Program profilaktyki 2016/2017 - Zespół Szkół Gastronomiczno
Transkrypt
Program profilaktyki 2016/2017 - Zespół Szkół Gastronomiczno
Program Profilaktyki w Zespole Szkół Gastronomiczno – Hotelarskich w Gdańsku Zatwierdzony na posiedzeniu Rady Pedagogicznej w dniu 31.08.2016 Zatwierdzony na zebraniu Rady Rodziców w dniu 14.09.2016 1 Spis treści I Podstawy prawne…………………….……………………………………………………………………………..3 II Diagnoza środowiska szkolnego…………………………………………………………………………………..5 III Założenia teoretyczne programu…………………………………………………………………………………6 IV Cele programu……………………………………………………………………………………………………8 V Adresaci programu………………………………………………………………………………………………..9 VI Opis planowanych zadań i metod pracy…………………………………………………………………………10 Propagowanie zdrowego stylu życia Kształtowanie umiejętności psychospołecznych Profilaktyka uzależnień Profilaktyka agresji i przemocy w szkole 5. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna 1. 2. 3. 4. VII Monitorowanie i ewaluacja programu…………………………………………………………………………21 VIII Załączniki……………………………………………………………………………………………………..22 Załącznik nr 1: Scenariusz zajęć profilaktycznych „Komunikaty „ja” - jak mówić i swoich uczuciach?”…………………………….23 Załącznik nr 2: Scenariusz zajęć „Stres pod kontrolą” …………………………………………………………………………………25 Załącznik nr 3: Scenariusz zajęć integracyjnych ……………………………………………………………………………………….29 Załącznik nr 4: Scenariusz zajęć profilaktycznych „Narkotyki i dopalacze – nie warto!” ……………………………………………..31 Załącznik nr 5: Ankieta n/t poczucia bezpieczeństwa w szkole ………………………………………………………………………..33 Załącznik nr 6: Ankieta dla rodziców uczniów rozpoczynających szkołę ……………………………………………………………..35 Załącznik nr 7: Scenariusz zajęć „Czy potrafię się uczyć, czyli odkrywam swój potencjał” …………………………………………..38 Załącznik nr 8: Ankieta przyczyn niepowodzeń szkolnych ……………………………………………………………………………40 Załącznik nr 9: Ankieta dot. zachowań ryzykownych u uczniów ………………………………………………………………………44 Załącznik nr 10 Wykaz miejsc udzielających pomocy i instytucji wspomagających …………………………………………………..46 2 I Podstawy prawne Konwencji o prawach dziecka Art. 33. Konstytucji Rzeczpospolitej. Art. 72. Kodeksie postępowania karnego z dnia 6 kwietnia 1997 r. Art. 304. Kodeksie postępowania cywilnego, Art. 572 (Dział II, rozdział 2) Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991r. ze zmianami wynikającymi z ustawy z dnia 29 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ze zmianami z ustawy z dnia 4 stycznia 2013r. o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Ustawie o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej z dnia 8 kwietnia 2010 r. (Dz. U. 2010 r. Nr 81, poz. 529) Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem (Dz. U. z 2003 r. Nr 26, poz. 226). Ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz. U. Nr 180, poz. 1493) Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii ze zmianami wynikającymi z ustawy z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw Ustawie o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 23 lipca 2008 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 180 poz. 1108) 3 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informatycznej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół ze zmianami wynikającymi z rozporządzenia z dnia 9 lutego 2007r Rozporządzenie Ministra Edukacji i Sportu z dnia 31 grudnia 2002r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach ze zmianami wynikającymi z rozporządzenia z dnia 22 lipca 2011r. 4 II Diagnoza środowiska szkolnego Podstawą do opracowania szkolnego programu profilaktyki są informacje zebrane od nauczycieli, rodziców i uczniów za pomocą: Obserwacja zachowań i problemów młodzieży na teranie szkoły oraz w sytuacjach pozalekcyjnych Analizy przeprowadzonych ankiet Analizy problemów edukacyjnych i wychowawczych zgłaszanych do pedagoga i psychologa szkolnego oraz wychowawców (analiza dokumentacji, rozmowa) Analizy problemów zdrowotnych rejestrowanych i dostrzeganych przez pielęgniarkę szkolną Analizy problemów zgłaszanych przez rodziców (konsultacje indywidualne, zebrania klasowe) 5 III Założenia teoretyczne programu PROFILAKTYKA TO ZAPOBIEGANIE PROBLEMOM ZANIM ONE WYSTĄPIĄ Szkolny program profilaktyki Zespołu Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich w Gdańsku opiera się na rozumieniu profilaktyki jako procesu zmierzającego do: wspierania pełnego rozwoju uczniów w zakresie zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego, wspomagania uczniów w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, ograniczania i likwidowania czynników zaburzających ten rozwój i zdrowe życie. Działania profilaktyczne szkoły prowadzone są na trzech poziomach, w zależności od stopnia ryzyka: 1. Profilaktyka uniwersalna – skierowana jest do wszystkich uczniów, bez względu na stopień ryzyka – całej społeczności szkolnej. Podejmowane działania skupiają się wokół zagadnień związanych z promocją zdrowego stylu życia, rozwijaniem postawy dbałości o zdrowie własne i innych ludzi, umiejętności dokonywania świadomych wyborów. To również rozwijanie postawy asertywności, kształtowanie umiejętności radzenia sobie z emocjami w sytuacji przeżywania trudnych sytuacji życiowych. Profilaktyka uniwersalna ma na celu przeciwdziałanie pierwszym próbom podejmowania zachowań ryzykownych lub opóźnienie inicjacji. 2. Profilaktyka selektywna – skierowana jest do grupy zwiększonego ryzyka, czyli do uczniów, którzy w stopniu wyższym niż przeciętny są narażone na rozwój zaburzeń. Profilaktyka selektywna koncentruje się na zagrożonych grupach młodzieży, które cechuje wysoka ekspozycja na czynniki ryzyka. Celem jest tworzenie warunków, które umożliwiają wycofanie się z zachowań ryzykownych. 6 3. Profilaktyka wskazująca - skierowana jest do grupy uczniów, w której rozwinęły się już symptomy zaburzeń, w tym związane z uzależnieniem od substancji psychoaktywnych. Obejmuje ona działania interwencyjne i terapeutyczne, mające na celu zablokowanie pogłębiania się zaburzeń i zachowań destrukcyjnych oraz umożliwienie powrotu do prawidłowego funkcjonowania społecznego. W związku z powyższym, działania podejmowane w ramach programu obejmują: tworzenie Szkolnego Programu Profilaktyki w oparciu o diagnozę potrzeb uczniów, ich problemów, możliwości oraz uwarunkowań społecznych, profilaktykę, rozumianą jako zapobieganie występowania niepożądanych procesów i zjawisk, jako system działań wzmacniających lub podtrzymujących dodatnie społecznie postawy uczniów, realizowaną podczas działalności edukacyjnej szkoły, tj. w ramach godzin z wychowawcą i w postaci różnych odrębnych zajęć profilaktyczno – edukacyjnych, profilaktykę, rozumianą jako koncentrowanie się na wzmacnianiu czynników chroniących (profilaktyka I-rzędowa), czyli: rozwijanie zainteresowań uczniów oraz przeciwdziałanie niepowodzeniom szkolnym, wspomaganie rozwoju moralnego uczniów, działania integrujące szkołę, stwarzanie uczniom możliwości przynależenia do pozytywnych grup rówieśniczych i kół zainteresowań, zespołów sportowych (wskazanie alternatyw), wspomaganie rodziców w prawidłowym pełnieniu przez nich funkcji opiekuńczych i wychowawczych. 7 IV Cele programu Celem głównym programu profilaktyki Zespołu Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich w Gdańsku jest planowanie i wdrażanie oddziaływań profilaktycznych na ucznia, jego środowisko w celu przygotowania do zdrowego stylu życia i zminimalizowania negatywnych wpływów środowiska. Cele szczegółowe: 1. Propagowanie zdrowego stylu życia oraz zachowania i zasad bezpieczeństwa 2. Kształtowanie umiejętności społecznych 3. Profilaktyka uzależnień 4. Profilaktyka agresji i przemocy w szkole 5. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna 8 V Adresaci programu i treści do nich kierowane 1. uczniowie: nabywanie poprawnych umiejętności psychospołecznych rozwijanie asertywności, komunikacji interpersonalnej, empatii i poczucia własnej wartości rozwijanie umiejętności prowadzenia zdrowego trybu życia motywowanie do podejmowania osobistych, odpowiedzialnych wyborów uczenie akceptowanych społecznie sposobów spędzania wolnego czasu przekazanie rzetelnej wiedzy o konsekwencjach zachowań ryzykownych 2. rodzice: podnoszenie wiedzy i umiejętności wychowawczych i opiekuńczych rodziców współudział rodziców w określaniu kierunków działań profilaktycznych współudział rodziców w rozwiązywaniu konfliktów klasowych i szkolnych pomoc rodzicom w rozwiązywaniu problemów dziecka 3. nauczyciele podnoszenie wiedzy i doskonalenie kompetencji wychowawczych nauczycieli rozwijanie umiejętności dobrej współpracy na linii nauczyciel – uczeń, nauczyciel – rodzic wyciąganie odpowiednich konsekwencji przez nauczycieli wobec nieprawidłowych zachowań uczniów 9 VI Opis planowanych zadań i metod pracy 1. Cel: Propagowanie zdrowego stylu życia Zadania 1. Dbałość o higienę ciała i umysłu 2. Promowanie zasad zdrowego odżywiania Metody pracy Termin Odpowiedzialni Pogadanki na lekcjach wychowawczych propagujące zdrowy styl życia całorocznie Wychowawcy Realizacja programu „Profilaktyka raka piersi” oraz programu zapobiegającego zakażeniom wirusem HPV całorocznie Zapewnienie opieki medycznej i stomatologicznej w szkole całorocznie Nauczyciel WDŻ, Koordynatorzy programu Pielęgniarka, stomatolog Warsztaty profilaktyczne HIV/AIDS we współpracy z Pomorskim Domem Nadziei corocznie Pedagog Zwracanie uwagi na higienę, wzroku, słuchu, zębów poprzez pogadanki, instruktaż, filmy, plakaty całorocznie Wszyscy nauczyciele, pielęgniarka Zapewnienie właściwego oświetlenia sztucznego i naturalnego w szkole. Stała dbałość o czystość punktów świetlnych całorocznie Pracownicy obsługi wg planu pracy szkoły Nauczyciele przedmiotów gastronomicznych wg tematyki godzin wychowawczych Pielęgniarka szkolna Wychowawcy klas Organizacja konkursów gastronomicznych, konkursów wiedzy o żywieniu Zapewnienie uczniom udziału w przygotowaniu imprez okolicznościowych Przeprowadzenie lekcji wychowawczych na temat właściwego odżywania się oraz następstw, jakie niesie ze sobą odchudzanie bądź nadmierne jedzenie 10 Warsztaty ze studentami medycyny IFMSA-Poland w ramach projektu „Zaburzenia odżywiania” Udział uczniów w projekcie Erasmus+„Eat right, be bright” 3. Wdrażanie do aktywnego wypoczynku i rekreacji 4. Kultura czasu wolnego 5. Zapobieganie zagrożeniom zdrowia i życia – wypadki, urazy Przestrzeganie odpowiedniej proporcji: nauka-czas wolny, poprzez organizację czynnego wypoczynku: rozgrywek sportowych, wycieczek, rajdów, biwaków, Dnia Sportu, grillowanie na terenie szkoły w zależności od terminów Psycholog całorocznie Koordynator projektu wg planu pracy szkoły Wszyscy nauczyciele i pracownicy obsługi Systematyczny udział w zajęciach wychowania fizycznego całorocznie Nauczyciele w-f Praktyki zagraniczne całorocznie Koordynatorzy projektu wg planu kół zainteresowań Wychowawcy, opiekunowie kół i konkursów Zapewnienie uczniom dostępu do biblioteki i czytelni z aneksem internetowym całorocznie Nauczyciel bibliotekarz Edukacja kulturalna poprzez organizację wyjść do muzeów, kina, teatru, opery całorocznie Wychowawcy, wszyscy nauczyciele całorocznie Nauczyciele przedmiotu Nauczyciele przedmiotów, Szkolny Inspektor Bhp Zajęcia w kołach zainteresowań i kołach sportowych. Udział w konkursach recytatorskich, ortograficznych, polonistycznych, teatralnych Lekcje etyki Przeprowadzanie szkoleń w zakresie bhp na zajęciach lekcyjnych, tj. fizyka, chemia, EDB, biologia, pracownia komputerowa, przedmioty zawodowe Szkolenie w praktycznych zakresie BHP uczniów na zajęciach wg planów nauczania w pierwszym dniu praktyk Zakłady pracy Kierownik szkolenia praktycznego 11 2. Cel: Kształtowanie umiejętności psychospołecznych Zadania 1. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych Metody pracy Termin Odpowiedzialni wg tematyki godzin wychowawczych Wychowawcy, wszyscy nauczyciele, pedagog, psycholog na bieżąco Pedagog, psycholog wg tematyki godzin wychowawczych Wychowawcy „Stres pod kontrolą” dla maturzystów, prowadzony przez PPP1 w zależności od terminów Psycholog, Pedagog Zajęcia z pedagogiem szkolnym w ramach przedmiotu „Wychowanie do życia w rodzinie” wg planu lekcji Pedagog Godziny wychowawcze z wykorzystaniem filmu edukacyjnego „Lekcje przestrogi”, których poruszany jest problem sekt wg tematyki godzin wychowawczych Wychowawcy, wszyscy nauczyciele, pedagog, psycholog Organizowanie pomocy koleżeńskiej – koła samopomocy uczniowskiej w klasach np. wspólne odrabianie lekcji w miarę potrzeb Wychowawcy i uczniowie Wyjazdy, wycieczki, biwaki, ogniska, imprezy szkolne i pozaszkolne całorocznie Wychowawcy klas wg terminów projektu Koordynator projektu Pogadanki, dyskusje na godzinach do dyspozycji wychowawcy /załącznik nr 1/ Indywidualne rozmowy wspierające z pedagogiem i psychologiem szkolnym: a) zajęcia terapeutyczne np. ćwiczenia umiejętności empatii, rozpoznawanie zachowań asertywnych, agresywnych b) kierowanie uczniów do poradni specjalistycznych Zajęcia n/t radzenia sobie ze stresem do dyspozycji wychowawcy /załącznik nr 2/ 2. Wzmacnianie poczucia przynależności do grupy klasowej/ szkolnej Praktyki zagraniczne 12 3. Kształtowanie poprawnej komunikacji Warsztaty integracyjne ze środowiskiem szkolnym i klasowym dla uczniów klas pierwszych /załącznik nr 3/ wrzesień Psycholog Prowadzenie kół, dzięki którym uczniowie nawiązują kontakty przez wspólne zainteresowania, hobby całorocznie Wszyscy nauczyciele, pedagog, psycholog Uczenie uczniów sposobów komunikowania swoich potrzeb oraz porozumiewania się z otoczeniem na bieżąco Wszyscy nauczyciele pedagog, psycholog wg programów nauczania Wychowawcy, nauczyciele przedmiotów zawodowych Przeprowadzenie na godzinie wychowawczej i lekcjach przedmiotów zawodowych zajęć n/t komunikacji interpersonalnej, asertywności oraz technik rozwiązywania konfliktów Wspieranie rodziców w komunikacji: rodzic – dziecko 4. Wzmacnianie postaw prospołecznych Szerzenie akcji charytatywnych Prowadzenie Koła Wolontariatu 5. Zapoznanie uczniów z aspektami racjonalnego podejmowania decyzji trudnościach wzajemnej na bieżąco Wszyscy nauczyciele pedagog, psycholog całorocznie Wszyscy nauczyciele Opiekun koła Zapoznanie uczniów z formami rozliczeniowymi – zajęcia prowadzone przez Bank Milenium w zależności od terminów Zajęcia dot. praw i obowiązków obywatela prowadzone przez sędziów Sądu Rejonowego lub Wojewódzkiego w zależności od terminów Nauczyciele przedmiotów hotelarskich Kształtowanie postawy przedsiębiorczości i aktywności gospodarczej na rynku pracy poprzez przedmioty: podstawy przedsiębiorczości, działalność gospodarcza, marketing usług hotelarskich wg programów nauczania Nauczyciele przedmiotów hotelarskich Nauczyciele przedmiotów 13 3. Cel: Profilaktyka uzależnień Zadania 1. Dostarczanie wiedzy uczniom o szkodliwości palenia papierosów, picia alkoholu, zażywania narkotyków, nadmiernego korzystania z komputera i Internetu oraz nałogowym hazardzie poprzez realizację wybranych programów profilaktycznych Metody pracy Termin Odpowiedzialni Organizacja warsztatów profilaktycznych przy współpracy z placówkami specjalistycznymi np. „Monar”, „Mrowisko”, „Fundacja Pomorski Dom Nadziei”, GCPU oraz instytucjami: policja, straż miejska wg planu pracy pedagoga i psychologa Psycholog, pedagog całorocznie Wychowawcy, pedagog, psycholog Zajęcia na temat uzależnień behawioralnych na lekcjach godziny wychowawczej wg tematyki godzin wychowawczych Wychowawcy, wszyscy nauczyciele Organizacja wycieczek do placówek terapeutycznych całorocznie Pedagog, psycholog całorocznie Wychowawcy, pedagog, psycholog ??? Pedagog całorocznie Pedagog Godziny wychowawcze z wykorzystaniem filmów edukacyjnych „Lekcje przestrogi”, których poruszany jest problem narkomanii, alkoholizmu Warsztaty projekcje filmów dvd, referaty, prelekcje, plakaty n/t uzależnień (załącznik nr 4) Realizacja w wybranych klasach programu „ARS, czyli jak dbać o miłość” Działalność Szkolnego Koła Profilaktycznego Udział w projekcie GCPU „Trzeźwa Jazda” Psycholog, Pedagog całorocznie Udostępnienie rodzicom i uczniom informacji n/t instytucji pomocowych zajmujących się problemem uzależnień całorocznie Psycholog/ pedagog Udostępnienie materiałów propagujących wiedzę o skutkach nałogów (broszurki, ulotki, plakaty) 14 2. Przestrzeganie zakazu używania środków psychoaktywnych na terenie szkoły Dyżury nauczycieli na przerwach 3. Ochrona przed negatywnym wpływem mass-mediów Prowadzenie zajęć z młodzieżą o roli mediów w kształtowaniu negatywnych wzorców zachowań (j. polski, przedmioty zawodowe, godziny wychowawcze) całorocznie Wszyscy nauczyciele i pracownicy obsługi Stosowanie procedury dyscyplinujących wobec ucznia nie przestrzegającego statutu szkoły wg programów nauczania Nauczyciele j. polskiego, wychowawcy, nauczyciele przedmiotów zawodowych Wychowawcy Godziny wychowawcze z wykorzystaniem filmów edukacyjnych „Lekcje przestrogi”: uzależnienia od multimediów wg tematyki godzin wychowawczych Przeprowadzenie zajęć na podstawie scenariuszy Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę (www.edukacja.fdds.pl) pt. Przytul hejtera, Seksting, W sieci wg tematyki godzin wychowawczych Wychowawcy, psycholog, pedagog Przekazanie informacji n/t zasad dostępu uczniów do internetu zgodnych z Polityką ochrony ucznia przed krzywdzeniem i zapewnienia bezpieczeństwa całorocznie Administrator sieci, wszyscy nauczyciele 15 4. Cel: Profilaktyka agresji i przemocy w szkole Zadania 1.Zwiększanie bezpieczeństwa uczniów w miejscach szczególnie zagrożonych (w szkole, na boisku, w drodze do szkoły); podnoszenie kultury słowa; eliminowanie wulgaryzmów ze słownika ucznia Metody pracy Termin Odpowiedzialni Stała obserwacja zachowania uczniów w klasie, szkole, otoczeniu szkoły i w miejscach pozaszkolnych (np. na wycieczce, w kinie, w teatrze) całorocznie Zapoznanie uczniów z zasadami bezpiecznego funkcjonowania w szkole i poza nią w ramach godzin z wychowawcą, edukacji dla bezpieczeństwa całorocznie Koordynator ds. bezpieczeństwa, wszyscy nauczyciele i pracownicy obsługi Koordynator ds. bezpieczeństwa Dyżury nauczycieli i uczniów podczas przerw wg planu dyżurów Wszyscy nauczyciele całorocznie Pracownicy obsługi, wszyscy nauczyciele listopad psycholog, pedagog, wicedyrektor ds. wychowawczych Rozmowy wychowawcze na godzinach wychowawczych (przestrzeganie uczniów przed kradzieżami) na bieżąco Wychowawcy Zajęcia z funkcjonariuszami Straży Miejskiej „Nie szkodzić, czyli odpowiedzialność nieletnich za czyny karalne” w zależności od terminów Pedagog, psycholog Systematyczne zwracanie uwagi uczniom, żeby nie zabierali większej sumy pieniędzy, telefonów komórkowych i innych wartościowych rzeczy na bieżąco Wszyscy nauczyciele Mediacje w relacjach uczeń-nauczyciel, uczeń-rodzic, uczeń-uczeń na bieżąco Koordynator ds. bezpieczeństwa, pedagog, psycholog, Monitorowanie stanu bezpieczeństwa uczniów w szkole poprzez kontrolę osób wchodzących do szkoły oraz całodobowy monitoring- kamery Diagnoza poczucia /załącznik 5/ 2.Wzmacnianie poczucia odpowiedzialności za mienie własne i pożyczone 3. Przeciwdziałanie i redukowanie agresji (fizycznej i psychicznej) w bezpieczeństwa wśród uczniów 16 szkole, domu i środowisku lokalnym 5. Kontrola zachowań oraz frekwencji uczniów Godziny wychowawcze z wykorzystaniem filmów edukacyjnych „Lekcje przestrogi”, których poruszany jest problem przemocy wg tematyki godzin wychowawczych wychowawcy Pedagog, psycholog, wychowawcy Przeprowadzenie zajęć na podstawie scenariuszy Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę (www.edukacja.fdds.pl) pt. Przemoc rówieśnicza, Przemoc w rodzinie wg tematyki godzin wychowawczych Wychowawcy, psycholog, pedagog Rozmowy z uczniami zachowującymi się agresywnie oraz z ich rodzicami n/t konfliktów w rodzinie całorocznie Psycholog, pedagog, Zespół Wychowawczy Kształtowanie świadomości prawnej uczniów poprzez spotkania z policjantami i Strażą Miejską w ramach programu: „Nie szkodzić, czyli odpowiedzialność nieletnich za czyny karalne” w zależności od terminów Pedagog, psycholog Zastosowanie procedur wynikających z Polityki Ochrony uczniów przed krzywdzeniem i zapewnienia bezpieczeństwa w ZSGH w Gdańsku całorocznie Wszyscy pracownicy szkoły Realizacja działań wynikających z procesu certyfikacji programu „Chronimy Dzieci” Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę. całorocznie Wszyscy pracownicy szkoły Prowadzenie klasowych zeszytów uwag Comiesięczna analiza frekwencji uczniów wszystkich klas Stosowanie procedur dyscyplinujących uczniów na bieżąco Wychowawcy, Zespół Wychowawczy, Komisja Dyscyplinująca 17 5. Cel: Pomoc psychologiczno-pedagogiczna Zadania 1. Rozpoznawanie sytuacji środowiskowej i indywidualnych potrzeb uczniów Metody pracy Termin Odpowiedzialni Przeprowadzenie ankiety dla rodziców uczniów rozpoczynających szkołę celem uzyskania informacji n/t sytuacji rodzinnej i osobistej uczniów pod kątem problemów dydaktycznych, opiekuńczych i zdrowotnych – załącznik nr 6 Przeprowadzenie rozmów z wychowawcami klas I n/t sytuacji rodzinnej i osobistej uczniów pod kątem problemów dydaktycznych, opiekuńczych i zdrowotnych wrzesień Analiza dokumentów uczniów w celu wyłonienia osób z potencjalnymi problemami psycholog, pedagog, wychowawcy klas I, wicedyrektor ds. wychowawczych Rozmowy indywidualne z uczniami i rodzicami określające ewentualne formy pomocy Sporządzenie bazy danych uczniów pod kątem określonych potrzeb 2. Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym uczniów Prowadzenie zajęć dotyczących metod skutecznego uczenia się - scenariusz godziny wychowawczej dla klas pierwszych Czy potrafię się uczyć, czyli odkrywam swój potencjał załącznik nr 7 wrzesień wychowawcy klas I Badanie przyczyn niepowodzeń szkolnych - załącznik nr 8 styczeń psycholog, pedagog Kształtowanie umiejętności planowania i organizowania czasu – układanie planów pracy na bieżąco psycholog, pedagog Organizowanie w obrębie klasy pomocy koleżeńskiej, wspomaganie ucznia mającego trudności w nauce przez nauczyciela, chwalenie jego postępów, zajęcia wyrównawcze całorocznie wszyscy nauczyciele 18 3. Prowadzenie badań i działań diagnozujących problemy uczniów 4.Współpraca z rodzicami Zachęcanie i motywowanie uczniów do udziału w kółkach zainteresowań, zawodach, konkurach, olimpiadach całorocznie wszyscy nauczyciele Diagnoza zachowań ryzykownych uczniów - załącznik nr 9 Listopad psycholog, pedagog Diagnoza indywidualnych potrzeb uczniów, analiza przyczyn niepowodzeń szkolnych poprzez obserwacje zachowania uczniów, wywiady psychologiczne i środowiskowe z uczniem i rodzicem ucznia na bieżąco psycholog, pedagog Wrzesień – termin pierwszej wywiadówki Pedagog, psycholog Całorocznie Wychowawcy Nauczyciele psycholog, pedagog Zapoznanie rodziców uczniów klas pierwszych z pedagogiem i psychologiem szkolnym Zapoznanie rodziców uczniów z działaniami szkoły wynikającymi z programu profilaktyki Organizowanie grupy wsparcia dla rodziców uczniów klas pierwszych i drugich, prowadzone przez terapeutki MONAR cykl zajęć co 2 lata Pedagogizacja rodziców – spotkania na wywiadówkach, ulotki informacyjne z wykazem miejsc pomocy, tablica informacyjna dla rodziców, informacje na stronie internetowej, komunikacja drogą elektroniczną wg harmonogramu wywiadówek, godzin pracy psychologa/ pedagoga szkolnego Wychowawcy, pedagog, psycholog całorocznie Wychowawcy, pedagog, psycholog wg harmonogramu wywiadówek, godzin pracy psychologa/ pedagoga szkolnego Wychowawcy, pedagog, psycholog Informowanie o propozycjach działań dla uczniów, objętych pomocą Rozmowy z rodzicami n/t przyczyn niepowodzeń szkolnych w ramach zebrań klasowych oraz indywidualnych spotkań z rodzicami 19 5. Tworzenie biblioteczki profilaktycznej w szkole Udostępnienie rodzicom i uczniom informacji n/t instytucji pomocowych – załącznik nr 10 całorocznie Psycholog, pedagog Gromadzenie i udostępnianie materiałów profilaktycznych w bibliotece szkolnej Całorocznie Nauczyciele, Bibliotekarze Całorocznie Biblioteczka pedagoga i psychologa szkolnego Pedagog, psycholog 20 VII Monitorowanie i ewaluacja programu 1. Program monitorują: Wicedyrektor ds. wychowawczych Zespół wychowawczy Szkolny koordynator ds. bezpieczeństwa Wychowawcy klas Pedagog szkolny Psycholog szkolny Inspektor ds. BHP Społeczny Inspektor Pracy Służba zdrowia Zespół ds. ewaluacji 2. Przewidywane formy monitoringu: Ewaluacja bieżąca Ewaluacja okresowa Sprawozdania składane dwa razy w roku szkolnym 3. Program jest ewaluowany przez Zespół ds. ewaluacji przy współpracy z pedagogiem i psychologiem szkolnym, służbą medyczną, inspektorem ds. BHP i społecznym inspektorem pracy. 4. Przewidywane metody ewaluacji: Bieżąca obserwacja zachowań uczniów Ankiety Wywiady Sondaże Analiza dokumentacji 21 VIII Załączniki 22 Załącznik 1 SCENARIUSZ ZAJĘC KOMUNIKA JA Temat zajęć: Komunikaty „ja” - jak mówić i swoich uczuciach? 1. Cele zajęć: Uczeń umie nazywać uczucia. Uczeń potrafi sformułować komunikat „ja” Uczeń potrafi rozpoznać komunikat „ty” 2. Metody: wykład pogadanka „burza mózgów” 3. Formy pracy: praca indywidualna praca grupowa 4. Środki dydaktyczne: kartki papieru, flamastry, karty pracy ( w załącznikach) 23 5. Czas trwania zajęć : 60 minut. 6. Przebieg zajęć: 1. Sprawdzenie obecności, czynności organizacyjne, przedstawienie tematu zajęć – 3 min. 2. „Co pamiętam z ostatnich zajęć?” - każdy z uczniów mówi o tym, co wyniósł z poprzedniego spotkania - 2 minuty. 3. Nauczyciel rozdaje uczniom listy z różnymi emocjami i uczuciami (zał. 1). Każdy uczeń zaznacza jak często odczuwa i jak często okazuje stany emocjonalne z listy – 15 minut 4. Nauczyciel prosi uczniów o podanie kilku sytuacji, w których weszli w konflikt z rodzicami lub znajomymi mimo że tak naprawdę tego nie chcieli. Propozycje uczniów są zapisywane na tablicy – 5 minut 5. Nauczyciel przedstawia schemat wypowiedzi typu „ty” oraz schemat wypowiedzi typu „ja” Uczniowie wskazują na różnice w schematach - 5 minut. 6. Nauczyciel rozdaje uczniom karty języka „ja” (załącznik 2.) a uczniowie wypełniają je samodzielnie. Następnie wszyscy czytają swoje wypowiedzi - 20 minut. 7. Podsumowanie zajęć – każdy z uczniów tworzy komunikat „ja” z informacją zwrotną do nauczyciela lub kolegi – 5 minut 8. Podsumowanie zajęć - Każdy uczeń kończy zdanie: „Na dzisiejszych zajęciach nauczyłam/em się...” - 5 minut 24 Załącznik 2 SCENARIUSZ ZAJĘĆ N/T RADZENIA SOBIE ZE STRESEM Temat zajęć: Stres pod kontrolą. 1. Cele zajęć: Uczniowie znają pojęcie stresu Potrafią wymienić sposoby radzenia sobie ze stresem Znają metody relaksacji Potrafią radzić sobie ze stresem przed egzaminem 2. Metody: wykład pogadanka wizualizacja „burza mózgu” 3. Formy pracy: praca indywidualna praca grupowa 25 4. Środki dydaktyczne: Tekst „Historyjka o złodzieju”, wykres – stres, kartki, długopisy, flamastry, arkusze papieru, 5. Czas trwania zajęć : 60 minut. 6. Przebieg zajęć: 1. Sprawdzenie obecności, czynności organizacyjne, przedstawienie tematu zajęć – 3 min. 2. Wizualizacja wprowadzająca: „Historyjka o Złodzieju” – 7 minut Prowadzący opowiada: „Wyobraź sobie, że budzisz się w nocy i zauważasz, że w pokoju stoi nieznajomy mężczyzna, w kominiarce i czarnych rękawiczkach. Co czujesz?” (tutaj czas na krótkie sygnały od uczestników w odpowiedzi na pytania). Na ogół uczestnicy mówią o strachu, choć mogą też czasem wymienić inne emocje, np. „zdziwienie” itd. Jednak na ogół istnieje zgoda na to, że gdyby rzeczywiście tak było, to większość ludzi byłaby w panice. Kontynuując historyjkę prowadzący mówi: „A teraz wyobraź sobie, że orientujesz się, że ten rzekomy złodziej to tylko plastikowy, martwy manekin. Co czujesz po stwierdzeniu tego faktu?” (znowu czas na odpowiedzi). Prowadzący kontynuuje: „A więc emocje zmieniły się radykalnie. Tymczasem w rzeczywistości nic się nie zmieniło: nieznajomy mężczyzna od początku był tylko manekinem. Zmieniło się tylko nasze myślenie o tym, co widzimy. A więc nasze emocje zależą nie tyle od sytuacji, co raczej od tego, co o tej sytuacji myślimy”. Zatem tak długo, jak myślimy o sytuacji jako zagrażającej – odczuwamy lęk, gdy myślimy, że coś nas ogranicza – złość, gdy czujemy presję czasu – stres, itd. Nasze myślenie może się jednak zmienić – bądź to na skutek dopływu nowych informacji (wyjaśnień), bądź też dzięki umiejętności poradzenia sobie z zagrożeniem czy pokonania przeszkody. Rzecz ma się podobnie jak z uczniem, który po przygotowaniu się do klasówki mniej się jej boi, niż uczeń, który nie nauczył się nic”. WNIOSEK: „Nasze myśli tworzą naszą rzeczywistość”. 26 3. Prowadzący przedstawia pojęcie stresu i stresora – 10 minut STRES, a STRESOR STRES – oznacza zmiany fizyczne i psychiczne, które występują jako reakcja na działanie stresora. Np.. Szybko bijące serce, drżące ręce i nagłe pocenie się. STRESOR – to zdarzenia lub sytuacje powodujące silne, przytłaczające napięcie, czyli stres. Np.. Potężny, rozgniewany mężczyzna wychodzący z auta, w którego właśnie stuknąłeś Skutki zbyt niskiego stresu – NUDA: Poczucie znudzenia i bezużyteczności Brak zainteresowania i zaangażowania Depresja Przekonanie, że wszystko jest bez sensu Urastanie prostych prac do ogromnych zadań. Skutki optymalnego poziomu stresu - EUSTRES: Skutki zbyt wysokiego poziomu stresu DYSTRES: Świadomość dobrej formy i właściwego funkcjonowania Fizyczne napięcie ciała: podwyższone ciśnienie krwi, niestrawność i burczenie w żołądku, suchość w ustach, wzmożone pocenie się, dreszcze, uczucie słabości Wyostrzona uwaga Zaburzenia koordynacji Wiara w siebie Szybki refleks Zwolniony refleks Lęk i zamęt w głowie Zainteresowanie, zaangażowanie, łatwość realizacji zadań Niemożność skoncentrowania się i normalnego myślenia 27 5. Uczniowie wypisują na kartkach: Co mnie dzisiaj zestresowało? oraz Jakie ważne dla mnie wydarzenia w moim życiu spowodują stres (w ciągu następnych 6 miesięcy)? Wspólne omówienie: podobne sytuacje, podział na rodzaje stresorów – 15 minut. 6. „Radzenie sobie ze stresem”. Uczniowie w grupach wypisują jakie sposoby wykorzystują najczęściej do radzenia sobie ze stresem. Prowadzący podaje inne sposoby radzenia sobie ze stresem: autosugestia, trening oddechu, wizualizacja, humor, zamiana sposobu myślenia, relaksacja, chodzenie na długie spacery, słuchanie muzyki, jedzenie zdrowej żywności, granie na instrumencie muzycznym, malowanie lub rysowanie, gry zespołowe, ćwiczenie jogi, ćwiczenie na siłowni, czytanie książki, medytacja, spotykania z przyjaciółmi, praca na działce – 15 minut. 8. Podsumowanie zajęć - Każdy uczeń kończy zdanie: „Na dzisiejszych zajęciach nauczyłam/em się...” - 5 minut 28 Załącznik 3 SCENARIUSZ ZAJĘĆ INTEGRACYJNYCH Temat zajęć: Poznajemy się lepiej - zajęcia integracyjne 1. Cele zajęć: Integracja klasy poprzez lepsze poznanie siebie nawzajem Budowanie wzajemnego zaufania i otwartości Diagnoza stopnia integracji 2. Metody: Gry i zabawy interakcyjne Ćwiczenie ruchowe Dyskusja 3. Formy pracy: praca indywidualna praca grupowa praca zbiorowa 4. Środki dydaktyczne: Brystol, nożyczki, linijki, kij bambusowy, flamastry, taśma klejąca, kartki, tablica, magnesy. 5. Czas trwania zajęć : 90 minut. 29 6. Przebieg zajęć: 1. Sprawdzenie obecności, czynności organizacyjne, przedstawienie tematu zajęć – 3 min. 2. Przedstawianie się: uczniowie wraz z prowadzącą siadają obok siebie, tworząc krąg. Następnie każdy uczestnik przedstawia się, podając swoje imię oraz wymienia jedną rzecz, którą lubi i jedną której nie lubi. Warunek jest jeden – nazwy tych rzeczy muszą się rozpoczynać od pierwszej litery jego/jej imienia – 15 minut. 3. Zabawa samochodowa, czyli „Część większej całości”: Zadaniem każdego ucznia jest przedstawienie siebie jako elementu samochodu. Każdy uczestnik ma wybrać sobie tę część samochodu (silnik, koło, kierownica, poduszka powietrzna, koło zapasowe itp.), która najlepiej odpowiada jego osobowości. Następnie grupa wspólnie usiłuje złożyć z wszystkich rysunków auto. Teraz sprawdzamy czego Nam brakuje jako grupie-samochodowi, a czego mamy w nadmiarze – 20 minut. WNIOSEK: Jesteśmy różnorodni i spójni jednocześnie. Każdy jest potrzebny niezależnie od pełnionej roli !!! 4. „Budujemy wierzę”: Klasę dzielimy na grupy 5-osobowe . Następnie zadaniem każdej grupy jest zbudowanie wieży z udostępnionych materiałów: brystolu, nożyczek, taśmy klejącej, linijki i flamastra. Wieża jednak musi się składać z elementów nie większych niż linijka (tzn. nie dłuższych i nie szerszych niż linijka). Ponadto wieża musi być stabilna, estetyczna i oczywiście powinna być jak najwyższa. Po zakończeniu każda grupa przedstawia swoją wieżę, skąd wziął się pomysł budowy oraz omawiają pracę w grupie (kto za co odpowiadał). Prowadzący podsumowuje wypowiedź oraz dodaje swoje spostrzeżenia – 27 minut. 5. Kij Bambusowy: Klasę dzielimy na 2 grupy. Pierwsza grupa tworzy dwa rzędy naprzeciwko siebie. Następnie uczniowie prostują palec wskazujący prawej ręki, która jest zgięta w łokciu i stykają go z palcem wskazującym ucznia stojącego naprzeciw (tworzą ze swoich palców literę X). Prowadzący kładzie na wszystkie palce (wszystkie utworzone X) kij bambusowy. Zadaniem grupy jest sprowadzenia kija bambusowego na ziemię. Zatem grupa stojąca naprzeciwko siebie (tworząca dwa rzędy) musi ze sobą tak współpracować, aby schodzić jak najniżej, a kij bambusowy, który jest trzymany na ich palcach wskazujących musi stykać się z każdym palcem uczestnika zabawy. Jeśli w jakimś momencie zabawy kij nie będzie się stykać z którymś z palców uczestników, to należy rozpocząć zadanie od początku, czyli od pozycji stojącej. W tym czasie grupa druga obserwuje i podpowiada jak najlepiej wykonać zadanie. Po zakończeniu sił próbuje grupa druga. Prowadzący podsumowuje ćwiczenie ruchowe – 20 minut 6. Podsumowanie zajęć - Każdy uczeń kończy zdanie: „Na dzisiejszych zajęciach nauczyłam/em się...” - 5 minut 30 Załącznik 4 SCENARIUSZ ZAJĘC NARKOTYKI I DOPALACZE – NIE WARTO! Temat zajęć: Narkotyki i dopalacze – nie warto! 1. Cele zajęć: Uczeń wie jakie skutki niesie za sobą zażywanie substancji psychoaktywnych. Uczeń potrafi wskazać placówki zajmujące się pomocą uzależnionym. Uczeń umie skutecznie odmawiać. Uczeń zna hierarchię potrzeb wg Abrahama Maslowa 2. Metody: wykład pogadanka 3. Formy pracy: praca indywidualna praca grupowa 4. Środki dydaktyczne: kartki papieru, flamastry, arkusze papieru 5. Czas trwania zajęć : 60 minut. 31 6. Przebieg zajęć: 1. Sprawdzenie obecności, czynności organizacyjne, przedstawienie tematu zajęć – 3 min. 2. Wszyscy siedzą w kręgu. Każdy uczeń kończy zdanie „Z ostatnich zajęć zapamiętała/em..” 2 minuty 3. Nauczyciel przedstawia uczniom hierarchię potrzeb wg A. Maslowa. Uczniowie podają możliwości zaspokajania potrzeb niższego i wyższego rzędu. 15 minut. 4. Pogadanka – Jakie są konsekwencje (pozytywne i negatywne) brania narkotyków? Uczniowie podają skutki a nauczyciel zapisuje je na tablicy. Następnie nauczyciel pyta :”Czy konsekwencje branie narkotyków mogą być dla człowieka korzystne? Czy zaspokaja potrzeby krótkoterminowo? Dlaczego? W jaki sposób? Co z działaniem długoterminowym? Jakie są skutki? Nauczyciel podsumowuje rozmowę - „Narkotyki wydają nam się być szybkim i korzystnym rozwiązaniem problemów i właśnie dlatego są niebezpieczne.” - 20 minut 5. Nauczyciel przedstawia fazy rozwoju uzależnienia i krótko je omawia - 5 minut 6. Jeśli nie narkotyki to co? Uczniowie w grupach tworzą plakaty przedstawiające alternatywne zachowania dla młodzieży eksperymentującej. Uczestnicy zajęć skupiają się na tym aby działania alternatywne zaspokajały te same potrzeby, które człowiek zaspokaja stosując substancje psychoaktywne. Prezentacja wyników pracy uczniów - 10 minut. 7. Podsumowanie zajęć. Każdy uczeń kończy zdanie: „czuje się jak...” 32 Załącznik 5 Ankieta n/t poczucia bezpieczeństwa uczniów w szkole Ankieta jest anonimowa, więc nie trzeba podpisywać jej imieniem i nazwiskiem :-P 1. Czy czujesz się bezpiecznie w swojej szkole? Jeśli nie, napisz, dlaczego?.............................................................................................. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. Czy któreś z wymienionych sytuacji przydarzyły się Tobie w tym roku szkolnym? / jeśli tak, zakreśl kołkiem/ a) b) c) d) e) f) g) h) i) Bójki Kradzieże Wymuszenia Przezywanie Żarty sprawiające przykrość Popychanie, bicie Hejtowanie twoich postów na portalach typu facebook Oczernianie Inne, wypisz jakie?.................................................................................... 3.. Kto był sprawcą tych zdarzeń? a) b) c) d) Kolega, koleżanka z klasy Kolega, koleżanka z innej klasy Nauczyciel Ty sam 33 4. Do kogo zwróciłeś się o pomoc w tej sytuacji? a) b) c) d) e) f) g) do wychowawcy do nauczyciela dyżurnego do innego nauczyciela do psychologa/ pedagoga do rodziców do nikogo inne, napisz do kogo …………………………………………………………. 5. Czy proponowano Ci coś, o czym wiesz, że jest niedozwolone (np. papierosy, alkohol, narkotyki, inne)? Jeśli tak, napisz: Co to było?.................................................................................................................................. Gdzie?......................................................................................................................................... Kto?............................................................................................................................................. Ile razy?...................................................................................................................................... 4. Oceń stan bezpieczeństwa w naszej szkole? a) Bardzo dobry b) Dobry c) Zadawalający d) Zły e) Bardzo zły 7. Czy jest coś, co chciałbyś zmienić w szkole, aby unikać potencjalnych zagrożeń i zwiększyć poczucie bezpieczeństwa? .......................................................................................................................................................................................................... …………………………………………………………………………………………………………………………………….. Dziękujemy za wypełnienie ankiety! 34 Załącznik 6 Ankieta dla rodziców uczniów rozpoczynających szkołę Szanowni Rodzice, Ankieta, o której wypełnienie prosimy jest zebraniem istotnych informacji dotyczących Państwa dziecka. Państwa odpowiedzi umożliwią nam odpowiednie reagowanie na potrzeby dziecka oraz umożliwią odpowiednio wczesne reagowanie na ewentualne trudności. Do uzyskanych informacji wgląd będzie miał tylko wychowawca, pedagog i psycholog szkolny. Dane dotyczące charakterystyki dziecka imię i nazwisko dziecka……………………………………………………………………………… data i miejsce urodzenia……………………………………………………………………………… adres zamieszkania dziecka………………………………………………………………………….. 1. Jakie syn/córka ma zainteresowania, zdolności, mocne strony? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. Czy i jakie syn/córka ma obowiązki poza nauką? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. Czy dziecko sprawia trudności wychowawcze? TAK / NIE 35 Jeśli tak, proszę podać jakiego rodzaju? ………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. Jakie są Państwa oczekiwania wobec szkoły i wychowawcy? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. Czy dziecko uczęszcza na zajęcia dodatkowe po szkole? TAK / NIE Jeśli tak, proszę napisać jakiego typu? ......................................................................................................................................................... 6. Czy syn/córka ma jakieś powtarzające się problemy zdrowotne? Jeśli tak to jakie? ………………………………………………………………………............................................................................................................ 7. Czy syn/córka posiada opinię Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej? TAK / NIE 8. Czy posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub grupę inwalidzką? TAK / NIE 9. Czy dziecko przejawiało trudności w nauce w gimnazjum? TAK / NIE 10. Czy potrzebuje Pani/Pan pomocy w postaci dożywiania dziecka? TAK / NIE 11. Czy jest coś jeszcze, co powinien wiedzieć wychowawca/pedagog/psycholog o Państwa dziecku? ………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… Informacje o rodzicach lub prawnych opiekunach: imię i nazwisko matki …………………………………………………………………………………………………………………. 36 imię i nazwisko ojca ……………………………………………………………………………………………………........................ imiona i nazwiska prawnych opiekunów…………………………………………………………………………………....................... telefon kontaktowy…………………...…………………………………………………………………………………………………... 1. Z kim uczeń zamieszkuje? z: obojgiem rodziców / matką / ojcem / prawnym opiekunem /właściwe podkreślić/ 2. Proszę podać liczbę rodzeństwa: ……………………………………………………………………………………………………… 7. Proszę podać łączną liczbę osób zamieszkujących wraz z uczniem…………………………………………………………………… 8. Czy będą Państwo uczestniczyli w oferowanych przez szkołę szkoleniach dot. problemów wychowawczych? TAK / NIE Jeżeli tak, proszę napisać jaka tematyka interesuje Państwa najbardziej: ………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… Warunki mieszkaniowe i materialne: 1. Czy syn/córka ma własny pokój? TAK / NIE Jeśli nie, proszę napisać z kim dzieli pokój ……………………………………………………………………………………………….. 3. Czy rodzina korzysta z pomocy materialnej? TAK / NIE Jeśli tak, proszę napisać nazwy instytucji pomocowych ………………………………………………………………………………… 4. Czy rodzina jest pod nadzorem kuratora rodzinnego? TAK / NIE 37 Załącznik 7 SCENARIUSZ JAKI MAM STYL UCZENIA SIĘ? Temat zajęć: Czy potrafię się uczyć, czyli odkrywam swój potencjał. 1. Cele zajęć: Dokonanie wstępnej diagnozy możliwości uczniów Poznanie zainteresowań uczniów Uzyskanie informacji na temat preferowanych stylów uczenia się uczniów 2. Metody: Miniwykład Praca z kwestionariuszem Dyskusja 3. Formy pracy: praca indywidualna praca zbiorowa 4. Środki dydaktyczne: Kwestionariusze: “Czy potrafię się uczyć?” i “Jaki jest mój styl uczenia się?” dostępne na stronie dla nauczycieli ZSGH >pomoc psychologiczno-pedagogiczna > style uczenia się 38 5. Czas trwania zajęć : 45 minut. 6. Przebieg zajęć: 1. Sprawdzenie obecności, czynności organizacyjne, przedstawienie tematu zajęć – 3 min. 2. Przedstawianie celu zajęć: „ Na dzisiejszej lekcji będziemy mówić o waszych zdolnościach, umiejętnościach oraz o tym jak wykorzystać swój potencjał do tego, by móc uczyć się łatwiej oraz efektywniej. Poproszę was także o zrobienie dwóch testów, dzięki którym dowiecie się czy jesteście wzrokowcami, słuchowcami czy czuciowcami oraz czy potraficie się uczyć. 2 minuty 3. Lekcję zacznij od rozmowy na temat „Czym sa zmysły” Dyskusją pokieruj tak, aby uczniowie zrozumieli, że to poprzez zmysły informacje docierają do mózgu – zmysły pomagają nam się uczyć. Wyjaśnij, kim są wzrokowcy, słuchowcy i kinestetycy (czuciowcy). 3 minuty 4. Rozdaj uczniom test (załącznik nr 1“Jaki jest mój styl uczenia się?”) i poproś by go wykonali. Gdy zauważysz, ze niektórzy kończą powiedz, aby pzreszli do klucza i obliczyli punkty. Upewnij się, że uczniowie rozumieją zadanie i prawidłowo podliczają wyniki. Podchodź do każdego indywidualnie, gdy zauważysz, że nie wiedzą, co robić. Podlicz ile osób posiada poszczególne style uczenia się. („Kto jest wzrokowcem ręka w górę”) 20 minut 5. Rozdaj uczniom drugi kwestionariusz (załącznik nr 2“Czy potrafię się uczyć?”) i postępuj jak w przypadku pierwszego testu. Wyjaśnij, że ten test ma za zadanie podpowiedzieć im czy potrafią się uczyć. Gdy uczniowie zliczą wyniki podlicz ile osób jest w przedziale 100-150 punktów czyli potrafi się uczyć, ile w przedziale 50-99 punktów (umiejętnośćuczenia się jest dobra), a ile w przedziale 9-49 punktów – nieskuteczne metody uczenia się 15 minut 7. Na koniec zajęć, zbierając testy zapytaj uczniów, czy zgadzają się z wynikami, które osiągnęli. Poinformuj ich także, że na jednych z kolejnych zajęć dowiedzą się „Jak uczyć się skutecznie”. Podziękuj za lekcję Właśnie powinien zadzwonić dzwonek…. 39 Załącznik 8 Ankieta przyczyn niepowodzeń szkolnych Zakończył się pierwszy semestr i pewnie zastanawiasz się skąd wynikają Twoje problemy w nauce? Ja też szukam odpowiedzi na to pytanie i w związku z tym proszę o wypełnienie poniższej ankiety. Wyboru dokonaj samodzielnie i szczerze. Będę ci wdzięczna za sumienne podejście do pracy. Ankieta jest anonimowa PEDAGOG I PSYCHOLOG 1. Czy chętnie chodzisz do szkoły? TAK NIE, ponieważ …..(wybierz i podkreśl właściwe odpowiedzi) a) mam poważne trudności w nauce b) nie lubię odrabiać lekcji/uczyć się c) źle się czuję w klasie d) nie lubię niektórych nauczycieli e) nie zależy mi na wykształceniu 2. Jak przyjąłbyś wiadomość, gdyby oznajmiono ci, że nie ma obowiązku chodzenia do szkoły? a) ucieszyłbym się, że nareszcie nie musze się uczyć b) chodziłbym nadal do szkoły c) chodziłbym tylko na te lekcje, które lubię 3. Którego przedmiotu uczysz się najchętniej i dlaczego? Wybierz i podkreśl dwie odpowiedzi Najchętniej uczę się.................................................................., ponieważ 40 a) przedmiot ten mnie interesuje b) lubię nauczyciela tego przedmiotu c) wiadomości z tego przedmiotu przydadzą mi się w życiu d) na lekcjach nie jest nudno e) inne........................................................................................................................... 4. Jakiego przedmiotu nie lubisz i dlaczego? Wybierz i podkreśl dwie odpowiedzi Nie lubię................................................................................., ponieważ a) mam poważne trudności w zrozumieniu lekcji b) nie interesuje mnie ten przedmiot c) dlatego, że trzeba się uczyć na pamięć d) nie lubię nauczyciela tego przedmiotu e) inne powody............................................................................................................. 5. Co najbardziej mobilizuje cię do nauki? a) bardzo dobra ocena b) pochwała od nauczyciela na forum klasy c) nagroda od rodziców (prezent lub dodatkowe pieniądze) d) zagrożenie ocena niedostateczną na semestr e) chęć zdobycia zawodu f) strach przed otrzymaniem oceny niedostatecznej g) lęk przed karą /szlaban na komputer, zakaz wyjść ze znajomymi/ h) chęć zdobycia wiedzy 6. Co robisz gdy otrzymasz na semestr ocenę niedostateczną? a) nigdy nie otrzymałem/am jedynki na semestr b) nie przejmuje się tym, jest mi to obojętne c) martwię się, ale czuję się bezradny 41 d) postanawiam się bardzo dużo uczyć i na tym się kończy ;) e) mobilizuję się i uczę się tak długo aż wszystko pozaliczam 7. Prace domowe najczęściej odrabiam...... a) samodzielnie b) z pomocą kolegów i koleżanek c) z pomocą rodziców d) spisuję od kolegów i koleżanek e) nie odrabiam 8. Czy lubisz swoja szkołę? TAK NIE, ponieważ................................................................................................................................................................................. 9. Czy masz swój pokój? …............ 10. Czy masz miejsce do odrabiania lekcji?............... 11. Czy masz komputer?................... 12. Ile czasu dziennie spędzasz przed komputerem?................ 13. Ile czasu dziennie poświęcasz na naukę?................ 14. Co, twoim zdaniem, jest przyczyną twoich słabych wyników w nauce? Podkreśl właściwe odpowiedzi: a) złe warunki materialne b) złe warunki mieszkaniowe c) uciążliwy dojazd do szkoły d) nieodpowiednie towarzystwo 42 e) zły stan zdrowia f) brak zdolności g) niechęć do nauki h) brak wytrwałości przy pracy I) zdenerwowanie przy ocenie j) zła atmosfera w domu k) uprzedzenia nauczyciela (uwziął się) l) nudne lekcje m) zbyt dużo materiału do zapamiętania n) brak podręczników o) hałas I bałagan na lekcji p) niezrozumiałe lekcje r) wagary Ile masz jedynek na półrocze?.......................... 43 Załącznik 9 Drogi Uczniu! Poniższy kwestionariusz dotyczy zachowań ryzykownych i jest anonimowy. Bardzo proszę abyś odpowiedział na pytania szczerze! 1. Jak często zdarza Ci się pic napoje alkoholowe? a) b) c) d) e) nigdy rzadziej niż raz w miesiącu raz w miesiącu raz w tygodniu kilka razy w tygodniu 2. Czy palisz papierosy? a) b) c) d) e) nie tylko na imprezach tak – około 5 sztuk dziennie tak – około 10 sztuk dziennie tak - około 20 sztuk dziennie 3. Czy stosowałeś kiedykolwiek inne substancje psychoaktywne (narkotyki, dopalacze)? a) tak b) nie 4. Jakie substancje psychoaktywne stosowałeś? a) marihunana, haszysz b) środki pobudzające (amfetaminy, kokaina, extasy) c) mefedron 44 d) BZP e) opiaty (heroina, morfina) 5. Czy stosowałeś kiedykolwiek sterydy anaboliczne? a) tak b) nie 6. Czy w Twojej rodzinie występują lub występowały poniższe problemy? Jeżeli tak, podkreśl je. alkoholizm narkomania przemoc problemy finansowe Dziękuję za wypełnienie ankiety! :) 45 Załącznik 9 WYKAZ MIEJSC UDZIELAJĄCYCH POMOCY I INSTYTUCJI WSPOMAGAJĄCYCH Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w Gdańsku Wydział Pomocy Dziecku i Rodzinie ul. Konrada Leczkowa 1A, Gdańsk - Siedlce tel. 58 342 31 50 [email protected] czynne: poniedziałek – piątek w godz. 7.30 – 15.30 PORADNIA ZDROWIA PSYCHICZNEGO DLA DZIECI I MŁODZIEŻY Poradnia Zdrowia Psychicznego Gdańskie Centrum Zdrowia ul. Oliwska 62 Gdańsk - Nowy Port tel. 58 342-33-21, 58 343-05-26 poniedziałek - piątek - 8:00 - 18:00 rejestracja codziennie w godzinach 8:00-15:00 Poradnia Zdrowia Psychicznego Optimmed ul. Jaskółcza 7/15, Gdańsk tel. 58 305 24 12 Rejestracja mieści się na I piętrze, pokój 63 46 Poradnia Zdrowia Psychicznego Gospody – Med. ul. Gospody 7, Gdańsk – Żabianka tel. 58-556-27-23 Gdański Ośrodek Pomocy Psychologicznej dla Dzieci i Młodzieży ul. Racławicka 17, Gdańsk - Wrzeszcz tel. 58 347 89 30 – obowiązuje rejestracja telefoniczna czynne: poniedziałek - piątek w godz. 7.00 - 20.00 AIDS / HIV Centrum Chorób Zakaźnych i Gruźlicy ul. Smoluchowskiego 18, wejście nr 2, budynek „G” Bezpłatny test można wykonać w poniedziałki i czwartki w godz. 16:00 – 20:00 Całodobowy Telefon zaufania AIDS tel. 22 692 82 26 801 888 448 Całodobowo: od poniedziałku do soboty od godz. 9.00 do godz. 21.00 • połączenie płatne za pierwsza minutę Fundacja „Pomorski Dom Nadziei” ul. Rzączyńskiego 1b/18, 80-041 Gdańsk tel. 58 306 75 36 www.domnadziei.org.pl www.aids.gov.pl 47 BEZDOMONOŚĆ Referat ds. Osób Bezdomnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej ul. Dworska 27, Gdańsk – Brzeźno tel. 58 342 13 10 [email protected] czynne: poniedziałek – piątek w godz. 7.00 – 15.30 BEZROBOCIE Powiatowy Urząd Pracy w Gdańsku ul. 3 Maja 9, Gdańsk tel. 58 732 52 00, tel/fax 58 302 04 99 www.pup.gda.pl [email protected] czynne: poniedziałek - piątek w godz. 7.30 – 15.30 obsługa interesantów w godz. 8.00 – 14.00 PRZEMOC Centrum Interwencji Kryzysowej Pl. Ks. Gustkowicza 13, Gdańsk - Nowy Port tel. 58 511 01 21, fax.: 58 511 01 22 infolinia: 801 01 18 43 [email protected] czynne: wszystkie dni tygodnia całodobowo 48 Centrum Praw Kobiet ul. Gdyńskich Kosynierów 11 tel. 58 341 79 15 [email protected] TRUDNOSCI WYCHOWAWCZE Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna Nr 1 ul. Obywatelska 1, Gdańsk – Wrzeszcz Tel. 58 341 87 58, fax. 58 520 26 89 [email protected] czynna: poniedziałek – czwartek w godz. 8.00 – 18.00; piątek w godz. 8.00 – 15.00 „Szkoła dla Rodziców” ul. Dyrekcyjna 5, Gdańsk tel. 58 320 44 04 Towarzystwo Profilaktyki Środowiskowej „Mrowisko”: Świetlice Socjoterapeutyczne i Ośrodki Profilaktyki Środowiskowej „Mrowisko” ul. Waryńskiego 45, Gdańsk – Wrzeszcz ul. Reduta Wyskok 9, Gdańsk Dolne Miasto tel. 58 305 46 97 email: [email protected] ADHD – nadpobudliwość psychoruchowa Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna Nr 1 ul. Obywatelska 1, Gdańsk – Wrzeszcz 49 Tel. 58 341 87 58, fax. 58 520 26 89 [email protected] czynna: poniedziałek – czwartek w godz. 8.00 – 18.00 piątek w godz. 8.00 – 15.00 Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom z Nadpobudliwością Psychoruchową i Ich Rodzinom POMOST ul. Orłowska 70 Gdynia [email protected] Tel. 509 073 743 (w godzinach popołudniowych) DYSLEKSJA Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna Nr 1 ul. Obywatelska 1, Gdańsk – Wrzeszcz Tel. 58 341 87 58, fax. 58 520 26 89 [email protected] czynna: poniedziałek – czwartek w godz. 8.00 – 18.00 piątek w godz. 8.00 – 15.00 Polskie Towarzystwo Dysleksji ul. Matki Polki 3a Gdańsk - Wrzeszcz tel. 58 341 06 97 [email protected] 50 UZALEŻNIENIE OD ALKOHOLU Wojewódzki Ośrodek Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia ul. Zakopiańska 37, Gdańsk, wejście od ul. Kartuskiej 57 tel. 58 301 51 32 rejestracja ogólna telefoniczna: poniedziałek - piątek w godz. 8.00 – 20.00 Dzienny oddział uzależnienia od alkoholu N ZOZ Gdańskie Centrum Zdrowia ul. Oliwska 62, Gdańsk – Nowy Port tel. 58 342 33 65 [email protected] czynne: poniedziałek – piątek w godz. 8.00 – 19.00 Zespół ds. Lecznictwa i Pomocy Rodzinie Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych ul. Dyrekcyjna 5, Gdańsk tel. 58 306 46 65, 601 407 252 Gdański Ośrodek Pomocy Psychologicznej dla Dzieci i Młodzieży ul. Racławicka 17, Gdańsk - Wrzeszcz tel. 58 347 89 30 – obowiązuje rejestracja telefoniczna czynne: poniedziałek - piątek w godz. 7.00 - 20.00 Gdańskie Centrum Profilaktyki Uzależnień ul. Dyrekcyjna 5 Gdańsk 51 (budynek przychodni rehabilitacyjnej, IV piętro) tel./fax 58 320 02 56 tel. interwencyjny 058 320 44 04 [email protected] czynne: poniedziałki i środy 8.00 – 18.00 wtorki, czwartki i piątki 8.00 - 15.30 Pomarańczowa Linia System pomocy rodzicom, których dzieci upijają się Tel. 801 14 00 68 UZALEŻNIENIA OD NARKOTYKÓW Poradnia Profilaktyki i Terapii Uzależnień „MONAR” ul. Srebrniki 9, Gdańsk tel. 58 302 04 42, tel./fax. 58 302 63 89 Internetowa Poradnia Antynarkotykowa www.narkomania.org.pl Antynarkotykowy telefon zaufania Tel. 801 199 990 Czynny codziennie w godz. 16.00 - 21.00 Młodzieżowy Ośrodek Terapeutyczny "Mrowisko" Al. Niepodległości 817 A 81-850 Sopot tel. 58 550 26 69, 58 550 34 77 52