Dokument roboczy_ _Reforma WPR – co dalej

Dokument roboczy_ _Reforma WPR – co dalej

PAC(14)4085:1 – FB
Bruksela, 28 maja 2014 r.
Dokument roboczy
Reforma WPR – co dalej?
Wstęp
Cztery podstawowe rozporządzenia UE dot. nowej Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) 1 nie mają
formalnej „daty przydatności”. Nie przyznają one również Komisji Europejskiej jasnego mandatu
w celu przygotowania następnej reformy w wyznaczonym terminie.
Niemniej jednak, w rozporządzeniach tych oraz w innych dokumentach prawnych dot. WPR 2
znajdują się pewne kluczowe daty w nadchodzących latach, kiedy to instytucje UE przeprowadzą
kontrolę WPR. Jedynym celem tego dokumentu jest omówienie wspomnianych dat.
Niektóre z ogólnych tendencji w obecnym kontekście – zarówno w sektorze rolnym,
jak i w gospodarce ogółem – również mogą wywrzeć wpływ na WPR. Wielostronna polityka
handlowa lub nowy kontekst polityczny w UE po 2014 r. odzwierciedlają obawy, które mogą
wpłynąć na WPR. Aspektów tych nie omówiono jednak w tym dokumencie.
Śródokresowy przegląd/śródokresowa rewizja wieloletnich ram finansowych
Doświadczenia z okresu 2006-2013
Śródokresowy przegląd wieloletnich ram finansowych (WRF) nie jest nowością –
przewidziano go także w poprzednich WRF, tj. na okres 2006-2013. Zgodnie z wnioskami Rady
Europejskiej poproszono Komisję o przeprowadzenie pełnego, szeroko zakrojonego przeglądu,
obejmującego wszystkie aspekty wydatków UE, w tym na WPR, oraz o przedstawienie
sprawozdania w 2008 r. lub 2009 r.3
W 2007 r. Komisja dokonała oceny wdrażania reformy WPR z 2003 r., a rok później –
tj. w dn. 20 listopada 2008 r. – ministrowie rolnictwa UE osiągnęli porozumienie polityczne
w sprawie oceny funkcjonowania WPR.
WRF na okres 2014-2020
W grudniu 2013 r. w kontekście negocjacji dot. WRF na okres 2014-2020 Parlament, Rada
i Komisja Europejska uzgodniły „klauzulę przeglądową”4.
Rozporządzenie nr 1305/2013 w sprawie rozwoju obszarów wiejskich, rozporządzenie
„horyzontalne” nr 1306/2013, rozporządzenie nr 1307/2013 w sprawie płatności bezpośrednich
oraz rozporządzenie nr 1308/2013 w sprawie wspólnej organizacji rynków rolnych.
2 W niniejszym dokumencie nie wskazano wszystkich dokumentów prawnych. Główny nacisk
położono na WPR i budżet UE. Bardziej obszerna lista tematów, które według Copa-Cogeca powinny
być przedmiotem prac PE podczas następnej kadencji znajduje się w dokumencie „Dalsze działania
ustawodawcze w kontekście nadchodzących wyborów do Parlamentu Europejskiego” (wyłącznie
po angielsku) PR(14)951 (rev.2).
3 Patrz: porozumienie międzyinstytucjonalne 2006/C 139/01.
4 Patrz: rozporządzenie Rady nr 1311/2013.
1
Copa - Cogeca | European Farmers European Agri-Cooperatives
61, Rue de Trèves | B - 1040 Bruxelles | www.copa-cogeca.eu
EU Transparency Register Number | Copa 44856881231-49 | Cogeca 09586631237-74
Zgodnie z tą klauzulą najpóźniej do końca 2016 r. Komisja przedstawi przegląd funkcjonowania
WRF, z pełnym uwzględnieniem sytuacji gospodarczej w tym czasie oraz najnowszych prognoz
makroekonomicznych. Temu obowiązkowemu przeglądowi będzie, w stosownych przypadkach,
towarzyszyć wniosek ustawodawczy dotyczący rewizji WRF na kolejne lata do 2020 r.
Przegląd ten umożliwi instytucjom – w tym Parlamentowi Europejskiemu wybranemu w 2014 r.
oraz nowej Komisji – wypowiedzieć się na temat budżetu, który w przeciwnym wypadku
obowiązywałby do końca ich kadencji, tj. do 2019 r.
Niemniej jednak, zakres tego śródokresowego przeglądu / śródokresowej rewizji nie jest jeszcze
znany. Zależeć on będzie od nowego kontekstu politycznego, tj. tego, czy nowa Komisja
i Parlament będą zainteresowane skorzystaniem z tej okazji w celu dokonania ponownej oceny
jedynie priorytetów, czy też również odpowiednich polityk na pozostałe lata obwiązywania WRF
na okres 2014-2020.
Do dn. 1 stycznia 2018 r. Komisja powinna natomiast przedstawić projekt nowych WRF,
od których uzależniony będzie budżet WPR po 2020 r.
Przegląd przepisów dot. obszarów proekologicznych
W przypadku zazieleniania, a w szczególności obszarów proekologicznych, przewiduje się
otwarte odniesienie do przeglądu nowych zasad dot. WPR.
Po pierwsze w kwietniu 2014 r. Komisja zobowiązała się do szczegółowej oceny doświadczeń
towarzyszących wdrażaniu zobowiązań w zakresie obszarów proekologicznych po pierwszym
roku obowiązywania – tj. 2015 r. – oraz, w stosownych przypadkach, do przeglądu odpowiednich
aktów delegowanych5.
Najważniejszym aspektem oceny będą:

obciążenia administracyjne nakładane na władze państw członkowskich i producentów,
w tym uproszczenie procedur (np. rowy),

równe warunki w kontekście wdrażania obszarów proekologicznych w różnych
państwach członkowskich,

ewentualne obniżenie potencjału produkcji w UE.
Przeglądu należy spodziewać się w 2016 r.
Po drugie nowe rozporządzenie w sprawie płatności bezpośrednich6 stanowi, że Komisja
przedstawi sprawozdanie z wdrażania zobowiązań w zakresie obszarów proekologicznych,
któremu w stosownych przypadkach towarzyszyć będzie projekt aktu ustawodawczego,
podwyższający odsetek obszarów proekologicznych z 5 % do 7 %.
Ww. sprawozdanie z oceny powinno zostać przedstawione do dn. 31 marca 2017 r.
Umowa partnerstwa
Umowy partnerstwa na szczeblu krajowym odzwierciedlać będą wspólne ramy strategiczne UE
oraz zdefiniują sposób koordynacji różnych polityk i odpowiednie wykorzystanie europejskich
funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, w tym Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz
Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW).
Rozporządzenie ustanawiające wspólne przepisy7 stanowi, że do dnia 31 grudnia 2015 r. Komisja
przygotuje „sprawozdanie na temat wyniku negocjacji w sprawie umów partnerstwa
Patrz: deklaracja Komisji w sprawie reformy WPR, 2 kwietnia 2014 r.
Patrz: art. 46 rozporządzenia nr 1307/2013.
7 Patrz: art. 16 rozporządzenia nr 1303/2013.
5
6
i programów, w tym również szczegółowy przegląd kluczowych kwestii dotyczących każdego
państwa członkowskiego”. Sprawozdanie to przekazane zostanie „jednocześnie Parlamentowi
Europejskiemu, Radzie, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi
Regionów”.
Co więcej, zgodnie z art. 52 i 53 tego samego rozporządzenia w 2017 r. i 2019 r. państwa
członkowskie przedstawią Komisji sprawozdanie z postępów we wdrażaniu umowy partnerstwa.
W tym samym roku Komisja przygotuje sprawozdanie strategiczne podsumowujące
sprawozdania państw członkowskich z postępów i przekaże je do Parlamentu Europejskiego,
Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, przy czym
wzywa się te instytucje do przeprowadzenia debaty nad tym sprawozdaniem.
Monitorowanie i ewaluacja WPR
Zgodnie z nowym rozporządzeniem w sprawie finansowania Komisja ustanowi wspólne ramy
monitorowania i ewaluacji w celu pomiaru skuteczności WPR w odniesieniu do jej celów.
Do dnia 31 grudnia 2018 r. Komisja przedstawi wstępne sprawozdanie dotyczące monitorowania
i ewaluacji WPR, w tym pierwsze wyniki dotyczące skuteczności WPR8.
Drugie sprawozdanie obejmujące ocenę skuteczności WPR zostanie przedstawione do dnia 31
grudnia 2021 r.9
Zgodnie z zamierzeniem prawodawcy sprawozdania te nie będą dokumentami politycznymi,
aczkolwiek często w sprawozdaniach dot. oceny zamieszcza się wstępne zalecenia w sprawie
ewentualnych ulepszeń przepisów.
Przegląd prac legislacyjnych dot. WPR, 2014-2020
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Sprawozdan
ie
strategiczne
nt. umów
partnerstwa
Drugie
sprawozdan
ie dot. WPR
Nowy skład Komisji Europejskiej
Nowy skład Parlamentu Europejskiego
Przegląd
śródtermino
wy WRF
Sprawozdan
ie nt. umów
partnerstwa
8
9
Akt
delegowany
zmieniający
zapisy
dot. obszaró
w
proekologic
znych
Sprawozdan
ie
dot. oceny
obszarów
proekologic
znych
Sprawozdan
ie
strategiczne
nt. umów
partnerstwa
Patrz: art. 110 rozporządzenia nr 1306/2013.
Tamże.
Projekt
nowych
WRF
Wstępne
sprawozdan
ie dot. WPR