D - Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie

Sygn. akt I C 1437/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 20 sierpnia 2015 roku
Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: SSR Anna Litwińska – Bargiel
Protokolant: Justyna Pasiak
po rozpoznaniu w dniu 20 sierpnia 2015 roku w Dzierżoniowie
na rozprawie
sprawy z powództwa D. L.
przeciwko K. K. (1) i H. K.
o eksmisję z lokalu mieszkalnego
oraz z powództwa wzajemnego K. K. (2)
przeciwko D. L.
I. umarza postępowania;
II. oddala powództwo wzajemne;
III. nie obciąża pozwanych K. K. (1) i H. K. kosztami procesu;
IV. przyznać adw. E. M. z Kancelarii Adwokackiej w D. ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie kwotę
147,60 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu K. K. (1) z urzędu.
Sygn. akt I C 1437/14
UZASADNIENIE
Powód D. L. wniósł o nakazanie pozwanemu K. K. (1) opuszczenie, opróżnienie i wydanie na jego rzecz lokalu
mieszkalnego nr (...) położonego w budynku nr (...) na os. (...) (...)-(...) D., dla którego Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie
VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) oraz zasadzenie od pozwanego na rzecz powoda
kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego.
W uzasadnieniu pozwu powód podał, iż jest właścicielem lokalu nr (...)położonego w D.na osiedlu (...). Nabył
przedmiotowy lokal od syna pozwanego- B. K.na podstawie umowy przeniesienia własności z dnia 10 grudnia
2012r. (...)). B. K.zapewniał, iż lokal nie był zamieszkały. Wobec braku zwrotu pożyczki udzielonej B. K.z dniem 1
stycznia 2014r. powód stał się wyłącznym właścicielem niniejszego lokalu. Pozwany natomiast zamieszkuje sam w
spornym lokalu bez jakiegokolwiek tytułu prawnego. Nie jest tam zameldowany. Powód pismem z dnia 16 maja 2014r.
bezskutecznie wezwał pozwanego do dobrowolnego wydania i opuszczenia mieszkania. Pozwany nie ponosi żadnych
opłat związanych z zajmowanym lokalem. Zadłużył lokal oraz go zdewastował poprzez demontaż kaloryferów oraz
rur centralnego ogrzewania. W dniu 04 sierpnia 2-14r. powód celem odzyskania pełnej własności lokalu nr (...)zlecił
ślusarzowi- A. M.wymianę zamków w drzwiach. Jednak wobec sprzeciwu pozwanego została wezwana Policja i nie
doszło do przejęcia lokalu przez powoda. Ponadto-w ocenie powoda- pozwany nie posiada statusu lokatora, gdyż nigdy
nie posiadał żadnego tytułu prawnego do spornego lokalu.
Pozwany, w odpowiedzi na pozew, wniósł o oddalenie powództwa w całości, udzielenie zabezpieczenia poprzez
dokonanie wpisu w księdze wieczystej prowadzonej przez tutejszy Sąd po numerem (...) zakazu zbywania oraz
zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu pozwany podniósł, że w Sądzie Okresowym w Ś. toczy się sprawa
z powództwa K. K. (1) przeciwko B. K. o cofnięcie darowizny. Pozwany znaczył, iż lokal nr (...) przy os. (...) w
D. darował swojemu synowi B. K., który pisemnie zobowiązał się nie sprzedawać tego lokalu. Ponadto zarzucił, iż
umowa przenosząca własność niniejszego lokalu na rzecz powoda był fikcyjna. Dodał, iż on jak i jego żona H. K. są
zameldowani w spornym lokalu.
W dniu 29 września 2014 r. powód podniósł, że nabył przedmiotowy lokal zgodnie z prawem. Nie znał B. K. przed
podpisaniem umowy z dnia 10 grudnia 2012r. i nie pozostawał z nim w zmowie, co zarzuca mu pozwany. Umowa
nabycia lokalu nie miała charakteru fikcyjnego i została wykonana. Powód przed podpisaniem w/w umowy zapoznał
się ze stanem lokalu, w chwili oględzin lokal nie był zamieszkały. Twierdzenia pozwanego oraz wytoczenie powództwa
o unieważnienie umowy darowizny nie podważają domniemania, wynikającego ze wpisu w księdze wieczystej
prowadzonej dla tego lokalu, iż powód właścicielem. Dołączone do odpowiedzi na pozew dokumenty potwierdzają, iż
pozwany nie regulował opłat za lokal oraz, że zdemontował instalację centralnego ogrzewania. Pozwany kwestionował
fakt zameldowania pozwanego oraz jego żony w spornym lokalu. Sprzeciwił się wnioskowi pozwanego o udzielenia
zabezpieczenia wobec braku interesu prawnego w żądaniu zabezpieczenia.
W piśmie procesowym z dnia 3 listopada 2014r. pełnomocnik z urzędu pozwanego podtrzymał wszelkie zarzuty
oraz twierdzenia podniesione przez pozwanego oraz na wypadek uwzględnienia powództwo wniósł o orzeczenie
uprawnienia pozwanego do otrzymania lokalu socjalnego i wstrzymania wykonania wyroku do czasu złożenia przez
Gminę Miejską D. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. Ponadto wniósł o zawieszenie postępowania do
czasu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy toczącej się przed Sądem Okręgowym w Świdnicy pod sygn. akt IC
288/14 z powództwa K. K. (1) przeciwko B. K. oraz zawiadomienie Gminy Miejskiej D. o toczącym się postępowaniu
w celu umożliwienia jej wstąpienia do sprawy. W uzasadnieniu swojego stanowiska podał, iż umowa przenosząca
własność spornego lokalu na rzecz powoda miała charakter fikcyjny i nie doszło do jej wykonania. Ponadto podkreślił iż
pozwany był i jest nadal zameldowany w spornym lokalu, który zajmował od momentu darowania synowi na podstawie
umowy użyczenia.
Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2014r. Sąd oddalił wniosek pozwanego o zabezpieczenie.
Postanowieniem z dnia 22 grudnia 2014r. Sąd wezwał H. K. do udziału w sprawie w charakterze pozwanej.
W kolejnych pismach procesowych strony podtrzymywały swoje stanowiska w sprawie.
Pismem złożonym w tut. Sądzie w dniu 08 maja 2015r. pozwany wniósł powództwo wzajemne z żądaniem przyznania
jemu i jego żonie lokalu kwaterunkowego, ewentualnie zagwarantowania mieszkania (...) pokojowego. Powód wniósł
o oddalenie powództwa wzajemnego jako spóźnionego oraz pozostającego bez związku z pozwem głównym.
Na rozprawie w dniu 20 sierpnia 2015r. pełnomocnik powoda cofnął powództwo z zrzeczeniem się roszczeń.
Na rozprawie w dniu 20 sierpnia 2015r. pełnomocnik z urzędu pozwanego K. K. (2) złożył oświadczenie, iż koszty
zastępstwa procesowego udzielonego z urzędu nie został opłacone i wnosi o przyznanie wynagrodzenia w wysokości
czterokrotności stawki minimalnej, tj. kwoty 570,40 zł.
Sąd zważył co następuje:
Zgodnie z dyspozycją art. 203 § 1 kpc pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy,
a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku.
W przedmiotowej sprawie pełnomocnik powoda złożył na rozprawie w dniu 20 sierpnia 2015r. oświadczenie o
cofnięciu pozwu wraz z zrzeczeniem się roszczeń, w związku z czym należało uznać, że cofnięcie powództwa nie
wymagało zgody pozwanych.
Zgodnie z treścią art. 203 § 4 kpc Sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu, zrzeczenia się lub ograniczenia
roszczenie tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są sprzeczne z prawem lub
zasadami współżycia społecznego albo zamierzają do obejścia prawa. Sąd uznał, iż cofnięcie powództwa było
dopuszczalne a tym samym skuteczne, gdyż nie miała miejsca żadna z okoliczności wymieniona w cytowanym
przepisie.
Skoro zaś powód ze skutkiem prawnym cofnęła pozew, w oparciu o art. 355 § 1 kpc, orzeczono w punkcie I wyroku
o umorzeniu postępowania.
Pozwany zgłosił powództwo wzajemne o przyznanie jemu i jego żonie- H. K. lokalu kwaterunkowego, ewentualnie
zagwarantowania mieszkania (...) pokojowego. Zgodnie z art. 204 § 1 kpc powództwo wzajemne jest dopuszczalne,
jeżeli roszczenie wzajemne jest związku z roszczeniem powoda lub nadaje się do potrącenia. Powództwo wzajemne
można wytoczyć bądź w odpowiedzi na pozew, bądź oddzielnie, nie później jednak niż na pierwszej rozprawie, albo
w sprzeciwie od wyroku zaocznego. W niniejsze sprawie pozwany wniósł powództwo wzajemne pismem złożonym w
tut. Sądzie w dniu 08 maja 2015r. Pozwem została doręczony pozwanemu w dniu 02 września 2014r., a pierwsze jego
pismo procesowe w sprawie zostało złożone w dniu 11 września 2014r. Pierwsza rozprawa w toku tego postępowania
odbyła się 11 grudnia 2014r. Mając na uwadze powyższe należało powództwo wzajemne oddalić jako spóźnione, o
czym orzeczono w punkcie II wyroku.
Ponieważ cofnięcie powództwa było konsekwencją zaspokojenia przez pozwanych dołodzonego roszczenia w toku
postępowania, pozwanych należało uznać za stronę przegrywającą sprawę (por. postanowienie Sądu Najwyższego z
12 kwietnia 2012 r. II Cz 208/11, Lex nr 21214570). To zaś uzasadniało rozstrzygnięcie o kosztach postępowania w
oparciu o art. 98 kpc. Jednakże w ocenie Sądu zaszły szczególnie uzasadnione okoliczności przemawiające za nie
obciążeniem kosztami procesu pozwanych (art. 102 kpc). Przede wszystkim Sąd miał na uwadze sytuację rodzinną i
zdrowotną pozwanych. Pozwany jest osobą starszą i schorowaną, o niskich dochodach. Pozwani stracili swoje miejsce
zamieszkania. Opuszczenie i wydanie lokalu powodowi nastąpiło w dramatycznych okolicznościach. Powód bowiem
zdementował okna i drzwi w lokalu, czyniąc w ten sposób nie możliwym dalszy pobyt w nim, zważywszy że miało
to miejsce w styczniu przy niskich temperaturach zewnętrznych. Jednakże pozwany opuścił lokal dobrowolnie, pod
namową syna i że ten zagwarantuje mu mieszkanie. Mając na uwadze powyższe w pkt III wyroku orzeczono o nie
obciążaniu pozwanych kosztami procesu.
W rozpoznawanej sprawie pozwany K. K. (1) korzystał z pomocy (...) udzielonej mu z urzędu. Zgodnie z przepisem
art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku prawo o adwokaturze (tekst jednolity - Dz.U. 2015 poz. 615), koszty
pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ponosi Skarb Państwa. Obowiązek pokrycia przez Skarb Państwa
kosztów nieopłaconej pomocy prawnej nie jest obowiązkiem mieszczącym się w formule obowiązku zwrotu kosztów
procesu miedzy stronami, lecz ma charakter publicznoprawny i subsydiarny, gdyż powstaje dopiero wówczas, gdy
egzekucja kosztów zasądzonych od przeciwnika procesowego strony korzystającej z pomocy prawnej udzielonej z
urzędu okazała się bezskuteczna albo gdy kosztami procesu została obciążona strona korzystająca z pomocy prawnej
z urzędu, czy też jeżeli koszty procesu zostały stosunkowo rozdzielone lub wzajemnie zniesione, a opłaty z tytułu
udzielonej pomocy prawnej nie zostały zapłacone w całości lub w części. Skarb Państwa nie będzie więc nimi obciążony
jedynie w sprawie, w której kosztami procesu obciążony został przeciwnik procesowy strony korzystającej z pomocy
udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (por. uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku
z dnia 10 października 2013 roku, I ACa 23/13, LEX nr 1386079). Taka natomiast sytuacja nie zaistniała w niniejszej
sprawie, albowiem strona powodowa nie został w niej obciążana kosztami procesu.
W tym wypadku wynagrodzenie należne pełnomocnikowi z urzędu pozwanego wyniosło 120 zł (§ 10 pkt 1
Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz
ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu (tekst
jednolity Dz.U. z 2013 roku, poz. 461), przy czym należało podwyższyć je o podatek VAT (§ 2 ust. 3 w/w Rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości ) co daje łącznie kwotę 147,60 zł.
Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia wniosku pełnomocnika pozwanego z urzędu o podwyższenie stawki
minimalnej wynagrodzenia czterokrotnie. Przede wszystkim Sąd miał na uwadze treść § 19 ust. 1 cytowanego powyżej
rozporządzenia, zgodnie z którym koszty nieopłaconej pomocy prawnej ponoszonej przez Skarb Państwa obejmują
opłaty w wysokości nie wyższej niż 150 % stawek minimalnych o których mowa w rozdziałach 3-5. W odniesieniu
więc do opłaty zasądzonej od Skarbu Państwa za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną z urzędu przez adwokata nie
może być ona wyższa od 150% stawki minimalnej. Z tych względów, kryteria określone w § 2 ust. 1 rozporządzenia,
mają znaczenie dla określenia wysokości opłaty ponoszonej przez Skarb Państwa za pomoc prawną udzieloną przez
adwokata z urzędu w granicach pomiędzy opłatą wynikającą z zastosowania właściwych stawek minimalnych, a opłatą
podwyższoną do 150% tych stawek." (cyt. uchwała SN z dnia 8 marca 2012 r., III CZP 2/12 OSNC 2012, nr 10, poz. 115).
Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia z dnia 28 września 2002r. zasądzając opłatę za czynności adwokata z
tytułu zastępstwa prawnego, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy adwokata, a także charakter sprawy
i wkład pracy adwokata w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Sąd orzekający nie znalazł
nadzwyczajnych, szczególnych okoliczności, które pojawiając się w danej sprawie zwiększyłyby nakład pracy
niezbędnej do prawidłowej realizacji obowiązków profesjonalnego pomocnika procesowego. Czynności wykonane
przez pełnomocnika pozwanego nie odbiegały od czynności typowych, a sprawa nie była wyjątkowo skomplikowana,
zatem nie było podstaw do przyznania wynagrodzenia ponad stawkę minimalną.
Mając powyższe na względzie, na podstawie powołanych przepisów, należało orzec jak w punkcie IV wyroku.