docDo roku 2060 na 3 osoby pracujące będzie przypadało
download 
Reklamacja Transkrypt
Do roku 2060 na 3 osoby pracujące będzie przypadało
2 | Wydarzenia www.zielonysztandar.com.pl Czytelnicy pytają, minister odpowiada Chcesz podzielić się z nami swoją opinią lub zadać pytanie. Coś Cię poruszyło, chcesz coś wyjaśnić. Coś Cię drażni, denerwuje? Napisz do nas, z czym się nie zgadzasz albo przeciwnie, coś Ci się podoba. Chcemy tworzyć nasz tygodnik razem z Tobą nasz Czytelniku i dla Ciebie. Od dawna bliskie kontakty z czytelnikami zawsze cechowały tygodnik „Zielony Sztandar”. Listy i e-maile czytelników są dla nas bardzo cenne. Inspirują do podejmowania zgłaszanych sugestii i tematów w formie artykułów, czy wywiadów. Właśnie z ich inspiracji uruchamiamy rubrykę „Czytelnicy pytają…” Będziemy ważnym przedstawicielom administracji państwowej, w tym ministrom, zadawać pytania zgłaszane przez naszych czytelników. Będą to zapewne pytania różne. Czasem pewnie i niewygodne dla adresata. Chcemy jednak, aby były i dotyczyły istotnych spraw i problemów. Uruchamiając tę trybunę prosimy czytelników o nadsyłanie (w dowolny sposób: pocztą lub e-mailem) konkretnych zapytań i sugestii adresowanych do konkretnych ministrów lub resortów. (adresy e-mail oraz kontakty telefoniczne w stopce redakcyjnej) Już w tym numerze „Zielonego Sztandaru” na pytanie Czytelnika odpowiada Marek Sawicki – minister rolnictwa i rozwoju wsi W październiku 2010 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepis nakazujący państwu polskiemu pokrywanie składek na ubezpieczenia zdrowotne rolników, bez uwzględnienia ich dochodów, jest niezgodny z konstytucją. Trybunał dał 15 miesięcy, by zmienić przepisy (zmiany trzeba wprowadzić do lutego 2012 r.). PSL przygotował w tej kwestii projekt ustawy mówiący, że ubezpieczeniem zdrowotnym będą objęci rolnicy, którzy mają gospodarstwa powyżej 15 ha. Składka miałaby wynieść 18,72 zł. Tymczasem premier Donald Tusk powiedział, że zwolnieni od składki zdrowotnej będą rolnicy o gospodarstwach do 6 ha, ci między 6 a 15 ha będą płacić połowę składki, a rolnicy o gospodarstwach powyżej 15 ha całość. Sprawa ta powinna zostać uregulowana jak najszybciej, tymczasem widać różnicę zdań między koalicjantami. To naturalne, że zanim wypracowane zostanie ostateczne rozwiązanie, rozważane są różne warianty. Dzięki temu można wybrać ten najlepszy. Rozważając różne propozycje, powinniśmy uwzględnić jeden, bardzo ważny element. Otóż miesięczna składka zdrowotna wynosi 9% z 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, łącznie z wypłatami z zysku w IV kwartale roku poprzedzającego naliczanie składki. Biorąc pod uwagę dane na rok 2011, kształtuje się ona na poziomie 243,39 zł/m-c. Musimy zwrócić uwagę na to, że dochody w rolnictwie są mniejsze, a zatem powinniśmy przyjąć parytet dochodowy. Ten wskaźnik wyliczamy przez podzielenie przeciętnego dochodu rocznego na osobę pełnozatrudnioną w rolnictwie, bez zatrudnionych na podstawie umowy o pracę przez przeciętny, roczny dochód netto w gospodarce narodowej. Tak wyliczona składka zdrowotna, przy pozostałych parametrach takich samych, wyniosłaby 134,79 zł/m-c. Należy także mieć świadomość, ile gospodarstw znajduje się w poszczególnych przedziałach obszarowych. Dopiero wówczas możemy liczyć skutki dla budżetu. Otóż w pierwszym wariancie – operu- jąc przedziałami 0–6 ha, 6–15 ha i powyżej 15 ha – okazuje się, że skutki dla budżetu wyniosłyby 4,064 mld zł. Przy propozycji mówiącej o tym,że do 15 ha składki opłacane są z budżetu państwa, a powyżej przez rolników – skutki dla budżetu, to 2,258 mld zł. Tu nie chodzi o różnicę zdań między koalicjantami, a o rzetelne przeliczenie wszystkich propozycji. Uważam, że uwzględnienie parytetu dochodów jest niezbędne, aby wyliczenia były uczciwe. W dalszej perspektywie premier zapowiedział także, że rolnicy zostaną objęci podatkiem dochodowym (powyżej 6 ha połowę, powyżej 15 całość), w dalekiej przyszłości zapowiadana jest stopniowa likwidacja KRUS. Rolnicy byliby objęci systemem zusowskim (który de facto jest mniej wydajny niż KRUS). Czy takie zmiany są potrzebne? Premier nie proponuje podatku dochodowego w opisanej wersji, a ponadto nie było także zapowiedzi likwidacji KRUS, więc nie ma potrzeby wybiegania wprzód i straszenia ludzi. Docelowo powinien być wprowadzony podatek dochodowy w rolnictwie. Trzeba to jednak robić stopniowo, zaczynając od największych gospodarstw. Najpierw jednak musi być wprowadzona pełna rachunkowość. Wówczas wielu dzisiejszych „speców” od pieniędzy na wsi zobaczy, że tam ich po prostu nie ma. Dziś wielu uważa, że z tytułu podatku dochodowego w rolnictwie wzmocni się zdecydowanie dochody budżetu. Osobnym zagadnieniem jest kwestia KRUS i ZUS. W różnych krajach funkcjonują różne systemy. Są takie kraje, gdzie, podobnie do naszego systemu, istnieją osobne instytucje zajmujące się ubezpieczeniami rolniczymi. Akurat w odniesieniu do nich nasz KRUS uznawany jest za sprawnie funkcjonującą jednostkę. Zanim podejmiemy ostateczne decyzje musimy przede wszystkim uzdrowić ZUS, bo to on generuje znaczne koszty dla budżetu, zdecydowanie większe niż KRUS nr 50 Polska gospodarka w dobrej formie To bardzo ważna i optymistyczna informacja. Z danych GUS, opublikowanych 30 listopada 2011 r. wynika iż, Produkt Krajowy Brutto w trzecim kwartale 2011 roku był wyższy o 4,2 proc. w porównaniu z analogicznym okresem 2010 r. C o na to minister gospodarki? Zdaniem wicepremiera Waldemara Pawlaka wzrost PKB o 4,2 proc. w III kwartale 2011 r. pokazuje bardzo dobrą kondycję polskiej gospodarki. Takie wyniki zawdzięczamy m.in. aktywności i przebojowości polskich przedsiębiorców. Pomaga nam też fakt bycia poza strefą euro, a osłabianie się złotego poprawia konkurencyjność i koniunkturę polskiej gospodarki. – Zgodnie z naszymi progno- zami, na dobre wyniki PKB duży wpływ miał również rosnący popyt krajowy, który jest głównym motorem napędzającym naszą gospodarkę. Popyt krajowy wzrósł w III kwartale 2011 r. o 3,2 proc. w porównaniu z analogicznym okresem 2010 roku – podkreśla Waldemar Pawlak. Pozytywne wyniki polskiego PKB dowodzą, że gospodarka rozwija się dynamicznie, nie zdradzając oznak spowolnienia. – Taki wynik oznacza, że koniunktura gospodarcza w naszym kraju jest w rzeczywistości dużo lepsza niż w prognozach analityków. Dlatego też możemy z większym optymizmem kształtować przyszłoroczny budżet, tym bardziej, że deficyt na koniec roku będzie mniejszy o ok. 17 mld zł. – ocenił minister. Według ekspertów Ministerstwa Gospodarki w całym 2011 roku PKB może osiągnąć 4,1-4,2 proc. (s) Ewa Kierzkowska sekretarzem stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów P remier Donald Tusk powołał Ewę Kierzkowską na stanowisko sekretarza stanu w Kancelarii PRM. W minionej kadencji za relacje na linii rząd – parlament odpowiadał polityk PSL Eugeniusz Grzeszczak, który w obecnej kadencji jest wicemarszałkiem Sejmu. Teraz o te kontakty będzie dbała Ewa Kierzkowska. Ewa Kierzkowska cieszy się bardzo dobrą opi- nią w Stronnictwie. Ceniona jest za kompetencje, pracowitość i tworzenie przyjaznego klimatu współpracy. Jej kandydatura została również bardzo pozytywnie odebrana w Platf ormie. Politycy PO twierdzą, że jest lubiana, kontaktowa, co sprawi, że znakomicie sprawdzi się na stanowisku sekretarza stanu. Ewa Kierzkowska urodziła się 28 czerwca 1964 roku w Brodnicy. W wyborach parlamentarnych w 2007 została wybrana posłanką na Sejm VI kadencji z listy PSL (okręg włocławsko-toruński). Pracowała w Komisji Polityki Społecznej oraz w podkomisjach do spraw rynku pracy, rodziny i praw kobiet. Po wyborach do Par- lamentu Europejskiego w czerwcu 2009 r. objęła stanowisko wicemarszałka Sejmu w miejsce Jarosława Kalinowskiego, który został wybrany na posła PSL do Parlamentu Europejskiego. Od 2008 jest wiceprezesem Naczelnego Komitetu Wykonawczego PSL. Była sekretarzem Klubu Parlamentarnego PSL, wiceprzewodniczącą Poselskiego Zespołu ds. Osób Niepełnosprawnych oraz Parlamentarnej Grupy Kobiet. Pracowała w Parlamentarnym Zespole Strażaków, Parlamentarnej Grupie na rzecz Populacji i Rozwoju oraz Zespole Krewniacy Club Sejm. 24 listopada 2011 została powołana na stanowisko sekretarza stanu w KPRM. ES Stanisław Rakoczy został wiceministrem w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych S tanisław Rakoczy decyzją premiera Donalda Tuska został powołany na podsekretarza stanu. Nowy podsekretarz stanu w MSW Stanisław Rakoczy urodził się 13 października 1958 r. w Biadaczu. Jest absolwentem Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Ukończył studia podyplomowe w zakre- sie kierowania i zarządzania w administracji rządowej i samorządowej. Z administracją samorządową związany jest od wielu lat. W latach 1994-1998 był przewodniczącym Rady Miejskiej w Kluczborku, zaś w latach 1999-2006 starostą powiatu kluczborskiego. W latach 2004-2006 był członkiem Komitetu Regionów Europy w Brukseli. Po wyborach samorządowych w 2006 roku objął stanowisko wicemarszałka województwa opolskiego. Jest prezesem organizacji opolskiej PSL. W 2007 roku został wybrany do Sejmu w okręgu opolskim z listy Polskiego Stronnictwa Ludowego. W Sejmie pełnił m.in. funkcję przewodniczącego Komisji do Spraw Służb Specjalnych oraz przewodniczącego Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Pracował również w sejmowej Komisji Zdrowia. Minister będzie miał w swoich kompetencjach nadzór nad Komendantem Głównym Państwowej Straży Pożarnej oraz Centrum Personalizacji Dokumentów. Minister Stanisław Rakoczy będzie również nadzorował m.in. sprawy związane z ewidencją ludności, rejestracją stanu cywilnego oraz dowodami osobistymi i paszportami. Podlegać mu będzie także Departament Zdrowia. (s) www.zielonysztandar.com.pl 11 grudnia 2011 r. Propozycje PSL dla kobiet i absolwentów Budować sprawiedliwy i ludzki system Temat wydania |3 Prezes PSL, wicepremier Waldemar Pawlak: Szukamy adekwatnych rozwiązań, nie zamykamy się w dogmatach Jak mówi szef rządu, żarty się skończyły. Donald Tusk jasno podkreślił, że rządowe projekty ustaw dotyczące podwyższenia wieku emerytalnego oraz składki rentowej będą zgodne z tym, co zapowiedział w exposé. Nie wszystkie rozwiązania zaproponowane przez premiera w exposé mają bezwarunkową akceptację koalicjanta. Polskie Stronnictwo Ludowe, partia, która nigdy nie była ugrupowaniem o liberalnych ciągotach, nie jest w stanie zgodzić się na wszystko. Tak jest m.in. z zaproponowanym przez premiera wydłużeniem wieku emerytalnego kobiet. Rząd proponuje, by czas aktywności zawodowej wydłużyć, w przypadku pań, aż o siedem lat. Co prawda, perspektywa dochodzenia do tego miałaby zostać rozciągnięta na lata, ale nie ma sensu się uspokajać, że jeszcze jest czas na reakcję. P SL proponuje, by pracodawcy opłacali niższe składki na Fundusz Pracy w przypadku zatrudnienia absolwentów rozpoczynających pierwszą pracę To również działanie prowokuje dyskusje o rozwiązaniach budujących zrównoważony rozwój społeczeństwa. Rozwiązaniach, które byłyby po ludzku sprawiedliwe. Aby ludzie, którzy się angażują i ponoszą trud y nie byli tylko trybikami w kalkulacjach instytucji finansowych. Bo mamy do czynienia ostatnio z sytuacją, w której „rynki się niepokoją”, natomiast nie widać rozczulania się nad ludźmi. I w tych trudnych czasach ważne jest, aby rozwiązania, wprowadzane przez instytucje publiczne, były rozwiązaniami sprawiedliwymi. Chodzi o to, by ludzie, którzy wnoszą dużo większy wkład w budowanie „porządnego” społeczeństwa, mieli szanse na uzyskanie od państwa lepszych warunków. prawa skorzystałoby, bowiem Polska ciągle jeszcze jest krajem, gdzie obowiązuje „familizacja” opieki nad ludźmi starszymi i nad małymi dziećmi. Stosunek, jaki teraz będzie miał rząd do propozycji PSL, może się okazać papierkiem lakmusowym intencji reformatorów. Czy dłuższy wiek emerytalny, zwłaszcza kobiet, to decyzja mająca na względzie dobro społeczeństwa, czy tylko myślenie o budżecie państwa. Równowaga między rynkiem, a społeczną sferą życia Podczas omawianej konferencji padła też propozycja ze strony szefa ludowców, by pracodawcy opłacali niższe składki na Fundusz Pracy za absolwentów, którzy dopiero rozpoczynają pracę. Byłby to podobolskie Stronnictwo ludowe, ny mechanizm jak ten, który oboakceptując konieczność wywiązuje w przypadku osób z pokodłużenia wieku emerytalnePrawo, a nie przymus lenia 50+. Wśród ludzi młodszych, go (jest to problem, który Ważne są dyskusje, które budują tych, którzy dopiero skończyli studotyczy wszystkich niemal krajów lepszą perspektywę. Kobiety, które dia, jest wielki problem ze znalezieEuropy), proponuje jednocześnie, trudziły się przy wychowaniu dzieci niem pracy i należałoby jakoś zachęby w przypadku kobiet posiadają(wszyscy wiedzą, że nie jest to łacić pracodawców do łatwiejszego zacych dzieci istniała możliwość wytwe zadanie) powinny mieć trochę trudniania przedstawicieli najmłodboru. Kobieta, które urodziła jedno ułatwione życie przez państwo. Jeszej generacji. dziecko, mogłaby przejść na emeżeli kobiety potrafią w tych komerWiążą się też z tym różne dysryturę o 3 lata wcześniej (biorąc cyjnych czasach znaleźć dość siły kusje o różnych formach zatrudniapod uwagę już ten podwyższony na wychowanie dzieci, to w systenia. Wówczas, kiedy pułap). Kobieta, obieta, która urodziła jedno dziecko, przechodziłaby są to formy bardziej która wychowana emeryturę o 3 lata wcześniej… elastyczne, warto była dwoje dzieci, łoby pomyśleć o podmogłaby skorzywyższeniu składki stać z emerytuna Fundusz Pracy, po to, by istniał ry o 6 lat wcześniej. Itd… mie emerytalnym powinien się znapewien sposób ubezpieczenia na wyleźć mechanizm, który uwzględni padek utraty pracy. Chodzi o zachoi nagrodzi ten wysiłek. Nie może Hamletowskie pytania, proste wanie równowagi między rynkiem to być rozwiązanie tylko bezduszodpowiedzi a społeczną sferą życia. ne i finansowe. – Niektórzy zadają hamletowskie Organizacje pracodawców już Szef ludowców zaznaczył, że pytanie: „skąd wziąć na to pieniąwyrażają zaniepokojenie niektóryjego propozycje to jest prawo, a nie dze”. Odpowiedź jest prosta. Piemi z tych propozycji. Mówią m.in., przymus. Jeżeli ktoś chce praconiądze pochodziłyby ze składek tych że złą dolę absolwentów może rozwać do późnej starości – jego spramłodych ludzi, którzy wówczas, gdy wiązać lepsze dopasowanie kształwa, nikt mu tego nie zabroni. (Jeżeli ich matka odchodziłaby wcześniej cenia do potrzeb rynku pracy, a nie oczywiście rynek pracy będzie takim na emeryturę, wchodziliby właśnie ulgi dla pracodawców. postawom przychylny). To ważne zana rynek pracy – mówił Waldemar Polskie Stronnictwo Ludowe prostrzeżenie, bowiem już pojawiają się Pawlak podczas konferencji, która ponuje także, by pracodawcy, którzy głosy, że ktoś komuś, przy pomocy miała miejsce w sejmie 28 listopazatrudnią absolwentów, byli zwoltakich propozycji, odbiera szanse da. To jest, zdaniem wicepremiera, nieni, w całości lub w części, z płacena dłuższą pracę. To tylko prawo! najprostszy sposób budowania donia podwyższonej składki rentowej. Tak na marginesie – jest więcej brej bazy w oparciu o dynamiczne Magdalena Foland niż pewne, że wiele kobiet z takiego społeczeństwo. P K – Wcielił się pan w rolę premiera bardziej niż Donald Tusk, który w poprzedniej kadencji wykazał się zdolnością do bardziej elastycznego reagowania. Podam dwa przykłady z poprzedniej kadencji, które dobrze zobrazują nasze relacje. Pierwszy, to jest VAT, gdzie przyjęliśmy bardziej korzystne dla ludzi rozwiązanie. PO zaproponowała podwyżkę generalną o 1 proc., a myśmy uzupełnili to o obniżenie VAT-u na żywność o 2 proc., co dało korzystne efekty dla ludzi i dla kraju. Również dla koalicji. Drugi przykład dobrej współpracy PO-PSL to dyskusja wokół zmniejszenia transferu do OFE. Jak pan pamięta, na początku było twarde NIE pana premiera i pana ministra finansów Jacka Rostowskiego, a później pani minister pracy Jolanta Fedak uzgodniła ewolucyjną ścieżkę, która wzmocniła finanse publiczne i perspektywę na lepsze emerytury. To też jest przykład dobrego kompromisu, gdzie nie zamykamy się w dogmatach, a szukamy adekwatnych rozwiązań. Współpraca Platformy i PSL jest dobra. Nie stawiajmy w złym świetle pana premiera Tuska. Prezes PSL, wicepremier Waldemar Pawlak w rozmowie z Jackiem Nizinkiewiczem, Onet, 4.12.2011 r. Inicjatywa PSL dobra dla społeczności lokalnych Zmiana ustawy o podatku rolnym Klub Parlamentarny PSL złożył projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym, w której zaproponował nowy sposób obliczania podatku rolnego. Na konferencji prasowej w Sejmie o projekcie mówili: poseł Piotr Zgorzelski, przewodniczący Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, Rafał Kowalczyk, wójt gminy Wąsewo i Mariusz Bieniek, burmistrz miasta i gminy Wyszogród. PSL chce zmienić podstawę naliczania podatku rolnego. Obecnie podstawą wymiaru tego podatku jest średnia cena skupu żyta z ostatnich trzech kwartałów. PSL chce, by była to średnia cena żyta z ostatnich 11 kwartałów. PSL proponuje długi okres do wyliczania podstawy podatku, bo zmniejszy to dysproporcję w jego wysokości pomiędzy kolejnymi latami. Stronnictwo planuje też wniesienie propozycji zmian w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, by minister finansów nie mógł obniżyć kwoty subwencji samorządom, które zmniejszą stawkę podatku rolnego – zapowiedział przewodniczący sejmowej komisji samorządu terytorialnego Piotr Zgorzelski (PSL). Zmiana projektowanej ustawy ma na celu zmodyfikowanie metody obliczania podatku rolnego. W obowiązującym stanie prawnym podatek rolny za dany rok, stosownie do brzmienia art. 6 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym, wynosi: 1) od 1 ha przeliczeniowego gruntów gospodarstw rolnych – równowartość pieniężną 2,5 q żyta, 2) od 1 ha pozostałych gruntów – równowartość pieniężną 5 q żyta,- obliczone według średniej ceny skupu żyta za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy. Średnią cenę skupu żyta ustala się na podstawie komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, ogłaszanego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” w terminie 20 dni po upływie trzeciego kwartału. Ustawa przewiduje również, że rady gmin są uprawnione do obniżenia ustalonych w powyższy sposób cen skupu żyta, przyjmowanych jako podstawa obliczania podatku rolnego na obszarze gminy. Nowelizacja ustawy zmierza do zastąpienia okresu trzech kwartałów roku poprzedzającego rok podatkowy, jako okresu obliczania średniej ceny skupu żyta, okresem jedenastu kwartałów, liczonych jako pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy oraz osiem kwartałów bezpośrednio poprzedzających rok poprzedzający rok podatkowy. Wydłużenie okresu obliczania średniej ceny skupu żyta ma, w ocenie projektodawców, ustabilizować i urealnić cenę skupu żyta w dłuższym okresie i uniezależnić sposób jej obliczania od okresowych, czy nawet chwilowych, wahań cen na rynku zbóż. 4 | Unia Europejska www.zielonysztandar.com.pl Polityka Zachodu wobec obrońców praw człowieka… nr 50 Pokochaj olej rzepakowy Polska jest jednym z największych w UE producentów oleju rzepakowego. W 2010 r. wytworzono ponad 900 tys. ton oleju. Spożycie tego oleju jest od kilku lat stabilne i wynosi obecnie trochę ponad 11 kg na osobę rocznie. Jest on naszym podstawowym olejem jadalnym i stanowił w ostatnich latach 80–90 proc. spożywanych olejów roślinnych. P Poseł Andrzej Grz yb wziął udz ia ł w debacie „Poli t yka Zachodu wobec obrońców praw człowieka – uspokajanie własnych sumień czy realna pomoc?”, która odbyła się 24 listopada w Warszawie. Na warszawskim Starym Mieście otwarto także w czwartek wystawę poświęconą laureatom Nagrody im. Sacharowa, przyznawanej od 1988 r. przez Parlament Europejski za walkę o wolność i prawa człowieka. W tym roku nagrodzeni zostali przedstawiciele krajów arabskich. P oseł do Parlamentu Europejskiego Andrzej Grzyb zapytany o kandydatów do Nagrody Sacharowa 2011 powiedział: „Budzili sumienia świata, pokazując łamanie praw człowieka i brak demokracji w swoich krajach. Ryzykowali życiem przeciwstawiając się totalitarnym rządom. Wielu kandydatów zasługuje na uhonorowanie Nagrodą Sacharowa, ale wydarzenia Arabskiej Wiosny oraz bohaterowie tej wiosny zasługują na szczególne wyróżnienie. Tegoroczni laureaci nagrody im. Sacharowa przeciwstawili się dyktaturom w swoich krajach, symbolizują tęsknotę za rzeczywistymi prawami człowieka i wolnościami obywatelskimi” – powiedział poseł Grzyb. Według europosła, najważniejsze jest teraz powstanie unijnego instrumentu, który mógłby pomagać krajom przechodzącym zmiany ustrojowe (m.in. Tunezja, Egipt). Ma to polegać na tym, by środki finansowe trafiały do osób zaangażowanych na rzecz zmian, do organizacji nawet niezarejestrowanych, a nie do reżimów. Takim instrumentem może być Fundusz na rzecz Demokracji. Nagroda Sacharowa na rzecz wolności myśli, ustanowiona została w 1988 r. Nagroda upamiętnia rosyjskiego fizyka i dysydenta politycznego. Jest przyznawana corocznie przez Parlament Europejski. Stanowi ona wyróżnienie dla osób lub organizacji aktywnych na polu obrony praw człowieka i wolności podstawowych. Laureaci nagrody, poza wyróżnieniem, otrzymują 50 tysięcy euro. olskie Stowarzyszenie Producentów Oleju rozpoczęło kampanię edukacyjną pod hasłem „Pokochaj olej rzepakowy”. Inauguracja 3-letniej kampanii odbyła się podczas konferencji prasowej, 22 listopada br. w siedzibie PAP w Warszawie. Jej celem jest podniesienie świadomości konsumentów na temat wartości odżywczych i zdrowotnych oleju rzepakowego. Stowarzyszenie liczy na to, że dzięki kampanii o 5 proc. wzrośnie spożycie oleju rzepakowego w Polsce. Kampania jest realizowana na dwóch rynkach: polskim i łotewskim. – Na wiosnę rozpoczniemy akcję w supermarketach, połączoną z degustacjami. Już ruszyła kampania w prasie kobiecej. Planujemy także działania w Internecie i mediach społecznościowych, a także działania skierowane do środowisk opiniotwórczych. Głównym celem kampanii, skierowanej do kobiet w wieku 30–60 lat jest informacja o walorach odżywczych i zdrowotnych oleju rzepakowego To ona ma zmienić nastawienie gospodyń domowych – do oleju rzepakowego, co w rezultacie przyczyni się do wzrostu jego spożycia – mówi Ewa Myśliwiec, dyrektor biura PSPO. Koszt kampanii został oszacowany na 1,65 mln euro netto. Projekt w połowie zostanie sfinansowany ze środków UE, 30 proc. będzie pochodziło z Agencji Rynku Rolnego, a 20 proc. od członków PSPO. Jednym z celów kampanii będzie zmiana nastawienia Polaków do ole- ju rzepakowego, który obecnie jest postrzegany jako produkt gorszej jakości niż inne oleje. – Nie jest to prawdą. Olej rzepakowy ma najkorzystniejszy skład kwasów tłuszczowych pośród olejów roślinnych. Około 10 proc. kwasów tłuszczowych stanowią w oleju rzepakowym kwasy Omega-3, w które tak uboga jest nasza dieta. Posiada on też niewiele, bo tylko 6 proc., najbardziej szkodliwych, nasyconych kwasów tłuszczowych – tłumaczy prof. Krzysztof Krygier, przewodniczący Rady Programowej kampanii. Tymczasem, jak dodaje, oliwa z oliwek, która uważana jest za produkt znacznie wyższej jakości, posiada jedynie 1 proc. kwasów Omega-3 i 14 proc. nasyconych kwasów tłuszczowych. Jak podkreślają eksperci, oliwa z oliwek jest spożywana głównie na południu Europy. – Dieta śródziemnomorska bogata jest w ryby, źródło kwasów Omega-3, natomiast w Polsce spożywamy bardzo mało ryb, co wynika także z tego, że są one drogie. W takiej sytuacji lepszym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych Omega-3 jest olej rzepakowy, który posiada ich 10-razy więcej niż oliwa z oliwek – mówi Krzysztof Krygier. Opinię o wysokich wartościach odżywczych oleju rzepakowego podzielił także prof. Wiktor Szostak z Instytutu Żywności i Żywienia. Według analiz wykonanych przez TNS OBOP wśród kobiet w wieku 30–60 lat w październiku tego roku, olej rzepakowy jest powszechnie znany, ale ankietowane kobiety najczęściej odpowiadały, że do przyrządzania posiłków używają oliwy z oliwek, ponieważ jest ona zdrowa. Olej rzepakowy jest zaś kupowany głównie dlatego, że jest tani i najlepiej nadaje się do smażenia. Z badań wynika, że osoby ankietowane nie mają dostatecznej wiedzy, jakie walory ma olej rzepakowy, a ta kampania ma zmienić opinie o tym produkcie – wyjaśnił Rafał Wadlewski ze Stowarzyszenia. Uczestniczący w konferencji – Władysław Łukasik – prezes Agencji Rynku Rolnego, życzył Stowarzyszeniu pozytywnych efektów tej kampanii i dodał, że obecnie UE ma stosunkowo mało pieniędzy na promocję żywności. bo tylko ok. 50 mln euro rocznie. Z tego znaczną część (12 proc.) – wykorzystuje Polska Poinformował, że niedawno KE zatwierdziła 19 nowych projektów, w tym pięć z Polski. – Nasze programy dotyczą promocji oleju rzepakowego w Polsce i na Łotwie; jabłek – w Rosji i na Ukrainie; mięsa drobiowego w Niemczech; makaronów – w Polsce i na Ukrainie oraz programu „Pięć razy dziennie owoce i warzywa dla Twojego zdrowia” realizowanego na polskim rynku. Dorota Olech przywieziona została z partnerskiego dla Kalisza miasta Hamm. Współpraca Kalisza i powiatów kaliskiego, ostrzeszowskiego oraz pleszewskiego przyczyniła się do sukcesu pięknej prezentacji. Zaproszeni goście, posłowie oraz przedstawiciele instytucji europejskich wyrażali podziw dla oryginalności projektu. Co za wesele? – Wesele Kaliskie W auli Yehudiego Menuhina prezentacja Kalisza i powiatów południowej Wielkopolski, nazwana Weselem Kaliskim, rozpoczęła się od koncertu kaliskiego pianisty Witolda Janiaka. Artysta zagrał od Chopina aż po jazz. Witając gości, poseł do PE Andrzej Grzyb podkreślił, że Kalisz to miasto najstarsze w Polsce, a zarazem ciągle młode duchem. Południowa Wielkopolska to również ważne miejsce związane z twórczością F. Chopina, który koncertował w Antoninie, które jest miastem o długiej tradycji produkcji fortepianów oraz fascynacji jazzem. Kalisz zaznaczany był już na rzymskich mapach szlaku bursztynowe- go, promując się w Parlamencie Europejskim podkreślił ten historyczny walor. Po przejściu orszaku weselnego z darami samorządów i przedsiębiorstw południowej Wielkopolski nastąpił uroczysty bursztynowy toast wzniesiony przez gospodarza posła A. Grzyba oraz wiceprezydenta Kalisza Daniela Sztanderę. Prowadząca wieczór Monika Richardson, Polska Ambasador Bursztynu, zaprosiła zebranych gości do stołu weselnego, który łączył w sobie tradycję oraz nowoczesność. Swoje wysokiej jakości produkty zaprezentowały firmy z Kalisza i powiatu kaliskiego: Pratt & With- ney, Paula, Jutrzenka, państwo Anna i Stanisław Lesieniowie, firma pana Wawrzyniaka, gospodarstwo agroturystyczne Jana Nowaka, Elena, z powiatu ostrzeszowskiego firmy Profi, Pollena, rodzinna firma Łuczak, z powiatu pleszewskiego; firma cukiernicza Państwa Vogt oraz rodzinna firma państwa Kaczmarków. Prezentowane bogactwo kulturalne i turystyczne wzbogaciła kapela Furmany, która przyciągnęła uwagę muzyką oraz tradycyjnymi strojami. Wystawa kaliskiego fotografa Artura Bonusiaka pokazała kolejne odsłony miasta Kalisz, zachęcając w ten sposób wszystkich uczestników do odwiedzin. Do PE wystawa Fot. Marta Radomska 22 listopada 2011 roku sercem Parlamentu Europejskiego zawładnęła południowa Wielkopolska, która zaprezentowała swoje bogactwa historyczne, kulturalne oraz potencjał gospodarczy. Agata Wąsiewska 11 grudnia 2011 r. www.zielonysztandar.com.pl Sonda – samorząd |5 6 | Wywiad www.zielonysztandar.com.pl nr 50 Rozmowa z wójtem gminy Zarzecze Wiesławem Kubickim Wyróżnienia mobilizują mnie do dalszej pracy 21 października br. otrzymał Pan w uznaniu za wybitne zasługi dla rozwoju rolnictwa, przyznawany przez prezydenta RP, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Jak ważne dla Pana jest to wyróżnienie? – Był to dla mnie wielki dzień, gdy 21 października prezydent RP wyróżnił sześciu członków Krajowej Rady Izb Rolniczych Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Dla mnie tego typu wyróżnienie jest akceptacją naszych działań, a jednocześnie jeszcze bardziej mobilizuje do rozwiązywania wielu problemów dotykających rolników. Pełniąc funkcję delegata do Krajowej Rady Izb Rolniczych wraz ze Stanisławem Bartmanem, prezesem Podkarpackiej Izby Rolniczej, staramy się godnie i aktywnie reprezentować podkarpackich rolników, przenosząc problemy trudne do rozwiązania na szczebel centralny. To dzięki naszym kontaktom z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, szefami agencji centralnych obsługujących rolnictwo udaje nam się rozwiązywać wiele tych problemów oraz skutecznie wpływać na zmianę niekorzystnych rozporządzeń i przepisów. Z kolei uczestnicząc w konferencjach międzynarodowych i w posiedzeniach Copa–Cogeca w Brukseli staramy się wpływać na przyszły kształt Wspólnej Polityki Rolnej po 2014 r. To nie jedyne wyróżnienia dla Pana w ostatnim czasie. Pana działalność na niwie społecznej została doceniona także poprzez przyznanie III miejsca w ogólnopolskim konkursie o laur Kryształowej Koniczyny. – Zgadza się. I to wyróżnienie ma dla mnie ogromne znaczenie. Konkurs Kryształowej Koniczyny wpisał się na trwałe w tradycję promowania wolontariatu na wsi na szczeblu wojewódzkim i krajowym. Kapituła konkursu honoruje ludzi za osiągnięcia w rozwijaniu oświaty pozaszkolnej, w szczególności za zaangażowanie w rozwój oświaty na wsi wśród dzieci, młodzieży i dorosłych. Doceniane jest utrwalanie tradycji, kultury wiejskiej, ochrony zabytków. Wniosek o wy- różnienie mnie w tym prestiżowym konkursie do Komisji Konkursowej na szczeblu wojewódzkim złożył Zarząd Podkarpackiej Izby Rolniczej. Stwierdził Pan wtedy, że za swój największy sukces społeczny uznaje wprowadzenie bezpłatnej opieki przedszkolnej na terenie 11 gmin powiatów przeworskiego i jarosławskiego. – Mile byłem zaskoczony, kiedy zapoznałem się z załączonymi rekomendacjami ważnych osób i instytucji dotyczące mojej działalności. Do tej pory miałem świadomość, że to, co wykonuję, należy przecież do moich obowiązków jako wójta gminy. Dopiero udział w konkursie Kryształowej Koniczyny uświadomił mi, że część moich działań można nazwać wolontariatem, czy działalnością społeczną niewynikającą z zakresu moich obowiązków. W szczególności chodzi tutaj o zorganizowanie przedszkoli wiejskich, utworzenie Gminnego Centrum Doradztwa Rolniczego, współudział w tworzeniu różnych stowarzyszeń, działalność w Związkach Ochotniczych Straży Pożarnych czy ratowanie zabytków. Tutaj na pewno najwięcej satysfakcji daje mi zorganizowanie, wspólnie z Fundacją Pomocy Młodzieży im. Jana Pawła II „Wzrastanie” w Łopuszce Małej, 81 ośrodków przedszkolnych w 11 gminach powiatu przeworskiego i jarosławskiego, do których uczęszcza ponad 1200 dzieci. Czyli właściwie udało się rozwiązać problem zbyt małej liczby przedszkoli na obszarach wiejskich. – Właśnie tak. Kilka lat temu w połowie tych gmin nie było ani jednego przedszkola. Obecnie (od pię ciu lat) opieką przedszkolną w jedenastu gminach objętych jest od 80 do 98 proc. dzieci w wieku 3–5 lat. Dodatkowo w powiatach przeworskim i jarosławskim bezrobotne nauczycielki znalazły pracę. Zatrudnieni zostali również specjaliści, a więc logopedzi, psycholodzy i nauczyciele rytmiki. Każde z 81 przedszkoli otrzymało plac zabaw, odpowiednie wyposażenie i pomoce naukowe. Dwa razy w roku prowadzone są szkolenia dla rodziców, organizowane bezpłat- ne wycieczki dla dzieci. W ciągu pięciu lat z Europejskiego Funduszu Społecznego otrzymaliśmy dotację na ich prowadzenie w wysokości ponad 24 mln zł. Rodzice nie ponoszą żadnej odpłatności, natomiast udział gmin w finansowaniu przedszkoli jest symboliczny i wynosi zaledwie 1,5 proc. W tej chwili jesteśmy największym zgrupowaniem ośrodków przedszkolnych w całej Polsce prowadzonym przez jeden podmiot. Mamy zabezpieczone finansowanie przeszkoli do lipca 2012 r. Obecnie zabiegamy mocno w Wojewódzkim Urzędzie Pracy, Zarządzie Województwa Podkarpackiego i w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego o zwiększenie planowanej kwoty na prowadzenie przedszkoli z 30 mln zł do 100 mln zł oraz o dopuszczenie do składania wniosków o dotację również te powiaty, w których obecnie funkcjonują przedszkola „unijne.” Jesteśmy także za zwiększeniem udziału w fi nansowaniu samorządów do 20 proc. kosztów prowadzenia przedszkoli. Wierzymy, że nasze prośby zostaną wysłuchane. W styczniu mówił, Pan, że gmina Zarzecze będzie przypominała w tym roku wielki plac budowy. Jakie inwestycje zdołano zrealizować? – Prowadzona była przebudowa dwudziestoletniej oczyszczalni ścieków w Zarzeczu oraz wymiana trzynastu przestarzałych i wypracowanych przepompowni ścieków w poszczególnych miejscowościach na wartość ponad 4 mln złotych. Od lipca nowoczesna oczyszczalnia ścieków, sterowana komputerowo i przez system telefonii komórkowej, pracuje bezbłędnie. W miesiącu wrześniu zakończona została kosz- tem ponad 4 mln zł rewitalizacja zabytkowego parku w Zarzeczu. Powstało prawie 4 kilometry utwardzonych alejek, trzy podświetlane fontanny, stylowe ogrodzenie, zagospodarowany został staw, wraz z „wyspą miłości”, oraz wyremontowany został mocno zrujnowany budynek magazynowy z częścią socjalną. Jakby tego było mało wyremontowano również 11 efektownych klombów kwiatowych i scenę koncertową oraz dokonano konserwacji wszystkich zabytkowych drzew i wysadzono ponad pięćset nowych drzew i krzewów. W listopadzie udało nam się zakończyć budowę Gminnego Ośrodka Sportu i Rekreacji. Oddany do użytku pełnowymiarowy stadiom wraz ze sztuczną bieżnią i urządzeniami do lekkoatletyki jest trzecim po Rzeszowie i Krośnie tego typu stadionem w województwie podkarpackim. Na realizację powyższych zadań otrzymaliśmy unijne dotacje od 70 do 85 proc. W Żurawiczkach, kosztem 750 tys. zł przy półmilionowej dotacji unijnej wykonana została odnowa wsi. Kosztem ponad pół miliona złotych przy 50 proc. dotacji wykonana została modernizacja ostatniej gminnej drogi w Zalesiu. W ramach dotacji od Ministerstw Kultury i Dziedzictwa Narodowego przeprowadzony został remont pałacowej pergoli. Od kwietnia do listopada ponad trzydziestu pracowników zatrudnionych w ramach prac interwencyjnych i robót publicznych realizowało remonty szkół i remiz strażackich, układanie chodników, remonty przystanków PKS, budowę parkingów oraz prace melioracyjne. Jakie plany ma Pan na kolejny rok? – Analizując Strategię Rozwoju Gminy Zarzecze na lata 2000–2015 trzeba stwierdzić, że już dziś wszystkie zakładane tam zadania inwestycyjne udało się nam zrealizować. Zdołaliśmy tego dokonać głównie dzięki otrzymaniu dofinansowania unijnego. W najbliższej przyszłości ubiegać się będziemy o dotację na odnowę wsi oraz w kolejności prowadzony będzie remont ulic wiejskich o długości od 100 do 300 metrów oraz budowa chodników. W przyszłym roku czeka nas doskonalenie gospodarki odpadami w gminie w oparciu o nową ustawę. W jaki sposób mieszkańcy gminy Zarzecze oraz instytucje obecnie korzystają z Internetu. Jakie są perspektywy w tym zakresie? – W celu umożliwienia naszym mieszkańcom dostępu do Internetu w 2001 r. powstało w Urzędzie Gminy Gminne Centrum Informacji, następnie w Bibliotece Gminnej powstała kawiarenka internetowa dofinansowana z programu „Ikonka”. W dalszej kolejności utworzono w remizie OSP Zarzecze „Internetowe Centrum Edukacyjno-Oświatowe”, a w remizie OSP Żurawiczki „Wioskę Internetową – Kształcenie Na Odległość”. Jedną z pierwszych sieci na tere- nie gminy była sfinansowana z programu „Rzeczpospolita Internetowa” sieć skierowana w stronę OSP Zarzecze. Obecnie z łącza tego korzysta 30 członków OSP. Następne sieci powstawały na terenie osiedla mieszkaniowego. Gospodarstwa domowe korzystają głównie z łączy bezprzewodowych radiowych ze względu na słabą jakość linii telefonicznych, gdzie dostawcami Internetu są firmy i operatorzy prywatni. Większe możliwości na szerokopasmowy dostęp do Internetu posiada miejscowość Zarzecze dzięki doprowadzonemu łączu światłowodowemu. W chwili obecnej na terenie naszej gminy wszystkie jednostki publiczne, w tym Urząd Gminy, szkoły podstawowe i gimnazja, biblioteka, centrum kultury, jednostki podległe, a także banki, firmy prywatne posiadają stałe łącze do Internetu. W celu poprawienia warunków technicznych dostępu do Internetu gmina przystąpiła do realizowanego przez marszałka województwa programu „Sieć Szerokopasmowa Polski Wschodniej”. W wyniku jego realizacji dostęp do usług szerokopasmowych posiadać będzie 90 proc. gospodarstw domowych i 100 proc. instytucji publicznych. Seweryn Pieniążek Opinie www.zielonysztandar.com.pl 11 grudnia 2011 r. Robert Matejuk Michał Krasiński Śmiertelne zagrożenie dla SLD? Palikot! N a pytanie, kto jest największym rywalem politycznym SLD zapewne wielu ankietowanych odpowiedziałoby jednym tchem: PiS. A w drugiej kolejności: PO. Błąd. PO jest tylko trochę zagrożeniem a PiS jest wręcz SLD potrzebny. Przeciwnik polityczny, z którym toczy się wywołujące mega emocje hałaśliwe, ideologiczne wojny w przestrzeni publicznej, w mediach służy do napędzania elektoratu. Faktycznym zagrożeniem dla każdej partii jest podobna do nie programowo, ta która kradnie jej elektorat, czyli ogranicza ją lub pozbawia władzy. Prawdziwym zagrożeniem dla SLD jest dziś Ruch Palikota. W tej rozgrywce z SLD czas gra na korzyść Paliko- ta. On może sobie pozwolić na stoicki wręcz spokój. To co nowe jest jak fetysz i działa na masy jak afrodyzjak. Upłynie jeszcze dużo wody w Wiśle zanim Ruch Palikota zostanie zweryfikowany i rozliczany przez wyborców. Do tego czasu, działając w opozycji, wciąż może rosnąć kosztem Sojuszu i częściowo PO. Tymczasem w SLD sytuacja jest zła. Nokaut wyborczy, kryzys przywództwa, kłótnie ważniejszych polityków i ambicje regionalnych działaczy i struktur, którzy szykują się by przejść do Palikota. Na alarm bije b. prezydent Aleksander Kwaśniewski, który chce zjednoczenia lewicy, a nawet opowiada się za tym, żeby SLD i Ruch Palikota były jednym ugrupowaniem. Jaki byłby tego skutek? W matematyce, chemii, czy fizyce reguły są proste i czytelne. Dwa plus dwa równa się cztery. W ż y c i u p u b l i c z ny m , w polityce obowiązują inne reguły i jest więcej nieprzewidywalności. Gdy złączą się dwie biedy, to nie będzie bogactwa, może być jeszcze mniej niż więcej. Gdy w wyborach wystar tują połączone partie, z których jedna wcześniej miała 10 proc. (RP) poparcie, a druga 8 proc. (SLD), to nie znaczy, że nastąpi synergia i osiągną one 25 proc. poparcie. Przeciwnie mogą nie uciułać nawet 18 proc., czyli sumy, tylko znacznie mniej. Tak by właśnie było. Przecież poparcie dla Palikota wzięło się z wiary właśnie w Palikota i niewiary w SLD. Gdyby Palikot zjednoczył się z SLD jego wyborcy poczuliby się oszukani i zdradzeni – szybko wyrównaliby z nim rachunki karząc niskim poparciem w wyborach. Zjednoczenie z Palikotem byłoby rzeczywiście korzystne dla SLD. Oprócz niezadowolenia niektórych tradycyjnych działaczy, których mierziłby radykalizm Palikota byłyby same plusy. Nowa jakość, struktury by nie odchodziły, a przeciwnik polityczny zostałby rychło zneutralizowany. To oczywiste, że po ewentualnym zjednoczeniu doświadczeni działacze Sojuszu szybko przejęliby władzę w nowej formacji. I dlatego właśnie Palikot nie przyjdzie raczej jednoczyć się z SLD, lecz poczeka aż SLD będzie przychodziło, żeby wstąpić do Ruchu Palikota. Józef Szczepańczyk S Niebezpieczna dla Polaków pora tanisław Wyspiański zauważył, że „listopad to dla Polaków niebezpieczna pora”. Tegoroczny listopad zdaje się w pełni potwierdzać to spostrzeżenie. Wciąż żywo komentowane są burdy uliczne w Warszawie do jakich doszło w dniu Święta Niepodległości. Coraz krótsze dni i coraz mniej słońca fatalnie odbijają się na ludzkiej psychice. Stargane całorocznym napięciem nerwy puszczają nie tylko szukającym rozróby pseudomanifestantom, ale także politykom. Wściekły na swojego niedawnego zastępcę Zbigniewa Ziobro, który tworzy konkurencyjną partię, Jarosław Kaczyński licytując się z nim na radykalizmy zupełnie niespodziewanie zaproponował ….. przywrócenie w Polsce kary śmierci. Zazwyczaj taka dyskusja ożywa po jakichś bestialskich zbrodniach. Bandytów gotowi jesteśmy wtedy wieszać już teraz zaraz na najbliższym drzewie. Tymczasem w Polsce ostatnio nic takiego się nie wydarzyło. Tak czy inaczej rozpętała się dyskusja z udziałem już nie tylko polityków, ale i hierarchów Kościoła Katolickiego. Echa naszych sporów najwyraźniej dotarły do Watykanu, bo i papież zabrał w tej sprawie głos! Chyba mocno zawiódł Jarosława Kaczyńskiego, bo zaapelował o ograniczanie najwyższego wymiaru kary. Płynący z Watykanu głos jak groch od ściany odbija się od uszu deklarujących się jako wierni synowie Kościoła zwolenników skracania o głowę. Ta pełna emocji dyskusja trwa już kilka tygodni, ale jej efekt jak łatwo przewidzieć będzie żaden. Każ- dy zostanie przy swoim zdaniu, kara śmierci w Polsce nie zostanie przywrócona, ale co się ludziska nadyskutują, to się nadyskutuja. Niebezpiecznym listopad okazał się dla kilku znaczących w Polsce osób posądzonych o korupcję przy prywatyzacjach LOT-u i warszawskiego STOEN-u. Gdyby się oskarżenie Gromosława Czempińskiego i innych okazało prawdziwe, byłaby nielicha afera. Kto wie czy nie największa w minionym dwudziestoleciu. Jeśli jednak oskarżani udowodniliby swoją niewinność, afera byłaby nie mniejsza. Tylko, że wtedy skompromitowałyby się służby państwa. Nie pozostaje więc nic innego jak czekać. Co ciekawe, zazwyczaj chętni do ferowania szybko wyroków politycy i dziennikarze wykazują w tej sprawie znaczącą po- wściągliwość. Kilka wpadek z nie tak odległej przeszłości, kiedy to „skazani” w świetle reflektorów i kamer telewizyjnych zostali w sądach uznani za niewinnych skutecznie powstrzymuje przed pośpiesznym wyrokowaniem. Niebezpiecznym okazał się listopad dla Zdzisława Kręciny, sekretarza generalnego z PZPN. Stracił pełnioną od lat funkcję na skutek podejrzeń o korupcję. Uczestniczący w chocholim tańcu działacze piłkarskiej centrali wiją się jak piskorze tłumacząc z nagranych rozmów. Chętnych do sprzątania w PZPN-ie jest tak wielu, że niektórzy wygłaszając gotowe recepty czymś takim jak prawo nie zawracają sobie głowy. Jak by nie patrzeć miał rację nasz wieszcz. Listopad to dla (niektórych) Polaków niebezpieczna pora. Aleksander Sopliński R Falstart Sikorskiego adosław Sikorski wydaje się być zdziwiony zaskoczeniem i całym zamieszaniem wokół swojego przemówienia w Berlinie. Tymczasem ogromna rzesza Polaków byłaby mniej zaskoczona gdyby minister Sikorski wystąpił w Berlinie w stroju Świętego Mikołaja, a nawet Śnieżynki. Prawdą jest, że wystąpienie szefa MSZ w stolicy Nie- miec było merytoryczne, pragmatyczne, nowatorskie, skoncentrowane na przyszłości i zapewne pełne troski o Polaków. Pytanie jest jedno: czy aby nie zanadto? Czy proponowanie nadzoru Unii Europejskiej zdominowanej przez Niemcy nad polskim budżetem, ograniczenie spraw pozostających w gestii naszego kraju do kultury, religii, tożsamości narodowej, stylu życia, moralności i wysokości podatków, bez konsultacji z Polakami czy choćby ich przedstawicielami w Sejmie, nie jest pójściem o jeden most za daleko? To dobrze, że polski Minister Spraw Zagranicznych koncentruje się na przyszłości i współpracy, ale niedobrze, że rozpatruje ją w całkowitym oderwaniu od przeszłości. Minister Sikorski to mło- dy człowiek, ale zbiorowa pamięć narodu sięga głębiej niż pamięć najsędziwszych staruszków. I pewien jestem, że Polacy przechowują w zbiorowej pamięci wyraźny obraz Niemiec, które w XX wieku przynajmniej dwukrotnie nie tyle nie poddawały się bezczynności, co zerwały się z niej jak harty z łańcucha by hulać po całej Europie i świecie. Dam głowę, że wielu Po- |7 prezes FML Warmii i Mazur Okiem Młodego Politologa: Awantura o Berlin! N o i się zaczęło, po walce o krzyż, awanturze przy exposé premiera czy wyborze marszałka Sejmu RP teraz rozgorzała nowa awantura polityczna, awantura o Berlin i o to co w tym mieście powiedział lub nie powiedział minister Radosław Sikorski. Czy my i nasza opozycja parlamentarna w przededniu kryzysu ekonomicznego, szalejących cen i niepewnego jutra nie mamy się czym zajmować? Czy warta dyskusji jest, moim zdaniem, niezbyt dyplomatyczna i mało celna wypowiedź ministra spraw zagranicznych, czy warto teraz zajmować się stawieniem ministra przed Trybunał Stanu za parę może nie do końca przemyślanych zdań. Moim skromnym zdaniem nie, ale już widzę jak Pan Poseł Hofman pręży się przed kamerą, odsądzając od czci i wiary cały rząd z ministrem Sikorskim na czele, którego ja wcale nie bronię, ale mam wrażenie, że w tych ciężkich czasach jest tysiąc ważniejszych spraw niż zastanawianie się i debatowanie nad tym, czy minister dąży do zmniejszenia „autonomii państwa polskiego”, czy nie. Jedną z takich spraw jest na przykład merytoryczna dyskusja nad reformądotyczącą zwiększenia liczby lat pracy kobiet i mężczyzn, która została wywołana przez premiera w exposé, a Polskie Stronnictwo Ludowe ma swój własny pomysł i pogląd, który w pewnych kręgach cieszy się dużym poparciem społecznym. Tak naprawdę pan minister Sikorski nie powiedział nic, czego każdy rozsądny człowiek by nie wiedział. Stwierdził, że trzeba ratować euro, bo jak „padnie” to zacznie się zasada śnieżnej kuli i po kolei zaczną bankrutować kraje, takie jak Włochy, Hiszpania czy Portugalia, a na to Europy, nie Unii Europejskiej, ale Europy jako kontynentu nie stać. Powiedział, iż Niemcy powinny się bardziej zaangażować w ratowanie euro, oczywiście, bo to oni ze strefy euro czerpią największe profity, a więc pytam jeszcze raz, czy warto zajmować się kilkoma mało trafnymi stwierdzeniami, czy trzeba w Sejmie zakasać rękawy i brać się do pracy, by bronić przed kryzysem społeczeństwo polskie. Na koniec zacytuję posła Stanisława Żelichowskiego, który na jednym ze spotkań stwierdził: „Polacy żyją w kryzysie od 300 lat, więc są do niego przyzwyczajeni i sobie z nim poradzą”. To jedno zdanie podsumowuje, a jednocześnie odpowiada na postawione wcześniej przeze mnie pytania, ale to, iż Polacy są przyzwyczajeni do kryzysu, nie uprawnia opozycji do zajmowania się błahostkami i pozostawiania społeczeństwa samemu sobie w tych nadchodzących ciężkich czasach. laków jednak wciąż obawia się nie tyle niemieckich czołgów, co tego całego piekła, które szło w 1939 roku za nimi i zostało nad Wisłą przez długie 6 lat. Dlatego właśnie przed zaprezentowaniem tak nowatorskich wizji Niemcom, którzy byli zapewne równie zaskoczeni, należałoby oswoić z nimi Polaków. Nasz naród nie jest wcale tak ksenofobiczny, jak się go przedstawia i dysponuje jeszcze sporym marginesem otwartości. Zapewne wielu zastanawia się dziś, czy aby cały ten kryzys w strefie euro nie jest przykrywką, pretekstem do głębszej inte- gracji. Przecież pierwszą falę kryzysu znieśliśmy lepiej niż cała UE m.in. dzięki temu, że byliśmy mniej zintegrowani pozostając poza strefą euro. Jestem przekonany, że przesłanie Radosława Sikorskiego byłoby odebrane całkiem inaczej, gdyby zostało najpierw szeroko skonsultowane w kraju. I nie można tłumaczyć się tym, że z punktu widzenia Europy nadszedł najwyższy czas na tego typu działania, ponieważ z punktu widzenia wielu Polaków to wystąpienie jest trochę przedwczesne. A Radosław Sikorski jakby nie było, jest szefem polskiego MSZ. 8 | Społeczeństwo www.zielonysztandar.com.pl nr 50 Bez medycznego i farmaceutycznego wspomagania aktywność zawodowa milionów Europejczyków nie będzie możliwa STARY CZŁOWIEK I MUSI… Polska ma kłopot i Europa ma kłopot. Tylko że Polska zaczyna to sobie dopiero uświadamiać. Starzejące się społeczeństwa to nie lada wyzwanie! Problem nie tylko i nie tyle społeczny, co gospodarczy. Starość po prostu jest kosztowna. Zwłaszcza w skali makro. P 2035 liczba ta wynosić będzie 736, a w roku 2060 już 1070. Tak znaczne obniżenie proporcji będzie miało poważne skutki dla wzrostu gospodarczego. Prognozy Komisji Europejskiej zakładają obniżenie tempa wzrostu gospodarczego (m.in. właśnie jako skutek kryzysu demograficznego), z poziomu ok. 6 proc. w 2007 roku do 1–2,5 proc. po roku 2020. Zdaniem lekarzy i farmaceutów zaangażowanych w przygotowanie raportu, w najbliższych latach i dekadach wzrost kosztów opieki zdrowotnej nad osobami starszymi będzie związany przede wszystkim z upowszechnieniem się takich chorób, jak: cukrzyca, choroby nowotworowe oraz choroby układu kostnego. Już dziś w Polsce ponad 30 proc. kobiet i 8 proc. mężczyzn w wieku 50+ ma problemy z ostePracodawcy zatroskani o kapitał oporozą. Ludzi z tym schorzeniem ludzki będzie coraz więcej. Kondycja zdrowotna Polaków stoi Dlatego dziś nie tylko lekarze, dużo niżej niż ma to miejsce w kraale także ekonomiści twierdzą, że jach rozwiniętego Zachodu. A jedklucz do radzenia sobie z problenocześnie jest już nieomalże przesąmem starzejącego się społeczeńdzone, że będziemy pracować dłużej. stwa to innowacja i postęp w medycia, pojawiające się wskutek tego proc. populacji), o tyle w roku 2035 Kiedyś, w kraju nad Wisłą, zastanaodpowiedziałoby, że tak! Bowiem cynie. Skoro ludzie mają dłużej pranowe problemy zdrowotne, główbędzie ich 8,35 mln (23 proc. popuwiano się, co zrobić, aby się nie napraca zawodowa jest dużo mniej cować muszą być znacząco zdrowsi nie przewlekłe choroby niezakaźlacji). Potężna armia ludzi! I tu ważne robić a zarobić. Dziś trzeba się zastawyczerpująca niż praca domowa. i bardziej aktywni. Autorzy raportu ne, w połączeniu z ekonomicznymi spostrzeżenie. Dotychczas, kiedy była nowić, jak rozkładać siły, by starczyZwłaszcza praca przy małych dziemówią wprost: „potrzebny jest poaspektami nie tylko zdrowia, ale camowa o populacji osób starszych, ło ich na dłużej. ciach i niedołężnych rodzicach. A już stęp w trzech głównych obszarach łej ekonomiki – to nowe, nieznane do jednego worka wrzucano 60-latAndrzej Malinowski, prezydent pozostawanie w charakterze sandwi– prewencji, diagnostyce i leczeniu. do tej pory zagrożenia i wynikające ków i ich o dwadzieścia lat starszych Pracodawców RP, podczas prezencza (obłożenie z jednej strony dziećJeżeli już teraz nie będziemy prowaz nich zadania na najbliższą przyrodziców. Czyli – dwa pokolenia. tacji raportu przypomniał, że „stami, a z drugiej staruszkami) to czędzić systematycznych działań, aby szłość”. Problem: „jak się zdrowo zeDla młodych to subtelne rozróżnierzenie się społeczeństwa to natusto zajęcie ponad siły. zapewnić pacjentom dostęp do ponie jest nieistotralny i nieunikniony Raport nie odpowiada, niestety, stępu w medycynie, koszty wzrone. Sześćdziesiąt, proces występująna pytanie, czy pracodawcy są gotoa 20 lat co czwarty obywatel Polski będzie miał więcej sną do poziomu, który będzie trudczy osiemdziesiąt cy w każdej wysoko wi na przyjęcie wielu milionów sześćniż 65 lat ny do opanowania”. lat…? Tak czy owak rozwiniętej gospodziesięciolatków do pracy. A jest to Raport przytacza liczne przykłady – do piachu! darce. Jest to wyzagadnienie kluczowe w przededniu innowacyjnych metod terapeutyczstarzeć” to, zdaniem profesora, zaTymczasem dla gospodarki jest zwanie, z którym zmaga się cała Eudyskusji o pracy ludzi 60+. Wydawanych pozwalających ograniczyć koszgadnienie wielosektorowe i wieloto temat kluczowy. I to z wielu ropa i do którego także Polska musi łoby się, że dokument przygotowaty związane z hospitalizacją i nieaspektowe. Raport snuje wizję polwzględów. Jeszcze dziś jest dla wiesię odpowiednio przygotować. (…) ny pod auspicjami największej orgazdolnością do pracy. Nie będziemy skiego społeczeństwa za 30–60 lat. lu oczywiste, że ludzie (częściej koZwłaszcza że ludzie są największym nizacji pracodawców powinien rozich opisywać, bo nie o to chodzi, by Jaka to wizja? biety) w przedziale 50–60 lat przekapitałem przedsiębiorstw, a tylko strzygnąć tę kwestię. Niestety, żarobić reklamę przemysłowi farmaZa 20 lat co czwarty obywatel stają pracować i zajmują się pokozdolni do wykonywania swoich oboden pracodawca, nawet ten myśląceutycznemu. Jedno jest pewne. Polski będzie miał więcej niż 65 lat. leniem starych rodziców, a także wiązków pracownicy pozwolą gospocy najbardziej państwowotwórczo, Postęp w leczeniu Według GUS do 2060 roku na 3 osopokoleniem wnudarce się rozwijać”. Trzeba docenić o roku 2060 na 3 osoby pracujące będzie przypadało np. chorób serca by pracujące będzie przypadało 2 ków. Dziś już wiatę szczerość. Mówiąc bardziej kolomoże być przykłaemerytów, liczba osób powyżej 80. domo, że od 60-latkwialnie, ludzie chorzy nie są zdol2 emerytów dem przełamywaroku życia wzrośnie cztero- lub pięków będzie się wyni do roboty. nia barier w egzyciokrotnie. Koszty opieki nad osobamagało pracy zawostencji człowieka. Kiedyś zawał elimi starszymi wzrosną do 1,1 PKB, dowej, a nie pracy na rzecz rodziny. nie jest w stanie dziś niczego takieDyskusja dopiero się zaczyna minował chorego z życia zawodoa łączne koszty w obszarze polityI to pracy trwającej (w przypadku kogo rządowi (ani obywatelom) obieWprawdzie żyjemy coraz dłużej, ale wego niemal na zawsze. Dziś już nie. ki zdrowotnej i społecznej wyniosą biet) prawie o dekadę dłuższej. Racać. Dlatego w nieskończoność wałczy jesteśmy coraz zdrowsi i sprawPodobnie jest z wieloma chorobami ok. 15 mld euro rocznie. port przypomina, że jeszcze dziesięć kuje się przeróżne kwestie zastępniejsi? W najbliższych miesiącach nowotworowymi. lat temu, w roku 2001, rzeczywisty cze, podczas gdy główny problem pewnie padnie wiele słów na ten I jeszcze jedna wiadomość (zawiek przechodzejest jeden. Po prostu brakuje pratemat, bowiem rok raca zawodowa jest dużo mniej wyczerpująca niż pra- nia na emeryturę czerpnięta z raportu „Starzejące się cy. Nie tylko dla młodych. Dla sta2012 został ogłoca domowa społeczeństwo, jako wyzwanie dla wynosił w Polsce, rych także. A przesunięcie wieku szony Europejskim europejskich gospodarek”). W Eurozarówno w popuemerytalnego to wyłącznie przeRokiem Aktywnopie demencja starcza dotyka 5 proc. lacji kobiet i mężsunięcie momentu wypłaty emeści Osób Starszych. osób powyżej 65. roku życia. Wskaźczyzn, 56,5 roku. W roku 2007 było rytur. Nic więcej! Będziemy też o tym rozmawiać, boStarsi, ale młodsi… nik ten wzrasta do 1/3 wśród osób, to już 59,3 roku. To m.in. zasługa liwiem publiczna debata na temat Nas w tej chwili bardziej powinny inktóre dożywają 90 lat. Tym ostatkwidacji rozbudowanych wcześniej wydłużenia aktywności zawodowej teresować dane GUS, także dotycząLekarze i farmaceuci w akcji nim będziemy się martwić wtedy, przywilejów emerytalnych. i przesunięcia wieku przechodzenia ce liczby osób starszych, tyle że o poOmawiany raport zwraca uwakiedy każą nam pracować do dziena emeryturę dopiero się zaczyna. kolenie młodszych od osiemdziesięgę na fakt, iż w roku 2007 na 1000 więćdziesiątki. Zdaniem prof. nauk medycznych ciolatków. Według Głównego Urzęosób w wieku produkcyjnym przyGdyby zapytać kobiety… Bolesława K. Samolińskiego „demodu Statystycznego, o ile w roku 2010 padały średnio 553 osoby w wieku Gdyby zapytać kobiety, czy chcą praMagdalena Foland graficzne tendencje wydłużania żyw Polsce było 5,1 mln osób 65+, (13 nieprodukcyjnym. Natomiast w roku cować dłużej, wiele z nich szczerze róbują nam to uzmysłowić autorzy raportu „Starzejące się społeczeństwo, jako wyzwanie dla europejskich gospodarek”. Dokument powstał dzięki staraniom organizacji Pracodawcy RP oraz dzięki Komitetowi Farmaceutycznemu przy Amerykańskiej Izbie Handlowej. Można by zapytać: co za dziwna kombinacja? Pracodawcy i farmaceuci… Okazuje się, że pomyłki nie ma w tym żadnej. Większość państw Unii Europejskiej pogodziła się z tym, że ludzie będą dłużej pracować. Do 67 lat, a gdzieniegdzie nawet do 70. roku życia. Bez zdrowotnego i farmaceutycznego wspomagania aktywność w tym wieku nie jest i nie będzie możliwa. Z D P 11 grudnia 2011 r. www.zielonysztandar.com.pl Reklama |9 Nowa jakość w prywatyzacji Zasobu WRSP Obecnie podstawowym przedmiotem działań prywatyzacyjnych Agencji jest sprzedaż. Potwierdza to również art. 24 znowelizowanej ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, która wchodzi w życie z dniem 3 grudnia br. Otrzymał on brzmienie: Agencja gospodaruje mieniem w drodze: w pierwszej kolejności sprzedaży mienia w całości lub jego części… Sprzedaż nieruchomości Zasobu prowadzona jest w trybie bezprzetargowym dla uprawnionych kategorii nabywców mienia Zasobu i w trybie przetargowym, gdy nabywcą nieruchomości zostaje osoba, która wygrywa przetarg. Pewnym kategoriom osób przysługuje prawo pierwszeństwa w nabyciu nieruchomości bez przetargu. Ma to przede wszystkim miejsce w przypadku dzierżawców mienia Zasobu oraz byłych właścicieli zbywanej nieruchomości lub ich spadkobierców (jeżeli nieruchomość została przejęta na rzecz Skarbu Państwa przed dniem 1 stycznia 1992 r.). Nieruchomości, które nie zostaną zbyte bez przetargu bądź do k tórych tryb bezprzetargowy nie ma zastosowania, podlegają sprzedaży w trybie publicznego przetargu ograniczonego lub nieograniczonego. Ten pierwszy kieruje do uprawnionych nabywców nieruchomości, do k tórych należą m.in. rolnicy zamierzający utworzyć lub powiększyć gospodarstwo rodzinne. W drugim zaś mogą brać udział osoby fizyczne i prawne, które wpłaciły wadium i stawiły się na przetarg ustny lub złożyły ofertę w przetargu ofert. Agencja Nieruchomości Rolnych w momencie rozpoczęcia działalności przejęła do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa ponad 4,7 mln ha gruntów. Do końca października 2011 r. sprzedała już ponad 2 mln ha. W Zasobie nadal pozostaje prawie 2 mln ha, z czego 1,51 mln ha stanowią grunty wydzierżawione, na bazie których jest w głównej mierze oparta obecnie sprzedaż. Agencja Nieruchomości Rolnych ma bardzo zróżnicowaną ofertę. Na 2 mln ha gruntów, które znajdują się w Zasobie WRSP, ponad 300 tys. ha czeka na rozdysponowanie. Są to grunty w dużej części o niskiej przydatności rolniczej i na dodatek rozdrobnione (około 500 tys. małych działek). Natomiast 100 tys. ha stanowią tereny inwestycyjne, spośród których ponad dwie trzecie znajdują się w obrębie granic miast lub w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Sprzedaż gruntów rolnych Obecnie na rynku jest bardzo sprzyjająca koniunktura do zakupu gruntów rolnych przez rolników i przedsiębiorców zamierzających powiększyć swoje gospodarstwa. Rolnicy mogą je nabywać na zasadach preferencyjnych, od dłuższego czasu ich ceny są stabilne, a dodatkowo cudzoziemcy mają ciągle bardzo ograniczony dostęp do ziemi rolnej w Polsce. Stąd zainteresowanie gruntami rolnymi jest nadal duże. Potwierdzają to wyniki sprzedaży uzyskane na koniec listopada br. Wynika z nich, że sprzedaż gruntów rolnych w 2011 roku osiągnie najwyższy poziom od 9 lat i przekroczy 120 tysięcy hektarów. ze względu na brak uregulowań prawnych w odniesieniu do Zabużan. W 2008 r. odnotowano rekordowo niską sprzedaż – tylko 78 tys. ha. Na ten wynik złożyło się wiele czynników, a do głównych należy zaliczyć ograniczoną podaż oraz trudną sytuację ekonomiczną w rolnictwie. W 2009 r. Agencja Nieruchomości Rolnych ponownie sprzedała ponad 102 tys. ha gruntów, a w roku ubiegłym prawie 100 tys. ha (96,5 tys. ha) i była o 7% wyższa niż zakładano. Tak dobry wynik sprzedaży, jaki osiągnie Agencja w 2011 r., nie jest przypadkowy. Jest on efektem działań prowadzonych przez ANR od 2008 r., które skupiały się na przyspieszeniu prywatyzacji składników Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. W ostatnich czterech latach Agencja dwukrotnie zwiększyła liczbę organizowanych przetargów (z 50 tys. w 2008 r. do 100 tys. w 2011 r.) na sprzedaż gruntów, równocześnie zmniejszając o ponad 30 tysięcy liczbę umów dzierżawy. Dobre wyniki sprzedaży gruntów rolnych sprawią, że Agencja Nieruchomości Rolnych przekroczy tegoroczny plan finansowy o kilkaset milionów złotych. Do 10 grudnia br. ANR wpłaci do budżetu państwa kolejne 700 milionów złotych, będzie to wpłata za IV kwartał br. Tylko w tym roku do budżetu państwa i na Fundusz Rekompensacyjny Agencja wpłaci łącznie około 3 miliardów złotych. Warto odnotować, że coraz wyższe przychody ze sprzedaży tych gruntów pozwalają Agencji efektywniej zasilać budżet państwa. Z ich sprzedaży w ciągu ostatnich 4 lat wpłynęło do kasy państwa ponad miliard złotych. Sprzedaż gruntów inwestycyjnych Agencja zintensyfikowała także sprzedaż terenów inwestycyjnych. Grunty inwestycyjne będące w ofercie Agencji stanowią działki, na których mogą powstawać inwestycje typu „green fields”, parki technologiczne i przemysłowe, jak również centra logistyczne, handlowe, biznesowe oraz nowoczesne osiedla mieszkaniowe. Ta różnorodność zdecydowanie wyróżnia Agencję Nieruchomości Rolnych na tle konkurencji. Przekonało to już takie firmy, jak: General Motors, Opel, Sharp, LG, Toyota, Michelin, Electrolux, Isuzu, Viessmann, Lidl, Auchan czy IKEA, które zainwestowały na gruntach ANR w przeszłości, czerpiąc wymierne korzyści biznesowe. Inwestorów zachęca również świetna lokalizacja nieruchomości, ich uregulowany stan prawny oraz jasne procedury zakupu. Agencja dysponuje terenami położonymi m.in. w: Warszawie, Wrocławiu, Poznaniu, Opolu, Katowicach i Szczecinie. Zainteresowanie gruntami inwestycyjnymi jest wciąż duże mimo wysokich cen. Są tereny, gdzie za hektar gruntów inwestycyjnych trzeba zapłacić ponad milion złotych. Natomiast średnia cena w pierwszych 9 miesiącach tego roku wyniosła ponad 230 tys. zł za 1 hektar. W tym okresie ANR sprzedała grunty nierolne o powierzchni 800 ha i łącznej wartości 184 mln zł. W okresie 1995–2007 sprzedaż gruntów utrzymywała się na poziomie powyżej 100 tys. ha rocznie. Warto zwrócić uwagę na rok 1996, w którym zanotowano najwyższą w historii działalności Agencji sprzedaż – 192,6 tys. ha, związaną głównie z zakupem gruntów przez dzierżawców, oraz na rok 2003, w którym zanotowano drastyczny spadek sprzedaży z blisko 160 tys. ha w 2002 r. do 101,7 tys. ha. Ten słaby wynik był efektem ograniczenia sprzedaży przez samą Agencję Agencja monitoruje transakcje sprzedaży nieruchomości nierolnych od 2004 roku. Mimo iż w latach 2004–2006 ich sprzedaż utrzymywała się na poziomie 900–1000 ha, to kwoty uzyskane z tego tytułu wydatnie wzrosły z 57,5 mln zł w 2004 roku do 107,5 mln zł w roku 2006. W dwóch kolejnych latach odnotowano znaczny wzrost powierzchni sprzedaży tych gruntów: w 2007 roku – 1353 ha, i w 2008 roku – 1644 ha. Odpowiednio wzrosły także kwoty uzyskane ze sprzedaży – z 212 mln zł za 2007 rok do 268 mln zł za 2008 rok. W 2009 roku odnotowano zahamowanie tendencji wzrostowej sprzedaży tych gruntów, tj. sprzedaż wyniosła 183 mln zł, a w 2010 roku ponownie wzrosła o ponad 100 mln zł – do 287 mln zł, czyli o 57%. Powierzchnia sprzedaży gruntów nierolnych w 2010 roku wyniosła blisko 1586 ha i w porównaniu do 2009 roku wzrosła o 23%. W takim samym stopniu wzrosła w tym okresie średnia cena za 1 hektar gruntów nierolnych. Duże zainteresowanie gruntami inwestycyjnymi należącymi do ANR jest efektem postrzegania Polski, jako atrakcyjnego kraju dla nowych inwestycji, gdyż jako jeden z nielicznych wyszedł z kryzysu obronną ręką. Dowodzą tego publikowane raporty organizacji UNCTAD – agendy ONZ ds. handlu i rozwoju. Wynika z nich, że Polska jest idealnym miejscem do lokowania przedsięwzięć, kierowanych zarówno do odbiorców z Europy Zachodniej, jak i Wschodniej. Potwierdza to przykład spółki McDonald’s, która w marcu tego roku nabyła działkę o powierzchni 2,0807 ha. Za tę niewielką nieruchomość inwestycyjną w Płońsku w województwie mazowieckim zapłaciła 11,6 mln zł, czyli ok. 5,6 mln zł za hektar. Akt notarialny tej nieruchomości podpisano w lipcu br. Miesiąc wcześniej Oddział Terenowy ANR w Rzeszowie zawarł pierwszy akt notarialny na nieruchomości Zasobu objęte oddziaływaniem Specjalnej Strefy Ekonomicznej „EURO-PARK MIELEC”. Za nieruchomość o powierzchni 6,98 ha nabywca zapłacił 9,891 mln zł. Na terenie tym zamierza zainwestować ok. 20–25 mln zł w uruchomienie centrum logistycznego, w którym powstanie 200 nowych miejsc pracy. Z ofertą nieruchomości rolnych i inwestycyjnych, wykazami i harmonogramami przetargów można się zapoznać za pośrednictwem strony Agencji Nieruchomości Rolnych: www.anr.gov.pl. Dodatkowo nieruchomości inwestycyjne prezentowane są na podstronie portalu www.TabelaOfert.pl/ANR, gdzie zamieszczone są szczegóły dotyczące powierzchni, ceny wywoławczej, przeznaczenia danej nieruchomości oraz mapy. 10 | Budownictwo www.zielonysztandar.com.pl nr 50 Polski energooszczędny dom z nowoczesnego betonu komórkowego K ilka lat temu na łamach „Zielonego Sztandaru” udzieliłam wywiadu, w którym zaprezentowałam walory betonu komórkowego, jednego z najlepszych materiałów do budowy domów, zwłaszcza jednorodzinnych. Wywiad wzbudził duże zainteresowanie. Otrzymałam wiele listów z rzeczowymi pytaniami od Czytelników, którzy mieli zamiar budować się lub po zapoznaniu się z przedstawionymi w wywiadzie zaletami betonu komórkowego pragnęli zmienić planowane poprzednio rozwiązania ścian np. z cegły czy pustaków ceramicznych na ściany z betonu komórkowego. Obecnie około 40% ścian obiektów budowlanych w Polsce wykonywanych jest z betonu komórkowego. Tak duży procent ścian wykonywanych z tego materiału to efekt coraz lepszej jakości elementów z betonu komórkowego. Podkreślić należy, iż w ostatnich latach w wytwórniach betonu komórkowego gruntownie zmodernizowano procesy jego wytwarzania. Wprowadzono do produkcji szeroki asortyment wyrobów nowej generacji o wysokiej jakości, produkowanych w zmechanizowanych i zautomatyzowanych wytwórniach łącznie z komputerowym sterowaniem. Różnicę w jakości wyrobów nowej generacji i starszej generacji obrazuje rys. 1. Na rys. 1a przedstawiono przykładowy wyrób z betonu komórkowego nowej generacji (element murowany profilowany z uchwytem ułatwiającym murowanie), a na rysunku 1b dla porównania widok muru wykonanego z elementów starszej generacji. Jakość tych wyrobów sprawdzana jest aktualnie przez jednostki badawcze, m.in. przez Centrum Badań Betonów – CEBET, ICiMB, Instytut Techniki Budowlanej, politechniki i inne jednostki badawcze oraz samych producentów. Beton komórkowy jest materiałem budowlanym lekkim, ciepłym (o korzystnej izolacji cieplnej), a jednocześnie o dobrej wytrzymałości. Lekkość oraz izolacyjność cieplna Beton komórkowy wytwarza się w kraju w kilku gęstościach od 300 do 750 kg/m3, poszczególni producenci deklarują, jakie gęstości produkują (liczba przy gęstości oznacza ciężar 1 m3 betonu w stanie suchym). Im niższa liczba, tym beton jest lżejszy i cieplejszy – ma niższy współczynnik przewodzenia ciepła λ. Przy czym pamiętać należy, że im niższa gęstość (ciężar) betonu tym i wytrzymałość jest mniejsza. Należy podkreślić, iż izolacyjność cieplna betonu komórkowego jest znacznie lepsza niż innych materiałów budowlanych. Beton komórkowy niskich gęstości 350; 400; 450; 500, a nawet i 550 należy stosować do wykonywania ścian zewnętrznych jednowarstwowych (o grubości od 36 do 42 cm) bez żadnego ocieplenia wełną mineralną lub styropianem oraz jako materiał ocieplający niektóre części budynku, np. wieńce. Współczynnik przewodzenia ciepła takich ścian wynosi w granicach 0,19–0,30 W/(m2.K), a więc spełnia wymagania podane w warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2002 nr 75, poz. 690 wraz ze zmianami). Beton komórkowy o wyższej gęstości – od 500, należy stosować do wykonywania warstwowych ścian zewnętrznych z warstwą izolacji cieplnej (wełna mineralna lub styropian) oraz ścian wewnętrznych, od których nie wymaga się wysokiej izolacyjności cieplnej, lecz jedynie dobrej wytrzymałości. a) b) Rys. 1 a) przykładowy asortyment wyrobów z betonu komórkowego nowej generacji, profilowany element murowy, b) dla porównania widok muru wykonanego z elementów z pierwszych wytwórni betonów komórkowych. Wytrzymałość Przy swoim małym ciężarze beton komórkowy charakteryzuje się dobrą wytrzymałością od 1,5–8,0 MPa umożliwiającą wykonywanie z niego różnych elementów budowlanych, w tym ścian, w których pełni on rolę konstrukcyjną (zwykle są to ściany wewnętrzne) lub izolacyjno-konstrukcyjną (ściany zewnętrzne) lub tylko izolacyjną (ściany wypełniające). Korzystnie jest budować obiekty, w których wszystkie ściany wykonywane są z betonu komórkowego. Możliwe jest wzniesienie z betonu komórkowego całego budynku – od piwnicy aż po dach. Producenci, szczególnie zachodni, oferują z tego betonu elementy ścienne, stropowe, dachowe oraz inne. Krajowe wytwórnie też produkowały podobny asortyment, ale polski odbiorca wolał wykonywać z betonu komórkowego ściany, pozostałe zaś części budynku – raczej z innych materiałów (np. drewno, betony zwykle). Mrozoodporność Beton komórkowy jest odporny na działanie mrozu i nie ulega zniszczeniu przy cyklicznym zamrażaniu i odmrażaniu. Na jego mrozoodpor- Rys. 2 Przykładowy asortyment elementów z betonu komórkowego a) element o gładkich powierzchniach, b) element z wyprofilowanymi powierzchniami czołowymi do łączenia na pióro i wpust, c) element z wyprofilowanymi powierzchniami czołowymi dodatkowo z uchwytem montażowym, d) blok modułowy, e) elementy uzupełniające kształtowane specjalnie jako kształtki „L” lub „U”, f) elementy uzupełniające kształtowane specjalnie jako kształtki osłonowe instalacji wentylacyjnych lub spalinowych, g) płyta na ściany działowe „PSM”, h) nadproża prefabrykowane, i) element stropowy (bloczki pełne i z otworami do wypełniania stropów gęstożebrowych), j) wykonanie nadproża. www.zielonysztandar.com.pl 11 grudnia 2011 r. ność pozytywnie wpływa struktura betonu komórkowego. Odporność ogniowa Badania odporności ogniowej całych ścian – prowadzone w Zakładzie Badań Ogniowych w ITB przy współpracy z CEBET wykazały, że pod względem odporności ogniowej spełnia on wymagania stawiane materiałom budowlanym dla najwyższej odporności pożarowej budynków – klasa A. Beton komórkowy jest niepalny i odporny na rozprzestrzenianie się ognia, co jest szczególnie ważne przy gęstej zabudowie (domy szeregowe) oraz rozbudowanych poddaszach. Podatność na obróbkę mechaniczną Beton komórkowy można dowolnie obrabiać i przycinać, zarówno ręcznymi narzędziami, jak i narzędziami mechanicznymi. Dzięki temu łatwo jest prowadzić wszelkiego rodzaju instalacje, wbijać gwoździe i kołki, dowolnie kształtować rozwiązania budynku. Materiał ten doskonale nadaje się do przebudowy i rozbudowy m.in. nadbudowy strychów obiektów ze względu na jego lekkość oraz łatwość docięcia. Można to realizować na dotychczasowych murach i fundamentach. Asortyment wyrobów Jak już zaznaczono wytwórnie betonów komórkowych produkują aktualnie szeroki asortyment wyrobów. Są to wyroby nowej generacji, zarówno pod względem dokładności wymiarowych, wyglądu zewnętrznego, jak i parametrów użytkowych. Są to głównie elementy drobnowymiarowe ścienne i stropowe, ale również prefabrykowane nadproża do przykrywania otworów okiennych i drzwiowych. O asortymencie wytwarzanym przez 32 wytwórnie betonu komórkowego w Polsce można się dowiedzieć na stronach internetowych Stowarzyszenia Producentów Betonów (www.stow-bet.com.pl), stąd można wejść na strony poszczególnych wytwórni. Przykładowy asortyment przedstawiono na rys. 2. Duża dokładność wymiarowa produkowanych wyrobów (nawet dochodząca od ±1,0 do ±1,5 mm, wg normy PN-EN 771-4 Wymagania dotyczące elementów murowych. Część 4 Elementy murowe a autoklawizowanego betonu komórkowego) z betonu komórkowego daje możliwość na łączenie elementów w murze na tak zwane zaprawy klejowe na cienkie spoiny grubości 1–3 mm. Jest to niezbędne przy wznoszeniu ścian jednowarstwowych bez ocieplenia. Można również w tych ścianach zastosować łączenie tzw. ciepłymi zaprawami, wówczas spoiny mają grubość 0,8–1,5 cm. Zarówno przy łączeniu betonu komórkowego zaprawami klejowymi, jak i ciepłymi nie powstają w spoinach murów mostki zimna (gdzie osadza się kurz i wilgoć), jak to może być przy łączeniu zaprawami cementowo-wapiennymi. Zwraca się szczególną uwagę na potrzebę stosowania przy otworach okiennych i drzwiowych (szczególnie w ścianach zewnętrznych) przekryć albo z nadproży prefabrykowanych (rys. 2h) również wykonanych z betonu komórkowego, albo wykonywać je na budowie z kształtek U (+ ocieplenie + zbrojenie i zalanie betonem) patrz rys. 2j. Ważne jest również ocieplenie wieńców (kształtka L (rys. 2e) ocieplenie). Z elementów z betonu komórkowego można, jak już podano wcześniej, wykonywać ściany jednowarstwowe, jak i wielowarstwowe – te ostatnie z ociepleniem. Z betonu komórkowego, można wykonywać budynki energooszczędne o małym zużyciu ciepła podczas eksploatacji. Beton komórkowy może być stosowany jako element składowy tzw. domów Budownictwo | 11 porność na grzyby i pleśnie. Struktura betonu reguluje wilgotność w pomieszczeniu, pozwala na wchłanianie nadmiaru wilgoci i odprowadzenie częściowo na zewnątrz lub oddawanie, jeśli powietrze w pomieszczeniu jest za suche. Potwierdza to słuszność budowy obiektów z tego materiału. Ciepły i zdrowy dom jednorodzinny z betonu komórkowego (jeśli ściany zewnętrzne są jednowarstwowe) może być zbudowany przez wyspecjalizowaną brygadę nawet w przeciągu 2 tygodni – w stanie surowym (po wcześniejszym wykonaniu fundamentów). Własnymi siłami – rodzinną 4-osobową brygadą można się pokusić o wykonanie domu w ciągu miesiąca. Jest to możliwe dlatego, że bloczek z betonu komórkowego o wymiarach 36 x 24 x 59 cm zastępuje 26 cegieł. Na 1 m2 ściany potrzeba tylko 6,4 sztuki bloczka. Specjalnie wyprofilowane uchwyty umożliwiają wygodne przenoszenie i układanie bloczków. Jeśli zastosuje się elementy na pióro i wpust nie musi się wykonywać spoin pionowych. Dom „rośnie w oczach”. pasywnych o bardzo małym zużyciu ciepła podczas eksploatacji. O tym, jaki rodzaj betonu komórkowego, o jakiej gęstości (i co się z tym wiąże izolacyjności cieplnej) i wytrzymałości zastosować do projektowanego budynku, powinien zdecydować projektant na podstawie analizy właściwości betonu produkowanego przez poszczególne wytwórnie. Łatwość realizacji budynków z elementów z betonu komórkowego sprawia, że mogą być one zrealizowane również sposobem gospodarczym – własnymi, siłami – rodzinną brygadą, co pozwala na znaczące obniżenie kosztów. Korzystnie jest kupić beton komórkowy przed sezonem budowlanym, wysezonować go, składując pod przykryciem, aby częściowo odsechł. Uniknie się wówczas powstawania rys skurczowych w budynkach. Domy ze ścianami z betonu komórkowego charakteryzują się zdrowym mikroklimatem wnętrz, korzystnym dla samopoczucia domowników. Obserwacje i badania obiektów budowlanych z betonu komórkowego, które realizowane są już w Polsce 60 lat, wykazują, że służą one z powodzeniem kilku pokoleniom. Naturalne składniki betonu komórkowego zapewniają „oddychanie ścian”, od- prof. ICiMB dr inż. Genowefa Zapotoczna-Sytek Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych Centrum Badań Betonów CEBET Szklanka mleka Program „Szklanka mleka” jest mechanizmem Wspólnej Polityki Rolnej UE, który został wdrożony po wejściu Polski do UE, od maja 2004 roku. W ciągu siedmiu lat funkcjonowania cieszy się niesłabnącą popularnością. Program „Szklanka mleka” jest �inansowany obecnie z trzech źródeł: • ze środków unijnych, które obejmują dostarczanie mleka i jego przetworów do wszystkich rodzajów uprawnionych placówek oświatowych, tj. przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjów w roku szkolnym (tj. w okresie wrzesień–czerwiec), • ze środków Funduszu Promocji Mleka, które obejmują dostarczanie mleka i jego przetworów do przedszkoli i gimnazjów w roku szkolnym (tj. w okresie wrzesień–czerwiec), • ze środków krajowych (tzw. dopłata krajowa), które obejmują dostarczanie mleka i jego przetworów do szkół podstawowych w roku szkolnym w okresie od października do maja przez 3 dni nauki szkolnej w tygodniu. Placówka oświatowa, która chce uczestniczyć w programie „Szklanka mleka”, może zgłosić się bezpośrednio do Oddziału Terenowego ARR albo skorzystać z usług innego podmiotu, np. dostawcy, władzy samorządowej lub organizacji. Najpopularniejszym sposobem uczestnictwa w programie wybieranym przez placówki oświatowe jest korzystanie z usług dostawcy, który zapewnia dostawy mleka i przetworów mlecznych bezpłatnie lub po obniżonych cenach oraz przejmuje obowiązki związane ze składaniem dokumentów w ARR. Niebagatelną rolę w zwiększaniu popularności programu „Szklanka mleka” odegrała bogata gama produktów, które są oferowane dzieciom. Asortyment ten, dzięki m.in. postulatom Polski, był w trakcie trwania programu systematycznie urozmaicany. Obecnie w każdy dzień nauki szkolnej objęty dopłatą dzieci mogą otrzymać 0,25 litra mleka lub przetworu mlecznego (w ekwiwalencie mleka) bezpłatnie lub po obniżonych cenach. Wśród tych produktów są: • mleko (w tym mleko o obniżonej zawartości laktozy) oraz mleko smakowe, • jogurty naturalne i smakowe, jogurty z owocami, mleko acido�ilne, • twarogi, twarożki, serki topione, sery – naturalne i smakowe. W ramach programu, dzieci mogą otrzymać zdrowe, dietetyczne produkty o niskiej zawartości tłuszczu i o obniżonej zawartości cukru (w przypadku mleka smakowego czy też jogurtów owocowych o zawartości maks. 7%). Produkty przeznaczone dla placówek oświatowych są dostarczane w oznakowanych opakowaniach jednostkowych oraz spełniają wysokie wymagania jakościowe określone w przepisach unijnych i krajowych. Polska na tle innych krajów UE Program „Szklanka mleka” od samego początku został dobrze przyjęty w polskich przedszkolach i szkołach. W latach szkol- ZARZĄDZANIA Telefoniczny Punkt Informacyjny ARR 22 661 72 72 nych 2004/2005–2005/2006 Polska mieściła się w pierwszej dziesiątce krajów UE pod względem ilości mleka i przetworów mlecznych dostarczonych do placówek oświatowych w ramach programu. Dowodzi to, że tego typu projekty – propagujące zdrową dietę i zachęcające młodych konsumentów do spożywania mleka i przetworów mlecznych – są potrzebne i istnieje konieczność ich kontynuowania. Wprowadzenie dopłaty krajowej spowodowało ogromny wzrost zainteresowania programem „Szklanka mleka” wśród uczniów uczęszczających do szkół podstawowych. W roku szkolnym 2007/2008 – w odniesieniu do roku szkolnego 2006/2007 – nastąpił 3,5-krotny wzrost liczby uczniów szkół podstawowych spożywających mleko. Dzięki dopłacie krajowej dzieci w szkołach podstawowych mogą bezpłatnie spożywać mleko bez dodatków smakowych. Zainteresowanie programem zwiększało się sukcesywnie także w kolejnych latach szkolnych. W latach szkolnych 2007/2008–2009/2010 Polska była niekwestionowanym liderem wśród krajów UE w realizacji programu „Szklanka mleka”. Ilość mleka i przetworów mlecznych dostarczanych do placówek oświatowych i kwota środków finansowych pozyskiwanych z UE przez Polskę jest większa niż w krajach starej Unii, takich jak: Francja, Wielka Brytania, Niemcy, Szwecja i Finlandia, w których program jest realizowany od ponad 20 lat. W całej UE, podobnie jak w Polsce, dzieci najchętniej spożywają mleko białe, następnie mleko smakowe i jogurty oraz sery. Wzrost zainteresowania uczniów uczęszczających do szkół podstawowych (objętych także dopłatą krajową) ma bezpośredni wpływ na wzrost uczestnictwa uczniów w programie WPR, a co za tym idzie zwiększenie kwoty środków pochodzących z budżetu UE. Polska najlepiej spośród wszystkich krajów Unii Europejskiej wykorzystuje środki z budżetu unijnego przeznaczone na dopłaty do spożycia mleka i przetworów mlecznych w placówkach oświatowych. Wpływ wsparcia krajowego na wielkość spożycia mleka i jego przetworów w ramach programu „Szklanka mleka” jest widoczny także w innych państwach UE. Kraje, które wprowadziły dodatkowe do�inansowanie, są w ścisłej czołówce UE, jeśli weźmie się pod uwagę ilości mleka i przetworów mlecznych spożywane przez dzieci w placówkach oświatowych, oraz efektywnie wykorzystują środki unijne. SYSTEM P rogram ten promuje zdrowe odżywianie, zachęcając dzieci i młodzież do spożywania mleka i przetworów mlecznych oraz kształtuje trwałe nawyki konsumpcji mleka i jego przetworów. Znaczący wzrost zainteresowania programem wśród placówek oświatowych nastąpił po uruchomieniu (na wzór innych krajów UE, takich jak np. Szwecja, Finlandia, Wielka Brytania czy Węgry) dodatkowych środków �inansowych, mających na celu dalsze obniżenie cen mleka i przetworów mlecznych płaconych przez uczniów w przedszkolach, szkołach podstawowych i gimnazjach. Certyfikowany na zgodność z: PN-EN ISO 9001:2009 12 | Rocznice www.zielonysztandar.com.pl nr 50 Co roku w czerwcu organizowane są Biegi Mikołajczykowskie w Dobrzycy oraz Ogólnopolski Wyścig Kolarski – kryterium uliczne im. St. Mikołajczyka o puchar Starosty Pleszewskiego Tradycja Mikołajczykowska w Dobrzycy Tego dnia Dobrzyca udekorowana została fl agami, mimo że był to normalny dzień pracy. Były premier przyjechał z Poznania, zatrzymując się na krótko na cmentarzu w Dobrzycy przy grobie ojca. Przed kościołem Mikołajczyka powitano okrzykami. Chociaż wizyta miała prywatny charakter, błyskawicznie rozeszła się wieść o jego przyjeździe i zebrało się mnóstwo ludzi. Mikołajczyk odmówił obecności ochrony tłumacząc, że przy wyjeździe do swoich nie musi go nikt specjalnie pilnować. P tykowi i działaczowi samodzielnedziny i powinowatych Mikołajczyka o wyjściu z probostwa pogo ruchu ludowego oraz jego żonie, potwierdziły badania archiwistów nownie został zatrzymany Cecylii. Próba społecznego, chociaż MSW i SB dokonane przez prof. Anna skraju Dobrzycy przez w skromnym wymiarze, uhonorodrzeja Paczkowskiego. Wiadomo, dyrektora i młodzież szkowania prezesa „wielkiego” PSL z lat że Mikołajczyk poprzez różne osoły podstawowej, do której uczęsz1945–1947, miała być wyraźnym syby przysyłał matce paczki i listy, czał przed I wojną światową. Dziegnałem politycznym adresowanym aż do jej śmieci w styczniu 1959 ciaki obstąpiły pojazd na wysodo niezależnych działaczy chłopskich roku. Pogrzeb matki Mikołajczyka kości wejścia do szkoły i pomninieaprobujących wasalnej postawy na cmentarzu Junikowskim w Poka parafian poległych na frontach Obelisk na cześć Stanisława Mikołajczyka w Dobrzycy ówczesnych liderów. znaniu zgromadził licznych wielkoI wojny światowej i podczas wojMichał Jagła ponownie z T. Nopolskich przyjaciół rodziny. Grób ny bolszewickiej 1920 r. (pomnik wakiem, Sworowskim i Ratajczyojca Mikołajczyka, Stanisława Kostten nie istnieje – został rozebrakiem z Jarocina przyjechali do Doki, zmarłego w 1920 roku, znajduny w 1948 roku). Dzieci recytowabrzycy jesienią tego samego roku. jący się na cmentarzu w Dobrzycy, ły wierszyki i zaśpiewały kilka pioRazem z zięciem Ignasiaka, Pietrzausytuowany przy murze od strony senek na cześć gościa. Premier wykiem, udali się do proboszcza Hendrogi Dobrzyca–Strzyżew, został zlicałował dzieciaki, były to przecież ryka Buchalskiego z projektem takwidowany na początku lat sześćdzieci jego rówieśników z młodoblicy ku czci premiera Mikołajczydziesiątych. ści, pożegnał dyrektora Wilczyńka. Pod tablicą miała być złożona W roku śmierci Mikołajczyka nie skiego i dopiero po około godzinie urna z grobu Mikołajczyków z Wabyło mowy o tym, by odbyły się jadojechał do gospodarstwa szwaszyngtonu. Tabligra Antoniego Ignasiaka. Chrześniak iętnastego grudnia 1990 roku powołano w Dobrzycy Spo- ca symbolizowała kontury granic Kazimierz Ignasiak łeczny Komitet Budowy Obelisku Stanisława Mikołajczy- polski. Miała być (mieszka do dzisiaj ka i rozpoczęto gromadzenie środków na jego budowę. Po- położona na growe Wrześni) uromnik-obelisk odsłonięto 22 września 1991 r. bie teścia Mikodził się w czasie łajczyka, Andrzewojny, ale rodzice, ja Ignasiaka, bo grób ojca Stanisłakiekolwiek uroczystości okolicznochcąc, by chrzestnym był Mikołajwa Kostki Mikołajczyka już nie istściowe. Sam fakt śmierci byłego preczyk, czekali na jego powrót do kraCo roku w czerwcu organizowane są Biegi Mikołajczykowskie niał. Proboszcz Buchalski wstępmiera i prezesa PSL jednozdanioju, dlatego też mały Kazimierz szedł w Dobrzycy oraz Ogólnopolski Wyścig Kolarski – kryterium nie zgodził się na umiejscowienie wo odnotowała PAP, a za nim parna własnych nogach obok rodziców uliczne im. St. Mikołajczyka o puchar Starosty Pleszewskiego tablicy na dobrzyckim cmentarzu, tyjne gazety, m.in. „Trybuna Ludu”. chrzestnych. Trzeba wspomnieć uznając, że jest to sprawa rodzinna, Jakiekolwiek inne wzmianki o jego o powszechnym wśród ludowców Mikołajczyk ok. 1910 roku, nim roka odwiedzili Tadeusz Nowak, Swoa rodzina na prawo do takich dziaśmierci okraszone były ironicznymi zwyczaju sprzed 1939 r., polegajądzice przeprowadzili się do Strzyżerowski i Ratajczyk. U proboszcza Bułań. Wyznał jednak, że z racji polikomentarzami. Jedynie Radio Wolcym na podawaniu do chrztu sywa. W tym samym roku rozpoczęto chalskiego zamówili mszę w intencji tycznego kontekstu sprawy – wszak na Europa wspominało życzliwie linów przez liderów chłopskich: Wiorganizować w Dobrzycy, w roczni„Premiera Rządu RP, Prezesa PSL”. rzecz dotyczyła lidera anykomunidera opozycji antykomunistycznej tosa, Rataja, a po 1945 roku także cę śmierci Mikołajczyka, ZADUSZKI Pietrzak zamierzał zamieścić płatny stycznego – musi poinformować i następcę Witosa. Rodzina szwagra Mikołajczyka. W 1946 roku MikoMIKOŁAJCZYKOWSKIE, podczas któnekrolog o tej mszy w „Głosie Wielswego biskupa o zamyśle rodziny corocznie zamawiała w Dobrzycy łajczyk był ponownie w rejonie plerych wysyłano sygnały do środokopolskim”, ale redakcja nie zgodzii przyjaciół. Nim zdążył to uczynić, mszę w rocznice jego śmierci, ogłaszewskim, podając do chrztu Mawisk ludowych w kraju o podjęcie ła się na umieszczenie w nim funkw trzy dni po rozmowie z M. Jagłą, szaną dla bezpieczeństwa za duszę riana Zdunka, syna rolnika z Kodziałań dla sprowadzenia prochów cji publicznych i politycznych Mikona probostwo przyjechali oficero„śp. Stanisława i jego żony Cecylii” walewa k. Pleszewa. NajprawdoStanisława Mikołajczyka do Polłajczyka. Pietrzak zrezygnował z tej wie SB, wypytując o szczegóły wyżej – bez podawania funkcji polityczpodobniej wtedy Mikołajczyk sposki i pobudowanie jego pomnika formy poinformowania opinii puopisanych planów i przestrzegając nych i społecznych. tkał się po raz ostatni ze swym w Poznaniu. W 1995 r. odsłonięto blicznej. przed konsekwencjami zrealizowaW 1975 roku szwagier Mikołajprzyjacielem ks. Józefem Kledziw Krotoszynie tablicę poświęconą Gdy w 1988 r. T. Nowak zawiąnia tego zamysłu. Idea upadła. Zoczyka, Antoni Ignasiak, wraz ze swokiem, proboszczem z Broniszewic Mikołajczykowi, a w czerwcu 1996 zał w Poznaniu Towarzystwo im. stała jednak w Dobrzycy, w domu im zięciem, Franciszkiem Konarczaspod Pleszewa, przed wojną dziaroku w Ostrowie Wlkp. podobną, Stanisława Mikołajczyka, pierwszy Antoniego Ignasiaka, drewniana kiem z Jarocina, wyjechali do USA łaczem spółdzielczym, współzałoupamiętniającą współpracę meceoddział terena zaproszenie Mażycielem Związku Młodzieży Wiejnasa Piotra Mosia i Mikołajczyka. nowy powstał riana Mikołajczyka. skiej i członkiem władz wojewódz tym samym roku rozpoczęto organizować w Dobrzycy, W 1997 roku na kościele parafialw D o b r z y c y. Rok później do Polski kich Stronnictwa Ludowego w woj. w rocznicę śmierci Mikołajczyka, ZADUSZKI MIKOŁAJnym w Broniszewicach k. Pleszewa Już na pierwprzyjechał Czesław poznańskim. CZYKOWSKIE, podczas których wysyłano sygnały do środo- szym spotkaodsłonięto tablicę upamiętniającą Sinkowski, brat żony Po wyjeździe Mikołajczyka z krawisk ludowych w kraju o podjęcie działań dla sprowadzenia niu nawiązano wspólne działanie ks. Józefa KleMariana Mikołajczyju jesienią 1947 roku rodzina i krewdzika i St. Mikołajczyka w ruchu luka, który odwiedził ni utrzymywali sporadyczny kontakt prochów Stanisława Mikołajczyka do Polski i pobudowanie do idei ufundowym. We wrześniu tego samego dowania w DoDobrzycę, przywożąc z nim poprzez trzecie osoby. Szwajego pomnika w Poznaniu roku Szkole Podstawowej w Borzębrzycy pamiątw drewnianej urnie gier Mikołajczyka, Antoni Ignasiak, cicach nadano imię Stanisława Mikowego obelisku. Zamysł ten poparszkatułka z ziemią z waszyngtońziemię pobraną z grobu Cecylii i Staznalazł się w krotoszyńskim więkołajczyka. W tutejszym środowiło miejscowe środowisko ludowców skiego grobu Mikołajczyków. Ignanisława Mikołajczyków z Waszyngzieniu, trzymany w zimnej piwnisku żywa była także idea złożenia i sympatyków. 15 grudnia 1990 roku siak przechowywał ją w tajemnitonu. w 1976 roku w lipcu do Antocy, głodzony i straszony przez poprochów Stanisława Mikołajczypowołano w Dobrzycy Społeczny cy przed swoją żoną, pod podłogą niego Ignasiaka z Dobrzycy przyjenad trzy miesiące, podobnie jak inni ka i jego żony Cecylii na cmentarzu Komitet Budowy Obelisku Stanisładomu. Gdy umarł we wrześniu 1980 chali Michał Jagła z Warszawy, Tapolityczni sympatycy prezesa PSL. w Dobrzycy w specjalnie wybudowa Mikołajczyka i rozpoczęto groroku, jego zięć, S. Pietrzak, który deusz Nowak z Poznania, Stanisław W okresie stalinowskim zarówno wanej Kaplicy PSL. Ostatecznie promadzenie środków na jego budowiedział, gdzie teść przechowywał Sworowski z Jarocina. W spotkaniu rodzina Ignasiaków, jak i matka Michy premiera i jego żony spoczęły wę. Pomnik-obelisk odsłonięto 22 ziemię z grobu Mikołajczyków, złobrał udział zięć Ignasiaka, Stanisław kołajczyka, Zofia, mieszkająca w Pona cmentarzu Zasłużonych Wielkowrześnia 1991 r. 29 września w pożył drewniana urnę na trumnie AnPietrzak. Rozmawiano o pomyśle znaniu, nachodzeni byli przez Służpolan w Poznaniu. bliskich Borzęcicach k. Kożmina odtoniego Ignasiaka. ufundowania specjalnej tablicy pobę Bezpieczeństwa, a koresponsłonięto tablicę na budynku Szkoły W dwudziestą rocznicę śmierci święconej przede wszystkim Stanidencja przeglądana. Dowody barMichał Karalus Podstawowej, do której uczęszczał Mikołajczyka w 1986 roku Pietrzasławowi Mikołajczykowi jako polidzo precyzyjnej inwigilacji całej ro- P W www.zielonysztandar.com.pl 11 grudnia 2011 r. Świat | 13 Korespondencja własna ze Słowacji FESTIWAL POD ŚWIĘTĄ TRÓJCĄ S łowackie miasteczko Trnawa, usytuowane nieopodal stolicy – Bratysławy, słynie z corocznego Międzynarodowego Festiwalu Folklorystycznego „Trnawska Brana”. W tym roku odbył się jubileuszowy 10. festiwal. Uczestniczyło w nim kilkanaście zespołów zagranicznych i słowackich, wśród nich Zespół Tańca Ludowego UMCS z Lublina z własną kapelą, pod kierownictwem Krzysztofa Wołodko. Potoczna nazwa „Festiwal pod Świętą Trójcą” bierze się stąd, że miejscem popisów folklorystycznych jest plac Świętej Trójcy, na którym stoi wielki obelisk z postaciami Świętej Trójcy. Program przewidywał 25-minutowy występ każdego zespołu, które prezentowały swoje tańce regionalne i narodowe. Ten regulamin czasowy „zepsuł” zespół z Lublina, który po otrzymaniu gromkich i długotrwałych braw musiał kilka razy bisować, z czego najbardziej dumny był założyciel i choreograf zespołu, dyrektor senior Stanisław Leszczyński. W tradycyjnym korowodzie ulicznym z udziałem wszystkich uczestików festiwalu Zespół UMCS był podziwiany i oklaskiwany z bliska. Wiele osób prosiło o wspólne zdjęcia. Regulamin festiwalu nie przewidywał kolejności miejsc na zakoń- Starsze dzieci z dumą nosiły flagi miasta, słowacką i Unii Europejskiej, gdyż festiwal był dofinansowany ze środków unijnych Maszeruje Zespół Tańca Ludowego UMCS czenie. Ale już pierwszego dnia stało się jasne, że Zespół Tańca Ludowego to prawdziwa gwiazda Festiwalu pod Świętą Trójcą… Najbardziej dumni byli nasi rodacy – ci, którzy na stałe mieszkają na Słowacji, i ci, którzy specjalnie przyjechali na ten festiwal z Polski. Warto dodać, że delegacje poszczególnych artystycznych zespołów festiwalowych zostały przyjęte na ratuszu przez burmistrza Trnawy Vladimira Butko. Tekst i zdjęcia: Jerzy Wojciewski Słowacy zadbali o swój „narybek” folklorystyczny… Porywający występ studentów lubelskich 14 | X Informacje www.zielonysztandar.com.pl nr 50 Znamy grupy na EURO 2012! edycja konkursu O Patroni medialni: „Nowa Wieś Europejska”, Telewizja Rolnicza statnio w polskiej piłce było bardzo gorąco i burzliwie. W miniony piątek napięcie oscylowało jeszcze wyżej. 2. grudnia w Pałacu Narodowym Ukraina w Kijowie rozlosowano grupy, w których zagra 14 zespołów, które zwycięsko przeszły przez eliminacje, oraz dwójka gospodarzy – czyli Polska i Ukraina. Losowanie poprzedził ekspresyjny pokaz ukraińskiego tańca. Następnie na scenie pojawili się Olga Freimut i Piotr Sobczyński, którzy poprowadzili ceremonię. Kilka słów odnoście starań i nadziei wypowiedział także prezydent Ukrainy Wiktor Janukowicz. Na telebimie zaprezentowano wszystkie miasta, w których odbędą się mecze, a także przypomniano wszystkie rozegrane finały. Imprezę uświetniła asysta wybitnych piłkarzy, którzy brali udział w poprzednich rozgrywkach. Pojawili się m.in. Viktor Ponedelnik, Gianni Rivera, Horst Hrubesch, Marco van Basten, Peter Schmeichel i Zinedine Zidane. Zaprezentowano też nową oficjalną piłkę “Tango 12”. Po krótkich rozmowach pojawił się Michel Platini i zaprezentował Puchar, o który wszyscy będą się zmagać I rozpoczęto losowanie. Polacy jak zwykle „liczyli” na Anglię, ale Zinedine Zidane miał szczęśliwą rękę i do naszej grupy powędrowały Grecja, Rosja i Czechy. Wydaje się, że jest to grupa marzeń, ale nie należy za- Zasady konkursu „Polskie Nawozy” Oto pełen zestaw grup: „POLSKIE NAWOZY” Już po raz dziesiąty tygodnik „Zielony Sztandar” rozpoczyna konkurs „Polskie Nawozy”. Konkurs ma już swój prestiż. Biorą w nim udział najwięksi krajowi producenci nawozów, którzy do konkursu zgłaszają maksymalnie trzy produkty nawozowe. Na poszczególne marki nawozów głosują rolnicy, czytelnicy naszego ogólnopolskiego tygodnika. Wypełniają ankietę, która publikowana jest w cotygodniowym wydaniu naszej gazety. Jubileuszowa edycja konkursu rozpoczyna się w czerwcu 2011 r. Ankietę publikujemy od 12 czerwca 2011 r. do lutego 2012 r. Rozstrzygnięcie konkursu w kwietniu 2012 r. Patroni X edycji: Waldemar Pawlak Ewa Kierzkowska Marek Sawicki Jarosław Kalinowski – – – – prezes PSL, wicepremier RP, minister gospodarki wicemarszałek Sejmu RP (VI kadencji) minister rolnictwa i rozwoju wsi poseł do Parlamentu Europejskiego, przewodniczący Rady Naczelnej PSL Każdemu z wymienionych w ankiecie Zakładów podporządkowane są konkretne nawozy. Należy wybrać nawóz i w punktach określić jego przydatność. CZYTELNIKU! W pusty kwadracik wpisz liczbę punktów, którą przyznajesz wybranemu przez siebie nawozowi (w skali od 1–5 pkt). Zakłady, których produkty otrzymają największą liczbę punktów, otrzymają puchary, statuetki, wyróżnienia. Pięć dodatkowych nagród-niespodzianek otrzymają czytelnicy, którzy nadesłali wypełnione ankiety. Wypełnione ankiety należy kierować pod adresem: Redakcja „Zielonego Sztandaru”, 00-924 Warszawa, ul. Kopernika 36/40 z dopiskiem na kopercie „Polskie Nawozy”. NAWOZY FOSFOROWO-POTASOWE Fosfory Grupa Puławy AMOFOSKA CORN NPK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . AMOFOSKA pod rzepak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . FOSFORYT EKO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ❏ ❏ ❏ Luvena S.A. Lubofos. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lubofoska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ❏ ❏ Zakłady Chemiczne „Police” S.A. Polifoska 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ❏ Zakłady Chemiczne „Siarkopol” Tarnobrzeg Sp. z o.o Bontar NPK. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tarnogran K NPK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tarnogran R z Borem NPK. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ❏ ❏ ❏ NAWOZY AZOTOWE ZAK S.A. Salmag® . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ❏ Azoty – Tarnów S.A. Saletrosan 26 makro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Siarczan amonu AS21 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ❏ ❏ pominać, że Polacy od dłuższego czasu nie grali o stawkę, a skład podlegał nieustannym zmianom, więc nie dzielmy skóry na niedźwiedziu. Na Mistrzostwach Europy żadna drużyna nie znajduje się przypadkiem. Pozostaje mieć nadzieję, że nieco mniej wymagający rywale sprawią, że Polska dzielnie i na równym poziomie powalczy o punkty. „Grupą śmierci” śmiało można nazwać grupę B, tutaj zdecydowanie odbędzie się najbardziej zaciekła walka awans. Nawet najbardziej doświadczeni bukmacherzy będą mieli problem z oceną faworyta. Mecz otwarcia Polacy rozegrają z Grecją 8. czerwca na Stadionie Narodowym w Warszawie. Od tego spotkania będzie bardzo wiele zależało. Uwieńczenie turnieju odbędzie się 1. lipca na stadionie w Kijowie. Do Mistrzostw jeszcze pół roku, ale emocje i przygotowania zaczęły się już w piątek. Wiemy na dzień dzisiejszy, że z pełnią przygotowań i planów dotyczących organizacji i budowy nie zdążymy. Najważniejsze jest jednak to żeby Polacy zdążyli z formą i zapewnili nam niezapomniane emocje. Z tym jednak może być ciężko, gdyż jak spekulują specjaliści, ten turniej może być najlepszą jego odsłoną w historii Mistrzostw Europy. Mariusz Łuczak Grupa A Grupa B Grupa C Grupa D 1.Polska 1.Holandia 1.Hiszpania 1.Ukraina 2.Grecja 2.Dania 2.Włochy 2.Szwecja 3.Rosja 3.Niemcy 3.Irlandia 3.Francja 4.Czechy 4.Portugalia 4.Chorwacja 4.Anglia Zwyciężają wytrwali W ytrwałość to cecha, bez której sukces jest niemożliwy w żadnej dziedzinie. A psycholodzy przekonują: porażki nie istnieją, są tylko informacje zwrotne. Szczególnie jaskrawo to widać w polityce. Wszyscy, no może prawie wszyscy liderzy największych polskich ugrupowań politycznych należą do osób wytrwałych. Zanim sięgnęli po sukcesy i najwyższe zaszczyty w państwie musieli zmierzyć się z wieloma przeciwnościami losu i nauczyć się powstawać z kolan. W wyborach parlamentarnych 2011 r. z list Polskiego Stronnictwa Ludowego startowało wielu kandydatów, którzy z góry zakładali, że przysporzą Stronnictwu dużo głosów, ale nie mają zbyt wielkich szans na mandat parlamentarny. Uczestniczyło jednak w wyborach też wielu wspaniałych gospodarzy z regionów, ludzi posiadających znaczący dorobek w życiu publicznym i wielki autorytet. Po ludzku było im trochę przykro, że chociaż zasłużyli po wielokroć mandat zamiast im – przypadał w udziale zupełnie nieznanym przedstawicielom innych partii. Często hałaśliwym populistom, przeciętniakom o wybujałym ego i spadochroniarzom z innych części kraju. Warto jednak pamiętać, że to wytrwali zwyciężają. Kto nie wierzy, niech prześledzi biografię pewnego człowieka, który…. W wieku 31 lat zbankrutował. W wieku 32 lat przegrał wybory do lokalnej izby prawniczej. Mając 34 lata zbankrutował po raz drugi. W wieku lat 36 przeżył załamanie nerwowe. Mając lat 45, przegrał kolejne wybory. Rok później przeżył śmierć narzeczonej. W tym samym roku przegrał wybory do Kongresu. W wieku 48 lat ponownie nie został wybrany do Kongresu. Kilka lat później przegrał wybory do Senatu i na wiceprezydenta. W wieku 58 lat znowu nie dostał się do Senatu. Mając 60 lat, został wybrany na prezydenta USA. Człowiekiem tym był Abraham Lincoln. Robert Matejuk Śpieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą. 3 grudnia pożegnaliśmy ŚP. Kolegę Zbigniewa Banaśkiewicza, Instytut Nawozów Sztucznych Insol 7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Insol PK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Insol Ca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ❏ ❏ ❏ NAWOZY WAPNIOWO-WĘGLANOWE (Dolomity CN) PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA Oddział Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów Eko-Calcium, wapno. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ❏ ludowca, działacza kółek rolniczych, radnego Rady Powiatu Kieleckiego, starostę kieleckiego w latach 2002-2006, dobrego wrażliwego na ludzką krzywdę człowieka. Rodzinie Zmarłego składamy wyrazy serdecznego współczucia Zarząd Powiatowy Polskiego Stronnictwa Ludowego w Kielcach Radni Klubu Radnych PSL w Radzie Powiatu Kieleckiego Eugeniusz Grzeszczak – wicemarszałek Sejmu RP www.zielonysztandar.com.pl 11 grudnia 2011 r. Zwyczaje | 15 Ludowcy z Warmii i Mazur świętowali andrzejki Andrzejki to tradycja ludowa przekazywana z pokolenia na pokolenie. W dawnych czasach przywiązywano do wróżb andrzejkowych wielką wagę. W wierzeniach ludowych miały magiczną moc. Wieczorem w wigilię św. Andrzeja każdy chciał poznać to, co czeka go w przyszłości. Zwyczaj wróżenia wywodzi się prawdopodobnie ze starożytnej Grecji. Św. Andrzej, jeden z apostołów, jest patronem małżeństw, orędownikiem zakochanych, wspomaga w sprawach sercowych. Stąd wróżby w tym dniu dotyczą miłości, przyszłego narzeczonego i męża lub żony. M łodzi ludowcy Warmii i Mazur zorganizowali 26 listopada 2011 r. w siedzibie PSL w Olsztynie pierwszy wieczór andrzejkowy sympatyków ruchu ludowego. Anna Szulc, prowadząca imprezę, przywitała zebranych gości i przedstawiła krótką historię andrzejek oraz obrzędów z nimi związanych. Następnie głos zabrali zaproszeni goście: poseł na Sejm RP Zbigniew Włodkowski, wicemarszałek województwa warmińsko-mazurskiego Urszula Pasławska oraz wiceprezes Zarządu Wojewódzkiego PSL na Warmii i Mazurach Zbigniew Ciechomski. Pod koniec części oficjalnej głos zabrał prezes Zarządu Wojewódzkiego Forum Młodych Ludowców Warmii i Mazur Michał Krasiński. Goście w swoich wystąpieniach nie szczędzili słów aprobaty i rado- ści z zorganizowanej imprezy. Poseł Z. Włodkowski podkreślał potrzebę integracji młodszego pokolenia ludowców z tym trochę starszym, gdyż z takiej mieszanki mogą powstać tylko i wyłącznie pozytywy dla funkcjonowania Polskiego Stronnictwa Ludowego. Wykorzystując obecność ponad 90 osób na sali, podziękował wszystkim, którzy wspierali go w wyborach, a w szczególności koordynatorowi kampanii wojewódzkiej prezesowi Zbigniewowi Ciechomskiemu. Marszałek Urszula Pasławaska stwierdziła m.in., iż funkcjonowanie FML na Warmii i Mazurach idzie w dobrą stronę, a inicjatywy i wszelkie pomysły młodych ludowców mają jej stuprocentowe poparcie. Pani marszałek, wręczając listy z podziękowaniem osobom zaangażowanym w kampanii, powiedziała: „To wy byliście siłą tej kam- panii, to wasza ciężka praca i zaangażowanie doprowadziły do tego wyniku. Dziękuję wam z całego serca”. Prezes Zarządu Wojewódzkiego FML Michał Krasiński wyraził radość, iż tak ogromna rzesza członków PSL i FML zaszczyciła młodych ludowców swoją obecnością, a kolegom i koleżankom z FML za pomoc w organizacji wieczoru wróżb i tańców. Następna część wieczoru poświęcona była zabawom i wróżbom. Wszyscy zebrani mieli okazję powróżyć sobie z wosku i to pszczelego zapewnionego przez Adam Rysia. Wieczór uświetniła minirecitalem Kaja Wysocka. Wróżbom i tańcom nie było końca, a goście cieszyli się, że mogli ten czas spędzić w miłym towarzystwie kolegów i koleżanek z PSL/FML. Michał Krasiński Prezes FML Warmii i Mazur Sylwestrowy bal z duchami 2011/2012 Z ostatnią kartką kalendarza zerwijmy wszystkie złe nastroje. Zapomnijmy o wszystkich nieudanych dniach, przekreślmy niewarte w pamięci chwile i wejdźmy w Nowy Rok jak w nowej sukni wchodzi się na najwspanialszy bal świata. CENA 390 zł od osoby 31.12.2011r. godzina 20.00 uroczysta kolacja przy blasku świec, animacje i zabawy w towarzystwie duchów, wróżby noworoczne, wybór księcia i księżniczki balu, toast noworoczny, pokaz sztucznych ogni i wiele innych niespodzianek... Szczegóły i rezerwacje pod numerem telefonu +48 23 692 90 01, fax +48 23 692 05 24 [email protected], www.zamekpultusk.pl, 06-100 Pułtusk, ul. Szkolna 11 16 | Spotkania www.zielonysztandar.com.pl nr 50 Już od chwili ogłoszenia konferencja cieszyła się dużym zainteresowaniem młodych ludzi. W spotkaniu wzięło udział blisko 200 osób reprezentujących ok. 60 Ochotniczych Straży Pożarnych. Najmłodsi rycerze Floriana Odśpiewaniem hymnu Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzezypospolitej Polskiej rozpoczęła się 28 listopada br w Sali Kolumnowej Sejmu RP ogólnopolska konferencja „Wpływ Młodzieżowych Drużyn Pożarniczych na kształtowanie postaw społecznych”.W spotkaniu wzięli udział członkowie i opiekunowie Młodzieżowych Drużyn Pożarniczych z całego kraju, przedstawiciele Komisji ds. Młodzieży Zarządu Głównego i Zarządów Oddziałów Wojewódzkich Związku OSP RP, przedstawiciele władz Związku i komisji problemowych ZG ZOSP RP, Ministerstwa Edukacji Narodowej i Ministerstwa Obrony Narodowej. Z uczestnikami spotkali się m.in.: prezes Zarządu Głównego Związku OSP RP Waldemar Pawlak, Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej gen. brygadier Wiesław Leśniakiewicz, poseł na Sejm RP Zbigniew Sosnowski. U czestników – Młodzieżowe Drużyny Pożarnicze z miejscowości Zawada oraz z Woli Batorskiej, woj. małopolskie, z miejscowości Porąbka, woj. śląskie, MDP OSP „Stołpno” z Międzyrzecza Podlaskiego, woj. lubelskie, MDP OSP Kamieniec, woj. wielkopolskie, MDP OSP Rakszawa, woj. podkarpackie, MDP OSP Kłodawa, woj. wielkopolskie, MDP Dobrzyniewo Duże, woj. podlaskie, MDP OSP Czermin, woj. wielkoplskie, MDP OSP Gdów, woj. małopolskie – oraz gości powitał prof. Marek Trombski, wiceprezes Zarządu Głównego Związku OSP RP. – Nie byłoby OSP, gdyby nie Młodzieżowe Drużyny Pożarnicze – powiedziała w swoim wystąpieniu Teresa Tiszberek, wiceprezes Zarządu Głównego Związku OSP RP. Wielu młodych ludzi w małych miejscowościach, robiąc małe rzeczy, zmienia oblicze świata. Wy do nich należycie. Od najmłodszych lat niesiecie pomoc potrzebującym. Pierwsze Młodzieżowe Drużyny Pożarnicze powstały na początku XX wieku. Jedną z nich była drużyna z Guberni Suwalskiej, gdzie w 1913 roku utworzono oddział składający się z chłopców w wieku od 12 do 15 lat. W okresie międzywojennym Młodzieżowe Drużyny Pożarnicze opierały się na ruchu harcerskim i czerpały od niego doświadczenie, a ponadto zwłaszcza w środowisku wiejskim młodzież strażacka uczestniczyła we wszelkich działaniach kulturalnych. Po wojnie odżyła tradycja Młodzieżowych Drużyn Pożarniczych i dzisiaj MDP stały się składową częścią jednostek OSP. Działają na podstawie wzorcowego regulaminu, który określa dozwolone zadania. Młodzieży nie wolno odbywać ćwiczeń zagrażających zdrowiu i przekraczających możliwości fizyczne. Dzisiaj około 100 tysięcy młodzieży w wieku od 12 do 16 lat skupionych jest w Młodzieżowych Drużynach Pożarniczych. Młodzież ma swoje logo, program kształcenia, regulamin zdobywania specjalności pożarniczych oraz proporce, pod którymi uczy się świadomego uczestnictwa w życiu społecznym i jest nośnikiem tradycji związkowej oraz narodowej. Druhna Teresa Tiszberek mówiła także, że MDP to miejsce, w którym młodzi ludzie odnajdują się, rozwijają swoją wrażliwość i umiejętności, nabywają sprawność fizyczną, uczą się podejmowania decyzji i spotykają przyjaciół. Doświadczenia nabyte w MDP przydają się w późniejszym życiu, gdy przychodzi czas na podjęcie pracy zawodowej. Druh Marek Chmielewski, opierając swój sąd na 40-letnim pedagogicznym doświadczeniu, powiedział podczas konferencji: że nasza młodzież jest wspaniała i jest naszym skarbem. Nie ma młodzieży niezdolnej, bywają jedynie nauczyciele, którzy nie są w stanie dotrzeć do młodych ludzi. Rzecz w tym tylko aby ten „diament oszlifować w odpowiednim momencie”. Tym momentem jest wstąpienie do MDP, w której stworzono warunki wszechstronnego rozwoju. Tu druh M. Chmielewski wspomniał o 800 orkiestrach strażackich, zespołach tanecznych i scenicznych, w których młodzi ludzie od najmłodszych lat z wielkim zaangażowaniem uczestniczą. Nowożytne rycerstwo – tak nazwał dr Janusz Gmitruk – ochotników strażaków. We wrześniu br. obchodziliśmy uroczyście 90-lecie zjednoczenia ruchu strażackiego z trzech byłych zaborów w jeden związek i pod wspólnym hasłem: Bogu–Ojczyźnie–Bliźniemu. W naszej historii strażacy dali się poznać jako uczestnicy walk o niepodległość. Czynnie uczestniczyli we wszystkich zrywach niepodległościowych. Ruch strażacki był i jest szkołą patriotyzmu, a ponadto strażacy cieszą się prestiżem w rodzinie i społeczeństwie. Ciekawe spojrzenie na MDP zaprezentowała Dorota Borodaj z Towarzystwa Inicjatyw Twórczych „ę”. Zdaniem prelegentki, OSP to nie tylko walka z pożarami i klęskami żywiołowymi, jednostki ochotnicze stanowią ogromny kapitał społeczny, który ostatnio tak ważny stał się dla socjologów i który stanowi drogę do dobrobytu i rozwoju. W szeregach OSP nie ma tzw. spadochroniarzy, a są za to ludzie zrośnięci ze swoim środowiskiem często od wielu pokoleń, znający to środowisko, odpowiedzialni za siebie i innych. To z szeregów OSP wywodzą się autentyczni liderzy, którzy z powodzeniem inicjują akcje społeczne. OSP jak żadna inna organizacja społeczna cieszy się zaufaniem społecznym i stwarza możliwości wszechstronnego rozwoju. Młodzież w MDP nie jest puszczona samopas. Przeciwnie wolny czas ma zagospodarowany z pożytkiem dla siebie i bliźnich. Ma cele do zrealizowania i je realizuje. Dzięki uczestnictwu w MDP unika zagrożeń, jakie niosą nasze czasy ludziom pozostawionym samym sobie. Na ten temat mówiła Agnieszka Wrzesień z Fundacji Dzieci Niczyje w referacie „Życie w sieci – bezpieczeństwo młodych internautów”. Już czteroletnie dzieci próbują pierwszych zabaw z myszką, a 96 procent nieletnich użytkowników Internetu loguje się w sieci. Obecnie również i telefony komórkowe stwarzają możliwości korzystania z Internetu. Powszechnie zaś wiadomo, że Internet to przestrzeń, gdzie rodzice są nieobecni. Jak wynika z badań, większość dzieci logując się na wybranych portalach, podaje kłamliwie swój wiek, co stwarza wiele niebezpieczeństw, chociażby korzystanie z treści pornograficznych. Prelegentka mówiła także i o innych ciemnych stronach Internetu, a mianowicie o groźnym zjawisku, jakim jest udostępnianie danych na Facebooku, cyberprzemocy i uzależnieniu od Internetu. Prof. Barbara Fatyga z Uniwersytetu Warszawskiego, kierownik Ośrodka Badań Młodzieży Instytutu Nauk Społecznych od 30 lat zajmuje się młodzieżą i ciągle jest zaskakiwana przedmiotem badań, który jest nieustannie zmienny. Obecnie wpływ decydujący na kształtowanie postaw młodych ludzi mają media. A młodzież w mediach przedstawiana jest jako ucieleśnienie zła. Rzadko o młodych ludziach mówi się dobrze, a jeszcze rzadziej pokazuje pozytywne wzory zachowań. W momencie, gdy pojawia się problem z młodzieżą jest najczęściej bagatelizowany. Ucieczką przed światem staje się Internet. Można w nim odnaleźć „sieć“ znajomych, ale są to na ogół płytkie znajomości, które wypierają potrzebę zawierania prawdziwych przyjaźni, na dobre i na złe. W pospiesznym procesie wychowania gubi się wartości niegdyś uważane za ważne. Zaniepokojenie budzi niesłychanie wysoki poziom nerwic wśród młodych ludzi żyjących pod presją osiągnięcia sukcesu. Licealiści muszą dostać się na studia, a dla studentów sukcesem jest zdobycie dobrej pracy. Grupą, która czuje się wykorzeniona, nazywaną plemię bez przydziału jest grupa uczniów ponadgimnazjalnych szkół technicznych. Tymczasem to oni są świetnie zorientowani w tym, co dzieje się w lokalnej społeczności i wiele można się od nich nauczyć. Uczestnicy konferencji w przerwie obrad z ogromnym zainteresowaniem, pod opieką fachowych przewodników, zwiedzili gmach sejmu. A po przerwie poszczególne prezentacje Młodzieżowych Drużyn Pożarniczych zapoznały zebranych ze swoimi osiągnięciami. Barbara Olak Program telewizyjny od 10.12 do 16.12.2011 Czego pragną kobiety Poniedziałek 12.12 Niedziela 11.12 Sobota 10.12 TVN, sobota, godz. 20.00 Nick Marshall robił wspaniałą karierę w reklamie do czasu, gdy Darcy, specjalistka z tej samej branży, nie wysadziła go z siodła. Nietrudno sobie wyobrazić ich wzajemne uczucie. A na dodatek on jest seksistowskim macho, a ona zagorzałą feministką. Pewnego dnia Nick pada porażony prądem z własnej suszarki, co okaże się przełomowym wydarzeniem w jego życiu. Od tej chwili zaczyna bowiem słyszeć... myśli kobiet. Początkowo nie wie, co począć ze swymi świeżo nabytymi umiejętnościami. Szybko przekonuje się, że jego wysokie mniemanie o sobie było mocno przesadzone i wcale nie jest znów taki ekscytujący, jak mu się zdawało. Co więcej, ze zdumieniem odkrywa, że niemal wszystkie kobiety mają go za palanta. Powoli Nick zdaje sobie sprawę, że owe talenty może wykorzystać do swoich celów, zarówno osobistych, jak i zawodowych. © www.telepress24.com [email protected] tele 11 grudnia 2011 r. E=MC2 TVP 1, sobota, godz. 20.20 www.zielonysztandar.com.pl Rozmaitości | 17 Ciemne warszawskie podwórko. Młodzież gra w piłkę, pod ścianą mężczyźni piją tanie wino. Nagle przez ciasną bramę na podwórko wjeżdża drogie, zachodnie auto. Na moment wszyscy cichną, gdy z samochodu wysiada Ramzes. Do odzianego w czarną skórę gangstera szybo przypada jeden z pijących wino mężczyzn i prosi o pieniądze. Ramzes szybko wręcza pijakowi banknot, patrzącemu zaś na całe wydarzenie z dezaprobatą bratu tłumaczy, że kolegom z podwórka trzeba pomagać. Gangster jest postacią dobrze znaną w stolicy. Mimo młodego wieku znajduje się wysoko w mafijnej hierarchii. Jego znajomości i wpływy dają mu poczucie bezkarności, przestępca nie obawia się policji ani polityków. Ostatnio jednak sny Ramzesa zakłóca kilka problemów. Jednym z nich jest aktywność jego rywala, Arnolda. Obaj bandyci mają ze sobą na pieńku, walczą o sporne terytorium. Kolejnych kłopotów przysparza Ramzesowi jego dziewczyna, piękna Stella. Niania TVN, niedziela, godz. 15.55 Emma Thompson po raz trzeci napisała scenariusz filmu, w którym zagrała główną rolę. Dwa poprzednie to nagrodzona Oscarem za scenariusz „Rozważna i romantyczna” oraz równie dobrze przyjęty „Dowcip”. Tym razem Thompson adaptuje literaturę dziecięcą - na warsztat wzięła opowieść o Niani Matyldzie, napisaną przed ponad 40 laty. Siedmioro dzieci owdowiałego pana Browna można nazwać najbardziej niegrzecznymi istotami na świecie. Ich psoty sprawiły, że właśnie uciekła od nich siedemnasta z kolei niania. Nikt już nie chce podjąć się trudnej pracy wychowania rodzeństwa i siódemka łobuziaków jest przekonana, że nikt nie weźmie ich w karby. Ale pewnego wieczoru w drzwiach staje kolejna niania, a dzieci nie wiedzą, że jest to osoba niezwykła. Nie wiedzą, że niania McPhee potrafi czarować. Dzieci przekonują się, że ich niewłaściwe zachowanie ma zaskakujące i całkowicie nieprzewidywalne konsekwencje. Choć to dziwne, zaczynają lubić nową nianię... TVP 1 TVP 2 POLSAT TVN TVP Info 7.25 Will i Dewitt (11) - serial 8.00 Ziarno - magazyn 8.30 Rok w ogrodzie 9.00 Kawa czy herbata - Moja Sobota 10.40 Walt Disney w Jedynce - Złota rączka (24) - serial 11.10 Walt Disney w Jedynce - Czarodzieje z Waverly Place (15) - serial 11.40 Disney! Cudowny Świat - Dzwoneczek i uczynne wróżki - film anim. 13.00 Teraz Miki! (5) - serial 13.05 Szlachetna Paczka 13.15 Świąteczne powroty - film obyczajowy, USA, reż. Stephen Polk, wyk. Cheryl Ladd, Barry Bostwick, Julia Sobaski 15.00 Lubię to! - talk - show 15.35 Szlachetna Paczka 15.50 Skoki Narciarskie - PŚ - Harrachov - konkurs drużynowy, Szwajcaria 17.05 Teleexpress 17.15 Skoki Narciarskie - PŚ - Harrachov - konkurs drużynowy, Szwajcaria 18.15 Szlachetna Paczka 18.30 N jak Neo - Nówka - program rozrywkowy 19.10 Wieczorynka 19.30 Wiadomości, Sport 20.00 Rajd Barbórki - relacja 20.20 Hit na sobotę - E = MC2 - komedia, Polska, reż. Olaf Lubaszenko, wyk. Agnieszka Włodarczyk, Olaf Lubaszenko, Cezary Pazura, Renata Dancewicz 22.15 Męska rzecz… - Białe piaski - film kryminalny, USA, reż. Roger Donaldson, wyk. Willem Dafoe, Mickey Rourke, Mary Elizabeth Mastrantonio, Samuel L. Jackson 0.05 Wyspa skarbów, cz. 2 - film fabularny, Niemcy 1.55 Daleki ląd - dramat, USA 3.50 Zakończenie dnia 6.50 Pręgowani bracia (5) - film przyrodniczy, Wielka Brytania 7.25 Barwy szczęścia (663, 664) - serial 8.25 Familijna Dwójka - Eliasz (23) - serial 8.40 Familijna Dwójka - Mikołajek (42) - serial 9.00 „Bromba i inni” - Pankot i Kotpan przedstawiają 10.20 Droga do EURO - magazyn 10.50 Barwy podwodnego świata (2) - serial 12.00 Biegi narciarskie - PŚ - Davos 15 km stylem dowolnym, Szwajcaria 13.40 Smaki czasu z Karolem Okrasą 14.15 Familiada (1907) 14.45 Rodzinka.pl (50) - serial 15.20 Słowo na niedzielę 15.35 Maria Curie (2) - serial 17.10 Kabaret Neo - Nówka - Co by było gdyby 18.00 Panorama 18.35 Sport Telegram 18.55 Kulisy - Postaw na milion (14) 19.05 Postaw na milion (14) 20.05 The Voice of Poland - Live Finał - widowisko muzyczne 21.25 The Voice of Poland - Wyniki Finał 22.20 Kino relaks - Wyrzuć mamę z pociągu - komedia, USA, reż. Danny De Vito, wyk. Danny De Vito, Billy Crystal, Kim Greist 0.00 Klasyka Polskiego Kabaretu - Kabaret Moralnego Niepokoju przedstawia - Wszystko co najlepsze 1.05 Piekielne psy - film sensacyjny, Kanada, reż. Ricky Schroder 2.40 Spadek - film obyczajowy, Polska, Wielka Brytania, reż. Edward Porembny, wyk. Tomas Norstrom, Krzysztof Kolberger, Anna Powierza 4.05 Zakończenie dnia 5.00 Wstawaj! Gramy! 6.00 Nowy Dzień z Polsat News 7.15 Przygody Animków 7.45 Beyblade 8.15 Pies Huckleberry 8.45 Pinky i Mózg 9.15 Scooby Doo 9.45 UEFA Champions League 10.15 Ewa gotuje 10.45 Stawka większa niż życie. zestaw IV. Wielka wsypa, Genialny plan pułkownika Krafta - film Polska, 1968, reż. Janusz Morgenstern, wyk. Stanisław Mikulski, Barbara Drapińska, Barbara Sołtysik, Bronisław Pawlik 13.10 Zemsta frajerów w raju - komedia USA, 1987, reż. Joe Roth, wyk. Robert Carradine, Curtis Armstrong 14.50 Się kręci 15.50 Pani Doubtfire - komedia USA, 1993, reż. Chris Columbus, wyk. Robin Williams, Mara Wilson, Matthew Lawrence, Sally Field, Pierce Brosnan 18.50 Wydarzenia 19.20 Sport 19.30 Świat według Kiepskich 20.00 XVI Rybnicka Jesień Kabaretowa - Ryjek 2011 23.00 Sypiając z wrogiem - thriller USA, 1991, reż. Joseph Ruben, wyk. Julia Roberts, Patrick Bergin. - Laura i Martin są małżeństwem od 4 lat. Pozornie wydają się idealną parą, jednak w rzeczywistości ich związek to koszmar. Szaleńczo zazdrosny Martin znęca się nad żoną, którą traktuje jak swoją własność. Pewnego dnia Laura ucieka z domu. 1.05 Podróż do końca nocy - thriller USA/Niemcy, 2006, reż. Eric Eason, wyk. Brendan Fraser, Alice Braga 3.00 Tajemnice losu 4.40 TV Market 8.30 Dzień dobry TVN 10.50 Na Wspólnej Omnibus 12.15 Gala Męska Rzecz 2011 13.10 Ugotowani - serial 14.05 Top Model. Zostań modelką - finał 15.40 Prosto w serce omnibus 18.00 Kuchenne rewolucje - serial 19.00 Fakty 19.25 Sport 19.45 Uwaga! 20.00 Czego pragną kobiety - komedia, USA 2000, reż. Nancy Meyers, wyk. Mel Gibson, Helen Hunt, Marisa Tomei 22.35 Ze śmiercią jej do twarzy - komedia, USA 1992, reż. Robert Zemeckis, wyk. Meryl Streep, Bruce Willis, Goldie Hawn, Isabella Rossellini. - Beverly Hills, świat piękna i ludzi sukcesu. Tam dla wielu wygląd stanowi najcenniejszą wartość, szczególnie dla gwiazd filmu. Piękna, narcystyczna i wpływowa Madeline traci urodę, a jej kariera zaczyna blednąć. Tymczasem jej serdeczna przyjaciółka właśnie zaczyna wchodzić w najlepszy okres swego życia. Helen ma ponadto narzeczonego, o którym marzy wiele kobiet w Los Angeles. Ernest nie tylko jest przystojny i bogaty, ma jeszcze jedną wielką zaletę - jest chirurgiem plastycznym. Podstępna Madeline uwodzi narzeczonego Helen. 0.50 Absolon - film S - F, Wielka Brytania/Kanada 2001, reż. David DeBartolomé, wyk. Christopher Lambert, Lou Diamond Phillips, Kelly Brook 2.40 Arkana magii 4.00 Uwaga! 4.15 Rozmowy w toku - talk show 5.05 Nic straconego 6.00 Serwis Info 6.12 Przegląd prasy 6.30 Serwis Info 6.42 Przegląd prasy 7.00 Serwis Info 7.12 Przegląd prasy 7.30 Serwis Info 7.45 OTV - Pasmo lokalne 8.30 Serwis Info 8.38 Przegląd prasy 8.45 OTV - Pasmo lokalne 9.00 Serwis Info 9.15 Infonuta 9.30 Serwis Info 9.42 Przegląd prasy 10.00 Serwis Info 11.00 Tu kultura 11.30 Serwis Info 12.00 Eurosąsiedzi 12.15 Zdrowie na talerzu 12.30 Serwis Info 13.00 Debata Trójstronna 13.30 Serwis Info 14.00 Raport z Polski - Ekstra 14.30 Serwis Info 15.00 Było, nie minęło 15.30 Serwis Info 16.00 Studio Wschód 16.30 Dla niesłyszących - Serwis Info 17.00 OTV - Pasmo lokalne 20.00 Prawdę mówiąc 20.30 Serwis Info 21.00 Mówisz Mosz 21.30 Serwis Info 21.45 OTV - Pasmo lokalne 22.15 LOSOWANIE LOTTO 22.30 Serwis Info 23.03 Sportowy Wieczór 23.22 Prawa człowieka. Niekończąca się bitwa - film dok. 0.30 Świadkowie XX wieku - Zdarzyło się w Warszawie - film dok. 1.30 Studio Wschód 1.55 Prawdę mówiąc 2.22 Serwis Info 2.56 Sportowy Wieczór 3.05 Mówisz Mosz 3.35 Tu kultura 4.05 Było, nie minęło 4.35 Raport z Polski - Ekstra 5.05 Mówisz Mosz 5.30 Studio Wschód 6.00 Debata Trójstronna 6.25 Eurosąsiedzi 6.40 Zdrowie na talerzu TVP 1 TVP 2 POLSAT TVN TVP Info 7.00 Transmisja Mszy Świętej z Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie - Łagiewnikach 8.00 Tydzień 8.30 Rok w ogrodzie 8.50 Szlachetna Paczka 8.55 Kawa czy herbata - Moja Niedziela 10.05 10.25 Dora poznaje świat (13) - serial 10.55 SpongeBob Kanciastoporty - siekacze (14) - serial 11.20 iCarly (12) - serial 11.55 Między ziemią a niebem 12.00 Anioł Pański, Watykan 12.15 Między ziemią a niebem 12.30 Szlachetna Paczka 12.40 Ranczo (64) - serial 13.35 Skoki Narciarskie - PŚ - Harrachov - konkurs indywidualny, Szwajcaria 15.45 Szlachetna Paczka 15.55 BBC w Jedynce - Życie. cz. 8. Mieszkańcy głębin 8 - serial 17.00 Teleexpress 17.30 Ojciec Mateusz - serial 18.20 Jaka to melodia? (2302) 19.00 Wieczorynka 19.30 Wiadomości, Sport 20.00 Rajd Barbórki - relacja 20.25 Blondynka (2) - serial 21.20 Hit na niedzielę - Skradzione serca - komedia romantyczna, USA, reż. Bill Bennett, wyk. Sandra Bullock, Denis Leary, Stephen Dillane 23.10 E = MC2 - komedia, Polska, reż. Olaf Lubaszenko, wyk. Agnieszka Włodarczyk, Olaf Lubaszenko, Cezary Pazura, Renata Dancewicz 0.55 Bezgranicznie kulturalni 1.30 Na własne oczy - Dzieci na zamówienie Enfants Sur Mesure - film dok. 2.35 300 mil do nieba - dramat, Polska, Francja, Dania 4.05 Zakończenie dnia 5.40 Natura się opłaca 6.15 M jak miłość (870, 871) - serial 8.05 Barwy szczęścia (665, 666) - serial 9.15 Rodzinne oglądanie - Najdziksze miejsca Ameryki Północnej, s. IV - Park Narodowy Glacier - cykl dok. 10.15 Wojciech Cejrowski - boso przez świat - Poganiacz słoni 10.50 Makłowicz w podróży Austria i Szwajcaria - „Silvretta” 11.25 The Voice of Poland - Live Finał - widowisko muzyczne 12.50 The Voice of Poland - Wyniki Finał 13.45 Familiada (1908) 14.20 Biegi narciarskie - PŚ - Davos sprint, Szwajcaria 16.35 Na dobre i na złe (463) - Oświadczyny - serial 17.30 Ekstrasy - Kabaretowy Klub Dwójki 18.00 Panorama 18.30 Sport Telegram 18.50 Tak to leciało! - kulisy 18.55 Tak to leciało! - teleturniej 20.05 Kabaretowy Klub Dwójki - z NEO - NÓWKĄ - widowisko rozrywkowe 21.10 Głęboka woda (2) - serial 22.05 Wielka Gala Nagród Kisiela 2011 22.50 WOK - Wszystko o kulturze 23.45 „Jazzowa Jesień” według Tomasza Stańko - reportaż 0.20 Studio filmowe Dwójki - Zmory - dramat, Polska, reż. Wojciech Marczewski, wyk. Piotr Łysak, Tomasz Hudziec, Bronisław Pawlik, Teresa Marczewska, Hanna Skarżanka 2.15 Piekielne psy - film sensacyjny, Kanada, reż. Ricky Schroder, wyk. Scott Elrod, J.A. Woods 3.40 Zakończenie dnia 5.00 Wstawaj! Gramy! 6.00 Nowy Dzień z Polsat News 7.15 Przygody Animków 7.45 Beyblade 8.15 Gang Misia Yogi 8.45 Pinky i Mózg 9.45 Scooby Doo. Gdzie jesteś? 10.15 Sylwester i Tweety na tropie 10.45 Letnia przygoda - komedia romantyczna USA, 2001, reż. Michael Tollin, wyk. Freddie Prinze Jr., Brian Dennehy, Fred Ward, Jason Gedrick, Jessica Biel 12.50 Bajzel na kółkach - komedia USA, 1996, reż. Arthur Hiller, wyk. Tom Arnold, Kim Coates, Rachael Leigh Cook 14.45 Młodzi, piękni i szaleni - komedia Francja, Niemcy, Wielka Brytania, 2004, reż. Igor Sekulic, wyk. Matthias Van Khache, Hervé Lassince, Jean - Marie Bigard 16.45 Światowe Rekordy Guinnessa 17.45 Sopot TOPtrendy Festiwal 2011 18.50 Wydarzenia 19.20 Sport 19.30 Państwo w Państwie 20.00 CSI. Kryminalne zagadki Miami 22.00 Kości 23.00 Głosy 0.00 Samotne serca - dramat sensacyjny Niemcy/USA, 2006, reż. Todd Robinson, wyk. Jared Leto, John Travolta, Salma Hayek, Laura Dern. - Pielęgniarka Martha Beck i jej kochanek Raymond Fernandez, znani jako „zabójcy samotnych serc”, podróżują po USA, mordując po drodze kilkanaście kobiet, które odpowiedziały na ich ogłoszenia matrymonialne. 2.15 Magazyn sportowy 4.15 Tajemnice losu 4.45 TV Market 5.40 Uwaga! 5.55 Mango - Telezakupy 8.00 Maja w ogrodzie - serial 8.25 Akademia ogrodnika - serial 8.30 Dzień dobry TVN 10.55 Co za tydzień 11.20 Gala Zwykły Bohater 12.45 Milion w minutę 13.45 Mam talent 15.20 S.O.S. dla świata 15.55 Niania - film rodzinny, Wielka Brytania/Francja/USA 2005, reż. Kirk Jones, wyk. Emma Thompson, Colin Firth, Kelly Macdonald 18.00 Ugotowani - serial 19.00 Fakty 19.25 Sport 19.45 Uwaga! 20.00 Jeniec. Jak daleko nogi poniosą - wojenny, Rosja/Niemcy, reż. Hardy Martins, wyk. Bernhard Bettermann, Michael Mendl, Anatolij Koteniow, Irina Pantajewa. - Po II wojnie światowej niemiecki żołnierz, Klemens Forell, trafia do sowieckiej niewoli. Zostaje zesłany na 25 lat do obozu pracy na Syberii. Nie daje się jednak złamać nadzorującemu go bezwzględnemu podpułkownikowi Kamieniewowi. Po czterech latach pracy w kopalniach udaje mu się uciec. Przebycie 14 tysięcy kilometrów przez niemal bezludną Syberię zajmuje mu trzy lata. Krok za krokiem, wciąż walcząc z bezlitosną naturą, Forell kieruje się w stronę Iranu i Turcji - jego drogi do wolności. 21.40 Przepis na życie - serial 22.40 Szpital Miłosierdzia - serial 23.40 Dowody zbrodni - serial 0.40 Uwaga! 0.55 Arkana magii 2.15 Rozmowy w toku - talk show 3.05 Nic straconego 7.00 Tajemnice III RP - magazyn 7.30 Serwis Info 7.45 OTV - Pasmo lokalne 8.30 Serwis Info 8.45 OTV - Pasmo lokalne 9.00 Polska według Kreta - magazyn 9.30 Serwis Info 9.55 Serwis sportowy 10.00 Głos Mediów - magazyn 10.35 Serwis Info 11.00 Teleplotki 11.30 Serwis Info 12.00 Serwis Info - Podsumowanie Tygodnia 12.30 Serwis Info 13.00 Medycyna niekonwencjonalna - Fakty i Mity - magazyn 13.15 Era Wynalazków 13.30 Serwis Info 14.00 Wierzę, wątpię, szukam 14.30 Serwis Info 15.00 Reportaż TVP INFO 15.15 Reportaż TVP INFO 15.30 Serwis Info 16.00 Teleplotki 16.30 Dla niesłyszących - Serwis Info 17.00 OTV - Pasmo lokalne 20.00 Listy gończe - magazyn 20.30 Serwis Info 20.50 Młodzież kontra 21.30 Serwis Info 21.45 OTV - Pasmo lokalne 22.30 Serwis Info 23.00 Sportowa niedziela 23.23 Tajemnice III RP - magazyn 23.52 Powrót do Łodzi - film dok. 0.55 Teleplotki 1.20 Głos Mediów - magazyn 1.55 Serwis Info 2.25 Era Wynalazków - magazyn 2.40 Polska według Kreta - magazyn 3.05 Młodzież kontra 3.45 Reportaż TVP INFO 4.00 Reportaż TVP INFO 4.15 Medycyna niekonwencjonalna - Fakty i Mity - magazyn 4.30 Tajemnice III RP - magazyn 5.00 Listy gończe - magazyn 5.25 Teleplotki TVP 1 TVP 2 POLSAT TVN TVP Info 6.00 Kawa czy herbata? 8.10 Polityka przy kawie 8.20 Telezakupy 8.45 Paco, Nouky i Lola (22) - serial 8.55 Lippy and Messy - Go! Go! Go! - Nightland 9.05 Garfield i przyjaciele (44) - serial 9.30 Tupi i Binu (10) - serial 9.45 Baranek Shaun (71) - serial 9.50 Bezgranicznie kulturalni (7) 10.20 Jeden dzień z życia (12) 10.45 Rozmowy o zmierzchu i świcie - Rozmowa 8. Ania, Zygmunt i „Sztukmistrz z Lublina” 11.20 Jaka to melodia? (2302) 12.00 Wiadomości, Agrobiznes 12.30 Klimaty i smaki 12.50 Natura w Jedynce - Tygrysy w ukrytej kamerze, cz. 1 - serial 13.55 Plebania (1794) 14.25 Klan (2182) 15.00 Wiadomości 15.30 Celownik 16.20 Moda na sukces (5544) 16.45 EUROexpress 17.00 Teleexpress 17.30 Plebania (1795) 18.00 Klan (2183) 18.35 Jaka to melodia? (2303) 19.05 Zabawy z Lippy and Messy (15) 19.10 Wieczorynka 19.30 Wiadomości, Sport 20.05 Droga do EURO - kronika 20.25 Wielki test z historii. Droga do wolności 22.10 Program okolicznościowy 23.00 Śmierć jak kromka chleba - dramat, Polska, reż. Kazimierz Kutz, wyk. Janusz Gajos, Jerzy Trela, Jerzy Radziwiłowicz 1.05 Powrót do domu, cz. 1 - serial 2.35 Notacje - Janusz Majewski. Nasz dozorca we Lwowie - cykl dok. 2.45 Zagadkowa Jedynka 3.45 Zakończenie dnia 5.50 Dwie strony medalu (14) - serial 6.25 Coś dla Ciebie - magazyn 6.45 Telezakupy 7.25 Na dobre i na złe (320) - Nieoczekiwany powrót - serial 8.30 Pytanie na śniadanie 10.55 Obok nas - magazyn 11.30 Coś dla Ciebie - magazyn 11.55 Familiada (1893) - teleturniej 12.30 Sąsiedzi (82) - Nowi sąsiedzi, cz. 1 - serial 13.00 Lokatorzy (66) - Dzień Wigilijny - serial 13.40 Kabaretowy Klub Dwójki - z NEO - NÓWKĄ - widowisko rozrywkowe 14.40 Tancerze (14) - serial 15.45 Panorama Kraj 16.20 Poziom 2.0 (59) - magazyn 17.20 Jeden z dziesięciu (13) - teleturniej 18.00 Panorama 18.30 Sport Telegram 18.55 Licencja na wychowanie (95) - Najstarszy zawód świata - serial 19.30 Polska bez fikcji - Spacer z dziennikiem - film dok. 20.05 Barwy szczęścia (667) - serial 20.40 M jak miłość (872) - serial 21.35 Kulisy serialu 21.45 Tomasz Lis na żywo 22.50 Poniedziałek z gwiazdami - Jedyna prawdziwa rzecz - dramat, USA, reż. Carl Franklin, wyk. Meryl Streep, Renee Zellweger, William Hurt 1.10 Czy świat oszalał? - Plac Kalinowskiego - film dok. 2.20 Tomasz Lis na żywo 3.10 Jedyna prawdziwa rzecz - dramat, USA, reż. Carl Franklin, wyk. Meryl Streep, Renee Zellweger, William Hurt 5.15 Zakończenie dnia 7.10 TV Market 7.25 Miś Yogi 7.55 Beyblade 8.25 Pinky i Mózg 8.55 Rodzina zastępcza 10.00 Daleko od noszy 10.30 Świat według Kiepskich 11.00 Malanowski i Partnerzy 11.30 Panoptikum Roberta Ripleya 12.00 Doktor Oz radzi 13.00 Zamieńmy się żonami 14.00 Pierwsza miłość 14.45 Trudne Sprawy 15.50 Wydarzenia 16.15 Interwencja 16.30 Malanowski i Partnerzy 17.00 Dlaczego ja? 18.00 Pierwsza miłość 18.50 Wydarzenia 19.20 Sport 19.30 Świat według Kiepskich 20.05 MEGA HIT - X - Men 2 - film sci - fi USA, 2003, reż. Bryan Singer, wyk. Patrick Stewart, Anna Paquin, Brian Cox, Hugh Jackman, Halle Berry. - Wzrasta napięcie w stosunkach pomiędzy mutantami a ludźmi. Do zaostrzenia konfliktu przyczynia się bezprecedensowy atak nieznanego mutanta na prezydenta Stanów Zjednoczonych. Prezydent udziela specjalnych uprawnień generałowi Williamowi Strykerowi, który wypowiada wojnę mutantom i atakuje szkołę Charlesa Xaviera. Xavier, Wolverine, Storm i inni X - Meni jednoczą swoje siły ze starym wrogiem - Magneto, któremu udaje się zbiec z więzienia. 22.45 Bez litości - thriller USA, 1986, reż. Richard Pearce, wyk. Richard Gere, Kim Basinger 1.15 Skazany na śmierć 2.00 Zagadkowa noc 3.00 Zza kamery 3.15 Tajemnice losu 5.40 Uwaga! 5.55 Mango - Telezakupy 8.00 Prosto w serce - serial 8.30 Dzień dobry TVN 11.00 Co za tydzień 11.35 Magda M. - serial - Teresa zastanawia się, czy powinna jechać teraz z Jerzym w podróż poślubną. Waligóra wciąż ma wątpliwości co do adopcji Julki. Magda wyjaśnia Filipowi, dlaczego nie przyjęła jego oświadczyn. Wojtek wciąż jest pod wrażeniem pocałunku z Mariolą. Waligóra zaczyna być zazdrosny o Andrzeja, terapeutę z Fundacji. Magda i Agata pomagają Marioli wybrać meble. Agata zastanawia się nad swoim związkiem z Wojtkiem i podejmuje decyzję. Magda chowa pamiątki po Piotrze w garderobie. Wojtek nakrywa Mariolę w chwili, kiedy zaleca się do niej jej kolega. 12.40 Bez śladu - serial 13.40 Sędzia Anna Maria Wesołowska - serial dokument 14.40 Detektywi - serial dokument 15.15 W - 11 Wydział Śledczy - serial 15.55 Rozmowy w toku - talk show 16.55 Sędzia Anna Maria Wesołowska - serial dokument 17.55 Prosto w serce - serial 18.25 Detektywi - serial dokument 19.00 Fakty 19.30 Sport 19.50 Uwaga! 20.05 Na Wspólnej - serial 20.45 W - 11 Wydział Śledczy - serial 21.30 Dowody zbrodni, USA 22.30 Milion w minutę 23.30 Trauma - serial 0.30 Co za tydzień 1.00 Uwaga! 1.15 Arkana magii 2.35 Rozmowy w toku 3.30 Nic straconego 6.00 Serwis Info 6.30 Serwis Info 7.00 Serwis Info 7.30 Serwis Info 7.53 Twoja@sprawa 8.00 Serwis Info 8.03 Gość poranka 8.30 Serwis Info 9.00 Serwis Info 9.10 Gość poranka 9.30 Serwis Info 9.42 Serwis sportowy 10.00 Serwis Info 10.10 Biznes - otwarcie dnia 10.30 Serwis Info 10.50 Gość poranka 11.00 Serwis Info 11.30 Serwis Info 12.00 Serwis Info 12.20 Biznes 12.30 Serwis Info 13.00 Serwis Info 13.10 Raport z Polski 13.30 Serwis Info 14.00 Serwis Info 14.30 Serwis Info 15.00 Serwis Info 15.10 Raport z Polski 15.30 Serwis Info 16.00 Rozmowa dnia 16.15 Biznes 16.30 Dla niesłyszących - Serwis Info 17.00 OTV - Pasmo lokalne 20.00 Serwis Info 20.10 Minęła 20ta 21.05 Telekurier 21.30 Serwis Info 21.45 OTV - Pasmo lokalne 22.16 Serwis Info - Gość - Raport Dnia 23.50 Sportowy Wieczór 0.12 Tu byłem - film dok. 1.15 Minęła 20ta 2.00 Telekurier 2.20 Serwis Info - Gość - Raport Dnia 3.42 Sportowy Wieczór 3.55 Mówisz Mosz - magazyn ekonomiczny 4.23 Minęła 20ta 5.10 Teleplotki 5.35 Raport z Polski TVPInfo TVPInfo TVPInfo Piątek 16.12 Czwartek 15.12 Środa 14.12 Wtorek 13.12 18TVP | Kawa1 czy herbata? 8.10 Polityka przy kawie 6.00 www.zielonysztandar.com.pl 5.00 Wstawaj! Gramy! 6.00 Nowy Dzień z Polsat 8.30 Dzień dobry TVN 11.00 Na Wspólnej - serial TVN TVP Info News 7.05 TV Market 7.20 Scooby Doo. Gdzie jesteś? 7.50 Beyblade 8.20 Sylwester i Tweety na tropie 8.50 Rodzina zastępcza 10.00 Daleko od noszy 10.30 Świat według Kiepskich 11.00 Malanowski i Partnerzy 11.30 Panoptikum Roberta Ripleya 12.00 Doktor Oz radzi 13.00 Zamieńmy się żonami 14.00 Pierwsza miłość 14.45 Trudne Sprawy 15.50 Wydarzenia 16.15 Interwencja 16.30 Malanowski i Partnerzy 17.00 Dlaczego ja? 18.00 Pierwsza miłość 18.50 Wydarzenia 19.20 Sport 19.30 Świat według Kiepskich 20.05 Amnezja - dramat Niemcy, USA, 2004, reż. Philip Kaufman, wyk. Ashley Judd, Andy Garcia, Samuel L. Jackson. - Jessica Shepard, inspektor policji po niedawnym awansie, szuka seryjnego zabójcy. Szokiem jest dla niej odkrycie, że jego ofiarą padają mężczyźni, z którymi niedawno łączyło ją łóżko. Śledztwo gmatwa się coraz bardziej, gdy jej partner zaczyna zachowywać się dziwnie, a komendant musi odebrać sprawę Jessice, która staje się w niej główną podejrzaną. 22.05 CSI. Kryminalne zagadki Nowego Jorku 23.05 Ludzie, których znam - dramat USA/ Niemcy, 2003, reż. Daniel Algrant, wyk. Al Pacino, Bill Nunn, Tea Leoni, Kim Basinger 1.25 Zagadkowa noc 3.00 Zza kamery 3.15 Tajemnice losu 11.35 Magda M. - serial 12.40 Bez śladu - serial 13.40 Sędzia Anna Maria Wesołowska - serial dokument 14.40 Detektywi - serial dokument 15.15 W - 11 Wydział Śledczy - serial 15.55 Rozmowy w toku 16.55 Sąd rodzinny - serial dokument 17.55 Prosto w serce - serial 18.25 Detektywi - serial dokument 19.00 Fakty 19.30 Sport 19.50 Uwaga! 20.05 Na Wspólnej - serial - Agnieszka bardzo przeżywa wyjazd Emilki i Jasia. Pusty dom to dla niej dramat. Rafał zupełnie tego nie rozumie. On jest szczęśliwy - wreszcie ma święty spokój. Igor jest o krok od zaproszenia Sary na wspólną kolację u Zuzy i Kamila. Na nieszczęście dla Sary - znowu nic z tego nie wychodzi. Żaneta ma kolejną lekcję jazdy u Wojtka Szulca. Po raz kolejny wyprowadzona z równowagi jego uwagami ma dość. Wysiada z samochodu w trakcie szkolenia i idzie obrażona do domu. Po południu Wojtek zjawia się na Wspólnej - przynosi dokumenty Żanety, które zostawiła w jego samochodzie. Maria i Moniką są zachwycone przystojnym instruktorem. 20.45 W - 11 Wydział Śledczy - serial 21.30 Człowiek - cel - serial 22.30 Kuba Wojewódzki 23.30 Superwizjer 0.05 Tajemnice Smallville - serial 1.00 Uwaga! 1.15 Arkana magii 2.35 Rozmowy w toku 3.30 Nic straconego 6.00 Serwis Info 6.30 Serwis Info 7.00 Serwis Info 7.30 Serwis Info 7.53 Twoja@sprawa 8.00 Serwis Info 8.03 Gość poranka 8.30 Serwis Info 9.00 Serwis Info 9.10 Gość poranka 9.30 Serwis Info 9.42 Serwis sportowy 10.00 Serwis Info 10.10 Biznes - otwarcie dnia 10.30 Serwis Info 10.50 Gość poranka 11.00 Serwis Info 11.30 Serwis Info 12.00 Serwis Info 12.20 Biznes 12.30 Serwis Info 13.00 Serwis Info 13.10 Raport z Polski 13.30 Serwis Info 14.00 Serwis Info 14.30 Serwis Info 15.00 Serwis Info 15.10 Raport z Polski 15.30 Serwis Info 16.00 Rozmowa dnia 16.15 Biznes 16.30 Dla niesłyszących - Serwis Info 17.00 OTV - Pasmo lokalne 20.00 Serwis Info 20.10 Minęła 20ta 21.05 Telekurier 21.30 Serwis Info 21.45 OTV - Pasmo lokalne 22.15 LOSOWANIE LOTTO 22.24 Serwis Info - Gość - Raport Dnia 23.50 Sportowy Wieczór 0.12 Od grudnia do grudnia - reportaż 1.15 Minęła 20ta 2.00 Telekurier 2.20 Serwis Info - Gość - Raport Dnia 3.40 Sportowy Wieczór 3.55 Prawdę mówiąc - magazyn 4.23 Minęła 20ta 5.10 Polska według Kreta - magazyn 5.35 Raport z Polski TVP 2 POLSAT TVN TVP Info 6.50 Telezakupy 7.30 Na dobre i na złe (322) - Pożegnanie z Markiem - serial 8.30 Pytanie na śniadanie 10.50 Obok nas - magazyn 11.20 Nianie dzikich zwierząt (3) - cykl dok. 11.55 Jeden z dziesięciu (12) - teleturniej 12.35 Sąsiedzi (84) - Wieczór w operze - serial 13.05 Barwy szczęścia (668) - serial 13.40 Szansa na Sukces - Andrzej Piaseczny 14.45 Dla niesłyszących - M jak miłość (873) - serial 15.45 Panorama Kraj 16.20 Poziom 2.0 (61) - magazyn 17.20 Jeden z dziesięciu (15) - teleturniej 18.00 Panorama 18.30 Sport Telegram 18.50 Licencja na wychowanie (97) - serial 19.25 Polska bez fikcji - dekalog… po Dekalogu - Pierwsze - cykl dok. 20.05 Barwy szczęścia (669) - serial 20.40 Rodzinka.pl (1, 2) - serial 21.45 Kino na maksa - Powrót do przyszłości 3 - film science fiction, USA, reż. Robert Zemeckis, wyk. Christopher Lloyd, Michael J. Fox 23.55 Powrót do życia - s. II (3) - Cuda - serial 0.45 Dr House - s. VII (147) - serial 1.40 Życie na podsłuchu - film fabularny, Niemcy, reż. Florian Henckel von Donnersmarck, wyk. Martina Gedeck, Ulrich Muhe 3.55 Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy (5) - Filolog i gwoździe - serial 4.50 Polska bez fikcji - dekalog… po Dekalogu - Pierwsze - cykl dok. 5.20 Zakończenie dnia 5.00 Wstawaj! Gramy! 6.00 Nowy Dzień z Polsat News 7.10 TV Market 7.25 Przygody Animków 7.55 Pinky i Mózg 8.25 Miś Yogi 8.55 Rodzina zastępcza 10.00 Daleko od noszy 10.30 Świat według Kiepskich 11.00 Malanowski i Partnerzy 11.30 Panoptikum Roberta Ripleya 12.00 Doktor Oz radzi 13.00 Zamieńmy się żonami 14.00 Pierwsza miłość 14.45 Trudne Sprawy 15.50 Wydarzenia 16.15 Interwencja 16.30 Malanowski i Partnerzy 17.00 Dlaczego ja? 18.00 Pierwsza miłość 18.50 Wydarzenia 19.20 Sport 19.30 Świat według Kiepskich 20.00 Świat według Kiepskich 20.35 Niecne uczynki - komedia USA, 2005, reż. David Kendall, wyk. Milo Ventimiglia, Charles Durning, Lacey Chabert. - Absolwenci szkoły średniej, w weekend poprzedzający powrót do domu, postanawiają w 12 godzin od zmierzchu do świtu - wypełnić dziesięć bardzo ekstremalnych i niezwykle nagannych zadań. Zach chce być pierwszym, któremu uda się wykonać cały zestaw. Chce zaimponować pięknej Meg, a jednocześnie wyeliminować rywala, jakim jest przystojny kapitan drużyny futbolowej, Dan. 22.25 Biegając z nożyczkami - komediodramat USA, 2006, reż. Ryan Murphy, wyk. Annette Bening, Alec Baldwin 0.50 Dopóki śmierć nas nie rozłączy 1.20 Zagadkowa noc 3.00 Zza kamery 3.15 Tajemnice losu 5.40 Uwaga! 5.55 Mango - Telezakupy 8.00 Prosto w serce - serial 8.30 Dzień dobry TVN 11.00 Na Wspólnej - serial 11.35 Magda M. - serial 12.40 Bez śladu - serial 13.40 Sąd rodzinny - serial dokument 14.40 Detektywi - serial dokument 15.15 W - 11 Wydział Śledczy - serial 15.55 Rozmowy w toku - talk show 16.55 Sędzia Anna Maria Wesołowska - serial dokument 17.55 Prosto w serce - serial 18.25 Detektywi - serial dokument 19.00 Fakty 19.30 Sport 19.50 Uwaga! 20.05 Na Wspólnej - serial 20.45 W - 11 Wydział Śledczy - serial 21.30 Inwazja - film S - F, Australia/USA 2007, reż. Oliver Hirschbiegel, wyk. Nicole Kidman, Daniel Craig, Jeremy Northam. - Historia tajemniczej epidemii, która zagraża istnieniu ludzkości. Inteligentna pani psychiatra stanu Washington, wydelegowana do zbadania sprawy, odkrywa, że źródło epidemii nie pochodzi z naszej planety. Okazuje się również, że musi chronić swojego syna, który ma kluczowe znaczenie w powstrzymaniu nadchodzącej inwazji. 23.30 HDw3D Telewision - serial 0.05 Człowiek - cel - serial 1.05 Uwaga! 1.20 Arkana magii 2.40 Rozmowy w toku - talk show 3.35 Nic straconego 6.00 Serwis Info 6.30 Serwis Info 7.00 Serwis Info 7.30 Serwis Info 7.53 Twoja@sprawa 8.00 Serwis Info 8.03 Gość poranka 8.30 Serwis Info 9.00 Serwis Info 9.10 Gość poranka 9.30 Serwis Info 9.42 Serwis sportowy 10.00 Serwis Info 10.10 Biznes - otwarcie dnia 10.30 Serwis Info 10.50 Gość poranka 11.00 Serwis Info 11.30 Serwis Info 12.00 Serwis Info 12.20 Biznes 12.30 Serwis Info 13.00 Serwis Info 13.10 Raport z Polski 13.30 Serwis Info 14.00 Serwis Info 14.30 Serwis Info 15.00 Serwis Info 15.10 Raport z Polski 15.30 Serwis Info 16.00 Rozmowa dnia 16.15 Biznes 16.30 Dla niesłyszących - Serwis Info 17.00 OTV - Pasmo lokalne 20.00 Serwis Info 20.10 Minęła 20ta 21.05 Telekurier 21.30 Serwis Info 21.45 OTV - Pasmo lokalne 22.16 Serwis Info - Gość - Raport Dnia 23.50 Sportowy Wieczór 0.12 Zjazd, cz. I - film dok. 1.15 Minęła 20ta 2.00 Telekurier 2.20 Serwis Info - Gość - Raport Dnia 3.42 Sportowy Wieczór 3.55 Tajemnice III RP - magazyn 4.23 Minęła 20ta 5.10 Było, nie minęło 5.35 Raport z Polski TVP 1 TVP 2 POLSAT TVN TVP Info 6.00 Kawa czy herbata? 8.05 Polityka przy kawie 8.20 Telezakupy 8.40 Buli (82) - serial 8.50 Lippy and Messy - Go! Go! Go! - Gardenland - język angielski dla dzieci 9.00 Domisie - Domisiowy kot w butach 9.30 Kuchcikowo - gotowanie na ekranie - Kulinarne prezenty świąteczne 9.45 Piosenki Pana Tenorka - Bałagan jak huragan - teledysk 9.50 Jak to działa 10.20 Młodzi konstruktorzy (12) 10.55 My Wy Oni 11.25 Jaka to melodia? (2305) 12.00 Wiadomości, Agrobiznes 12.30 To się opłaca - magazyn 12.50 Natura w Jedynce - Dzikie Chiny (1) Serce smoka - serial 13.55 Plebania (1797) - telenowela 14.25 Klan (2185) - telenowela 15.00 Wiadomości 15.30 Celownik - magazyn 16.20 Moda na sukces (5547) - serial 16.45 EUROexpress 17.00 Teleexpress 17.30 Plebania (1798) - telenowela 18.00 Klan (2186) - telenowela 18.35 Jaka to melodia? (2306) 19.05 Zabawy z Lippy and Messy (15) 19.10 Wieczorynka 19.30 Wiadomości, Sport 20.10 Droga do EURO - kronika 20.30 Ojciec Mateusz - serial 21.30 Sprawa dla reportera 22.25 Licencja na film - Pokonać lęk - film obyczajowy, USA, reż. Armand Mastroianni, wyk. Josie Bissett, James Sikking 0.05 Dylematu 5 (2) - Spóła - serial 0.55 Film fabularny 2.30 Notacje - cykl dok. 2.45 Zagadkowa Jedynka 3.45 Zakończenie dnia 6.05 Zespół adwokacki (3) - serial 6.55 Telezakupy 7.30 Na dobre i na złe (323) - Bardzo długi dyżur - serial 8.30 Pytanie na śniadanie 10.45 Obok nas - magazyn 11.05 Pożyteczni.pl 11.35 Jeden z dziesięciu (13) - teleturniej 12.10 Barwy szczęścia (669) - serial 12.40 The Voice of Poland - Przesłuchania w ciemno - Mazowsze 13.40 The Voice of Poland - Przesłuchania w ciemno - Małopolska 14.40 Siedlisko (4) - serial 15.45 Panorama Kraj 16.20 Poziom 2.0 (62) - magazyn 17.20 Jeden z dziesięciu (16) - teleturniej 18.00 Panorama 18.30 Sport Telegram 18.50 Licencja na wychowanie (98) - serial 19.25 Polska bez fikcji - dekalog… po Dekalogu - Drugie - cykl dok. 20.05 Barwy szczęścia (670) - serial 20.40 Dr House - s. VII (147) - serial 21.35 Kocham Kino - Życie na podsłuchu - film fabularny, Niemcy, reż. Florian Henckel von Donnersmarck, wyk. Martina Gedeck, Ulrich Muhe, Sebastian Koch 0.05 Intrygi i kłamstwa (15) - serial 0.55 Świat bez tajemnic - Serengeti - krajobraz bez ludzi - film dok. 1.50 Dobry pasterz - film fabularny, Kanada, reż. Lewin Webb, wyk. Christian Slater, Molly Parker, Stephen Rea 3.20 Art Noc - Maanam. Łóżko - koncert 4.00 Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy (6) Już tylko nadzieja - serial 5.00 Zakończenie dnia 5.00 Wstawaj! Gramy! 6.00 Nowy Dzień z Polsat News 7.10 TV Market 7.25 Przygody Animków 7.55 Pinky i Mózg 8.25 Pies Huckleberry 8.55 Rodzina zastępcza 10.00 Daleko od noszy 10.30 Świat według Kiepskich 11.00 Malanowski i Partnerzy 11.30 Panoptikum Roberta Ripleya 12.00 Doktor Oz radzi 13.00 Zamieńmy się żonami 14.00 Pierwsza miłość 14.45 Trudne Sprawy 15.50 Wydarzenia 16.15 Interwencja 16.30 Malanowski i Partnerzy 17.00 Dlaczego ja? 18.00 Pierwsza miłość 18.50 Wydarzenia 19.20 Sport 19.30 Świat według Kiepskich 20.00 CSI. Kryminalne zagadki Nowego Jorku 21.00 Titanic - melodramat USA, 1997, reż. James Cameron, wyk. Leonardo DiCaprio, Kate Winslet, Billy Zane, Kathy Bates. - Film nagrodzony 11 Oscarami, w tym dla najlepszego filmu. Historia miłosna, która została najbardziej kasowym filmem wszech czasów. Leonardo DiCaprio i nominowana do Oscara Kate Winslet tworzą wspaniałe, niezapomniane kreacje aktorskie jako Jake i Rose - para młodych kochanków, którzy poznali się podczas dziewiczego rejsu „niezatapialnego” transatlantyku Titanic. 23.10 Źródło - dramat USA, 2006, reż. Darren Aronofsky, wyk. Hugh Jackman, Cliff Curtis, Rachel Weisz 1.05 Zakończenie programu - przerwa techniczna 5.40 Uwaga! 5.55 Mango - Telezakupy 8.00 Prosto w serce - serial 8.30 Dzień dobry TVN 11.00 Na Wspólnej - serial 11.35 Magda M. - serial 12.40 Bez śladu - serial 13.40 Sędzia Anna Maria Wesołowska - serial dokument 14.40 Detektywi - serial dokument 15.15 W - 11 Wydział Śledczy - serial 15.55 Rozmowy w toku - talk show 16.55 Sąd rodzinny - serial dokument 17.55 Prosto w serce - serial 18.25 Detektywi - serial dokument 19.00 Fakty 19.30 Sport 19.50 Uwaga! 20.05 Na Wspólnej - serial 20.45 W - 11 Wydział Śledczy - serial 21.30 Kuchenne rewolucje - serial 22.30 Ocean strachu II - film sensacyjny, Niemcy 2006, reż. Hans Horn, wyk. Susan May Pratt, Richard Speight Jr., Niklaus Lange. - Szóstka znajomych z czasów szkolnych wypływa luksusowym jachtem daleko w głąb morza, aby tam uczcić urodziny jednego z przyjaciół. Beztroski relaks upływa im na zabawie i kąpieli w promieniach słońca. W pewnym momencie wszyscy skaczą do wody. Dopiero po dłuższej chwili orientują się, że nie wystawili za burtę drabinki, by wejść z powrotem na pokład. Na jachcie pozostaje tylko małe dziecko jednej z par, nie będące w stanie w żaden sposób im pomóc. 0.25 Superwizjer 1.00 Uwaga! 1.15 Arkana magii 2.35 Rozmowy w toku 3.30 Nic straconego 6.00 Serwis Info 6.30 Serwis Info 7.00 Serwis Info 7.30 Serwis Info 7.53 Twoja@sprawa 8.00 Serwis Info 8.03 Gość poranka 8.30 Serwis Info 9.00 Serwis Info 9.10 Gość poranka 9.30 Serwis Info 9.42 Serwis sportowy 10.00 Serwis Info 10.10 Biznes - otwarcie dnia 10.30 Serwis Info 10.50 Gość poranka 11.00 Serwis Info 11.30 Serwis Info 12.00 Serwis Info 12.20 Biznes 12.30 Serwis Info 13.00 Serwis Info 13.10 Raport z Polski 13.30 Serwis Info 14.00 Serwis Info 14.30 Serwis Info 15.00 Serwis Info 15.10 Raport z Polski 15.30 Serwis Info 16.00 Rozmowa dnia 16.15 Biznes 16.30 Dla niesłyszących - Serwis Info 17.00 OTV - Pasmo lokalne 20.00 Serwis Info 20.10 Minęła 20ta 21.05 Telekurier 21.30 Serwis Info 21.45 OTV - Pasmo lokalne 22.15 LOSOWANIE LOTTO 22.24 Serwis Info 22.30 Jan Pospieszalski. Bliżej - program publicystyczny 23.50 Sportowy Wieczór 0.12 Zjazd, cz. II - film dok. 1.10 Minęła 20ta 1.55 Telekurier 2.15 Serwis Info 2.27 Jan Pospieszalski. Bliżej - program publicystyczny 3.37 Sportowy Wieczór 3.55 Listy gończe - magazyn 4.23 Minęła 20ta 5.10 Reportaż TVP INFO 5.20 Reportaż TVP INFO 5.35 Raport z Polski TVP 1 TVP 2 POLSAT TVN TVP Info 6.00 Kawa czy herbata? 8.10 Polityka przy kawie 8.25 Telezakupy 8.45 Buli (101) - serial 8.55 Lippy and Messy - Go! Go! Go! - Jubileusz - język angielski dla dzieci 9.00 Moliki książkowe 9.15 Kacper (17) - serial 9.45 Z Jedynką po drodze (46) 9.55 Weekendowy magazyn filmowy 10.25 Rezydencja (35, 36) - telenowela 11.25 Jaka to melodia? (2306) 12.00 Wiadomości, Agrobiznes 12.30 Po sąsiedzku - magazyn 12.50 Natura w Jedynce - Dzikie Chiny (2) Shangri - La - serial 13.55 Plebania (1798) - telenowela 14.25 Klan (2186) - telenowela 15.00 Wiadomości 15.30 Glee (13) - serial 16.20 Moda na sukces (5548) - serial 16.45 EUROexpress - magazyn 17.00 Teleexpress 17.30 Plebania (1799) - telenowela 18.00 Klan (2187) - telenowela 18.35 Jaka to melodia? (2307) 19.05 Wieczorynka 19.30 Wiadomości, Sport 20.15 Piłka nożna - Mecz towarzyski. 20.25 Piłka nożna - Mecz towarzyski. 22.40 James Bond w Jedynce - Goldfinger - film fabularny, Wielka Brytania, reż. Guy Hamilton, wyk. Sean Connery 0.30 Piłka nożna - Droga do EURO 0.45 Weekendowy magazyn filmowy 1.10 Powrót do raju - dramat obyczajowy, USA, reż. Joseph Ruben, wyk. Vince Vaughn, Anne Heche, Joaquin Phoenix 3.00 Glee (13) - serial 3.45 Zagadkowa Jedynka 4.45 Zakończenie dnia 6.05 Zespół adwokacki (4) - serial 6.55 Telezakupy 7.30 Na dobre i na złe (324) - Operacja wzorcowa - serial 8.30 Pytanie na śniadanie 10.40 Obok nas - magazyn 11.05 Sztuka życia 11.35 Jeden z dziesięciu (14) - teleturniej 12.05 Barwy szczęścia (670) - serial 12.40 The Voice of Poland - Przesłuchania w ciemno - Dolny Śląsk 13.40 The Voice of Poland - Przesłuchania w ciemno - Wielkopolska 14.40 Siedlisko (5) - serial 15.45 Panorama Kraj 16.20 Poziom 2.0 (63) - magazyn 17.20 XVII Festiwal Kabaretu Koszalin - Bitwa na czary 2011 18.00 Panorama 18.30 Sport Telegram 18.55 Rozmowa kontrolowana z Sylwestrem Chęcińskim 20.05 Na dobre i na złe (464) - Nauczka - serial 21.10 Sami swoi - komedia, Polska, reż. Sylwester Chęciński, wyk. Wacław Kowalski, Władysław Hańcza, Zdzisław Karczewski, Ilona Kuśmierska 22.50 Alibi na piątek - Dobry pasterz - film fabularny, Kanada, reż. Lewin Webb, wyk. Christian Slater, Molly Parker, Stephen Rea 0.25 Lokis. Rękopis profesora Wittembacha. - film fabularny, Polska, reż. Janusz Majewski, wyk. Józef Duriasz, Edmund Fetting, Małgorzata Braunek, Zofia Mrozowska 2.05 Dwa oblicza śmierci - film fabularny, Kanada, reż. Stefan Pleszczynski 3.30 Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy (7) - Powołanie - serial 4.25 Zakończenie dnia 6.00 Nowy Dzień z Polsat News 7.10 TV Market 7.25 Przygody Animków 7.55 Scooby Doo 8.25 Gang Misia Yogi 8.55 Rodzina zastępcza 10.00 Daleko od noszy 10.30 Świat według Kiepskich 11.00 Malanowski i Partnerzy 11.30 Panoptikum Roberta Ripleya 12.00 Doktor Oz radzi 13.00 Zamieńmy się żonami 14.00 Pierwsza miłość 14.45 Trudne Sprawy 15.50 Wydarzenia 16.15 Interwencja 16.30 Malanowski i Partnerzy 17.00 Dlaczego ja? 18.00 Pierwsza miłość 18.50 Wydarzenia 19.20 Sport 19.30 Świat według Kiepskich 20.05 Legenda Zorro - film przygodowy USA, 2005, reż. Martin Campbell, wyk. Antonio Banderas, Brandon Wood, Catherine Zeta - Jones. - Minęło dziesięć lat, odkąd rozstaliśmy się z Zorro. Jest rok 1851 - trwają przygotowania do wejścia Kalifornii w skład USA jako 31. stanu. Don Alejandro odkrywa intrygę chciwych biznesmenów i polityków działających w tajnym stowarzyszeniu Rycerzy Aragonii, mających zamiar storpedować ten proces. Dziesięcioletni Joaquín nie podejrzewa, że jego ojciec to idealizowany przez chłopca bohater - waleczny Zorro. 22.40 Kruk. Zbawienie - thriller USA, 2000, reż. Bharat Nalluri, wyk. Kirsten Dunst, Bill Mondy 0.55 Gojoe - film Japonia, 2000 3.00 Zagadkowa noc 4.00 Zza kamery 4.15 Tajemnice losu 8.30 Dzień dobry TVN 11.00 Na Wspólnej - serial 11.35 Magda M. - serial 12.40 Bez śladu - serial 13.40 Sąd rodzinny - serial dokument 14.40 Detektywi - serial dokument 15.15 W - 11 Wydział Śledczy - serial 15.55 Rozmowy w toku 16.55 Sędzia Anna Maria Wesołowska - serial dokument 17.55 Prosto w serce - serial 18.25 Detektywi - serial dokument 19.00 Fakty 19.30 Sport 19.50 Uwaga! 20.00 Rocky Balboa - film obyczajowy, USA 2006, reż. Sylvester Stallone, wyk. Sylvester Stallone, Burt Young. -Trzydzieści lat temu był człowiekiem bez przyszłości, wysługującym się drobnemu gangsterowi z południowej dzielnicy Filadelfii. Ślepy los dał mu szansę wyjścia na ring z ówczesnym mistrzem Apollo Creedem. Miał tylko utrzymać dystans. Tymczasem jego odwaga i wytrwałość, zarówno w życiu, jak i na ringu, dała nadzieję milionom. Teraz, kiedy sława przeminęła, Rocky Balboa, niegdyś Włoski Ogier, spędza wieczory opowiadając o starych dziejach w swej restauracji nazwanej „U Adrian” - na cześć zmarłej żony. Syn nie chce spędzać z nim czasu, jest zbyt zajęty własnym życiem. 22.10 Zaginiony w akcji II - film sensacyjny, USA 1985, reż. Lance Hool, wyk. Chuck Norris 0.10 Kuba Wojewódzki 1.10 Uwaga! 1.25 Arkana magii 2.45 Rozmowy w toku 3.40 Nic straconego 6.00 Serwis Info 6.30 Serwis Info 7.00 Serwis Info 7.30 Serwis Info 7.53 Twoja@sprawa 8.00 Serwis Info 8.03 Gość poranka 8.30 Serwis Info 9.00 Serwis Info 9.10 Gość poranka 9.30 Serwis Info 9.42 Serwis sportowy 10.00 Serwis Info 10.10 Biznes - otwarcie dnia 10.30 Serwis Info 10.50 Gość poranka 11.00 Serwis Info 11.30 Serwis Info 12.00 Serwis Info 12.20 Biznes 12.30 Serwis Info 13.00 Serwis Info 13.10 Raport z Polski 13.30 Serwis Info 14.00 Serwis Info 14.30 Serwis Info 15.00 Serwis Info 15.10 Raport z Polski 15.30 Serwis Info 16.00 Rozmowa dnia 16.15 Biznes 16.30 Dla niesłyszących - Serwis Info 17.00 OTV - Pasmo lokalne 20.00 Serwis Info 20.10 Forum 21.05 Telekurier 21.30 Serwis Info 21.45 OTV - Pasmo lokalne 22.16 Serwis Info - Gość - Raport Dnia 23.50 Sportowy Wieczór 0.12 Islamski Idol. Młode gwiazdy nauki - film dok. 1.10 Piłka nożna - Mecz towarzyski. Chorwacja - Polska 1.15 Piłka nożna - Mecz towarzyski. Chorwacja - Polska 3.15 Telekurier 3.55 Eurosąsiedzi - magazyn 4.05 Zdrowie na talerzu - magazyn 4.23 Forum 5.10 Era Wynalazków - magazyn 5.20 Medycyna niekonwencjonalna - Fakty i Mity - magazyn 5.35 Raport z Polski TVP 2 8.25 Telezakupy 8.45 Paco, Nouky i Lola (23) - serial 8.55 Lippy and Messy - Go! Go! Go! - Dreamland - język angielski dla dzieci 9.00 Jedynkowe Przedszkole (82) 9.30 Dlaczego? Po co? Jak? (26) 9.50 Badacze natury (13) I stał się człowiek 10.15 Podróżnik - Wyspa wulkaniczna 10.40 Las bliżej nas 11.00 Leśnym tropem 11.25 Pomysł na przemysł - magazyn 12.00 Wiadomości, Agrobiznes 12.30 Apetyt na EURO - pę 12.50 Natura w Jedynce - Tygrysy w ukrytej kamerze, cz. 2 - serial 13.55 Plebania (1795) 14.25 Klan (2183) 15.00 Wiadomości 15.20 Pamiętny pierwszy zjazd. Wolne media na start - film dok. 15.50 Operacja Życie - 25 - cykl dok. 16.20 Moda na sukces (5545) 16.45 EUROexpress 17.00 Teleexpress 17.30 Plebania (1796) 18.00 Klan (2184) 18.35 Jaka to melodia? (2304) 19.05 Wieczorynka 19.30 Wiadomości, Sport 20.05 Droga do EURO - kronika 20.25 Ostatni prom - dramat, Polska, reż. Waldemar Krzystek, wyk. Krzysztof Kolberger, Agnieszka Kowalska, Dorota Segda, Ewa Wencel, Artur Barciś 22.00 Obława 23.10 Licencja na film - Powrót do domu, cz. 1 - serial 0.45 Londyńczycy II (14) - serial 1.35 3.05 Notacje - Zofia Romaszewska. 13. grudnia - cykl dok. 3.15 Zagadkowa Jedynka 4.15 Zakończenie dnia 5.25 Dwie strony medalu (15) - serial 5.55 Zespół adwokacki (1) - serial 6.50 Telezakupy 7.30 Na dobre i na złe (321) - Nadzieja - serial 8.30 Pytanie na śniadanie 10.50 Obok nas - magazyn 11.25 Mój dom. Muzyka - Jan Krenz - film dok. 11.55 Jeden z dziesięciu (11) - teleturniej 12.35 Sąsiedzi (83) Nowi sąsiedzi, cz. 2 - serial 13.05 Barwy szczęścia (667) - serial 13.40 Tak to leciało! - teleturniej 14.45 Dla niesłyszących - M jak miłość (872) - serial 15.45 Panorama Kraj 16.15 Poziom 2.0 (60) - magazyn 17.20 Jeden z dziesięciu (14) - teleturniej 18.00 Panorama 18.30 Sport Telegram 18.50 Licencja na wychowanie (96) - To nie jest kraj dla ludzi samotnych - serial 19.25 Polska bez fikcji - Ukryte taśmy stanu wojennego 20.05 Barwy szczęścia (668) - serial 20.40 M jak miłość (873) - serial 21.30 Kulisy serialu 21.40 Kolęda nocka - 30 lat później - Widowisko zw. z rocznicą 13. grudnia 23.55 Głęboka woda (2) „Powrót” - serial 0.55 Wiedźmin (12) Falwick - serial 1.55 Powrót do przyszłości 3 - film science fiction, USA, reż. Robert Zemeckis, wyk. Christopher Lloyd, Michael J. Fox 3.50 Polska bez fikcji - Ukryte taśmy stanu wojennego 4.15 Zakończenie dnia TVP 1 6.00 Kawa czy herbata? 8.10 Polityka przy kawie 8.20 Telezakupy 8.45 Paco, Nouky i Lola (24) - serial 8.55 Lippy and Messy - Go! Go! Go! - Gardenland - język angielski dla dzieci 9.00 Budzik - Jak się nie przeziębić 9.30 I kudłate i łaciate 9.50 Zdrowo z Jedynką 10.30 Między mamami 11.00 Pytając o Boga - magazyn 11.25 Jaka to melodia? (2304) 12.00 Wiadomości, Agrobiznes 12.30 Magazyn Rolniczy 12.50 Natura w Jedynce - Tygrysy w ukrytej kamerze, cz. 3 - serial 13.55 Plebania (1796) 14.25 Klan (2184) 15.00 Wiadomości 15.30 Sprawa dla reportera 16.20 Moda na sukces (5546) 16.45 EUROexpress 17.00 Teleexpress 17.25 Naprzeciw wiatrom - Roman Paszke - Kronika 17.30 Plebania (1797) 18.05 Klan (2185) 18.40 Jaka to melodia? (2305) 19.10 Wieczorynka 19.30 Wiadomości, Sport 20.10 Biegi narciarskie - Kronika Pucharu Świata 20.30 Ratownicy (4) - serial 21.25 Rezydencja (35, 36) - telenowela 22.35 Program publicystyczny 23.10 Pomysł na przemysł - magazyn 23.35 Licencja na film - Zabójca - film akcji, USA, reż. Philip G. Atwell, wyk. Jet Li, Jason Statham 1.20 Tulipan (4) - serial 2.15 Wezwanie - film TVP, reż. Mirosław Dembiński, wyk. Andrzej Pieczyński, Jadwiga Jankowska - Cieślak, Joanna Sienkiewicz 3.25 Zagadkowa Jedynka 4.30 Zakończenie dnia POLSAT TVPInfo nr 50 TVPInfo TVPInfo TVPInfo www.zielonysztandar.com.pl 11 grudnia 2011 r. Rozmaitości | 19 Horoskop Krzyżówka 50/2011 BARAN (21 III–20 IV) Nastroje przedzimowe. Masz chętkę siedzieć nieruchomo w ciepłym kątku. Niestety, rzeczywistość na to nie pozwala. Wprawdzie sprawy zawodowe też uległy spowolnieniu, ale chaos w finansach może wymusić aktywność. Bez zgrzytów ułożą się tylko sprawy urzędowe. Zdrowie jakoś, humor średni. Kasa wytrzyma. BYK (21 IV–21 V) Zastrzyk energii we wtorek da szansę wyjścia na prostą. Do tego nieco lepsza kasa, więc i nastrój całkiem, całkiem. Otwierają się powoli drzwi do nowej drogi zawodowej, ale nim to nastąpi, czeka cię jeszcze spore zamieszanie. Nie do końca wiesz, czego szefowie chcą. Cierpliwości, sprawy ułożą się same od czwartku. BLIŹNIĘTA (22 V–21 VI) Chęci do intensywnych obowiązków tyle, co soli na czubku noża. Większość spraw wlecze się w żółwim tempie także z powodu gorszej formy. Jej poprawa w czwartek pozwoli ci nadrobić część zaległości. W domu bez zmian, choć omota cię ochota na szalone zakupy. Stój! Jeśli to zrobisz, kasa kompletnie padnie. RAK (22 VI–22 VII) Zdrowie już wyraźnie lepsze, co przydałoby się i twej kasie. Ale póki co, marazm tam i pustka, chociaż na podstawowe potrzeby wystarczy. Zajęć po pachy. Mimo ich nadmiaru dobry nastrój cię nie opuści aż po piątek, kiedy może go zepsuć jakiś rozwścieczony dureń. Uważaj na urzędy; załatw zaległości płatnicze. LEW (23 VII–22 VIII) Jakby gorzej w sprawach zawodowych, bo mocno się tu spowolni, co jednak nie do końca jest zależne od ciebie. Mimo niesprzyjających wiatrów uporasz się nieźle z robotą. Przyjemna, chociaż drobna poprawa w kasie doda ci ochoty do pracy i poprawi humor. Na twą aktywność czeka też rodzina. Zdrowie już lepsze. POZIOMO: 2) kopanie ziemniaków na jesieni, 7) powab, czar, 8) gęsta tkanina podszewkowa, 9) klub towarzyski danego środowiska, 10) papiery urzędowe, 12) klub piłkarski z Madrytu, 15) jednostka pojemności elektrycznej, 16) ubezpiecza postój wojska, 17) gwałtowny ruch, 18) drzewo z kotkami, 19) stolica Egiptu, 20) pomost łączący statek z lądem, 25) starszy pasterz góralski, 27) obraza, zniewaga, 28) rodzaj przekazu pocztowego, 29) dochód, intrata, 30) krój pisma. PIONOWO: 1) szczątki rozbitego okrętu, 2) dopływ Narwi, 3) zamknięta grupa społeczna, 4) zabytkowe miasto we Włoszech, 5) Dedalowy jedynak, 6) porcja, dawka, 10) najwyższy urzędnik w starożytnych Atenach, 11) partia towaru stanowiąca część większej całości, 13) państwo w państwie, 14) małe okienko w dachu, 15) lizus, pochlebca, 21) miara papieru, 22) broń ułańska, 23) dawna gra w karty, 24) napój alkoholowy o przyjemnym zapachu, 25) podstawa kolumny, 26) najdłuższy dopływ Dunaju. Cichowicz – Kielce Litery z kratek ponumerowanych w prawym dolnym rogu utworzą hasło rozwiązanie krzyżówki, które należy wpisać na kartce pocztowej i przesłać do redakcji „ZS” w ciągu 10 dni od daty ukazania się gazety. Na zwycięzców czekają nagrody książkowe. Piotr Czerwiński, Międzynaród, Wydawnictwo „Świat Książki”, Warszawa 2011 r. Zupełnie nie wiem dlaczego Piotr Czerwiński zajął się w swoich książkach ironicznym komentowaniem świata. Czerwiński (ur. 1972 r.), jak czytamy na obwolucie jego najnowszej literackiej produkcji pt. Międzynaród, mieszka w Irlandii, jest publicystą i dziennikarzem, wydaje się więc, iż otrzymał staranne wykształcenie. Większość ludzi mających wyższe wykształcenie zdaje sobie sprawę, iż pisarska groteska czy złośliwa satyra, by osiągnąć swój Zielony Sztandar tygodnik, ukazuje się od 1931 r. Adres redakcji: ul.Kopernika 36/40, 00-924 Warszawa Wydawca: Wydawnictwo Ludowe sp. z o.o., ul. Kopernika 36/40, 00-924 Warszawa, tel. 22 620 75 56, fax. 22 620 75 57 Konto: Spółdzielczy Bank Rozwoju w Szepietowie: 85 8769 0002 0680 0866 2000 0010 Adres do korespondencji: Redakcja „Zielonego Sztandaru”, ul. Kopernika 36/40, 00-924 Warszawa e-mail: [email protected], [email protected] www: www.zielonysztandar.com.pl tel. : 22 620 74 49 (zastępca red. naczelnego), 22 620 75 54 (sekretarz redakcji), 22 620 75 56 (działy redakcyjne) Redaguje zespół: Robert Matejuk (redaktor naczelny), Dorota Olech (z-ca red. naczelnego), Krystyna Zięba (sekretarz redakcji), Magdalena Foland (kierownik działu społecznego), Teresa Hurkała, Krystyna Kot (korekta) cel, musi być krótka, zwięzła, posiadać błyskotliwą puentę i przede wszystkim ma być atrakcyjnie napisana. Tymczasem ostatnia satyryczna twórczość Czerwińskiego jest nudna, rozwlekła, liczy sobie niemal czterysta stron, których pokonanie wymaga nie lada cierpliwości i poświęcenia. Być może, gdyby książka Międzynaród była o połowę krótsza, jej satyryczna wymowa nabrałaby barwy i swoistej celności. (koss) Współpracują: Józef Bezak, Eugeniusz Jabłoński, Jarosław Kossakowski, Barbara Olak, Saturnin Sobol, Edmund Szot, Aleksander Zielonka, Kinga Pietruszka, Seweryn Pieniążek, Marta Giermasińska Kolportaż i prenumerata: Janina Tomczyk, tel. 22 620 86 68, e-mail: [email protected] Prenumeratę na 2011 r. prowadzą wszystkie placówki Poczty Polskiej i oddziały Ruch Cena prenumeraty na 2011 r.: roczna 127,50 zł, kwartalna 35,10 zł Dział Promocji i Marketingu: dyrektor Dorota Olech, tel./fax. 22 620 74 49, e-mail: marketing@zielonysztandar. com.pl Nadzór redakcyjny: Łukasz Krawcewicz Projekt graficzny: Michał Pawelec DTP: Graffi, www.graffi.pl, e-mail: graffi@graffi.pl Za treść ogłoszeń redakcja nie odpowiada. Materiałów nieopublikowanych nie zwracamy. Zastrzegamy sobie prawo do skrótów i adiustacji tekstów. PANNA (23 VIII–22 IX) Tydzień nader korzystny dla nowych planów zawodowych oraz zaniedbanych ostatnio spraw rodzinnych. Pojawi się też okazja lepszego zarobku, co nie tylko poprawi samopoczucie, ale i wkrótce uzupełni braki w kasie. Środa–piątek niosą rozmowy związane z pracą; będą ważne dla przyszłości. Zdrowie bez strachu. WAGA (23 IX–20 X) Od poniedziałku do czwartku seria spotkań z… przeszkodami. Terminowość zajęć wymusi bardzo szybkie podejmowanie decyzji. Niestety, niczego nie da się przełożyć na zaś. Na szczęście nie braknie ci energii i sił. A od środy, kiedy zaświta nadzieja na poprawę w kasie, poprawi się również humor. Zdrowie dobrze! SKORPION (21 X–21 XI) Czeka cię nawał roboty – od świtu po noc. Zaniedbasz przez to sprawy domowe, rodzinne, osobiste. Cóż, musisz teraz łapać każdą okazję; o pracę coraz trudniej. Nawet gdy bliscy będą stroić fochy, że nie masz dla nich czasu, nie poddawaj się. Od czwartku lżej. Odetchniesz, poprawi się humor i zdrowie. Kasa jakoś. STRZELEC (22 XI–21 XII) Nie każdemu w smak to, co robisz i mówisz, więc mogą pojawić się konflikty z bliskim otoczeniem. Mimo to, u kresu tygodnia doprowadzisz swoje plany do końca, bo niemal wszystko pójdzie własnym torem, bez większych przeszkód formalnych. Samopoczucie niezłe, na zdrowie nie ma co narzekać. Kasa też lepsza! KOZIOROŻEC (22 XII–19 I) W połowie tygodnia pewne widoki na poprawę materialną. I pora na to, bo z kasą cienko. Natłok zajęć już od poniedziałku, ale – mimo pewnych trudności ze strony urzędów – jakoś im sprostasz. Załatw wszystko bez ociągania, bo akurat sprzyja ci tak czas, jak i ludzie. Zdrowie trzyma się nieźle, humor wręcz idealny. WODNIK (20 I–18 II) Uf, możesz odetchnąć. Najtrudniejsze już za tobą; poplątane sprawy wyjaśnią się w środę–czwartek. Ale i tak musisz sumiennie harować do soboty. Wszystko, co się zwie codziennością, pójdzie bezproblemowo. U kresu tygodnia konieczność nawiązania ściślejszych kontaktów rodzinnych. Zdrowie i kasa bez zmian. RYBY (19 II–20 III) Od wtorku mogą ci niespodzianie dojść nowe obowiązki, więc gotuj się na karuzelę zajęć. Dni korzystne na kończenie ważnych spraw zawodowych. Nieco czasu wyrwą ci problemy bliskiej osoby; bez ciebie się tu nie obędzie – musisz działać. Nie szalej z zakupami, bo w kasie póki co anemia. Zdrowie trzyma się nad podziw. 20 | Zimowy ogród www.zielonysztandar.com.pl nr 50 Grudzień w ogrodzie Mimo rozpoczynającej się wkrótce zimy warto zajrzeć do ogrodu, bo nawet w tym miesiącu jest w nim co podziwiać. Pięknie wyglądają czerwone pędy dereni, owoce dzikich i pnących róż, ostrokrzewu i berberysów. Grudzień jest najciemniejszym miesiącem w całym roku, słońce świeci tylko 8 godzin na dobę i jeśli śnieg nie spadnie, to jest ogólnie dość ponuro. J est to pora spoczynku dla roślin i odpoczynku dla ogrodnika, ale nie należy ulegać złudzeniu, że ogród zapadł w sen zimowy. Zimą ogród nie śpi, ale tylko drzemie i nie można go zostawić samemu sobie. Niebezpieczeństwa czyhające na hodowlane rośliny to przemarzanie. W pogodny, słoneczny dzień i mroźną noc może dojść do oparzeń słonecznych oraz pęknięcia kory. W śnieżne zimy, na skutek zbyt obfitych opadów śniegu może dojść do połamania gałęzi drzew i krzewów. NIEZBĘDNE PRACE Przede wszystkim należy zadbać o zabezpieczenie roślin przed zimnem i wiatrem. Najodpowiedniejsza pora na te prace to koniec jesieni i początek zimy. Zabezpieczenie roślin przed mrozem: Konieczne jest w naszym klimacie zabezpieczenie na okres zimy delikatniejszych roślin. Jeżeli wcześniej nie zadbaliśmy o ochronę roślin przed mrozem, to można to jeszcze zrobić w grudniu. Wykonujemy kopczyki z ziemi wokół pni drzew oraz wokoło krzewów. Wyższe rośliny otulamy matami z tektury lub słomy (nigdy folią!) lub kołderkami z białej agrowłókniny. Tkaninę można kupić w marketach ogólnobudowlanych i sklepach ogrodniczych. Uwaga! Do otulania roślin służy tkanina biała, która przepuszcza światło i wilgoć, natomiast czarna służy do tego, aby zapobiegać rozwojowi chwastów. Zabezpieczmy również rośliny w pojemnikach. Możemy zabrać je do domu, a niektóre, bardziej wytrzymałe, po zabezpieczeniu zostawić w ogrodzie. Pojemnik takiej rośliny osłaniamy szczelnie styropianem i trocinami lub możemy roślinę wraz pojemnikiem zakopcować w ogrodzie. Krzewy iglaste o pokroju kolumnowym zabezpieczamy przed deformacją i rozłamywaniem pod ciężarem zalegającego na nich śniegu. Obwiązujemy je sznurkiem lub owijamy elastyczną siatką. Krzewy iglaste wrażliwe na mrozy owijamy agrowłókniną, grubym papierem lub chochołem ze słomy. Odśnieżanie, strzepywanie nadmiaru śniegu z gałęzi: Co prawda zaśnieżone gałęzie sosny lub innego iglaka wyglądają pięknie, ale zbytnie obciążenie może doprowadzić do uszkodzeń, a nawet złamań. W czasie odwilży warto sprawdzić i poprawić ochronę roślin oraz stan ogrodzenia, by nie dochodziło do wizyt zwierząt, które uszkadzają korę drzew, obgryzając ją. Zabiegi pielęgnacyjne i porządkowe: Jeśli spadnie śnieg, to najlepiej tak go odgarniać, aby więcej było go pod krzewami i drzewami oraz w miejscach, gdzie zimują byliny. Gdy opady śniegu są mocne, a śnieg mokry i ciężki, to najlepiej strząsać go z gałęzi, aby się nie połamały. Odgarniamy śnieg ze ścieżek i udeptujemy go wokoło drzewek owocowych. Sprawdzamy zabezpieczenia – szczególnie pni drzew przed zającami, które lubią zimą obgryzać korę, uszkadzając ją. Jeżeli ogród jest w bliskim sąsiedztwie lasu, możemy wyłożyć siano i marchew dla zajęcy i saren. Przeglądamy przechowywane owoce, warzywa, bulwy i cebule kwiatowe. Wszystkie z oznakami chorób czy szkodników usuwamy i zabezpieczmy przed dalszym psuciem. W cieplejsze dni można rozrzucić kompost na grządkach i pozgrabiać resztki opadłych liści. Pod koniec grudnia rozpoczyna się bielenie drzew owocowych. Zabieg ten ma na celu zapobieżenie pękaniu kory pod wpływem niskiej temperatury. Trawnik: Po opadach śniegu unikamy chodzenia po trawniku, gdyż pod udeptanym i zmrożonym śniegiem tworzą się brunatne plamy. Jeżeli na powierzchni trawnika wytworzy się skorupa lodowo-śniegowa sprzyjająca rozwojowi pleśni, trzeba lód delikatnie pokruszyć. Jeśli natomiast planujemy na wiosnę założenie nowego trawnika, a ziemia jeszcze nie zmarzła, war- to ją przekopać i pozostawić w tzw. ostrej skibie (to znaczy po przekopaniu nie zgrabiać i nie wyrównywać). Pod wpływem mrozu grunt pokruszy się i stanie bardziej przepuszczalny dla wody, a przy okazji wyginie część chwastów. Dzięki temu będzie łatwiej założyć trawnik wiosną. Cięcia drzew i krzewów: W czasie odwilży można wykonać cięcia pielęgnacyjne drzew oraz podciąć dzikie odrosty drzew owocowych: jabłoni, grusz i śliw. Ci, którzy nie lubią bezczynności, mogą zająć się planowaniem prac w przyszłym sezonie (zajęcie dla maniaków ogrodnictwa). Można również zamontować karmniki dla ptaków i dokarmiać je w trudnych zimowych miesiącach – co jest bardzo pouczającym zajęciem, jeśli posiada się małoletnie pociechy. 11 grudnia 2011 r. www.zielonysztandar.com.pl Reklama 3ROVNLHSUHPLHU\ œZLDWRZ\FKPDUHN 16-19.02.2012, Poznań WWW.POLAGRA-PREMIERY.PL | 21 22 | Zdrowie www.zielonysztandar.com.pl Gdy bolą kolana Nie tylko osoby otyłe uskarżają się na bóle kolan, co jest związane z ich nadmiernym obciążeniem. Po latach noszenia zbyt wielu kilogramów, kolana w końcu nie wytrzymują tego ciężaru. Jednak coraz częściej dolegliwości te dotykają też ludzi całkiem szczupłych. Ż yjemy dłużej i choroby zwyrodnieniowe stawów kolanowych występują częściej. Zwłaszcza że za mało czasu poświęcamy na aktywność fizyczną. Słabną więc mięśnie, zmniejsza się ruchomość stawów. To sprawia, że kolana są bardziej podatne na urazy. Inną przyczyną ich bólu mogą być: – uszkodzenie łękotek, wiązadeł wewnątrzstawowych i okołostawowych, chrząstki stawowej i złamania wewnątrzstawowe, – zapalenia błony maziowej i kaletek okołostawowych, – przewlekłe przeciążenia ścięgien i wiązadeł. Ból jest także jednym z ważnych objawów choroby zwyrodnieniowej, schorzeń reumatycznych, jałowej martwicy guzowatości piszczeli, infekcji i nowotworów. Utrzymu- jący się dłużej ból powinien skłonić nas do wizyty u ortopedy. Jak zwykle ważna jest profilaktyka. Kondycję stawów kolan poprawią ćwiczenia rozciągające i wzmacniające. Wystarczy poświęcić na nie 10 minut dziennie. Korzystnie na nie wpływa każdy ruch, a więc spacery, jazda na rowerze, pływanie. Maszeruj dla zdrowia W krajach skandynawskich tysiące ludzi regularnie spaceruje z kijkami. U nas takich osób spotyka się coraz więcej. Kijki nordic walking zostały skonstruowane przez fińskich lekarzy sportowych. S ą one zbudowane z włókna węglowego, mają wiązania na nadgarstki i wymienne końcówki, dostosowane do chodzenia po asfalcie lub po miękkiej powierzchni. Kijki muszą być dobrane do wzrostu. Ich zaletą jest to, że podczas marszu zmuszają do uruchomienia rąk i barków. Ważne jest, że odciążają stawy kolanowe i kręgosłup, a wzmacniają ruch w obrębie miednicy. Nordic walking poprawia kondycję całego organizmu, zwiększa jego wydolność. Lepiej pracują płuca i serce. Tętno wzrasta o 10–15 uderzeń na minutę, co zwiększa przepływ krwi. Organizm jest więc lepiej dotleniony. Ponadto z cholesterolu oczyszczane są naczynia krwionośne. Nie bez znaczenia jest to, że przyspieszeniu ulega przemiana materii. Podczas godzinnego marszu z kijkami traci się około 400 kcal, gdy w trakcie zwykłego marszu o ponad 100 kcal mniej. Nauka techniki nordic walking jest bardzo łatwa. Nie wolno wbijać kijków mocno w grunt, podczas marszu muszą być ukośnie skierowane w dół. Już po kilku dniach chodzenie z kijkami stanie się czystą przyjemnością. Warto wiedzieć – Chrom bierze udział w przemianie węglowodanów, białek i tłuszczów. Ten mikroelement zmniejsza ryzyko zawału serca, obniża stężenie cholesterolu we krwi, wspomaga odchudzanie. Ponadto opóźnia procesy starzenia się organizmu, dodaje też energii. O niedoborze chromu świadczą bóle głowy, niepokój, zmęczenie, drażliwość, drętwienie i mrowienie palców. Najlepszym źródłem tego pierwiastka są drożdże piwne, zarodki pszenicy, mięso, ostrygi. Jest on obecny też w pełnoziarnistym chlebie, serze, jajkach, ziemniakach, grzybach, suszonych śliwkach, orzechach, sałacie, jabłkach, zielony groszku. – Ananasy nie zawierają zbyt dużo składników odżywczych, ale mają bromelinę, która ułatwia odchudzanie. Przyspiesza też regenerację skóry, która po ananasowej kuracji staje się gładsza i bardziej sprężysta. Po te owoce warto sięgać w trakcie antybiotykowej P rzypuszcza się, że może przyczyną jest jakaś wdychana substancja, która powoduje gwałtowną mobilizację układu immunologicznego. W wyniku tego procesu dochodzi do odkładania się w płucach komórek limfocytów lub makrofagów. W efekcie w płucach tworzą się ziarniaki. W odróżnieniu od zmian gruźliczych nie ulegają one martwicy. Guzowate zmiany mogą występować w innych miejscach: na skórze, nerkach, wątrobie czy kościach. Chory odczuwa różne dolegliwości. Czuje się zmęczony, pojawia się gorączka, kaszel. Powiększają się węzły chłonne. Mogą boleć stawy, gdyż rozwija się w nich stan zapalny. Postać płucna sarkoidozy jest najłagodniejszą formą schorzenia. Nie wymaga leczenia. Podaje się sterydy lub leki hamujące aktywność układu odpornościowego czy preparaty łagodzące proces zapalny. Gorzej, gdy sarkoidoza dotknie kuracji. Mają one bowiem właściwości wzmacniające działanie antybiotyków i jednocześnie osłaniają organizm przed ich negatywnymi skutkami. – Mięta jest powszechnie stosowana w ziołolecznictwie. Główną substancją czynną tej rośliny jest olejek eteryczny, który w 60 proc. składa się z mentolu. Oprócz niego znajdują się w niej różne barwniki, garbniki i substancje gorzkie. Składniki te leczą i łagodzą wiele chorób. Dlatego herbatki z mięty polecane są przy bólach żołądka, niedomaganiach wątroby, zaburzeniach funkcji trzustki, kamieniach żółciowych czy zapaleniu błony śluzowej jamy ustnej. Napary z mięty przynoszą też ulgę przy bólach reumatycznych i dolegliwościach związanych z menopauzą. – Skurcze w ciąży mogą pojawiać się w jej ostatnich miesiącach. Wywołać je może zastój krwi w żyłach kończyn dolnych (powiększająca się macica uciska duże naczynia miednicy), niedobór wapnia lub zbyt wysoki poziom fosforu w organizmie. Bóle łydek najczęściej pojawiają się w nocy, utrudniając odpoczynek. Do lekarza należy bezzwłocznie się zgłosić, gdy ból trwa długo. Świadczyć to może o rozwijającej się zakrzepicy żylnej kończyn. Kurczom zapobiega dieta bogata w witaminy i mikroelementy. Należy też unikać nadmiernego obciążania nóg. – Poważnym powikłaniem cukrzycy jest tzw. stopa cukrzycowa. Choroba czyni ją podatną na urazy. Nawet niewielkie skaleczenie może wywołać trudno gojącą się ranę. Dzieje się tak z powodu gorszego jej ukrwienia i uszkodzenia w niej nerwów. Wcale nie tak rzadko stopa cukrzycowa kończy się amputacją. Dlatego osoby chore na cukrzycę muszą szczególnie dbać o swoje stopy. Nie wolno ich moczyć dłużej niż 5 minut i bardzo należy je delikatnie osuszać. Grypa żołądkowa Wywołuje ją bardzo zjadliwy wirus, zidentyfikowany dopiero pod koniec lat 60. Dolegliwości pojawiają się zaraz po zakażeniu, ponieważ norowirusy namnażają się wręcz błyskawicznie. W ystarczy zaledwie kilka godzin, by choroba w pełni się rozwinęła. Oprócz typowych dla zwykłej grypy objawów (bóle głowy, kości, stawów, gorączka) daje też ostre zakażenie żołądkowo-jelitowe. Występują mdłości, wymioty, biegunka. Zwykle po trzech dniach wszystko wraca do normalności. Jednak, gdy wymioty i biegunka są bardzo intensywne, może dojść do odwodnienia organizmu. Bywa, że konieczny jest pobyt w szpitalu i podanie kroplówki. Norowirusem bardzo łatwo się zarazić. Ma on mocną ścianę komórkową, co chroni go przed zniszczeniem. Dlatego wystarczy dotknąć zainfekowanych przedmiotów codziennego użytku, poręczy w auto- Tajemnicza sarkoidoza Doktor House, diagnozujący trudne przypadki, często bierze pod uwagę sarokoidozę. Chorobę, która choć została wykryta już ponad 100 lat temu, nadal jest mało poznana. Nie wiadomo, co ją wywołuje. nr 50 gałki oczne. Nieleczona może skończyć się ślepotą. Dochodzi bowiem do nieodwracalnych zmian zapalnych tęczówki, siatkówki i błony naczyniówkowej. Dość często choroba atakuje skórę. Pojawiają się wówczas czerwonosine guzy, zwykle na udach, podudziach i ramionach. W naczyniowej postaci typowe są brunatne plamy na nosie, twarzy, uszach i rękach. Guzy na nerkach prowadzą do ich zwłóknienia i niewydolności. Sarokoidoza może zaatakować też układ nerwowy, wątrobę, kości lub serce. W przypadku wątroby nie dochodzi do jej uszkodzenia. Inaczej jest z sercem. Guzy mogą poważnie zakłócić jego pracę. busie, czy wypić sok z jednej butelki, by zarazić się wirusem. Najczęściej atakuje on późną jesienią i zimą, gdy niskie temperatury osłabiają nasz układ odpornościowy. Nie jest na tyle mocny, by zniszczyć wirusa. Jedna chora osoba może zarażać inne osoby w swoim otoczeniu. Przy grypie żołądkowej najważniejsze jest niedopuszczenie do odwodnienia organizmu. Należy więc stale uzupełniać ilość płynów. Naj- lepiej pić niegazowaną wodę, herbatkę z rumianku i zwykłą, ale słabą i bez cukru. Pić trzeba często i małymi łykami, by nie podrażniać żołądka. Nie wolno pić soków owocowych, mocnej kawy i herbaty, napojów gazowanych. Niewskazane jest przyjmowanie preparatów przeciwbiegunkowych i węgla. Można jeść marchwiankę. Dopiero po ustąpieniu wymiotów i biegunki można jeść, zaczynając od lekkostrawny 11 grudnia 2011 r. www.zielonysztandar.com.pl Prawo | 23 Czynny żal usprawiedliwieniem podatnika W życiu każdego człowieka natłok bieżących spraw może doprowadzić do sytuacji, w której zapomni on o wywiązaniu się z ciążących zobowiązań. Niewywiązanie się w terminie z obowiązku złożenia zeznania rocznego czy innej deklaracji lub informacji podatkowej grozi odpowiedzialnością karną. Istnieje jednak sposób na uwolnienie się od tego ryzyka za pośrednictwem czynnego żalu. Niezapłacenie należnego podatku przez podatnika lub płatnika w terminie, na gruncie prawa karnego skarbowego, może zostać potraktowane jako czyn zagrożony karą grzywny. Tego typu sankcja jest możliwa tylko wtedy, gdy niewywiązywanie się z wpłacenia danej należności przez podatnika, posiada charakter uporczywy, a więc nosi znamiona sytuacji kilkakrotnej, bądź też długotrwałej, niekoniecznie powtarzającej się, a więc i jednorazowej, charakteryzującej się dłuższym opóźnieniem. Natomiast płatnik ponosi odpowiedzialność za pobrany, a niewpłacony w terminie podatek, przy czym znamię uporczywości nie ma tutaj większego znaczenia. Czynny żal jest bezskuteczny, jeżeli został złożony: • w czasie, kiedy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego; • po rozpoczęciu przez organ ścigania czynności służbowej, w szczególności przeszukania, czynności sprawdzającej lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, chyba że czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia postępowania o ten czyn zabroniony. Nie może też powołać się na czynny żal sprawca, który: • kierował wykonaniem ujawnionego czynu zabronionego; • wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, polecił jej wykonanie ujawnionego czynu zabronionego; • zorganizował grupę albo związek mający na celu popełnienie przestępstwa skarbowego albo taką grupą lub związkiem kierował, chyba że czynny żal złożyli wszyscy członkowie grupy lub związku; • nakłaniał inną osobę do popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego. Leasing konsumencki atrakcyjną alternatywą dla kredytu Możliwość korzystania z leasingu konsumenckiego wprowadziła przygotowana przez Ministerstwo Gospodarki ustawa o ograniczeniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców. Bez wątpienia, pomysł autorstwa Waldemara Pawlaka, prezesa PSL, dokonał przełomu w dziedzinie polskiego leasingu. 1 lipca 2011 r. zniknęły bariery podatkowe utrudniające osobom fizycznym korzystanie z leasingu. Obowiązujące wcześniej przepisy, stworzone były tylko dla przedsiębiorców, którzy mogli zaliczać odpisy amortyzacyjne do kosztów uzyskania przychodów. Korzystną zmianę prawa wprowadziła ustawa z 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców. W ramach leasingu konsumenckiego istnieją pewne ograniczenia, ponieważ nie zostanie on udzielony osobom bezrobotnym lub będącym w trakcie wypowiedzenia stosunku pracy, chyba że jest to związane z przejściem na emeryturę czy rentę. Zdolność leasingową wyklucza także przebywanie na urlopie wychowawczym i praca w zakładzie, który jest bankrutem – znajduje się w stanie likwidacji lub upadłości. Leasingu nie dostanie także osoba, która przebywa na bezpłatnym urlopie lub ma zajęte dochody, np. przez komornika. Umowa na leasing samochodu podpisywana jest zawsze tylko z jedną osobą, tak więc nie ma możliwości leasingowania samochodu np. przez małżeństwo. Oczywiście istnieje możliwość poręczenia umowy przez współmałżonka – wówczas dochody małżonków są sumowane. Jest to korzystna sytuacja w momencie, gdy dochody jednej osoby nie są wystarczające. Leasing konsumencki będzie z pewnością coraz bardziej popularny, jako łatwiejsza forma pozyskania finansowania, niż kredyt. Zamiast zadłużać się na zakup nowego samochodu, można go wyleasingować, a po trzech latach zamienić na nowy model bez dodatkowych kosztów. Dzięki uproszczonym procedurom, mniejszej liczbie wymaganych dokumentów i formalności, zawarcie umowy leasingowej trwa o wiele krócej niż w przypadku otrzymania kredytu bankowego. Ponadto, umowę taką można zakończyć w dowolnym momencie. Leasing konsumencki wpłynie na wzrost popytu na różne artykuły, m.in.: RTV, AGD, sprzęt komputerowy i przede wszystkim na samochody osobowe. Przyczyni się to do zwiększenia wpływów do budżetu oraz pomoże odmłodzić park samochodowy wykorzystywany w Polsce. źródło: www.mg.gov.pl Słowniczek prawny o Leasing konsumencki – alternatywa w stosunku do kredytu samochodowego przeznaczona dla klientów indywidualnych Pomimo faktu, iż występuje ekwiwalentność obowiązku naruszonego przez podatnika i płatnika, to trzeba zauważyć, iż sytuacja podatnika prezentuje się o wiele lepiej w konfrontacji ze stanowiskiem płatnika. Zdaniem prawników, jednym ze sposobów uniknięcia odpowiedzialności karnej sądowej jest zastosowanie instytucji czynnego żalu, która stanowi zawiadomienie uprawnionego organu (urząd skarbowy), o popełnionym czynie zabronionym. Przywilej dla podatników w postaci tzw. czynnego żalu wprowadził art. 16 Kodeksu karnego skarbowego. Dzięki niemu możesz się uwolnić od ryzyka poniesienia odpowiedzialności karnej, ale tylko wtedy, gdy w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ postępowania przygotowawczego uiścisz w całości wymagalną należność publicznoprawną uszczuploną popełnionym czynem zabronionym. Pamiętaj, że czynny żal może też dotyczyć czynów zabronionych, które nie polegają na uszczupleniu należnego podatku. Zawiadomienie powinno zostać złożone na piśmie, ponieważ ustny przekaz do protokołu, składany podczas wizyty w urzędzie skarbowym, w którym przed urzędnikiem przyznasz się do zaniedbania, nie będzie traktowany jako czynny żal. Konsekwencją niezachowania formy pisemnej może być wymierzenie kary grzywny, nawet jeśli po rozmowie z przednikiem złożysz zeznanie na piśmie. Słowniczek prawny Podatnik – zgodnie z polskim prawem jest nim osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemuPłatnik – podmiot zobowiązany do obliczenia, pobrania i uiszczenia w wyznaczonym terminie należnego podatku na rachunek bankowy właściwego organu podatkowego Czynny żal – forma zawiadomienia organu podatkowego przez podatnika o popełnionych czynach, które mogą podlegać karze. Czy przebywanie na portalach społecznościowych w godzinach pracy może skutkować zwolnieniem? Sprawdź! Portale społecznościowe cieszą się coraz większą popularnością. W sieci znaleźć można ich naprawdę wiele, co świadczy o tym, iż Internet jest nie tylko źródłem informacji, ale także nowoczesnym wszechświatem, który umożliwia szybszą komunikację interpersonalną w każdym miejscu i o każdej porze. Ale czy w czasie pracy możemy bezkarnie korzystać z udogodnień portali społecznościowych? Sporadyczne przeglądanie stron internetowych, w tym różnych portali społecznościowych dokonywane w miejscu pracy nie powinno nieść ze sobą żadnych ujemnych konsekwencji, nawet w przypadku, kiedy nie leży to w naszym zakresie kompetencji. Co innego może się zdarzyć w sytuacji, gdy dokonamy tego w czasie naszej pracy, rażąco zaniedbując powinności, które do nas należą. W tym przypadku pracodawca może uznać, że naruszyliśmy dyscyplinę pracy, poprzez niesumienne i niestaranne wykonywanie obowiązków. Wypowiedzenie umowy na pewno będzie uzasadnione, jeżeli pracownik notorycznie i długotrwale korzystał z Internetu w celach prywatnych, zamiast wykonywać powierzone mu zadania. Co najgorsze, nasza niesumienność może skutkować nawet zwolnieniem dyscyplinarnym. Taka sytuacja będzie mogła mieć zastosowanie wówczas, gdy szef wcześniej pouczał w tej kwestii pracownika. Wzrost minimalnego wynagrodzenia netto Już po Nowym Roku zmieni się płaca minimalna. Wzrośnie ona o 8,2% w stosunku do kwoty, która obowiązuje obecnie. Niestety, zmiany, które mają nastąpić, nie powodują, że o tyle samo wzrośnie w rzeczywistości nasza wypłata. Minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie od stycznia 2012 roku z kwoty 1386 zł do 1500 zł brutto. Kwota wynagrodzenia netto, czyli po odliczeniu składek społecznych, zdrowotnych i zaliczek na podatek dochodowy, wyniesie 1111,86 zł – mając na uwadze standardowe koszty uzyskania przychodu. W związku z tym najniższa krajowa realnie pójdzie w górę o 79,52 zł. W związku z tymi zmianami, pracodawcy nie muszą obowiązkowo podnosić pensji zasadniczych, jeżeli pracownik otrzymuje premie czy inne dodatki. W sytuacji gdy wynagrodzenie zasadnicze pracownika wynosi 1400 zł brutto, a co miesiąc otrzymuje on premię w wysokości 100 zł, to pracodawca nie ma obowiązku podnoszenia zasadniczego wynagrodzenia do kwoty 1500 zł. źródło: Ustawa z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. 2002 nr 200 poz. 1679) 24 | Reklama www.zielonysztandar.com.pl nr 50
