Pedagogizacja rodziców: Program zwalczania otyłości u dzieci i

Pedagogizacja rodziców: Program zwalczania otyłości u dzieci i młodzieży.
Otyłość jest przewlekłą chorobą spowodowaną nadmierną podażą energii
zawartej w pokarmach w stosunku do zapotrzebowania organizmu, skutkiem
czego jest magazynowanie nadmiaru w postaci tkanki tłuszczowej .Z roku na
rok kłopoty z utrzymaniem właściwej masy ciała ma coraz więcej dzieci.
Najskuteczniejszą metodą zapobiegania nadwadze i otyłości jest zmiana
niewłaściwych nawyków żywieniowych oraz regularna aktywność fizyczna.
Otyłość jest najczęstszą współczesną choroba cywilizacyjną. Nie każde otyłe
dziecko skazane jest na otyłość w wieku dorosłym, szczególnie jeśli w rodzinie
nie ma otyłości, a nadmierna masa ciała dziecka pojawiła się przed okresem
dojrzewania płciowego. Jeżeli jednak otyłość utrzymuje się przez cały okres
dzieciństwa i dojrzewania, to ponad 30% chłopców i 40% dziewcząt
zagrożonych jest otyłością w wieku dorosłym. Problemy zdrowotne wywołane
otyłością u dziecka obejmują: zaburzenia ortopedyczne (wady postawy,
płaskostopie), zaburzenia oddychania w czasie snu, kamicę dróg żółciowych,
stłuszczenie wątroby, cukrzycę typu II, nadciśnienie tętnicze, zwiększone
ryzyko miażdżycy i chorób serca w młodym wieku oraz problemy natury
psychologicznej: izolację, obniżenie poczucia własnej wartości, depresję.
Nadwaga i otyłość u dzieci wywierają negatywny wpływ na ich samopoczucie.
Dzieci otyłe są często dyskryminowane i krytykowane- i to nie tylko przez
swoich kolegów oraz koleżanki ,ale także przez dorosłych. Znacznej otyłości
towarzyszą stany depresyjne oraz niska samoocena. Takie zaburzenia
psychologiczne mogą mieć trwały charakter.
Ponadto u dzieci i młodych dorosłych z otyłością stwierdza się częstsze niż u ich
zdrowych rówieśników występowanie poważnych problemów fizjologicznych.
Do typowych zaburzeń należą również: zbyt szybkie tempo wzrastania i
dojrzewania, wysoki poziom cholesterolu. Rzadziej występujące powikłania to
nadciśnienie, guzy mózgu, bezdechy w czasie snu, powikłania ortopedyczne
oraz niektóre choroby jajników.
Dlaczego dziecko jest otyłe?
Najczęstszą przyczyną problemów z utrzymaniem właściwej masy ciała jest
zbyt wiele kalorii dostarczanych w pożywieniu w stosunku do potrzeb
energetycznych organizmu. Dziecko tyje, kiedy je nadmiernie obfite posiłki oraz
zażywa za mało ruchu. Spędzanie kilku godzin dziennie przed ekranem
telewizora lub komputera, z jednoczesnym podjadaniem słodyczy- negatywnie
odbija się na wadze.
Powszechnie uznaje się, że zmiana tych złych przyzwyczajeń chroni przed
nadwagą i otyłością. Jednak na podstawie dotychczas przeprowadzonych badań
naukowych trudno wysnuć jednoznaczne wnioski o skuteczności działań
zapobiegających otyłości. Mimo to zdrowy rozsądek podpowiada, że doradzanie
zachowań mających na celu ograniczenie kaloryczności pożywienia oraz
zwiększenie wysiłku fizycznego jest uzasadnione. Warto pamiętać, że u około
5% dzieci otyłość towarzyszy innym problemom zdrowotnym np. chorobom
tarczycy czy zaburzeniom funkcjonowania układu nerwowego. Dlatego też,
jeżeli dziecko przybiera na wadze bez wyraźnych przyczyn żywieniowych i
uwarunkowanych stylem życia, koniecznie należy zasięgnąć porady lekarskiej.
Otyłość w wieku dziecięcym a otyłość dorosłych
Otyłość w wieku dziecięcym jest istotnym czynnikiem ryzyka wystąpienia
otyłości u dorosłych. Jeśli dziecko w wieku 3 lat jest otyłe, to istnieje wysokie
prawdopodobieństwo, ze również w wieku dorosłym będzie miało kłopoty z
utrzymaniem właściwej wagi.
Ponadto nadwaga okresu dziecięcego ma długotrwałe , ujemne następstwa
zdrowotne. Skutkuje wcześniejszą umieralnością częstszym zapadaniem na
choroby układu krążenia.
Zalecenia lekarzy i specjalistów:
Zgodnie z poradami ekspertów medycznych, leczenie należy rozpocząć u dzieci
z otyłością określoną na podstawie wskaźnika masy ciała (BMI). Aby program
odchudzania był skuteczny, zarówno dzieci, jak i ich rodzice powinni wyrazić
wolę udziału w leczeniu.
Podstawowym celem terapii jest stopniowe zmniejszanie masy ciała, poprzez
trwałą zmianę zachowań i nawyków żywieniowych.
Wskazówki dla rodziców zmagających się z nadwagą i otyłością swoich dzieci:
 Regularne spożywanie posiłków
 Eliminację podjadania między posiłkami
 Ograniczenie lub eliminację posiłków wysokokalorycznych z diety
 Zwiększone spożycie produktów niskokalorycznych ( warzyw oraz
niskokalorycznych owoców, np. jabłek, porzeczek)
 Ograniczenie siedzącego trybu życia (oglądanie telewizji lub korzystanie
z komputera krócej niż przez 2 godz. Dziennie)
 Umiarkowany wysiłek fizyczny (np. codzienna jazda na rowerze co
najmniej przez 30 min.)
W dążeniu do zmiany trybu życia przydatne jest prowadzenie dzienniczka, w
którym są zapisywane spożywane przez dziecko pokarmy, a także
systematyczne korzystanie z porad dietetyków.
W leczeniu otyłości u dzieci unika się podawania leków hamujących apetyt
oraz nie stosuje się interwencji chirurgicznych.
Właściwy styl życia
Walka z nadwagą i otyłością dziecka jest koniecznym warunkiem dla jego
harmonijnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Tymczasowe stosowanie
rzekomo rewelacyjnych kuracji odchudzających czy też głodzenie się nie
przynosi dobrego efektu- po ich zakończeniu dziecko zazwyczaj wraca do
poprzedniej wagi. Najbardziej skuteczną metodą postępowania wydaje się
być stała zmiana nawyków żywieniowych i ograniczenie siedzącego trybu
życia. Trzeba również podkreślić, że nadwaga lub otyłość mają niekiedy
podłoże psychiczne. Często bowiem dziecko stara się rozładować napięcie i
stres, objadając się smakołykami. Dlatego tez warto, aby rodzice często
rozmawiali ze swoimi dziećmi i starali się zrozumieć ich problemy .Być
może dzięki silnemu wsparciu najbliższych młody człowiek nie będzie
szukał uspokojenia w słodyczach lub innych, wysokokalorycznych i
smacznych posiłkach.
Przedstawiony powyżej „Regionalny Program Zwalczania Otyłości u Dzieci
i Młodzieży”, jest prowadzony przez Wojewódzki Szpital Dziecięcy
im. J. Brudzińskiego ul. Chodkiewicza 44 w Bydgoszczy, przy współpracy
lekarzy, psychologa i dietetyka. Mogą oni pochwalić się wspaniałymi
efektami w tej dziedzinie a odchudzanie pod ich nadzorem nie jest „
utrapieniem”i odbywa się we wspaniałej atmosferze pełnej zrozumienia i
dużego wsparcia.
Jeśli jesteście Państwo zainteresowani powyższym tematem i chcecie znać
więcej szczegółów proszę o osobisty kontakt.
Iwona Pawelec- nauczyciel Wychowania Fizycznego