inne stany nagłe - Straz
Transkrypt
inne stany nagłe - Straz
INNE STANY NAGŁE DRGAWKI Drgawki (konwulsje) – mimowolne skurcze mięśni, które występują w niektórych chorobach takich jak: padaczka, tężec czy też cukrzyca. Występują także przy wysokiej gorączce powyżej 40 °C. U niemowląt i małych dzieci najczęstszą przyczyna jest wysoka gorączka, co ma związek z nie do końca rozwiniętym układem nerwowym STAN PADACZKOWY- ciągła aktywność napadowa trwająca dłużej niż 30 minut lub co najmniej dwa napady między którymi nie następuje pełne wycofanie zaburzeń. Objawy: • Niekontrolowane skurcze mięsni szkieletowych • Piana z ust często podbarwiona na czerwono • Przygryzienie języka • Mimowolne oddanie moczu i często stolca • Chwilowy bezdech • Zaczerwienienie twarzy Bądź przy chorym w czasie wystąpienia napadu pilnując, aby nie doznał obrażeń. Gdy chory upadnie, delikatnie podtrzymuj głowę aby nie doszło do mechanicznych urazów. NIE RÓB TEGO!! • Nie wkładaj niczego do ust poszkodowanego • Nie przytrzymuj kończyn podczas ataku drgawek • Nie stosuj siły wobec poszkodowane gdy odzyska świadomość • Po napadzie drgawek ułóż w pozycji bezpiecznej • Wykonaj badanie wstępne i badanie urazowe • Jeżeli nie oddycha – przystąp do resuscytacji PYTANIA? CUKRZYCA Cukrzyca jest chorobą cywilizacyjną, i stanowi duży problem zarówno medyczny jak i społeczny Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia, grupa chorób metabolicznych charakteryzująca się hiperglikemią i hipoglikemią wynikającą z defektu wydzielania lub działania insuliny. W przebiegu cukrzycy może dojśc do wystąpienia dwóch stanów zagrażających życiu: • Hipoglikemii • Hiperglikemii Hiperglikemia To stan, w którym poziom glukozy we krwi znacznie przekracza normę. Jeśli utrzymuje się dłużej, prowadzi do wystąpienia śpiączki cukrzycowej Hiperglikemia Objawy: • Zaburzenie świadomości do śpiączki włącznie • Wzmożone pragnienie i wydalanie moczu • Zapach acetonu z ust (obecność ciał ketonowych we krwi chorego) tzw. Głeboki oddech Kussmaula Jeżeli podejrzewasz u chorego hiperglikemię, zaprowadź go do lekarza Zapytanie, czy ma poszkodowany przy sobie insulinę? Możesz pomóc mu w wyjęciu jej z torebki, płaszcza i przygotowaniu zastrzyku ale nigdy Ty nie podajesz osobiście!!! Jeżeli jest przytomny w kontakcie i poszkodowany czuje pragnienie, pamiętaj aby napoje nie zawierały cukru. Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, postępuj jak z każdym innym nieprzytomnym Hipoglikemia To stan, w którym poziom glukozy we krwi spada znacznie poniżej normy. Norma u dorosłego człowieka na czczo 60 – 100 mg% (mg/dl) Wraz ze spadkiem poziomu glukozy stan poszkodowane pogarsza się. Pojawiają się: • Drżenie rąk • Nadmierne pocenie • Zaburzenia widzenia • Bladość skóry • Utrata przytomności Jeśli przytomny Jeśli poszkodowany straci przytomność, postępuj jak z każdym innym nieprzytomny. Jak najszybciej wezwij pomoc – mózg nie jest w stanie przeżyć bez glukozy. ZAWAŁ MIĘŚNIA SERCOWEGO Ostre Zespoły Wieńcowe – Zawał Mięśnia Sercowego Patofizjologia: • Ostre zespoły wieńcowe - OZW, ang. - ACS Acute Coronary Syndromes) - to grupa schorzeń cechująca się zmianami w krążeniu wieńcowym, których wspólną cechą jest znaczne ograniczenie lub wręcz ustanie przepływu w tętnicach wieńcowych. Najczęstszą przyczyną tych zaburzeń krążenia jest zakrzep powstający w miejscu pęknięcia blaszki miażdżycowej. Ostre Zespoły Wieńcowe – Zawał Dotyczy najczęściej osób po 35 roku życia. Najczęstszą przyczyną jest choroba wieńcowa, choć często występuje bez wcześniejszych objawów Ból jest umiejscowiony za mostkiem promieniuje do lewej ręki, łopatki i żuchwy. Trwa powyżej 20 minut i nie ustępuje po nitroglicerynie Ma charakter dławiący, uciskający, gniotący lub palący. Nie da się go zlokalizować jednym palcem INNE OBJAWY: • • • • • • Bladość powłok skórnych Nadmierna potliwość Duszność Może być poprzedzony wysiłkiem lub stresem Niespecyficzne objawy u „cukrzyków” „Angor animi” – lęk przed śmiercią • Ułóż poszkodowanego w wygodnej dla niego pozycji (najczęściej siedząca) • Poluzuj krawat, ozdoby na szyi, u mężczyzn pasek, u kobiet biustonosz • Wezwij pomoc • Obserwuj poszkodowanego, bądź gotowy do podjęcia resuscytacji Tlenoterapia Jeżeli poszkodowany przyjmuje stale leki i posiada je przy sobie powinien je zażyć! UDAR MÓZGU Jest wynikiem nagłego niedokrwienia mózgu, lub też następstwem pęknięcia naczynia tętniczego (tętniaka) w mózgu. Niezależnie od przyczyny prowadzi do powstania nieodwracalnych zmian w mózgu. Objawy udaru mózgu: • • • • • • • Porażenie połowicze Zaburzenia mowy (AFAZJA) Objaw fajki (opadający kącik ust) Zaburzenia świadomości Utrata przytomności Nagły, ostry ból głowy Nudności i wymioty Objawy udaru mózgu: Postępowanie • Ułożenie w pozycji bezpiecznej po stronie bez niedowładu jeśli nieprzytomny • Jeśli przytomny, ułożenie głowy powyżej kończyn dolnych • Ciągła kontrola czynności życiowych • Szybkie wezwanie pomocy • Wsparcie psychiczne • Nie dajemy nic do jedzenia i picia PODTOPIENIE Pojęcia Utonięcie na sucho (utopienie) - opadnięcie na dno martwego ciała. Przyczynami utopienia mogą być: atak serca, wrzucenie zwłok do wody lub inne przypadki, w których ofiara nie ma zalanych dróg oddechowych wodą. Najczęściej skurcz krtani Utonięcie to uduszenie będące skutkiem zanurzenia w cieczy, najczęściej w wodzie. (Śmierć w wyniku zalania dróg oddechowych) Podtopieniem nazywa się wszystkie przypadki przeżycia po duszeniu się w wyniku zanurzenia w wodzie. Mechanizm tonięcia Mechanizm tonięcia cd… Pierwszy okres: kilkusekundowy – niespodziewane zachłyśnięcie się wodą – tonący wykonuje kilka nieskoordynowanych oddechów Drugi okres: kilkanaście sek. do kilku min. – świadome powstrzymywanie się od oddychania faza ta kończy się z chwilą, gdy stężenie CO2 we krwi przekroczy poziom krytyczny wysokie stężenie CO2 pobudza czynność ośrodka oddechowego w rdzeniu przedłużonym niezależnie od woli Mechanizm tonięcia cd… Trzeci okres: nasilone ruchy oddechowe – trwa do momentu utraty przytomności wchłaniana woda „przepycha” do światła pęcherzyków płucnych powietrze z przestrzeni martwych powoduje to rozdęcie i pękanie pęcherzyków płucnych płyn topielny zostaje wchłonięty do krwiobiegu dochodzi do rozcieńczenia i zwiększenia objętości krwi krążącej z równoczesną hemolizą – „rozedma wodna” Mechanizm tonięcia cd… • Okres czwarty: (zamartwicy, nieprzytomności) – kończy się ustaniem czynności serca (śmiercią) • Okres piąty: – drgawki końcowe trwające kilka sekund Postępowanie • Bezpieczeństwo! • Wydobycie poszkodowanego na powierzchnię, • Wydobycie na brzeg w pozycji horyzontalnej, • Podaj oddech zastępczy już w wodzie Postępowanie w utonięciu ZATRUCIA Drogi wnikania toksyn • Wziewna • Doustna • Przez skórę i błony śluzowe Zatrucia drogą doustną Zatrucia drogą doustną Zatrucia drogą doustną Zatrucia drogą doustna w przypadku dzieci mają zazwyczaj charakter przypadkowy. U osób dorosłych, najczęściej mają charakter próby samobójczej Postępowanie • Jeśli przytomny, kontroluj czynności życiowe • Jeśli nieprzytomny, postępuj jak z każdym innym nieprzytomnym • Wezwij pomoc • Nie prowokuj wymiotów • Zachowaj próbkę środków trujących lub opakowanie i wymiociny Zatrucia drogą wziewną Mają najczęściej charakter przypadkowy. Mogą mieć charakter celowy (narkotyki) Zatrucia tlenkiem węgla Tlenek węgla jest lżejszy od powietrza, przez długi czas może unosić się pod sufitem W przeciwieństwie do tlenu i dwutlenku węgla trwale łączy się z hemoglobiną tworząc karboksyhemoglobinę, powoduje duszenie wewnątrzkomórkowe Objawy zatrucia tlenkiem węgla • • • • • • • Zawroty głowy Ból głowy Nudności i wymioty Zaburzenie świadomości Utrata przytomności Skóra zaróżowiona Zgon Intensywność objawów w dużej mierze zależna jest od stężenia substancji w powietrzu Osoba zatruta tlenkiem węgla nawet w przypadku zatrzymania krążenia nie sinieje Postępowanie • • • • Dokładne przewietrzenie pomieszczenia Intensywna tlenoterapia Ciągłe kontrolowanie czynności życiowych Ewakuacja z miejsca zagrożenia jeśli konieczna • Jeśli nieprzytomny postępuj jak z każdym innym nieprzytomnym Zatrucie chlorem Chlor jest bardzo aktywnym chemicznie gazem o żółtozielonym kolorze. Jest cięższy od powietrza, ma intensywny, drażniący zapach Zatrucia chlorem maja często charakter grupowy w wyniku awarii przemysłowych przewodów lub zbiorników w tym cystern Postępowanie w zatruciu chlorem • Ewakuacja ze strefy zagrożenia w kierunku prostopadłym do kierunku wiatru • W miarę możliwości odizolowanie dróg oddechowych poszkodowanego • Tlenoterapia • Usunięcie odzieży z poszkodowanego i zmycie chloru wodą z mydłem Jeśli dojdzie do zatrzymania czynności życiowych u poszkodowanego, wentylację można wykonywać TYLKO I WYŁĄCZNIE za pomocą worka samorozprężalnego i maski twarzowej/rurki krtaniowej/maski krtaniowej ASTMA ASTMA Astma oskrzelowa, dychawica oskrzelowa (łac. Asthma bronchiale) - przewlekła, zapalna choroba dróg oddechowych o podłożu alergicznym, charakteryzująca się skurczem oskrzeli, ustępuje samoistnie lub farmakologicznie odwracalnym. ASTMA • Objawy: • - napady duszności spowodowane skurczem oskrzeli • - Świszczący oddech • - kaszel • - uczucie ciężaru w klatce piersiowej ASTMA • • • • • • • Czynniki zaostrzające stan astmatyczny: kontakt z alergenami, nawracające infekcje układu oddechowego, palenie papierosów, hiperwentylacja wysiłkowa, niektóre leki (np. astma aspirynowa), niektóre składniki pokarmowe. ASTMA Postępowanie: • - Usunięcie czynnika zewnętrznego mogącego wywołać napad astmy • - Zajęcie odpowiedniej, wygodnej pozycji ciała (pozycja wymuszona przez Astmatyka) • - Zapytanie o nebulizator, ewentualna pomoc w aplikacji leku. • - Tlenoterapia 100% O2 • - wezwij pomoc- 999 HIPOTERMIA HIPOTERMIA Hipotermia- jest to obniżenie głębokiej temperatury ciała mierzonej w odbycie lub na błonie bębenkowej poniżej 35 °C OBJAWY KLINICZNE HIPOTERMII: 35 - 32C (Łagodna) •dreszcze •sinica •zwolnienie oddechu •zaburzenia mowy 31 - 29C (umiarkowana) •splątanie •majaczenie •sztywność mięśni •obniżenie ciśnienia tętniczego krwi 28 - 25C (ciężka) •śpiączka •zanik odruchów •szerokie źrenice •migotanie komór serca > 25C •objawy śmierci Hipotermia • Czynniki sprzyjające wychłodzeniu Niska temperatura (niekoniecznie ujemna) Wiatr Znaczna wilgotność powietrza Mokre ubranie Przebywanie w wodzie Alkohol Hipotermia- postepowanie • stopniowe ogrzewanie chorego • zapobieganie dalszej utraty ciepła (zdjęcie mokrego ubrania, okrycie kocem poszkodowanego) • Łagodnie ogrzewać plecy, szyję, głowę - można użyć butelek z ciepłą wodą, ciepłych suchych ręczników • podanie do oddychania ciepłego tlenu • delikatne obchodzenie się z chorym • tętno u chorego z hipotermią należy badać przez 60s (wolna czynność serca) UDAR CIEPLNY udar cieplny Udar słoneczny inaczej też porażenie słoneczne lub udar cieplny - stan chorobowy wywołany przegrzaniem organizmu, najczęściej głowy i karku, przez działanie słonecznego promieniowania ultrafioletowego. Może też powstać podczas przebywania w dusznej, wilgotnej i gorącej atmosferze lub przy nadmiernym wysiłku fizycznym. Polega na nagromadzeniu się zbyt dużej ilości ciepła w organizmie i zaburzeniu regulacji cieplnej organizmu udar cieplny- objawy • • • • • • • • • • • • • • • ogólne osłabienie organizmu tachykardia gorączka suchość skóry podwyższenie ciśnienia krwi ogólne wyczerpanie wymioty i nudności dreszcze bóle i zawroty głowy zaburzenia psychiczne możliwe zaburzenia świadomości utrata przytomności oparzenia skóry I lub II stopnia wysoka temperatura ciała przekraczająca 39°C gorąca, zaczerwieniona skóra czasem pokryta bąblami - brak pocenia udar cieplny- objawy • Przenieść poszkodowanego do zaciemnionego chłodnego pomieszczenia • Obniżyć temperaturę ciała poszkodowanego: -zimna kąpiel -polać wodą i włączyć wentylator -folia NRC • Kontrola funkcji życiowych • Wezwać pomoc ODMROŻENIE Odmrożenie (łac. congelatio) Miejscowe uszkodzenie skóry powstające wskutek działania niskiej temperatury. Wskutek odmrożenia osobom silnie przemarzniętym grożą odwracalne lub nieodwracalne uszkodzenia skóry i głębiej leżących tkanek. Miejsca szczególnie narażone na odmrożenie to: • nos, • uszy, • policzki, • palce rąk i stóp. Czynniki sprzyjające: • • • • • • • • • Wychłodzenie organizmu Wcześniejsze spożywanie alkoholu lub narkotyków Wiatr i duża wilgotność Wilgotne lub mokre ubranie Podeszły wiek Cukrzyca Choroby naczyń krwionośnych Neuropatia obwodowa Paleniem tytoniu Stopnie odmrożeń - klasyfikacja Częściowe zamarznięcie skóry Rumień, obrzęk, przekrwienie, łuszczenie skóry Zamarznięcie pełnej grubości skóry Rumień, znaczny obrzęk, pęcherze z płynem surowiczym (lub złuszczające się) Zamarznięcie pełnej grubości skóry i tkanki podskórne Sine (krwotoczne) pęcherze, martwica skóry, niebieskoszare przebarwienie Zamarznięcie pełnej grubości skóry i tkanki podskórnej, mięśni , ścięgien i kości Niewielki obrzęk, skóra początkowo plamista, ciemnoczerwona, sina, na koniec sucha, czarna Objawy i dolegliwości Przed ogrzaniem: Zimna skóra Niewrażliwość na dotyk Narastające mrowienie Odrętwienie Zesztywnienie odmrożonej okolicy Bladość skóry (kredo – biała) Pęcherze wypełnione jasnym lub krwistym, przejrzystym płynem Podczas ogrzewania: Nieprzyjemne mrowienie i pieczenie Zmiana zabarwienia skóry – od bladego poprzez czerwony, aż do sinego Po ogrzaniu: Nadmierna potliwość Obrzęk Bolesność Pęcherzyki, krosty POSTEPOWANIE • przenieść poszkodowanego do ciepłego pomieszczenia • zdjąć mokrą odzież • ogrzewać zmienione miejsca przez zanurzenia w ciepłej wodzie na ok.. 10 – 15 min. • osuszyć zmienione okolice i nakryć opatrunkiem jałowym • uszy, nos i policzki ogrzewać dłońmi ODMROŻENIA W PRZYPADKU ODMROŻEŃ NIE NALEŻY • • • • • • • rozcierać wychłodzonych okolic, nacierać stąpać na zmienionej chorobowo okolicy dopuszczać do ponownego wychłodzenia chorej okolicy przekłuwać pęcherzy podawać alkoholu palić tytoniu ogrzewać odmrożonych miejsc suchym ciepłym powietrzem Wywiad należy zebrać od samego poszkodowanego, a jeżeli nie ma takiej możliwości, od świadków zdarzenia. Zdobyte informacje należy przekazać Zespołowy Ratownictwa Medycznego Pytania?