ODKRYWAMY KRESY WSCHODNIE DAWNEJ RZECZPOSPOLITEJ

ODKRYWAMY KRESY WSCHODNIE DAWNEJ RZECZPOSPOLITEJ
1. METRYCZKA
NAZWA I ADRES SZKOŁY
Gimnazjum im. Księdza Walentego w Jankowicach, 44-264 Jankowice, ul. Równoległa 5
Gimnazjum im. Karola Miarki w Świerklanach, 44-266 Świerklany, ul. 3 Maja 20
E-MAIL
[email protected]
[email protected]
TELEFON
32 4309315
32 4304985
IMIĘ I NAZWISKO DYREKTORA SZKOŁY
dr Norbert Niestolik
mgr Maria Rduch
TEMAT POMYSŁU
„Odkrywamy Kresy Wschodnie dawnej
Rzeczpospolitej”:
- „Polskie Nekropolie Wschodu – Cmentarz Łyczakowski
we Lwowie”
- „Polskie Nekropolie Wschodu- cmentarz Na Rossie
w Wilnie”
- „Śladami Henryka Sienkiewicza”
- w planach: „Śladami Adama Mickiewicza i Elizy
Orzeszkowej”
- „Polacy na Wschodzie - Z Januszem Korczakiem wśród
Polaków w Rumunii”
IMIĘ I NAZWISKO AUTORA/AUTORÓW POMYSŁU
dr Norbert Niestolik
mgr Maria Rduch
1
2.
RZECZOWY OPIS REALIZACJI POMYSŁU
GENEZA
Dawne kresy Rzeczpospolitej są dla współczesnej młodzieży gimnazjalnej terenem bardzo
mało znanym. Badania przeprowadzone w szkołach wykazały duże braki, szczególnie
w wiedzy historycznej dotyczącej tego obszaru. Pomysł wieloetapowego projektu polega na
przeprowadzeniu przemyślanych i dobrze zaplanowanych działań, zarówno przed kolejnymi
wyjazdami na Kresy, jak również w ich trakcie i po powrocie, aby uczniowie uczestniczyli
świadomie w całości projektu. Wycieczka jest tylko częścią naszych działań. Po powrocie
następuje prezentacja dokonań. Warunkiem uczestnictwa jest osiąganie dobrych wyników w
nauce i aktywność w życiu szkoły i środowiska lokalnego, a także pozytywny wynik testu
przeprowadzonego w szkole przed wyjazdem. Uczestnicy projektu dzielą się swoimi
osiągnięciami ze społecznością szkoły. W kolejnych częściach projektu uczestniczy 40 uczniów
(po 20 z każdej ze szkół).
CELE
•
Kształtowanie świadomości historycznej i literackiej u uczniów.
•
Wzbudzenie poczucia dumy z mało znanych wydarzeń historii ojczystej.
•
Wyrabianie nawyku świadomego i aktywnego uczestniczenia w imprezach
szkolnych.
•
Doskonalenie umiejętności posługiwania się nowoczesnym sprzętem technicznym.
•
Kształtowanie umiejętności pracy zespołowej i prezentacji swoich osiągnięć.
CZAS TRWANIA
projekt odbywa się w cyklach wiosenno-jesiennych (2010-2012):
- „POLSKIE NEKROPOLIE WSCHODU”
jesień 2010 (Ukraina) – Lwów (Cmentarz Łyczakowski we Lwowie)
wiosna 2011 (Litwa) – Troki, Wilno (cmentarz Na Rossie w Wilnie)
-„ŚLADAMI HENRYKA SIENKIEWICZA”
jesień 2011(Ukraina) - Kamieniec Podolski, Chocim , Krzemieniec, Buczacz, Podhorce,
Złoczów, Olesko, Jazłowiec, Zbaraż, Poczajów
- „ŚLADAMI ADAMA MICKIEWICZA I ELIZY ORZESZKOWEJ”
wiosna 2012 - na etapie planowania - (Białoruś) - Nieśwież, Mir, Karczowa, Tuhanowicze,
Zaosie, Świteź, Nowogródek, Lida, Stare Wasyliszki, Bohatyrowicze, Grodno
- „POLACY NA WSCHODZIE - Z JANUSZEM KORCZAKIEM WŚRÓD POLAKÓW W RUMUNII”
jesień 2012 (Rumunia) – Suczeawa, Kaczyka
2
ZAANGAŻOWANE ŚRODKI (OSOBOWE, MATERIALNE)
- realizatorzy projektu uzyskali dotacje z Urzędu Gminy Świerklany
(organ prowadzący szkół) w wysokości po 100 zł na każdego
z uczniów (Lwów, Wilno, Kamieniec Podolski) oraz 180 zł na ucznia
(wiza na Białoruś),
- Rady Rodziców szkół uczestniczących w projekcie przeznaczyły
kwotę po 80 zł na ucznia oraz sfinansowały uroczystości prezentacji
osiągnięć,
- znaczną część kosztów wyjazdów sfinansowali rodzice uczniów,
- honorowy patronat nad częścią projektu „Śladami Henryka
Sienkiewicza” objął prof. dr hab. Jerzy Buzek
- wówczas
Przewodniczący Parlamentu Europejskiego, który ufundował
wycieczkę do Brukseli dla czterech najbardziej aktywnych osób,
- honorowy patronat nad częścią projektu „Śladami A. Mickiewicza
i E. Orzeszkowej” objął Bogdan Marcinkiewicz – Poseł do Parlamentu
Europejskiego, który ufundował nagrody dla uczestników projektu
oraz zobowiązał się do sfinansowania płyty DVD będącej zapisem
wyjazdu na Białoruś (utwory A. Mickiewicz i E. Orzeszkowej na tle
filmów i zdjęć),
-nauczyciele uczestniczą w projekcie na zasadzie wolontariatu,
- etap szkolny projektu jest wolny od jakichkolwiek kosztów uczestników.
KOLEJNE ETAPY WDRAŻANIA POMYSŁU
Przed każdym wyjazdem:
Uczestnicy projektu biorą udział w warsztatach przygotowujących ich do pełnego
i świadomego uczestnictwa w wycieczce oraz w wykładach
i projekcjach filmów:
- wykłady historyczne dr Aldony Urbanek „Dawny i dzisiejszy Lwów”, „Wilno i jego historia”,
- warsztaty fotograficzne mgr Artura Zawiasy „Kadrować czy nie”.
Uczniowie wypełniają zadania testowe dotyczące:
biografii osób, których groby znajdują się
na
odwiedzanych cmentarzach, zabytków oglądanych na
trasie wycieczki, informacji
o miejscowościach
i krajach będących celem wycieczki, znajomości
utworów literackich Henryka Sienkiewicza, Adama
Mickiewicza i Elizy Orzeszkowej.
Młodzież organizuje zbiórkę dobrowolnych datków na
kwiaty, które zostaną złożone na odwiedzanych
mogiłach.
Nauczyciele układają zbiór zadań, który uczniowie będą wypełniali w czasie wycieczki
i po powrocie do szkoły.
3
W czasie wycieczki:
Uczniowie gromadzą informacje potrzebne do wypełnienia zbiorów zadań przygotowanych
przez nauczycieli.
Uczestnicy kręcą filmy oraz tworzą dokumentację fotograficzną.
Zapisują własne wspomnienia.
Uczą się piosenek związanych z tematem projektu: „Tylko we Lwowie”, „W stepie szerokim.”
Po powrocie z wycieczki:
W szkole i
poza szkołą (miejscowa Galeria Twórców Nieprofesjonalnych „Jan”
w Jankowicach) odbywają się prezentacje zgromadzonego materiału: projekcja
zmontowanych filmów, wystawy fotograficzne, wspomnienia uczestników, prezentacje prac
graficznych, rozwiązania zadań otrzymanych przed wyjazdem (nagrodzenie najlepszych prac).
W prezentacji biorą udział: honorowi patroni projektu, władze gminy, rodzice uczniów
i sponsorzy.
Materiały będące wynikiem uczestnictwa w kolejnych etapach projektu stają się własnością
szkół.
Uwagi dodatkowe:
Wycieczki zorganizowane są z zachowaniem wszelkich zasad bezpieczeństwa (kierownik
wycieczki, odpowiednia liczba opiekunów, zgody rodziców).
Organizacja wycieczki w części nieuwzględniającej zadań własnych powierzona jest firmie
turystycznej o odpowiedniej renomie (przejazd, trasa, nocleg, wyżywienie, ubezpieczenie).
Wyjazd jest zgłoszony w Kuratorium Oświaty w Katowicach Delegatura w Rybniku.
Od uczestników wymagane jest posiadanie paszportów (Ukraina, Litwa, Białoruś).
4
Dokumentacja finansowa projektu przechowywana jest w sekretariatach szkół.
Dyrektorzy szkół uczestniczących w projekcie odpowiadają za sprawy finansowe
i dokumentację projektu.
PROCESY
Projekt wpływa na proces dydaktyczny uczniów w szkole. Nabywają oni wiedzy
i umiejętności wykraczających poza podstawę programową z kilku przedmiotów.
Największy wpływ projektu obserwujemy w realizacji procesu wychowawczego. Nasze
działania wpisane są w program wychowawczy szkół. Projekt kształtuje u jego uczestników:
otwartość, kreatywność, asertywność, empatię, umiejętność pracy w grupie.
WYMIERNE EFEKTY, REZULTATY, NASTĘPSTWA, WYNIKI, SKUTKI – W JAKI SPOSÓB JE
STWIERDZONO? ZMIERZONO? – DANE PRZED ROZPOCZĘCIEM REALIZACJI POMYSŁU I PO
JEGO ZAKOŃCZENIU
Efektem realizacji projektu, poza wskazanymi procesami, jest zebrany materiał fotograficzny
i filmowy. Następstwem naszych działań jest wiedza uczniów dotycząca dawnych Kresów
Rzeczpospolitej, a także wzrost świadomości historycznej i literackiej. Efekty stwierdzono
w czasie rozmów z uczniami i ich rodzicami, a także za pomocą narzędzia pomiaru, którym
były ankiety.
O dokonaniach naszych uczniów pisała lokalna prasa: „Kurier Gminy Świerklany”, „Wieczernik
Jankowicki” „Tygodnik Rybnicki”. Audycje związane z tematem wyemitowało Radio Katowice
w programie „Lwowska Fala”:
LWÓW:
„Polskie
nekropolie
wschodu”
to
projekt
realizowany przez uczniów
Gimnazjum
im. Księdza
Walentego w Jankowicach
oraz Gimnazjum im. Karola
Miarki w Świerklanach. Bierze
w nim udział po dwudziestu
uczniów,
nominowanych
przez nauczycieli, z każdej ze
szkół.
Patronat
nad
przedsięwzięciem objął Wójt
Gminy Świerklany - Stanisław Gembalczyk. Realizatorzy założyli sobie następujące cele:
kształtowanie świadomości historycznej i literackiej u uczniów, wzbudzanie poczucia dumy
z mało znanych wydarzeń historii ojczystej, wyrabianie nawyku świadomego i aktywnego
uczestniczenia w imprezach szkolnych, doskonalenie umiejętności posługiwania się
nowoczesnym sprzętem technicznym, kształtowanie umiejętności pracy zespołowej
i prezentacji swoich osiągnięć. Projekt składa się z trzech etapów, z których każdy związany
jest z inną nekropolią. Pierwszy z Cmentarzem Łyczakowskim we Lwowie i z Cmentarzem
Orląt Lwowskich, drugi
z cmentarzem Na Rossie w Wilnie a ostatni z Cmentarzem
Wojennym w Katyniu. Realizację całości zaplanowano na okres dwóch lat.
5
Głównym aspektem działań pierwszego etapu był wyjazd do Lwowa, który jednak
w niczym nie przypominał zwyczajnej szkolnej wycieczki. Przed podróżą gimnazjaliści
uczestniczyli w warsztatach historycznych prowadzonych przez dr Aldonę Urbanek
zatytułowanych „Dawny i dzisiejszy Lwów” oraz w zajęciach „Kadrować czy nie”
poświęconych zasadom fotografowania a prowadzonych przez nauczyciela mgr. Artura
Zawiasę.
Z bagażem wiedzy i umiejętności wyruszono do Lwowa. Tam pod opieką
doświadczonego pilota uczestnicy projektu poznali ciekawe miejsca związane
z wielowiekową historią tego miasta.
Wypełniali zastawy zadań przygotowanych
przez nauczycieli, robili zdjęcia oraz
gromadzili materiał filmowy. Nauczyli się
przedwojennej piosenki „Tylko we Lwowie”
z repertuaru lwowskich batiarów Szczepcia
i Tońcia.
Na cmentarzu Orląt
Lwowskich uczniowie złożyli kwiaty na
mogiłach
obrońców
tego
miasta
i Wschodniej Małopolski z lat 1918-1920.
Po powrocie przyszedł czas na podsumowanie wyjazdu. W czasie prezentacji,
w której uczestniczyli poza uczniami ich rodzice i patron projektu, pokazano filmy
zrealizowane przez gimnazjalistów. Z setek zdjęć
wybrano i nagrodzono najlepsze. Uczniowie dzielili się
swoimi
wrażeniami,
zaskakując
trafnością
i
niekonwencjonalnością spostrzeżeń. Dotyczyły one
zapachów i smaków Lwowa, welokulturowości i
niezwykłości tego miasta a przede wszystkim
zachowanych w nim śladów polskości. Wspominano
wzruszające rozmowy z rodakami mieszkającymi we
Lwowie i z rówieśnikami z Ukrainy. W pamięci
uczestników pozostał zapach i smak lwowskiej czekolady,
pirożków i pilmieni. Byli także pod wrażeniem piękna
lwowskiej
opery. Gimnazjaliści z ogromnym
wzruszeniem opowiadali o emocjach, które towarzyszyły
im, gdy pochylali się nad mogiłami: Marii Konopnickiej,
Gabrieli Zapolskiej, Artura Grottgera, Władysława Bełzy, Stefana Banacha, Seweryna
Goszczyńskiego, a szczególnie młodych obrońców Lwowa.
Imprezę zakończyła degustacja specjałów ukraińskiej kuchni. Patron projektu oraz
rodzice uczestników i sponsorzy zapewnili o swojej pomocy przy realizacji kolejnego wyjazdu.
Wiosną 2011 roku uczniowie i ich nauczyciele wybierają się do Wilna.
6
WILNO:
„Polskie nekropolie wschodu” to
wieloetapowy projekt realizowany przez
uczniów Gimnazjum im. Księdza Walentego w
Jankowicach oraz Gimnazjum im. Karola
Miarki w Świerklanach. Pierwsza część
projektu wiązała się z Cmentarzem
Łyczakowskim we Lwowie a jej kulminacyjnym
punktem był wyjazd do tego miasta jesienią
ubiegłego roku. Patronat nad drugim etapem
przedsięwzięciem
objął
Wójt
Gminy
Świerklany – Antoni Mrowiec. Podobnie, jak
w poprzedniej części, realizatorzy założyli sobie następujące cele: kształtowanie świadomości
historycznej i literackiej u uczniów, wzbudzanie poczucia dumy z mało znanych wydarzeń historii
ojczystej, wyrabianie nawyku świadomego i aktywnego uczestniczenia w imprezach szkolnych,
doskonalenie umiejętności posługiwania się nowoczesnym sprzętem technicznym, kształtowanie
umiejętności pracy zespołowej i prezentacji swoich osiągnięć.
Przed podróżą gimnazjaliści uczestniczyli w warsztatach historycznych prowadzonych przez
dr Aldonę Urbanek zatytułowanych „Wilno i jego historia” oraz w zajęciach poświęconych zasadom
fotografowania prowadzonych przez nauczyciela mgr. Artura Zawiasę.
Po dwunastogodzinnej podróży, po drodze
odwiedzając Troki, dotarliśmy do Wilna. Każdy
z uczniów otrzymał zbiór zadań, którego wypełnienie
wiązało się z uważnym i wnikliwym słuchaniem
przewodnika wycieczki, zapisywaniem odpowiedzi,
a także fotografowaniem i filmowaniem obiektów
historycznych. Zdjęcia miały się złożyć na fotoreportaż,
w którym uczniowie mieli przedstawić „Polskie ślady
we współczesnym Wilnie”, a także osobliwości tego
miasta. Aby dobrze wypełnić zadania umieszczone w
zbiorze, uczestnicy wycieczki musieli wiedzieć, między
innymi czy prawdą jest, że: Republika Litewska jest
jednym z państw nadbałtyckich, kindziuk to ser
robiony w okolicach Wilna, kibiny to pierogi
karaimskie, jednostka monetarna na Litwie to euro,
„Kaziuki” to słynny jarmark w dniu św. Kazimierza
(4 marca). W innym z zadań zapytano o: początki
Wilna, jego historię i związki z Polską, postacie św.
Stanisława ze Szczepanowa, św. Kazimierza
Jagiellończyka oraz św. Faustyny Kowalskiej.
Uczniowie musieli przetłumaczyć łacińskie sentencje umieszczone na Ostrej Bramie i w kościele na
Antokolu, a także poznać kilka słów w języku litewskim. Litwa i Wilno kojarzy się z Adamem
7
Mickiewiczem, dlatego uczestnicy wycieczki odwiedzili dom wieszcza, a także powtórzyli sobie słowa
Inwokacji do „Pana Tadeusza”, zaś w celi Konrada fragment „Dziadów cz.III”.
Kulminacyjnym punktem wycieczki była wizyta na cmentarzu Na Rossie, jednej z polskich
nekropolii narodowych. Zapalono znicze przy Mauzoleum „Matka i Serce Syna”, gdzie spoczywa
matka Józefa Piłsudskiego i serce Marszałka. Uczniowie mozolnie odszukiwali mogił sławnych
Polaków: Władysława Syrokomli, Joachima Lelewela, Adama Piłsudskiego, Józefa Montwiłła oraz ojca
i ojczyma Juliusza Słowackiego: Euzebiusza Słowackiego i Augusta Bécu. Urzekło nas piękno
cmentarza, a zasmucił stan wielu mogił.
Po dwóch dniach zwiedzania, na zakończenie wycieczki i na pożegnanie z miastem udaliśmy
się do Ostrej Bramy. Uczniowie uklęknęli przed wizerunkiem Najświętszej Panny, gdzie każdy złożył
w modlitwie swoje podziękowania i prośby. Być może niektórzy przeczytali wiersz W. Syrokomli:
„Maryjo Bogarodzico,
Matko cierpiących nędzarzy,
Co nad Jagiełłów stolicą
W bramie stanęłaś na straży!
Spojrzyj na tłumy skruszone,
Co klęczą u stóp tej bramy:
Matko pod Twa obronę
Z pokorą się uciekamy!”
8
„ŚLADAMI HENRYKA SIENKIEWICZA” - ZBARAŻ, KAMIENIEC PODOLSKI, CHOCIM
Kresy Wschodnie dawnej Rzeczypospolitej bez miary zawładnęły umysłami i sercami
jankowickich i świerklańskich gimnazjalistów. Po projektach „Polskie Nekropolie Wschodu” (jesień
2010 i wiosna 2011 roku) związanych z cmentarzami: Łyczakowskim we Lwowie oraz Na Rossie
w Wilnie, przyszedł czas na kolejne działania i niezwykłą podróż „Śladami Henryka Sienkiewicza”.
Podczas liczącej ponad tysiąc kilometrów drogi do Chocimia odwiedziliśmy: Lwów, Olesko, Podhorce,
Złoczów, Poczajów, Krzemieniec, Zbaraż, Kamieniec Podolski, Jazłowiec i Buczacz.
Przygotowania do realizacji tego przedsięwzięcia
rozpoczęły się odpowiednio wcześniej. Jego uczestnicy
musieli zapoznać się z powieściami „Ogniem i mieczem”
i „Pan Wołodyjowski” a także z ich adaptacjami filmowymi
w reżyserii Jerzego Hoffmana. Warunkiem udziału w tym
projekcie było pozytywne zaliczenia testu ze znajomości
biografii Sienkiewicza i wspomnianych wyżej dzieł.
Kolejnym etapem były warsztaty fotograficzne oraz
przygotowanie, w czteroosobowych grupach, prezentacji
na temat odwiedzanych obiektów. Przedstawiano je
podczas zwiedzania kolejnych miejscowości.
9
Patronat honorowy nad projektem objął prof. dr hab. inż. Jerzy Buzek- przewodniczący
Parlamentu Europejskiego, który w liście do młodzieży i nauczycieli napisał między innymi:
„…Państwa przedsięwzięcie wpisuje się idealnie w cele realizowane przez europejskie instytucje,
gdzie poprzez partnerstwo wschodnie należy poszukiwać możliwości przełamywania stereotypów
i szukać linii porozumienia pomiędzy narodami, co możemy osiągnąć dzięki poznaniu ważnych
symboli wspólnej historii. Mam nadzieję, że Wasz projekt zakończy się sukcesem i będę gościł w
Parlamencie Europejskim najlepszych uczniów z obu szkół wraz z opiekunami wiosną przyszłego
roku”.
Sama
podróż,
w dniach 3-7 października
2011 roku, pozostanie na
długo w pamięci
jej
uczestników.
Niezwykłe
wrażenie wywołały na nas
dawne kresowe twierdze
i rezydencje magnackie.
Szukaliśmy
ocalałych,
niestety nielicznych już,
śladów
polskości.
Zachwycała nas atmosfera
miejsc
związanych ze
stykiem
wielu
kultur
i religii. Wsłuchiwaliśmy się
w
„śpiewny”
język
miejscowych Polaków. Muzycznym ozdobnikiem podróży była piosenka W. Kilara i J. Lutowskiego
„W stepie szerokim”, idealnie wpisująca się w krajobrazy oglądane zza szyby autokaru. Uczestnicy
wyprawy wykonali setki zdjęć, które zostały zaprezentowane podczas spotkania podsumowującego
nasze działania.
Projekt został dofinansowany przez Wójta Gminy Świerklany. Mamy więc nadzieję,
że
stanie się tak również kolejnym razem. W planach mamy wyprawę na Białoruś, tym razem „Śladami
Adama Mickiewicza i Elizy Orzeszkowej”.
3. WNIOSKI
Uczestnictwo w projekcie było formą nobilitacji uczniów. Rodzice poprzez współfinansowanie
uczestnictwa ich dzieci w wyjazdach wykazali całkowitą aprobatę dla pomysłów nauczycieli
oraz zaufanie w stosunku do pedagogów. 80% uczestników stanowią ci, którzy brali udział we
wszystkich częściach projektu. Nauczyciele są przekonani o celowości i słuszności obranej
drogi realizacji projektu. Przed kolejnymi wyjazdami rodzice uczniów otrzymali pismo
informujące o planowanym przedsięwzięciu – poniżej wzór dotyczący wyjazdu na Ukrainę:
10
PAŃSTWO …………………………………………
…………………………………………
W związku z realizacją projektu „ŚLADAMI HENRYKA SIENKIEWICZA”
mamy zaszczyt powiadomić, że Państwa córka/syn ……………………………………………znalazła/ znalazł się
w grupie najlepszych uczniów naszej szkoły nominowanych do uczestnictwa w tym przedsięwzięciu.
Prosimy o wyrażenie zgody na udział Państwa dziecka w projekcie i wyjeździe na Ukrainę do
następujących miejscowości: Olesko, Podhorce, Złoczów, Poczajów, Krzemieniec, Zbaraż, Chocim,
Kamieniec Podolski, Jazłowiec, Buczacz. Wymagane jest posiadanie paszportu. Uczestnicy wyjazdu
ponoszą opłatę własną w wysokości ……... złotych. Na resztę wydatków organizatorzy uzyskali
dotację w wysokości 100 złotych – od Wójta Gminy w Świerklanach.
Projekt w części szkolnej jest wolny od jakichkolwiek należności finansowych. Wycieczka
odbędzie się w dniach 3-7 października 2011 r. Jej cena obejmuje: koszty transportu, ubezpieczenie,
opiekę pilota, noclegi i wyżywienie. O szczegółach wyjazdu powiadomimy Państwa na specjalnym
spotkaniu.
Pragniemy poinformować, że patronat nad naszym projektem objęli: mgr inż. Antoni
Mrowiec – Wójt Gminy Świerklany oraz prof. dr hab. inż. Jerzy Buzek – przewodniczący Parlamentu
Europejskiego, który ufundował nagrodę w postaci wyjazdu do Brukseli dla dwóch uczniów
najbardziej aktywnych w projekcie (po jednym uczniu z każdego gimnazjum). W załączeniu
przekazujemy list otrzymany od przewodniczącego Parlamentu Europejskiego.
W razie pytań prosimy dzwonić pod numery: 32 4309315 (sekretariat Gimnazjum
w Jankowicach), 32 4304985 (sekretariat Gimnazjum w Świerklanach)
Dyrektor szkoły
Wyrażam zgodę
…………………………………………………………………(podpis rodziców)
11
4. PLANY DOTYCZĄCE POMYSŁU
Po zrealizowaniu czwartej części projektu planujemy prezentację dokonań szkół w ramach
obchodów „Roku Janusza Korczaka 2012” dla uczniów polskich szkół w Rumunii (Suczeawa,
Kaczyka). Kolejny etap stanowić będzie wyjazd do Smoleńska i Katynia.
Całość naszych dokonań znajdzie się w publikacji książkowej wzbogaconej o płytę DVD
(prezentacje uczniowskie w postaci filmów, zdjęć, nagrań audycji z Radia Katowice „Lwowska
Fala”).
5. DLACZEGO POMYSŁ WARTO NAŚLADOWAĆ?
Najlepszym potwierdzeniem słuszności wyboru tematu projektu są materiały zdjęciowe,
filmowe, literackie powstałe po realizacji , a także wypowiedzi i wspomnienia uczestników:
„Wszystko co zobaczyłam we Lwowie było niesamowite. Nie tylko pod względem historycznym, ale
także ze względu na niesamowita atmosferę miasta. Przez zróżnicowanie etniczne i majątkowe Lwów
jest miastem niepowtarzalnym. Przepełnione ulice ludźmi z dwóch sfer zapierają dech w piersiach.
Tutaj albo ma się swój dobytek, albo nie ma się nic. Centrum jest już odrestaurowane a na uboczach
widać ciągła pracę. Mimo tłoku i hałasu, który panuje w mieście bardzo mi się tam spodobało i mam
nadzieję, że jeszcze kiedyś tam powrócę. Dania, które zaserwowane zostały mi we Lwowie były
przepyszne. Smak był podobny do naszych polskich potraw. Bardzo smakował mi ich barszcz ukraiński
oraz wędliny. Byłam przygotowana na gorsze wyżywienie. Mama dała mi gorące kubki, ale nie
musiałam ich robić. Mój żołądek był zadowolony i przez cały czas pełny”.
Patrycja Stania
„We Lwowie przeżyłem bardzo ciekawe wydarzenie. Pewna starsza pani podeszła do nas na rynku
miasta. Powiedziała, że słyszała jak rozmawiamy po polsku i postanowiła z nami porozmawiać.
Mówiła o tym, że z pochodzenia jest Polką. Wiele wie o życiu naszego papieża Jana Pawła II. Złożyła
nam kondolencje z powodu katastrofy samolotu prezydenckiego w Smoleńsku. Na koniec życzyła nam
szczęśliwego powrotu do domu, bo tyle katastrof wokół nas. Moim zdaniem była to bardzo
pouczająca rozmowa. Zapamiętam ja do końca życia.”
Jakub Buchcik
„Najciekawszym miejscem związanym z pobytem we Lwowie był Cmentarz Łyczakowski. Po pierwsze
mogliśmy zobaczyć groby znanych Polaków. To dużo daje dla naszej edukacji. Przyda się w gimnazjum
i w następnych latach. Nie znaliśmy wszystkich Polaków, których groby odwiedziliśmy na cmentarzu.
Teraz nasza wiedza jest bogatsza. Należy zaznaczyć, że zwiedzanie Cmentarza Orląt Lwowskich było
niesamowitym przeżyciem! Pochowano tam tak wielu ludzi, którzy oddali życie za to, co kochali. Za
wolność swojego miasta! Miejsce to wywarło na mnie tak wielkie emocje ze względu na młodych ludzi
biorących udział w obronie Lwowa. Myślę, że powinno być jak najwięcej takich wycieczek dla
młodzieży. Musimy poznawać wszystko to, co jest związane z historią naszej ojczyzny.
Zapachy i smaki Lwowa są całkiem inne niż nasze polskie czy dokładnie ujmując jankowickie.
Opowiem o dużej ilości smakołyków. Pirożki, ach…pychota! Zasmakować ich mogłam na rynku we
12
Lwowie. Bułka z nadzieniem ziemniaczano-grzybowym. Kolejka do tego przysmaku była duża. A ich
zapach! Pachniało świeżo zmielonymi pieczarkami. Szkoda, że w Polsce nie ma takich pirożków.
Następnie odwiedziliśmy fabrykę czekolady. Słodko! Widzieliśmy jak cukiernik i jego pomocnicy
wyrabiają małe czekoladki. Jak wielka maszyna miesza masę czekoladowa. W środku fabryki unosił
się słodki zapach. Mogliśmy kupić różne wyroby: czekoladę białą, czarną i trufle, czekoladowe
skrzypce, serduszka i koty. Nie sposób było oderwać od tego wszystkiego wzroku. Także ich smak
mnie zachwycił.
Obiad! Pierwszy, w naszym hotelu, mnie nie zachwycił, więc go nie opiszę. Za to sobotni obiad to była
prawdziwa uczta. W ogromniej restauracji, idąc powoli z tacą, każdy brał to, na co miał ochotę. Mnie
zafascynowały naleśniki z serem i śmietaną oraz pieczone ziemniaczki.
Po obiedzie skusiłam się na ciasto czekoladowe. Przepyszne. Dodatkowego nastroju dodawał zapach
unoszący się w powietrzu… . Pachniało domowym obiadem, a w dolnej części restauracji ciastami.
Zapachy i smaki Lwowa zachwyciły mnie. Chciałabym móc jeszcze raz się tam wybrać.
Justyna Szustkiewicz
6. PRZESZKODY, KTÓRE TRZEBA POKONAĆ
Realizowanie takiego projektu to ogromne wyzwanie dla nauczycieli, a także dla uczniów.
Wynika ono z mnogości zadań organizacyjnych oraz potrzeby przełożenia na wymiar realny
często trudnych do realizacji pomysłów. Uczeń jest aktywną stroną naszych działań.
Trudność wynika także z wyjazdów zagranicznych i obowiązku zapewnienia uczestnikom
bezpieczeństwa. Należy przygotować uczniów na zetkniecie się z nieco inną kulturą,
mentalnością ludzi, problemami wynikającymi z zaszłości historycznych, trudnościami
językowymi. Problem stanowi także pozyskanie środków finansowych wspomagających
projekt.
7. BŁĘDY, KTÓRYCH NALEŻY UNIKAĆ
Należy trafnie wyselekcjonować uczestników projektu. Nauczyciele powinni zainspirować
uczniów, lecz oni sami także muszą wyrazić chęć uczestnictwa. Projekt musi być perfekcyjnie
przygotowany i godnie oraz rzetelnie podsumowany. Metody i formy pracy w projekcie
powinny być w dużej części pomysłem uczniów, a nie tylko nauczycieli. Muszą być
zachowane zasady bezpieczeństwa.
8. IMIENNY PODPIS AUTORA/AUTORÓW POMYSŁU ORAZ DYREKTORA SZKÓŁ
dr Norbert Niestolik – dyrektor szkoły
mgr Maria Rduch – dyrektor szkoły
Pozostali nauczyciele uczestniczący w projekcie: mgr Anita Gruszczyk, mgr Danuta Kaszyca,
mgr Krystyna Klocek, mgr Artur Zawiasa.
Rodzice/prawni opiekunowie małoletnich uczniów wyrazili zgodę na rozpowszechnianie wizerunku swoich dzieci
oraz na przetwarzanie ich danych osobowych zgodnie z przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie
autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity) Dz.U. z d 2000r. nr80, poz.904 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia
29 sierpnia 1997 roku o ochronie danych osobowych (tekst jednolity): Dz.U.z 2002r.nr101, poz.926 z późn. zm.)
13