Program Pracy Doradcy Zawodowego

GIMNAZJUM IM. PRZYRODNIKÓW POLSKICH
W BUDZISŁAWIU KOŚCIELNYM
ul. Szkolna 17, 62-540 Budzisław Kościelny
PROGRAM
WEWNĄTSZKOLNEGO DORADZTWA
ZAWODOWEGO
w Gimnazjum im. Przyrodników Polskich w Budzisławiu
Kościelnym na rok szkolny 2015/2016
dr Marzena Fedorowicz
Budzisław Kościelny, wrzesień 2015
„Sekunda dzieli nas od marzenia,
minuta – od myśli,
a lata – od działania”
(W. Bartoszewski)
Wstęp
Doradztwo edukacyjno-zawodowe stanowi integralną część procesu dydaktycznowychowawczego w szkole. Szczególnie ważną, ze względu na fakt szybko zmieniających się
realiów na rynku pracy, a także nowych możliwości zatrudnienia w zawodach, które związane
są z rozwojem nowoczesnych usług i technologii. Obowiązek realizacji działań z zakresu
doradztwa edukacyjno-zawodowego, polega na wspieraniu uczniów w planowaniu własnej
ścieżki kształcenia i kariery zawodowej i wynika ze zmian wprowadzonych przez
Ministerstwo Edukacji Narodowej w 2001 r.
Zasadność prowadzenia zadań doradczych w szkole podkreślana jest w licznych
dokumentach Komisji Europejskiej m.in.: Memorandum o Kształceniu Ustawicznym z 2000
r. (w szczególności założenie nr 5 mówiące o zapewnieniu dostępu do informacji i usług
doradczych), Rezolucji Rady Ministrów Edukacji Państw Członkowskich z 2004 r. (pełen
tekst na stronie: www.sdsiz.pl); w strategiach resortu edukacji RP np. Strategia Rozwoju
Edukacji MENiS z 2005 r. (szczególnie punkt 5.11 „wszyscy uczniowie powinni mieć dostęp
do darmowego poradnictwa wychowawczo zawodowego…”), Strategia Państwa dla
Młodzieży MENiS z 2003 r.; Strategia Rozwoju Kształcenia Ustawicznego MENiS z 2003 r.
(priorytet 5: „informacja, orientacja i poradnictwo zawodowe pełnić będą kluczową rolę w
podejmowaniu ważnych dla całego życia zawodowego i osobistego człowieka decyzji
związanych z planowaniem przyszłości…”).
Poradnictwo zawodowe podkreślane też jest w UoSO („system oświaty w
szczególności zapewnia w szczególności 14) przygotowanie uczniów do wyboru zawodu i
kierunku kształcenia); Rozporządzeniu MEN z 2001 r. (z póź. Zm.) w sprawie ramowych
statutów.
Działania doradcze w szkołach były prowadzone wcześniej, nie zawsze przez
doradców, ale przez pedagogów szkolnych i nauczycieli wychowawców.
Gimnazjum im. Przyrodników Polskich sukcesywnie przygotowuje młodzież do
aktywnego wchodzenia w życie gospodarcze, do świadomego stanowienia o sobie,
wytyczania własnej drogi rozwoju poprzez aktywne wzmacnianie swoich mocnych stron,
zainteresowań, uzdolnień. Priorytetem doradztwa zawodowego w szkole jest wyposażenie
uczniów w umiejętność podejmowania odważnych, samodzielnych decyzji dotyczących
wyborów edukacyjnych i zawodowych, umiejętność uczenia się przez całe życie,
umiejętność radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych.
Poprzez swoje działania doradcze chciałabym aby absolwent gimnazjum znał system
kształcenia w kraju (w szczególności zmiany w systemie edukacji zawodowej), ofertę
szkół ponadgimnazjalnych z regionu, świat zawodów, a także strukturę rynku pracy w
gminie, powiecie, województwie.
Funkcjonowanie w nowoczesnym społeczeństwie wymaga aktywnych zachowań i
umiejętności podejmowania trafnych decyzji. Rzeczywistość ekonomiczno–społeczno–
2
polityczna wymusza nowe oczekiwania pracodawców wobec pracowników, o czym młodzi
ludzie powinni zostać poinformowani. Dynamizm innowacyjny wymaga ustawicznego
uzupełniania wiedzy, kształtowania pożądanych zachowań m.in. takich jak: inicjatywa,
zaangażowanie, elastyczność, samodzielność, a także mobilność i niezależność.
Zmiana charakteru współczesnego podejścia pracodawcy do pracownika powoduje wzrost
odpowiedzialności uczestników rynku pracy za miejsce pracy i rozwój kariery zawodowej a
wcześniej edukacyjnej. Uczenie się przez całe życie i rozwijanie różnorodnych kompetencji,
ułatwia dobre funkcjonowanie na zmieniającym się w szybkim tempie rynku pracy.
Istotnym zadaniem szkoły jest nauka nowych technik uczenia się i rozwoju.
Ważnym aspektem są także treningi w zakresie umiejętności społecznych, które na
dzisiejszym rynku pracy są wysoko cenione. W zakresie działań doradczych dużą rolę
odgrywają nauczyciele wychowawcy, którzy w swoich planach wychowawczych
uwzględniają treści zaproponowane przez doradcę zawodowego w szkolnym Programie
Wychowawczym na rok szkolny 2015/16.
Wszelkiego rodzaju wybory dotyczące zdobycia wykształcenia, czy kwalifikacji
zawodowych wymagają coraz większej wiedzy o rynku pracy, rynku edukacyjnym i o sobie
samym. Istotnym jest, aby dokonując wyboru, uczeń kierował się własnymi
zdolnościami, pasjami, możliwościami, predyspozycjami, a nie niespełnionymi
ambicjami rodziców czy wyborami rówieśników z klasy. Potrzeby te generują
konieczność korzystania już w szkole z pomocy doradcy zawodowego, który koordynuje
działania opracowane w Wewnątrzszkolnym Programie Doradztwa Zawodowego, który
zawsze uwzględnia rekomendacje z ewaluacji z poprzedniego roku szkolnego 2014/15.
Analiza czynników ważnych przy podejmowaniu pierwszych decyzji edukacyjno–
zawodowych oraz diagnoza zapotrzebowania społeczności szkolnej na działania z tego
zakresu zadecydowały o treściach ujętych w Wewnątrzszkolnym Systemie Doradztwa
Zawodowego Gimnazjum im. Przyrodników Polskich na rok szkolny 2015/2016.
Program doradztwa zawodowego w naszej szkole jest realizowany przez
wszystkie podmioty szkoły, zorientowane na potrzeby uczniów. Na bieżąco jest
weryfikowany zgodnie z diagnozami zapotrzebowania na informację.
I. Charakterystyka okresu dorastania
Nauka w Gimnazjum to czas dorastania, jest to niewątpliwie trudny i niejednorodny
okres dla nastolatka. Zjawisko akceleracji w rozwoju biologicznym, nie idzie w parze z
rozwojem emocjonalnym, czy społecznym. Gimnazjaliści często charakteryzują się
labilnością emocjonalną i trudnością w utrzymaniu stałej uwagi ze względu na wielość
zainteresowań i działań.
Procesy myślenia zaczynają osiągać poziom formalnych operacji (według teorii
Piageta, 1981). Młody człowiek w wieku 13 – 15 lat zaczyna uniezależniać się od sądów
innych ludzi, wzrasta jego krytycyzm i refleksyjność. Często jednak grupa rówieśnicza jest
silnym motywem w działaniach Gimnazjalisty. Dość często młodzież podejmuje decyzje pod
wpływem sugestii kolegów i koleżanek. Ma to związek z pewną niedojrzałością w
formułowaniu własnych celów. Młody człowiek kieruje się bardziej satysfakcją z bycia w
grupie, niż własnymi zainteresowaniami.
3
Ponadto intensywnie rozwija się jego wyobraźnia, co wpływa na styl życia, ubierania się,
rozwiązywania codziennych problemów i młodzieńczą twórczość.
Erikson (1997) twierdzi, że na okres dorastania przypada kryzys tożsamości. Młody
człowiek stara się osiągnąć integrację swojej przeszłości z teraźniejszością i wyobrażeniem
przyszłości. W tym czasie w otoczeniu wskazane są stabilne wzorce, możliwość
podejmowania własnych decyzji na bazie rzetelnych informacji.
Tak, więc dorastanie to etap wielu pytań, pierwszych prób i doświadczeń, poszukiwań
swojego miejsca w świecie, to czas kształtowania postaw wobec nauki, ludzi, świata. Trzeba
też pamiętać, że 14-15-latki często jeszcze rezygnują z własnej ekspresji. Chętnie powielają
funkcjonujące schematy. Jest to o tyle niebezpieczne, że sprzyja ugruntowaniu stereotypów,
postaw bierności. W tej fazie rozwoju młodzież ma trudności z podejmowaniem decyzji –
przecenia swoje możliwości bądź nie wierzy w odniesienie sukcesu. Brak realizmu w ocenie
własnych zasobów skutkuje brakiem samodzielności przy podejmowaniu decyzji. Młodzież
musi liczyć, więc na wsparcie i mądrą pomoc ze strony dorosłych.
I.1. Czynniki warunkujące podejmowanie trafnych decyzji edukacyjno-zawodowych
przez młodzież gimnazjalną.
Wybór zawodu jest procesem rozwojowym i stanowi sekwencję decyzji
podejmowanych na przestrzeni wielu lat życia. Na wybór zawodu wpływają czynniki
indywidualne np. predyspozycje intelektualne, osobowościowe i zdrowotne.
Ważne są także czynniki środowiskowe, np. wykształcenie i wartości rodziny, zasoby i
decyzje przyjaciół, osobowość i zaangażowanie wychowawców i innych ważnych osób dla
dziecka.
Indywidualne uwarunkowania wyboru zawodu.
Stan zdrowia, sprawność psychosomatyczna, to podstawowe czynniki indywidualne
ważne przy wyborze szkoły i zawodu. Jednym z ważniejszych problemów przy wyborze
zawodu i kierunku kształcenia jest stan zdrowia. Przykładów schorzeń będących
przeciwwskazaniami do pewnych prac jest wiele. Rolą wychowawców, doradców
zawodowych jest uświadomienie uczniom, że istnieją takie schorzenia i właściwości fizyczne
oraz psychiczne, które mogą utrudniać lub nawet uniemożliwiać wykonywanie pewnych
zawodów, oraz tego, że poszczególne zawody wymagają określonych predyspozycji
psychicznych i fizycznych (np. wzrost, uroda, siła fizyczna, koordynacja ruchowa, sprawność
percepcyjna).W sytuacjach problemowych konieczne jest określenie stanu zdrowia przez
lekarza medycyny pracy.
Istotnymi czynnikami przy określaniu preferencji zawodowych są zainteresowania,
uzdolnienia oraz talenty.
Zainteresowania kształtują się w różnych okolicznościach życiowych dziecka, stanowią o
sposobie zdobywania nowych wiadomości i umiejętności. Połączenie zainteresowań z
wykonywaną pracą daje dużą satysfakcję i motywację do podejmowania nowych wyzwań.
Ludzie różnią się między sobą także zdolnościami poznawczymi, np. możliwością skupienia
4
uwagi, pamięcią, wrażliwością, spostrzegawczością, wyobraźnią, umiejętnością logicznego
myślenia itp.
Ogłoszona w 1983 roku teoria inteligencji wielorakich Howarda Gardnera została
uznana za najbardziej odkrywczą ideę w dziedzinie nauk humanistycznych XX wieku.
Uczeni Howard Gardnem i Tony Buzan dokonali rewolucji w poglądach nt. „inteligencji”.
Zdegradowali dominację IQ – wskazując, że nawet wysokie dyspozycje intelektualne (m.in.
werbalne i numeryczno-logiczne) nie przynoszą sukcesów osobistych i życiowych.
Wyszczególniono wiele różnych typów inteligencji, udowodniono, że wszystkie rodzaje
inteligencji mogą być kształtowane i rozwijane, co znakomicie powiększa możliwości uczenia
się. Każdy ma naturalne predyspozycje do określonego rodzaju inteligencji, na ogół jest to
zestaw kilku inteligencji, pewien unikatowy wzór, który określa nasze predyspozycje,
zainteresowania, potrzeby. Wyróżniamy 7 rodzajów inteligencji: językowa, logicznomatematyczna, kinestetyczna, wizualno-przestrzenna, muzyczna, interpersonalna,
interpersonalna.
Bez wątpienia wartości są istotnym czynnikiem w wyborze szkoły i zawodu,
określają preferencje, które nie mogą być sprzeczne z rodzajem wykonywanej pracy.
Najstarszym i najbardziej przejrzystym podziałem wartości jest ten dokonany przez
E. Sprangera. Wymienia on następujące wartości: teoretyczne, ekonomiczne, społeczne,
estetyczne, polityczne, religijne. Wymienionym klasom wartości odpowiada zdaniem autora,
sześć typów ludzi o różnych predyspozycjach zawodowych.
Cechy charakteru wpływają na emocje, relacje z innymi, oraz pracę. Typologia
temperamentu wg Florence Littauer wyróżnia cztery kategorie temperamentu: towarzyski
sangwinik, perfekcyjny melancholik, energiczny choleryk, spokojny flegmatyk. Typ
temperamentu wpływa na formę aktywności zawodowej, relacje interpersonalne, a także
organizację miejsca pracy. Koncepcja Hollanda (1997), zakłada istnienie sześciu
dominujących typów osobowości zawodowej. Zgodność pomiędzy typem osobowości a
środowiskiem pracy jest istotnym wyznacznikiem stopnia satysfakcji z pracy.
I. 2. Czynniki społeczne wpływające na wybór szkoły i zawodu.
Czynniki społeczne są związane są z przynależnością jednostki do grupy społecznej
oraz relacją, jaka zachodzi pomiędzy tą przynależnością.
Rodzina to najważniejsza środowisko rozwojowe dziecka. Powinna zaspakajać podstawowe
potrzeby dziecka i stwarzać takie warunki, które dają poczucie wolności w zakresie wyborów.
Grupa rówieśnicza wywiera silny wpływ na jednostkę, zarówno w sensie pozytywnym,
jak i w zakresie negatywnych wzorców rozwoju zawodowego. Czasami jest źródłem silnej
presji, czy rywalizacji. Zdarza się, iż chęć kontynuacji przyjaźni decyduje o wyborze szkoły
ponadgimnazjalnej. Częściej jednak grupa stanowi element społecznego wsparcia przy
podejmowaniu decyzji edukacyjno-zawodowych. Żyjąc w grupie jednostka ma okazję
otrzymywać informacje zwrotne od rówieśników na temat umiejętności i zdolności, jakie są
istotne przy kształtowaniu celów zawodowych.
Bardzo ważnymi doradcami w procesie orientacji zawodowej są nauczyciele,
wpływają na rozwój intelektualny i emocjonalny swoich uczniów, odkrywają talenty i
pasje. Szkolny doradca zawodowy koordynuje całość działań z zakresu orientacji i
doradztwa zawodowego w gimnazjum.
5
II. Obszary działania (grupy docelowe) doradcy zawodowego obejmują:




Pracę z uczniami (indywidualnie, z grupą, klasą);
Pracę z rodzicami (indywidualnie i grupowo);
Pracę z nauczycielami ( w tym koordynacja działań doradczych);
Kontakty z instytucjami i osobami z zewnątrz (np. Urząd Pracy, Zakłady Pracy,
Szkoły Ponadgimnazjalne, Ochotnicze Hufce Pracy, Poradnie PsychologicznoPedagogiczna lub inne specjalistyczne, lekarze medycyny pracy itp. ).
III. Cele programu poradnictwa zawodowego w gimnazjum w roku szkolnym
2015/2016
Cele ogólne:
 Rozwijanie aktywności poznawczej uczniów kierunku właściwej samooceny
możliwości psychofizycznych pomocnych w planowaniu kariery edukacyjnozawodowej.

Gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych
właściwych danemu poziomowi kształcenia;

Prowadzenie zajęć przygotowujących uczniów do świadomego planowania kariery i
podjęcia roli zawodowej;

Przygotowanie nauczycieli i rodziców do efektywniejszego wspierania dzieci w
podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych.

Rozwijanie umiejętności pracy zespołowej, przełamywanie barier środowiskowych
(miasto-wieś) oraz kształtowanie właściwych relacji społecznych.

Poznawanie rynku pracy oraz zjawisk reorientacji, mobilności zawodowej oraz
poznawanie zawodów przyszłości w kraju i UE.

Włączenie placówek, instytucji i zakładów pracy w proces orientacji i doradztwa
zawodowego w szkole,

Prowadzenie indywidualnego i grupowego doradztwa na terenie gimnazjum;

Prowadzenie diagnozy szkół ponadgimnazjalnych i dostosowanie ofert edukacyjnych
do potrzeb uczniów oraz do zmian rynku pracy

Koordynowanie działalności informacyjno-doradczej prowadzonej przez szkołę i
placówkę;

Współpraca z innymi nauczycielami w tworzeniu i zapewnieniu ciągłości działań w
zakresie doradztwa edukacyjno-zawodowego.
6

Wspieranie uczniów (i ich rodziców) ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Cele szczegółowe:
1) Analizować potrzeby doradcze uczniów, zidentyfikować zapotrzebowanie w szkole w
roku szkolnym 2015/2016 na zadania doradcze.
2) Prowadzić z uczniami zajęcia grupowe i indywidualne mające na celu lepsze
samopoznanie ucznia, kształtowanie aktywnych postaw oraz umiejętności planowania
własnych karier zawodowych;
3) Sukcesywnie gromadzić informacje o zawodach, drogach uzyskiwania kwalifikacji
zawodowych oraz potrzebach rynku pracy w celu udostępnienia ich klientom (uczniom,
rodzicom, nauczycielom);
4) Opracować i zaktualizować bazę informacji o zawodach, drogach uzyskiwania
kwalifikacji zawodowych oraz potrzebach rynku pracy;
5) Udostępniać zainteresowanym grupom na nośnikach papierowych i elektronicznych (na
stronie internetowej) informatory i publikacje z zakresu doradztwa;
6) Prowadzić zajęcia grupowe i indywidualne, które umożliwią uczniom nabycie
umiejętności poszukiwania i uzyskiwania wykształcenia i pracy;
7) Udostępniać informacje doradcze na gazetkach ściennych w holu szkoły.
8) Prowadzić zajęcia z wykorzystaniem nowoczesnych technologii w ramach modułu
akademia przedsiębiorczości dla uczniów klas III.
9) Tworzyć odpowiednią dokumentację udzielanych porad i osób korzystających z usług
doradcy zawodowego;
10) Dwa razy w roku sporządzać sprawozdania z prowadzonej działalności dla dyrektora
szkoły;
11) Wspierać w sprawach trudnych, kierować w ramach potrzep do specjalistów: doradców
zawodowych w poradniach psychologiczno-pedagogicznych, pedagogów, psychologów
itp.;
12) Aktywnie współpracować z rodzicami uczniów (angażowanie rodziców w działania
doradcze na terenie szkoły, wykorzystanie kontaktów zawodowych rodziców do
zorganizowania dla uczniów staży, praktyk zawodowych, wolontariatu itp.)
13) Zaproponować tematykę doradczą realizowaną na lekcjach wychowawczych i
spotkaniach z rodzicami.
14) Wypracować materiały pomocnicze do prowadzenia zajęć z orientacji zawodowej na
godzinach wychowawczych i spotkaniach z rodzicami.
15) Wyjaśnić i uświadomić nauczycielom konieczność wplatania w treści przedmiotowe
tematyki z zakresu doradztwa zawodowego.
16) Oceniać predyspozycje uczniów poprzez zastosowanie testów psychometrycznych i
narzędzi doradczych (programy komputerowe).
17) Analizować losy absolwentów gimnazjum.
18) Aktualizować informacje z zakresu doradztwa zawodowego na stronie internetowej
szkoły.
19) Zorganizować dla uczniów klas III spotkanie/nia z przedstawicielami szkół
ponadgimnazjalnych.
20) Przeprowadzić z uczniami klas III i rodzicami szkolenie dotyczące zasad rekrutacji do
szkól ponadgimnajalnych na rok szkolny 2016/2017
7
21) Zachęcić uczniów, rodziców i nauczycieli do udziału w akcjach promujących doradztwo
zawodowe (np. Dni Przedsiębiorczości).
22) Pogłębiać własną wiedzę z zakresu doradztwa poprzez samodoskonalenie, analizę
publikacji, udział w szkoleniach zawodowych i pozaszkolnych wydarzeniach związanych
z doradztwem zawodowym, zmianami w obszarach szkolnictwa, edukacji, pracy czy
opieki nad dzieckiem.
23) Współpracować instytucjami m.in.: PPP w Ślesinie, Młodzieżowym Centrum Kariery,
Mobilnym Centrum Informacji Zawodowej OHP, Powiatowym Urzędem Pracy itp.
24) Dokonać ewaluacji działań doradczych szkoły.
IV. Zasoby szkoły w zakresie doradztwa zawodowego
W szkole uczniowie mają dostęp do pracowni komputerowej, w pracowni doradcy jest
komputer stacjonarny i rzutnik multimedialny, dodatkowe programy wspomagające proces
doradczy i decyzyjny ucznia. Zasoby szkoły w zakresie doradztwa należało boby rozbudować
o laptop do wyłącznego użytku doradcy –do prowadzenia zajęć i dokumentacji, drukarkę do
powielania dla ucznia materiałów. Doradca w Gimnazjum im. Przyrodników Polskich
posiada podstawowe zasoby informacyjne i narzędzia pracy pozwalające na udzielanie
informacji (testy, kwestionariusze, poradniki, programy multimedialne).
V. Formy i metody pracy w realizacji programu.
Formy Pracy
1.Poradnictwo indywidualne- praca indywidualna z uczniem i jego rodziną,
2. Poradnictwo grupowe- zajęcia z grupą, klasą.
3. Konkursy, lekcje zawodoznawcze, wycieczki do zakładów pracy, ankiety/
Metody/ Techniki pracy doradcy zawodowego
Praca z grupą:
- metody aktywizujące: burza mózgów, dyskusja dydaktyczna związana z
wykładem, wielokrotna, panelowa; gry dydaktyczne –symulacyjne i decyzyjne;
inscenizacja; metoda przypadków; meta plan, metoda projektów, zajęcia
warsztatowe
- spotkania z interesującymi ludźmi (np. przedstawicielami zawodów, firm,
instytucji)
- wycieczki do zakładów pracy - umożliwiające poznanie środowiska pracy oraz
poznanie praktycznych aspektów wykonywania zawodów;
- targi edukacyjne, targi pracy, spotkania informacyjne
- filmy, wystawy, ekspozycje, gazetki, plakaty
Ankiety, kwestionariusze, psychozabawy (wyniki uzyskane są orientacyjne,
dokładne badanie testowe może przeprowadzić psycholog)
- włączanie uczniów, nauczycieli i rodziców do współpracy
Praca indywidualna (z uczniem, rodzicem):
- Rozmowa doradcza
8
- Indywidualne poradnictwo zawodowe
- Testy psychologiczne (stosowane przez doradców-psychologów)
- Indywidualny plan działania
Informacja edukacyjna i zawodowa w szkole:
- Materiały dostępne w Bibliotece szkolnej;
- Materiały udostępniane w sali nr 10;
- Informacje na gazetkach szkolnych;
- Informacje na stronie internetowej szkoły.
VI. Harmonogram pracy z zakresu WSDZ (wewnątrz szkolnego doradztwa
zawodowego) w gimnazjum w roku szkolnym 2015/2016
Lp.
Zadania
Realizator
1.
Ustalenie metod i form pracy Doradca zawodowy
zawodoznawczej w szkole w roku
szkolnym 2015/16
2.
zawodowy,
Diagnoza potrzeb doradczych w Doradca
nauczyciele
szkole
3.
5.
6.
7.
8.
Przeprowadzenie
ankiety
w Doradca zawodowy
klasach III pt.: „Moje plany
edukacyjno zawodowe”
Gromadzenie,
opracowywanie, Doradca zawodowy
aktualizacja
i
udostępnianie
szkolnej bazy zawodoznawczej.
Prowadzenie
odpowiedniej
dokumentacji osób zgłaszających
się po poradę
Psychoedukacja
rodziców
(spotkania, warsztaty, prelekcje,
konsultacje, porady, mediacje)
Doradca zawodowy
Doradca zawodowy
(pedagog,
psycholog,wychowawcy
klas)
Udzielanie indywidualnych porad Doradca zawodowy
uczniom
niezdecydowanym
i (pedagog,
Termin
IX-X
Uwagi
Współpraca z wychowawcami,
pedagogiem
IX-X
Konsultacje
z
radą
uczniowską/ankietowanie
Konsultacje z rodzicami
Wyodrębnienie potrzeb uczniów
konsultacje z Radą Pedagogiczną
Konsultacje
z
lokalnymi
przedsiębiorcami
Konsultacje z absolwentami
szkoły
Analiza odpowiednich publikacji
poświęconych doradztwu
II
Cały rok
szkolny (w
zależności
od potrzeb)
Cały rok
szkolny
Cały rok
szkolny (w
zależności
od potrzeb)
Cały rok
szkolny (w
We
współpracy
wychowawcami
z
Cel: informacja edukacyjnozawodowa
dla
uczniów,
rodziców, nauczycieli dotycząca
zawodów, stanowisk pracy,
drogach
uzyskiwania
kwalifikacji i potrzebach rynku
pracy.
Kontakt
z
władzami
terytorialnymi, PPP, Urzędem
Pracy, OHP, zakładami pracy itp.
Dokumentacja szkolna-dziennik
doradcy,
dodatkowe
kwestionariusze, notatki
Kontakt z PPP, WUP propozycja
prelekcji dla rodziców.
Na podstawie diagnoz, przy
wykorzystaniu metod pracy
9
psycholog,wychowawcy
klas)
Prowadzenie lekcji, pogadanek Doradca zawodowy
zawodoznawczych w klasach I-III, (pedagog, wychowawcy
klas)
lekcji wychowawczych
Udział w Światowym Tygodniu Doradca zawodowy
Przedsiębiorczości
nieznającym siebie,
9.
10.
11.
Realizacja treści z programu Doradca zawodowy
„Ekonomia na co dzień” oraz (wychowawcy)
„Akademia Przedsiębiorczości”
12.
Prowadzenie zajęć grupowych
realizujących
moduł
Pakiet
Wrześniowy
–
Akademia
Przedsiębiorczości
Zorganizowanie
w
szkole
spotkania z Mobilnym Centrum
Informacji Zawodowej OHP
Zorganizowanie
szkolnego
konkursu pt.: „Kim będę” w
klasach I-III
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
Doradca zawodowy
(nauczyciel WOS-u)
Doradca zawodowy
(wychowawcy klas III)
Doradca zawodowy
(wychowawcy,
nauczyciel plastyki)
Realizacja wybranych form pracy Doradca zawodowy
psychoedukacji zawodoznawczej z
uczniami klas I-III (np. zajęcia
aktywizujące
do
właściwego
wyboru zawodu, warsztaty)
zawodowy,
Przygotowanie ewidencji uczniów Doradca
klas
III
z
problemami pielęgniarka szkolna
zdrowotnymi
zawodowy
Omówienie
dokumentacji
i Doradca
kryteriów (logowanie internetowe) (wychowawcy klas III)
przyjęć uczniów klas III do szkół
ponadgimnazjalnych.
Udział
doradcy
w
targach Doradca zawodowy,
edukacyjnych (Konin, Poznań)
zawodowy
Zorganizowanie
wycieczek
i Doradca
udzielanie informacji o Dniach (wychowawcy klas),
Otwartych
szkół
Ponadgimnazjlnych. Organizacja
spotkania z przedstawicielami
szkół ponadgimnazjalnych dla
uczniów klas III.
Wspieranie
w
działaniach Doradca zawodowy
doradczych rodziców i nauczycieli
zależności
od potrzeb)
X-XII
I -IV
XI
Cały rok
według
potrzeb
X-VI
I/V
III-V
IX-XII
I-VI
XI –XII
I-III
III-V
II-IV
(według
terminarza
targów)
V
Cały rok
doradcy
Np. Moja droga do zawodu.
Np. temat „Zawody w mojej
okolicy”, projekt Otwarta Firma
17-23.09.2014 r. Wycieczka do
firmy w okolicy.
Np.: „Ekonomia w szkolnej
ławie”, „Edukacja a finanse”.
Lekcje dodatkowe, warsztaty z
wykorzystaniem e-learningu.
Warsztaty z wykorzystaniem elearningu.
We
współpracy
wychowawcami klas trzecich
z
Wystawa prac na forum szkoły,
zorganizowanie podsumowania i
spotkania
z
zawodami
przedstawiony przez uczniów.
We
współpracy
z
wychowawcami klas
Umożliwienie
uzyskania
informacji o procedurach przyjęć
do szkół ponadgimnazjalnych,
kontakt z
PPP, Poradnią
Medycyny Pracy, rodzicami.
Kontakt
ze
szkołami
ponadgimnazjalnymi
Kontakt
z
organizatorami
targów, współpraca z rodzicami
uczniów,
poszerzenie
współpracy
ze
szkołami
ponadgimnazjalnymi
Pomoc w wyborze szkoły
ponadgimnazjalnej, zapoznanie z
bieżącymi trendami rekrutacji.
Wspieranie
w
sytuacjach
trudnych, na etapie decyzyjnym.
10
poprzez organizowanie spotkań
szkoleniowo-informacyjnych,
udostępnianie
informacji
i
materiałów do pracy z uczniami
21.
Sprawozdanie z planowanych i
zrealizowanych zadań z zakresu
wewnątrzszkolnego
systemu
doradztwa zawodowego
Współpraca z zespołami ds.
pomocy
psychologicznopedagogicznej uczniów i PPP w
Ślesinie.
Doradca zawodowy,
Doradca
zawodowy,
(pedagog,
uczniowie,
rodzice, wychowawcy)
Cały rok
23.
Promocja działań doradczych
Doradca zawodowy,
Cały rok
24.
Analiza losów absolwentów
Doradca zawodowy,
Cały rok
22.
VII.
VI
Włączanie nauczycieli w proces
doradczy
na
lekcjach
wychowawczych i zajęciach
przedmiotowych.
Wspieranie rodziców w ich
działaniach doradczych.
Omówienie
na
radzie
pedagogicznej
Pomoc
w
rozwiązywaniu
problemów
psychologicznopedagogicznych,
wskazanie
ewentualnych
alternatywnych
dróg rozwoju ucznia.
Ze strony PPP: prowadzenie
zajęć, konsultacje, instruktaż i
szkolenia,
pomoc
w
kompletowaniu narzędzi pracy
szkolnego doradcy.
Redagowanie
ulotek,
aktualizacja strony internetowej.
Kontakt z BOSz
Spotkania z absolwentami.
Plan realizacji programu skierowany do uczniów
VII.1. Praca z klasą
Praca z klasą obejmować będzie działania wychowawczo - informacyjne.
Działania podejmowane mają pomóc młodym ludziom zaakceptować siebie razem ze swoimi
trudnościami po to, by mimo ich istnienia włączyć się do normalnego funkcjonowania
społecznego. Dodatkowo zajęcia prowadzone w klasach III maja pomóc uczniom w wyborze
szkoły ponadgimnajalnej. Uczniowie klas III uczestniczyć będą w zajęciach dodatkowych w
ramach modułu Akademia Przedsiębiorczości. Planowane zajęcia w klasach I mają na celu
poprawę funkcjonowania uczniów z trudnościami emocjonalnymi, utrudniającymi uczenie
się, zwiększenie umiejętności współdziałania w grupie oraz wyrównania ewentualnych
zaburzeń integracji, motywacji do zdobywania wiedzy.
Moduł I – Klasa I „Uczeń poznaje różne zawody*”
Lp.
1.
Temat
Moje wady i zalety – jak pracować nad
własnym rozwojem.
Treści
Analiza mocnych i słabych strony, które ułatwiają bądź
utrudniają wypełnianie codziennych obowiązków*.
2.
Jak porażkę zamienić w sukces? – na
przykładzie analizy konkretnej sytuacji.
3.
Zmiana stały element życia.
Wyciąganie wniosków z trudnych sytuacji, umiejętność
wykorzystania własnych niedoskonałości i starania się nie
popełnić tych samych błędów*.
Przybliżenie uczniom zjawiska zmiany.
Poznanie różnych strategii radzenia sobie ze stresem
11
3.
Stres wróg czy przyjaciel?
4.
Motywacja –siła napędową do działania.
5.
Czy współpraca się opłaca? Uczeń poznaje
siebie w relacji z innymi „Ja społecznie”
6.
Praca w życiu człowieka a wybór zawodu.
7.
Co to znaczy dobrze i źle wybrany zawód?
8.
Poznajemy zawody przyszłości.
(spotkanie z przedstawicielem zawodów)
9.
Klasyfikacja zawodów i specjalności.
10.
Moje plany edukacyjno – zawodowe.
Warsztat „Jaki jestem?”.
11.
Moje zdrowie – Moja przyszłość – cykl
działań profilaktycznych.
12.
Komunikacja interpersonalna (zawody np.
socjolog, dziennikarz, aktor)
Człowiek i jego potrzeby (zawody np.
psycholog, pielęgniarka, pracownik
socjalny)
Rola i funkcje rodziny (poznajemy zawody i
miejsca pracy członków naszej rodziny)
Życie szkoły (zawody np. nauczyciel,
bibliotekarz, pracownik administracji i
obsługi) oraz społeczeństwo i jego
funkcjonowanie (zawody np. politolog,
filozof, prawnik
Samorząd terytorialny (zawody np.
sekretarka, księgowa, ekonomista, radca
prawny)
13.
14.
15.
16.
wywołanym zmianą.
Identyfikacja własnej strategii radzenia sobie w sytuacji
trudnej**.
Zainspirowanie młodzieży do myślenia o indywidualnych
różnicach w radzeniu sobie ze stresem.
Stres pozytywny i negatywny, osobowość a radzenie sobie
ze stresem, objawy stresu, techniki relaksacyjne**.
Zainspirowanie do pracy nad własną motywacją;
Motywacja zewnętrzna i wewnętrzna;
Czynniki motywujące i demotywujące, znaczenie
motywacji w życiu człowieka**
Zwiększenie tolerancji na indywidualne różnice;
Role w zespole, praca zespołowa i kompetencje;
Czynniki ułatwiające i utrudniające współpracę**
Rola pracy w rozwoju człowieka, określanie własnej
postawy wobec pracy w szkole (motywacja do nauki) i w
domu, omówienie wybranych zawodów.
Poznanie kryteriów właściwego wyboru zawodu, określenie
pozytywów i negatywów zawodowych. Wybrane przykłady
różnych znanych zawodów.
Świat zawodów. Poznanie nowych trendów zawodowych w
Polsce i UE, spotkania z ciekawymi ludźmi, korzystanie z
informacji internetowych na temat ludzi sukcesu.
Omówienie szans zatrudnienia w poszczególnych zawodach
(zawody przyszłości)
Przedstawienie i omówienie wybranych grup zawodowych,
opisy zawodów, autoprezentacje uczniów. Moje spotkania
zawodowe.
Założenie teczek zawodoznawczych uczniów.
Samoświadomość własnych umiejętności i możliwości
wyboru zawodu.
Aktywizowanie uczniów do zbierania informacji i
materiałów zawodoznawczych dotyczących
przeciwwskazań zdrowotnych do pracy w różnych
zawodach. Autorefleksja- moje marzenia o zawodzie a
realne możliwości. .
Aktywizowanie uczniów do zbierania informacji i
materiałów zawodoznawczych .
Aktywizowanie uczniów do zbierania informacji i
materiałów zawodoznawczych .
Wycieczka zawodoznawcza, ankiety z rodzicami, wywiady
z rodzicami poprowadzone przez uczniów.
Aktywizowanie uczniów do zbierania informacji i
materiałów zawodoznawczych .
Wycieczka zawodoznawcza np. do Urzędu Gminy i Miasta
Kleczew .
Udział w obchodach Światowego Tygodnia
12
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
Zasady sporządzania rysunku technicznego
(zawody np. ślusarz, murarz, architekt,
projektant odzieży)
Poznajemy działanie odbiornika radiowego
(zawody np. elektronik, elektromonter,
elektryk)
Technologia obróbki metalu (zawody np.
tokarz, blacharz, hutnik, mechanik
pojazdów samochodowych)
Algorytmy wokół nas – modelowanie i
symulacja (zawody np. informatyk,
programista, teleinformatyk)
Budowa wewnętrzna komputera (zawody
np. elektronik mikroprocesorowy, operator
sieci itp.)
Komunikacja nowoczesnymi technologiami
(zawody np. grafik, animator, redaktor,
lingwista, muzyk, kompozytor)
Gdzie można się kształcić w określonych
zawodach .
Przedsiębiorczości (17-23.11.2014 r. ).
Aktywizowanie uczniów do zbierania informacji i
materiałów zawodoznawczych .
Aktywizowanie uczniów do zbierania informacji i
materiałów zawodoznawczych .
Aktywizowanie uczniów do zbierania informacji i
materiałów zawodoznawczych .
Aktywizowanie uczniów do zbierania informacji i
materiałów zawodoznawczych .
Aktywizowanie uczniów do zbierania informacji i
materiałów zawodoznawczych .
Aktywizowanie uczniów do zbierania informacji i
materiałów zawodoznawczych .
Przedstawienie wymagań, środowiska pracy oraz zadań
i czynności w poszczególnych
Jak naleźć właściwy zawód?( ćwiczenia).
Poszukiwanie właściwego zawodu – ćwiczenia.
*Z podanych tematów zrealizowane zostaną wybrane, uwzględniając zainteresowania
i potrzeby uczniów. Niektóre tematy mogą zostać zrealizowane na godzinach
wychowawczych lub ich elementy wplecione zostaną w zajęcia przedmiotowe innych
nauczycieli (np. specyfika zawodu chemika na lekcjach chemii).
Moduł II – Klasa II „Uczeń poznaje siebie*”
Lp.
1.
Temat
Moje wady i zalety – jak pracować nad
własnym rozwojem.
Treści
Kształtowanie umiejętności rozpoznawania własnych cech.
Mocne i słabe strony, określenie osobistego potencjału*
Jaki jestem? Oto jest pytanie**.
Uświadomienie roli wiedzy o własnych cechach
osobowości w konstruowaniu planów zawodowych. Cechy
osobowości, samoocena, źródła informacji o nas samych.*
3.
7. Czy moja przyszłość zależy ode mnie?
Mocne i słabe strony zarówno w sferze edukacyjnej, jak i
w kontaktach międzyludzkich.
Obszary i kierunki edukacji, w których czułby się dobrze
oraz te, w których nie byliby zbyt mocni.*
Propozycje dalszej drogi edukacyjnej indywidualnego
ucznia*.
Analiza propozycji indywidualnie z doradcą.
4.
Zainteresowania –inspiracja do działania i
sposób na relaks
2.
Uświadomienie roli zainteresowań w życiu człowieka.
Czym są zainteresowania i jaką rolę odgrywają w życiu
13
5.
Moje uzdolnienia i predyspozycje
6.
Poznajemy
warsztaty.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
9.
13.
14.
15.
człowieka? Znaczenie zainteresowań na różnych etapach
rozwoju zawodowego. Zainteresowania, jako źródło
informacji o człowieku. Motywy wyboru zainteresowań
wskazówką do decyzji zawodowych.
Uzdolnienia i predyspozycje związane z funkcją mózgu,
możliwości szybkiego ucznia się.
Ćwiczenia umysłu –mnemotechniki.
- Określenie swoich zainteresowań.
Moje zainteresowania – ćwiczenia.
Rozwijanie zainteresowań w kierunku preferencji
zawodowych.
Poznawanie zainteresowań w procesie wykonywania
różnych czynności.
Porządkujemy wiedzę o sobie. Rola Przedstawienie siebie innym. Zestawienie informacji o
osobowości w wyborze właściwego zawodu. sobie. Odniesienie indywidualnego potencjału do pracy
zawodowej na przykładzie znanych osób dorosłych. Jakie
predyspozycje są potrzebne, w jakim zawodzie? Moje
cechy osobowościowe. Moje mocne i słabe stronyćwiczenia –analiza.**
Cechy osobowości i ich znaczenie przy wyborze zawodu**
Określanie własnej wizji rozwoju osobistego, z
Moje wartości i cele życiowe.
uwidocznieniem rozwijania zalet i eliminowania wad.
Moja samoocena a realne możliwości Moje największe osiągnięcia. Czego pragnę i do czego
dążę? Co robię najlepiej? Co mogą zrobić inni dla mnie,
dalszej edukacji.
aby uczynić mnie szczęśliwym?
Jak podejmować decyzję? Kto ma wpływ Proces podejmowania decyzji. Środki osiągania celu,
identyfikacja trudności czy czynników wspomagających
na moje decyzje?
podjęcie decyzji. Zrozumienie konieczności przewidywania
konsekwencji własnych decyzji.
Pogłębienie wiedzy o swoich planach i możliwościach.
Moje plany szkolno-zawodowe.
Świat zawodów. Grupy zawodów według E.A. Klimowa.
Grupy zawodów według E.A. Klimowa.
Znaczenie trafnego wyboru zawodu w życiu człowieka,
sposoby definiowania zawodów. **
Co to znaczy być asertywnym i Prawa i obowiązki obywateli w demokratycznym państwie.
Jak kształtować cechy asertywności i kreatywności w celu
kreatywnym w życiu zawodowym.
osiągnięcia sukcesu zawodowego.
Kształtowanie pozytywnego i twórczego Moja samoocena a realne możliwości dalszej edukacji.
myślenia w podejmowaniu działań w Wartość własnej osobowości w osiąganiu celów
aspekcie
wszechstronnego
rozwoju zawodowych.
osobowości.
Cechy osobowości dobrego polityka a moje Wartość własnej osobowości w osiąganiu celów
zawodowych.
słabe i mocne cechy.
Odkrywanie i rozwijanie aktywnych i twórczych postaw do
Działalność gospodarcza człowieka.
nauki oraz przyszłej pracy zawodowej. Właściwa
motywacja do zdobywania dóbr materiałach. Wartość
własnej osobowości w osiąganiu celów zawodowych.
Gospodarka rynkowa a moja praca Uświadomienie konieczności stałej aktywności zawodowej
i kształtowanie umiejętności negocjacji rynkowych oraz
zawodowa.
tworzenia poprawnych relacji międzyludzkich w miejscu
pracy.
swoje
zainteresowania
14
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
Przedsiębiorstwo – przedmiot gospodarki
rynkowej.
Rozwijanie szybkości i dokładności – jako
cech pożądanych u pracowników.
Rozwijanie widzenia przestrzennego i
symetrycznego - jako cech pożądanych u
pracowników.
Rozwijanie percepcji słuchowej i zdolności
muzycznych - jako cech pożądanych u
pracowników.
Kształtowanie właściwych postaw i
motywacji do pracy przy komputerze.
Przykłady ścieżek awansu zawodowego pracowników.
Wymagane zdolności i umiejętności.
Wartość własnych umiejętności w osiąganiu celów
zawodowych. Przyrządy pomiarowe w zakładach pracy.
Estetyka i efektywność wykonywania pracy, usprawnianie
zdolności manualnych.
Funkcje podstawowe urządzeń muzycznych, kształtowanie
dokładności, systematyczności i rzetelności wykonywanych
czynności.
Przeciwwskazania zdrowotne. Poznawanie i rozwijanie sfer
osobowości z zastosowaniem różnorodnych technik
komputerowych.
Usprawniamy myślenie matematyczne - Ćwiczenia koncentracji uwagi, usprawniania spostrzegania,
pamięci. Ćwiczenia mózgu np. „pamięć doskonała”.
jako cechę pożądaną u pracowników.
Jaki jestem/jaka jestem – poznawanie osobowości z
Psychozabawy w Internecie.
wykorzystaniem programów komputerowych.
Co to znaczy być elastycznym i sprawnym, Predyspozycje zdrowotne i ich znaczenie przy wyborze
zawodu
czyli mobilność zawodowa.
Czy warto uczyć się i dlaczego warto się uczyć – ćwiczenia
Mobilność zawodowa – ćwiczenia
*Z podanych tematów zrealizowane zostaną wybrane, uwzględniając zainteresowania
i potrzeby uczniów. Niektóre tematy mogą zostać zrealizowane na godzinach
wychowawczych lub ich elementy wplecione zostaną w zajęcia przedmiotowe innych
nauczycieli (np. myślenie matematyczne w zawodzie architekta na lekcjach
matematyki, zagadnienia związane z przedsiębiorczością na lekcjach WOS).
Moduł III – Klasa III „Kim będę?”
ponadgimnazjalnego i rynku pracy. *
Lp.
Temat
1. Orientacja zawodowa, – co warto wiedzieć o
zawodach?
2.
3.
Moja samoocena a realne możliwości dalszej
edukacji.
-
poznawanie ścieżek
kształcenia
Treści
Odróżnianie informacji od wyobrażeń o zawodach.
Poznanie bezpośrednich i pośrednich źródeł informacji,
weryfikacja pomysłów na przyszłość.*
**
Rozpoznawanie i nazwanie swoich możliwości.
Obiektywnie i krytycznie spojrzenie na siebie w aspekcie
planów zawodowo-edukacyjnych.*
Decyzje –szanse czy ograniczenia? Moje Zapoznanie z przebiegiem procesu decyzyjnego, stylów
podejmowania decyzji. Uświadomienie istoty pracy
zamierzenia edukacyjno – zawodowe.
grupowej w aspekcie komunikacji interpersonalnej.
15
4.
Mój wybór – moja przyszłość.
Warsztat „Planuję swoją przyszłość”
5.
Szkolnictwo ponadgimnazjalne i ścieżki
kształcenia
oferta
edukacyjna
dla
gimnazjalisty.
6.
Mój rozwój zawodowy – poznanie różnych
dróg życiowych, wybór własnej. Cele i plany
edukacyjno-zawodowe.
7.
Poznajemy programy rynku pracy w regionie.
8.
Edukacja – zawód - praca.
Warsztat „Planuję swoją przyszłość” lub
„Moja droga do zawodu”.
Aktywność i kreatywność zawodowa w kraju i
zagranicą.
9.
Inspirowanie do autorefleksji
swoich
zamierzeń
zawodowych. Pobudzanie uczniów do aktywności w
zakresie
specyfiki
różnych
typów
kształcenia
ponadgimnazjalnego.**
Cechy grupowego
rozwiązywania
problemów
i
konsekwencje podejmowanych decyzji. Identyfikacja przez
uczniów własnych celów życiowych i zawodowych.
Rozwój osobisty w zakresie dostrzegania własnych cech i
nastawień do kariery.
Typy szkłó ponadgimnazjalnych, zmiany w szkolnictwie
ponadgimnazjalnym, znaczenie poszukiwania informacji o
szkołach w procesie podejmowania decyzji edukacyjnozawodowej. System edukacji, zasady przyjąć do szkół
ponadgimnazjalnych,
preferencje
dla
niektórych
kandydatów, rola PPP I PMP. **
Strategie kariery zawodowej. Cele życiowe człowieka w
aspekcie życia zawodowego. Cele długo –średnio- i
krótkoterminowe. Własne cele i plany edukacyjnozawodowe.
Cykl doskonalenia, jakości życia, jako
podstawowy element w procesie rozwoju zawodowego. **
Rola i zadania urzędów pracy, działalność klubów pracy i
organizacji kursów szkoleniowych, programów specjalnych
ze środków unijnych.
Przedstawienie i omówienie indywidualnej drogi do
zdobycia określonego zawodu pierwszoplanowego i
drugoplanowego. IPD.
Świat pracy. Warsztaty – połączone z prezentacją zawodów
i miejsc pracy. Zaproszeni goście, wycieczka
zawodoznawcza.
Udział obywateli w życiu publicznym. Sztuka
autoprezentacji a osiąganie celów edukacyjnych,
zawodowych.
Poznajemy szkolnictwo ponadgimnazjalne i rynek pracy w
środowisku lokalnym – wycieczka, udział w targach, dniach
otwartych.
10.
Znaczenie umiejętności interpersonalnych w
zespole szkolnym i zakładzie pracy.
11.
Giełdy edukacji i giełdy pracy.
Możliwości
dalszego
kształcenia
i
doskonalenia zawodowego ( targi pracy, targi
edukacyjne, otwarte drzwi w szkołach)
modułu
Akademii
Przedsiębiorczości.
Lokalny i krajowy rynek pracy – własna Elementy
Zapoznanie z procedurą obowiązującą w ubieganiu się o
firma.
pracę LM, CV. Zbieranie informacji na temat rynku pracy
w regionie.
Mobilność
zawodowa,
jako
zjawisko Rynek pracy. Problem bezrobocia, przyczyny i skutki oraz
podstawowe sposoby jego rozwiązania.
cywilizacyjne
Jak zostać przedsiębiorcą? Elementy modułu Akademii
Samodzielna działalność gospodarcza.
Przedsiębiorczości
Samodzielna firma – zawody i predyspozycje Elementy modułu Akademii Przedsiębiorczości.
Ścieżki edukacyjne prowadzące do uzyskania pożądanego
niezbędne do jej prowadzenia.
zawodu, dodatkowe kwalifikacje zawodowe, jako czynnik
konkurencyjny na rynku pracy.
Elementy
modułu
Akademii
Przedsiębiorczości.
Polityka edukacyjna UE.
Możliwości i korzyści płynące z integracji i kształcenia
młodzieży poza granicami Polski. Certyfikaty i świadectwa
kwalifikacji o znaczeniu międzynarodowym.
12.
13.
14.
15.
16.
16
17.
Konieczność kształcenia ustawicznego.
18.
Zapoznanie z informatorami dotyczącymi
szkolnictwa ponadgimnazjalnego.
19.
Poznawanie
profili
ponadgimnazjalnego.
20.
Wycieczki
do
wybranych
szkół
ponadgimnazjalnych/
Spotkania
z
przedstawicielami
wybranych
szkół
ponadgimnazjalnych.
Praca z programem edukacyjnym – Inspirowanie uczniów do pracy edukacyjnej, pomoc w
rozwiązywanie problemów z przedmiotów opanowaniu zakresu materiału z przedmiotów ważnych z
punktu widzenia rekrutacji, z zakresu egzaminu
szkolnych.
gimnazjalnego.
Zapoznanie uczniów z wymogami formalnymi przyjęć do
Dokumenty przy przyjęciu do szkoły.
szkoły, pomoc w logowaniu do szkół, redagowaniu podań,
wypełnianiu karty informacyjnej, kwestionariusza
osobowego. Zasady autoprezentacji– ćwiczenia
Przedstawienie struktury i profili kształcenia
ponadgimnazjalnego
21.
22.
23.
Moja kariera
czasach.
24.
Psychozabawy w Internecie.
zawodowa
kształcenia
w
Cechy sytuacji zawodowej ludzi XXI w., rodzaje
umiejętności koniecznych do osiągnięcia sukcesu na rynku
pracy.
Przygotowanie do wyboru szkoły. Określenie wyboru
profili i możliwości dalszej edukacji zgodnej z planem
zawodowym ucznia.
Przygotowanie do wyboru szkoły. Określenie wyboru
profili i możliwości dalszej edukacji zgodnej z planem
zawodowym ucznia. Licea profilowane, szkoły zawodowe,
technika.
Poznawanie oferty szkół bezpośrednio lub wirtualnie
poprzez strony WWW lub prezentacje multimedialne.
dzisiejszych Rozwijanie świadomości mobilności zawodwej i
pobudzanie aktywności do poszukiwania alternatywnych
rozwiązań w różnych sytuacjach zawodowych i życiowych.
Jaki jestem/jaka jestem – poznawanie osobowości z
wykorzystaniem programów komputerowych.
*Z podanych tematów zrealizowane zostaną wybrane, uwzględniając zainteresowania
i potrzeby uczniów. Niektóre tematy mogą zostać zrealizowane na godzinach
wychowawczych lub ich elementy wplecione zostaną w zajęcia przedmiotowe innych
nauczycieli (np. dokumenty aplikacyjne na lekcjach języka polskiego).
W realizacji tematyki w klasach I-III wykorzystywane są ćwiczenia z programu
„Ekonomia na co dzień” NBP oraz Poradnika metodycznego „Rozwijam
Skrzydła” KOWEZiU.
VII.2. Praca z rodzicami
Praca z rodzicami dotyczyć będzie pedagogizacji oraz sfery informacyjnej. Zajęcia dla
rodziców mają na celu wsparcie w sytuacjach trudnych związanych z wiekiem dojrzewania
ich dzieci, wspieranie i informowanie o możliwościach wspierania własnych dzieci w
wyborze dalszej drogi edukacyjno-zawodowej. Działania będę realizowanie poprzez
spotkania indywidualne i grupowe w czasie zebrań z rodzicami, umieszczanie informacji na
stronie internetowej szkoły.
17
Planowane działania:
1. Nawiązanie współpracy z rodzicami - zapoznanie z programem (I okres) -28.09.2015 r.
2. Warsztaty z rodzicami klas I: „Przygotowanie uczniów do wyborów edukacyjnych”**(I
okres) -24.11.2015 r.
3. Warsztaty z rodzicami klas II: „Jaki jest potencjał mojego dziecka”** (I okres) 08.12.2015 r.
4. Warsztaty z rodzicami klas III: „Szkolnictwo ponadgimnazjalne”** (I okres) 15.01.2016r.
5. Warsztaty z rodzicami klas I: „Proces podejmowania decyzji”** (II okres) -15.02.2016 r.
6. Warsztaty z rodzicami klas II: „Informacja zawodowa, czyli co warto wiedzieć o
zawodach”**(II okres) -01.03.2016 r.
7. Warsztaty z rodzicami klas III: „Jak wyznaczać i osiągać cele zawodowe?”**(II okres) 26.04.2016 r.
8. Wskazówki dla rodziców pomocne w wyborze szkoły i zawodu dla swojego dziecka –
informator (ulotka), „Rodzic pierwszym doradcą zawodowym swojego dziecka”
9. Informacja o zasadach rekrutacji do szkół ponadgimnajalnych na rok szkolny 2016/2017
10. Prelekcje i warsztaty ze specjalistami z poradni Psychologiczno-pedagogicznej w
Ślesinie.
VII.3. Praca z nauczycielami
Praca z nauczycielami obejmować będzie realizację programu i wspólne nakreślenie
dalszego kierunku pracy z rodzicami i młodzieżą. Wskazane jest, aby nauczyciel wychowawca brał udział w zajęciach z młodzieżą w celu lepszego rozpoznania potrzeb
dzieci, ich poglądów oraz oczekiwań wobec nowej szkoły i rynku pracy. Spotkania z
nauczycielami odbywać będą się na bieżąco oraz w czasie spotkań Rady Pedagogicznej.
Propozycje dla nauczycieli pozwalające włączyć się aktywnie w omawianie zagadnień
poradnictwa zawodowego. Przedstawione propozycje na bieżąco będą modyfikowane.
Przedmiot
Klasa I
Klasa II
Klasa III
Język polski
„Sztuka
wygłaszania
przemówień”
–
kształtowanie
umiejętności wygłaszania
treści przed forum.
„Dom źródłem postaw” –
kształtowanie
postaw
pracowniczych,
omawianie
zagadnień
związanych z motywacją.
„Życiorys” –redagowanie
dokumentów
aplikacyjnych.
Zawód pisarz.
Zawód polonista.
„Hobbies and interests” –
określenie
własnego
hobby.
„Abaut
myself”
–
mówienie o sobie, swoim
wyglądzie itp.
„Jobs” – poznawanie
słownictwa dotyczącego
zawodów.
Zawód tłumacz
Zawód
rezydent
wycieczek, przewodnik.
Zawód nauczyciel.
„Biologia, jako nauka” –
poznanie
dziedzin
nowoczesnej biologii.
„Higiena
i
choroby
układu pokarmowego” –
zaprezentowanie
zawodów związanych z
omawianym
„Podstawy ekologii” –
zaprezentowanie
zawodów związanych z
omawianym
zagadnieniem.
Język obcy np. język
angielski
Biologia
Zawód
mikrobiolog,
Zawód dziennikarz.
18
naukowiec.
Geografia
„Ziemia
we
wszechświecie” –zawody
związane z astronomią
Zawód radioastronom
zagadnieniem.
Zawód lekarz, analityk
medyczny, dietetyk
Zawód teriolog, opiekun
zwierząt w ogrodzie
zoologicznym
„Demografia Polski” –
zagadnienia związane z
analizą
ludności
i
zmianami
mającycmi
wpływ
na
zapotrzebowanie
na
pewne zawody.
„Kraj kwitnącej wiśni”
zawody
związane
z
najnowszą
technologią
wykorzystywaną
w
Japonii.
Zawód architekt, zawód
informatyk.
Zawód opiekun osoby
starszej,
organizator
rozrywki, kultury. Lekarz
geriatra.
Chemia
Fizyka
„Nasza
szkolna
pracowania chemiczna” –
zaprezentowanie
zawodów związanych z
chemią.
„Ochotnicza
Straż
Pożarna”
–
lekcja
pokazowa –omówienie
zawodów
z
branży
pożarniczej.
„Metale i niemetale” zaprezentowanie
zawodów związanych z
omawianym
zagadnieniem.
Zawód farmaceuta.
Zawód laborant, fryzjer
Zawód
chemik,
nanotechnolog, geolog.
„Robotyka i automatyka”
–
zaprezentowanie
zawodów z tego obszaru.
„Elektryczność”
–
przywołanie
podstawowych zawodów
„Akustyka”
zaprezentowanie
zawodów związanych z
nadawaniem i odbiorem
dźwięków
Zawód e-dydaktyk
WOS
„Kształtowanie
osobowości człowieka”
Zawód psycholog
Zawód
elektromonter
Zawód
realizator
dźwięku, dyrygent.
„Deklaracja
Człowieka”
promowanie
humanitaryzmu
Zawód
konwojent,
ONZ
WDŻ
„Galeria charakterów, –
czyli
jacy
jesteśmy
poznawanie
własnego
charakteru
Zawód logopeda.
elektryk,
Praw
–
postaw
kierowca,
pracownik
„Dojrzewanie”
–
wzmianka o różnych
aspektach dojrzewania i
wchodzenia w różne role
(także zawodowe)
„Prawa
i
obowiązki
obywatela”
–
kształtowanie
roli
pracownika
Zawód Specjalista
PR, Księgowy
ds.
„Przyjaźń i koleżeństwo”
–kształtowanie
pozytywnych
relacji
interpersonalnych
Zawód secret client
Zawód ginekolog.
Historia
„Cywilizacje Bliskiego
Wschodu” – zawody
związane z odkrywaniem
starożytnej historii;
„Chrześcijaństwo
a
islam”
–kształtowanie
poczucia
tolerancji
potrzebnego w relacjach
„I wojna światowa i jej
skutki”
–
zawody
związane z wojskowością
Zawód czołgista, pilot,
19
Zawód
archeolog
Religia
archiwista,
pracowniczych.
żołnierz
Zawód
nauczyciel
historii, etnograf
„Kim jestem, dokąd idę?”
–Określenie
własnych
celów
Zawód organista
„Na
czym
polega
szczęście?”
–praca
zawodowa, jako źródło
satysfakcji.
‘Przypowieść biblijna o
talentach”
–
wykorzystanie własnego
potencjału zawodowego
Zawód
katecheta.
Zawód
rodzinny.
nauczyciel
mediator
Matematyka
Zawód analityk, statystyk
Zawód murarz, geodeta
Zawód
rachmistrz,
merchandiser
Informatyka
Zawód
programista
Zawód teleinformatyk
Zawód
bioinformatyk,
grafik komputerowy
WF
Zawód trener sportowy
Zawód masażysta
Zawód arbiter sportowy
EDB
Zawód
medyczny
Zawód kierowca
Zawód rehabilitant
logistyk,
ratownik
VIII. Przewidywane efekty podejmowanych działań w ramach realizacji programu.
Uczniowie:
1. Znają czynniki niezbędne do podjęcia prawidłowej decyzji o wyborze zawodu: wiedza
o zawodach, szkołach, własnych predyspozycjach , rynku pracy.
2. Posiadają możliwie najpełniejszą znajomość siebie, swoich upodobań, mocnych i
słabych stron oraz predyspozycji do wykonywania zawodów.
3. Mają rozeznanie w strukturze szkolnictwa ponadgimnazjalnego w regionie.
4. Znają kryteria i zasady przyjęć do liceów, techników i szkół zawodowych.
Rodzice:
1. Mają świadomość bycia pierwszymi doradcami zawodowymi swojego dziecka.
2. Posiadanie informacji o zawodach, aktualnych trendach na rynku pracy.
3. Duży poziom motywacji i chęci współpracy z doradcą w zakresie dostarczania wiedzy
o dziecku w celu dobrania najkorzystniejszej ścieżki edukjacyjno-zawodowej.
Nauczyciele:
1. Wplatają w treści programowe tematyki z orientacji zawodowej.
2. Współpracują z doradcą zawodowym, korzystają z materiałów pomocniczych do
prowadzenia orientacji zawodowej na godzinach wychowawczych i spotkaniach z
rodzicami.
IX.
O osoby współuczestniczące w realizacji programu:
20
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
Wychowawcy klas
Bibliotekarka
Pielęgniarka szkolna
Nauczyciele języków obcych
Nauczyciele bloku humanistycznego
Nauczyciele bloku matematyczno-przyrodniczego
Nauczyciele pozostali
Instytucje zajmujące się kształtowaniem kariery zawodowej (PUP, PPP, itp.)
X. Ewaluacja programu i pracy doradcy zawodowego.
W czasie realizacji zaplanowanych zadań planuję regularnie poddawać
ewaluacji efekty pracy doradczej w celu upewnienia się, że wychodzę naprzeciw
potrzebom uczniów. Ewaluacja bieżąca i auoewaluacja pozwali mi przeanalizować
działanie, a w razie konieczności, zmodyfikować je. W ten sam sposób zamierzam
przeprowadzić również ewaluację własnej efektywności, gromadząc informacje, które
umożliwią wydanie osądu na temat efektów pracy. Wskaźnikiem ewaluacji będzie
ilość udzielonych porad i pozytywna ocena zainteresowanych zbadana poprzez
badanie ankietowe.
Ewaluacja samej siebie, jako doradcy, stanowić będzie istotną część procedur
ewaluacji świadczonych usług. Najlepszym rozwiązaniem jest poddawanie ewaluacji
własny działań doradczych w czasie każdej świadczonej usługi, od razu lub jak
najszybciej po jej zakończeniu, kiedy wewnętrzne wrażenia jeszcze się nie zatarły.
Próbować będę w czasie ewaluacji odpowiedzieć sobie na pytania:, W jakim stopniu
jestem pewna własnej skuteczności wypełniając obowiązki zawodowe? Czy są jakieś
zadania i obowiązki, których obecnie nie trzeba spełniać, lecz oczekuje się, że w
przyszłości będę zobowiązana je wykonywać?
Ewaluacji podlegać też będzie skuteczność działań doradczych nauczycieli
wychowawców (wskaźnik: liczba tematów związanych z doradztwem zawodowym) i
nauczycieli przedmiotowych (wskaźnik: liczba tematów związanych z doradztwem
zawodowym).
XI. Bibliografia:
1. Bajcar B., Borkowska A., Czerw A., Gąsiorowska A., C. S. Nosal, Psychologia
preferencji i zainteresowań zawodowych. Przegląd teorii i metod, „Zeszyty
Informacyjno-Metodyczne Doradcy Zawodowego” 2006, nr 34. Dostępny w
internecie: <http://www.praca.gov.pl/eurodoradztwo/index.php?option=com_content&view=article&id=13:zeszyty-informacyjno-metodycznedoradcy-zawodowego &catid=2:publikacje&Itemid=3>.
21
2. Bielecki J., Dziedzic A., Łuczak M., Metody i narzędzia stosowane w Polsce
przez doradców zawodowych w sektorze edukacji, Materiały proseminaryjne,
Warszawa 2010. <http://www.euroguidance.pl/index.php?id=ksiazki>.
3. Fiała U.M. Nowe trendy w orientacji i doradztwie zawodowym w gimnazjum.
Wyd. eMPi2, 2009.
4. Leśniewska K. , Zmiany w prawie w zakresie doradztwa edukacyjnozawodowego w szkołach , ORE, 2011.
5. Memrandum o kształceniu ustawicznym (2000), KE, www.sdsiz.pl
6. Rogacz-Paszkowska,Anna. Warsztat pracy europejskiego doradcy kariery
zawodowej. Warszawa: KOWEZiU, 2002
7. Rogacz-Paszkowska, Anna. Doradztwo zawodowe w systemach szkolnych
krajów Unii Europejskiej. Warszawa: KOWEZiU, 2001
8. Sołtysińska, Grażyna; Żywiec-Dąbrowska, Elżbieta. Moja przyszła praca:
materiały metodyczne do pracy z uczniami szkół zawodowych. Warszawa:
KOWEZiU, 2003
9. Szkolny doradca zawodowy. Warszawa: KOWEZiU, 2003.
10. Wojtasik B., Podstawy poradnictwa kariery. Poradnik dla nauczycieli,
Warszawa 2011. Dostępny w internecie:
<http://www.euroguidance.pl/index.php?id=ksiazki>.
11. Przygotowanie uczniów gimnazjum do wyboru zawodu. Pod red .Grażyny
Sołtysińskiej i Julii Woronieckiej. Warszawa: KOWEZiU, 2003
12. Bolles, Richard Nelson. Spadochron: praktyczny poradnik dla osób
planujących karierę, szukających pracy i zmieniających zawód.
Warszawa: Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, 2000
13. Barret, Jim. Testy niezbędne przy wyborze zawodu i kierunku studiów.
Warszawa: Wydaw. Amber, 2002
14. Taylor, Jeff; Hardy Doug. Jak efektywnie poszukiwać pracy. Karków: Oficyna
Ekonomiczna, 2006
22
MATERIAŁ DODATKOWY:
Zadania poradnictwa zawodowego w systemie edukacji regulują przepisy prawa polskiego i
europejskiego.
Poniżej wymieniam najważniejsze z przepisów prawa regulujące pracę doradcy zawodowego:
 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy
psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach .(Dz.U. 2010, Nr
228, poz. 1487)
 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów
nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2002 r. nr 15, poz. 142 z późn. zm.) Rozporządzenie
Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki
dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach,
szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz.U. Nr 228, poz. 1490)
 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków organizowania kształcenia,
wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w
specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz w ośrodkach (Dz.U. Nr 228, poz.
1489)Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej zmieniające w sprawie warunków i sposobu
oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i
egzaminów w szkołach publicznych (Dz.U. Nr 228, poz. 1491)
 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie
szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym
publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. z dnia 2 grudnia 2010 r.) Na podstawie art. 71 ust. 1
pkt 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn.
zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie ramowego statutu publicznej poradni
psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej (Dz.U. Nr 228, poz. 1492)
 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów
publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2001 nr 61, poz. 624 z późn. zm.).
 Ustawa o systemie oświaty z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572
z późn. zm.)
 Memorandum dotyczące kształcenia ustawicznego, uchwalone przez Komisję Europejską w 2000 r.
jako jedno z 6 głównych założeń wymienia zalecenie dotyczące profesjonalnej pomocy doradczej dla
uczniów w zakresie planowania kariery zawodowej. Zdecydowana większość państw Unii Europejskiej
już od dawna stosuje to zalecenie w praktyce.
 Rezolucja Rady Unii Europejskiej z 18 Maja 2004 - 9286/04 jest to najważniejszy do tej pory dokument
wydany przez Unię Europejską dotyczący poradnictwa zawodowego. „wszyscy obywatele Europy
powinni mieć dostęp do usług związanych z poradnictwem, informacją zawodową i planowaniem
kariery na każdym etapie swojego życia zawodowego oraz zajęć związanych z wyborem kierunku
kształcenia i zawodu”.
Przykłady ćwiczeń doradczych:
23