Krótka historia życia rdzennych mieszkańcó rdzennych
Transkrypt
Krótka historia życia rdzennych mieszkańcó rdzennych
Krótka historia życia rdzennych mieszkańcó w Amer yki mieszkańców Ameryki Podczas ochłodzenia klimatu w trakcie ostatniego zlodowacenia (tzw. lodowiec W isco− Wisco− nsin), które miało miejsce około 40000 − 20000 lat temu, możliwe stało się przeprawienie przez zamarznięte cieśniny (dzisiejszą Cieśninę Beringa) z północno− wschodniej Azji do Ameryki. Wtedy to najprawdopodobniej powstało połączenie pomiędzy dwoma kontynentami i wędrujące za mamutami grupy myśliwych dotarły do Ameryki. Napływ przodków Indian miał raczej charakter falowy, niż jednorazowy. Mogli oni przeprawiać się przez wiele tysiącleci, aż do czasu kiedy około 10500 lat temu nastą− piło ocieplenie klimatu i po− most pomiędzy Azją a Ame− ryką został zerwany. W ciągu kilku tysięcy lat przybysze rozproszyli się po całym kon− tynencie, dając początek kul− turom obu Ameryk. Przybycie grup ludzkich z zewnątrz potwierdzone jest badaniami antropologów, według opinii których lud− ność zamieszkująca obszary Nowego Świata, wykształci− ła się poza jego obrębem. Najstarsze znane znaleziska archeologiczne z terenów Ameryki datowane są na oko− ło 38000 lat temu i pochodzą z północnego Teksasu. Zosta− ły tam znalezione narzędzia kamienne (rozcieracze, skro− bacze) oraz duża liczba pół− produktów, czyli odłupków i wiórów. W niewielkiej odległości od Dallas odkryto pozostało− ści obozowiska ze śladami palenisk i pozostałościami na− rzędzi − zaostrzonych inten− cjonalnie otoczaków. Stano− wisko w okolicach Dallas wy− datowane zostało na lata 38000−37000 lat temu. Inten− syfikacja badań archeologi− cznych doprowadziła do od− krycia wielu stanowisk, któ− OBSZARY KULTUR INDIAŃSKICH źródło: GeoEpoche nr 4/2000 rych funkcjonowanie związa− ne jest z grupami ludzkimi przybyłymi na tereny Ame− ryk, a na których znaleziono różnego rodzaju narzędzia, służące głównie do polowa− nia i obróbki skór i mięsa. Najwcześniejszą, zidenty− fikowaną i określoną przez archeologów, północnoame− rykańską kulturą jest kultura Clovis, która pojawiła się oko− ło 11500 lat temu. Były to małe grupy myśliwych, któ− rzy przemieszczali się wzdłuż wielkich równin Ameryki Na okładce: Wódz plemienia biskupińskiego Wiesław Zajączkowski (w środku) wita indiańskich gości w progu swej chaty. Od lewej: Krystian Pawlik i Bogdan Viktorio Zdanowicz; od prawej: Aleksander Danyluk i Karolina Ostojska fot. Jacek Mielcarzewicz Północnej. Kultura ta chara− kteryzowała się bogatym in− wentarzem narzędzi, służą− cych głównie do polowań na dużą zwierzynę. Ludność osie− dlała się głównie w krótkofa− lowych obozowiska, przenoszo− nych co kilka dni, usytuowa− nych nad brzegami rzek i stru− mieni, głównie tam, gdzie du− że zwierzęta miały swoje wo− dopoje. Od około 10.500 do 9.000 lat temu, kiedy klimat zaczął się zmieniać, kultura Clovis została zastąpiona przez lokalne kultury łowców. Pierwsi mieszkańcy Ame− ryk prowadzili koczowniczy tryb życia, uzależniony od wędrówki stad zwierząt, na które polowali. Ich gospodar− ka miała charakter myśliws− ko−zbieracki. Zupełnie od− mienna fauna (konie, amery− kańskie wielbłądy bezgarb− ne, bizony, antylopy) i flora oraz klimat musiały sprawić, iż napływające grupy ludzi nie były przystosowane do życia na tych terenach. W miarę upływu czasu i pozna− wania nowych ziem ich styl życia musiał ulec przekształ− ceniu, swoje przyzwyczajenia musieli dopasować się do mie− jscowych potrzeb, zwierzyny oraz warunków klimatycz− nych. Po wielopokolenio− wych poszukiwaniach dogod− nego miejsca do życia oraz przemieszczaniu się na połu− dnie i zachód, przybysze za− częli osiedlać się, nauczyli się wykonywać naczynia gli− niane i uprawiać ziemię, udo− mowili psa. Indianie określani są jako autochtoniczna ludność Ame− ryk, pochodzenia mongoida− lnego. Nazwa Indianie (po hiszpańsku los indianos) zo− stała nadana przez Krzyszto− fa Kolumba pod koniec XV wieku. W 1492 r. Krzysztof Kolumb dopływając do wy− brzeży Ameryki sądził, iż są to Indie, z tej właśnie pomył− ki powstała nazwa określają− ca rdzennych mieszkańców Ameryk. Kolumb nie był je− dnak pierwszym Europejczy− kiem, który zetknął się z rodowitymi mieszkańcami Nowego Świata. Do spotka− nia Indian i mieszkańców Sta− rego Kontynentu doszło du− żo wcześniej. Około roku tysięcznego Wikingowie, których siedziby zlokalizo− wane były na terenie Skandy− nawii, założyli osiedla na wschodnim wybrzeżu Labra− dor (obecnie tereny Kana− dy). Gazeta Biskupińska Biskupińska, Adres redakcji: Biskupin, półwysep, tel. (052) 303−13−25; Wydawca: Wydawnictwo Dominika Księskiego "Wulkan", Pałuki, pismo lokalne, Żnin, pl. Wolności 7; Redaktor naczelny: Dominik Księski; Anioł Stróż: Roksana Chowaniec. Reporterzy: Sara Matuszewska, Agnieszka Chęś, Maciej Urbanowski. Skład i łamanie: Ewa Pawlicka; Opracowanie graficzne: Leszek Malak.