Untitled

Brief
W trakcie tej lekcji uczniowie będą mieli możliwość zapoznania się z zasadami działania algorytmów
próbując przypasować je do codziennych czynności, w tym wypadku do robienia papierowych samolotów.
Celem tej lekcji jest rozwinięcie umiejętności przetworzenia prostych, codziennych czynności na algorytm
i vice versa.
Czas trwania 45 minut
Poziom Starter
Plan zajęć
Rozpoczęcie – 15 minut
1) Wprowadzenie w problematykę zajęć
2) Omówienie podstawowego słownictwa
3) Zastanowienie się nad czynnościami podejmowanymi codziennie
Ćwiczenie – Algorytmy dnia codziennego – 20 minut
Ewaluacja ćwiczenia – 5 minut
Podsumowanie i utrwalenie materiału – 10 minut
Cele zajęć
Uczeń potrafi
•
Zidentyfikować czynności, które podejmuje codziennie
•
Rozłożyć bardziej zaawansowane procesy na pojedyncze czynności
•
Ułożyć pojedyncze czynności w logiczne, chronologiczne ciągi
Materiały
•
•
•
•
•
Kartki papieru do zrobienia samolotów
Arkusz: Algorytmy z życia wzięte (załącznik 1)
Arkusz: Codzienne algorytmy (załącznik 2)
Nożyczki
Klej
Przebieg zajęć
Wprowadzenie w problematykę zajęć
W tym miejscu można wprowadzić uczniów w problematykę, która będzie omówiona na zajęciach. Jeśli to są
kolejne zajęcia, to warto spróbować podsumować wcześniejsze spotkanie, zapytać się uczniów, czy
pamiętają, co było omawiane na poprzednich zajęciach, jakie mają przemyślenia, pytania po wcześniejszych
zajęciach, jakie mają oczekiwania odnośnie aktualnych zajęć. Warto też zapytać, co im się najbardziej
podobało, co najlepiej wspominają z poprzednich zajęć. Ułatwi to planowanie kolejnych spotkań.
Ćwiczenie można przeprowadzić na forum, zadając pytania i wciągając uczniów w rozmowę, można też
jednak poprosić uczniów, by podzielili się w mniejsze – 3-6 osobowe grupy i spróbowali porozmawiać na te
tematy.
Należy uczniom wyjaśnić, że w trakcie zajęć będą mieli możliwość zrozumienia, jak działają programy, i jak
myśli komputer. Odkryją, czym jest algorytm sprawdzą, czy mają z nim do czynienia na co dzień.
Omówienie podstawowego słownictwa
W tej lekcji pojawi się jedno słowo, które uczniowie powinni zapamiętać, tzn. Algorytm.
Można najprościej wyjaśnić, że algorytm to lista kroków, jakie trzeba po kolei wykonać, by ukończyć dane
zadanie.
Zastanowienie się nad czynnościami podejmowanymi codziennie
 Zapytaj się uczniów, jakie czynności podejmowali dzisiaj rano, zanim wyszli z domu
o Zapisz ich odpowiedzi na tablicy
o Jeśli to możliwe, zapisz numery przy każdej czynności określając kolejność, w jakiej
poszczególne czynności zostały wykonane
 Jeśli uczniowie nie podawali tych czynności w kolejności to poprosić ich, by wspólnie z
Tobą uporządkowali te czynności od pierwszej do ostatniej
 Zastanów się wspólnie z uczniami, w których przypadkach kolejność ma znaczenie, a
które czynności muszą być wykonywane w dokładnie określonej kolejności
 Powiedz uczniom, że jest możliwe, by wszystkie czynności, które wykonują każdego dnia zapisać w
postaci algorytmu
o Podaj im kilka przykładów, np. na robienie śniadania, mycie zębów czy sadzenie kwiatka
 Powiedz uczniom, że będą mogli przetestować samodzielnie budowanie algorytmów, poprzez
tworzenie papierowych modeli samolotów!
Ćwiczenie – Algorytmy dnia codziennego
Możesz wykorzystać algorytmy by opisać czynności, które ludzie wykonują każdego dnia. W tym
ćwiczeniu wspólnie stworzymy algorytm, który umożliwi nam zbudowanie papierowego modelu
samolotu.
Przebieg ćwiczenia
1.
Podziel uczniów na małe grupy, albo poproś by pracowali samodzielnie (w zależności od
wielkości grupy i jej specyfiki)
2.
Każdej osobie / grupie rozdaj wydrukowany Arkusz: Algorytmy z życia wzięte (załącznik 1),
czystą kartkę papieru, nożyczki i klej
3.
Poproś, by grupy wycięły z arkusza kroki do zbudowania modelu
4.
Poinformuj uczniów, że z 9 kroków tylko 6 jest prawidłowych i to je powinni wykorzystać, by
zbudować poprawny algorytm
5.
Algorytm składający się z 6 elementów uczniowie powinni zbudować przyklejając kroki na
kartce papieru w odpowiedniej kolejności
6.
Następnie uczniowie / grupy powinny wymienić się algorytmami i na ich podstawie, krok po
kroku zbudować papierowy model samolotu
7.
Niech poszczególne grupy przetestują, czy ich modele działają, czy zostały wykonane zgodnie z
załączonym algorytmem, można zrobić zawody sprawdzając, czyj model poleci najdalej.
Ewaluacja ćwiczenia
Ewaluacje możemy przeprowadzić w formie krótkich pytań, próbując sprowokować dyskusję.
Propozycje pytań:
•
•
•
Ilu z Was udało się bezproblemowo zbudować samolot wykorzystując algorytm dostarczony
przez Waszych kolegów/koleżanki?
Co to ćwiczenie nas nauczyło?
•
Co moglibyśmy zrobić, że ten algorytm był jeszcze lepszy?
•
Co by się stało, gdyby algorytm składał się tylko z jednej instrukcji: „Złóż papierowy
model samolotu”?
o Czy wtedy byłoby łatwiej czy trudniej?
o Co by było, gdyby ten algorytm składał się z 40 kroków?
Co najbardziej się Wam podobało w tym ćwiczeniu?
Podsumowanie i utrwalenie materiału
Rozdaj każdemu uczniowi Arkusz: Codzienne algorytmy (załącznik 2) i pozwól każdemu indywidualnie
zastanowić się i rozwiązać zadania z arkusza. Uczniowie powinni po przejściu przez poprzednie
ćwiczenia bez problemu rozwiązać zadania samodzielnie, ale gdyby pojawiły się jakieś trudności, to
należy ich w miarę delikatnie wesprzeć.
Dodatkowe ćwiczenie – No zgadnij!
1. Podziel klasę na kilkuosobowe zespoły
2. Każdy zespół musi wymyśleć jakąś czynność a następnie rozbić ją na pojedyncze kroki – czyli
zbudować algorytm
3. Następnie, już na forum całej klasy poproś jedną z grup, by przedstawiła po kolei wszystkie
kroki, ale nie mówiąc, na jaką większą czynność się one składają
4. Pozwól reszcie klasy odgadnąć, jaką czynność grupa przedstawiła w postaci algorytmu
Opracowanie i tłumaczenie: Bartosz Kosiński, na podstawie materiałów
szkoleniowych ze strony code.org. Materiał udostępniony jest na licencji
Creative Commons (CC BY-NC-SA 4.0)
Załącznik 1
Algorytmy z życia wzięte
Możesz użyć algorytmów, aby opisać czynności, które ludzie podejmują każdego dnia. W tym
ćwiczeniu stworzymy algorytm, który ułatwi innym ludziom zbudowanie samolotów z papieru.
Wytnij poniższe bloczki, które przedstawiają kroki do stworzenia papierowego samolotu. Uporządkuj je
prawidłowo, przyklejając je w odpowiedniej kolejności do kartki papieru. Uwaga! Tylko część bloczków
przedstawia kroki, które są faktycznie potrzebne do zrobienia papierowego modelu, więc nie musisz
wykorzystać wszystkich bloczków. Skończony algorytm przekazać innej grupie, żeby na jego podstawie
spróbowała zrobić papierowy model. Zobaczymy, czy im się uda!
Wytnij dziurę na środku kartki
Zegnij kartkę papieru przez
środek, wzdłuż dłuższej
krawędzi
Zegnij krawędzie z jednej
strony do środka
Oderwij krawędzie kartki z
jednej strony
Zegnij jeszcze raz krawędzie z
jednej strony do środka
Sprawdź, jak daleko poleci
Twój samolot!
Zegnij jeszcze raz kartkę na
pół przez środek.
Zegnij końcówki kartki
tworząc skrzydła
Zgnieć kartkę papieru
Załącznik 2
Codzienne algorytmy
Algorytm to lista kroków, które trzeba wykonać po kolei by zakończyć jakieś zadanie. Podążamy za
różnymi algorytmami każdego dnia, kiedy musimy np. pościelić łóżko, zrobić śniadanie czy nawet
ubrać się z samego rana.
Te obrazki nie są poukładane po kolei! Na początku podpisz każdy rysunek, opisz, co się na nim dzieje.
Później przyporządkuj każdy z tych obrazków wraz z podpisem do odpowiedniej pozycji w algorytmie
po prawej stronie, tak by w sposób prawidłowy przeprowadzić czynność mycia zębów. Jeden z kroków
jako przykład został już prawidłowo opisany.
Zęby są czyste!
Krok 1
Krok 2
Krok 3
Krok 4
Czasami jest tak, że możesz zrobić więcej niż jeden poprawny algorytm, by ukończyć dane zadanie.
Kolejność różnych kroków może zostać zmieniona i nie wpłynie to na końcowy efekt. Uporządkuj
poniższe rysunki wpisując po kolei litery od a do h, tak by powstały dzięki temu dwa algorytmy, z
których każdy umożliwi stworzenie dokładnie takiego samego papierowego samolotu.
Algorytm 1:
……….. ………… ………… ………… ………… ………… ………… …………
Algorytm 2:
……….. ………… ………… ………… ………… ………… ………… …………