Spis treści
Transkrypt
Spis treści
Spis treści Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9 Ocalony dla historii: Marian Małowist (1909–1988) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19 Dom rodzinny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19 Fascynacja komunizmem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22 Studia historyczne na UW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26 Profesor w gimnazjum Kreczmara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33 Maria Frydland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34 Getto i konspiracja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36 Wyzwolenie 1944 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42 Iza Bieżuńska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43 Warszawa i Sztokholm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47 Na uniwersytecie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48 Wobec stalinizmu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49 . Podróże i kontakty z nauką historyczną za żelazną kurtyną. . . . . . . . . . . . . . . .62 Warszawa i Nieborów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66 Marzec ’68 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69 TKN i Solidarność . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74 Ostatnie lata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78 Pamięć. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81 Badania naukowe Mariana Małowista na tle polskiej historiografii gospodarczej . . . .85 Tradycje badań nad dziejami gospodarczymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86 Pierwsze prace . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95 Znad Bałtyku na Krym: w stronę historii politycznej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100 Nowa rzeczywistość: historia gospodarcza, marksizm i… stalinizm. . . . . . . .105 8 Spis treści Afrykanista . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122 W stronę globalizacji: fascynacje i polemiki. Opus vitae Mariana Małowista . . .128 Pokolenia uczniów Mariana Małowista. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .135 Pierwsze seminarium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137 Wielka czwórka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .141 Benedykt Zientara. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .151 Antoni Mączak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .154 Henryk Samsonowicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .162 Drugie pokolenie: kontynuacje. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .164 W stronę polityki: Kerstenowie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .165 Casus Marii Boguckiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169 Historyk w kopalni: Danuta Molenda. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .172 Od gospodarki do historii sztuki: Andrzej Wyrobisz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173 Między Wisłą a Sekwaną: Bronisław Geremek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176 Afrykaniści – Orientaliści – Badacze Ameryki Łacińskiej. . . . . . . . . . . . . . . .181 Jan Kieniewicz (Ocean Indyjski) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .188 Michał Tymowski (Afryka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180 Ostatnie seminaria. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195 Ostatnie seminarium na Uniwersytecie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195 Emeritus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .197 Szkoła historyczna Mariana Małowista . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203 Ile szkół, tyle definicji: szkoły naukowe w historiografii . . . . . . . . . . . . . . . . .203 . Dydaktyka jako sens pracy uczonego. Seminarium Mariana Małowista . . . . .211 Jak zostać uczniem profesora Małowista? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .211 Seminarium jako zespół badawczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214 Autorytet mistrza źródłem więzi uczniów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215 Elita historyków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216 Jasne zasady, ciężka praca i co z tego wynika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217 Szkoła czyli więź . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .221 Trwanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .222 „Czworaczki” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .224 Piątki u Benedykta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .225 Szkoła Mariana Małowista – co to znaczy? Próba podsumowania . . . . . . . . .227 Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .233 Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235 Indeks nazwisk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .265