Kontakty z Mediami i Informacja - curia

Kontakty z Mediami i Informacja - curia

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
KOMUNIKAT PRASOWY nr 35/11
Luksemburg, 12 kwietnia 2011 r.
Kontakty z Mediami
i Informacja
Wyrok w sprawie C-235/09
DHL Express France SAS / Chronopost SA
Zakaz kontynuowania działań stanowiących naruszenie prawa do znaku
towarowego orzeczony przez sąd krajowy działający jako sąd w sprawach
wspólnotowych znaków towarowych rozciąga się, co do zasady, na cały obszar Unii
Środek przymusu – taki jak okresowa kara pieniężna – który ma na celu zapewnienie
przestrzegania tego zakazu, co do zasady wywiera skutki na tym samym terytorium
Rozporządzenie w sprawie wspólnotowego znaku towarowego1 ustanawia wspólnotowy system
znaków towarowych przyznający przedsiębiorstwom prawo do uzyskania wspólnotowych znaków
towarowych cieszących się jednolitą ochroną i wywołujących jednakowe skutki na całym obszarze
Unii.
W celu zapewnienia tej ochrony, rozporządzenie stanowi, że państwa członkowskie wyznaczą na
swoich terytoriach „sądy w sprawach wspólnotowych znaków towarowych” właściwe do orzekania
w przedmiocie powództw dotyczących naruszeń wspólnotowych znaków towarowych oraz, jeśli
prawo krajowe to dopuszcza, powództw dotyczących groźby naruszenia praw do wspólnotowych
znaków towarowych. W przypadku stwierdzenia naruszenia lub groźby naruszenia praw do
wspólnotowego znaku towarowego, sąd w sprawach wspólnotowych znaków towarowych wydaje
orzeczenie zakazujące kontynuowania działań stanowiących naruszenie lub stwarzających groźbę
naruszenia. Stosuje on również, zgodnie z przepisami swojego ustawodawstwa krajowego, środki,
których celem jest zapewnienie przestrzegania orzeczonego zakazu.
Spółka Chronopost jest właścicielem francuskiego i wspólnotowego znaku towarowego
tworzonego przez oznaczenie „WEBSHIPPING”, zgłoszonego w 2000 r. i zarejestrowanego
między innymi dla usług z zakresu logistyki i przekazywania danych, jak również odbioru
i dostarczania przesyłek oraz zarządzania łańcuchem dostaw przesyłek ekspresowych. Pomimo tej
rejestracji DHL Express France SAS (następca prawny DHL International) używała tego samego
określenia do oznaczania usługi zarządzania łańcuchem dostaw przesyłek ekspresowych
dostępnej głównie online.
Wyrokiem z dnia 15 marca 2006 r. tribunal de grande instance de Paris (Francja) – działając jako
sąd w sprawach wspólnotowych znaków towarowych – stwierdził naruszenie przez DHL Express
France praw do francuskiego znaku towarowego WEBSHIPPING, jednak nie orzekł w przedmiocie
naruszenia praw do wspólnotowego znaku towarowego. W dniu 9 listopada 2007 r. Cour d’appel,
do którego odwołała się Chronopost, utrzymał w mocy ten wyrok i zakazał pod groźbą okresowej
kary pieniężnej dalszego używania przez DHL oznaczeń „WEBSHIPPING” i „WEB SHIPPING”.
Sąd ten nie uwzględnił jednak żądania Chronopost dotyczącego rozciągnięcia skutków tego
zakazu na całość obszaru Unii. Ograniczył on więc skutki tego zakazu jedynie do terytorium
Francji. DHL wniosła kasację. Kasacja ta została oddalona, jednak z uwagi na to, że Chronopost
wniosła odwołanie wzajemne kwestionujące terytorialne ograniczenie obowiązywania zakazu
i okresowej kary pieniężnej, Cour de cassation uznał za konieczne zwrócić się do Trybunału
Sprawiedliwości w tej kwestii.
1
Rozporządzenie Rady (WE) nr 40/94 z dnia 20 grudnia 1993 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U.
1994, L 11, s. 1).
www.curia.europa.eu
Trybunał odpowiedział w pierwszej kolejności, iż rozporządzenie należy interpretować w ten
sposób, że zakaz orzeczony przez sąd krajowy działający jako sąd w sprawach
wspólnotowych znaków towarowych rozciąga się co do zasady na cały obszar Unii.
Trybunał zauważył bowiem, że terytorialny zakres zakazu orzeczonego przez sąd w sprawach
wspólnotowych znaków towarowych jest wyznaczony przez dwa elementy, jeden dotyczący
właściwości terytorialnej tego sądu i drugi – przysługującego właścicielowi wspólnotowego znaku
towarowego prawa wyłącznego.
Z jednej strony właściwość terytorialna sądu w sprawach wspólnotowych znaków
towarowych jest wyłączna w zakresie dotyczącym wszystkich powództw o naruszenie praw do
wspólnotowego znaku towarowego i, jeżeli prawo krajowe to dopuszcza, o czyny stwarzające
groźbę naruszenia tych praw. A zatem sąd ten jest w szczególności właściwy do orzekania
w przedmiocie czynów stanowiących naruszenie praw do znaku na terytorium każdego z państw
członkowskich. W rezultacie jego właściwość rozciąga się, co do zasady, na całość obszaru Unii.
Z drugiej strony przysługujące właścicielowi wspólnotowego znaku towarowego prawo
wyłączne rozciąga się, co do zasady, na całość obszaru Unii, na którym to obszarze wspólnotowe
znaki towarowe cieszą się jednolitą ochroną i wywołują jednakowe skutki.
Wspólnotowy znak towarowy ma bowiem jednolity charakter, który ma na celu zapewnienie – na
całym obszarze Unii – jednolitej ochrony przed naruszeniami praw do wspólnotowych znaków
towarowych. W celu zapewnienia tej jednolitej ochrony zakaz kontynuowania działań stanowiących
naruszenie lub stwarzających groźbę naruszenia orzeczony przez sąd w sprawach wspólnotowych
znaków towarowych musi, co do zasady, rozciągać się na cały obszar Unii.
Terytorialny zakres obowiązywania zakazu może niemniej jednak w niektórych wypadkach zostać
ograniczony. Prawo wyłączne zostało bowiem przyznane właścicielowi znaku towarowego, aby ten
mógł się upewnić, że jego znak będzie w stanie pełnić właściwe mu funkcje2. W rezultacie
wykonywanie tego prawa powinno być zastrzeżone dla przypadków, w których używanie danego
oznaczenia przez osobę trzecią wpływa lub może negatywnie wpływać na pełnione przez znak
funkcje.
A zatem, jeżeli sąd w sprawach wspólnotowych znaków towarowych stwierdzi, że działania
stanowiące naruszenie lub stwarzające groźbę naruszenia prawa do wspólnotowego znaku
towarowego ograniczają się do jednego tylko państwa członkowskiego lub do określonej części
terytorium Unii – z tego choćby względu, że wnoszący o wydanie zakazu ograniczył terytorialny
zakres swego powództwa lub że pozwany dostarczył dowód, iż używanie danego oznaczenia nie
wpływa i nie może negatywnie wpływać na funkcje pełnione przez znak, na przykład ze względów
językowych – to taki sąd powinien ograniczyć terytorialny zakres orzeczonego przez siebie zakazu.
W drugiej kolejności środek przymusu orzeczony przez sąd w sprawach wspólnotowych
znaków towarowych na podstawie własnego prawa krajowego wywołuje skutki także
w państwach członkowskich innych niż państwo, w którym sąd ten ma siedzibę.
Trybunał przypomniał, że środki przymusu takie jak okresowa kara pieniężna (kara podlegająca
uiszczeniu w przypadku niezastosowania się do zakazu) orzeczone przez sąd w sprawach
wspólnotowych znaków towarowych na podstawie własnego prawa krajowego mają na celu
zapewnienie przestrzegania wydanego przez ten sąd zakazu kontynuowania działań stanowiących
naruszenie lub stwarzających groźbę naruszenia. Co więcej, środki te mogą być skuteczne tylko
wtedy, gdy wywołują skutki na tym samym terytorium co orzeczenie sądowe.
Tak więc aby zapewnić przestrzeganie zakazu, w przypadku wystąpienia do sądu państwa
członkowskiego, w którym zakaz został pogwałcony, ów sąd musi uznać i opatrzyć klauzulą
2
Wśród tych funkcji wyróżniamy między innymi ochronę pochodzenia towaru lub usługi i ochronę wizerunku znaku
towarowego.
www.curia.europa.eu
wykonalności orzeczenie wraz z zastosowanymi w nim środkami przymusu stosownie do norm
i procedur przewidzianych przez jego prawo krajowe. W myśl zasady lojalnej współpracy państwa
członkowskie i ich sądy są bowiem zobowiązane zapewnić ochronę sądową praw podmiotowych
wywodzonych z prawa Unii3.
Jeżeli prawo krajowe danego państwa członkowskiego nie przewiduje środków przymusu
analogicznych do tych orzeczonych przez sąd w sprawach wspólnotowych znaków towarowych
innego państwa członkowskiego, który wydał zakaz, sąd rozpatrujący sprawę powinien osiągnąć
cel, jakiemu służy taki środek, poprzez odwołanie się do właściwych przepisów własnego prawa
krajowego, które w porównywalny sposób będą w stanie zapewnić przestrzeganie pierwotnie
orzeczonego zakazu.
UWAGA: Odesłanie prejudycjalne pozwala sądom państw członkowskich, w ramach rozpatrywanego przez
nie sporu, zwrócić się do Trybunału z pytaniem o wykładnię prawa Unii lub o ocenę ważności aktu Unii.
Trybunał nie rozpoznaje sporu krajowego. Do sądu krajowego należy rozstrzygnięcie sprawy zgodnie
z orzeczeniem Trybunału. Orzeczenie to wiąże w ten sam sposób inne sądy krajowe, które spotkają się
z podobnym problemem.
Dokument nieoficjalny, sporządzony na użytek mediów, który nie wiąże Trybunału Sprawiedliwości.
Pełny tekst wyroku znajduje się na stronie internetowej CURIA w dniu ogłoszenia
Osoba odpowiedzialna za kontakty z mediami: Ireneusz Kolowca (+352) 4303 2793
3
Konwencja brukselska podpisana dnia 27 września 1968 r. o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń sądowych
w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U. 1972, L 299, s. 32), zastąpiona rozporządzeniem Rady (WE) nr 44/2001
z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach
cywilnych i handlowych (Dz.U. 2001, L 12, s. 1) przewiduje wzajemne uznawanie orzeczeń sądowych przez państwa
członkowskie.
Dyrektywa 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie egzekwowania praw
własności intelektualnej (Dz.U. L 157, s. 45).
www.curia.europa.eu