pobierz prezentację w PDF

Transkrypt

pobierz prezentację w PDF
Umowy terminowe 2013 r.planowane zmiany
dr Monika Gładoch (UKSW, Pracodawcy RP)
Umowy terminowe w UE
Państwo
Okres
Wzrost
Hiszpania
1985 – 1995
z 15 do 35%
ok. 133%
Portugalia
1992 – 2002
z 11 do 21%
ok. 90%
Francja
1985 – 2000
z 5 do 15%
200%
Holandia
1985 – 2000
z 7 do 14%
100%
Źródło: FOR na podstawie danych Eurostat
Przyrost
Umowy terminowe w UE
Udział pracowników zatrudnionych na czas określony w zatrudnieniu ogółem (w proc.)
Źródło: FOR na podstawie danych Eurostat
Umowy terminowe w UE
Przeciętny udział pracowników czasowych w UE wynosi 14
proc. i jest dwukrotnie niższy, niż w Polsce.
W latach 2000–2010 w większości krajów UE odsetek
pracowników czasowych utrzymywał się na względnie stałym
poziomie. W Polsce liczba zatrudnionych na czas określony
wzrosła ponad czterokrotnie - z 6 proc. do 27 proc.
Źródło: Pracodawcy RP (CML)
Umowy terminowe w UE
Niemcy
Obowiązuje odrębna ustawa o pracy w niepełnym wymiarze godzin
i umowach na czas określony.
Zawieranie umów na czas określony jest możliwe tylko w dwóch
przypadkach:
a) musi zaistnieć rzeczowy powód usprawiedliwiający wybór tej formy
zatrudnienia (np. sezonowy, okresowy charakter pracy, zastępstwo
pracownika zatrudnionego na stałe, sprawdzenie przydatności
pracownika),
b) zatrudnienie nowego pracownika.
Zawarcie umowy na czas określony jest dopuszczalne tylko na okres dwóch
lat. Umowa może być 3-krotnie przedłużana, do osiągnięcia maksymalnego
okresu (czyli łącznie 2 lat).
Źródło: Pracodawcy RP (CML)
Umowy terminowe w UE
Niemcy
•
•
•
•
•
•
•
•
wyjątki od limitu 24 miesięcy :
zapotrzebowanie na wykonywanie określonej pracy ma charakter przejściowy;
ograniczenie czasu trwania umowy następuje w związku z kształceniem
zawodowym, ze studiami, w celu ułatwienia pracownikowi życia zawodowego;
zastępstwo innego pracownika;
specyfika pracy uzasadnia ograniczenie czasu trwania umowy;
ograniczenie czasu trwania umowy wynika z okresu próbnego;
względy związane z pracownikiem uzasadniają ograniczenie czasu trwania
umowy;
pracownik otrzymuje wynagrodzenie z budżetu państwa ustanowionego na
rzecz pracy na czas określony;
praca na czas określony jest konsekwencją ugody sądowej
Umowy terminowe w UE
Francja
Umowa na czas określony może być zawarta maksymalnie na okres
18 miesięcy. Wyjątkowo na 24 miesiące, gdy praca jest wykonywana
za granicą.
Ma zastosowanie w ściśle określonych przypadkach, np. zastępstwo
nieobecnego pracownika, okresowy wzrost aktywności firmy.
Nie wolno zawierać umowy czasowej w celu zastąpienia pracownika
strajkującego, do wykonywania prac niebezpiecznych czy też czasowego
zwiększenia aktywności na stanowiskach objętych zwolnieniami.
Źródło: Pracodawcy RP (CML)
Umowy terminowe w UE
Hiszpania
Pracownik, który w okresie 30-miesięcznym podpisał z pracodawcą
kilka umów o pracę na czas określony na łączny okres obejmujący 24miesiące, nie może zawrzeć kolejnej umowy terminowej.
Następna umowa o pracę zawarta z danym pracodawcą musi być
umową na czas nieokreślony.
(W sierpniu 2011 r. rząd Hiszpanii zawiesił obowiązywanie tego
przepisu do 2013 r.)
Źródło: Pracodawcy RP (CML)
Umowy terminowe w UE
Wielka Brytania
Umowa terminowa rozwiązuje się w określonym czasie, po spełnieniu
się określonego zdarzenia, bądź z chwilą wykonania określonego
zadania.
W przypadku upływu 4 lat współpracy na podstawie odnawianej
umowy o pracę na czas określony, kolejne odnowienie takiej umowy
oznacza zatrudnienie pracownika na stałe (chyba że istnieje konkretne
uzasadnienie, aby umowa terminowa nie przekształciła się).
Źródło: Pracodawcy RP (CML)
Umowy terminowe w prawie unijnym
Dyrektywa Rady 99/70/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. dotycząca Porozumienia
ramowego w sprawie pracy na czas określony, zawartego przez Europejską Unię
Konfederacji Przemysłowych i Pracodawców (UNICE), Europejskie Centrum
Przedsiębiorstw Publicznych (CEEP) oraz Europejską Konfederację Związków
Zawodowych (ETUC)
ZAŁĄCZNIK
Porozumienie ramowe w sprawie pracy na czas określony
„Pracownik zatrudniony na czas określony" oznacza osobę, która zawarła umowę o pracę
lub stosunek pracy bezpośrednio między pracodawcą a pracownikiem, a termin
wygaśnięcia umowy o pracę lub stosunku pracy jest określony przez obiektywne
warunki, takie jak nadejście dokładnie określonej daty, wykonanie określonego zadania
lub nastąpienie określonego wydarzenia.
Umowy terminowe w prawie unijnym
Dyrektywa Rady 99/70/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. dotycząca Porozumienia
ramowego w sprawie pracy na czas określony, zawartego przez Europejską Unię
Konfederacji Przemysłowych i Pracodawców (UNICE), Europejskie Centrum
Przedsiębiorstw Publicznych (CEEP) oraz Europejską Konfederację Związków
Zawodowych (ETUC)
ZAŁĄCZNIK
Porozumienie ramowe w sprawie pracy na czas określony
„Pracownik zatrudniony na czas określony" oznacza osobę, która zawarła umowę o pracę
lub stosunek pracy bezpośrednio między pracodawcą a pracownikiem, a termin
wygaśnięcia umowy o pracę lub stosunku pracy jest określony przez obiektywne
warunki, takie jak nadejście dokładnie określonej daty, wykonanie określonego zadania
lub nastąpienie określonego wydarzenia.
Umowy terminowe w prawie unijnym
W celu zapobiegania nadużyciom wynikającym z wykorzystywania kolejnych umów
o pracę lub stosunków pracy zawieranych na czas określony, Państwa Członkowskie, po
przeprowadzeniu konsultacji z partnerami społecznymi, zgodnie z ustawodawstwem
krajowym, układami zbiorowymi i praktyką, i/lub partnerzy społeczni, wprowadzają,
o ile nie istnieją równoważne rozwiązania prawne, zmierzające do zapobiegania
nadużyciom, w sposób uwzględniający potrzeby szczególnych gałęzi i/lub grup
pracowników, jeden lub więcej spośród następujących środków:
a) obiektywne powody, uzasadniające odnowienie takich umów lub stosunków pracy;
b) maksymalną łączną długość kolejnych umów o pracę lub stosunków pracy na czas
określony;
c) liczbę odnowień takich umów lub stosunków.
Umowa na czas określony w Kodeksie
pracy
Art. 251. § 1. Zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony jest
równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas
nieokreślony, jeżeli poprzednio strony dwukrotnie zawarły umowę o pracę na
czas określony na następujące po sobie okresy, o ile przerwa między
rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie
przekroczyła 1 miesiąca.
§ 2. Uzgodnienie między stronami w trakcie trwania umowy o pracę na czas
określony dłuższego okresu wykonywania pracy na podstawie tej umowy
uważa się za zawarcie, od dnia następującego po jej rozwiązaniu, kolejnej
umowy o pracę na czas określony w rozumieniu § 1.
§ 3. Przepis § 1 nie dotyczy umów o pracę na czas określony zawartych:
1) w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej
nieobecności w pracy,
2) w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym,
albo zadań realizowanych cyklicznie.
Umowa na czas określony
w orzecznictwie SN
Uchwała SN z dnia 7 września 1994 r., I PZP 35/94
„Umowa o pracę zawarta na czas określony, dłuższy niż sześć miesięcy, w
której strony przewidziały dopuszczalność jej wcześniejszego rozwiązania
za dwutygodniowym wypowiedzeniem (art. 33 k.p.), może być w ten
sposób rozwiązana także przed upływem 6 miesięcy jej trwania”.
Wyrok SN z dnia 30 września 2009 r., II PK 88/09
„Wola stron (wynikająca z zasady swobody umów oraz autonomii praw
prywatnych) powinna być uwzględniana w pierwszym rzędzie i należycie
respektowana przez sąd pracy, jeżeli porozumienie stron nie narusza
bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa albo zasad współżycia
społecznego ani nie stanowi obejścia prawa. Godząc się na możliwość
rozwiązania za wypowiedzeniem umowy terminowej dłuższej niż sześć
miesięcy strony uznają, że będzie to dopuszczalne w razie zaistnienia
okoliczności uznanych przez każdą z nich za wymagające takiego
wypowiedzenia”.
Umowa na czas określony
w orzecznictwie SN
Wyrok SN z dnia 7 września 2005 r., II PK 294/04
„Zawarcie długoterminowej umowy o pracę na czas określony (9 lat)
z dopuszczalnością jej wcześniejszego rozwiązania za dwutygodniowym
wypowiedzeniem może być kwalifikowane jako obejście przepisów prawa
pracy, ich społeczno-gospodarczego przeznaczenia lub zasad współżycia
społecznego”.
Wyrok SN z dnia 30 września 2009 r., II PK 88/09
„Umowa o pracę na czas określony najbardziej ze wszystkich umów
stabilizuje trwałość stosunku pracy, choć tylko przez pewien czas (na jaki
została zawarta). Każda ze stron musi mieć poważne argumenty, aby tę
najbardziej stabilną ze wszystkich umów rozwiązać za wypowiedzeniem.
Jeżeli strony zawarły umowę o pracę na czas określony dłuższy niż sześć
miesięcy, to oznacza, że co najmniej przy jej zawieraniu towarzyszyła im
wola utrzymania wzajemnej więzi prawnej (stosunku pracy) przez dłuższy
okres”.
Propozycje zmiany przepisów
zgłaszane w Komisji Trójstronnej
Strona związkowa (NSZZ „Solidarność”, OPZZ, Forum Związków
Zawodowych):
propozycja, aby maksymalna długość trwania umów na czas określony 24
miesiące.
Inne propozycje:
związki zawodowe z pracodawcą mogłyby w porozumieniu zbiorowym
wydłużać czas trwania umów na czas określony (powyżej 24 miesięcy) - OPZZ
długość wypowiedzenia uzależniona od czasy trwania umowy terminowej NSZZ „Solidarność”:
Propozycje zmiany przepisów
zgłaszane w Komisji Trójstronnej
Strona pracodawców (Pracodawcy RP, PKPP „Lewiatan”, BCC, ZRP):
brak zgody na limit czasowy 24 miesięcy.
Sugerowane propozycje:
związki zawodowe z pracodawcą mogłyby w porozumieniu zbiorowym
wydłużać czas trwania umów na czas określony (powyżej limitu)
wydłużenie czasu trwania umowy na okres próbny
prawo wypowiadania umów na czas wykonania określonej pracy
zmiany zasady konsultacji przy wypowiadaniu umów na czas nieokreślony