inne stany nagłe - Straz

Transkrypt

inne stany nagłe - Straz
INNE STANY NAGŁE
DRGAWKI
Drgawki (konwulsje) – mimowolne skurcze
mięśni, które występują w
niektórych chorobach takich
jak: padaczka, tężec czy też cukrzyca.
Występują także przy
wysokiej gorączce powyżej 40 °C.
U niemowląt i małych dzieci najczęstszą
przyczyna jest wysoka gorączka, co ma
związek z nie do końca rozwiniętym układem
nerwowym
STAN PADACZKOWY- ciągła aktywność
napadowa trwająca dłużej niż 30 minut lub co
najmniej dwa napady między którymi nie
następuje pełne wycofanie zaburzeń.
Objawy:
• Niekontrolowane skurcze mięsni
szkieletowych
• Piana z ust często podbarwiona na czerwono
• Przygryzienie języka
• Mimowolne oddanie moczu i często stolca
• Chwilowy bezdech
• Zaczerwienienie twarzy
Bądź przy chorym w czasie wystąpienia napadu
pilnując, aby nie doznał obrażeń.
Gdy chory upadnie, delikatnie podtrzymuj
głowę aby nie doszło do mechanicznych
urazów.
NIE RÓB TEGO!!
• Nie wkładaj niczego do ust poszkodowanego
• Nie przytrzymuj kończyn podczas ataku
drgawek
• Nie stosuj siły wobec poszkodowane gdy
odzyska świadomość
• Po napadzie drgawek ułóż w pozycji
bezpiecznej
• Wykonaj badanie wstępne i badanie urazowe
• Jeżeli nie oddycha – przystąp do resuscytacji
PYTANIA?
CUKRZYCA
Cukrzyca jest chorobą cywilizacyjną, i stanowi
duży problem zarówno medyczny jak i
społeczny
Zgodnie z definicją Światowej Organizacji
Zdrowia, grupa chorób metabolicznych
charakteryzująca się hiperglikemią i
hipoglikemią wynikającą z defektu
wydzielania lub działania insuliny.
W przebiegu cukrzycy może dojśc do
wystąpienia dwóch stanów zagrażających
życiu:
• Hipoglikemii
• Hiperglikemii
Hiperglikemia
To stan, w którym poziom glukozy we krwi
znacznie przekracza normę. Jeśli utrzymuje
się dłużej, prowadzi do wystąpienia śpiączki
cukrzycowej
Hiperglikemia
Objawy:
• Zaburzenie świadomości do śpiączki włącznie
• Wzmożone pragnienie i wydalanie moczu
• Zapach acetonu z ust (obecność ciał
ketonowych we krwi chorego) tzw. Głeboki
oddech Kussmaula
Jeżeli podejrzewasz u chorego hiperglikemię, zaprowadź
go do lekarza
Zapytanie, czy ma poszkodowany przy sobie insulinę?
Możesz pomóc mu w wyjęciu jej z torebki, płaszcza i
przygotowaniu zastrzyku
ale nigdy Ty nie podajesz osobiście!!!
Jeżeli jest przytomny w kontakcie i poszkodowany czuje
pragnienie, pamiętaj aby napoje nie zawierały cukru.
Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, postępuj jak z
każdym innym nieprzytomnym
Hipoglikemia
To stan, w którym poziom glukozy we krwi
spada znacznie poniżej normy.
Norma u dorosłego człowieka na czczo
60 – 100 mg% (mg/dl)
Wraz ze spadkiem poziomu glukozy stan
poszkodowane pogarsza się. Pojawiają się:
• Drżenie rąk
• Nadmierne pocenie
• Zaburzenia widzenia
• Bladość skóry
• Utrata przytomności
Jeśli przytomny
Jeśli poszkodowany straci przytomność,
postępuj jak z każdym innym
nieprzytomny.
Jak najszybciej wezwij pomoc –
mózg nie jest w stanie przeżyć
bez glukozy.
ZAWAŁ MIĘŚNIA
SERCOWEGO
Ostre Zespoły Wieńcowe – Zawał
Mięśnia Sercowego
Patofizjologia:
• Ostre zespoły wieńcowe - OZW, ang. - ACS Acute
Coronary Syndromes) - to grupa schorzeń cechująca
się zmianami w krążeniu wieńcowym, których
wspólną cechą jest znaczne ograniczenie lub wręcz
ustanie przepływu w tętnicach wieńcowych.
Najczęstszą przyczyną tych zaburzeń krążenia jest
zakrzep powstający w miejscu pęknięcia blaszki
miażdżycowej.
Ostre Zespoły Wieńcowe – Zawał
Dotyczy najczęściej osób po 35 roku życia.
Najczęstszą przyczyną jest choroba wieńcowa,
choć często występuje bez wcześniejszych
objawów
Ból jest umiejscowiony za
mostkiem promieniuje
do lewej ręki, łopatki i
żuchwy.
Trwa powyżej 20 minut i
nie ustępuje po
nitroglicerynie
Ma charakter dławiący,
uciskający, gniotący lub
palący. Nie da się go
zlokalizować jednym
palcem
INNE OBJAWY:
•
•
•
•
•
•
Bladość powłok skórnych
Nadmierna potliwość
Duszność
Może być poprzedzony
wysiłkiem lub stresem
Niespecyficzne objawy u
„cukrzyków”
„Angor animi” – lęk przed
śmiercią
• Ułóż poszkodowanego w wygodnej dla niego
pozycji (najczęściej siedząca)
• Poluzuj krawat, ozdoby na szyi, u mężczyzn
pasek, u kobiet biustonosz
• Wezwij pomoc
• Obserwuj poszkodowanego, bądź gotowy do
podjęcia resuscytacji
Tlenoterapia
Jeżeli poszkodowany
przyjmuje stale leki i posiada
je przy sobie powinien je
zażyć!
UDAR MÓZGU
Jest wynikiem nagłego niedokrwienia mózgu,
lub też następstwem pęknięcia naczynia
tętniczego (tętniaka) w mózgu.
Niezależnie od przyczyny prowadzi do
powstania nieodwracalnych zmian w mózgu.
Objawy udaru mózgu:
•
•
•
•
•
•
•
Porażenie połowicze
Zaburzenia mowy (AFAZJA)
Objaw fajki (opadający kącik ust)
Zaburzenia świadomości
Utrata przytomności
Nagły, ostry ból głowy
Nudności i wymioty
Objawy udaru mózgu:
Postępowanie
• Ułożenie w pozycji bezpiecznej po stronie bez
niedowładu jeśli nieprzytomny
• Jeśli przytomny, ułożenie głowy powyżej
kończyn dolnych
• Ciągła kontrola czynności życiowych
• Szybkie wezwanie pomocy
• Wsparcie psychiczne
• Nie dajemy nic do jedzenia i picia
PODTOPIENIE
Pojęcia
Utonięcie na sucho (utopienie) - opadnięcie na dno
martwego ciała. Przyczynami utopienia mogą być: atak serca,
wrzucenie zwłok do wody lub inne przypadki, w których ofiara
nie ma zalanych dróg oddechowych wodą. Najczęściej skurcz
krtani
Utonięcie to uduszenie będące skutkiem zanurzenia w
cieczy, najczęściej w wodzie. (Śmierć w wyniku zalania dróg
oddechowych)
Podtopieniem nazywa się wszystkie przypadki przeżycia po
duszeniu się w wyniku zanurzenia w wodzie.
Mechanizm tonięcia
Mechanizm tonięcia cd…
 Pierwszy okres:
 kilkusekundowy – niespodziewane zachłyśnięcie się wodą –
tonący wykonuje kilka nieskoordynowanych oddechów
 Drugi okres:
 kilkanaście sek. do kilku min. – świadome powstrzymywanie
się od oddychania
 faza ta kończy się z chwilą, gdy stężenie CO2 we krwi
przekroczy poziom krytyczny
 wysokie stężenie CO2 pobudza czynność ośrodka
oddechowego w rdzeniu przedłużonym niezależnie od woli
Mechanizm tonięcia cd…
 Trzeci okres:
 nasilone ruchy oddechowe – trwa do momentu
utraty przytomności
 wchłaniana woda „przepycha” do światła
pęcherzyków płucnych powietrze z przestrzeni
martwych
 powoduje to rozdęcie i pękanie pęcherzyków
płucnych
 płyn topielny zostaje wchłonięty do krwiobiegu
dochodzi do rozcieńczenia i zwiększenia objętości
krwi krążącej z równoczesną hemolizą – „rozedma
wodna”
Mechanizm tonięcia cd…
• Okres czwarty:
(zamartwicy, nieprzytomności)
– kończy się ustaniem czynności serca (śmiercią)
• Okres piąty:
– drgawki końcowe trwające kilka sekund
Postępowanie
• Bezpieczeństwo!
• Wydobycie poszkodowanego na
powierzchnię,
• Wydobycie na brzeg w pozycji horyzontalnej,
• Podaj oddech zastępczy już w wodzie
Postępowanie w utonięciu
ZATRUCIA
Drogi wnikania toksyn
• Wziewna
• Doustna
• Przez skórę i błony śluzowe
Zatrucia drogą doustną
Zatrucia drogą doustną
Zatrucia drogą doustną
Zatrucia drogą doustna w przypadku dzieci
mają zazwyczaj charakter przypadkowy.
U osób dorosłych, najczęściej mają charakter
próby samobójczej
Postępowanie
• Jeśli przytomny, kontroluj czynności życiowe
• Jeśli nieprzytomny, postępuj jak z każdym
innym nieprzytomnym
• Wezwij pomoc
• Nie prowokuj wymiotów
• Zachowaj próbkę środków trujących lub
opakowanie i wymiociny
Zatrucia drogą wziewną
Mają najczęściej charakter przypadkowy.
Mogą mieć charakter celowy (narkotyki)
Zatrucia tlenkiem węgla
Tlenek węgla jest lżejszy od powietrza, przez
długi czas może unosić się pod sufitem
W przeciwieństwie do tlenu i dwutlenku węgla
trwale łączy się z hemoglobiną tworząc
karboksyhemoglobinę, powoduje duszenie
wewnątrzkomórkowe
Objawy zatrucia tlenkiem węgla
•
•
•
•
•
•
•
Zawroty głowy
Ból głowy
Nudności i wymioty
Zaburzenie świadomości
Utrata przytomności
Skóra zaróżowiona
Zgon
Intensywność objawów w dużej mierze zależna
jest od stężenia substancji w powietrzu
Osoba zatruta tlenkiem węgla nawet w
przypadku zatrzymania krążenia nie sinieje
Postępowanie
•
•
•
•
Dokładne przewietrzenie pomieszczenia
Intensywna tlenoterapia
Ciągłe kontrolowanie czynności życiowych
Ewakuacja z miejsca zagrożenia jeśli
konieczna
• Jeśli nieprzytomny postępuj jak z każdym
innym nieprzytomnym
Zatrucie chlorem
Chlor jest bardzo aktywnym chemicznie gazem
o żółtozielonym kolorze.
Jest cięższy od powietrza, ma intensywny,
drażniący zapach
Zatrucia chlorem maja często charakter
grupowy w wyniku awarii przemysłowych
przewodów lub zbiorników w tym cystern
Postępowanie w zatruciu chlorem
• Ewakuacja ze strefy zagrożenia w kierunku
prostopadłym do kierunku wiatru
• W miarę możliwości odizolowanie dróg
oddechowych poszkodowanego
• Tlenoterapia
• Usunięcie odzieży z poszkodowanego i zmycie
chloru wodą z mydłem
Jeśli dojdzie do zatrzymania czynności
życiowych u poszkodowanego, wentylację
można wykonywać TYLKO I WYŁĄCZNIE za
pomocą worka samorozprężalnego i maski
twarzowej/rurki krtaniowej/maski krtaniowej
ASTMA
ASTMA
Astma oskrzelowa, dychawica oskrzelowa
(łac. Asthma bronchiale) - przewlekła, zapalna
choroba dróg oddechowych o podłożu
alergicznym, charakteryzująca się skurczem
oskrzeli, ustępuje samoistnie lub
farmakologicznie odwracalnym.
ASTMA
• Objawy:
• - napady duszności spowodowane skurczem
oskrzeli
• - Świszczący oddech
• - kaszel
• - uczucie ciężaru w klatce piersiowej
ASTMA
•
•
•
•
•
•
•
Czynniki zaostrzające stan astmatyczny:
kontakt z alergenami,
nawracające infekcje układu oddechowego,
palenie papierosów,
hiperwentylacja wysiłkowa,
niektóre leki (np. astma aspirynowa),
niektóre składniki pokarmowe.
ASTMA
Postępowanie:
• - Usunięcie czynnika zewnętrznego
mogącego wywołać napad astmy
• - Zajęcie odpowiedniej, wygodnej
pozycji ciała (pozycja wymuszona
przez Astmatyka)
• - Zapytanie o nebulizator,
ewentualna pomoc w aplikacji
leku.
• - Tlenoterapia 100% O2
• - wezwij pomoc- 999
HIPOTERMIA
HIPOTERMIA
Hipotermia- jest to obniżenie
głębokiej temperatury ciała mierzonej
w odbycie lub na błonie bębenkowej
poniżej 35 °C
OBJAWY KLINICZNE HIPOTERMII:
35 - 32C
(Łagodna)
•dreszcze
•sinica
•zwolnienie
oddechu
•zaburzenia
mowy
31 - 29C
(umiarkowana)
•splątanie
•majaczenie
•sztywność mięśni
•obniżenie ciśnienia
tętniczego krwi
28 - 25C
(ciężka)
•śpiączka
•zanik odruchów
•szerokie źrenice
•migotanie komór
serca
> 25C
•objawy
śmierci
Hipotermia
• Czynniki sprzyjające wychłodzeniu
 Niska temperatura (niekoniecznie ujemna)
 Wiatr
 Znaczna wilgotność powietrza
 Mokre ubranie
 Przebywanie w wodzie
 Alkohol
Hipotermia- postepowanie
• stopniowe ogrzewanie chorego
• zapobieganie dalszej utraty ciepła (zdjęcie mokrego ubrania,
okrycie kocem poszkodowanego)
• Łagodnie ogrzewać plecy, szyję, głowę - można użyć butelek z
ciepłą wodą, ciepłych suchych ręczników
• podanie do oddychania ciepłego tlenu
• delikatne obchodzenie się z chorym
• tętno u chorego z hipotermią należy badać przez 60s (wolna
czynność serca)
UDAR CIEPLNY
udar cieplny
Udar słoneczny inaczej też porażenie słoneczne lub udar cieplny
- stan chorobowy wywołany przegrzaniem organizmu,
najczęściej głowy i karku, przez działanie słonecznego
promieniowania ultrafioletowego. Może też powstać podczas
przebywania w dusznej, wilgotnej i gorącej atmosferze lub
przy nadmiernym wysiłku fizycznym. Polega na
nagromadzeniu się zbyt dużej ilości ciepła w organizmie i
zaburzeniu regulacji cieplnej organizmu
udar cieplny- objawy
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ogólne osłabienie organizmu
tachykardia
gorączka
suchość skóry
podwyższenie ciśnienia krwi
ogólne wyczerpanie
wymioty i nudności
dreszcze
bóle i zawroty głowy
zaburzenia psychiczne
możliwe zaburzenia świadomości
utrata przytomności
oparzenia skóry I lub II stopnia
wysoka temperatura ciała przekraczająca 39°C
gorąca, zaczerwieniona skóra czasem pokryta bąblami - brak
pocenia
udar cieplny- objawy
• Przenieść poszkodowanego do zaciemnionego chłodnego
pomieszczenia
• Obniżyć temperaturę ciała poszkodowanego:
-zimna kąpiel
-polać wodą i włączyć wentylator
-folia NRC
• Kontrola funkcji życiowych
• Wezwać pomoc
ODMROŻENIE
Odmrożenie (łac. congelatio)
Miejscowe uszkodzenie skóry powstające
wskutek działania niskiej temperatury. Wskutek
odmrożenia osobom silnie przemarzniętym grożą
odwracalne lub nieodwracalne uszkodzenia skóry
i głębiej leżących tkanek.
Miejsca szczególnie narażone na odmrożenie to:
• nos,
• uszy,
• policzki,
• palce rąk i stóp.
Czynniki sprzyjające:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Wychłodzenie organizmu
Wcześniejsze spożywanie alkoholu lub narkotyków
Wiatr i duża wilgotność
Wilgotne lub mokre ubranie
Podeszły wiek
Cukrzyca
Choroby naczyń krwionośnych
Neuropatia obwodowa
Paleniem tytoniu
Stopnie odmrożeń - klasyfikacja
Częściowe zamarznięcie skóry
Rumień, obrzęk, przekrwienie, łuszczenie
skóry
Zamarznięcie pełnej grubości skóry
Rumień, znaczny obrzęk, pęcherze z
płynem surowiczym (lub złuszczające się)
Zamarznięcie pełnej grubości skóry i tkanki
podskórne
Sine (krwotoczne) pęcherze, martwica skóry, niebieskoszare
przebarwienie
Zamarznięcie pełnej grubości skóry i tkanki podskórnej,
mięśni , ścięgien i kości
Niewielki obrzęk, skóra początkowo plamista, ciemnoczerwona, sina,
na koniec sucha, czarna
Objawy i dolegliwości
Przed ogrzaniem:
Zimna skóra
Niewrażliwość na dotyk
Narastające mrowienie
Odrętwienie
Zesztywnienie odmrożonej
okolicy
Bladość skóry (kredo –
biała)
Pęcherze wypełnione
jasnym lub krwistym,
przejrzystym płynem
Podczas ogrzewania:
Nieprzyjemne mrowienie i
pieczenie
Zmiana zabarwienia skóry – od
bladego poprzez czerwony, aż
do sinego
Po ogrzaniu:
Nadmierna potliwość
 Obrzęk
 Bolesność
 Pęcherzyki, krosty

POSTEPOWANIE
• przenieść poszkodowanego do ciepłego
pomieszczenia
• zdjąć mokrą odzież
• ogrzewać zmienione miejsca przez zanurzenia w
ciepłej wodzie na ok.. 10 – 15 min.
• osuszyć zmienione okolice i nakryć opatrunkiem
jałowym
• uszy, nos i policzki ogrzewać dłońmi
ODMROŻENIA
W PRZYPADKU ODMROŻEŃ NIE NALEŻY
•
•
•
•
•
•
•
rozcierać wychłodzonych okolic, nacierać
stąpać na zmienionej chorobowo okolicy
dopuszczać do ponownego wychłodzenia chorej okolicy
przekłuwać pęcherzy
podawać alkoholu
palić tytoniu
ogrzewać odmrożonych miejsc suchym ciepłym
powietrzem
Wywiad należy zebrać od samego
poszkodowanego, a jeżeli nie ma takiej
możliwości, od świadków zdarzenia.
Zdobyte informacje należy przekazać Zespołowy
Ratownictwa Medycznego
Pytania?