnicy glebowej, właściwości wodne, przewodność hydrauliczna, erozja wodna i wietrzna gleb oraz podatność gleb na zagęszczenie. Na obszarze dorzecza występują następujące gleby: − brunatne kwaśne i wyługowane stanowią 34,8 % pokrywy – gleby te są często wadliwe ze względu na silne zakwaszenie i wymycie składników zasadowych; − bielicowe stanowią 24,3% – generalnie są one ubogie w składniki i mało przydatne do uprawy, w dłuższej perspektywie znaczna ich część zostanie zalesiona ze względu na ograniczoną opłacalność produkcji; − czarne ziemie, których udział w pokrywie przekracza 10% – występują one głównie w okolicach Wrocławia i należą do najżyźniejszych w kraju gleb o bardzo wysokiej zawartości próchnicy i uregulowanych stosunkach wodnych; − mady stanowią 7,2% wszystkich gleb; − mady, czarne ziemie, gleby mułowo–torfowe glejowe murszowe i torfowe powstałe w wyniku procesów glebotwórczy związanych z dominującym wpływem wody zajmują ponad 30% powierzchni – znaczenie gleb położonych w dolinach rzecznych str. 357 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry i obniżeniach terenowych, jest bardzo duże z uwagi na ich funkcje retencyjne w stosunku do wody; Pod względem uziarnienia wyróżniamy gleby: − gleby lekkie: piaski gliniaste stanowią 36,4% pokrywy glebowej, − piaski luźne i słabogliniaste – 25,2%; są to gleby występujące w wierzchnich poziomach, − piaski luźne i słabogliniaste stanowią 38,9% – występują w pogłębieniu; − gliny lekkie, średnie, ciężkie i iły stanowią 43% występują w pogłębieniu. Na obszarze dorzecza 53,5% pokrywy glebowej stanowią kompleksy gleb dobrych w odniesieniu do przydatności rolniczej. Zasoby próchnicy glebowej w glebach dorzecza są znaczące, co wiąże się z dużym udziałem czarnych ziem oraz gleb organicznych w pokrywie glebowej – udział gleb o wysokiej i bardzo wysokiej zawartości materii organicznej wynosi 46,9%. Pod względem właściwości wodnych charakteryzowanych na podstawie zapasów wody ogólnie dostępnej (WOD) dla roślin w profilu do 1 m, gleby o bardzo niskich i niskich zdolnościach retencyjnych (do 100 mm WOD) stanowią 44,8% pokrywy glebowej – ich występowanie koreluje z rozmieszczeniem utworów lekkich pochodzenia polodowcowego. Przewodność hydrauliczna gleb dorzecza jest silnie przestrzennie zróżnicowana. Obszary o wysokiej i bardzo wysokiej przepuszczalności (>200 cm/dobę) stanowią 23,6% pokrywy glebowej – są one rozproszone w krajobrazie i związane z występowaniem gleb wytworzonych z piasków różnego pochodzenia. Gleby o niskiej i bardzo niskiej przewodności stanowią 43,8% pokrywy glebowej, co również wynika z występowania utworów zwięźlejszych w podłożu na wielu obszarach, stosunkowo wysokiego udziału gleb organogenicznych w dolinach rzecznych oraz zwięzłych w obszarach występowania gleb wietrzeniowych w krajobrazie górskim i wyżynnym. Erozja wodna gleb występuje na stosunkowo niedużych powierzchniach, przy czym w stopniu bardzo silnym nie występuje w ogóle, a zagrożenie w stopniu silnym dotyczy zaledwie 0,1% gleb. Erozja wietrzna stanowi stosunkowo duże zagrożenie dla jakości gleb w dorzeczu, ze względu na dużą podatność gleb na deflację, jak również dość intensywny charakter produkcji rolniczej. Podatność gleb na zagęszczenie jest szczególnie wysoka na obszarach występowania gleb zwięzłych co dotyczy głównie obszarów górskich, dolinowych oraz moren wytworzonych z glin zwałowych – gleby wysoce podatne na zagęszczenie stanowią 24,6% pokrywy. Analizując dorzecze Odry można wyróżnić w jego obrębie 1734 jednolite części wód rzek (tj.: oddzielny lub znaczący element wód powierzchniowych), 4 jednolitych części wód przejściowych, 5 jednolitych części wód przybrzeżnych, 419 jednolite części wód jezior. str. 358 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry W obrębie dorzecza Odry, w regionie Sudetów, występuje siedem cieków o charakterze potoków górskich. Na obszarach wyżynnych (200 – 800 m n.p.m.), obejmujących w części zachodniej Polski Wyżyny Centralne i fragment Równin Centralnych, występują małe cieki wyżynne. Na obszarach nizinnych < 200 m n.p.m. występują różnej wielkości rzeki: 990 cieków małych, 98 rzek i rzek średnich na utworach staroglacjalnych i 49 rzek na utworach młodoglacjalnych, 14 rzek wielkich. Na obszarze dorzecza Odry występują również cieki związane z wpływem wód słonych. Dodatkowo znajduje się tu 121 małych cieków, 28 rzek oraz średnich rzek będących pod wpływem procesów torfotwórczych oraz 46 cieków łączących jeziora. Ponadto występuje tu 98 rzek nie mających określonego typu. W obszarze dorzecza Odry całkowita liczba jezior o powierzchni większej od 0,5 km2 wynosi 420. Na analizowanym terenie występują wody przybrzeżne oraz przejściowe, które zostały w Planie gospodarowania wodami zakwalifikowane do różnych typów wód z uwagi na parametry abiotyczne takie jak: zasolenie oraz pływy. Ocenę jakości wód powierzchniowych dokonano w oparciu o sprawozdanie Instytutu Meteorologii i Gospodarki wodnej pt: „Ocena stanu ekologicznego i chemicznego wód powierzchniowych: płynących oraz sztucznych zbiorników wodnych w 2007 roku”. Dokonując ogólnej oceny stanu jednolitych części wód w dorzeczu Odry, mając na uwadze powyższe, stan dobry występuje w 14, a zdecydowana większość bo aż 507 części wód charakteryzuje się stanem złym. Żadnej części nie wyróżniono stanem bardzo dobrym. Powołując się na opracowanie Instytutu Ochrony Środowiska wykonanym na zlecenie Głównego Inspektora Ochrony środowiska, w którym dokonano oceny stanu jednolitych części wód jezior w dorzeczu Odry w 2007 r., monitoringiem objęto 28 jezior o łącznej powierzchni 10 729,6 ha. Przeszło połowa badanych jezior zaliczona została do klasy IV i V (stan słaby i zły). Zaledwie 8 jezior reprezentowało stan i dobry. Na obszarze dorzecza Odry rozróżnia się regiony wodne Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego, Środkowej Odry, Górnej Odry oraz Warty. Jednostki te różnią się od siebie warunkami występowania wód oraz hydrodynamiką krążenia wód. Zasoby wód podziemnych do 2005 roku zostały udokumentowane na obszarze 125 340 km3, co stanowi 40,3 % powierzchni kraju. Na obszarze dorzecza Odry najwyższy stopień udokumentowania zasobów dyspozycyjnych został osiągnięty w regionie wodnym Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego. Na obszarze dorzecza Odry występuje w całości lub fragmentarycznie 129 głównych zbiorników wód podziemnych; 24 z nich ma udokumentowane zasoby dyspozycyjne oraz zatwierdzone obszary ochronne. Większość głównych zbiorników wód podziemnych obejmuje utwory czwartorzędowe. Duże znaczenie mają również zbiorniki paleogeńsko – str. 359 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry neogeńskie. Na południu obszaru dorzecza Odry przeważają zbiorniki wydzielone w piętrach mezozoicznych (kredowym, jurajskim i triasowym). Wg oceny stanu JCWPd z 2008 roku, na obszarze dorzecza Odry zidentyfikowano 59 JCWPd, których stan ilościowy jest dobry (Hordejuk i In, 2007). Stanowi to 99,6 % obszaru dorzecza. W pozostałych 3 JCWPd stan ilościowy został określony jako słaby. Obejmują one 535,31 km2, co stanowi 0,4 % obszaru dorzecza. Stan dobry pod względem chemicznym określono w 56 JCWPd, co stanowi 91,1 % obszaru dorzecza. Stan chemiczny w pozostałych 6 JCWPd określono jako słaby. Stanowi to obszar 10 462,73 km2. Najczęstszą przyczyną złego stanu chemicznego JCWPd były podwyższone zawartości związków chemicznych i pierwiastków – m. in. Fe ogól., NH4, K, NO3, C org., Na, Cl i in. O złym stanie JCWPd decydowała zawartość wskaźników mieszczących się w klasie IV i V wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008, Dz. U. nr 143, poz. 896. Dorzecze Odry jest drugim, co do wielkości dorzeczem Polski rozległym od Bałtyku aż po południową granicę, zatem charakteryzując jego klimat scharakteryzowano klimat całego kraju. W Polsce występuje klimat umiarkowany o charakterze przejściowym pomiędzy klimatem lądowym a morskim. W efekcie klimat Polski odznacza się dużą kapryśnością pogody i znacznymi wahaniami w przebiegu pór roku w następujących po sobie latach. W Polsce północnej i zachodniej przeważa klimat umiarkowany morski z łagodnymi, wilgotnymi zimami i chłodnymi latami z dużą ilością opadów. Charakterystyczna dla klimatu Polski jest też duża zmienność pogody w kolejnych latach. Jest to spowodowane zaburzeniami w napływie głównych mas powietrza docierających nad kraj. Zdarza się, że upalne i suche lato występuje rok po roku, a w następnych jest chłodne i wilgotne. W przypadku klimatu Polski największe znaczenie ma Ocean Atlantycki, a rozległą przestrzeń stanowi cały kontynent euroazjatycki. Istotny wpływ na klimat mają również morza. Dla Polski północnej jest to Morze Bałtyckie, zaś dla południowej również Morze Śródziemne oraz Morze Czarne. Ocenę jakości powietrza dokonano w oparciu o opracowanie Instytutu Ochrony Środowiska pt: „Ocena jakości powietrza w strefach w Polsce, na podstawie wyników rocznej oceny jakości powietrza za rok 2006”. Dokument ten stanowi podsumowanie wyników oceny za rok 2006, które zostały wykonane przez Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska poszczególnych województw i przekazane do Głównego Inspektora Środowiska. Z uwagi na rozległość i powierzchnię obszaru dorzecza Odry do oceny jakości powietrza posłużono się opracowaniem sporządzonym dla całego kraju. Stężenia poszczególnych zanieczyszczeń: SO2 – wysokie stężenia SO2 przekraczające wartość dopuszczalną, kumulują się głównie w południowej części dorzecza Odry w województwie śląskim; str. 360 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry NO2 – stężenia NO2 na obszarze dorzecza Odry lokalnie przekraczają wartość dopuszczalną powiększoną o margines tolerancji; Pył PM10 – stężenia pyłu zawieszonego, przekraczające wartość dopuszczalną powiększoną o margines tolerancji, zlokalizowane są przede wszystkim w obrębie dużych aglomeracjach miejskich oraz stref wysoko uprzemysłowionych. Pb – nie występują stężenia ołowiu przekraczające wartość dopuszczalną powiększoną o margines tolerancji oraz stężenia przewyższające wartość dopuszczalną i nie przekraczające wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji; Benzen – stężenie benzenu na podstawie rocznej oceny jakości powietrza za rok 2006 przekracza wartość dopuszczalną powiększoną o margines tolerancji w województwie opolskim. Występują także strefy, w których stężenia tego związku przewyższają wartość dopuszczalną, lecz nie przekraczają wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji; CO – na obszarze dorzecza Odry w województwie dolnośląskim występuje strefa przekroczenia wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji. Strefy przekroczeń wartości dopuszczalnej, lecz nie przekraczającej wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji nie występują. O3 – w obrębie dorzecza Odry przekroczenia wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji koncentrują się głównie w województwie łódzkim, wielkopolskim, dolnośląskim oraz w mniejszym stopniu w województwie śląskim. Strefy przekroczeń wartości dopuszczalnej, lecz nie przekraczającej wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji nie występują. Ze względu na wielkość dorzecza, roślinność jest bardzo silnie zróżnicowana. W strefie górskiej, obejmującej głównie Sudety, znamienna jest słabo rozwinięta i zachowana roślinność związana z ciekami. Bardzo ubogie są zasoby roślinności na kamieńcach rzek. Niewielkie są też zasoby olszynek górskich. Natomiast w niższych położeniach górskich nad ciekami wykształcają się łęgi jesionowe Carici remotae– Fraxinetum. Wiele rzek ma charakter rzek włosienicznikowych. W strefie wyżyn i pasa nizin środkowej Polski roślinność związana z wodami to gównie łęgi olszowo–jesionowe oraz błonia i łąki zalewowe w dolinach rzecznych, a także niskie torfowiska przyrzeczne i roślinność szuwarowa; fragmentami także szuwary i łąki trzęślicowe. Dla dorzecza charakterystyczne jest liczne występowanie łęgów wiązowo– jesionowych w dolinach rzecznych, silnie zagrożonych zanikiem zalewów i w konsekwencji przekształcających się w grądy. Mniej niż nad Wisłą jest natomiast łęgów topolowych. Unikatowe skupienie ekosystemów związanych z wodą gromadzi Pomorze. Bardzo liczne są tu torfowiska różnych typów – od torfowisk wysokich typu bałtyckiego, przez torfowiska przejściowe i nakredowe, po zasilane wodami podziemnymi torfowiska str. 361 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry soligeniczne. Unikatowe są rzeki Pomorza i Pojezierza Pomorskiego, wiele z nich to rzeki wlosienicznikowe. W młodoglacjalnej części dorzecza występują jeziora różnych typów, w tym mezotroficzne jeziora ramieniowe, jeziorka dystroficzne oraz (na Pomorzu) oligotroficzne jeziora lobeliowe. Dorzecze Odry jest lepszą, niż dorzecze Wisły, ostoją zagrożonych gatunków roślin o subatlantyckim typie zasięgu. W tym dorzeczu znajduje się cała polska populacja gałuszki kulecznicy Pilularia globulifera (gatunek z Czerwonej Księgi), zdecydowana większość populacji zagrożonych nadwodników (Elatine spp), cała populacja brzeżycy (Corrigiola litoralis). Liczne Ostoje Roślinne IPA Rodzima ichtiofauna dorzecza Odry liczy 4 gatunki minogów oraz 50 gatunków ryb. W dorzeczu Odry występuje 19 gatunków chronionych; 1 gatunek z załącznika IV oraz 16 gatunków z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Główne zagrożenia dla funkcjonowania populacji ryb chronionych, wykazanych w załączniku IV i II Dyrektywy Siedliskowej oraz o wysokim statusie zagrożenia w dorzeczu Odry to: zanieczyszczenia wody, przerwanie szlaku migracji przez przeszkody poprzeczne, zmiany naturalnego reżimu hydrologicznego (nadmierne pobory wody, zmiany objętości przepływu na skutek „wyrównywania” przepływów przez zbiorniki zaporowe, żegluga (płoszenie ryb), eksploatacja kruszywa z koryt rzecznych, regulacje koryt rzecznych połączone ze zmianą struktury dna, melioracje odwadniające, przesuszanie i zanik niewielkich zbiorników wodnych, niewłaściwa gospodarka rybacka i przełowienia. Najważniejszymi z nich są zanieczyszczenia wody, przerwanie szlaku migracji i przekształcenia hydromorfologiczne rzek. W projekcie planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry tylko dwie grupy planowanych działań mogą stanowić zagrożenie dla ryb: budowa, rozbudowa, remont, modernizacja kanalizacji sanitarnej oraz budowa, rozbudowa, remont, modernizacja oczyszczalni ścieków. Działanie te, choć poprzez poprawę jakości wody służą poprawie warunków funkcjonowania populacji ryb niosą ryzyko zmiany reżimu przepływów lub tworzenia nowych przeszkód w rzekach, dlatego będą musiały być prowadzone w sposób minimalizujący te presje. Z pozostałych działań żadne nie stanowią zagrożenia dla rodzimej ichtiofauny, a znaczna część z nich (w sferze działań: budowa przepławek, przywrócenie drożności rzek, tworzenie stref buforowych wzdłuż cieków i zbiorników wodnych, właściwa uprawa gleb; w sferze zarządzania: opracowanie warunków korzystania wód zlewni, wspieranie rolnictwa ekologicznego) ewidentnie służy zmniejszeniu antropopresji i poprawie warunków funkcjonowania ichtiofauny. str. 362 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry W dorzeczu Odry występuje w sposób mniej lub bardziej stały 18 obcych gatunków ryb (nie licząc translokowanej w to dorzecze z dorzecza Dunaju głowacicy Hucho hucho). Dorzecze Odry, zajmujące nieco ponad 1/3 obszaru Polski stanowi istotny obszar występowania wielu ginących i zagrożonych gatunków ptaków. W granicach dorzecza Odry, głównie w dolinach Warty i Noteci, gniazdują znaczące w skali kraju populacje kilku gatunków. Charakterystycznym elementem dorzecza Odry, szczególnie jej północnej części są gatunki związane z krajobrazem obfitujących w wody i tereny podmokłe Pojezierzy. Dorzecze Odry, a szczególnie jego północno – zachodnia część jest ważnym w skali Europy miejscem koncentracji w okresie wędrówek i zimowiskiem istotnych części populacji wielu gatunków Najważniejsze zagrożenia dla funkcjonowania populacji ptaków związanych z siedliskami hydrogenicznymi o wysokim statusie zagrożenia w dorzeczu Odry to zmiany naturalnego reżimu hydrologicznego wód, regulacje koryt rzecznych, melioracje odwadniające, przesuszanie i zanik terenów podmokłych, zabudowa i wzrost penetracji ludzkiej na obrzeżach wód, a także ograniczanie powierzchni siedlisk, miedzy innymi lasów łęgowych i zmiany w strukturze użytkowania gruntów. W projekcie planu gospodarowania wodami dorzecza Odry żadne z planowanych działań nie należą do wymienionej grupy zagrożeń, a w związku z tym nie wydają się stanowić istotnego zagrożenia dla awifauny. Znaczna część z nich służyć może poprawie warunków funkcjonowania siedlisk ptaków i warunków występowania ich populacji. Pojedyncze inwestycje, niewłaściwie zlokalizowane lub zaplanowane, mogą wpływać niekorzystnie na awifaunę, jednak ocena na tym poziomie szczegółowości wykracza poza możliwości niniejszej prognozy. W dorzeczu Odry występuje ogromna większość gatunków i siedlisk z zał. I, II, i IV dyrektywy siedliskowej odnotowanych na terenie kraju.. Zasoby większości z występujących tu gatunków i siedlisk osiągają wartość zbliżoną do połowy zasobów całego kraju a niektóre znacznie tę wartość przewyższają. W obszarze dorzecza występuje kilka gatunków niespotykanych gdzie indziej na terenie Polski. Analiza kluczowych czynników sprzyjających rozwojowi siedlisk czy egzystencji gatunków pozwala wyróżnić następujące główne zagrożenia: − zakłócenie lub eliminacja naturalnych rytmów zróżnicowanego poziomu wody oraz okresów jej wylewów w przypadku np. łęgów, starorzeczy, zalewanych mulistych brzegów rzek, kamieńców górskich potoków, wszystkich rodzajów łąk i zarośli w dolinach rzecznych, − eliminacja naturalnych procesów związanych z przepływem czy oddziaływaniem wód (erozja, sedymentacja, abrazja itp.) w przypadku takich siedlisk jak klify, ujścia rzek, zalewy, zatoki, rzeki włosienicznikowe, str. 363 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − zmiana stosunków wodnych (z reguły osuszenie) niezwykle istotne dla takich siedlisk jak wszystkie typy torfowisk, borów i lasów bagiennych, jak też łęgów czy łąk, − zanieczyszczenie wód – dotyczy praktycznie wszystkich siedlisk jednak najbardziej wrażliwymi pozostają zbiorniki wodne z uwagi na ograniczone możliwości samooczyszczania, − zmodyfikowany lub ograniczony dopływ wód podziemnych odpowiedniej jakości w przypadku siedlisk zależnych od ich wpływu (np. źródliska wapienne, torfowiska alkaliczne, śródlądowe łąki, solniska, jeziora ramienicowe). W granicach dorzecza Odry występuje 206 obszarów Natura 2000 („ptasie” i „siedliskowe”). W obrębie 178 występują gatunki oraz siedliska wodne lub wodno–błotne. W dorzeczu Odry Wojewódzkie Zespoły Specjalistyczne w roku 2009 zaproponowały do utworzenia kolejne obszary Natura 2000. Spośród 184 potencjalnych obszarów Natura 2000 aż 143 obejmuje siedliska i gatunki bezpośrednio uzależnione od „wody”. Działania wymienione w planie gospodarowania wodami w dorzeczu Odry nie powinny mieć negatywnego wpływu na istniejące oraz proponowane obszary Natura 2000 jak też odnotowane tam siedliska i gatunki. Dorzecze Odry, które pod względem wielkości zajmuje po dorzeczu Wisły drugie miejsce w Polsce, również obfituje w miejsca cenne pod względem przyrodniczym i krajobrazowym. Na obszarze dorzecza Odry utworzono dotychczas 6 parków narodowych – Woliński PN, Drawieński PN, Wielkopolski PN, PN Ujście Warty, Karkonoski PN i PN Gór Stołowych oraz ponad 40 parków krajobrazowych. Tu również znajdziemy formy ochrony, które powołano m.in. dla zachowania cennych ekosystemów wodno–błotnych. Do takich obiektów należy m.in. PN i PK Ujście Warty, Drawieński PN, Nadwarciański PK, PK Dolina Bystrzycy, czy PK Międzyrzecza Warty i Widawki. W dorzeczu Odry występują: − parki narodowe: Woliński Park Narodowy, Drawieński Park Narodowy, Wielkopolski Park Narodowy, Park Narodowy Ujście Warty, Karkonoski Park Narodowy, Park Narodowy Gór Stołowych − parki krajobrazowe: Park Krajobrazowy Doliny Dolnej Odry, Szczeciński Park Krajobrazowy, Iński Park Krajobrazowy, Drawski Park Krajobrazowy, Barlinecko– Gorzowski Park Krajobrazowy, Ujście Warty Park Krajobrazowy, Cedyński Park Krajobrazowy, Sierakowski Park Krajobrazowy, Pszczewski Park Krajobrazowy, Łagowski Park Krajobrazowy, Gryżyński Park Krajobrazowy, Krzesiński Park Krajobrazowy, Przemęcki Park Krajobrazowy, Rogaliński Park Krajobrazowy, Przemkowski Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy Dolina Jezierzycy, Krajeński Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy Puszcza Zielonka, Lednicki Park Krajobrazowy, Park str. 364 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Krajobrazowy Promno, Powidzki Park Krajobrazowy, Nadgoplański Park Krajobrazowy, Nadwarciański Park Krajobrazowy, Żerkowsko – Czeszweski Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy Międzyrzecza Warty I Widawki, Załęczański Park Krajobrazowy, Stawki Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy Orlich Gniazd, Park Krajobrazowy Lasy Nad Górną Liswartą, Stobrawski Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy Góra Św. Anny, Park Krajobrazowy Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich, Park Krajobrazowy Gór Opawskich, Śnieżnicki Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy Gór Sowich, Ślężański Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy Dolina Bystrzycy, Park Krajobrazowy Chełmy, Książański Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy Sudetów Wałbrzyskich, Rudawski Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy Doliny Bobru, Park Krajobrazowy Dolina Słupi, Park Krajobrazowy Wzniesień Łódzkich, Park Krajobrazowy Beskidu Żywieckiego, Park Krajobrazowy Łuk Mużakowa. Zarówno w parkach narodowych jak i krajobrazowych obszary wodno–błotne stanowią istotny element środowiska przyrodniczego dla którego obszary te objęto ochroną. W obszarze dorzecza Odry licznie występują korytarze ekologiczne jak też obszary węzłowe o randze krajowej i międzynarodowej. Ich rozmieszczenie prezentuje rycina zamieszczona poniżej. W obszarze dorzecza Odry znajduje się jeden rezerwat biosfery „Karkonosze”. Rozmieszczenie rezerwatów biosfery w Polsce prezentuje rycina poniżej. W dorzeczu Odry położone są następujące obszary wodno–błotne RAMSAR: Park Narodowy „Ujście Warty”, Rezerwat przyrody Jezioro Świdwie, Rezerwat przyrody Stawy Milickie. Działania w ramach planu gospodarowania wodami w dorzeczu Odry nie powinny mieć negatywnego wpływu na obszary chronione oraz istniejące korytarze ekologiczne i obszary węzłowe. Na obszarze dorzecza Odry znajdują się liczne zabytki wpisane na listę sporządzoną przez Ośrodek Dokumentacji Zabytków. Są to głównie zamki i twierdze, zespoły pałacowo – parkowe oraz zespoły miejskie i sakralne. str. 365 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry POTENCJALNE ZMIANY AKTUALNEGO STANU ŚRODOWISKA W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI PLANÓW GOSPODARKI WODAMI Plan gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry jest jednym z podstawowych narzędzi polityki wodnej, który realizuje założenia RDW. Wdrożenie PGW wraz z zawartymi tam działaniami zapewni utrzymanie bądź poprawę stanu wód. Brak realizacji PGW dla obszaru dorzecza Odry uniemożliwi poprawę jakości wód albo pozostawi aktualny stan wód niezmienionym. CHARAKTERYSTYKA PROJEKTU Plan Gospodarowania Wodami dla obszaru dorzecza Odry (z grudnia 2008 zwanej dalej PGW) jest dokumentem realizującym założenia Ramowej Dyrektywy Wodnej. Celem środowiskowym planów gospodarowania wodami jest taka konsolidacja działań i środków, która pozwoli na osiągnięcie dobrego stanu wód już do roku 2015. Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza stanowi podsumowanie procesu planistycznego i zgodnie z Prawem wodnym charakteryzuje obszary dorzeczy głównie przez identyfikacje oddziaływań antropogenicznych na wody, ocenę ich wpływu, zestawienie obszarów chronionych oraz wykazanie jednolitych części wód i ustanowionych dla nich celów środowiskowych. Projekt planu oprócz elementów wskazanych ustawą Prawo wodne zawiera opis gospodarowania wodą w okresie poprzedzającym wdrażanie dyrektyw UE. W projekcie planu odwołano się do krajowych, regionalnych dokumentów o charakterze planistycznym i rozwojowym, przedstawiając ich tematykę uwzględniając działania związane z gospodarowaniem wodą. Integralna częścią projektu planu jest rozdział dotyczący podsumowania działań zawartych w programie wodno–środowiskowym kraju. Jednym z elementów projektu planu gospodarowania wodami jest podsumowanie analizy ekonomicznej korzystania z wód. Rozdział ten zawiera analizę zwrotów kosztów dostarczania wody oraz odbioru i oczyszczania ścieków. Podsumowanie analizy zostało przedstawione z uwzględnieniem regionów wodnych oraz z podziałem na sektory: komunalny, przemysłowy, rolnictwo i leśnictwo. str. 366 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry ZGODNOŚĆ PLANÓW GOSPODAROWANIA WODAMI Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI, PRAWEM UNIJNYM I KRAJOWYM W „Planie gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry” omówiono dokumenty strategiczne i prawne obowiązujące w państwach Unii Europejskiej i na terytorium kraju, w celu określenia zgodności wyznaczonych celów środowiskowych. Analizowane dokumenty to: − Strategia Zrównoważonego Rozwoju Unii Europejskiej (Strategia Goeteborska) Oceniając cele PGW można stwierdzić zgodność zamierzeń zawartych w projekcie planu z celami Strategii Goeteborskiej. Realizacja działań przedstawionych w projekcie PGW ma zapewnić poprawę jakości wszystkich wód oraz poprawę stanu całego środowiska wodnego. Działania te ujęto w grupy zadań takich jak np.: działania organizacyjno – prawne i edukacyjne, co zatem odzwierciedla działania Strategii Goeteborskiej zaproponowane jako: „działania, w celu zmiany sposobu zachowania ludzi oraz zapewnieniu konwergencji wszystkich programów (…) zarządzania zasobami naturalnymi poprzez powstrzymanie utraty bioróżnorodności oraz lepszą gospodarkę powietrzem, wodą, ziemią, lasami oraz zasobami rybnymi”. − VI Program Działań na Rzecz Środowiska Unii Europejskiej 2002 – 2012 PGW mają stać się narzędziem współczesnej polityki wodnej, zapewniając zaspokajanie potrzeb człowieka i gospodarki w wodę. Wdrożenie zaproponowanych działań zamierzających do osiągnięcia dobrego stanu wód umożliwią realizację założeń zawartych w VI Programie, poprzez dążenie do zrównoważonego wykorzystania i osiągnięcia wysokiej jakości wód. − Konwencja o ochronie gatunków dzikiej flory i fauny europejskiej oraz ich siedlisk, sporządzona w Bernie dnia 19 września 1979 r. Realizacja zadań określonych w PGW między innymi ochrona, zachowanie i przywracanie biotopów i naturalnych siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory jest całkowicie zgodna z założeniami Konwencji. − Konwencja o obszarach wodno– błotnych mających znaczenie międzinarodowe, szczególnie jako siedliska ptactwa wodnego (Konwencja Ramsarska) Realizacja zadań określony w PGW mających na celu osiągnięcie dobrego stanu wód i całego środowiska wodnego, co będzie również sprzyjać zapewnieniu dobrego stanu obszarów wodno – błotnych (w tym obszarów znajdujących się w spisie Ramsar). − Konwencja o różnorodności biologicznej Realizacja zadań określony w PGW między innymi ochrona, zachowanie i przywracanie biotopów i naturalnych siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory jest całkowicie zgodna z założeniami Konwencji. str. 367 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − Konwencja Helsińska o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego Oceniając cele PGW można stwierdzić zgodność zamierzeń zawartych w projekcie planu z celami Konwencji Helsińskiej. Realizacja działań przedstawionych w projekcie PGW ma zapewnić poprawę jakości wszystkich wód oraz poprawę stanu całego środowiska wodnego, co przyczyni się do ograniczenia ładunków zanieczyszczeń wprowadzanych do wód Morza. Zatem Plan gospodarowania wodami dla dorzecza Odry jest zgodny z polityką zrównoważonego rozwoju Unii Europejskiej oraz dokumentami europejskiej polityki wodnośrodowiskowej i ekologicznej. W odniesieniu do dokumentów strategicznych na poziomie krajowym, Plan gospodarowania wodami jest zgodny z celami wyznaczonymi przez inne krajowe dokumenty o charakterze strategicznym, przyjęte na najwyższych krajowych szczeblach decyzyjnych przed opracowaniem przedmiotowego Planu. Poniżej przedstawiono krajowe dokumenty o charakterze planistycznym i rozwojowym: − Strategia Rozwoju Kraju 2007 – 2015, − Narodowy Plan Rozwoju 2007 – 2013, − Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego, − Koncepcja Polityki Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, − Polityka ekologiczna państwa na lata 2007 – 2010 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011 – 2014 Krajowy, − Program Zwiększania Lesistości, − Strategia Rozwoju Energetyki Odnawialnej, − Strategia Ochrony i Umiarkowanego Użytkowania Różnorodności Biologicznej, − Strategia Ochrony Obszarów Wodno – Błotnych w Polsce, − Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, − Regionalne Programy Operacyjne na lata 2007 – 2013, − Strategia Gospodarki wodnej 2005, − Projekt narodowej strategii gospodarowania wodami 2030 z uwzględnieniem etapu 2015, − Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych wraz z aktualizacjami, − Program dla Odry 2006, − Program działań przeciwpowodziowych w dorzeczu Odry, − Regionalne dokumenty o charakterze planistycznym i rozwojowym: Wojewódzkie strategie rozwoju, Wojewódzkie programy ochrony środowiska, str. 368 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Wojewódzkie plany gospodarki odpadami, Wojewódzkie programy udrażniania rzek, Programy małej retencji, Plan ochrony parku narodowego, Plan ochrony parku krajobrazowego, Plan ochrony rezerwatu przyrody. Ponadto PGW zgodny jest z celami zawartymi w Ramowej Dyrektywie Wodnej 2000/60/WE, Dyrektywie w sprawie ochrony wód podziemnych przed zanieczyszczeniem i pogarszaniem ich stanu 2006/118/we, Dyrektywie Ptasiej 79/409/EWG, Dyrektywie Siedliskowej 92/43/EWG, Ustawie Prawo wodne, Ustawie o ochronie przyrody. ANALIZA I OCENA PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO I ZABYTKI ZWIĄZANYCH Z REALIZACJĄ PROJEKTU PLANU Plan gospodarowania wodami dla dorzecza zawiera działania, ujęte w poszczególne grupy z zakresu: gospodarki komunalnej, rolnictwa i leśnictwa, zagospodarowania przestrzennego, kształtowania stosunków wodnych oraz ochrona ekosystemów od wód zależnych, działań organizacyjno – prawnych i edukacyjnych oraz przemysłu. Realizacja działań spowoduje pewne zmiany w dotychczasowym stanie środowiska. Rozważając zaproponowane działania i ich wpływ na poszczególne komponenty środowiska stwierdzono: − Gleby – ocena działań z wszystkich kategorii nie wpłynie szkodliwie na środowisko gruntowe, − Wody powierzchniowe i podziemne –wszystkie działania objęte Planami gospodarowania wodami wpłyną w mniejszym lub większym stopniu na wody powierzchniowe, jak również podziemne. Oddziaływania mają charakter bezpośredni bądź pośredni. Nie odnotowano znaczących negatywnych wpływów na omawiany komponent. − Powietrze i klimat – ocena działań zawartych w PGW wykazuje, że ich realizacja niesie za sobą pozytywne skutki na stan jakości powietrza oraz nie wpływa znacząco na zmianę aktualnego klimatu regionu dorzecza Odry. − Fauna i flora – Większość planowanych działań z punktu widzenia ochrony przyrody nie budzi zastrzeżeń i kwalifikuje się jako działania służące poprawie stanu siedlisk i gatunków. − Obszary chronione – działania w ramach planu gospodarowania wodami w dorzeczu Odry nie powinny mieć negatywnego wpływu na obszary chronione oraz istniejące korytarze ekologiczne i obszary węzłowe. str. 369 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry − Krajobraz – efekt działań zawartych w PGW umożliwiających poprawę aktualnego stanu wód będzie miał korzystny wpływ na ochronę krajobrazu związanego z komponentem środowiska jakim jest woda. Rozwój turystki wodnej związany jest przeważenie z regionami atrakcyjnymi krajobrazowo, dlatego też wszelkie działania powodujące poprawę jakości wód, będą wpływać pozytywnie na krajobraz turystyczny regionu. − Ludzi i zdrowie ludzi – oddziaływanie realizacji PGW na ludzi można określić jako pozytywne. Niektóre z działań przy braku odpowiedniej realizacji mogą wywołać chwilowe negatywne i pośrednie skutki, jednakże realizacja analizowanych założeń będzie miała zdecydowanie pozytywny wpływ na ludzi i ich zdrowie. − Dziedzictwo kulturowe – ocena działań zawartych w PGW wykazuje, że ich realizacja przynieść może jedynie pozytywne skutki na stan środowiska kulturowego regionu dorzecza Odry. − Wpływ na wykorzystanie zasobów odnawialnych i nieodnawialnych – realizacja działań zawartych w Planach wpłynie korzystanie na wykorzystanie zasobów odnawialnych oraz nieodnawialnych. − Wpływ na efektywność energetyczną oraz potrzeby transportowe – potrzeby transportu towarowego i pasażerskiego mogą zostać zaspokojone w wyniku modernizacji istniejących już dróg wodnych, co nie koliduje z zaproponowanymi działaniami w Planie gospodarowania wodami. Realizacja działań umożliwi poprawę jakości wód, co jednocześnie wiązało się będzie z dostępnością ludności do wód dobrej jakości. Dobry stan wód stanowi czynnik istotny dla rozwoju gospodarczego. Zminimalizowaniu ulegną koszty uzdatniania wody. W wyniku realizacji działań związanych z budową i modernizacją oczyszczalni i kanalizacji ścieków ulegną zmniejszeniu zanieczyszczenia środowiska gruntowo–wodnego. Minimalizacja zanieczyszczeń pochodzenia rolniczego w wyniku wprowadzania działań z kategorii rolnictwo i leśnictwo, a przede wszystkim tworzeniem obszarów szczególnie narażonych, tworzeniem stref buforowych wzdłuż cieków i zbiorników wodnych, właściwą uprawą gleby, opracowanie granicy rolno – leśnej, przechowywanie gnojówki i gnojowicy w odpowiednich warunkach, przechowywaniem nawozów naturalnych w odpowiednich warunkach, stosowaniem międzyplonów i wsiewek poplonowych, będzie miało pozytywny wpływ na większość elementów środowiska. Realizacja działań związanych z opracowaniem miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego z uwzględnieniem zasad ochrony środowiska umożliwi odpowiednie zagospodarowanie terenu oraz właściwą ochronę środowiska naturalnego. str. 370 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Zahamowanie procesu eutrofizacji wód poprzez redukcję fosforu w wyniku opracowania "programu redukcji fosforu" dla części wód, umozolili poprawę jakości wód i środowiska gruntowo–wodnego. Propagowania idei zrównoważonego rozwoju i upowszechnianie informacji o podejmowanych działaniach, akcjach, kampaniach na rzecz aktywnej ochrony środowiska, szkolenia obejmujące szczegółowe zagadnienia dotyczące programu rolno środowiskowego, wzmocnienia zaplecza technicznego stanowisk związanych z ochroną środowiska w celu zapewnienia realizacji nowych przepisów krajowych i unijnych oraz zakup materiałów szkoleniowych i pomocniczych spowoduje wzrost świadomości ekologicznej społeczeństwa. Prowadzenie monitoringu zakładów przemysłu rolno–spożywczego o wielkości nie mniejszej niż 4000 RLM odprowadzających ścieki bezpośrednio do wód w zakresie spełnienia wymagań odpowiedniego stopnia oczyszczania ścieków, umożliwi bieżącą kontrole i zapobieganie zanieczyszczeniom powodującym skażenie poszczególnych elementów środowiska. Spośród rozważanych oddziaływań najkorzystniejszymi skutkami realizacji projektu planu będą: − poprawą stanu części wód; − dążeniem do osiągnięcia dobrego stanu ekologicznego i chemicznego dla wód powierzchniowych, dobrego stanu chemicznego i ilościowego dla wód podziemnych; − dotrzymaniem obowiązków wynikających z przystąpienia Polski do Unii Europejskiej; − zahamowaniem problemu zrzutów niekontrolowanych, substancji priorytetowych do środowiska; − dostęp ludności do wody pitnej, − zmniejszeniem zanieczyszczenia środowiska gruntowo–wodnego związanego z niedostatecznym system oczyszczania ścieków; − minimalizacją zanieczyszczeń pochodzenia rolniczego; − zahamowaniem procesu eutrofizacji wód; − zwiększeniem efektywności energetycznej; − wzrostem świadomości ekologicznej społeczeństwa; − zwiększeniem sieci monitoringu wód i innych komponentów środowiska; ODDZIAŁYWANIA TRANSGRANICZNE Analizując projekt PGW dorzecza Odry na poziomie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko nie stwierdzono występowania znaczącego negatywnego oddziaływania o charakterze transgranicznym. Zaproponowane działania umożliwią utrzymanie bądź str. 371 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry poprawę jakości wód oraz polepszanie całego środowiska wodnego. Realizacja założeń PGW poprzez inwestycje związane z gospodarką komunalną (np. budowa oczyszczalni, kanalizacji, przydomowych oczyszczalni ścieków), poprzez ograniczenie zanieczyszczeń pochodzenia rolniczego, redukcję zanieczyszczeń pochodzenia przemysłowego oraz zwiększanie lesistości i ochronę bioróżnorodności, następnie poprzez działania związane z zagospodarowaniem przestrzennym uwzględniającym wymagania ochrony środowiska, a na końcu wprowadzenie działań prawnych, organizacyjnych i edukacyjnych umożliwi osiągnięcie poprawy stanu wód i ekosystemów od wód zależnych. Jednakże należy zaznaczyć, że bardzo istotnym elementem jest sam proces realizacji poszczególnych działań. Powodzenie niektórych działań uzależnione jest od sposobu wykonalności założeń PGW. Z uwagi na ten fakt postępowanie w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko będzie musiało być przeprowadzone w odniesieniu do każdego zamierzenia inwestycyjnego na poziomie uzyskiwania stosownych decyzji, oczywiście jeżeli z przeprowadzonej analizy zostaną zidentyfikowane zagrożenia. ODDZIAŁYWANIE SKUMULOWANE, BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE ITP. I POWIĄZANIA MIĘDZY NIMI Proponowane działania dla dorzecza Odry w przedziale wymienionych kategorii oddziałują w mniejszym lub większym stopniu na poszczególne komponenty środowiska. W celu zobrazowania charakteru oddziaływania, wpływu oraz czasu w jakim poszczególne działania będą oddziaływać na komponenty środowiska sporządzono tabelę wpływów. Analiza wpływu działań na poszczególne komponenty środowiska w dorzeczu Odry dokonano oceny charakteru oddziaływania proponowanych działań na poszczególne elementy środowiska. Rozpatrując poszczególne działania w ramach dorzecza nie stwierdzono działań, które mogą spowodować znaczące szkodliwe oddziaływanie skumulowane. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZENIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO Analizując założenia oraz główne cele PGW polegające na utrzymaniu bądź poprawie stanu wód należy stwierdzić, że działania te jako doprowadzające do zamierzonego celu nie będą stanowić znaczącego negatywnego oddziaływania na środowisko. Już samo uznanie konieczności poprawy stanu wód można określić jako działanie minimalizujące oddziaływania na środowisko. Przewiduje się, że dokładny opis działań minimalizujących oraz kompensujących przewidywane negatywne oddziaływania na środowisko zawarty będzie na etapie projektowania poszczególnych inwestycji w ramach poszczególnych działań opisanych w PGW. str. 372 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry Należy jednak podkreślić, iż sposób realizacji poszczególnych działań jest szczególnie istotnym elementem warunkującym sukces wytyczonych założeń PGW. Dlatego też w ramach niniejszego dokumentu zasygnalizowano pewne działania minimalizujące. budowa oczyszczalni i kanalizacji Na etapie budowy należy użytkować sprzęt budowlany w pełni sprawny nie powodujący skażenia gleb, ponadto należy zabezpieczyć teren budowy przed ewentualnymi wyciekami substancji ropopochodnych z pracujących maszyn, natomiast odpady powstające podczas budowy należy składować w specjalnie przeznaczonych i odpowiednio zabezpieczonych miejscach. Podczas eksploatacji oczyszczalni należy zachować hermetyzację pracujących instalacji. likwidacja ognisk zanieczyszczeń (dzikich składowisk) Podczas likwidacji niekontrolowanych miejsc składowania odpadów należy użytkować sprzęt w pełni sprawny nie powodujący skażenia gleb, ponadto należy zabezpieczyć analizowany teren przed ewentualnymi wyciekami substancji ropopochodnych z pracujących maszyn. zagospodarowanie osadów ściekowych W przypadku wykorzystywania osadów ściekowych w rolnictwie należy stosować tylko tak przygotowany osad, który nie będzie stanowił zagrożenia dla środowiska oraz zdrowia ludzi. tworzenie stref buforowych wzdłuż cieków i zbiorników wodnych Struktura biologiczna projektowanych stref powinna uwzględniać lokalne warunki siedliskowe oraz układy ektonowe. Powinny one nawiązywać do lokalnych wzorców przyrodniczych. budowa przepławek Przy budowie budowli hydrotechnicznych należy konstruować przepławki o charakterze bardziej zbliżonym naturze, odchodząc od budowli przeważnie betonowych na rzecz konstruowania kanałów obiegowych z materiałów naturalnych tj. kamienia, drewna. Powinny one być tak wkomponowane aby nie powodowały dysonansów wizualno– estetycznego otoczenia. Ponadto zaleca się przeprowadzenie kontroli sprawności przepławek ryb. str. 373 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE W STOSUNKU DO PRZEWIDYWANYCH W PROJEKCIE WRAZ Z UZASADNIENIEM ICH WYBORU Przesłanie Planu gospodarowania wodami dla dorzecza jest bardzo czytelne i jednoznaczne i mówi o krokach jakie należy poczynić w celu uzyskania dobrego stanu/potencjału wód. PGW jest opracowaniem o dużo większym stopniu szczegółowości niż Narodowa Strategia Gospodarowania Wodami 2030 i bezpośrednio nawiązuje do jednego z czterech celów strategicznych w niej zawartych. PGW proponuje działania w pięciu kategoriach, które zdeterminowane są w kierunku pozytywnego oddziaływania na wody. Wobec powyższego trudno wskazać rozwiązania alternatywne, które w gruncie rzeczy byłyby negowaniem optymalnie zaplanowanych działań. Zmiany pozytywne w środowisku zgodnie z założeniami PGW będą istotne i zauważalne podczas gdy zmiany negatywne raczej niewielkie. Należy więc stwierdzić iż poszukiwanie rozwiązań alternatywnych jest bezcelowe – gdyż zaproponowane działania dają możliwość uzyskania założonego celu – dobrej jakości/potencjału wód, przy niewielkich kosztach środowiskowych. METODY ANALIZY REALIZACJI POSTANOWIEŃ PLANÓW Dla każdego działania zaproponowanego w ramach sześciu kategorii została wyznaczona jednostka odpowiedzialna za jego realizację. Ponieważ efektywność działania jednostek odpowiedzialnych może być zróżnicowana, podlegają one kontroli organom nadrzędnym oraz odpowiednim służbom ochrony środowiska. Monitoring wód ma na celu pozyskanie informacji o stanie wód powierzchniowych i podziemnych dla potrzeb planowania w gospodarowaniu wodami oraz ocenę osiągania celów środowiskowych i dokonywany jest w ramach państwowego monitoringu środowiska. Obowiązek bieżącej kontroli wód wynika z ustawy Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 roku (Dz. U. z 2005 r., Nr 239, poz. 2019 z późn. zm.), do której zostały przeniesione zapisy Ramowej Dyrektywy Wodnej, ustalającej ramy działania w zakresie ochrony zasobów wodnych z założeniem osiągnięcia do 2015 roku dobrego stanu ekologicznego wszystkich wód. Częstotliwość i zakres badań dla poszczególnych elementów klasyfikacji stanu ekologicznego i chemicznego zarówno dla wód powierzchniowych jak i podziemnych ustala w drodze rozporządzenia minister właściwy do spraw gospodarki wodnej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska. Cyklicznie wykonywane badania stanu wód są źródłem informacji potrzebnych do corocznego raportowania skuteczności działań przyjętych w planie, koniecznego do ich ewentualnej weryfikacji. str. 374 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry WNIOSKI I ZALECENIA Umowa ratyfikacyjna zobowiązała nasz kraj m. in. do przyjęcia Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE, która determinuje podjęcie działań w celu doprowadzenia wód podziemnych i powierzchniowych do stanu zbliżonego naturalnemu w okresie do roku 2015. Przepisy te zostały zaimplementowane do prawodawstwa krajowego. W tym celu dla każdego obszaru dorzecza w Polsce Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej został zobowiązany do opracowania planów gospodarowania wodami. Plan ten dla każdego dorzecza zawiera zbiór koniecznych działań jakie należy poczynić w celu osiągnięcia lub utrzymania dobrego stanu/potencjału wód. Ich wdrożenie następuję po wcześniejszej konsultacji ze społeczeństwem, którego działania bezpośrednio dotyczą. Po wnikliwej analizie stwierdzono: − Plan gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry jest jednym z narzędzi, który ma usprawniać proces osiągania celów środowiskowych. Dokument ów będzie miał wpływ na sytuację społeczno – gospodarczą kraju oraz stanie się narzędziem współczesnej polityki wodnej, która powinna zapewnić zaspokojenie potrzeb człowieka oraz gospodarki wodnej. − Wdrożenie działań zaproponowanych w PGW, zapewni poprawę stanu wód, stworzy nowe możliwości szeroko pojętego rozwoju. − W Prognozie przeanalizowano działania, które zostały zawarte w PGW. Działania te ujęto w grupy z różnych zakresów: gospodarki komunalnej, rolnictwa i leśnictwa, przemysłu, zagospodarowania przestrzennego, kształtowania stosunków wodnych oraz ochrona ekosystemów od wód zależnych oraz działania organizacyjno – prawne i edukacyjne. Działania, które wymagają podjęcia niezbędnych środków ostrożności (potencjalne negatywne oddziaływanie) to: − budowa nowych oczyszczalni odprowadzających oczyszczone ścieki do niewielkich cieków o najlepszych parametrach fizyko–chemicznych wody, niezaburzonych przepływach, − budowa systemów kanalizacyjnych powodująca „zbieranie” wód z dużych obszarów i skoncentrowany punktowy ich zrzut, − planowane zalesienia w ramach, których mogą zostać zniszczone cenne siedliska przyrodnicze (torfowiska, łąki trzęślicowe, itp.) oraz stanowiska gatunków związanych z terenami otwartymi, − przy budowie budowli hydrotechnicznych należy konstruować przepławki o charakterze bardziej zbliżonym naturze, odchodząc od budowli przeważnie betonowych na rzecz konstruowania kanałów obiegowych z materiałów naturalnych tj. kamienia, drewna. Powinny one być tak wkomponowane aby nie powodowały str. 375 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza Odry dysonansów wizualno–estetycznego otoczenia. Ponadto zaleca się przeprowadzenie kontroli sprawności przepławek ryb, − w przypadku wykorzystywania osadów ściekowych w rolnictwie należy stosować tylko tak przygotowany osad, który nie będzie stanowił zagrożenia dla środowiska oraz zdrowia ludzi, − struktura biologiczna projektowanych stref powinna uwzględniać lokalne warunki siedliskowe oraz układy ektonowe. Powinny one nawiązywać do lokalnych wzorców przyrodniczych. W ramach planowanych zadań istotnym brakującym, elementem jest: − brak działań bezpośrednio zmierzających do poprawy stanu siedlisk i gatunków (brak odniesienia do krajowych programów ochrony gatunków i siedlisk związanych z „wodą”), − brak działań związanych z oceną stanu krajowego systemu melioracyjnego, zasadności istnienie niektórych z jego elementów – szczególnie w obszarach chronionych, oceną możliwości przywrócenia wielofunkcyjności (szczególnie funkcji nawadniania i retencjonowania wody), oceną możliwości wykorzystania dla poprawy stanu siedlisk i gatunków, − brak zadań zmierzających do renaturyzacji zdegradowanych siedlisk hydrogenicznych oraz zwiększania zasobów wodnych kraju (np. aktywna ochrona zdegradowanych terenów podmokłych, renaturyzacja cieków itp.), − brak konkretnych działań wynikających ze strategii ochrony obszarów wodno– błotnych w Polsce na lata 2006–2013 (IOŚ 2006), − brak zadań mających na celu pełne zinwentaryzowanie (uzupełnienie inwentaryzacji) i ocenę stanu zasobów ekosystemów wodnych i hydrogenicznych oraz ich monitoring, − brak zadań wynikających z istniejących planów ochrony obszarów chronionych związanych z ekosystemami wodnymi i wodno–błotnymi. Realizacja działań umożliwi poprawę jakości wód, co jednocześnie wiązało się będzie z dostępnością ludności do wód dobrej jakości. Dobry stan wód stanowi czynnik istotny dla rozwoju gospodarczego. str. 376