CHP_PWr - 19.01.2011 - Tomasz Kamiński
Transkrypt
CHP_PWr - 19.01.2011 - Tomasz Kamiński
Tomasz Kamiński Pracownia Technologiczna Zagadnienia inŜynierskie i ekonomiczne związane z produkcją energii w układach kogeneracyjnych Prezentacja wykonana m.in. na podstawie materiałów przekazanych przez prof. J.Skorka Wrocław, 19.01.2011 r. Politechnika Wrocławska Dane na dzień: 31.05.2010 r. Źródło energii Zdolność do wytwarzania i przetwarzania To znaczy energia 2 E=mc Zdolność Dopasowany do transportujest wszędzie posiadanych moŜliwości odbiornik energii POTRZEBY Generacja, Kogeneracja (CHP), Trigeneracja – po co? Dane na dzień: 31.05.2010 r. PALIWO nośnik energii pierwotnej Nieodnawialne: •węgiel kamienny i brunatny surowy i przetworzony; •ropa naftowa i produkty; •gaz ziemny; •paliwa jądrowe. Odnawialne: •Energia wodna •Energia wiatru •Energia słońca •Biomasa, biogazy, biodiesel •Energia geotermalna INSTALACJA produkcja energii bezpośredniej Rozdzielona produkcja: •siłownie •elektrownie; •ciepłownie; •kotłownie. Skojarzona produkcja: •elektrociepłownie (kogenercja) •trigeneracja ENERGIA Kogeneracja (CHP), Trigeneracja - definicje Dane na dzień: 31.05.2010 r. Kogeneracja (CHP) – jest to proces technologiczny jednoczesnego wytwarzania energii elektrycznej i uŜytkowej energii cieplnej (Combined Heat and Power) z tego samego źródła energii pierwotnej. Skojarzona produkcja nośników energii. Trójgeneracja (trigeneracja) – jest to proces technologiczny jednoczesnego wytwarzania energii elektrycznej, uŜytkowej energii cieplnej oraz chłodu uŜytkowego z tego samego źródła energii pierwotnej. Paliwa – podział i wartości opałowe Dane na dzień: 31.05.2010 r. Instalacja – Generacja – elektrownia konwencjonalna para t = 500°C K paliwo TP spaliny ~G energia elektryczna Instalacja – Kogeneracja – elektrociepłownia para t = 500°C K paliwo TP ~G energia elektryczna spaliny ciepło Instalacja – Kogeneracja – blok gazowo-parowy Dane na dzień: 31.05.2010 r. Turbina gazowa – zasada działania paliwo t =~400°C KS t = ~1200°C G energia elektryczna powietrze ~20°C spaliny ~ 500°C Instalacja – Kogeneracja – blok gazowo-parowy Dane na dzień: 31.05.2010 r. komin ODG LP HRSG HP TP paliwo KS ~G spaliny ~G Q energia elektryczna kondensat powietrze obieg otwarty obieg zamknięty Parametry układów CHP opartych o turbiny gazowe Producent Model Moc elektr. kW Solar Saturn 20 1205 2850 24,7 58,4 500 0,42 Solar Centaur 50 4350 8330 29,2 56,0 489 0,52 Alstom Tornado 6750 12190 33,0 59,6 477 0,55 Alstom Cyclone 12900 21030 33,9 55,2 570 0,61 GE PGT20 17460 26484 36,2 54,9 475 0,66 GE PGT20 22420 33089 36,3 53,6 525 0,68 GE LM6000 42700 56862 41,0 54,6 500 0,75 GE MS9001E 126100 209247 33,8 56,1 543 0,60 * UWAGA Spaliny wychłodzone do 100ºC Moc cieplna kW Sprawność elektryczna % Sprawność cieplna nominalna* % Temp. spalin z TG ºC Nel/Q Instalacja – Kogeneracja – silnik gazowy komin t = 500°C Odbiór energii ze spalin ~G t = 90°C gaz Odbiór ciepła Chłodnica płaszcza wodnego Chłodnica oleju t = 50°C Parametry układów CHP opartych o silniki gazowe tłokowe Dane na dzień: 31.05.2010 r. Moc elektr. kW Moc cieplna kW Sprawność elektryczna % Sprawność cieplna nominalna* % Sprawność całkowita nominalna % Nel/Q Producent Model Caterpillar G3408 245 407 34,5 57,5 92 0,6 Jenbacher JMS 208 GS 294 395 37,5 50,5 88 0,74 Caterpillar G3412 350 530 36,2 54,8 91 0,66 Perkins 4008 415 597 35,5 50,5 86 0,69 Jenbacher JMS 320GS 1100 1240 39,8 46,2 86 0,89 Jenbacher JMS 620 GS 3040 3080 42,3 42,7 85 0,99 Deutz A.G. TBK 632V16 3170 3770 40,3 47,7 88 0,84 Wärtsilä (gaz + olej) W50DF 15700 15800 45,6 46,4 92 0,99 * UWAGA Spaliny wychłodzone do 120ºC Emisyjność układów kogeneracyjnych – silnik gazowy Dane na dzień: 31.05.2010 r. Charakterystyka techniczna podstawowych rozwiązań CHP Dane na dzień: 31.05.2010 r. Typ urządzenia Turbina parowa Turbina gazowa, układ prosty Turbina gazowa w układzie kombinowanym Silnik tłokowy gazowy Mikroturbina Paliwo dowolne olej, gaz ziemny i inne gazowe jak dla turbiny gazowej gaz ziemny i inne gazowe gaz ziemny Sprawność Sprawność Zakres elektryczna całkowita mocy, kW EUF ηel,CHP % % > 250 > 350 7 – 20 15 – 40 75 – 84 65 – 85 Wskaźnik skojarzenia σ Nośnik ciepła 0.1 – 0.33 Para lub gorąca woda 0.4 - 0.8 para lub gorąca (ok. 0.2 z woda dopalaniem) > 7300 35 –55 73 –85 do 1.45 5 - 6500 25 – 40 70 – 90 0.5 - 1.0 25 - 450 25 –30 75 – 85 0.5 – 0.65 para o średnich parametrach, gorąca woda gorąca woda, rzadziej para o niskich parametrach gorąca woda (do 90ºC) Kogeneracja – wymagania Dane na dzień: 31.05.2010 r. • Mała szkodliwość dla środowiska (niskie emisje gazów, pyłów, ścieków, hałasu, niskie zuŜycie wody – niskie koszty korzystania ze środowiska), • zmniejszając zuŜycie nieodnawialnych źródeł energii - paliw kopalnych, • wykorzystanie energii „zielonych” certyfikatów), ze źródeł odnawialnych (system • stosowanie technologii kogeneracyjnych (system „czerwonych” i „Ŝółtych” świadectw pochodzenia), • wysoka sprawność przetwarzania energii (maksymalne wykorzystanie energii chemicznej paliw) -kogeneracja wysokosprawna, • Bezpieczeństwo dywersyfikacja paliw, • energetyczne – energetyka rozproszona, Opłacalność ekonomiczna inwestycji (analizy opłacalności). Kogeneracja – aspekty prawne i środowiskowe Dane na dzień: 31.05.2010 r. 1. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 Prawo energetyczne, z późniejszymi zmianami według stanu na dzień 1 stycznia 2008 2. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 26 września 2007 w sprawie sposobu obliczania danych podanych we wniosku o wydanie świadectwa pochodzenia z kogeneracji oraz szczegółowego zakresu obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia tych świadectw, uzyskania opłaty zastępczej i obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w wysokosprawnej kogeneracji. (Dz.U. nr 185 z 2007 poz. 1314). Kogeneracja – system świadectw energetycznych Dane na dzień: 31.05.2010 r. UWAGA Prawo wprowadza obowiązek uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia z kogeneracji lub uiszczenia opłaty zastępczej. Obowiązek ten uznaje się za spełniony, jeŜeli za dany rok kalendarzowy udział ilościowy sumy energii elektrycznej wynikającej z uzyskanych i umorzonych świadectw pochodzenia z kogeneracji w wykonanej rocznej sprzedaŜy energii elektrycznej przez dane przedsiębiorstwo energetyczne odbiorcom końcowym, wynosi nie mniej niŜ: a) Dla jednostek wysokosprawnej kogeneracji gazowej (art. 9l ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo energetyczne) – „Ŝółte” świadectwa pochodzenia: - 2,9% w 2009 r., 3,1% w 2010 r., 3,3% w 2011 r., 3,5% w 2012 r. b) Dla jednostek wysokosprawnej kogeneracji (art. 9l ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo energetyczne) – „czerwone” świadectwa pochodzenia: - 20,6% w 2009 r., 21,3% w 2010 r., 22,2% w 2011 r., 23,2% w 2012 r. Kogeneracja – system świadectw energetycznych Dane na dzień: 31.05.2010 r. Producenci energii elektrycznej w kogeneracji mogą sprzedawać przysługujące im jednostki świadectw pochodzenia na Towarowej Giełdzie Energii. Ceny rynkowe tych świadectw w kwietniu 2009 kształtowały się na następującym poziomie: - świadectwa „Ŝółte”: około 122 zł/MWhel, - świadectwa „czerwone”: około 17 zł/MWhel. Kogeneracja – Case Study – załoŜenia energetyczne Dane na dzień: 31.05.2010 r. Podstawowe załoŜenia energetyczne Roczny czas pracy Jednostki Wartość h 8208 Roczne zapotrzebowanie ciepła w parze MWh 80000 Roczne zapotrzebowanie ciepła w spalinach MWh 48000 Roczne zapotrzebowanie en. elektrycznej MWh 64000 Średnie zapotrzebowanie na moc w parze MW 9,75 Średnie zapotrzebowanie na moc w spalinach MW 5,85 Średnie zapotrzebowanie na moc elektryczną MW 7,80 Wartość opałowa gazu ziemnego Temp. pary technologicznej Ciśnienie pary technologicznej MJ/m3 35 ºC 230 bar 20 Uwagi 342 dni/r Kogeneracja – Case Study - schemat Dane na dzień: 31.05.2010 r. Kogeneracja – Case Study – dane urządzeń Dane na dzień: 31.05.2010 r. Kocioł odzysknicowy HRSG Strumień pary (średnioroczny) kg/s Strumień pary (średnioroczny) t/h 12,32 MW 19,75 Moc cieplna w parze średnia Temp. spalin wylotowych z HRSG Moc cieplna w spalinach wylotowych z HRSG ZuŜycie/produkcja nośników energii 3,42 ºC 316 MW 13,9 MWh/rok 91683 Produkcja en. elektrycznej Wskaźnik potrzeb własnych bloku CHP % 7 En. elektryczna na sprzedaŜ MWh/rok 85266 Produkcja ciepła w parze MWh/rok 80000 345600 Produkcja ciepła w spalinach MWh/rok 48000 172800 ZuŜycie gazu m3/rok ZuŜycie gazu m3/h 3651 Maksymalne zuŜycie gazu m3/h 4217 Sprawność całkowita EC (średnioroczna) % 29970926 75,4% Kogeneracja – Case Study – szacunki sprzedaŜy Dane na dzień: 31.05.2010 r. SprzedaŜ SprzedaŜ ciepła do ZPK (para+spaliny) MWh/rok 128000 SprzedaŜ energii elektrycznej do ZPK MWh/rok 64000 SprzedaŜ energii elektrycznej do sieci MWh/rok 21266 Ilość uzyskanych świadectw pochodzenia ("Ŝółtych") MWh/rok 91683 Ilość świadectw pochodzenia do umorzenia (2012) MWh/rok 2520 Ilość świadectw netto (do sprzedaŜy na TGE) 2012 MWh/rok 89163 Ilość "zielonych" świadectw pochodzenia koniecznych do MWh/rok 7488 kupienia na TGE Kogeneracja – Case Study – omówienie podstawowych Dane na dzień: 31.05.2010 r. zagadnień analizy ekonomicznej – metoda NPV Kogeneracja – Case Study – wyniki analizy NPV Dane na dzień: 31.05.2010 r. NPV [zł] Cena sprzedaŜy pradu, zł/MWh Cena ciepła zł/GJ 280 370 420 32 4 700 764 30 799 232 59 933 847 36 18 176 777 47 894 688 78 599 232 42 33 043 248 64 862 220 95 264 617 DPB [lat] Cena sprzedaŜy pradu, zł/MWh Cena ciepła zł/GJ 32 36 42 280 15,9 11 8,9 370 9 7 6,2 420 6,5 6 5,5 Zapraszamy do współpracy!