Geologia Samorządowa - Ekspert odpowiada
Transkrypt
Geologia Samorządowa - Ekspert odpowiada
Geologia Samorządowa - Ekspert odpowiada - Informacja geologiczna Geologia Samorządowa - Ekspert odpowiada - Informacja geologiczna Odpowiedzi na pytania z zakresu ruchów masowych udzielił Tadeusz J. Smakowski Mgr inż. Tadeusz J. Smakowski główny specjalista w Zakładzie Geologii Gospodarczej PIG Warszawa. Jest uznanym specjalistą i ekspertem w zakresie geologii złóż, gospodarki surowcami mineralnymi i złożami (gospodarcze znaczenie złóż na tle uwarunkowań środowiskowych i rynkowych, analiz fundamentalnych, a także rozwiązania prawne funkcjonowania gospodarki surowcowej) oraz geologii środowiskowej (mapy geosozologiczne gmin, karty informacyjne złóż dla map geologiczno - gospodarczych), wycen wartości złóż i firm surowcowych (Taksator nr 021 Polskiego Stowarzyszenia Wyceny Złóż Kopalin) oraz prognoz surowcowych. Od ponad 15 lat kieruje zespołami ekspertów, wykonującymi analizy gospodarcze, środowiskowe oraz prognozy dla szeroko rozumianej gospodarki surowcami typu pre- i feasibility study i due diligence dla potrzeb przekształceń własnościowych i prywatyzacji sektora surowcowego, na zlecenie organów rządowych Polski oraz firm krajowych i zagranicznych. Jest autorem bądź współautorem ponad 150 publikacji krajowych i zagranicznych, współautorem i redaktorem Minerals Yearbook of Poland i Bilansu Gospodarki Surowcami Mineralnymi Polski na tle Gospodarki Światowej. Informacja geologiczna Co rozumiemy pod pojęciem „informacja geologiczna”? Pod pojęciem informacja geologiczna kryją się wszelkiego rodzaju dokumenty geologiczne powstałe wskutek realizacji prac i robót geologicznych. Są nimi projekty i aneksy do nich, sprawozdania z prac geologicznych, dokumentacje złóż kopalin i dodatki do nich, dokumentacje hydrogeologiczne i dodatki do nich, dokumentacje geologiczno-inżynierskie i dodatki do nich, sprawozdania i dokumentacje geofizyczne. Nie zalicza się do nich dokumentów szczegółowych, niezbędnych dla potrzeb eksploatacji złóż oraz otworów lub ujęć hydrogeologicznych,. jak np. projekt zagospodarowania złoża czy plan ruchu kopalni, raport oddziaływania na środowisko i inne. Źródło: http://powiaty.pgi.gov.pl 1 Geologia Samorządowa - Ekspert odpowiada - Informacja geologiczna Jakie są obowiązki wykonawcy prac geologicznych w odniesieniu do informacji geologicznej? Wykonawca prac geologicznych po uzyskaniu decyzji przyjmującej lub zatwierdzającej (do końca 2001 r., i ponownie decyzje będą zatwierdzane po nowelizacji prawa geologicznego i górniczego, która przewidziana jest na lipiec 2009 r.), rezultaty prac poszukiwawczo-rozpoznawczych w postaci dokumentacji geologicznej, hydrogeologicznej, sprawozdań etc., winien przekazać ją do CAG lub archiwum marszałkowskiego i powiatowego. Od 2002 r. właścicielem każdej informacji geologicznej niezależnie od źródła jej finansowania jest Skarb Państwa. Tak też było z małymi wyjątkami do 1994 r. Natomiast po wejściu w życie ustawy prawo geologiczne i górnicze w 1994 r., w okresie do końca 2001 r. właścicielem informacji geologicznej był finansujący prace geologiczne na podstawie koncesji poszukiwawczo-rozpoznawczej. Co wyznacza status prawny „archiwalnej” i „współczesnej” informacji geologicznej? Status archiwalnej lub współczesnej informacji geologicznej wyznacza data jej zatwierdzenia/przyjęcia przez odpowiedni organ administracji geologicznej. Jakie dokumenty musi złożyć podmiot ubiegający się o dostęp do informacji geologicznej? Dokumenty jakie ma złożyć podmiot ubiegający się o dostęp do informacji geologicznej uzależnione są czy ma być to udostępnienie odpłatne lub nieodpłatne i wymienione są we wnioskach przedstawionych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 22 czerwca 2005 r., w sprawie rozporządzania prawem do informacji geologicznej za wynagrodzeniem oraz udostępniania informacji geologicznej wykorzystywanej nieodpłatnie (Dz.U.05.116.982 ze zm.). Do wniosku o odpłatne udostępnienie informacji geologicznej podmiot winien dołączyć wycenę wartości informacji geologicznej, sporządzona przez uprawnionego geologa zgodnie ze wspomnianymi Rozporządzeniu. Do jakich celów informacja geologiczna może być wykorzystywana nieodpłatnie? Nieodpłatnie informacja geologiczna może być udostępniona m.in. dla celów badawczych, wykonywania prac dyplomowych i doktorskich, przygotowań do prac projektowych i poszukiwawczych na podstawie stosownej umowy, której wzór i zakres stosowania znajduje się w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 22 czerwca 2005 r., w sprawie rozporządzania prawem do informacji geologicznej za wynagrodzeniem oraz udostępniania informacji geologicznej wykorzystywanej nieodpłatnie (Dz.U.05.116.982 ze zm.). Źródło: http://powiaty.pgi.gov.pl 2 Geologia Samorządowa - Ekspert odpowiada - Informacja geologiczna Czy można zgłaszać swoje roszczenia do informacji geologicznej i kto rozstrzyga o przysługiwaniu uprawnień? Można zgłaszać roszczenia praw do informacji geologicznej, a rozstrzyga o tym Minister Skarbu Państwa. Czy informacja geologiczna należąca do skarbu państwa może zostać przekazana w wyniku prywatyzacji? Może zostać przekazana w wyniku prywatyzacji o ile w umowie prywatyzacyjnej jest zapis zgodny z art. 551 kodeksu cywilnego, że stanowiła składnik majątkowy pp (wartości prawne i niematerialne) lub prawo do informacji geologicznej zostało nabyte przez prywatyzowane przedsiębiorstwo państwowe od Skarbu Państwa lub innego podmiotu (powinna być sporządzona stosowna umowa). Czy fakt nie zgłoszenia się podmiotu, któremu przysługuje prawo do informacji geologicznej, w postępowaniu prowadzonym przez ministra skarbu państwa w okresie sierpień 2002 – kwiecień 2003, zakończonym wydaniem decyzji nr 101 z dnia 14 października 2003 r., może przesądzać o utracie przysługujących temu podmiotowi praw do informacji geologicznej? De facto tak, bowiem upłynął okres kiedy było to możliwe. Ponadto zgłaszający wówczas swe roszczenia w zdecydowanej większości nie przedstawiali dowodów na istnienie praw do informacji geologicznej. Praktycznie decyzja nr 101 Ministra Skarbu Państwa nie rozwiązała kwestii, a instancją odwoławczą jest NSA, podobnie dla tych którzy wówczas nie wystąpili z roszczeniami. Czy fakt przysługiwania podmiotowi finansującemu prace geologiczne wyłącznego prawa do nieodpłatnego wykorzystywania informacji geologicznej wyklucza możliwości udostępnienia przez skarb państwa takiej informacji innemu podmiotowi? Od 2002 r., istnieje możliwość udostępniania informacji geologicznej przez Skarb Państwa należącej do podmiotu finansującego prace geologiczne, ale po upływie 5 lat od daty przyjęcia/zatwierdzenia dokumentacji lub dodatku o ile podmiot finansujący odstąpi od zamiaru eksploatacji złoża/ujęcia i po zapytaniu od Skarbu Państwa nie wyrazi chęci dalszego dysponowania wytworzoną informacją. Źródło: http://powiaty.pgi.gov.pl 3 Geologia Samorządowa - Ekspert odpowiada - Informacja geologiczna Czy można przenieść, nabyte w drodze umowy, prawo do korzystania z informacji geologicznej na innego użytkownika? Nie ma cesji praw za korzystanie z informacji geologicznej. Nowy podmiot może ją nabyć na podstawie nowej umowy z właścicielem informacji, na wniosek i za zgodą posiadającego prawo do korzystania. Czy informacja geologiczna zawarta w dokumentacji geologicznej należąca do Skarbu Państwa może zostać przekazana w wyniku prywatyzacji przedsiębiorstwa? Przykład: W 1998 r., Przedsiębiorstwo Państwowe X podlegało prywatyzacji bezpośredniej. Po prywatyzacji MOŚZNiL decyzją z dnia 14.09.1998 r., zmienił koncesję na wydobywanie kopalin ze złoża udzielając koncesji Zakładom Y Sp. z o.o. (uznając tym samym prawo do informacji). W postawionym pytaniu nie wskazano, o jaki rodzaj prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego chodzi autorowi pytania, przyjmujemy na podstawie podanego przykładu, że chodzi o prywatyzację określoną w dziale V ustawy z dnia 31 sierpnia 1996 r., o komercjalizacji i prywatyzacji. Stosownie do przepisu art. 39. 1. Prywatyzacja bezpośrednia polega na rozporządzeniu wszystkimi składnikami materialnymi i niematerialnymi majątku przedsiębiorstwa państwowego przez: 1. sprzedaż przedsiębiorstwa, 2. wniesienie przedsiębiorstwa do spółki, 3. oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania. Zagadnienia związane sukcesją praw Skarbu Państwa reguluje przepis art. 40. 1 ww. ustawy, zgodnie z którym „O ile ustawa nie stanowi inaczej, kupujący lub przejmujący przedsiębiorstwo wstępuje we wszelkie prawa i obowiązki przedsiębiorstwa państwowego, bez względu na charakter stosunku prawnego, z którego te prawa i obowiązki wynikają”. Kwestia związana z ustaleniem czy na sukcesora SP przechodzą wszystkie uprawnienia wiąże się z opowiedzeniem się za jedną z koncepcji ujmowania przedsiębiorstwa w znaczeniu podmiotowym lub przedmiotowym. W orzecznictwie przyjmuje się, że „Kupujący lub przejmujący przedsiębiorstwo państwowe w wyniku jego prywatyzacji bezpośredniej jest ogólnym następcą prawnym przedsiębiorstwa (art. 40 ust. 1 i art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, Dz. U. Nr 118, poz. 561 ze zm.). (por. wyrok SN z 8.12.2006r., V CSK 368/06). W świetle powyższego, skoro jest to sukcesja uniwersalna, to uznać należy, że dokumentacja należąca uprzednio do SP może zostać przekazana. W literaturze przedmiotu można jednakże spotkać odmienne stanowisko, że „Na jednoosobową spółkę Skarbu Państwa nie przechodzą koncesje nadane przedsiębiorstwu państwowemu (tym bardziej dotyczy to przedsiębiorstw poddawanych prywatyzacji bezpośredniej). Koncesja nadana decyzją organu administracji jest Źródło: http://powiaty.pgi.gov.pl 4 Geologia Samorządowa - Ekspert odpowiada - Informacja geologiczna prawem niezbywalnym. Wynika to przede wszystkim z istoty formy prawnej (decyzja administracyjna), którą nadana zostaje koncesja.”(por. T. Mróz, Pr. Spółek.1999.2.45 Prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych (wybrane zagadnienia i problemy). Teza nr 6). Autorka opowiada się za "podmiotowym" rozumieniem koncesji, oderwanym od przedmiotu przedsiębiorstwa. Inne rozumienie koncesji, np. jako składnika części przedsiębiorstwa rozumianego przedmiotowo, budzi zastrzeżenia tej autorki nie tylko na gruncie prawa administracyjnego. Jej zdaniem w praktyce może prowadzić do wykorzystywania nabywania przedsiębiorstw lub wnoszenia przedsiębiorstw do spółki jako sposobu nabywania koncesji. Rzeczywistą więc wolą stron będzie nabycie koncesji, a nie przedsiębiorstwa (odpowiedzi udzielił Sławomir Krześ). Powiatowe archiwum Kto może korzystać z zasobów powiatowego archiwum geologicznego? Z zasobów powiatowego archiwum może korzystać każdy, kto prowadzi prace geologiczne lub zamierza ubiegać się o koncesje na eksploatację, a także inne osoby, zgodnie z regulaminem jakim dysponuje CAG lub archiwa marszałkowskie. Jakie są zasady rozporządzania prawem do informacji geologicznej zawartej w powiatowym archiwum geologicznym? Prawem do rozporządzania informacją geologiczną dysponuje zgodnie z prawem jedynie Skarb Państwa a w jego imieniu wyłącznie Minister Środowiska. Zatem archiwum powiatowe nie ma żadnego prawa rozporządzania informacją geologiczną. Rozporządzanie informacją Jakie uprawnienia posiada Skarbu Państwa do rozporządzania informacją geologiczną i przez kogo jest on reprezentowany w tym zakresie? Skarb Państwa w zakresie rozporządzania informacją geologiczną reprezentowany jest przez Ministra Środowiska od 2003 r., a do końca 2002 r., reprezentowany był przez Ministra Skarbu Państwa. Uprawnienia Skarbu Państwa w tym zakresie wynikają z nowelizacji Dekretu Prawo Górnicze i ustawy Prawo Geologiczne z 1991 r., Prawa geologicznego i górniczego z 1994 r. oraz Źródło: http://powiaty.pgi.gov.pl 5 Geologia Samorządowa - Ekspert odpowiada - Informacja geologiczna ustawy o działalności gospodarczej z 1988 r. W jakim zakresie podmiotu finansujący prace geologiczne może rozporządzać informacją geologiczną? Finansujący prace geologiczne w okresie 1994-2001 może w pełni rozporządzać informacją geologiczna, bowiem jest jej właścicielem. Natomiast od 2002 r., finansujący prace geologiczne ma prawo dysponowania informacją geologiczną przez pierwsze 5 lat od jej ukończenia i przyjęcia/zatwierdzenia, natomiast po upływie tego okresu zachowuje prawo pierwszeństwa w wykorzystaniu sfinansowanej przez się informacji geologicznej, której właścicielem jest Skarb Państwa. Kiedy wymagane jest wykazanie się prawem do informacji geologicznej i jakimi dokumentami musi się wykazać podmiot, aby mógł potwierdzić dowód istnienia prawa do wykorzystania informacji geologicznej? Prawem do informacji geologicznej musi się wykazać każdy podmiot starający się o koncesję na eksploatację złoża lub chcący eksploatować źródła wód podziemnych (otwory lub ujęcia). Podmiot winien przedstawić następujące dokumenty; koncesję na poszukiwanie i rozpoznanie, decyzję przyjmującą/zatwierdzającą dokumentację, faktury za prace poszukiwawczo-rozpoznawcze, lub stosowną umowę ze Skarbem Państwa i dowody płatności za informację na rzecz Skarbu Państwa, bądź inne dokumenty stwierdzające iż informacja geologiczna stanowi składową majątku przedsiębiorstwa, np. zapis zgodny z art. 551 kodeksu cywilnego. Komu przysługuje prawo do korzystania z informacji zawartej np. w dokumentacji geologicznej złoża? Prawo do korzystania z informacji geologicznej zawartej w dokumentacji geologicznej złoża kopalin przysługuje podmiotom które nabyły prawa do korzystania od Skarbu Państwa na podstawie stosownej umowy, podmiotom finansującym prace geologiczne poszukiwawczo-rozpoznawcze na podstawie koncesji poszukiwawczej (w okresie 1994-2001 są właścicielami dokumentacji). Czy można wyznaczyć ramy czasowe przysługiwania uprawnień do informacji geologicznej? Tak, (patrz pytanie - komu przysługuje prawo do korzystania z informacji zawartej np. w Źródło: http://powiaty.pgi.gov.pl 6 Geologia Samorządowa - Ekspert odpowiada - Informacja geologiczna dokumentacji geologicznej złoża?, w jakim zakresie podmiotu finansujący prace geologiczne może rozporządzać informacją geologiczną?) Jak wygląda podział kompetencji organów administracji geologicznej w zakresie rozporządzania prawem Skarbu Państwa do informacji geologicznej? Jedynym organem rozporządzającym prawem Skarbu Państwa do informacji geologicznej jest Minister Środowiska i częściowo Minister Skarbu Państwa (w zakresie stwierdzenia praw do informacji geologicznej). Według jakich zasad rozporządza się informacją geologiczną za wynagrodzeniem ? Informacją geologiczną za wynagrodzeniem rozporządza się na podstawie stosownej umowy ze Skarbem Państwa reprezentowanym przez Ministra Środowiska w określonym w umowie czasie. Maksymalnie może to być 50 lat, gdy podmiot występuje o koncesje eksploatacyjną, która może być udzielona maksymalnie na lat 50, o ile przemawiają za tym zasoby przemysłowe złoża i planowana wydobycie roczne. Wycena informacji geologicznej Jakie są opłaty za korzystanie z informacji geologicznej ? Opłaty za korzystanie z informacji geologicznej zależą od wyceny wartości informacji geologicznej i mogą być wnoszone w 10 ratach rocznych maksymalnie, przy wpłacie 10% po podpisaniu umowy. Jakie są atrybuty wartości informacji geologicznej? Uregulowany prawnie dostęp do informacji geologicznej jest jednym z warunków koniecznych do uzyskania koncesji eksploatacyjnej, a także koncesji poszukiwawczo-rozpoznawczej oraz sporządzenia PZZ lub innych projektów. Jakie są metody szacowania wartości informacji geologicznej? W Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 22 czerwca 2005 r., w sprawie rozporządzania prawem do informacji geologicznej za wynagrodzeniem oraz udostępniania informacji geologicznej wykorzystywanej nieodpłatnie (Dz.U.05.116.982 ze zm.), określone są metody szacowania wartości informacji geologicznej. W większości przypadków szacowania wartości informacji geologicznej udostępnianej z wynagrodzeniem stosuje się 2 metody spośród 3, a mianowicie Źródło: http://powiaty.pgi.gov.pl 7 Geologia Samorządowa - Ekspert odpowiada - Informacja geologiczna metodę rewaloryzacji, metodę odtworzeniową lub współczesnych zasad i kosztów poszukiwań i rozpoznawania złóż. Jakie wymagania musi spełniać wycena, na podstawie której ma zostać ustalona wysokość wynagrodzenia za korzystanie z informacji geologicznej? Zasady wymienione są w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 22 czerwca 2005 r., w sprawie rozporządzania prawem do informacji geologicznej za wynagrodzeniem oraz udostępniania informacji geologicznej wykorzystywanej nieodpłatnie (Dz.U.05.116.982 ze zm.). W wycenie musi być przedstawiona dotychczasowa historia rozpoznania i ewentualnej eksploatacji złoża czy ujęcia, wszystkie dokumenty dotyczące złoża (projekt poszukiwań/rozpoznania, dokumentacja geologiczna lub dokumentacje oraz dodatki do nich ze wskazaniem które podlegają wycenie, a które nie), a dla złóż eksploatowanych odkrywkowo winna być wskazana dostępność gruntów w obszarze złoża przez podmiot wnioskujący o informacje geologiczna. Jakie obniżki można stosować przy szacowaniu wartości informacji geologicznej? Obniżki z tytułu wieku dokumentacji, kategorii rozpoznania oraz wyeksploatowania złoża. Dokładnie wymienione są one w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 22 czerwca 2005 r., w sprawie rozporządzania prawem do informacji geologicznej za wynagrodzeniem oraz udostępniania informacji geologicznej wykorzystywanej nieodpłatnie (Dz.U.05.116.982 ze zm.). Kto i gdzie może wyceniać wartość informacji geologicznej zawartej np. dokumentacjach geologicznych złóż, czy taka osoba musi posiadać jakieś uprawnienia zawodowe oraz jak długo trwa procedura wyceny informacji geologicznej? Wyceny mogą być wykonywane przez geologów posiadających stosowne uprawnienia geologiczne lub przez geologów mających tytuł doktora. Czas wykonania zależny jest od wiedzy i umiejętności wykonawcy. Czy wynagrodzenie za korzystanie z informacji geologicznej obciążone jest jakąś formą opodatkowania (VAT, PCC)? Wynagrodzenie za korzystanie z informacji geologicznej nie jest obciążone żadnym podatkiem. Źródło: http://powiaty.pgi.gov.pl 8