Gramatyka opisowa języka polskiego

Sylabus modułu kształcenia
Lp.
Element
Opis
1
Nazwa
modułu
Gramatyka opisowa języka polskiego
2
Instytut
Humanistyczny
3
Kod
przedmiotu
PPWSZ - FP - 1 – 122 – s
4
filologia polska, studia pierwszego stopnia, profil praktyczny
Kierunek,
poziom i profil
kształcenia
5
Rok studiów,
semestr
rok I, semestr I i II
6
Rodzaj zajęć,
liczba godzin
60 godzin wykładu, 60 godzin ćwiczeń
7
Punkty ECTS
Praco
chłon
ność
10
Zajęcia z bezpośrednim udziałem nauczyciela
Wykłady
2 (60g)
Ćwiczenia, Konsultacje
seminaria obowiązko
we
2(60g)
Prowadzący
zajęcia
Projekty,
opracowani
a
(1g)
Nauka
własna
6(150g)
prof. dr hab. Józef Kąś
9
Egzaminator / prof. dr hab. Józef Kąś
Zaliczający
10
Wymagania Znajomość podstawowej terminologii gramatycznej z zakresu szkoły podstawowej.
(kompetencje)
wstępne
11
Cel
przedmiotu
12
Efekty
kształcenia
Inne
10 (270g)
Suma
8
Egzaminy
Praca własna studenta
Zapoznanie studentów z zasadami opisu języka polskiego, jego właściwościami systemowymi.
Przygotowanie studentów do pracy z uczniami szkoły podstawowej i gimnazjum w zakresie
nauki o języku poprzez wyposażenie ich w podstawową terminologię językoznawczą i
nauczenie umiejętności praktycznej analizy zjawisk językowych.
Zapoznanie studentów z podstawowymi normami poprawności językowej i przygotowanie ich
do samodzielnej pracy w tym zakresie.
Efekt
Odniesienie
Odniesienie do
do efektów
efektów obszarowych
kierunkowych
Ma wiedzę o hierarchicznej strukturze języka w
zakresie systemu, jak i tekstu.
K_W01
H1P_W01, H1P_W02,
H1P_W03
Zna podstawową terminologię wykorzystywaną w
opisie struktury języka.
K_W03
H1P_W01, H1P_W02,
H1P_W03
Potrafi wskazać poszczególne elementy struktury
języka, zinterpretować ich właściwości i określić
powiązania z innymi jednostkami.
K_U02
H1P_U02, H1P_U03,
H1P_U10, H1P_U12
Zapoznając się z różnymi interpretacjami niektórych
problemów z zakresu opisu języka, rozumie
konieczność stałego kształcenia się w związku z
uprawianiem zawodu nauczyciela-polonisty.
K_K01
H1P_K01
13
Forma i
warunki
potwierdzenia
efektu
kształcenia
Efekt
1-4
Sposób potwierdzenia (weryfikacji)
Aktywne uczestnictwo w merytorycznej dyskusji na zajęciach.
Zaliczenie cząstkowych sprawdzianów pisemnych.
Zaliczenie egzaminu końcowego.
14
Język jako narzędzie komunikacji społecznej.
Treści
merytoryczne System językowy, jego hierarchiczna struktura.
przedmiotu Opis języka na poszczególnych poziomach systemu:
Fonetyka i fonologia:
Pojęcie głoski. Artykulacja głosek. Zasady opisu głosek.
Głoska a fonem. Cecha dystynktywna. System fonologiczny.
Morfologia:
Pojęcie morfemu. Typy i funkcje morfemów. Struktura morfologiczna wyrazu.
Morfonologia. Typy alternacji.
Słowotwórstwo. Podstawa słowotwórcza i formant. Typy formantów. Kategoria słowotwórcza.
Otwartość kategorii słowotwórczych.
Fleksja. Kategorie morfologiczne (części mowy). Temat fleksyjny i końcówka. Kategorie
fleksyjne, ich wykładniki. Końcówki równoległe i oboczne. Kryteria dystrybucji końcówek
równoległych. Deklinacje i koniugacje oraz właściwe im kategorie fleksyjne.
Składnia:
Wypowiedzenie. Zdanie.
Funkcje składniowe (części zdania), ich szczegółowa charakterystyka.
Zdanie pojedyncze i złożone, ich typy. Równoważnik zdania.
Wskaźniki zespolenia.
Wykres zdania uwzględniający jego strukturę linearną.
15
J. Strutyński, Gramatyka polska, Kraków 2005 (lub inne).
Wykaz
Encyklopedia języka polskiego, Wrocław 1991.
literatury
podstawowej Z. Klemensiewicz, Podstawowe wiadomości z gramatyki języka polskiego, Kraków 1952 i
nast.
S. Jodłowski, Podstawy polskiej składni, Warszawa 1976 i nast.
R. Grzegorczykowa, Zarys słowotwórstwa polskiego, Warszawa 1972 i nast.
16
B. Wierzchowska, Wymowa polska, Warszawa 1971.
Wykaz
A. Wilkoń, Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Katowice 1987.
literatury
uzupełniającej J. Tokarski, Fleksja polska, Warszawa 1973.
R. Przybylska, O języku polskim, Kraków 2002.