Studenckie Koło Naukowe Sieci Komputerowych -AEGIS

Studenckie Koło Naukowe Sieci Komputerowych -AEGISZeszyt 1.: Wprowadzenie do systemu GNU/Linux.
Jądro systemu GNU/Linux i numeracja:
z.y.x np. 2.6.7
x - numer pełnej wersji, znaczna zmiana technologiczna,
y - numer podwersji, zmiany technologiczne "nieepokowe",
z - numer określający "podrealizację" – naniesione zmiany poprawiające błędy, itp.
Mimo to od czasu do czasu pojawiają się różnego rodzaju "sytuacje wyjątkowe" (o numeracji decyduje Linus Torvalds,
twórca jądra systemu). Do serii 2.6.x nieparzysty numer podwersji [y] oznaczał jądro eksperymentalne, przejściowe
pomiędzy wersjami stabilnymi (czyli poprzednia wersja stabilna do 2.6.x, to seria 2.4.x), od wersji 2.6.7 postanowiono
nowości włączać na bieżąco (przez co dość ryzykowne staje się używanie jąder powyżej tej wersji bezpośrednio ze
strony domowej "kernela" Linuksa [http://www.kernel.org], twórcy dystrybucji przeprowadzają jednak testy i w przypadku
dostrzeżenia niedociągnięć poprawiają je, także dostępne są wszelkiego rodzaju "patch"-e (poprawki) na jądra).
Wraz z nowym podejściem pojawiła się kolejna liczba (z.y.x.v) oznaczająca spatchowane jądro ostatniej podrealizacji.
Dystrybucja systemu GNU/Linux = jądro systemu (Linux) + podstawowe programy i biblioteki +
+ sposób dostarczania oprogramowania +
+ sposób konfiguracji (skrypty rozruchowe, instalator) + szczegóły struktury katalogów
Dystrybucje i postać rozprowadzania oprogramowania:
Dystrybucje instalowane z pakietów binarnych:
1) Slackware - *.tgz
2) Debian - *deb > (Ubuntu)
a) Knoppix
3) Red Hat - *.rpm > (Fedora, aurox, SuSE, Mandrake)
Dystrybucje instalowane ze źródeł:
4) LinuxFromScratch – właściwie to instrukcja "jak złożyć Linuksa",
5) gentoo [dżentu]- *.ebuild => *tar.gz, *tar.bz2
Struktura katalogów:
/ – katalog główny,
/bin – podstawowe programy systemowe, dostępne dla dowolnego użytkownika systemu (instrukcja kopiowania,
kasowania, itp.),
/boot – katalog z obrazem jądra systemu,
/dev – katalog z plikami urządzeń,
/etc – katalog z plikami konfiguracyjnymi,
/home – katalog na katalogi użytkowników,
/lib – moduły jądra systemu, podstawowe biblioteki,
/mnt – katalog na zamontowane zasoby (partycje, cd/dvd, dyskietki,....),
/opt – katalog na duże pakiety (OpenOffice), których komponenty mają określoną specyficzną strukturę katalogów
(analogia do "Program Files" z systemów Windows),
/proc – katalog z plikami odzwierciedlającymi stan systemu (informacje o stanie zajętości pamięci, warunkach pracy
procesora, itp.),
/sys – odpowiednik katalogu /proc od jąder serii 2.6.x
/sbin – katalog z programami dla superużytkownika (oprogramowanie administracyjne, wpływające na pracę systemu),
/root – katalog domowy superużytkownika,
/usr – katalog z programami (nie krytycznymi dla działania systemu- praktycznie większość oprogramowania
użytkowego), bibliotekami współdzielonymi,
/src – źródła jądra systemu.
/tmp – katalog na zawartość tymczasową (może być kasowana przy ponownym starcie systemu)
/var – katalog na informacje, które powinny pozostać po ponownym starcie systemu (strony WWW (w przypadku
serwera), miejsce na ściągnięte przez system pakiety instalacyjne, pliki logami – dziennikami pracy komponentów
systemu).
W zależności od dystrybucji mogą występować dodatkowo oprócz powyższych także inne katalogi!
Dyski i CD/DVD:
hda – pierwszy dysk,
hdb – drugi dysk, CD/DVD,
hdc – trzeci dysk, CD/DVD,
hda1 – pierwszy dysk, pierwsza partycja podstawowa,
hda1 ... hda4 – pierwszy dysk, kolejne partycje podstawowe,
hda5... – pierwszy dysk, kolejne partycje logiczne,
sda – pierwsze urządzenie SCSI bądź urządzenie w trybie emulacji SCSI (PenDrive, dyski w kieszeniach USB, dawniej
CD/DVD)
2005 Piotr Michał Jaworski, restricted
1
M
1
2
3
4
5
6
7
8
partycja rozszerzona
partycje podstawowe
partycje logiczne
Master Boot Record (początkowy obszar dysku, na program rozruchowy systemu operacyjnego,
to tu umieszcza się menadżer ładowania systemu taki jak:
– LILO
– GRUB
Przykładowy podział dysku:
M
1 (windows c:) 2 5 ( / )
6 (win d:) 7 (swap)
partycja z katalogiem głównym Linuksa
partycja wymiany (na tymczasowe zrzucanie
pamięci RAM)
System Linux nie musi być na partycji podstawowej, jedynie systemy Windows wymagają, aby umieszczać je na
aktywnej partycji podstawowej. Partycja rozszerzona, jako taka ,nie jest dostępna, stanowi ona kontener na partycje
logiczne.
Niektóre systemy plików:
reiserFS – system plików z dziennikowaniem (analogia w Windows: NTFS) - polecamy ☺
ext3 – system plików z dziennikowaniem (rozszerzenie ext2)
ext2 - system plików bez dziennikowania
swap2 – system plików dla partycji wymiany, zalecane ~ok. 1GB (min. równowartość pamięci RAM).
FAT – system plików systemów Windows 9x
NTFS – system plików z dziennikowaniem dla Windows- rodzina NT (NT, 2000, XP, 2003)
ISO 9660 – system plików CD/DVD
UDF – system plików DVD
Pomoc poleceń i funkcji systemowych (C/C++) - podręcznik systemowy:
man [1...9] polecenie
Menadżer plików:
mc =Midnight Commander
Kompilacja programów (kolejne etapy):
1) wchodzimy do katalogu z rozpakowanymi źródłami programu
2) ./configure prefix=/usr
3) make
4) make install
Powyższa procedura działa w większości przypadków (dany projekt musi zawierać plik Makefile). W celu kompilacji
własnych programów np. napisanych w C++, w postaci np. jednego pliku, jeżeli nie chcemy tworzyć pliku makefile,
wywołujemy komendę g++ nazwa_programu.
2005 Piotr Michał Jaworski, restricted
2