san i ekosystemy rzeczne

SAN I EKOSYSTEMY RZECZNE
Koryto rzeki i jego najbliższe sąsiedztwo cechują się bardzo
specyficznymi siedliskami, które powstają pod silnym wpływem
działalności rzeki. Rzeka nie tylko tworzy siedlisko ale też
uczestniczy w transporcie nasion. Umożliwia migracje roślin
i zwierząt, funkcjonuje jako korytarz ekologiczny.
Najbardziej charakterystyczne siedliska związane z rzeką to:
łęgi wierzbowo-topolowe – (tu zwykle formy młodociane)
nazywane także dżunglą strefy umiarkowanej charakteryzują się
dużą żyznością, bujnością runa i częstym zalewem. Drzewostan
tworzą wierzby (wierzba biała i krucha) i topole (biała i czarna).
W runie dominują pokrzywa, jeżyna popielica, przytulia czepna,
podagrycznik,
bluszczyk kurdybanek. Charakterystycznym
elementem łęgów są pnącza (chmiel, pasożytnicze kanianki,
kielisznik zaroślowy).
ziołorośla nadrzeczne – brzegom lasów i zarośli łęgowych
towarzyszą nadrzeczne ziołorośla, składające się z okazałych bylin.
Do najbardziej charakterystycznych należą: lepiężnik różowy,
świerząbek bulwiasty, starzec nadrzeczny, stulisz sztywny, dzięgiel leśny, kozłek lekarski, czosnek wężowy.
Lepiężnik różowy kwitnie bardzo wczesną wiosną wypuszczając bezlistne kwiatostany, dużych rozmiarów
liście pojawiają się pod koniec kwitnienia.
muliste brzegi i piaszczyste odsypy – to najczęściej efemeryczne
siedliska ze zbiorowiskami roślin jednorocznych, pojawiające się na
okresowo odkrytych brzegach rzeki i piaszczystych odsypach. Spotkamy tu
różne gatunki rdestów, komos, rzepich i uczepów, drobne i niepozorne
gatunki sitów, ciborę brunatną, namulnik brzegowy, szarotę błotną,
pięciornik niski.
TOPOLA CZARNA SOKORA FOT RAFAŁ KRAWCZYK
RDEST SZCZAWIOLISTNY FOT. RAFAŁ KRAWCZYK
CHMIEL ZWYCZAJNY FOT. RAFAŁ KRAWCZYK
UCZEP ZWISŁY FOT. RAFAŁ KRAWCZYK
SZAROTA BŁOTNA FOT. RAFAŁ KRAWCZYK
STARZEC NADRZECZNY FOT RAFAŁ KRAWCZYK
STULISZ SZTYWNY FOT RAFAŁ KRAWCZYK
LEPIEĄŻNIK RÓŻOWY FOT. RAFAŁ KRAWCZYK
Z punktu widzenia ptaków dolina rzeczna jest niezwykle atrakcyjnym miejscem zarówno gniazdowania
jak i okresowego przebywania, dlatego niemal zawsze nad rzeką można spotkać ich wiele. Topole czarne
jako niejednokrotnie jedyne dziuplaste drzewa w okolicy mogą stać się swoistymi fortecami, kolonii
jednego bądź kilkunastu gatunków. Ciekawym przykładem jest tu gniazdowanie jerzyków i kawek
na drzewach, czego obecnie już właściwie nie spotyka się. Do fortecy kawek nikt z drapieżników nie ma
prawa się zbliżyć i jest atakowany, nawet jeżeli przelatuje bądź idzie tędy przypadkiem. Z wojowniczości
kawek często korzystają inne gatunki, dlatego można przy nich spotkać szpaki, kwiczoły, sowy uszate,
puszczyki, sikory modraszki, słowika, kosa, wilgę, a nocą przylatują spać na nich czaple. Na dole natomiast
pod starymi topolami kopią swoje nory lisy i borsuki.
Niestety zarówno topole czarne jak i olchy, wierzby głowiaste czy białe topole bywają usuwane z dolin
rzecznych jako drzewa o niskiej wartości użytkowej lub pozornie przeszkadzające w utrzymaniu
bezpieczeństwa przeciwpowodziowego. Pozorne, bo skomplikowane badania naukowe dowodzą, że lasy
łęgowe zwłaszcza obecne w międzywalu sprzyjają zabezpieczeniu okolicy przed wylewami fal
powodziowych, podobnie jak bagna, lasy zwłaszcza górskie i naturalne. Człowiek natomiast jako gatunek
posiadający znaczną możliwość wpływania na środowisko musi się jeszcze wiele nauczyć, a najlepszym
nauczycielem jest przyroda, która chętnie pokazuje nam jak powinno się gospodarować np. zlewnią rzeki.
A to, czy my chcemy się tego nauczyć, jest już odrębnym tematem.
Mamy nadzieję, że mogliśmy pomóc Tobie w nauczeniu się czegoś od natury na naszym Szlaku
TRZECH JEZIOR.
Forum Mieszkańców Wsi SanŁęg
i Towarzystwo Obrony Przyrody OSTOJA
Jeżeli chcesz dotrzeć do mostu na Sanie, dalej należy jechać wzdłuż
ogrodzenia pastwiska do drogi asfaltowej i nią skręcić w prawo,
natomiast jeżeli przejedziesz szosę i pojedziesz na wprost wierzbową aleją
dojedziesz do wału rzeki San, za którym obok upraw wikliny kryje się
ciekawa przyrodniczo mielizna i piaszczysta wysepka na rzece.
Wzdłuż Sanu biegnie szlak turystyczny od Leżajska do Sandomierza.
WWW.OSTOJA.ZA.PL