Filiżanka kawy

Filiżanka kawy
1. Podział uczestników na 5 grup, każda z nich będzie grała odmienną rolę
zgodną z opisami na kartkach, które otrzymują.
2. Każda z grup zastanawia się, jaką część dochodu, ze sprzedaży filiżanki
kawy, powinna otrzymać za wykonaną pracę przy jej produkcji.
3. Na przygotowanym wcześniej rysunku kawy, prowadzący/ca zaznacza
jaki procent chce uzyskać każda z grup ze sprzedaży jednej kawy. Warto
zaznaczyć, że może tak się zdażyć, że łączna suma może przekroczyć
100%, mimo że w rzeczywistości nie może tak się zdażyć.
4. Jeśli mamy więcej czasu, możemy zaproponować uczestnikom/czkom
negocjonowanie między sobą dochodu, tak żeby łączna suma nie
przekraczała 100% (jeśli tak się zdażyło).
5. Przedstaw filiżankę kawy ukazującą, jak wygląda sytuacja w przypadku
tradycyjnego handlu. Pytanie pomocnicze do dyskusji:
 Czyja praca jest niezbędna?
 Kto dostaje najwięcej/najmniej?
 Czy taki podział jest sprawiedliwy, jeśli nie, co można zmienić?
Grupy zawodowe:
Rolnik – Jesteś rolnikiem produkującym kawę. Krzewy kawy dają
owoce, po 5 roku od wsadzenia, wymagają one ciągłej opieki i
specjalnych warunków do dobrego wzrostu, nieodpowiednia
temperatura, czy zbyt małe opady, wpływają na jakość ziaren, za ziarna
gorszej jakości dostaniesz mniej pieniędzy. Ziarna kawy dojrzewają w
różnym czasie, zrywasz je ręcznie, bardzo uważnie wybierając tylko te,
które są wystarczająco dojrzałe.
Dystrybutor – sklepikarz - Jesteś sklepikarzem, sprzedajesz kawę,
którą kupujesz u dużej firmy importującej. Opłacasz czynsz za lokal, jak
również musisz zatrudnić osobę, która stoi za ladą.
Eksporter – Skupujesz kawę od pośredników i sprzedajesz ją
importerom.
Osoba importująca kawę, transportująca i wypalająca ją – Masz
dużo pracy, najpierw kupujesz kawę od eksporterów, potem musisz ją
przewieźć do kraju, gdzie będzie konsumowana. Jest to długa podróż
statkiem. Twoja kawa wędruje do kraju, gdzie będzie konsumowana. Już
na miejscu wypalasz kawę w specjalistycznych piecach. Wypaloną już
kawę przewozisz do sklepów, którym ją sprzedajesz.
Handlarz – Skupujesz kawę od rolników, w twojej okolicy są to zwykle
rolnicy posiadający małe pola, więc jeździsz od jednego do drugiego
rolnika skupując kawę. Nie masz odpowiednich maszyn do suszenia
kawy i jej łuskania, więc swój zysk dzielisz z jeszcze innym
Weronika Paszewska, grupa eFTe Warszawa, www.efte.org
pośrednikiem, który ma odpowiednie techniczne zaplecze.
Pomocne wiadomości:
10 największych producentów kawy:
Brazylia
Etiopia
Kolumbia
Wybrzeże Kości Słoniowej
Gwatemala
Uganda
Meksyk
Indonezja
Indie
Wietnam
Produkcja kawy:
Kawa rośnie na wiecznie zielonych krzaczkach, wymagajacych ciąglej
opieki. Większość z roślin odchodowywana jest w specjalnych szkółkach od 9
do 18 miesięcy. Potem przesadzane są na specjalnie przygotowane pola.
Zwykle krzew kawy zaczyna rodzić owoce, kiedy osiąga wiek 5 lat. Dobrej
jakości plony osiąga w wieku 8 lat. Średniej wielkości roślina rocznie rodzi
owoce, odpowiadające 0.7 kg palonej kawy. Roślina daje zadawalający plon
przez 15-20 lat, przy dobrych warunkach nawet dłużej.
Ziarna kawy zbierane są ręcznie. Ponieważ nie dojrzewają one w tym
samym czasie, zbieracz/ka musi wybierać z krzewu, tylko te dojrzałe. Zerwane
owoce są myte, suszone, łuskane i sortowane. Do suszenia potrzebne są
ogromne cementowe bloki, a do łuskania ręczne albo mechaniczne młyny
usuwające zewnętrzną część ziarna. Niektórzy farmerzy nie mają takich
urządzeń i przez to uzależnieni są od zewnętrznej pomocy.
Worki pełne zielonych, niepalonych ziaren kawy odbierane są przez
pośrednika. Wielu drobnych farmerów nie posiada ciężarówki, którą poglibi
przetransportować plony. Pośrednik ocenia ziarna pod względem smaku,
klasyfikuję ze względu na jakość ziaren i transportuje do portu. Większość
kawy palona jest już w krajach, z których będzie konsumowana. Pośrednicy
generalnie płacą za kawę farmerom przy odbiorze, jest to niska cena, bo
farmerzy dostają od razu pieniądze. To, co farmerzy dostają jest zwykle
poniżej ceny rynkowej. Często ich pośrednik jest jedynym w okolicy, więc nie
mogą wybierać między lepszymi cenami za ich kawę. Farmerzy uzależnieni są
od swojego pośrednika także dlatego, że dostarcza on im, to czego potrzebują:
natychmiastową gotówkę, transport i kredyty (wielu farmerów uprawia pola,
których nie są właścicielami, więc banki odmawiają im pożyczek). Pośrednicy
więc, często trudnią się podwójnym zajęciem: skupując kawę i pożyczając
pieniądze na procent (nawet do 200%). Farmerzy często nie mając dostępu do
bieżących informacji o cenach, muszą godzić się na to, co proponują im
pośrednicy.
Weronika Paszewska, grupa eFTe Warszawa, www.efte.org