Pfleiderer_Zbuduj dom-poszycie dachowe z płyt MFP

patron tematu
bie sztywnego poszycia. Czasem jest to jednak nieuniknione. Poszycie będzie obowiąz-
kowym elementem dachu, jeśli zamierzamy wykończyć go
blachą płaską – stalową, miedzianą, aluminiową lub cynkowo-tytanową. Takie blasza-
ne pokrycie jest dosyć wiotkie,
więc musi mieć solidne podparcie. Podobnie wygląda sytuacja w przypadku gontów bitumicznych. Tradycyjnie też
sztywne poszycie robi się pod
pokrycie z ciężkiego łupka naturalnego.
Trwałe poszycie
pod pokrycie
W budownictwie cenne są rozwiązania o wieloletniej tradycji, uznane przez
fachowców i sprawdzone przez inwestorów. Jednym z nich jest sztywne
poszycie więźby dachowej. Warto więc poznać możliwości jego
zastosowania oraz sposoby poprawnego montażu
F
akt, że chętnie wraca się do budowania sztywnych poszyć
z desek lub płyt, może niektórych dziwić. W końcu dla dekarza czy cieśli oznacza to dodatkową pracę, której mogliby uniknąć, kładąc
na krokwiach paroprzepuszczalną folię dachową. Wyjaśnienie tego jest dość proste.
46
Zbuduj dom
kwiecień 2010
Po pierwsze, nie pod każde
pokrycie dachowe taka folia
będzie się nadawała, a po drugie izolacja ułożona na sztywnym poszyciu zapewni większą trwałość dachu, choć taki
tandem stanowi dla jego konstrukcji dodatkowe obciążenie. Ale wstępne krycie w postaci deskowania lub podkładu z płyt drewnopochodnych
to rozwiązania dopracowywane przez lata, a więc i stosunkowo odporne na błędy.
Kiedy konieczność,
kiedy opcja
Wstępne krycie dachu jest
bardzo ważną warstwą, która
chroni jego konstrukcję i ocieplenie przed wodą mogącą
przeniknąć przez pokrycie.
Ogranicza też znacznie wywiewanie ciepła przez dach. War-
stwa ta może się składać z samego materiału izolacyjnego,
jakim jest paroprzepuszczalna folia dachowa, lub z izolacji i sztywnego poszycia, czyli twardego podkładu przymocowanego do krokwi.
Nie każdy materiał pokryciowy
wymaga budowania na więź-
fot. A. Szandomirski
Sztywne poszycie nie jest natomiast konieczne, gdy postanowimy ozdobić połacie dachówkami, blachą profilowaną
bądź falistymi płytami włóknowo-cementowymi lub włóknowo-bitumicznymi – pod wa-
runkiem że połacie dachowe
mają nachylenie przekraczające 10-20°. Zawsze jednak
w przypadku, gdy sztywne poszycie nie jest wymagane, można zrezygnować z izolowania
dachu folią paroprzepuszczalną i zbudować sztywny podkład, a na nim umieścić hydroizolację z papy termozgrzewalnej albo specjalnej membrany
przeznaczonej do układania
na sztywnych poszyciach.
Z desek, czyli ukłon
w stronę tradycji
Jeszcze do niedawna nie znano innego sposobu na wykonanie wstępnego krycia dachu
niż przygotowanie deskowania
i osłonięcie go papą. Metoda
ta była powszechnie stosowana w naszym kraju i przetrwała do dziś. Zmieniła się jedynie jakość materiału izolacyjnego i sposoby zabezpieczania
desek przed ogniem oraz skutkami zawilgocenia.
Deskowanie buduje się z drewna najtańszego: sosnowego,
świerkowego lub rzadziej jodłowego. Deski są impregnowane, aby zmniejszyła się ich podatność na ogień, larwy niektórych owadów i zagrzybienie. Mogą mieć krawędzie
proste lub wyfrezowane, żeby
można je było łączyć wzajemnie na pióro i wpust. Standardowa szerokość desek to 1215 cm, grubość – 2,5 cm. Długość bywa różna.
fot. A. T. Papliński
abc budowania
Z płyt, czyli krok
ku nowoczesności
Obecnie zamiast tradycyjnego
deskowania bardzo często wykorzystuje się różnego rodzaju płyty. Przewagą ich w kon-
frontacji z deskami jest to, że
umożliwiają uzyskanie równiejszej powierzchni. Znacznie szybciej trwa ich montaż
i jest też łatwiejszy. Więźbę
możemy zabudować płytami
OSB-4 odpornymi na wodę.
Płyty takie produkowane są
z wyselekcjonowanych wiórów
sosnowych zlepianych specjalną żywicą. W przeciwieństwie
do zwykłych płyt wiórowych,
w płytach OSB wióry nie są
rozmieszczone chaotycznie,
tylko ukierunkowane i wzajemnie zazębione. W obu zewnętrznych warstwach skierowane są równolegle do dłuższej krawędzi płyt, a w środkowej – prostopadle. Taki układ
zapewnia dużą wytrzymałość na zginanie. W sprzedaży dominują płyty o rozmiarze
125x250 cm, ale kupić też można większe lub mniejsze. Mają
krawędzie proste lub profiloZa sztywnym poszyciem
z płyt przemawia szybszy
ich montaż
fot. A. T. Papliński
poradnik budowlany
Zamiast poszycia z desek coraz częściej wykorzystuje
się specjalne płyty odporne na zawilgocenie
wane, tak aby dało się je łączyć
na wpust i wypust. Ten drugi
rodzaj połączenia gwarantuje
większą szczelność.
Jako sztywne poszycie na dachu sprawdzają się także wielofunkcyjne płyty MFP, które są odporne na wilgoć i bardzo wytrzymałe – długie, cienkie wióry ułożone w różnych
kierunkach i sklejone żywicami z melaminą sprawiają, że
produkt ten jest stabilny. Płyty MFP łatwo się tnie i wierci w nich otwory. Dostępne są
w wersji umożliwiającej łączenie na pióro i wpust. Ich długość może wynosić 2,5-5 m,
a szerokość 61-2,5 m. Mają 12,
15, 18, 22 lub 25 mm grubości.
Do budowy sztywnego poszycia służą również płyty pilśniowe otwarte dyfuzyjnie. Drewnopochodne tworzywo, z jakiego się je produkuje, ma tę
istotną cechę, że umożliwia
wydostawanie się pary wodnej od strony poddasza poza
połać. Jednocześnie jest odporne na wilgoć i nie trzeba go
impregnować ani nawet osłaniać płyty hydroizolacją z papy
bądź folii. Przy zastosowaniu
tego rodzaju płyt między nimi
a ociepleniem połaci nie musimy pozostawiać szczeliny wentylacyjnej. Wełna mineralna albo styropian mogą wtedy przylegać do spodniej strony sztywnego poszycia, co nie byłoby
dobrym pomysłem w przypadku poszycia z desek lub innych
płyt. Dzięki temu łatwiej jest
ocieplić połać i więcej materiału termoizolacyjnego zmieści się w przestrzeniach pomiędzy krokwiami. Płyty pilśniowe mogą być ponadto pomalowane specjalnym lakierem ułatwiającym spływanie
z nich kropelek wody.
Sztywne
poszycie
Zalety:
Gwarantuje solidne i trwałe
podłoże pod pokrycie i izolację.
Poprawia sztywność więźby
dachowej.
Może zwiększać izolacyjność
termiczną połaci.
Jest łatwe w układaniu.
Poprawia izolacyjność
akustyczną połaci, co oznacza
na przykład, że jest zdolne
wyciszyć odgłosy deszczu
bębniącego w pokrycie z blachy.
Można się po nim wygodnie
i bezpiecznie poruszać podczas
wykonywania prac dekarskich
lub remontowych.
Wady:
Jego budowa wydłuża
odrobinę czas prac dekarskich.
Wymaga zbudowania
solidniejszej więźby, bo będzie
dla niej dodatkowym
obciążeniem.
Może podnieść koszt
wykonania dachu, choć czasem
bywa, że łączna cena poszycia
z papą jest niższa niż markowej
folii dachowej.
www.zbuduj.pl
Zbuduj dom
47
poradnik budowlany
rym można obudować więźbę
dachową. Powstaje ze sklejenia kilku warstw drewnianego
forniru o grubości ok. 1,5 mm.
Każda z nich jest ukierunkowane prostopadle do poprzedniej. Taka budowa zapewnia dużą sztywność, odpowiednią sprężystość i wytrzymałość naodkształcenia.
Płyty ze sklejki mają długość
152-250 cm i szerokość 125-
Złota rada
fot. J. Sosiński
Optymalna
wentylacja
Jeśli chcemy mieć dobrze
przewietrzany dach
ze sztywnym poszyciem,
ułóżmy ocieplenie tak,
żeby się z nim nie stykało.
Gdy pozostawimy między
poszyciem a materiałem
termoizolacyjnym
3-5-centymetrową szczelinę
i zapewnimy doprowadzenie
i odprowadzenie z niej
powietrza, para gromadząca
się w połaciach będzie miała
umożliwione bezpieczne
ujście. Nie dotyczy to
oczywiście dachów,
w których sztywne poszycie
ma być zrobione z płyt
przepuszczających parę.
48
Zbuduj dom
kwiecień2010
styczeń
2010
152 cm. Ich grubość może wynosić 3-50 mm. Zazwyczaj wytwarzane są z drewna drzew
liściastych, takich jak brzoza,
topola, buk czy olcha. Krawędzie płyt sklejkowych mogą
być proste, ścięte lub wyprofilowane we wpust i wypust. Zaletą sklejki jest to, że łatwo nią
obudowywać zakrzywione elementy połaci, np. faliste narożniki lub daszki lukarn typu
wole oko.
Co na poszycie?
Na sztywnym poszyciu tradycyjnie układa się materiał hydroizolacyjny. Przeważnie jest
to papa. Najlepsza będzie termozgrzewalna papa podkładowa o grubości 3-5 mm, zbrojona tkaniną szklaną lub poliestrową. Papie nie można odmówić pewnej zalety – zaizolowane nią sztywne poszycie
może przez bardzo długi czas
znosić bez uszczerbku trudne warunki pogodowe. Papie
niestraszna jest bowiem woda,
mróz lub promienie słoneczne. Warto więc ją wybrać, jeśli
nie zamierzamy od razu układać pokrycia.
Ważne zasady
Poszycie pod blachę płaską
wykonuje się z desek o prostych krawędziach. Powinny być one przybijane prostopadle do krokwi, w odstępach
ok. 5 mm. Tradycyjnie nie robi się już na nich hydroizolacji, choć dopuszczalne jest stosowanie specjalnych membran
wentylacyjnych. Jeśli poszycie
pod gonty bitumiczne ma być
z desek, powinny być one profilowane, aby dało się łączyć je
na pióro i wpust. Tylko wów-
fot. R. Szarapka
Płyty ze sklejki wodoodpornej to kolejny materiał, któ-
Specjalne membrany
dachowe są lżejsze i cieńsze
niż papa, ale na tyle
wytrzymałe, że mogą być
mocowane do deskowania lub
poszycia z płyt. Często też ich
struktura umożliwia skuteczną
wentylację spodu pokrycia
czas możliwe jest uzyskanie
jak najrówniejszej powierzchni. Gonty mają to do siebie, że
nawet niewielkie wybrzuszenia lub odstające krawędzie
byłyby później dobrze widoczne na powierzchni zrobionego
z nich pokrycia. Warto tu stosować płyty, gdyż łatwiej z nich
uzyskać równą i wystarczająco gładką powierzchnię. Płyty
mocuje się dłuższymi bokami
prostopadle do krokwi. Kolejne rzędy przesuwa się względem siebie o połowę długości. Między rzędami płyt trzeba pozostawiać około 5 mm
szczeliny, aby mogły one swobodnie pracować, czyli na
przemian kurczyć się i rozszerzać w wyniku zmian wilgotności. Płyty w rzędzie łączy się
zaś na styk, bez żadnych szczelin. W przypadku wielofunkcyjnych płyt MFP zalecane jest
dodatkowe sklejenie połączeń
specjalnym klejem ze sztucznej żywicy.
Deskowanie pod pokrycia profilowane powinno być wyko-
nane identycznie jak pod blachę płaską. Deski do łączenia
na pióro i wpust nie będą więc
tu potrzebne. Warto natomiast
wykorzystać płyty. Najkorzystniejsze będą pilśniowe otwarte dyfuzyjnie. Nie trzeba będzie
wtedy kłaść na poszyciu żadnej
hydroizolacji. Płyty takie układa się, łącząc ich krawędzie
na pióro i wpust oraz przybijając do krokwi gwoździami odpornymi na korozję albo mocując wkrętami samonawiercającymi. Gwoździe lub wkręty roz-
mieszcza się co 30 cm w środkowej części płyt i co 15 cm po
ich obwodzie. Wszystkie styki
można też dodatkowo uszczelnić specjalną taśmą samoprzylepną. Koniecznie natomiast
trzeba obkleić styki między płytami, które docinaliśmy.
Mariusz Kaniewski
Ile to kosztuje?
Wielofunkcyjna
płyta MFP
Z profilowanymi krawędziami
na pióro i wpust.
Zastosowanie: poszycia
dachowe, pokrycia podłóg,
stropów, ścian, wykańczanie
pomieszczeń, gdzie
szczególnym atutem jest
naturalna barwa drewna
Wymiary zewnętrzne:
2500 x 615 mm
Wymiary pokrycia:
2490 x 605 mm
Grubość:
12, 15, 18, 22, 25 mm
Opakowanie: 32-60 sztuk
Cena (brutto z lutego 2010 r.):
21,96 zł za m2
fot. PFLEIDERER
Płyty takie, podobnie jak płyty OSB i MFP, są przystosowane do łączenia na pióro i wpust. Ich grubość wynosi 16 mm. Można je stosować, o ile pokrycie ma kąt nachylenia nie mniejszy niż 15°.
abc budowania