Biuletyn pism związkowych i zakładowych 5 7.10.1981
Transkrypt
Biuletyn pism związkowych i zakładowych 5 7.10.1981
2 « OŚRODKA Km . Biuletyn pism związkowych i zakładowych AGENCJA PRASOWA 5 7.10.1981 INNE DOKUMENTY OBRADY PLENARNE 5.10 6.10 7.10 DOKUMENTY ZJAZDU 101 201 301 List KKK NZS do I KZD 102 Uchwała warszawskich zakładów pracy 206 List J.J.Lipskiego do delegatów na I KZD ... 306 POSIEDZENIA KOMISJI . ; List do Rady Państwa w obronie pracowników prokuratury i sądownictwa Uchwała ws poparcia dla NSZZ"Solidarność" Ki erowców Transportu Prywatnego Uchwała ws roszczeń Polaków, którzy w wyniku działań wojennych przebywali poza granicami kraju .. Uchwała ws edukacji narodowej Porozumienie o współpracy między NSZZ"Solidarność" a ZPAP Ochwała ws działalności finansowej Związku.. Uchwała ws zapłaty za strajki ostrzegawcze.. Uchwała ws obrony prasy, wydawnictw związ kowych i niezależnych przed represjami U st do Sejmu PRL Uchwała ws podwyżek cen 101 101 101 102 105 202 204 Posiedzenia Komisji Programowej 5.10.. '.... 6.10 7.10 109 208 311 '. 311 Posiedzenie Komisji Rewizyjnej 7.10 204 205 305 I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW II TURA Uchwała ws Komitetów Obrony Więzionych za Przekonania Uchwała ws spółdzielczości Uchwała ws gwarancji niezależności sędziowskiej . Uchwała o działalności w obronie demokracji i praworządności do czasu I Zjazdu Delegatów .. • Deklaracja programowa ws kultury narodowej.. Uchwała o kontaktach zagranicznych Uchwała ws więźniów politycznych Uchwała wa wspólnego działania z NSZZ RI ... Zalecenia dla Komisji Krajowej Kazanie ks.J.Tischnera ,........ 305 30,5 306 306 307 307 308 309 309 <' KONFERENCJE PRASOWE Konferencje prasowe 5.10 6.10 7.10 - 109 •• •• 208 311 Wykaz flokumentów Zjazdu r^<rVVWWiytfMWrVWWtflfVVWftrVVVyWWVWW<i UWAGA: Cytatami są Jedynie wypowiedzi ujęte w cudzysłów. Do głosów przyto czonych w całofcl wprowadzono drobne poprawki stylistyczne i niewielkie skróty oznaczone wielokropkiem. PROJEKTY UCHWAŁ ' V^MVNrV*rWMrVVtArVVWWMrVVVWVVMr\ArV Projekty uchwały ws podwyżek cen , - Komisji Uchwał i Wniosków /wersja 1/ - Regionu Świętokrzyskiego - Pomorza Zachodniego - Komisji Uchwał i Wniosków /wersja 11/ Projekt uchwały o realizacji praw członka Związku ' Projekt uchwały o prasie związkowej P r o j e k t uchwnły o sekcjach zawodowych i branżowych Projekty uchwał ws m n i e j s z o ś c i narodowych - Komisji Uchwał i VJniosków - Regionu Toruńskiego Projekt uchwały ws uwolnienia L.Moczulskiego, R.Szeremietiewa, T.Stańskiego 105 105 105 105 205 205 206 308 308 308 Dziękujemy za pomoc w przygotowaniu numeru zjazdowego oeiegalom, organizatorom Zjazdu, dziennikarzom związkowym, a zwłaszcza naszym kolegom z RADIA "SOLIDARNOŚĆ" MAZOWSZE. VyyVvvvtfvvavvvMV-ifinrtM*ri ' r - ryinnrn nnnrw NUMER PRZYGOTOWALI: Bohdan Bielski, Seweryn Blumsztajn, Tomasz Chlebowski, Witold Cyranowlcz, Anna Dodzhik, Barbara Falęcka, Ewa Jastrun, Wojciech Kamiński, Urszula Kiełbasa, Maria Kmczkowska, Jan Lityński, Helena Łuczywo, Piotr Łukasiewicz, Agnieszka Maciejowska, Małgorzata Pawlicka, Elżbieta Regulska, Anna Schiller, Joanna Stasińska. Maciej Stasiński, Jan Strękowski, Andrzej Subko, Leszek Szaruga, Joanna Szczęsna, Jan $pi;^ak, Józef ŚrenJowski, Wleaław Uziębło, Joanna Wlrpsza, Ludwika Wujec, Tadeusz Wypych, Zbigniew Zegarskj, Maria Zielińska. Gwjdo Zhtkcs, Andrzej Zozuh. INFORMUJEMY, ZB AS OTRZYMAŁ BEZPOŚREDNI TELEFOM 25 - 95 -' 01 AGENCJA PRASOWA Z SIEDZIBĄ W„MAZOWSZU" UL..MOKOTOWSKA 16/20 WARSZAWA TLX 816925 NBP VIII O/M W-WA 1081-3056-132 TEL.283462 2 5 9 5 01 i I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW. 5.10. 10 dzień Wyniki T tury wyborów do KK Dyskusja nad projektem uchwały ws. działalności finansowej Związku 101 102 101 as43/2/ Wielkopolska Płd: wybrano A.Pietkiewicza, obsadzając miejsce przysTuguTące regionowi. Ziemia Sandomierska; wybrano J.Małobędzkiego^obsadzając miejsce regionu. Zielona Góra: wybrano S.Szymkowiaka^obsadazając miejsce regionu. Po krótkiej przerwie jiŁjtkodci^ujt ?oiarowienla dla Zjazdu od KZ przy NZPO "Organika-Rokita" w Brzegu Dolnym. Następnie przedst. Komisji Uchwał 1 Wniosków odczytuje teksty uchwał, poddając je pod głosowanie. Większością gło sów przyjęte zostają: list Zjazdu do Rady Państwa w obronie I pracowników prokuratury i sądownictwa, represjonowanych za fprzynależność do "Solidarności"; uchwała zobowiązująca właI dze Związku do udzielenia poparcia w staraniach o rejestra-^ cję NSZZ "Solidarność" Kierowców Transportu Prywatnego, uchwała ws. roszczeń pracowniczych 1 cywilno-prawnych osób^ które w wyniku działań wojennych przebywały w czasie i po wojnie poza granicami kraju; uchwała w sprawie edukacji na rodowej . Do Rady Partstwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Warszawie Zjazd rozpoczyna obrady o 9.30. . Na polecenie Prokuratury Generalnej PRL prokuratorzy\-woPrzedst. Komisji Skrutacyjnej Głosowart Tajnych podaje wy-jewódzcy w Krakowie 1 Szczecinie zażądali od prokuratorów nikł II tury wyborów do Komisji Rewizyjnej /patrz: tabela w zrzeszonych w naBzym Związku wystąpienia z NSZZ "SołidarASiw^Z.s. 209/. ność", grożąc im odwołaniem z zajmowanych funkcji, pod zaOgółem oddano 832 głosy, w tym 821 ważnych. Do Komisji Rfrzutem, iż nie dają rękojmi należytego wykonywania obowiązwizyjnej zostali wybrani w II turze: Z.Bełz, W.Chochowski, ków służbowych. D.Filar, A.Hudaszek, R.Jung, W.Kamirtskl, J.Kubiak, A.Hacia-ofiarą tego rodzaju szykan padł już z-ca prokuratora rejonoszek, T.Pławlńskl, W.Proc, K.Ruchniewicz, A.Żarach. Do obsa-wego w Olsztynie Stefan Śnieżko, członek Krajowej Komisji dzeni.i w III turze pozostały 2 miejsca. Koordynacyjnej Pracowników Prokuratury, odwołany z zajmowa* Następnie przedstawicielka Komisji Skrutacyjnej do Głoso- nej funkcji, wart Tajnych podaje wyniki I tury wyborów do Komisji Krajowej Stawianie zarzutu prokuratorom, iż nie dają rękojmi wyko] W głosowaniu wzięło udział 832 delegatów. Ponieważ głoso-nywania swych obowiązków tylko dlatego, że należą do NSZZ wano na listy cząstkowe regionów, ilość głosów ważnych na "Solidarność" - obraża 10 milionów członków naszego Związku poszczególne listy jest różna /pojto.-.ASu-f^s-^-MS/. tym bardziej, że takie zarzuty nie są stawiane członkom in-, nych związków zawodowych działających na terenie ProkiMeatu-i ry PRL. Gdańsk: wybrano A.Gwiazdę, do obsadzenia pozostały 3 miejs Represjonowanie za przynależność związkową jest pogwałcenia! ca. Porozumienia Gdańskiego i ratyfikowanych przez Polskę konwei Pomorze Zach: wybrano R.Bogacza, St.Kocjana i St.Wądołów-ej i o wolności związkowej. [ skiego. Wszystkie miejsca regionu w-KK zostały obsadzonB. Delegaci zgromadzeni na I Krajowym Zjeździe Delegatów ] Białystok: wybrano R.Łuczyćkiego, obsadzając miejsce NSZZ "Solidarność" wyrażają protest przeciwko próbom ograni" przysługujące regionowi. czania wolności związkowych w stosunku do członków naszego j Bydgoszcz: wybrano A.Tokarczuka, pozostało jedno miejsce. Związku. Częstochowa: wybrano A.Przygodzirtskiego, obsadzając miejZwracamy się do Rady Partstwa jako organu powołanego do sce dla regionu. ' strzeżenia praworządności w PRL i nadzorującego działalność' Dolny Śląsk: wybrano A.Konarskiego, K.Modzelewskiego, J. Prokuratury Generalnej i jej organów, o spowodowanie zaprzeć Senla iJ.Waszkiewicza, pozostały 3 miejsca mandatowe. tania bezprawnych działań podejmowanych przez Prokuraturę Elblad^ żaden z kandydatów nie otrzymał bezwzględnej więkGeneralną PRL. Informujemy równocześnie Radę Państwa, że w ; szóści głosów. Do obsadzenia pozostało 1 miejsce. j adach na terenie całego kraju wzywa się na rozmowy sędziów: Gorzów Wlkp: wybrano A.Konsika, obsadzając tym samym 'członków naszego Związku przypominając im złożone ślubowa- j miejsce regionu w KK. nie sędziowskie i żądając złożenia deklaracji lojalności. ; Jelenia Góra: wybrano B.Kwiecińskiego, obsadzając miejsceNie chcemy być zmuszeni do podjęcia w obronie naszych człon-; przysługujące regionowi. -, ków najostrzejszych środków protestu. Zdając sobie sprawę, i Kujawsko-Dobrzyńskl: wybrano Z.Karwowskiego, obsadzając z e w obecnej sytuacji akcja strajkowa jest szczególnie nie-' korzystna, wzywamy Radę Partstwa do podjęcia natychmiastowej! miejsce regionu_ interwencji w tej sprawie, z równoczesnym spowodowaniem na-| Ziemia Łódzka: wybrano H.Boguckiego, JVKropiwnickiego i tychmiastowego przywrócenia do pracy wszystkich zwolnionych! G.Palkę - obsadzono WKys-fckte m-Ujsao. mandatowe. członków NSZZ "Solidarność". Małopolska: wybrano S.Jurczaka, A.Warchałowskiego i M. Obrona praw naszych członków jest podstawowym obowiązkien Ziaję" Pozostały 2 miejsca mandatowe. i = = = s = Hazowsrte: wybrano J . O n y s z k i e w i c z a , do o b s a d z e n i a C m i e j s e . N S Z Z Solidarność". Śląsk Opolski: żaden z kandydatów nie otrzymał bezwzglę = = ij c h w a ł a nej większości głosów. Do obsadzenia pozostały 2 miejsca. Płock: wybrano G.Przybylską-Wendt, obsadzając miejsce ws poparcia dla NSZZ "Solidarność" Kierowców Transportu Pry-i watnego. dla regionu. Pobrzeże: wybrano E.Dzlemidowicza-miejsce dla regionu ob Zgodnie z porozumieniem zawartym pomiędzy Kuajową Komi sadzone. sją Porozumiewawczą NSZZ "Solidarność" a Krajowym Komitetem Podbeskidzie: wybrano J.Hilbrychta, pozostało 1 miej- Założycielskim NSZZ "Solidarność" Kierowców Transportu Pry Sce mandatowe. watnego w sprawie współpracy obu związków, zobowiązujemy noPodkarpacie', wybrano P..Rychtera/ obsadzając miejsce dla wowybraną Komisję Krajową NSZZ "Solidarność" do udzielania j regionu. pomocy 1 podjęcia skutecznych działart mających na celu za w z g f i ^ e f ^ ^ ^ i ^ i ł o s ó ^ . ^ f ^ a d L n l a p c ^ a ł o T m i e j - rejestrowanie NSZZ "Solidarność" Kierowców Transportu Prywat A ' łnego • Ce Rz^zów° W wybrano T.Kensego ^.Kuźniara, obsadzając miejProblem osób sprawujących równocześnie funkcje pracodaw- I ców i pracobiorców, jak rolnicy indywidualni, rzemieślnicy, | sco. dla regionu. taksówkarze i inni,musi być jednoznacznie uregulowany w ust^ Reg. Śląsko-Dąbrowskl: wybrano R.Błaszczyka, J.Luźnego, wie o związkach zawodowych. '. , W.Nawarę, S.Okońskiego, J.Patynę i A.Rozpłochowskiego. Do obsadzenia pozostały 4 miejsca. U c h w a ł a Słupsk: wybrano S.Korejwę, obsadzając miejsce dla re I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ "Solidarność" zobowiązu gionu. Reg , Środkowo-Wschodni: wybrano K.Chrzanowskiego i Z.Ję je władze Związku do ustalenia właściwego trybu postępowa- : nia zapewniającego wyegzekwowania.roszczeń pracowniczych i druszewskiego, obsadzając miejsca mandatowe dla regionu. Reg.Świętokrzyski:wybrano A.Dudka i B.Rysia, obsadzając cywilno-prawnych Polaków, którzy w wyniku działart wojennych aden zkandydatów nie otrzymał wymaganej licz- przebywali poza granicami kraju podczas II wojny światowej I miejsca dla regionu niezależnie od tego, w którym kraju i r° JeJ zakończeniu by głosów, Toruń: do ż obsadzenia pozostało 1 miejsce mandatowe musieli przebywać. Reg. Warmińsko-Mazurski: wybrano M.Powroźnego, obsadza-. jąc miejsce'dla regionu. l.Mel ko polska: wybrano W.Adamczaka, do obsadzenia poaoą-i f 2 miejsca. I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW 10? as43/3/ U c h w a ła KKK NZS do I K r a j o w e g o Z j a z d u ws. edukacji narodowej D e l e g a t ó w NSZZ "Solidarność" Przyszłość "Solidarności" i przyszłość narodu zależą od Od kilku dni obowiązuje w Polsce nowa ustawa o cenzurze. tego, czy młode pokolenie Polaków będzie przygotowane i ido] Nieprecyzyjna i znacznie różniąca się od projektu społeczne ne do niezależnogo , samorządnego i autentycznego uczestnic go, nie zadowoli nikogo, komu leży na sercu dobro społeczeń twa w kierowaniu swym krajem. stwa i narodowej kultury, sprzeczna z Konstytucją PRL, w Nową Polskę, zbudują tylko ludzie odważni, samodzielni w myśl której /art. 83/ zapewniona jest wolność słowa i druku. myśleniu i działaniu, solidarni, wrażliwi moralnie i uczci Cenzura zdeformowała i niszczy nasze tradycje kultury naro wi. dowej i historię. Ustawa nie daje żadnej gwarancj.1 , że dzia Dlatego wychowanie młodego pokolenia Polaków musi stać łalność aparatu cenzury ulegnie ograniczeniu. się sprawą nas wszystkich, sprawą Związku, sprawą całego Może się stać natomiast instrumentem do represjonowania nie społeczeństwa. zależnych wydawnictw. System oświaty i wychowania, zmonopolizowany przez pań Pierwszą niebezpieczną próbą podjęcia akcji skierowanej stwo, służył dotychczas wyłącznie interesom politycznym, przeciwko niezależnym wydawnictwom było przeszukanie przepro ideologicznym i ekonomicznym narzuconej społeczeństwu wła wadzone w dniu 30 września u osób związanych z niezależnym dzy. Był on obcy aspiracjom i wartośaiom narodu polskiego. ruchem wydawniczym, pracowników biura KKK NZS Witolda i Bog Chcemy, aby edukacja narodowa respektowała prawa naszych dana Sielewiczów oraz Wacława Cholewińskiego. Mimo sprzeci dzieci do życia w i. >-awdzie, do pełnego umysłowego i duchowe wu obecnych przy rewizji przedstawicieli Zakładów Mechanicz go rozwoju. Sysb. lukacji ma być systemem demokratycznym, nych "Ursus", Komisji Interwencyjnej Regionu Mazowsze oraz dającym każdemu c,:.owiekowi równe szanse kształcenia się przedstawicieli NZS skonfiskowano w domu Sielewiczów nieza i rozwoju, zgodnie z jego możliwościami i aspiracjami. leżne wydawnictwa będące własnością biblioteki niezależnych Żądamy, aby system edukacji narodowej w Polsce nie służy wydawnictw ZM "Ursus", a u W.Cholewińskiego szereg niezależ dalej doraźnym i koniunkturalnym interesom władzy politycz nych publikacji będących własnością biblioteki KKK NZS oraz nej i administracyjnej. Jego głównym celem powinien być peł duże ilości papieru będące również własnością NZS-u. Wszyscy ny rozwój psychiczny i fizyczny naszych dzieci. trzej, w tym W.Sielewićz - współpracownik NOWEJ i W.CholeNSZZ "Solidarność" popierać będzie: wiński-współtwórca Niezależnej Spółdzielni Wydawniczej, zos 1/ inicjatywy zmierzające do objęcia pełną kontrola społe tali wezwani na przesłuchania do komendy MO. Obecne działa czną systemu oświaty i wychowania w Polsce, nia Prokuratury zmierzają do oskarżenia w/w z artykułów 2/ inicjatywy służące autentycznemu ruchowi na rzecz stwo kodeksu karnego. rzenia w naszym kraju nowoczesnego i demokratycznego syste Wobec powyższych faktów NZS wyraża stanowczy protest prze mu edukaaji, ciwko represjonowaniu osób tworzących niezależny ruch wydaw 3/ dążenia do stworzenia warunków dla rzeczywistego respek niczy oraz żąda zwrotu skonfiskowanych książek i innych ma towania praw dzieci i młodzieży we wszystkich instytucjach teriałów, będących własnością NZS-u i NSZZ "Solidarność". i środowiskach wychowawczych, Jednocześnie stwierdzamy, że w pełni popierać będziemy nie 4/ działania zmierzające do przywrócenia społecznego presti- 2 a l e ż n y r u c h w y d a w n i c z y , "zmierzający do rozwoju kultury naro zu i prawno-ekonomicznej stabilizacji stanu nauczycielskie- ^owej •j ± odkłamani historii. go. Liczymy na to, że wspólnie z Wami będziemy mogli przyczy 1 NSZZ "Solidarność" będzie się domagać: nić się do przestrzegania w naszym kraju prawa, a w szczegół 1/ podjęcia przez Sejm PRL Ustawy o edukacji narodowej, bę ności ratyfikowanych paktów £raw Człowieka i Obywatela. dącej prawnym usankcjonowaniem idei uspołecznienia systemu L.Przysiężny, czł. Prezydium KKK NZS oświaty i wychowania, 2/ przełamania monopolu partyjnO-państwowego w systemie oświatowym przez otwarcie możliwości tworzenia niezależnych instytucji Opiekuńczo-Wychowawczych i kształcących, Wujec stwierdza, że w porozumieniu z NZS złożył poprawkę 3/ natychmiastowego wykonania przez resort oświaty i wycho- do projektu uchwały ws. obrony wydawnictw niezależnych.Wnosi wania zobowiązań wynegocjowanych przez nasz Związek, aby odczytanego projektu nie głosować i proponuje współpra'4/ stałego udziału Związkowej Rady Edukacji Narodowej w po- cę przy opracowywaniu nowej wersji. dejmowaniu decyzji na wszystkich szczeblach zarządzania sys E£z5w££hTlc_ząl£¥ informuje, że projekt uchwały został skietemem oświatowym. rowany do Halszych prac redakcyjnych. NSZZ "Solidarność" będzie rozwijać własne formy działałB_1Mikus wyjaśnia, że nie występował z kontrprojektem,lecz ności edukacyjnej. W tym celu, nawiązując do tradycji wszech jedynie zaproponował rozszerzenie zakresu uełiwaty. nic robotniczych i ludowych, podejmiemy inicjatywę stworzePrzedst. Komisji Programowej stwierdza, że Zjazd ma obowią nia powszechnego związkowego systemu oświatowego o różnych zek ustalenia jednolitych zasad działalności finansowej Zwiąpozlomach kształcenia. Strkturę i program tego systemu opra ku. Odczytuje projekt uchwały. Informuje, że statutowo Zjazd cuje Związkowa Rada Edukacji Narodowej. nie jest zobowiązany do uregulowania wynagrodzeń dla działe Pr zew. Komisji Uchwał i Wniosków przedstawia w II czyta- ^ Y > o h a w i a si.ą, że dyskusja na ten temat może być chaotyczniu projekt uchwały ws. obrony prasy i wydawnictw zwlązkowych oraz niezależnych przed represjami. Przewodniczący otwiera dyskusję." Informuje, że nie wszystkie poprawki zostały w tej redak /Uwaga: w nawiasach podajemy brzmienie pktów projektu, o cji uwzględnione. Proponuje autorom poprawek nie wziętych których mówią dyskutanci - przyp.red./. pod uwagę zabrani*, głosu. P.Czartołomny /Wielkopolska/ wnosi o odczytanie projektu uchwały Zjazdu ws. granic niezależności prasy związkowej. J.Rejdych /Reg. Śląsko-Dąbrowski/ uważa, że uchwała ta Stwierdza, że przy omawianiu tego tematu trzeba uściślić po- jest konieczna, gdyż trzeba ujednolicić sprawy finansowe prawkę do § 36 Statutu. Należy brać pod uwagę również niebe*-w regionach. Zgłasza dwa zastrzeżenia. Po pierwsze przepis pieczeństwo represji zagrażające wydawnictwom ze strony ws. zasiłku z tytułu zgonu członka rodziny jest nieprecyzyjwładz związkowych. ,ny. Wypłaca się go wg projektu "dla osoby, która udokumentuB.MlkUs /Reg. Chełm/ stwierdza, że uchwała nie obejmuje je pokrycie kosztów zw. z pogrzebem", podczas gdy wielu wyswym zakresem całej działalności Związku w sferze informa- datków na pogrzeb nie daje się udokumentować rachunkiem, cji i propagandy - pomija akcje plakatowe i inne tego rodzą- Nadto stwierdza, że o przyznaniu zasiłku powinien decydować ju działania. Działacze zarządów regionalnych nie powinni ' stopień pokrewieństwa. Drugie zastrzeżenie dotyczy pktu o pozwolić na to, aby osoby zatrudnione w sekcjach propagandy sekcjach branżowych i zawodowych /w projekcie: "Sekcje zawobyły prześladowane. Pyta, czy Związek będzie w stanie nadowe, branżowe i inne mogą być dofinansowywane na podstawie dać odpowiedni rozgłos wszystkim sprawom - obecnie jest ich decyzji władz związkowych właściwego szczebla, przy czym sek już ponad 120. Proponuje, aby Zjazd wystosował do Sejmu lisł cje o zasięgu regionalnym może dofinansowywać Zarząd Reglo wa, represjonowania członków Związku. Czyta projekt listu. nu, natomiast sekcje o zasięgu krajowym wyłączcie Komisja Wskazuje następnie na rozmiary zagrożeń: w jednej tylko Krajowa"/, sprawie prokruatura przesłuchała 50 osób. Stwierdza, że nie powinny one prowadzić własnej polityki .. Jeden z delegatów wyjaśnia, że pod pojęciem wydawnictw w finansowej. Mogą być dotowane, ale przy pełnej kontroli wyprojekcie uchwały rozumiane są również plakaty. datków ze strony władz Związku. W głosowaniu delegaci przyjmują_projekt listu^doJSejmu^ p. w i t , W e r a /Reg.Śląsko-Dąbrowski/ uważa, że nie można dopu) działacze KKK NZS W głosowaniu delegaci zgadzają się na to 2/ 15 zł - przy rentach, emeryturach lub zasiłkach od 3.0U1 do 4.000 zł. * I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW 103 as4 3/4/ 3/ 20 zł - przy rentach, emeryturach lub zasiłkach w wysokoć Wa_riant_iy ]\ ci od 4.001 do 5.000 zł. 4/ 30 zł •- przy rentach, emeryturach lub zasiłkach o wysoko- Wynagrodzenie etatowych działaczy związku /z wyboru/ ustala ! się na podstawie przeciętnej płacy miesięcznej z ostatniego ci. od 5.001 do 6.000 zł, 5/ 40 zł •- przy rentach, emeryturach lub zasiłkach o wysoko- miejsca zatrudnienia przed objęciem funkcji związkowej. ' Średnia obliczana jest jak za urlop wypoczynkowy z uwzględ' ci powyżej 6.000 zł. nieniem deputatów, dodatków, rekompensat i wszystkich innych 6/ l* renty lub emerytury, jeżeli jej wysokość przekracza składników wynagrodzenia. średnią płacę krajowa,"/. Wynagrodzenie etatowych działaczy Związku jest korygowane Proponuje ustalić sztywną stawkę składek związkowych dla okresach półrocznych proporcjonalnie do wzrostu średniej emerytur do'6 tys. zł oraz dodatek od każdego następnego ty- w płacy w gospodarce narodowej. |iąca. § 10. Ustala się następujące zasady wynagradzania pracowni- i Zauważa, że w projekcie uchwały brakuje ustaleń1 dotyczą Związku zatrudnionych na podstawie umowy o pracę: cych obniżania składki lub zwalniania z jej płacenia w okres ków ijafiajjtJ.-Płace personelu administracyjno-gospodarczego oraz lonych okolicznościach /wypadki losowe, urlopy bezpłatne itd/. pracowników instytucji powołanych przez Komisję Krajową lub W projekcie są sprzeczności dot. zasiłków, np. wynikająca Zarządy Regionalne ustala Komisja Krajowa w porozumieniu z tego, że zasiłek w wypadku śmierci i urodzenia dziecka z Komisją Koordynacyjną Pracowników "Solidarności" nie pocho martwego znajdują się w różnych paragrafach. Nieprecyzyjny dzących z wyboru w oparciu o średnie wynagrodzenie krajowe n< jest tez zapis dotyczący stopnia pokrewieństwa przy przyzna określonych stanowiskach. waniu zasiłków w wypadku śmierci członka rodziny /w projek teax±&n_fc_I.T,wg; uchwały nr 45/81 z dnia 26.08 1981 r. KKP sta-' cie: "Zasiłek z tytułu śmierci członka rodziny: a/ wypłaca nowiącej załącznik do niniejszej uchwały/. się dla osoby, która udokumentuje pokrycie kosztów związa nych z pogrzebem, a osoba zmarła była w stosunku do osoby ubiegającej się o zasiłek: współmałżonkiem, dzieckiem, matką Z.Malinowski /Reg. Śłąsko-Oąbrowskl/ stwierdza, że zda- i ojcem, teściem, teściową; rodzeństwem; osobą na całkowitym niem załóg zbyt wysoki procent składek odprowadzam) ma Ui tma. i utrzymaniu i wspólnie zamieszkałą; b/ wypłaca się również KZ-ty. Uważa, ze należy przekazywać 20%: 10% do ZR, 5% do jednemu z rodziców na dziecko martwe urodz»ne"./ KK i 5%. na fundusz strajkowy, który powinien pozostawać w ; Proponuje, aby kwestię zasiłków statutowych wyłączyć do dyspozycji zakładu.pracy. Renciści i emeryci powinni płacić osobnego dokumentu. '. -. składki w wysokości 0,5% renty bądś emerytury. Zasiłek z tyl A.Plesiak /Jelenia Góra/ podkreśla wagę utworzenia funduszu tułu urodzenia dziecka należy podwyższyć do 3 tys. zł /w prc strajkowego na szczeblu krajowym. Proponuje 20% składek człon jekcie 2 tys./, co stanowiłoby pomoc dla młodych małżeństw ;! kowskich pozostawió w regionie, 5% przeznaczać na Komisję Za niewłaściwe uważa wypłacanie zasiłku w wypadku śmierci Krajową oraz 5% na fundusz strajkowy /w projekcie: 70% dla teściów. KZ, 25% dla ZR i 5% dla KK/. J.Smulkgwskl /Gdańsk/ zwraca uwagę, że w przeciwieństwie K.Bednarski /Ziemia Łódzka/ ponownie zwraca uwagę na ko do normalnych pracowników działacze z wyboru nie mają czasu nieczność sprecyzowania, kogo zaliczać do członków rodziny w na dodatkową pracę dla zwiększenia swoich dochodów. Opowia- ' przypadku zasiłków z tytułu zgonu. Trzeba też znieść koniecz da się za wynagrodzeniem równym oodwójnej średniej krajowej ' ność dokumentowania prawa do tego zasiłku. Co do płac człon jednakowym we wszystkich regionach. Stawki dla członków Ko ków Zarządu - przepisy projektu uchwały stanowią wstęp do misji Rewizyjnej winny być równe zarobkom członków KK utworzenia biurokratycznego aparatu. Mówi, że działaczom Możliwie wysokie kwoty należy przeznaczyć na fundusz trzeba płacić tak jak pracownikom. strajkowy /ok. 25% składek na wszystkich szczeblach/, nato /wg.projektu: Wynagrodzenie działaczy 1 pracowników Związku miast przesadą jest pozostawianie aż 5% w dyspozycji władz § 9.Ustala się następujące zasady wynagradzania etatowych centralnych. działaczy Związku pochodzących z wyboru na szczeblu Zarządu Z.Szachowlcz /Zielona Góra/mówi, że zasiłek statutowy z Regionu i Komisji Krajowej: powodu zgonu członka Związku /który w projekcie wymaga udo yąriant_ I kumentowania wydatków związanych z pogrzebem/ powinien być Krajowy Zjazd Delegatów zatwierdza jako obowiązującą dla ta - wypłacany automatycznie. Staż członkowski uprawniający do pc rządów regionalnych i KK siatkę płac ustaloną uchwałą nr 45/ blerania zasiłków, powinien wynosić 3 miesiące /w projekcie-' 81 z 26.08.1981 r. Krajowej Komisji Porozumiewawczej, która 6 miesięcy i 12 miesięcy/. Proponuje też, aby raz w ciągu ka stanowi załącznik do niniejszej uchwały. dencji korygować wysokość pensji działaczy. yariant_I_I Ustala się wynagrodzenie dla etatowych działaczy Związku /z Przęw^ czyta wniosek W.Boguckiego /Łódź/ o zamknięcie wyboru/ w sposób następujący: listy dyskutantów. 1. działacze_na_szczeblu_Zarz§du_Re2iQnu: W głosowaniu wniosek przyjęto. a/ pr źewo3nIciący~- x:k"ro tnie "przeciętne wynagrodzenie obo wiązujące w gospodarce narodowej w całym kraju, korygowane w K.Makowski /Piła/ wypowiada się za podziałem '; 70% KZ l okresach 30% ZR i KK. Stwierdzacie wwypadku śmierci członka rodziny i półrocznych plus dodatek funkcyjny dla przewodniczących re wypłacanie zasiłków statutowych należy ograniczyć do osoby I gionów o liczebności członków powyżej 100.000 według nastę zajmującej się pogrzebem. Nie można dopuścić, aby wszystkie pujących zasad: zasiłki były refundowane przez ZR-y, KZ-y w zasadzie powinny do 100.000 członków Związku - bez dodatku funkcyjnego być samowystarczalne finansowo. od 100.001 członków do 250.000 - 1.000 zł. dod. funkc. Proponuje oparcie pracy nad projektem na dotychczasowej prak] od 250.001 do 500.000 -3.000 zł. " " tyce Związku /ustalenie stałych pensji, dodatków/. Zdaniem powyżej 500.001 - 5.000 zł. dod. funkc. Makowskiego wynagrodzenie działaczy etatowych należy ujedno-l b/ zastępcy przewodniczących - analogicznie ja-k przewodni licić w skali kraju. Komisja Krajowa nie powinna mieć wpływu! czący regionu łączrfe z ewentualnymi dodatkami funkcyjnymi na wysokość, zasiłków statutowych, dlatego proponuje wykreślę minus 10% obliczonego w ten sposób wynagrodzenia; nie 16 punktu projektu uchwały ws. działalności finansowej c/ pozostali etatowi członkowie Prezydium Zarządu Regionu analogicznie jak przewodniczący regionu łącznie z ewentualny Związku, /pkt 16 projektu: "Komisja Krajowa ma prawo do kory gowania w okresach rocznych wysokości zasiłków statutowych jj mi dodatkami funkcyjnymi minus 20% obliczonego w ton sposób proporcjonalnie do wzrostu ogólnych kosztów utrzymania"/. wynagrodzenia; T.Pławlńskl /Gdańsk/ uważa, że 5% na fundusz strajkowy !| d/ członkowie Zarządów znajdujący się na etatach w Zarządach to za mało. Jego zdaniem fundusz ten należy gromadzić w re-J Regionu - analogicznie jak etatowi działacze Prezydium. glonach, a zarządy powinny opracować zasady dysponowania niff 2• D5i2ł5£55_22_§595eblu_Komisii_Kraiowęj: Powinny one także zajmować się opłatami za sanatoria.Stwiśr! a/ przewodniczący - analógicznie~jak przewodniczący Zarządu dza, że suma uzyskana ze. składek odprowadzonych do KK sięga Regionu powyżej 500.000 członków Związku plus 10% obliczone 360 min zł rocznie. Pyta, czy jest to właściwe. go w ten sposób wynagrodzenia, Uważa, że zasiłki statutowe należy wypłacać wszystkim b/ zastępcy przewodniczącego - analogicznie jak przewodniczą cy Komisji Krajowej minus 10% obliczonego w ten sposób wyna /nawet gdyby wymagało to obniżenia ich z 2 tys. do 1,5 tys. \ zł/ niezależnie od posiadanych rachunków. Działacze związko-l grodzenia; wi pozostający na etacie w swoim zakładzie'' pracy powinni być c/ członkowie Prezydium -- analogicznie jak prezwodniczący opłacani przez Związek. minus 20% obliczonego w ten sposób wynagrodzenia; Uwaga: w wariancie II pro^ponuje się rozpatrzyć dwie wersje: J.Szymanderskl /Mazowsze/ opowiada się za wariantem III x - 1,5, tj. 10.500 zł. miesięcznie rozdziału o wynagradzaniu działaczy i pracowników Związku - I x • 2, tj. 14.000 zł. miesięcznie. powinny one być ustalane przez WZD. Stwierdza, że Zjazd nie '<ąrlant_JII powinien uchylać uchwał walnych zebrań regionalnych, pozosta, wiając regionom większą swobodę w podejmowaniu decyzji.Propo 1. Wynagrodzenia dla działaczy etatowych Zarządów Regional nuje zwolnić bezrobotnych członków Związku od płacenia skła nych ustalają Walne Zebrania Delegatów Regionu. dek oraz wnieść do projektu zapis uniemożliwiający bezpłatne '2. Wynagrodzenie przewodniczącego Komisji Krajowej nie może korzystanie z majątku Związku przez jego działaczy. przekraczać najwyższego wynagrodzenia w Zarządach Regional nych. E.Łukomski /Reg. Warmińsko-Mazurski/ uważa, że zasiłek 3. Zastępcy przewodniczącego KK mają wynagrodzenie niższe o 10% od wynagrodzenia przewodniczącego, a pozostali członkowi z tytułu zgonu członka rodziny powinna otrzymywa ' tylko jec" na osoba. Aby zmusić KZ do prowadzenia oszczędnej gospodarki Komisji Krajowej o 20%. finansowej, proponuje przeprowadzanie przez zakład pracy co rocznej kontroli jej funduszów. Funduszem strajkowym powinny jego zdaniem dysponować ZR-y i KK. KRAJOWY ZJAZD D E L E G A T Ó W . 104 as43/5/ E.Tomasik /Podkarpacie/ postuluje wprowadzenie jednolita) Przy określaniu zasiłków u... lutowych należy liczyć się składki dla emerytów i rencistów w wysokości 10 zł— powinna z realiami finansowymi Związku. ona mieć charakter symboliczny. Zasiłek'z tytułu zgonu członka rodziny powinien być wypłacany każdemu zatrudnionemu członkowi Związku przez jego macierzystą KZ bez względu na ' B U S U niższe] niz w poprzednim miejscu pracy lub niż udział w kosztach pogrzebu. Wysokość zasiłku z tytułu zgonu członka Związku należy, jego zdaniem,podnieść do 5 tys. zł i szej niż średnia krajowa. Wysokość dodatków ze względu na inflację należy wyrażać nie konkretną kwotą,lecz jako p> wypłacać najbliższemu krewnemu, który udowodni wspólne za mieszkiwanie. Opowiada się za skróceniem wymaganego dla otrty- cent pensji zasadniczej. Stwierdza, że składka związkowa dla emerytów otrzymujących 3 tys. miesięcznie powinna wynosić mania zasiłku stażu 'związkowego. Za absurd uważa uzależnienie od wielkości regionu wyso symboliczne 10 zł, a dla emerytur wyższych - dodatkowo 1% kości pensji dla etatowych działaczy pochodzących z wyboru i od każdego tysiąca powyżej 3 tys. Proponuje podjąć dysk;.: nt. podziału majątku po CRZZ. postuluje pozostawienie tej sprawy regionom. ; ', .' Zauważa, że projekt nie ujmuje kwestii uprawnie- i Przew. apeluje o współpracę z Komisją Programową,aby w składek przyjmowanych do Związku osób, które są na urlopie bezpłatnym lub pobierają zasiłek wychowawczy. Propo drugim czytaniu możliwe było podjęcie uchwały ws. działalnoci finansowej Związku. nuje, aby osób tych nie obciążać stałymi składkami. O godz. 13.00 ogłoszono przerwę obiadową. M.Eberhardt /Reg. Świętokrzyski/uważa, że przy emerytu rach IJyzszych-od 7 tys. zł składka powinna i rosnąć o 10 zł za każdy rozpoczęty tysiąc. Proponuje zasiłek z tytułu zgonu członka rodziny wypłacać każdemu członkowi Związku, ale-by nie obciążać nadmiernie kasy związkowej-obniżyć zasiłek z 2 do 1,5 tys.zł. Zasiłek ten nie przysługiwałby rodzeństwu zmarłego. Wokół uchwały nt.podwyżek cen 105 Zasiłek z tytułu zgonu członka Związku byłby wypłacany tylko jednej osobie. Uważa, że wysokość wynagrodzenia etato Wznowienie dyskusji programowej wych działaczy Związku winna pozostawać w gestii regionów, L.Wałęsa ws podwyżki cen papierosów 106 •przyjmując wielkości zaproponowane w projekcie uchwały za maksymalne. ft.Zaraoh /Dolny Śląsk/ proponuje, aby ogólniki nt. poli tyki rodzinnej Związku zastąpić konkreta-mi /np. przyznawać podwójny zasiłek na dziecko, jeżeli jedno z rodziców nie pra cuje/. i R.Paterek /Bydgoszcz/ zwraca uwagę, że oprócz zasiłków statutowych KZ-ty wypłacają zasiłki bezzwrotne, dofinansowu Obrady wznowiono o godz. 15.00 ją sanatoria, wycieczki, wczasy i działalność kulturaną.Uwa Przew. Kom.Mandatowej informuje, że wśród delegatów krąży ża, że do ZR powinno odprowadzać się 10%, a do KK i na fun lista kandydatów z podaną ilością otrzymanych głonsSw, która dusz strajkowy po 5%. W przypadku śmierci członka rodziny nie pochodzi z Komisji Mandatowej. zasiłek powinien być, jego zdaniem, wypłacany tylko najbliższyt Następnie czyta protokół Komisji: 5.10 na sesi; porannej 4 krewnym. obecna była liczba delegatów wystarczająca do podejmowania Uważa, że przewodniczący KZ-ów winni otrzymywać płace w uchwał. łwyBokości takiej, jak w ostatnim miejscu pracy /plus dodatki (unkcyjne/ lub równe średniej płacy zakładowej kadry kierowni O 15.15 zamknięto drzwi na salę obrad i po rozdaniu list czej; Opowiada się za ujednoliceniem tych zasad w całym kra wyborczych oraz wyjaśnieniach proceduralnych przeprowadzono ju. P.Ługowski /Zielona Góra/ proponuje przyjąć średnią kra III turę wyborów do Krajowej Komisji Rewizyjnej i II tu borów do Komisji Krajowej. jową za podstawę określania wysokości płac działaczy. Naj wyższe wynagrodzenie nie powinno przekraczać 4-krotnej płacy najniższej i 2-krotnej płacy średniej. Proponuje wprowadze Po zakończeniu głosowania J.Onyszkiewicz przedstawi-, głc nie ryczałtów dla działaczy pracujących społecznie w małych, .sy krajowych i zagranicznych środków masowego przekazu pa te nie mających etatów związkowych KZ-tach. Trzynasta pensja wia mat Zjazdu "Solidarności". Prasa zagraniczna nadal poświęć; na być formą nagrody dla działaczy -wiązkowych. Zjazdowi sporo miejsca, m.in. "Sunday Times" nazywa wybór Wałęsy zwycięstwem linii umiarkowanej, a stosunkowo małą J.Senderowlcz /Reg.Warmińsko-Ma.urski/uważa, że zasiłek statutowy należy wypłacać obojgu wychowującym dziecko rodzi ilość oddanych na niego głosów przypisuje spadkowi popular com.Nie powinni go otrzymywać rodzice nie wychowujący dziec ności przewodniczącego Związku. Pojawiły się też artykuły o podwyżce cen papierosów; padło pytanie, czy będzie to mia ka, a tylko płacący alimenty. ło wpływ na atmosferę i zakres podejmowanej na Zjeździe pro K.Ruchniewlcz /Gdańsk/ proponuje oddzielenie spraw płac blematyki . działaczy od płac pracowników etatowych Związku. Stwierdza, W prasie KDL-bw Zjazd jest ostro krytykowany. że pracownicy etatowi powinni być oddelegowani ze swoich ma Pojawiają się zarzuty, że uchwały mają prowokacyjny charak cierzystych zakładów pracy po zaopiniowaniu przez KZ /nie ter, szczególnie uchwała ws. ustawy o samorządzie /"Rude dojdzie wtedy do konfliktów takich jak np. strajk drukarzy Pravo"/. Znaczna część prasy krajowej zamieszcza obs/ w gdańskim Z.T-ządzie/. omówienia obrad Zjazdu/"Trybuna Ludu", "Życie Warszawy", Należy okraalió. uprawnienia KZ do zwalniania z płacenia się głosy krytyczne, np."Trybun? składek członkowskich. Konieczne jest również ustalenie ja "Głos Wybrzeża"/, pojawiają 4 ciągle nie widać, brak całodcic ka część skla'<k pozostająca w dyspozycji ZR ma być przezna Ludu" pisze, że końca P , _eż o manipulowaniu wyborami. czona na refundacje. Uważa, że sanatoria powinny być finanse wego programu, wspa*^ T Następnie A .^rabski /BIPS/ informuje o wynikach sondy wane przez Ministerstwo Zdrowia 1 Opieki Społecznej. Mówi,że wynagrodzenia dla działaczy etatowych w regionach powinny UF telefonięłno-teleksowey nt. reakcji na podwyżkę cen vy."«bow talać WZD /wariant III/. Dalej stwierdza, że płace uchwalo- tytoniowych. Niezadowolenie i oburzenie jest powszechne,jed ; nocześnie nie ma akcji protestacyjnych. Protesty dotyczą »ane przez KKP są zbyt wysokie. Ze względu na konieczność finansowania podregionów i sek- mej zasady wprowadzania podwyżek. Jednocześnie związkowcy przyjmują stanowisko Zjazdu ze zrozumieniem i akceptacją. i cji branżowych opowiada się za podziałem składek członkowiskich w proporcji:70% - KZ, 25% - ZR, 5% - KK. Fundusz straj Następnie głos zabiera gość Zjazdu,"wiceprezes Związku kowy powinien znajdować się w dyspozycji Komisji Krajowej,m. Artystów Scen Polskich, prof. St.Brejdygant. in. wyeliminują ' to możliwość "dzikich" strajków. Prof. St.Brejdygant mówi o związkach fączących śroc; J.Kula /Reg. Śląsko-Dąbrowski/ jest za zwiększeniem zako, które reprezentuje,z "Solidarnością" od chwili 1 aj pows siłku statutowego dla członka Związku do 4 lub 5 tys. zł. Sprzeciwia się temu, aby ZR lub zebrania regionalne decydo tania. Do statutu ZASP wpisany został punkt o współpracy ze wały p sprawach finansowych, gdyż powinno to być uregulowa Związkiem. Apeluje, aby delegaci nie tracili z polafj«.i.1sen.is spraw kultury w działaniach "Solidarności". Kultura w Polsce ne jednakowo w całym Związku. Domaga się określenia sankcji wobec KZ-ów, które nie od która przyjęła na siebie funkcje tworzenia świadonrości i od rębności narodowej, powinna się dalej rozwijać bez kneblowa syłają składek do ZR. K.Szeglowskl /Słupsk/ mówi, że należy ujednolicić płace, nia ust. Na zakończenie przekazuje gratulacje nowowybranym władzom Związku i życzy uchwalenia programu, który będzie doprowadzić do zniwelowania różnic między pracownikami.Sia programem całego społeczeństwa, także artystów - "robotników tek płac nie mogą ustalać ZR, przy czym powinna być osobna siatka' dla działaczy z wyboru i osobna dla pracowników. Na kultury". leży również ustalić zasady przyznawania etatowym pracowni kom Związku dodatku strajkowego, funkcyjnego i 13-tki. Prowadzący obrady"czyta" tekst porozumienia między Stwierdza, że fundusz strajkowy nie może być zatrzymywa damośclą" i ZPAP. ny, w zakładach pracy, zarządzać nim powinien ZR lub Komisja Krajowa. Należy wywa.'.:': proporcje między funduszami ZR-ów i Komisji Krajowej, tak by KK nie uxależniała od siebie regio nów. i KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW '10B as43/6/ w s p ó ł p r a c y P o r o z u m i e n i e-o Komisji Programowej, która przygotowała ten tekst. miedzy NSZZ Solidarność" a Związkiem Polskich Artystów Pląs P.Stomma /Mazowsze/ Uważa, że konieczne jest wyjaśnienie^ tyków. , różnic pomiędzy działającymi obecnie Komitetami Obrony Wię zionych za Przekonania a tym,który został powołany uchwałą Dla rozwoju kultury narodowej niezbędna jest jedność i współdziałanie wszystkich środowisk pracowniczych, twórczych KKP. •/ Zdecydowaną większością głosów projekt uchwały ws. KOWzI i naukowych. zostaje przekazany do dalszego opracowania. Wyprowadzenie kraju z kryzysu, bez podjęcia reformy w dziedzinie kultury jest niemożliwe tak samo, jak reformy ' gospodarczej. ' i Prow. obrady odczytuje wniosek J.Stępnia /Reg.Święto Uznając słuszność założeń programowych NSZZ "Solidarność" krzyski/ o odczytanie projektu uchwały ws. podwyżek cen zgtc, w dziedzinie kultury postanawiamy współdziałać: w dążeniu do • szonej wczoraj przez Region SwiętokttysU.IJmoselrprzyjęty więk demokratyzacji życia społecznego i równych szans dostępu doi szością głosów. dóbr kultury; w ochronie swobodnego rozwoju twórczości; w staraniach o podniesienie standardu życia społeczeństwa; w opiece nad spuścizną kulturalną narodu; w utworzeniu FunduL szu Kultury Narodowej; w roztoczeni^ opieki nad twórczością1 p o d w y ż e k u c h w a ł y ws. P r o j e k t samorodną. ; /Regionu Ś w i ę t o k r z y s k i e g o / c e n Obie strony zalecą swym ogniwom Regionalnym, okręgowym W dniu wczorajszym ogłoszono kolejną podwyżkę cen przy oraz sekcyjno -zawodowym podjęcie rozmów w celu zawarcia porozumień i przedsięwzięcia działań dla realizacji postano niepełnej rekompensacie,po podwyższeniu cen ryb słodkowod nych, bez jednoczesnej rekompensaty przy dalszym istnieniu wień niniejszego porozumienia stosownie do miejscowych po podwyżek cichych. Tym razem dokonano drastycznej podwyżki trzeb, warunków 1 możliwości ^^™ cen artykułów tytoniowych. /-/ Jerzy Buzek /-•/ Jerzy Puciata Stało się to w czasie I-go Krajowego Zjazdu NSZZ "Soli Przewodniczący Prezydium I Prezes Jarządu Głównego darność", co dobitnie wykazuje, że zamiarem władz jest pro Krajowego Zjazdu Delegatów Związku Polskich Artystów wokowanie "Solidarności" do działań nieskoordynowanych, a NSZZ "Solidarność". -Plastyków. tym samym do wywołania chaosu w kraju, potrzebnego wrogim nam siłom do realizacji własnej polityki. Związek nasz tym razem sprowokować się nie da. J.Puciata mówi, że to porozumienie stanowi przełamanie Stanowczo protestujemy przeciwko wprowadzeniu z datą dotychczasowej izolacji dwóch środowisk. Opowiada się w imię 5.10.81 cen na artykuły tytoniowe, żądamy wstrzyma niu swojego środowiska za przyłączeniem się do apelu Sz.Paw ' nia tej podwyżki oraz przedstawieniu planu 1 terminarza reg"' lickiego /patrz :«5*<Ł.*.204/ oraz za deklaracją ws. kultury ns |lacji cendecyzji oraz planu i terminarza przyznawania rekompensat rodowej /patrz: s.ŁOf/. obejmujących koszyk podstawowych artykułów codziennego użyt' ;ku. Na wypadek niewstrzymania decyzji o wzroście cen artykU1 Przedst. Komisji Uchwał 1 Wniosków przedstawia w I czyta łów tytoniowych I Krajowy Zjazd NSZZ "Solidarność" zwraca Iniu projekt uchwały ws. zapłaty za strajk /wnioskodawca się do załóg pracowniczych oraz do Zarządów Regionalnych L.Waliszewski z Reg. Śląsko-Dąbrowskiego/. Większością głosów projekt uchwały zostaje skierowany dc NSZZ "Solidarność", aby W terminie siedmiodniowym przedsta 1 wiły propozycje form akcji protestacyjnych. Decyzja o termi -i dalszego opracowania. nie przeprowadzenia akcji protestacyjnej zostanie podjęta przez nowowybraną Krajową Komisję Związku w ciągu 10-clu Następnie przedst. Komisji Uchwał 1 Wniosków przedstawię dni. Jednocześnie I Krajowy Zjazd Związku powołuje stały zes projekt uchwały ws. podwyżek -cen ryb, owoców i warzyw oraz pół roboczy ds. reformy gospodarczej, który upoważnia się wyrobów tytoniowych oraz zgodnit z ustalonym trybem dopuszcza zaraz do prowadzenia rozmów z rządem, także w sprawie regu jeden głos sprzeciwu. lacji cen. W skład zespołu ds. reformy gospodarczej wchodzą; 1/ , 2/ 3/ Wyniki prac zespołu stają się wiązce z chwilą ich zat P r o j e k t u c h w a ł y ws p o d w y ż e k wierdzenia przez Komisję Krajową. _ _ „ , __ cen /Komisji Uchwał i Wniosków - wersja 1/ I Krajowy Zjazd NSZZ "solidarność" protestuje przeciwko rządowym decyzjom ws. podwyżek cen ryb, przetworów owocowych 1 wyrobów tytoniowych. Podwyżki te wprowadzone zostały bez A.Pleslak /Jelenia Góra/ wypowiada się przeciwko wjmuauilui uzgodnienia z naszym Związkiem i naruszają podstawowe inte na Komisji Uchwał; i Wniosków odczytywania składanych jej pre resy materialne ludzi pracy. Ponadto podjęcie decyzji o pod jektów. "Obniża to( rangę Zjazdu" - mówi. A.Drąg /Gdańsk/ sprzeciwia się dalszej pracy nad uchwałą wyżce cen artykułów tytoniowych w czasie trwania Zjazdu De Prowadzący poddaje pod głosowanie sprawę dalszej pracy | legatów NSZZ "Solidarność" nosi cechy prowokacji politycznej a zaskakiwanie w ten sposób społeczeństwa jest nledopuszczal nad oczytanym projektem.Większość delegatów jest przeciwna. Delegat z Częstochowy wnosi o zmianę porządku obrad i 06 ne. czytanie projektu 10 delegatów swego regionu ws. porządku i Stwierdzamy jednocześnie z naciskiem, że w przyszłości dyscypliny w Związku. j NSZZ "Solidarność" akceptować może podwyżki cen podstawowych J.Jędrzejewski /Gdańsk/ protestuje - mówi, że ambicje re' artykułów wyłącznie w ramach uzgodnionego z nim programu an gionalne utrudniają pracę Zjazdu. Uważa, że wybrana przez tyk ryzysowego. I Zjazd Delegatów zleca nowowybranej Komisji Krajowej wj Zjazd Komisja Uchwał 1 Wniosków powinna mieć prawo deoydowa-,! jaśnienie w trybie natychmiastowym wszelkich kwestii związa nia, które wnioski przedstawić delegatom. Większością głosów delegaci odrzucają wniosek •Częstocho-! nych z powyższym problemem i zobowiązuje ją do użycia osta-_ 'tocznego środka, jakim jest strajk, w przypadku nieuzyskania wy. Przew. wznawia dyskuaję nad programem. . J dostatecznych i zgodnych z oczekiwaniami społecznymi rozwią Na prośbę delegata Pomorza Zachodniego zebrani wyrażają 1 zań. «.m _ :mtk mm^ zgodę na przedstawienie napiętej sytuacji w tym regionie.Od-\ czytany Zostaje projekt uchwały ws. cen tytoniu zgłoszonej przez Reg. Pomorza Zachodniego. A.Misiak /Dolny śląsk/ mówi i "Często wytaczamy grube- armaty i strzelamy pociskami, które nawet papieru nie przebi ją". Sądzi, że trzeba podjąć skuteczniejsze działaniaizażądać zablokowania cen. na dwa miesiące 1 w tym czasie udostęp "P r ó j e k tv u c h "w a. ł y w nić informacje na temat produkcji i dystrybucji żywności p o d w y ż e k oraz przeprowadzić konsultacje. cen /Pomorza Zachodniego/ ^I^^B^B^B^B^B^BJ^BJ^BJ^B^BJ^BJ^BJJ W wyniku głosowania uchwała została oddalona. I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ "Solidarność" stwierdza, , że jego obrady zostały zakłócone zlekceważeniem woli z^łóg m "PfzewT Komisji Uchwał l~Wniosków prosiło-składanie kontr kwestii samorządów pracowniczych 1 dokonaną podwyżką cen zasl kakującą społeczeństwo. projektów do Komisji. Od sierpnia 1980 r. władze PRL pomimo deklaracji odnowy | Przewodniczący stwierdza, że projekt został odrzucony,a czynią wszystko, by kraj pogrążyć w chaosie powodującym na- ! konflikt nadal nie jest rozwiązany, dlatego proponuje, aby rastanie trudności gospodarczych. wypowiedzieli się kolejno przedstawiciele regionów. Wszystkie pociągnięcia rządu, jak rekompensaty za zwięk Delegaci w głosowaniu odrzucają tę propozycję. szone koszty utrzymania, wolne soboty, reglamentacja towarów,, nieprzestrzeganie zasad praworządności, podejmowane represją K.Kaczor /Mazowsze, prze3st. zespołu //odczytuje dwa projekty uchwał: deklaracji ws. kultury narodowej i uchwały ukryte podwyżki cen niekonsultowane ze społeczeństwem oraz wytwarzanie ciągłej atmosfery strachu - stworzyły obywatelom ws. Komitetów Obrony Więzionych za Przekonania. kraju warunki niebywale uciążliwe, a troski i kłopoty R.Kostrzewa /Ziemia Łódzka/ zwraca uwagę, że nie uwzględ) tego życia •codziennego niemożliwe do zniesienia. W miejsce daw niono jego poprawki zgłoszonej do drugiego czytania projektu| niej stosowanej polityki sukcesu wprowadzono politykę klęski Ustalono, że wszelkie poprawki powinny być przekazywane I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW używając do tego środków masowego przekazu, podających wia domości kłamliwe i tendencyjne, negatywnie oddziaływujące ne psychikę ludzką. NSZZ "Solidarność" usiłował wielokrotnie stworzyć plat formę porozumienia z rządem, podejmując próby rozwiązania bieżących problemów na drodze pertraktacji, wykazując maksi mum dobrej woli. Władze tego kraju przerywały te pertrakta cje lub załatwiały je z pozycji siły w wygodnym dla siebie zakresie, wciągając Związek w niekończące się utarczki lub realizując ustalenia w sposób perfidny, zawsze z myślą o skle rowaniu społeczeństwa przeciw NSZZ "Solidarność".Wystarczy wymienić nierealizowanie zawartych umów społecznych, odmawia nie rejestracji Związku, nie uznanie wolnych sobót, prowoka cję bydgoską, przeciwstawianie się powstaniu i rejestracji Związku Rolników Indywidualnych, obniżanie racji żywnościo wych, odmowa społecznej kontroli produkcji i dystrybucji żyw ności, nie uwzględnianie i odrzucanie projektów społecznych samorządów pracowniczych i reformy gospodarczej itp. W dążeniu do otwartej konfrontacji ze społeczeństwem rząd, obrażając ustrój socjalistyczny, podejmuje szereg ak cji zaskakujących Związek i społeczeństwo, licząc na nieodpo wledzialną reakcję. Oczywistym przykładem tego jest ostatnia podwyżka cen na artykuły monopolowe, która staje się przysło wiową kroplą przepełniającą naczynie goryczy. 1 Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ "Solidarność" w całej swer powadze i poczuciu odpowiedzialności nie może pozostać obo- " jętny na te poczynania. Zjazd postanawia sięgnąć po jedyny środek, jaki pozostaje bezbronnym ludziom pracy i zmuszony jest podjąć szeroko zakrojone akcje protestacyjne. Dlatego też wzywamy poligrafów, dziennikarzy, drukarzy, pracowników radia i telewizji, pracowników zatrudnionych w eksporcie do podjęcia akcji protestacyjnej w sposób, który nie pogorszy po. łożenia ludności. I^Krajowy Zjazd NSZZ "Solidarność" poleca Krajowej Komi sji i zarządom regionalnym przeprowadzenie tej akcji. Jedno cześnie zobowiązuje się Krajową Komisję do wdrożenia przygo towań do strajku generalnego w wypadku, gdy akcja protestacyj na nie odniesie skutku. Jeden z delegatów zwraca uwagę, że delegat Pomorza Zach. miał poinformować o sytuacji w swoim regionie, a nie czytać projekt uchwały. Delegat Pomorza Zach. mówi, że komisje zakładowe w WPKM, Stoczni "Parnica", zakładach budowlanych, w Poli^cach z tru dem panują nad sytuacją. Wzburzone załogi oczekują reakcji Zjazdu. J.Budnik /Małopolska/ stwierdza, że nie można dać się wciągnąćw "wojnę papierosową", gdyż później zabraknie środ ków do walki o chleb. M.Orlicz /Jelenia Góra/ uważa, że Zjazd jest manipulowani z zewnątrz. Dyskusja nt. papierosów przedłuża obrady, podczas których i tak nie wypracowano jeszcze nic konkretnego. Kwes tionuje wagę doniesień ze Szczecina - sytuacja w całym kraju jest podobna. "Wojna papierosowa to bzdura" - mówi. Z.Bańka /Zielona Góra/ popiera przedmówcę. W głosowaniu delegaci oddalają projekt Pomorza Zachodnie go. 106 łączy. Wyraża opinię, że demokracja będzie możliwa dopiero wtedy, gdy ludzie w tej sali kilkakrotnie zmienią się, zrozu mieją, że "Związek byle kogo nip przyjmuje i potraeba mu tyl ko ludzi oddanych". Statut został-jego zdaniem-ułożony dla prawników, a nie dla robotników. Dziesięć przykazań - zauważa - jest napisane prosto, a przetrwały dwa tysiące lat. Jako przykład wadliwe go trybu pracy nad Statutem podaje spory nt. statusu prasy związkowej. MÓwi, że powinni o tym rozstrzygać przede wszyst kim ci, którzy się na tym znają - dziennikarze związkowi, a Zjazd powinien zaakceptować ich stanowisko. O łączeniu stano wisk w Związku mówi: "Cospodyni, jak krowa doi, jak chwyci 4 cycki, to nie nadoi nic - jednym cyckiem się doi" /śmiech/. W związku z ustawą o samorządzie proponuje wysunąć żąda nie, aby samorządy miały prawo same sprzedawać produkcję swo ich zakładów. Trzeba wyodrębnić zadania samorządu /*jak zro bić"/ i Związku /"jak zarobić"/. Wskazuje, że nie mówiono do tąd o motywacji do pracy /"że ludziom się robić nie chce..."/ Jako przykład antybodźców przytacza praktykę wysokiego zasze regowania płacowego nowoprzyjmowanych pracowników. Za niebezpieczne uważa też dążenie do zapewnienia w każ dym przypadku minimum socjalnego. Przy licznej rodzinie wyso kość dochodów z tego tytułu może przekraczać średnią płacę, co jest sprzeczne z zasadą zróżnicowania zarobków w zależnoś ci od ilości i jakości pracy. Krytykuje usunięcie z sali telewizji. Uważa, że pozbawi ło to związkowców w RiTV możliwości walki o wiarygodność in formacji telewizyjnej. , R'.Jarmuszkiewicz /Łódź/ podkreśla, że trzeba przemyśleć "inny niz rekompensaty system równoważenia podwyżek cen, gdyż w warunkach systemu socjalistycznego rekompensaty mają charakter działań pozornych - i tak obciążają to samo społe czeństwo". Mówi, że nikt nie interesuje się,w jakim kierunku idą negocjacje ws. warunków i trybu likwidacji zadłużenia za granicznego Polski oraz udostępnienia polskiego potencjału przemysłowego kontrahentom zagranicznym. Jarmuszkiewicz uwa ża, że bez zlikwidowania rozdzielnictwa centralnego nie-możli wa jest reforma gospodarcza, bo"wystarczy zamknąć wszystkie kurki po kolei i reforma to jest zero, nic". Przypomina, że delegaci są reprezentantami załóg i musze spełnić ich oczekiwania. "Jak ktoś mówi radykalnie - dosta je brawa. Jak przychodzi do głosowania,to nikt nie myśli o załogach, o tych ludziach, którzy głodują /.../. Myślimy o wchodzeniu w system, o jakichś układach. Z kim? Z tymi, któ rzy gnębili te 37 lat społeczeństwo, którzy miesiąc temu straszyli, że będą strzelać? /.../Zrealizować postulaty—po tem będziemy rozmawiać dalej". Przewodniczący przedstawia wniosek, by Wałęsa zaprezento wał koncepcję działania Związku ws. podwyżek cen papierosów. Delegat z sali:"Kto stara się ciągle rozbić Zjazd papie rosami?" W głosowaniu sala przyjmuje wniosek zreferowany przez przewodniczącego. L.Wałęsa tłumaczy się, że nie nawiązał kontaktu z ministremTDo związałoby to ręce i mogło osłabić pozycję Związku. Czekał na to, jak załogi zareagują na podwyżkę. Okazało się, że wszyscy uznali, że będzie ciężko walczyć o papierosy.Zwia zek powinien teraz wykorzystać gotowość rządu do rozmów za równo nt. papierosów, jak i rekompensat innych podwyżek cen. Można by - jego zdaniem - symbolicznie podjąć te rozmowy, a w tym czasie zorganizować się w regionach do całościowych Przew. wznawia dyskusję nad programem. rozmów o rekompensatach 1 reformie. Krytykuje działaczy J.Jędrzejewski /Gdańsk/ proponuje podzielić program na ! dwie~części: na dziś i na jutro. Obecny projekt programu to szczecińskich, których propozycje ośmieszyłyby Związek w sy "hasła pierwszomajowe", opiera sięomiazłych założeniach. Dział tuacji, kiedy rząd przystał na podjęcie rozmów. Apeluje "że • polityki społecznej został potraktowany po macoszemu. Uważa, by nie doszło do rozgrywki o papierosy, bo się społeczeńst.wc ze przede wszystkim trzeba omówić sprawy: rozliczeń ze stary podzieli". mi związkami zawodowymi, lecznictwa^ sanatoriów itp, minimum R.Jarmuszkiewicz /Łódź/ poddaje w wątpliwość sens propo socjalnego, rekompensat, żywności, budownictwa. nowanych przez Wałęsę rozmów nt. rekompensat, bo "rekompensa ty obciążają to samo społeczeństwo, bo to jest system socja Społeczeństwo musi rozliczyć władze za okres od 1956 az listyczny, gdzie /.../ nie dzieli się społecznego produktu do 1980 r. Drugą część programu powinno się opracowywać ze tak, jak się powinno". świadomością, że "Związek nasz nie jest jednorocznym dziec L.Wałęsa zgadza się z krytyczną oceną, ale zarzuca mówcy kiem, lecz ma 25 lat, od pierwszego buntu klasy robotniczej że nie proponuje konkretnego rozwiązania, odwodzi od przygo w Poznaniu" /oklaski/. Podstawą programu powinna być jednak towań do rozmów, a do nich trzeba się "dobrze zorganizować'; I sfera działalności czysto związkowej. Musimy - z udziałem gdyż jak dotąd "każdy kto próbował rozmów - dostawał w nos'! jekspertów - stworzyć prog-am dla "niezależnej i samorządnej Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej".-. Prowadzący do L.Wałęsy: Zjazd postanowił domagać się za M.Pietkiewicz /Białystok/ przypomina, że obszary II Rze- wieszenia podwyżek. 'czypospolltej zostały zaanektowane wraz z ludnością, która L.Wałęsa:"Decyzję tę podjąłem, po to, żeby jak załogi po wiedzą nie, to i my też nie, a jak powiedzą tak - to i my i nie wyrzekła się polskości i pielęgnuje tradycje i kulturę narodowa. Władze PRL "jak wyrodna matka wyrzekły się wschod tak". nie-' Polonii". Tymczasem wzmaga się tam rusyfikacja, niszcze P.Rychter /Podkarpacie/ apeluje do delegatów, żeby "nie ro je i mniki naszej kultury narodowej, np. cmentarz Orląt we bić z siebie idiotów". Uchwalono przecież, że nie będzie się i. •y.-ii.e i Rossa w Wilnie. "Za parę dziesiątków lat nie zosta rozmawiać z rządem. Proponuje, aby zażądać 5-minutowego wys nie śladu, że przez ponad.pięć wieków była to Polska". Infor tąpienia w TV "i wytłumaczyć w całym kraju o co chodzi, muje o braku zgody władz na budowę w Białymstoku pomnika bo /.../ w Polskę poszło, że my zrezygnowaliśmy". Powinien Trzech Krzyży zburzonego w Wilnie. "Tragedia polega na tym, się też odbyć godzinny powszechny strajk ostrzegawczy jako że wróg niszczy polskie pomniki, a my nawet na swojej ziemi protest przeciw takiej formie wprowadzania podwyżek. nie możemy ich odbudować" /brawa/. M.Nlesolska-Urbaniak /Pomorze Zachodnie/ przypomina 'IT. J.Łużny /Reg. Śląsko-Dąbrowski/ zarzuca dyskutantom, że Wałęsie, że duże zakłady oczekują działań, których się wcioraj podjął. Zjazd"musi zająć ostre stanowisko nie tylko ws. mówią o polityce zamiast o Związku. Uważa , że ani KK , ani 1 podwyżek cen tytoniu, ale i innych artykułów, o których Zjazd nie zrobi w Polsce porządku. mówił min. Krzak. Tworzenie dużych regionów uważa za błąd, gdyż w małych •istniała silniejsza więź i ściślejsza kontrola postawy dzia- ! I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW i|J 107 as43/8/ L.Wałęsa odpowiada, że. inicjatywa nie należy do niego, A.Pleslak /Jelenia Góra/ Droponuje, aby Komisja Programc lecz leży w rękach Zjazdu. . ,.wa potraktowała zgłoszone na piśmie wnionki jako poprawki i W.Kazartczuk /Mazowsze/ domaga się przede wszystkim wstny- przygotowała jutro nowy projekt, uwzględniający wszystkie anią wszelkich podwyżek cen, aby przeszkodzić zrealizowaniu warianty. warianty. ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^^^^^^^^^^^^^^^ przez rząd jego taktyki, prowadzącej do tego, aby Związek , , Przew. czyta wniosek Wł.Boguckiego /Łódź/ o przerwanie akceptował podwyżki za darmo. "Za Akceptację podwyżek władze dyskusji i zobowiązanie Komisji Programowej do przygotowani* musi zapłacić częścią władzy". wariantowego projektu uchwały. .. jeden z delegatów składa wniosek, by Zjazd wyraźnie st-i J wlerdził, że podwyżki nie były uzgadniane z "Solidarnością",. JCdęn_z_dęlegątów stwierdza, że delegaci Łodzi próbują „załamać" każdy wniosek. . Trzeba zobowiązać KK do omówienia tego tematu zaraz po Zjeź Przew. Komilsj'1 Programowej mówi, że wniosków jest zbyt dzie, a w tej chwili wysłać teleks do! Rady Państwa, że Zwią zek nie przyjmuje odpowiedzialności za konsekwencje podwyżek wiele i jutro rano Komisja nie przedstawi nic nowego. Delegat Ziemi Sieradzkiej stwiejrdfca, że rząd otworzył '•[', W głosowaniu delegaci opowiadają się za przerwaniem dyB"front papierosowy". Związek nie powinien podejmować walki I kusji nt. podziału składek. na tym froncie, gdyż ważniejszy i korzystniejszy jest front Przew. Komisji Programowej prosi, aby dziś rozstrzygnąć walki o dostęp do środków masowego przekazu. i przynajmniej proporcje podziału składek /co zostaje przyjęR.Iwan /Re^.Sląsko-Dąbrowski/pirzypomina, że obowiązuje te w głosowaniu/ i odczytuje proponowane warianty! 1.70% dle uchwała KKP, iż wszystkie podwyżki jctm muszą być konsultowane KZ, 25% dla ZR, 5% dla KK| li. i- odpowiednio 80,15 i 5%|III ze Związkiem. > - 75,20 i 5%, Przewodniczący przedstawia wniosek zobowiązujący Komisję W głosowaniu za wlariantem I opowiedziało się 249 głosó^ 158. Uchwał i Wniosków do zaproponowania w najkrótszym czasie pro za II - 254, za za III Przew. proponuje odrzucenie wariantu III, który otrzy jektu uchwał nt. podwyżki cen tytojniu w porozumieniu ze mał najmniej głosów 1 przeprowadzenie kolejnego głosowania wszystkimi wnioskodawcami. rozstrzygającego pomiędzy j i II. Zwraca uwagę, że w pierw Delegaci w głosowaniu przyjmują tenVniosek. szym głosowaniu dzieliło je zaledwie 5 głosów. Jeden z delegatów protestuje: poprzednie głosowanie rozPrzewodniczący odczytuje tekst listu NSZZ RI "Solidar strzygnęło o .przyjęciu wariantu II. W takim głosowaniu - pod ność" do Premiera podpisany przez J.Kułaja: kreślą - obowiązuje, zwykła, a nie bezwzględna większość. Przew. odpowiada, że 1/3 to nie większość, a 158 osób Premier Rządu PRL głosujących ra III wariant może zasadniczo zmienić wynik koGen.Armii W.Jaruzelski lejnego głosowania. W drugim głosowaniu wariant I otrzymuje 322 głosy, II - .'• - i |. W związku z ogłoszonym dzisiaj komunikatem rzecznika pra- 346. sowtj* riądu ws. podwyżki cen wyrobów tytoniowych stwierdzam, Głos z sali proponuje, aby składkę 1% płacili renciści że decyzja ta nie była konsultowana z NSZZ RI "Solidarność" i emeryci otrzymujący ponad 7000 zł miesięcznie, a nie - jak reprezentującym wieś polską. przewiduje projekt Komisji Programowej - "więcej niż średnia krajowa". Stanowczo protestuj przeciwko tego rodzaju manipulacjom oraz przeciwko fałszywemu informowaniu społeczeństwa w komu * Przew. Komisji Programowej opowiada się za przyjęciem za nikacie rzecznika rządu. podstawę obliczeń średniej krajowej, gdyż w przyszłym roku może ona wynosić np. 10 000 zł. Jan Kułaj Inny delegat postuluję zwolnienie od składki członków- . sklej osób zarabiających mniej niż 3 000 zł. Przew. Komisji Programowej odpowiada, że składki są jedy nym źródłem dochodów Związku, a potrzebne będą duże funduszer Ogłoszono przerwę na k o l a c j ę . na realizację programu uchwalonego przez Zjazd. Głos z sali: "Jeżeli przegłosujemy wniosek przy niepeł- ; nej sali większością 20 głosów, to coś jest nie w porządku". Uważa, że trzeba pracować tak długo, aż znajdzie się rozwią-' zanle, które zaakceptuje zdecydowana większość. Podaje przy-: kład soborów, które obradują do czasu,gdy "na 2 000 biskupów 50 jest przeciw". R.Kalinowski /Elbląg/ pyta, czy wysokość składek emery- i tów i rencistów konsultowano z ich sekcją. Przedst. Komisji Programowej mówi, że nie. R.Kalinowski: To dlaczego decydujemy za nich?" Dyskusja nad projektem uchwały ws. Przed. Komisji Programowej; "Jakoś zadecydować trzeba". I działalności finansowej Związku c>d.. 107 K.Szeglowskl /Słupsk/wracając do kwestii podziału skła dek stwierdza, że będą mogły same się utrzymywać tylko duże ; 108 wokół uchwały ws.podwyżek cen c.d. regiony. Małe nie będą w stanie ani same się finansować, ani - wystąpienie K.v*todzelewskiego 108 dofinansowywać KZ-ów w małych zakładach. Inny delegat proponuje uporządkować dyskusję. Postuluje, by regiony same decydowały o podziale składek. Przedst. Komisji Programowej przypomina, że w I turze Obrady wznowiono ok. godz. 20.00. Zjazdu do § 40 Statutu wprowadzono poprawkę, która zobowią Przew. Komisji Programowej przedstawia projekt uchwały o zuje Zjazd do ustalenia-wysokości składek członkowskich i za działalności finansowej Związku z uwzględnieniem poprawek sad ich podziału pomiędzy organizacje zakładowe i regiony. /drugie czytanie/. Ustala on wysokość składki członkowskiej Kolejny delegat proponuje, by do KK odprowadzać 5% skła na 1% poborów z możliwością podwyższenia w szczególnych wy dek ,"IT^pólIzTalE-mięctzy KZ-y i ZR ustalały regiony. Natomiast padkach do 2% /przy czym cała suma powyżej 1% pozostaje w dyi zasiłki statutowe powinny być - jego zdaniem - jednakowe we pozycji KZ-u/oraz przewiduje następujący podział składek: wszystkich regionach. . 70% dla KZ, 25% dla Zarządu Regionu i 5% do KK. Prowadzący obrady przedstawia wniosek A.Słowika /Ziemia Głos z sali stwierdza, że podział składek "wzięto z powi* Łódzka/ o zamknięcie dyskusji nad przegłosowaną decyzją. trza11^ Proponuje, aby przyjąć go jako tymczasowy 1 zobowlązoj W głosowaniu wniosek zostaje oddalony. KK 1 KKR do opracowania ostatecznej propozycji podziału na T.Syryjczyk /Małopolska/ twierdzi, że Zjazd musi podjąć podstawie rzeczywistych potrzeb poszczególnych Instancji. uchwałę, która określi jednoznacznie część składki przekazy F.Skura /Reg. Śląsko-Dąbrowski/ sądzi, że KZ-ty nie będą waną do KK i elastycznie, w formie widełek, ustali podział samowystarczalne, jeśli nie pozostawią sobie 80% składek.Za składek pomiędzy KZ i ZR. rzuca projektowi Komisji Programowej brak rozwiązań warianto J.Modrzejewski /Jelenia Góra/ proponuje, aby regiony wych. biorąc przykład z Jeleniej Góry-prowadziły działalność gos Inny delegat podkreśla, że obowiązkiem regionu jest re podarczą i w ten sposób zarobiły na siebie.«• i fundacja zasiłków statutowych, o ile KZ wykaże, że nie jest Jeden z delegatów stwierdza, że nie-dopuszczalne jest w stanie pokryć bieżących wydatków. głosowanie trzech wariantów jednocześnie. Prowadzi to do po Kolejny delegat proponuje uzupełnienie Statutu o określę działu opinii i niemożności zrozumienia się. Popiera propo zycję Modrzejewskiego, wyraża jednak obawę, że może to wywo nie sankcji wobec KZ-ów, które nie odprowadzają składek. łać niezadowolenie członków Związku, gdyż prowadzenie dzia Przew. Komisji Programowej uważa to za niecelowe, gdyż łalności gospodarczej /np. sprzedaż materiałów dotychczas KZ-ty powinny czuć się odpowiedzialne za swoje finanse. A.Anlołcyyk /Łódź/ mówi, ie zespół II, w którym pracował rozprowadzanych bezpłatnie/ narazi ich na dodatkowe koszty. Następny delegat proponuje wprowadzić s^.ały 10% fundusz przygotowując materiały dot. działalności finansowej Związku postanowił - wobec braku jakichkolwiek danych nt. finansów - przeznaczony na refundację zasiłków statutowych^wypłacanych przez małe KZ-y. > przedstawić Zjazdowi rozwiązania wariantowe:dla regionu 25% Kolejny delegat podkreśla konieczność refurfdowanla za/wariant I/, 20% /wariant 11/ lub 15% /wariant III/ i w każslłków statutowych małym KZ-om oraz wagę sprawności przepły dynTprźypadku 5% dla KK. Pyta, diaczego~"nie uwzględniono wu informacji w Związku. Aby to sfinansować, region winien tych propozycji. dysponować nie 15%-jak uchwalono-a 25% składek. Jest za po Przew. Komisji Programowej odpowiada, że Komisja podda działem: 70%, 25%, 5%. pod głosowanie rozwiązania wariantowe. • •' ' i ••• I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW Inny delegat uważa, podjętą uchwałę za nierozsądną i nie opartą na analizie ekonomicznej. Obawia się, że obcięcie fuń duszy ZR-ów doprowadzi do upadku części podejmowanych przez nie działań. W związku z tym uchwałę należy uchylić. Następny delegat twierdzi, że odprowadzanie do KK 5* skła dek daje 30 min zł miesięcznie czyli 10-krotnie więcej niż dotychczas. Oznacza to wzmocnienie Komisji Krajowej kosztem regionów, które ponoszą największe koszty. Było to - jak mówi - "kompletne rozbicie Związku w regionach". Kolejny głos: "nię jestem na Zjeździe, a na sejmiku szla checkim /.../każdy z nas wypowiada się za tym wariantem czy innym.. Swoją wolę można wyrazió w,głosowania /<.:/ Jak dłu go panowie będą nas zagadywać?" Inny delegat zwraca uwagę przewodniczącemu Komisji Pro gramowe ;j7T5e< w Statucie mówi się o zasadach podziału kwot, a nie o konieczności ustalenia procentowych wielkości. Uważa, j że Walne Zebrania Delegatów w regionach mają prawa uchwalić, ile KZ-y mają odprowadzić do ZR /no. w granicach 20-40% skła dek/. Przedstawiciel Komisji Programowej proponuje, by składkę podzielić w następując posób: 70-80% dla KZ, 15-25% dla ZR /konkretny podział ustala Walne Zebranie Delegatów/ i 5% dla KK. Jeden z deleLdtów: "Takie postawienie sprawy spowoduje,ŻE : regiony zaczną się rozpadać /.../ KZ zaczną się przepisywać do regionów, które będą mniej odprowadzały do ZR". Przewodniczący obrad zarządza głosowanie, w którym delei gaci stosunkiem głosów 330:153 odwołują swoją poprzednią decyzję podziału składek. A.Kowalski /Region Śląsko-Dąbrowski/ uważa sposób prowa dzę nia~obrad~za karygodny. Mówi, że nie trzeba było odwoły' wać uchwały, gdyż intencją Komisji Programowej była jej in, terpretacja rozszerzająca, uwzględniająca rozbieżności inte resów między małymi a dużymi regionami. Ustalenie 20% jako dolnej granicy nie wyklucza płacenia więcej - jeśli w ja kimś regionie zajdzie taka potrzeba. M.Czekalski /Łódź/ uważa podjętą uchwałę za słuszną, tym bardziej, że zasady tam ustalone mają obowiązywać tylko przez rok. "Dopóki będzie trwała taka hossa na znaczki, em blematy, proporczyki "Solidarności", regionom nie zabraknie pieniędzy". , Jeden z delegatów postuluje utrzymanie dotychczasowej za sady odprowadzania cfo KK 2,1% składek.-Ewentualne podwyższe nie może nastąpić dopiero oo przedstawieniu preliminarza wy datków KK. Podkreśla, że na pozostawieniu 80% składek w KZ-ach sko rzystają wielkie zakłady, a stracą małe, które i tak muszą zwracać się do ZR o refundację części wydatków. Dlatego większe kwoty powinny być w ZR-ach. Proponuje, aby Komisja Programowa wraz z przedstawicielami regionów raz jeszcze rozpatrzyła kwestię podziału składek i poddała pod głosowa nie rozwiązania alternatywne. K.Ruchniewlcz /Gdańsk/ stwierdza, że nie można dopuścić do tego, by w regionach zabrakło pieniędzy na refundacje. J.Senderowicz /Reg.Warmińskio-Mazurskl/ mówi, że 15% ze składek miliona związkowców w Regionie Śląsko-Dąbrowskim trudno, porównać z taką samą częścią funduszu składkowego w jego regionie. Tymczasem oba zarządy regionalne mają mniej więcej takie same potrzeby. Sztywne ustalenie podziału skła dek na 15% dla ZR spowoduje brak środków w mniejszych re gionach. Prowadzący obrady przekazuje wniosek formalny, by dyśkusję nad podziałem składek odłożyć do jutra. Większością głosów wniosek oddalono. Przedst. Komisji Programowej stwierdza, że należy wybrać pomiędzy"dwoma głosowanymi właśnie wariantami 'i propozycją T.Syryjczyka. Kolejny delegat proponuje wariant pośredni: 75% dla KZ, 20% dla ZR i 5% dla KK-. Przedst. Komisji Programowej proponuje, by przegłosować ; propozycję T.Syryjczyka. Jeden z delegatów proponuje przyjęcie pośredniego warian tu: 75%"dla KZ, 20% dia ZR, 5% dla KK. Przew. Komisji.Programowej stawia wniosek o odłożenie dyskusji. Na sali słychać okrzyki "nie". 108 as43/9/ 3. Deklarujemy gotowość podjęcia w trybie natychmiastowym rozmów między przedst.1 Związku i rządem PHŁ w sprawie re kompensat za przeprowadzone dotychczas podwyżki cen. KK po woła po zakończeniu zjazdu delegacja, wyposażoną w odpo wiednie uprawnienia. 4. Domagamy się podjęcia w trybie pilnym'rozmów między przedst. Związku i rządem PRL w sprawie ewentualnych dal szych podwyżek cen. Podtrzymujemy w tej sprawie stanowisko KKP z dn. 26.06,±e jakiekolwiek podwyżki cen mogą być uznane po uzgodnieniu ze Związkiem szczegółowego projektu reformy gospodarczej i wy kazaniu konieczności jej przeprowadzenia. 5. Nie dążymy do konfrontacji, jednak nie cofniemy . Lę przed żadną formą protestu, jaka będzie konieczna, by na sze żądania zostały spełnione. 6. Domagamy się natychmiastowego opublikowania w/w oświad czenia we wszystkich środkach masowego przekazu. K.Modzelewski /Dolny Śląsk/;"Prośzę Państwa, jest bieda, je ieir z projektów 14 uchwał usiłuje się wyciągnąć mechani czną średnią. Nic lepszego od tego,co przeczytano, z takiego procederu wyjść nie może. Uważam, że po pierwsze-uchwała nie może ograniczać się do tąk wąskiego wycinka,jak przepro wadzone ostatnio podwyżki, bo wówczas weszlibyśmy w kanał papierosowy /oklaski/. Po drugie-uważam, że z chwilą kiedy Związek utracił busolę walki, jaką były poprzednie przygoto Wania do boju o samorząd, kiedy płaszczyna tej walki zmie niła się i nie przemawia tak jak przedtem do wyobraźni całe go społeczeństwa, grożą nam bardzo liczne strajki lokalne, ponieważ to, czym powstrzymywaliśmy te strajki, przestało dzi-ałać. W tej sytuacji potrzebna nam jest nowa busola walki i w toj sprawie konieczna jest uchwała, która łączyć będzie i podwyżki cen,l żądania z tym związane, i sprawę zaopatrze nia w żywność ,i żądanie kontroli nad działaniami antykryzysowyrai,! nad gospodarką, dlatego wydaje mi się, że ta uchwa ła jako niespełnlająca żadnych z tych celów, co więcej, nie mówiąca w sposób konkretny o żadnej, akcji protestacyjnej planowanej przez Związek, tylko zawierająca" gładkie fraze sy, które się często powtarzają, że my się nie zawa^hamy, ż-e się nie cofniemy, że będziemy twardzi i stanowczy; nie tylko po tym ,co się stało wczoraj wieczorem i dzisiaj, ale także po tyn^co będzie efektem całego Zjazdu-jest niewys tarczająca i z tego względu jest nie do przyjęcia. Opowiadam się przeciw tej uchwale i za dopuszczeniem in nych projektów. Mam taki projekt, ale wiem, że to jest je den z 14-tu projektów. Wobec tego ustalić musimy tryb dal szej pracy!' Prowadzący obrady zarządza głosowanie nad projektem Ko rni s Jł7~5c1fiwalii~5SvIósków. Delegaci nie głosują. Prowadzący obrady wyjaśnia, że zarówno przyjęcie projek tu do dalszej pracy, jak i odrzucenie nie oznacza zaprzesta nia dyskusji nad problemem. Prosi o głosowanie. Kilku delegatów wstaje i opuszcza salę obrad. fi,Gwiazda /Gdańsk/ podchodzi do mównicy i krzyczy: "Koledey', nie dajmy się zwariować. Modzelewski zgłosił konkret ny projekt: co będziemy robić, jeśli rząd nie ptzyjmie nasze go stanowiska. Wydaje mi się, że musimy zastanowić się nad skutkami, jeśli rząd będzie wprowadzał podwyżki. Przestawy dawać z siebie robić baranów i bawić się w formalności.Tymi formalnościami zajmujemy Się dwa tygodnie i dzięki pracy na szego Prezydium nie możemy nic tutaj uchwalić. Przecież idiotów z nas robią /ok.lpski/. Stawiam wniosek o zmianę Pre zydium. Kto jest za?- Tzejmuję prowadzenie" /zamieszanie ne sali/. Przewodniczący prosi A.Gwiazdę o zdyscyplinowanie. Wyj)a.* nia, ze musi powstać uchwała nt. podwyżki cen papierosów /protesty na sali/. Poprawa się: "Podwyżek,oczywiście".Pro ponuje głosowanie nad projektem Komisji Uchwał i Wniosków. Delegaci nie głosują. J.Prandecki /Pomorze Zachodnie/ stwierdza, że prowadzący obrady powoduje niepotrzebne napięcie na sali mówiąc, że chodzi o uchwałę w sprawie podwyżki ceny papierosów. Wszyst kim'zależy na tym,"żeby z tej sprawy wyjść chociażby z twa Przew. obrad ogłasza 10 minut przerwy, aby Prezydium mo rzą, jeśli inaczej wyjść nie można". Mówi dalej: "Słyszellś gło uzgodnić stanowisko z Komisją Programową. my wczoraj przewodniczącego Związku, dzisiaj również prze Po przerwie przedst. Komisji Uchwał 1 Wniosków przedsta wodniczący nie ma koncepcji i my za to go nie potępiamyibo , wia projekt uchwały ws. podwyżki cen na artykuły monopolowe1 jest młodym przewodniczącym, ma dwa dni /oklaski/.../ i papierosy /pierwsze czytanie/ Komisja Wniosków ambicjonalnie traktuje wszystkie swoje pomysły. Zresztą nie tylko ona /.../ Niezrozumiała jest sy P r o j e k t u c h w a ł y ws p o d w y *e k. tuacja, w której brak konsult^-li między projektodawcami". cen /Komisji Uchwał i Wniosków •- wersja 11/ ' Podkreśla, że problem na i... o nie dotyczy papierosów: W związku z wprowadzoną w dn. 5.10.81 podwyżką cen niektó "Wszyscy jesteśmy gotowi te papierosy rzucić na stos i spa lić. Nawet ci, którzy są namiętnymi palaczami". Jest prze rych art.' monopolowych i wywołanym przez nią zaniepokojeniem społeczeństwa delegaci na I Zjazd.NŚZZ "Solidarność" oświad ciwny prowadzeniu negocjacji, bo negocjacje nic nie dająr Uważa, że Zjazd musi podjąć uchwałę i nie może zostawić czają co następuje: i • sprawy do załatwienia Komisji Krajowej."Delegaci wrócą do 1. Nie zgadzamy się na dotychczasowy tryb wprowadzania pod regionów, a tam nas czekają robotnicy z młotkami, które ma wyżek cen. ją na Swoich warsztatach wyłożone, nie na nas, tylko na ten 2. Wprowadzenie podwyżki cen na art. monopolowe w trakcie stan, który zaistniał". obrad Zjazdu NSZZ "Solidarność" uważamy za kolejną prowoka cję. I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW 109 as 43/10/ wić się, co zrobić, jeżeli rząd znowu nie weźmie pod ,uwagę Uważa, że trzeba zwrócić się z aoelem do dziennikarzy, drukarzy, kontrolerów żywnodci, by wystąoili przeciwko "po uchwał Związku. Głos z sali proponuje, by orzegłosować projekt, który lityce klęski" prowadzonej przez rząd. Proponuj" •<!. 11 oj , by wszyscy, którzy maju cos' do powiedzenia w sprawie merytory przedsTawTTa' Komisja Uchwał i Wniosków. Jeśli nie zostanie cznej konstrukcji uchwały, zebrali się i przedyskutowali on przekazany do dalszej pracy, autorzy wniosków powinni sprawę przed jutrzejszymi obradami Zjazdu. przygotować następny. Kolejny delegat stwierdza, że ludzie nie chcą pracować, K.Modzelewski /Dolny Śląsk/ widzi trzy możliwe warianty ponieważ muszą stać w kolejkach po papierosy /okrzyki pro uchwały- można jak w nrojekcie Komisji Uchwał i Wniosków powiedzieó: "rząd nas sprowokował, wobec tego my z nim bę testu z sali/. Mówi, że podwyżka jest korzystna, bo rząd zapewnił, ze papierosy będą w nieograniczonysh ilościach. dziemy negocjować", można rząd napiętnować i strasznie mu K.Modzelewski /Dolny Śląsk/ wnosi o przegłosowanie pro naurągać/. .../ można wreszcie sformułować żądania Związku i powiedzieć, co zrobimy, jeżeli rząd tych żądań nie spełni". pozycji, by autorzy 14 projektów-spotkali Się i rano przed Proponuje tryb dalszej pracy: odczytać wszystkie projek stawili uzgodnioną wersję uchwały. ty uchwał albo doprowadzić do spotkania autorów projektów '•.w. obrad dopuszcza głos sprzeciwu. i zorientować się, które można wyeliminować, "żebyśmy znowu iZe.den z delegatów pyta, czy gdyby podwyżka weszłaby w z różnych kolorów nie wyprowadzali średniej w postaci sza życie w ilźiefTpo zakończeniu Zjazdu, to zwołano by następny rości". Zjazd. Siwierdza, że nie /okrzyki protestu na sali/. Mówi, A.Gwiazda /Gdańsk/ uważa, że trzeba sformułować zasadę, że sprawą tą powinna zająć się Komisja Krajowa /protesty/. iż Zjazd podtrzymuje uchwałę Komisji Krajowej: podwyżki mu Na pytanie przew. Komisji Uchwał i Wniosków delegaci szą być integralną częścią reformy i i stwarzać realne per olbrzymią ^większością głosów opowiadają się za wnioskiem spektywy poprawy sytuacji gospodarczej. Trzeba tez|zastano Modzelewskiego. O 22.40 ogłoszono zakończenie obrad. nędnych do przeżycia, 2. używek - częściowo rekompenso-' i e m i s j a P r o g r a m o w a wanych i.3. towarów i usług luksusowych,' nie objętych rekom W godz. 7.00 •• 9.00, 10.30 - 14.00, 16.10 - 18.30 trwały ! pensatą. W tezach programowych zawarte jest twierdzenie o obrady Komisji Programowej, kt. przewodniczył B.Geremek. przeciwdziałaniu szerzeniu się nałogów. Jednak proponowany Przedmiotem pracy Komisji była redakcja drugiej.wersji projel! przez rząd sposób walki z alkoholizmem poprzez drenaż finan tu uchwały programowej. sowy jest nie do przyjęcia-: do tej pory rząd nie przedstawił Wersję tę przygotował kilkuosobowy sekretariat Komisji,pra propozycji zwalczania skutków pijaństwa, leczenia alkoholi-: cujący pod kierunkiem J.Milewskiego. Uwzględniono w niej ków i ochrony ich rodzin. Rulewski zgłosił też pretensje do wnioski i poprawki zgłaszane podczas dyskusji programowej, strony rządowej o ogłoszenie podwyżki w czasie obrad Zjazdu, bądź przekazane Kom. Programowej przez zjazdową Komisję podczas gdy "Solidarność" starała się wyciszać wszelkie ak- | Uchwał i Wniosków. cje w-trakcie obrad Zjazdu par,tii. Tłumaczenie min.Krzaka, B.Geremek zaproponował, aby przy dokonywaniu autopoprawek , iż rząd nie przewidywał, że zjazd potrwa dłużej, jest śmiesa ne - powiedział. kierować się następującymi założeniami: - w możliwie największym stopniu uwzględnić wyniki prac zes-* J_._KułaJ stwierdził, że "Solidarność" robotnicza powinna połów problemowych i wwngt zgłoszone podczas debaty programowej; tylko bronić robotników, ale również dbać o zabezpieczenie - dążyć do rozwiązania kwestii spornych na forum Komisji, żywności. Zbyt mało się robi w sprawie odbudowy rolnictwa. eliminować sformułowania kontrowersyjne, kt. mogą wywołać Przykładem jest dzisiejsza konferencja prasowa, gdzie zgro sprzeciw delegatów; madzonych bardziej interesuje sprawa podziału niż prodtokcji. - unikać sformułowań wygodnych dla prowadzonej przez władze ; Zjazd powinien- powołać komisję współpracy, która energicz- ; kampanii antyzwiązkowej. nie zabrałaby się do pracy, bo niektóre sprawy są "zaspane".; Podczas pracy nad autopoprawkami zasadniczą dyskusję wywo- Idea jest jedna, różne są interesy ••• powiedział J.Kułaj. łała sprawa trzech projektów' programów polityki gospodarczej. Rząd powinien rozmawiać z "Solidarnością" rolników nt. żyw- j Postanowiono załączyć wszystkie trzy /grupy Bugaja, zespo ności, a z '-'Solidarnością" robotniczą nt. takich płac, aby robotnicy mogli tę żywność kupić. łu Palki i Dolnego śląska/ w formie aneksu, /dwa pierwsze projekty zamieszczone są w AS nr 38, s.12 Mówiąc o zbliżającym się Zjeździe NSZZ RI, informuje, że | i 13. Projekt Dolnego Śląska, który wpłynął późniejr zostanie opracowany program, którego podstawowymi założenia •patrz: s.209/. mi będątprawo rolnika do ziemi, dó środków wytwarzania i do \ opłacalności produkcji. Ustosunkowując się do pytania nt. cen bazarowych i podwy- i 6 Konferencj '* p r a s o w e żek cen skupu J.Kułaj stwierdza, że ustawa antyspekulacyjna i W konferencji prasowej o 13-ej udział wzięli: M.Podgórczyk jest wymierzona wyłącznie przeciwko rolnikom indywidualnym. Ostatnia podwyżka cen skupu została wprowadzona bez zgody /kier. Biura Prasowego/, A.Fijałkowski, K.Matuszewski /OKZ "Solidarności" RI. Podkreślił, że żadne podwyżki cen skupu NSZZ RI/, J.Kułaj /przew. NSZZ RI/, 1 J.Rulewski /przew.Reg. nie wpłyną na wzrost podaży żywca i zboża, jeżeli państwo i Bydgoszcz/. Największe zainteresowanie zebranych, dziennika nie będzie się wywiązywało z umów kontraktacyjnych. "Bez swo; rzy wzbudziła ogłoszona podwyżka cen. body produkowania i dysponowania nie będzie rolnictwa". J.Rulewski oświadczył, że nie było żadnych zakulisowych Na pytanie o rolę rad sołeckich J.Kułaj odpowiedział, że rozmów wczorajszego wieczoru. W nieprotokołowanych rozmowach jest to hamulec dla rolnictwa; są one równie niepotrzebne, podczas dyskusji nt. programu stabilizacji rząd poinformo wał o zamierzeniach ratujących budżet, tj. o zamiarach wprowc jak kółka rolnicze i samorządy wiejskie. Rolę samorządu speł •dzenia nadzwyczajnego podatku na artykuły fuksusowe, podatku nia ogólne zebranie wiejskie, które powinno wytypować kandy od działek wypoczynkowych, podwyżek cen na papierosy. Ani B. datów do rad narodowych szczebla gminnego. Stwierdził też, Lis, ani J.Rulewski nie złożyli podpisu na- żadnym dokumencie że w sektorze uspołecznionym nic się nie zmieniło i nie po winno być żadnych preferencji w przydziałach środków produk sankcjonującym zgodę na te podwyżki. cji. Na zakończenie dodał, że do tej pory robotnicy nie zda J.Rulewski wyjaśnił dalej,, że Zespół VI, którego pracami wali sobie sprawy ze znaczenia walki rolników o środki produl kierował, zajął stanowisko, że zmiany cen muszą być wprowa dzone i Związek nie będzie w to ingerować. Natomiast istotne cji. Teraz, gdy toczy się walka o samorządy, powinno wzrosną' dla ^'Solidarności" są rekompensaty, które powinny być jedna zoozumienie dla problemów samorządności na wsi. kowe dla wszystkich.-Związek opowiada się za stopniowym wpro wadzaniem podwyżek, aby móc je weryfikować 1 rozważyć ich skutki dla poszczególnych grup społecznych. Tylko niektóre W wieczornej konferencji prasowej, kt. prowadził M.Podgór artykuły nie będą miały cen zrównoważonycłi.m.in. mleko, pomo czyk, udział wzięli BvBo-rowska /czł.Prezydium Zjazdu/, L.Walt ce szkolne, lekarstwa. J.Rulewski opowiedział się za podję szewski /przew. Reg. SląskO-Dąbrowskiego/, J.Łuzny /delegat ciem przez Zjazd uchwały nie tylko ws. papierosów, lecz jeów- Reg. Śląsko-Dąbrowskiego/ i A.Tokarczuk /wiceprzew. ZR Byd nież wszystkich ostatnich podwyżek cen: wyrobów garmażeryj goszcz/. ' nych, ryb, usług, motoryzacyjnych oraz ws. warunkowego, przewi Wiele pytań dotyczyło sprawy papierosów i jej reperkusji dzianego na miesiąc poparcia Związku dla podwyżki cen art. regionach. mącznych. Wczorajsza decyzja sugeruje,'że rząd będzie jedno w Na pytanie, dlaczego delegaci zaaprobowali projekt S.Kurow stronnie wprowadzał podwyżki, ignorując ogłoszony wcześniej skiego zakładający znaczny wzrost cen, a protestują przeciwkc system rekompensat. Uchwała nowej Komisji Krajowej powinna cen papierosów. L.Wallszewski odpowiedział, ze spo-^ ustalić zasady rekompensat tylko do 1.01.81, gdyż od tego mo podwyżce łeczeństwo polskie widzi sens zaciśnięcia pasa* jeżeli to mentu powinien obowiązywać system "pełzającego dodatku drocoś da. A.Tokarczuk dodał, że podwyżka cen ma seanse na akceżyźnianego''. ptację, gdy jest wspierana autorytetem. W przeszłości wszystRulewski podkreślił, że system rekompensat ma aspekt społe kie podwyżki były zawsze uzasadniane względami ekonomicznymi. czny /komu i ile/ i techniczny /wybór koszyka/. Jego zianiem W sytuacji wojny propagandowej - podwyżka uważana jest za. powinny być trzy koszyki: 1. podstawowych artykułów i usług prowokację. I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW 1110 | Na pytanie dot. uchwały RM 199/81. i odwołanie H.Sienkiewicza z KKK Sekcji Górnictwa L.Wa]iszewski wyjaśnił, że w rozmowach na temat tej uchwały strona rządowa zaapelowała o kónkretne propozycje zwiększenia wydobycia węgla. Rozmowy będą kontynuowane w najbliższych dniach. H.Sienkiewicz został zawieszony 'do czasu zwołania walnego zebrania KKK SG, a za-, as43/ll/ rzucano mu branie udziału w przygotowaniu uchwały nr 199/81, do czego się zresztą nie przyznaje. Na pytanie, czy realizuje program "Solidarności" w KPN, czy KPN-u w "Solidarności" J.Łużny odpowiedział: "podczas roboty robię "Solidarność'", a ]ak ktoś chce pogadań o KPN, niech przyjdzie do mnie w nocy". WICC6J s u m n a Kazanie ks.Józefa Tischnera, wygłdfezone 4.10, przyjęte zogtało 5.10 jako dokument Zjazdu W "Księgach Narodu i Piełgrzymstwa Polskiego" pisał A.Mickiewicz: "A każdy z Was w duszy swej ma ziarno przyszłych praw i miarę przy szłych granic. 0 ile powiększycie i polepszycie duszę waszą, o tyle polepszycie prawa wasze .1 powiększycie granice Wasze". Uczyńmy z tych zdań motto naszej dzisiejszej medytacji. Powróci my do nich pod jej koniec. , Raz jeszcze przypomnijmy słowa Jana Pawła II: praca jest "siłą budowania wspólnoty". Piraca sama jest fundamentem i źródłem wspólnoty. Im bardziej rośnie praca, tym bardziej ooszerza się i pogłębia ludzka wspólnota. Jeśli tak jest,ma my prawo powiedzieć: to wszystko, co przeszkadza w dojrzewa niu wspólnoty, przeszkadza też naturalnemu rozwojowi pracy. Wszystko, co rośnie, potrzebuje określonych 'warunków wzros tu. Jakich warunków potrzebuje praca? Powiedzieliśmy tutaj: olska praca jest chora, jesteśmy tu po to aby uleczyć pol\ pracę. Co mamy począć, aby uleczyć polską pracą? Chciałzwróció uwagę na dwa podstawowe warunki uzdrowienia, •obraźmy sobie polski krajobraz a na nim starą, poczciźnię. Z kuźni tej dochodzi do nas dźwięk kujących żemłotów. Kilku ludzi kuje młotami żelazo. Uderzają rówrytmicznie, jakby naśladowali jakąś muzykę. Niestety co...z rzadziej spotykamy u nas taki obraz. Praca jest porozu mieniem człowieka z człowiekiem, ludzi- z ludźmi. Nie trzeba wielu słów, aby wyczuć stosowny rytm. Kto tylko czuje rytm będzie wiedział, kiedy się włączyć. Wyobraźmy sobie jednak, iłe nagle w kuźni zapada zupełna ciemność. Ludzie nie widzą już, gdzie stoi kowadło, gdzie są obcęgi, gdzie drugi czło'wiek. Rytm pracy łamie się, urywa, ustaje: Nie można już pracować, bo zachodzi niebezpieczeństwo, że młot ugodzi w w człowieka. Niby wszystko jest - wszystko, czego do pra cy potrzeba: żelazo, kowadło, młoty, brakło tego, co istot niejsze, brakło ś w i a t ł a . 0 tym, jak bardzo potrzeb ne jest światło, dowiadujemy się dopiero wtedy, gdy gaśnie I na tym właśnie zdaje się polegać pierwsza choroba pol sklej pracy - na braku światła. Niby wszystko, czego do pracy potrzeba jest:-żelazo, obcęgi, koks. A jednak coś pa raliżuje naszą pracę. Jakaś niepewność. Jakaś mniej lub bardziej wyraźna wątpliwość. Dwuznaczność. Nie wiem, -czy ;gdy ja uderzę w kowadło, drugi także uderzy. Nie wiem, co i się stanie z podkową, którą kuję. Nie wiem. I dlatego jes tem podejrzliwy. Czy to dziwne, że jestem podejrzliwy? Podejrzliwość ro|dzi się tam, gdzie jest ciemność. Nie można być nie podejjrzliwym w ciemności. W ciemności drzewa wyglądają jak lu!dzie, a ludzie jak upiory. To z ciemności, z mroków, z !kłamstw bierze się nasza choroba podejrzliwości. Przyczyny i tego są znane. Ludzie są u nas zarażeni podejrzliwością. Ale, czy można iść przez rzekę i nie zamoczyć nóg? Kiedyś, I zaraz po wojnie A.Gołubiew napisał o młodzieży, która prze szła wojnę: "zarażeni śmiercią". O tych, którzy przeszli przez polski kryzys pracy, należałoby powiedzieć: "zaraże ni podejrzliwością". Ale, czy można leczyć objawy bez le czenia przyczyn? Dlatego pierwszym i podstawowym lekiem na chorobę pol skiej pracy jest: więcej światła. Na każdym kroku: więcej i światła. Więcej światła wszerz i' wzwyż. Upiory znikają ^pod wpływem światła. Jeśli nawet wśród nas krążą jeszcze jakieś upiory, to znaczy: więcej światła także wśród nas. Praca buduje wspólnotę. Istnieje głębokie podobieństwo między pracą a muzyką. Nie wiadomo, co z czego pochodzi: czy rytm muzyki wziął się z rytmu pracy, czy rytm pracy wziął się z. rytmu muzyki. Każda praca ma swój rytm 1 każdy człowiek ma własny rytm pracy. Gdy rytm pracy ogarnia wie lu ludzi, rodzi się wspólnota pracy. Ale nie tylko w rytmii tkwi źródło wspólnoty. Praca to coś innego niż taniec. Źródłem wspólnoty jest przede wszystkim owoc pracy - owoc przeznaazony dla braci. Dlaczego kowale razem kują żelazo? Bo razem chcą zrobić tę samą podkowę. Dotykamy tutaj niez miernie) ważnego problemu - problemu uspołecznienia pracy. Kiedy praca jest naprawdę pracą społeczną? Zjazd dotknął sprawy "uspołecznienia pracy", gdy omawiał kwestie samorządu warsztatów pracy. Znaleźliśmy się w Polsce pomiędzy dwoma skrajnościami. i Jedni mówili:, uspołecznić pracę, to uspołecznić środki pro dukcji - młoty kowala, kowadło kowala, kuźnię kowala. Inni mówili: nie ma sensu "uspołeczniać pracy", bo praca jest prywatną sprawą człowieka - młot jest przedłużeniem ręki kowala, kowadło jego ziemi a kuźnia jego domu. Wciąż jesz cze wydaje się niektórym, że między tymi sprzecznościami nie może istnieć nic trzeciego. Dlatego mówi się: kto nie jest za pierwszą koncepcją, ten jest za drugą, a kto jest za drugą zasadą jest wrogiem i zdrajcą pracującego człowie ka. W oparciu o taką zasadę 'Zaczął się proces "uspołecznię nia"pracy poprzez "uspołecznienie" środków produkcji.Temu, kto chąiał mieć podkowę, ofiarowano kuźnię. Kto chciał mieć chleb, stawał się "współwłaścicielem" odłogów. A komu zależało na książce, otrzymywał drukarnie.Zostaliśmy wtrą ceni w iluzję. Trzeba było dopiero widma głodu, by iluzją tą wstrząsnąć. Mimo to wciąż jeszcze istnieją ludzie, któ rzy zdają się w niej żyć. Dla nich wszyscy, którzy atakują iluzję, są zwolennikami poglądu przeciwnego. Bo trzeciej możliwości nie widzą. Encyklika Jana Pawła II potwierdza przed nami naszą dro gę wyjścia z tej sprzeczności. Mówi się tam: miarą uspołe cznienia jest owocowanie. Im bardziej warsztat pracy owocu je, tym bardziej jest społeczny. "Prawo osobistego posia dania /jest/... podporządkowane prawu powszechnego używa nia, uniwersalnemu przeznaczeniu dóbr" /51/. Praca nie jest prywatną sprawą człowieka, bo siła pracy polega na bu dowaniu wspólnoty. Ale i społeczeństwu nie o to idzie, aby mieć kowadło, ale o to, aby mieć podkowy. Tylko taka praca jest pracą uspołecznioną, która owocuje. Sprawę własności środków produkcji należy rozpatrywać poprzez pryzmat owo cowania, a nie na odwrót. Mimo to dawna iluzja wciąż trwa. Wciąż dzieli ludzi na lepszych i gorszych. Wciąż stwarza iluzorycznych wrogów i iluzorycznych przyjaciół. Siedzi w naszej świadomości spo łecznej, jako wylęgarnia widm. Praca nasza jest chora, bo chora jest wspólnota, którą miała stanowić. Ale i na odwrót: wspólnota jest chora; bo chora jest jej praca. Raz po raz przelatuje przez nasz kraj a nawet przez naszą salę duch złowrogiej podejrzliwości .Zni czy to, że wciąż jeszcze jest Ciemno- ciemno za oknem i ciemno w duszy. Dały się również słyszeć głosy wrogości: ostrzeżenia, oskarżenia, nienawiści. Znaczy to, że iluzja wciąż gdzieś tam rządzi. Ludzie w Polsce są popękani, bo ich praca jest popękana. Myślę, że trzeba spojrzeć prawdzie w oczy: Polska jest dziś krajem okrutnie popękanym. Powróćmy do cytatu z Mickiewicza:"A kaidy z was w duszy swej ma ziarno przyszłych praw i miarę przyszłych granic. O ile powiększycie i polepszycie duszę waszą, o tyle polep szycie prawa wasze i powiększycie granice wasze". Patrzę teraz na przyszłość Rzeczypospolitej. Gdzieś u ' jej początków ogromne pęknięcie: król zabija biskupa krakot skiego. Kto tu ma rację? Jedni mówią tak, inni inaczej.Mło de ciało narodu u początków rozkładu. Mijają jednak wieki. Rzeczpospolita rośnie. Rośnie 1 przyznaje się do obydwu. Król pozostaje mimo wszysto kimś z Polski. I biskup jest kimś z Polski. Pozostaną w historii jako dwa wielkie znaki ostrzeżenia. Rzeczpospolita rośnie, pokonując rozdarcie. Znów mija czas. Pograniczne wojny z Litwą. Leje się krew, ktoś szuka zwycięstwa, ktoś zemsty. Przychodzi czas królo wej Jadwigi. Unia z Litwą. Rzeczpospolita rośnie, pokonu jąc uczucie zemsty, nieprzyjaźni, rozdarcie. ' , Nie chodzi o to, że rosło ciało. Ciało rosło dlatego, że rósł duch. Potem przychodzili tu różni. Było osadnictwo nit mieckie, było żydowskie, byli Rusirti, byli Ukraińcy, byli arianie, protestanci, wielu innych. Każde pęknięcie było pobudzeniem do wzrostu. Dziś pochylamy się nad pęknięciami, które przechodzą przez nas. Szarpią nam nerwy, nie dają spać. Brakuje świa tła. Znów ktoś nie rozumie naszej drogi. Sami jesteśmy po pękani. Trzeba, abyśmy wyjechali stąd z powiększonymi duszami", Kto ma jeszcze upiora w duchu, niech go wygna. Trzeba po«większyć duszę. "O ile powiększycie i polepszycie duszę wa szą, o tyle polepszycie prawa wasze i powiększycie granice wasze". Wyjeżdżając stąd nie zapomnijcie uścisnąć ręki tak że waszemu przeciwnikowi. Z takich gestów rośnie duch Rze czypospolitej . * i I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW . 6.10. 11 dzień 201 as43/12/ Większością głosów przyjęty zostaje zapis proponowany przez Gawędę, a następnie cały I rozdz. uchwały. Przedst.Komisji Programowej odczytuje poprawki do rozdzia łu II /"Zasiłki statutowe 1 zapomogi"/. Proponuje dwa warian ty zapisu § 8 /wysokość zasiłków statutowych/t 1.2 tys. zł z tytułu urodzin dziecka, 2 tys. zł z tytułu zgpnu członka rodziny 1 3 tys. zł-zgonu członka Związku" II. odpowiednio 2 tys., 1,5 tys., 2,5 tys. Do § 9 /zasady wypłacania zasiłków/ należy - zdaniem Komisji - dodać punkt: "Wypłaca się zasiłek z tytułu urodzin dziecka w podwójnej wysokości, jeśli jedno z rodziców nie pracuje". Komisja proponuje też dwa warianty zasad wypłacania zasił ków z tytułu śmierci członka rodzinys I. osobie, która udokumentuje poniesienie kosztów związa nych z pogrzebem ; II. wszystkim uprawnionym członkom Związku /co zwalnia łoby z obowiązku dokumentowania kosztów i dopuszczało możli Dyskusja nad projektem uchwały ws. wość wypłacenia kilku zasiłków/. 201 działalności finansowej Związku d.c. Przed3t. Komisji Programowej proponuje głosowanie zasad Uchwała ws.działalności finansowej Związku 202 przyznawania zasiłków z tytułu zgonu. Wypowiadając się, zgodnie z procedurą, przeciwko wniosko wi W.Kazańczuk /Mazowsze/ stwierdza, że zasady powinny być zgłoszone do przegłosowania wraz z propozycją wielkości wy płat. Po wyjaśnieniu Komisji Programowej, że propozycja taka została przedstawiona - większości4 głosów przyjęty zostaje II wariant zasad przyznawania zasiłków z tytułu zgonu. Następnie Przedst. Komisji Programowej proponuje głosowani wariantów wysokości zasiłków. Na prośbę przewodniczącego o Obrady rozpoczęły się o godz. 9,15. Przewodniczący podaje przedstawienie innych wniosków w tej sprawie informuje, że przewidywany porządek obrad i wyjaśnia tryb pracy nad uchwa zostały one odrzucone, gdyż postulowały zasiłki wielkości 4-5 tys. zł. łą programową! pierwsze czytanie dokumentu, zgłaszanie po W kolejnych głosowaniach Zjazd postanawia, że zasiłek z prawek, drugie czytanie po uwzględnieniu poprawek, dyskusja tytułu urodzin dziecka wynosi 2 tys. zł,przyznawany jest każdemu nad odrzuconymi poprawkami, głosowanie poszczególnych tez. rodziców, a samotnym matkom w podwójnej wysokości. Zasiłek z Przew.Komisji Skrutacyjnej podaje wyniki III tury wyborów tytułu zgonu członka rodziny 1,5 tys. zł, członka Związku Krajowej Komisji Rewizyjnej. Wszedł do niej S.Daniel /Reg. 3 tys. zł. Środkowo-Wschodni/. Pozostało do obsadzenia jedno miejsce Przedst. Komisji' Programowej proponuje dodanie do § 9 p.2 mandatowe. zapisu: "zasiłek wypłaca się w podwójnej wysokości członkowi Następnie czyta wyniki II tury wyborów do Komisji Krajo Związku, którego współmałżonek nie pracuje". wej /patrz: AS nr 42,s. 314/. Weszli do niej: z Gdańska Delegat z Gorzowa Wlkp. sprzeciwia się temu wnioskowi - je J. Herkel 1 A. Matuszewska; z Bydgoszczy H. Napieralskl; wątpliwości budzi przyznawanie podwójnego zasiłku związkowców z Dolnego Śląska E. Szumlejko;" z Małopolski J. Jungiewicz (ctórego współmałżonek jest rolnikiem. Większość delegatów gło 1 J. Marchewczykj z Mazowsza Z. Janas, H. Wujec i H. Janko Suje przeciwko propozycji Komisji Programowej. wski; ze ŚląBka Opolskiego F. Szelwickir z Podbeskidzia A. W następnych głosowaniach Zjazd przyjmuje kolejne postano Kralczyński; z Radomia W. Król; z Reg. Śląsko - Dąbrowskiege wienia § 9 uchwały finansowej: wybiera wariant dający prawo M. "ąsior J. Rejdych, R. Iwan 1 1- Jedynak; z Torunia M. do zasiłków pracownikom z 6-mlesięcznym stażem związkowym, Kukuła; z Wielkopolski L. Dymarski i J. Śliwińskij ż tym, że przepis ten nie będzie stosowany wobec osób podej Po II turze zostało 5 nieobsadzonych miejsce mandatowych i mujących pierwszą pracę. § 10 mówiący, że zapomogi należą do kompetencji komisji zakładowych,zostaje przyjęty bez zmian. Mazowsze - 3, Gdańsk - 1, Dolny Śląsk - 1. W pozostałych re Przedst. Komisji Programowej proponuje przegłosować rozdz gionach wybory zakończono. II w całości. Jeden z delegatów wnioskuje o skrócenie terminu, w którym Następnie zamknięto drzwi do sali obrad, członkowie Komi sji Mandatowej rozdali listy wyborcze i w godz. 10-11 odbyła moina się zwrócić o zasiłek, z 6-ćiu do 3-ch miesięcy. się IV tura wyborów do KR i III tura do KK. Przew . mówi, iż wprowadzanie takiej zmiany jest w tym momeń Podczas głosowania odczytano telegram z Lublina informu cle niedopuszczalne. Rozdz. II zostaje przyjęty większością jący, że przed tamtejszym Zarządem Regionalnym umieszczono i głosów. głośniki radiowe, przez które transmitowane są obrady I Zja I Z kolei dyskutowany jest rozdz. III /"Wynagrodzenia dzla zdu NSZZ "Solidarność". 'łączy i pracowników Związku"/. Po krdtktej przerwie H.Lenarclak /Przewodniczący Komitetu Na ujslfpie delegaci ot.ecydu.jo, w głosowaniu ,ie Budowy Pomników Poległych Stoczniowców/ po przemówie zasady wynagrodzenia etatowych działaczy ustali. Zjazd, a niu nt. znaczenia pomnika jako symbolu pojednania przekazuje nie zarządy regionalne czy KK. Prezydium upominki dla wszystkich regionów, odbierane następ Przedst.Komisji Programowej proponuje głosowanie wariannie przez przewodniczących delegacji regionalnych. tów wyliczania wynagrodzeń przewodniczących ZR. Przew. Informuje, ze ewentualne poprawki do gotowego już I. półtora raza więkBze niż średnia krajowa /określona Brojektu uchwały programowej należy zgłaszaó dziś do gódz. na ok. 7000/- Czyli 10,5 tys.zfc 15.00. II. dwukrotnie większe niż średnia /czyli 14 tys. zł/ /prezentowane tu przez Komisję Programową propozycje, opartt na średniej krajowej, stanowią warianty jednej z czterech r<5 Odbywa "się drugie czytanie projektu uchwały ws. działalnoś ci finansowej Związku. §§ 1, 2, 3, 4 rozdz.I /"Składka człon nych możliwości ustalania wynagrodzeń działaczy etatowych, przewidzianych w rozdanym delegatom projekcie uchwały «e, kowska 1 jej podział"/ zostają przyjęte bez poprawek. działalności finansowej - wśród pozostałych było np. pozoata Następnie Przedst. Komisji Programowej odczytuje warianty wlenie decyzji walnym zjazdom regionów lub przyjęcie za pod poprawek do § 6 /o podziale składki członkowskiej/'. stawę średniej zarobków działacza w jego dotychczasowym miej I. 3% do Komisji Krajowej, 22* do Zarządu Regionu, 75% scu pracy/ • pozostaje w Komisji Zakładowej) Głos z sali proponuje w obliczaniu wyńajrodzenia uwzględn II. 2% do KK, 23% do ZR, 75% pozostaje w KZ. wysługę lat.JWiększością 279 przeciw 205 głosom przyjęto Przew. poddaje pod głosowanie, czy w KZ ma zostawać 75% wariant II /14 tys. zł/. W kolejnych głosowaniach ustalono składki - wlększośó jest za tym. W wyniku głosowania kolejnych wariantów wysokości składki wysokość wynagrodzeń członków prezydiów ZR oraz KK - zgodni' z propozycja Komisji Programowej. . odprowadzanej do KK, przyjęty zostaje włrimtl. Przewodniczący odczytuje wniosek J.Gawędy /Gdańsk/ o wproii wadzenie do projektu następującego zapisu: "Organizacje zakła dodatków funkcyjnych dla przewodniczących ZR. Według obu dowej/ spółdzielniach inwalidów przekazują do zarządu Regionu przewodniczący regionu do 100 tys. członków nie otrzymywał by dodatku.aprzy 100-250 tys. członków- 1000 zł. Dla prze 10% wpływów 1-procentowej składki członkowskiej". wodniczącego regionu 250-500 tys.: wariant 1 - 3 tys. zł, Jeden z delegatów postuluje, by w ogóle nie obclążaó powyżej 500 tys. członków: I-»5 tys. zł, Inwalidów odprowadzaniem składek poza KZ. II 2 tys. J.Gawęda /Gdańsk/ i J.Moska /Dolny Śląsk/, pracownicy II 3 tys. zł. spółdzielni inwalidów, są zdania, że zatrudnieni w nich człon L.Wesołowski /Małopolska/ mówi, że dodatków nie należy kowie "Solidarności" czuliŁy się "jakby poza Związkiem, różnicować,gdyż w dużych regionach wcale nie ma więcej pracy gdyby ich komisje zakładowe nie przekazywały do ZR 10% Większość delegatów opowiada się za mniejszymi dodatkami składki. /wariant II/. I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW 202 as43/13/ Następnie przegłosowano usunięcie p. Id mówiącego, że etato. Rozdział II. Zasiłki statutowe i zapomogi wi członkowie zarządów zarabiają tyle. ile członkowie prezy § 8. Ustala sie astępujące wys"okoIcl zasiłków statuto diów ZR. wych: Większością 272 głosów przeciw 199 zapada decyzja, że wyna 1/ 2.000 zł tytułu urodzin dziecka, grodzenia działaczy nie mogą być niższe niż ich zarobki przed tytułu zgo^nu członka rodziny, 2/ 1.500 zł objęciem funkcji związkowej. tytułu zgonu członka Związku. 3/ 3.000 zł Z sali padają propozycje,aby w uchwale umieścić zapis o § 9. Ustala się następujące zasady wypłacania zasiłków odprowadzaniu do ZUS 25% składki i aby ustalić wynagrodzenia statutowych: członków Komisji Rewizyjnej. 1/ zasiłek z tytułu urodzin dziecka: Przedst. Komisji Programowej wyjaśnia, że Komisja Rewizyjna a/ wypłaca się obojgu rodzicom, pracuje społecznie. b/ wypłaca się na każde urodzone dziecko oddzielnie, Zjazd przyjmuje rozdz.III z wprowadzonymi poprawkami. c/ wypłaca się również na dziecko urodzone martwo, Następnie dyskutowany jest rozdz.IV /Postanowienia ogólne"/. d/ wypłaca się matce samotnej w wysokości zwiększonej Przedst.Komisji Programowej proponuje,by w uchwale zobowią o 100%; zać komisje zakładowe do uregulowania /w terminie do 30.ll.br/ 2/ zasiłek z tytułu śmierci członka rodziny: zaległości finansowych wtfttsunkuJo narządów regionalnych, a zaa/ wypłaca się wszystkim uprawnionym członkom Związku ,rządy - względem KK. w przypadku zgonu: A.Pleslak /Jelenia Córa/ stwierdza, że Sekretariat Zjazdu - współmałżonka nie wzic^T pod uwagę jego oświadczenia nt. wynagrodzeń. Są one - rodziców, teściów - mówi - za wysokie-"Nie wrócę do regionu z uchwalonymi wyso - dziecka na utrzymaniu.. kimi pensjami i bez programu". Głosowanie było jego zdaniem - osoby na wyłącznym utrzymaniu, źle przeprowadzone, gdyż delegatom nie przedstawiono wszyst b/ wypłaca się również jednemu z rodziców na dziecko kich wariantów. martwo urodzone) Przedst. Komisji Programowej stwierdza, że głosowanie się 3/ zasiłek z tytułu zgonu członka Związku: już odbyło, wobec czego wracanie do tej sprawy jest nieuzasa wypłaca się tylko 1 zasiłek dla osoby, która udokumen dnione. Proponuje głosowanie poprawki o uregulowaniu zaległoś tuje pokrycie kosztów związanych z pogrzebem. Wypłaty ci finansowych, która, Zjazd przyjmuje. , , dokonuje Komisja Zakładowa zmarłego członka Związku; 4/ zasady ogólne: a/ do uzyskania prawa do zasiłków obowiązuje staż Następnie delegaci większością głosów postanawiają, że związkowy 6 miesięcy /nie dotyczy osób podejmują uchwała wejdzie w życie z dniem 1.ll.br. /odrzucając wariant cych po raz pierwszy pracę/, i 1.01.82/. b/ obowiązuje przedłożenie aktu urodzenia lub zgonu Przpdst.Komisji Programowej proponuje zastąpienie zapisu oraz dokumentów określających stopień pokrewieństwa, /figufru^ącego w projekcie^ ze KK będzie co rok korygowała c/ obowiązuje zgłoszenie żądania wypłaty zasiłku w ter iwysokość zasiłków postanowieniem, iż uchwała będzie obowiązyminie do 6 miesięcy od daty urodzin lub zgonu, |wać do II Zjazdu. d/ wszystkie ustalenia z punktów 3 1 4 dotyczą również Jeden z delegatów stawia wniosek, by wynagrodzenia ustSemerytów, rencistów oraz osób na urlopach wychowaw jlone w uchwale traktować jako maksymalne,pozostawiając regio czych i opiekuńczych, nom możliwość wprowadzenia niższych. e/ we wszystkich przypadkach nieuregulowanych powyższy Przedst. Komisji Programowej wyraża opinię, że wprowadzenie mi zasadami Komisja Zakładowa ma prawo podjęcia decy takiego zapisu nie jest w te3~ chwili możliwe. zji indywidualnej. W głosowaniu delegaci przyjmują poprawkę mówiącą, że uchwa § 10. Udzielenie zapomóg należy wyłącznie do kompetencji ła obowiązywać będzie do II Zjazdu. Komisji Zakładowej /Oddziałowej/. Wysokość zapomóg zależy PrzeX obrad stawia wniosek o przyjęcie rozdz.IV. posiadanych przez Komisję Zakładową możliwości oraz po Jeden z delegatów proponuje przeprowadzenie błyskawicznego od trzeb zgłaszającego przy zachowaniu zasady samowystarczal Bondazu ntT treści uchwały wśród służby porządkowej Zjazdu: ności finansowej Komisji Zakładowej. "To są nasi wyborcy". Zjazd przyjmuje rozdz.IV, a następnie całą uchwałę. Rozdział III. Wynagrodzenie działaczy Związku § 11. Ustala się następujące zasady wynagr dz nla etatowydj działaczy Związku, pochodzących z wyboru,na szczeblu Zarządu Regionu i Komisji Krajowej. U c h w a ł a w/s działalności finansowej Związku 1. Działacze na szczeblu Zarządu Regionu; Rozdział I. Składka członkowska 1 jej podział a/ przewodniczący - 2-krotnie przeciętne wynagrodzenie obowiązujące w gospodarce narodowej § 1. Ustala się podstawową wysokość składki członkowskiej w całym kraju, korygowane w okre od pracujących członków Związku na poziomie 1 % wynagrodze sach półrocznych plus dodatek funk nia zasadniczego z uwzględnieniem wszystkim dodatków płaco cyjny dla przewodniczących Regionów wych z wyjątkiem deputatów, nagród, zasiłków rodzinnych i o liczebności członków powyżej rekompensat. 100.000 według następujących zasad: § 2. -Komisja Zakładowa może w uzasadnionych przypadkach do 100.000 członków Związku - bez dodatku funkcyjnegc za zgodą większości członków uchwalić składkę wyższą, jednak od 100.001 do 250.000 - 1.000 zł dodatku funkcyjnego nie więcej aniżeli 2 % wynagrodzenia łącznie z dodatkami jak od 250.000 do 500.000 - 2.000 zł w punkcie 1. Całość składki powyżej 1 % pozostaje w dyspozy powyżej 500.000 - 3.000 zł " " cji Komisji Zakładowej. b/ zastępcy przewodniczących - analogicznie jak przewod § 3. Dla innych członków Związku /emeryci, renciści', oso niczący Regionu łącznie z ewentualnymi dodatkami by na urlopach wychowawczych i opiekuńczych/ ustala się nas funkcyjnymi minus 10% z obliczonego w ten sposób wy tępujące wysokości składki miesięcznej: nagrodzenia, 1/ 10 zł - przy rentach, emeryturach lub zasiłkach o wysoc/ pozostali etatowi członkowie Prezydium Zarządu analo kaści do 3.000 zł, giczni 2 jak przewodniczący Regionu łącznie z ewen 2/ 15 zł - przy rentach, emeryturach lub zasiłkach o wy tualnymi dodatkami funkcyjnymi minus 20% z obliczo sokości od 3.001 do 4.000 zł, nego w ten sposób wynagrodzenia. 3/ 20 zł - przy rentach, emeryturach lub zasiłkach o wy 2. Działacze na szczeblu Komisji Krajowej sokości od 4.001 do 5.000 zł, , 4/ 30 zł - przy rentach, emeryturach lub zasiłkach o wy .57 przewodniczący - analogicznie jak -przewodniczący Za sokości od 5.001 do 6.000 zł, rządu Regionu powyżej 500.000 członków Związku Dlus 5/ 40 zł - przy rentach, emeryturach lub zasiłkach o wy 10% obliczonego w ten sposób wynagrodzenia, sokości powyżej-6.000 zł, b/ zastępcy przewodniczącego - analogicznie jak przewodni 6/ 1 % renty lub emerytury, jeżeli jej wysokość przekracza czący Komisji Krajowej minus 10% obliczonego w ten sposób wynagrodzenia, średnią płacę krajową. c/ członkowie Prezydium - analogicznie jak przewodniczą § 4. Całość wpływów uzyskanych ze składek emerytów, rencis cy minus 20% obliczonego w ten sposób wynagrodzenia. tów oraz osób na urlopach wychowawczych i opiekuńczych pozos § 12. Wynagrodzenie działacza Związku nie może być niższe taje do dyspozycji Komisji Zakładowej. od wynagrodzenia otrzymywanego w ostatnim miejscu zatrudnie § 5. W wyjątkowych przypadkach Komisja Zakładowa może nia przed objęciem funkcji związkowej. podjąć uchwałę o zawieszeniu składki członkowskiej lub jej obnażeniu na wniosek zainteresowanego członka Związku. Rozdział IV. postanowienia ogólne §.6. Ustala się następujący podział 1% składki członkows § 13. W przypadku pełnienia więcej niż jednej funkcji kiej: związkowej obowiązuje wypłata wyłącznie jednego wynagrodzenii 75% wpływu pozostaje do dyspozycji Komisji Zakładowej, dowolnie wybranego przez osobę zainteresowaną na okres ka 22% wpływu zostaje przekazane do dyspozycji Zarządu Regio dencji. • nu, § 14. Wynagrodzenie etatowych działaczy Komisji Zakłado 3% wpływu zostaje przekazane do dyspozycji Komisji Krajo wych pozostaje do czasu uchwalenia ustawy o związkach zawodo wej za pośrednictwem Zarządu Regionu. wych na dotychczasowych zasadach. § 7. Organizacje zakładowe w spółdzielniach inwalidów § 15. Sekcje zawodowe, branżowe i inne mogą być finansowa przekazują Zarządowi Regionu 10% wpływu z 1% składki człon ne na podstawie decyzji władz związkowych właściwego szcze kowskiej . bla, przy czym sekcje o zasięgu regionalnym może finansować i I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW 203 as43/14/ Zarząd Regionu, natomiast sekcje o zasięgu krajowym wyłącz- i tu państwowego. Natomiast "dotychczasowa polityka rządu w nie Komisja Krajowa. sprawie reformy gospodarczej, samorządu pracowniczego i ko § 16. Zarządy Regionalne zobowiązane są do refundacji lejnych podwyżek cen budzi podejrzenie - stwierdza Gwiazdazasiłków statutowych w przypadku udokumentowanego przez że jej jedynym celem jest utrzymanie dotychczasowych stosun : Komisję Zakładową braku środków na ic(i wypłacenie pomimo k ó w wewnętrznych za cenę wtrącania narodu w nędzę". prowadzenia prawidłowej gospodarki1 finansowej. W swoim projekcie proponuje, aby Zjazd zobowiązał Komisja § 17. Świadczenia o charakterze socjalnym winny być finan Krajową do obrony społeczeństwa przed nieuzasadnionymi pod sowane przez zakłady pracy z funduszu;socjalnego. Organiza^ wyżkami przez proklamowanie strajku prasy, wstrzymanie eks cje związkowe zobowiązane są do nadzoru nad prawidłowym roz- portu żywności drogą morską i lądową oraz przeprowadzenie działem świadczeń z tego funduszu. i Strajku w niezbędnym wymiarze terytorialnym i czasowym. § 18. Zobowiązuje się Komisje Zakładowe do uregulowania w Jeden z delegatów zgłasza zastrzeżenie, że żaden z sześ terminie do dnia 30 listopada 1981 tr.i zobowiązań" finanso- I', ciu projektów nie~uwzględnia stanowiska Zjazdu zajętego dwa ! wych względem Zarządów Regionalnych!, ą Zarządy Regionalne ,w1i dni wcześniej, tj. żądania wstrzymania podwyżki. stosunku do Komisji Krajowej. Zobowiązania finansowe należy S.Gołaszewski przedstawiając swój projekt uchwały stwier-: uregulować na dotychczas ustalonych: zasadach. dza, ze Związek nie może pozwolić na jakiekolwiek zmiany ceit § 19. Niniejsza uchwała obowiązutte do II Krajowego Zjazdu bez wcześniejszego uzgodnienia. Podkreśla, że podwyżki nie Delegatów. mogą być wprowadzane wyrywkowo. "Solidarność" zdaje sobie § 20. Określone powyżej zasady finansowania obowiązują sprawę z konieczności głębokiej- reformy gospodarczej i jest od dnia 1 listopada 1981 r. do reformy typu samorządowego przygotowana, musi jednak -uzyt kać dostęp do środków masowego przekazu. Stwierdza dalej,że rząd powinien wycofać ostatnią podwyżkę cen na wyroby tyto- ' niowe jako nieuzgodnloną ze społeczeństwem. O ile nie zech ce tego zrobić, Związek powinien wykorzystać "wszystkie sta Przedst. Komisji Skrutacyjnej Głosowań- Tajnych informuje, tutowe możliwości". ze w wyniku IV tury wyborów do Komisji Rewizyjnej wchodzi A.Clernlewski /Reg. śląsko-Dąbrowski/proponuje odrzucić J.Lasocki. W ten sposób wybory do KR zakończono. projekt Gołaszewskiego, gdyż Związek nie jest przygotowany ! Przewodniczący obrad odczytuje ivotum separatum delegatów wprowadzenia saraoritą-2-.:., "1 - do jednorazowego "ude Reg. Jelenia Góra i Mazowsze przeciw zbyt wysokim wynagrodze do w łeb", bo podniesienie wszystkich cen to jest właś- . niom przewodniczących ZR i trybowi przyjmowania zapisów, któ rzenia ciwie "rozłożenie". ry poprzez głosowanie wyłącznie konkretnych wariantów unie K.Modzelewski: "Proszę państwa, wydaje mi się, że musimy możliwiał odrzucenie całego punktu. wziąć pod uwagę trzy rzeczy: po pierwsze - obecną politykę Wyjaśniając stanowisko Prezydium Zjazdu przewodniczący władz, po drugie - sytuację w Związku i sytuację załóg. mówi, że przy formułowaniu projektów wariantowych Komisja Pro; Właśnie teraz, kiedy batalia o kształt ustaw o samorzą gramowa uwzględniła wszystkie zgłoszone wnioski i dlatego nie; dzie pracowniczym i o przedsiębiorstwie państwowym, zakończj było potrzeby głosowania przeciwko wszystkim proponowanym ła się kompromisem, kiedj jednocześnie ludzie są stopniowo, « wariantom. sposób bardzo arogancki, bici po kieszeni,- po ambicji, po godności poszczególnymi posunięciami władz - grożą nam, jeś O 13.3o ogłoszono przerwę obiadową. li Zjazd nie przeciwstawi się tej polityce ,liczne strajki rozsiane po całym kraju. Z sytuacją strajków podejmowanych przez poszczególne załc gi lub regiony mieliśmy już w Związku nie raz do czynienia i zawsze był to objaw słabości Związku. Tym podyktowany jest i przede wszystkim projekt tej uchwały. Wydaje mi się, że lu dziom trzeba powiedzieć, iż nie chodzi tylko o papierosy. Dyskusja nad uchwałą ws.podwyżek cen c.d.. 203 Przecież nie będziemy, na miłość boską, robić o papierosy wypowiedzi autorów projektów: - A.Gwiazdy 203 i strajku, a polityka społeczno-gospodarcza prowadzona ostat-; nio przez rząd jest integralną częścią jego kursu politycz-\j - K.Modzelewski 203 nego: antyzwiązkowegoi antyspołecznego, który obserwujemy - G.Palki 204 od dwóch co najmniej miesięcy. Wszystkie te przygotowania konfrontacyjne, cała kampaniaj propagandowa, agresje prokuratorskie i milicyjne, grożenie i konfrontacją, gwałtowny opór przeciwko ustawom samorządowymi i wreszcie podwyżki cen robione metodą faktów dokonanych Obrady wznowiono o 15.30. ta polityka właśnie na tym polega, że nie będąc przygotowa-i A.Krajewski przedstawia komentarze prasy krajowej i za nym do reformy, nie będąc na nią właściwie zdecydowanym, i granicznej nt. Zjazdu. Ton dziennika był łagodniejszy bojąc się równocześnie generalnej zmiany cen - rząd stara niż do tej pory. "Żołnierz Wolności" w artykule pt. "Awansię przerzucić koszt kryzysu na budżety domowe eolskich ro-i turnictwo i demagogia" atakuje J.Rulewskiego. "Słowo Pow dżin. i szechne" zamieszcza artykuł J.Moskwy relacjonujący krytycz ne stanowisko Zjazdu wobec ustawy o samorządzie i uznający zamysłem tej uchwały jest nie tylko opisanie tej politykj' osiągnięty kompromis za poważne osiągnięcie polityczne. ale sformułowanie zestawu żądań. Pierwsze z tych żądań jest oczywiste - sprawa rekompensa "Times" pisze nt. podwyżki cen panierosów: "Burza wywoła ty za podwyżki dotychczas przeprowadzone. Chodzi o to, aby na tym zarządzeniem dowodzi nie tylko siły 'Solidarności", rządowi postawić pewnego rodzaju ultimatum, tj. zażądać cał ale także tego, że rząd nie jest w stania właściwie ocenić kowitego zamrożenia cen detalicznych. Żądanie bardzo dras i zrozumieć nastrojów, jakie panują w społeczeństwie". tyczne, bo w tej dramatycznej sytuacji, w jakiej się znaj "Financial Times" wypowiada się o przebiegu spotkania z dujemy, równa się to ogromnemu skrępowaniu, a właściwie zam-. min.min. Krasińskim i krzakiem: "Wroga reakcja delegatów wo knięciu rządowi drogi do prowadzenia takiej polityki gospo bec zarządzenia władz ..daje się wynikać nie tyle z podwyżki darczej, jaką prowadzi. Oczywiście nie na zawsze. cen, co raczej z braku zaufania delegatów do przedstawicie li rządu". "Guardian" ocenia list sekretarza węgierskich Żądamy od rządu:jeżeli macie zamiar robić jedną po dru związków zawodowych do L.Wałęsy jako "punkt przełomowy je4giej podwyżki cen, to stop; pokażcie najpierw program tych li chodzi o wrogie nastawienie krajów Układu Warszawskiego podwyżek - z góry. I dopóki to nie zostanie ze. Związkiem U2 wobec "Solidarności". List ten wywołał wiele spekulacji w godnione, Związek nie tylko nie wyraża zgody na podwyżki prasie zachodniej. Związek domaga się zamrożenia cen detalicznych. Tym sposo bem zmuszamy rząd wcale nie do tego, aby przyjąć zasadę,iż w sytuacji inflacyjnej, kryzysowej, ceny nie mogą ulegać Przedst. Komisji Uchwał i Wniosków informuje, że po wczo^ zmianie. Zmuszamy go do tego, aby pokazał nam i wreszcie z rajszych wieczornych "nradach spotkali się autorzy 14 pro nami przedyskutował program, zarówno reformy, jak i podwy- ! jektów uchwał ws. pod iek cen. W efekcie 8 projektów wyco żek z nią związanych. Bez tego ' na fakty dokonane, godzące fano. Odczytuje pozostałe projekty, których autorami są: A. w społeczeństwo, a nie otwierające perspektywy drogi wyjś Gwiazda, S.Gołaszewski, K.Modzelewski, G.Palka, J.Prandeccia - Związek pozwolić nie może. ki i T.Wójcik. I wreszcie trzeci punkt tej uchwały - sprawa związkowej Zgodnie z propozycją jednego z delegatów, autor ma przed kontroli nad działaniami antykryzysowymi. Pamiętajmy, że je stawić argumenty przemawiające za jego projektem, po czym żeli stawiamy żądania, to nie możemy zapowiadać tylko nego odczytać go po raz drugi. cjacji, ale musimy stosować środki nacisku, bo bez nich nic A.Gwiazda uważa, że uchwała powinna być krótka ze wzglę osiągniemy niczego. du na łatwość jej rozpropagowania, dlatego nie ma w jego Uważam, że strajk prasowy, strajk nawet radiowo-telewizyjtekście rozbudowanej oceny sytuacji. Podkreśla się w nim ny, to nie jest ten środek nacisku, który będzie najskutecz związek między podwyżkami cen i reformą gospodarczą oraz niejszy i zarazem najbezpieczniejszy dla Związku. Potrzeb stwierdza, że nawet w pełni zrekomoerisowana podwyżka jest ny nam jest wobec władzy pewnego rodzaju społeczny plebis niekorzystna, gdyż zmniejsza wartość zgromadzonych oszczęd cyt poparcia. Nie przez parę tysięcy drukarzy^ nie przez . ności. Uznaje za nietrafną argumentację przedstawioną prze: jakie- grono dziennikarzy, tylko przez całe społeczeństwo, min.Krasińskiego i Krzaka - że jednym z powodów podwyż przez wszystkie załogi. To można osiągnąć tylko powszechnyr ki cen papierosów jest chęć realizacji Porozumienia Gdań strajkiem ostrzegawczym. Może on być króciutki, nawet 15skiego poprzez wzrost nakładów na oświatę, kulturę i ochro minutowy, ale musi on pokazać, że świat pracy jest w tej nę zdrowia - gdyż Porozumie.ile przewidywało wygospodarowa sprawie jednolity. I to jest wtedy potężne uderzenie,które nie tych funduszy z sum nrzcwidzianych na utrzymanie apara , : • ; • . ; ' • , - I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW. 204 as43/]V nie wyrządzi żadnej istotnej szkody gospodarczej. Jednoczę* J•Jędrzejewski /Gdańsk/ proponuje,"żeby n i e mydlić n a m nie taki środek protestu daje załogom, które w tej chwili oczu) tylko tych panów wziąć do kupy i trzymać ich dotąd, i chcą strajkować,poczucie uczestnictwa w akcji Protestacyj nawet pięć d n i , aż razem c o ś stworzą". .nej całego Związku. I to jest bardzo ważne po to, abyśmy J.Szymąnderski /Mazowsze/ uważa podział zaproponowany nie mieli do czynienia z wybuchem żywiołu strajkowego,któ- , przez Komisję Uchwał i Wniosków za niewłnicltfy. Wnosi o gło ry byłby zabójczy i dla gospodarki, i bardzo kosztowny dla sowanie każdego z projektów oddzielnie. Związku. Jeden z delegatów proponuje głosowanie projektów Palki i Wreszcie towarzyszy temu wezwanie, aby nie podejmować straj Modzelewskiego jako najlepszych ze zgłoszonych. ków rozsianych n a własną rękę. oraz by Komisja Krajowa usta Kolejny delegat proponuje przegłosować wszystkie projekt; liła formę dalszych środków protestu,protestu właściwego". a t e , które uzyskają największą ilość głosów poddać pod dal i Następnie Modzelewski odczytuje tekst swojego projektu. szą dyskusję. Jeden z delegatów zauważa, że projekt Modzelewskiego nie J.Marchewczyk /Małopolska/ uważa, że najpierw Zjazd powi stawia żądania odwołania podwyżki, o czym zadecydowano dwa nien podjąć decyzję w s . strajku, a w zależności od niej dys l dni w c z e ś n i e j . kutować o którymś z projektów. : . ;. G.Palka m ó w i , 'że uchwała Zjazdu nie powinna sugerować, A.Łoglewa /gl-Dąbr«nłl<i/stawla wnloSek ó zamknięcie dyskusji. że możliwe jest wyjście z kryzysu W okc«\łenia jego kosztami Wniosek-zostaje odrzucony. społeczeństwa. Dlatego jego projekt nie zawiera postulatu Przedst.Komisji Uchwał i Wniosków1 proponuje, by przegłoso pełnej rekompensaty wzrostu cen. wać wstępnie wszystkie projekty uchwały i do dalszego opra Czyta projekt uchwały, w którym stwierdza się, że obecny cowania przyjąć te dwa, które uzyskają, największą ilość gło stan gospodarki stanowi zagrożenie bytu narodu, a politykę władz ocenia jako pasmo prowokacji: stan ten wymaga natych sów. We wstępnym głosowaniu prbjekt.,,Gwiazdy otrzymuje ; 34głosy, Gołaszewskiego - 1, Modzelewskiego - 433, Palki - 89, miastowych działań' oraz zgody n a konieczne ograniczenie,co ,jest możliwe wyłącznie pod warunkiem uzyskania przez społe Prandeckiego - 53, Wójcika - 7. Zgłoszony zostaje wniosek formalny, by uchwała wsi działal czeństwo pełnej kontroli nad gospodarką, zwłaszcza ż y w n o ś ności finansowej Związku - podobnie jak Statut - uzyskała i ciową. moc obowiązującą dopiero po ratyfikacji w regionach , gdyby zai i Projekt przewiduje nadzór n a d gospodarczymi działaniami jej nie uzyskała, decyzję należy pozostawić regipnalnym ze-, .rządu, sprawowany przez Radę Gospodarczą powołaną przez "Sc braniom delegatów lub Komisji Krajowej. . .< lidarność" robotniczą i rolniczą. Komisja Krajowa w ciągu Głps z sali sprzeciwia, się:' "Nie mażemy dopuścić, by kil 2 tygodni o d zakończenia Zjazdu powinna przeprowadzić n e ku nawiedzonych ludzi wymuszało uchwały" l; '.•••-.•• gocjacje z władzami w celu uzyskania uprawnień zapewniają Zjazd większością głosów odrzuca'wniosek. -. •-•. -t: :\,-.-,. cych pełną kontrolę n a d gospodarką. Przedst.Komisji Skrutacyjnej Głosowań Tajnygh odczytuje W. przypadku odmowy spełnienia wymagań Związku, wśród z a protokół III tury wyborów do KK: Gdańsk - oddana JOD ważnych łóg wielkich zakładów pracy należy przeprowadzić referertdurr głosów, Kaczyński otrzymał 372, B.Lis - 383; z. i Dolnego Śląs co do form protestu. "';', ka do KK wybrany został J.Winnik; z Mazowsza J.Jastrzębowski J.Zieleńskl /Mazowsze/ wyraża wątpliwość, czy Zjazd m a Do obsadzenia w IV turze pozostaje więc jedno miejsce manda mandat społeczeństwa n a przejmowanie władzy n a d gospodarką towe Gdańska i dwa Mazowsza. lub jej częścią. Większością głosów przyjęty zostaje Wniosek., by dalej opra J. Prań decki /Pomorze Zachodnie/charakteryzuj ap sytuację w cowywał jedynie projekt Modzelewskiego który we wstępnym kraju m ó w i , że polityka rządu, a szczególnie jego ostatnie głosowaniu uzyskał większość głosów. posunięcia wywołały ogromne napięcie wśród załóg. Grozi to K.Modzelewski v,twierdza,. że projekty Palki i jego nie są .wybuchem strajków, które w obliczu nadchodzącej zimy mogą konkurencyje ani sprzeczne i,obydwa powinny być uwzględnione mieć nieobliczalne konsekwencje d l a gospodarki. Może temu przy opracowywaniu ostatecznej- wersji uchwały. ''":'" ' zapobiec tylko akcja protestacyjna, która - n i e przynosząc Przedst.Komisji Rewizyjnej informuje, że KR ukonstytuowała strat - zmusiłaby rząd do poważnego traktowania żądań " S o lidarności".. Działaniem takim jest - jego zdaniem - akcja się. Ze względu na rozszerzenie kompetencji i wypływająca protestacyjna poligrafów, drukarzy i dziennikarzy oraz pra stąd potrzebę, kolegialnego podejmowania decyzji nie wybrano cowników RiTV. W przypadku represji trzeba proklamować przewodniczącego ani jego zastępców', a tylko prezydium w strajk generalny. Następnie Prandećki przedstawia projekt składzie: A.Strzembosz; A.Żarach, Z.Bełz i sekretarz - J. Szcześkiewicz^ uchwały odpowiadającej t y m założeniom. A.Misiak /Dolny Śląsk?uważa, że n i e chodzi o przekonanie Po II czytaniu większością głosów przyjęta zostaje uch rządu o wzEurzęniu społeczeństwa, lecz o pokazanie, że może wała ws zapłaty za strajki ostrzegawcze. ono W sposób zaplanowany, z odpowiednim wyprzedzeniem podjąi akcję, która zablokuje Wszelkie^ poczynania rządu. Jego zda U c h w ą ł a niem przedstawiony projekt tego nie zawiera. ws zapłaty za strajki ostrzegawcze, prowadzone w ca^ym . T.Wójcik /Reg. Dolny Śląsk/ rezygnuje ze szczegółowego kraju w okresie otj lipca do października 1981 r. uzasadnienia konieczności podjęcia uchwały, gdyż jego przed mówcy wyczerpali ten temat. Uchwała powinna b y ć krótka i 1/ Prawną podsU^ "zapłaty ŁŁ strajki jest zagwarantowana w Sta-' ograniczyć się do wytycitnia kierunku działania Związku. Od tucie NS Z Z "Solidarność'' forma protestu przyjęta w "porozumie-, czytuje projekt uchwały: "Solidarność" protestuje przeciwko niaćh: Gdańskim, Szczecińskim i Jastrzębskim. dotychczasowemu trybowi wprowadzania podwyżek cen i żąda 2/ Uznajemy uzgodniony ze Związkiem projekt ustawy o ich natychmiastowego zamrożenia; deklaruje gotowość p o d j ę związkach zawodowych za obowiązujący. Przypominamy, że za cia rozmów w s . ewentualnych dalszych podwyżek i rekompensat strajki płaci zakład pracy. Związek nie uznaje'zmian w pos za już dokonane. Zapowiada również gotowość poparcia żądań tanowieniach projektu ustawy wprowadzonych jednostronnie/ a każdą, formą protestu." szczególnie dotyczących, strajku. , J.Rulewski /Bydgoszcz/sprzeciwią się wszystkim przedsta 3/Jjelegaci uważają, podjęfeepr-zęz' 'Radę Ministrów de wionym projektom. Uważa, że Zjazd powinien podjąć uchwałę cyzje w sprawie niepłatności za>- stójki:- ostrzegawcze za 0 koniecrności podjęcia akcji strajkowej. Proponuje, aby precedens świadomie.wymierzony w interesy ludzi pracy w , • "określić swoje stanowisko ze spojrzeniem wstecz", - wykazać, Polsce i w związku z tym dgmagają się ich uchylenia w trybie że o d chwili powstania "Solidarności" stawia się ją w sytua. pilnym. -' '!'U," -^ -i'.' ej ach konfrontacji, że stan obecny daleki jest o d ustaleń 4/ Zobowiązuje się Komisję Krajową i-jej rrezydium, aby zawartych w Porozumieniach. Wyrazem protestu byłby t u g o w trybie pilnym, t j . d o dnia 31 października br.> doprowadziła dzinny strajk powszechny. do zrealizowania zaległych wypłat wstrzymanych za okres Uważa, że należy udzielić Komisji Krajowej pełnomocnictw strajku, drogą nadpłat przy kolejnych najbliższych poborach. 5/ \Jznajemy strajki solidarnościowe,, przeprowadzone w do przeprowadzenia strajku i do wysunięcia żądań. N i e powin kopalniach "Zabrze'1 "Sośnica 1 ; .'"Dębieńsko", "Knurów", ny o n e "zaprowadzić nas w ślepą uliczkę", jak n p . żądania związane z prowokacyjnym zachowaniem ZZG kpJSzczygłowice" przywrócenia norm kartkowych, które obecnie jest nie do zrealizowania. W konkluzji proponuje podjęcie uchwały stano oraz Prokuratury Rejonowej w Rybniku w stosunku d o Tadeusza Arenta za uzasadnioną formę protestu, domagamy się zapłaty wiącej syntezę projektów Modzelewskiego i Prandeckiego. dla załóg tych kopalń w trybie przewidzianym w punkcie 4. J.Rynek /Mazowsze/ opowiada się za uchwałą będącą p o ł ą czeniem projektu Palki i Modzelewskiego. Przedstawiciel Komisji Uchwał i Wniosków proponuje przegłosowanie dwóch wniosków: 1/ Zjazd zleca Komisji Uchwał i Wniosków dalszą pracę n a d projektami Modzelewskiego, G w l a z - ~ "Po III czytaniu przyjęta zostaje uchwała w s obrony prasy dy i Prandeckiego - jako t y m i , w których wysuwa się żądania i wydawnictw w r a z ze stanowiącym jej integralną część listel 1 określa formy protestu: 2 / Zjazd zleca Komisji Uchwał i do Sejmu, projektu B.Mikiisa /Chełm/. Wniosków dalszą pracę nad projektami Gołaszewskiego, Palki 'l t i Wójcika - które nie określają form protestu, a zawierają U c h.w propozycję negocjacji. w sprawie obrony prasy, wydawnictw związkowych i niezależnych .•. Jeden z delegatów m ó w i : "Komisja Uchwał i Wniosków w dni przed represjami wczorajszvm nrzedstawiła n a m już takie mydło /..,./ po spot Od dłuższego czasu trwa eskalacja działań przeciw prasie kaniu z panem ministrem".Proponuje ,aby nad projektami związkowej, bibliotekom związkowym, wydawnictwom niezależnym pracowali ich autorzy,bo tylko to gwarantuje powstanie oraz wydawnictwom Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Są to w klarownego i spójnego tekstu. szczególności: kampania oszczerstw w prasie, radiu i telewi- } I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW . 205 as43/16/ z wyborami i odwoływaniem członków władz r.wiązkowych; grupy zji. stawianie zarzutów prokuratorskich i wnoszenie aktów te nie mają charakteru władzy, oskarżenia do sądu, zastraszanie dziennikarzy i współpracowni 2/ swobodnej oceny /krytyki/ działalności władz związkowych ków redakcji, wydawnictw poligrafii i, kolportażu, utrudnianie wszystkich szczebli, wyrażonej na zebraniach, w prasie związ dostępu do poligrafii zakładowej 1 państwowej, uniemożliwianie kowej i w innych formach, kolportażu wydrukowanych materiałów i ich konfiskata. 3/ poszanowania stanowiska mniejszości, która winna zgodnie I Zjazd NSZZ "Solidarność" zobowiązuje wszystkie z zasadami demokracji podporządkować się większości; nie mniej władze Łwiązkowe do obrony wydawnictw związkowych lub współ mniejszość ma prawo publicznego głoszenia swoich poglądów, pracujących z>bibliotekami zakładowymi, a w szczególności do w tym wyrażania odmiennego stanowiska. tworzenia warunków do prowadzenia działalności redakcyjnej i Członkowie Związku mają prawo do takiego systemu informacji, wydawniczej zgodnie ze Statutem Związku; zapewnienie bezpie- j ' . ., ćzeństwa prasie Związku, wydawnictwom I i bibliotekom związko . aby: 1 / o r i e n t o w a l i s i ę w d z i a ł a l n o ś c i władz związkowych i mo wym oraz osobom pracującym w tych instytucjach. • .;., Zjazd zaleca wszystkim władzom związkowym podejmowanie in g l i wpływać na podejmowane d e c y z j e za pośrednictwem swoich terwencji i organizowanie akcji protestacyjnych, ai do odmowy: p r z e d s t a w i c i e l i , na uchwały o r g a n i z a c j i związkowych, na pu b l i k a c j e prasowe, wnioski pisemne i t p . , druku odpowiedniej gazety w przypadku!stosowania represji, 2 / b y l i informowani o terminach zebrań, podjętych uchwałach drukowanie w miarę możliwości wydawnictw bądź artykułów bez prawnie zatrzymanych przez władze państwowe, zdecydowane prze i decyzjach w jakimkolwiek z a k r e s i e i c h dotyczących, 3 / respektowano wobec nich zasadę niezmienności uchwał, o ciwstawianie się próbom stosowania przez władze takiej inter pretacji ustawy o cenzurze, która pozwalałaby ograniczać pra i l e n i e z a i s t n i a ł y lub n i e z o s t a ł y ujawnione w danej sprawie i s t o t n e nowe fakty lub o k o l i c z n o ś c i , wo narodu do znajomości swojej histoij-ii i literatury. 4 / u d z i e l a n o im odpowiedzi na wnoszone w n i o s k i , p o s t u l a t y i Równocześnie domagamy się szybkiego wydania przepisów praww terminach określonych we właściwych regulaminach I nych,w myśl których zakładanie i dziiłanle wydawnictw nie b#oky " * " J ^ ,' uzależnione od uzyskania "koncesji" -.^takich warunkach^nie^J«» . Członkowi Związku p r z y s ł u g u j e od każdej d e c y z j i związkowej zależne wydawnictwa mogłyby przekształcić się w spółdzielnie wydawnicze. Zobowiązujemy Komisję Krajową do energicznego po prawo odwołania s i ę do Władzy s t o p n i a nadrzędnego. Władze Związku mają Obowiązek: pierania tego postulatu. i .. I zjazd powierza zorganizowanie ośrodka zajmującego - stworzenia systemu informacji odpowiadającego wymienionym I się obroną prasy Biuru interwencji Mazowsza, przy którym dzia wyżej uprawnieniom członka Związku, - podejmowania d e c y z j i w sprawie członka Związku t y l k o w łać będzie punkt informacyjny i stały zespół obrońców, i obecności zainteresowanego, chyba że n i e c h c i a ł on u c z e s t n i | czyć lub być obecny pirzy j e j podejmowaniu, j- uÓ*i*lani«(, odpowiedzi pisemnej na żądanie c z ł o n k a . Członek Związku we własnym I n t e r e s i e i d l a wspólnego dob ra związkowego winien okazywać zaufanie władzom Związku i L i s t d o S e j m u PRL stosować s i ę do i c h o s t a t e c z n y c h d e c y z j i . i I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ "Solidarność" zaniepokojony i oburzony wzrastającą falą represji w stosunku do naszych członków, zwraca uwagę Wysokiej Izby na nagminne łamanie prawa przez organa ścigania i wymiaru sprawiedliwości. i Działania prokuratury polegające na coraz większej i l o ś c i wszczynanych postępowań karnych, coraz liczniejsze akty oskarżenia przesyłane do są dów, a skierowane przeciwko naszym członkom, naszej prasie i wydawnict wom, w sposób wyraźny wskazują nie tylko na to, że łamie s i ę przepisy prawne obowiązujące w naszym kraju, ale i e jest to celowa akcja zmierza jąca do sprowokowania naszego Związku. W znakomitej większości spraw, organa ścigania świadomie fałszują prze „ bieg wydarzeń i okoliczności ich powstawmii,aresztują bez uzasadnienia, po to, by stworzyć atatosferę do szeroko zakrojonej akcji propagandowej i represyjnej przeciwko naszemu Związkowi. Kontynuowanie bezprawnych działań organów ścigania musi doprowadzić ' do nieobliczalnych w skutkach konfliktów. Wszyczynanie dalszych postępowa przeciwko naszym członkom za czyny, które nie są przestępstwami, Spowodu, je stanowczą reakcję naszego Związku, na którym w myśl Statutu ciąży obowiązek ochrony praw swoich członków. I Krajowy Zjazd NSZZ "Solidarność" domaga s i ę zagwarantowania obywate lom PRL wolności i praw, czego niezbędnym warunkiem jest praworządne dzia łanie organów ścigania 1 wymiaru sprawiedliwości w Polsce. Za Prezydium Zjazdu Przewodniczący / - / Jerzy Buzek Następnie po I czytaniu przyjęty zostaje do dalszej pracy zgłoszony przez W.Kamiński,fffff /Reg.SrodkoWo-Wschodni/ projekt ułhwały ws spółdzielczości. Przedst.Komisji Programowej czyta projekt uchwały o realizi cji praw członka Związku. Kontrwniosek z s a l i i tworzenie t e g o typu. dokumentów poza- ; statutowych n i e ma s e n s u , ponadto p r o j e k t wprowadza p o d z i a ł na władze 1 członków Związku. Zjazd w i ę k s z o ś c i ą głosów p o s t a nawia n i e zajmować s i ę t ą uchwałą. A.Porawski /Wielkopolska/ przedstawia w I c z y t a n i u proj.uchwały o p r a s i e związkowej! P r j a k t c hw a ł y p r a s i e z w B j ą z k o Wielką zdobyczą ruchu "Solidarność" jest wolne słowo. Jest ono składnikiem i gwarantem ładu społecznego, o jaki walczymy. Zadania stojące przed Związkiem wymagają mechaniz mów zapewniających inicjatywę społeczną i ścieranie się po glądów. Sprawdzonym na świecie i spełniającym dużą rolę także; w "Solidarności" Systemem są nit/joddane cenzurze środki prze kazu. Niepodzielne są zasady, które Związek realizuje. Walcząc . o swobodny obieg myśli nie możemy przystać na cenzurę wewnę- ; trzną. i Uwzględniając specyfikę prały związkowej i innych zwiąż- j kowych środków przekazu przyjąć należy następujące zasady ichj funkcjonowania: • 1/ Instancje związkowe powołują redaktorów wydawanych przez siebie pism. 2/ Wydająca swoje pismo instancja ma prawo zawiesić dzia- i łalność redakcji lub redaktora naczelnego, albo pozbawić pls-i mo statusu związkowego. Zainteresowana redakcją ma prawo odwołania do organu nadrzędnego /np. do Zarządu, jeśli wydaw.r I cą jest prezydium, do WŻD jeśli wydawcą jest Zarząd/". 1 3/ Prasa związkowa ma obowiązek zamieszczania oficjalnych i materiałów związkowych na życzenie wydawcy. 4/ Prasa związkowa ma prawo do krytyki instancji i działa czy związkowych z zagwarantowaniem prawa repliki. 5/ W razie gotowości Strajkowej lub strajku prasa staje się w pełni dyspozycyjna wobec instancji związkowych. Poza czasopismami, będącymi organami instancji związkowych działają i powinny działać niezależne pisma związane z ruchem "Solidarność". Pisma te mogą posiadać status pism związko wych, przyznawany im przez instancje odpowiedniego szczebla. a l,y e k t r ea 1 i z a c ji zło Z w k u Demokracje i siła Związku opierają się na statutowo gwa rantowanym prawie wszystkich członków do współuczestnictwa Kontrwniosek z sali; "Zaczynamy mnożyć uchwały. "Jest Co w podejmowaniu decyzji. Prawo to polega na udziale w wyborze i możliwości odwoływania władz oraz na wolności wyrażania sprawa, którą nie powinien zajmować się Zjazd. Komisją Kra opinii. jowa powinna uregulować'to rozporządzeniami wykonawczymi" ."pro* jekt większością głosów odrzucono. Nie uwalnia to wszakże od odpowiedzialności za decyzje władz Związku i osób, które je piastują. Winny więc one kie 1 rować się przy podejmowaniu decyzji dobrem członków Związku Następnie Żjaz3"6clr"zuca~projekt uchwały o sekcjach bran oraz jego interesem. żowych i zawodowych /kontrwniosek A.Plesiakn Jel.Góra: "Jest Członkowie Związku mają prawo domagania Się przeprowadzenia to jeszcze jedna fasadowa uchwała, należy sprawę przekazać referendum celem wyrażenia opinii w sprawach o szczególnie Komisji Krajowej"/. * doniosłym i spornym charakterze. Referendum zarządza organ • przedstawicielski! K«, ZR, KK. Sposób przeprowadzania refe rendum określi odrębna uchwała Komisji Krajowej. Władze Związku mają obowiązek stwarzać warunki do: 1/ porozumiewania się 1 organizowania członkóv, Związku w sposób swobodny w grupy dyskusji i inicjatywy programowej, gospodarczej, społecznej, kulturalnej itp., a także w związku I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW-. 206 a«43/17/ 4/ przyjęcia zasady, że rekompensaty mają być płacone z p r o j e k t u c h w ały o s e k c j a c h budżetu państwa, a nie z funduszu przedsiębiorstw; z a w o d o w y c h i b r a n ż o w y c h oraz 5/ ustalania i korygowania na bieżąco minimum socjalnego z e s p o ł a c h p r o b l e m o w y c h oraz zapewnienia go pracownikom. Sekcje zawodowe i branżowe powstały samorzutnie z inicja W przypadku nieuwzględnienia naszych żądań, nie będ temy tywy członków NSZZ "Solidarność" i stanowią realizacją idei tolerować dalszego nieliczenia się z opinią społeczeńs*-. 5 samorządowej w życiu Związku. i użyjemy wszelkich form protestu przewidzianych Statutem na Sekcje zawodowe i branżowe uzyskały wiele pozytywnych szego Związku do strajku włącznie. Jednocześnie ostrzegamy, osiągnięć w zakresie praw socjalno-bytowych i pracowniczych. 4e wszelkie przyszłe porozumienia będą niemożliwe do wprowa Podejmują również problemy związane z wdrożeniem reformy dzenia w życie bez rzeczywistego dostępu NSZZ "Solidarność" gospodarczej. do środków masowego przekazu. Szczególne oburzenie budzi spo Potencjał, kompetencje fachowe i dostęp do danych źródło sób wprowadzenia ostatniej podwyżki cen na wyroby tytoniowa. wych powodują, że sekcje stanowią liczące się zaplecze Związ Traktujemy to jako prowokację wobec naszego Związku. Rząd zna ku dla powoływania zespołów problemowych do opracowywania jąc skutki podobnej podwyżki w czerwcu 76 roku powinien zda ważnych społecznie tematów dotyczących np.s żywności, ochrony wać sobie sprawą, żettiotiłuspowodować nową konfrontację ze środowiska, budownictwa mieszkaniowego itd. Różnorodność i społeczeństwem . . specyfika poszczególnych sekcji uniemożliwia unifikowanie ich Podpisały zakłady: Politechnika Warszawska, Ursus MZK, Żel struktur wewnętrznych. Władze krajowe powinny określać zada bet, Huta Warszawa, MPT, Unitra-Polcolor, Polfa, Uniwersytet nia i strukturę w indywidualnych zatwierdzanych regulaminach Żerań, Kablobeton, Waryński, WSK-PZI,, W-wm II wewnętrznych. Należy stworzyć Instytucjonalne zabezpieczenia Warszawski, uniemożliwia . . ra władzom administracyjnym tworzenie podzia Świerczewski, Kasprzak, KISB. łów i narusz, ia interesów grupowych w ruchu związkowym w czasie pertraktacji z poszczególnymi branżami. Władze Związku odpowiedzialnych szczebli stworzą podległym 2/ Stanowisko załogi Huty Stalowa Wola,uznającej działal sekcjom warunki do działania-, a także będą koordynować i udzit ność w "Solidarności" za pracę społeczną, która nie powinna lać pomocy w prowadzonych negocjacjach branżowych Komisja Krajowa przygotuje w ciągu trzech miesięcy, od daty i być.opłacana /oddelegowanym działaczom związek *!»*« tylko ni es zakończenia Zjazdu, przy współudziale trzyosobowego zespołu płaeió rekompensatę za_utracone zarobki ^ J c h t a f t M j / . d „ y ^ g u T a m i n ^ k " ^ ^ ^ Ż ^ ^ ^ i J Z ^stwierdzają f S S E Jpracownicy L Ś E ^ T * ^ ° Huty. cji zawodowych i branżowych. Regulamin ten winien zawierać naj selekcji negatywne] ważniejsze przedsięwzięcia organizacyjne, mające zapewnić dziś łalnpść sekcji z pożytkiem dla Związku z jego członków. Ponieważ wpłynęły liczne wnioski i pytania tyczące pracy nad programem, prowadzący oddaje głos J.Milewskiemu /sekretarz Komisji Programowej/, który proponuje,By referenci Komisji przedstawiali po kolei rozdziały II wersji projektu programu, Przyjęty natomiast zostaje do dalszej pracy czytany po raz zwłaszcza te zapisy, w których Komisja Programowa nie osiągnę pierwszy projekt uchwały o kontaktach zagranicznych Związku. ła kompromisu. Wnosi też, by Zjazd przyjmował uchwałę progra S.Popka /Łódź/ proponuje, aby w uchwale tej zobowiązać Komi mową rozdziałami. sję Krajową do konsultowania w regionach kandydatów na wyjazdy Delegaci w głosowaniu udzielają głosu W.Cichoniów! /Toruń/, zagraniczne. który pragnie wypowiedzieć się o pracy Komisji Programowej. Upomina się o los projektów uchwał złożonych przez delegatów z Torunia i krążących między komisjami, gdzie są, jego zda Ó godz. 18,15 rozpoczyna s i ę IV tura wyborów do KOm.Krajoniem, skutecznie blokowane. Chodzi o "prestiżową" - jak mówi (Cej uchwałę o mniejszościach narodowych, o uchwałę domagającą się Po oddaniu głosów d e l e g a c i udają się. na k o l a c j ę . zniesienia kary śmierci óraz"o~po"stulat ukarania winnych za H kryzys 1980 roku. 0 trybie pracy nad uchwałą programową 206 Odczytany zostaje wniosek A.Łogiewy /Reg.Śiąsko-Dąbrowski/ Dyskusja nad uchwałą programową 1 J.Jastrzębowskiego /Mazowsze/domagający się zakończenia Zja • - rozdz.I "Kim jesteśmy i dokąd zdu 7.10 i wobec braku czasu - przyjęcie tylko tez, na podsta dążymy" i rozdz.II"Wobec dzi wie których program winien być rekomendowany do zatwierdzenia siejszej sytuacji kraju" . . . . . 207 w regionach. - rozdz.III "związek •.vob»c kryzy su i reformy gospodarczej" i Jeden z delegatów mówi, że wniosek ten świadczy'o lekcewa-" rodz.rV"Ochrona pracy jako podżenlu członków związku, którzy czekają na program. Na potwierstaucue zadanie Związku" 207 dzenie swoich słów domaga się odczytania nadchodzących z całe go kraju teleksów. Obrady rozpoczynają się o godz.20,00 A.Łabuda /Dolny Śląsk/ proponuje,by nie dyskutować na ten i temat, przystąpić do zatwierdzania pełnego tekstu, a w razie | Prowadzący .odczytuje ~tel'eksy~db Zjazdu: niepowodzenia - uchwalić tylko tezy. Przypomina, że przyję 1/ Uchwała podjęta przez przedstawicieli większych zakła cie programu jest jednym z trzech podstawowych zadań, jakie dów pracy Mazowsza: ma spełnić Zjazd. Przewodniczący Komisji Programowej, B.Geremek zabierając głos jako delegat przypomina, że oto mijają trzy tygodnie obrad, w czasie których sprawy programowe stawały na porządku w a ł a a r s z a w s k ich z a k ł a d ó dziennym bardzo rzadko. Zdaniem Komisji Programowej, określe c y nie ostatecznej wersji programu przekracza kompetencje samej Wciajft mają miejsce częste, nieuzgadnlane z naszym Zwiąż- Komisji - to zadanie Zjazdu. kiem, radykalne podwyżki cen podstawowych artykułów konsumpcyi Moi wyborcy nie przyjmą uzasadnienia., że Zjazd nie analaźl CJ nych i usług.. Spowodowało to wyraźny wzrost kosztów- utrzymaotrzyma- fz*»u na dyskusję programową. Trzeba spróbować, zważywszy nia, gdyż podwyżki te, z wyjątkiemMMUUzbożowych, nie są ile czasu Zjazd tracił na sprawy proceduralne" * J ' „ , , '?„°T P ! nSatami ;. Z k J- e s z e n i !<**»*• Pr«cy »»ją być wycia- o"kr¥Iłenie kierunków działania Związku jest tym minim^STrktoF? gnięte pieniądze na pokrycie nieudolnosoi gospodarczej rzą- zJ»zd musi spełnić, aby wywiązać się ze swoich obowiązkom. I du. Zdewastowany, rynek będzie więc - w myśl tej polityki °<3 próby dopełnienia tych obowiązków Zja;.d nie powinien się ™ ^ a !J y A P ? P " e z wzrost produkcji i wydajności i uzyskiwa- uchylać - a do tego właśnie zmierzają proponowane wnioski. ny na drodze niezbędnych reform gospodarczych, a poprzez W głosowaniu upada wniosek, by przyjąć tylko tezy programowe. szaloną zwyżkę cen. Godzenie się prze* nasz Związek na dreJ.Milewski przedstawia porządek referowania projektu naz naszych kieszeni oznacza nie tylko obniżeni* poziomu uohwały programowej. ud zi a l e fa)tt c! V,V??< ™ i , ' y =nie utrwala stare metody za-, M.Żyliński /Reg. Warmińsko-Mazurski/ domaga się pono*.-,,. rządzania gospodarką. Taka działalność- rządu oznacza jednos- 'czytania teleksów z zakładów pracy: "to nie głosy z TASS-a tronne złamanie ustaleń dotyczących pkt 9 Porozumienia Gdańs- ani z "Timi>."-a, lecz głosy z dołu, od naszych załóg". Głosowa li' 9 0 ; i X hezmi' "Zagwarantować autentyczny wzrost płac nie zatwierdza proponowany przez Milewskiego tryb pracy nad równolegle do wzrostu cen i spadku wartoaci wartości pieniądza". pieniądza chwałą programową. W związku z powyższym żądamy: Odczytany zostaje protokół z IV tury głosowania na człon »* HAnaty«'}mia»t;owego podjęcia rozmów przez rząd i KK NSZZ ków KK. Ani w Gdańsku, ani w Mazowszu żaden kandydat nie uzys Solidarność' w celu wypracowania programu reformy cen oraz kał 50* głosów. systemu rekompensat w powiązaniu z całokształtem reformy Prowadzący prosi, by w związku z nierozstrzygnięciem wybogospodarczej; • * icdc rów składać do Komisji Mandatowej wnioski na piśmie co 4o 2 zbadania w i~~* ( , trybie pilnym 1 podania do publicznej wiado dalszego trybu postępowania i nie wszczynać już na ten ttemat mości wzrostu kosztów utrzymania od stycznia br. /z uwzględ dyskusji plenarnej. nieniem utajonych podwyżek/ oraz natychmiastowego wprowadze nia pełnej rekompensaty za ten okres; 3/ wstrzymania wszelkich podwyżek cen do czasu wejścia w życie zatwierdzonego przez związki zawodowe systemu rekompen sat; I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW 207 as43/18/ B.Geremek omawiając ogólnie rozdany delegatom nowy projekt uchwały "programowej stwierdza, że podstawowe kontrowersje nie były dotąd przedmiotem wnikliwej dyskusji plenarnej Zjazdu i teraz powinny zostać rozstrzygnięte.Sprawy mniejszej wagi proponuje umieścić w spisie zaleceń dla Komisji Krajowej, który stanowi uzupełnienie dokumentu programowego. Informuje, że podstawą nowego projektu były, oprócz zgłoszonych wniosków, propozycje trzech zespołów: zjazdowego, łódzkiego i dol nośląskiego, i W pracach Komisji Programowej uczestniczyła zaledwie połpwa jej członków. • • G.Palka broniąc swego ,wniosku stwierdza, że nie miał okazjl-go rozwinąć i wykazad, że nie ma on nic wspólnego z przejmowaniem władcy. Ra<}a Gospodarcza powołana przez Sejm byłaby kolejną instytucją .fasadową, a społeczeństwo musi sobie zapewnić obronę własnych żywotnych interesów. Delegaci w głosowaniu odrzucają poprawkę Palki. A.Krajewskl przedstawia kolejny wniosek J.Jerza /Radom/ proponujący uzupełnienie tezy 5 o zapis,4«NSZZ "Solidarność" przedstawi rządowi •• is ppd dyskusję społeczną alternatywny program wyjścia z.kryzysu S.Kurowskiego i program opracowa ny przez L.Moczulskiego . Komisja Programowa jest przeciwna tej poprawce, gdyż tekst S.Kurowskiego został już umieszczony w aneksie, a program L.Moczulskiego, jako program partii politycznej, nie powi^ Prosi Prezydium,by przedstawiło sali do rozstrzygnięcia ,.•:..i alternatywę: albo prezentować tylko podstawowe kontrowersje, nien być włączony do programu Związku. J.Jerz wycofuje wniosek, tłumacząc że postulował tylko i od razu je głosować; co można by rozpocząć już dziś, albo; uznanie programu L.Moczulskiego za dokument Zjazdu.. czytać pełny tekst i dyskutować nad:nim jutro od rana. Następnie A.Krajewski informuje, że wniosek o zmianę zda Delegaci głosują za pierwszą możliwością. nia "Nie zrezygnujemy z żądania wprowadzenia dodatku droiuinianego..." ,w tezie 6 na "Zgodnie z Porozumieniem Gdańskim Głos zabiera W..Kulerskl /Mazowsze/, który będzie refero będziemy żądać..." uznany został za autopoprawkę. wał dwa pierwsze rozdziały projektu: "Kim jesteśmy i dokąd Podobnie autopoprawką jest zmiana w tezie 6,wprowadzająca dążymy" oraz "Wobec dzisiejszej sytuacji kraju1''. zamiast rozwiązania alternatywnego jednolity tekst: "Wadzi Komisja proponuje^by rozdz. I doi zdania "''NSZZ Solidar my potrzebę ustalenia listy podstawowych towarów i usług, ność" zespala w sobie wiele nurtów;społecznych, łączy ludzi których wzrost cen powinien być rekompensowany. Wzrost cen o różnych światopoglądach, różnych:przekonaniach politycz i zasady rekompensaty mtt:|?r ' , ' :>'.jOdnione ze Związkiem". nych" dodać słowa 1 religijnych, niezależnie od narodowoś "Związek wypowiada Się za generalną zasadą przyznawania do ci". płac rekompensat w/równej wysokości". Wpłynęło wiele wniosków /w tym jeden podpisany przez 69 Kolejny wniosek G.Palki kwestionuje fragment tezy 6 . Komis delegatów/ o zmianę akapitu w rozdz'. II:"Odopwiedzialność ja Programowa jest temu wnioskowi przeciwna. nakazuje nam dostrzegać układ sił, jaki powstał w Europie p< G.Palka wskazuje na niespójność zasady równych rekompensat . JT"Wojnie. światowej. Podjęte przez nas dzieło wielkiej ze zdaniem tej samej tezy mówiącym, że "Związek będzie bro przemiany chcemy prowadzić bez naruszania sojuszów między nić przede wszystkim tych, którym żyć najtrudniej" oraz narodowych. Mogą one uzyskać gwarancje rzetelniejsze niż ze zdaniem, w którym "Solidarność" gwarantuje zachowanie do dotąd. Naród nasz, ożywiony głębokim poczuciem godności, pa tychczasowego poziomu płac realnych mniej zamożnej części triotyzmu i swej tradycji, może być wartościowym partnerem społeczeństwa. , . jedynie wtedy, gdy zobowiązania podejmuje sam i świadomie." Jedne wnioski żądały zaostrzenia tej formuły np: zamiast W głosowaniu wniosek Palki zostaje odrzucony. . j "dostrzegać układ sił" - "uwzględniać układ sił" Czy też i A.Krajewski /Mazowsze/ referuje wniosek J.Lubieniępkiego że "przemiany chcemy prowadzić bez naruszania sojuszów /Reg., Warmińsko-Mazurski/ o uzupełnienie tezy 11 zdaniem, że ; •międzynarodowych PRL"> inne domagały się wykreślenia tego Związek będzie się starał doprowadzić do "rozstrzygania akapitu. wszystkich sporów ze stosunku pracy przez odrębne, dwuinstajicijjne sądy". W tej sytuacji Komisja Programowa proponuje następujące Komisja Programowa proponuje uwzględnić tę poprawkę. możliwości: wykreślić dwa ostatnie zdania lub pozostawić Następnie A.Krajewski referuje wnioski, które Komisja Progra-. akapit bez zmian albo też usunąć go w całości." Postępując inaczej potwierdzilibyśmy naszą zależność albo zachowali v J mowa proponuje wpisać na listę zaleceń dla Komisji Krajowej. 1 się demonstracyjnie "- mówi Kulerski. ' Proponuje przegłosowanie rozdż.III i IV. ''. :\ i, ' . * • S.Korejwo /Słupsk/ uważa zachowanie tego akapitu za akt wiernopoddańczy, za odpowiedź na zarzuty Bieleckiego, któ ry w "Trybunie Ludu" ubolewa, że -w programie nie ma słowa socjalizm. Delegaci opowiadają się za pozostawieniem akapitu bez zmian /337 głosów przeciw 245 - głosowanie było powtórzone ze względu na sprzeciwy wobec pierwotnego orzeczenia Komi sji Skrutacyjnej/. Jeden z delegatów upomina się o zgłoszoną przez siebie poprawkę do zdania w rozdz.I: "Chcemy rzeczywistego uspo łecznienia systemu zarządzania i gospodarowania. Dlatego dążymy do Polski samprz<idnej". Proponuje sformułowanie: "Dlatego dążymy do Polski socjalistycznej i samorządnej". • M.Czekalski /Ziemia Łódzka/ protestuje przeciwko zdaniu w fezie 9 mowriąceM" o dążeniu Związku, do "utrzymania, akordo wego systemu płac. tylko za zgodą załóg pracowniczych". Tłu maczy, że jest to zapis kompromitujący każdy na świecie, związek zawodowy, gdyż system akordowy- jest "systemem legal nego wyzysku". Proponuje słowa: "wyeliminowania systemu akordowego". ', Komisja Programową stwierdza, że zapis ten podyktował . ekspert Regionu Ziemia Łódzka i prosi o precyzyjne sformu łowanie poprawki. ' '•>. M.Czekalski' /Ziemia.Łódzka/ Stwierdza, że ekspert ten nie był upoważniony i proponuje zapis "Związek będzie dążył do stopniowej likwidacji akordowego systemu płacy". W.Kulerskl zwraca uwagę na szerszy ogólnoświatowy kontekst W.Lasocki /Mazowsze/ stwierdza, że u niego w ł,Ursusie"w Zjazdu.Zaznacza że nie tworzy spółki z red.Bieleckim. MasUjUtUjitostatnloh strajków żądano wprowadzenia Zauważa, ,że w tym samym zdaniu mówi się o uspołecznieniu "systemu akordowego. i ... • ••••..' systemu, wprowadzanie proponowanej zmiany byłoby więc "mas zjazd przyjmuje poprawkę Czekalskiego. łem maślanym". Wnioskuje o przegłosowanie całego rozdz. I i A.Krajewski referuje wniosek o uzupełnienie tezy 9 w, ' II. Większość delegatów jest za przyjęciem tych rozdziałów. Rozdziały III i IV referuje z ramienia Komisji Programowej części mówiącej o realizowaniu dotychczasowych porozumień branżowych o zdanie: "Zjazd zaleca .wstrzymanie się od # AJ^aJewski_ A.Kraiewskl /Mazowsze/, referuje wniosek J.Rajczaka /Radom/ zawierania nowych układów zbiorowych pracy do czasu ustale nia przez KK zasad postępowania w tym zakresie. Nie wyklu o wykreślenie w preambule do rozdż.III zdania "Ich /decyzji r gospodarczych/ uwiarygodnienie wymaga powołania na kierowni cza to możliwości bieżących konsultacji z pracodawcą". P °~, si o przyjęcie tej poprawki i przegłosowanie całego rozdzia; cze stanowiska w gospodarce narodowej ludzi cieszących się łu III i IV uchwały. . autorytetem fachowym i.społecznym".Wniosek umotywowany jest Jeden z delegatów wypowiada się przeciw poprawce, argumentym, że społeczeństwo nie wypracowało jeszcze kryteriów tuIącT^że układy zbiorowe pracy powinny być zmienne i łatwe • oceny takiego autorytetu; ' do negocjowania. — • ł — B.Geremek proponuje uznać poprawkę za cenie dla K K . Komisja Programowa"jest przeciwna tej poprawce i prosi o GEOS z sali zauważa, że należy najpierw ,,,godnić ja saa y głosowanie. Delegaci odrzucają wniosek. zawierania~ńowych układów i ustalić formy ich negocjowania. W głosowaniu większość przyjmuje poprawkę. j««4*rawtoną przez A .Krajewski referuje kolejny wniosek /V?. Adamczaka z Wiel kopolski/ o zmianę słowa "powstrzymamy się" w zdaniu tezy Krajewskiego. ','" '.',. ,.„,,-. ; 3:"Rozumiejąc jednak wymogi kryzysowej sytuacji powstrzyma Jeden z delegatów sprzeciwia się sformułowaniu o oddawamy się od żądania wprowadzenia w 1982 r. zwiększonej iloś niu wszystkich sporów do sądóW pracy uważając, ze zapis ,ten ci wolnych sobót", na słowa "możemy powstrzymać się". odbiera'uprawnienia Związkowi i komisjom rozjemczym. ; | Komisja Programowa przyjmuje ten wniosek jako autopopraw A.Strzembosz nawiązując do poprawki wniesionej ao^tezy kę. ll^pHeT-^TŁubTenieckiego stwierdza, że większość sędziów Następnie rozpatrywany jest wniosek G.Palki /Łódź/ o zas z KKK pracowników Wymiaru Sprawiedliwości uznaje odrębne tąpienie sformułowania w tezie 5 "Dlatego Związek postuluje sądownictwo pracy za niepożądane. Nie ma ono nic wspólnego utworzenie Społecznej Rady Gospodarki Narodowej" zdaniem z komisjami rozjemczymi, które nie rozstrzygają sporów, a | "Dlatego Związek utworzy Społeczną Radę Gospodarki Narodo jedynie' ''mediują. Wnioskuje o skreślenie słowa odrębne , wej i będzie walczył o kompetencje dla niej". A.Krajewski stwierdza, że Komisja Programowa p»zy]irtuje autoKomisja Programowa jest przeciwna tej poprawce, gdyż popoprawTTęTlIsCNrającąfi!Iowo"odrębne" . Idobna teza w uchwale nt. podwyżki została odrzucona przez delegatów. *• • I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW. 208 as4 3/]9/ J.Lubleniecki /Reg.Warmińsko-Mazurski/ jest przeciwny rząd nie zabezpieczy odpowiedniej jo ilości,niezbędne] dlć tej zmTanie,"powołuje się na "Kierunki reformy prawa pracy", ochrony .zdrowia ludzi i produkcji żywności". wydane przez OBS-Mazowsze, w których przewiduje się dążę-Wniosek ten zostaje przez delegatów odrzucony. nie do odrębności sądownictwa pracy odrębność taka jest M.Powrotny /Reg.Warmińsko-Mazurski/ proponuje, by w tezie gwarantem niezależności, uniemożliwia usuwanie niewygodnych 9 dopisać?, ze dodatki za pracę niebezpieczną, szkodliwą lub sędziów. Jednym z ławników powinien być zawsze członek zwią uciążliwą wypłacane będą z funduszu innego niż fundusz płac zku zawodowego, czego nie ma w sądach powszechnych. Lubie- dopóki bowiem obciążają one ten fundusz, a tym samym pra niecki przypomina też, że Zjazd Partii sugerował połączenie cowników, kierownictwo zakładu nie jest zainteresowane po sądownictwa pracy z powszechnym. prawą warunków pracy. A.Krajewski proponuje, aby nie przesądzać sprawy odrębnoś Poprawka ta nie została poddana pod głosowanie z przyczyn ci sąSowrTictwa pracy w uchwale programowej i nie wiązać formalnych. Wniosek wpisano na listę zaleceń dla KK. rąk Komisji Krajowej. Stwierdza, że usunięcie słowa "odręb A.Krajewski przedstawia autopoprawkę Komisji Programowej ne" nie przesądzi o stanowisku Związku w tym sporze prawni do tezy 11, gdzie wprowadza się sformułowanie, iż Związek ków. dążył do wprowadzenia "obowiązku tworzenia oddziałów lub Proponuje głosowanie nad wnioskiem Strzembosza. Delegaci stanowisk pracy chronionej dla kobiet w ciąży". wniosek ten odrzucają. Następnie większością głosów przyjęto całość rozdziałów Jedna z delegatek proponuje uzupełnienie tezy 11 o postuIII i IV. laF"*oEowTąz'k~owegó tworzenia oddziałów pracy chronionej dla D.Nowakowska /przew.Komisji Mandatowo-Wyborczej/ informu kobiet w ciąży". je"^ ze 3o Komisji napływają bardzo liczne wnioski o szybsze B.Geremek stwierdza, że zostało to już uwzględnione w przeprowadzanie kolejnych tur wyborów do KK. Przedstawia naj tezie 13, gdzie mówi się o "przenoszeniu kobiet ciężarnych częściej powtarzające się propozycje: 1. jeśli po V turze na stanowiska pracy chronionej". pozostaną miejsca nieobsadzone - pozostawić vacaty; 2.prze T.Bogucka /Reg.Jelenia Góra/ stwierdza, że zobowiązanie prowadzić powtórne prawybory w regionach; 3. dokonać powtór zakładów do tworzenia takich stanowisk jest czymś innym, nej prezentacji pozostałych kandydatów /3-5 minut/; 4.doko bowiem dyrekcje lekceważą zalecenia lekarzy powołując się nać zmiany w ordynacji wyborczej, uznając, że w VI turze na brak odpowiednich miejsc pracy. decyduje zwykła większość. A.Krajewski prosi, by nie redagować uchwały na sali. Pro L.Sobleszek /Gdańsk/ stwierdza, że zmiana ordynacji pod ponuje" wf3cTH do tej kwestii póiniej. czas trwania wyborów jest przestępstwem. Proponuje przepro 1 Jeden z delegatów,z zawodu ginekolog położnik,uważa tę wadzić wybory uzupełniające z dodatkowymi kandydatami. poprawkę za bezwzględną konieczność. W głosowaniu Zjazd dużą większością głosów odrzuca możli A.Krajewski prosi zainteresowane poprawką osoby o skon wość zmiany ordynacji wyborczej. Odbywa się V tura wybo taktowanie się z Komisją Programową. rów do Komisji Krajowej. P.Lipski /Ziemia Łódzka/ proponuje przestawienie punktów Następnie prowadzący odczytuje informację szefa Biura Or 1 i.2 w tezie 10 mówiącej a bhp oraz proponuje w tezie 10 ganizacyjnego: Zjazd skończy się w nocy ze środy na czwar zamienić sformułowanie o przywróceniu związkowej inspek tek, po tym terminie nie ma noclegów ani jedzenia, mrożą cji pracy" na "doprowadzenie w trybie pilnym do powołania taflę lodowiska w Hali 01ivii, gdzie zaczną się mecze hoke. . .", albowiem inspekcja taka nie istnieje. Chodzi o powołaj owe. !nie organu NSZZ "Solidarność", a nie jakiejkolwiek związKomisja Skrutacyjna prosi delegatów o zgodę na policzenie jkowej inspekcji. głosów oddanych w V turze rano następnego dnia, motywując Delegaci głosują przeciwko tej poprawce. to dużym zmęczeniem. Zjazd wyraża zgodę. J.Senderowlcz /Reg.Warmińsko-Mazurski/ proponuje wprowa Obrady zakończono o 23,15. ^^| dzenie do pkt.la tezy 2 zdania: "W przypadku węgla, Zjazd (Saleca wstrzymanie jego eksportu, szczególnie na kierunki, gdzie wywóz przekroczył zamierzony plan, jeśli do 1.11. P o s i e d z e n i e K o m i s j i P r o g r a m o w e j Na pytanie,czy istnieje alternatywny projekt programu B. Geremek odpowiada przecząco. Do Komisji Programowej zgłasza Posiedzeniu Komisji Programowej o 16-ej przewodniczy ne są wnioski proponujące alternatywne rozwiązania. Program, p.Geremek, który informuje, że celem zebrania jest przegląd podobnie jak Statut Związku, jest niezależny od wszelkich wniesionych do Komisji propozycji dotyczących II wersji partii politycznych. Program KPN nie został przedstawiony Ko uchwały programowej. Wpłynęło ponad 60 wniosków. Zadaniem misji Programowej, a więc nie był przedmiotem jej rozważań. Komisji Programowej jest ich podział na takie, które znajdą J.Milewski dodaje, że druga wersja programu powstała w w} się w uchwale i takie, które stanowić będą zalecenie dla Ko niku dyskusji w grupach tematycznych i nad wersją pierwszą w misji Krajowej. Z uwagi na brak czasu większość wniosków omawia się skró samej Komisji. Pytany o członków KK - uczestników Sieci J.Milewski odpo-: towo, zlecając szczegółowe sformułowania poszczególnym refe wiada, że wybór przedstawicieli oczek Sieci umożliwi Komisji rentom. Krajowej lepsze zrozumienie projektów Sieci. Opinia Sieci o ' W.Kulerski /Mazowsze/ omawia przeciwstawne wnioski dot. programie wypracowana będzie podczas spotkania na początku rozdz.II o sojuszach międzynarodowych Polski i ich gwaranc października. jach. Na zarzut, dziennikarza z "Kwadratu", że program mówi, co Dyskusja skupia się wokół znalezienia takiego sposobu ich trzeba robić, a nie jak,B.Geremek odpowiada, że program próbi przedstawienia, aby nie spowodowało to długotrwałej wymiany zdań podczas obrad oraz nie powstała niekorzystna sytuacja>, je określić nie tylko,czego Związek żąda, ale i co zrobi i w jaki sposób. Natomiast nie wiadomo, jak władza spełni te pos jakiej udało się uniknąć podczas I tury Zjazdu, kiedy to nie tulaty. Powołanie Społecznej Rady Gospodarki Narodowej ma na głosowano wniosku na temat przewodniej roli PZPR. celu ustanowienie nadzoru społecznego nad realizacją nowej pc R.Ku^złeyRo/Reg.Śląsko-Dąbrowskl/ proponuje głosowanie pri lityki gospodarczej. Nie wiadomo, jak rząd zareaguje na tę prc rzez Zjazd wersji z obecnego projektu uchwały, a w wypadku pozycję. jej odrzucenia - wycofanie przez Komisję Programową całego Sytuacja katastrofy ekonomicznej wymaga określenia alter rozdziału II. • J.Grzelak /Mazowsze/ oponuje - byłaby to forma szantażu z« natyw dla władzy. Wersja druga programu zawiera załącznik x trzema wiariantowymi propozycjami działań gospodarczych: łóds strony Komisji. ką,. dolnośląską i Komisji Programowej. Będą ponadto propozy Ostatecznie przyjęto następujący schemat: 1. głosowanie nad dotychczasową wersją,2. w wypadku odrzucenia - propozycje cje Sieci, decyzje KK itd. Projekt programu jest próbą okreś usunięcia zdania na temat gwarancji sojuszy,3. w wypadku od lenia, jak należy krajem rządzić,by wyjść z kryzysu. Związek rzucenia również tej propozycji — Komisja Programowa wystąpi nie może być bierny i musi się aktywnie włączyć w reformę gof podarczą. _-> o usunięcie całego rozdz.II. " Program przygotowany przez Komisję Programową w swym za Zb.Zdanowicz /Pomorze Zahodnie/ proponuje, żeby Komisja łożeniu jest projektem otwartym, nie ogranicza, a określa kie Programowa w trakcie dyskusji Zjazdu wysuwała kontrpropozyc runki i formy działania, sposoby i horyzont czasowy realiza je wobec każdego zgłoszonego do niej wniosku. cji. Zebrani przyjmują takie rozwiązanie. Odrzucono wniosek o umieszczenie w aneksie do tezy 5 obok Na pytanie W.Ziembińskiego o wolne wybory B.Geremek mówi, projektu S.Kurowskiego alternatywnego projektu KPN autorstwa że w tezie 20 jest stwierdzenie, ii wybory będą Wolne albo L.Moczulskiego - z motywacją, że program "Solidarności" nie żadne, a w tezie 21 mówi się o przywróceniu Sejmowi najwyż*? powinien zawierać odbicia programu żadnej partii politycznej. Z kolei omawiano wnioski dotyczące wielu innych tez, doko- szej rangi. Na uwagę W.Ziembińskiego, że projekt ws. wyborów do rad narodowych już istnieje i może być uchwalony przez nując w nich zmian redakcyjnych. Sejm, B.Geremek odpowiada, że określenie zasad wolnych*wyborów należy traktować jako jedną z najpilniejszych sprawjZwiąs ^ ,^ K ^ ^o ^ n^ f^ ^e ^r ^ e^ ^ je p r a s o w e ku. Należałoby powołać grupę roboczą, która by się tym zajęło W południowej konferencji~prasowej udział wzięli: T^Łuczak /Biurb~Prasowe/,J Buzek oraz przedst.Komisji Programowej i Komisji Uchwał1! Wiiiosków: B.Gere Z i -imienia KK . Na k o n f e r e n c j i p a d a ł y t e ż z a r z u t y pod adresem s e r mek/Mazowsze/,- A.Krajewski /Mazowsze/, J.Milewski /Gdańsk/, W.Gerwel /Wielkc wisów BIPS-u. ^^H 'polska/, J.Waszkiewicz /Dolny Śląsk/ i J.Dowgiałło /Mazowsze/. I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW 209 343/20/ W wieczornej konferencji prasowej, którą pod nieo dzie bandażował chorych pieniędzmi". G_.Palka mówi, że Rada Gospodarcza jest to propozycja dla becność J.Onyszkiewicza prowadził M.Podgórczyk, wzięli udziai Zjazdu; Rada będzie brała odpowiedzialność za realizację re A.Fijałkowski /Roq . Mazowsze/, G.Palka /Reg.Ziemi formy gospodarczej i w związku z tym w jej kompetencjach bę Łódzkiej/ i J.Prandecki /Reg. Pomorza Zach/^ Na pytanie dziennikarki szwedzkiej: "Czy są jakieś p«-og~ dzie leżało kontrolowanie rządu. Musi ona mieć dostęp do in formacji - taki sam jak rząd. Ponadto musi być ustalony sys np'/y,kiedy Zjazd się skończy?" A.Fijałkowski mówi, że Zjazd się skończy, gdy zostaną wybrane "władze i uchwalony program. tem rozstrzygania ewentualnych sporów pomiędzy rządem a Radą. Na pytanie: "Czy jest to przejmowanie władzy?" G.Palka mówi M.Podgórczyk dodaje, że warunki techniczno-organizacyjne nie że jest to sposób,aby Związek mógł wywiązać się ze itatutowebędą przeszkadzaŁju 0brad«c3\ Zjazdu . 1 Na pytanie dotyczące podwyżki ,cen J.Prandecki odpowiada, go obowiązku ochrony interesów materialnych swoich członków. Walka o rekompensaty prowadzi do inflacji. Związek, żądając że reforma pociąga zmianę cen, a nie odwrotnie. Pieniądze ściągnięte- z rynku nie uratują nas: "nikt w szpitalach nie, bt w P ^ ° ^ 7 e £ l a p r a w ekonomicznych rządzących rynkiem, nie może Aneks do uchwały p r o g r a m o w e j J z.ltl "Związek wobec kryzysu i reformy gospodarczej' 1 . ] - instytucjonalne włączenie" związków zawodowych do konsultowa P r o p o z y c j a Dolnego Ś l ą s k a „nia i nadzoru wszystkich spraw związanych z życiem gospodar Na wstępie musimy odpowiedzieć na pytania: czym kraju. Na szczeblu rad narodowych demokratyzacja systemu oznacza 1. Jaką reformę popieramy, a jakiejlbędziemy się przeciwstawiać? i, musi zapewnienie ich reprezentatywności i stworzenie warunków do tego, by były one rzeczywistym i samorządnym gospodarzem 2. Z czym, to znaczy z jaką siłą należy wiązać odwrócenie na obszarze swego działania. W tym celu powinny mieć ustawowo spadkowej tendencji gospodarczej? : zapewnione kompetencje i środki dla pełnienia funkcji gospoda 3. Jaką rolę przypisać działaniom doraźnym? Tymczasem zaprezentowane projekty zawierają następujące rza terenu. W przedsiębiorstwach konieczne jest uzyskanie sy tuacji, w której rzeczywistą władzą jest samorząd, a dyrektor wady: 1. Zbyt duży nacisk kładą na działania doraźne gubiąc z pola przez niego powoływany jest jego pełnomocnikiem wyposażonym widzenia całościową i głęboką reformę gospodarczą, dającą je w kompetencje do bieżącego .sterowania przedsiębiorstwem zgoddyną możliwość konsekwentnego wychodzenia z kryzysu. nie ze strategią określoną przez samorząd. 2. Poszukuje się w nich nadzwyczajnych sposobów ożywienia . Ekonomizacja gospodarki |r" konsekwentne wykorzystywa' gospodarki, nie doceniając tego, że główną siłą powinno być nie w systemie zarzą'dzania praw ekonomicznych. Należy przyjąć ożywienie przedsiębiorczości ludzi i zespołów i natychmias- realne podstawy dla kształtowania wielkości odpowiadających towe odblokowanie wszystkich hamulców, które tę przedsiębior takim kategoriom ekonomicznym, jak ceny, podatki, kredyty,kur, czość ograniczają. Uważamy, że wszystkie możliwości działań sy walutowe, należy przywrócić treść ekonomiczną takim kate- | doraźnych należy wykorzystać pod warunkiem, że będą one wkom goriom jak koszt i zysk. Kształtowanie cen w zasadzie powinno ponowane w system reformowania gospodarki i nie będą sprzecz odbywać się pod wpływem działania mechanizmu rynkowego, z pozostawieniem, wyłącznie w pierwszym okresie funkcjonowania, ne z logiką reformy zreformowanego systemu niezbędnych uprawnień Rządu w zakre 3. Nie określają kosztów społecznych wynikających z wybra sie kształtowania cen podstawowych i deficytowych surowców, nej drogi reformowania gospodarki. paliw i energii oraz artykułów pierwszej potrzeby. Państwo i Zadaniem Zjazdu nie powinno być regulowanie wszystkich związki powinny dysponować skutecznymi środkami kontroli pra szczegółowych kwestii związanych z reformą i wychodzeniem z wldłowości polityki oen przedsiębiorstw. Podatki, kredyty,kuł kryzysu lecz jednoznaczne określenie stanowiska Związku w sy walutowe i zasady podziału zysku powinny być zasadniczym sprawach podstawowych. narzędziem oddziaływania Rządu na zachowywanie się podmiotów W warunkach dotychczasowego systemu gospodarczego brak było przesłanek do wyzwolenia społecznej energii. Ilość i ja gospodarczych. Należy zrezygnować ze stosowania przez Rząd Wszelkiego rodzaju nakazów administracyjnych. Państwo regule kość wykonywanej pracy stanowiła tylko część potencjalnych możliwości. Co więcej, nawet .tak ograniczone efekty były mar je działalność przedsiębiorstw poprzez instrumenty ekonomicz. ne oraz wykonując funkcję prawot. rczą. Działania te powinny notrawione przez często niekompetentne i nieuczciwe kierow stworzyć obiektywne warunki do reaktywowania rachunku ekono nictwo. Wynikało to ze stosowania doktrynalnego, sztucznego micznego, a tym samym zracjonalizowania decyzji podejmowanycł systemu zarządzania, a w tym negatywnej polityki kadrowej. na wszystkich szczeblach. Nie działały motywacje skłaniające ludzi do lepszej wydaj niejszej pracy, do przejawiania, inicjatyw i przedsiębiorczoś Ożywienie całej gospodarki wymaga zasadniczego podniesie ci, co pogłębiało blokowanie rezerw i zasobów materialnych nia systemu motywacyjnego, tzn.: gospodarki. Pracowitość, inicjatywy i przedsiębiorczość nie - w dyspozycji przedsiębiorstw pozostawać muszą środki wystał: mogą znaleźć zastosowania w ramach normalnej pracy zawodom•.- czające na prowadzenie reprodukcji rozszerzonej, ] wej znajdowały ujście gdzie indziej, tworząc drugi niezależ - część zysku pozostająca w przedsiębiorstwie, a przeznaczom, ny i często nielegalny system funkcjonowania gospodarki. Sys do podziału wśród załogi musi być dostatecznie duża, by mogli i tern ten dodatkowo osłabiał działanie systemu podstawowego. stanowić skuteczną zachętę do lepszej, wydajniejszej pracy, Celem reformy jest przywrócenie normalnych zasad funkcjo należy stanowczo przeciwdziałać egalitarystycznym tendennowania gospodarki i tym samym stworzenie warunków do pełneg< cjom w zakresie polityki płac, równocześnie kontrolując, by wyzwolenia pracowitości i przedsiębiorczości obywateli,zespo- istniała pełna zgodność między rzeczywistym wkładem pracy a łów i całego społeczeństwa. Chodzi o to, aby: wysokością wynagrodzenia. W porozumieniu ze związkami zawodo- opłacało się dobrze pracować, przejawiać inicjatywę i prze< wymi, w drodze ustawy sejmowej należy określić uzasadnioną siębiorczość, społecznie rozpiętość dochodów, mając na uwadze to, aby nie - można było określić co się opłaca robić, a czego się nie osłabić siły motywacyjnej, a równocześnie chronić najniższe opłaca, płace. Niezbędne jest znalezienie rozsądnego kompromisu mię- ludzie mogli rzeczywiście decydować o sprawach gospodardzy taryfikacją, a swobodą decyzji przedsiębiorstw w zakresit czych, o warunkach pracy i bytu, polityki płac. - władze nie blokowały,, lecz wspierały swymi działaniami W sferze organizacji niezbędne jest: wszystkie przejawy przedsiębiorczości zgodnie z interesem o- - zlikwidowanie zbędnych z punktu widzenia logiki systemu re gólnospołecznym, sortów branżowych i zjednoczeń, - główne miejsce pracy było zasadniczym źródłem zaspokajania - dokonanie zasadniczych zmian w zakresie funkcji centralnych potrzeb materialnych i aspiracji zawodowych. organów gospodarczych oraz dokonanie redukcji i wymiany kadr: Stworzenie, poprzez reformę gospodarczą, systemu zarządź. ze względu na to, że znaczna część tej kadry nie posiada od nia, który spełni te warunki jest głównym kierunkiem działa powiednich kwalifikacji do pełnienia nowych zadań oraz dlate nia Związku, i . >d tego zależy bezpośrednio nie tylko wyjścif go, że znaczna część jest przeciwna zachodzącym zmianom, z kryzysu, ale również stworzenie takiej perspektywy pracy i - przyjęcie zasady swobodnego kształtowania przez przedsię biorstwo ich wewnętrznych i zewnętrznych układów organizacyj życia, którą Związek nasz może zaakceptować. Kryzys, który przeżywamy jest możliwy do przezwyciężenia właśnie dlatego,że nych. Dopuszczając istnienie zrzeszeń nie wolno jednak pozwo realizując rnf.ormę kompleksową i głęboką możemy uruchomić te lić na stosowanie wobec nich lub wewnątrz nich administracyj nego systemu zarządzania. wszystkie rezerwy pracowitości i przedsiębiorczości tkwiące w społeczeństwie oraz zasoby materialne, które dotychczas Realizacja przedstawionych wyżej zamierzeń wymaga całko były nie wykorzystane. witej przebudowy -ustawdoawstwa gospodarczego. Do przygotowa-... nia reformy brakuje ustaw regulujących kompleksowo podstawowt System zarządzania, zgodny z naszymi oczekiwaniami wymag£ zreformowania dotychczasowych struktur w następujących zasad problemy funkcjonowania gospodarki. Działalność Związku po winna polegać na tym, aby przygotowane przez Rząd dalsze akt: niczych kierunkach: normatywne i inne decyzje związane z reformą były zgodne z 1 . demokratyzacja zarządzania, zarysowaniem wyżej stanowiskiem w sprawach reformy. Wymaga 2. ekonomizacja funkcjonowania gospodarki, to stworzenia odpowiedniego zaplecza naukowego Związku i sko 3. aktywizacja ludzi przez silne motywacje płacowe, relowania jego działalności z terminarzem prac rządowych nad 4. decentralizacja decyzji i struktur. przygotowa/iiem reformy w taki sposób, by stanowisko Związku Demokratyzacja zarządzania oznaczać musi w szczególności mogło być przygotowane z odpowiednim wyprzedzeniem. Sprawa zapewnienie rzeczywistego wpływu społeczeństwa na decyzjo ta ma podstawowe znaczenie w świetle dotychczasowych doświad podejmowane przez władze. Wymaga to przywrócenia właściwych Niezbędne jest również nakierowanie związkowego zaple relacji między Sejmem a Rządem, zapewnienia reprezentantywnoś czeń. cza badawczego na potrzebę opiniowania szczegółowych norm w ci Sejmu, zapewnienia tego, by podstawowe decyzje gospodar .okresie wdrażania reformy. Związek uznając za główny kierunel^ cze, jak akty prawne regulujące działalność gospodarczą, klu czowe plany społeczno-gospodarczą, tak w części zadaniowej . dtialćLiń popieranie kompleksowej i głębokiej reformy, uznaje jednocześnie za konieczne popieranie i popularyzowanie wszelkich inicjatyw i działań •Dak i parametrycznej były kreowane wyłącznie jako ustawy sej doraźnych nie sprzecznych z logiką reformy, a skierowanych na złagodzenie mowę. trudnej sytuar ji społeczeństwa, zwłaszcza ludzi szczególnie narażonych na - stworzenie warunków i praktyki dla rzeczywistego pełnienia : skutki działania kryzysu. przez se^m funkcji kontrolnych wobec administracji wszystkich Delegaci Regionu Dolny Śląsk szczebli, ' Oprać.: OPSZ Dolny Śląsk St.Kiełczewaki,ft.Gorazd,[..Ki.on";, M.LewirtsKi I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW. 301 as43/21/ siłków /kobieta niepracująca - 2 tys. zł, gdy oboje rodzi ce pracują - 4 tys./ Proponuje powtórne głosowanie sprawy zasiłków statutowych. G.Kamiriski zwraca uwagę, że pominięto tezę 1 wersji projektu mówiącą o powołaniu przy KK stałej komisji złożona* z delegatów na I KZD, zajmującej się polityką społeczną. Stanowiłaby ona poznstatutowy organ doradczy. Wnioskuje i włączenie tej poprawki do programu. B.Geremek wyjaśnia, że Komisja rrogramowa zaleciła powołanie taTćiego ciała Komisji Krajowej. Wnioskowi G.Kamińskiego sprzeciwia się A.Mazur /Kujawy 1 Ziemia Dobrzyńska/, który uważa, że skoro komisja' zostanie powołana, nie ma sensu zapisywać tego w programie. Większością głosów poprawka Kamińskiego zostaje odrzuco na. J.Bartmlński /Reg. Środkowo-Wschodni/ zgłasza poprawkę do tezy 13, p. 4. W wersji opracowanej przez Komisję brzmi Dyskusja nad uchwałą programową c . d . . . . 301 on: "Związek będzie popierać: lokalne inicjatywy samopomo - rozdz.V " S o l i d a r n e s p o ł e c z e cy i samoobrony rodzin, np. ruch "Solidarności Rodzin" ństwo - polityka społeczna" 301 Ą>omoc rodzinom alkoholików, pomoc wychowawcza i opiekuńcza, - rozdz.vr''Samorżądna Rzeczpospolita"30-2 ochrona macierzyństwa, pomoc w codziennych czynnościach oso - r o d ź . V I I "Nasz Związek" . . . . 303 bom niesprawnym itd./" Wnioskodawca mówi, że-proponował nie - r o z d z . V I I I "Nowe p o r o z u m i e działalność typu charytatywnego, a samopomoc - partnerskie n i e społeczne 1 303 współdziałanie małżeństw, zwłaszcza mających dzieci. Propo• nuje więc wykreślić tekst w nawiasie. Komisja Programowa przyjmuje uwagę delegata jako auto , 0 godz. 9.00 przewodniczący Prezydium Zjazdu odczytuje poprawkę . I komunikat Ośrodka Duszpasterstwa Parafialnego na Jasnej flo Komisja zgłasza też autopoprawkę do p. 3 tezy 13. Po aka rze o przekazaniu w darze Zjazdowi reprodukcji obrazu Matki picie mówiącym, że Związek domagać się będzie "rozbudowy Boskiej Częstochowskiej. przedszkoli i zmiany form opieki nad dziećmi w żłobkach" dopisać "należy stworzyć ogrody korczakowskie". Wnioskodawczyni E.Przybyszewska /Kujawy/ wyjaśniane nie Następnie odczytany zostaje Ust KKK Pracowników Wy miaru Sprawiedliwości, w którym zwraca się ona do delegatów prędko przybędzie miejsc w przedszkolach, a budowa ogrodów nie wymaga wysokich nakładów finansowych. • o popalcie w walce o niezawisłość sądownictwa •i niezależ K.Ruchniewicz /Gdańsk/ jest przeciwna takim połowicznym ność sędziów:"bez niezawisłych sądów nikt nie będzie się czuł bezpieczny 7 L«st zawwra propozycję uchnaty Zjazdu a te] sprawie. - jak mówl-rozwiązaniom. Wniosek Przybyszewskiej zostaje Podkreśla się w niej konieczność rozpowszechniania przes przyjęty większością głosów. Jeden z delegatów proponuje w dyskutowanej już tezie"13 KZ-ty informacji o sądownictwie i proponuje zobowiązać wła dopisać w p. 3 "jednak nie mniej niż 98 dni od porodu".Uwa dze Związku do opracowania historii sądownictwa polskiego ża, że matce bardziej potrzebny jest urlop po porodzie niż po wojnie /jego rola negatywna i pozytywna w obronie praw ludzkich/, a Komisję Krajową do negocjacji zmian ustaw, tak przed. Komisja Programowa przyjmuje wniosek jako autopopraw l by gwarantowały one niezawisłość sądów. Członków "Solidar kę. J.Tworkowski /Piotrków Trybunalski/ proponuje w p.3 tezy ności" wzywa się do poparcia tych starań1 /włącznie ze strajk 13 dopisać obok żłobków także przedszkola /Komisja Progra ' kiem/., mowa przyjmuje to jako autopoprawkę/, a w p.l tezy 13, mówij cym,że należy stopniowo podnosić zasiłki rodzinne - "jak naj szybciej podnieść zasiłki rodzinne do poziomu minimum kosz tów utrzyntania dziecka". O 9.20 rozpoczyna się sesja poranna. Przewodniczący Przedst. Komisji Programowej uważa dotychczasowe sforrau(informuje o porządku obrad: przewiduje się przyjęcie łowanle za bardziej realne. czterech rozdziałów programu oraz kilku uchwał, wystą Tworkowski sprzeciwia się.Uchwalany jest program Związku, pienia Komisji Skrutacyjnej oraz Manda*-owo~Wyborcze j, a nie rządu i należy walczyć o sprawy społeczne. wolne wnioski. * Delegat Pomorza Zach, mówi, że kłótnie o uchwałę przypo Komisja Skrutacyjna przedstawia wyniki V tury wyborów dc minają mu dyskusję nad ustawą, która zaraz zacznie obowiązy Komisji Krajowej. Żaden z delegatów Gdańska nie otrzymał wać, a nie nad programem stanowiącym przecież z założenia wymaganej większości głosów. Z Mazowsza do KK weszli S.Ja- jedynie wytyczne działania Związku. ; worski i Z.Romaszewski. W głosowaniu druga poprawka Tworkowskiego zostaje odrzu Następnie M.Cerwel w imieniu Komisji Programowej referuv cona. je poprawki do rozdz. V "Solidarne społeczeństwo - polityk*, Jeden z delegatów stwierdza, że przyjmuje się tu tezy społeczna". sprzeczne z ideałami Związku, np. ideałem byłoby zapewnienie Przedstawia wniosek K.Dowgiałły /Gdańsk/, by w p. 3 tezy 12 zastąpić sformułowanie proponowane przez Komisję Progra matce możliwości rezygnacji z pracy i poświęcenia się wycho mową szczegółowym określeniem kompetencji samorządów miesz waniu dzieci. Mówi się o sprawach doraźnych, a powinno się zaznaczyć kańców,/organizacja samopomocy, kontrola rozdziału zaopa trzenia i rejestracja potrzeb społecznych na danym terenie, cele, do których należy dążyć. Komisja Programowa wyjaśnia, że przyjęte zostały warianty oraz dopisać: "Członkowie Związku winni się wykazywać szcz? optymalne. golną inicjatywą w tym zakresie". J.Mllewskl wnosi o zamknięcie dyskusji nad tezą 13. Uzasadniając swój wniosek K.Dowgiałło mówi, że tego typu Jeden z delegatów informuje, że w p. 3 tej tezy nie uwzsamorząd cjsiedlowy byłby szkołą Samoorganizacji społecznej. ględniono jego wniosku o umożliwienie siostrom zakonnym pro zaś rejestracja potrzeb jest szczególnie ważna przed nad wadzenia żłobków i przedszkoli. chodzącą zimą. J.Mllewskl mówi, że Komisja Programowa przyjmuje to jako W głosowaniu delegaci odrzucają poprawkę Dowgiałły. autopoprawkę. Nie zgadza się z nim referent Komisji. Uważa W tezie 13 M.Gerwel proponuje następujące autopoprawki Komisji Programowej: w zdaniu "wprowadzenie ruchomego czasu on, że istnieje już taki precedens /szpitale/ i nie ma po pracy i zapewnienia możliwości zatrudnienia w niepełnym wy trzeby wpisywania tego postulatu do programu Związku. Przewodniczący prosi Komisję Programową o ,'jeyzję. miarze czasu dla matek" dopisać."i kobiet w ciąży"? - zmieKomisja przyjmuje wniosek jako autopoprawkę. ; nić sformułowanie p. 3 na: "Związek podejmie działania w Jedna z delegatek informuje, że zawarto już odpowiednie celu egzekwowania obowiązku przenoszenia kobiet ciężarnych i na stanowiska pracy chronionej oraz możliwości otrzymania porozumienie z Ministerstwem Oświaty, poprawka jest więc nie aktualna. urlopu macierzyńskiego., od siódmego miesiąca ciąży" Kolejny delegat mówi, że Komisja nie uwzględniła jego po- do zdania: "Związek domagać się będzie przyznania zasił prawek do tezy 13. Związek w celu zapewnienia każdej rodzi ku macierzyńskiego i wychowawczego wszystkim matkom, nie nie poczucia bezpieczeństwa winien podjąć działania na rzecz tylko pracującym na okres 3 lat" - proponuje się dopisać powszechnego rozbrojenia. Powinien też działać na rzecz "na okres przynajmniej 3 lat" zwiększenia trwałości rodziny i zlikwidowania plagi rozwodów K. Rai pert /Reg. Sląsko-Dąbrowski/ mówi, że wnioskował, oraz zająć się ludźmi nigdzie nie pracującymi, "którzy w aby matkom udzielać urlopu od momentu rozpoznania ciąży. swoim środowisku szerzą zepsucie moralne i krzywdę społeczną i Przewodniczący pyta,czy jest głos przeciw. Ił.'Geremek jest przeciwny wprowadzaniu do programu tych G.Kamiński /Pomorze Zach/ stwierdza, że w ten sposób kc blety Ciężarne byłyby izolowane od otoczenia. Uznaje propo ogólnikowych zapisów. Delegaci w głosowaniu popierają jego *" zycję za sprzeczną z ideą powoływania stanowisk pracy chro stanowisko. Komisja programowa prosi o przegłosowanie dopisku o sios* nionej . trach zakonnych. W głosowaniu delegaci oddalają wniosek Rajperta. J.Brodzkl /Płock/ stwierdza, że chociaż istnieją już w A.Żarach /Dolny Śląsk/ zauważa, że postulat tezy 13, by tej sprawie porozumienia z rządem, nic nit «toV na pr**»*lcoazle, ty Związek wypowiedział się na ten temat. 'kobiety niepracujące miały te same prawa co zatrudnione,j«t Delegaci przyjmują wniosek. niespójny z przyjętymi przez Zjazd zasadami przyznawania ze 7.10. 12 dzień I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW 302 as43/22/ mówi się, iż zasady pluralizmu muszą obowiązywać w życiu po litycznym. Do tego punktu Zb.Pela /Reg.Świętokrzyski/ zgło sił następujące uzupełnienie: "Pluralizm w życiu politycznyn zakładu pracy może być przestrzegany i realizowany tylko gdy zostanie zniesiona instytucjonalna forma-ingerencji władzy politycznej w sferę produkcji i zarządzania gospodarką. Na leży zlikwidować istniejący i nie dopuszczać do powstania jakiegokolwiek nowego systemu namiestnictwa politycznego w zakładzie pracy". Komisja uznała sformułowanie "namiestnictwo polityczne" za zwrot retoryczny, nie pasujący do programu Związku. Wyraziła też opinię, że w dokumentach Związku nie należy w żaden sposób normować "życia politycznego zakładu pracy", . gdyż jest to sfera uboczna w życiu zakładu, a poglądy pollty czńe każdego z pracowników są jego prywatną sprawą. Zb.Pela uzasadnia swój wniosek: polityczne namiestnictwo w zakładach pracy jest-faktem, a wprowadzenie przedstawicie li organizacji politycznych do samorządu ugruntowuje namiest nictwo PZPR. ,'"'•'••.•' Delegaci odrzucają poprawkę Zb.Peli, przyjmując tym samym tekst zaproponowany przez Komisję Programową. W tezie 20 Komisja programowa zgłasza autopoprawkę: przedostatnie zdanie winno brzmieć": "Związek nasz żąda przy wrócenia spółdzielniom samorządnego charakteru", W tezie 21 na końcu akapitu mówiącego o wolnych wyborach do rad narodowych Komisja proponuje jako autopoprawkę dodać Kornisia Programowa wraca do p.5 tezy 15: jest zdanie :"\f tym celu" do S . 1 """ " "•" r. przygotowany zosta za jej dotychczasowym brzmieniem -;to środowisko lekarzy nie projekt nowej ordynacji wyborczej, który po konsultacji będzie decydować, na ile samorządne i niezależne będą izby wśród członków Związku zostanie przedstawiony Sejmowi". lekarskie. Komisja zgłasza też autopoprawkę do pkU3 tezy 22 i proponu Jedna z delegatek przypomina, że inne środowiska medycz je następujące brzmienie:"Uważamy za celowe rozpatrzenie ne /np. Farmaceuci/ również starają się o utworzenie swoich potrzeby powołania ciała o charakterze samorządowym/ Izby Sa izb. porządowej lub Izby Społeczno-Gospodarczej/ na szczeblu naj Delegaci w głosowaniu opowiadają się za utrzymanien! do wyższych władz państwowych oraz podobnych instytucji na niż- | tychczasowego zapisu. szych szczeblach. Ich zadaniem byłby nadzór nad realizacją W tezie 17 p. 5 Komisja proponuje autopoprawkę - w zda programu reformy gospodarczej i pulityka gospodarcza." niu "Nie dopuszczać do budowy osiedli ha terenach skażonych" Tezę 23 pkt 5 należy. zdaniem' Komisji Programowej uzupełnić dodać "i do stosowania materiałów szkodliwych dla zdrowia". o zdanie w nawiasie:'/W ustawie paszportowej powinno być za W tezie 18 p. 5, mówiącej o tworzeniu klubów kultury fi gwarantowane prawo do swobodnego wyboru miejsca zamieszkania zycznej, wprowadza się autopoprawkę:celem klubów będzie nie i "propagowanie" lecz "organizowanie form czynnego wypoczynku, poza granicami kraju oraz powrotu do Polski/". W tezie 24 pkt Ib, w zdaniu postulującym niełączenie funk rekreacji, rehabilitacji i sportu". cji sędziego z jakąkolwiek funkcją polityczną, proponuje się Wnioskodawców domagających się zalegalizowania Związko zamienić "jakąkolwiek" na: "z żadną inną służbą publiczną, wej Organizacji Kultury Fizycznej już na Zjeździe przed^t. Kondsjt Programowej informuje, że powinno to zostać zaleco- zwłaszcza w organizacjach politycznych". Punkt lc o powoływaniu ławników w drodze bezpośrednich wy he Komisji Krajowej . borów należy uzupełnić o "oraz członków kolegiów ds. wykro B.Geremek stwierdza, że do rozdz. V nie zgłoszono popra czeń". wek i proponuje jego przegłosowanie. W pU-iie 3a "Przywrócenie instytucji niezawisłego sędziego Jedna z delegatek protestuje, mówiąc, że złożyła kilka i śledczego, wchodzącego w skład określonego sądu" po słowie nie uwzględnionych w dokumencie Wniosków. Chce przedstawić sądu skreślić fragment o jego kompetencjach, wprowadzając dwie drobne poprawki, które zaginęły. bardziej szczegółowy zapis: "wyłącznie do jego właściwości Prowadzący poddaje pod głosowanie wniosek B.Geremka winno należeć m.in. stosowanie aresztu tymczasowego, kiero informując, ze delegatka zabierze głos, jeśli rozdz. V nie wanie na obserwację w zakładzie leczniczym oraz rozpatrywa zostanie przyjęty. nie zażaleń pokrzywdzonego na odmowę wszczęcia lub umorzenia Zjazd głosuje za przyjęciem rozdz. V. postępowania". Do tezy 14 Komisja Propgramowa proponuje autopoprawkę w pk-cle 4, rozbijającą go na 2 punkty, tak że w nowej wersji pkt. 5, mówi o tworzeniu miejsc pracy chronionej, co pozwoli na włączenie ludzi niepełnosprawnych do normalnego życia. Teza 15 p. 3 - w zdaniu o przemysłowej służbie zdrowia Komisja proponuje dodać "przede wszystkim" /"Przemysłowa sł.ui ba zdrowia powinna skoncentrować się przede wszystkim na pro filaktyce. ..7. Przy omawianiu p.5 ł-ezy 15 pada 'propozycja /Komisja Pro-1 gramowa jest jej przeciwna/f by zdanie:. "Wiąże się z tym ko nieczność przywrócenia właściwej rangi zawodowi, m.in. po- ; przez zmianę systemu wynagrodzeń oraz przez reaktywowanie sa morządnych izb lekarskich" zmienić w drugiej części na: ". . oraz przez reaktywowanie samorządnych i niezależnych od Mi nisterstwa Zdrowia izb lekarskich". Jeden z delegatów proponuje skreślić w pk. 3 tezy 15 fragment mówiący, że leczeniem ma się zajmować wyłącznie służba, zdrowia w miejscu zamieszkania, a przemysłowej pozostawia się profilaktykę. Uważa, że tylko Rakarz przemysłowa zna śro dowisko pracy. Komisja Programowa wyjaśnia, że 'uwzględniono to wpisując w nawiasie, iz podczas leczenia należy brać pod uwagę specy-' fikę zakładu pracy pacjenta. Delegaci w głosowaniu popierają ;stanowisko Komisji. Prowadzący przerywa na chwilę prace nad uchwałą programo wą i odczytuje komunikat przewodniczącego KK, informujący, że pierwsze posiedzenie Komisji Krajowej odbędzie się 8.10 o 10.00. Zostanie na nim Wyłonione' Prezydium KK. Wałęsa uzasadnia to tym, iż jak najszybciej należy ukonsty tuować krajowe instancje Związku, a Prezydium powinno na.tycKno-a.st przystąpić do urzędowania. ' W pk-ti« 2>1J,mówiącym o ograniczeniu roli prokuratury do funltcjl oskarżycielskich dopisać tekst: "Należy zagwarantować prokuratorom większą niezależność przy podejmowaniu decyzji w prowadzonych sprawach" /zamiast zdania: "znieść należy uzależnienie prokuratorów w prowadzeniu spraw-. Punkt 4 /o milicji/ Komisja proponuje uzupełnić o zdanie: "Wydać należy odrębną ustawę o Służbie Bezpieczeństwa". Wszystkie zmiany,tezy 24 były autopoprawkami Komisji Pro gramowej. J.Waszkiewicz /Dolny Śląsk/ referuje poprawki do rozdz. Tezę 25 należy uzupełnić o postulat nowelizacji Kodeksu VI: "Samorządna Rzeczpospolita". Postępowania karnego. , Odczytuje propozycję nowego sformułowania' prawie całego Tezę 26 - o odpowiedzialności za kryzys 1970-1980-Komisja pkt-u 1 tezy 19 /z wyjątkiem pierwszego zdania/: "Monopol wła 'dzy gospodarczej w rękach władzy politycznej jest zasadnicza uzupełnia o zdanie: "Jeśli do dnia 31.XII.1981 r. nie zosta przyczyną kryzysu gospodarczego. Broniący dotychczasowego nie wszczęte postępowania karne w wymienionych sprawach, Ko systemu aparat władzy nie może być wiarygodnym partnerem misja Krajowa powoła społeczny trybunał, który po przeprowa społeczeństwa, a zatem i naszego Związku. Istnieje głęboka dzeniu publicznej rozprawy osądzi i napiętnuje winnych". potrzeba wprowadzenia samorządności społeczeństwa, tym bar Sala przyjmuje tę poprawkę oklaskami. dziej, że jest ona potwierdzona zapisem konstytucyjnym. By zasada ta stała się faktem, niezbędne* jest wprowadzenie plu J.Waszkiewicz przedstawia autopoprawki do tezy 27,28,29. ralizmu^ w życiu społeczno-politycznym, tj. zasady wielbpar2 7 proponuje uzupełnić o stwierdzenie, że Związek bętyjnoścl oraz możliwości swobodnego wyboru różnych programów Tezę , przez społecz,-- ,hwo. W dążeniu do społecznej kontroli władzy . d f ie P ° P l e " ł ^ l c z a n i e wśród młodzieży obok alkoholizmu będziemy współ. .,łali ze wszystkimi niezależnymi od czyn- W ^ ™W ^tezie %4*? R i F ! S : „ ,_., 28! zmianie-ulega jej „___., brzmienie: „„„,„... zamiast •*„,,.„. "kultura ników zewnętrznych organizacjami zawodowymi, społecznymi i i oświata są sprawami całego społeczeństwa" komisja Progra politycznymi". mowa proponuje: "kultura i oświata muszą być dostępne dla Waszkiewicz informuje, że Komisja jest przeciwna wprowa każdego, wymagają opieki i pomocy Związku". dzeniu tej poprawki, uważając, że w przedstawionej przez ni^ zdaniu:"Historia naszego narodu dowiodła, że skazywa wersji powiedziane jest to samo słowami, które prawdopodob ny Po wielokrotnie na śmierć przetrwał, zachował swoją tożsa nie wzbudzą mniej kontrowersji. Komisja wnioskuje o przegło mość nie dzięki siłom fizycznym, ale wyłącznie w oparciu o sowanie wersji przedstawionej przez nią w projekcie. swoją kulturę" zaproponowano dopisać: "Dlatego zmianie ulec T.Waśniewski /Białystok/ jeden z autorów odczytanej po- musi dotychczasowa polityka władz, która ku.1 turę i edukację prawki, uważa zapis Komisji Programowej za zbyt ogólnikowy. doprowadziła do stanu katastrofalnego". J.Waszkiewicz mówi, że to, co w zgłoszonej poprawce powie W pk-ciełtezy 28 uzupełniono podpunkt &, wprowadzając za dziano na temat monopolu władzy, znajduje się w tezie 20,a pis, że "instytucje i'placówki kulturalne powinny być samo deklaracja współpracy z innymi organizacjami pojawia się w wystarczalne finansowo, o ile jest to możliwe i nie powodu tezie 19 i w następnych. je strat społecznych". W wyniku głosowania delegaci przyjmują zapis zapropono W tezie 29, gdzie mówi się, że "jedną, z najpoważniejszych wany przez Komisję Programową. przyczyn obecnego kryzysu w kulturze i edukacji jest upań J.Waszkiewicz odczytuje p-ojekt pkt.4 tezy 19, w którym stwowienie tych dziedzin życia". Komisja Programowa proponu je słowo "upaństwowienie" zmienić na "monopol państwowy1. L KRAJOWY ZJAZD DELEGATOM W zdaniu następnym /"Społeczeństwo musi stać się właścicie lem i.autorem własnej kultury i edukacji"/ zastępuje się słowo "właściciel" określeniem "włodarz". Na końcu pkt-ii 7"Zw.lązek uznaje konieczność rzeczywistej autonomii samorządów pracowniczych w państwowych placówkach kulturalnych i. edukacyjnych" skreślono słowo "państwowych". Dopisano do tego punktu: "oraz kontroli społecznej nad nimi"1 W pk-tie 4,gdzie wymienia się instytucje, którym należy powie rzyó określenie i realizacją polityki kulturalnej; dodano: "Społeczna Rada Kultury'.' Przeredagowano również ostatnie zdanie w tym punkcie, nadając mu brzmienie: "Administracja powinna pełnio jedynie rolę służebną". Tezy 30, 31, 32 pozostawiono bez zmian. B.Geremek otwiera dyskusję nad przedstawionymi autopopraukami. P.Wlekiera /Sląsko-Dąbrowski/mówi o tezie 26: " pow< iniu trybunału społecznego, który miałby osądzić winnych. strzelania do robotników Poznania, Radomia, Ursusa1.' Proponu je zamienić słowo "osądzić" na "ustalić", gdyż trybunał taki nie ma żadnych uprawnień do sądzenia i wymierzania kar. B.Geremek wyjaśniając przypomina Trybunał Bertranda 303 as4 S/23/ Następnie rozpoczyna się dyskusja nad rozdz. VII "Nasz Związek". Przed:! . Kom.Programowo i da informuje, że do rozdz. VII wpłynęło 5 propozycji zmian ych dwie Komisja wpro wadziła już jako autopoprawki: 1/ nowe brzmienie p. 5 e tezy 33; ''Zapewnienie właści wych warunków technicznych dla rozwoju ogólnopolskiego syste mu przepływu informacji, /codzienny serwis informacyjny i zes tawy materiałów publicystycznych/ w oparciu o istniejące ośrodki /BIPS, AS i SIM/ oraz sieć regionalnych biur informa cyjnych"; 2/ dopisano pkt. 5g : "Tworzenie bibliotek przy zarządach Yegionalnych i komisjach zakładowych" Pozostałe zmiany, m.in. by rzecznik KK publikował codzien ny krótki serwiS)Komisja Programowa przekaże Komisji Krajo wej jako zalecenia. , Przew, udziela głosu autorom poprawek, ^JCropiwnicki /Łód7/ wnos i ° skreślenie zdania mówiącego o samofinansowaniu informacji związkowej argumentując, że jest ona deficytowa i powinna być opłacana ze sk.ładek. Przedst. Kom.Programowej proponuje następujący zapis; "Wbii>działalności informacyjnej agendy, prasa i wydawnictwa Russela, który moralnie osądzał winnych, choć nie miał mo żącej "Solidarności" dążą do samofinansowania". żliwości karania w sensie prawnym. W głosowaniu tę propozycję przyjęto. Jeden z delegatów jest przeciwny przywracaniu instytucji S.Hus-kowskl /Dolny Śląsk/ wnosi o usunięcie z tekstu au sędzlego~śledczego7~co postuluje teza 24 pkt 3a. Uważa, że topoprawki Komisji Programowej /pkt. 5e tezy 33/ nazwy SIM, jest to instytucja archaiczna i nie spełniająca swoich za mówiąc, że jest to serwis regionalny i w III zespole progra dań - rozpatrywanie zażaleń i stosowanie aresztu należy je mowym był on krytykowany. ' go zdaniem powierzyć sądom powszechnym. W wyniku głosowania SIM zostaje usunięty z uchwały. Przedst. Komisji Programowej stawia wniosek, aby zosta Głos z sali proponuje uwzględnić w tym samym punlćie Ra wić tezę~2T"~w~3ej "proponowanej postaci. dio' 1tMazowśze"", ponieważ zaopatruje w kasety cały kraj. Większością głosów wniosek ten przyjęto. Przedst. Komisji Programowej zgłasza sprzeciw i proponu M.Janas /Mazowsze/ zabiera głos ws. tezy 28 ptt3/Q samo je vitrzyma^¥atpi^wnTezmienionym kształcie, co delegaci .i wystarpzITnóści finansowej kultury/. Mówi, że. w trosce o sa przyjmują większością głosów. mowystarczalność może dojść do popierania chałtury i innych Następnie Zjazd przyjmuje rozdz. VII. dochodowych, choć ntałowartościowych działań. A.Krajewski /Mazowsze/informuje, że do rozdz. VIII "Nowe J.Waszkiewicz przypomina o fatalnych skutkach dotacji porozumienia społeczne" Komisja Programowa wprowadziła jedną państwowych~w kulturze, dzięki którym np. dzieła Breżniewa poprawkę: zmianę słowa "oczekuje" na "domaga się" w zdaniu zalegają na półkach księgarskich. Nie byłoby tego, gdyby mówiącym o realizacji porozumień z 1980 r. kultura "zarabiała na siebie samą". Zb.Lis /Gdańsk/ wnosi o wykreślenie z tytułu przymiotnika Większością głosów delegaci przyjęli tezę 28 w wersji pro "nowe" - mówi, że "Solidarność" nie domaga się nowego porozu ponowanej przez Komisję Programową. mienia, a konsekwentnej realizacji już podpisanych. Delegat z Wielkopolski ma zastrzeżenia do poprawki wnie Większością głosów zapis zostaje przyjęty w brzmieniu propono sionej - ^ tezy 24 /o powoływaniu w bezpośrednich wyborach wanym przez Komisję Programową. członków kolegiów ds. wykroczeń/. Proponuje zamiast kolegiów Sz.Pawlicki>/Gdańsk/ składa wniosek, by do progra powoływać sądy grodzkie na wzór tych, które bardzo sprawnie mu Związku włączyć 21 postulatów gdańskich i prosi,by tekst działały w Polsce przedwojennej. ten był punktem wyjścia uchwały. M.Thetschel-Zgud /Małopolska/ popiera propozycję usunię Sala przyjmuje propozycję oklaskami. cia tej poprawki. Referent Komisji Programowej proponuje, by 21 postulatów J.Waszkiewicz przypomina, że wprowadzono' ją na wniosek umieścić po tytule uchwały, przed jej tekstem. delegatów.^ Propozycja zostaje przyjęta przez aklamację. Głosowanie potwierdziło przyjęcie omawianej poprawki do M.Pietkiewicz /Białystok/ mówi, że złożył 3 wnioski ws. tezy 24. Polaków~w ZSRR - żaden z nich nie został uwzględniony. K.Soblerajska /Dolny Śląsk/ proponuje, aby w tezie 27 Przedst. Komisji Programowej odpowiada, że wnioski te skic mówiącej o "profilaktyce i resocjalizacji patologicznych zja rowano do Komisji Uchwał i Wniosków, a uchwała o Polonii mówi wisk społecznych" zmienić słowo "resocjalizacja" jako odno także o Polakach w ZSRR. Komisja Programowa zaleciła jednoczę.1 szące się do osób,nie do zjawisk, na "zwalczanie". nie Komisji Krajowej podjęcie działań ws. Polaków w Związku Re Komisja Programowa przyjmuje tę poprawkę. dzieckim /w myśl uchwały o Polonii/. Z.Clechorśkl /Byd"goS2cz/ zwraca uwagę na użycie w tezie Kolejny dyskutant proponuje,by w rozdz. VIII w dwóch miej 23 błędnej nazwy - Międzynarodowy Pakt Praw Człowieka i Oby scach zamiast słowa "władza"użyć "rząd" ponieważ określenie watela zamiast Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Po "władza" jest w tym kontekście "nacechowane negatywnie". litycznych. Delegaci głosują za pozostawieniem dotychczasowej wersji; Komisja uwzględnia tę poprawkę. Oddalona też zostaje propozycja zamiany sformułowania "wd Następnie stawia wniosek o przyjęcie rozdziału VI. kół tego, co nie powinno nas dzielić" na "... co powinno nasi Delegat z Dolnego Śląska zgłasza kontrwniosek. Mówi, że łączyć". rozclział nie~określa stanowiska Związku wobec mniejszości narodowych w Polsce. Zwraca się do Komisji Programowej o pod Jeden z delegatów proponuje włączyć do rozdz. VIII zdanie jęcie odrębnej uchwały w tej sprawie, "Związek zwraca się do rządu i Sejmu PRL, do wszystkich postę powych organizacji społeczno-politycznych o zawarcie społecz Członek, Prezydium ponownie stawia wniosek o przyjęcie nego porozumień!,?., tak by umożliwić społeczeństwu wyjście z rozdziału VI. kryzysu, przyjąć do. realizacji akceptowaną przez społeczeń Zdecydowaną większością głosów - zostaje przyjęty. stwo reformę gospodarczą, określić kierunki i sposoby demokra Ogłoszono 30-minutową przerwę. tyzacji państwa oraz z apelem o zaprzestanie represji i pro pagandy skierowanej przeciwko Związkowi'! W czasie przerwy członek Prezydium czyta teleks z Huty Komisja Programowa sprzeciwia się wprowadzaniu poprawki, Warszawa, który informuje o powołaniu Robotniczego Klubu Bu stwierdzając, że słowo "postępowe" jest nieostre, a fragment dowy Pomnika ks. kardynał;, ; szyńskiego, Prymasa Polski. o reformie gospodarczej sugeruje akceptację rządowego projek Warszawscy hurnlcy zwracają się do delegatów o pomoc i •: tu reformy. udział w budowie. Podają numer konta dewizowego /1049-11660- Dalsze wyjaśnienia delegata sala przyjmuje gwizdami. 15.1-6/ i złotówkowego /1049-11660-132/. Następnie Zjazd przyjmuje rozdz. VIII uchwały programowej B.Geremek proponuje przyjęcie całego tekstu uchwały. 5 -Krupka /Z.Sandomierska/mówi, że uchwała jest źle skon Po przerwie "około' 12.15 przedst 7' komisji Mandatowo-Wyborstruowana - tezy nie są uporządkowane wg ważności. Przypomi czej czyta protokół obecności 7.10. Na sesji poranne;) jest na, że Wałęsa zapowiedział, iż do programu zastosuje się,jeś 769 delegatów, co stanowi 85,6% i - zgodnie ze Statutem li będzie to dla niego wygodne. KK może się więc znaleźć w wystarcza do podejmowania uchwał. trudnej sytuacji. Proponuje, by upoważnić Komisję Krajową do przeszeregowania tez - sztywne trzymanie się kolejności może Przedstawia również wniosek formalny M.Balickiego /Gdańsfc/, doprowadzić do łamania ustaleń. 1 óry proponuje poprzedzić V turę wyborów do KK 2rminutową Wypowiedź ta spotyka się z gwałtownymi protestami sali. tezentacją kandydatów z Gdańska, połączoną z 2-minutowym Zjazd 455 głosami /65 przeciwko , 91 wstrzymujących sif/ nadawaniem pytań. przyjmuje uchwałę. ł Pr zew, odczytuje votum separatum 73 delegatów z Regionów W wyniku głosowania wniosek oddalono /315 za, 342 prze Pobrzeze," "ziemia Radomska, Wielkopolska i Podbeskidzie wobec ciw/. zapisu w rozdz. II akapity 5 1 6 , mówiącym o respektowaniu so Członkowie Komisji Mandatowej rozdają listy wyborcze 1 juszów. -poczyna się VI tura wyborów do KK. I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW 304 as43/24/ Przedst• Komisji Skrutacyjnej Głosowań Tajnych podaje wy-delegaci odmawiają Jędrzejewskiemu głosu, niki VI tury wyborów do KK: oddano 764 głosy. Na -ostatnie Następny wniosek - o zaproszenie Jana Pawła II na II miejsce mandatowe Gdańska w KK wszedł, B.Lis. KZD - wobec sprzeciwu delegatów nie jest głosowany. A.Sobieraj /Ziemia Radomska/zgłasza wniosek,by w związku Odrzucone zostają także wnioski: z dużą liczbą podpisów pod votum separatum przeprowadzić gło-, R.Jarmuszkiewlcza /Łódź/ o odczytanie wyników przeprowadzonej w^eglonie łódzkim sondy na temat podwyżki cen; sowanie tajne nad tym fragmentem uchwały. o udzielenie głosu Z.Szachowlczowi /Zielona Góra/, kt. L.Winiarski /Bydgoszcz/ mówi, że ten punkt został już chce wrócić do projektu uchwały o prawach członka Związku przyjęty. oraz Wniosek oddalono w głosowaniu jawnym. M.Jankowskiego /Mazowsze/ - aby wznowić dyskusję o wyna grodzeniach etatowych pracowników Związku. . Przed głosowaniem tej ostatniej propozycji A.Slkora /Ma łopolska/ prosi "tych wszystkich nawiedzonych, żeby tych sza lonych wniosków nie składali, bo za chwilę padnie wniosek,że byśmy na kolanach z tej sali wyszli". Dyskusja nad wnioskiem A•Przygódzińsklego /Częstochowa/, by ustanowić święto "Solidarności" na Jasne? Górze w pierwszł niedzielę po 26 sierpnia,zostaje przesunięta do wolnych wnios Dyskusja nad projektem uchwały ws. pod wyżek cen - zakończenie 304 ków. Przewodniczący obrad odczytuje wniosek L.Dymarskiego Podjęcie uchwały wś.KSS"KOR" : 306 /Wielkopolska/ o, udzielenie mu głosu ws. rozdziału sprzętu pc ligraficznego. i Ponieważ Komisja Skrutacyjna nie ma jasności co do wyni ków głosowania, L.Dymarskl otrzymuje głos. Obrady wznowiono o godz, 16.00; W związku z wygarnięciem mandatu komisji zajmującej się Na wstępie J.Onyszkiewicz omawia komentarze prasy. Ich rozdziałem sprzętu po1<graficznego,prosi wszystkich zaintere tematem są przede wszystkim podwyżki cen, wybory do KK oraz sowanych o spotkanie podczas fta...... . list Sekretarza Generalnego Węgierskich- Związków Zawodowych. Przewodniczący obrad oddaje głos K.Modzelewskiemu, który Korespondent "Financial Times" omawiając projekt uchwały odczytuje swój projekt, informując o zgłoszonych do niego poK.Modzelewskiego wyraża pogląd, że w najbliższym czasie Zwią- r a w k a c zek musi przeprowadzić z rządem "duże" rozmowy na temat refor-,' pivS ., Projekt Palki Modzelewski uzna je -zakt;.e my, lecz głównym problemem bc<Ute nie samorząd, a ceny i re punktach ze swoim, lecz w istocie mówiący o innej sprawie.Nie traktuje go więc jako konkurencyjny. kompensaty. Autorzy drugiej poprawki wnieśli o uwzględnienie w uchwa DPA i Reuter określają ogłoszenia podwyżki cen tytoniu le Zjazdu stanowiska dużych zakładów pracy Mazowsza /patrz: podczas Zjazdu jako prowokację. S..206/, Prasa przynosi dalsze interpretacje wyników wyborów do KK K.Modzelewski proponuje, żeby'tekst tej poprawki włączyć "Financial Times" pisze o "wycięciu centrum", jakim wg obrad. niego są eksperci,na rzecz radykalnych skrzydeł. Przewidu do protokołu W trzeciej poprawce, zgłoszonej przez delegatów z Mazow je też rozbicie w łonie nowowybranej Komisji Krajowej. Diet sza:- S .Kawalca, K.Łypacewicza, P.Szczepańskiego i S.Krukow "Mew Sbci-tesman'a" wybór Wałęsy stanowi dowód pragmatyzmu skiego proponuje się: nie określać terminu, w jakim KK ma delegatów. ogłosić powszechny strajk ostrzegawczy, zażądać wstrzymania zwraca uwagę na członków ujawnionąpartii, w czasie niechęć "Times" - z jednej strony - do a wyborów z drugiej - do podwyżki, a nie zamrażać ceny detaliczne, zobowiązać Komisję!* KOR-u. Spadek popularności tafcich działaczy jak B.Lis i B.Ge- Krajową do zorganizowania badań kosztów utrzymania oraz doma- \ rgmek może świadczyć o niezadowoleniu z niedemokratycznego ipo-g a c s i ę natychmiastowego wprowadzenia dodatku drożyźnianego sobu kierowania Związkiem. Autor czwartej poprawki T.Wójcik /Dolny Śląsk/ uważa, że BBC donosząc o spotkaniu A.Szyszki z K.Hofmanem w Ostra- w tekście Modzelewskiego występuje sprzeczność między sformuvle zwraca uwagę, że w tym samym czasie "Solidarność" otrzy łowanien«^re.'Solidarność" żąda, a dalej użytym: "w razie nie osiąc mała oświadczenie z wyrazami poparcia od Komitetu Założyciel nięcia porozumienia". skiego Wolnych Związków Zawodowych w Pradze. Odpowiadając na te propozycje K.Modzelewski stwierdza,że "Guardian" i "Le Matin" /w komentarzach do wywiadu udzie- z a określeniem terminu strajku przemawiają nastroje załóg. lonego „Sternowi przez Zamiatina/ określają list węgierskich Wyznaczenie terminu stworzy możliwość powstrzymania licznych związków zawodowych jako przełom w stosunku krajów socja niekontrolowanych strajków, zwiąże jednak ręce Komisji Krajo listycznych do "Solidarności". wej. Modzelewski wyjaśnia ., że proponuje, aby w termi nie dwutygodniowym proklamować, a nie przeprowadzić strajk. St.Kawalec /Mazowsze/ uzasadnia wniosek, kt. jest współ Przybyły z Lublina przedstawiciel kombatantów z AK i POł- autor em7~Stwierdza, że wyrażone w uchwale KKP i programie stć skich Sił Zbrojnych .na Zachodzie wręcza L.Wałęsie pamiątki po n o w i s k o Związku wobec podwyżek cen jest jasne: "Solidarność" gen. Sikorskim, własność inż. A.Hadrawy, byłego żołnierza Po]- n l e go dzi się na żadne zmiany cen bez uprzedniej konsultacji.' sklch Formacji Zbrojnych w Anglii: "Autentycznemu przywódcy W uchwale zaproponowanej przez Modzelewskiego mówi się o narodowemu, Panu L.Wałęsie z życzeniami doprowadzenia naszej, itrajku z powodu jednej podwyżki, a przecież strajk - osta drogiej Ojczyzny do spodziewanego rozkwitu...". teczna broń Związku - staje się coraz mniej skuteczny. Jest to w interesie władzy, która celowo prowokuje Związek do ciąć Następnie pr zewodniczacy obrad informuje o wnioskach for łych akcji strajkowych. malnych, jakie wpłynęły do prezydium w czasie przerwy: Żądanie zamrożenia cen detalicznych na produkty podstawo 107 delegatów podpisało wniosek, by zobowiązać Prezydium we jest nierealne, ponieważ są wśród nich takie /np'. ziemnia KK do ukonstytuowania się natychmiast po zakończeniu wyborów ki/, których ceny są z zasady niestałe. Strajk pod hasłem za ,w obecności delegatów. mrożenia cen wzbudzi nadzieje, które nie mogą być spełnione. Zgodnie z procedurą prowadzący prosi o głos przeciw wnios Należy obliczyć wskaźnik wzrostu kosztów utrzymania oraz kowi - jeden z delegatów zwraca uwagę na brak zgody zaintere opracować zasady ustalania dodatku drożyźnianego. sowanych. K.Modzelewski wyjaśnia, że w projekcie uchwały idzie o W głosowaniu wniosek 107 delegatów zostaje odrzucony. to, by poprzeFTądanie zamrożenia cen wymusić na rządzie pod Zjazd oddala również podobnej treści wniosek zgłoszony jęcie poważnych rozmów na temat powiązania zmian cen z poli przez 47 innych delegatów. tyką antykryzysową i całokształtem reformy gospodarczej. K.Swiontkowski /Pomorze Zach./ i M.Swltek /Gdańsk/ propo Pod głosowanie ma być poddana kwestia określenia terminu nują,aby na najbliższym posiedzeniu KK omówić blokadę ekspor strajku: w ciągu 2 tygodni czy w ciągu najbliższych tygoStu. tu żywności i związane i. nią represje. Jednocześnie proszą o Z sali pada pytanie o niebezpieczeństwo przeciągnięcia głos dla uzasadnienia.wniosku. strajku poza proponowany w uchwale termin. ŁJiuczai /Małopolska/ sprzeciwia się: Komisja Krajowa zofModzelewski wyraza~pFzekonanie, że jeślTlrtraLegia "Solidar t tała wybrana właśnie po to., zęby zajmować się takimi s p r a w a m i ^ j p - g ^ ^ c z y t e l n a , to dyscyplina związkowa zapobiegnie Zjazd nie ma na to czasu. podobne] ewentualności. Delegaci nie zgadzają się na udzielenie głosu SwiontkowPo odczytaniu właściwego akapitu projektu uchwały Zjazd skiemu i Switkowi, zobowiązując przy tym KK do zajęcia się p r z y j ą ł „ ers ję zaproponowaną przez K.Modzelewskiego, blokadą eksportu jako sprawą pilną. K.Modzelewski mówi.o.zobowiązaniu KK .do zorganizowania Odrzucony zostaje wniosek o odczytanie 21 postulatów 9da>l-bada?rS5a--— r o s t e m k o s z t ó w utrzymania. Nie wprowadził jej,po skich i wysłuchanie ich na stojąco. ' nieważ jest to zalecenie dla OPS-Z-u, podczas gdy adresatem Zjazd odrzuca tez wniosek o ponowne głosowanie fragmentóv j es t r z a d programu, mówiących o sojuszach. Wnioskodawca uzasadnia tę S.Kawalec podtrzymuje potrzebę wprowadzenia.tej poprawki, propozycję koniecznością spełnienia wymogów formalnych i pow~?lo"so^alliu zostaje ona odrzucona. . ruszeniem,jakie sprawa ta wywołała wśród delegatów. K.Modzelewski wyjaśnia przyczyny, dla których nie wprowa„„, AiSokołojłStk /Re<J- Sr.-Wschodni/ sprzeciwiając się mówi: dził~do"p!^ektu~uchwały żądania natychmiastowego przyznania Niech ktoś z nawiedzonych nie robi błazna ze Zjazdu-, dodatku drożylnianego. Jest to 9 punkt Porozumienia GdańskieJ.J^drzejewBkl /Gdańsk/ wnosi o udzielenie mu głosu. j e g o zdaniem, w sposób odpowiedziałgo. Po2a tym n i e m o z n 3 ( Po proteście R.Nlegosza /Jelenia Góra/.który proponuje, by "y żądać automatycznego dodatku w okresie kryzysu i wychodzę zamknąć sekretariat Zjazdu i nie przyjmować więcej wniosków, nla z niego. Modzelewski widzi pewną sprzeczność między posti I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW 305 as43/25/ latem pełnego pokrycia kartek i wprowadzenia dodatku. statusu przemawia prowadzona przez władze akcja delegalizacji _ _ _ _ _ _ _ odpowiada, ze 9 punkt Porozumienia nie jest do. P r z e c i w k o 2 a ś - to, iż niektóre komitety pod pozorem obrony tej pory zrealizowany. Rekompensata nie musi być pełna, je} w i ę z l o n y c h prowadzą działalność polityczną, nie zawsze zgodwysokość będzie przedmiotem negocjacji. Chodzi jednak o sytUE n ą z poiityką Związku. cję rodzin najniżej uposażonych. ' w g ł o s o w a n i u zdecydowano, że Komitety powinny być uznane W głosowaniu delegaci odrzucają tę poprawkę. z a a g e n d y z w i ąz ku Odpowiadając na zastrzeżenie T.Wójcika Modzelewski mówi, pozostawić Następnie wywiązuje się dyskusja, czy w punkcie nal *' że nie ma tu sprzeczności, gdyż żądanie poparte strajkiem sformułowanie "zaleca ZR-om uznanie..." czy1 też jest najbardziej skuteczne. napisać "uznaje" . T.Wójcik podtrzymuje swoje stanowisko. Jego propozycja Większość delegatów wypowiada się za sformułowaniem "uz zostaje odrzucona w głosowaniu. naje" - zgodnie z propozycją K.Dowgiałły /Gdańsk/, kt.. pod K.Modzelewski ponownie odczytuje swój projekt, który w kreślił konieczność udzielenia Komitetom jak najszybciej po całości zbstaTJe przyjęty w głosowaniu. parcia. W dyskusji nad tym, czy regulaminy KOWzP zatwierdzać ma ją ZR--y czy KK, zwolennicy tej drugiej możliwości: W.Frasyniuk U c h w a ł a ws p o d w y ż /Dolny Śląsk/,ŁKosmahl /Mazowsze/,KDowgiałło /Gdańsk/-argu Ostatnie miesiące przyniosły wyraźne uwstecznienie poli mentowali, że konieczne jest ujednolicenie przepisów określa jących działalność KOWzP, co przy "zatwierdzaniu ich przez ZR tyki rządu. Atakom na nasz Związek i mnożącym się prowoka cjom prokuratorskim towarzyszy polityka społeczno-gospodarcze n l e będzie możliwe. RJCostrzewa /Łódź/ zgłasza wniosek, by wymierzona w podstawowa interesy materialne ludzi pracy. regulaminy opracował Ogólnopolski Zjazd Komitetów,a KK jedyOdrzucono wysunięte przez "Solidarność" żądanie kontroli nad n l e Je zatwierdziła. produkcją, zasobami i dystrybucją artykułów pierwszej potrzePoprawkę wraz z uzupełnieniem Kostrzewy zaakceptowano w by. Jednocześnie, wbrew wcześniejszym zapowiedziom Tządu nie g osowaniu. nastąpił powrót do racji żywnościowych sprzed I-go sierpnia, Następnie przyjęto całą uchwałę, przeciwnie zabrakło pokrycia rynkowego nawet dla norm jedno stronnie przez yząd obniżonych. Zamiast skutecznych działań = = = = = antykryzysowych rząd podjął działania, które obciążają społeU c h-w a ł a czeństwo kosztami kryzysu, ale nie służą jego przezwyciężeniu' w s Kom itetów Obrony Więzionych za Przekonania W sposób arbitralny, bez rekompensaty i konsultacji ze Związkiem wprowadzono podwyżki cen ryb słodkowodnych oraz paod połowy sierpnia br. władze państwowe rozpoczęły akcję pierosów. Zapowiada się dalsze podobne kroki wymierzone w sto-zakazującą wszelkiej działalności Komitetom Obrony Wi^tow^cK *** pę życiową społeczeństwa. Nie jest to w żaden sposób powiążą- Ty^ondnio., Akcji tej towarzyszą próby zastraszania i represjonc ne z reformą gospodarczą. Przeciwnie, walka prowadzona przez wanla działaczy tych Komitetów. NSZZ "Solidarność" o samorządowe podstawy tej reformy natrąI Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ "Solidarność" stwler fia od miesięcy na opór władzy. Związek nasz nie może dłużej dza, żes tolerować tej polityki. Krajowa Komisja Porozumiewawcza uznając wagę sprawy reałiI Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ "Solidarność" żąda: z a c j 1 p k t . 4 Porozumienia Gdańskiego powołała uchwałą z. 1/ wypłaty rekompensat za przeprowadzone ostatnio znaczne dnia 10 grudnia 1980 r. Ogólnopolski Komitet Obi-owy Wufriemytk xa podwyżki cen artykułów pierwszej potrzeby i usług oraz przez- Przekonania. Podjęta przez Komitet Ogólnopolski akcja na haczenia całego dochodu uzyskanego z podwyżki cen towarów mc-rzecz więzionych za przekonania spotkała się z szerokim od*e,nopolowych /tytoniu i alkoholu/ na pomoc socjalną dla rodzin wem społecznym. Jej wynikiem było spontaniczne powstawanie na 'najgorzej sytuowanych; terenie całego kraju Komitetów działających na rzecz uwię2/ zamrożenia cen detalicznych podstawowych towarów do czasu zionych za przekonania. szczegółowego uzgodnienia ze Związkiem programu i terminu Protestujemy przeciwko uniemożliwianiu działań Komitetów zmian cen oraz systemu rekompensat w powiązaniu z przygotowy- na rzecz realizacji akceptowanych przez cały naród porozuwaną reformą gospodarczą i gwarancjami poprawy zaopatrzenia mień społecznych. rynku; Polska winna być krajem bez więźniów politycznych. 3/ ustanowienia związkowej kontroli nad programem doraźnych 1. I Krajowy Zjazd Delegatów N5ZZ"Solidarność" popiedziałań antykryzysowych oraz ich realizacja. Działania anty- rając inicjatywy społeczne na rzecz obrony więzionych za kryzysowe mogą być skuteczne jedynie przy czynnym udziale spc przekonania uznaje Komitety Obrony Więzionych za Przekonania łeczeństwa i jego organizacji, co nie będzie możliwe bez spo- za agendy Związku podporządkowane władzom odpowiednich szcze łecznej kontroli nad gospodarką. ibli. Zjazd zobowiązuje Komisję Krajową,aby w razie nieosiągnid 2. Regulamin działania Regionalnych Komitetów Obrony Wlęziocia w tych sprawach porozumienia z rządem proklamowała w cią-_ny?h za Przekonania opracowany przez Krajowy Zjazd Komitetów gu najbliższych dwóch tygodni powszechny strajk ostrzegawczyj Obrony Więzionych za Przekonania zatwierdza komisja Krajowa, oraz ustaliła formy i terminarz właściwej akcji protestacyj-; 3. Współpracownicy Komitetów Obrony Więzionych za Przekona nej, nih podlegają ochronie Związku na równi z członkami. Jednocześnie Zjazd wzywa SJałogi wszystkich zakładów pracj do powstrzymania się od lokalnych akcji protestacyjnych qróc2 tych, które okażą się konieczne dla obrony bezpieczeństwa Związku. ________ Przedstawiciel Komisji Uchwał 1 Wniosków przystępuje do , . • ... . • .. I czytania projektu uchwały o współpracy z NSZZ RI "Solidarsle K.Goławsk.1 / dlce/ informuje, ze dysponuje fotokopią do n ość", złożonego przez S.Wądołowskiego /Pomorze Zach/. kumentu podpisanego przez szefów MO i .SB w Siedlcach, ktdry Delegat Pomorza Zach, zgłasza zastrzeżenie do punktu mć .świadczy o stałym Taminiu tatannity korekpbnrfentji. Nwwscia dokumentu wiącego, że "Solidarność" powinna udzielić pomocy rolnikom w 5229 i 327/81 wskazuje, że od 1976 /powstanie w Siedlcach sa- organizowaniu ich Związku. Jest zdania, że zająć się tym mogę modzielnej jednostki MO/ ponad 5000 razy dopuszczano się po" .wyłącznie sami rolnicy. gwałcenia art. 87 ust.2 Konstytucji PRL, a tylko w styczniu W głosowaniu zdecydowano odesłać uchwałę do dalszego oprs 1 lutym 1981 poddano kontroli 327 instytucji i osób prywat eowania. nych, m.in. ZR w Siedlcach. Następnie ł>»—«pc«rw»(czytany jest projekt uchwały ws. więź niów politycznych, zgłoszony przez T.Baranowska /Region ŚląsNastępnie przewodniczący obrad odczytuje oświadczenie _ , ; ko-Dąbrowski/ i przygotowany przez Komisję Uchwał i Wniosków Kijowskiego, reżysera, kt. wraz z ekipą filmowców belgijskich /przy pomocy mec. Siły-Nowickiego, obrońcy w procesie KPN/, podczas przerwy kręcił na sali obrad sceny do swojego najnowNa wniosek T.Baranowskiej pierwotna złożona przez nią 1 szego filmu. Zostało to zakwestionowane przez służbę porząd- poparta licznymi podpisami wersja tego tekstu zostaje odczyta kową, chociaż_2 jak wyjaśnia Kijowski - w niczym nie zakłóca- na jako drugi projekt uchwały. ło pracy Zjazdu. Odczytuje też teleks ZR Jelenia Góra proW.Kazariczuk /Mazowsze/ uważa, że uchwała przygotowana •testujący przeciwko zbyt wysokim wynagrodzeniom dla działa- i przez Komisję jest lepsza, ponieważ mówi o wszystkich więźczy pochodzących z wyboru. | niach politycznych, a nie tylko o członkach KPN. W kolejnych głosowaniach delegaci decydują, że Komisja Uchwał i Wniosków będzie pracować nad uchwałą o więźniach po litycznych, a podsto.wą będzie projekt Komisji. — ... — _ Przedst. Komisji Uchwał 1 Wniosków odczytuje projekt uchZ.Romaszewski w Imieniu Komisji Programowej przystępuje wały ws. spółdzielczości /li czytanie?. Informuje, że trzech do II czytania projektu uchwały ws. Komitetów Obrony Więzio- delegatów zgłosiło do niego poprawki i że zostały one uwz* nych za Przekonania. Zwraca uwagę na punkty 3porne: ględnione. 1. I KZD zaleca zarządom regionalnym uznanie KOWzP ża agendy W głosowaniu Zjazd przyjmuje uchwałę. związkowe;' 2. Hegulaminy regionalnych KOWzP zatwierdzają ZR-y; 3. Współpracownicy KOWzP korzystają ze strony Związku z ta U c h w a ł a ws. s p ó ł d z i e l c z o ś c i kiej samej opieki, jaka przysługuje każdemu jego członkowi. Społeczeństwo polskie przystąpiło do odbudowy wartości Informuje, że W.Celiński /Mazowsze/ zgłosił zastrzeżenie: łile jest jego'zdaniem celowe uznawanie KOWzP za agendy zwiąż- społecznych, gospodarczych i kulturalnych wyrastających z kowe. Romaszewski stwierdza, że za nadaniem Komitetom tego ' tradycji polskiego bytu narodowego. Zaistniałv warunki, czas 306 I .KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW. as43/26/ ».».,. skl , /Wielkopolska/ proponuje natychmiastowy powrót do dys-1 i konieczność odbudowy także autentycznej Spółdzielczości. kusji nad projektem uchwały zgłoszonym przez A.Sobieraja. W tym celu niezbędne jest: 1/ nowelizacja prawa spółdziel A_. Porawski. /Wielkopolska/ uzasadniając swój wniosek mówi/ czego , oparcie tego prawa na zasadach nawiązujących do tra , że Zjazd podjął uchwałę popierającą Związek Zawodowy Funkcjo dycji ruchu spółdzielczego w Polsce i będących fundamentem nariuszy MO, a nie potrafi podziękować za pięcioletnią dzia działalności Międzynarodowego Związku Spółdzielczego? i ( 2/ przywrócenie spółdzielniom niezależności, samorządności i łąlność KOR. Drugi ze zgłoszonych tekstów /projekt Niezgodzkiego/ swobody zrzeszania się.V szczególności należyjuznać dobrowol ność tworzenia związków i zrzeszeń i kształtowania ich , mówi Porawski - został przedstawiony po.to, by nie podjąć ucl funkcji; 3/ zagwarantowanie samorządowi pracowniczemu fak- .. wały o KORie.Postawiono je obok-siebie tendencyjnie, choć mó-I tycznego udziału w zarządzaniu spółdzielnią; 4/ uznanie ,j, t wią o dwóch różnych sprawach. Tekst Niezgodzkiego nie jest prawa spółdzielców do kształtowania ;swpich statutów zgodnie ! niczym innym jak przepisanym fragmentem deklaracji programo-j z rolą i zadaniami, jakie spółdzielnia ma realizować; 5/ u-, Iwej. Dlatego też te dwa projekty nie mogą być rozpatrywane je dział spółdzielczości w programie wyjścia z kryzysu. Wymaga, kO konkurencyjne względem siebie. uznania prawa do powoływania rozmaitego typu spółdzielni ; ; Porawski.zgadza się z wynikiem przeprowadzonego przed oraz swobodnego decydowania przez powstające spóftlziełnie chWilą głosowaniai nie należy rozpatrywać obu tych uchwał, o zakresie ich działalności. ponieważ ,tej drugiej rzeczywiście nie ma sensu głosować, ja ko że gejrieża naszego ruchu jest w deklaracji programowej. Zjazd zobowiązuje Komisję Krajowią1 do powołania zespołu "Wydaje hli Się, że ten ^wiązek, który popiera milicjantów w składającego się z delegatów, znawdów ruchu spółdzielczego tym kraju, powinien poprzeć KOR" - kończiy. oraz z ekspertów dla opracowywania iszczegółowych projektów Prowadzący obrady pyta, czy ktoś jest przeciw wnioskowi i nowelizacji ustawy o spółdzielczości. A.Porawskiego. Zjazd zobowiązuje larządy regionalne oraz ogniwa tery S.Gawroński /Kujawy i Ziemia Dobrzyńska/uważa, że skoro torialne Związku do udzielania popa|rcia tym wszystkim zmianom sprawa ta była już głosowana, nie należy do niej wracać. w ruchu spółdzielczym, które pozwolą na jewo autentyczne Zjazd wystarczająco podzięki-, ...i-.owl robiąc mu owację. odrodzenie. '. "Dosyć mamy na tej sali wygłupów politycznych" - stwierdza. I j W głosowaniu wniosek A.Porawskiego zostaje przyjęty. 'Prowadzący o b r a d j I n f o r m u j e , że do Prtezydium p r z e d chwilą Komisja Uchwał i Wniosków przedstawia w II czytaniu pro wpłynął l i s t J-^jCCpskCago^Mazouwe/, jekt uchwały ws. gwarancji niezawisłości sędziowskiej - zosta L i s" t J . J . " L " 1 'Vp s""k"i e g o )e przyjęty większością głosów. . . . A . . ..... . . . . ao Delegatów na I Walny Zjazd NSZZ "Solidarność" Powiadamiam Kolegów oraz Prezydium Zjazdu, że z przyczyn U c h w a ł a zdrowotnych muszę zakończyć swój udział :w pracach zjazdowych,1 ws gwarancji niezawisłości sędziowskiej . Zarazem pragnę podzielić się jedną refleksją. I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ "Solidarność" w Gdańsku Sądząc po głosowaniu nad pytaniem,czy Zjazd ma nadal pra wyrażając przekonanie o niemożności naprawy Rzeczypospoli cować nad wnioskiem,Regionu Małopolska/dochodzę do wniosku, tej bez zagwarantowania niezawisłego sądownictwa uchwala i że bardzo duży procent delegatów uważa, iż cztery ciężkie . dla moich przyjaciół i dla mnie lata - jeszcze cięższe dla 1/ Zwrócić się do wszystkich organizacji zakładowych o naszych rodzin - to lata, które zmarnowaliśmy, gdyż jako będ- członkowie KOR robiliśmy różne rzeczy nie mające nic wspólne , go ani z potrzebami Polski i robotników, ani z historią a~ leżnego od władz politycznych i administracji państwowej. _ i genezą "Solidarności". Muszę stwierdzić, że choćby tak 2/ Zobowiązać władze Związku, a szczególnie Komisję Krajo-; sądziła większość delegatów - i tak w swoim sumieniu nie „ta do opracownia materiałów prezentujących całemu społeczeń- i mógłbym z tym zgodzić się. Nie mniej jest to dla mnie ciężki: stwu historię sądownictwa w okresie powojennym oraz jego ro- j cios moralny, z którego trudno już będzie mi się pozbierać, lę zarówno pozytywną,jak i negatywną w walce o prawa człowie- Przez wszystkie lata walki, jakie wypełniają mcże życie ka i poszanowanie praw całego społeczeństwa. nigdy nie załamałem się wobec wroga. To j|ednak,co się Stało, ! 3/ Zobowiązać Komisję Krajową do szczególnej aktywności w jest ponad moja iiły. Nie żałuję tych 5 lalt w KORze /w tym : negocjowaniu zmian ustawowych zawartych w programie Związku, 4 bardzo ciężkich/, przeciwnie, będę zawaze dumny, że byłem i a zabezpieczających niezawisłość sądów. Zobowiązać wszystkich w KORze i chcę pozostać Wierny jego ideałom; nie jestem jedczłonków Związku do poparcia ich działań z akcją protestacyj - nak pewny, czy jeszcze kiedykolwiek w żydiu umiałbym,gdyby zaszła potrzeba, zaczynać od nowa z garstką ludzi /wtedy ną włącznie zawsze jest tylko garstka/. Nie wytrzymuję dziś atmosfery nienawiści i podstępu, nie wytrzymuję hipokryzji i faryzeizim.. - jeśli odczuwam je i zauważam nie u wroga, a u tych, któ rych miałem jedli nie za przyjaciół, to przynajmniej za towa-j Następnie po raz drugi odczytano projekt uchwały o dzia- rzyszy walki. '! lilności w obronie demokracji i praworządności do czasu I Delegat Regionu Mazowsze IJazdU Delegatów NSZZ "Solidarność". Projekt ten zgłosił -'. Jan Józef Lipski 19.09 A.Sobieraj /Radom/. Przedst. Komisji Uchwał i Wniosków Lnformuje, że wpłynął jeszcze jeden projekt uchwały w tej Gdańsk, 1.10.1981 sprawie. Nie kłóci się on wprawdzie z tekstem Sobieraja, ale Szpital AM jego autor, P.Niezgodzki /Mazowsze/ zgłosił go jako kontrpro(List J.J.Lipskiego został 1.10 przekazany do Prezydium jekt. Zjazdu wraz z poniższym pismem, które nie zostało odczyta Komisja pragnęła dokonać redakcji kompromisowej, ale P. Nlezgodzki nie wyraził na to zgody. Odczytuje tekst Niezgodz ne delegatom: Do Sekretariatu Prezydium kiego, dodając, że do Komisji wpłynęła uwaga, iż powtarza on niektóre sformułowania preambuły deklaracji programowej. I-go Krajowego zjazdu Delegatów P.Kosmowski /Podbeskidzie/ /podniesionym głosem/: "Proszą Przekazujemy list nadesłany nam dla Zjazdu ze szpitala państwa, cały czas jesteśmy tu poddawani nuhipulac;) i przeZ Pre-przez Jana Józefa Lipskiego - Delegata Regionu Mazowsze, zydium. Chciałbym ?aństwu na to zwrócić uwagę. Po pierwsze, Prosimy o odczytanie tego listu po zakończeniu kampanii wyprojekt o więźniach politycznych został zgłoszony przez kole borczej do władz związkowych. żankę z regionu Sląsko-Dąbrowskiego. Z pierwotnego projektu Halina Mikołajska zrobiony został pasztecik, bez jej udziału zupełnie,i sala Zbigniew Roma Izewski przyjmuje to bez żadnych komentarzy. Proszę państwa, wiemy Henryk WujecJ ,. jakie zrobiły kontrowersje na sali - nawet niektórzy tutaj nam mdleli- te właśnie projekty o genezie powstania Związku. I Po odczytaniu projektu uchwały o" KOR p^gpflat.KgmJ H-H dałem swój wniosek formalny 15 minut przed czytaniem tych Uchwał i Wniosków informuje, że po I czytaniu tego tekstu dwóch projektów, o to, żeby w ogóle nie wracać do tej sprawy.: wpłynęła propozycja 'Regionu Małopolska o podobnej wymowie. Wnioskodawcy wycofali ją jednak, zgodziwszy się z treścią pr< Ten wniosek był blokowany do tego momentu, proszę 'PatTfetwa; jektu zgłoszonego przez A.Sobieraja. dość tych manipulacji. To się widzi przez cały dzisiejszy Nie wpłynęły żadne inne poprawki. dzień i w tej chwili nas faszerują uchwałami jedna za drugą Uchwałę przyjęto zdecydowaną większością głosów. i my wszyscy jak maszynka do głosowania podnosimy ręce.Pro szę państwa, chcą z nas zrobić Sejm, jak dotychczas. Ja pro- "•' . „ •; _ , testuję przeciwko takiemu ustawianiu sprawy". Stawia wniosek, ' U c h w a ł a "*" "" aby Zjazd nie rozpatrywał żadnego z projektów. o działalności w obronie demokracji i praworządności Przedst_. Komisji Uchwał i Wniosków proponuje dalszą pra- _ do czasu I Zjazdu Delegatów NSZZ "Solidarność" °^ ni"L0bydwoma tekstami, co zostaje odrzucone stosunkiem gło-~" I Zjazd" Delegatów NSZz" "Solidarność" został powiado7^" sów 228 do 299. miony o rozwiązaniu się Komitetu Samoobrony Społecznej "KOR'.' , Prowadzący informuje, ze do Prezydium napływa ogromna Powstały po wydarzeniach Czerwca 1976 r. Komitet Obrony ilość wniosków formalnych i odczytuje jeden z nich: A.Poraw- Robotników niósł pomoc prześladowanym robotnikom i ich ro dzinom. Stanowił pierwszą zorganizowaną formę powstałej po 1 KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW. 76-tym roku opozycji demokratycznej. Był wyrazem wspólnoty postaw inteligencji i robotników. Za działalność tt-, członkowie i współpracownicy Komitetu byli do Sierpnia 1980 r. wielokrotnie prześladowani, więzie ni i szykanowani. I Zjazd Delegatów składa podziękowanie członkom i 'współpracownikom Komitetu Obrony Robotników, którzy zasłuży li się dobrze obronie interesów robotniczych oraz wspólnej •prawie narodowej. . , Ok. ,19-ej ogłoszono przerwę na kolację. 307 as43/27/ Wolność .1 tolerancja to podstawowe warunki rozwoju kultu ry, wolność i tolerancja to zarazem podstawowy cel edukacji narodowej, przeciwstawny celom głoszonym przez różnorodne totalizmy z lewa i z prawa. Dlatego zdecydowani jesteśmy wydać walkę wszelkiego rodzaju cenzurze dzieł sztuki i nauki. Cen zurę uważamy za zło, na które z konieczności i tylko chwilo wo zgodziliśmy się - lecz nie zgodzimy się na cenzurowanie nauki i sztuki. Ochrona przez cenzurę niektórych zasad poli tyki zagranicznej i wewnętrznej państwa nie może godzić w swobodę badań, naukowych, w prawo do znajomości historii. Nad używanie przez cenzurę ustawy o kontroli publikacji i wido wisk do ograniczania rozwoju kultury i edukacji narodowej Dyskusja nad uchwałą ws.mniej szóści na musi spowodować sprzeciw i udzielenie pełnego poparcia, spo rodowych i uchwałą ws.więźniów politycznych. . . 308 łecznego, również ze strony NSZZ "Solidarność') niezależnym Zalecenia dla Komisji Krajowej 309 wydawnictwom niecenzurowanym. Zdecydowani jesteśmy również wydać walkę wszelkiej dyskry Zakończenie Zjazdu 310 minacji w dziedzinie kultury i sztuki, niezależnie od tego, Obrady wznowiono o 20.30. czy dotyczy ona ludzi czy idei, dzieł czy kierunków, bez Prowadzący odczytuje zaproszenie Zespołu Organizacyjnego względu na formy, które przybiera i skąd pochodzi. W szczególności będziemy przeciwstawiać się jakiemukol Zjazdu~~d"ia wszystkich znajdujących się przed halą "01ivii'; wiek dyskryminowaniu dorobku polskich twórców emigracyjnych, , by wes-zli do środka i z galerii przysłuchiwali się obradom. Następnie K.Turowski/Wij, klwu proworfriT ssij? popoWt-jiowi) itjlasja pro stojąc na stanowisku, iż polska kultura stanowi nierozdzieltest pfKciwto złej pracy sekretariatu Zjazdu, który do ostatniej ną całość, niezależnie od tego, czy powstaje w kraju,czy na wychodźctwie. chwili pr/etrzymuje dokumenty ważne dla prowadzenia obrad, a także przeciwko naciskom wywieranym na Prezydium przez posz Dążeniem naszym będzie demokratyzacja kultury, przez co czególnych delegatów. rozumiemy udostępnienie jej treści najszerszemu ogółowi oby Komisja Programowa po raz pierwszy czyta projekt uchwały wateli,, zapewniając im prawo do prezentowania własnych uczuć i poglądów. Równocześnie stoimy na stanowisku, że de O budownictwie mieszkaniowym, zgłoszony przez 55 delegatów. ;Tekst mówi m.in. o dwukrotnym zmniejszeniu budownictwa i ape- mokratyzacja kultury nie jest i nie może być sprzeczna z pełnym poparciem dla powstawania dzieł o charakterze elitar lcHe do rządu o utrzymanie go na poziomie sprzed 1980 r. Jak przypomina przedst. Komisji Programowej, budownictwo uję nym, bez których niemożliwy jest zdrowy rozwój kultury na rodowej. te jest w tezie 17 programu. • B.3ujawlckl /Białystok/ sprzeciwia się wszelkim uchwałom, NSZZ "Solidarność" jest zdecydowany być gwarantem wolnoś które powielają treść programu. ci kultury narodowej - i deklaruje, że nie rości sobie pre Projekt zostaje w głosowaniu odrzucony. tensji do określania treści twórczości intelektualnej i P. Ejsmont/6<UA»k/a Tmnitni*Komlsi 1 Programowej przedstawia pro- artystycznej. Sztuka i nauka, wartości, które tworzą: piękno ijekt uchwały o Związkowej Inspekcji Pracy /I czytanie/ zgło i prawda - są niezbędne dla rozwoju duchowego człowieka i szony przez 14 delegatów. nie. potrzebują poza tym żadnego innego usprawiedliwienia. Sprzeciw wobec tego projektu uzasadniony jest - podobnie Gwarancję instytucjonalną swobodnego rozwoju kultury w i jak poprzednio - tym, że powiela on program. dzimy w jej samorządności. Samorząd kultury w samorządnym W głosowaniu projekt zostaje odrzucony. społeczeństwie uważamy za jeden z celów programowych NSZZ ' K.Kaczor /Mazowsze/ prezentuje w drugim czytaniu uchwałę "Solidarność", Kultura źle znosi wszelki monopol, a w szcze !wa_. .kultury narodowej. gólności monopol państwowy. Instytucje służebne wobec kul Delegaci przyjmują uchwałę zdecydowaną większością głosów, tury! wydawnictwa i drukarnie, wytwórnie filmowe, teatry, K.Kaczor informuje, że jej autorem jest J.J.Lipski. filharmonia itp. winny stać się samorządne i niezależne od władz państwowych. Kultura będzie nadal wymagać - przynajmniej w niektórych I D e k l a r a c j a p r o g r a m o w a W s. iziedzinach - dotacji państwowych lub komunalnych. Dotacje i k u l t u r y n a r o d o w e j takie nie m o g % jednak stać się podstawą ograniczenia meryto Uważamy, że losy społeczeństwa i narodu polskiego zależeć rycznej samorządności w dziedzinie kultury. będą nie tylko od uzdrowienia życia gospodarczego i ogólnóspo Również nasz Związek - w wypadkach, gdy będzie pełnił ro łecznogo kraju, lecz w niemniejszej mierze od uzdrowienia kul lę mecenasa kultury - musi o tym pamiętać. __________ tury i edukacji narodowej. Podstawową wartość upatrujemy w człowieku, w jednostce lud klej, a cel podstawowy w stworzeniu dla wolnego człowieka naj korzystniejszych warunków pełnego i swobodnego rozwoju w wol Następnie po raz drugi czytany jest projekt uchwały o kor nym społeczeństwie/ w suwerennym narodzie, w niepodległym taktach zagranicznych z autorskimi poprawkami M.Janasa /Ma państwie. zowsze/. Ponad tysiącletni dorobek kultury polskiej, w którym widzi my fundament bytu narodowego, zawiera niewyczerpane bogactwa, które winny być w procesie edukacji narodowej i upowszech U c h w a ł a nienia kultury udostępnione bez kłamstw i przemilczeń1 całe I Krajowego Zjazdu NSZZ "Solidarność" o kontaktach zagranicz-, mu społeczeństwu. Zarazem wyrażamy wolę pełnego otwarcia na .nych. wartości wypracowane przez inne narody naszej szerszej O j czyzny, Europy, pomni, iż od czasu przyjęcia chrześcijaństwa Działalność międzynarodowa Związku opiera się na Konsty do tej wspólnej duchowej ojczyzny wielu narodów należymy. tucji PRL, Paktach Praw Człowieka i Obywatela, ratyfikowanych Pamiętamy, że okresy naszych związków z Europą i światem by przez PRL konwencjach nr 87 i 98 Międzynarodowej Organizacji ły zarazem,okresami powstawania najoryginalniejszych zjawisk Pracy oraz na Statucie NSZZ "Solidarność" . naszej kultury, okresy izolacji przynosiły zastój 1 upadek. Kontakty i działalność międzynarodowa Związku służyć ma Dbając o rozwój kultury polskiej wyrażamy wolę wykazania j ją realizacji statutowych zadań obrony, ochrony i umacniania nie mniejszej dbałości o to, by żyjące w Polsce mniejszości j praw i interesów ludzi pracy. Pragniemy przyczyniać się do z? narodowe znalazły, we wsoólnei z Polakami pewnienia trwałego pokoju na świecie, gdyż są nam obce wszel ojczyźnie warunki dla swobodnego rozwijania swej kultury i kie formy dyskryminacji i wyzysku, przemocy i dominacji ekono przekazywanie jej następnym pokoleniom. Chcemy pozostać w ter micznej, politycznej i światopoglądowej. sposób wierni tradycji Rzeczypospolitej wielu narodów. Położenie na granicy kultur i orientacji politycznych Pomni tego, że do naszej szerszej ojczyzny - Europy zosta oraz doświadczenia historyczne społeczeństwa polskiego nakła liśmy wprowadzeni przez chrześcijaństwo, że chrześcijaństwo dają na NSZZ "Solidarność" obowiązek godzenia sprzeczności i przez ponad tysiąc lat określało w istotnej mierze kształt budowania ładu moralnego w świecie pracy, w stosunkach społe i treści polskiej kultury narodowej, że w najtragiczniejszych cznych, ekonomicznych i politycznych. Fundamentem tegp ładu dla narodu chwilach w Kościele katolickim znajdował on opar jest godność każdego człowieka, jako pracownika i jako osoby cie, że nasza ^t-yka przede wszystkim przez chrześcijaństwo ludzkiej mającej wszelkie należne jej prawa: prawo do demokrj została okreśj a, że wreszcie katolicyzm jest żywą miarą cji i rządności w samorządnym, społeczeństwie. Będziemy reali większości Poldków - uważamy, że w procesie edukacji narodo zować te wartości budując solidarność ludzi pracy, szanując wej niezbędne jest uczciwe i odpowiednio szerokie uwzględnie różnorodność ich poglądów i suwerenność każdego narodu.Będzie nie roli i miejsca chrześcijaństwa i Kościoła w dziejach Pol my też utrzymywać i rozszerzać kontakty z Polonią na całym ski i świata. świecie, działając na rzecz zachowania przez nią świadomości narodowej poprzez pomoc w realizacji prawa dostępu do kultur} Zarazem wypowiadamy się za neutralnością światopoglądową państwa we wszystkich dziedzinach, przede wszystkim w dzie polskiej . dzinie edukacji narodowej i kultury,i w neutralności takiej Kontakty z organizacjami reprezentującymi ludzi pracy*,inupatrujemy zabezpieczenie tolerancji, którą szczycili się na nych narodów "Solidarność" prowadzić będzie w sposób nieza-leż si przodkowie. Różnorodność i bogactwo, które cechowały okre ny od władz państwowych, partyjnych. organizacji religijnych sy rozkwitu polskiej kultury - winny być dziś naszym celem. i. jakichkolwiek innych instytucji. Będziemy rozwijać współprć Wolność wszelkiej twórczości intelektualnej i sztuki to cę międzynarodową w dziedzinie pracy organizacyjnej, kształ przede wszystkim prawo do nieskrępowanego współistnienia cenia związkowego, umów zbiorowych, ochrony pracy, wymiany Światopoglądów, postaw .; kierunków i do swobodnego ścierania kulturalnej i turystycznej. się ich. I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW 308 aE;41/28/ Chcemy, aby wspótprace\fca'zrealizowała się szczególnie na Prowadzący proponuje głosowanie na tym, który z tekstów szczeblu organizacji związkowych, zakładowych i regionalnych. b**i NSZZ "Solidarność" podejmuje wszystkie niezbędne działa H.Wujec /Mazowsze/ twierdzi, że można przyjąć zarówno uch nia w celu ochrony interesów pracowników polskich zatrudnio wałę, jak i apel. nych z>a granicą i zagwarantowania im praw związkowych. Równo Głosowanie: projekt Cichonia zostaje skierowany do dal cześnie zapewniać będziemy w razie potrzeby niezbędną opiekę szej pracy Komisji Uchwał i Wniosków. pracownikom cudzoziemskim, pracującym w Polsce. Kom.Uchwał i Wniosków stwierdza, że nie widzi żadnej mo Komisja Krajowa winna uporządkować organizację kontaktów żliwości dalszej pracy nad tym tekstem. zagranicznych, a w szczególności rozwijać działalność FunduW kolejnym głosowaniu delegaci przyjmują projekt Cichonia -,zu Społecznego "Solidarności", w ramach którego należy zln-r jako uchwałę Zjazdu. tegrować bank leków oraz inne inicjatywy pomocy zagranicznej. Komisja Uchlał i Wniosków stwierdza, że jest to procedura sprzeczna z regulaminem obrad. Prowadzący czyta wspólny wniosek formalny szeregu delega tów ws. dalszego toku obrad: 1. wszystkie wnioski i projekty uchwał zakwalifikowane przez Komisję Uchwał i Wniosków jako Jeden z delegatów zgłasza zastrzeżenie do projektu? nie "wolne wnioski" Zjazd przekaże Komisji Krajowej do rozpatrze został w nim uwzględniony jego wnipsek o powołanie Rady d/s nia i realizacji; 2. zostaną one umieszczone w dokumentach i Kontaktów z Zagranicą. Organ taki H zdaniem delegata - jest materiałach Zjazdu. Jeden z delegatów upomina się o swój wniosek postulujący j konieczny, by odciążyć Komisję Krajową, której przekazano uchwiTę o opracowaniu przez Związek własnego programu wyjścia zbyt wiele innych spraw. i W głosowaniu delegaci przyjmują uchwałę o kontakach zagr< z kryzysu. W głosowaniu delegaci opowiadają się za odesłaniem wszelkich dalszych wniosków do Komisji Krajowej. nicznych w wersji proponowanej przez Komisję. T.Wójclk /Dolny Śląsk, członek Komisji Uchwał i Wniosków/; Prowadzący prosi autorów wniosków mówiących o dalszym to stwierdza, ze ost(><-"l wniosek formalny /określający dalszy ku obrad, by uzgodnili je między sobą od razu na sali.. Następj:ok obrad/ zosta? •« .iv pr "• ;.ie bez zapytania o zda-! nie informuje o wniosku formalnym Z.Łupiny /Reg. Środkowonie Komisji. Tymczasem są spra/^ , .,. «.-e Zjazd powinien jednak Wsch/ ws. projektu uchwały o mniejszościach narodowych ,która rozpatrzyć. < wypełniłaby lukę w rozdz. VI uchwały programowej /.Samorządna ^.ijowatglto stwierdza, że głos ten jest votum separatum woRzeczpospolita"/. Informuje, że Z.Łupina oraz W.Cichoń /w imieniu delegatów Torunia/ protestują przeciwko spychaniu ich bec ^stanowiska Komisji^Uchwał i Wniosków, Pb raz drugi czytany jest projekt uchwały domagającej się' projektu do wolnych wniosków. Uwolnienia L.Moczulskiego, R .Szeremietiewa i T.Stańskiego: J.Dowglałło /Mazowsze/ stwierdza, że Komisja Uchwał i P r 6*°1ek™tr°"..u'c h w a ł y " w B. w i ę ź n i ó w p o l i t łjciriyełu Wniosków V) sierpniu roku bieżącego krajowa Komisja Porozumiewaniem materiały, które otrzymała, zakwalifikowała do wol NSZZ "Solidarność"uznając konieczność zachowania pokoju spełw nych wniosków. cznego w kraju, skierowała apel do organizatorów marszu gwi&i R.Niegosz /Jelenia Góra/ apeluje,aby przerwać czytanie projekTów uchwał i przekazać je Komisji Krajowej. Jest to bo dzistego o odwołanie tej formy protestu przeciwko stosowaniu wiem 57-ma uchwała: "Jeśli wyprodukujemy 120 uchwał, to nie aresztu wobec osób więzionych za przekonania. Jednocześnie będzie potrzebna Komisja, wystarczy sam -jan Leszek". Np. pię< KKP stwierdziła, że otoczy opieką ludzi aresztowanych W toku i dziesiąta z kolei uchwała Zjazdu o spółdzielczości pokrywa iodbywania się procesów politycznych. się całkowicie z odpowiednim fragmentem programu Związku. W chwili obecnej trzech ludzi, tj. Leszek Moczulski,Ro- , : muald Szeremietiew i Tadeusz Stański, odpowiadających przed sądem pod zarzutem popełnienia przestępstw politycznych,znajW-JUchoń /Toruń/ uzasadniając projekt ws. mniejszości na- duje się w więzieniu. Zjazd Delegatów NSZZ "Solidarność" wyra' rodowych~stwlerdza, że trzeba" głośno mówić o tych problemach,, ża przekonanie, że podstawą aresztowania z powodów prowadze"Państwo wiecie, co to je;;t Zjednoczenie Patriotyczne "Grun- nia w sposób jawny działalności politycznej może być wyłączni wald", co to jest "Rzeczywistość". ..iprawa ta pojawia się na- prawomocny wyrok sądowy. na tej sali - przykładem rozrzucane na Zjeździe antyse Tu następuje zdanie, które jest poprawką do tekstu opraco. mickie ulotki. Dlatego, w imię ludzkiej solidarności,należy wanego przez Komisję Uchwał i Wniosków, zgłoszoną przez T.Ba codjąć tę uchwałę. ranowską /Reg. Źląsko-Dąbrowski/: A.Gwiazda proponuje, żeby główne tezy uchwał przyjąć -na "W związku z tym, domagamy się uwolnienia aresztowanych, j Zjeździe.i przekazać do zredagowania Komisji Krajowej. stwierdzając, że ich więzienie jest sprzeczne z punktem 4Większość delegatów głosuje za odczytaniem projektu to Porozumienia Gdańskiego". ruńskiego. Dalszy ciąg tekstu opracowanego przez Komisjęt Przedst. Komisji Uchwał i Wniosków przedstawia projekt "Zjazd ©legatów zaleca nowo wybranej Komisji Krajowej, uchwały~w wersji przygotowanej przez"Komisję Uchwał i Wnios aby udzieliła poręczenia trzem wymienionym oskarżonym. Powyżków, traktując to jako I czytanie: . , u.t«w3";W ;CVWJJ s z e stanowisko Związku Zjazd Delegatów NSZZ "Solidarność" ~-=^- r --"~--Pr.-J«WV VHC.WB.1-T>,) VTi. W«;«.JMc!..; iAO.»o<Ho»ycŁ. I *•* przedstawia Sądowi Najwyższemu jako najwyższemu organowi wymii Wieki sąsiedztwa naszych narodów na jednej ziemi i pod ru sprawiedliwości w PRL". wspólnym dachem obrosły licznymi- krzywdami i pretensjami. Dziś, gdy w dużym stopniu gnębią nas te same troski, zwracam? się do was, żyjących we wspólnej z nami państwowości, z apeler w n i o sT^ranowska /Reg.Śląsko-Dąbrowski/uzasadniając swój lidarność w walce o demokrację i wolność. Rozumiemy i sz<vc e f k stwierdza, że nie można stosować prawa karnego w wal Politycznej. nujemy wasze odrębności religijne, kulturowe i narodowościoJeŚSfl^dęlegatdw jest przeciwny tej uchwale, gdyż ozna Oczekujemy autentycznych inicjatyw w waszych środowiskach, --za ona, jego zdaniem, wywieranie nacisku na sąd, o którego będziemy je przyjmować z uwagą i życzliwością. Będziemy zde -.'ydowanie przeciwstawiać się wszelkim próbom dzielenia nas. niezależność Związek walczy. Zwraca też uwagę, że podstawą Walczyć będziemy o zagwarantowanie pełni praw obywatelskich aresztowania może być nie tylko wyrok, ale i orzeczenie sądu. Delegaci głosują za wprowadzeniem poprawki T.Baranowski<u wszystkim Polakom, niezależnie od ich przynależności narodo g°JBj^2a_Uchwał i Wniosków zwraca się o drugie czytanie wej, etnicznej i pochodzenia. — —; . Delegat z Torunia kwestionuje sformułowanie tekstu jako tego projektu i poddanie go pod głosowanie. J^Jerz /Ziemia Radomska/ zgadza się z tekstem z tym zas apelu do mniejszóTci narodowych. Uchwała powinna zawierać trzeżeniem, ze za przekonania nie wolno więzić nawet na pod atanowisko Zjazdu. Wnioskuje o przedstawienie oryginalnego stawie prawomocnego wyroku sądowego. projektu toruńskiego. £J*°2E*2£ł!2ws!si /Śl-rDąbrowski/ zauważa kontrast między programem, który "aż ocieka od demokracji i pluralizmu" a Czyta go na p r o ś b ę Komisji Uchwał i Wniosków W.Cichoń /Toruń/: proponowaną uchwałą, która jest i ego zaprzeczeniem, bowiem można z niej wnosić, że dopuszcza się osadzanie ludzi w wle zieniu za poglądy - byle na podstawie wyrolu sądu. h w a o ś c Zjazd w głosowaniu przyjmuje poprawkę Rozpłochowskiego.fr w i. m n i e j d o w ych usunąć z. projektu kwestionowane zdanie. " Dbając o rozwój kultury polskiej, otwartej na dorobek JSMQ_2_ieleg.atów protestuje przeciwko ograniczaniu uchwł innych narodów,wyrażamy wolę wykazania nie mniejszej dbałoś ły tylko do trzech ludzi, podczas kiedy więzionych za przeko ci o to, by obywatele polscy należący do innych narodów i grup etnicznych - Białorusini, Cyrranie, Grecy, Litwini .Łem- nania jest więcej. Kowie, Niemcy, Ukraińcy, Tatarzy, Żydzi i inne narodowości Uchwała o więźniach politycznych zostaje w głosowaniu znaleźli we wspólnej z Polakami Ojczyźnie warunki do swobodprzyjęta. rozwijania swej kultury i przekazywania jej następnym pokoleniom. Chcemy w ten sposób pozostać wierni tradycji Rreczypo pol 1 taj wielu narodów. Uchwała ws w i ę ź n i ó w politycznych Bogactwo kultury polskiej to również odrębności regle naJ na, które winny być kultywowane. W sierpniu br. Krajowa Komisja Porozumiewawcza NSZZ "Sólii Związek nasz sprzeciwia sio wszelkim podziałom narodowo.«•- darnotić", uznając konieczność zachowania pokoju społecznego (.lowym 1 walczyć będzie o zagwarantowanie pełni praw obywatel-w kraju.skierowała apel do organizatorów "marszu gwlaździs h wszystkich Polaków, nitzależnie od ich orzynależności tego" o odwołanie tej formy protestu przeciwko stosowaniu anarodowe) lub pochodzenia. resztu wobec osób wiezionych za przekonania. T KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW. Jednocześnie KK.P stwierdziła, że otoczy opieką ludzi aresztowanych w toku odbywających się procesów politycznych W chwili obecnej w rolsce trzech ludzi, t j . Leszek M o czulski, Romuald Szeremietiew i Tadeusz Starski, odpowia dających pod zarzutem popełnienia przestępstw politycznych znajduje się w więzieniu. Domagamy się uwolnienia aresztowanych, stwierdzając, \e ich więzienie jest sprzeczne z punktem 4 Porozumienia Gdań skiego. Powyższe stanowisko- Związku Zjazd Delegatów NSZZ "Sołidarność" przedstawia Sądowi Najwyższemu, jako najwyższemu orga nowi wymiaru sprawiedliwości PRL. ' 309 as43/29/ 2/ Powołać należy rzeczywisty samorząd rolniczo-pracownlczy w organizacjach spółdzielczych i przedsiębiorstwach pań stwowych. Wspóinie tworzyć mechanizmy zarządzania wolne od zniewalających nacisków biurokracji. 3/ Razem współdziałać w tworzeniu rzeczywistego i. demo kratycznego samorządu terytorialnego na w s i , rad gminnych i programu ich działania w gospodarczej i społecznej sferze. 4/ Udzielać koniecznej i daleko idącej pomocy NSZZ RI zwłaszcza w zakresie ugruntowania organizacyjnego związków zawodowych w rolnictwie, Następnie przewodniczący czyta wniosek . zgłoszo ny przez Sz .Pawlickiego - "/Gdańsk/ proponujący, aby "Zjazd uznat sztandar M K S Gdańsk z sierpnia 1980 r. za sztandar NSZZ " S o £0j2J^ja_Uc|waJ^J^Jn_ipsk.ów informuje, że autorem projektu lidarność". Po wyjaśnieniu, że wniosek został uzgodniony z właścicie uchwały ws . KSS "KOR" nie" była Komisja, lecz delegat A.Sobie lem sztandaru, zdecydowaną większością głosów zostaje przyjęraj /Ziemia Radomska/. Następnie czytany jest projekt uchwały Z.Bujaka i L.Abga- t y Przewodniczący oświadcza, że dzisiejszy program został nowicza /Mazowsze/ o współpracy z NSZZ RI "Solidarność"/ zgłoszony jako kontrprojekt do tekstu Komisji Uchwał i Wnios wyczerpany. Wolne wnioski będą zamieszczone w protokole Zjaz du i przekazane KK d o rozpatrzenia i realizacji. ków. Na pytanie adresowane do Komisji Programowej,czy wszyst St.Wądołowski /Pomorze Zach/,jako autor nieuwzględnionej poprawki, opowiada się za tekstem Komisji - mówi on o w s p ó ł kie czynności powierzone jej przez Zjazd "zostały wyczerpane, pracy Prezydiów obu z w i ą z k ó w i b y ł skonsultowany z rolnikami. B.Geremek odpowiada twierdząco. Obok podjęcia uchwały p r o gramowe j p r z e k a z a n e zostały lalecenft, jak ją realizować. Wnosi o udzielenie głosu Janowi Kułajowi. fKBąk /Mazowsze/ upomina się o inne organizacje zawodowe rolników? Przypomina, że "Solidarność Wiejska" utworzona w 1978 r. różni, się od NSZZ RI tym, że nie uznaje przewodniej d l a K o m . i s j i K r a j o w e j roli partii i nie została zarejestrowana. Apeluje o jednakowe Z a l e c e n i traktowanie wszystkich niezależnych organizacji na w s i . Komisja Programowa, działając jako organ I Zjazdu Dele Ł.Abgarowloz /Mazowsze/stwierdza, że niezależnym ruchem gatów, przekazuje nowo wybranej Komisji Krajowej — na pods obwołaŁy się także kółka rolnicze - stąd jego i Bujaka kontr tawie decyzji Zjazdu, dyskusji zjazdowej oraz zgłoszonych projekt. Ostatni akapit tego tekstu, mówiący o pomocy organiza przez delegatów wniosków - następujące zalecenia: cyjnej dla NSZZ R I , jest deklaracją współpracy, a nie wspólno I. O pracy Komisji Krajowej 1. Komisja Krajowa będzie " ;ie się kierować w swojej pracy ty programowej, co sugerował projekt Komisji Uchwał i Wnioskón programem działań i deklaracją programową oraz uchwałami I Zjazdu NSZZ "Solidarność"; Komisja Krajowa powinna zapew Ich projekt - zdaniem delegata - n i e ingeruje w stosunki między związkami chłopskimi, a jedynie ustala kierunki współ nić realizację uchwał Zjazdu przez wszystkie ogniwa Związku. działania. 2. Komisja Krajowa ustali regulamin wewnętrzny swojej pracy, określający zasady pracy Prezydium, formy podejmowa nia decyzji przez Prezydium KK i przez Komisję Krajową; r e -C^S2-?t£ll /Ziemia Sandomierska/stwierdza, że musimy popie gulamin ten Komisja Krajowa powinna przedstawić Komisji rać wszystkie oddolne ruchy na w s i . Poza NSZZ RI i "Solidar Rewizyjnej . nością Wiejską" istnieje jeszcze "Solidarność Chłopska". 3. Komisja Krajowa dla zapewnienia właściwej koordynacji Komisja Uchwał i Wniosków stwierdza, że tolerancja wobec prac w Związku,jak też dla sprawowania regularnego nadzoru .organizacji" wlejskicFf"nie kToci się z Uchwałą o konkretnej nad pracą Prezydium i agend związkowych powoła odpowiednie współpracy z jedną z nich. Proponuje przegłosować ten tekst omisje i rady. Komisje problemowe złożone są z członków uchwały w wersji opracowane] przez Komisję, a sprawę współpra- K o m i s j i K r a j o w e j , zaś rady powołuje Komisja Krajowa spośród cy z innymi organizacjami pozostawić Komisji K r a j o w e j . działaczy związkowych i przedstawicieli zainteresowanych stulu e 'J§^"»T tthr^rrJ ' a b Y rozszerzyć tę współpracę środowisk. W związku z aktualną sytuacją należy natychmiast na szczebel regionów. P ° powołać w KK 3 komisje d / s : T.rAbga^owicz/Mazowsze/ jest przeciwny głosowaniu wyłącz-: a/ negocjacji, b / akcji protestacyjnych i obrony Związku przed zagrożeniem nie jednego tekstu., gdyż musi istnieć możliwość wyboru wewnętrznym /rozważyć propozycję strajku czynnego/, między projektem a kontrprojektera. c/ akcji informacyjno-propagandowych. KCT^lsJ_a_Uchwał i Wniosków odczytuje po raz drugi kontr 4. Komisja Krajowa w zależności od potrzeb stworzy m o ż projekt 'Z .Buj"a1ta~i Ł.Abtprowicza. W głosowaniu delegaci wybierają projekt Bujaka i Abgarowi- liwości pracy zespołom tematycznym delegatów na Zjazd oraz organizacjom związkowym /np. Związkowa Organizacja Kultury cza. Ł ,^J^!Ł9w.i.'..;J5. /Mazowsze/ wyjaśnia raz jeszcze, że chodzi o Fizycznej/, dla współdziałania z władzami Związku w określa współpracę z konkretną organizacją NSZZ RI "Solidarność",gdyŁ niu stanowiska Związku oraz realizacji uchwał Zjazdu. 5. Komisja Krajowa w trybie pilnym zajmie się informacją współpraca ta jest już faktem. Nie jest to jednak sprzeczne o rezultatach I Zjazdu Delegatów. Przedmiotem upowszechnie z poparciem dla wszystkich niezależnych organizacji na wsi. nia powinny być tezy programu działań oraz uchwały Zjazdu. Zjazd przyjmuje ostatecznie uchwałę o współpracy z NSZZ Opracowane mają także zostać poradniki i informatory związ RI według projektu Bujaka i Abgarowicza. ków, przeznaczone przede wszystkim dla komisji zakładowych. 6. Komisja Krajowa w celu nawiązania ścisłej współpracy z NSZZ "Solidarność " RI powoła niezwłocznie specjalny zes pół d o spraw współpracy z tą organizacją. Zespół ten winien Uchwała ws w s p ó l n e g o działania koordynować wspólne działania oba Związków, opracować zasady z NSZZ Rolników Indywidualnych współdziałania wszystkich organizacji na rzecz reformy gosEkonomiczne, społeczne i kulturowe warunki życia na-wsi podarczej, współdziałać w tworzeniu rzeczywistego samorządu tworzą w chwili obecnej niekorzystny klimat dla inicjatywy terytorialnego na w s i . gospodarczej i zjawisk, które stać by się mogły zaczynem wzros Ponadto Komisja Krajowa udzieli konkretnej pomocy w walce tu produkcji rolniczej . Hamulcem wzrostu produkcji żywności o poprawę zaopatrzenia rolników w środki produkcji dbając o jest zbiurokratyzowany aparat skupu i zaopatrzenia,, usług, ich efektywne wykorzystanie. mleczarstwa, budownictwa, banków spółdzielczych, służby rolnej. I I . w sprawie kryzysu 1 reformy gospodarczej Regres na wsi w sferze gospodarczej, społecznej i kulturo 1. Tworząc specjalno, komisję, Krajowa Komisja przystąpi wej winien być zatrzymany. Wiele zależy od współdziałania do intensywnych prac zmierzających, do przygotowania stanoy NSZZ "Solidarność" z NSZZ RI wiska Związku w sprawie reformy gospodarczej /w tym również nych konsekwentnych działań. reformy administracji gospodarczej/. KK powinna dążyć d o Zobowiązuje się Komisję Krajową do powołania w trybie pil uzgodnienia z rządem programu działań zmierzających d o p o prawy zaopatrzenia. nym specjalnego zespołu d/s współpracy z NSZZ RI. Zespół ipowinien mieć za zadanie koordynowanie działań sekcji bran 2. KK winna Informować członków o stanie przygotowań i żowych i zawodowych pracujących na wsi bąd* dla wsi przez posiadanych danych dotyczących stanu gospodarki; szczególnie przygotowanie wspólnego programu działań obu Związków. pilne jest uświadamianie członków Związku o rzeczywistej wielkości kosztów społecznych, wynikających z wybranej drogi W szczególności program ten powinien zawierać następują reformy gospodarczej . • ce tematy: 3. Komisja Krajowa powinna zorganizować referendum ogoli 1/ Organizacje działajejce w rolnictwie, obsłudze rolnic- nozwiązkowe w celu rozstrzygnięcia wariantu podwyżki cen i ctwa, handlu wiejskim, nauczycielstwie, służbie zdrowia, rekompensat. kulturze, służbie rolnej i przemyśle rolno-spożywczym powinny tworzyć 4. Należy podjąć działania na rzecz utworzenia Społecznej •na terenie gmin i małych miast wspólne komisje współpracy z Rady Gospodarki Narodowej mającej prawo przedkładania Sejmo NSZZ RI "Solidarność" celem organizowania działań w zakresie wi społecznych projektów ustaw. -reformy gospodarczej i społecznej. I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW.. 310, as43/30/ Podobne pytanie przewodniczący kieruje do Komisji Uchwał 5. Zaleca się Komi3Ji. Krajowej rozważania wniosków co«!o i Wniosków. dudMZwiązku dotyczących spraw zaopatrzenia rynku, wzrostu J.Dowgiałło informuje, że Komisja powołana została 6.09, produkcji, reformy gospodarczej i cen. w składzie 59~osobowym i działała do 26.09, kiedy to zgodnie III. W sprawach społecznych z uchwałą I tury Zjazdu powołano nową. 1. Ponieważ walka o dostęp do radia i telewizji oraz Podczas I tury zgłoszono 132 wnioski, na podstawie któ reformę grodków społecznego komunikowania jest pierwszopla rych podjęto 23 uchwały, a 22 wnioski przekazano do Komisji nowym zadaniem Związku, Konisja Krajowa natychmiast rozpocz Programowej. W czasie II tury zgłoszono 243 wnioski, na pod nie rozmowy z Tządem, a w razie ich niepowodzenia przygotuje akcję protestacyjną ze strajkiem włącznie. Za sprawy w/w ne- stawie których podjęto 22 uchwały, 49 wniosków przekazano do locjacji odpowiedzialny być powinien imiennie jeden z człon- Komisji Programowej, a ok. 40 zakwalifikowano jako wolne wnioski. tów Prezydium. D.Nowakowska/przewodnicząca Komisji Mandatowo-Wyborczej/ 2. Komisji Krajowa zaleci rzecznikowi prasowemu wydawanie od 15.10. codziennych komunikatów o sytuacji w Związku do pu-czyta ostatni protokół, w którym stwierdza się, że wybory do blikacji w radiowęzłach zakładowych i prasie lokalnej. władz Związku odbyły się zgodnie z regulaminem. Zjazd odrzu3. W pracach nad powstaniem wydawnictwa związkowego należy cił wszystkie proponowane w trakcie wyborów poprawki do regu dążyć do stworzenia możliwości publikowania przez' nie książeklaminu. Wyboru przewodniczącego dokonano w I turze. W wybodla dzieci oraz dzieł klasyków literatury polskiej.Komisja rach do Komisji Rewizyjnej wyłoniono 21 członków, a w wyboKrajowa poprze tworzenie związkowych bibliotek Regionalnych rach do Komisji Krajowej po VI turze powołano 69 członków KK. Wszystkie dokumenty zostaną przekazane nowej Komisji Re zakładowych wizyjnej, która będzie je przechowywała przez 3 miesiące. 4. Komisja Krajowa powoła Związkową Radę Kultury oraz Składa gratulacje nowo-wybranym członkom władz Związku. Związkową Radę Edukacji Narodowej, do których kompetencji Przew. Komisji Skrutacyjnej Głosowań Tajnych, E.Błaszczyń należeć będzie między innymi: ska'stwierdza, że powołana na I KZD Komisja Skrutacyjna Cło- przygotowanie do utworzenia uniwersytetu związkowego, sowań Tajnych zakończyła działalność. Materiały i dokumenty 9 - zainicjowanie Funduszu Kultury Narodowej, prac Komisji zostały przekazane Komisji Rewizyjnej; - działania zmierzające do zrefemowania systemu edukacji Przedst. Komisji Skrutacyjnej Głosowań Jawnych informuje, i kultury. że Komisja zakoficzyła pracę, a protokoły przekazane zostały 5. Komisja Krajowa zorganizuje współpracę i pomoc w re jestracji organizacji młodzieżowych /Niezależnego Ruchu Har do Prezydium Zjazdu. "Ocena naszej pracy należy do Państwa". Przewodniczący Prezydium Zjazdu stwierdza, że porządek cerskiego, Federacji Katolickich Związków Młodzieży, Nieza1-obrad~został wyczerpany. Składa gratulacje nowowybranym ezłor leżn«iFederacji Młodzieży Szkolnej/. 6. Niezbędne jest spotkanie z przedstawicielami związków kom władz krajowych w imieniu wszystkich związkowców "Soli darności" w kraju. Następnie dziękuje zaproszonym gościom za zawodowych należących do ruchu "Solidarność" celem ustale udział w obradach Zjazdu, dziękuje obsłudze prasowej i obsłu nia wspólnego programu działania i zorganizowania współpra dze Zjazdu. Składa gorące podziękowania wszystkim tym, którzj cy. czuwali nad sprawnym przebiegiem obrad: Biuru Organizacyjne 7. Komisja Krajowa w trybie pilnym podejmie prace dla m u , pracownikom Stoczni, którzy pełnili funkcję porządkowych, określenia stanowiska Związku w sprawie ordynacji wyborczej pracownikom poligrafii, druhom z kręgów instruktorskich im. do rad narodowych i Sejmu. A.Małkowskiego. Dziękuje również władzom Uniwersytetu Gdań KK rozpocznie prace nad wypracowaniem koncepcji i zasad działania samorządu terytorialnego. Powinny być one prowadzo skiego za udostępnienie pomieszczeń uniwersyteckich, pracow nikom stołówki, służb zaopatrzeniowych, służb pomocniczych, ne przez komisję d/s samorządu terytorialnego. stałym pracownikom Hali "olivii", a także mieszkańcom Trój 8. KK zajmie się ochroną środowiska życia człowieka / roz miasta. wijając szczególnie problem zaopatrzenia w wodę /szpitale, domy dziecka, małe miasta, wsie/. 9. Komisja Krajowa powinna opracować projekt 1 podjąć dzi£ Po wprowadzeniu sztandarów głos zabiera przew. KK, L.Wałania w celu przywrócenia komisji d/s przyjęć pracowników w łęsa: zakładach pracy. •"Przypadek czy dobry los zrządził, że podobnie jak w i 10. Komisja Krajowa wystąpi do rządu o przyznanie odszko Sierpniu przetrwaliśmy 18 dni. W -Sierpniu właśnie w Stoczni dowań z tytułu inwalidztwa, śmierci członka rodziny oraz też walczyliśmy przez 18 dni. Tamto zwycięstwo okazało się prawa do renty inwalidzkiej osobom poszkodowanym w wyniku zwycięstem na tyle, że po roku spotkaliśmy się. Rokuję nadzle wydarzeń 1956 i 1970 r. je, że 1 ten Zjazd będzie podobnym zwycięstwem, jak to sierp KK powinna rozważyć następujące sprawy•. niowe . 1. NFOZ wg załączonego projektu uchwały. Dziękując za wszystko i przepraszając można jedno stwier-j 2. Hospicjum zgodnie z załączonym tekstem uchwały. dzić: wytrwałości nam nie brakowało. Konieczne jest zachowanie ciągłości procesu wychowaw Mamy program, na pewno piękny i wielki, jednocześnie pa- ! czego w domach dziecka. W związku z tym wystąpić o u j e d n o l i c e - m i Ę t a j m y f z e . dpowle Ł zmual nas do jeszcze innego prc; nie zarządu domów małego dziecka i domów dziecka i połączenie r reallzow kt<5 tez b ę d z i e m y musieli lzować. Jadąc do zakła ich w jedną strukturę oraz udoskonalenia prawnego systemu a- dów pracy należy go przekuć w zrozumiały język /.../ musimy j dopcji. Ułatwi to realizację podejmowanych przez społeczeń go tam wyłożyć i skorygować o to,co nam przyniesie życie. stwo inicjatyw opiekuńczych i wychowawczych. Dlatego też wracając do zakładów pracy pamiętajmy o »olidar-j 4. Zjazd zobowiązuje Krajową Komisję do załatwienia w ności, pamiętajmy, że ten program jest realny, chociaż czy- ! trybie pilnym problemu podziału majątku po byłej CRZZ, co za tając go i słuchając można myśleć, że jest bardzo trudny. Wy tym idzie uregulowania takich spraw jak rozdzielnictwo i maga tylko, moim zdaniem, jednej rzeczy. Wymaga,żebyśmy byli j opłata wczasów profilaktycznych i sanatoriów,tak aby wszyscy solidarni. żeby tak, jak tu już było zauważone, nie dali którzy wymagają opieki, mogli korzystać z tego przywileju na się ponieść grupkom, sektom i innych ugrupowaniom, które nas [ jednakowych prawach. Problem ten nie został przedstawiony w po prostu mogą rozłożyć. Jeszcze nasdzlś nie stać jest na to,1 odpowiednim świetle na Zjeździe,a potrzeba załatwienia tej abyśmy mogli iść grupkami. sprawy jest konieczna. Dlatego proszę was, wracając do zakładów pracy zapomnijmy 5. Komisja Krajowa dokona oceny pracy OPSZ i Hady progra o tym, że padały tu słowa różne, że nawet kłóciliśmy się.Cel I mowej . Wspólnie z Radą Koordynacyjną Ośrodków Prac Społeczno jest jeden, idea jest jedna. Jeśli zapamiętamy tylko to jedne -Zawodowych KK ustali zasady prowadzenia prac doradczych i słowo, pójdziemy wspólnie do zwycięstwa i zwycięstwo napfaw-| korzystania z ekspertyz. dę jest na miarę dziejów i naszych apetytów. 6. KK będzie przeciwdziałać monopolizowaniu i centralizo A więc proszę was, idźmy wspólnie razem do zwycięstwa, dc waniu inicjatyw społecznych wewnątrz Związku 1 poza nim. Polski na miarę naszych czasów". 7. Przy wyjazdach zagranicznych /szkolenia, konsultacje/ kandydatury konsultować w regionie. Nie powinno być decyzji Następnie minutą ciszy uczczono pamięć zmarłych w ubiei l kluczą. głym roku członków Związku. . 8. Komisja Krajowa powinna rozważyć formy i sposoby zor ganizowania kontaktów i współpracy kulturalnej z Polakami zamieszkałymi w ZSRR. 9. Komisja Krajowa zmierzać będzie do przedstawienia za granicznym centralom związkowym, zwłaszcza w krajach sąsia dujących z Polską, stanowiska Związku w sprawie zobowiązań międzynarodowych. 10. KK w uzgodnieniu z Krajową Komisją Koordynacyjną Pracowników NSZZ "Solidarność", nie pochodzących z wyboru, ustali im warunki pracy i płacy. Za Komisję Programową Przewodniczący /-/ Bronisław Geremek Sekretarz /•-/Jerzy Milewski Zostaje odśpiewany Hymh"TSfarodówy oraz " B o l ^ coś Polskę*. Przewodniczący ogłasza: I Krajowy Zjazd Delegatów został zakończony/o apA*.. 2x. 2<V- " I KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW „. „ 3 n , as43/31/ K o m i s j a P r o g r a m o w a gramu w porównaniu z pierwszą,B.Geremek odpowiada, że uwzględ niono ponad 100 poprawek, najwięcej zgłoszono do działu: O godz.16.45 odbyło s'.ę krótkie spotkanie Komisji Progra "Solidarne społeczeństwo", co wskazuje, że I KZD przywiązuje mowej, na którym uzgodniono projekt zaleceń1 dla KK. Jest on większą wagę do polityki społecznej i wartości humanitarnych wynikiem tnący zespołów tematycznych oraz analizy wniosków i w tej dziedzinie jest radykalniejszy, niż w określaniu dzij zgłoszonych przez delegatów. Projekt będzie przedłożony przez Prezydium,Zjazdu delega- łań, jakie Jfwuytlmusi podjąć. Zb.Bujak stwierdza, że porozumienia posierpniowe zawieram | tom i jeżeli zostanie przez nich przyjęty, stanie się zalecene były w sytuacji strajkowej i strona rządowa była zmuszona • niami Zjazdu dla KK. je podpisać. Uchwała programowa mówi, jak te już podpisane porozumienia realizować oraz jak dalej działać: czy poprzez ja R e w i z y j n a Korni naciski i strajki czy innymi środkami. I KZD opowiedział się 0 godz. 21.45 zebrali się członkowie Komisji Rewizyjnej. za demokratycznymi formami walki o cele Związku i określił jej wechanizm. Przedmiotem spotkania był sposób sprawowania kontroli nad B.Geremek dodaje, że "formy skrajnego protestu są dla słt działalnością Komisji Krajowej i jej Prezydium. bych - teraz jesteśmy silni, zorganizowani wokół programu". Jeden z dyskutantów stwierdził, że KR powinna zachować Odpowiadając na pytanie,dlaczego miał trudności przy wy dystans wobec bieżących prac KK, a uczestniczyć w charakterze obserwatorów tylko w tych posiedzeniach, na których mają za borze do KK, B.Lis mówi, jedną z przyczyn była sprawa podwyż ki cen tytoniu, poza tym myśli, że niektórym członkom PZPR i paść istotne decyzje i uchwały. Przestrzegł też przed obec rządu zależało, żeby nie wszedł do władz "Solidarności", moż nością przedstawicieli KR na spotkaniach Prezydium KK, gdyż na by ją wtedy OBkarżyć o dyskryminowanie partyjnych. jest to grono nieliczne i uczestnictwo członka Komisji może paraliżować obrady. Istnieje również-jego zdaniem - niebez B.Geremek mówi, że nie wybrano go do KK z powodu ogólnej pieczeristwo, że w razie "przecieku" podejrzenie może paść na niechęci do ekspertów, powiększonej dodatkowo przez ostatnią członka Komisji. ! decyzję KKP. Dodaje, że eksperci nie poczuli się Ura.ie.nt tt)mv nastrojami; wiążą oni ogromne nadzieje z "Solidarnością" i t< Inni członkowie KR uważali, że Komisja i^iusi mieć stały się sprawdzają, jeżeli Związek jest demokratyczny, a program dopływ informacji o pracy władz Związku. - dla kraju. Na koniec obradujący postanowili zastrzec sobie prawo Zb.Bujak przyznaje, że skreślał B.Geremka, głosując na wstępu na wszystkie posiedzenia KK i Prezydium.i korzystać z swojego wiceprzewodniczącego,. niego tylko w wypadkach, które uznają za szczególnie ważne. B.Geremek uważa, że doradcy powinni być zorganizowani w ciałach kolegialnych, takich jak Rada Programowa, które by były całkowicie autonomiczne. Natomiast eksperci są to fachoy j K o n f e r e n c j a p r a s o w a cy, którzy wypowiadają się na zadane tematy. 1 Zb.Bujak odpowiadając na zarzut, że był "niewidzialny na w ostatniej konferencji prasowej prowadzonej przez J. Onyszkiewicza udział wzięli: B.Geremek, Bujak, B.Lis i L.Wali- Zjeździe" rii3wi, że nie zdążył zabrać głosu - oddał go do pro tokółu. szewski. ... . . • . ,. Mówiąc o liście J.J.Lipskiego stwierdza, że zna Lipsklegc B.Geremek mówi, że uchwalając program na najbliższe z ladobrze jeszcze sprzed Sierpnia i zdaje sobie sprawą,jak mo ta zTazd"wykonał swoje zadanie. Było to bardzo trudne,ponie cno dotknęła jo tłowa wypowiedziane na Zjeździe.W tej sytuacji waż "Solidarność" jest ruchem pluralistycznym. Określenie szukałby raczej usprawiedliwienia dla Zjazdu,a nie dla J.J. wspólnego programu świadczy o zachowaniu jedności Związku. Nowy program mówi o działalności Związku w trzech bory z o n - L i p s k i e g 0 - N a p y t a n l e dziennikarki szwedzkiej,czy K O K wygrał tach czasowych: pierwszy to najbliższa przyszłość, a zwłasz • TjaJ3.m&ni,ie delegaci wybranisąprzez członków Związku i głosowacza nadchodząca zima, która wymaga podjęcia energicznych dzifi1 A n a tyc h,do których ndeli zaufanie.W KK są 2 osoby z KSS"KOR." łań doraźnych; drugi to program reform ekonomicznych, a więc członkowie KOR głosili program reform społecznych,stąd można 'zmian strukturalnych) trzeci - reforma całej sfery życia pu- wysnuć wniosek, że program ten został przyjęty przez Zjazd, blicżnego'. " . Na temat listu węgierskiego J.Onyszkiewicz mówi,że nie Program adresowany jest do społeczeństwa, a nie do " ^ d u zamyka on drogi do ewentualnej współpracy.Ma nadzieję,że kiei!społeczeństwo winno go realizować. Przewiduje możliwość dył dojdzie do spotkania z przedstawicielami awiązków zawodowspółdziałania tych wszystkich, któryż chcą pracować dla kra- w y c h n l e tyi]^ węgierskich,ale również i innych krajów demoju Jest to nowe porozumienie między rządem a "Solidarnością. k r a c ji ludowej. Uchwała programowa zakłada, że P o d " t «««£.°«5* e ? " o d m i o ^ 6 5 »> Pytanie o zasadnicze porażki Zjazdu, wszyscy goście strealizację będą negocjacje, których przedmiotem i podmiotem , w i a r d ł « l f - e t a k i c h n ± a b y £ Q / p o z a m o ż e p r 2 e r o R t e m y d e m o k r a c j l jest społeczeństwo. ,' . bezpośredniej, "decydowaniem o wszystkim tu i ter**" - wg J. "*" Ka pytanie, jakie istotne zmiany zawiera druga wresja pro- Onyszkiewicza. Grypa nas bierze! Rozmawiamy i dr Pawłem Skar żyńskim 1 dr J*.rzyin.Uml*»towakim - lekarzami zjazdowego ambulato rium. • Jak czują »LĄ delegaci? P.S.i Coraz gorzej. Sjazd slą przeciąga, wszyscy jastadmy bar dzo zmaczani, 1 to daje o sobie mac. • Także w Łaj chwili, na kory* tarau atol kolejka. J.u.i Od kilku dni narasta apidamia grypy. Hamy oko to setki zgłoszeń1 pr«oziebi*niowych dziennta. Doszło do tego, ie słożyliś my wczoraj w Prezydium płacimy wniosak o przyspieszenie obrad. Przeciągania zjazdu w tych -trun kach jast to wzglądów z d r f . • ;rt\ naprawdą niemożliwe P.S.t Przeziębiania 1' ., na miejscu. To dobrze 1 tfla. Dobrze - bo delegaci nla tracą sbyt wiele czasu na wizyty u le karza, źle - bo wracają na salą obrad i zarażają innych. Robimy, co w naszej mocy, mamy tylko na dzieją, ze han starczy aspiryny do tej pory wydaliśmy juz 3 tysiąc* tabletek. **"$!£Nfi ppcerżł/K WSZYSTKIM KASETY, R/vp/oWC2**>W rA- ••1AC*KFęvm*wicz -WIPRZ** Mmi*stz/« 0 „X 2?>łZP<V ^ieie«W(J'«4" • Co poza grypą przysparza wam pacjentów? P.S.I Kdaraają slą przypadki poważniejsze, na szcząfci* tylko sporadycznie. Wszyscy wiemy, co stało slą z panem Lipskim. Coraz czaicie} wystąpują różne zatrucia 1 dolegliwości wieńcowe - bóle . serca, bóle w okolicach mostka ltp. To takzn wynik trybu życia, coraz powszechniejszego przemączania 1 osłabienia. • Tutaj pomoc ambulatoryjna chyba nie wystarcza? J.U.i Many do swojej dyspo zycji karetką, która kilka rasy dziennie odwozi pacjentów do szpi tala. • Ostatnia pytani*i Jak ozują slą lekarze ijazdowl? -fCtf^Ui P.S.; L e k n n e są odpornirlii od delegatów, Ł - jak się ofcatUje - od (.'Jelą-gnltrek, bo ju.' dwl*. są chori. Nas na razie nic ni* blerrc. IM«.iwi.ilJ: K.2. 11-15-to (W/H&ZAWĄ) MP> • • GDAŃSK »1 Rf\Ż0ZIERŃIKA 198liNR 23 (SjIM WNIOSKI I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ "Solidarność" zakończył obrady. Wybrano newe władze i wy pracowano Uchwałę programową. Było to na pewno wydarzenie wa żne dla naszego Związku i dla całego kraju. Na czym polegała 3."o waga? Spróbujmy to ocenić z całą świadomością, że ocena będzie niepełna, bo czyniona z mylącej perspektywy kilkunastu • zaledwie godzin jakie minęły od momentu zakończenia obrad. 1. Zjazd zakończył proces demokratycznego formowania władz niezależnego związku za wodowego. To ważne z dwóch po wodów. Po pierwsze - w przeci wieństwie do ubiegłego okresu - jasny jest mandat wszystkich działaczy na wszystkich szcze blach władzy są nim demokraty- . czr.e wybory - pierwsze w Polsce od kilkudziesięciu lat. Po dru gie najwyższe władze zyskały przed sobą perspektywę dwóch lat działania. Jest to znaczne wzmocnienie siły "Solidarności". 2. Zjazd był-szkołą parla mentaryzmu, nauką najpierw współtworzenia reguł gry a potem sposobów rywalizacji w demokra tycznych strukturach. Tutaj wi dać było wśród delegatów duże różnice w poziomie myślenia po litycznego oraz umniejętności taktycznych. Tym można tłumaczyć pewne linie podziałów zaGtępczych ujawniających niewiele po za fobiami, uprzedzeniami i lę- *ć8sc5 /V fciOEL, n i ~rzyv :':r? corr.7 — nisi ars: rfŁczny, k o p o l s k a , s k a r b n i k : Z a r a b i a ł e ś tych A ł.000 miałem dodatek s t a ż o trakcie wyborów/ do delegatów a za co &zie.Ląc^ si^ ou, ..: 503 t e r a z 1 2 , 6 0 0 . U.* *?¥ ze. ! T lć.t ^ r ^ j / , w ^C . l i i . Mazowsza, nieufność wobec eksper dziej świadomie w mysi ważnycn przedtem pracowałem 5 goćui;.- s by"e prawie 13.00C. Teraz.dostana tów, czy niepotrzebne i nie i naturalnych kryteriów ideowych, t e r a z 1 6 - 2 0 . n i e w i e l e w i ę c e j . A jesteśmy o l b przyjemne Incydenty wokół uchwały politycznych, historycznych. IRENEUSZ JOST - p r z e rzymim regionem. w sprawie KOR-u. Nauka parlamen c z ą c y Komisji Zakładowej ś l ą s BOGUSŁAW ŚLr"<Ł - zastępca 6. O ile dla samego Związku taryzmu owocować będzie w przy przewodniczącego iirządu Regionu k i c h Zakładów Przemysłu S k ó r z a i społeczeństwa I Krajowy Zjazd szłości. nego "Otmęt" w Krapkowicach, Re Wielkopolska Południowa: 3. Zjazd stał się naturalną płasz "Solidarności" był wydarzeniem Do t e j pory miałem 7.000. gion śląsk Opolski: ważnym, o tyle w historii sto czyzną, na której uzewnętrzniają W k o m i s j a c h zakładowych n i e Nie wiem, i l e t e r a z . Pewnie sunków społeczeństwo władza, 9-10.000. Nie i n t e r e s u j e ranie t o . się podziały istniejące w ramach z m i e n i ł o s i ę n i c . Nadal obowią wydaje się, że najważniejsze, że n i e .powinniśmy dużo za naszej 10-milionowej organizacji. z u j e ś r e d n i a z o s t a t n i c h m i e s i ę Uważam, "nastąpi dopiero po nim. r a b i a ć , bo to byłoby n i e s z c z ę ś c i e Ujawniły się więc na sali i w kulu» cy z a t r u d n i e n i a w z a k ł a d 7 i e . d l a Związku. Od końca lipca obie siły: arach najrozmaitsze grupy nacisku: STANISŁAW JAŁOWIECKI WOJCIECH LASOCKI - m o n t e r społeczeństwo i władza znajdują regionalne, ideowe, zawodowe, po przewodniczący Zarządu Regionu ciągnikowy w Zakładach Mechanicz się w klinczu. Obie są w stanie lityczne wreszcie ,z których jed Ś l ą s k O p o l s k i : nych URSUS: blokować tylko nawzajem swoje ne miały charakter efemeryczny, a Molin zdaniem }est~to wielka Do t e j pory z a r a b i a ł e m posunięcia. Obie też wyczerpały inne najzupełniej trwały i formal granda. Jedyną wersją opłacenia 1 5 . 0 0 0 , t e r a z o k o ł o 300-400 z ł . arsenał środków działania w ny /jak np.KPN/. d z i a ł a c z a powinna być średnia z mniej. skali krajowej. Związek prakty Prowadziły One skomplikowane o s t a t n i c h t r z e c h miesięcy. Te wy LECH SOBIES2EK - Gdańsk: cznie stracił swoją najsilniej gry: wchodziły ze sobą w sojusze sokie płace doprowadzą do tego, Jako c z ł o n e k Prezydium z a szą broń, jakim jest strajk taktyczne, jednoczyły się w posz że d z i a ł a c z e będą 1 e c i e l i na p i e r a b i a ł e m o k o ł o 3.000 z ł . , c z y l i powszechny /zdewaluował się on, niądze, a n i e na związkową r o b o t ę . czególnych głosowaniach lub na ś r e d n i ą zarobków. Od s t y c z n i a , a z powodów psychologicznych A t o s i ę ź l e o d b i j e na robotnikach. odwrót - wzajemnie blokowały. jest prawie niemożliwy do użycia/ bo do s t y c z n i a 7 . 0 0 0 . U n a s b y Jak tylko wrócę dc zakładu, będę Wszystko to świadczy o zdrowym ży ł a t a k a z a s a d a , ż e j e ś l i k t o ś Władza łudzi się tylko skutecz s i ę s t a r a ł , żeby nigdy do tego nie ciu parlamentarnym, jest dowodem zarabiał.-mniej— niż-£.-0dO-w z a k nością propagandy oficjalnej i dopuścić.-Nawet, gdybyśmy całyo jak szybko odżywa poczucie podmio ł a d z i e , w r e g i o n i e d o s t a w a ł wydziałem m i e l i n i e p ł a c i ć sktacak. szeptanej. Próby użycia siły oka towości społeczeństwa. Ważne jest 5 . 0 0 0 , a j e ś l i w i ę c e j n i ż 7.<H U nas zarząd w Ursusie poprżyznawał zały się nieskuteczne, a po os przy tyra, że przygniatająca więk - d o s t a w a ł 7.000 z ł . T e r a z , g d y sobie podwyżki, to znaczy przyznał tatnim oświadczeniu Biura Poli szość delegatów zdawała sobie Crezyditna, a l e to j e s t przecież bym n a d a l p e ł n i ł f u n k c j ę w Za tycznego - po prostu śmieszne. sprawę albo może tylko czuła, że część Zarządu. Taka sama _-r?.nda. r z ą d z i e , z a r a b i a ł b y m 13.000 z ł . -wszystkie kontrowersje muszą zmieś Ważne tu są dwa elementy Jeszcze n i e z r o b i l i n i c takiego u-i ANDRZEJ KOZICKI - c z ł o n e k cić się w ramach "Solidarności"," robotników, żeby sobie pensie pod sytuacji "Solidarności" po Prezydium Zarządu Regionu Gdań a to poczucie wspólnoty pozwoliło nosić . Zjeździe. Po pierwsze, s k : Z a r a b i a ł e m do t e j p o r y nawet w pewnym momencie na tak Katarzyna Sanachowska przewodniczącym Związku został 1 3 . 0 0 0 , przypuszczam, ż e na tyczny układ wyborczy między przed ponownie Lech Wałęsa, kilkakrot p o d s t a w i e uchwały będę m i a ł stawicielami tak skrajnych ten nie podczas obrad obok stanow 1 3 . 6 0 0 . Ale j a k o pracownik S t o c z dencji, jak KPN, a tzw.warszaws czości demonstrujący pragmatyzm n i miałem ponad 1 4 . 0 0 0 . A z p r a kiej lewicy. i gotowość do współdziałania z cami zleconymi 1 8 . 0 0 0 . rządem. Po drugie, program Związ 4. Zasadnicza podziały ujawniły HIERONIM GUZOWSKI - c z ł o n e k się na trzech płaszczyznach. Pierw ku wyraźnie unika sformułowań nie do przyjęcia dla władz; a to, Prezydium Zarządu Regionu Elbląg: szą była dyskusja ekonomiczna, że został wypracowany w ostrych Do t e j pory miałem t r o c h ę gdzie nazwiska twóiców ówóch al zasadniczych dy_skusjach jest lego mniej, niż p r z e c i ę t n ą z zakładu, ternatywnych wersji programu, Fo dwunastu dniach drugiej bo 12.400. Nie było to obliczone dodatkową siłą. prof .Kurowskiego i Ryszarda Bugaja tury zjazdu została przyjęta Obecnie kolej na krok władz. zbyt d o k ł a d n i e . Teraz, kiedy stały się symbolami nie tylko d o j d z i e dodatek funkcyjny^ -. uchwała programowa. Jeśli więc władza naprawdę ma dwóch koncepcji ekonomicznych,lecz Czy są jakieś istotne sprawy, leszcze jakąś propozycję dla spo będzie ze 2 t y s i ą c e w i ę c e j . także stosunku do podstawowych STANISŁAW MARCZUK p r z e w ó d . które nie zostały ujęta w treści łeczeństwa - złoży ją właśnie kwestii ustrojowych. niczący zarząiu Regionu, B i a ł y s t o k : podjętej uchwały? - z pytaniem Druga płaszczyzna w sposób waż teraz, na^EĘCe nowo wybranych Zarabiałem około 8.000. Gdy tym zwróciliśmy się do delegatów. władz Związku. Jeśli władza chce ny polaryzująca stanowiska na sali by p r z e s z ł a t a uchwała-zarabiałbym IZABELA BRZYKCY /Bydgoszcz/: zrobić cokolwiek, musi to zrobić obrad był tzw.spór między funda 15.000. Według ar.iew uchwale brakuje us szybko. Za nami Zjazd "Solidarno mentalistami a pragmatykami dotyczą SEWERYN JAWORSKI - z a s t ę p c a talenia priorytetu celów. Nie wia ści". Przed nami zima. 5"3i , przewodniczącego Zarządu Regionu cy stosunku Związku do PZPR i władz Ł domo, co należy najpierw realizo Mazowsze: państwowych. Miał on znaczenie nie wać. Poza tym wydaje mi s5ę, że Zarabiam t e r a z 14.400, a wed tylko v fundamentalnych sprawach program jest dobry i dopracowar.y. ług t e j uchwały będę zarabiać ustrojowych, ale był także swois Problea jest w tym* żecyśmy ten 15.300. Ale wypowiadam s i ę za tym s_porem o metodę. średnią z o s t a t n i c h t r z e c h m i e s i ę program zrealizowali , Trzecia wreszcie płaszczyzna cy w poprzednim miejscu pracy. W podziału ma charakter inny od po ALĘKaANDER ANIOŁCZYK /Łódź;: końcu n i e miałem n a j n i ż s z e j . przednich: uzewnętrznia się na niej W kilkudziesięciu tezach nie moż MAREK WACH - wiceprzewodni-" różnorodność ideowa, polityczna, Byliśmy w c z o r a j świadkami czący Zarządu Regionu Sląsko-Dąbro- na było zawrzeć wszystkich konie światopoglądowa delegatów - wykra cznych spraw.Uważaru. że w każdej b u r z l i w y c h d y s k u s j i wokół z a r o b wskiego d / s informacji: cza więc ona daleko poza "Soli tezie powinny być uawarte wskaza Zarabiałem 18.800. Obecnie ków e t a t o w y c h pracowników Z a r s ą darność" . nia dróg ich realizacji. .Tężeli będę z a r a b i a ł t y l e samo, bo mam dów R e g i o n a l n y c h . Z a p y t a l i ś m y Wydaje się, że te trzy płasz n i e dostawać m n i e j . Gdyby t e j po nie pokażemy drogi realit-' ~i prowięc d z i ś k i l k u d e l e g a t ó w , k t ó czyzny podziału mają charakter prawki do uchwały n i e wprowadzono- grainu, to wszystko, co cchwaliliśr z y p r a c u j ą e t a t o w o w swoich Za trwały, a każda siła pragnąca zaj zarabiałbym 14.300. my, stanie się zbiorem hasełek i r z ą d a c h Regionów - i l e z a r a b i a l i mować w Związku istotną rolę będzie JANUSZ LUP* - członek Zarzą nabożnvch żvczeń. d o t y c h c z a s i-w j a k i m z a k r e s i e du Regionu Małopolska, Sekcja I n "się musiała wobec nich określić. J.K. w c z o r a j s z a uchwała zmieni i c h terwencji: s t a n majątkowy. 312 Członkowie Zarządu m i e l i u 5. Taki jest więc obraz FRANCISZEK KUŻMA - c z ł o n e k nas 11.000. W pracy miałem ponad Związku: na zewnątrz jednolity as43/32/ Prezydium Zarządu Regionu W i e l 10.000, więc n i e w i e l e m n i e j . Do i silniejszy niż poprzednio, mmza sonaa 7-40* Masza sonda